eczacilikta ve tipta kullanilan bazi elementler ve bİleŞİkler

8/3/2019 ECZACILIKTA VE TIPTA KULLANILAN BAZI ELEMENTLER VE BLEKLER

1/126

ECZACILIKTA VE TIPTAKULLANILAN BAZI

ELEMENTLER VEBLEKLER

1


2/126

FRANSYUM METALNN

ECZACILIKTA KULLANIMALANLARI In elde edilmesinde kullanlr.

2


3/126

RADYUM METALNN

ECZACILIKTA KULLANIMALANLARI

In elde edilmesinde kullanlr.

3


4/126

LTYUM BLEKLERNN


Li2CO3 (Lityum karbonat): Tpta manikdepresif hastalarn tedavisinde kullanlr.

4


5/126

SODYUM BLEKLERNN

ECZACILIKTA KULLANIMALANLARI NaHCO3 (Sodyum bikarbonat): Yemek

sodas, soda ya da kabartma tozu adylabilinen maddedir. Mide ekimelerindekullanlr.

NaCl (Sodyum klorr):. Serum fizyolojik, %0,9luk NaCl zeltisidir.

5


6/126

POTASYUM BLEKLERNN

ECZACILIKTA KULLANIMALANLARI KAlSO4 (Potasyum alminyum slfat): ap

veya kan ta adyla bilinir; damar daraltczellii vardr.

KCl (Potasyum klorr): la endstrisinde

ve fotoraflkta kullanlr.

6


7/126

MAGNEZYUM

BLEKLERNNECZACILIKTA KULLANIMALANLARI

Mg(OH)2 (Magnezyum hidroksit): laendstrisinde antiasit mide ilalarnnbileimine girer.

MgSO4.7H2O (Magnezyum slfatheptahidrat): Epsom tuzu yaygn addr.Eczaclkta kullanlr.

7


8/126

KALSYUM BLEKLERNN

ECZACILIKTA KULLANIMALANLARI Ca(ClO)2 (Kalsiyum hipoklorr): Kire

kaymadr. Eczanelerde satlr. CaF2 (Kalsiyum florr): Di macunlarnda

kullanlr.

CaSO4 x 2H2O (Kalsiyum slfat dihidrat):Diilikte kalp alnmasnda kullanlr.

8


9/126

STRONSYUM

BLEKLERNNECZACILIKTA KULLANIM

ALANLARI

Suda az znen stronsiyum bileikleri,strese kar iyi gelir. Suda znmeyen

herhangi bir stronsiyum bileii, imesuyunun iine konur veya odann birkesinde bulundurulur.

9


10/126

Ayrca sinir ilalarnn iinde etken madde

olarak SrBr2 (stronsiyum bromr) vardr.

10


11/126

BARYUM BLEKLERNN

ECZACILIKTA KULLANIMALANLARI BaSO4 (Baryum slfat): Ameliyat

esnasnda kullanlan sarg bezi, pamuk,makas vb. steril ameliyat malzemeleribaryum slfat zeltisine batrlmtr.

Ameliyat esnasnda vcudun iindeunutulan ameliyat malzemelerini, rntgenekiminde BaSO4 gsterir.

11


12/126

Yutulan ivi, toplu ine, metal plaka vb.yabanc bir cismi de rntgen ekimindeBaSO4 gsterir.

Ayrca BaSO4 ve hint ya karm, XMsolsyonu adndaki ilatr. Rntgen filmi

ekiminden az nce hastaya iirilir. irilensvnn mideden barsaa ka dakikadagetii BaSO4 ile anlalr, gei sresinegre hastala tehis konur.

12


13/126


14/126

BOR BLEKLERNN


Ktahya-Gedizde bulunan Ilca Kaplcaskaplca suyu doal olarak metaborik asit(HBO2) ierir.

14


15/126

ECZACILIKTA KULLANILAN

YAPAY BOR BLE: H3BO3(BORK AST)

Borik asit H3BO3 veya B(OH)3 forml ilegsterilir.

Alerjik gz kantlarnda borik asitzeltisi gz damlas olarak kullanlr.

15


16/126

Borik asitli gz damlalarnn antiseptik

zellii de vardr. Baz gz pomatlar vetalk pudralar da borik asit ierir. Builalarn iine genellikle % 5-10konsantrasyonunda katlmaktadr.

16


17/126

ALMNYUM OKST (Al2O3)

EREN DEERL TALAR Rubin: Krmz yakut

Mavi safir: Gk mavisi yakut Beyaz safir: Saf korundum

Amoraid: Yeil zmrt

Bu drt deerli ta da Al2O3 (Alfaalminyum oksit) ierir.

17


18/126

ALMNYUM SLFAT

BLENN ECZACILIKTAKULLANILDII YERLER Alminyum slfat, ila endstrisinde

kullanlr. Antipersperant etkiye sahiptir. % 10-15lik

alminyum klorr zeltisi ar terlemeye

kar kullanlr, ter kanallarn tkayarak etkieder.

18


19/126

ALMNYUM HDROKST

BLENN ECZACILIKTAKULLANILDII YERLER

Forml, Al(OH)3tr.

Antiasit mide pastillerinin bir ksmalminyum hidroksittir.

19


20/126

ANTAST MDE LALARININ

YAN ETKS Mg(OH)2 (MAGNEZYUM HDROKST) ve

Al(OH)3 (ALMNYUMYUM HDROKST):

Talcid, Mucain vb. antiasit mide ilalardr.Yapay olduklarndan kabzlk yaparlar veuzun sreli kullanmlarda fosfat yetersizliigrlr.

20


21/126

GALYUM ELEMENTNN

DLKTE KULLANILMASI Galyum diilikte de dolgu alam

yapmnda ok az da olsa kullanlr.

21


22/126


23/126

TALYUM ELEMENTNN

KULLANILMASI Talyum bileikleri ok zehirli olduundanfare ldrc olarak kullanlr.

23


24/126

RADYASYONU VCUTTAN

ATMAK N: KURUN Kurun geni bir kapta eritilip insannetrafnda gezdirilir.

Daha sonra suya dklr. Suya dkldnde kan sesten sonrakurun dalmadysa, kle hlindekaldysa radyasyon yoktur. Sama tanesi

gibi daldysa radyasyon var demektir. Ayn ileme, kurun dalmayncaya kadar

devam edilir.

24


25/126

RADYASYONU VCUTTAN

ATMAK N GEREKL OLANBALICA K GIDA

Kimyon Limon

25


26/126

KURUN BLEKLERNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER PbO2: Kurun (IV) oksit gze ekilen

srmedir. Erkekler gece, kadnlar herzaman kullanrlar. Gz radyoaktivitedenkorur.

26


27/126

H2O2 (HDROJEN PEROKST)

KULLANILDII YERLER Deriik H2O2 % 30luktur; perhidrol adylabilinir. Eczanelerde oksijenli su diye satlanzelti, % 3lk H

2O

2zeltisidir. Oksijenli

su tpta yaralar temizlemek iin kullanlr.Salar da hafif sarartmak iin de oksijenlisu kullanlr.

Salar boyamadan nce san doalrengini gidermek iin de 34 kezseyreltilmi perhidrol kullanlr.

27


28/126

Perhidrol ak renk salarda 3 kez

sulandrlr, koyu renk salarda ise 4 kezsulandrlr. Sa boyamadan nce, renginiamak iin kullanlan yaklak % 10luk

H2O2 ciddi bir ilatr. Bu nedenle sanatkr,iinin ehli bir kiilere sa boyatlmaldr;insan, san kendisi boyamamaldr.Dikkatli olmaldr. San derisine H2O2deirilmemelidir; nk scaklk, 50 C 60Ca kar. Temas durumunda; kafadaimeler, yaralar, alerjik reaksiyonlar olur.

28


29/126

KKRT ELEMENTNN

KULLANILDII YERLER Elementel kkrt tarmsal mcadelede

kullanlr.

29


30/126

TYONL KLORR (SOCl2)

BLENN ECZACILIKTAKULLANILDII YERLER la endstrisinde kullanlr.

30


31/126

Po (POLONYUM)

ELEMENTNN ECZACILIKTAKULLANILDII YERLER Radyoaktif elementtir. In elde

edilmesinde kullanlr.

31


32/126

EHR SULARININ

TEMZLENMES Byk belediyelerde Cl2 (klor) gazkatlarak ehir suyu temizlenir.

Kk belediyelerde NaClO (sodyumhipoklorit) svs katlarak ehir suyutemizlenir.

Eczanelerde musluk suyunun dezenfekte

edilmesi iin satlan bileik ise kirekayma adyla bilinen Ca(ClO)2 (kalsiyumhipoklorit) tabletleridir.

32


33/126

En zararls Cl2 gazyla yaplan

klorlamadr. Cl2 gaz yeil renklidir.

NaClO (sodyum hipoklorit), renksiz ve

saydam svdr. Ca(ClO)2 (kalsiyum hipoklorit) ise beyaz

tozdur.

33


34/126

KLOR YERNE AM IRASI

KULLANILABLR M? am rasnn sudaki dezenfektan etkisi,

ispatlanmtr.

Dezenfektan etki; mikrop remesiniengelleyen ve mikrobu ldren etkidir.

Eskiden su depolarna am ras konurdu.

am aacndan imal edilmi su testileri,gemite ok yaygnd.

34


35/126

BROM ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER Kimyasal ilalarda kullanlr.

35


36/126

I2 (YOT) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER Tentrdiyot; I2 (iyot) ve KI (potasyum

iyodr)n C2H5OH (etil alkol)dekizeltisidir. Tentrdiyot kullanmgnmzde iyottan dolay byk lde

braklmtr. Radyoaktif izotopu, hipertiroidizimdekullanlr.

36


37/126

YOT ZEHRLENMES

yot zehirlenmesi, iki tr ortaya kar.

Tentrdiyot zeltisinin az yolu ilevcuda girmesiyle gerekleen trndeiyot mide eperini yakar, kusma ve ishalba gsterir, hafif bir sarholuk grlr,sinirsel bozukluklar, titremeler ortaya kar.

Kalp at ve kan dolam zayflar, nabzok yava atar. Sonunda hasta bilincinibtnyle kaybederek koma hline girer.

37


38/126

yot zehirlenmesi, srekli iyot buhar ile

temas edenlerde de grlr. Bu eit iyotzehirlenmesinin balca belirtileri ise solukborusu ve grtlak mukozalarnn yanmas,

ruhsal gerginlik, uykusuzluk, zayflama,ate ykselmesi, ergenlikte grld gibideri stnde meydana gelen sivilcelerdir.

38


39/126

At (ASTATN) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER In elde edilmesinde kullanlr.

39


40/126

CIVA ELEMENTNN

DLKTE KULLANILDIIYERLER Hg (CIVA): Amalgam alam, di

hekimliindeki di dolgu maddesidir; cvave gmten oluur.

40


41/126

Pt (PLATN) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER Pt (PLATN): Cerrahide ve di

protezlerinde kullanlr.

41


42/126

Ti (TTANYUM) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER

Ti (TTANYUM): lk olarak titan uydusundakefedildiinden bu isim verilmitir. Tptabeyin tmrlerinin tedavisinde kullanlr.

42


43/126

Ac (AKTNYUM) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER Ac (AKTNYUM): In elde edilmesinde

kullanlr.

43


44/126

Au (ALTIN) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER Altn, kadnlarda yksek ahlakn temini

iindir. Altn, hem erkekte hem de kadnda

kadnlk hormonunu arttrr.

Erkek ile kadn arasndaki muhabbeti altn,ayet kadn takarsa arttrr.

44


45/126

SOY GAZLARIN ECZACILIKTA

KULLANILDII YERLER He: Anestezik gazlarn seyreltilmesindekullanlr.

Rn: Kanser tedavisinde kullanlr.

45


46/126

Rn (RADON) ELEMENTNN

ECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER Rn (RADON): Kanser tedavisinde alfa n

kayna olarak kullanlr.

46


47/126

KMnO4 (POTASYUM

PERMANGANAT) BLENNECZACILIKTA KULLANILDIIYERLER

KMnO4 (POTASYUM PERMANGANAT):Antibiyotik, antibakteriyel ve antifungal(mantar hastalna kar) etkilidir. Mantar

pomatlar kullanlmadan, srlecek yernce bu zeltiyle ykanr.

Toz hlinde veya tablet eklinde satlr.

47


48/126

Hamamlara ve yzme havuzlarna

girerken; nce ayamz KMnO4zeltisinin iine daldrp sonra gireriz.

48


49/126

H2CO3 (KARBONK AST) VE

KULLANIMI H2CO3 (KARBONK AST): Kola, maden

sodas ve gazoz gibi ieceklerdeki gazn

esas maddesidir. H2CO3, CO2 (karbondioksit) zeltisidir.

49


50/126

CH3COOH (ASETK AST) VEKULLANIMI

CH3COOH (ASETK AST): Sirke asidi dedenir. Yapay sirke ktlece % 5lik

CH3COOHtir. Sirke ruhu ise % 100lkCH3COOHtir. Sirke ruhunun kimyasal ad,anhidr asetik asit, glasiyal asetik asit veyasusuz asetik asittir. Doal sirke de % 5likCH3COOHtir; ayrca iinde yzlerce azveya eser miktarda eitli maddeler vardr.

50


51/126

Sirkede bulunan bu maddelerin balcalar;

mineral maddeler, vitaminler ve faydalmikroorganizmalardr.

51


52/126

TOPRAIN ASIL MADDES

SiO2 (SLSYUM DOKST): Kumun,topran asl maddesidir.

52


53/126

YAPAY GBRELER

(NH4)2SO4 (AMONYUM SLFAT): Fennislfat gbresidir. Yapay maddedir.

(NH4)3PO4 (AMONYUMF

OSF

AT):F

ennifosfat gbresidir. Yapay bir maddedir.

NH4NO3 (AMONYUM NTRAT): Fenninitrat gbresidir. Yapay bir maddedir.

53


54/126

YEMEK SODASI VEYA

KABARTMA TOZUNUNKULLANIMI NaHCO3 (Sodyum bikarbonat), yemek

sodas veya kabartma tozu olarak satlanmaddedir.

54


55/126

SODYUM KLORR

BLENN ECZACILIKTAKULLANIMI NaCl (Sodyum klorr), yemek tuzudur.

Serum fizyolojik, % 0,9luk NaClzeltisidir.

55


56/126

GLKOZ BLENN

ECZACILIKTA KULLANIMI C6H12O6 (Glikoz), kan ekeri adyla bilinen

bileiktir. En ok zm ve balda bulunur.

Serum dekstroz, % 5lik glikoz zeltisidir.

56


57/126

SAKKAROZ BLENN

KULLANIMI C12H22O11 (Sakkaroz), ay ekeridir.

57


58/126

DEERL TALAR

58


59/126

NORGANK DEERLTALARIN TIPTA KULLANIMI

AlPO4 x nH2O (HDRATLI ALMNYUMFOSFAT): Kymetli talardan turkuazdr.Firuze ta da denir. Yetenei arttrr.Tansiyonu ayarlar. Kalp ve damarhastalklarna kar iyi gelir. Kpe ve yzkta olarak kullanlr. Yeilimsi mavi

renktedir. Saydam deildir. TiO2 (TTANYUM DOKST): Pomza veya

dier adyla ponza tadr.59


60/126

Al2(SiO)3 (ALMNYUM SLKAT) VE

BeSiO3 (BERLYUM SLKAT) : Camparlaklnda, yeil renkte, saydam vezmrt adyla bilinen ss tadr.

% 99 Al2O3 (ALMNYUM OKST) VE % 1Cr2O3 (KROM OKST): Yakut tadr. Koyukrmz, krmz turuncu ve hafif morumsurenklerdedir. Yakutun pembe olan safir

adn alr. Krmz yakut, meni noksanlntamamlar.

60


61/126

ZEBERCET: FeSiO3 ve MgSiO3 formlyle

gsterilen demir(II)silikat ve magnezyumsilikat tadr. Sar renkte ve camparlaklndadr. Kalp arpnts ve korkuyaiyi gelir. Krizalit adyla da bilinir.

MALAHT: CuCO3 ve Cu(OH)2 formlylegsterilen bakr(II)karbonat vebakr(II)hidroksit filizi veya deerli tadr.

Sol elde bulundurulursa, vcuttakielektriin fazlasn alr.

61


62/126

FeS2 (FeS + S): Demir(II)slfr ve S

(kkrt) elementini beraber bulunduranpirit cevheri veya tadr. Altn sarsrenktedir. rade gcn arttrr.

HEMATT: Fe2O3 formlyle gsterilendemir(III)oksit filizi veya deerli tadr.Dier ad krmz demir tadr. Kandolamn dzenler. Mafsal

romatizmasna iyi gelir. Dalan shhatlialmasn salar.

62


63/126

ORGANK DEERL

TALARIN TIPTA KULLANIMI SEDEF: Midye vb. deniz hayvanlarnnkabuklarnn i ksmn astarlam olarakbulunur. Kalker ta (% 90 ile % 98likkalsiyum karbonat bileii) ile organikmadde karmndan ibarettir. Gk kuagibi grnen, parlak yzeyli olan bir tatr.

MERCAN: Mercan iskeletinden elde edilir.Solunum acdr. Krmz renkli bir tatr.Ss eyas yapmnda kullanlr.

63


64/126

OPAL: Silisyumlu bileiklerin tamamnieren, ok kymetli bir tatr. Opalde,btn deerli talarn hasiyeti vardr.zellikle eklem iltihabna iyi gelir.

KEHRBAR, MERCAN, NC, SEDEF:

Organik kaynakldrlar ve formllerikomplekstir. KEHRBAR: Fosillemi reinedir. Guatr,

astm, bronit ve alerjiye iyi gelir. Aksardan kzla kadar trl renklerde olan,yar saydam, kolay krlan, ss eyasyapmnda kullanlan bir tatr.

64


65/126

NC: stiridye vb. deniz hayvanlarnn

iinde oluan sedef renginde ss tanesidir.

65

ELEMENTEL HLDEK


66/126

ELEMENTEL HLDEKDEERL TALAR

Elementel kymetli talar C (karbon) ve Si(silisyum) olmak zere iki eittir

Elementel ss talarnn nemi okbyktr.

Elementel kymetli talardan olan elmas, C(karbon)dur; kuvars ise Si (silisyum)dur.

nsann ilk oluumuna sebep; Si veH2Onun ekillenmesidir.

66


67/126

Si (SLSYUM) EREN

DEERL TALAR VEECZACILIKTA KULLANILMASI

Kuvars, akik ta ve akmak ta silisyumkristalidir.

Akik talarnn her eidi stres ve gama iyigelir.

Krmz akik ta meni noksaniyetinitamamlar, kan dolamn dzenler.

67


68/126

Mavi akik ta, dnce yeteneini gelitirir

ve gzel konumay salar. Pembe akik ta, kt duygulara frsatvermez, sempati kazandrr.

Mor akik ta, ametist olarak bilinir.

Kuvars kristali, enerji verir ve tansiyonudzenler.

68


69/126

C (KARBON) EREN

DEERL TALAR VEECZACILIKTA KULLANILMASI

Kmr, elmas ve grafit olmak zere allotropu vardr. Elmas ziynet eyasdr.

C, canllarn; Si, topran esas maddesidir.

C (karbon) ve Si (silisyum); periyodiktabloda ayn gruptadr.

69


70/126

TALAR

TALARIN GREVLER Talarn deeri, en az kymetli talar

kadardr.

Talarn ounluu topran altndadr. Yerkrenin temel ta, ta tabakasdr. Ta tabakasnn nemli grevi vardr:

Birinci grevi; topran, bitkilere analkedip yetitirdii gibi, ta da topraa dayelikedip yetitiriyor.

70


71/126

kinci grevi; yeryz bedeninde kan

damarlar hkmnde olan sularn dzenliolarak dolanmalarna hizmetidir.

nc grevi; rmaklarn, nehirlerin,

aylarn muntazam bir l ile kmalarnave devamlarna kaynaklk etmektir.

Talarn asl suydu. Suyun katlamas

sonucu ta olumutur. Dalar, yekpare tatr.

71


72/126

Gemite dalarn bir ksm ufalanp

topraa dnm, bitkilerin oluumunavesile olmutur. Dier bir ksm takalarak, yuvarlanp derelere, ovalaradalp zemin yzndekilere hizmetkrlk

etmilerdir.TALARIN KMYASI

Talarn bileiminde 20003000 kadar

bileik belirlenmitir. Tek bir ta cinsinde bile onlarca bileikvardr.

72


73/126

Talarn bileiminde baz elementler debulunur.

TALARIN BLEMNDEKELEMENTLER

Au

Ag Pt Hg

Sn S C

73


74/126

Talarn bileimindeki bileikler; hidroksit,

karbonat, oksit, slfat, silikat, slfrbileikleridir.

TALARDAK HDROKST BLEKLER

Ca(OH)2 (KALSYUM HDROKST) Mg(OH)2 (MAGNEZYUM HDROKST)

Al(OH)3 (ALMNYUMYUM HDROKST)

TALARDAK KARBONAT BLE CaCO3 (KALSYUM KARBONAT)

74


75/126

TALARDAK OKST BLEKLER

K2O (POTASYUM OKST) Al2O3 (ALMNYUM OKST) MgO (MAGNEZYUM OKST)

TiO2 (TTANYUM DOKST) SiO2 (SLSYUM DOKST) SnO2 (KALAY DOKST) MnO2 (MANGAN DOKST) Na2O (SODYUM OKST) Fe3O4 (FeO + Fe2O3) (DEMR OKSTLER)

75


76/126

TALARDAK SLKAT BLEKLER

Al2(SiO)3 (ALMNYUM SLKAT) MnSiO3 (MANGAN SLKAT) MgSiO4

TALARDAK SLFAT BLEKLER CaSO4 (KALSYUM SLFAT) BaSO4 (BARYUM SLFAT)

TALARDAK FLORR BLE CaF2 (KALSYUM FLORR)

76


77/126

TALARDAK KLORR BLEKLER

NaCl (SODYUM KLORR) KCl (POTASYUM KLORR)

TALARDAK SLFR BLEKLER

HgS CIVA(II)SLFR PbS KURUN(II)SLFR

ZnS NKO SLFR

FeS2 (FeS + S) DEMR(II)SLFR ve S(KKRT) ELEMENT KARIIMI

77


78/126

POLSLKLE LGL BLEKLER

BBER GAZI: Toplanty belli etmedendatr. Toplantya katlacaklarda aksrkve ksrk balar. 1997 ylndan beri ABD

ve Brezilyadan ithal edilen biber gaz,2010 ylndan itibaren MKEde retilmeyebalanmtr.

78


79/126

SHR OTU VE TATULA BTKS: Her iki

bitki de mazi ile irtibat keser. VX GAZI: Odaya sklr veya uakla belli

bir blgeye havadan verilir. Mankafa

yapar. Buna kar ard ya veya titanyumkullanmaldr.

SNR GAZI

HARDAL GAZI

SYANR

ARSENK (ZIRNIK)79


80/126

AFYONUN EN OK BULUNDUU

LKELER TRKYE

AFGANSTAN

RAN

80

SENTETK ZOTOPLARIN TIPTA


81/126

SENTETK ZOTOPLARIN TIPTAKULLANILMASI

Sentetik izotoplar, radyoaktiftir.

Belirli bir dozaj geerse, kansere sebepolur.

60Co sentetik izotopu ve eskiden 60Cs dekullanlrd, kanser riski fazla olduundanartk kullanlmamaktadr.

81


82/126

14C sentetik izotopu eskiden, aalarn ve

fosillerin yann tayininde kullanlrd.Bulunan sonularn yanl olduubelirlendiinden gnmzde terk edilmitir.Gvenilir bir metot olmad aakmtr.

99Tc, 201Tl, 67Ga, 111In, 123I sentetikizotoplar, sintigrafi ekimlerinde kullanlr.

131I ve 60Co sentetik izotopu, kansertedavisinde kullanlr.

82


83/126

Sentetik izotoplar bilimde hibir ekilde ve

hibir alanda kullanlmamaldr. diyen ilimadamlar oktur. Kanserden ld. denilen hastalarn ou

kanserden deil, kanser ilalarnn yanetkisinden lmektedir.

Sentetik izotop vb. ilalarla son dereceriskli olan kanser tedavi yollar

denenmektedir. Gelecekte bir ksmantikorlarn retilmesiyle kansertedavisinde daha baarl olunacaktr.

83


84/126

Radyoaktif sentetik izotoplarn ve

radyoaktif nlarn kansere kar kullanmnmzdeki gnlerde terk edilecektir.Bylece hastalar gnmzn kanserilalarnn lmcl bile olabilen yanetkisinden kurtulacak ve zarargrmeyeceklerdir. Kanser hastal,insanln korkulu ryas olmaktan

kacaktr.

84


85/126

EN NEML KAYNAKLARIMIZ

(YER ALTI ZENGNLKLERMZ)Madenlerimizi, deerli talarmz vecevherlerimizi bulmak, zaman gelince

karmak ve ilemek; endstriyelkalknmamzn asl, esas ve kaynadr.Yerin derinliklerinde ok zenginlikler

vardr. Enerjinin hem kolay ele gemesihem de pahal olmamas tercih nedenidir.

85


86/126

TORYUM (TOR)

BOR TTANYUM

URANYUM

ALTIN GM

HDROJEN

ALMNYUM CEVHER BAKIR

86


87/126

PERLT

TUZ SODA (TRONA)

PETROL

DOAL GAZ SU

FOSFAT CEVHERLER

87

DOAL KAYNAKLARIMIZDAN


88/126

DOAL KAYNAKLARIMIZDANBAZILARININ BULUNDUU

YERLER Petrol, rnakta bulunur.

Alminyum, Hakkaride, Seydiehirde veToros dalarnda bulunur.

lkemizdeki toryum madeni kaynaklarEskiehirSivrihisar Beylikahr

Kzlcaren kynde ve MalatyadaHekimhanKulancaktadr.

88


89/126

Titanyum Ispartada bulunur.

Tuz, Krehirde bulunur.

Altn, Hatay ve Konyada bulunur.

Bakr, Ergani ve Murgulda bulunur.

Bor; KtahyaEmet, BalkesirBandrma,BalkesirBigadi, EskiehirKrka veBursaKestelekte bulunmaktadr.

Uranyum; Ar danda, Somada ve Vanglnde vardr.

89

HANG NEML CEVHER


90/126

HANG NEML CEVHERREZERVNDE DNYADA

BRNCYZ?

Dnyadaki bor cevherinin % 76s

Trkiyededir. Dnyadaki toryum cevherinin % 80i

Trkiyededir.

Dnyadaki titanyum cevherinin % 100Trkiyededir.

90

ETL KAYNAKLARDA


91/126

ETL KAYNAKLARDALKELERN MADEN YZDELER

NN FARKLIDIR? Bir element, farkl cevherlerden elde

edilebilir. ayet herhangi bir elementin;

cevherdeki yzde ierii azsa ve gnmztekniine gre henz o cevherden eldeedilmesi ucuz yolla gerekletirilemediyse,o kaynak yok saylyor.

lkemizde ok bulunan titanyumun birgrevi de, uydu haritalarnda madenkaynaklarmz tam gstermemektir.

91


92/126

Hazinelerin stn rtme konusu,

kaynaklarmzn stne lmesininlemesi asndan gnmzde nemtamaktadr. Biz, hazinenin stn rtyorveya rttryor olabiliriz.

Kapatlm araziler bor dnda olabilir. Bormadeni devletletirilmitir. Kapatlmaraziler, devlet dnda cereyan eder.Devlet kendi, arazi kapamaz. Kapasa da,

kapadm demez. Derse Abdlhamitsiyaseti olmaz.

92


93/126

Cevher olmasna ramen, bizi uyutmak

iin yabanc gler yok diyebilirler.Gerekten, zellikle de eski yllarda,aldanm olabiliriz veya salaayatyoruzdur.

Henz muttali olmadmz bakazenginliklerimiz de vardr. Zenginliklerimiziaratrma ak, sonsuza dek ilim

insanlarnca srdrlmelidir. Maddetenterakkimiz buna da baldr.

93


94/126

Yer alt zenginliklerinde deiim de vardr.

rnein; gnmze gelene kadar ka defadenizler da, dalar da deniz olmutur.

94

KEND DERNLKLERMZDEN


95/126

KEND DERNLKLERMZDENGAFL YAAMAMALIYIZ

Kendi derinliklerimizden gafilyaamamalyz. Dier derinlikler gibi, yerinderinlikleri de insan mest eder. Bor,toryum ve altn bizi mest etmeye yeteceken nemli yer alt zenginliklerimizdir.

Yaratc kendine Gizli Hazine demitir.

Bunun anlam, yer alt hazinelerinin kefiorannda, insann Yaratcya dayanamasdr.

95


96/126

Yaratc, arz ve semaya smam, mmin

kulunun kalbine smtr. nsanlar, madene benzetilebilir. Her bir

insan, farkl bir maden gibidir. Altn, en

kymetli madendir. Altn, Trkiyede azdr.Yeryznde de altn rezervi azdr. Bununlaberaber ekstradan altn yaratlabilir; bunainancmz tamdr.

96

HAYATIMIZDAK DOAL


97/126

HAYATIMIZDAK DOAL

NORGANK ASTLER

HCl (Hidroklorik asit): Mide asididir.

H2CO3 (Karbonik asit ): Doal madensodalarnda en ok oranda bulunanmaddedir.

97

HAYATIMIZDAK YAPAY


98/126

HAYATIMIZDAK YAPAYNORGANK ASTLER

HCl (Hidroklorik asit): Tuz ruhu adylabilinen ve temizlikte dorudan kullanlan

madde, % 36lk deriik HCl (hidroklorikasit)tir. Sv olup younluu 1,16 g/mLdir.Fayans, ta vb. slak zeminde, ar kirleritemizlemek iin kullanlr. Tuvaletlerde de

kullanlmaktadr; fakat sala zararldr. H3PO4 (Fosforik asit): Kolalarda bulunur.

98


99/126

H2CO3 (Karbonik asit): Merubatlarda

bulunur.

99


100/126

ETL ALKOL

C2H5OH bileii etil alkol veya etanoladyla bilinir. Yzlerce alkol vardr. Alkoldenince de, etil alkol anlalr. kilerdeki

alkol, etil alkoldr. Kolonya, hacimce %80lik etil alkol zeltisidir.

100

ETANOL YZDES YKSEK


101/126

ETANOL YZDES YKSEKOLAN ECEKLER

Kmz: Dii at (Ksrak)stnn fermantasyonu ileelde edilir.

% 2

Boza: Msrn (dar)fermantasyonu ile eldeedilir.

% 0,3 (Mevzuat limitien ok % 2dir.)

Kefir: nek, koyun veya keistnn fermantasyonu ileelde edilir.

% 0,5

101

ETL ALKOLN TEDAVDE


102/126

ETL ALKOLN TEDAVDE

KULLANILMASI Dezenfekte edici olarak kullanlr. lalardaki etken maddeyi zmek iin

kullanlr. Yzlerce ilata yardmc madde olarak

bulunur.

lalarda ad; etanol, ethanol, etil alkolveya alkol olarak geer. Sadece alkoldenildiinde etil alkol kastedilmitir.

102


103/126

lalarda bulunan izopropil alkol, dikloro

benzil alkol, setil alkol gibi zclersarholuk veren alkol deildir. Etil alkoldndaki alkoller iin yalnzca alkol ismikullanlmaz.

Alkol en ok; urup, az gargaras, sprey,buu, enjektabl preparat, losyon vedamlalarda bulunur.

103

FULVK AST VE TIPTA


104/126

FULVK AST VE TIPTAKULLANIMI

FULVK AST: Btn elementleri ierenorganik molekl dr.

HUMK AST: Fulvik asit zamanla humikaside dnr.

SLFATO: Slfonamit grubundan, fulvikasit trevi olan bir maddedir. Gelecekte

birok ilacn yerine geecei tahminedilmektedir.

104

BLNEN TEK CANLI MOLEKL


105/126

BLNEN TEK CANLI MOLEKL:

FULVC AST (FULVK AST) Fulvik asit; btn elementleri ihtiva eden

ve molekl ktlesi 500 ile 2000 arasnda

olan bir organik molekldr. Fulvik asit; Trkiyede Ispartann kazas

Keiborluda, dnyada ise Himalaya

dalarnda ve ABDnin Utah (Yuta)eyaletinde vb. baz yerlerde yer altndankar.

105

F l ik it t b k d l k


106/126

Fulvik asit; magma tabakasndan gelerekyeryzne ulaan sularn iinde bulunan

kompleks bir bileiktir. Fulvik asidi 2005 yl kasm aynda U.S.FDA [United States Food & Drug

Administration] (Yunaytd Steyts Fuud endDrog Edministreyn) (ABD Gda & laletimi) ila olarak kabul etmitir.

Fulvik asit, genetik bozukluu birincijenerasyonda kalc olarak dzeltir.

106


107/126

Fulvik asit organizmaya girdiinde, acilen

vcutta ihtiya olan maddeler sentezlenir. Fulvik asit; lam suyu, ar metal iyonu,

kimyasal kalnt, kimyasal atk madde,

kimyasal artk madde ve eitli zehirlerinkart kirlenmi sular 2 ay ierisindeberrak hle getirir.

Fulvik asit zamanla humik aside dnr.Humik asit, siyah renktedir ve moleklktlesi 1 000 000dur.

107


108/126

Slfato adyla bilinen slfonamitler, fulvik

asit trevidir. Gelecekte birok ilacnyerine geecei tahmin edilmektedir.

Fulvik asit, lmcl olan en ar gdazehirlenmelerini, birka dakikada ortadan

kaldrabilir. Fulvik asit; bilinen sanki canl gibi organik

bir molekl olarak literatre geen tek

organik maddedir.

108


109/126

Fulvik asidin bulunduu svda, 5 grupfaydal mikroorganizmalarn tamambulunur.

5 grup faydal mikroorganizma; fotosentezbakterileri, laktik asit bakterileri, mayalar,

kf mantarlar ve aktinomiset adyla bilinentoprak mikroorganizmalardr. Bu faydal mikroorganizmalar, yeryzne

ktnda s, k ve oksijenle aktif hle

gelerek eeysiz ve eeyli reme ileprobiyotikleri retirler.

109


110/126

Probiyotikler; doal amino asit, vitamin,

nkleeik asit, enzim, hormon, esansiyelya asidi, antioksidan, antibiyotik,antifungal, nano gda zerresi, keton, sterol,tanen, flavon, flavonoit vb. biyoaktifmaddelerdir.

Fulvik asidin bulunduu svda bubileiklerin tamam doaldr.

110

SOLUNUM


111/126

SOLUNUM

C + O2 CO2 + 94 kcal

111

FOTOSENTEZ


112/126

FOTOSENTEZ

6CO2 + 6H2O + gne enerjisi + klorofilC6H12O6 + 6O2

112

EKER PANCARININ ESAS


113/126

EKER PANCARININ ESASMADDES OLAN SAKKAROZUN

BTKDE OLUUMUNA ATREAKSYON DENKLEM


C6H12O6 + C6H12O6 C12H22O11 + H2O

Glikoz Fruktoz Sakkaroz

113

POLSAKKARTLERN (NASTA


114/126

POLSAKKARTLERN (NASTA,SELLOZ VE GLKOJEN)

OLUUMUNA AT REAKSYONDENKLEM


nC6H12O6

(C6H10O5)n H2O + (n1)H2OPolisakkarit

114

MDE EKMESNDE


115/126

MDE EKMESNDE

KULLANILAN MDEPASTLLERNN GREVNNREAKSYON DENKLEMYLE

GSTERLMES

Mg(OH)2 + 2HCl MgCl2 + 2H2O

Al(OH)3 + 3HClAlCl3 + 3H2O

115

MDE EKMESNDE KULLANILAN


116/126

MDE EKMESNDE KULLANILANKARBONATIN GREVNN

REAKSYON DENKLEMYLEGSTERLMES

NaHCO3 + HCl NaCl + H2O + CO2

116

MDE EKMESNDE LEN


117/126

MDE EKMESNDE LEN

MADEN SODASININ GREVNNREAKSYON DENKLEMYLEGSTERLMES

(HCO3)

+ H+ H2O + CO2

117

YAAMIMIZDAK DOAL


118/126

KARBOKSLK ASTLER

Btirik asit (Tereya asidi): Tereyandabulunur.

Kat ya asitleri (Palmitik asit, stearik asit):

Kat yalarda bulunur. Sv ya asitleri (Oleik asit, linoleik asit,

linolenik asit): Sv yalarda bulunur.

Sitrik asit (Limon asidi): Limonda bulunur. Malik asit (Elma asidi): Elmada bulunur.

118

Asetik asit (Sirke asidi): Sirkede


119/126

Asetik asit (Sirke asidi): Sirkedebulunur.

Okzalik asit: Kuzu kula bitkisindebulunur.

Laktik asit (St asidi): Yourtta, ekimi

stte ve yorulunca kaslarda bulunur. Formik asit (Karnca asidi): Karnca

salgsnda ve srgan otunda bulunur.

Askorbik asit (C vitamini): Kuburnu,limon, portakal vb. meyvelerde bulunur. 22 amino asit: Proteinlerin yap tadr.

119


120/126

SALIIMIZA ZARARLIKMYASAL MADDELER

120

SYAH ZEYTNLERN OUNDA


121/126

SYAH ZEYTNLERN OUNDA

ZEYTN BOYASI VARDIR

Siyah zeytinleri abuk olgunlatrmak iin

hile amacyla FeO forml ile yazlandemir(II)oksit kullanlr. Zeytin boyasolarak bilinir.

121

NARENYE ETLEN GAZI


122/126

NARENYE ETLEN GAZI

ODALARINDA BEKLETLR Erken toplanan turungillerin kabuu

yeildir. Kabuun doal rengini almas iinhile amacyla turungiller, C2H4 (etilen)gaz odalarnda bekletilir. Bu suretle;portakal, mandalina ve limonun erken

topland ve eki tatta olduuanlalmam olur.

122

PYASADAK YEL


123/126

ZEYTNLERN TAMAMIKOSTKLDR

NaOH (sodyum hidroksit)in teknikteki adkostiktir. Piyasadaki yeil zeytinlerintamam kostiklidir. Kostik; yeil zeytini,normal sresinden ok daha ksa srede,yaklak 56 gnde sarartr. Kostiklizeytinlerin farkl istenmeyen bir kokusuolur. Kostik, siyah zeytinlerin renginikoyulatrmak iin de az da olsa kullanlr.

123

ELMAYI SOY DA YE !


124/126

ELMAYI SOY DA YE..!

Elma, kabuu soyularak yenmelidir; nkelma aalar, gz ta veya gk tadenilen CuSO4 zeltisiyle ilalanr. Bol

suyla ykansa bile, kabukta Cu

+2

kalr.Zehirli Cu+2 kalnts, en ok elma sapndabulunur. Karacier, Cu+2 nin yklmas vekanda ykselmemesi iin ok alr,

sonunda iflas eder. Cu+2

dzeyinin kandaykselmesi neticesinde Wilson ad verilenlmcl karacier hastal ba gsterebilir.

124

Bu nedenle elmann kabuu ok faydal


125/126

Bu nedenle elmann kabuu ok faydalolmasna ramen yenilmemelidir.

125

OLGUNLAMAMI MUZLAR,


126/126

,OLGUN GSTERLMEK N

KARPTLENR CaC2 (KALSYUM ASETLENR): Karpit

adyla tandmz kirli beyaz grnmltatr. Olgunlamam muzlar, olgungsterilmek iin karpitlenir; salkasndan dalnda olgunlam tercih

edilmelidir.

eczacilikta ve tipta kullanilan bazi elementler ve bİleŞİkler

Documents