edebe · web viewmÍnimos esixibles para unha avaliaciÓn positiva coñecer os principais trazos e...
TRANSCRIPT
PROGRAMACIÓN DE AULA – Ciencias Sociais. ESO 3
Ciencias Sociais 3ESO rodeira
Xeografía
PROGRAMACIÓN DE AULA:
Programación das unidades didácticas
ÍNDICE
Unidade
Páxina
Unidade 1: O medio físico mundial e europeo
3
Unidade 2: O medio físico de España e de Galicia
16
Unidade 3: A actividade económica
26
Unidade 4: O sector primario
38
Unidade 5: O sector secundario
50
Unidade 6: Os servizos
62
Unidade 7: Comercio e transporte
74
Unidade 8: As actividades económicas en España e en Galicia
85
Unidade 9: O sistema mundial
97
Unidade 10: Un mundo globalizado
108
Unidade 11: Os problemas do mundo actual
120
Unidade 12: A organización política das sociedades
132
Unidade 13: Europa e a Unión Europea
144
Unidade 14: A organización política de España e de Galicia
156
UNIDADE DIDÁCTICA 1: O medio físico mundial e europeo
COMPETENCIAS BÁSICAS
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS
CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
Competencia coñecemento do mundo físico
· Identificar e describir os principais elementos do relevo e os elementos xeográficos relacionados coas augas.
· Identificar e describir os principais elementos xeográficos relacionados co clima.
· Identificar e describir os principais tipos de paisaxe.
· Establecer relacións xeográficas entre características do relevo, augas, clima e paisaxe, e coñecer os problemas que xorden por mor da intervención humana.
Competencia tratamento da información e competencia dixital
· Obter información a partir de mapas.
· Interpretar imaxes fotográficas.
Competencia comunicación lingüística
· Argumentar e elaborar un informe con corrección e coherencia.
Competencia aprender a aprender
· Resumir a información nun esquema.
· Recoñecer as características xerais do relevo dos continentes e situar as súas principais unidades estruturais, así como os principais océanos, mares, ríos e lagos do planeta.
· Recoñecer os elementos e os factores que determinan o clima.
· Identificar nun mapa as principais zonas climáticas.
· Coñecer as características dos principais climas fríos, temperados e cálidos.
· Valorar criticamente a acción dos seres humanos na transformación do medio natural.
· Obter información gráfica a partir de diferentes tipos de documentos visuais: fotografías, mapas etc.
Conceptos
· O relevo mundial: características xerais e principais unidades do relevo.
· As costas mundiais e as principais illas.
· Ríos e lagos do mundo: características xerais.
· O relevo de Europa: características xerais e principais unidades do relevo.
· As costas de Europa e as principais illas.
· Ríos e lagos de Europa: características xerais e vertentes.
· Factores e elementos do clima.
· Os climas fríos, temperados e cálidos.
· A humanización da paisaxe natural: as accións humanas.
· O impacto das actividades humanas.
Procedementos
· Lectura e interpretación dun mapa físico mundial.
· Obtención de información a partir de imaxes.
· Lectura e interpretación dun mapa físico de Europa.
· Lectura e interpretación dun mapa de zonas climáticas.
· Lectura e interpretación de debuxos.
Valores
· Valoración crítica do impacto da actividade humana sobre o contorno natural.
Ensinanzas transversais
· Educación ambiental.
· Localizar nun mapa os elementos básicos que configuran o medio físico mundial: océanos e mares, continentes e unidades de relevo que caracterizan os seus trazos predominantes.
· Localizar no espazo representado os principais climas da Terra, caracterizalos e comparalos.
· Extraer información relevante a partir de diferentes fontes (textos, mapas, imaxes) e comunicar por escrito de forma correcta a información obtida.
ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE
· Caracterizar o relevo, os ríos, os lagos e as costas dos continentes.
· Localizar diferentes accidentes xeográficos nun mapamundi.
· Caracterizar o relevo, os ríos, os lagos e as costas de Europa.
· Elaborar un esquema dos principais accidentes xeográficos de Europa.
· Analizar unha imaxe dunha paisaxe europea.
· Analizar un texto sobre a paisaxe europea.
· Explicar os factores que inflúen nun clima.
· Localizar xeograficamente os climas fríos, os temperados e os cálidos, e explicar as súas características xerais.
· Identificar os tipos de clima a partir da súa localización xeográfica.
· Analizar un mapa de distribución das paisaxes naturais mundiais.
· Analizar un debuxo sobre unha paisaxe humanizada.
· Debater sobre as vantaxes e os inconvenientes da humanización da paisaxe natural.
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
OUTRAS ACTIVIDADES
AVALIACIÓN INICIAL
Grupo clase
· Realizar exercicios diversos relacionados cos ítems indicados no apartado Preparación da unidade.
· Examinar os contidos da unidade para identificar os conceptos clave.
MOTIVACIÓN
· Para introducir o estudo do medio físico mundial e europeo, ler detidamente a introdución da unidade e contestar as preguntas do apartado Responde. Todo iso permitirá abordar a síntese de varios aspectos de xeografía física e da relación do ser humano co contorno que se desenvolven na unidade.
COMPLEMENTARIAS
· Visualizar e localizar unha serie de accidentes xeográficos, como cordilleiras, montañas, ríos, lagos, penínsulas, illas etc., mediante a vista satélite do buscador Google.
· En grupos, realizar un traballo de investigación e síntese, para a súa exposición na aula, sobre exemplos de humanización da paisaxe natural do contorno próximo, como a presenza dalgunha industria, un vertedoiro, a construción dalgunha estrada ou algún plan urbanístico. No caso de que non existan exemplos no contorno próximo, podemos centrar a actividade en exemplos coñecidos a través da prensa, e mesmo se podería propoñer a elaboración de arquivos de prensa.
ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Reforzo
· Ficha 1: O relevo mundial e de Europa.
Ampliación
· Ficha 2: Dous exemplos de humanización do territorio.
AVALIACIÓN
DA UNIDADE
DAS COMPETENCIAS BÁSICAS
Libro do Alumno
· Clasificar accidentes xeográficos segundo o continente ao que pertencen.
· Recoñecer e localizar nun mapa algúns climas mundiais.
· Explicar a influencia das accións humanas na antropización da paisaxe natural.
Ficha de avaliación
· Clasificar os accidentes xeográficos segundo sexan cordilleiras, picos, penínsulas, illas, ríos ou lagos, e situalos no mapa.
· Relacionar cada clima coa súa característica correspondente.
· Explicar que é unha paisaxe humanizada e cales son as accións que producen as humanizacións dunha paisaxe natural.
Libro do Alumno
· Localizar accidentes xeográficos nun mapa de Europa.
· Recoñecer características dos continentes.
· Identificar tipos de climas a partir de descricións.
· Identificar paisaxes a partir de imaxes.
Ficha de avaliación
· Situar os accidentes xeográficos nun mapa.
· Relacionar as imaxes coas zonas climáticas e coas paisaxes correspondentes.
· Indicar se as paisaxes das fotografías son adecuadas ou adversas para a vida humana.
ACTIVIDADES DE PROMOCIÓN DA LECTURA E DA EXPRESIÓN
Lectura
· Ler de forma comprensiva.
· Gozar coa lectura de novelas.
· Utilizar estratexias de comprensión lectora.
- Lectura silenciosa (autorregulación da comprensión).
- Elaboración de sínteses, esquemas e resumos (concienciación da propia comprensión).
Expresión
· Expoñer de forma oral e escrita a formulación e o desenvolvemento na resolución das diversas actividades.
· Expresar adecuadamente as aprendizaxes, utilizando o vocabulario preciso.
ACTIVIDADES TIC
Páxinas web
· Consultar a páxina web http://maps.google.es/?ie=UTF8&hl=gl
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA
· Localizar nun mapa os elementos básicos que configuran o medio físico mundial: océanos e mares, continentes e unidades do relevo que caracterizan os seus trazos predominantes.
· Localizar no espazo representado os principais climas da Terra; caracterizalos e comparalos.
· Extraer información relevante a partir de diferentes fontes (textos, mapas, imaxes) e comunicala de forma correcta por escrito.
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
· Uso correcto dos conceptos e do vocabulario específico ao transmitir e solicitar información.
· Uso espontáneo ou en contextos cotiáns das aprendizaxes realizadas.
· Grao de elaboración persoal das ideas, das respostas e dos procesos persoais desenvolvidos.
· Grao de comprensión e de comunicación da información.
· Orde e claridade na presentación das actividades.
· Porcentaxe ou número de acertos en probas, en exercicios e en traballos escritos.
· Comportamento: respecto, interese e motivación, atención, tenacidade, perseveranza, compañeirismo.
METODOLOXÍA
MATERIAIS E RECURSOS
ESPAZOS - TEMPOS
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS
· Libro de texto CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Libro dixital CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Memoria USB.
· Actividades interactivas.
· Animacións.
· Cazas do tesouro.
· Webquest.
· Materiais imprimibles:
– Programación e orientacións didácticas.
– Material complementario.
· Xerador de avaliacións.
· Aula.
· Tempo aproximado: dúas semanas.
A metodoloxía proposta promove a construción de aprendizaxes significativas a partir da secuencia:
· Evocación de coñecementos previos para abordar os novos contidos.
· Progresiva e coidada incorporación de novos contidos, mediante exemplos extraídos de situacións cotiás, que favorecen a súa compresión e a súa xeneralización por medio de modelos, de esquemas, da formulación de problemas... Isto posibilita a transferencia de aprendizaxes á vida cotiá, conectando coa adquisición das competencias básicas propias da materia.
· Elaboración de sínteses.
· Recursos dixitais de diferente índole, preparados para impartir clases desde a metodoloxía do encerado dixital ou ben utilizando os ordenadores propios dos alumnos. Estes recursos inclúen actividades interactiva, animacións, cazas do tesouro e webquest.
· Resolución de problemas, lle que permite ao alumno desenvolver e perfeccionar as súas propias estratexias, á vez que adquire outras xerais e específicas.
· Exercicios e actividades diversificadas (de reforzo, de ampliación, traballo en grupo, uso das TIC...), secuenciados por niveis de dificultade e que lles facilitan a adquisición de competencias básicas a todos os alumnos.
Unidade 1: O medio físico mundial e europeo. Estrutura:
Actividades iniciais e de motivación relacionadas cun texto introdutorio e coa imaxe de presentación.
Competencias básicas: Relación das competencias básicas fundamentais que se han adquirir a partir do desenvolvemento das aprendizaxes.
Índice: Presenta os contidos da unidade e serve como organizador das aprendizaxes.
Contidos: Secuencias de aprendizaxe para cada contido da unidade, con actividades de aprendizaxe e de aplicación.
Propóñense tamén actividades complementarias, actividades TIC, actividades de traballo das CB e de reforzo ou ampliación.
Todo o traballo dos contidos está orientado ao desenvolvemento e á adecuación das competencias básicas definidas na unidade. Tamén se inclúe a sección Amplía e descubre, cunha proposta para afondar nun contido da unidade.
Síntese: Esquema que resume graficamente os contidos básicos da unidade.
Vocabulario: Conceptos básicos que se deben coñecer ao finalizar a unidade.
Actividades finais: Unha proposta de investigación ou de análise e actividades para traballar as competencias básicas.
Avaliación: Actividades para comprobar se se comprenderon e se asimilaron os contidos desenvolvidos na unidade.
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
ESCRITOS
ORAIS
OUTROS
· Tarefas diversas do alumno/a realizadas na actividade diaria na clase.
· Actividades diversas de avaliación de aprendizaxes e de competencias básicas.
· Proceso seguido na resolución de problemas.
· Actividades TIC, actividades interactivas, cazas do tesouro e webquest.
· Valoración da formulación e dos procesos seguidos, así como do resultado obtido.
· Preguntas individuais e colectivas.
· Observación e valoración do grao de participación de cada alumno/a e da calidade das súas intervencións.
· Ficha de rexistro individual.
· Rexistro para a avaliación continua do grupo clase.
· Autoavaliación (oral e escrita).
· Blog do profesor/a.
AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
ADECUACIÓN DA PLANIFICACIÓN
RESULTADOS ACADÉMICOS
PROPOSTAS DE MELLORA
Preparación da clase e dos materiais didácticos
Hai coherencia entre o programado e o desenvolvemento das clases.
Existe unha distribución temporal equilibrada.
Axéitase o desenvolvemento da clase ás características do grupo.
Utilización dunha metodoloxía adecuada
Tivéronse en conta aprendizaxes significativas.
Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, no tratamento dos contidos etc.).
A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a.
Regularización da práctica docente
Grao de seguimento dos alumnos.
Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes.
Os criterios de promoción están acordados entre os profesores.
Avaliación das aprendizaxes e información que delas se lles dá aos alumnos e ás familias
Os criterios para unha avaliación positiva atópanse vinculados aos obxectivos e aos contidos.
Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe.
Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía das actividades planificadas.
Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronselles a coñecer:
- aos alumnos.
- ás familias.
Utilización de medidas para a atención á diversidade
Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe.
Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe.
As medidas e os recursos ofrecidos foron suficientes.
Aplicáronse medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos.
PROGRAMACIÓN DE APOIO ÁS N.E.E.
Alumnos
1 …...............
2 …...............
3 …...............
4 …...............
5 …...............
6 …...............
7 …...............
8 …...............
…...............
Atención individualizada na aula para a realización das actividades propostas.
Adaptación das actividades da programación.
Atención individualizada dentro e fóra da aula para a realización das actividades adaptadas.
Adaptación curricular significativa por N.E.E.
Adaptación curricular por alta capacidade intelectual.
Adaptacións no material curricular por incorporación tardía no SE.
…
1
UNIDADE DIDÁCTICA 2: O medio físico de España e de Galicia
COMPETENCIAS BÁSICAS
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS
CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
Competencia coñecemento do mundo físico
· Identificar e describir os principais elementos do relevo de España e de Galicia e os principais elementos xeográficos relacionados coa hidrografía peninsular e insular.
· Identificar e describir os principais elementos xeográficos relacionados cos climas peninsulares e insulares, e describir os principais tipos de paisaxe que se dan en España e en Galicia.
Competencia tratamento da información e competencia dixital
· Obter información a partir de mapas.
· Interpretar imaxes fotográficas.
Competencia aprender a aprender
· Resumir a información nun esquema.
· Identificar e localizar os principais elementos do relevo de España e de Galicia.
· Coñecer as características da hidrografía peninsular e da insular.
· Coñecer e describir as características do clima das paisaxes naturais.
· Localizar os diferentes climas e paisaxes de España e de Galicia.
· Obter información xeográfica a partir de diferentes tipos de documentos visuais: fotografías, mapas etc.
Conceptos
· O relevo peninsular e insular.
· A costa peninsular e insular.
· Os ríos da España peninsular: as vertentes.
· As zonas húmidas peninsulares: lagos e lagoas, albufeiras, marismas e encoros.
· A auga nas Illas Baleares e nas Canarias.
· Os factores do clima.
· A paisaxe natural oceánica: clima e vexetación.
· A paisaxe natural mediterránea: clima e vexetación.
· A paisaxe natural continental: clima e vexetación.
· A paisaxe natural de alta montaña: clima e vexetación.
· A paisaxe natural subtropical canaria: clima e vexetación.
· O relevo de Galicia.
· O clima de Galicia.
· A vexetación de Galicia.
· A hidrografía de Galicia.
Procedementos
· Lectura e interpretación do mapa físico de España e de Galicia.
· Lectura e interpretación de mapas temáticos.
· Situar os elementos do relevo máis destacados de España e de Galicia.
· Coñecer as principais características da hidrografía, do clima e das paisaxes naturais de España e de Galicia.
· Utilizar fontes diversas (mapas temáticos, imaxes) para obter, relacionar e procesar información acerca do medio físico de España e de Galicia.
ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE
· Elaborar un esquema sobre as unidades do relevo peninsular e insular.
· Observar un mapa e indicar en que unidades do relevo se sitúan unha serie de accidentes do relevo peninsular.
· Elaborar un esquema sobre as características da costa peninsular e insular.
· Observar un mapa e clasificar os accidentes costeiros peninsulares segundo pertenzan á costa cantábrica, á atlántica ou á mediterránea.
· Investigar sobre as características das formas volcánicas do relevo canario.
· Elaborar un esquema sobre as características das vertentes hidrográficas peninsulares.
· Explicar, a partir da observación dun mapa, por que existen tres vertentes hidrográficas na Península.
· Observar un mapa e anotar os afluentes dunha serie de ríos.
· Explicar as características das zonas húmidas peninsulares.
· Explicar a influencia da composición xeolóxica e do clima na hidrografía das Illas Baleares e das Canarias.
· Investigar e elaborar unha táboa coas características dos ríos peninsulares.
· Completar unha táboa sobre as características do clima e da vexetación das paisaxes naturais españolas.
· Observar o mapa do clima e da vexetación peninsular e contestar unha serie de preguntas.
· Explicar as características do clima continental, relacionándoo coa influencia do mar, coas cordilleiras exteriores e coa oscilación térmica.
· Analizar o medio físico da serra de Queixa.
· Analizar o climograma da serra de Queixa.
· Explicar as características da vexetación nas serras orientais de Galicia.
· Investigar e elaborar unha táboa coas características dalgúns ríos galegos.
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
OUTRAS ACTIVIDADES
AVALIACIÓN INICIAL
Grupo clase
· Realizar exercicios diversos relacionados cos ítems indicados no apartado Preparación da unidade.
· Examinar os contidos da unidade para identificar os conceptos clave.
MOTIVACIÓN
· Para introducir o estudo do medio físico español e mais do galego, ler detidamente a introdución da unidade e contestar as preguntas do apartado Responde. Todo iso permitirá abordar a síntese de varios aspectos de xeografía física e da relación do ser humano co contorno que se desenvolven na unidade.
COMPLEMENTARIAS
· Elaborar un estudo sobre os parques nacionais españois. Reunidos por parellas, escoller un parque nacional e completar unha ficha (véxase a páxina 60 do Libro do profesor). Para completar a ficha pódense consultar diferentes páxinas web.
ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Reforzo
· Ficha 1: O relevo en España.
Ampliación
· Ficha 2: Climas e as paisaxes de Galicia.
AVALIACIÓN
DA UNIDADE
DAS COMPETENCIAS BÁSICAS
Libro do Alumno
· Situar nun mapa unha serie de accidentes xeográficos.
· Situar nun mapa as costas peninsulares e as insulares e explicar as súas características.
· Situar nun mapa as vertentes peninsulares.
· Indicar nun mapa a situación xeográfica dos climas peninsulares e dos insulares e explicar as súas características e as das paisaxes que lles corresponden a cada un.
· Indicar a que paisaxes naturais fai referencia un texto.
Ficha de avaliación
· Situar no mapa os principais accidentes do relevo e ríos da Península Ibérica e das Illas Baleares e das Canarias.
· Indicar se as afirmacións que se propoñen son verdadeiras ou falsas.
· Explicar as características do relevo, os ríos, o clima e a vexetación de Galicia.
Libro do Alumno
· Completar un esquema sobre o relevo peninsular e o insular.
· Anotar os picos máis elevados de varios accidentes do relevo.
· Completar unha táboa sobre ríos españois.
· Explicar as características hidrográficas de Galicia.
· Relacionar vertentes e tipos de ríos.
· Identificar paisaxes naturais a partir dunha descrición e a partir de imaxes.
Ficha de avaliación
· Situar no mapa os accidentes xeográficos que se especifican.
· Situar no mapa os accidentes costeiros que se propoñen.
· Situar no mapa os ríos e relacionalos coa súa vertente e coas súas características.
· Indicar no mapa os diferentes tipos de climas: subtropical, continental, mediterráneo, de montaña e oceánico.
ACTIVIDADES DE PROMOCIÓN DA LECTURA E DA EXPRESIÓN
Lectura
· Ler de forma comprensiva.
· Gozar coa lectura de novelas.
· Utilizar estratexias de comprensión lectora.
- Lectura silenciosa (autorregulación da comprensión).
- Elaboración de sínteses, esquemas e resumos (concienciación da propia comprensión).
Expresión
· Expoñer de forma oral e escrita a formulación e o desenvolvemento na resolución das diversas actividades.
· Expresar adecuadamente as aprendizaxes, utilizando o vocabulario preciso.
ACTIVIDADES TIC
Páxinas web
· Consultar a páxina web http://www.marm.es/gl
· Consultar a páxina web http://
HYPERLINK "http://porlibre.com/parque_natural.asp"porlibre.com/parque_natural.asp
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA
· Situar os elementos do relevo máis destacados de España e de Galicia.
· Coñecer as principais características da hidrografía, o clima e as paisaxes naturais de España e de Galicia.
· Utilizar fontes diversas (mapas temáticos, imaxes) para obter, relacionar e procesar información acerca do medio físico de España e de Galicia.
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
· Uso correcto dos conceptos e do vocabulario específico ao transmitir e solicitar información.
· Uso espontáneo ou en contextos cotiáns das aprendizaxes realizadas.
· Grao de elaboración persoal das ideas, das respostas e dos procesos persoais desenvolvidos.
· Grao de comprensión e de comunicación da información.
· Orde e claridade na presentación das actividades.
· Porcentaxe ou número de acertos en probas, en exercicios e en traballos escritos.
· Comportamento: respecto, interese e motivación, atención, tenacidade, perseveranza, compañeirismo.
METODOLOXÍA
MATERIAIS E RECURSOS
ESPAZOS - TEMPOS
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS
· Libro de texto CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Libro dixital CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Memoria USB.
· Actividades interactivas.
· Animacións.
· Cazas do tesouro.
· Webquest.
· Materiais imprimibles:
– Programación e orientacións didácticas.
– Material complementario.
· Xerador de avaliacións.
· Aula.
· Tempo aproximado: dúas semanas.
A metodoloxía proposta promove a construción de aprendizaxes significativas a partir da secuencia:
· Evocación de coñecementos previos para abordar os novos contidos.
· Progresiva e coidada incorporación de novos contidos, mediante exemplos extraídos de situacións cotiás, que favorecen a súa compresión e a súa xeneralización por medio de modelos, de esquemas, da formulación de problemas... Isto posibilita a transferencia de aprendizaxes á vida cotiá, conectando coa adquisición das competencias básicas propias da materia.
· Elaboración de sínteses.
· Recursos dixitais de diferente índole, preparados para impartir clases desde a metodoloxía do encerado dixital ou ben utilizando os ordenadores propios dos alumnos. Estes recursos inclúen actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest.
· Resolución de problemas, que lle permite ao alumno/a desenvolver e perfeccionar as súas propias estratexias, á vez que adquire outras xerais e específicas.
· Exercicios e actividades diversificadas (de reforzo, de ampliación, traballo en grupo, uso das TIC...), secuenciados por niveis de dificultade e que lles facilitan a adquisición de competencias básicas a todos os alumnos.
UNIDADE 2: O MEDIO FÍSICO DE ESPAÑA E DE GALICIA. Estrutura:
Actividades iniciais e de motivación relacionadas cun texto introdutorio e coa imaxe de presentación.
Competencias básicas: Relación das competencias básicas fundamentais que se han adquirir a partir do desenvolvemento das aprendizaxes.
Índice: Presenta os contidos da unidade e serve como organizador das aprendizaxes.
Contidos: Secuencias de aprendizaxe para cada contido da unidade, con actividades de aprendizaxe e de aplicación.
Propóñense tamén actividades complementarias, actividades TIC, actividades de traballo das CB e de reforzo ou ampliación.
· Todo o traballo dos contidos está orientado ao desenvolvemento e á adecuación das competencias básicas definidas na unidade. Tamén se inclúe a sección Amplía e descubre, cunha proposta para afondar nun contido daio: Conceptos básicos que se deben coñecer ao finalizar a unidade.
Actividades finais: Unha proposta de investigación ou de análise e actividades para traballar as competencias básicas.
Avaliación: Actividades para comprobar se se comprenderon e se asimilaron os contidos desenvolvidos na unidade.
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
ESCRITOS
ORAIS
OUTROS
· Tarefas diversas do alumno/a realizadas na actividade diaria na clase.
· Actividades diversas de avaliación de aprendizaxes e de competencias básicas.
· Proceso seguido na resolución de problemas.
· Actividades TIC, actividades interactivas, cazas do tesouro e webquest.
· Valoración da formulación e dos procesos seguidos, así como do resultado obtido.
· Preguntas individuais e colectivas.
· Observación e valoración do grao de participación de cada alumno/a e da calidade das súas intervencións.
· Ficha de rexistro individual.
· Rexistro para a avaliación continua do grupo clase.
· Autoavaliación (oral e escrita).
· Blog do profesor/a.
AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
ADECUACIÓN DA PLANIFICACIÓN
RESULTADOS ACADÉMICOS
PROPOSTAS DE MELLORA
Preparación da clase e dos materiais didácticos
Hai coherencia entre o programado e o desenvolvemento das clases.
Existe unha distribución temporal equilibrada.
Axéitase o desenvolvemento da clase ás características do grupo.
Utilización dunha metodoloxía adecuada
Tivéronse en conta aprendizaxes significativas.
Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, no tratamento dos contidos etc.).
A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a.
Regularización da práctica docente
Grao de seguimento dos alumnos.
Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes.
Os criterios de promoción están acordados entre os profesores.
Avaliación das aprendizaxes e información que delas se lles dá aos alumnos e ás familias
Os criterios para unha avaliación positiva atópanse vinculados aos obxectivos e aos contidos.
Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe.
Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía das actividades planificadas.
Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronselles a coñecer:
- aos alumnos.
- ás familias.
Utilización de medidas para a atención á diversidade
Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe.
Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe.
As medidas e os recursos ofrecidos foron suficientes.
Aplicáronse medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos.
PROGRAMACIÓN DE APOIO ÁS N.E.E.
Alumnos
1 …...............
2 …...............
3 …...............
4 …...............
5 …...............
6 …...............
7 …...............
8 …...............
…...............
Atención individualizada na aula para a realización das actividades propostas.
Adaptación das actividades da programación.
Atención individualizada dentro e fóra da aula para a realización das actividades adaptadas.
Adaptación curricular significativa por N.E:E.
Adaptación curricular por alta capacidade intelectual.
Adaptacións no material curricular por incorporación tardía no SE.
…
UNIDADE DIDÁCTICA 3: A actividade económica
COMPETENCIAS BÁSICAS
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS
CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
Competencia social e cidadá
· Comprender a realidade actual da nosa sociedade.
Competencia tratamento da información e competencia dixital
· Ler e interpretar esquemas e gráficas con información económica.
Competencia comunicación lingüística
· Comprender o vocabulario básico do ámbito da economía.
Competencia aprender a aprender
· Analizar un artigo de prensa e extraer conclusións.
Competencia autonomía e iniciativa persoal
· Idear, analizar, planificar, facer e revisar un traballo, e extraer conclusións.
· Coñecer que é unha actividade económica, as súas fases e os factores necesarios para levala a cabo.
· Identificar as principais características da economía de mercado.
· Recoñecer os principais axentes económicos e o seu papel na economía de mercado.
· Coñecer os principais indicadores económicos e a súa utilidade.
· Identificar as características do mercado laboral na actualidade.
Conceptos
· Definición de actividade económica.
· Clasificación das actividades económicas.
· Os factores produtivos.
· Características da economía de mercado.
· A economía de mercado hoxe.
· O papel dos consumidores, das empresas e do Estado na economía.
· Problemas económicos que lle afectan á economía familiar.
· Os bancos e a Bolsa.
· Os principais indicadores económicos.
· O mercado laboral na actualidade.
· Os sindicatos e as organizacións empresariais.
Procedementos
· Análise de textos.
· Interpretación de esquemas.
· Análise de gráficas.
Valores
· Valoración dalgúns aspectos da actualidade económica.
· Valoración da desigualdade das mulleres no mundo do traballo.
Ensinanzas transversais
· Educación para a igualdade entre os sexos.
· Identificar os principais axentes e institucións económicos e as funcións que desempeñan na sociedade actual, cada vez máis interdependente.
· Analizar e valorar algúns feitos e problemas económicos que afectan directamente os alumnos ou as súas familias.
· Analizar información de fontes diversas e expoñer opinións razoadas e solidarias sobre a desigualdade entre os homes e as mulleres no referente ao traballo doméstico.
ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE
· Elaborar un esquema sobre a clasificación das actividades económicas e aplicala a exemplos concretos.
· Analizar as fases dalgunhas actividades económicas.
· Resumir nun esquema os factores produtivos e analizar os relacionados con algunhas actividades económicas.
· Diferenciar entre recursos naturais renovables e non-renovables.
· Elaborar un esquema sobre as características da economía de mercado.
· Explicar os problemas xerados polo capitalismo.
· Explicar a lei da oferta e da demanda.
· Analizar un texto sobre as estratexias publicitarias para incrementar o consumo.
· Interpretar un esquema sobre o papel do Estado na economía.
· Diferenciar entre impostos directos e indirectos.
· Valorar o papel das empresas na economía.
· Interpretar un esquema sobre o papel das economías domésticas.
· Resumir nun esquema os factores dos que depende o poder adquisitivo das familias.
· Identificar os efectos da inflación en varios supostos.
· Investigar o uso que a propia familia fai dos bancos.
· Analizar unha noticia de prensa.
· Valorar a utilidade dos indicadores económicos a partir duns supostos.
· Analizar gráficas de renda per cápita e IPC.
· Preguntarlles aos familiares sobre as condicións de traballo cando eles empezaron a traballar.
· Analizar un texto sobre o traballo na actualidade.
· Explicar que é un convenio colectivo e a súa utilidade.
· Analizar un fragmento do Estatuto dos Traballadores.
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
OUTRAS ACTIVIDADES
AVALIACIÓN INICIAL
Grupo clase
· Realizar exercicios diversos relacionados cos ítems indicados no apartado Preparación da unidade.
· Examinar os contidos da unidade para identificar os conceptos clave.
MOTIVACIÓN
· A partir da imaxe de presentación da unidade e das preguntas do apartado Responde, facer reflexionar aos alumnos sobre a proximidade das actividades económicas.
COMPLEMENTARIAS
· Organizarse en grupos para visitar e estudar algunhas entidades bancarias próximas ao centro escolar.
- Todos os alumnos deben partir dun mesmo suposto práctico para poder comparar despois as vantaxes de cada entidade. Por exemplo: se quixésemos ser clientes dunha entidade cunha cantidade de 1.000 euros, cantas modalidades de depósito do diñeiro hai? Que rendibilidade, vantaxes e inconvenientes ofrece cada entidade? Que necesitariamos para obter un cartón de crédito? E un crédito?
- Por quendas, cada equipo expón a súa resposta na clase, de maneira que o profesor/a pode valorar o tratamento dos contidos e a expresión oral.
· Analizar unha noticia de prensa relacionada co contido da unidade e, coa guía do profesor/a, aprender a manexar o xornal. Na análise debe constar:
- Publicación (nome e data), sección, tipo de artigo (de axencia, de opinión, crónica...).
- Titular da noticia, tema do artigo, resumo do contido, análise do contido (importancia do tema que se trata, consecuencias, opinión persoal).
ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Reforzo
· Ficha 1: As actividades económicas.
· Ficha 2: As características da economía de mercado.
Ampliación
· Ficha 3: Unha noticia económica: a evolución dos prezos.
· Ficha 4: Comprar e vender: a factura.
AVALIACIÓN
DA UNIDADE
DAS COMPETENCIAS BÁSICAS
Libro do Alumno
· Elaborar un informe a partir dun esquema sobre as actividades económicas.
· Corrixir unha serie de afirmacións sobre os factores produtivos.
· Observar unha fotografía e indicar a actividade económica que reflicte.
· Responder unha serie de cuestións sobre os indicadores económicos.
· A partir dun texto, valorar as características actuais do mercado laboral.
Ficha de avaliación
· Explicar que é unha actividade económica e relacionala cunha imaxe.
· Completar os esquemas sobre factores produtivos e axentes económicos.
· Redactar un texto explicando as principais características da economía de mercado.
· Ler o texto e responder as preguntas.
Libro do Alumno
· Relacionar conceptos económicos coa súa definición.
· Clasificar as actividades económicas descritas nun texto segundo sexan de produción, de distribución ou de consumo.
· Identificar os principais factores produtivos.
· Completar un esquema sobre a economía de mercado.
· Explicar os cambios no mercado laboral.
· Analizar un mapa sobre PNB.
Ficha de avaliación
· Relacionar as preguntas coas posibles respostas.
· A partir dun texto, sinalar que actuacións exerce o Estado na economía.
· Relacionar cada imaxe coa actividade económica que lle corresponda.
ACTIVIDADES DE PROMOCIÓN DA LECTURA E DA EXPRESIÓN
Lectura
· Ler de forma comprensiva.
· Gozar coa lectura de novelas.
· Utilizar estratexias de comprensión lectora.
- Lectura silenciosa (autorregulación da comprensión).
- Elaboración de sínteses, esquemas e resumos (concienciación da propia comprensión).
Expresión
· Expoñer de forma oral e escrita a formulación e o desenvolvemento na resolución das diversas actividades.
· Expresar adecuadamente as aprendizaxes, utilizando o vocabulario preciso.
ACTIVIDADES TIC
Páxinas web
· Consultar a páxina web www.porquebiotecnologia.com
· Consultar a páxina web www.inmujer.migualdad.es/mujer/index.html
· Consultar a páxina web http://igualdade
HYPERLINK "http://igualdade.xunta.es/".xunta.es
HYPERLINK "http://igualdade.xunta.es/"/
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA
· Identificar os principais axentes e institucións económicos e as funcións que desempeñan na sociedade actual, cada vez máis interdependente.
· Analizar e valorar algúns feitos e problemas económicos que afectan directamente os alumnos ou as súas familias.
· Analizar información de fontes diversas, e expoñer opinións razoadas e solidarias sobre a desigualdade entre os homes e as mulleres no referente ao traballo doméstico.
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
· Uso correcto dos conceptos e do vocabulario específico ao transmitir e solicitar información.
· Uso espontáneo ou en contextos cotiáns das aprendizaxes realizadas.
· Grao de elaboración persoal das ideas, das respostas e dos procesos persoais desenvolvidos.
· Grao de comprensión e de comunicación da información.
· Orde e claridade na presentación das actividades.
· Porcentaxe ou número de acertos en probas, en exercicios e en traballos escritos.
· Comportamento: respecto, interese e motivación, atención, tenacidade, perseveranza, compañeirismo.
METODOLOXÍA
MATERIAIS E RECURSOS
ESPAZOS - TEMPOS
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS
· Libro de texto CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Libro dixital CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Memoria USB.
· Actividades interactivas.
· Animacións.
· Cazas do tesouro.
· Webquest.
· Materiais imprimibles:
– Programación e orientacións didácticas.
– Material complementario.
· Xerador de avaliacións.
· Aula.
· Tempo aproximado: dúas semanas.
A metodoloxía proposta promove a construción de aprendizaxes significativas a partir da secuencia:
· Evocación de coñecementos previos para abordar os novos contidos.
· Progresiva e coidada incorporación de novos contidos, mediante exemplos extraídos de situacións cotiás, que favorecen a súa compresión e a súa xeneralización por medio de modelos, de esquemas, da formulación de problemas... Isto posibilita a transferencia de aprendizaxes á vida cotiá, conectando coa adquisición das competencias básicas propias da materia.
· Elaboración de sínteses.
· Recursos dixitais de diferente índole, preparados para impartir clases desde a metodoloxía do encerado dixital ou ben utilizando os ordenadores propios dos alumnos. Estes recursos inclúen actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest.
· Resolución de problemas, que lle permite ao alumno/a desenvolver e perfeccionar as súas propias estratexias, á vez que adquire outras xerais e específicas.
· Exercicios e actividades diversificadas (de reforzo, de ampliación, traballo en grupo, uso das TIC...), secuenciados por niveis de dificultade e que lles facilitan a adquisición de competencias básicas a todos os alumnos.
Unidade 3: a actividade económica. Estrutura:
Actividades iniciais e de motivación relacionadas cun texto introdutorio e coa imaxe de presentación.
Competencias básicas: Relación das competencias básicas fundamentais que se han adquirir a partir do desenvolvemento das aprendizaxes.
Índice: Presenta os contidos da unidade e serve como organizador das aprendizaxes.
Contidos: Secuencias de aprendizaxe para cada contido da unidade, con actividades de aprendizaxe e de aplicación.
Propóñense tamén actividades complementarias, actividades TIC, actividades de traballo das CB e de reforzo ou ampliación.
Todo o traballo dos contidos está orientado ao desenvolvemento e á adecuación das competencias básicas definidas na unidade. Tamén se inclúe a sección Amplía e descubre, cunha proposta para afondar nun contido da unidade.
Síntese: Esquema que resume graficamente os contidos básicos da unidade.
Vocabulario: Conceptos básicos que se deben coñecer ao finalizar a unidade.
Actividades finais: Unha proposta de investigación ou de análise e actividades para traballar as competencias básicas.
Avaliación: Actividades para comprobar se se comprenderon e se asimilaron os contidos desenvolvidos na unidade.
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
ESCRITOS
ORAIS
OUTROS
· Tarefas diversas do alumno/a realizadas na actividade diaria na clase.
· Actividades diversas de avaliación de aprendizaxes e de competencias básicas.
· Proceso seguido na resolución de problemas.
· Actividades TIC, actividades interactivas, cazas do tesouro e webquest.
· Valoración da formulación e dos procesos seguidos, así como do resultado obtido.
· Preguntas individuais e colectivas.
· Observación e valoración do grao de participación de cada alumno/a e da calidade das súas intervencións.
· Ficha de rexistro individual.
· Rexistro para a avaliación continua do grupo clase.
· Autoavaliación (oral e escrita).
· Blog do profesor/a.
AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
ADECUACIÓN DA PLANIFICACIÓN
RESULTADOS ACADÉMICOS
PROPOSTAS DE MELLORA
Preparación da clase e dos materiais didácticos
Hai coherencia entre o programado e o desenvolvemento das clases.
Existe unha distribución temporal equilibrada.
Axéitase o desenvolvemento da clase ás características do grupo.
Utilización dunha metodoloxía adecuada
Tivéronse en conta aprendizaxes significativas.
Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, no tratamento dos contidos etc.).
A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a.
Regularización da práctica docente
Grao de seguimento dos alumnos.
Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes.
Os criterios de promoción están acordados entre os profesores.
Avaliación das aprendizaxes e información que delas se lles dá aos alumnos e ás familias
Os criterios para unha avaliación positiva atópanse vinculados aos obxectivos e aos contidos.
Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe.
Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía das actividades planificadas.
Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronselles a coñecer:
- aos alumnos.
- ás familias.
Utilización de medidas para a atención á diversidade
Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe.
Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe.
As medidas e os recursos ofrecidos foron suficientes.
Aplicáronse medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos.
PROGRAMACIÓN DE APOIO ÁS N.E.E.
Alumnos
1 …...............
2 …...............
3 …...............
4 …...............
5 …...............
6 …...............
7 …...............
8 …...............
…...............
Atención individualizada na aula para a realización das actividades propostas.
Adaptación das actividades da programación.
Atención individualizada dentro e fóra da aula para a realización das actividades adaptadas.
Adaptación curricular significativa por N.E.E.
Adaptación curricular por alta capacidade intelectual.
Adaptacións no material curricular por incorporación tardía no SE.
…
UNIDADE DIDÁCTICA 4: O sector primario
COMPETENCIAS BÁSICAS
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS
CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
Competencia social e cidadá
· Atender e escoitar as opinións durante a realización dun debate.
Competencia coñecemento do mundo físico
· Establecer relacións xeográficas entre características do relevo, augas, clima e paisaxe agraria.
· Identificar e describir as principais paisaxes agrarias.
· Prever as consecuencias de determinadas prácticas agrarias sobre o medio natural.
Competencia tratamento da información e competencia dixital
· Situar nun mapa as principais paisaxes agrarias.
Competencia aprender a aprende
· Analizar unha paisaxe agraria.
· Resumir información nun esquema.
· Identificar as causas e as consecuencias para explicar feitos socioeconómicos.
· Coñecer as actividades que comprenden o sector primario e as principais características deste sector na actualidade.
· Identificar os factores naturais e humanos que inciden nas actividades agrarias.
· Analizar os principais elementos da paisaxe agraria.
· Recoñecer e localizar os principais sistemas agrarios.
· Coñecer as características da gandaría, da silvicultura e da pesca, e comprender os seus problemas.
· Obter información xeográfica a partir de diferentes tipos de documentos gráficos.
· Valorar criticamente a acción dos seres humanos na transformación do medio natural.
Conceptos
· As actividades primarias. Orixe e clasificación.
· O sector primario. Características actuais.
· Os factores condicionantes das actividades agrarias.
· Os elementos da paisaxe agraria.
· Os sistemas agrarios. Tipoloxía e localización.
· Os problemas da agricultura e da gandaría actuais.
· Os sistemas agrícolas tradicionais. Características e localización.
· Os sistemas agrícolas tecnificados. Características e localización.
· A gandaría. Características e tipoloxía.
· A silvicultura. Características.
· A pesca. Características e tipoloxía.
· Localización das zonas pesqueiras.
Procedementos
· Lectura e interpretación de mapas e gráficas.
· Lectura de mapas.
· Elaboración dun esquema.
· Análise dunha paisaxe agraria.
Valores
· Valoración da relación entre o problema da fame e a produción agrícola.
· Valoración da importancia dos bosques.
· Valoración dos problemas do mar.
Ensinanzas transversais
· Educación do consumidor.
· Caracterizar e localizar os principais sistemas de explotación agraria existentes no mundo.
· Describir e valorar as consecuencias ambientais dalgunhas actividades do sector primario.
· Analizar imaxes e gráficos económicos relacionados coas actividades do sector primario e comunicar as conclusións de forma organizada.
ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE
· Identificar as actividades do sector primario.
· Extraer información sobre o sector primario a partir de fontes gráficas.
· Definir e caracterizar as paisaxes agrarias.
· Distinguir entre agricultura extensiva e agricultura intensiva.
· Recoñecer os tipos de propiedades da terra a partir da lectura dun texto.
· Analizar os factores naturais e humanos que inflúen nunha paisaxe representada nunha imaxe.
· Localizar os sistemas agrícolas e gandeiros a partir da análise dun mapa.
· Explicar os problemas derivados da agricultura e da gandaría modernas.
· Analizar un texto que relaciona a pobreza do Terceiro Mundo coa distribución da súa agricultura.
· Elaborar un esquema dos tipos de agricultura tradicional.
· Caracterizar os sistemas agrícolas tradicionais a partir de imaxes.
· Extraer información sobre o cultivo do arroz a partir de fontes gráficas.
· Analizar dúas imaxes de diferentes sistemas agrarios.
· Elaborar un esquema sobre os tipos de agricultura tecnificada.
· Recoñecer as diferenzas do traballo agrícola moderno e do tradicional a partir da análise dun texto.
· Identificar o tipo de paisaxe agraria dunha fotografía.
· Analizar o tipo de paisaxe agraria dunha fotografía.
· Resumir nun esquema as características da gandaría extensiva tradicional e da gandaría intensiva moderna.
· Analizar un mapa sobre a masa forestal do planeta e valorar a importancia dos bosques.
· Elaborar gráficas a partir dunha serie estatística sobre a gandaría.
· Analizar un texto sobre os problemas actuais da gandaría.
· Identificar os principais recursos mariños e a súa problemática.
· Distinguir entre pesca de altura e de baixura, e valorar a diferenza de mercados que abastecen.
· Analizar un mapa e unha gráfica sobre as principais áreas de pesca e de capturas.
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
OUTRAS ACTIVIDADES
AVALIACIÓN INICIAL
Grupo clase
· Realizar exercicios diversos relacionados cos ítems indicados no apartado Preparación da unidade.
· Examinar os contidos da unidade para identificar os conceptos clave.
MOTIVACIÓN
· Para identificar os coñecementos previos dos alumnos sobre o tema, pedirlles que observen a imaxe de presentación da unidade e que contesten as preguntas do apartado Responde, sobre esa imaxe e as actividades económicas do sector primario.
COMPLEMENTARIAS
· Para traballar a expresión oral, propoñer a análise de fotografías de paisaxes agrarias e a exposición das conclusións na aula.
- É preciso dividir o grupo en varios equipos. O profesor/a debe entregarlle a cada equipo unha fotografía de cultivos do mundo. Estas fotografías poden obterse en prensa especializada ou en Internet.
- Cada equipo debe identificar o tipo de cultivo e as súas características fundamentais, e redactar a resposta.
- Por quendas, cada equipo expón a súa resposta perante a clase, de maneira que o profesor/a pode valorar se é acertada ou incorrecta, así como a expresión oral.
· Propoñerlles aos alumnos que fagan fotografías de contornos rurais próximos á súa localidade e analizalos seguindo as pautas propostas no apartado 6.
ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Reforzo
· Ficha 1: Os sistemas agrícolas.
· Ficha 2: Analizar unha paisaxe agraria.
Ampliación
· Ficha 3: O cultivo hortícola intensivo: o caso almeriense.
· Ficha 4: Os principais cultivos do mundo.
AVALIACIÓN
DA UNIDADE
DAS COMPETENCIAS BÁSICAS
Libro do Alumno
· Explicar cales son os factores que inflúen na actividade agraria.
· Elaborar un esquema acerca das características dos sistemas agrarios tradicionais e os mecanizados.
· Analizar unha paisaxe agraria a partir dunha fotografía.
· Identificar os tipos de gandaría a partir dunhas imaxes e explicar as diferenzas.
· A partir da análise dunha gráfica, comentar os problemas actuais da pesca.
Ficha de avaliación
· Explicar que son as actividades primarias.
· Definir espazo agrario e elaborar un esquema das súas principais características.
· Clasificar os diferentes sistemas agrarios segundo sexan tradicionais ou tecnificados.
· Analizar a paisaxe agraria que mostra a fotografía.
· Explicar as diferenzas entre gandaría tradicional e gandaría moderna.
· Describir os principais tipos de pesca: artesanal e industrial.
Libro do Alumno
· Clasificar os factores que inflúen na actividade agraria segundo sexan naturais ou humanos.
· Elaborar un cadro comparativo entre os sistemas agrícolas tradicionais e os tecnificados.
· Analizar unha paisaxe agraria.
· Explicar os problemas actuais do mar.
· Elaborar un mapa temático sobre os principais produtos de agricultura de plantación no mundo.
Ficha de avaliación
· Identificar que afirmacións acerca do sector primario son certas, e xustificar a resposta.
· Observar as fotografías e completar a táboa cos datos do recadro.
ACTIVIDADES DE PROMOCIÓN DA LECTURA E DA EXPRESIÓN
Lectura
· Ler de forma comprensiva.
· Gozar coa lectura de novelas.
· Utilizar estratexias de comprensión lectora.
- Lectura silenciosa (autorregulación da comprensión).
- Elaboración de sínteses, esquemas e resumos (concienciación da propia comprensión).
Expresión
· Expoñer de forma oral e escrita a formulación e o desenvolvemento na resolución das diversas actividades.
· Expresar adecuadamente as aprendizaxes, utilizando o vocabulario preciso.
ACTIVIDADES TIC
Páxinas web
· Consultar a páxina web http://www.nodo50.org/ecologist
· Consultar a páxina web http://www.ecoportal.net/articulos/biotec.htm
· Consultar a páxina web http://www.transgenicos.com
· Consultar a páxina web http://www.mapya.es/es/alimentacion/pags/ecologica/introduccion.htm
· Consultar a páxina web http://ec.europa.eu
HYPERLINK "http://ec.europa.eu.int/agriculture/organic/home_es"/agriculture/organic/home_
HYPERLINK "http://ec.europa.eu.int/agriculture/organic/home_es"es
· Consultar a páxina web http://www.agroecologia.net/SEAE
· Consultar a páxina web http://www.
HYPERLINK "http://www.craega.es/"craega.es/
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA
· Caracterizar e localizar os principais sistemas de explotación agraria existentes no mundo.
· Describir e valorar as consecuencias ambientais dalgunhas actividades do sector primario.
· Analizar imaxes e gráficos económicos relacionados coas actividades do sector primario e comunicar as conclusións de forma organizada.
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
· Uso correcto dos conceptos e do vocabulario específico ao transmitir e solicitar información.
· Uso espontáneo ou en contextos cotiáns das aprendizaxes realizadas.
· Grao de elaboración persoal das ideas, das respostas e dos procesos persoais desenvolvidos.
· Grao de comprensión e de comunicación da información.
· Orde e claridade na presentación das actividades.
· Porcentaxe ou número de acertos en probas, exercicios e traballos escritos.
· Comportamento: respecto, interese e motivación, atención, tenacidade, perseveranza, compañeirismo.
METODOLOXÍA
MATERIAIS E RECURSOS
ESPAZOS - TEMPOS
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS
· Libro de texto CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Libro dixital CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Memoria USB.
· Actividades interactivas.
· Animacións.
· Cazas do tesouro.
· Webquest.
· Materiais imprimibles:
– Programación e orientacións didácticas.
– Material complementario.
· Xerador de avaliacións.
· Aula.
· Tempo aproximado: dúas semanas.
A metodoloxía proposta promove a construción de aprendizaxes significativas a partir da secuencia:
· Evocación de coñecementos previos para abordar os novos contidos.
· Progresiva e coidada incorporación de novos contidos, mediante exemplos extraídos de situacións cotiás, que favorecen a súa compresión e a súa xeneralización por medio de modelos, de esquemas, da formulación de problemas... Isto posibilita a transferencia de aprendizaxes á vida cotiá, conectando coa adquisición das competencias básicas propias da materia.
· Elaboración de sínteses.
· Recursos dixitais de diferente índole, preparados para impartir clases desde a metodoloxía do encerado dixital ou ben utilizando os ordenadores propios dos alumnos. Estes recursos inclúen actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest.
· Resolución de problemas, que lle permite ao alumno/a desenvolver e perfeccionar as súas propias estratexias, á vez que adquire outras xerais e específicas.
· Exercicios e actividades diversificadas (de reforzo, de ampliación, traballo en grupo, uso das TIC...), secuenciados por niveis de dificultade e que lles facilitan a adquisición de competencias básicas a todos os alumnos.
Unidade 4: O sector primario. Estrutura:
Actividades iniciais e de motivación relacionadas cun texto introdutorio e coa imaxe de presentación.
Competencias básicas: Relación das competencias básicas fundamentais que se han adquirir a partir do desenvolvemento das aprendizaxes.
Índice: Presenta os contidos da unidade e serve como organizador das aprendizaxes.
Contidos: Secuencias de aprendizaxe para cada contido da unidade, con actividades de aprendizaxe e de aplicación.
Propóñense tamén actividades complementarias, actividades TIC, actividades de traballo das CB e de reforzo ou ampliación.
Todo o traballo dos contidos está orientado ao desenvolvemento e á adecuación das competencias básicas definidas na unidade. Tamén se inclúe a sección Amplía e descubre, cunha proposta para afondar nun contido da unidade.
Síntese: Esquema que resume graficamente os contidos básicos da unidade.
Vocabulario: Conceptos básicos que se deben coñecer ao finalizar a unidade.
Actividades finais: Unha proposta de investigación ou de análise e actividades para traballar as competencias básicas.
Avaliación: Actividades para comprobar se se comprenderon e se asimilaron os contidos desenvolvidos na unidade.
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
ESCRITOS
ORAIS
OUTROS
· Tarefas diversas do alumno/a realizadas na actividade diaria na clase.
· Actividades diversas de avaliación de aprendizaxes e de competencias básicas.
· Proceso seguido na resolución de problemas.
· Actividades TIC, actividades interactivas, cazas do tesouro e webquest.
· Valoración da formulación e dos procesos seguidos, así como do resultado obtido.
· Preguntas individuais e colectivas.
· Observación e valoración do grao de participación de cada alumno/a e da calidade das súas intervencións.
· Ficha de rexistro individual.
· Rexistro para a avaliación continua do grupo clase.
· Autoavaliación (oral e escrita).
· Blog do profesor/a.
AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
ADECUACIÓN DA PLANIFICACIÓN
RESULTADOS ACADÉMICOS
PROPOSTAS DE MELLORA
Preparación da clase e dos materiais didácticos
Hai coherencia entre o programado e o desenvolvemento das clases.
Existe unha distribución temporal equilibrada.
Axéitase o desenvolvemento da clase ás características do grupo.
Utilización dunha metodoloxía adecuada
Tivéronse en conta aprendizaxes significativas.
Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, no tratamento dos contidos etc.).
A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a.
Regularización da práctica docente
Grao de seguimento dos alumnos.
Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes.
Os criterios de promoción están acordados entre os profesores.
Avaliación das aprendizaxes e información que delas se lles dá aos alumnos e ás familias
Os criterios para unha avaliación positiva atópanse vinculados aos obxectivos e aos contidos.
Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe.
Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía das actividades planificadas.
Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronselles a coñecer:
- aos alumnos.
- ás familias.
Utilización de medidas para a atención á diversidade
Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe.
Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe.
As medidas e os recursos ofrecidos foron suficientes.
Aplicáronse medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos.
PROGRAMACIÓN DE APOIO ÁS N.E.E.
Alumnos
1 …...............
2 …...............
3 …...............
4 …...............
5 …...............
6 …...............
7 …...............
8 …...............
…...............
Atención individualizada na aula para a realización das actividades propostas.
Adaptación das actividades da programación.
Atención individualizada dentro e fóra da aula para a realización das actividades adaptadas.
Adaptación curricular significativa por N.E.E.
Adaptación curricular por alta capacidade intelectual.
Adaptacións no material curricular por incorporación tardía no SE.
…
UNIDADE DIDÁCTICA 5: O sector secundario
COMPETENCIAS BÁSICAS
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS
CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
Competencia social e cidadá
· Aceptar os puntos de vista diferentes sobre un mesmo fenómeno ou problema.
Competencia coñecemento do mundo físico
· Respectar e defender o patrimonio ambiental e mostrar unha actitude positiva respecto dun desenvolvemento sostible.
Competencia tratamento da información e competencia dixital
· Utilizar Internet para obter información, e procesala de forma crítica e reflexiva.
Competencia comunicación lingüística
· Expresar as ideas propias con corrección e coherencia, xa sexa de forma oral ou escrita.
Competencia aprender a aprender
· Extraer conclusións a partir da análise de series estatísticas, de gráficas e de mapas.
· Analizar unha paisaxe industrial.
· Definir o sector secundario e coñecer as principais tendencias actuais das actividades que o forman.
· Coñecer e valorar os recursos que utiliza a actividade industrial (materias primas, fontes de enerxía, recursos humanos...) e recoñecer as diferenzas entre países respecto do seu nivel de industrialización.
· Diferenciar e definir os distintos tipos de industria.
· Localizar os grandes espazos industriais do mundo e coñecer os factores que determinan a localización da industria.
· Ser consciente dos problemas ambientais que xera o sector secundario e valorar positivamente as propostas que buscan un desenvolvemento sostible.
· Analizar paisaxes industriais.
Conceptos
· As actividades secundarias: industria, construción e produción de enerxía.
· Definición de materia prima. Tipos: de orixe vexetal e animal, de orixe mineral.
· Fontes de enerxía non-renovables.
· Fontes de enerxía renovables.
· Tipos de industria.
· As tendencias actuais da industria.
· Elementos do proceso industrial.
· A empresa industrial.
· Principais factores de localización industrial.
· Definición de paisaxe industrial.
· Principais problemas ambientais xerados pola industria: a choiva ácida, os residuos, a deterioración da capa de ozono, o efecto invernadoiro e o cambio climático.
Procedementos
· Obtención, análise e comparación de información obtida en táboas de datos e en mapas.
· Busca de información en Internet para ampliar coñecementos sobre un tema.
· Interpretación de esquemas.
· Análise dunha paisaxe industrial.
· Lectura e elaboración de esquemas.
Valores
· Toma de conciencia dos conflitos xerados pola explotación de materias primas estratéxicas, especialmente en países subdesenvolvidos.
· Valoración da importancia do uso de enerxías renovables.
· Valoración positiva da existencia de leis de protección do medio natural e respecto cara a elas.
· Toma de conciencia do impacto negativo da industria sobre o medio natural e valoración das iniciativas que defendan un desenvolvemento sostible.
Ensinanzas transversais
· Educación ambiental.
· Obter e utilizar informacións relevantes sobre as actividades do sector secundario.
· Distinguir os principais tipos de recursos naturais e a súa distribución no mundo. Valorar a súa importancia social e comprender a necesidade de explotalos racionalmente.
· Localizar e caracterizar as principais zonas e focos de actividade industrial.
· Percibir e describir os efectos ambientais das actividades industriais e manifestar interese por apoiar un desenvolvemento industrial sostible.
ACTIVIDADES DE APRENDIZAXE
· Definir sector secundario e explicar, a partir dun esquema, a súa importancia económica.
· Analizar unha serie de indicadores socioeconómicos para coñecer o nivel de industrialización no mundo. Os datos exprésanse en mapas, en gráficos e en táboas de datos.
· Reflexionar sobre que áreas son as máis industrializadas, a partir dun texto sobre as primeiras empresas mundiais.
· Indicar que tipo de materia prima necesitan algunhas industrias.
· Xustificar por que a minaría pertence ao sector secundario e indicar, a partir dun mapa, as principais áreas con xacementos minerais.
· Analizar gráficas con datos sobre produción de minerais.
· Comentar un texto sobre conflitos provocados pola explotación de minerais.
· Elaborar un esquema cos principais tipos de fontes de enerxía e explicar cales son as máis utilizadas e que problemas supoñen.
· Interpretar datos de gráficas e táboas sobre consumo e produción de enerxía.
· Comentar un texto sobre a utilización de enerxía alternativa.
· Elaborar un esquema dos tipos de industrias e comparalos.
· Indicar que tipo de industria fabrica unha serie de produtos.
· Explicar as tendencias actuais da industria.
· Buscar información en Internet sobres parques tecnolóxicos e contestar unhas preguntas.
· Explicar que é o proceso industrial a partir da lectura dun esquema.
· Identificar o proceso industrial dun xersei a partir de imaxes.
· Xustificar por que é necesaria a organización empresarial.
· Comentar un texto sobre as novas estratexias empresariais.
· Indicar factores de localización de diversas industrias, incluíndo a análise dunha imaxe.
· A partir da información dun mapa, contestar preguntas sobre a localización mundial das industrias.
· Analizar os factores actuais da localización industrial a partir da lectura dun texto.
· Contestar preguntas sobre unha paisaxe industrial a partir dunha imaxe comentada.
· Analizar unha paisaxe industrial a partir dunha fotografía e dun esbozo.
· Explicar, a partir dun esquema, os principais problemas ambientais que xera a industria.
· Explicar a formación da choiva ácida e as súas consecuencias a partir da lectura dun debuxo.
· Definir efecto invernadoiro e comentar dous textos sobre este tema e as súas consecuencias.
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
OUTRAS ACTIVIDADES
AVALIACIÓN INICIAL
Grupo clase
· Realizar exercicios diversos relacionados cos ítems indicados no apartado Preparación da unidade.
· Examinar os contidos da unidade para identificar os conceptos clave.
MOTIVACIÓN
· Antes de empezar, observar a fotografía da presentación de unidade, responder as preguntas da sección Responde e pedirlle ao alumnado que elabore unha definición de sector secundario, que se poderá contrastar ao iniciar o primeiro apartado.
COMPLEMENTARIAS
· Ao estudar o proceso industrial, propoñer un traballo en grupo.
- Explicar os seguintes conceptos: automatización do proceso, traballo en serie, cadea de montaxe, produtividade, recursos humanos, cualificación, incentivos e control de calidade. Se é necesario, deben buscar información.
- Escoller un produto, investigar cal é o seu proceso industrial e explicalo utilizando os conceptos anteriores. Debuxalo en distintas viñetas.
· Escoller unha industria ou un polígono industrial da propia localidade e, en grupos, analizar os factores de localización que o condicionaron. No traballo deberanse achegar fotografías e mapas.
ATENCIÓN Á DIVERSIDADE
Reforzo
· Ficha 1: A localización industrial.
· Ficha 2: Analizar unha paisaxe industrial.
Ampliación
· Ficha 3: Os metais estratéxicos.
· Ficha 4: O desenvolvemento sostible.
AVALIACIÓN
DA UNIDADE
DAS COMPETENCIAS BÁSICAS
Libro do Alumno
· Definir sector secundario e clasificar unha serie de actividades.
· Explicar as características de cada tipo de industria.
· Explicar os problemas ambientais que provocan as actividades secundarias e as súas consecuencias.
· Analizar un mapa temático sobre os grandes espazos industriais do mundo.
Ficha de avaliación
· Sinalar a resposta correcta ao enunciado proposto.
· Explicar por que a industria é unha das bases da economía.
· Clasificar os diferentes tipos de industria e indicar a súa localización.
· Situar nun mapamundi o tres principais espazos industriais do mundo.
· Explicar que é o efecto invernadoiro e que consecuencias ten.
Libro do Alumno
· Completar un esquema sobre o sector secundario.
· Elaborar un esquema sobre o proceso industrial.
· Explicar o proceso de produción dunha industria téxtil.
· Elaborar un mapa da localización industrial no mundo.
· Indicar as principais tendencias da industria a partir da lectura dun texto.
· Analizar unha paisaxe industrial a partir dunha fotografía.
Ficha de avaliación
· Ler o texto e responder as preguntas.
· Relacionar conceptos con definicións.
ACTIVIDADES DE PROMOCIÓN DA LECTURA E DA EXPRESIÓN
Lectura
· Ler de forma comprensiva.
· Gozar coa lectura de novelas.
· Utilizar estratexias de comprensión lectora.
- Lectura silenciosa (autorregulación da comprensión).
- Elaboración de sínteses, esquemas e resumos (concienciación da propia comprensión).
Expresión
· Expoñer de forma oral e escrita a formulación e o desenvolvemento na resolución das diversas actividades.
· Expresar adecuadamente as aprendizaxes, utilizando o vocabulario preciso.
ACTIVIDADES TIC
Páxinas web
· Consultar a páxina web http://
HYPERLINK "http://es.wikipedia.org/wiki/Silicon_Valley"es.wikipedia.org/wiki/Silicon_Valley
· Consultar a páxina web http://www.apte.org
· Consultar a páxina web dos parques tecnolóxicos de España e explicar que son e que tipo de industrias se agrupan neles. http://www.apte.org
· Consultar a páxina web dos parques tecnolóxicos de Galicia http://www.tecnopole.es/?9=es/list
HYPERLINK "http://www.tecnopole.es/?9=es/listet"http://www.tecnopole.es/?9=es/list
· Consultar a páxina web http://es.wikipedia.org/wiki/
HYPERLINK "http://es.wikipedia.org/wiki/Desarrollo_sostenible"D
HYPERLINK "http://es.wikipedia.org/wiki/Desarrollo_sostenible"esarrollo_s
HYPERLINK "http://es.wikipedia.org/wiki/Desarrollo_sostenible"ostenible
· Consultar a páxina web http://www.wor
HYPERLINK "http://www.workdbank.org/depweb/spanish/sd.html"l
HYPERLINK "http://www.worldbank.org/depweb/spanish/sd.html"dbank.org/depweb/spanish/sd.html
· Consultar a páxina web http://unf
HYPERLINK "http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php"c
HYPERLINK "http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php"cc
HYPERLINK "http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php".int/kyoto_protocol/items/2830.p
HYPERLINK "http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php"h
HYPERLINK "http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php"http://unfccc.int/kyoto_protocol/items/2830.php
· Consultar a páxina web http://unfccc.int/2860.php
Memoria USB
· Consultar a memoria USB para obter propostas de actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest. Tamén se poden obter presentacións para facilitar a aprendizaxe do alumnado.
MÍNIMOS ESIXIBLES PARA UNHA AVALIACIÓN POSITIVA
· Obter e utilizar informacións relevantes sobre as actividades do sector secundario.
· Distinguir os principais tipos de recursos naturais e a súa distribución no mundo. Valorar a súa importancia social e comprender a necesidade de explotalos racionalmente.
· Localizar e caracterizar os principais focos e zonas de actividade industrial.
· Percibir e describir os efectos ambientais das actividades industriais e manifestar interese por apoiar un desenvolvemento industrial sostible.
CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN
· Uso correcto dos conceptos e do vocabulario específico ao transmitir e solicitar información.
· Uso espontáneo ou en contextos cotiáns das aprendizaxes realizadas.
· Grao de elaboración persoal das ideas, das respostas e dos procesos persoais desenvolvidos.
· Grao de comprensión e de comunicación da información.
· Orde e claridade na presentación das actividades.
· Porcentaxe ou número de acertos en probas, en exercicios e en traballos escritos.
· Comportamento: respecto, interese e motivación, atención, tenacidade, perseveranza, compañeirismo.
METODOLOXÍA
MATERIAIS E RECURSOS
ESPAZOS - TEMPOS
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS
· Libro de texto CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Libro dixital CIENCIAS SOCIAIS 3 ESO, editorial rodeira.
· Memoria USB.
· Actividades interactivas.
· Animacións.
· Cazas do tesouro.
· Webquest.
· Materiais imprimibles:
– Programación e orientacións didácticas.
– Material complementario.
· Xerador de avaliacións.
· Aula.
· Tempo aproximado: dúas semanas.
A metodoloxía proposta promove a construción de aprendizaxes significativas a partir da secuencia:
· Evocación de coñecementos previos para abordar os novos contidos.
· Progresiva e coidada incorporación de novos contidos, mediante exemplos extraídos de situacións cotiás, que favorecen a súa compresión e a súa xeneralización por medio de modelos, de esquemas, da formulación de problemas... Isto posibilita a transferencia de aprendizaxes á vida cotiá, conectando coa adquisición das competencias básicas propias da materia.
· Elaboración de sínteses.
· Recursos dixitais de diferente índole, preparados para impartir clases desde a metodoloxía do encerado dixital ou ben utilizando os ordenadores propios dos alumnos. Estes recursos inclúen actividades interactivas, animacións, cazas do tesouro e webquest.
· Resolución de problemas, que lle permite ao alumno/a desenvolver e perfeccionar as súas propias estratexias, á vez que adquire outras xerais e específicas.
· Exercicios e actividades diversificadas (de reforzo, de ampliación, traballo en grupo, uso das TIC...), secuenciados por niveis de dificultade e que lles facilitan a adquisición de competencias básicas a todos os alumnos.
Unidade 5: O sector secundario. Estrutura:
Actividades iniciais e de motivación relacionadas cun texto introducorio e coa imaxe de presentación.
Competencias básicas: Relación das competencias básicas fundamentais que se han adquirir a partir do desenvolvemento das aprendizaxes.
Índice: Presenta os contidos da unidade e serve como organizador das aprendizaxes.
Contidos: Secuencias de aprendizaxe para cada contido da unidade, con actividades de aprendizaxe e de aplicación.
Propóñense tamén actividades complementarias, actividades TIC, actividades de traballo das CB e de reforzo ou ampliación.
Todo o traballo dos contidos está orientado ao desenvolvemento e á adecuación das competencias básicas definidas na unidade. Tamén se inclúe a sección Amplía e descubre, cunha proposta para afondar nun contido da unidade.
Síntese: Esquema que resume graficamente os contidos básicos da unidade.
Vocabulario: Conceptos básicos que se deben coñecer ao finalizar a unidade.
Actividades finais: Unha proposta de investigación ou de análise e actividades para traballar as competencias básicas.
Avaliación: Actividades para comprobar se se comprenderon e se asimilaron os contidos desenvolvidos na unidade.
PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIÓN
ESCRITOS
ORAIS
OUTROS
· Tarefas diversas do alumno realizadas na actividade diaria na clase.
· Actividades diversas de avaliación de aprendizaxes e de competencias básicas.
· Proceso seguido na resolución de problemas.
· Actividades TIC, actividades interactivas, cazas do tesouro e webquest.
· Valoración da formulación e dos procesos seguidos, así como do resultado obtido.
· Preguntas individuais e colectivas.
· Observación e valoración do grao de participación de cada alumno/a e da calidade das súas intervencións.
· Ficha de rexistro individual.
· Rexistro para a avaliación continua do grupo clase.
· Autoavaliación (oral e escrita).
· Blog do profesor/a.
AVALIACIÓN DA PRÁCTICA DOCENTE
ADECUACIÓN DA PLANIFICACIÓN
RESULTADOS ACADÉMICOS
PROPOSTAS DE MELLORA
Preparación da clase e dos materiais didácticos
Hai coherencia entre o programado e o desenvolvemento das clases.
Existe unha distribución temporal equilibrada.
Axéitase o desenvolvemento da clase ás características do grupo.
Utilización dunha metodoloxía adecuada
Tivéronse en conta aprendizaxes significativas.
Considérase a interdisciplinariedade (en actividades, no tratamento dos contidos etc.).
A metodoloxía fomenta a motivación e o desenvolvemento das capacidades do alumno/a.
Regularización da práctica docente
Grao de seguimento dos alumnos.
Validez dos recursos utilizados na clase para as aprendizaxes.
Os criterios de promoción están acordados entre os profesores.
Avaliación das aprendizaxes e información que delas se lles dá aos alumnos e ás familias
Os criterios para unha avaliación positiva atópanse vinculados aos obxectivos e aos contidos.
Os instrumentos de avaliación permiten rexistrar numerosas variables da aprendizaxe.
Os criterios de cualificación están axustados á tipoloxía das actividades planificadas.
Os criterios de avaliación e os criterios de cualificación déronselles a coñecer:
- aos alumnos.
- ás familias.
Utilización de medidas para a atención á diversidade
Adóptanse medidas con antelación para coñecer as dificultades de aprendizaxe.
Ofreceuse resposta ás diferentes capacidades e ritmos de aprendizaxe.
As medidas e os recursos ofrecidos foron suficientes.
Aplicáronse medidas extraordinarias recomendadas polo equipo docente atendendo aos informes psicopedagóxicos.
PROGRAMACIÓN DE APOIO ÁS N.E.E.
Alumnos
1 …...............
2 …...............
3 …...............
4 …...............
5 …...............
6 …...............
7 …...............
8 …...............
…...............
Atención individualizada na aula para a realización das actividades propostas.
Adaptación das actividades da programación.
Atención individualizada dentro e fóra da aula para a realización das actividades adaptadas.
Adaptación curricular significativa por N.E.E.
Adaptación curricular por alta capacidade intelectual.
Adaptacións no material curricular por incorporación tardía no SE.
…
UNIDADE DIDÁCTICA 6: Os servizos
COMPETENCIAS BÁSICAS
OBXECTIVOS DIDÁCTICOS
CONTIDOS
CRITERIOS DE AVALIACIÓN
Competencia social e cidadá
· Prestar atención e escoitar as opinións e os comentarios dos demais.
Competencia tratamento da información e competencia dixital
· Interpretar estatísticas referidas ao sector servizos.
· Interpretar imaxes fotográficas.
Competencia aprender a aprender
· Analizar gráficas e mapas de fluxos, e extraer conclusións.
· Elaborar sínteses a partir de informacións diversas.
Competencia autonomía e iniciativa persoal
· Escoller entre varias alternativas, argumentando a decisión.
· Recoñecer a diversidade de actividades que integran o sector terciario, e identificar as súas principais características e as tendencias de futuro.
· Coñecer os servizos sociais e comprender a súa relación co desenvolvemento económico.
· Valorar a importancia das actividades administrativas e financeiras, e coñecer o seu funcionamento básico.
· Distinguir os diversos tipos de turismo e as actividades relacionadas co lecer, e valorar os efectos positivos e negativos das actividades turísticas.
· Analizar un mapa de fluxos.
Conceptos
· O sector terciario: trazos característicos e actividades que engloba.
· Os servizos sociais: definición e tipos.
· A sanidade e a educación: importancia económica e desigualdades Norte-Sur.
· A xestión de empresas: características e tendencias.
· As actividades financeiras: características e tendencias.
· O turismo: importancia económica e tipos.
· Clasificación dos tipos de turismo.
· As tendencias do turismo.
· Os fluxos turísticos mundiais e europeos.
Procedementos
· Análise dun mapa temático.
· Análise de gráficas.
· Análise de datos estatísticos.
· Obtención de información a partir de fotografías.
· Análise e interpretación de datos estatísticos.
· A interpretación dun mapa de fluxos: identificación de fluxos e dedución de conclusións.
Valores
· Conciencia das desigualdades nos servizos sociais e actitude crítica cara a elas.
· Valoración crítica do impacto ambiental e socioeconómico das actividades turísticas.
Ensinanzas transversais
· Educación moral e cívica.
· Educación ambiental.
· Elaborar individualmente ou en grupo traballos sinxelos e exposicións orais sobre os servizos, utilizando o vocabulario pertinente e a corrección formal adecuada.
· Utilizar informacións relevantes sobre o sector terciario procedentes de fontes variadas. Relacionar as informacións, valoralas e combinalas para explicar feitos sociais.
· Coñecer, identificar e valorar os aspectos xeográficos do contorno, como resultado das interaccións entre o medio natural e as actividades turísticas, e coñecer os espazos turísticos e a