editorjal 2 - birdlife malta · 2018. 3. 13. · 4 ' kuil sena mijietta' elufta'...

12

Upload: others

Post on 07-Sep-2020

9 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex
Page 2: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

Kont qed inqalleb fuq 1-internet u sibt dar­ritratt interessanti. Juri tabella qed twissi lis­sewwieqa biex joqogndu attenti kif isuqu peress li hemmhekk jaqsam iH1anfus! F'Malta wkoll it-toroq huma ta' periklu ghal xi

annimali, fosthom il-qanfud, u zgur li xi darba rajtu xi wiened miskin imtajjr jew mghaffeg minn karozzi. Ftit ilu fi triq fil­kampanja ndejn ii-Melliena gnamlu xi tabelli biex is­sewwieqa joqogndu attenti ghall-qniefed li jaqsmu ...

Anke Habelli sparixxaw! Meta nara u nisma'b'dawn 1-affarijiet ngnid: lmmajanasra

kemm gnadna qed ngnixu fpajjiz fqir. Fqir mhux fl-affarijiet, imma fqir fil-monn!

Dawn it-tabelli tara bnalhom fflafna pajjizi, anke fpajjizi

editorjal 2 anbarijiet 3 x'gnandna mid-dinja? 4 1-agrett abjad 5 kreaturi mill-nrejjef Griegi 6 attivita 6 kompetizzjoni 61 7 g.allerija 7 .FALKO 8 s'jtt saqajn 9 pingi 9 djarju berdwocer 1 o mri 10 midd ic,tejk 11 dannalmembru 11 X'joffri 1-nanut? 12

ta' 1-Afrika (dawk 1i anna nsejhulhom pajjizi fqar ghadhom lura, ecc), ilkoll iwissuk issuq bil-galbu biex ma ttajjarx criev, lontri, qniefed, zringijiet ecc. Hawn Malta dawn 1-afarijiet mid-dehra ma jistghux isiru, ghax ghad hawn hafna nies li jafu biss jisirqu u jkissru u joqtlu dak li mhux tagnhom. Bis-sahna ta' dawn il-vandali Malta tibqa' post ikrah, bla gost u bla najja.

Meta tiktbu fir-rivisti ta' 1-iskola tagnkorn, iktbu dwar dak li jogngobkorn imma anke dwar dak li jdejjaqkom. Uru li jimpurtakom!

11-gawwija prima (yellow-legged gull) hija tajra kbira tal-bahar, li f'pajjizna tbejjet bognod mill-gnajn ... fuq Filfla! Darba kient tbejjet ukoll ma' 1-irdumijiet ta' Malta u Gliawdex, imma minn mindu 1-kacca saret moda wkoll fuq il-banar, il-gawwi sparixxa minn ma' 1-irdum.

Sakemm mhux speCifikal mod ieflor, 1-isem Birdlife fdal-magazin jirreferi gflai Birdlife Malta. Materjal mill-magazin jista' jigi kkupjai sakemm mhux glial skopijiet kummercjali, sakemm jissemma' i-isem 11-Muttafa u sakemm tintbagflat liii-BirdLife kopja tal-materjal fejn gie kkupjat. Publikazzjoni: Birdlife Malta Disinn u produzzjoni: Victor Falzon Faccata ta' quddiem: gawwija prima ritratt ta' Denis Cachia Stampat: Poulton's Print Shop, Marzu 2004

Page 3: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

tas-sena 1~94 Klabb tfuttaf ~a reg. {~.wwe "<~ib~)~ 'J ha~~ bqajna nohorg~~~~~lr~~harejn,{a~~{ .. ·· ........... .

qlibnielu ~~faccata bU-kt.~lurt t~s.a.l'"iriagati!l f)ag"t<om' ghala,.q1 0 snin, u ~flalb~kl{af\pa .. f'is~m;U~Si

. ·.HAPPY BIRTHDAY Lili .. ~MUTT u ·n~Wg(JI'~wthaliti~q~';.:tp.assi kutlxahar~friyha~ go&.,kaxxat«i' 1-ittri

tad-djar taJ-membri.taglina ghattraf.oa.~nin oflra~ .. Tgflid minjaf fis-sena 2014 kifiklihsarf:

;.;·~\." ". '

Paletta (spoonbill) ollra dalllet tistriell fir-riserva ta' 1-Gnadira fit-12 Marzu 2004, u mill-gdid ii-Birdlife infurmat lill-pulizija biex Xi nadd qed jonlom bi progetti ta' toroq grandjuza. Hemm wanda li jgninuna nindukrawha. suppost tglladdi minn go mina tant il-mizbla tai-Magntab, u onra li B'xorti tajba, did-darba rna tglladdi minn go mina onra tant 1-gnolja tai-Melliena. nqatletx, u erbat ijiem wara, Alia jbierek, f'daqqa wanda se ntuha gnat-tllaffir tal.-mini! L-iskuza taret 'il barra b'wicc il-gid. hi: "Fieqq, biex intaffu !-problema tat-traffiku, hux!" lmma 1-problema Thanks ALE! taHraffiku ma ssolvihiex billi tibni aktar toroq! 11-problema tat-trafiku

,__ ___ . ______ _... tissolva b;sistema tajba ta' trasport publiku. BISS!

I r , . . Kif tafu, fis~ 7 Mar:zu 200.4 ghamlina l"'riJixj~·rry:ar~tona tai .. Kiabb, Di~~~ena ki~n~~vva1'lda

rekord gllal zewg ragunijiet. l.·ewwelnett keUna 1-ikbar gru~pta~.p~r~e~ipanhJiqa'tt 142 (u kelb!). lt-tieni J-ikbar gabra li qatt~J1aj'!;l!~rlaiJ1if:lnmixj~~Oin

kienet is~somma Lm390. Gra:z:zi kbir~.sitkulbaddf

Page 4: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

4

' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu

lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex jonqsu dawn 1-inddenti. ls-sidien t§lt-tmiers tas~sajd se Jkollhom iwanf1lu apparat specjali max-xbiek

tagnhom. Dao l~(lpparatjitfa' hsejjes !i jgerrxu d-dniefeLrninn ndejn ix-xbiek, b'h~kk da~n rna jioqabcjuxfihom. 11-nmerija hi li din ir-regola ma tgnoddx · mir'l fkollu dgf)ajjesizgnar mif111 t5m. · · . Spanja Htalja ma qabl.ux ma' dir-regota, imma xorta jkollhom

war:a kollox, is~saj}ieda ta' dawn jz-i:ewg pajjii:i hum a fast 1-iktar · wet ta' dniefeL

Wiened tal-kumpanija

11-Gvern ta' 1-Awstralja gnadu kemm iddecieda biex jaqta' ku!l xorta ta' sajd minn ter:z tai'"Great Barrier Reef.

11-Great Barrier Reef hija medda twilah~fr1a ta'banar b'axx matul ix-.Xatt fiHvant 1-Awstralja. Dal~bafmr mimli skollijiet ta' qroll ta' xorta; fqrma, daqs u kulur. Dawn J~iskollijiet hum a 1-ambjent ta' mijiet ta1 specUa' nut tropikali. u vii:ibilju ta' anniman onrajh bhal. bebbux,

1J gai\lbiL . ...,·'"''-''"'4:5%

fil-ne!a u Tompkins fi-Amerka t'lsfeL. < u

Wiened

ka:ia 0 ri6iklata

Page 5: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

Kbir u eleganti, ghonqu u saqajh twal, abjad sUg u jispikka sew ... bla dubju dan huwa wiehed mHI-isbah gnasafar li naraw fostna.

L~agrett abjad gnandu munqar twil u b'sanr1tu, qisu staHett. Dan jui:ah biex jistad gnafl..:nut, zringijiet u annimali zgnar onrajn. Fir~ riservi ta' 1-Gnadira u tas-Simar spiss naraw 1-agretti jrstadu gnall-buzaqq u 1-mulett. L~agrett jgnaddi hin twil jiccassa lejn 1-i!ma bla ma jiccaqlaq - imbagnad bnal sajjetta jantaf xi nuta li tersaq vicin. ,

Bllal nafna rsieset onrajn, 1-agrett abjad ikollu zewg rixiet twal wara rasu fir-rebbiegna, waqt zmien in-namra. Dari meta i-kpiepel kienu moda sew man-nisa u klenu jintlibsu kuljum (ilium tarahombiss f'xi tieg), nafna agretti bojod kienu jinqatlu biex jindulhom daz-zewg rixiet, li kienu jgnidu!hom aigrettes, dan kollu biex izejnu 1-kp!epel bihom! B'xorti tajba Hum di!~moda splccat u 1-agrett huwa protett fflafna pajjizi ta' 1-Ewropa.

L-agrett abjad huwa gnasfur tal-passa, u bejn Marzu u Mejju u bejn

Awwissu u Ottubru. uttost komuni, spedjlt).lment fi granet bir-rin isfeL Rari jitbieghed minnmax,.xtut, u fil~fatt il-berdwocers spiss agretti ji.ttajru Mhux darba li qatgna tistrien fuq il-blat fxi post imwarrab. Darba gnamilt sagntejn snan nosserva agrett jlstad ghall-buzaqq f'xatt i!-Qammien.

Dao 1-gnasfur ma tantx titfixklu ghax hu 1-uniku russett komuni kbir u abjad, lmma kultant jgnaddu speC! onrajn ta' agretti bojod kollha, bnaU-agrett tal~bhejjem (cattle egret) u. r-' --~·-·· abjad (great white heror1), ~~ pero huma

rari nafna .. I rridu noqogndu ftit attenti wkoll gl)all-agrett isfar (squacco heron), li mhuwiex tari u H meta mill-bognod jidher kollu abjad; ghalkemm mill-vi6ln nindunaw li gismu huwa

· kannella safrani.

Page 6: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

.. '"' "' IC- entavvri 16-centawri kienu razza ta' kreaturi

nofshom bnedmin u nofshom zwiemel, tfal ta' Centawrus u d-Dwieb ta' Magnesia. L-aktar 6entawri magflrufin kienu Nessus u Kiron.

Nessus kien 6entawr li flataf Iii Dianera, mart Flerakles (bir-Ruman:

11-Fiuttafa 61 • Marzu -April 2004

hi sabifla

' . . h u ... x ma mmorrux ;nzuru a .. Bhalma naghmlu kull sena gnandna zewg nargiet bil­lanca ippjanati ghall-kwiet u gnall-gmiel naturali ta' Kemmuna, fejn naghmlu nofstanhar nippassiggaw ghall­arja nadifa ta' din il-gzira santwarju ta' 1-gnasafar. Ejjew gawduha magnna ...

O~ta;~.rf:arg§ilA: n~}tadd 18April2004 . . Marga 8: ll~fladd 25 April :2004

Ptez*: zgnart .. mt.25, kbar: lm1 "75 fillflS dakinhar stess, imma tridu tibbukkjaw., ghax pos.tijietJimttatl.j\l<tar dettalji meta tibbukkjaw. Cemplu 21347:646(Mon-Fri 9am-1pm). Cans sa 15 April.

.. Gibu: ike!, xorb, berrtta, npwtbuk, lapes u ~jekk gfllf!ntlkomttromb§l u gajd. Kollox fbasket tad-dahar. lggibU:X: rad}ijiet, blal(3n e66 - din mhiX xarata!

Gneiiei: genituri, Nixtiequ li gnall-flarga ta' Kemmuna ma jigix aktar minn genitur wielied minn kull familja. Dan naglimiuh biex inliallu aktar post gliall-membri stess, peress li n-numru jkun limitat Membri talit it-8 snin irid jigi xi f1add kbir (14+) maglihom, filwaqt li tfal ta' 5 snin jew inqas nissuggerixxu li ma jitflallewx jigu. Grazzi nafna.

Hercules). rlerakles xejn ma fla gost u beda jisparalu vlegeg midlukin bid­demm velenuz taH"'idra. Qabel miet, Nessus qallil Dianera biex tbill il-mantell ta' Herakles f'demmu. Dan qalilha li kien likwidu magiku ta' mnabba. gnamlet kif qal i I ha 6-6e nta wr, I i wa ra ftit m iet. ~-i!iiL~-">>J-~-f!"-ii'$f!ffi;W-iitW!i'~'""~"-~~"1':J'"'-fW'k"'~'"'4''fi>-fx((,;tf;f-;!l!l-'~'*"af:<~st;f<,Sf;f«Pl~'iil<¥?l>+l"iA<->"''

Meta zzewgu Dianera tat il-mantell Iii rlerakles, imma meta dan !ibsu qabdu nruq kbir ma' gismu u miet bl-ugigfl!

Kiron kien centawr ferm diiferenti minn Nessus - dan kien 6entawr qalbu tajba. Kien jgna!lem lill-eroj famuzi, bllal Aki!les,kif juzaw 1-armi gna!l-glied biex jiddefendu rwieflhom. Kiron kellu x-xorti li jgnix ghal dejjem. lmma Herakles, habib kbir tiegnu, laqtu bi zball b'wanda mill-vlegeg li bihom kien inqatel Nessus. imma peress li kien immortal! ma setax imut u beda jnoss ugigfl kbir u kontinwu. Dan ghajjat lill-allat, li nennew gnalih u nallewh imut. lmma mbagnad qegflduh bnala 1-kostellazzjoni Sagittarius!

Sean Caruana Webster

karta Q riC:fk!ata

Page 7: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

IH1uttafa 61 • Marzu- April 2004

- l!l!lil

I J 11-gawwija tax-xellug hija

normali, imma tal-lemin ma nafux xi gralha! Ara kemm

differenzi ssib bejniethom u ibgnat gnidhom!na. Jekk issib 8 diga bizzejjed! Tista' wkoll tiskenjahom u tibgnathom attacments bl-imejl. Zmien

gnandek sa 30 April. Tqattax il-magazin. Jekk tirban tircievi

sett kartolini tan-natura.

7 lliilll

I

lr-rebbiefla ta' Komp 61 hijaJASMINE BORG miii-Mellieha. Prosit Jasmine, il-kartolini daqt ikunu gflandek.

\. (' '' verdun

, julian bonello 11 \

nixxief komuni david attard i1

granc

velleran andre camenzuli i 2

lynsey zammit 11

bebbuxu ilaria gauci 11

pitil·ross eric scerri 7

karta Q riciklat

woodpecker reuben testa 9

durrajsa bajda arthur briffa 11

Page 8: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

Falkuni! Jekk xi darba gnad idannlu 1-kelma fast

food chainfid-dizzjunarju, it-tifsira gflandha tkun "Monqrija u !lela".

Gflaqdiet bflal PETA (www.peta.org) ilhom is-snin jiggieldu kontra dal-moliqrijiet. Diga rnexxielhom jegnlbu natna minnhom.

11-Burger King u 1-McDonalds, per ezempju, qabiu li jibdew jirrispettaw xi drittijiet baziti li gflandu jkollhom 1-annimali waqt it-trobbija. 11-KFC, min-nafla 1-onra, gfladha stinata sal-lum u t-tigieg li trabbi gnadhom isofru monqrija kbira. Sanansitra jpogguhom tuzzana tuzzana xkaxxati go gageg zghar biex jehduhom minn post gnall-ienor. Bil-ksien li jhossu, nafna minnhom imutu fiHragitt, u sliabhom ikollhom jibqgnu lldejhom (mejtin) tul il-vjagg kollu. Mhux biss, imma wnud minnhom ikunu ghadhom hajj in anke meta jitfghuhom got-tankijiet tal-misnun biex inittfuhom!Anhnn!

Xi fast food chains bdew jittrattaw 1-annimali li jitrabbew bi ftit iktar umanita - imma fadal nafna x'jitranga. Bizzejjed naraw 1-ammont ta' skart li jintrema' f'dawn il-postijiet. Tvalja tal-karti, tazzi tal karti (bl­gnatu), Hstro, il-kaxxa tal-berger, il-kaxxa tac-cios, u kollox imgezwer mill-gdid fil-karti!! Mill-banda 1-~flra, meta mmorru f'ristorant, 1-ikel ikun fi oratt li wara jinhasel, b'hafna inqas nela u rimi ta' ka;ti u ~lastik.

Darb'oflra meta tkunu dehlin fast food chain ansbu ftit: B'erba' pastizzi kont tiekol xorta, ' u zgur li ma taf1qarx annimali u ma tarmix daqshekk skart. ------·-'

Sanhiet

in-najthajk ta'

Kemmuna b'diHerenzaM.m Wara 1-flarga mal-bqija tai-Kiabb, anna tai-Falko

na mmorru naraw dil··g:Zira minn aspett differenti. Telghin mal-lanca ta'tilgnaxija, user nimxu dawra bil­lejl. Se jkun kwazi qamar kwinta, u 1-passaggi gflandhom ikunu mdawlin sew. Wara nikkampjaw, u filgnodu nqumu kmieni biex immorru naraw ir-ringing ta' 1-ghasafar li fdak iz-zmien ikun qed isir minn nies tai-Birdlife. Nigu lura gflaiHiabta ta' nofsinhar.

(,}aJC(! -1-2.Mejju~094 ·.·.·· ..... · , Fejn?. ~ x'fitn? n~B~ltrydejh tal~~asetts -fH~spm,

·I~\}Vic,-Gir~t:Jyvwand.eint~l-linj~fis-6.l5tJm · ..•. ~iby: Z,art~;~yikpmdu gll.all~mix:i~ste~pipgbag; ike! ·.···!.1 illtl~(katlax fbasketlHJot!ibes rnad"oanar). •Eta:. Falko 13+ ·

... u Gllawdex b'diHerenza! Dax-xahar in-najtflajk ser jehodna Ghawdex. Gflamilnieh fi zmien li 1-qamar ikun kwazi kwinta, u glialhekk naraw nimxu. Oak iz-zmien, it-temp jibda jisnon u mhemmx isbafl mil-lejl biex tgawdi 1-ambjent bla ma taqta' nifsek bis-sflana! Ninzlu lura Malta 1-Ftadd wara nofsinhar. ·/oata: 6"7 Gl.mju 2004 Fejn? L:i >c'hln? ii-Belt ndejntal-kasett fis-6.45pm j~wiccCirkewwa hdejn tal-linja fit-Bpm. ~ibu: zarbun komdu ghalbmlxi, sleeping bag, ike! u ilma.(kollox fbask~tlljintlibesmad-dahar).

Falko 13+

Bn.~l ta' kun sena_ .. ~ar ta' Marzu. 5 Marzu filgnaxija rxi 8.30pm mir-Rabat. lt·-temp Klen_ sab1~ bl~zeJJed 11 ma taghmilx xita, u mhux gnax kieku gnamlet konna se naqtgnu qalbna ta!

Wara II xtrajna Xi biex ituna l··energija gliali-"vjagg, nirnxu lejn u minn hemm vn,nnllairle>

!-mixja taghna qalb il-p~jsagg naturali, 1-Gnadira. xi brejk, xi cajta u nafna diskussjonijiet wasalna 1-Qamrnleh ghal XI 3arn. IKtar milli Hined u kulhadd danal jorqod.

~'kem:n ~ini ngflid seban, u komplejna 1-mixja lejn ic-Cirkewv'a. Waqarna nagnmlu ftit seawatching. Kasra ii dak1nhar lt-tjur ma kellhomx burdata li jgnaddu. lrnrna xorta wahda fladna nafna pjaCir inpacpcu bejnietna.

Andre Callus

Page 9: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

1/-Ffuttafa 61 • Marzu- Apri/2004

Agntu kulur Iii dan il­kamaleonti qabel rna jantaf Iii dak il-povru mazzarell! Ghall-kuluri mur pagna 1

9

r L-insetti tai-Familja Cerambycidae huma !ianfus

numeruzi hafna fid-dinja. S'issa nstabu aktar minn 30,000 sped differenti! FI-Ewropa hawn 625 speCi u f'Malta hawn 29. Dan in-numru huwa kbir gflal Malta gflax dan il-flanfus gnandu bzonn is-sigar, u fMaita sigar ma tantx hawn!

11-gisem ta' dan il-lianfus huwa tawwali u gnandhom antenni twal nafna, gieli itwal minn gisimhom stess. Glialhekk bl-lngliz dawn jgf1idulhom longhorn beetles.

11-larvi jflaffru fiz-zkuk tas-sigar u jieklu 1-injam, u gilalhekk jaglimlu nafna flsara lis-sigar. L-adulti jieklu fjuri, zkuk, weraq u frott.

L-ikbar fost ic-CerambiCi ta' Malta hija s-Susa tai­Langas, li tikber sa 40mm.

karta (j ric':iklala

Page 10: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

10

Jannar mhux xi xahar li jnallik tilheg bil-varjeta ta' gnasafar li joffri, gnalkemm xi sorpriza jaf jofri wkoll. Dehru regolari 1-gflasafar komuni tax-xitwa bhall-bucaqq tax-xitwa, il-vjolin tax-xitwa, il­kudirross iswed u 1-gawwija rasha kannella. 11-pitirrossi kienu xi ftit inqas komuni mis-soltu. F'numri izgnar kellna 1-malvizz, il-bulebbiet, 1-ispanjuiett, 1-gnasafar ta' 1-gnana u d-durrajsa. Fir-riservi komplew iqattgnu x-xitwa ftitblonguni, glalez suwed, tigieg tal-banar u durrajs tai­qasab. Kultant tfaccat xi borka bhall-kuluvert tas­salib li deher 1-Giiadira. Fuq il-banar kien hemm is-soltu gawwi, kultant fnumri kbar, xi mragen u sui u zdiedet il-garnija. Dehru wkoll xi gnasafar ta' klassi bhat-tliet paletti fir-riserva ta' 1-Giiadira (sakemm sabu sehemhom!), rozinjol tas-Siberja fir-Rabat (dak tferfir li qabadhom xi berdwocers!) u vjolin skur fis-Simar. Deher uko!ll-ewwelnuttaf u nawwief, russett griz, agrett abjad u gamiema tal­kullar.

karta

/1-rluttafa 61 • fvlarzu - April 2004

Nistghu naghmlu xi naga? Gnaziz Editur,

lmpressjonatni 1-1 istorja ta' dak jew dawk il-kaccaturi li danlu fir-riserva ta' 1-Gnadira joqtlu dawk il-gmiel ta' paletti. Dan juri kemm dawn in­nies mhumiex kuxjenti tal-gmiel ta' hlejjaq li jiffurmaw parti min-natura.

Proprjament qed niktiblek ghax dil­gimgfla mort mixja ma' tal-familja sax-Xghajra, post sabin minhabba 1-arja miftuna li hemm, kullimkien imdawwar bil-baf1ar. lmma anna u mixjin 'il gewwa, rajna t-triq miksija skratac uzati u tnares madwarek tara 1-kaccaturi lesti fil-kmamar tagnhom biex jekk jidnol gnasfur jisparawlu. Bdejt nistflajjilni gnaddej minn kamp tal-gwerra.

Fil-banar rajna roqgfla drenagg flierga 'I barra, u ma' dir-roqgf1a drenagg i!maflt ammont ta'gflasafar. !mma t­tbissima marritli meta smajt sparaturi u rajt spidbowt iddur u tispara glial kull gflasfur.

Jiddispjadni nara dawn 1-affarijiet. Nixtieq li jittiefldu passi biex dan 1-atteggjament tal-kaccaturi jinqata'. Nistgliu anna tai-Birdlife nagflmlu xi naga biex dawn jitkeccew minn dan il-post u nibdlu 1-post fi speCi ta' riserva zgnira? Ninsab cert li dan jintlaqa' tajjeb mill­gliasafar li jkunu jridu jidnlu 1-art biex jistrienu u torsi jbejtu.

Keith Vassallo Mqabba

Gliaziz Keith, Li kien gnaii-Birdlife, kieku Malta ssir riserva naturali

kollha kemm hi! lmma hej mhux minna jiddependi, u sfortunatament nafna min-nies li jmexxu 1-pajjiz ma jimpurtahomx tikka mill-gnasafar. Ghalhekk dawn il-· linizrijiet jitnailew isiru.

Per ezempju taf li 1-kaccaturi KOLLHA li semmejtli fl­ittra tiegnek kienu qed jiksru 1-ligi?! Dawk ta' fuq I- art kienu gfJall-kacca barra mill-istagun, u dawk ta' fuq il-banar kienu qed jisparaw fuq ii-gawwi (tajr protett), u kienu inqas minn 3km 'I barra mix-xatt

Dwar ksur ta' ligi, ii-BirdLife ma tistax tagflmei iktar miili tista' tagflmel inti, jigifieri li tinforma lill·-pulizija. Dan ii-BirdLife tagf1mlu 1-hin kollu. lmma 1-pulizija m'gnandhiex bizzejjed nies biex jinfurzaw , u gnaihekk il-kaccaturi ghadhom ma bidiux 1-atteggjament. 11-Birdlife itha nafna snin tiffitta lill-gvern biex jonloq skwadra ta' gwardjani ambjentali.

Sadattant anna nibqgnu nifirxu Hagnlim fuq il-gmiel naturali u nwasslu 1-messagg ambjentali, biex Hit nit kulnadd jitgnallem japprezza n-natura kif suppost.

L-Editur

riCiklata

Page 11: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

:;.·dd TTh,UU 11-Ffuttafa 61 • Marzu- Apri/2004 \1111! ml

il £mm

Kif indunajtu, gejna fi tmiem is-sensiela MURAQBAD KTIEB u minflokha se jibda jkollna r-rokna MIDD IDEJK! Din se tkun dwar kraft magnmul rninn affarijiet riciklati, Nispera li filwaqt li tiendu gost tnaddmu idejkom, ikollkom is-sodisfazzjon li tkunu nloqtu xi naga nelwa intom stess.

3 pitazzi stiker bil-kulur

Xagliar alidar u spajki! Gllandek bi:onn Bajd iebes " skalora "tajjar/serratura e feltpens/poster colours

Kif taglimel 1 Fuq il-bajd iebes pingi 1-ucuh li trid - attent ghax il-qxur huma

delikati u malajr jinkisru. 2 81-ghajnuna ta' xi nadd kbir, aqta' pulit il-bicca ta'fuq tal-bajda u

zvojta 1-bajda. 3 lmla 1-qoxra vojta bit-tajjar jew serratura fina. 4 Ferrex 1-iskalora fuq it-tajjar u xarrab sew 5 Ghatti b'bicca tajjara mxarrba u poggi 1-bajd fuviera ndejn tieqa.

lz-zerriegna suppost tinbet wara gurnata jew tnejn. 6 Xarrab kuljum u meta z-zerriegfm tinbet, nenni t-tajjara ta' fuq

biex tnalli x-"xagnar" jikber dritt u spajki!

punti fil-Huttafa tas-Sena Hajjar li! shabek u lilhutek jidhlu fii-Kiabb .. . Tihom kopja ta' dil-formo!a biex jimlewha .. . lmla isfel nett id-detta!ji tiegnek stess... \ lbghat kollox Iii Birdlife Malta, flimkien mai-Lm2 tal-membru

ln4irizz

·--··------------------------------------·------------·---

lse'M lndirizz

Tqattax il-magazin

-----------------

---· ·--------------

1e(efon

nu "fotokopja!

Page 12: editorjal 2 - BirdLife Malta · 2018. 3. 13. · 4 ' Kuil sena mijietta' elufta' dniefel imutu bi zball fix-xbiek tas~sajjiedau jegnrqu lssat:·Unjoni Ewrope§l narget regola biex

I li

li!

I

1111

1e tan- atura U-ktieb favolu

i u inn 9 es i, bi 336 pag a, jitt

fawn 1000 " I ' fl

Il-hinijiet ta' 1-uffiCcju huma 9am-lpm (Tnejn sal-Gimgha), ta' 1-Ghadira huma 10.30am-4,30pm (SibtUiet u Hdud). ls-Simar ghalissajiftah hiss ghall-iskejjel mit­Tnejn sal-Gimgha