edukasyong pantahanan at pangkabuhayan deped...

DEPED COPY

i

Edukasyong Pantahananat

Pangkabuhayan

4

Patnubay ng Guro

Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected].

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng EdukasyonRepublika ng Pilipinas

All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.

Deped

Typewritten Text

Unit 1

Deped

Typewritten Text

Deped

Typewritten Text

DEPED COPY

Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan – Ikaapat na BaitangPatnubay ng GuroUnang Edisyon 2015

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay ng isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kakatawan sa paghiling ng kaukulang pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Tanging mga institusyon at kompanyang nakipagkontrata sa FILCOLS at yaong nakasaad lamang sa kasunduan, ang maaaring kumopya mula dito sa Patnubay ng Guro. Ang hindi nakipagkontrata sa FILCOLS ay dapat, kung ninanais makakopya, makipag-ugnay nang tuwiran sa mga tagapaglathala at sa mga may-akda.

Maaaring tumawag sa FILCOLS sa telepono blg. (02) 439-2204 o mag-email sa [email protected] ang mga may-akda at tagapaglathala.

Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhDDirektor IV: Marilyn D. Dimaano, EdD

Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal Group, Inc.Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072E-mail Address: [email protected]

Mga Bumuo ng Kagamitan ng Patnubay ng Guro

Mga Manunulat: Entrepreneur & ICT – Eden F. Samadan, Marlon L. Lalaguna, Virgilio L. Laggui, Marilou E. Marta R. Benisano; Home Economics – Dolores M. Lavilla, Imelda O. Garcia, Bernie C. Dispabiladera; Agriculture – Teresita B. Doblon, Ma. Shirley A. Macawile, Ernesto R. Abletes, Judy R. Rondina; Industrial Arts – Shiela Mae R. Roson, Roberto B. Torres, at Randy R. EmenMga Konsultant: Mona T. Sasing, Cherrypyn B. Barbacena, PhD, Anicia M. Lorica, at Werson R. De Asis, PhD

Mga Tagaguhit: Entrepreneur & ICT – Anife S. Angelo; Home Economics – Sharlyn P. Sanclaria; Agriculture – Mar G. Agustin; Industrial Arts – Jayson M. Gaduena, Fermin M. Fabella, at Eric C. De Guia Mga Tagatala: Erwin Karl I. Antido at Ron Ralph Kenneth L. OcampoMga Naglayout: Phoebe Kay B. Doñes, Paola Joy B. Doñes, at John Ralph G. SottoMga Tagapamahala: Glenda M. Granadozin, Rogelio O. Doñes, EdD, Marilette R. Almayda, PhD, at Marilyn D. Dimaano, EdD


DEPED COPY

iii

PAUNANG SALITA

Inihahandog itong Patnubay ng Guro (Teacher’s Guide) sa mga guro ng asignaturang Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan sa Ikaapat na Baitang alinsunod sa K to 12 Enhanced Basic Education Program.

Ang mga gawain sa kagamitang ito ay maingat na inihanda upang maging angkop sa edad, kultura, kakayahan, kasanayan, kaalaman, at interes ng iyong mga mag-aaral. Ito rin ang gagamitin mo upang iangkop ang mga aralin dito kung kinakailangan upang maging kaaya-aya sa mga mag-aaral ang mga gawain at pagsasanay sa mga inihandang aralin. Ang patnubay na ito ay magiging gabay mo sa buong taong pagtuturo ng Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan upang malinang nang lubos ang kakayahan sa iba’t ibang lawak ng asignatura. Magagamit mo ang mga ito nang wasto at angkop sa pang-araw-araw na pamumuhay. Gayundin mabisang magamit ng mga mag-aaral ang mga kakayanan sa paghahanapbuhay upang lalo nilang mahalin ang kahalagahan ng paggawa.

Ang mga gawain ng mga mag-aaral ay makikita sa Kagamitan ng Mag-aaral (KM) (Learner’s Material), kung saan nakasulat ang pagsasanay, gampanin, at gawaing isasagawa sa pag-aaral ng aralin. Magiging matagumpay sila sa paggamit nito sa pamamagitan ng iyong paggabay sa kanila.


DEPED COPY

iv

ARALIN PAKSA PAHINA

Yunit I Entrepreneurship and Information and Communication Technology (ICT) 1

Aralin 1 Ang Pagbebenta ng Produkto 2Aralin 2 Katangian ng Entrepreneur 5Aralin 3 Ang Iba’t Ibang Uri ng Negosyo 7Aralin 4 Mga Entrepreneur sa Komunikasyon at Teknolohiya 10Aralin 5 Matagumpay na mga Entrepreneur sa Ating Bansa 14Aralin 6 Ang Kahalagahan ng Entrepreneurship 18Aralin 7 Ligtas at Responsableng Paggamit ng Computer,

Internet, at Email21

Aralin 8 Ang Mga Panganib na Dulot ng Malware at Computer Virus

24

Aralin 9 Pangangalap ng Impormasyon Gamit ang ICT 27Aralin 10 Ang Computer File System 29Aralin 11 Pananaliksik Gamit ang Internet 32 Aralin 12 Pangangalap ng Impormasyon sa Websites 34Aralin 13 Pag-download ng Impormasyong Nakalap 37Aralin 14 Paggawa ng Table at Tsart Gamit ang Word

Processor 40

Aralin 15 Paggawa ng Table at Tsart Gamit ang Spreadsheet Tool

43

Aralin 16 Pag-sort at Pag-filter ng Impormasyon 45Aralin 17 Ang Email 48Aralin 18 Pagsagot at Pagpapadala ng Email na may Attachment 51Aralin 19 Pagguhit Gamit ang Drawing Tool o Graphic Software 53Aralin 20 Pag-Edit ng Larawan Gamit ang Basic Photo Editing

Tool 57

Aralin 21 Paggawa ng Dokumento na may Larawan Gamit ang Word Processing Tool

59

Aralin 22 Paggawa ng Report Gamit ang Word Processing Application

62


Deped

Typewritten Text

DEPED COPY

ix

Repu

blic

of

the

Phili

ppin

es

Dep

artm

ent

of E

duca

tion

Dep

Ed C

ompl

ex, M

eral

co A

venu

e Pa

sig

City

D

ecem

ber

2013

K T

O 1

2 CU

RRIC

ULU

M G

UID

E

EDU

KAS

YON

G PA

NTA

HAN

AN A

T PA

NGK

ABU

HAY

AN (E

PP)

and

TECH

NO

LOGY

AN

D L

IVEL

IHO

OD

ED

UCA

TIO

N

(TLE

)

Grad

e 4

(G

rade

1 to

Gra

de 10

)


DEPED COPY

x

K to

12

BASI

C ED

UCAT

ION

CURR

ICUL

UM


DEPED COPY

xi

K to

12

BASI

C ED

UCAT

ION

CURR

ICUL

UM

De

scrip

tion

of Fr

amew

ork

Tech

nolog

y an

d Liv

eliho

od E

duca

tion

enco

mpas

ses t

he fi

eld o

f Hom

e Ec

onom

ics (H

.E.);

Indu

strial

Arts

(IA)

; Agr

i-Fish

ery

Arts

(AFA

); an

d In

forma

tion,

Comm

unica

tion.

and

Tech

nolog

y (IC

T). T

he 24

TLE

cour

ses c

an b

e cate

goriz

ed u

nder

any o

f the

se fie

lds.

TLE

as a

cou

rse h

as tw

o str

eams—

the

TR-b

ased

TLE

and

the

Entre

pren

eur-b

ased

TLE—

and

ever

y sc

hool

has

a ch

oice

as to

whic

h str

eam

to o

ffer,

with

con

sider

ation

for

facult

y, fac

ilities

, and

reso

urce

s.

Both

stre

ams

are

bas

ed

on th

e Tr

aining

Reg

ulatio

ns, b

ut th

e En

trepr

eneu

r-bas

ed T

LE e

mbed

s en

trepr

eneu

rship

conc

epts

in th

e tea

ching

of t

he va

rious

subje

cts in

HE

, IA

, AFA

, and

IC

T.

TL

E is

gear

ed to

ward

s the

dev

elopm

ent o

f tec

hnolo

gical

profi

cienc

y an

d is

anch

ored

on

know

ledge

and

infor

matio

n, en

trepr

eneu

rial c

once

pts,

proc

ess

and

deliv

ery,

work

value

s, an

d life

skills

. This

mea

ns th

at th

e TLE

that

works

is o

ne w

hich

is bu

ilt on

adeq

uate

maste

ry of

know

ledge

and

infor

matio

n, sk

ills an

d pr

oces

ses,

and

the a

cquis

ition

of pr

oper

wor

k valu

es a

nd lif

e sk

ills. T

he T

LE th

at is

func

tiona

l is o

ne w

hich

equip

s stu

dent

s with

skills

for l

ifelon

g lea

rning

. TLE

that

is co

ncer

ned

only

with

mer

e de

finitio

n of

terms

is m

eanin

gless

and

shall

ow. T

LE th

at is

focus

ed o

n ma

stery

of sk

ills a

nd p

roce

sses

with

out r

ight w

ork v

alues

is a

nemi

c an

d da

nger

ous.

An e

ffecti

ve T

LE is

one

that

is fou

nded

on

the

cogn

itive,

beha

viora

l, or

psy

chom

otor

and

affe

ctive

dim

ensio

ns o

f hum

an d

evelo

pmen

t. Th

erefo

re te

achin

g TL

E me

ans t

each

ing fa

cts, c

once

pts,

skills

, and

va

lues i

n the

ir en

tirety

.

The d

iagra

m lik

ewise

show

s tha

t ent

repr

eneu

rial c

once

pts a

lso fo

rm p

art o

f the

foun

datio

n of

quali

ty TL

E. It

is ex

pecte

d th

at T

LE st

uden

ts, af

ter u

sing

the

Lear

ning

Modu

les

on E

ntre

pren

eursh

ip-ba

sed

TLE,

imbib

e th

e en

trepr

eneu

rial s

pirit

and

cons

eque

ntly

set u

p th

eir o

wn b

usine

sses

in th

e ar

eas

of Ag

ri-Fis

hery

Arts,

Indu

strial

Arts

, Hom

e Ec

onom

ics, a

nd In

forma

tion a

nd C

ommu

nicati

on T

echn

ology

.

TLE

by it

s natu

re is

dom

inant

ly a

skill

subje

ct; h

ence

the

teach

er m

ust e

ngag

e stu

dent

s in

an e

xper

ientia

l, co

ntex

tuali

zed,

and

auth

entic

teac

hing-

learn

ing p

roce

ss. I

t is a

su

bject

in wh

ich st

uden

ts lea

rn b

est b

y doin

g. It

is int

egra

tive i

n ap

proa

ch. F

or in

stanc

e, it

integ

rates

entre

pren

eursh

ip wi

th al

l the

area

s of T

LE. I

t int

egra

tes co

ncep

ts, sk

ills,

and v

alues

.


DEPED COPY

xii

K to

12

BASI

C ED

UCAT

ION

CURR

ICUL

UM

I.

LEAR

NING

ARE

A ST

ANDA

RD

II.

KEY

STAG

E ST

ANDA

RDS

Grad

es 4–6

Gr

ades

7–1

0 Gr

ades

11–

12

The l

earn

er de

mons

trates

an un

derst

andin

g of t

he

basic

know

ledge

and s

kills

in en

trepr

eneu

rship

& IC

T, Ag

ricult

ure,

Home

Econ

omics

, and

Indu

strial

Arts

tow

ard th

e imp

rove

ment

of pe

rsona

l life,

fam

ily, a

nd

comm

unity

The l

earn

er de

mons

trates

an un

derst

andin

g of t

he

basic

conc

epts

of se

lected

TLE c

ourse

in H

ome

Econ

omics

, Ind

ustri

al Ar

ts, A

gricu

lture

and F

isher

y Arts

an

d ICT

comp

etenc

ies co

mmon

to T

LE co

urse

s suc

h as

use a

nd m

ainten

ance

of to

ols, o

bser

ving,

safet

y in t

he

workp

lace,

mens

urati

on an

d calc

ulatio

n, an

d int

erpr

eting

tech

nical

draw

ings;

and g

ains s

pecia

lized

know

ledge

and s

kills

in at

least

one T

LE th

at wo

uld

enab

le him

/her

to ob

tain N

C II.

The l

earn

er de

mons

trates

spec

ialize

d tec

hnica

l skil

ls th

at wo

uld en

able

him/h

er to

obtai

n NC

II.

The l

earn

er de

mons

trates

the k

nowl

edge

, skil

ls, va

lues,

and a

ttitu

des (

KSVA

) in T

echn

ology

and L

ivelih

ood E

duca

tion (

TLE)

, whic

h will

enab

le

him/h

er to

gain

emplo

ymen

t, be

come

an en

trepr

eneu

r, a m

iddle

level

manp

ower

and/

or pu

rsue h

igher

educ

ation

.


DEPED COPY

xiii

K t

o 12

BA

SIC

ED

UC

ATI

ON

CU

RR

ICU

LUM

III.

G

RA

DE

LEV

EL S

TAN

DA

RD

S G

RA

DE

LEV

EL

LEV

EL S

TAN

DA

RD

S

4 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

basi

c kn

owle

dge,

ski

lls, a

nd v

alue

s in

agr

icul

ture

, ent

repr

eneu

rshi

p an

d IC

T, h

ome

econ

omic

s, a

nd in

dust

rial a

rts

that

can

hel

p im

prov

e se

lf an

d fa

mily

life

.

5 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

incr

ease

d kn

owle

dge,

ski

lls, a

nd v

alue

s in

ent

repr

eneu

rshi

p an

d IC

T, a

gric

ultu

re, h

ome

econ

omic

s, a

nd in

dust

rial a

rts

tow

ard

impr

ovin

g fa

mily

life

and

the

com

mun

ity.

6 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

enha

nced

and

exp

ande

d kn

owle

dge

in e

ntre

pren

eurs

hip

& I

CT, a

gric

ultu

re, h

ome

econ

omic

s, a

nd in

dust

rial a

rts

tow

ardt

he

impr

ovem

ent o

f the

fam

ily’s

eco

nom

ic li

fe a

nd t

heco

mm

unity

.

7 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

an u

nder

stan

ding

of b

asic

con

cept

s an

d un

derly

ing

prin

cipl

es in

dev

elop

ing

fund

amen

tal s

kills

in E

xplo

rato

ry T

echn

olog

y an

d Vo

catio

nal E

duca

tion

(EPP

/TLE

/TVE

).

8 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

an u

nder

stan

ding

of h

is/h

er P

erso

nal E

ntre

pren

euria

l Com

pete

ncie

s (P

ECs)

, the

env

ironm

ent a

nd m

arke

t, an

d pr

oces

s/pr

oduc

tion

and

deliv

ery

of th

e Te

chno

logy

& V

ocat

iona

l Edu

catio

n co

urse

in w

hich

he/

she

has

spec

ializ

ed.

9 Th

e le

arne

r de

mon

stra

tes

an u

nder

stan

ding

of h

is/h

er P

erso

nal E

ntre

pren

euria

l Com

pete

ncie

s (P

ECs)

, the

env

ironm

ent a

nd m

arke

t, an

d pr

oces

s/pr

oduc

tion

and

deliv

ery

of th

e Te

chno

logy

& V

ocat

iona

l Edu

catio

n co

urse

in w

hich

he/

she

has

spec

ializ

ed.

10

The

lear

ner

dem

onst

rate

s an

und

erst

andi

ng o

f his

/her

Per

sona

l Ent

repr

eneu

rial C

ompe

tenc

ies

(PEC

s), t

he e

nviro

nmen

t and

mar

ket,

and

proc

ess/

prod

uctio

n an

d de

liver

y of

the

Tech

nolo

gy &

Voc

atio

nal E

duca

tion

cour

se in

whi

ch h

e/sh

e ha

s sp

ecia

lized

.

11

The

lear

ner

dem

onst

rate

s an

und

erst

andi

ng o

f the

prin

cipl

es in

pre

parin

g a

crea

tive

and

inno

vativ

e bu

sine

ss p

lan

as it

rel

ates

with

mar

ketin

g, o

pera

tions

an

d hu

man

res

ourc

e, a

nd s

impl

e ac

coun

ting

and

finan

cial

pla

ns to

det

erm

ine

the

feas

ibili

ty a

nd v

iabi

lity

of t

he b

usin

ess

of h

is/h

er te

chno

logy

and

Vo

catio

nal s

peci

aliz

atio

n.

12

The

lear

ner

dem

onst

rate

s an

und

erst

andi

ng o

f of t

he p

rinci

ples

in a

pply

ing

the

busi

ness

pla

n of

his

/her

cho

ice

base

d on

his

/her

T&

VE s

peci

aliz

atio

n.

IV

. TI

ME

ALL

OTM

ENT

G

rade

4

Gra

de 5

G

rade

6

Gra

de 7

G

rade

8

Gra

de 9

G

rade

10

Dai

ly

50m

ins

50m

ins

50m

ins

Wee

kly

4h

ours

4h

ours

4h

ours

4h

ours


DEPED COPY

xiv

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

G

rad

e 4

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Co

mpe

tenc

ies)

C

OD

E

Gra

de

4 –

IC

T a

nd

EN

TR

EP

RE

NE

UR

SH

IP

1.

En

trep

rene

ursh

ip

Ang

mag

-aar

al a

y…

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa k

onse

pto

ng

“ent

repr

eneu

rshi

p”

Ang

mag

-aar

al a

y…

na

ipal

iliw

anag

ang

mga

ba

taya

ng k

onse

pto

ng

pagn

eneg

osyo

1.1

naip

alili

wan

ag a

ng k

ahul

ugan

at

kaha

laga

han

ng “

entr

epre

neur

ship

” E

PP

4IE

-0

a-1

1.

2 na

tata

laka

y an

g m

ga k

atan

gian

ng

isan

g en

trep

rene

ur

EP

P4

IE-

0a-

2

1.3

natu

tuko

y an

g m

ga n

agin

g m

atag

umpa

y na

en

trep

rene

ur s

a pa

may

anan

, ba

nsa,

at

sa

iban

g ba

nsa

EP

P4

IE-

0b

-3

1.4

nata

tala

kay

ang

iba’

t-ib

ang

uri n

g ne

gosy

o E

PP

4IE

-0

b-4

2.

Li

gtas

at

resp

onsa

blen

g ga

mit

ng I

CT

naip

amam

alas

ang

ka

alam

an a

t ka

kaya

han

sa

pagg

amit

ng c

ompu

ter,

In

tern

et, at

em

ail s

a lig

tas

at r

espo

nsab

leng

pa

mam

araa

n

naka

gaga

mit

ng c

ompu

ter,

In

tern

et, at

em

ail s

a lig

tas

at r

espo

nsab

leng

pa

mam

araa

n

2.1

naip

alili

wan

ag a

ng m

ga p

anun

tuna

n sa

pa

ggam

it ng

com

pute

r, I

nter

net,

at

emai

l E

PP

4IE

-0

c-5

2.

2 na

tata

laka

y an

g m

ga p

anga

nib

na d

ulot

ng

mga

di-ka

nais

-nai

s na

mga

sof

twar

e (v

irus

at

mal

war

e), m

ga n

ilala

man

, at

mga

pag

-asa

l sa

Inte

rnet

EP

P4

IE -

0c-

6

2.3

naga

gam

it an

g co

mpu

ter,

Int

erne

t, a

t em

ail

sa li

gtas

at

resp

onsa

blen

g pa

mam

araa

n E

PP

4IE

-0d

- 7

3.

Pa

ngan

gala

p at

pag

sasa

ayos

ng

im

porm

asyo

ngga

mit

ang

ICT

naip

amam

alas

ang

ka

alam

an a

t ka

sana

yan

sa

com

pute

r at

Int

erne

t sa

pa

ngan

gala

p at

pa

gsas

aayo

s ng

im

porm

asyo

n

naka

gaga

mit

ng c

ompu

ter

at I

nter

net

sa

pang

anga

lap

at

pags

asaa

yos

ng

impo

rmas

yon

3.1.

na

ipal

iliw

anag

ang

kaa

lam

an s

a pa

ggam

it ng

co

mpu

ter

at I

nter

net

bila

ng m

apag

kuku

nan

ng ib

a’t

iban

g ur

i ng

impo

rmas

yon

EP

P4

IE-0

d-

8

3.2.

na

gaga

mit

ang

com

pute

r fil

e sy

stem

E

PP

4IE

-0

e-9

3.

3.

naga

gam

it an

g w

eb b

row

ser

at a

ng b

asic

fe

atur

es n

g is

ang

sear

ch e

ngin

e sa

pa

ngan

gala

p ng

impo

rmas

yon

EP

P4

IE-

0e-

10

3.4.

na

gaga

mit

ang

mga

web

site

sa

pang

anga

lap

ng im

porm

asyo

n E

PP

4IE

-0

f-1

1

3.5.

na

koko

pya

o na

da-d

ownl

oad

sa c

ompu

ter

ang

naka

lap

na im

porm

asyo

n m

ula

sa I

nter

net

EP

P4

IE-

0f-

12

4.

Pa

g-su

suri

ng

Impo

rmas

yon

naip

amam

alas

ang

ka

alam

an a

t ka

kaya

han

naka

gaga

wa

ng t

able

at

tsar

t ga

mit

ang

4.1

naka

gaga

wa

ng t

able

at

tsar

t ga

mit

ang

wor

d pr

oces

sing

E

PP

4IE

-0

g-1

3


DEPED COPY

xv

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

Gam

it a

ng I

CT

sa

pag

gam

it n

g

pro

duct

ivity

tool

s upan

g

mai

pak

ita

ang n

um

eric

al

at t

ekst

ual

na

impor

mas

yon s

a pam

amag

itan

ng m

ga

table

at

tsar

t

pro

duct

ivity

tool

s upan

g

mag

pak

ita

ng

impor

mas

yon

4.2

nak

agag

awa

ng t

able

at

tsar

t gam

it a

ng

elec

tron

ic s

pre

adsh

eet

tool

EP

P4

IE-

0g

-14

4.3

nak

akap

ag-s

ort

at f

ilter

ng im

por

mas

yon

gam

it a

ng e

lect

ronic

spre

adsh

eet

tool

E

PP

4IE

-0

h-1

5

5.

Kom

unik

asyo

n

at

kola

bor

asyo

n

gam

it a

ng I

CT

nai

pak

ikita

ang k

aala

man

at

kas

anay

an s

a pag

gam

it

ng

nak

agag

amit n

g e

mai

l

5.1.

nak

apag

pap

adal

a ng s

arili

ng e

mai

l E

PP

4IE

0

h-1

6

5.2.

nak

asas

agot

sa

emai

l ng ib

a E

PP

4IE

-0

h-1

7

5.3.

nak

apag

pap

adal

a ng e

mai

l na

may

kal

akip

na

dok

um

ento

o ib

a pan

g m

edia

file

E

PP

4IE

-0

i-1

8

6.

Pag

likha

ng

know

ledge

pro

duct

s

nai

pak

ikita

ang

kaal

aman

at

kaka

yahan

sa

pag

gam

it n

g

pro

duct

ivity

tool

s upan

g

lum

ikha

ng m

ga

know

ledge

pro

duct

nak

agag

amit n

g

pro

duct

ivity

tool

s sa

pag

gaw

a ng m

ga

kn

owle

dge

pro

duct

s

6.1.

nak

aguguhit g

amit a

ng d

raw

ing t

ool o

gra

phic

s so

ftw

are

EP

P4

IE -

0i-

19

6.

2.

nak

akap

ag-e

dit n

g p

hot

o gam

it a

ng b

asic

phot

o ed

itin

g t

ool

EP

P4

IE -

0i-

20

6.

3.

nak

agag

awa

ng d

okum

ento

na

may

pic

ture

gam

it a

ng w

ord p

roce

ssin

g t

ool o

des

ktop

publis

hin

g t

ool

EP

P4

IE -

0j-

21

6.4.

nak

agag

awa

ng m

aikl

ing r

epor

t na

may

ka

sam

ang m

ga

table

, ts

art,

at

phot

o o

dra

win

g g

amit a

ng ib

a’t

iban

g t

ools

na

nak

asan

ayan

EP

P4

IE -

0j-

22

Gra

de 4

– A

GR

ICU

LT

UR

E

1.

Pa

gtat

anim

ng

hala

man

g or

nam

enta

l

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa k

aala

man

at

kasa

naya

n sa

pag

tata

nim

ng

hal

aman

g or

nam

enta

l bi

lang

isan

g ga

wai

ng

pagk

akak

itaan

nais

asag

awa

ang

pagt

atan

im, pa

g-aa

ni, at

pa

gsas

apam

iliha

n ng

ha

lam

ang

orna

men

tal s

a m

asis

tem

ang

pam

amar

aan

1.1

nais

asag

awa

ang

mga

kas

anay

an a

t ka

alam

an

sa p

agta

tani

m n

g ha

lam

ang

orna

men

tal b

ilang

is

ang

pagk

akak

itaan

g ga

wai

n

EP

P4

AG

-0a-

1

1.2

nata

tala

kay

ang

paki

naba

ng s

a pa

gtat

anim

ng

hala

man

g or

nam

enta

l, pa

ra s

a pa

mily

a at

sa

pam

ayan

an

EP

P4

AG

-0a-

2

1.3

naga

gam

it an

g te

knol

ohiy

a/In

tern

et s

a pa

gsag

awa

ng s

urve

y at

iba

pang

pan

anal

iksi

k ng

was

to a

t m

akab

agon

g pa

mam

araa

n ng

pa

gpap

atub

o ng

hal

aman

g or

nam

enta

l

EP

P4

AG

-0b

-3


DEPED COPY

xvi

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

1.4.

na

kapa

gsas

agaw

a ng

sur

vey

upan

g m

atuk

oy a

ng m

ga s

umus

unod

: 1.

4.1

mga

hal

aman

g or

nam

enta

l ayo

n sa

ik

agag

anda

ng

taha

nan

, gu

sto

ng m

amim

ili,

pana

hon,

pang

anga

ilang

an a

t ki

ta n

g m

ga

nagt

atan

im

1.4.

2

pagb

abag

o sa

kal

akar

an s

a pa

gpap

atubo

ng

hala

man

g or

nam

enta

l (

hal:

“int

ercr

oppi

ng”

ng h

alam

ang

gula

y sa

ha

lam

anan

g or

nam

enta

l, at

bp)

1.4.

3 D

isen

yo o

pla

non

g pa

gtat

anim

ng

pinag

sam

ang h

alam

ang

orna

men

tal a

t ib

a pa

ng m

ga h

alam

ang

angk

op d

ito

1.4.

4 pa

gkuk

una

n n

g m

ga h

alam

an a

t ib

a pa

ng

kaila

ngan

sa

hala

man

g or

nam

enta

l 1.

4.5

para

an n

g pa

gtat

anim

at

pagp

apat

ubo

EP

P4

AG

-0c-

4

1.5

naka

gaga

wa

ng d

isen

yo n

g ha

lam

ang

orna

men

tal s

a tu

long

ng

basi

c sk

etch

ing

at

tekn

oloh

iya

EP

P4

AG

-0

c-5

1.6

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

amam

araa

n sa

pa

gpap

atub

o/pa

gtat

anim

ng

hala

man

g or

nam

enta

l 1.

6.1

pagp

ili n

g ita

tani

m

1.6.

2 pa

ggaw

a/pa

ghah

anda

ng

tani

man

1.

6.3

pagh

ahan

da n

g m

ga it

atan

im o

pat

utub

uin

at it

atan

im

1.6.

4

pagt

atan

im a

yon

sa w

asto

ng p

amam

araa

n

EP

P4

AG

-0d

-6

1.7

naip

alili

wan

ag a

ng il

ang

para

an n

g

pagp

apar

ami n

g ha

lam

an t

ulad

ng

pagt

atan

im

sa la

ta a

t la

yering

/mar

cott

ing

EP

P4

AG

-0e-

7

1.8

nais

asag

awa

ang

mas

iste

man

g

pang

anga

laga

ng

tani

m

1.8.

1 p

agdi

dilig

, pa

gbub

ungk

al n

g lu

pa,

pagl

alag

ay n

g ab

ono,

pag

gaw

a ng

abo

nong

or

gani

ko a

tbp

EP

P4

AG

-0e-

8

1.9

naip

akik

ita a

ng p

agka

map

amar

aan

sa

pagg

amit

ng m

ater

yale

s, p

anah

on a

t pe

ra s

a E

PP

4A

G-0

e-9


DEPED COPY

xvii

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

pagp

apat

ubo

ng h

alam

ang

orna

men

tal

1.10

na

isas

agaw

a an

g w

asto

ng p

ag-a

ani/

pags

asap

amili

han

ng m

ga h

alam

ang

orna

men

tal

EP

P4

AG

-0f-

10

1.11

na

kaga

gaw

a ng

pla

no s

a pa

gbeb

enta

ng m

ga

hala

man

1.

11.1

p

agsa

saay

os n

g pa

nind

a 1.

11.2

p

ag-k

umbi

nsi s

a m

amim

ili

1.11

.3 p

agta

tala

ng

puhu

nan

at g

inas

tos

EP

P4

AG

-0f-

11

1.12

na

isas

agaw

a na

ng m

ahus

ay a

ng

pagb

eben

ta n

g ha

lam

ang

pina

tubo

E

PP

4A

G-0

g-

12

1.

13

natu

tuos

ang

puh

unan

, ga

stos

, ki

ta a

t m

aiim

pok

EP

P4

AG

-0g

-1

3

1.14

na

kaga

gaw

a ng

pla

no n

g pa

tulo

y na

pa

gpap

atub

o ng

hal

aman

g or

nam

enta

l bila

ng

pagk

akak

itaan

g ga

wai

n

EP

P4

AG

-0g

-1

4

2.

Pag-

aala

ga n

g ha

yop

na

ipam

amal

as a

ng p

ang-

unaw

a sa

pan

imul

ang

kaal

aman

at ka

sana

yan

sa

pag-

aala

ga n

g ha

yop

sa

taha

nan

at a

ng

mai

tutu

long

nito

sa

pag-

unla

d ng

pam

umuh

ay

na

isas

agaw

a ng

ma

kaw

iliha

n an

g pa

g-aa

laga

sa

hayo

p sa

tah

anan

bila

ng

map

agka

kaki

taan

g ga

wai

n

2.1

nata

tala

kay

ang

kabu

tihan

g du

lot

ng p

ag-a

alag

a ng

ha

yop

sa t

ahan

an

EP

P4

AG

-0h

-1

5

2.2

natu

tuko

y an

g m

ga h

ayop

na

maa

arin

g al

agaa

n sa

ta

hana

n.

Hal

. da

gang

cos

ta, lo

ve b

irds

, ka

lapa

ti,isda

, atb

p.

EP

P4

AG

-0h

-1

6

2.3

naiis

a-is

a an

g w

asto

ng p

amam

araa

n sa

p

ag -

aa

laga

ng

hayo

p 2.

3.1

pags

asag

awa

nang

maa

yos

na p

ag-a

alag

a ng

hay

op

2.3.

2 pa

gbib

igay

ng

was

tong

luga

r o

tirah

an

2.3.

3 pa

gpap

akai

n at

pag

lilin

is n

g tir

ahan

2.

3.4

pagt

atal

a ng

pag

baba

go/p

ag-u

nlad

/pag

bisi

ta

sa b

eter

inar

yo

EP

P4

AG

-0h

-1

7

2.4

naka

gaga

wa

ng p

lano

ng

pagp

apar

ami n

g al

aga

upan

g ku

mita

2.

4.1

napi

pili

ang

para

ram

ihin

g ha

yop

2.4.

2 na

kaga

gaw

a ng

tal

atak

daan

ng

mga

gaw

ain

upan

g m

akap

agpa

ram

i ng

hayo

p 2.

4.3

naka

gaga

wa

ng is

kedy

ul n

g pa

g-aa

laga

ng

hayo

p

EP

P4

AG

-0i-

18


DEPED COPY

xviii

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

2.4.

4 N

aisa

sa a

lang

ala

ng a

ng m

ga

kaut

usan

/bat

as t

ungk

ol s

a pa

ngan

gala

ga n

g pa

rara

mih

ing

hayo

p 2.

5 na

itata

la a

ng m

ga p

ag-iin

gat na

dap

at g

awin

kun

g m

ag-a

alag

a ng

hay

op

EP

P4

AG

-0i-

19

Gra

de 4

– H

OM

E E

CO

NO

MIC

S

1.

Tun

gkul

in s

a sa

rili

2.

Pag-

uuga

li bi

lang

ka

sapi

ng

mag

-an

ak

3.

Pagl

ilini

s ng

ba

hay

4.

Pagh

ahan

da n

g m

asus

tans

iyan

g pa

gkai

n

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa b

atay

ang

kons

epto

ng “g

awai

ng

pant

ahan

an”

at a

ng

mai

tutu

long

nito

sa

pag-

unla

d ng

sar

ili a

t ta

hana

n

nais

asag

awa

ng m

ay

kasa

naya

n an

g m

ga g

awai

ng

pant

ahan

an n

a m

akat

utul

ong

sa

pang

anga

laga

ng

pans

arili

at

ng s

arili

ng tah

anan

1.1.

nai

sasa

gaw

a an

g tu

ngku

lin s

a sa

rili

EP

P4

HE

-0a-

1

1.2.

nai

sasa

ugal

i ang

mga

tun

gkul

in s

a sa

rili u

pang

m

agin

g m

aayo

s 1.

2.1.

na

sasa

bi a

ng m

ga k

agam

itan

sa p

aglil

inis

at

pag-

aayo

s ng

sar

ili

1.2.

2.

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

araa

n ng

pag

gam

it ng

mga

ito

1.2.

3.

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

amam

araa

n ng

pa

glili

nis

at p

ag-a

ayos

1.

2.4.

na

susu

nod

ang

iske

dyul

ng

pagl

ilini

s at

pag

-aa

yos

sa s

arili

EP

P4

HE

-0a-

2

1.3.

nap

anga

ngal

agaa

n an

g sa

rilin

g ka

suot

an

1.3.

1.

naiis

a-is

a an

g m

ga p

araa

n ng

pa

gpap

anat

iling

mal

inis

ng

kasu

otan

(hal

.,

mag

-ing

at s

a pa

g up

o, p

agsu

ot n

g ta

man

g ka

suot

an s

a pa

glal

aro,

atb

p)

1.3.

2.

nasa

sabi

ang

gam

it ng

mga

kag

amita

n sa

pa

nana

hi s

a ka

may

1.

3.3.

na

isas

aayo

s an

g pa

yak

na s

ira

ng k

asuo

tan

sa pa

mam

agita

n ng

pan

anah

i sa

kam

ay

(hal

. pa

gkab

it ng

but

ones

) 1.

3.4.

N

aita

tabi

ng

maa

yos

ang

mga

kas

uota

n ba

tay

sa k

anila

ng g

amit.

(ha

l.,po

rmal

na

kasu

otan

at

pang

-esp

esya

l na

okas

yon)

EP

P4

HE

-0b

-3

1.4.

nap

apan

atili

ng m

aayo

s an

g sa

rilin

g tin

dig

1.4.

1.

naip

akik

ita a

ng m

aayo

s na

pag

-upo

at

pagl

akad

1.

4.2.

na

isas

agaw

a an

g m

ga G

awai

n na

EP

P4

HE

-0c-

4


DEPED COPY

xix

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

nagp

apan

atili

ng

mal

usog

na

tindi

g tu

lad

ng

pag-

iwas

sa

saki

t sa

pam

amag

itan

ng

pagk

ain

ng m

asus

tans

yang

pag

kain

, pa

g-eh

ersi

syo,

atb

p

1.5.

nai

paki

kita

ang

mab

utin

g pa

g-uu

gali

bila

ng k

asap

i ng

mag

-ana

k

EP

P4

HE

-0d

-5

1.6.

nak

atut

ulon

g sa

pag

-aal

aga

sa m

atat

anda

at

iba

pang

kas

api n

g pa

mily

a 1.

6.1.

nai

isa-

isa

ang

mga

gaw

in n

a m

akat

utul

ong

sa p

anga

ngal

aga

sa ib

a pa

ng k

asap

i ng

pam

ilya

hal.

pagb

ibig

ay n

g pa

gkai

n, p

ag-

abot

ng

kaila

ngan

g ka

gam

itan,

pag

kukw

ento

at

pak

ikin

ig

1.6.

2.

nais

asag

awa

ang

pagt

ulon

g na

ng m

ay p

ag-

iinga

t at

pag

gala

ng

EP

P4

HE

-0d

-6

1.7.

nak

atut

ulon

g sa

pag

tang

gap

ng b

isita

sa

baha

y tu

lad

ng:

1.7.

1.

pagp

apau

po, pa

gbi

biga

y ng

mak

akai

n,

tubi

g, a

tbp)

1.

7.2.

pa

gsas

agaw

a nan

g w

asto

ng p

ag-iin

gat

sa

pagt

angg

ap n

g bi

sita

. (

hal.,

hin

di

pagp

apas

ok k

ung

di k

akila

la a

ng tao

).

1.7.

3.

pagp

apak

ilala

sa

iban

g ka

sapi

ng

pam

ilya

EP

P4

HE

-0e-

7

1.8.

nat

utuk

oy a

ng a

ngko

p na

mga

kag

amita

n sa

pa

glili

nis

ng b

ahay

at

baku

ran

EP

P4

HE

-0f-

8

1.9.

nai

sasa

gaw

a an

g w

asto

ng p

araa

n ng

pag

lilin

is n

g ba

hay

at b

akur

an

EP

P4

HE

-0f-

9

1.10

. nai

sasa

gaw

a an

g w

asto

ng p

aghi

hiw

alay

ng

bas

ura

sa b

ahay

E

PP

4H

E-0

g-

10

1.

11.

naka

susu

nod

sa m

ga tun

tuni

ng

1.11

.1 p

angk

alig

tasa

n at

pan

gkal

usug

an

1.11

.2 p

aglil

inis

ng

baha

y at

bak

uran

EP

P4

HE

-0g

-1

1

1.12

. na

susu

nod

ang

mga

gaw

aing

nak

atak

da s

a sa

rili

sa m

ga g

awai

ng b

ahay

EP

P4

HE

-0h

-1

2


DEPED COPY

xx

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

1.13

. na

isas

agaw

a an

g m

ga g

awai

ng b

ahay

nan

g ku

sang

loob

at m

ay k

asiy

ahan

E

PP

4H

E-0

h-

13

1.

14.

naka

tutu

long

sa

pagh

ahan

da n

g m

asus

tans

iyan

g pa

gkai

n.

1.14

.1.

napa

pang

kat an

g m

ga p

agka

in a

yon

sa G

o,

Gro

w, G

low

foo

d 1.

14.2

. na

susu

ri a

ng s

usta

nsiy

ang

tagl

ay n

g m

ga

pagk

ain

sa a

lmus

al g

amit

ang

“foo

d py

ram

id

guid

e “

at a

ng p

angk

at n

g pa

gkai

n 1.

14.3

. na

kaga

gaw

a ng

pla

no n

g ilu

luto

ng p

agka

in

1.14

.4.

naka

pagl

ulut

o at

nak

apag

haha

nda

ng

pagk

ain

EP

P4

HE

-0i-

14

1.15

. na

ibib

igay

ang

nilu

tong

pag

kain

nan

g ka

aya-

aya

EP

P4

HE

-0j-

15

1.

16.

naip

akik

ita a

ng w

asto

ng p

araa

n ng

pag

gam

it ng

ku

byer

tos

(kut

sara

at tin

idor

).

1.16

.1.

Mga

nas

usun

od a

ng tam

ang

panu

ntun

an

sa p

agka

in a

ngko

p sa

kul

tura

EP

P4

HE

-0j-

16

1.17

. na

isas

agaw

a na

ng m

ay s

iste

ma

ang

pagl

iligp

it at

pag

huhu

gas

ng p

inag

kain

an

EP

P4

HE

-0j-

17

G

rad

e 4

– I

ND

US

TR

IAL A

RT

S

1.

Bas

ic

men

sura

tion

naip

apam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa b

atay

ang

kaal

aman

at ka

sana

yan

sa

pags

usus

kat sa

pag

buo

ng

mga

kap

akip

akin

aban

g na

ga

wai

ng p

ang-

indu

striy

a at

an

g m

aitu

tulo

ng n

ito s

a pa

g-un

lad

ng is

ang

pam

ayan

an

naisas

agaw

a na

ng m

ay

kasa

naya

n sa

pag

susu

kat at

pa

gpap

ahal

aga

sa m

ga

bata

yang

gaw

ain

sa s

inin

g pa

ng-in

dust

riya

na

mak

apag

papa

unla

d sa

ka

buha

yan

ng s

ariling

pa

may

anan

1.1

Nat

atal

akay

ang

mga

kaa

lam

an a

t ka

sana

yan

sa

pags

usuk

at

1.1.

1 na

kiki

lala

ang

mga

kag

amita

n sa

pa

gsus

ukat

1.

1.2

naga

gam

it an

g da

law

ang

sist

eman

g pa

nuka

t (E

nglis

h at

Met

ric)

1.1.

3 na

isas

alin

ang

siste

man

g pa

nuka

t na

Eng

lish

sa M

etric

at M

etric

sa

Engl

ish

EP

P4

IA-0

a-

1

1.2

naisas

agaw

a an

g pa

glel

etra

, pa

gbuo

ng

linya

at

pagg

uhit.

1.

2.1

natu

tuko

y an

g m

ga u

ri ng

letr

a

1.2.

2 na

bubu

o an

g ib

at-ib

ang

linya

at gu

hit

1.2.

3 na

gaga

mit

ang

“alp

habe

ts o

f lin

e” s

a pa

gbuo

ng

liny

a, g

uhit,

at pa

glel

etra

EP

P4

IA-0

b-

2

2.

Bas

ic s

ketc

hing

, Bas

ic s

hadi

ng a

nd

naip

amam

alas

ang

pan

g-un

awa

sa

bata

yang

na

isas

agaw

a na

ng m

ay

kasa

naya

n at

pag

papa

hala

ga

2.1

nata

tala

kay

ang

kaha

laga

han

ng k

aala

man

at

kasa

naya

n sa

bas

ic sk

etch

ing,

sha

ding

, at

E

PP

4IA

-0c-

3


DEPED COPY

xxi

K t

o 1

2 B

AS

IC E

DU

CA

TIO

N C

UR

RIC

ULU

M

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

)

PA

MA

NT

AY

AN

G

PA

NG

NIL

ALA

MA

N

(Con

tent

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

S

A P

AG

GA

NA

P

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PA

MA

NT

AY

AN

SA

PA

GK

AT

UT

O

(Lea

rnin

g Com

pete

ncie

s)

CO

DE

Out

linin

g te

chni

ques

ka

alam

an a

t ka

sana

yan

sa

pagb

uo n

g ka

paki

-pa

kina

bang

na

gaw

aing

pa

ng-in

dust

riya

at a

ng

mai

tutu

long

nito

sa

pag-

unla

d ng

isan

g pa

may

anan

ang

mga

bat

ayan

g ga

wai

ng

sini

ng p

ang-

indu

striya

na

mak

apag

papa

-unl

ad s

a ka

buha

yan

ng s

arili

ng

pam

ayan

an

outli

ning

2.

1.1

natu

tuko

y an

g ila

ng p

rodu

kto

na

gina

gam

itan

ng b

asic

ske

tchi

ng, sh

adin

g, a

t ou

tlini

ng.

2.1.

2 na

tutu

koy

ang

ilang

tao

/neg

osyo

sa

pam

ayan

an n

a an

g pi

nagk

aka-

kita

an a

ng

basi

c sk

etch

ing

shad

ing

at o

utlin

ing

2.2

nais

asag

awa

ang

was

tong

pam

amar

aan

ng

basi

cske

tchi

ng, sh

adin

g at

outli

ning

2.

2.1

natu

tuko

y an

g pa

mam

araa

n ng

bas

ic

sket

chin

g, s

hadi

ng a

t ou

tlini

ng

2.2.

2 na

iisa-

isa

ang

mga

kag

amitan

sa

basi

c sk

etch

ing,

sha

ding

, at

out

linin

g an

g w

asto

ng

pagg

amit

ng m

ga it

o

EP

P4

IA-0

d-

4

2.3

naka

pags

asal

iksi

k n

g w

asto

ng p

amam

araa

n ng

ba

sic

sket

chin

g, s

hadi

ng a

t o

utlin

ing

gam

it an

g te

knol

ohiy

a a

t ak

lata

n 2.

3.1

naga

gam

it an

g In

tern

et, ak

lat, a

tbp.

sa

pana

nalik

sik

ng m

ga b

ago

at w

asto

ng

pam

amar

aan

ng b

asic

ske

tchi

ng, sh

adin

g at

ou

tlin

ing

2.3.

2 na

gaga

mit

ang

iba’

t-ib

ang

prod

uct

ivity

tool

s sa

pag

gaw

a ng

iba’

t-ib

ang

dise

nyo

ng b

asic

sk

etch

ing,

sha

ding

at o

utlin

ing

2.3.

3 na

ipak

ikita

ang

was

tong

par

aan

sa b

asic

sk

etch

ing,

sha

ding

, at

out

linin

g

EP

P4

IA-0

e-5

2.4

naka

gaga

wa

ng s

ariling

dis

enyo

sa

pagb

uo o

pa

gbab

ago

ng p

rodu

kton

g ga

wa

sa k

ahoy

, ce

ram

ics,

kar

ton,

o la

ta (

o m

ga m

ater

yale

s na

na

kuku

ha s

a pa

may

anan

) 2.

4.1

nasu

suno

d an

g m

ga p

anun

tuna

ng

pang

kalig

tasa

n at

pan

gkal

usug

an s

a pa

ggaw

a 2.

4.2

naki

kila

la a

ng m

ga m

ater

yale

s na

maa

arin

g i-re

cycl

e sa

pag

buo

ng n

aide

seny

ong

proy

ekto

EP

P4

IA-0

f-6


DEPED COPY

xxii

K t

o 12

BAS

IC E

DU

CATI

ON

CU

RR

ICU

LUM

NIL

ALAM

AN

(Con

tent

)

PAM

ANTA

YAN

G

PAN

GN

ILAL

AMAN

(C

onte

nt S

tand

ard)

PAM

ANTA

YAN

SA

PAG

GAN

AP

(Per

form

ance

Sta

ndar

d)

PAM

ANTA

YAN

SA

PAG

KAT

UTO

(L

earn

ing

Com

pete

ncie

s)

COD

E

2.4.

3 na

susu

ri an

g na

buon

g pr

oyek

to b

atay

sa

saril

ing

puna

at n

g ib

a ga

mit

ang

rubr

ics

2.5

naib

eben

ta a

ng n

agaw

ang

proy

ekto

2.

5.1

natu

tuos

ang

pre

syo

ng n

abuo

ng p

roye

kto

2.5.

2 na

kapa

gsas

alik

sik n

g m

ga lu

gar n

a pa

gbib

ilhan

ng

prod

ukto

2.

5.3

natu

tuko

y an

g ila

ng p

araa

n ng

pag

-aak

it ng

m

amim

ili 2.

5.4

ang

was

tong

pag

- aay

os n

g pr

oduk

tong

ip

agbi

bili

at p

agbe

bent

a ni

to

2.5.

5 na

tutu

os a

ng p

uhun

an, g

asto

s, a

t kita

EPP4

IA-0

h-7

2.6

napa

plan

o na

ng k

asun

od n

a pr

oyek

to g

amit

ang

kini

ta

EPP4

IA-0

i-8

2.7

naisa

saal

ang-

alan

g an

g pa

g-iin

gat a

t pa

gmam

alas

akit

sa k

apal

igira

n sa

pag

plan

o at

pa

gbub

uo n

g pr

oduk

to tu

ngo

sa p

atul

oy n

a pa

g-un

lad

2.7.

1 na

tutu

koy

ang

epek

to n

g di

pag

-iing

at s

a ka

palig

iran

2.7.

2 na

ipak

ikita

ang

pan

g-un

awa

sa k

onse

pton

g pa

tulo

y na

pag

-unl

ad (s

usta

inab

le

deve

lopm

ent)

EPP4

IA-0

i-9

2.8

naip

akik

ita a

ng m

ga g

awi n

a da

pat o

di-d

apat

isa

ugal

i upa

ng m

akat

ulon

g sa

pat

uloy

na

pag-

unla

d

EPP4

IA-0

j-10

2.9

natu

tuko

y an

g m

ga re

gula

syon

at k

autu

san

ng

pam

ahal

aang

loca

l kau

gnay

sa

napi

ling

nego

syon

g pa

ngse

rbisy

o at

pro

dukt

o

EPP4

IA-0

j-11


DEPED COPY

xxiii

K t

o 12

BA

SIC

ED

UC

ATI

ON

CU

RR

ICU

LUM

CO

DE

BO

OK

LEG

END

Sam

ple:

EP

P4I

E-0h

-22

LEG

END

SA

MP

LE

Firs

t En

try

Lear

ning

Are

a an

d St

rand

/ Su

bjec

t or

Sp

ecia

lizat

ion

Eduk

asyo

ng P

anta

hana

n

at P

angk

abuh

ayan

EPP

4

Gra

de L

evel

G

rade

4

Upp

erca

se L

ette

r/s

Dom

ain/

Cont

ent/

Co

mpo

nent

/ To

pic

ICT

and

Entr

epre

nuer

ship

IE

-

Rom

an N

umer

al

*Zer

o if

no s

peci

fic q

uart

er

Qua

rter

N

o sp

ecifi

c qu

arte

r 0

Low

erca

se L

ette

r/s

*Put

a h

yphe

n (-

) in

bet

wee

n le

tter

s to

indi

cate

mor

e th

an a

sp

ecifi

c w

eek

Wee

k W

eek

eigh

t h

-

Ara

bic

Num

ber

Com

pete

ncy

Nak

apag

papa

dala

ng

emai

l na

may

kal

akip

na

doku

men

to o

iba

pang

m

edia

file

22

DO

MA

IN/

CO

MP

ON

ENT

CO

DE

ICT

and

Entr

epre

neur

ship

IE

Agric

ultu

re

AG

Hom

e Ec

onom

ics

HE

Indu

stria

l Art

s IA


DEPED COPY

1


DEPED COPY

2

Entrep Aralin 1

ANG PAGBEBENTA NG PRODUKTO

I. NILALAMAN:

Tatalakayin sa araling ito ang pamamaraan ng pagbebenta ng mga produktong ninanais na pagkakitaan sa pag-eentrepreneur. Ito ay upang maunawaan ng mga mag-aaral ang mga pamamaraan sa pagbebenta ng produkto upang ang negosyong pinasok ay kumita at umunlad.

II. LAYUNIN:

1. Naiisa-isa ang pamamaraan sa pagbebenta ng produkto2. Natatalakay ang mga produktong naibebenta sa pag-eentrepreneur3. Nagagawa ang sama-samang gawain

III. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Surbey ng Produkto sa PamilihanSanggunian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at PangkabuhayanKagamitan: mga larawan ng uri ng paninda

IV. PANIMULANG PAGTATASA:

Alam mo ba na maaari kang kumita sa mga produktong galing sa mga hayop? Malaking tulong sa pamilya at sa pamayanan kung ang mga produktong ito ay mapag-uukulan ng maayos na pamamahala.

Ikaw bilang isang mag-aaral ay dapat tumulong sa wastong pamamahala ng mga produktong ito.

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Pagmasdang mabuti ang larawan sa loob ng mga talulot. Piliin kung alin dito ang madaling ibenta sa pamilihan at magbigay ng tala ng kikitain:


DEPED COPY

3

Pumili ng talulot. Sabihin kung bakit ito ang napili at ano ang gagawin sa perang kinita.

B. PAGLALAHAD

Ipakita ang larawan. Ipasuri at ipauri ang bawat produkto. Isulat sa tapat ng larawan ang halaga ng bawat isa.

Madaling ibenta sa pamilihan na malaki ang kita


DEPED COPY

4

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANGabayan ang mga mag-aaral. Sumulat ng isang talata tungkol

sa “Wastong Pamamahala ng Produkto.” (Isulat sa isang hiwalay na papel.)

D. PAGLALAHATSa pagpili ng ating binabalak na negosyo, kailangang

isaalang-alang natin ang mga pamamaraan ng pagbebenta nito. Dapat nating tingnan kung ito ba ay madali at mabilis gawin upang maging maalwan ang ating kilos sa pagtitinda.

VI. PAGTATAYA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

• Sagutin ang tanong at isulat ang sagot sa papel.• Paano mapananatiling mataas ang uri ng mga produkto sa

pagbebenta?• Magsaliksik sa kasalukuyang presyo ng karneng manok at itlog.

Gumawa ng talaan ng kuwenta kung ikaw ay kikita sa kasalukuyang presyo.

• Kapanayamin ang isang tindera tungkol sa mga umiiral na pagbebenta ng produkto.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:• Lagyan ng tsek ang nadarama kung sang-ayon o di-sang-ayon ayon

sa mga sitwasyon.

Sitwasyon Sang-ayon

Di-sang-ayon

1. Ang ina ni Perla ay tindera ng karne. Hindi niya inilagay ang karne sa palamigan dahil abalang-abala siya sa ibang ginagawa.

2. Matapos makuha ang itlog sa pugad ay pinagbubukod-bukod ito ayon sa laki. Pagkatapos ay isinasalansan ang mga ito sa trey.

3. Si Mang Gil na may bakahan ay nagbebenta nang lansakan at por kilo ng karneng baka sa pamilihang bayan.

4. Ang isang mag-anak ay uunlad kung pabaya sa pag-aalaga ng mga hayop.

5. Ang gatas ay kailangang painitan bago ilagay sa boteng isterilisado ang sabi ng nanay ni Joy.


DEPED COPY

5

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magmasid sa inyong pamilihan. Kapanayamin ang isang entrepreneur kung paano nila pinamamahalaan at iniingatan ang kanilang ipinagbibiling produkto. Saan sila kumukuha ng puhunan? Ilahad ito sa klase.

I. NILALAMAN:

Sa araling ito, tatalakayin ang mga katangian ng isang entrepreneur upang maging gabay at pamarisan ng mga mag-aaral na nagnanais maging entrepreneur sa hinaharap.

II. LAYUNIN:1. Naiisa-isa ang mahahalagang katangian ng isang entrepreneur 2, Naipagmamalaki ang mga katangian ng isang entrepreneur 3. Nakikilala ang sariling kakayahan na magagamit sa paghahanap buhay

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Katangian ng EntrepreneurSanggunian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at

Pangkabuhayan,Kagamitan: mga larawan

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Ano-ano ang gawain sa pamamahala ng tindahan?2. Ano ang mangyayari kung ang isa rito ay hindi mo gagawin?3. Dapat bang gawin ang mga gawain upang ang isang tindahan

ay hindi malugi? Bakit? Maiiwasan ba natin ang pagkalugi sa pagtitinda? Paano?

V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK Ipakita ang mga larawan ng mga gawain kaugnay sa pamamahala ng tindahan. Paraan ng pagtatala ng paninda at produktong ibebenta.

KATANGIAN NG ENTREPRENEUR

Entrep Aralin 2


DEPED COPY

6

B. PAGLALAHAD Tanungin ang mga bata kung sino sa kanila ang may tindahan. Ipakuwento kung ano ang kanilang paninda.Sa ibang bata na hindi nakasali, itanong ito:Naranasan na ba ninyo na bumili sa tingiang tindahan sa inyong pamayanan? Ano ang inyong nabili?

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN I-grupo ang klase sa tatlo. Isadula kung paano maipapakita ang iba’t ibang pamamaraan ng pamamahala at pagtala ng paninda. Talakayin ang isinadula.Ipaguhit sa tatlong pangkat: Semi-permanenteng tindahan at lumilibot na tindahan. Sumulat ng tatlong pangungusap tungkol dito. Ibahagi ang iginuhit na uri ng tingiang tindahan at ipahayag ang pangungusap tungkol dito.

D. PAGLALAHAT Hikayatin ang mga mag-aaral sa pagbuo ng kaisipan na: Ang mga tindahan ay magkakaiba. Meron di-permanente at permanente. Ang di-permanente ay umaalis at lumilipat sa ibang lugar depende sa kanilang mga kostumer. Ang permanente naman ay nakaperme sa isang lugar lang.

VI. PAGTATAYA: Itanong sa mga bata kung anong katangian ng entrepreneur ang tinutukoy sa bawat sitwasyon.

1. Pinahahalagahan nang wasto at maayos ang mga produktong paninda.

2. Nagpapataw ng halaga sa orihinal na presyo ng produkto.3. Binibigyan ng pagkakataon makabili ng iba pang bagay ang mga

mamimili.4. Ginagamit ang perang kinita sa importanteng bagay.5. Ang mabababang mamimili ang laging pinapahalagahan.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ibigay ang mga hinihinging impormasyon. Ipagawa ito sa mga mag-aaral.

Katangian ng Isang Entrepreneur

Gawain sa Pamamahala ng

Negosyo

Pagtatala ng mga Paninda


DEPED COPY

7

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa ito sa mga mag-aaral.

Isabuhay ang sitwasyon. Ipagpalagay natin na may malapit na negosyo sa inyong tahanan. Nakikita mo na maraming bumibili sa kanila. Ngunit paglipas ng isang linggo tumaas ang bilihin dito. Ano ang maisasagot mo sa sumusunod:

1. Sa palagay mo, ano ang naging epekto ng pagtaas ng presyo sa mamimili?

2. Ano-ano ang mga katangian ng may-ari ng tindahan?3. Makakatulong kaya ito sa pagsulong ng kabuhayan ng bawat

isa?4. Ano ang pansarili mong kuro-kuro ukol dito?

I. NILALAMAN:

Sa araling ito, tatalakayin ang iba’t ibang uri ng negosyo na maaaring pasukin ninuman. Tatalakayin ang iba’t ibang paraan upang maitayo ang ninanais na negosyo.

II. LAYUNIN:1. Naiisa-isa ang uri ng negosyo sa pamayanan2. Naibabahagi ang sariling karanasan sa pagbili

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Iba’t Ibang Uri ng NegosyoSanggunian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at

PangkabuhayanKagamitan: mga larawan ng iba’t ibang uri ng negosyo

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Itanong sa mga mag-aaral ang sumusunod:• Napansin mo ba na ang bawat negosyo ay laging gumagamit ng

mga salitang may personal touch?• Ano-ano ang naranasan mong mga pangyayaring may personal

touch kapag ikaw ay bumibili sa isang restawran?

ANG IBA’T IBANG URI NG NEGOSYO

Entrep Aralin 3


DEPED COPY

8

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK Ipaawit ito: (sa tono ng “Leron Leron Sinta”)

Tindahan ni Inay

Sa aming pamayananAng tingian tindahan,

May sariwang isdaMay gulay na masustansiya

prutas na makulaydagdagan pa ng pansahog

tindahan ng aking inaylaging bago ito.

• Ano ang nabanggit na tinda ng kaniyang ina? Bakit kaya ito ang itinitinda ng kaniyang ina? Paano ito itinitinda? Marami kaya ang bumibili? Ano ang tawag sa tindahang ito? Magpakita ng larawan.

B. PAGLALAHAD • Tanungin ang mga mag-aaral kung sino ang may tindahan sa

kanila. Ipaulat kung ano ang kanilang paninda.• Sa ibang mag-aaral na hindi nakasali, itanong ito:

Naranasan na ba ninyo na bumili sa tindahan sa inyong pamayanan? Ano ang inyong nabili? Anong uri ng tindahan ang inyong nabilhan?

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANMahahalagang Gawain sa Pamamahala ng Tindahan

Sa pag-unlad ng tindahan, ang sumusunod ay kailangang malaman at isabuhay sa pamamahala ng tindahan:

1. Maayos at Malinis na Pananamit – palaging maging kaaya-aya ang anyo sa mamimili. Kailangan din malusog ang pangangatawan sa maghapong pagsisilbi at pakikitungo sa iba’t ibang mamimili.

2. Pamimili ng mga Ititinda – ang pangangailangan ng mamimili ang isaalang-alang sa pagpili ng paninda. Ang bilihin ay hango sa pinakamababang halaga.

3. Pagsasaayos ng Paninda – ayusin ayon sa uri ang paninda, lagyan ng tamang presyo. Magkaroon ng sapat na kaalaman tungkol sa mga produktong itinitinda upang madali itong maipakilala sa mga mamimili.


DEPED COPY

9

Itanong: May mga maidaragdag pa ba kayong gawain sa pamamahala ng tindahan? Magbigay ng tatlo at Ilagay ito sa scroll-up graphic organizer.

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

D. PAGLALAHAT

1. Pangkatin ang klase sa tatlo. Isadula kung paano maipapakita ang pamamahala ng tindahan.

2. Sumulat ng tatlong pangungusap tungkol dito. Ipahayag ang pangungusap tungkol dito.

VI. PAGTATAYA:

Kung ikaw ay isang tagapamahala ng isang tindahan ilarawan mo ang iyong sarili bilang isang taong may kasanayan sa pamamahala. Gumawa ng portfolio sa pamamagitan ng pagtitipon ng mga ginupit na larawan ng tindahan, sumulat ng tatlo hanggang limang pangungusap na naglalarawan sa iyong pangarap na tindahan.

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Magmasid sa inyong pamayanan at itala ang iba’t ibang tindahan na makikita sa pamayanan at ang uri ng kanilang mga paninda.

2. Base sa iyong naitalang tindahan, pumili ng isa at kapanayamin ang namamahala. Itanong ang sumusunod at iulat sa klase:• Sino ang may-ari ng tindahan?• Ano ang pangunahing paninda?• Paano ipinagbibili ang mga paninda?• Ano ang nagagawa ng tingiang tindahan sa kanilang

pamilya?


DEPED COPY

10

I. NILALAMAN:

Sa araling ito, pag-uusapan at iisa-isahin ang mga matagumpay na entrepreneur sa iba’t ibang larangan. Tatalakayin ang pagkakatulad ng kanilang mga katangian na naging susi sa kanilang tagumpay.

II. LAYUNIN:1. Naiisa-isa ang mga kilalang entrepreneur sa iba’t ibang larangan2. Napaghahambing ang mga matagumpay na entrepreneur3. Naisasagawa ang pangkating gawain

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Matagumpay na mga EntrepreneurSanggunian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at

PangkabuhayanKagamitan: larawan ng mga entrepreneur sa internet

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Itanong sa mga mag-aaral ang sumusunod:

• Gumagamit ka ba ng internet?• Kilala mo ba ang mga nasa larawan?• Alam mo ba kung ano ang kanilang nagawa kung kaya’t may

internet kang nagagamit ngayon?V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK • Sino-sino ang makapagbibigay ng halimbawa ng mga website sa

internet?B. PAGLALAHAD

Pangkatin ang mga bata sa apat na grupo. Bumuo ng disenyo ng website gabay ang mga tanong na sumusunod:

1. Ano ang pangalan ng inyong website?2. Bakit pinili ninyo ang pangalang ito?3. Ano ang disenyo ng inyong website? Gumuhit ng logo.4. Sino-sino ang gagamit ng inyong website?


DEPED COPY

11

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Batay sa nabasang mga talata, isulat sa kuwaderno ang sagot. Ibigay ang mga impormasyong hinihingi ng tsart, kung saan pupunan natin ang mga hinihinging impormasyon upang lubos nating maunawaan ang ating tinalakay.

Mga Entrepreneur sa Internet

Kompanya Pagkakaiba Pagkakapareho

D. PAGLALAHAT Pangkatin ang klase sa apat. Mag-interbyu ng sampung (10) mag-aaral sa inyong paaralan. Alamin kung anong website ang kanilang laging binibisita tuwing nag-iinternet, kolektahin ang mga datos at gumawa ng tsart o graph gamit ang computer para maidetalye ang pinakakilalang websites.

Mga gabay na tanong:1. Gumagamit ka ba ng internet?2. Anong search engines (hal. Google, Mozilla, Firefox at

Microsoft) ang iyong ginagamit tuwing nag-iinternet?3. Nakapanood ka na ba ng video sa YouTube?4. Nakapag-upload ka na ba ng iyong sariling video sa YouTube?5. Mayroon ka bang profile sa Facebook?6. Anong social networking sites pa ang iyong ginagamit sa

internet?7. Ano sa mga ito ang iyong paborito at bakit?

Halimbawa ng tsart:

Youtube

google

yahoo

twitter


DEPED COPY

12

VI. PAGTATAYA:Isulat sa kuwaderno ang titik ng wastong sagot.

1. Si ____________ang nagtatag ng Facebook, ang pinakasikat na social networking site na nag-umpisa sa Estados Unidos.

a. Chad Hurley c. Sergey Brinb. Steve Chen d. Mark Zuckerberg

2-3. Ang nasa __________na estudyante at mga________ ay gumagamit ng Facebook para makipag-usap sa kanilang kaibigan.

a. elementarya c. kolehiyob. hayskul d. kindergarten

4. Nagsimula ang Facebook noong ______, sa Harvard University na nasa Cambridge, Massachusetts.

a. 2004 c. 2010b. 2008 d. 2009

5. Ito ay isang site kung saan puwede ng mag-upload ng profile.

a. Google c. Facebookb. Yahoo d. YouTube

6. Noong Nobyembre 2006, naibenta ito sa halagang ___________.

a. 1.20 bilyong dolyar c. 5 bilyong dolyarb. 1.8 bilyong dolyar d. 1.65 bilyong dolyar

7. Sinimulan ito ng dalawang graduate student ng Stanford University.

a. Yahoo c. YouTubeb. Google d. Facebook

8. Ang tatlong websites ay makikita sa _______ ?

a. diyaryo c. librob. telebisyon d. internet

9-10. Sino-sino ang nagtatag ng Google?a. Chad Hurley c. Sergey Brinb. Larry Page d. Jawed Kim


DEPED COPY

13

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:

Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

Kompletuhin ang Venn Diagram na nasa ibaba. Batay sa tatlong talata na nabasa, talakayin ang mga katangian na kakaiba sa isang entrepreneur, o ng dalawang entrepreneur at ng kalahatan. Ilagay ito sa manila paper ipakita ito sa harapan ng klase.

B. Larry Page at Sergey Brin

C. Chad Hurley, Steven Chen and Jawed Kiram

A. Mark Zuckerberg

Nang Tatlo

Nang dalawa

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

Ipasaliksik sa mga bata ang iba’t ibang entrepreneur sa internet at gawin itong kliping. Pangkatin sa apat ang mga estudyante, pumili ng isa at ipakilala ito sa klase gamit ang commercials na napapanood sa telebisyon.


DEPED COPY

14

`

I. NILALAMAN:Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang mga entrepreneur

na naging matagumpay sa ating bansa. Malalaman nila ang mga katangiang taglay ng bawat entrepreneur kaya sila ay naging matagumpay. Ang mga katangiang ito ay maaaring gayahin o maging aral sa bawat estudyante kung nais nilang pasukin ang larangang ito.

II. LAYUNIN:1. Naiisa-isa ang matatagumpay na entrepreneur sa ating bansa

2. Napapahalagahan ang mga kuwento ng tagumpay na naranasan sa pamamagitan ng indibidwal at sama-samang pagkilos

3. Natutukoy ang mga pamaraang maaaring magamit para sa tagumpay

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Matagumpay na mga Entrepreneur sa Ating Bansa

Sanggunian: Batayang Aklat sa Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan Kagamitan: larawan ng mga entrepreneur sa ating bansa


Magpapakita ang guro ng mga larawan ng mga matatagumpay na entrepreneur.

Kilala ba ninyo ang mga nasa larawan?

Alam ba ninyo kung ano ang kanilang mga negosyo?

V. PAMAMARAAN: A. PAGGANYAKSino-sino ang makapagbibigay ng iba’t ibang negosyo na kanilang pagmamay-ari?


DEPED COPY

15

B. PAGLALAHAD

Pangkatin ang mga bata sa apat na grupo. Bawat pangkat ay pipili ng isang entrepreneur na tatalakay sa Alamin Natin, ipasaliksik ang kanilang talambuhay at ipaulat ito sa klase.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN

Ayon kay Dr. Stephen Krauss, dapat nating tandaan ang limang elemento ng tagumpay.

1. VISION – marapat na ating tukuyin kung ano ang gusto nating marating sa buhay.

2. ESTRATEHIYA – upang matupad natin ang ating pangarap sa buhay ay dapat na mayroon tayong malinaw na plano at tutunguhin sa ating pangarap.

3. PAGTITIWALA SA SARILI – kailangan nating magkaroon ng paniniwala sa sarili nating kakayahan. Dapat nating alamin ang magaganda nating katangian na tutulong sa atin upang makamit natin ang ating pangarap sa buhay.

4. PAGTITIYAGA – “Kung may tiyaga, may nilaga.” Ito ang kasabihan na dapat nating tandaan. Ang mga kasawian natin sa buhay ay dapat na hindi maging dahilan upang panghinaan ng loob. Ipagpatuloy natin ang pagtitiyaga dahil ito ay susi sa tagumpay.

5. PAGTUTUWID SA PAGKAKAMALI – Kailangang matuto sa mga naging maling hakbang at isagawa ang mga pagtatama sa pagkakamali.

May mga maidaragdag ka bang elemento na iyong natutuhan sa mga kuwentong iyong nabasa sa modyul na ito? Magbigay ng tatlo:1. _____________________________________________2. _____________________________________________3. _____________________________________________

D. PAGLALAHAT

Magbigay ng limang aral na maaaring matutuhan sa iba’t ibang mga kuwento ng tagumpay na natutuhan.1. ____________________________________________________2. ____________________________________________________3. ____________________________________________________4. ____________________________________________________5. ____________________________________________________


DEPED COPY

16

VI. PAGTATAYA:A. Ipasulat sa mga mag-aaral ang titik ng wastong sagot sa malinis na

papel. 1. Ito ay tumutukoy sa pagtupad ng ating gustong marating sa buhay.

a. Estratehiya c. Visionb. Pagtitiwala sa Sarili d. Pagtitiyaga

2. Ito ang kasabihan na dapat nating tandaan. Ang mga kasawian natin sa buhay ay dapat na hindi maging dahilan upang panghinaan ng loob. Ipagpatuloy natin ang pagtitiyaga dahil ito ay susi sa tagumpay.

a. Pagtitiyaga c. Pagtitiwala sa Sarilib. Vision d. Pagtuwid sa Pagkakamali

3. Isang katangiang maganda na tutulong sa atin upang makamit natin ang ating pangarap sa buhay.

a. Vision c. Pagtitiwala sa Sarilib. Estratehiya d. Pagtitiyaga

4. Ito ay pagkatuto sa mga maling hakbang at maisasagawa ang mga pagtatama sa pagkakamali.

a. Pagtitiyaga c. Pagtitiwala sa Sarilib. Vision d. Pagtutuwid sa Pagkakamali

5. Kailangan nating magkaroon ng paniniwala sa sarili nating kakayahan. Dapat nating alamin ang magaganda nating katangian na tutulong sa atin upang makamit ang ating pangarap sa buhay.a. Pagtitiyaga c. Pagtitiwala sa Sarilib. Vision d. Pagtuwid sa Pagkakamali

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ang sumusunod ay mga Pilipinong naging matagumpay sa buhay sa kabila ng kanilang kahirapan. Isulat ang pangalan ng mga Pilipinong naging matagumpay sa Hanay A na inilarawan sa Hanay B.

HANAY A HANAY B

Henry Sy

Namatay ang ama ni Alfredo Yao nang 12 taon pa lamang siya. Dahil siya ang panganay sa anim na magkakapatid, kailangan niyang tumulong sa ina na isang sidewalk vendor. Naglako sila ng kaniyang ina sa sugalan ng mga Tsino. Sa kabila ng hirap, nakatapos si Yao ng elementarya at hayskul hanggang kolehiyo. Sa tulong ng mga kamag-anak, nakatapos siya ng engineering.


DEPED COPY

17

Manny Villar

Nagmula sa mahirap na pamilya kaya’t nang bata pa lang ay tumutulong-tulong na siya sa kanyang ina at lola para magtinda ng suka, saging, bakya, at iba pa sa palengke ng Sta. Cruz, Laguna. Noong nag-aaral pa siya, kapag bakasyon ay pumapasok din siya sa iba’t ibang uri ng trabaho.

Tony Tan Caktiong

Pinakamayamang negosyanteng Pilipino na nagmamay-ari ng Asia Brewery, Allied Bank, Philippine Airlines, at Fortune Tobacco. Siya ay galing sa mahirap na pamilya mula sa Amoy, Fujian, China. Siya ay nagtrabaho habang nag-aaral upang masuportahan angkaniyang pamilya.

Socorro Ramos

May-ari ng Jollibee. Tinaguriang Best Filipino Entrepreneur. Ipinanganak siya sa Davao. Sa tatay niyang tagaluto natutuhan ang masarap na pagkain at pagiging mapagkumbaba. Matapos ang kaniyang pag-aaral sa kolehiyo ay nagtayo siya ng tindahan ng ice cream. Naisipan niyang samahan ito ng spaghetti at tinawag niya ang kaniyang tindahan na Jollibee. Ang bee o bubuyog ay kilala sa pagiging masipag. Naniniwala siya na dapat maging masaya ang tao sa kaniyang trabaho, ito ang dahilan kung bakit Jollibee ang itinawag niya sa kaniyang tindahan.

Lucio Tan

Nanggaling sa mahirap na pamilya. Nagtinda sa palengke upang mapag-aral ang sarili. Nagnegosyo sa real estate na nagbebenta ng murang bahay para sa mahihirap. Siya ang may-ari ng Camella Homes.


DEPED COPY

18

Alfredo Yao

Siya ang may-ari ng SM Malls. Nagmula sa isang mahirap na pamilya mula Xiamen, China. Nagpunta siya sa Maynila sa edad na 12 upang hanapin ang kaniyang ama. Napaluha siya nang makita ang ama sa mahirap na kalagayan. Naglako siya ng sapatos na napalago bilang shopping mall.

Ang iba pang entrepreneurs ay makikita sa LM.

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipabasa ang sumusunod na sitwasyon. Ipasagot ang mga tanong.

Nawalan ng hanapbuhay ang iyong mga magulang. Dahil kapos sa pera, laging nag-aaway ang iyong mga magulang. Sila ay nagsisisihan at nagsusumbatan kung sino ang may mali. Kapuwa sila nawalan ng lakas ng loob. Ang tatay mo ay natutong uminom ng alak habang ang nanay mo naman ay naglalabada upang may panggastos sa araw-araw. Ano ang iyong gagawin? Magbigay ng limang hakbang na iyong maisasagawa na nagpapakita ng paglalapat ng mga natutuhan mo sa mga nakaraang aralin.

A. ____________________________________________________B. ____________________________________________________C. ____________________________________________________D. ____________________________________________________E. ____________________________________________________

ANG KAHALAGAHAN NG ENTREPRENEURSHIP

Entrep Aralin 6

I. NILALAMAN:Sa araling ito, pag-aaralan ang kahulugan at kahalagahan ng

entrepreneurship. Hihimayin upang lalong maunawaan ang kahulugan at ang kahalagan nito sa larangan ng kalakalan.

II. LAYUNIN:1. Naipaliliwanag ang kahulugan ng entrepreneurship2. Naipagmamalaki ang mga kahalagahan ng isang entrepreneur3. Nakikilala ang sariling kakayahan na magagamit sa paghahanapbuhay


DEPED COPY

19

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Ang Kahalagahan ng EntrepreneurshipSanggunian: Batayang AklatKagamitan: flow chart, tape, manila paper, larawan ng mga taong

nagpapakita ng kasipagan, at pagpapahalaga sa pagnenegosyo


• Ano ang ginagawa ng mga nasa larawan? Ano ang tawag sa kanila?

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

Ipakita sa mga mag-aaral ang flow chart.

Mga tanong:1. Sino ang bumibili ng produkto?2. Sino ang naghahanapbuhay? Ang nagtatrabaho?3. Sino rin ang pumipili ng produkto?

B. PAGLALAHAD

Ipasagot ang hinihingi sa sitwasyon. Ipaulat sa klase ang kanilang ginawa. Ipagpalagay na may kapitbahay kang may negosyo ng mga damit. Nakikita mo na maraming bumibili ng damit dahil mababa ang presyo ng mga ito. Ngunit, pagkalipas ng isang linggo, tumaas ang presyo ng mga damit.


DEPED COPY

20

1. Ano ang magiging epekto nito sa mga mamimili?2. Ano sa palagay mo ang katangian ng may-ari ng tindahan?3. Sa palagay mo, makatutulong kaya sa pagsulong ng kabuhayan

ang ganitong uri ng may-ari ng tindahan?4. Ano ang masasabi mo sa pagiging entrepreneur niya? Gusto mo

ba siyang tularan?


Magsagawa ng roundtable discussion na may isang moderator at tatlo hanggang limang mag-aaral na magpapalitan ng mga ideya at opinyon ukol sa paksang, “Ang Kahalagahan ng Entrepreneurship.”

Mga gabay na tanong:1. Ano ang entrepreneurship? 2. Bakit mahalaga ang pagiging entrepreneur?3. Anong mga katangian ang dapat isalang-alang ng isang

entrepreneur?

D. PAGLALAHAT

Matapos ang talakayan, ipaulat sa bawat grupo ang napag-usapan sa pamamagitan ng sumusunod:

1. magpapakita ng dula-dulaan ang unang grupo2. magpapantomina ang pangalawang grupo3. magra-rap ang pangatlong grupo 4. gagawa ng advertisement ang pang-apat na grupo

VI. PAGTATAYA:Ipangkat ang mga mag-aaral sa tatlong grupo. Papiliin sa Gawain-Kard ang bawat pangkat gamit ang gabay na tanong at gawain:Alin sa sumusunod ang kaya mong tularan o gawin? Paano mo ito gagawin?

Kard A: Pagtitinda at pagpapakilala ng mga bagong produkto sa pamilihan.Kard B: Pagsisikap para makatapos ng pag-aaral sa kabila ng kahirapan upang maging huwarang entrepreneurKard C: Paglikha at pagsasaliksik ng bagong produkto

VII. PANGWAKAS NA PAGTATASA:Ilarawan mo ang iyong sarili bilang isang taong may kasanayan sa pamamahala. Gumawa ng collage gamit ang mga larawan ng iba’t ibang entrepreneur. Ilagay sa iyong portfolio.


DEPED COPY

21

VIII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Pangkatin ang mga mag-aaral sa dalawa. Sabihin sa mga mag-aaral na bilang mga entrepreneur, bigyan ng halaga ang mga bagay na maaaring gamitin sa laro.isulat sa pisara ang mga halimbawa: 1 pc. panyo – Php. 15 1 pc. lapis – Php. 5 1 pc. red ballpen – Php. 8 1 pc. pad paper – Php. 1 Atbp.Dalhin ang mga bagay sa harap at ipakita ito sa guro sa pamamagitan ng lider ng pangkat. Ipapakita sa guro ang mga bagay na mayroon ang bawat kasapi ng pangkat.

Bilangin ang mga bagay na nakuha ng pangkat at ang katumbas na halaga ng kabuuang mga bagay na nakuha. Maaaring limang bagay o mahigit pa ang gagamitin sa laro. Ang makakakuha ng pinakamataas na halaga ang siyang mananalo.

I. NILALAMAN: Tatalakayin sa araling ito, ang kahulugan at kahalagahan ng Information and Communication Technology (ICT). Dito, ipaliliwanag ang mga dapat isaalang-alang para sa ligtas at responsableng paggamit ng computer, internet, at email. Kaugnay nito, ang mga mag-aaral ay gagabayang makabuo ng mga patakaran sa paggamit nito.

II. LAYUNIN:

1. Nabibigyang-kahulugan ang ICT at ang kahalagahan nito2. Naipaliliwanag ang mga panuntunan sa paggamit ng computer, internet,

at email3. Nakabubuo ng mga patakarang dapat sundin para sa ligtas at

responsableng paggamit ng computer, internet, at email


DEPED COPY

22

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Kahulugan at Kahalagahan ng ICT

Panuntunan sa Paggamit ng Computer, Internet, at EmailSanggunian: K to 12 - EPP4IE – Oc - 5Kagamitan: computer, internet access, manila paper, pentel pen, krayola, bond paper, lapis, scotch tape

IV. PANIMULANG PAGTATASA:• Ipasagot sa mga mag-aaral ang Panimulang Pagtatasa sa LM.

V. PAMAMARAAN: A. PAGGANYAK

1. Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga Gabay na Tanong sa Alamin Natin.

Gabay na Tanong:1.1 Ano-ano ang nakikitang kagamitan sa bahay, paaralan,

at mga lugar-pasyalan na produkto ng makabagong teknolohiya?

1.2 Makatutulong ba ang pagkakaroon ng mga kagamitang ito? Bakit?

2. Itala ang mga sagot ng mag-aaral sa pisara.Tanggapin lahat ang sagot ng mga mag-aaral.

3. Iugnay ito sa paksang tatalakayin sa LM. B. PAGLALAHAD Gawain A: Tseklist sa Tamang Posisyon sa Paggamit ng Computer

1. Bumuo ng anim na pangkat. Pipili ng lider ang bawat grupo.2. Ipaliwanag ang pamamaraan sa pagsasagawa ng Gawain A sa

LM.3. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat upang magawa

ang mga pamantayan.4. Ipasagot ang tseklist ukol sa mga pamantayan ng wastong

paggamit ng computer sa LM.5. Isulat sa pisara ang mga sagot ng mag-aaral. 6. Tanggapin lahat ang sagot ng mga mag-aaral.

Gawain B: Mag-Skit Tayo1. Bumuo ng anim na pangkat. Pipili ng lider ang bawat grupo. 2. Ipaliwanag ang pamamaraan sa pagsasagawa ng Gawain B sa

LM.3. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat upang magawa

nila ang skit tungkol sa sumusunod:


DEPED COPY

23

Pangkat 1 at 2: Responsableng Paggamit ng Computer Pangkat 3 at 4: Responsableng Paggamit ng Internet Pangkat 5 at 6: Responsableng Paggamit ng Email 4. Ipakikita ng bawat pangkat ang skit na nabuo. Gawain C: Mga Gabay sa Ligtas at Responsableng Paggamit ng

Internet

1. Mula sa talakayan at sa mga naunang gawain, ang mga mag-aaral ay magtatala ng mahahalagang paalala para sa ligtas at responsableng paggamit ng internet gamit ang graphic organizer sa LM.

2. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat upang magawa ang graphic organizer.

3. Isulat sa pisara ang mga sagot ng mag-aaral. Tanggapin lahat ang sagot ng mag-aaral.

Gawain D: Patakarang Gagawin Natin…Dapat Nating Sundin...

1. Ipabasa at ipaliwanag ang Mga Alituntunin sa Ligtas at Responsableng Paggamit ng Computer. Ito ay dapat nakasulat sa visual aids.

2. Pangkatin ang klase sa anim na grupo.3. Bigyan ng mga materyales na gagamitin ang bawat grupo tulad

ng manila paper, pentel pen, krayola, at lapis.4. Mula sa nabasang alituntunin, ang bawat grupo ay gagawa ng

Patakaran sa Paggamit ng Computer Laboratory (Lab). Maaaring 3 hanggang 5 lamang bawat patakaran.

5. Iuulat ng bawat lider ang kanilang nabuong patakaran hanggang sa makapag-ulat ang lahat ng mag-aaral.

6. Gagawa ng pangkalahatang Patakaran sa Paggamit ng Computer Lab. ang klase mula sa ulat ng mga grupo na papatnubayan ng guro.

7. Ipasulat ito sa kartolina at lagyan ng mga disenyo.

VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral, ang gawain sa Pagtatasa (Kaya Mo Na Ba?) sa LM.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magpasaliksik sa aklatan o iba pang pagkukunang-impormasyon tungkol sa email.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:http://www.netliteracy.orgwp-contentuploads201207Basic-Email-Skills


DEPED COPY

24

I. NILALAMAN:

Tatalakayin sa araling ito ang kahulugan at uri ng malware at virus. Ang araling ito ang magbibigay ng kakayahan sa mga mag-aaral na matukoy ang mga sintomas ng malware at virus na nakapasok sa computer. Matututuhan din ang mga dahilan ng pagkakaroon nito sa computer at kung paano ito maiiwasan.

II. LAYUNIN:1. Nabibigyang kahulugan ang malware at computer virus2. Natutukoy kung ang isang computer ay may malware at computer

virus3. Naipaliliwanag ang mga dahilan kung bakit nagkakaroon ng computer

virus4. Naisa-isa ang mga paraan kung paano maiwasan at tanggalin ang malware at computer virus

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Malware at Computer VirusSanggunian: K to 12 –EPP4IE – Oh 16

Kagamitan: computer, internet access, manila paper, pentel pen, Krayola, bond paper, lapis, scotch tape

IV. PANIMULANG PAGTATASA:• Ipasagot sa mga mag-aaral ang Panimulang Pagtatasa sa Kasanayan

sa Computer Virus at Malware sa LM.

V. PAMAMARAAN: A. PAGGANYAK1. Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga Gabay na Tanong sa Alamin

Natin sa LM.2. Itala ang mga sagot ng mag-aaral sa pisara. Tanggapin lahat ang

sagot ng mga ito.3. Iugnay ito sa paksang tatalakayin, ang Malware at Computer Virus.

ANG MGA PANGANIB NA DULOT NG MALWARE AT COMPUTER VIRUS

ICT Aralin 8


DEPED COPY

25

Mula sa sagot ng mga mag-aaral ay talakayin ang sumusunod sa LM:• kahulugan ng malware• uri ng malware• paraan ng pagkalat ng malware

B. PAGLALAHAD Gawain A. Malware... Iwasan!

1. Ipagawa ang Gawain A: Malware... Iwasan! sa LM.2. Bumuo ng anim na pangkat. Pipili ng lider ang bawat grupo.3. Sa pangunguna ng lider, ang bawat grupo ay mag-uusap-

usap tungkol sa mga paraan ng pag-iwas sa pagkakaroon ng malware.

4. Ipaliwanag ang pamamaraan sa pagsagawa ng Gawain B sa LM.

5. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat upang makapag-isip.

6. Ipasulat sa mga mag-aaral ang kanilang output sa pisara at pag-usapan sa klase.

7. Mula sa sagot ng mga mag-aaral ay talakayin ang sumusunod:• Mga Paraan sa Pag-iwas ng Pagkakaroon ng Malware.

Gawain B. Pag-usapan Natin!1. Bumuo ng anim na pangkat. Papiliin ng lider ang bawat pangkat.2. Talakayin ang mga Dahilan sa Pagkakaroon ng Computer Virus

at Malware.• Wala o mahinang anti-virus.• Pagrehistro sa mga kahina-hinalang website.• Pagbubukas ng attachment galing sa isang email o mensahe

na hindi alam ang pinanggalingan o hindi kilala ang sender.• Panonood ng malalaswang panoorin sa internet.• Pagda-download ng mga dokumento o ilegal na kopya ng

kanta, pelikula, o mga palabas mula sa internet.• Pag-iinstall o paglalagay ng mga libreng program o toolbar ng

mga browser.3. Bigyan ng maliliit na strip o maliliit na ginupit na kartolina ang

bawat grupo. 4. Ipakita ang diagram ng Mga Dahilan ng Pagkakaroon ng Computer

Virus at Malware sa LM.5. Isusulat ng lider sa maliliit na ginupit o strip na kartolina ang sagot

na hinihingi sa diagram at ididikit ito.6. Siguraduhing di na magdidikit ng parehong sagot.7. Talakayin pa ang paksa kung may mga tanong pa ang mga mag-

aaral.


DEPED COPY

26

Gawain C. Puwede o Di-puwede?

1. Isa-isahing basahin ang mga nakatala sa LM.2. Gamit ang dating binuong pangkat ng mag-aaral, ipasagot sa kanila

ang mga nakatala sa gawain ayon sa panuto.3. Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Natin sa LM.

Gawin D. Mag-scan Tayo!

1. Gamit ang mga nakuhang kaalaman sa aralin, ipagawa ang Gawin Natin: Mag-scan Tayo sa LM.

2. Bumuo ng anim na pangkat. Pipili ng lider ang bawat grupo.

3. Sa pangunguna ng lider, ang bawat pangkat ay mag-uusap-usap ukol sa pagsasagawa ng gawain.

4. Ipaliwanag ang pamamaraan sa pagsasagawa ng Gawain D.

5. Bigyan ng sapat na panahon ang bawat pangkat upang makapaghanda sa Gawin Natin. (Ang mga computer na gagamitin ay ihahanda at ibibigay ng guro.)

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang pagtataya sa LM.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN.

Pagsaliksikin ang mga mag-aaral ng iba’t ibang anti-virus software. Ipasulat ang mga ito sa kanilang kuwaderno.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:

http://dokalternatibo.org/teki-ka-ba-computer-virus/

https://support.google.com/adwords/answer/2375413?hl=fil


DEPED COPY

27

I. NILALAMAN:

Sa paksang ito, ay tatalakayin ang Information and Communication Technology o ICT, ang mga kapakinabangang dulot nito gaya ng mas malawak na komunikasyon at mas epektibong pangangalap ng impormasyon gamit ang computer at internet.

II. LAYUNIN:

1. Naipaliwanag ang kaalaman tungkol sa computer, internet, at ICT2. Naintindihan ang mga kapakinabangan ng Information and

Communication Technology3. Napahalagahan ang ICT sa pangangalap ng impormasyon


Paksa: Pangangalap ng Impormasyon Sanggunian: EPP 4 Modyul, K to 12 – EPP4IE-0d-8 Kagamitan: powerpoint presentation, kartolina, lumang diyaryo, magazines, brochures, pentel pen, gunting, at pandikitIV. PANIMULANG PAGTATASA:

• Ipasagot sa mga mag-aaral ang (Taglay mo na ba?) sa LM V. PAMAMARAAN: A. PAGGANYAK

1. Pasagutan ang Gawain A: Makabagong Teknolohiya sa LM.

Sa unang larawan, maaaring magbigay ng maikling paglalahad tungkol sa pangunahing bahagi ng computer tulad ng mouse, keyboard, monitor, CPU, atbp. (Kung sa tingin ng guro ay kinakailangan ng mag-aaral.)

2. Magkakaroon ng maikling talakayan ang mga mag-aaral kaugnay ng sumusunod na panggabay na tanong:

• Sa tingin mo ba, mahalagang matutuhan ang paggamit sa makabagong teknolohiya? Bakit?

• Sa palagay mo ba maiiwasan pa natin ang paggamit ng ICT tools sa kasalukuyang panahon?


DEPED COPY

28

B. PAGLALAHAD1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng sumusunod na tanong sa LM .

• Ano ang computer, internet at Information and Communication Technology?

• Paano tayo matutulungan ng mga makabagong teknolohiyang ito sa pangangalap ng iba’t ibang uri ng impormasyon?

2. Gawain B: Artista Ka Na! (LM)a. Pangkatin ang klase sa apat.

b. Kailangan maghanda ng skit o maikling dula ang bawat pangkat tungkol sa iba’t ibang kapakinabangan ng ICT.

c. Magkakaroon ng maikling talakayan ang mga mag-aaral sa sumusunod na panggabay na tanong:• Anong kapakinabangan ng ICT ang ipinakita sa inyong

maikling dula? Bakit ito ang napili ng inyong grupo?• Sa paanong paraan nakatutulong ang ICT sa pangangalap

ng makabuluhang impormasyon?d. Bigyang-diin ang kahalagahan ng ICT sa pangangalap ng iba’t

ibang uri ng impormasyon sa LM.

3. Ipagawa ang sumusunod:a. Gamitin ang naunang pangkatan ng klase.

b. Pagdalahin ang bawat pangkat ng mga lumang diyaryo, brochures, magazines, gunting, at pandikit.

c. Kailangang makabuo ang bawat pangkat ng collage na nagpapakita ng mga kahalagahan ng Information and Communication Technology.

4. Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Natin sa LM.

VI. PAGTATAYA: Ipasagot sa mga mag-aaral ang Subukin Mo sa LM.

Susi sa Pagwawasto:

1. B 3. D 5. E 2. A 4. C

• Pasagutan ang Kaya Mo Na Ba na nasa LM.


DEPED COPY

29

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: MAGSULAT TAYO!

Pagsulatin ang mga mag-aaral ng maikling sanaysay tungkol sa kahalagahan ng Information and Communication Technology sa pangangalap ng mga makabuluhang impormasyon.

Panayam sa mga Gumagamit ng Computer Pag-interbyuhin ng ilang kustomer sa isang computer shop o internet café ang mga mag-aaral upang sagutin ang sumusunod na katanungan:

• Bakit kailangan mong pumunta sa computer shop?• Sa tingin mo, mahalaga ba ang computer at internet? Bakit?• Sa papaanong paraan mo magagamit nang wasto ang mga

teknolohiyang ito? Ibahagi ang resulta ng panayam sa klase.


British Broadcasting Corporation. “The Impact of ICT on Society.” Nakalap noong July 17, 2014 mula sa (http://www.bbc.co.uk/bitesize/ks3/ict/history_impact_ict/impact_ict_society/revision/1/)

Esteban, C. P. (2010). The Amazing World of Computers 4. Quezon City: Phoenix Publishing House.

I. NILALAMAN:

Tatalakayin sa araling ito ang computer file system. Magpapaliwanag ito ng mga pamamaraan upang maisaayos at maimbak ang mga files sa ating computer tulad ng kung paano mag-save ng file at gumawa ng folders at sub-folders, maglipat ng file at folder at mag-delete ng mga di na kailangang dokumento.

II. LAYUNIN: 1. Naipaliliwanag ang konsepto ng computer file system2. Nakikilala ang mga bahagi ng isang computer file system3. Nakagagamit ng computer file system sa pagsasaayos at pag-

save ng mga files


DEPED COPY

30


Paksa: Ang Computer File System Sanggunian: K to 12 – EPP4IE-0e-9 Kagamitan: powerpoint presentation, computer, mga files ng larawan

Paalala: Ang mga printscreen sa visual guide na nasa LM ay maaaring magbago batay sa gamit na operating system.

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang Kaya Mo Na Ba sa LM.

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK1. Ipabasa ang kuwentong “Ang Masinop na si Martha” sa Alamin

Natin sa LM.2. Magkakaroon ng maikling talakayan ang mag-aaral sa

sumusunod na panggabay na tanong:

• Paano naisasaayos nang mabuti ni Martha ang kaniyang gamit sa pag-aaral?

• Sa tingin mo ba ay mahihirapan siyang hanapin ang kaniyang mga gamit sa pag-aaral? Bakit?

• Bakit mahalaga ang maging masinop sa mga gamit at files sa pag-aaral?

• Paano naman kaya natin maisasaayos ang mga files sa ating computer?

B. PAGLALAHAD

1. Ilahad ang aralin sa LM sa pamamagitan ng sumusunod na susing tanong:

a. Ano ang computer file system?b. Ano ang kaibahan ng soft copy sa hard copy?c. Paano natin maisasaayos ang pag-iimbak ng files sa tulong ng

file system?2. Ipagawa ang sumusunod na gawain (LM):

Gawain A: Paggawa ng FolderGawain B: Paggawa ng Subfolder Gawain C: Pag-save ng File sa Folder at Subfolder (Optional: Gawin lamang ang Gawain C kung may oras pa para rito.)Gawain D: Pag-Copy at Pag-Paste ng File sa Folder

Gawain E: Pag-Delete ng File


DEPED COPY

31

Gabayan ang mga mag-aaral sa paggawa ng folder, subfolder, at pag-save ng mga files.

3. Ipagawa ang Gawin Natin (LM).

Gawain F: Paggawa ng Subfolders Gawain G: Paglipat ng File sa Ibang Folder

4. Bigyang-diin ang kaisipan sa paglalahat sa LM.

(Tandaan/Pagpapalalim/Repleksiyon)

VI. PAGTATAYA:

1. Ipasagot sa mga mag-aaral ang Pagtataya sa LM. Susi sa Pagwawasto:

1) B 4) B 2) A 5) D 3) A

2. Pasagutan ang Pangwakas na Pagtatasa (Kaya Mo Na Ba).

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang kahalagahan ng computer file system.

Kahalagahan ng Computer File SystemAtasan ang bawat pangkat sa klase na magsagawa ng isang

panayam sa limang taong nagtatrabaho sa opisina. Gamitin ang sumusunod na mga panggabay na tanong upang malaman kung paano nila nagagamit ang computer file system sa kanilang mga gawain.

• Bakit kailangang magtamo ng kasanayan sa pagsasaayos ng mga files gamit ang computer file system?

• Sa paanong paraan nagagamit ang computer file system upang maging produktibo sa trabaho?

Magsagawa ng ulat tungkol sa mga nakalap na impormasyon mula sa pakikipanayam.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Litigation Response Plan for Corporations. (2014). “10 Types of

Computer Files.” nakalap noong July 20, 2014 mula sa http://www.litigationresponseplan.com/Default.aspx?tabid=6596



DEPED COPY

32

ICT Aralin 11

PANANALIKSIK GAMIT ANG INTERNET

I. NILALAMAN: Sa araling ito, ay lilinangin ng mga mag-aaral ang kanilang kaalaman at kasanayan sa pananaliksik gamit ang internet at sa tulong ng mga web browsers at search engines. Tatalakayin din ang mga pamamaraan kung paano magiging matalino sa pananaliksik gamit ang keywords.

II. LAYUNIN: 1. Nailalarawan ang web browsers at search engines2. Nakikilala ang iba’t ibang katangian ng web browsers at search engines3. Nakapagsasaliksik gamit ang web browsers at search engines 4. Nakapamimili ng tamang keywords para sa paksang nais saliksikin


Paksa: Pananaliksik Gamit ang Web Browser at Search EngineSanggunian: EPP 4 Modyul

K to 12 – EPP4IE-0e-10Kagamitan: powerpoint presentation, mga computer, internet, komiksPaalala: Ang mga printscreen sa visual guide na nasa LM ay maaaring

magbago batay sa gamit na bersiyon ng web browser at search engine.


Ipasagot sa mga mag-aaral ang Panimulang Pagtatasa sa LM.

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

1. Ipabasa ang komiks na, “Ang Ulat ni Marlon” sa LM.2. Magkaroon ng maikling talakayan batay sa sumusunod na gabay

na tanong:Ilagay ang iyong sarili sa sitwasyon ni Marlon. Handa ka bang

tanggapin ang ganitong hamon? Naranasan mo na ba ang magsaliksik gamit ang computer at

internet? Bakit kailangang matutuhan ang kasanayan sa pangangalap


DEPED COPY

33

ng impormasyon gamit ang computer at internet?

B. PAGLALAHAD1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng sumusunod na susing tanong:

a. Ano ang web browser at search engine?b. Ano ang mga pinakamadalas gamiting web browsers at

search engines?c. Paano tayo makapagsasaliksik gamit ang web browsers at

search engines?2. Gamit ang PowerPoint Presentation, ipakita sa mga mag-aaral

ang iba’t ibang bahagi ng web browsers at search engine.3. Magkaroon ng talakayan tungkol sa epektibong pananaliksik gamit

ang keywords sa internet (smart keyword searching).4. Kasama ang mga mag-aaral, bumuo ng panuntunan para sa mas

epektibong pananaliksik gamit ang search engine.5. Ipagawa ang

• Gawain A: Magsaliksik Gamit Ang Web Browser at Internet6. Ipagawa ang Gawin Natin sa LM.

• Gawain B: Magsaliksik Tayo!• Gabayan ang mga mag-aaral sa kanilang pagsasaliksik.• Magkaroon ng pagbabahagi sa klase tungkol sa naging

resulta ng pagsasaliksik.7. Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Natin sa LM.8. Ipagawa ang mga karagdagang Gawain sa LM.

VI. PAGTATAYA: Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

A. Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.Susi sa Pagwawasto:1) Search engine 3) Google Chrome 5) Panipi 2) Web browser 4) Search field o search box

B. Pasagutan ang Kaya Mo Na Ba sa LM.VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

Trivia… Trivia…Ipasagot ang sumusunod na tanong gamit ang search engine.1. Sino ang ikawalong presidente ng Republika ng Pilipinas?2. Ano ang ibig sabihin ng RSVP?3. Ilan ang kulay ng watawat ng bansang Thailand?


DEPED COPY

34

4. Saan matatagpuan ang mga tarsier?5. Sino ang kasalukuyang Kalihim ng Kagawaran ng Edukasyon sa

Pilipinas?Mga Bansa sa Asya

Gamit ang iyong kasanayan sa pananaliksik at sa tulong ng web browser at search engine, punan ang sumusunod na talaan:

Bansa Kapital Wika PeraMalaysiaSouth KoreaVietnam

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Esteban, C. P. (2010). The Amazing World of Computers 4. Quezon

City: Phoenix Publishing House.Google Tutor (n.d.). Understanding the Search Results Page. nakuha

mula sa http://www.googletutor.com/google-manual/web-search/understanding-the-search-results-page/

I. NILALAMAN:

Ang World Wide Web (www) na binubuo ng magkakaugnay na websites, ay mayaman sa impormasyon. Kailangan lamang na maging matalino sa pagsasaliksik ng makabuluhang impormasyon. Ang araling ito ay makatutulong sa mga mag-aaral upang makapangalap ng makabuluhang impormasyong may kaugnayan sa kanilang sinasaliksik. Layunin din ng aralin na ito ang maipaalam sa mga mag-aaral kung ano ang mga katangian ng isang mabuting website.

II. LAYUNIN:

1. Naipaliliwanag ang ugnayan at kaibahan ng web page, website, at World Wide Web

2. Natutukoy ang mga katangian ng isang kapaki-pakinabang na website 3. Nakagagamit ng websites sa pangangalap ng impormasyon


Paksa: Pangangalap ng Impormasyon sa mga WebsiteSanggunian: EPP 4 Modyul K to 12 – EPP4IE-0f-11


DEPED COPY

35

Kagamitan: powerpoint presentation, computer, internet, manila paper, kartolina

IV. PANIMULANG PAGTATASA: Ipasagot sa mga mag-aaral ang Panimulang Pagtatasa sa LM

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

1. Ipagawa ang pangkatang gawain. Gawain A: “Educational Websites” sa LM.

2. Pangkatin ang klase sa lima. Pipili ng lider bawat pangkat.3. Ipabisita ang sumusunod na websites sa bawat pangkat:

•Pangkat 1: ABCya (http://www.abcya.com/)•Pangkat 2: Multiplication.com (www.multiplication.com)•Pangkat 3: Scholastic’s The Stacks: Games

(http://www.scholastic.com/kids/stacks/games/)•Pangkat 4: FunBrain (http://www.funbrain.com/)•Pangkat 5: Disney Games (http://disneycom/?intoverride=true)

4. Ang bawat lider ay magsasagawa ng maikling ulat batay sa sumusunod na gabay na tanong:

•Ano ang mga pamantayang ginamit ng inyong grupo upang masabing ang website ay mabuti o hindi?

•Ano ang gamit ng website? Makatutulong ba ang website sa inyong pag-aaral upang higit pang matuto?

•Muli ba kayong bibisita sa website na ito kung may pagkakataon? Bakit?

B. PAGLALAHAD

1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng sumusunod na susing tanong:

•Ano ang kaibahan ng web page, website, at World Wide Web?•Paano makikilala ang mabuting websites para sa atin?•Paano makakukuha ng makabuluhang impormasyon sa

websites?2. Magkaroon ng malayang talakayan tungkol sa mga pamantayan

ng isang mabuting website.3. Ipagawa ang Gawain B: Mga Katangian ng Mabuting Website sa

LM.4. Ipagawa ang Gawin Natin sa LM.

• Gawain C: Pagkilala sa Gamit ng Website


DEPED COPY

36


VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang Pagtataya sa LM.

• Susi sa Pagwawasto1) T 2) M 3) T 4) T 5) M

• Pasagutan ang Pangwakas na Pagtatasa LM.


Suriin Ang Website!

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod na pagsusuri. Iguhit

sa hanay na hatol ang masayang mukha J kung pasado ang site

at malungkot na mukha L naman kung hindi.

Pangalan ng Website: URL Address:Mag-aaral: Hatol1. Malinaw ang mga impormasyong nakasulat.

2. Nailahad nang malinaw ang layunin ng website.3. May malinaw na paliwanag ang mga larawan.

4. Naiintindihan ang font na ginamit.5. Hindi nakaaabala sa pagbabasa ang mga kulay at disenyong ginamit.

6. Gumagana lahat ng links.

7. Mabilis ang pagkarga ng website.

8. Makabuluhan ang impormasyong makukuha sa website.9. Madaling malaman kung sino ang gumawa ng website.

10. Tiyak na babalik ang sinumang bumisita sa website na ito.


DEPED COPY

37



Porta, M. (13 April 2009). Success Designs LLC. Eight Characteristics of a Good Website. nakalap mula sa (http://www.successdesigns.net/articles/entry/characteristics-of-a-good-website)

Cornell University Library (18 September 1998). Five Criteria for Evaluating Web Pages. Nakalap mula sa http://olinuris.library.cornell.edu/ref/research/webcrit.html

I. NILALAMAN:

Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang mga hakbang sa pag-download ng iba’t ibang uri ng files gaya ng tekstuwal na impormasyon, mga imahen, audio at video files. Tatalakayin din ang mga pamamaraan kung paano mabibigyang pagkilala ang mga orihinal na awtor ng mga akdang nais hiramin o gamitin.

II. LAYUNIN:

1. Naipaliliwanang ang proseso ng pag-download ng files mula sa internet 2. Napapahalagahan ang copyright o karapatan ng mga orihinal na awtor

ng anumang akdang nakalathala sa internet


Paksa: Pag-download ng mga Impormasyong NakalapSanggunian : K to 12 – EPP4IE-0f-12Kagamitan: powerpoint presentation, computer, internet, LCD

projector, speakersPaalala: Ang mga screenshot sa visual guide na nasa LM ay maaaring

magbago batay sa ginagamit na operating system.

IV. PANIMULANG PAGTATASA:• Ipasagot sa mga mag-aaral ang Panimulang Pagtatasa sa LM


DEPED COPY

38

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

1. Gawain A: Pagpapakita ng mga Downloaded Files• Pagpapakita ng video file na na-download mula sa YouTube• Pagpaparinig ng audio file na na-download mula sa Sound

Cloud• Pagbasa ng isang siniping tula mula sa isang blogger

2. Ipasagot ang sumusunod na panggabay na tanong:• Ano-ano ang uri ng files ang ipinakita o ipinarinig sa inyo?• Sa paanong paraan tayo makapagsasaliksik ng ganitong

files?• Bakit mahalaga ang ICT sa pangangalap at pagbabahagi ng

ganitong impormasyon?

B. PAGLALAHAD

1. Ilahad ang aralin sa pamamagitan ng sumusunod na susing tanong:• Ano ang pag-download? Ano ang pag-upload?• Ano-ano ang iba’t ibang uri ng impormasyong maaaring

makalap sa internet?• Paano makakakopya o makakapag-download ng files mula

sa internet?2. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsasagawa ng sumusunod na

gawain sa LM:

• Gawain B: Pag-download ng Text File• Gawain C: Pag-download ng Audio File • Gawain D: Pag-download ng Video File

PAALALA: Gabayang mabuti ang mga mag-aaral sa pananaliksik gamit ang internet. Ipaliwanag din sa kanila ang tungkol sa babala na nasa LM.

3. Magkaroon ng maikling talakayan tungkol sa batas sa copyright, at mga pamamaraan sa pagkilala o sitasyon (citation) sa akda ng iba.

4. Ipagawa ang Gawin Natin• Gawain E: Pangkatang Pag-uulat Tungkol sa Matagumpay na Pilipinong Entrepreneur• Gawain F: Pagkilala sa Gamit ng Website

5. Bigyang-diin ang kaisipan sa paglalahat sa LM.


DEPED COPY

39

VI. PAGTATAYA:

A. Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.

Susi sa Pagwawasto

1) B 2) A 3) B 4) A 5) C

B. Pasagutan ang Kaya Mo Na Ba sa LM.

(Bilangin ang mga mag-aaral na nagkulang sa mga kasanayang nabanggit. Tukuyin kung anong mga kasanayan ang di nila natutuhan at bigyan ng mga karagdagang gawain o reinforcement activities hanggang sa ganap na matutuhan ito.)


Karagdagang pagsasanay ng mag-aaral ang gawaing ito upang mahasa ang kanilang kasanayan sa pagbibigay ng tamang pagkilala/citation, at pagpapahalaga o respeto sa mga awtor.

Gawain A: Pagbibigay Pagkilala (Citation)

Ipabisita ang sumusunod na webpages at bigyan ng tamang pagkilala ang awtor:

Pangalan ng Website: Tsipinoy (Blog)

URL Address: http://tsipinoy.blogspot.com/2008/03/negosyo.html

Pagkilala (Citation):

Pangalan ng Website: Life Shares (The other side of louieison.com)

URL Address: http://lifeshares.louiesison.com/paano-kumita-ng-pera-sa-internet

Pagkilala (Citation):

Gawain B: Pagbibigay-Galang sa mga Orihinal na Awtor Ipabasa ang sumusunod na pagkilala/citation at ipasulat

sa mag-aaral ang opinyon tungkol dito.


DEPED COPY

40


Computer Hope. (2014). How do I download a file from the Internet?. Retrieved from http://www.computerhope.com/issues/ch000505.htm

Esteban, C. P. (2010).The Amazing World of Computers 4. Quezon City: Phoenix Publishing House.

I. NILALAMAN:

Ang mga ulat tungkol sa tekstuwal at numerikal na impormasyon ay mas madaling mauunawaan kung gagamit ng mga table at tsart. Sa araling ito, malilinang ng mga mag-aaral ang kanilang kaalaman at kasanayan sa paggawa at pagpormat ng mga table at tsart gamit ang word processing application.

II. LAYUNIN:

1. Naipaliliwanag ang gamit ng table at tsart2. Nakagagawa ng table at tsart sa pamamagitan ng word processor 3. Natutukoy ang kahalagahan ng mga table at tsart para sa mas

epektibong pagsasaayos ng datos at impormasyon


Paksa: Paggawa ng Table at Tsart Gamit ang Word Processing Application


DEPED COPY

41

Sanggunian: Modyul at Aralin K to 12 – EPP4IE-0dg-13 Kagamitan: powerpoint presentation, computer, word processing tool, mga larawan

Paalala: Ang mga screenshot sa visual guide na nasa LM ay maaaring magbago batay sa gamit na bersiyon ng word processing application.

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang tungkol sa paggawa ng table at tsart gamit ang word processing application sa LM.

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK1. Ipabasa ang kuwento nina Fely at Shirley.

2. Ipasagot ang mga panggabay na tanong sa Alamin Natin sa LM.

• Panggabay na Tanong:Sa tingin mo ba ay makatutulong kina Fely at Shirley ang

paggawa ng table at tsart ng kanilang mga kinita sa limang araw na pagtitinda?

Sa paanong paraan makatutulong sa kanila ang table at tsart na ito?

3. Tanggapin ang lahat ng sagot ng mga mag-aaral.

4. Iugnay ang kanilang mga sagot sa paksang tatalakayin: Paggawa ng Table at Tsart Gamit ang Word Processing Application.

B. PAGLALAHAD

1. Talakayin ang gamit ng table at tsart sa pagsasaayos at pagsusuri ng mga numerikal at tekstuwal na impormasyon.

2. Magpakita ng mga larawan ng iba’t ibang uri ng tsart.

3. Ipagawa ang sumusunod na gawain. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagggawa ng table at tsart gamit ang word processing application.

Gawain A: Paggawa ng Table Gawain B: Pagpormat ng Table Gawain C: Paggawa ng Tsart Gawain D: Pagbabago ng mga Properties ng Tsart

4. Ipagawa ang Gawin Natin: Pagplano ng mga Gastusin para sa Negosyo:


DEPED COPY

42

a. Mag-isip ng negosyong nais mong itayo sa hinaharap. Gumawa ng plano ng mga gastusin.

b. Gawan ito ng table at pie chart. Ipormat ang table at tsart upang mas maging maganda ang output.


VI. PAGTATAYA: Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

a. Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.b. Pasagutan ang Kaya Mo Na Ba sa LM.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ang Badyet

• Ano-ano ang pinagkakagastusan mo o ng iyong pamilya? • Gumawa ng isang linggong badyet tungkol dito.• Gawan ng table at pie chart ang nabuong badyet. Ipormat din

ang table at tsart upang mas maging maganda ang output.Ang mga Iskor ni Dino

Masinop na itinatala ni Dino ang mga nakuhang puntos sa mga pagsusulit mula noong unang markahan (tingnan sa ibaba ang datos na itinala ni Dino). Tulungan si Dino na gumawa ng table at line chart upang malaman kung nagkaroon siya ng pag-unlad. Ipormat ang table at tsart upang mas maging maganda ang output.

Asignatura Unang Markahan

Ikalawang Markahan

Filipino 34 40English 28 44Math 40 41Science 34 45EPP 39 50AP 32 35MSEP 34 45ESP 40 43

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Esteban, C. P. (2010). The Amazing World of Computers 4. Quezon City: Phoenix

Publishing HouseNavarro, L. A. (2007). Spreadsheets and Databases. Philippines: Jemma , Inc.Garcia, N. B., Salac J. S., Jardolin, F. E., Orlanda, J., & Tayag, M. I. (2004). Word

Processing and Presentation Making. Valenzuela City: BookChoice Publishing.


DEPED COPY

43

ICT

Aralin 15

PAGGAWA NG TABLE AT TSART GAMIT ANG SPREADSHEET TOOL

I. NILALAMAN:

Ang electronic spreadsheet ay isa ring software na maaaring makatulong sa atin sa pagsusuri at pagsasaayos ng mga numerikal at tekstuwal na impormasyon. Sa araling ito ay pagtutuunan naman ng pansin kung paano gumawa at mag-format ng mga table at tsart gamit ang electronic spreadsheet.

II. LAYUNIN:

1. Nakagagamit ng spreadsheet application upang makagawa ng table at tsart

2. Naisasaayos ang mga tsart sa pamamagitan ng design, layout, at format properties ng mga ito


Paksa: Paggawa ng Table at Tsart Gamit ang Electronic Spreadsheet

Sanggunian: Modyul, Aralin K to 12 – EPP4IE-0dg-14

Kagamitan: powerpoint presentation, computer, word processing tool, picture puzzle, makukulay na kartolina

Paalala: Ang mga screenshot sa visual guide na nasa LM ay maaaring magbago batay sa gamit na operating system (OS).


• Ipasagot sa mga mag-aaral ang tungkol sa paggawa ng table at tsart gamit ang electronic spreadsheet tool sa LM.


DEPED COPY

44

V. PAMAMARAAN:

A. PAGGANYAK

1. Ipasagot sa mga mag-aaral ang Picture Puzzle sa Alamin Natin sa LM.

2. Ipasagot ang sumusunod na panggabay na tanong:Panggabay na Tanong:

• Ano ang iyong sagot sa dalawang Picture Puzzle?

• Magbigay ng mga halimbawa para sa dalawang uri ng impormasyong ito.

3. Tanggaping lahat ang sagot ng mga mag-aaral.4. Iugnay ang kanilang mga sagot sa paksang tatalakayin: Paggawa

ng Table at Tsart Gamit ang Electronic Spreadsheet .

B. PAGLALAHAD

1. Talakayin ang mga bahagi ng isang electronic spreadsheet tool.

2. Isagawa ang sumusunod na gawain. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagggawa ng table at tsart gamit ang electronic spreadsheet:

Gawain A: Paggawa ng Table sa SpreadsheetGawain B: Pag-format ng Table sa SpreadsheetGawain C: Paggawa ng Tsart sa SpreadsheetGawain D: Pag-format ng Tsart sa Spreadsheet

3. Ipagawa ang Gawin Natin: Magsiyasat Tayo!a. Bumuo ng limang pangkat sa klase.b. Ang bawat pangkat ay magsasagawa ng pagsisiyasat

sa presyo ng mga bilihin o serbisyo sa sumusunod na pamilihan o negosyo. (Bigyan ng patnubay o paalala ang mga mag-aaral sa gawaing ito. Ito ay pawang mungkahi lamang. Maaari itong magbago depende kung ano ang mayroon sa pamayanan.)

• Unang Pangkat – Palengke (Wet Market)• Pangalawang Pangkat – Department Store (Dry Market)• Pangatlong Pangkat – Beauty Parlor• Pang-apat na Pangkat – Dress Shop• Panlimang Pangkat – Hardware Store

c. Gumawa ng table at tsart sa mga datos na nakuha.d. I-format ang table at tsart upang mas maging kaaya-aya.

e. Pumili ng kasapi na mag-uulat. Ipresinta sa klase ang mga datos na iniayos sa table at tsart.

Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Natin sa LM.


DEPED COPY

45

VI. PAGTATAYA:

A. Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.

Susi sa Pagwawasto:

1) B 3) A

2) D 4) C 5) E

B. Pasagutan ang Kaya Mo Na Ba sa LM.

(Bilangin ang mga mag-aaral na nagkulang sa mga kasanayang nabanggit. Tukuyin kung anong mga kasanayan ang di nila natutuhan at bigyan ng mga karagdagang gawain o reinforcement activities hanggang sa ganap na matutuhan ito.)


• Ipagawa ang mga gawain sa Magbadyet Tayo! sa LM.



Navarro, L. A. (2007). Spreadsheets and Databases. Philippines: Jemma Inc.

Garcia, N. B., Salac J. S., Jardolin, F. E., Orlanda, J., & Tayag, M. I. (2004). Spreadsheet with Application. Valenzuela City: BookChoice Publishing.

ICT

Aralin 16

PAG-SORT AT PAG-FILTER NG IMPORMASYON

I. NILALAMAN: Sa araling ito, ay lilinangin ang kaalaman at kasanayan ng mga mag-aaral sa pag-sort at pag-filter ng numerikal at tekstuwal na impormasyon. Gamit ang aplikasyon sa electronic spreadsheet, ang mga pamamaraan sa pagsasaayos at pagsasala ng impormasyon ay isasagawa gamit ang sort at filter command.

II. LAYUNIN:

1. Naipaliliwanag ang proseso ng pag-sort at pag-filter ng impormasyon 2. Nakagagamit ng spreadsheet sa pag-sort at pag-filter ng impormasyon


DEPED COPY

46

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pag-sort at Pag-filter ng ImpormasyonSanggunian: Modyul, Aralin K to 12 – EPP4IE-0dg-15Kagamitan: powerpoint presentation, mga computer, electronic

spreadsheet tool, bakery.xlsx file, listahan ng produkto at presyo para sa Pagsubok A, listahan ng libro at bilang ng pahina para sa Pagsubok B

Paalala: Ang mga screenshot sa visual guide na nasa LM ay maaaring magbago batay sa gamit na aplikasyon sa electronic spreadsheet.

IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod tungkol sa pag-sort at pag-filter ng impormasyon sa LM.

V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK

1. Pangkatang-Gawain: Amazing Sort and Filter RacePagsubok A:

a. Ang klase ay bubuo ng apat na pangkat.b. Bawat grupo ay bibigyan ng impormasyon tungkol sa mga

produkto at presyo nito.c. Mag-uunahan ang bawat grupo sa pagsasaayos ng

impormasyon at paggawa ng sumusunod na ulat :•ang sampung may pinakamataas na halaga•ang sampung may pinakamababang halaga•ang unang sampung produkto ng nakaayos ng

paalpabetod. Ang unang grupong makapagbigay ng mga tamang ulat

ang panalo.e. Bigyan ng munting gantimpala ang nanalo.

Pagsubok B: a. Ang bawat grupo ay muling bibigyan ng listahan ng mga

libro at ang bilang ng kanilang pahina.b. Mag-uunahan ang bawat grupo sa pagsasaayos ng

impormasyon at paggawa ng sumusunod na ulat :

•listahan ng mga librong may 300-500 pahina•listahan ng mga librong may 150-1000 pahina

c. Ang unang grupong makapagbibigay ng mga tamang ulat ay siyang panalo.

d. Bigyan ng munting gantimpala ang nanalo.


DEPED COPY

47

2. Ipasagot ang sumusunod na gabay na tanong:Panggabay na Tanong:

a. Naging madali ba ang mga pagsubok sa palarong ito? Ipaliwanag.

b. Sa unang pagsubok, paano ninyo isinaayos ang mga impormasyon upang maibigay ang tamang ulat? Ano ang istratehiya ninyo at paano ito ginamit sa ikalawang pagsubok?

c. Tanggapin lahat ang sagot ng mga mag-aaral.d. Iugnay ang kanilang mga sagot sa paksang tatalakayin:

Pag-Sort at Pag-Filter ng Impormasyon

B. PAGLALAHAD

1. Magkaroon ng maikling talakayan tungkol sa pag-sort at pag-filter ng impormasyon gamit ang aplikasyon sa electronic spreadsheet.

2. Ipagawa ang sumusunod na gawain. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagggawa ng table at tsart gamit ang electronic spreadsheet:

Gawain A: Pag-sort ng Tekstuwal na Impormasyon Gawain B: Pag-sort ng Numerikal na ImpormasyonGawain C: Pag-filter ng Impormasyon

3. Ipagawa ang Gawin Natin: Mag-Sort at Filter Tayo! sa LM. 4. Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Mo sa LM.

VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.• Susi sa Pagwawasto:

1) Tama 3) Mali 5) Tama 2) Mali 4) Tama

2. Pasagutan ang Kaya Mo Na Ba sa LM.(Bilangin ang mga mag-aaral na nagkaroon at nagkulang sa mga kasanayang nabanggit. Tukuyin kung anong mga kasanayan ang di nila natutuhan at bigyan ng mga karagdagang gawain o reinforcement activities hanggang sa ganap na matutuhan ito.)


DEPED COPY

48

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Sari-Sari Store Inventory System

1. Atasan ang mga mag-aaral na magkaroon ng pagsisiyasat tungkol sa mga tinda, presyo at bilang ng stock o imbak ng sari-sari store na pinakamalapit sa kanila.

2. Gamit ang electronic spreadsheet, pagawin sila ng listahan o inventory system.

3. Ipasuri sa mga mag-aaral ang mga datos sa pamamagitan ng sort at filter. Pagawin sila ng listahan ng paninda na:

a. nakaayos mula sa pinakamataas hanggang sa pinakamababang presyo.

b. nakaayos mula sa pinakamababa hanggang sa pinamataas na presyo.

c. nakaayos nang paalpabeto mula A – Z.d. mayroong lamang na 1 – 15 na stock.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Esteban, C. P. (2010). The Amazing World of Computers 4. Quezon City: Phoenix

Publishing House.Navarro, L. A. (2007). Spreadsheets and Databases. Philippines: Jemma, Inc.Garcia, N. B., Salac J. S., Jardolin, F. E., Orlanda, J., & Tayag, M. I. (2004).

Spreadsheet with Application. Valenzuela City: BookChoice Publishing.

I. NILALAMAN: Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang kahulugan at kahalagahan ng paggamit ng email. Gayundin, pauunlarin ang kasanayan ng mga mag-aaral sa paggawa ng sariling email. Kasunod nito ang pagtuturo ng paraan sa pagpapadala ng mensahe sa nagawang email.

II. LAYUNIN:1. Nabibigyang-kahulugan ang email2. Nakagagawa ng sariling email account o address gamit ang

internet 3. Nakapagpapadala ng mensahe gamit ang sariling email account

o addressIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Elektronikong Liham (Email)Sanggunian: Modyul, Aralin K to 12 – EPP4IE – Oh 16Kagamitan: kompyuter, internet access, manila paper, pentel pen,

krayola, bond paper, lapis, scotch tape o pandikit


DEPED COPY

49


• Pasagutan ang pagtatasa sa kasanayan sa email sa LM.


Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga panggabay na Tanong sa Alamin Natin sa LM.

Panggabay na Tanong:

1. Paano ipinadadala ang mga sulat o mensahe noong nakaraangpanahon?

2. Ano-ano ang mga ginagamit na paraan ng pagpapadala at pagtanggap ng impormasyon sa kasalukuyan?

3. Itala ang mga sagot ng mag-aaral sa pisara. Tanggapin lahat ang sagot ng mga mag-aaral.

4. Iugnay ito sa paksang tatalakayin: Ang Elektronikong Liham (Email)

B. PAGLALAHAD

Mula sa sagot ng mga mag-aaral, talakayin ang mga sumusunod:

• Kahalagahan ng email• Responsableng paggamit ng email

Ihanda ang mga mag-aaral sa pagganap sa mga gawain.

Gawain A: Email… Email… Paano ka Gagawin?• Pangkatin ang klase sa anim na grupo• Ipaliwanag ang mga hakbang sa paggawa ng sariling

email account.Paalala: Banggitin sa mga mag-aaral na maaari ding gumawa ng email account sa ibang website tulad ng Yahoo, Hotmail, at iba pa. Ipakita ang mga halimbawa nito sa kanila.

(Dahil sa kakulangan ng computer at mababa o mahinang daloy ng internet (internet speed), maaaring isa o dalawang mag-aaral lamang bawat grupo ang makagawa ng sariling email account. Ang ibang mga mag-aaral ay maaaring mag-obserba at magtala sa kanilang kuwaderno ng proseso ng paggawa nito . Kung walang internet access, ang guro ang magpapaliwanag gamit ang kaniyang gawang visual aids sa paksang ito.)

• Ipatala sa kuwaderno ng mga mag-aaral ang ginamit na username at password sa email account na nabuo nila.


DEPED COPY

50

Gawain B. Mag-Email Tayo (Mag-sign-in at Mag-sign-out)• Gamitin ang kaparehong pangkat sa naunang gawain.• Ipagawa ang gawain sa bawat pangkat. Gabayan ang mga mag-

aaral sa pag-sign in at pag-sign out sa email.• Tsekan ang gawa ng mag-aaral sa pag-sign in at pag-sign out sa

email.• Bigyang-diin sa talakayan na kailangang laging maging maingat

sa pagsign-out sa email lalo na kung ginagawa ito sa mga internet café o pampublikong lugar.

Gawain C: Email: Bilis Padala• Gamitin pa rin ang parehong pangkat sa mga naunang gawain.• Ipagawa ang gawain sa bawat pangkat. Kung may ilang mag-aaral

na may kaalaman na sa gawaing ito ay maaari mo silang gawing lider ng pangkat.

• Isa-isahin ang pagbibigay ng panuto sa pagganap ng gawaing ito. (Tandaan na ang bilis na paggawa ng output ay depende sa dami ng kompyuter at bilis ng internet.)

Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Mo sa LM.

VI. PAGTATAYA:Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.Takdang-Aralin:Pagdalhin ang mga mag-aaral ng isang halimbawa ng email na may mensahe. Maaaring mag-print sila sa loob ng paaralan. Magpasaliksik sa aklatan o ibang mapagkukunan ng impormasyon tungkol sa email.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Gamit ang dati nang mga pangkat, maaaring ituloy ang gawain sa paggawa ng sariling email. Ang mga mag-aaral na nakagawa na ng sariling email ay maaaring gabayan ng mga kamag-aral na wala pang sariling email. Pagkatapos, bigyan ng pagkakataong makapagpadala ng mensahe sa email ang mga mag-aaral na di pa nakaranas na makagawa nito.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:http://www.netliteracy.orgwp-contentuploads201207Basic-Email-Skills


DEPED COPY

51

I. NILALAMAN:

Sa araling ito, ituturo ang mga pamamaraan upang higit pang mapaunlad ang kasanayan sa pag-email. Tatalakayin ang mga paksa sa pagsagot sa email at pagpapadala nito na may kalakip na dokumento (attachment) o iba pang media file. Sa pamamagitan nito ay mapahahalagahan din ng mga mag-aaral ang mga panuntunan sa paggamit ng email.

II. LAYUNIN:1. Nakasasagot sa email ng iba2. Nakapagpapadala ng email na may kalakip na dokumento o iba

pang media file3. Napahahalagahan ang mga panuntunan sa paggamit ng email

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagsagot sa Email ng Iba Pagpapadala ng Email na may Kalakip na Dokumento

(attachments) at Iba pang Media FileSanggunian: K to 12 – EPP4IE – Oh 17 K to 12 – EPP4IE – Oh 18Kagamitan: computer, internet access, manila paper, pentel pen, krayola, bond paper, lapis, scotch tape

IV. PANIMULANG PAGTATASA:• Pasagutan ang Taglay Mo na Ba sa LM.


1. Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga gabay na tanong sa Alamin Natin sa LM.

Panggabay na Tanong:• Kailan ka huling nakatanggap ng sulat, mensahe sa email,

o sa cellphone?• Nasubukan mo na bang magpadala ng email na may

kalakip na mga dokumento?2. Itala ang mga sagot ng mag-aaral sa pisara. Tanggaping lahat

ang sagot ng mga ito.

PAGSAGOT AT PAGPAPADALA NG EMAIL NA

MAY ATTACHMENT

ICT Aralin 18


DEPED COPY

52

3. Iugnay ito sa paksang tatalakayin, Ang Pagsagot sa Email ng Iba at Pagpapadala ng Email na may kalakip na dokumento (attachment) o media file.

B. PAGLALAHAD1. Ipagawa ang Gawain A: Ipasa ang Mensahe (Pass The Message)

(Tala: Maaari itong laktawan kung kulang ang oras.)a. Bumuo ng anim na pangkat. Pipili ng lider ang bawat

grupo.b. Ipaliwanag ang pamamaraan sa pagsagawa ng Gawain

A sa LM.c. Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga pamprosesong

tanong.d. Isulat sa pisara ang mga sagot ng mag-aaral. Tanggaping

lahat ang sagot ng mag-aaral.2. Mula sa sagot ng mga mag-aaral, ibahagi sa kanila ang mga

paksang tatalakayin:a. Pagsagot sa email ng ibab. Pagpapadala ng email na may kalakip na dokumento

(attachments) at iba pang media files.c. Ihanda ang mga mag-aaral sa pagganap ng mga gawain

sa LM.Gawain B: Email Mo... Sagutin Mo…

• Pangkatin ang klase sa anim na grupo.• Ipaliwanag ang mga prosesong gagawin sa pagsagot sa email

ng iba(Dahil sa kakulangan ng computer at mababa o mahinang signal ng internet (internet speed), maaaring isa o dalawang mag-aaral lamang bawat grupo ang makagagawa ng sariling email account. Ang ibang mga mag-aaral ay maaaring mag-obserba at magtala sa kanilang kuwaderno ng proseso ng paggawa nito. Kung walang internet access, ang guro ang magpapaliwanag gamit ang kaniyang gawang visual aids sa paksang ito.) Maaari ding gumawa ng powerpoint presentation ang guro sa pagtalakay nito.

Gawain C: Pagpapadala ng email na may kalakip na dokumento (Attach Mo Sa Email Mo)

• Gamitin ang nabuong pangkat sa mga naunang gawain.• Ipagawa ang gawain sa bawat pangkat. Gabayan ang mga

mag-aaral sa paglakip ng dokumento at iba pang media file.• Tiyakin na magagabayan ang mga mag-aaral sa gawaing ito.

Tandaan na ang bilis na paggawa ng output ay depende sa dami ng computer at bilis ng internet.


DEPED COPY

53

Bigyang-diin ang kaisipan sa Tandaan Mo sa LM.VI. PAGTATAYA:

Ipasagot sa mga mag-aaral ang sumusunod:

a. Pasagutan ang Subukin Mo sa LM.b. Pasagutan ang Kaya Mo na Ba sa LM.(Bilangin ang mga mag-aaral na nagkulang sa kasanayan sa email sa pagtatasa. Tukuyin kung anong mga kasanayan ang di nila natutuhan at bigyan ng mga karagdagang gawain o reinforcement activities hanggang sa ganap na matutuhan ito.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Gamit ang dating pagpapangkat, maaaring ituloy ang gawain sa paglakip o pag-attach ng dokumento at iba pang media files sa email. Ang mga mag-aaral na nakagawa na nito ay maaaring gabayan ng mga kamag-aral na di nagkaroon ng pagkakataong magawa ito.

TAKDANG-ARALIN:Magpagupit ng mga larawan sa mga lumang magazine sa mga mag-aaral. Maaaring ito’y gusali, produkto, lugar, at mga tao. Ipaliwanag na ang mga larawang ito ay gagamitin sa susunod na aralin.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:http://www.netliteracy.orgwp-contentuploads201207Basic-Email-Skillshttp://www.computerhope.com/issues/ch000887.htmComputer Hope: How can I send an Attachment in E-mail?

I. NILALAMAN:

Ang pagguhit ay isang mabisang paraan upang maiparating ang isang mensahe. Maaaring gamitin ang computer upang makabuo ng larawan. Gamit ang drawing software, maaaring mapadali ang pagguhit, pagkukulay, paggamit ng hugis, at pagdagdag ng text. Maliban sa paglinang ng kakayahang teknolohikal ng mga mag-aaral, nalilinang din nito ang pagiging malikhain ng mga mag-aaral.


DEPED COPY

54

II. LAYUNIN:

1. Nakatutukoy ng command buttons sa drawing tools o graphic software2. Nakaguguhit gamit ang drawing tools o graphic software 3. Nagagampanan ang itinakdang tungkulin sa pangkatang gawain

III. PAKSANG ARALIN: Paksa: Pagguhit ng Larawan

Sanggunian: K to 12 – EPP4IE-Oi-19

Kagamitan: computer na may drawing software


Ipasagot sa mga mag-aaral ang Kaya Mo na Ba sa LM.

V. PAMAMARAAN:

Paalala sa Guro: Bilang halimbawa, ang araling ito ay gumagamit ng MS Paint para sa Windows 7 version. Kung walang ganito, maaaring gumamit ng ibang MS Paint version ngunit maaaring iba ang hitsura ng interface nito. Maaring iba rin ang interface kung gagamit ng ibang freeware. Siguruhin na ang software na gagamitin sa pagtuturo ay naka-install sa kompyuter ng mga mag-aaral. Maaring panoorin ang mga video tutorial sa Karagdagang Sanggunian sa ibaba para sa ibang version.

Mga alternatibong freeware na maaaring i-download:

LazPaintDownload site: http://lazpaint.en.softonic.com/Tutorial video: http://tinyurl.com/lazpainttutorialvideoPowerpaint (Trial version)Download site: http://powerpaint.en.softonic.com/

A. PAGGANYAK

1. Magpakita ng iba’t ibang larawan o gamitin ang mga larawan na nasa LM.

2. Itanong sa mga mag-aaral kung ano-ano ang mensaheng ipinararating ng mga larawan? Bakit mahalagang gumamit ng larawan.

3. Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahan nilang matutuhan sa araling ito.


DEPED COPY

55

B. PAGLALAHAD

1. Buksan ang graphic software na MS Paint. Ipakita sa mga mag-aaral ang interface nito. Talakayin ang mga bahagi ng MS Paint interface.

2. Gabayan ang mag-aaral sa pagtuklas sa maaaring gawin sa drawing software na ito. Ipasunod sa mag-aaral ang mga hakbang 1-8 sa Alamin Natin sa LM.

3. Ipasagot sa mga mag-aaral ang susunod na gawain sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang brushes at command buttons. Pagtugmain ang output sa mga ginamit na command buttons. Itanong sa mga mag-aaral ang mga pagbabagong nakita nila sa output sa pabago-bagong brush na ginagamit.


1. Ipagawa sa mga mag-aaral ang susunod na gawain gamit ang kanilang natutuhan sa pagguhit sa computer. Magpagawa ng isang digital painting na ipakikita sa isang Art Exhibit. Ipabasa sa mga mag-aaral ang anunsiyo tungkol sa Art Exhibit.

2. Pangkatin ang mga mag-aaral. (Inirerekomenda na ang pangkat ay bubuuin ng 2-3 mag-aaral lamang upang mabigyan ang lahat ng pagkakataon na makagamit ng computer nang hands-on).

3. Pag-usapan ang huwarang larawan sa LM. Ipasagot ang mga tanong.

4. Ipaliwanag sa mga mag-aaral na kailangan nilang magplano sa gagawing output bago ito simulan. Hayaang gamitin ng mga mag-aaral ang Planning Pyramid para matulungan sila. Ang bawat pangkat ay kinakailangang magpakita ng sketch ng kanilang plano sa guro. Magbigay ng suhestiyon bago magsimula ang mga mag-aaral.


DEPED COPY

56

Tala: May mga nakapaloob na panggabay na tanong sa planning pyramid sa LM na maaaring sundan ng mga mag-aaral sa paggawa ng inaasahang output.

5. Gumamit ng rubrik sa pagbibigay ng marka sa mga mag-aaral. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang Project Rubric (na nasa dulo ng lahat ng LMs para sa seksiyong ito). Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang mahahalagang aspekto nito upang magabayan sila sa paggawa. Maaari ding baguhin o gumawa ng ibang rubrik kung sa tingin ninyo ay kinakailangan.

6. Ipagawa ang Digital Painting sa pamamagitan ng pagsunod sa mga hakbang 1-7 sa Gawin Natin sa LM.

7. Maglaan ng 5 minuto upang balikan ng mga mag-aaral ang kanilang output. Ipasagot sa mga mag-aaral ang tseklist sa LM.

D. PAGSASANIB•Itanong sa mga mag-aaral: ano ang mensahe ng kanilang larawan

tungkol sa kalikasan?

E. PAGBUBUOD•Itanong sa mga mag-aaral: ano ang mahalagang natutuhan ninyo

tungkol sa paggamit ng aplikasyon sa pagguhit o drawing application?

VI. PAGTATAYA:1. Ang bawat grupo ay magpapakita ng kanilang Digital Artwork.

Magkunwari na ang computer lab ay isang Art Gallery. Ang bawat pangkat ay pipili ng isang tagapagsalita na magpapaliwanag tungkol sa output ng grupo. Ang ibang miyembro naman ay iikot sa iba’t ibang computer upang tingnan at magbigay ng feedback sa gawa ng iba.

2. Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang gagawing Gallery Walk. Habang nag-iikot ang mga mag-aaral ay kailangang magbigay ng opinyon sa iba gamit ang table sa Pagtataya na nasa LM.


1. Ipagawa ang mga iminumungkahing output na matatagpuan sa LM.2. Magpadala ng digital photo ng magagandang tanawin sa mga mag-

aaral. KARAGDAGANG SANGGUNIAN:

MS Paint Artist: http://tinyurl.com/painttutorialvideo1Atle Solholm Tutorial: http://tinyurl.com/painttutorialvideo2Using Paint: http://tinyurl.com/painttutorialtextIntel Skills for Success-http://schoolnet.org.za/sfs/3_Getting_Started/index.htm


DEPED COPY

57

I. NILALAMAN: Ang kasanayan sa pag-edit ng larawan ay isa sa mga mahahalagang kasanayang kinakailangan sa paggawa ng mga produkto gamit ang computer. Ang mga larawan ay maaaring gamitin sa dokumento, presentasyon, at maging sa spreadsheet. Mas magiging kaaya-aya ang larawan kung ito ay mababago gamit ang tamang editing tools.

II. LAYUNIN:1. Nakapag-eedit ng larawan gamit ang basic photo editing tool2. Nakagagawa ng isang produktong maaaring pagkakitaan gamit ang

basic editing tool3. Nakapagpapahayag ng pagkamalikhain sa pag-edit ng larawan


Paksa: Pag-edit ng LarawanSanggunian: K to 12 – EPP4IE-Oi-20Kagamitan: computer na may photo editing software


• Ipasagot sa mga mag-aaral ang Kaya Mo Na Ba sa LM.


Gamitin ang larawan sa LM. Ipatukoy sa mga mag-aaral ang pagkakaiba ng dalawang larawan. Itanong sa mga mag-aaral kung sila ay pamilyar sa larawang nabanggit. Ipaliwanag ang mga layunin ng araling ito.

B. PAGLALAHAD

1. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagsagawa ng mga hakbang 1-6 sa Alamin Natin sa LM.

2. Itanong kung ano ang mga pagbabagong nangyari sa larawan.

PAG-EDIT NG LARAWAN GAMIT ANG BASIC

PHOTO EDITING TOOL

ICT Aralin 20


DEPED COPY

58


1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang diyalogo tungkol sa fiesta sa Linangin Natin sa LM. Ipakita ang halimbawang larawan. Pag-usapan ito sa pamamagitan ng pagsagot sa mga tanong.

2. Bumuo ng mga pangkat. Inirerekomenda na ang pangkat ay bubuuin ng 2-3 mag-aaral lamang upang mabigyan ang lahat ng pagkakataon na makagamit ng computer nang hands-on. Bigyan sila ng 5 minuto upang magplano ng kanilang gagawin. Ipagamit ang Planning Pyramid sa LM upang makatulong sa kanilang pagpaplano. Sabihin sa mga mag-aaral na ilagay ang kanilang ideya sa Idea Board.

3. Aprubahan muna ang plano ng mga mag-aaral bago sila magsimula. Gamitin ang pagkakataong ito upang matiyak ang kakayahan ng mga mag-aaral. Gumamit ng rubrik sa pagbibigay ng marka sa mga mag-aaral. Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang Project Rubric (na nasa dulo ng lahat ng LMs para sa seksiyong ito). Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang mahahalagang aspekto nito upang magabayan sila sa paggawa. Sabihin sa mga mag-aaral na gamitin nila ang Project Rubric upang magabayan sila sa paggawa ng output at kung paano sila bibigyan ng marka. Maaari ding baguhin o gumawa ng ibang rubrik kung sa tingin ninyo ay kinakailangan.

4. Bigyan ng panahon ang mga mag-aaral na gawin ang kanilang output. Ipasunod sa mga mag-aaral ang mga hakbang 1-6 na nasa LM upang magabayan sila sa paggawa.

5. Matapos gawin ang output, sabihin sa kanila na gamitin ang tseklist sa Balikan! sa LM, upang magabayan ang mga mag-aaral upang lalo pang mapaganda ang kanilang output.

D. PAGSASANIB

•Itanong sa mga mag-aaral: ano ang kabutihan ng turismo sa isang bayan?

E. PAGLALAHAT

•Paano nakatutulong ang kaalaman sa photo editing upang mas maging epektibo ang isang produkto?


DEPED COPY

59

VI. PAGTATAYA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang mga sumusunod:

1. Ang bawat grupo ay magpapakita ng kanilang disenyo. Magkunwaring darating ang mga turista at kailangang ipakita nila ang kanilang disenyo. Sabihin sa mga grupo na ang mga turista ay maaaring magtanong tungkol sa magandang tanawin sa kanilang lugar kaya dapat silang maghanda sa pagsagot.

2. Maaaring mag-imbita ng mga guro o iba pang tao sa komunidad na gaganap bilang mga turista upang mas maging awtentiko o makatotohanan ang pagpapakita ng output. (Ang gawaing ito ay maaaring gawin kung may oras pa.)

3. Ang mga pangkat ay magbibigay ng mungkahi sa isa’t isa.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:• Ipagawa sa mga mag-aaral bilang takdang-aralin ang isa sa mga

gawain sa Pagyamanin Natin sa LM. KARAGDAGANG SANGGUNIAN:

MSPaint Artist (Tutorial video para sa lumang version ng MS Paint):http://tinyurl.com/painttutorialvideo1Atle Solholm Tutorial: http://tinyurl.com/painttutorialvideo2Using Paint:http://tinyurl.com/painttutorialtextIntel Skills for Success-http://schoolnet.org.za/sfs/3_Getting_Started/index.htm

I. NILALAMAN: Ang pagkakaimbento ng limbagan ay naging daan upang makapagparami ng mga dokumento gaya ng aklat at iba pang babasahin. Sa makabagong panahon, ginagamit ang computer upang mas mapabilis ang paggawa ng mga dokumento. Ang mga dokumento ay mas madali ring nalalapatan ng mga larawan gamit ang word processor. Nalilinang din ang kakayahan ng mga mag-aaral sa pagsusulat at pagiging malikhain sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang word processing tools.

PAGGAWA NG DOKUMENTO NA MAY LARAWAN

GAMIT ANG WORD PROCESSING TOOL

ICT Aralin 21


DEPED COPY

60

II. LAYUNIN:1. Nakagagamit ng basic features ng word processing tools2. Nakagagawa ng isang produkto gamit ang word processor 3. Nakapagbabahagi ng kaalaman sa paggamit ng word processor sa

ibaIII. PAKSANG ARALIN:

Paksa: Paggawa ng Dokumento na may Larawan Gamit ang Word Processing Tool

Sanggunian: K to 12 – EPP4IE-Oj-21Kagamitan: computer na may word processing software

IV. PANIMULANG PAGTATASA:• Ipasagot sa mga mag-aaral ang Kaya Mo Na Ba sa LM.


Ipabasa ang trivia na nakasulat sa LM. Maaari ding magbigay ng karagdagang impormasyon tungkol sa pag-imprenta ng mga dokumento. Maaari ding itanong sa mga mag-aaral ang kanilang nalalaman tungkol sa nabanggit na paksa at ang katotohanan nito.

B. PAGLALAHAD1. Magbalik-aral tungkol sa paggamit ng word processor. Itanong

kung anong mga output ang ginamitan nila ng word processor.2. Gabayan ang mga mag-aaral sa paggamit ng word processor

habang sinusundan nila ang mga hakbang 1-14 sa LM.C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN

1. Magpakita ng mga larawan ng pagkaing Pilipino. Sabihin sa mga mag-aaral na isa sa ating ipinagmamalaki ang galing natin sa paghahanda ng masasarap na pagkain. Ipabasa sa mga mag-aaral ang teksto tungkol sa pagkaing Pilipino sa LM.

2. Ipakita ang halimbawa ng flyer sa LM. Maaari ding magpakita ng mga totoong flyer. Pag-usapan ang halimbawang flyer sa pamamagitan ng pagsagot sa mga gabay na tanong sa LM.

3. Ipangkat muli ang mga mag-aaral upang magplano ng kanilang output. Inirerekomenda na ang pangkat ay bubuuin ng 2-3 mag-aaral lamang upang mabigyan ang lahat ng pagkakataon na makagamit ng kompyuter nang hands-on. Ipagamit ang Planning Pyramid sa LM upang maging gabay sa paggawa ng plano.

4. Tingnan ang mga nagawang plano at magbigay ng suhestiyon kung kinakailangan. Ipagawa ang flyer kung naipakita na sa


DEPED COPY

61

plano ang mga hinihinging bahagi nito. 5. Gumamit ng rubrik sa pagbibigay ng marka sa mga mag-aaral.

Ipabasa sa mga mag-aaral ang Project Rubric (na nasa dulo ng lahat ng LMs para sa seksyong ito) upang magabayan ang kanilang pagbuo ng output. Maaari ring baguhin o gumawa ng ibang rubrik kung tingin ninyo ay kinakailangan.

6. Ipasunod ang mga hakbang 1-6 sa LM. Sila ay maaari ding gumamit ng iba pang word processing tools o menu (gaya ng page layout, text box, at iba pa) na hindi nabanggit sa mga hakbang.

7. Matapos mabuo ang flyer, pag-uusapan ng mag-aaral ang kanilang output. Ipagawa ang mga kinakailangang pagbabago sa flyer upang mas gumanda ito.

D. PAGSASANIB•Itanong sa mga mag-aaral: paano ninyo nagamit ang kaalaman

sa entrepreneurship sa araling ito?E. PAGLALAHAT

•Itanong sa mga mag-aaral: ano ang pinakamahalagang natutunan ninyo sa paggamit ng larawan sa isang dokumento?

VI. PAGTATAYA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:

1. Ang bawat pangkat ay magpapakita ng kanilang flyer sa iba pang pangkat. Kung may printer at ink, maaaring i-print ang nasabing flyer. Kung wala naman, gamitin ang computer upang maipakita ang output ng bawat grupo.

2. Sabihin sa mga mag-aaral na sila ay magpapakita ng kanilang produkto sa isang Pinoy Food Bazaar. Ipaliwanag sa mga mag-aaral kung ano ang food bazaar at ano ang layunin nito. (Ang food bazaar ay isang event na maaaring itinda ang iba’t ibang uri ng pagkain. Pinupuntahan ito ng mga tao sa komunidad at maging ng mga turista upang bumili). Sa proyektong ito, maaaring maghanda ang mga mag-aaral ng tunay na pagkain at itinda ito sa mga mag-aaral, guro, mga magulang, at iba pang kasapi ng komunidad. Kung hindi naman ito posible, maaari na lamang magkunwari ng pagkakaroon ng food bazaar sa silid.

3. Gamitin ang food flyer sa pagkumbinsi sa iba para bilhin ang mga paninda. Maaaring pumili ng mga mag-aaral sa ibang grupo, mga guro, o mga magulang upang magtanong tungkol sa ginawang flyer ng grupo.


DEPED COPY

62

4. Gamitin ang rubrik sa pagbibigay ng marka sa mga mag-aaral. Siguruhing naipakita ito sa kanila bago sila magsimula sa kanilang mga gawain upang magsilbing gabay.

VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAINIpasagot ang mga tanong sa pagyamanin natin.

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Baycon Group -http://www.baycongroup.com/word2007/03_word2007.htmlAmir Parmar Channel- https://www.youtube.com/watch?v=3Fa7qJdEWc4

I. NILALAMAN:Isa sa mga pangunahing output na hinihingi sa mga mag-aaral sa

iba’t ibang asignatura ang ulat o report. Ang isang report ay naglalaman ng iba’t ibang impormasyon at datos. Mas mapapadali ang paggawa nito kung gagamitan ito ng word processor. Mas nagiging malinaw ang pagpapakita ng datos kung ito ay gagamitan ng tsart, table, at larawan.

II. LAYUNIN:1. Nakagagawa ng report na may table, tsart, at larawan gamit ang word processor2. Nakasusulat ng malinaw at mapanghikayat na report 3. Naipaliliwanag ng mahusay ang ideyang pini-present

III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Paggawa ng Ulat o Report Gamit ang Word Processing Application

Sanggunian: K to 12 – EPP4IE-Oj-22

Kagamitan: computer na may word processing software

IV. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK

1. Magbalik-aral sa mga nagdaang aralin. Pumili ng mga mag-aaral upang ipakita ang kanilang kasanayan sa paggawa ng sumusunod:

a. paggawa ng tableb. paggawa ng tsartc. pag-edit ng larawan gamit ang graphic tool o softwared. pagbukas ng bagong dokumento

PAGGAWA NG REPORT GAMIT ANG WORD

PROCESSING APPLICATION

ICT Aralin 22


DEPED COPY

63

2. Itanong sa mga mag-aaral kung pamilyar sila sa mga proyekto ng kanilang Supreme Pupil Government. Ano-ano ang tungkulin ng SPG upang makatulong sa mga mag-aaral?

B. PAGLALAHAD

1. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Alamin Natin sa LM.2. Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang inaasahang output mula sa

kanila sa pagtatapos ng araling ito.3. Ipaliwanag ang nilalaman ng isang business proposal.4. Talakayin ang halimbawa ng business proposal sa LM.Ipasagot

ang mga tanong ukol dito.5. Pangkatin ang mga mag-aaral. Inirerekomenda na ang pangkat

ay bubuuin ng 2-3 mag-aaral lamang upang mabigyan ang lahat ng pagkakataon na makagamit ng computer nang hands-on).

6. Gabayan ang mga mag-aaral sa pagpaplano ng kanilang proyekto sa pamamagitan ng pagsagot sa mga katanungan na nasa LM.

7. Gumamit ng rubrik sa pagbibigay ng marka sa mga mag-aaral.Ipabasa nang tahimik sa mga mag-aaral ang Project Rubric (na nasa dulo ng lahat ng LMs para sa seksiyong ito). Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang mga mahahalagang aspekto nito upang magabayan sila sa paggawa. Maaari ding baguhin o gumawa ng ibang rubrik kung sa tingin ninyo ay kinakailangan.

8. Sabihin sa mga mag-aaral na gumawa ng balangkas para sa gagawing ulat o report. Ilagay ito sa kahon sa LM.

C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN1. Bilang panimula, ipagawa sa mga mag-aaral ang kanilang

plano sa pamamagitan ng paghahanda ng mga gagamiting materyales tulad ng digital photo. (Iminumungkahi na bigyan ng pagkakataon ang mga mag-aaral na kumuha ng kanilang sariling larawan. Maaaring gumamit ang mga mag-aaral ng isang tapos na produkto o finished product upang magsilbing modelo sa pagkuha ng larawan. Tulad ng halimbawa na nasa LM, ang mismong produkto ay binili lamang at hindi na kinakailangang lutuin o gawin pa).

2. Ipagawa ang mga hakbang 1-9 sa mga mag-aaal sa LM.3. Maglaan ng 5 minuto upang balikan ng mga mag-aaral ang

kanilang output. Ipasagot sa mga mag-aaral ang tseklist na nasa LM.

D. PAGSASANIB• Itanong sa mga mag-aaral: Ano-ano ang katangian ng isang

entrepreneur?


DEPED COPY

64

E. PAGLALAHAT• Itanong sa mga mag-aaral: Ano-ano ang mga dapat tandaan sa

paggawa ng ulat o report?

V. PAGTATAYA:

Ipagawa sa mga mag-aaral ang sumusunod:1. Ang bawat grupo ay magpapakita ng kanilang ulat. Sa unang

pagpapakita ng output, magkakaroon ng gallery walk upang mabigyan ng pagkakataon ang ibang mag-aaral na makapagbigay ng puna sa gawa ng iba. Maglaan ng 15 minuto para rito.

2. Sa ikalawang pagpapakita ng output, ipakikita nila ito sa buong klase. Maaaring mag-imbita ng opisyales ng SPG o ibang guro upang mas maging makatotohanan ang presentasyon.

3. Bigyan ng dalawang minuto ang bawat pangkat.

4. Gamitin ang rubrik upang magsilbing gabay sa pagbibigay ng marka sa bawat pangkat.

VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:

• Ipagawa ang mga iminumungkahing output na matatagpuan sa LM .

KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Baycon Group-http://www.baycongroup.com/word2007/03_word2007.htmlAmir Parmar Channel-https://www.youtube.com/watch?v=3Fa7qJdEWc4Intel Skills for Success-http://schoolnet.org.za/sfs/3_Getting_Started/index.htm


Deped

Typewritten Text

DEPED COPY

65

Ito ang rubrik na maaaring gamiting gabay sa paggawa ng mga produkto/proyekto ng mga mag-aaral. Maaari ding magbigay ng panibagong rubrik ang guro.

ANTAS

KATEGORYA

Nakaaangat Marunong Umuunlad NagsisimulaP

agka

-orih

inal

Nakalikha kami ng napaka-

orihinal na produktong nagpapakita

ng aming mga kakaiba at malikhaing

ideya.

Nakalikha kami ng orihinal na produkto na

nagpapakita ng aming sariling

ideya.

Nakalikha kami ng bahagyang

orihinal na produkto na

nagpapakita ng aming sariling

ideya.

Ginawa namin ang produkto

mula sa halimbawa o sa

gawa ng iba.

Kak

ayah

ang

Tekn

ikal

Ang aming gawa ay

nagpapakita ng aming

kagalingan sa paggamit ng teknikal

na kakayahan

na kailangan sa paggawa ng produkto.

Ang aming gawa ay

nagpapakita na kaya naming gamitin ang

aming teknikal na kakayahan na kailangan

sa paggawa ng produkto.

Ang aming gawa ay

nagpapakita na kaya naming pagbutihin

pa ang aming teknikal na

kakayahan na kailangan sa paggawa ng

produkto.

Ang aming gawa ay

nagpapakita na kailangan

namin ng tulong upang magamit ang teknikal na

kakayahan na kailangan sa paggawa ng

produkto.


DEPED COPY

66

ANTAS

KATEGORYA

Nakaaangat Marunong Umuunlad Nagsisimula

Pak

ikip

ag-u

gnay

an s

a m

ga M

anon

ood

Malinaw naming

naiparating ang mensahe dahil sa aming

pagpili ng kulay, laki,

salita, at iba pang detalye.

Naiparating namin ang mensahe

dahil sa aming pagpili ng kulay, laki,

salita, at iba pang detalye.

Bahagyang naiparating namin ang mensahe

dahil sa aming pagpili ng kulay, laki, salita at iba

pang detalye.

Ang aming pagpili ng kulay, laki, salita, at iba pang

detalye ay nakasasagabal

sa pagpaparating ng mensahe.

Pak

ikip

agtu

lung

an s

a Ib

a

Nagtutulungan kami nang

husto upang magplano, gumawa, at magbahagi ng aming produkto.

Nagsikap kami sa kaniya-

kaniyang parte at tinulungan ang iba sa

lahat ng oras.

Nagtutulungan kami upang magplano, gumawa, at magbahagi ng aming produkto.


kaniyang parte at tinulingan ang iba ng madalas.

Medyo nagtutulungan

kami upang magplano, gumawa, at magbahagi ng aming produkto.


kaniyang parte at tinulungan

ang iba paminsan-

minsan.

Hindi kami nagtutulungan

upang magplano, gumawa, at magbahagi ng aming produkto.

Gumawa kami nang kaniya-

kaniya.


edukasyong pantahanan at pangkabuhayan deped...

Documents