edukasyong pantahanan at pangkabuhayan deped...
TRANSCRIPT
DEPED COPY
i
Edukasyong Pantahananat
Pangkabuhayan
4
Patnubay ng Guro
Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa [email protected].
Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.
Kagawaran ng EdukasyonRepublika ng Pilipinas
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan – Ikaapat na BaitangPatnubay ng GuroUnang Edisyon 2015
Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksiyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay ng isang kasunduan ng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na ang FILCOLS ang kakatawan sa paghiling ng kaukulang pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniram at ginamit dito. Pinagsumikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.
Tanging mga institusyon at kompanyang nakipagkontrata sa FILCOLS at yaong nakasaad lamang sa kasunduan, ang maaaring kumopya mula dito sa Patnubay ng Guro. Ang hindi nakipagkontrata sa FILCOLS ay dapat, kung ninanais makakopya, makipag-ugnay nang tuwiran sa mga tagapaglathala at sa mga may-akda.
Maaaring tumawag sa FILCOLS sa telepono blg. (02) 439-2204 o mag-email sa [email protected] ang mga may-akda at tagapaglathala.
Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhDDirektor IV: Marilyn D. Dimaano, EdD
Inilimbag sa Pilipinas ng Vibal Group, Inc.Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)Office Address: 5th Floor Mabini Bldg., DepEd Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072E-mail Address: [email protected]
Mga Bumuo ng Kagamitan ng Patnubay ng Guro
Mga Manunulat: Entrepreneur & ICT – Eden F. Samadan, Marlon L. Lalaguna, Virgilio L. Laggui, Marilou E. Marta R. Benisano; Home Economics – Dolores M. Lavilla, Imelda O. Garcia, Bernie C. Dispabiladera; Agriculture – Teresita B. Doblon, Ma. Shirley A. Macawile, Ernesto R. Abletes, Judy R. Rondina; Industrial Arts – Shiela Mae R. Roson, Roberto B. Torres, at Randy R. EmenMga Konsultant: Mona T. Sasing, Cherrypyn B. Barbacena, PhD, Anicia M. Lorica, at Werson R. De Asis, PhD
Mga Tagaguhit: Entrepreneur & ICT – Anife S. Angelo; Home Economics – Sharlyn P. Sanclaria; Agriculture – Mar G. Agustin; Industrial Arts – Jayson M. Gaduena, Fermin M. Fabella, at Eric C. De Guia Mga Tagatala: Erwin Karl I. Antido at Ron Ralph Kenneth L. OcampoMga Naglayout: Phoebe Kay B. Doñes, Paola Joy B. Doñes, at John Ralph G. SottoMga Tagapamahala: Glenda M. Granadozin, Rogelio O. Doñes, EdD, Marilette R. Almayda, PhD, at Marilyn D. Dimaano, EdD
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
iii
PAUNANG SALITA
Inihahandog itong Patnubay ng Guro (Teacher’s Guide) sa mga guro ng asignaturang Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan sa Ikaapat na Baitang alinsunod sa K to 12 Enhanced Basic Education Program.
Ang mga gawain sa kagamitang ito ay maingat na inihanda upang maging angkop sa edad, kultura, kakayahan, kasanayan, kaalaman, at interes ng iyong mga mag-aaral. Ito rin ang gagamitin mo upang iangkop ang mga aralin dito kung kinakailangan upang maging kaaya-aya sa mga mag-aaral ang mga gawain at pagsasanay sa mga inihandang aralin. Ang patnubay na ito ay magiging gabay mo sa buong taong pagtuturo ng Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan upang malinang nang lubos ang kakayahan sa iba’t ibang lawak ng asignatura. Magagamit mo ang mga ito nang wasto at angkop sa pang-araw-araw na pamumuhay. Gayundin mabisang magamit ng mga mag-aaral ang mga kakayanan sa paghahanapbuhay upang lalo nilang mahalin ang kahalagahan ng paggawa.
Ang mga gawain ng mga mag-aaral ay makikita sa Kagamitan ng Mag-aaral (KM) (Learner’s Material), kung saan nakasulat ang pagsasanay, gampanin, at gawaing isasagawa sa pag-aaral ng aralin. Magiging matagumpay sila sa paggamit nito sa pamamagitan ng iyong paggabay sa kanila.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
vi
Yunit 4 Industrial Arts 209Aralin 1 Mga Kagamitan sa Pagsusukat 210Aralin 2 Mga Sistema ng Pagsusukat 212
Aralin 3 Pagsasalin ng Sistemang Panukat na Ingles sa Metrik at Metrik sa Ingles
214
Aralin 4 Ang Pagleletra 216Aralin 5 Pagbuo ng Iba’t Ibang Linya at Guhit 219Aralin 6 Paggamit ng Alphabet of Lines sa Pagbuo ng
Linya, Guhit, at Pagleletra221
Aralin 7 Mga Produktong Ginagamitan ng Basic Sketching, Shading, at Outlining”
224
Aralin 8 Mga Tao at Negosyo sa Pamayanan na Gumagamit ng Shading, Basic Sketching, at Outlining
226
Aralin 9 Mga Paraan sa Pagdidisenyo ng Proyekto 228Aralin 10 Mga Kagamitan at Kasangkapan sa Pagbubuo ng
Disenyo230
Aralin 11 Pagguhit ng Disenyo o Krokis 232Aralin 12 Mga Paraan ng Pagsasaliksik Tungkol sa Basic
Sketching, Shading, at Outlining234
Aralin 13 Ang Productivity Tools sa Paggawa ng Disenyo 236Aralin 14 Pangkaligtasan at Pangkalusugang Panuntunan sa
Paggawa238
Aralin 15 Iba’t Ibang Materyales na Matatgpuan sa Pamayanan
240
Aralin 16 Pagpapahalaga sa Natapos na Proyekto 242Aralin 17 Wastong Pag-aayos ng Produktong Ipagbibili at
Pagbebenta244
Aralin 18 Pagtutuos ng Ginastos at Kinita 246Aralin 19 Pagpaplano ng Proyekto Gamit ang Naunang
Kinita248
Aralin 20 Pagsasaalang-alang, Pag-iingat, at 250Pagmamalasakit sa Kapaligiran sa Pagplano at Pagbubuo ng Produkto Tungo sa Patuloy na Pag-unlad
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
vii
Aralin 21 Mga Gawi na Dapat at Di Dapat Isaugali Upang Makatulong sa Patuloy na Pag-unlad
252
Aralin 22 Mga Regulasyon at Kautusan ng Pamahalaang Lokal Kaugnay sa Napiling Negosyong Panserbisyo at Produkto
254
Glossary 261
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
ix
Repu
blic
of
the
Phili
ppin
es
Dep
artm
ent
of E
duca
tion
Dep
Ed C
ompl
ex, M
eral
co A
venu
e Pa
sig
City
D
ecem
ber
2013
K T
O 1
2 CU
RRIC
ULU
M G
UID
E
EDU
KAS
YON
G PA
NTA
HAN
AN A
T PA
NGK
ABU
HAY
AN (E
PP)
and
TECH
NO
LOGY
AN
D L
IVEL
IHO
OD
ED
UCA
TIO
N
(TLE
)
Grad
e 4
(G
rade
1 to
Gra
de 10
)
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
x
K to
12
BASI
C ED
UCAT
ION
CURR
ICUL
UM
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xi
K to
12
BASI
C ED
UCAT
ION
CURR
ICUL
UM
De
scrip
tion
of Fr
amew
ork
Tech
nolog
y an
d Liv
eliho
od E
duca
tion
enco
mpas
ses t
he fi
eld o
f Hom
e Ec
onom
ics (H
.E.);
Indu
strial
Arts
(IA)
; Agr
i-Fish
ery
Arts
(AFA
); an
d In
forma
tion,
Comm
unica
tion.
and
Tech
nolog
y (IC
T). T
he 24
TLE
cour
ses c
an b
e cate
goriz
ed u
nder
any o
f the
se fie
lds.
TLE
as a
cou
rse h
as tw
o str
eams—
the
TR-b
ased
TLE
and
the
Entre
pren
eur-b
ased
TLE—
and
ever
y sc
hool
has
a ch
oice
as to
whic
h str
eam
to o
ffer,
with
con
sider
ation
for
facult
y, fac
ilities
, and
reso
urce
s.
Both
stre
ams
are
bas
ed
on th
e Tr
aining
Reg
ulatio
ns, b
ut th
e En
trepr
eneu
r-bas
ed T
LE e
mbed
s en
trepr
eneu
rship
conc
epts
in th
e tea
ching
of t
he va
rious
subje
cts in
HE
, IA
, AFA
, and
IC
T.
TL
E is
gear
ed to
ward
s the
dev
elopm
ent o
f tec
hnolo
gical
profi
cienc
y an
d is
anch
ored
on
know
ledge
and
infor
matio
n, en
trepr
eneu
rial c
once
pts,
proc
ess
and
deliv
ery,
work
value
s, an
d life
skills
. This
mea
ns th
at th
e TLE
that
works
is o
ne w
hich
is bu
ilt on
adeq
uate
maste
ry of
know
ledge
and
infor
matio
n, sk
ills an
d pr
oces
ses,
and
the a
cquis
ition
of pr
oper
wor
k valu
es a
nd lif
e sk
ills. T
he T
LE th
at is
func
tiona
l is o
ne w
hich
equip
s stu
dent
s with
skills
for l
ifelon
g lea
rning
. TLE
that
is co
ncer
ned
only
with
mer
e de
finitio
n of
terms
is m
eanin
gless
and
shall
ow. T
LE th
at is
focus
ed o
n ma
stery
of sk
ills a
nd p
roce
sses
with
out r
ight w
ork v
alues
is a
nemi
c an
d da
nger
ous.
An e
ffecti
ve T
LE is
one
that
is fou
nded
on
the
cogn
itive,
beha
viora
l, or
psy
chom
otor
and
affe
ctive
dim
ensio
ns o
f hum
an d
evelo
pmen
t. Th
erefo
re te
achin
g TL
E me
ans t
each
ing fa
cts, c
once
pts,
skills
, and
va
lues i
n the
ir en
tirety
.
The d
iagra
m lik
ewise
show
s tha
t ent
repr
eneu
rial c
once
pts a
lso fo
rm p
art o
f the
foun
datio
n of
quali
ty TL
E. It
is ex
pecte
d th
at T
LE st
uden
ts, af
ter u
sing
the
Lear
ning
Modu
les
on E
ntre
pren
eursh
ip-ba
sed
TLE,
imbib
e th
e en
trepr
eneu
rial s
pirit
and
cons
eque
ntly
set u
p th
eir o
wn b
usine
sses
in th
e ar
eas
of Ag
ri-Fis
hery
Arts,
Indu
strial
Arts
, Hom
e Ec
onom
ics, a
nd In
forma
tion a
nd C
ommu
nicati
on T
echn
ology
.
TLE
by it
s natu
re is
dom
inant
ly a
skill
subje
ct; h
ence
the
teach
er m
ust e
ngag
e stu
dent
s in
an e
xper
ientia
l, co
ntex
tuali
zed,
and
auth
entic
teac
hing-
learn
ing p
roce
ss. I
t is a
su
bject
in wh
ich st
uden
ts lea
rn b
est b
y doin
g. It
is int
egra
tive i
n ap
proa
ch. F
or in
stanc
e, it
integ
rates
entre
pren
eursh
ip wi
th al
l the
area
s of T
LE. I
t int
egra
tes co
ncep
ts, sk
ills,
and v
alues
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xii
K to
12
BASI
C ED
UCAT
ION
CURR
ICUL
UM
I.
LEAR
NING
ARE
A ST
ANDA
RD
II.
KEY
STAG
E ST
ANDA
RDS
Grad
es 4–6
Gr
ades
7–1
0 Gr
ades
11–
12
The l
earn
er de
mons
trates
an un
derst
andin
g of t
he
basic
know
ledge
and s
kills
in en
trepr
eneu
rship
& IC
T, Ag
ricult
ure,
Home
Econ
omics
, and
Indu
strial
Arts
tow
ard th
e imp
rove
ment
of pe
rsona
l life,
fam
ily, a
nd
comm
unity
The l
earn
er de
mons
trates
an un
derst
andin
g of t
he
basic
conc
epts
of se
lected
TLE c
ourse
in H
ome
Econ
omics
, Ind
ustri
al Ar
ts, A
gricu
lture
and F
isher
y Arts
an
d ICT
comp
etenc
ies co
mmon
to T
LE co
urse
s suc
h as
use a
nd m
ainten
ance
of to
ols, o
bser
ving,
safet
y in t
he
workp
lace,
mens
urati
on an
d calc
ulatio
n, an
d int
erpr
eting
tech
nical
draw
ings;
and g
ains s
pecia
lized
know
ledge
and s
kills
in at
least
one T
LE th
at wo
uld
enab
le him
/her
to ob
tain N
C II.
The l
earn
er de
mons
trates
spec
ialize
d tec
hnica
l skil
ls th
at wo
uld en
able
him/h
er to
obtai
n NC
II.
The l
earn
er de
mons
trates
the k
nowl
edge
, skil
ls, va
lues,
and a
ttitu
des (
KSVA
) in T
echn
ology
and L
ivelih
ood E
duca
tion (
TLE)
, whic
h will
enab
le
him/h
er to
gain
emplo
ymen
t, be
come
an en
trepr
eneu
r, a m
iddle
level
manp
ower
and/
or pu
rsue h
igher
educ
ation
.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xiii
K t
o 12
BA
SIC
ED
UC
ATI
ON
CU
RR
ICU
LUM
III.
G
RA
DE
LEV
EL S
TAN
DA
RD
S G
RA
DE
LEV
EL
LEV
EL S
TAN
DA
RD
S
4 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
basi
c kn
owle
dge,
ski
lls, a
nd v
alue
s in
agr
icul
ture
, ent
repr
eneu
rshi
p an
d IC
T, h
ome
econ
omic
s, a
nd in
dust
rial a
rts
that
can
hel
p im
prov
e se
lf an
d fa
mily
life
.
5 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
incr
ease
d kn
owle
dge,
ski
lls, a
nd v
alue
s in
ent
repr
eneu
rshi
p an
d IC
T, a
gric
ultu
re, h
ome
econ
omic
s, a
nd in
dust
rial a
rts
tow
ard
impr
ovin
g fa
mily
life
and
the
com
mun
ity.
6 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
enha
nced
and
exp
ande
d kn
owle
dge
in e
ntre
pren
eurs
hip
& I
CT, a
gric
ultu
re, h
ome
econ
omic
s, a
nd in
dust
rial a
rts
tow
ardt
he
impr
ovem
ent o
f the
fam
ily’s
eco
nom
ic li
fe a
nd t
heco
mm
unity
.
7 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
an u
nder
stan
ding
of b
asic
con
cept
s an
d un
derly
ing
prin
cipl
es in
dev
elop
ing
fund
amen
tal s
kills
in E
xplo
rato
ry T
echn
olog
y an
d Vo
catio
nal E
duca
tion
(EPP
/TLE
/TVE
).
8 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
an u
nder
stan
ding
of h
is/h
er P
erso
nal E
ntre
pren
euria
l Com
pete
ncie
s (P
ECs)
, the
env
ironm
ent a
nd m
arke
t, an
d pr
oces
s/pr
oduc
tion
and
deliv
ery
of th
e Te
chno
logy
& V
ocat
iona
l Edu
catio
n co
urse
in w
hich
he/
she
has
spec
ializ
ed.
9 Th
e le
arne
r de
mon
stra
tes
an u
nder
stan
ding
of h
is/h
er P
erso
nal E
ntre
pren
euria
l Com
pete
ncie
s (P
ECs)
, the
env
ironm
ent a
nd m
arke
t, an
d pr
oces
s/pr
oduc
tion
and
deliv
ery
of th
e Te
chno
logy
& V
ocat
iona
l Edu
catio
n co
urse
in w
hich
he/
she
has
spec
ializ
ed.
10
The
lear
ner
dem
onst
rate
s an
und
erst
andi
ng o
f his
/her
Per
sona
l Ent
repr
eneu
rial C
ompe
tenc
ies
(PEC
s), t
he e
nviro
nmen
t and
mar
ket,
and
proc
ess/
prod
uctio
n an
d de
liver
y of
the
Tech
nolo
gy &
Voc
atio
nal E
duca
tion
cour
se in
whi
ch h
e/sh
e ha
s sp
ecia
lized
.
11
The
lear
ner
dem
onst
rate
s an
und
erst
andi
ng o
f the
prin
cipl
es in
pre
parin
g a
crea
tive
and
inno
vativ
e bu
sine
ss p
lan
as it
rel
ates
with
mar
ketin
g, o
pera
tions
an
d hu
man
res
ourc
e, a
nd s
impl
e ac
coun
ting
and
finan
cial
pla
ns to
det
erm
ine
the
feas
ibili
ty a
nd v
iabi
lity
of t
he b
usin
ess
of h
is/h
er te
chno
logy
and
Vo
catio
nal s
peci
aliz
atio
n.
12
The
lear
ner
dem
onst
rate
s an
und
erst
andi
ng o
f of t
he p
rinci
ples
in a
pply
ing
the
busi
ness
pla
n of
his
/her
cho
ice
base
d on
his
/her
T&
VE s
peci
aliz
atio
n.
IV
. TI
ME
ALL
OTM
ENT
G
rade
4
Gra
de 5
G
rade
6
Gra
de 7
G
rade
8
Gra
de 9
G
rade
10
Dai
ly
50m
ins
50m
ins
50m
ins
Wee
kly
4h
ours
4h
ours
4h
ours
4h
ours
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xiv
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
G
rad
e 4
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Co
mpe
tenc
ies)
C
OD
E
Gra
de
4 –
IC
T a
nd
EN
TR
EP
RE
NE
UR
SH
IP
1.
En
trep
rene
ursh
ip
Ang
mag
-aar
al a
y…
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa k
onse
pto
ng
“ent
repr
eneu
rshi
p”
Ang
mag
-aar
al a
y…
na
ipal
iliw
anag
ang
mga
ba
taya
ng k
onse
pto
ng
pagn
eneg
osyo
1.1
naip
alili
wan
ag a
ng k
ahul
ugan
at
kaha
laga
han
ng “
entr
epre
neur
ship
” E
PP
4IE
-0
a-1
1.
2 na
tata
laka
y an
g m
ga k
atan
gian
ng
isan
g en
trep
rene
ur
EP
P4
IE-
0a-
2
1.3
natu
tuko
y an
g m
ga n
agin
g m
atag
umpa
y na
en
trep
rene
ur s
a pa
may
anan
, ba
nsa,
at
sa
iban
g ba
nsa
EP
P4
IE-
0b
-3
1.4
nata
tala
kay
ang
iba’
t-ib
ang
uri n
g ne
gosy
o E
PP
4IE
-0
b-4
2.
Li
gtas
at
resp
onsa
blen
g ga
mit
ng I
CT
naip
amam
alas
ang
ka
alam
an a
t ka
kaya
han
sa
pagg
amit
ng c
ompu
ter,
In
tern
et, at
em
ail s
a lig
tas
at r
espo
nsab
leng
pa
mam
araa
n
naka
gaga
mit
ng c
ompu
ter,
In
tern
et, at
em
ail s
a lig
tas
at r
espo
nsab
leng
pa
mam
araa
n
2.1
naip
alili
wan
ag a
ng m
ga p
anun
tuna
n sa
pa
ggam
it ng
com
pute
r, I
nter
net,
at
emai
l E
PP
4IE
-0
c-5
2.
2 na
tata
laka
y an
g m
ga p
anga
nib
na d
ulot
ng
mga
di-ka
nais
-nai
s na
mga
sof
twar
e (v
irus
at
mal
war
e), m
ga n
ilala
man
, at
mga
pag
-asa
l sa
Inte
rnet
EP
P4
IE -
0c-
6
2.3
naga
gam
it an
g co
mpu
ter,
Int
erne
t, a
t em
ail
sa li
gtas
at
resp
onsa
blen
g pa
mam
araa
n E
PP
4IE
-0d
- 7
3.
Pa
ngan
gala
p at
pag
sasa
ayos
ng
im
porm
asyo
ngga
mit
ang
ICT
naip
amam
alas
ang
ka
alam
an a
t ka
sana
yan
sa
com
pute
r at
Int
erne
t sa
pa
ngan
gala
p at
pa
gsas
aayo
s ng
im
porm
asyo
n
naka
gaga
mit
ng c
ompu
ter
at I
nter
net
sa
pang
anga
lap
at
pags
asaa
yos
ng
impo
rmas
yon
3.1.
na
ipal
iliw
anag
ang
kaa
lam
an s
a pa
ggam
it ng
co
mpu
ter
at I
nter
net
bila
ng m
apag
kuku
nan
ng ib
a’t
iban
g ur
i ng
impo
rmas
yon
EP
P4
IE-0
d-
8
3.2.
na
gaga
mit
ang
com
pute
r fil
e sy
stem
E
PP
4IE
-0
e-9
3.
3.
naga
gam
it an
g w
eb b
row
ser
at a
ng b
asic
fe
atur
es n
g is
ang
sear
ch e
ngin
e sa
pa
ngan
gala
p ng
impo
rmas
yon
EP
P4
IE-
0e-
10
3.4.
na
gaga
mit
ang
mga
web
site
sa
pang
anga
lap
ng im
porm
asyo
n E
PP
4IE
-0
f-1
1
3.5.
na
koko
pya
o na
da-d
ownl
oad
sa c
ompu
ter
ang
naka
lap
na im
porm
asyo
n m
ula
sa I
nter
net
EP
P4
IE-
0f-
12
4.
Pa
g-su
suri
ng
Impo
rmas
yon
naip
amam
alas
ang
ka
alam
an a
t ka
kaya
han
naka
gaga
wa
ng t
able
at
tsar
t ga
mit
ang
4.1
naka
gaga
wa
ng t
able
at
tsar
t ga
mit
ang
wor
d pr
oces
sing
E
PP
4IE
-0
g-1
3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xv
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
Gam
it a
ng I
CT
sa
pag
gam
it n
g
pro
duct
ivity
tool
s upan
g
mai
pak
ita
ang n
um
eric
al
at t
ekst
ual
na
impor
mas
yon s
a pam
amag
itan
ng m
ga
table
at
tsar
t
pro
duct
ivity
tool
s upan
g
mag
pak
ita
ng
impor
mas
yon
4.2
nak
agag
awa
ng t
able
at
tsar
t gam
it a
ng
elec
tron
ic s
pre
adsh
eet
tool
EP
P4
IE-
0g
-14
4.3
nak
akap
ag-s
ort
at f
ilter
ng im
por
mas
yon
gam
it a
ng e
lect
ronic
spre
adsh
eet
tool
E
PP
4IE
-0
h-1
5
5.
Kom
unik
asyo
n
at
kola
bor
asyo
n
gam
it a
ng I
CT
nai
pak
ikita
ang k
aala
man
at
kas
anay
an s
a pag
gam
it
ng
nak
agag
amit n
g e
mai
l
5.1.
nak
apag
pap
adal
a ng s
arili
ng e
mai
l E
PP
4IE
0
h-1
6
5.2.
nak
asas
agot
sa
emai
l ng ib
a E
PP
4IE
-0
h-1
7
5.3.
nak
apag
pap
adal
a ng e
mai
l na
may
kal
akip
na
dok
um
ento
o ib
a pan
g m
edia
file
E
PP
4IE
-0
i-1
8
6.
Pag
likha
ng
know
ledge
pro
duct
s
nai
pak
ikita
ang
kaal
aman
at
kaka
yahan
sa
pag
gam
it n
g
pro
duct
ivity
tool
s upan
g
lum
ikha
ng m
ga
know
ledge
pro
duct
nak
agag
amit n
g
pro
duct
ivity
tool
s sa
pag
gaw
a ng m
ga
kn
owle
dge
pro
duct
s
6.1.
nak
aguguhit g
amit a
ng d
raw
ing t
ool o
gra
phic
s so
ftw
are
EP
P4
IE -
0i-
19
6.
2.
nak
akap
ag-e
dit n
g p
hot
o gam
it a
ng b
asic
phot
o ed
itin
g t
ool
EP
P4
IE -
0i-
20
6.
3.
nak
agag
awa
ng d
okum
ento
na
may
pic
ture
gam
it a
ng w
ord p
roce
ssin
g t
ool o
des
ktop
publis
hin
g t
ool
EP
P4
IE -
0j-
21
6.4.
nak
agag
awa
ng m
aikl
ing r
epor
t na
may
ka
sam
ang m
ga
table
, ts
art,
at
phot
o o
dra
win
g g
amit a
ng ib
a’t
iban
g t
ools
na
nak
asan
ayan
EP
P4
IE -
0j-
22
Gra
de 4
– A
GR
ICU
LT
UR
E
1.
Pa
gtat
anim
ng
hala
man
g or
nam
enta
l
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa k
aala
man
at
kasa
naya
n sa
pag
tata
nim
ng
hal
aman
g or
nam
enta
l bi
lang
isan
g ga
wai
ng
pagk
akak
itaan
nais
asag
awa
ang
pagt
atan
im, pa
g-aa
ni, at
pa
gsas
apam
iliha
n ng
ha
lam
ang
orna
men
tal s
a m
asis
tem
ang
pam
amar
aan
1.1
nais
asag
awa
ang
mga
kas
anay
an a
t ka
alam
an
sa p
agta
tani
m n
g ha
lam
ang
orna
men
tal b
ilang
is
ang
pagk
akak
itaan
g ga
wai
n
EP
P4
AG
-0a-
1
1.2
nata
tala
kay
ang
paki
naba
ng s
a pa
gtat
anim
ng
hala
man
g or
nam
enta
l, pa
ra s
a pa
mily
a at
sa
pam
ayan
an
EP
P4
AG
-0a-
2
1.3
naga
gam
it an
g te
knol
ohiy
a/In
tern
et s
a pa
gsag
awa
ng s
urve
y at
iba
pang
pan
anal
iksi
k ng
was
to a
t m
akab
agon
g pa
mam
araa
n ng
pa
gpap
atub
o ng
hal
aman
g or
nam
enta
l
EP
P4
AG
-0b
-3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xvi
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
1.4.
na
kapa
gsas
agaw
a ng
sur
vey
upan
g m
atuk
oy a
ng m
ga s
umus
unod
: 1.
4.1
mga
hal
aman
g or
nam
enta
l ayo
n sa
ik
agag
anda
ng
taha
nan
, gu
sto
ng m
amim
ili,
pana
hon,
pang
anga
ilang
an a
t ki
ta n
g m
ga
nagt
atan
im
1.4.
2
pagb
abag
o sa
kal
akar
an s
a pa
gpap
atubo
ng
hala
man
g or
nam
enta
l (
hal:
“int
ercr
oppi
ng”
ng h
alam
ang
gula
y sa
ha
lam
anan
g or
nam
enta
l, at
bp)
1.4.
3 D
isen
yo o
pla
non
g pa
gtat
anim
ng
pinag
sam
ang h
alam
ang
orna
men
tal a
t ib
a pa
ng m
ga h
alam
ang
angk
op d
ito
1.4.
4 pa
gkuk
una
n n
g m
ga h
alam
an a
t ib
a pa
ng
kaila
ngan
sa
hala
man
g or
nam
enta
l 1.
4.5
para
an n
g pa
gtat
anim
at
pagp
apat
ubo
EP
P4
AG
-0c-
4
1.5
naka
gaga
wa
ng d
isen
yo n
g ha
lam
ang
orna
men
tal s
a tu
long
ng
basi
c sk
etch
ing
at
tekn
oloh
iya
EP
P4
AG
-0
c-5
1.6
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
amam
araa
n sa
pa
gpap
atub
o/pa
gtat
anim
ng
hala
man
g or
nam
enta
l 1.
6.1
pagp
ili n
g ita
tani
m
1.6.
2 pa
ggaw
a/pa
ghah
anda
ng
tani
man
1.
6.3
pagh
ahan
da n
g m
ga it
atan
im o
pat
utub
uin
at it
atan
im
1.6.
4
pagt
atan
im a
yon
sa w
asto
ng p
amam
araa
n
EP
P4
AG
-0d
-6
1.7
naip
alili
wan
ag a
ng il
ang
para
an n
g
pagp
apar
ami n
g ha
lam
an t
ulad
ng
pagt
atan
im
sa la
ta a
t la
yering
/mar
cott
ing
EP
P4
AG
-0e-
7
1.8
nais
asag
awa
ang
mas
iste
man
g
pang
anga
laga
ng
tani
m
1.8.
1 p
agdi
dilig
, pa
gbub
ungk
al n
g lu
pa,
pagl
alag
ay n
g ab
ono,
pag
gaw
a ng
abo
nong
or
gani
ko a
tbp
EP
P4
AG
-0e-
8
1.9
naip
akik
ita a
ng p
agka
map
amar
aan
sa
pagg
amit
ng m
ater
yale
s, p
anah
on a
t pe
ra s
a E
PP
4A
G-0
e-9
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xvii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
pagp
apat
ubo
ng h
alam
ang
orna
men
tal
1.10
na
isas
agaw
a an
g w
asto
ng p
ag-a
ani/
pags
asap
amili
han
ng m
ga h
alam
ang
orna
men
tal
EP
P4
AG
-0f-
10
1.11
na
kaga
gaw
a ng
pla
no s
a pa
gbeb
enta
ng m
ga
hala
man
1.
11.1
p
agsa
saay
os n
g pa
nind
a 1.
11.2
p
ag-k
umbi
nsi s
a m
amim
ili
1.11
.3 p
agta
tala
ng
puhu
nan
at g
inas
tos
EP
P4
AG
-0f-
11
1.12
na
isas
agaw
a na
ng m
ahus
ay a
ng
pagb
eben
ta n
g ha
lam
ang
pina
tubo
E
PP
4A
G-0
g-
12
1.
13
natu
tuos
ang
puh
unan
, ga
stos
, ki
ta a
t m
aiim
pok
EP
P4
AG
-0g
-1
3
1.14
na
kaga
gaw
a ng
pla
no n
g pa
tulo
y na
pa
gpap
atub
o ng
hal
aman
g or
nam
enta
l bila
ng
pagk
akak
itaan
g ga
wai
n
EP
P4
AG
-0g
-1
4
2.
Pag-
aala
ga n
g ha
yop
na
ipam
amal
as a
ng p
ang-
unaw
a sa
pan
imul
ang
kaal
aman
at ka
sana
yan
sa
pag-
aala
ga n
g ha
yop
sa
taha
nan
at a
ng
mai
tutu
long
nito
sa
pag-
unla
d ng
pam
umuh
ay
na
isas
agaw
a ng
ma
kaw
iliha
n an
g pa
g-aa
laga
sa
hayo
p sa
tah
anan
bila
ng
map
agka
kaki
taan
g ga
wai
n
2.1
nata
tala
kay
ang
kabu
tihan
g du
lot
ng p
ag-a
alag
a ng
ha
yop
sa t
ahan
an
EP
P4
AG
-0h
-1
5
2.2
natu
tuko
y an
g m
ga h
ayop
na
maa
arin
g al
agaa
n sa
ta
hana
n.
Hal
. da
gang
cos
ta, lo
ve b
irds
, ka
lapa
ti,isda
, atb
p.
EP
P4
AG
-0h
-1
6
2.3
naiis
a-is
a an
g w
asto
ng p
amam
araa
n sa
p
ag -
aa
laga
ng
hayo
p 2.
3.1
pags
asag
awa
nang
maa
yos
na p
ag-a
alag
a ng
hay
op
2.3.
2 pa
gbib
igay
ng
was
tong
luga
r o
tirah
an
2.3.
3 pa
gpap
akai
n at
pag
lilin
is n
g tir
ahan
2.
3.4
pagt
atal
a ng
pag
baba
go/p
ag-u
nlad
/pag
bisi
ta
sa b
eter
inar
yo
EP
P4
AG
-0h
-1
7
2.4
naka
gaga
wa
ng p
lano
ng
pagp
apar
ami n
g al
aga
upan
g ku
mita
2.
4.1
napi
pili
ang
para
ram
ihin
g ha
yop
2.4.
2 na
kaga
gaw
a ng
tal
atak
daan
ng
mga
gaw
ain
upan
g m
akap
agpa
ram
i ng
hayo
p 2.
4.3
naka
gaga
wa
ng is
kedy
ul n
g pa
g-aa
laga
ng
hayo
p
EP
P4
AG
-0i-
18
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xviii
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
2.4.
4 N
aisa
sa a
lang
ala
ng a
ng m
ga
kaut
usan
/bat
as t
ungk
ol s
a pa
ngan
gala
ga n
g pa
rara
mih
ing
hayo
p 2.
5 na
itata
la a
ng m
ga p
ag-iin
gat na
dap
at g
awin
kun
g m
ag-a
alag
a ng
hay
op
EP
P4
AG
-0i-
19
Gra
de 4
– H
OM
E E
CO
NO
MIC
S
1.
Tun
gkul
in s
a sa
rili
2.
Pag-
uuga
li bi
lang
ka
sapi
ng
mag
-an
ak
3.
Pagl
ilini
s ng
ba
hay
4.
Pagh
ahan
da n
g m
asus
tans
iyan
g pa
gkai
n
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa b
atay
ang
kons
epto
ng “g
awai
ng
pant
ahan
an”
at a
ng
mai
tutu
long
nito
sa
pag-
unla
d ng
sar
ili a
t ta
hana
n
nais
asag
awa
ng m
ay
kasa
naya
n an
g m
ga g
awai
ng
pant
ahan
an n
a m
akat
utul
ong
sa
pang
anga
laga
ng
pans
arili
at
ng s
arili
ng tah
anan
1.1.
nai
sasa
gaw
a an
g tu
ngku
lin s
a sa
rili
EP
P4
HE
-0a-
1
1.2.
nai
sasa
ugal
i ang
mga
tun
gkul
in s
a sa
rili u
pang
m
agin
g m
aayo
s 1.
2.1.
na
sasa
bi a
ng m
ga k
agam
itan
sa p
aglil
inis
at
pag-
aayo
s ng
sar
ili
1.2.
2.
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
araa
n ng
pag
gam
it ng
mga
ito
1.2.
3.
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
amam
araa
n ng
pa
glili
nis
at p
ag-a
ayos
1.
2.4.
na
susu
nod
ang
iske
dyul
ng
pagl
ilini
s at
pag
-aa
yos
sa s
arili
EP
P4
HE
-0a-
2
1.3.
nap
anga
ngal
agaa
n an
g sa
rilin
g ka
suot
an
1.3.
1.
naiis
a-is
a an
g m
ga p
araa
n ng
pa
gpap
anat
iling
mal
inis
ng
kasu
otan
(hal
.,
mag
-ing
at s
a pa
g up
o, p
agsu
ot n
g ta
man
g ka
suot
an s
a pa
glal
aro,
atb
p)
1.3.
2.
nasa
sabi
ang
gam
it ng
mga
kag
amita
n sa
pa
nana
hi s
a ka
may
1.
3.3.
na
isas
aayo
s an
g pa
yak
na s
ira
ng k
asuo
tan
sa pa
mam
agita
n ng
pan
anah
i sa
kam
ay
(hal
. pa
gkab
it ng
but
ones
) 1.
3.4.
N
aita
tabi
ng
maa
yos
ang
mga
kas
uota
n ba
tay
sa k
anila
ng g
amit.
(ha
l.,po
rmal
na
kasu
otan
at
pang
-esp
esya
l na
okas
yon)
EP
P4
HE
-0b
-3
1.4.
nap
apan
atili
ng m
aayo
s an
g sa
rilin
g tin
dig
1.4.
1.
naip
akik
ita a
ng m
aayo
s na
pag
-upo
at
pagl
akad
1.
4.2.
na
isas
agaw
a an
g m
ga G
awai
n na
EP
P4
HE
-0c-
4
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xix
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
nagp
apan
atili
ng
mal
usog
na
tindi
g tu
lad
ng
pag-
iwas
sa
saki
t sa
pam
amag
itan
ng
pagk
ain
ng m
asus
tans
yang
pag
kain
, pa
g-eh
ersi
syo,
atb
p
1.5.
nai
paki
kita
ang
mab
utin
g pa
g-uu
gali
bila
ng k
asap
i ng
mag
-ana
k
EP
P4
HE
-0d
-5
1.6.
nak
atut
ulon
g sa
pag
-aal
aga
sa m
atat
anda
at
iba
pang
kas
api n
g pa
mily
a 1.
6.1.
nai
isa-
isa
ang
mga
gaw
in n
a m
akat
utul
ong
sa p
anga
ngal
aga
sa ib
a pa
ng k
asap
i ng
pam
ilya
hal.
pagb
ibig
ay n
g pa
gkai
n, p
ag-
abot
ng
kaila
ngan
g ka
gam
itan,
pag
kukw
ento
at
pak
ikin
ig
1.6.
2.
nais
asag
awa
ang
pagt
ulon
g na
ng m
ay p
ag-
iinga
t at
pag
gala
ng
EP
P4
HE
-0d
-6
1.7.
nak
atut
ulon
g sa
pag
tang
gap
ng b
isita
sa
baha
y tu
lad
ng:
1.7.
1.
pagp
apau
po, pa
gbi
biga
y ng
mak
akai
n,
tubi
g, a
tbp)
1.
7.2.
pa
gsas
agaw
a nan
g w
asto
ng p
ag-iin
gat
sa
pagt
angg
ap n
g bi
sita
. (
hal.,
hin
di
pagp
apas
ok k
ung
di k
akila
la a
ng tao
).
1.7.
3.
pagp
apak
ilala
sa
iban
g ka
sapi
ng
pam
ilya
EP
P4
HE
-0e-
7
1.8.
nat
utuk
oy a
ng a
ngko
p na
mga
kag
amita
n sa
pa
glili
nis
ng b
ahay
at
baku
ran
EP
P4
HE
-0f-
8
1.9.
nai
sasa
gaw
a an
g w
asto
ng p
araa
n ng
pag
lilin
is n
g ba
hay
at b
akur
an
EP
P4
HE
-0f-
9
1.10
. nai
sasa
gaw
a an
g w
asto
ng p
aghi
hiw
alay
ng
bas
ura
sa b
ahay
E
PP
4H
E-0
g-
10
1.
11.
naka
susu
nod
sa m
ga tun
tuni
ng
1.11
.1 p
angk
alig
tasa
n at
pan
gkal
usug
an
1.11
.2 p
aglil
inis
ng
baha
y at
bak
uran
EP
P4
HE
-0g
-1
1
1.12
. na
susu
nod
ang
mga
gaw
aing
nak
atak
da s
a sa
rili
sa m
ga g
awai
ng b
ahay
EP
P4
HE
-0h
-1
2
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xx
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
1.13
. na
isas
agaw
a an
g m
ga g
awai
ng b
ahay
nan
g ku
sang
loob
at m
ay k
asiy
ahan
E
PP
4H
E-0
h-
13
1.
14.
naka
tutu
long
sa
pagh
ahan
da n
g m
asus
tans
iyan
g pa
gkai
n.
1.14
.1.
napa
pang
kat an
g m
ga p
agka
in a
yon
sa G
o,
Gro
w, G
low
foo
d 1.
14.2
. na
susu
ri a
ng s
usta
nsiy
ang
tagl
ay n
g m
ga
pagk
ain
sa a
lmus
al g
amit
ang
“foo
d py
ram
id
guid
e “
at a
ng p
angk
at n
g pa
gkai
n 1.
14.3
. na
kaga
gaw
a ng
pla
no n
g ilu
luto
ng p
agka
in
1.14
.4.
naka
pagl
ulut
o at
nak
apag
haha
nda
ng
pagk
ain
EP
P4
HE
-0i-
14
1.15
. na
ibib
igay
ang
nilu
tong
pag
kain
nan
g ka
aya-
aya
EP
P4
HE
-0j-
15
1.
16.
naip
akik
ita a
ng w
asto
ng p
araa
n ng
pag
gam
it ng
ku
byer
tos
(kut
sara
at tin
idor
).
1.16
.1.
Mga
nas
usun
od a
ng tam
ang
panu
ntun
an
sa p
agka
in a
ngko
p sa
kul
tura
EP
P4
HE
-0j-
16
1.17
. na
isas
agaw
a na
ng m
ay s
iste
ma
ang
pagl
iligp
it at
pag
huhu
gas
ng p
inag
kain
an
EP
P4
HE
-0j-
17
G
rad
e 4
– I
ND
US
TR
IAL A
RT
S
1.
Bas
ic
men
sura
tion
naip
apam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa b
atay
ang
kaal
aman
at ka
sana
yan
sa
pags
usus
kat sa
pag
buo
ng
mga
kap
akip
akin
aban
g na
ga
wai
ng p
ang-
indu
striy
a at
an
g m
aitu
tulo
ng n
ito s
a pa
g-un
lad
ng is
ang
pam
ayan
an
naisas
agaw
a na
ng m
ay
kasa
naya
n sa
pag
susu
kat at
pa
gpap
ahal
aga
sa m
ga
bata
yang
gaw
ain
sa s
inin
g pa
ng-in
dust
riya
na
mak
apag
papa
unla
d sa
ka
buha
yan
ng s
ariling
pa
may
anan
1.1
Nat
atal
akay
ang
mga
kaa
lam
an a
t ka
sana
yan
sa
pags
usuk
at
1.1.
1 na
kiki
lala
ang
mga
kag
amita
n sa
pa
gsus
ukat
1.
1.2
naga
gam
it an
g da
law
ang
sist
eman
g pa
nuka
t (E
nglis
h at
Met
ric)
1.1.
3 na
isas
alin
ang
siste
man
g pa
nuka
t na
Eng
lish
sa M
etric
at M
etric
sa
Engl
ish
EP
P4
IA-0
a-
1
1.2
naisas
agaw
a an
g pa
glel
etra
, pa
gbuo
ng
linya
at
pagg
uhit.
1.
2.1
natu
tuko
y an
g m
ga u
ri ng
letr
a
1.2.
2 na
bubu
o an
g ib
at-ib
ang
linya
at gu
hit
1.2.
3 na
gaga
mit
ang
“alp
habe
ts o
f lin
e” s
a pa
gbuo
ng
liny
a, g
uhit,
at pa
glel
etra
EP
P4
IA-0
b-
2
2.
Bas
ic s
ketc
hing
, Bas
ic s
hadi
ng a
nd
naip
amam
alas
ang
pan
g-un
awa
sa
bata
yang
na
isas
agaw
a na
ng m
ay
kasa
naya
n at
pag
papa
hala
ga
2.1
nata
tala
kay
ang
kaha
laga
han
ng k
aala
man
at
kasa
naya
n sa
bas
ic sk
etch
ing,
sha
ding
, at
E
PP
4IA
-0c-
3
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxi
K t
o 1
2 B
AS
IC E
DU
CA
TIO
N C
UR
RIC
ULU
M
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
)
PA
MA
NT
AY
AN
G
PA
NG
NIL
ALA
MA
N
(Con
tent
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
S
A P
AG
GA
NA
P
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PA
MA
NT
AY
AN
SA
PA
GK
AT
UT
O
(Lea
rnin
g Com
pete
ncie
s)
CO
DE
Out
linin
g te
chni
ques
ka
alam
an a
t ka
sana
yan
sa
pagb
uo n
g ka
paki
-pa
kina
bang
na
gaw
aing
pa
ng-in
dust
riya
at a
ng
mai
tutu
long
nito
sa
pag-
unla
d ng
isan
g pa
may
anan
ang
mga
bat
ayan
g ga
wai
ng
sini
ng p
ang-
indu
striya
na
mak
apag
papa
-unl
ad s
a ka
buha
yan
ng s
arili
ng
pam
ayan
an
outli
ning
2.
1.1
natu
tuko
y an
g ila
ng p
rodu
kto
na
gina
gam
itan
ng b
asic
ske
tchi
ng, sh
adin
g, a
t ou
tlini
ng.
2.1.
2 na
tutu
koy
ang
ilang
tao
/neg
osyo
sa
pam
ayan
an n
a an
g pi
nagk
aka-
kita
an a
ng
basi
c sk
etch
ing
shad
ing
at o
utlin
ing
2.2
nais
asag
awa
ang
was
tong
pam
amar
aan
ng
basi
cske
tchi
ng, sh
adin
g at
outli
ning
2.
2.1
natu
tuko
y an
g pa
mam
araa
n ng
bas
ic
sket
chin
g, s
hadi
ng a
t ou
tlini
ng
2.2.
2 na
iisa-
isa
ang
mga
kag
amitan
sa
basi
c sk
etch
ing,
sha
ding
, at
out
linin
g an
g w
asto
ng
pagg
amit
ng m
ga it
o
EP
P4
IA-0
d-
4
2.3
naka
pags
asal
iksi
k n
g w
asto
ng p
amam
araa
n ng
ba
sic
sket
chin
g, s
hadi
ng a
t o
utlin
ing
gam
it an
g te
knol
ohiy
a a
t ak
lata
n 2.
3.1
naga
gam
it an
g In
tern
et, ak
lat, a
tbp.
sa
pana
nalik
sik
ng m
ga b
ago
at w
asto
ng
pam
amar
aan
ng b
asic
ske
tchi
ng, sh
adin
g at
ou
tlin
ing
2.3.
2 na
gaga
mit
ang
iba’
t-ib
ang
prod
uct
ivity
tool
s sa
pag
gaw
a ng
iba’
t-ib
ang
dise
nyo
ng b
asic
sk
etch
ing,
sha
ding
at o
utlin
ing
2.3.
3 na
ipak
ikita
ang
was
tong
par
aan
sa b
asic
sk
etch
ing,
sha
ding
, at
out
linin
g
EP
P4
IA-0
e-5
2.4
naka
gaga
wa
ng s
ariling
dis
enyo
sa
pagb
uo o
pa
gbab
ago
ng p
rodu
kton
g ga
wa
sa k
ahoy
, ce
ram
ics,
kar
ton,
o la
ta (
o m
ga m
ater
yale
s na
na
kuku
ha s
a pa
may
anan
) 2.
4.1
nasu
suno
d an
g m
ga p
anun
tuna
ng
pang
kalig
tasa
n at
pan
gkal
usug
an s
a pa
ggaw
a 2.
4.2
naki
kila
la a
ng m
ga m
ater
yale
s na
maa
arin
g i-re
cycl
e sa
pag
buo
ng n
aide
seny
ong
proy
ekto
EP
P4
IA-0
f-6
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxii
K t
o 12
BAS
IC E
DU
CATI
ON
CU
RR
ICU
LUM
NIL
ALAM
AN
(Con
tent
)
PAM
ANTA
YAN
G
PAN
GN
ILAL
AMAN
(C
onte
nt S
tand
ard)
PAM
ANTA
YAN
SA
PAG
GAN
AP
(Per
form
ance
Sta
ndar
d)
PAM
ANTA
YAN
SA
PAG
KAT
UTO
(L
earn
ing
Com
pete
ncie
s)
COD
E
2.4.
3 na
susu
ri an
g na
buon
g pr
oyek
to b
atay
sa
saril
ing
puna
at n
g ib
a ga
mit
ang
rubr
ics
2.5
naib
eben
ta a
ng n
agaw
ang
proy
ekto
2.
5.1
natu
tuos
ang
pre
syo
ng n
abuo
ng p
roye
kto
2.5.
2 na
kapa
gsas
alik
sik n
g m
ga lu
gar n
a pa
gbib
ilhan
ng
prod
ukto
2.
5.3
natu
tuko
y an
g ila
ng p
araa
n ng
pag
-aak
it ng
m
amim
ili 2.
5.4
ang
was
tong
pag
- aay
os n
g pr
oduk
tong
ip
agbi
bili
at p
agbe
bent
a ni
to
2.5.
5 na
tutu
os a
ng p
uhun
an, g
asto
s, a
t kita
EPP4
IA-0
h-7
2.6
napa
plan
o na
ng k
asun
od n
a pr
oyek
to g
amit
ang
kini
ta
EPP4
IA-0
i-8
2.7
naisa
saal
ang-
alan
g an
g pa
g-iin
gat a
t pa
gmam
alas
akit
sa k
apal
igira
n sa
pag
plan
o at
pa
gbub
uo n
g pr
oduk
to tu
ngo
sa p
atul
oy n
a pa
g-un
lad
2.7.
1 na
tutu
koy
ang
epek
to n
g di
pag
-iing
at s
a ka
palig
iran
2.7.
2 na
ipak
ikita
ang
pan
g-un
awa
sa k
onse
pton
g pa
tulo
y na
pag
-unl
ad (s
usta
inab
le
deve
lopm
ent)
EPP4
IA-0
i-9
2.8
naip
akik
ita a
ng m
ga g
awi n
a da
pat o
di-d
apat
isa
ugal
i upa
ng m
akat
ulon
g sa
pat
uloy
na
pag-
unla
d
EPP4
IA-0
j-10
2.9
natu
tuko
y an
g m
ga re
gula
syon
at k
autu
san
ng
pam
ahal
aang
loca
l kau
gnay
sa
napi
ling
nego
syon
g pa
ngse
rbisy
o at
pro
dukt
o
EPP4
IA-0
j-11
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
xxiii
K t
o 12
BA
SIC
ED
UC
ATI
ON
CU
RR
ICU
LUM
CO
DE
BO
OK
LEG
END
Sam
ple:
EP
P4I
E-0h
-22
LEG
END
SA
MP
LE
Firs
t En
try
Lear
ning
Are
a an
d St
rand
/ Su
bjec
t or
Sp
ecia
lizat
ion
Eduk
asyo
ng P
anta
hana
n
at P
angk
abuh
ayan
EPP
4
Gra
de L
evel
G
rade
4
Upp
erca
se L
ette
r/s
Dom
ain/
Cont
ent/
Co
mpo
nent
/ To
pic
ICT
and
Entr
epre
nuer
ship
IE
-
Rom
an N
umer
al
*Zer
o if
no s
peci
fic q
uart
er
Qua
rter
N
o sp
ecifi
c qu
arte
r 0
Low
erca
se L
ette
r/s
*Put
a h
yphe
n (-
) in
bet
wee
n le
tter
s to
indi
cate
mor
e th
an a
sp
ecifi
c w
eek
Wee
k W
eek
eigh
t h
-
Ara
bic
Num
ber
Com
pete
ncy
Nak
apag
papa
dala
ng
emai
l na
may
kal
akip
na
doku
men
to o
iba
pang
m
edia
file
22
DO
MA
IN/
CO
MP
ON
ENT
CO
DE
ICT
and
Entr
epre
neur
ship
IE
Agric
ultu
re
AG
Hom
e Ec
onom
ics
HE
Indu
stria
l Art
s IA
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
209
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
210
MGA KAGAMITAN SA PAGSUSUKAT Ind. Arts Aralin 1
I. NILALAMAN:Sa araling ito, ay matututuhan ng mga mag-aaral ang mga paraan na
angkop sa pagsususukat ng isang bagay. Upang maging matagumpay sa pagsusukat, kailangang gumamit ng mga kasangkapang panukat. Ang mga kagamitang panukat ay may iba’t ibang gamit. May panukat na ginagamit sa pagsukat ng kapal, lapad, at haba ng isang table. Mayroong ginagamit sa mga guhit at linya. Mayroon ding ginagamit na panukat sa kapantayan ng isang table. At gamit panukat sa arko o digri ng isang guhit.
II. LAYUNIN: 1. Naipaliliwanag ang gamit ng bawat kagamitan sa pagsusukat2. Naiisa-isa ang paggamit ng bawat kagamitan sa pagsusukat3. Naipamamalas ang kahalagahan ng bawat kagamitan sa
pagsusukat
III. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Mga Kagamitan sa PagsusukatSanggunian: Aralin 1 K to 12 – EPP4IA-Oa-1Kagamitan: steel square, iskwala, meter stick, pull-push rule, zigzag rule, protraktor, ruler, triangle, t-square
IV. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAKIpakita sa mga bata ang ruler at itanong:
• Saan ginagamit ang ruler?• Paano ginagamit ang ruler?
B. PAGLALAHADMagpakita pa ng iba’t ibang uri ng kagamitang panukat sa mga bata at itanong;1. Paano ginagamit ang sumusunod na kagamitang panukat?
– iskwalang asero – meter stick– zigzag rule – pull-push rule– protraktor – tape measure– t-square – triangle– ruler
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
211
2. Isulat sa pisara ang kanilang mga sagot at iugnay ito sa aralin.3. Bigyan ng pagkakataon ang ilang mag-aaral na ikuwento ang
karanasan sa paggamit ng mga kasangkapang panukat.C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Talakayin ang sagot ng mga mag-aaral na iyong isinulat sa pisara.
2. Simulan ang talakayan sa pamamagitan ng sumusunod na tanong.
• Bakit kailangang gumamit ng kasangkapang panukat?• Paano gamitin ang mga kasangkapang ito?• Hayaan ang mga mag-aaral na magbigay ng kanilang
mga palagay tungkol sa aralin.3. Bigyan sila ng malayang pagpapahayag ayon sa kanilang
pang-unawa.4. Ipabasa ang Linangin Natin sa LM. Talakayin ang aralin
tungkol sa mga kasangkapang panukat at iugnay rito ang mga kasagutan ng mga mag-aaral na nakasulat sa pisara.
5. Itanong sa mga mag-aaral ang kanilang karanasan sa pagsusukat na ginawa.
6. Ipagawa ang isa pang gawain sa LM. Maaaring iugnay ang aralin na ito sa Matematika tungkol sa pagsusukat.
Gawain:Pasagutan sa mga bata.
Lagyan ng tsek (a) ang espasyo kung ano ang wastong kagamitan sa pagsusukat ang gagamitin sa mga bagay na nasa tsart.
Bahaging Susukatin Ruler Steel
Square Iskwala Pull-push rule Protraktor Triangle
1. lapad ng kartolina
2. haba ng kawayan
3. takip ng lata ng gatas
4. taas ng drowing
5. ibabaw na bahagi ng table
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
212
D. PAGLALAHATIpabasa sa mga bata ang Tandaan Natin na nasa LM.
V. PAGTATAYA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ang ginagamit sa pagsusukat sa sumusunod. Tingnan sa Gawin Natin sa LM.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Sagutin ang Pagyamanin Natin sa LM.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Millare, Romeo A., Edukasyong Pangkabuhayan,p.13
MGA SISTEMA NG PAGSUSUKAT Ind. Arts Aralin 2
I. NILALAMAN:Sa araling ito, ay matututuhan ng mga mag-aaral ang dalawang
sistema ng pagsusukat. Matututuhan din ng mga mag-aaral ang pagsusukat gamit ang dalawang sistema na kalimitang ginagamit sa gawaing pang-industriya.
II. LAYUNIN:1. Nakikilala ang dalawang sistema ng pagsusukat2. Nagagamit ang dalawang sistema ng pagsusukat sa mga gawaing
pang-industriya 3. Napapapahalagahan ang tamang paggamit ng dalawang sistema
ng pagsusukat
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Sistema ng Pagsusukat (English at Metric)Sanggunian: Aralin 2 K to 12 – EPP4IA-Oa-1Kagamitan: ruler, tape measure, triangle, t-square, try square, drowing ng kaputol ng ruler
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Itanong sa mga mag-aaral.1. Ano-ano ang dalawang sistema ng pagsusukat?2. Ano-ano ang mga yunit na bumubuo sa bawat sistema?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
213
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Ipakita sa mga mag-aaral ang isang pinalaki o drowing ng ruler at itanong;
• Saan ginagamit ang ruler?• Paano ginagamit ang ruler• Ano-ano ang ibig sabihin ng mga guhit at linyang makikita
sa ruler?B. PAGLALAHAD
Ipaliwanag sa mga mag-aaral ang bawat bahagi ng ruler at mga yunit na bumubuo rito.
Tingnan sa Linangin Natin sa LM.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANGawain 1:
Ipagawa sa mga mag-aaral• Sukatin ang lapad ng pinto sa silid-aralan gamit ang pull
push rule ayon sa Sistemang English.• Ibigay ang katumbas na sukat at lapad ng pinto sa
Sistemang Metrik.
Gawain 2:Sukatin ang sumusunod na guhit gamit ang mga yunit sa
sistemang English.(Iguhit ang sumusunod na linya ayon sa ibinigay na sukat.)
1. 3 mm.2. 1 ½ pulgada3. 5 ½ sm.4. ¾ pulgada5. 50 mm.
Gawain 3:Lagyan ng tsek (a) ang kahon kung ang yunit ng pagsusukat ay
Sistemang English o Metrik. English Metrik
1. yarda 2. sentimetro3. pulgada4. metro5. desimetro
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
214
D. PAGLALAHAT
Ang pagsusukat ay may dalawang sistema. Ito ay Sistemang English at Sistemang Metrik.
VI. PAGTATAYA:Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawin Natin sa LM.
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pagyamanin Natin sa LM.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Millare, Romeo A., Edukasyong Pangkabuhayan, p-16
PAGSASALIN NG SISTEMANG PANUKAT NA INGLES SA METRIK AT METRIK SA INGLES
Ind. Arts Aralin 3
I. NILALAMAN:
Katulad ng ibang uri ng pagsusukat, ang bawat yunit ng pagsusukat ay may katumbas na sukat sa kaparehong sistema. Subalit mayroon ding pagsasalin ng pagsusukat sa magkaibang sistema ng pagsusukat. Halimbawa, kung ang sukat ay nasa Sistemang English, maaari itong isalin sa Sistemang Metrik.
II. LAYUNIN:
1. Nauuunawan ang paggamit ng Sistemang English at Metrik2. Naisasalin ang sistemang panukat na English sa Metrik at Metrik
sa English3. Naibibigay nang wasto ang pagsusukat sa Sistemang English at
sa Metrik
III. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pagsasalin ng Sistemang Panukat na English sa Metrik at Metrik sa English
Sanggunian: Aralin 3 K to 12 –EPP4IA-Oa-1
Kagamitan: tsart ng mga yunit ng panukat ng English, metrik ruler
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
215
IV. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Ipagawa ito sa mga bata. Maaari nilang hulaan ang yunit ng pagsusukat na ginagamit ayon sa dalawang sistemang nakalagay sa ibaba. Ipalagay ang bawat yunit ng pagsusukat sa kolum ng Sistemang English kung ang yunit ay English sa Sistemang Metrik kung ito ay Metrik.
Yunit ng pagsusukat Sistemang English Sistemang MetrikPulgada
sentimetrometro
kilometroyarda
B. PAGLALAHAD
Gawain 1:Ipagawa ang sumusunod sa mga mag-aaral. Ipagamit ang ruler
sa paggawa ng guhit o linya na pahalang sa papel na may sukat na:1. pulgada2. 1 ½ pulgada3. 10 milimetro4. 3 sentimetro5. 3 ¼ pulgada
Gawain 2:Ipagawa din ang gawain B. Sukatin muli ang mga guhit gamit ang
mga yunit ng pagsusukat sa ibaba.1. ______ milimetro2. ______ sentimetro3. ______ sentimetro4. ______ pulgada5. ______ desimetro
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Mga simbulo ng bawat yunit ng pagsusukatpulgada = ″ piye = ‘yarda = yd. milimetro = mm.sentimetro = sm. desimetro = dm.metro = m. kilometro = km.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
216
Gawain 3:Ipagawa ang isa pang gawain sa LM. Maaaring isanib ang araling
ito sa Matematika tungkol sa pagsusukat.Gawain 4:Ipasagot ang mga tanong:1. Ang linear measurement ba ay pagsusukat ng distansiya?2. Ang milimetro ba ay ang pinakamahabang yunit sa sistemang
Metrik?3. Ang 100 sentimetro ba ay katumbas ng 1 m.?4. Kung ang isang yarda ay katumbas ng isang talampakan, ang 9
piye ba ay katumbas ng 3 yarda?5. Ang lapad ng isang kahon ay 3 piye at 18 pulgada, ilang yarda ito?
D. PAGLALAHAT
Ipasabi sa mga bata na ang bawat pagsusukat ay may katumbas na sukat sa sistemang English at sa Metrik.
V. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga bata ang Gawin Natin sa LM.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa sa mga bata:Sukatin ang pakuwadradong mesang kainan sa bahay. Ibigay ang
katumbas na sukat nito sa pulgada, piye at sentimetro. Ipaulat sa harap ang kinalabasan ng inyong gawain.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Millare, Romeo A. Edukasyong Pangkabuhayan, p 16 / 17
ANG PAGLELETRA Ind. Arts Aralin 4
I. NILALAMAN:Ang pagleletra ay malayang ginagawa upang makabuo ng mga letra
at numero sa pamamagitan ng kamay. Ito ay hindi lamang isinusulat kundi sadyang inileletra, sapagkat ang gayon ay higit na madali at mabilis isaga-wa bukod pa sa bihirang pagkakaroon ng pagkakamali.
May iba’t ibang uri ng letra.Sa bawat uri nito ay may iba’t ibang disen-yo at gamit.Ang gamit nito ay naaayon din sa paggagamitan nito.May mga letrang simple at may komplikado ang disenyo.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
217
II. LAYUNIN:
1. Nakikilala ang mga uri ng letra2. Natutukoy ang mga uri ng letra3. Napahalagahan ang gamit ng mga uri ng letra
III. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Mga Uri ng LetraSanggunian: Aralin 4 K to12 EPP4IA-Ob-2Kagamitan: tsart ng iba’t ibang uri ng letra
IV. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAKIpakita sa mga mag-aaral ang mga larawan na may nakaukit na
iba’t ibang uri ng letra.• harapan ng munisipyo• diploma• karatula• lumang gusali• antique shop• lapida• disenyo sa t-shirt
B. PAGLALAHADIturo sa mga mag-aaral ang iba’t ibang uri ng letra. Pansinin ang
pagkakaiba ng bawat isa.• Gothic• Roman• Text• Script
Ipasanay sa mga bata ang pagguhit ng letra batay sa ilustrasyon sa ibaba. Tingnan sa Linangin Natin sa LM.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANIpaunawa sa mga bata ang kahalagahan ng sumusunod:Ang mga letra ay inuri sa sumusunod:
1. Malalaking letrang patayo na isahang istrok2. Maliliit na letrang patayo na isahang istrok3. Malalaking letrang pahilis na isahang istrok4. Maliliit na letrang pahilis na isahang istrok
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
218
Dapat na sunding mabuti ang distansiya ng mga titik kapag nagleletra. Kinakailangan ding gumamit ng mga linyang susundan.
Itanong sa mga mag-aaral:1. Bukod sa sertipiko at mga diploma, saan pa maaaring
gamitin ang estilo ng pagtititik na text?2. Bakit tinatawag na pinakasimpleng uri ng letra ang Gothic?3. Maaari bang pagkakakitaan ang pagtititik o pagleletra?
D. PAGLALAHAT
Sabihin sa mga mag-aaral “Ang letra ay may iba’t bang uri. Ang bawat uri ay may kani-kaniyang gamit at kahalagahan.”
V. PAGTATAYA:Ipasulat sa mga mag-aaral ang titik ng alpabetong English gamit ang
iba’t ibang uri ng letra.Isagawa ang Gawin Natin sa LM.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Sabihin sa mga mag-aaral:Ituloy ang di natapos na gawain sa bahay.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Roy Narvaez Ropa, Sining Praktikal
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
219
PAGBUO NG IBA’T IBANG LINYA AT GUHIT
Ind. Arts Aralin 5
I. NILALAMAN:
Ang isang disenyo ay binubuo ng linya at guhit. Kaugnay nito may iba’t ibang uri ng linya. Ang bawat linya ay may kani-kaniyang gamit. Iyan ang buod ng ating araling tatalakayin, ang pagbuo ng iba’t ibang linya at guhit.
II. LAYUNIN:
1. Naipakikita ang tamang paraan sa pagbuo ng iba’t ibang linya at guhit
2. Nakaguguhit ng iba’t ibang linya at guhit3. Nakapagbibigay ng puna at mungkahi sa ginawa ng mga kaklase
III. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pagbuo ng Iba’t ibang Linya at Guhit.Sanggunian: Aralin 5 K to12 EPP4IA-Ob-2Kagamitan: tsart ng iba’t ibang linya at guhit larawan ng mga istruktura na nagpapakita ng iba’t ibang linya at guhit
IV. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Ipakita ang mga larawan na naglalarawan ng iba’t ibang linya o hugis katulad ng gusali, tulay, puno, kalsada, tao, sasakyan, at iba pa.
B. PAGLALAHAD
Itanong sa mga mag-aaral• Anong mga linya ang nakita ninyo sa mga larawang ipinakita? • Bakit ang mga linyang nabanggit ang inyong ginamit?Ipaliwanag sa mga mag-aaral:
Tumingin sa paligid, ilarawan ang mga linya o guhit na inyong nakikita. Kung ating mapapansin sa ating paligid, tayo ay napapaligiran ng linyang tuwid, patayo at pahilis. Mayroon ding mga pa-zigzag, pakurba, at pabilog.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
220
Sa gawaing pang-industriya napakahalaga ang working drawing. Ito ay nagpapakita ng larawan o kabuuan ng proyektong gagawin.Ang working drawing ay binubuo ng alphabet of lines o alpabeto ng linya.
Sundan sa Linangin Natin sa LM.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Ang linyang panggilid o border line ang pinakamakapal o pinakamaitim na guhit.
2. Ang linyang nakikita o visible line ay para sa nakikitang bahagi ng inilalarawang bagay.
3. Ang linyang di-nakikita o invisible line ay nagpapakita ng natatakpang bahagi ng inilalarawang bagay.
4. Ang linyang panggitna o center line ay nagpapakita ng axis o gitnang mga hugis simetrikal tulad ng washer, gear at rimatse.
5. Ang extension line ay ipinakikita ang pagkakatapat ng tanawin at hangganan ng mga sukat ng inilalalarawang bagay.
6. Ang linyang panukat o dimension line ay nagpapakita ng kapal, lapad at haba ng larawan.
7. Ang linyang panturo o leader line ay nagpapakita ng sukat o bahagi ng isang bagay.
8. Ang linyang pantukoy o reference line ay tumutukoy ng isang bahagi ng inilalarawang bagay.
9. Ang long break line ay nagpapakita ng pinaikling bahagi ng isang mahabang bagay na inilalarawan.
Ipalarawan sa mga piling mag-aaral ang Alpabeto ng Linya.
D. PAGLALAHAT
Sabihin sa mga mag-aaral na ang bawat larawan ay binubuo ng mga guhit. Ito ay naglalarawan ng iba’t ibang uri ng alpabeto ng linya. Ang alpabeto ng linya ay kailangan upang mabigyang-buhay ang lahat ng bagay sa ating paligid.
V. PAGTATAYA:Pasagutan sa mga mag-aaral ang Gawin Natin sa LM.Kilalanin ang mga linyang ito. Isulat ang pangalan ng bawat uri ng
alpabeto ng linya.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Sabihin sa mga mag-aaral na pag-aralan ang gamit ng bawat
alpabeto ng linya sa pagbuo ng ortograpiko at isometric na drowing.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
221
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Millare, Romeo A., Edukasyong Pangkabuhayan, p-16/17Roy Narvaez Ropa, Sining Praktikal
I. NILALAMAN:Kung ang ating alpabeto ay binubuo ng iba’t ibang titik, ang ating
guhit, linya, at letra ay mayroon ding tinatawag na alpabeto, ito ay ang alphabet of lines. Binubuo ito ng iba’t ibang uri ng linya na ginagamit sa pagbuo ng isang working drawing na tinatawag na isometric drawing at maging sa paggawa ng orthographic drawing ng isang pigura.
II. LAYUNIN:1. Naibabahagi ang kaalaman ukol sa pagbuo ng linya, guhit, at
pagleletra gamit ang alphabet of lines2. Nagagamit ang alphabet of lines sa pagbuo ng linya, guhit, at
pagleletra3. Napapahalagahan ang gamit ng alphabet of lines sa pagbuo ng
titik, guhit, at letra
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Paggamit ng Alphabet of Lines sa Pagbuo ng Linya, Guhit, at Pagleletra.Sanggunian: Aralin 6 K to 12 EPP4IA-Ob-2Kagamitan: lata ng gatas, bloke ng tabla, drowing (aysometriko at ortograpiko), lapis, kopun (maliit), t-square, triangle, ruler
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Itanong sa mga mag-aaral:1. Saan ginagamit ang alphabets of lines?2. Ano-anong guhit ang ginagamit sa pagbuo ng aysometriko at
ortograpikong drowing?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
222
V. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAKItanong sa mga mag-aaral:
1. Anong hugis ang makikita sa ibabaw at ilalim na bahagi ng isang lata?
2. Anong alpabeto ng pagtititik ang naglalarawan sa ibabaw at ilalim na bahagi ng lata?
B. PAGLALAHAD
Ilahad sa mga mag-aaral (Pagpapakitang muli ng isang lata)
ibabaw
harap
ibabaw
harap
A A
B C
B
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Sabihin sa mga mag-aaral na ang bawat bahagi ng isang bagay ay magkakaiba.Kaya ang bawat bahagi ay iginuguhit nang hiwa-hiwalay upang makita ang eksaktong hugis nito. Ito ay tinatawag na ortograpiko. Ang kabuuang hugis nito ay tinatawag na aysometriko.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
223
Ipaguhit ang mga bahagi ng bawat hugis.
A.
B.
D. PAGLALAHAT
Sabihin sa mga bata na ang bawat larawan ay binubuo ng mga guhit. Ito ay ipinapakita sa pamamagitan ng iba’t ibang uri ng alpabeto ng linya.
VI. PAGTATAYA:
Ipasagot sa mga mag-aaral.Tukuyin kung anong alphabet of lines ang ginamit sa larawan.
1
_ _ _ _ _ _ _ _
2
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Magpaguhit ng isang tanawin gamit ang tatlo sa mga uri ng alphabet of lines.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Millare, Romeo A., Edukasyong Pangkabuhayan, pp 23/33
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
224
I. NILALAMAN:Alam mo ba ang iba’t ibang estilo o pamamaraan na gawa ng
sketching, pagguhit ng outlining, at shading ng isang imahen? Sa pag-alam ng mga pamamaraan ay makagagawa ng isang kaaya-ayang drowing ng isang bagay, tanawin, tao, at hayop.
II. LAYUNIN :1. Nababanggit ang mga produktong ginagamitan ng basic sketching,
shading, at outlining2. Nakaguguhit ng isang simpleng produkto 3. Napahahalagahan ang kaalaman sa basic sketching, shading, at
outlining
III. PAKSANG ARALIN: Paksa: Mga Produktong Ginagamitan ng Basic Sketching, Shading, at OutliningSanggunian: Aralin 7 K to 12 EPP4IA-Oc-3Kagamitan: lapis, kopun (short), flower vase, flashlight
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Itanong sa mga mag-aaral: “Ano-ano ang mga produktong ginag-
amitan ng basic sketching, shading, at outlining na nakikita ninyo sa pamilihan?
V. PAMAMARAAN: A. PAGGANYAK
Ipakita sa mga mag-aaral ang isang flower vase na nakapatong sa mesa. Itanong, “Ano ang masasabi ninyo sa inyong nakikita?”
Muling magpakita ng flower vase na may nakatutok na nakabukas na flashlight sa harap nito. Itanong, “Ano ang kaibahan sa nakita ninyo sa una?”
B. PAGLALAHAD
MGA PRODUKTONG GINAGAMITAN NG BASIC SKETCHING, SHADING, AT OUTLINING
Ind. Arts Aralin 7
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
225
Talakayin sa mga bata na kapag naiguhit ang isang bagay na may anino ay mas nagmumukhang tunay o buhay kaysa sa walang anino. Ito ang tinatawag na shading. Ang isang tanawin ay nagiging makulay at nagmumukhang tunay kung may shade. Ito ay inuumpisahan sa pag-ii-sketch, pag-a-outline, at saka pag-shade.
Ilan sa mga produktong ginagamitan nito ay:1. painting2. portrait3. landscape4. building design5. architectural design6. furniture design7. damit8. perang papel9. at iba pang accessories
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANIpaunawa sa mga mag-aaral na ang basic sketching, shading,
at outlining ay ginagamitan ng iba’t ibang lapis o pen depende sa materyal na paglalagyan ng disenyo. May disenyo na temporaryo at may permanente.
Pag-isipin sila ng isang tanawin at ipaguhit ito sa isang malinis na kopun.
D. PAGSASANIB* Sining - Pagdidisenyo * Entrepreneurship
E. PAGLALAHATIpaliwanag sa mga mag-aaral na sa pagdidisenyo, dapat tandaan
ang sumusunod:1. Tamang modelo2. Tamang tekstura na paglalapatan ng disenyo3. Tamang kulay na nababagay sa modelo4. Tamang kagamitan
VI. PAGTATAYA:Ipasagot ang mga tanong:1. Ano-ano ang dapat tandaan sa pagdidisenyo gamit ang shading,
basic sketching, at outlining?2. Anong mga kulay ang nararapat gamitin sa pagdidisenyo?
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
226
Itanong sa mga bata: 1. Ano ang kaibahan ng dalawang sistema ng pagsusukat.2. Ano-ano ang mga yunit ng pagsusukat sa bawat sistema?
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Roy Narvaez Ropa, Sining Praktikal
I. NILALAMAN:Kapag ang isang tao ay may kakayahan at kasanayan sa pag-shade,
pag sketch, at pag-outline madali na siyang makagawa ng disenyo ng isang bagay tulad ng silya, mesa, kahit mukha ng tao o painting ng isang tanawin.
II. LAYUNIN:1. Natutukoy ang mga tao o negosyo sa pamayanan na ang
pinagkakakitaan ay paggamit ng shading, basic sketching, at outlining
2. Napahahalagahan ang mga mga tao na ang hanapbuhay ay gumagamit ng shading, basic sketching, at outlining
III. PAKSANG ARALIN: Paksa: Mga Tao at Negosyo sa Pamayanan na Gumagamit ng Shading, Basic Sketching, at OutliningSanggunian: Aralin 8 K to 12 – EPP4IA-Oa-1Kagamitan: larawan ng mga pintor, mang-uukit, draftsman, at engineer
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Itanong sa mga mag-aaral ang sumusunod:
1. Anong uri ng pamayanan mayroon sa inyong lugar?2. Ano-ano ang mga hanapbuhay o negosyo na makikita sa inyong
lugar?Ipasulat sa pisara ang mga sagot ng mga bata.Paguhitan ang mga
MGA TAO AT NEGOSYO SA PAMAYANAN NA GUMAGAMIT NG SHADING, BASIC
SKETCHING, AT OUTLINING
Ind. Arts Aralin 8
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
227
hanapbuhay na may kaugnayan sa sining na ito.V. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK Ipakita ang larawan ng iba’t ibang tao na may hanapbuhay na:• inhenyero• pintor• tattoo painter• nagtatatak ng t-shirt
B. PAGLALAHAD
Ipasagot ang mga tanong:• Ano ang gawain ng isang inhinyero?• Ano-anong mga paghahanda ang ginagawa ng isang pintor bago
gumawa?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMANIpaliwanag sa mga bata na ang mga tao o hanapbuhay sa
pamayanan na pinagkakakitaan ang shading, basic sketching, at outlining.Pamayanang Rural
1. pintor 4. gumagawa ng muwebles2. nagtatatak ng t-shirt 5. guro3. modista
Pamayanang Urban1. pintor 5. inhinyero2. draftsman 6. tattoo painter3. arkitekto 7. guro4. modesta
D. PAGSASANIB
EPP / HE at Hekasi- Iba’t Ibang Hanapbuhay sa Pamayanan
E. PAGLALAHAT
Maraming gawain o hanapbuhay ang makikita sa pamayanan na gumagamit ng kasanayan ukol sa shading, basic sketching, at outlining.
VI. PAGTATAYA:Pasagutan ang Gawin Natin sa LM.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
228
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Pabigyang-pansin ang Pagyamanin Natin sa LM.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Roy Narvaez Ropa, Sining Praktikal
MGA PARAAN SA PAGDIDISENYO NG PROYEKTO
Ind. Arts Aralin 9
I. NILALAMAN:Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang mga paraan sa
pagdidisenyo ng isang proyekto. Mahalaga ang pagdidisenyo ng proyekto, dahil maipakikita nito ang larawan o ayos at iba pang espisipikasyon ng gagawing proyekto. Ito ay magsisilbing gabay ng isang mag-aaral sa pagbuo o paggawa ng isang proyektong kapaki-pakinabang.
II. LAYUNIN:1. Natatalakay ang mga paraan sa pagdidisenyo ng proyekto2. Nakalilikha ng isang mahusay na disenyo3. Napahahalagahan ang pakinabang ng pagdidisenyo sa paggawa
ng proyekto
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Paraan sa Pagdidisenyo ng ProyektoSanggunian: EPP4IA-0d-4Kagamitan: mga halimbawa ng disenyo
IV. PANIMULANG PAGTATASA• Bakit kailangan ang pagkakaroon ng kaalaman sa iba’t ibang
paraan ng pagdidisenyo?• Ano ang kahalagahan ng paglalapat ng angkop na disenyo sa
isang bubuuing proyekto?
V. PAMAMARAANA. PAGGANYAK
1. Ipasuri sa mga bata ang halimbawa ng disenyo o krokis sa Alamin Natin sa letrang A ng LM.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
229
2. Hayaan ang mga mag-aaral na sabihin ang kanilang mga palagay sa talakayan.
B. PAGLALAHAD
• Talakayin ang mga impormasyon sa iba’t ibang paraan ng paggawa ng disenyo sa Linangin natin, letrang A ng LM.
• Habang ang mga mag-aaral ay nagbibigay ng kanilang kaalaman sa pagdidisenyo, isulat sa pisara ang kanilang mga sagot.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipasagot sa mga bata ang mga tanong na nasa Linangin Natin sa letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
Magpagawa ng disenyo ng mga bagay sa paligid na ginagamitan ng pangunahin at pangalawang kulay na may malayang ekspresyon ng damdamin (Integrasyon sa Sining).
E. PAGLALAHAT
Basahin at isaisip ang pangungusap sa Tandaan Natin sa LM.
VI. PAGTATAYA:
Ipasagot ang mga tanong sa Gawin Natin sa LM.
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magpasaliksik sa mga bata ng iba pang paraan ng pagdidisenyo na
maaaring gamitin.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 (Revised Edition)
Susi sa pagwawasto:
1. c 4. c
2. c 5. d
3. b
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
230
MGA KAGAMITAN AT KASANGKAPAN SA PAGBUBUO NG DISENYO
Ind. Arts Aralin 10
I. NILALAMAN:Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang iba’t ibang
kagamitan at kasangkapan sa pagbuo ng disenyo at ang wastong paggamit nito sa pagguhit (sketching, shading, at outlining) ng krokis o disenyo upang maging maayos at wasto ang pagkagawa nito.
II. LAYUNIN:1. Nakikilala ang iba’t ibang kagamitan sa paggawa ng krokis o
disenyo2. Nagagamit nang wasto ang iba’t ibang kagamitan sa paggawa ng
krokis o disenyo3. Napahahalagahan ang tamang kasangkapan sa pagbuo ng krokis
o disenyo
III. PAKSANG ARALIN: Paksa: Mga Kagamitan at Kasangkapan sa Pagbubuo ng Disenyo Sanggunian: K to 12 –EPP4IA-Od-4Kagamitan: mga halimbawa ng tunay na kagamitan sa paggawa
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
1. Anong mga kagamitan ang inyong nagamit na sa pagdodrowing? Ilahad ito sa klase.
2. Bakit mahalaga ang paggamit ng angkop na kagamitan sa paggawa ng krokis ng disenyo?
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Ipasuri sa mga mag-aaral ang mga larawan ng iba’t ibang kagamitan na nasa Alamin Natin sa LM.
2. Magpakita ng totoong halimbawa ng mga kagamitan.3. Itanong sa mga mag-aaral kung alin sa mga ito ang nagamit na
nila.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
231
B. PAGLALAHAD
1. Talakayin ang iba’t ibang uri ng kagamitan sa pagguhit ng krokis na nasa Linangin Natin letrang A ng LM.
2. Bigyan ng pagkakataon na makisali sa talakayan ang mga mag-aaral. Tanggapin ang kanilang mga sagot.
3. Isulat sa pisara ang kanilang mga kasagutan. (Magbigay ng gawain para lumawak pa ang kanilang kaalaman).
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipasuri sa mga bata ang Mystery Box Game na nasa Linangin Natin sa letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
Itanong sa mga bata ang kahalagahan ng pangangalaga at paglalagay ng mga kagamitan sa wastong lalagyan matapos itong gamitin. (Pagsasanib sa ESP)
E. PAGLALAHAT
1. Bakit mahalaga ang iba’t ibang kagamitan sa pagguhit ng krokis o disenyo?
2. Basahin at isaisip ang pangungusap sa Tandaan Natin sa LM
VI. PAGTATAYA:
Ipasagot ang Gawin Natin sa ng LM.
Susi sa pagwawasto:1. e 4. f2. d 5. c3. a
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magpasaliksik sa mga mag-aaral gamit ang internet para sa iba pang
kagamitan na maaaring makatulong din sa pagbuo ng krokis o disenyo ng proyekto.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 (Revised Edition)
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
232
PAGGUHIT NG DISENYO O KROKIS Ind. Arts Aralin 11
I. NILALAMAN:Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang pagsasagawa
ng iba’t ibang paraan ng pagdidisenyo ng proyekto. Gabay ito na dapat isaalang-alang sa pagbuo o paggawa ng mga kapaki-pakinabang na gawain.
II. LAYUNIN:1. Nalilinang ang kakayahan sa paglikha ng disenyo2. Nakasusunod sa wastong paraan ng pagguhit ng disenyo3. Nakalilikha ng disenyo o krokis ng proyekto
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagguhit ng Disenyo o KrokisSanggunian: EPP4IA-0d-4Kagamitan: t-square, bond paper, trianggulo, at iba pang gamit sa pagdidisenyo
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:1. Bakit kailangan ang disenyo ng proyektong gagawin?2. Ano-ano ang maitutulong nito sa gagawing proyekto?
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Tanungin ang mga mag-aaral kung sino sa kanila ang mahilig gumuhit ng iba’t ibang disenyo.
2. Ipasuri sa mga mag-aaral ang iba’t ibang halimbawa ng krokis na nasa Alamin Natin sa letrang A ng LM. Ipatukoy ito sa mga bata.
B. PAGLALAHAD
Talakayin ang mga impormasyon tungkol sa wastong paraan ng paggawa ng disenyo na nasa Linangin Natin, letrang A ng LM.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipasagot sa mga mag-aaral ang mga tanong na nasa Linangin Natin, letrang B ng LM.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
233
D. PAGSASANIB
Magpabuo ng iba’t ibang simbolo ng anyong lupa at anyong tubig na ginagamitan ng angkop na disenyo ayon sa katangian nito. (Inte-grasyon sa HEKASI)
E. PAGLALAHAT
Basahin at isaisip ang pangungusap sa Tandaan Natin sa LM.
VI. PAGTATAYA:
Ipaguhit sa mga mag-aaral ang disenyo na nasa Gawin Natin bilang 1 ng LM. Pahalagahan ito gamit ang rubric na nasa ibaba:
Lagyan ng tsek (a) ang hanay sa naaayon sa antas ng kahusayan ng pagkakagawa.
KraytiryaAntas ng Kahusayan
5 4 3 2 1
1. Angkop ba ang pagkakagawa
2. Maayos ba ang pagkakagawa 3. Naisakatuparan ba ang bawat sukat ng disenyo
4. Maayos ba ang kabuuan
Batayan:
5 – Napakahusay 86 – 90% 4 – Mas mahusay 81 – 85% 3 – Mahusay 76 – 80% 2 – Mahusay-husay 71 – 75% 1 – Di-mahusay 65 – 70%
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Magpagawa ng isang simpleng disenyo ng proyektong nais gawin ng mga mag-aaral.
KARAGDAGAN NG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan (Revised Edition).
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
234
I. NILALAMAN:Sa araling ito, ay tatalakayin ang paggamit ng internet, aklatan at iba
pa sa pagsasaliksik ng bago at wastong pamamaraan sa basic sketching, shading, at outlining.
II. LAYUNIN:1. Natutukoy ang iba’t ibang sanggunian na mapagkukunan ng wasto
at makabagong impormasyon tungkol sa basic sketching, shading at outlining
2. Nagagamit ang internet, aklat, at iba pang teknolohiya sa pagsasaliksik ng wasto at makabagong paraan ng basic sketching, shading at outlining
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Paraan sa Pagsasaliksik ng Makabago at Wastong Paraan ng Basic Sketching, Shading, at OutliningSanggunian: EPP4IA-0e-5Kagamitan: tsart, kompyuter
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
1. Sa anong mga paraan tayo maaaring makakuha ng iba’t ibang impormasyon sa pagsasaliksik tungkol sa isang bagay?
2. Bakit mahalaga na matutuhan natin ang iba’t ibang paraan ng pagsasaliksik ng mga impormasyon?
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Itanong sa mga mag-aaral kung naranasan na nila ang makapunta sa mga silid-aklatan. Ipalahad kung ano ang ginawa nila doon.
2. Itanong din kung marunong na silang mag-computer at ano-anong site ang alam nila na mapagkukunan ng impormasyon.
3. Ipasuri sa mga mag-aaral ang semantic web na nasa Alamin Natin sa LM.
MGA PARAAN NG PAGSASALIKSIK TUNGKOL SA BASIC SKETCHING, SHADING, AT OUTLINING
Ind. Arts Aralin 12
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
235
B. PAGLALAHAD
1. Talakayin ang mga impormasyon na nasa Linangin Natin, letrang A ng LM.
2. Ipakita ito sa mga bata gamit ang computer upang lalo nila itong maunawaan.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipagawa sa mga mag-aaral ang Linangin Natin, letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
Itanong sa mga mag-aaral ang tungkol sa wastong paggamit at pag-iingat ng mga aklat at iba pang mahalagang babasahin. (Integrasyon sa ESP)
E. PAGLALAHAT
Paano nakatutulong ang internet at mga aklat sa pagsasaliksik ng makabagong pamamaraan sa basic sketching, shading, at outlining?
VI. PAGTATAYA:
Ipasagot ang Gawin Natin sa LM.
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Ipagawa sa mga mag-aaral ang Pagyamanin Natin sa LM
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
http://windows.microsoft.com/en-ph/windows/using-paint#1TC=windows-7http://www.reading.ac.uk/web/files/www_File_Library/A_Guide_to_
Microsoft_Paint_(XP).pdf
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
236
ANG PRODUCTIVITY TOOLS SA PAGGAWA NG DISENYO
Ind. Arts Aralin 13
I. NILALAMAN:Sa araling ito, matututuhan ng mga mag-aaral ang iba’t ibang
productivity tools na maaaring gamitin sa paggawa ng iba’t ibang disenyo gamit ang makabagong teknolohiya tulad ng computer at internet.
II. LAYUNIN:
1. Natutukoy ang iba’t ibang uri ng productivity tools na magagamit sa paggawa ng iba’t ibang proyekto
2. Naipaliliwanag ang gamit ng iba’t ibang uri ng productivity tools sa pagdidisenyo
3. Nagagamit nang may kawilihan ang iba’t ibang productivity tools sa pagbuo ng angkop na disenyo sa isang proyekto
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Iba’t Ibang Productivity Tools sa Paggawa ng Iba’t ibang DisenyoSanggunian: EPP4IA-0e-5Kagamitan: tsart, kompyuter
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
1. Paano ka makakalikha ng isang larawan nang hindi gumagamit ng lapis at papel?
2. Bakit mahalaga na matutuhan ang paggawa ng isang disenyo gamit ang iba’t ibang productivity tools?
V. PAMAMARAANA. PAGGANYAK
1. Ipasuri sa mga mag-aaral ang mga larawan na ginawa gamit ang iba’t ibang productivity tools sa Alamin Natin, sa LM.
2. Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang ipinagkaiba ng mga ito sa free hand drawing.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
237
B. PAGLALAHAD
1. Talakayin ang iba’t ibang uri ng productivity tools na maaaring magamit sa paggawa ng disenyo na nasa Linangin Natin sa letrang A ng LM.
2. Dalhin ang mga mag-aaral sa computer room at magbukas ng isang graphic editing tool tulad ng Paint. Hayaan silang tuklasin ang mga bahagi at katangian nito.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Ipagawa sa mga mag-aaral ang Linangin Natin, letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang kahalagahan ng pangangalaga ng computer. (Integrasyon sa ESP)
E. PAGLALAHAT
Tanungin ang mga mag-aaral kung sa anong paraan pa nila maipakikita ang kanilang pagkamalikhain.
VI. PAGTATAYA:
Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawin Natin sa LM.
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Magpasaliksik ng iba pang productivity tools na maaaring gamitin sa paglikha ng disenyo.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Intel Teach Program Teacher’s Book
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
238
PANGKALIGTASAN AT PANGKALUSUGANG PANUNTUNAN SA PAGGAWA
Ind. Arts Aralin 14
I. NILALAMAN:Tatalakayin sa araling ito, ang mga panuntunang pangkaligtasan
at pangkalusugan sa paggawa. Mahalagang magkaroon ng kama-layan ang bawat isa sa mga paraan ng pag-iwas sa anumang saku-nang maaaring maganap sa oras ng paggawa.
II. LAYUNIN:1. Nalalaman ang mga panuntunang pangkaligtasan kaugnay ng
mga gawain2. Nakasusunod sa mga panuntunang pangkaligtasan at
pangkalusugan habang gumagawa 3. Napahahalagahan ang mga panuntunang pangkaligtasan at
pangkalusugan sa paggawaIII. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pangkaligtasan at Pangkalusugang Panuntunan sa PaggawaSanggunian: EPP4IA-0f-6Kagamitan: tsart, plaskard
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
1. Ano-ano ang mga panuntunang pangkaligtasan at pangkalusugan na dapat sundin sa paggawa?
2. Bakit kailangang maging maingat sa paggawa?3. Bakit mahalagang sundin ang mga panuntunang ito habang
gumagawa?V. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK1. Ipasuri sa mga mag-aaral ang mga larawan ng iba’t ibang uri ng
kagamitan at kasangkapan sa paggawa sa Alamin Natin letrang A sa LM. Tanungin kung paano ginagamit ang mga ito.
2. Ipabasa ang kasabihan na nakasulat sa Alamin Natin, letrang B sa LM. Hayaang magbigay ng kani-kanilang karanasan ang mga mag-aaral tungkol sa paggamit ng mga kasangkapang mapurol at matalas.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
239
B. PAGLALAHAD
1. Talakayin ang mga panuto sa pangkaligtasan at pangkalusugang panuntunan sa paggawa sa Linangin Natin letrang A ng LM.
2. Hayaan ang mga mag-aaral na magbigay ng sariling palagay tungkol dito.
3. Bigyang-diin na dapat laging isaisip ang mga panuntunang ito upang makaiwas sa sakunang maaaring maganap habang gumagawa.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Ipaayos ang mga kasangkapan sa EPP Shop ayon sa panuntunang pangkaligtasan.
2. Ipabasa at ipagawa sa mga bata ang Linangin Natin sa letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
Hatiin sa apat na grupo ang iyong klase. Ipalista sa bawat grupo ang mga uri ng hanapbuhay sa kanilang pamayanan. Kailangang pag-usapan ng bawat grupo ang mga panuntunang pangkaligtasan sa bawat gawain. Bigyan ng pentel pen at manila paper ang mga mag-aaral para maiulat nang maayos ang kanilang ginawa. (Pagsanib sa HEKASI).
E. PAGLALAHAT
Tanungin ang mga mag-aaral kung ano ang kahalagahan ng pagsunod sa mga panuntunang pangkaligtasan at pangkalusugan.(Tumawag ng mga tatlong mag-aaral para gawin ito).
VI. PAGTATAYA:Ipasagot ang Gawin Natin sa LM.Susi sa pagwawasto:
1. a 4. x2. x 5. a 3. a
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magpagawa sa mga mag-aaral ng islogan tungkol sa mga dapat
tandaan upang maging ligtas sa anumang gawaing isinasakatuparan.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 6 (Revised Edition).
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
240
IBA’T IBANG MATERYALES NA MATATAGPUAN SA PAMAYANAN
Ind. Arts Aralin 15
I. NILALAMAN:Mababatid ng mga mag-aaral sa araling ito, na may iba’t ibang
materyales na matatagpuan sa pamayanan. Malalaman din nila na sa pamamagitan ng mga materyales na nasa paligid, maaari silang makagawa ng kapaki-pakinabang na proyekto. Ang araling ito ang magbubukas sa kanilang kaisipan na kahit mga patapong bagay ay maaari pang pakinabangan at pagkakitaan.
II. LAYUNIN:1. Nababatid at nakikilala ang mga materyales na matatagpuan sa
pamayanan2. Nakakapili ng mga materyales na matatagpuan sa pamayanan sa
paggawa ng kapaki-pakinabang na proyekto 3. Nakabubuo ng plano sa paggawa ng proyekto
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Iba’t Ibang Materyales na Matatagpuan sa PamayananSanggunian: EPP4IA-0f-6Kagamitan: tsart, mga larawan
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
1. Itanong sa mga bata kung may alam silang mga kagamitan na yari sa mga bagay na nakikita nila sa pamayanan. (Halimbawa: Kahoy na sandok, upuang yari sa rattan at pamaypay na yari sa dahon ng anahaw).
2. Itanong sa mga bata kung ano ang naiisip nilang proyekto na maaaring yari sa mga materyales na nasa paligid lamang nila.
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Basahin ang rap na nasa Alamin Natin sa LM. 2. Tanungin ang mga bata kung tungkol saan ang rap.3. Itanong sa mga bata ang mga materyales na matatagpuan sa
pamayanan na nabanggit sa rap.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
241
B. PAGLALAHAD
1. Talakayin ang iba’t ibang uri ng materyales na matatagpuan sa pamayanan na nasa Linangin Natin sa letrang A ng LM.
2. Ipalahad sa mga bata ang maaaring gawin sa bawat materyales na nabasa.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Pasagutan sa mga bata ang tanong na nasa Linangin Natin sa letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
Tanungin ang mga mag-aaral kung bakit dapat nating pangalagaan ang mga natural na bagay sa ating kapaligiran. (Integrasyon sa Science).
E. PAGLALAHAT
Itanong sa mga mag-aaral kung ano ang nabatid nila sa araling ito. Gabayan sila na makabuo ng konsepto na may mga materyales sa pamayanan na magagamit sa kapaki-pakinabang na proyekto.
VI. PAGTATAYA:Ipasagot sa mga mag-aaral ang Gawin Natin sa ng LM.Susi sa pagwawasto:
1. f 4. a2. e 5. d3. b
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
• Magpasaliksik sa mga mag-aaral ng iba pang mga materyales na matatagpuan sa kanilang pamayanan na maaaring gamitin sa paggawa ng mga proyekto.
• Gumawa ng talaan at ng mga proyektong maaaring gawin.• Magpaguhit sa mga mag-aaral ng mga proyektong maaaring
gawin mula sa materyales na matatagpuan sa pamayanan.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
242
PAGPAPAHALAGA SA NATAPOS NA PROYEKTO
Ind. Arts Aralin 16
I. NILALAMAN:
Sa araling ito, tatalakayin ang iba’t ibang paraan ng pagpapahalaga sa proyektong nabuo ng bawat mag-aaral. Ito’y magsisilbing batayan kung pagbubutihin o pagagandahin pa ng mga mag-aaral ang proyektong naisagawa sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang instrumento sa pagtataya.
II. LAYUNIN:
1. Natutukoy ang mga instrumento sa pagtataya ng proyekto2. Napahahalagahan ang nabuong proyekto batay sa sariling puna at
puna ng ibang mag-aaral3. Naisasagawa ang mga puna at suhestiyon ng iba
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagpapahalaga sa Natapos na ProyektoSanggunian: EPP4IA-0f-6Kagamitan: tsart ng mga halimbawa ng rubrics
IV. PANIMULANG PAGTATASA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:1. Sino-sino ang maaaring magpahalaga sa natapos na proyekto?2. Bakit mahalagang matutuhan ang wastong pagpapahalaga sa
sariling gawa?
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
1. Ipalabas sa mga mag-aaral ang isang natapos na proyekto sa nakaraang aralin.
2. Ipalahad sa mga mag-aaral kung sila ay nasiyahan sa nabuong proyekto. Itanong din kung kanino sila humingi ng suhestiyon upang mapaganda pa ang kanilang proyekto.
3. Ipasuri sa mga mag-aaral ang isang halimbawa ng scorecard na nasa Alamin Natin sa LM.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
243
B. PAGLALAHAD
1. Talakayin ang iba’t ibang uri ng instrumento sa pagtataya na nasa Linangin Natin sa letrang A ng LM.
2. Hayaan ang mga mag-aaral na paghambingin ang iba’ ibang instrumento ng pagtataya.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
Hayaan ang mga mag-aaral na pahalagahan ang kanilang nabu-ong proyekto ayon sa scorecard na nasa Linangin Natin sa letrang B ng LM.
D. PAGSASANIB
1. Itanong: Sa pagmamarka sa nabuong proyekto, bakit mahalaga na maging tapat ka sa pagpapahalaga sa ginawang proyekto?
2. Paano mo dapat tanggapin ang mga puna at suhestiyon ng iba tungkol sa iyong natapos na proyekto? (Integrasyon sa ESP)
E. PAGLALAHAT
Itanong sa mga bata ang kahalagahan ng paggamit ng iba’t ibang instrumento sa pagtataya sa pagmamarka ng natapos na proyekto.
VI. PAGTATAYA:
Ipasagot ang Gawin Natin sa LM.Susi sa pagwawasto:
1. Mali 4. Mali2. Tama 5. Tama3. Tama
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Sabihin sa mga mag-aaral na ipakita ang kanilang proyekto sa mga
magulang o kapatid at hingin ang kanilang puna o suhestiyon, ipatala ito sa kanilang kuwaderno.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
244
WASTONG PAG-AAYOS NG PRODUKTONG IPAGBIBILI AT PAGBEBENTA
Ind. Arts Aralin 17
I. NILALAMAN:
Sa araling ito ay matututuhan ng mga mag-aaral ang mga wastong pamamaraan ng pagsasaayos ng mga produktong ipagbibili at sa pagbebentahan nito. Sa pagbebenta ng mga produktong nagawa at natapos ay kinakailangan na mailagay sa maayos at magandang lalagyan (packaging). Ang mga pabalat ay higit na nakaaakit sa mga mamimili at ito ay nagpapakita ng kalidad ng produktong ipagbibili.
II. LAYUNIN:
1. Nasasabi ang wastong paraan sa pag-aayos ng mga produktong ipagbibili at sa pagbebenta nito
2. Naisasagawa ang wastong paraan sa pag-aayos ng mga produktong ipagbibili at sa pagbebenta nito
3. Natututuhan ang mga wastong paraan sa pag-aayos ng mga produktong ipagbibili at pagbebenta nito
III. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Wastong Pag-aayos ng Produktong Ipagbibili at Pagbebenta NitoSanggunian: Aralin 17 K to 12 Pamantayan sa Pagkatuto, EPP 4 IA Oh-7Kagamitan: mga larawan ng mga produktong nakaayos sa lalagyan at mga larawan ng mga pamilihan ng mga iba’t ibang produkto
IV. PANIMULANG PAGTATASA:
Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:1. Ano ang mga wastong paraan sa pag-aayos ng produktong
ipagbibili at pagbebenta nito2. Bakit kailangan na mailagay sa maayos na lalagyan ang mga
produktong ipagbibili? Paano ito ibebenta?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
245
IV. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Itanong sa mga mag-aaral:1. Ano-anong mga produkto ang makikita sa mga pamilihan sa
inyong pamayanan?2. Paano iniaayos ng mga may-ari ang kanilang mga produkto sa
pamilihan?B. PAGLALAHAD
1. Pagpapakita sa mga bata ng mga larawan ng mga produkto na makikita sa pamilihan.
2. Pagsasalaysayin ang mga piling bata tungkol sa karanasan kung sila ay nagbebenta at bumibili ng mga produkto tulad ng mga gift items, mga handicraft, mga laruan, at iba pa.
3. Tatalakayin ng guro ang mga paraan sa pag-aayos ng mga produktong ipagbibili at kung papaano ito ibebenta sa pamilihan gamit ang nakasanayang pagbebenta at ang paggamit ng ICT (Linangin Natin sa LM)
4. Ipagawa ang Gawin Natin sa LM.5. Sa paggawa o pagsign-up sa E-commerce site ng mga mag-
aaral para maibenta ang kanilang produkto, ang account ay dapat nakapangalan sa guro.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Ang mga mag-aaral ay gagabayan ng guro sa wastong pagsasa-ayos ng mga produktong kanilang natapos.
- Paglalagay ng frame sa mga nagawang proyekto sa• Sketching• Outlining• Shading
- Sa proyektong natapos sa Gawaing Agrikultura, ICT, at Home Economics
D. PAGSASANIB
EKAWP – Kahalagahang Moral sa Paggawa HEKASI – Iba’t ibang Produkto na Matatagpuan sa Pilipinas
E. PAGLALAHAT
Ipaunawa sa mga mag-aaral ang kabutihang naidudulot ng wastong paraan sa pag-aayos ng produktong ipagbibili at tamang paraan ng pagbebenta nito.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
246
V. PAGTATAYA:Ipagawa sa mga bata ang isang tseklist ng mga produktong kanilang
nagawa sa ICT, Gawaing-Agrikultura, Home Economics, at Industrial Arts na maaaring nilang ibenta.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magpahanda ng isang maikling dula-dulaan at ipakita ang mga
natutunan sa aralin. KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Makabuluhang Gawaing Pantahanan at Pangkabuhayan 4Edukasyong Pantahan at Pangkabuhayan – Financial Literacy 4 sa Daigdig ng Gawain 4
I. NILALAMAN:Matututuhan sa araling ito ang wastong pagtutuos ng puhunan,
gastos, at kinita ng mga produktong ibinenta. Tatalakayin din ang tamang pormula sa pagtutuos ng kabuuang tinubo at ang netong tubo. Sa pamamagitan nito malalaman ng mga mag-aaral ang dami ng naipagbiling produkto, gastos, tinubo, at ang mga natirang produktong hindi nabili.
II. LAYUNIN:1. Naipamamalas ang kakayahan sa pagtutuos ng puhunan, gastos,
at kinita2. Nakapagtutuos ng puhunan, gastos, at kinita3. Naipakikita ang tamang katuturan at kahalagahan ng pagtutuos
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagtutuos ng Puhunan, Gastos, at KinitaSanggunian: Aralin 18 K to 12 - EPPIV1AOh-7Kagamitan: mga halimbawa ng imbentaryo ng paninda o produkto, tsart, kalkulator
IV. PANIMULANG PAGTATASA: Ipasagot ang sumusunod na tanong:
1. Ano-ano ang mga paraan sa pagtutuos ng puhunan, gastos, at kinita?
2. Paano ang tamang paraan ng pagtutuos ng puhunan, gastos, at kinita?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
247
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Ipakita sa mga mag-aaral ang mga nagawa nilang proyekto. Ipasabi sa kanila kung magkano ang kanilang ginastos sa mga materyales na ginamit sa kanilang proyekto. Itanong sa kanila kung nais nilang ibenta ang kanilang proyekto?
B. PAGLALAHADIpabasa sa mga mag-aaral ang Linangin Natin. Gabayan sila
upang masagot ang kanilang mga katanungan.Palawakin ang talakayan at ipahayag nang mabuti sa mga mag-
aaral ang kahalagahan ng puhunan at kinita.Kapag natapos mo nang ipaliwanag ang konsepto ng aralin
at naintindihan na ng mga mag-aaral kung paano ang tamang pagtutuos ng puhunan at kinita, bigyan ng manila paper ang mga mag-aaral, hatiin sila sa anim na grupo at ipagawa ang gawain A na makikita sa LM. Ipaulat sa mga mag-aaral ang kinalabasan ng kanilang ginawa.
Ang araling ito ay maaaring mong isanib sa Matematika.
C. PAGPAPALALIM NG GAWAIN
Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain A sa LM. Ipatuos kung magkano ang kinita.
D. PAGLALAHAT
Itanong sa mga mag-aaral upang mabuo nila ang konsepto:• Kung ikaw ay kikita sa mga ibinenta mong proyekto, paano
mapapahalagahan ang perang kinita mo?
VI. PAGTATAYA: Ipagawa sa mga mag-aaral ang Gawain B na makikita sa LM.
Ipaunawa sa kanila kung paano nila sasagutan ito.
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Ipagawa sa mga mag-aaral mga gawain sa Pagyamanin Natin A at
B. Maaari mong ipagawa ito sa bahay bilang takdang-aralin.
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan (Financial Literacy)
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
248
I. NILALAMAN:Sa araling ito, ang mga mag-aaral ay makabubuo ng bagong plano
at proyekto gamit ang kinita sa naunang proyekto. Ang mga mag-aaral ay makapag-iisip ng iba pang kapaki-pakinabang na gawain upang mapalago ang kinita sa mga naunang proyektong ginawa. Sila ay gagabayan ng guro sa pagpaplano upang kanilang matukoy ang mga proyektong maaari nila gawin.
II. LAYUNIN:1. Naipakikita ang kasanayan sa pagpaplano ng proyekto gamit ang
naunang kinita2. Nakagagawa ng plano ng proyekto gamit ang naunang kinita3. Napahahalagahan ang pagpaplano ng proyekto gamit ang naunang
kinitaIII. PAKSANG ARALIN:
Paksa: Pagpaplano ng Proyekto Gamit ang Naunang KinitaSanggunian: Aralin 19 K to 12 EPP4IA Oi -8Kagamitan: mga larawan ng iba’t bang proyekto, bond paper, lapis
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
1. Bakit kailangang gumawa ng plano sa proyekto?2. Paano gumawa ng plano ng proyekto gamit ang naunang kinita?
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Pagpapakita ng mga larawang maaaring mapagkakitaan gamit ang naunang kinita sa mga proyektong ginawa tulad ng pamaypay, head band, at iba pa.
B. PAGLALAHAD
Patnubayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng planong pamproyekto sa pamamagitan ng sumusunod na balangkas:
I. Pangalan ng ProyektoII. Mga LayuninIII. Mga KagamitanIV. Pamamaraan sa Paggawa
PAGPAPLANO NG PROYEKTO GAMIT ANG NAUNANG KINITA
Ind. Arts Aralin 19
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
249
Pangkatin ang mga mag-aaral ayon sa kanilang napiling proyekto. Ipaunawa sa kanila ang kahalagahan ng plano ng proyek-to. Magpakitang gawa sa pagpaplano ng proyekto.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN1. Gamit ang hakbang sa pagbuo ng plano ng proyekto, planuhin
ang proyekto gamit ang unang kinita sa pagtitinda. Balikan ang nakaraang aralin para makita ang listahan ng kinita
2. Sagutan ang sumusunod na talaan.Pangalan:_____________ Baitang Pangkat:____________Pangalan ng proyekto_________________________Petsa:_____________________-
I. Proyekto Bilang II. Layunin III. Sketch IV. Talaan ng Materyales V. Hakbang sa Paggawa VI. Talaan ng Kasangkapan
D. PAGSASANIBPagkakaroon ng moralidad sa paggawa.Pagiging masikap at matiyaga upang matapos ang gawain.
E. PAGLALAHAT Itanong sa mga mag-aaral:1. Ano ang dapat tandaan sa pagbuo ng plano ng proyekto?2. Tumawag ng ilang mag-aaral ipasabi kung ano-ano ang
hakbang sa pagbuo ng plano ng proyekto.VI. PAGTATAYA:
Ibigay ang tamang sagot. _____1. Dito makikita ang halaga na kakailanganin sa pagbuo ng proyekto.
_____2. Nagsasabi kung ano ang pangalan ng proyekto. _____3. Ito ang itsura ng natapos na proyekto. _____4. Dito makikita ang kagamitan sa pagbuo ng proyekto. _____5.Nagsasabi ng sunod-sunod na paraan sa pagbuo ng plano ng
proyekto.VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Magsaliksik sa wastong pag-iingat at pagmamalasakit sa kapaligiran
KARAGDAGANG SANGGUNIAN:
Basahin: Umunlad sa Paggawa
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
250
I. NILALAMAN:Sa araling ito ay matututuhan ng mga mag-aral ang mga pag-iingat
at pagmamalasakit na kailangang gawin upang mapanatiling maayos ang kapaligiran. Matutukoy ng mga mag-aaral ang mga dapat isaalang-alang na mga dahilan upang magkaroon ng patuloy na pag-unlad ang ating kapaligiran.
II. LAYUNIN:
1. Naibabahagi ang mga pag-iingat at pagmamalasakit sa kapaligiran sa pagpaplano at pagbuo ng produkto tungo sa patuloy na pag-unlad
2. Naisasaalang-alang ang pag-iingat at pagmamalasakit sa kapaligiran sa pagpaplano at pagbuo ng produkto tungo sa patuloy na pag-unlad at
3. Napahahalagahan nang may pagmamalasakit sa kapaligiran tungkol sa pagpaplano at pagbuo ng produkto tungo sa patuloy na pag-unlad
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Pagsasaalang-alang ng Pag-iingat at Pagmamala Sakit sa Kapaligiran sa Pagpaplano at Pagbubuo ng Produkto tungo sa Patuloy na Pag-unladSanggunian: Aralin 20 K to 12 EPP4IA Oi – 9Kagamitan: larawan , CD tape, manila paper, pentel pen
IV. PAMAMARAAN:
A. PAGGANYAK
Ipaawit sa mga mag-aaral ang kantang Kapaligiran. Pagkatapos itanong ang sumusunod:
1. Ano-ano ang dapat gawin para mapag-ingatan ang kapaligiran?2. Ano-ano ang mga produkto ang maaaring magawa mula sa
materyales na makikita sa paligid?3. Bakit kailangang magkaroon ng pagmamalasakit sa ating
kapaligiran?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
251
B. PAGLALAHAD
Umpisahan ang talakayan sa pamamagitan ng pagpapakita ng iba’t ibang larawan ng kapaligiran. Tanungin ang mga mag-aaral tungkol sa mga nakita nilang larawan. Hayaan silang magbigay ng mga puna tungkol dito.Tanggapin ang kanilang mga sagot. Isulat ito sa pisara.
Ipasalaysay sa mga mag-aaral ang mga dahilan kung bakit gi-nagawa ito sa ating kapaligiran. Hayaang mag-isip ang mga bata.
Ipabasa sa mga mag-aaral ang Linangin Natin sa LM at talakayin ito. Ipaunawa sa mga mag-aaral ang kahalagahan ng pag-iingat at pagmamalasakit sa kapaligiran.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Gamit ang litratong nakadisplay, gabayan ang mga mag-aaral sa pagbuo ng 5-10 pangungusap na nagsasaad kung paano iingatan ang kapaligiran.
2. Dalhin ang mga mag-aaral sa hardin. Ipamasid sa kanila kung ano-anong mga halaman, puno, at damuhan ang maaaring gamitin sa pagbuo ng proyekto. (Pagsasanib sa EKAWP at HEKASI)
D. PAGLALAHAT
Itanong sa mga bata kung ano-ano ang dapat isaalang-alang sa pag-iingat at pagmamalasakit sa kapaligiran sa pagpaplano at pagbuo ng produkto tungo sa patuloy na pag-unlad.
V. PAGTATAYA:A. Magtala ng maaari mong imungkahi para sa wastong pag-iingat sa
kapaligiran.
B. Pasagutan ang Gawin Natin at gabayan ang mga bata sa pagsasagawa nito.
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:Magpagawa ng mga repleksiyon sa iyong mga mag-aaral tung-
kol sa pagmamalasakit sa kapaligiran. Ipagawa ito sa isang illustration board na may kasamang larawan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
252
I. NILALAMAN:Sa araling ito, matututuhan ng mag-aaral ang mga gawi na dapat o
di dapat isaugali upang makatulong sa patuloy na pag-unlad. Ang patuloy na pag-unlad ay makatutulong sa ekonomiya ng ating bansa.
II. LAYUNIN:
1. Naiisa-isa ang mga gawi na dapat o di-dapat isaugali upang makatulong sa patuloy na pag-unlad
2. Natututuhan ang mga gawi na dapat o di-dapat isaugali upang makatulong sa patuloy na pag-unlad
3. Naitataguyod ang mga gawi na dapat o di-dapat isa-ugali upang makatulong sa patuloy na pag-unlad
III. PAKSANG ARALIN:Paksa: Mga Gawi na Dapat o Di Dapat Isaugali Upang Makatulong sa Patuloy na Pag-unladSanggunian: Aralin 20 K-12-EPP4IA Oj-10Kagamitan: larawan ng talangka, walis tingting
IV. PANIMULANG PAGTATASA:Ipasagot sa mga mag-aaral ng sumusunod na tanong:
Ano-ano ang mga gawain na dapat o di dapat isaugali upang makatulong sa patuloy na pag-unlad?
V. PAMAMARAAN:A. PAGGANYAK
Magpaskil ng larawan ng mga talangka na nag-uunahan sa pag-akyat sa isang basket. Hayaan ang mga mag-aaral na magbigay ng kanilang ideya tungkol sa larawan. Isulat sa pisara ang kanilang mga ideya.
B. PAGLALAHAD
Ipakita ang paggamit ng walis tingting at isang pirasong tingting itanong sa kanila ang sumusunod:
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
253
1. Ano ang ipinakikita ng mga talangka sa larawan habang sila ay nag-uunahan sa pag- akyat?
2. Ano ang epekto kung buong walis tingting ang gagamitin sa pagwawalis?
3. Papaano kung isang walis tingting lamang ang gagamitin sa pagwawalis?
4. Ipabasa sa mga mag-aaral ang Linangin Natin at ipaunawa sa kanila ang kanilang gampanin upang magkaroon ng patuloy sa pag-unlad.
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN
1. Ipaliwanag: “No Man is an Island.”2. Ipagawa sa mga mag-aaral ang gawain sa nasa Gawin Natin3. Ipasadula sa kanila ang kanilang naihanda kinabukasan.
(Pagsanib sa Mapeh)
D. PAGLALAHAT
Ang patuloy na pag-unlad ay nangangahulugan ng tamang paglinang ng ating mga kakayahan upang makatulong sa sarili at pamilya at higit sa lahat, makatulong din sa ibang tao. Ito ay nagpapakita rin ng pagpapahalaga sa kinabukasan ng ating bansa tungo sa maunlad na ekonomiya.
VI. PAGTATAYA:
Tseklist OO HINDI1. Kainggitan ang mga taong umaangat2. Ayaw tumulong sa kapuwa3. Purihin ang nakagagawa ng mabuti4. Awayin ang marurunong5. Tumulong sa lahat ng pagkakataon
VII. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN:
Repleksiyon:
Ang pag-unlad ng kapuwa ay hindi dapat kainggitan, bagkus ito ay magiging inspirasyon sa lahat na bawat isa sa atin ay magsumi-kap sa buhay.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
254
I. NILALAMAN:Sa araling ito ay, ipaliliwanag ang iba’t ibang regulasyon at kautusan
ng pamahalaang lokal sa negosyong panserbisyo at produkto. Magiging mapanuri ang mamimili at negosyante sa mga regulasyon at panuntunan sa pagnenegosyo.
II. LAYUNIN:1. Nalalaman ang iba’t ibang mga regulasyon at kautusan ng
pamahalaang lokal kaugnay sa napiling negosyong pang serbisyo at produkto
2. Napahahalagahan ang pagtupad sa regulasyon at kautusan ng pamahalaang lokal kaugnay ng napiling negosyong panserbisyo at produkto
3. Naisasagawa ang iba’t ibang regulasyon at kautusan ng pamahalaang lokal kaugnay sa napiling negosyong panserbisyo at produkto
III. PAKSANG ARALINPaksa: Mga Regulasyon at Kautusan ng Pamahalaang Lokal Kaugnay ng Napiling Negosyong Panserbisyo at ProduktoSanggunian: Aralin 21 K-12-EPP4IA Oj11Kagamitan: tsart, larawan
IV. PAMAMARAAN: A. PAGGANYAK
1. Magpaskil ng larawan ng sumusunod na may namimili at nagbebenta:
a. Botikab. Panaderyac. Sari-sari stored. Bilihan ng Pagkaine. Pampasaherong Tricycle
2. Bigyan ng panuto sa pagbibigay ng sariling kuro-kuro batay sa kanilang namasdan sa larawan:
MGA REGULASYON AT KAUTUSAN NG PAMAHALAANG LOKAL KAUGNAYA NG NAPILING
NEGOSYONG PANSERBISYO AT PRODUKTO
Ind. Arts Aralin 22
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
255
B. PAGLALAHAD1. Bakit mahalagang nakauniporme ang mga nagtitinda?2. Bakit iisa ang kulay ng tricycle at nakapila sila sa pagsasakay
ng pasahero?3. Sa paanong paraan isinisilbi ang pagkain sa isang fast food?
C. PAGPAPALALIM NG KAALAMAN Ipabasa sa mga mag-aaral ang araling ito na nasa LM.Mga Kautusan at regulasyong lokal sa pagpapatayo ng isang
negosyo1. Kumuha ng permiso sa napiling negosyo para sa operasyon
• Permit sa Baranggay• Permit sa Bayan/Munisipyo• Permit sa Siyudad• Permit sa DTI
2. Magkaroon ng Sanitation at Health Permit kung ang negosyo ay may kinalaman sa pagkain.
Kantina Restaurant Karinderya Turo-turo
D. PAGLALAHAT Sa isang negosyong panserbisyo, dapat na sumunod ang mga
negosyante sa mga regulasyong itinakda ng ating pamahalaan.
V. PAGTATAYA:Tseklist OO HINDI
1. Kailangan ba ang lisensya sa pagmamaneho?2. Dapat bang nakauniporme ang mga nagtitinda?3. Puwede bang magtinda nang walang permit?4. Kukuha ka ba ng tauhang walang alam sa
serbisyo?5. Dapat bang malusog ang mga tindera?
VI. PAGPAPAYAMAN NG GAWAIN: Sumunod sa mga regulasyon na ipinatutupad ng pamahalaan upang
maiwasan ang aberya.
VII. KARAGDAGANG SANGGUNIAN:Basahin: Tingiang Pangangalakal Umunlad sa Paggawa
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
256
Unit Test- (Unit 1)
Panuto: Piliin ang titik ng tamang sagot.1. Ang dalawang sistema ng pagsusukat.
1. Ingles 3. Metrik2. Filipino 4. Visayan
a. 1 at 2 c. 1 at 4b. 2 at 3 d. 1 at 3
2. Ang ________ ay ginagamit na panukat sa kapantayan ng isang tabla.
a. ruler c. eskwalab. t-square d. tape measure
3. Ginagamit ang __________ sa pagsukat ng kapal, lapad, at haba ng isang tabla.
a. ruler c. eskwalab. steel rule d. pull-push rule
4. Ibang tawag sa talampakan.a. pulgada c. sentimetrob. metro d. piye
5. Uri ng linya na ginagamit sa paglalarawan ng bahagi ng drawing na di-nakikita.
a. _ _ _ _ _ _ _ _ _ c. ______________b. d.
6. Ang 54 na pulgada ay katumbas sa isang _______________.a. piye c. yardab. metro d. talampakan
7. Malalaman mo ang sukat ng kapal, lapad, at haba ng larawan sa pamamagitan ng linyang _________.
a. hidden line c. break lineb. dimension line d. border lline
8. Ang hugis ng inilalarawang bagay ay ipinakikita ng linyang __________.
a. reference line c. hidden lineb. extension line d. visible line
9. Maliban sa gamit panukat, alin sa sumusunod ang ginagamit na gabay sa paggawa ng guhit na pahalang?
a. t-square c. triangleb. ruler d. protractor
10. Ikaw ay guguhit ng isang isometric drawing, anong kagamitang pandrowing ang iyong gagamiting gabay sa paggawa ng guhit pahalang?
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
257
a. protractor c. triangleb. t-square d. ruler
11. Alin sa sumusunod ang hindi kasali sa grupo?a. eskwala c. martilyob. ruler d. triangle
12. Kung ang protractor ay gamit panukat sa mga arko at pabilog na guhit, ano naman ang ginagamit na panukat sa mga guhit at linya?
a. tape measure c. zigzag ruleb. ruler d. steel square
13. Ikaw ay magtatabas o puputol ng kartolina para sa gagawin mong photo album, ano ang gagamitin mong kagamitan upang masigurado ang pagkakuwadrado ng papel?
a. eskuwala c. t-squareb. steel square d. meter stick
14. Ang sumusunod ay mga yunit sa pagsusukat, alin ang hindi nabibilang sa pangkat?
a. pulgada c. kilometrob. yarda d. talampakan
15. Kung ang metro ay yunit ng pagsusukat sa sistemang metric, ano naman ang piye?
a. Español c. Pilipinob. Cebuano d. English
16. Ilang metro ang katumbas ng 150 sqm.?a. 2 c. 1 ½b. 3 ¼ d. 4
17. Ikaw ay guguhit ng linyang may sukat na tatlong sentimetro, dudugtungan ito ng 25 millimetro, ano ang sukat ng linya na iyong iguguhit?
a. 4 ½ sqm. c. 45 mm.b. 5 ½ sqm. d. 3 m.
18. Ang ( “ ) ay simbolo ng _____________. a. piye c. talampakanb. pulgada d. yarda
19. Anong istilo ng pagtititik ang karaniwang ginagamit sa harap ng malalaking gusali?
a. Gothic c. Scriptb. Text d. Roman
20. Ang pinakamahirap na istilo ng pagtititik ay ____________.a. Gothic c. Scriptb. Text d. Roman
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
258
Post TestPanuto: Piliin ang titik ng tamang sagot.
1. Sa paggawa ng krokis, ginagamit ang __________.a. lapis c. pentel penb. ball pen d. colored pen
2. Sa ginawa mong proyekto, alin sa sumusunod ang dapat na mataas ang presyo?
a. mataas ang halaga ng materyales na ginamitb. mura at maayosc. simple lang ang yarid. maganda, mura, maayos, at kapaki-pakinabang
3. Napagkaisahan ng magkaibigang Jose at Jun na ipagbili ang ginawang proyekto. Ano ang dapat nilang pagbatayan sa pagtatakda ng halaga ng mga ito?
a. uri ng materyalesb. tagal ng paggawac. halaga ng materyalesd. halaga ng materyales at paggawa
4. Magkano ipagbibili ang proyektong ginawa na may kabuuang halaga na Php100.00 kung ang mark-up price ay dalawampung porsiyento?
a. Php110.00 c. Php120.00b. Php130.00 d. Php122.00
5. Alin sa sumusunod na gawain ang ginagamitan ng shading?a. still-life painting c. letteringb. silk-screen printing d. lahat nang nabanggit
6. Sa pagguhit ng mukha ng tao, ano ang unang hakbang na gagawin?a. shading c. outliningb. sketching d. lettering
7. Alin sa sumusunod na gawain ang hindi ginagamitan ng shading, basic sketching, at outlining?
a. t-shirt printing c. dress makingb. landscaping d. gardening
8. Dito makikita ang kumpletong listahan ng materyales?a. talaan ng kasangkapanb. talaan ng materyalesc. layunind. working drawing
9. Alin sa sumusunod ang panuntunan sa pangangalaga ng kalikasan?
a. itapon ang basura sa tamang tapunan.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
259
b. putulin ang mga puno sa kagubatan.c. gumamit ng paputok sa pangingisda.d. sunugin ang basura.
10. Ginagamit sa pagsukat ng anggulong hindi nasusukat ng alinmang triangle?
a. ruler c. metrong tiklupinb. protractor d. medida
11. Bakit dapat mayroong disenyo ang proyekto?a. Upang maging gabay sa gumagawa.b. Dahil ito ay utos ng guro.c. Para matibay tingnan.d. Para mukhang mamahalin ang proyekto.
12. Napakahalaga sa disenyo ang ipakita ang tatlong tanawin ng proyekto na may kaniya-kaniyang sukat. Sa anong paraan ito magagawa?
a. oblique c. orthographicb. isometric d. metric
13. Alin ang hindi kabilang sa regulasyon at panuntunan ng pamahalaang lokal sa pagtatayo ng negosyong pangserbisyo at produkto?
a. sanitary permit c. municipal permitb. barangay permit d. Malacañang permit
14. Kung ikaw ay nakatira malapit sa dalampasigan, anong proyekto o produkto ang iyong magagawa?
a. yari sa kahoy c. yari sa metalb. yari sa kabibe d. a, b, at c
15. Sa pagbuo ng proyekto na mula sa kahoy, gagamit tayo ng iba’t ibang kasangkapan. Alin dito ang makakatulong para masunod natin ang panuntunang pangkalusugan at pangkaligtasan?
a. Gumamit ng guwantes at apron.b. Panatilihing malinis at maayos ang kagamitan.c. Gumawa sa tamang lugar.d. A at B
16. Tuusin ang ginastos at kikitain sa proyektong flower vase.parte ng niyog - Php25.00pandikit - Php12.00barnis - Php23.00palamuti - Php20.00
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
260
Ano ang halaga ng proyekto kapag ibinenta na may 15% tubo?a. Php95.00b. Php 102.00c. Php92.00d. Php87.00
17. Ang sumusunod ay mga paraan sa pagbebenta ng produkto. Alin ang hindi kasama sa mga ito?
a. Maging magiliw sa mga mamimili.b. Lagyan ng palatandaan ang bawat uri ng produkto.c. Ilatag sa ibabaw ng mesa ang mga produktong ibebenta.d. Ilagay sa bilao ang mga paninda.
18. Ano ang wastong pagkakasunod-sunod ng mga paraan sa pag-aayos ng produktong ipagbibili.
1. Ihanda ang mga kailangan sa pag-aayos ng mga produktong ipagbibili.
2. Lagyan ng itiketa ang produkto kung magkano ang presyo.3. Isalansan nang maayos ang mga produkto sa loob ng
lalagyan.4. Linisin nang mabuti ang produktong ipagbibili.a. 1 2 3 4 c. 1 3 2 4b. 2 4 3 1 d. 1 4 2 3
19. Tinatawag na gabay sa paggawa ng proyekto ang _______________.a. talaan ng materyales c. mga hakbang sa paggawab. plano ng proyekto d. layunin sa paggawa
20. Alin sa sumusunod ang mabisang paraan sa paghihikayat ng mamimili.
a. Maruming paligid ng tindahan.b. Hindi magalang sa mamimili.c. Maayos at malinis na paninda.d. Halo-halo ang mga paninda.
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
261
GLOSSARYAudio conferencing A meeting held by people in two different places
via audio devicesBlog An informational site maintained with regular
entries of commentary, descriptions of events, or social issues. Also called personal journal because it captures the thoughts and experiences of user or group of users
Bookmark Serves as a marker for a website. In Internet Explorer they’re called “Favorites”. It is a feature within a browser that enables you to keep a record of web pages that you have visited and would like to browse again
Chat An exchange of information through text dialogue in real time, or a conversation on the internet
Download To transfer a copy of data, a computer program, a text file, an image file, a sound file, or video file from one computer to another computer. It is also a means of obtaining data and programs from the World Wide Web
Electronic mail A system for creating, sending, and receiving messages via the internet
Electronic spread-sheets
The software that organizes data into rows and columns. Data can be analyzed, manipulated, and updated
EPP (Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan)
A subject that introduces children from Grades 4 to 5 into the world of work
File sharing An exchange of files between computers over the internet. The term “file sharing” can also refer to disk or server sharing between computers on a closed network
File system A way of storing and organizing information into a data storage device
Information and Com-munication Technology (ICT)
Consists of the hardware, software, networks, and media for collecting, storing, processing, transmitting, and presenting information
Instant messaging A type of online chat that offers real-time text transmission over the internet
Internet A global system of computer networks in which users can access and share information
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
262
GLOSSARYKnowledge product A product that creatively and innovatively extracts
information from previous knowledge and experience (knowledge basis), and transforms it into a tangible material in order to present, teach and communicate.
Malware A malicious software designed to damage or cause any other unwanted actions on a computer system
Media file Any file in a digital storage device such as an audio, video, or image file, which comes in different file formats such as mp3, aac, and wma, for audio file, and mkv, avi, and wma for video files
Multimedia The combination of multiple forms of media such as text, graphics, audio, video, animation, etc. in a single system
Online survey tools Tools for delivering surveys, collecting and analyzing results through one central system
Productivity tools A computer program that help users work effectively and efficiently, i.e., word-processing, spreadsheet and presentation software, etc.
Search Engine An information retrieval system that enable users easy to locate, retrieve, or generate information in the World Wide Web
Software An application or a set of instructions loaded into a computer that enable it to provide specific functions such as word processing, spreadsheets, presentations, databases, and image editing
TLE (Technology and Livelihood Education)
The nomenclature used in Grades 6 to mean EPP. (So used because the medium of instructions for EPP in Grade 6 is English)
Upload Sending a copy of a computer program, a text file, an image file, a sound file or a video file from one computer to another computer system; importing data into a system
Web browser A software used to search, retrieve, and capture all the information from the World Wide Web such as Netscape Navigator, Internet Explorer
Website A set of web pages that belong to each other as one group. Each web page is linked to the others in some way
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
DEPED COPY
263
GLOSSARYWikis A website that allows user to edit collaboratively,
like Wikipedia. Once people have appropriate permissions set by the wiki owner, they can create pages and/or add to and alter existing pages
Word processing tools A basic word processing programs used to create, edit, and print documents
Video conferencing A ‘meeting’ between two or more people who are in separate geographical locations using the video monitors, specialist software, fast broadband connections and/or satellite technology or Internet
Virus A destructive program transferred covertly to files and applications usually spread by a computer network, by e-mail, or removable media, like a floppy disk or memory stick
All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means - electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.