論(论) 語(语) - gentanusantara.com · 2014. 6. 23. · 論 lùn 語 yǔ (论 lùn 语 yǔ)-(lun...
TRANSCRIPT
論 (论)
語 (语)
LUN YU - LUN GI
Sabda Suci
Bratayana Ongkowijaya, SE, XDS
2012
論
l ù n
語
yǔ
(论l ù n
语
yǔ
) - (LUN GI)
SABDA SUCI
Bagian A
JILID I. 學
xué
(学xué
) 而é r
- (HAK JI - BELAJAR)
子
z ǐ
曰
yuē
：學
xué
(学xué
) 而é r
時
shí
(时shí
) 習x í
(习x í
) 之zhī
，不
bú
亦
y ì
說
yue
(说yue
) 乎hū
？
1. Nabi bersabda, “belajar dan selalu dilatih, tidakkah itu menyenangkan?”
有
yǒu
朋
péng
自
z ì
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 方fāng
來
lá i
(来lái
) ，不bú
亦
y ì
樂
l è
(乐l è
) 乎hū
？
“Kawan-kawan datang dari tempat jauh, tidakkah itu membahagiakan?”
人
rén
不
bù
知
zhī
，而
é r
不
bú
愠
yùn
，不
bú
亦
y ì
君
jūn
子
z ǐ
乎
hū
？
“Sekalipun orang tidak mau tahu, tidak menyesali; bukankah ini sikap seorang Jun Zi -
Kun Cu ?”
有
yǒu
子
z ǐ
曰
yuē
：其
q í
為
wéi(为wéi
) 人rén
也
yě
孝
xiào
弟
d ì
，
而
é r
好
hǎo
犯
fàn
上
shàng
者
zhě
，鮮
xiǎn
(鲜xiān
) 矣y ǐ
；
不
bù
好
hǎo
犯
fàn
上
shàng
，而
é r
好
hǎo
作
zuò
亂
luàn
(乱luàn
) 者zhě
，未
wèi
之
zhī
有
yǒu
也
yě
。
2. You Zi - Yu Cu berkata, “Seseorang yang dapat berlaku Bakti dan Rendah hati,
tetapi suka menentang atasan, sungguh jarang terjadi; tidak suka menentang atasan,
tetapi suka mengacau, ini belum pernah terjadi.”
君
jūn
子
z ǐ
務
wù
(务wù
) 本běn
，本
běn
立
l ì
而
é r
道
dào
生
shēng
。
孝
xiào
弟
d ì
也
yě
者
zhě
，其
q í
為
wéi(为wéi
) 仁rén
之
zhī
本
běn
與
yǔ
(与yǔ
) ？
“Maka seorang Jun Zi - Kun Cu mengutamakan pokok; sebab, setelah pokok itu tegak,
Jalan Suci akan tumbuh. Laku Bakti dan Rendah Hati itulah pokok Peri Cinta Kasih.”
子
z ǐ
曰
yuē
：巧
qiǎo
言
yán
令
lìng
色
sè
，鮮
xiǎn
(鲜xiān
) 矣y ǐ
仁
rén
。
3. Nabi bersabda, “Seorang yang pandai memutar kata-kata dan bermanis muka,
sesungguhnya jarang ber Peri Cinta Kasih.” (Shu Jing - Su King II.3.1)
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
日
r ì
三
sān
省
xǐng
吾
wú
身
shēn
。
為
wéi(为wéi
) 人rén
謀
móu
( 谋móu
) 而é r
不
bú
忠
zhōng
乎
hū
？
與
yǔ
(与yǔ
) 朋péng
友
yǒu
交
jiāo
而
é r
不
bú
信
xìn
乎
hū
？ 傳
chuán
( 传chuán
) 不bú
習
x í
(习x í
) 乎hū
？
4. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Tiap hari aku memeriksa diri dalam tiga hal; Sebagai
manusia adakah aku berlaku tidak Satya? Bergaul dengan kawan dan sahabat
adakah aku berlaku tidak dapat dipercaya? Dan adakah ajaran Guru yang tidak
kulatih?”
子
z ǐ
曰
yuē
：道
dào
千
qiān
乘
chéng
之
zhī
國
guó
(国guó
) ，敬jìng
事
shì
而
é r
信
xìn
，
節
j ié
(节j ié
) 用yòng
而
é r
愛
à i
(爱à i
) 人rén
，使
shǐ
民
mín
以
y ǐ
時
shí
(时shí
) 。
5. Nabi bersabda. “Mengatur negeri yang mempunyai seribu kereta perang harus
hormat kepada tugas dan dapat dipercaya, hemat dalam anggaran belanja dan
mencintai sesama manusia, memerintah rakyat hendaklah disesuaikan dengan
waktunya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：弟
d ì
子
z ǐ
入
r ù
則
zé
(则zé
) 孝xiào
，出
chū
則
zé
(则zé
) 弟d ì
，謹
j ǐn
(谨j ǐn
) 而é r
信
xìn
，
汎
f á
愛
à i
(爱à i
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) ，而é r
親
qīn
(亲qīn
) 仁rén
，
行
xíng
有
yǒu
餘
yú
(余yú
) 力l ì
，則
zé
(则zé
) 以y ǐ
學
xué
(学xué
) 文wén
。
6. Nabi bersabda, “Seorang muda, di rumah hendaklah berlaku Bakti, di luar
hendaklah bersikap Rendah Hati, hati-hati sehingga dapat dipercaya, menaruh cinta
kepada masyarakat dan berhubungan erat dengan orang yang ber Peri Cinta Kasih.
Bila telah melakukan hal ini dan masih mempunyai kelebihan tenaga, gunakanlah
untuk memepelajari kitab-kitab.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：賢
xiàn
(贤xiàn
) 賢xiàn
(贤xiàn
) 易y ì
色
sè
；
事
shì
父
f ù
母
mǔ
能
néng
竭
j ié
其
q í
力
l ì
；
事
shì
君
jūn
， 能
néng
致
zhì
其
q í
身
shēn
；
與
yǔ
(与yǔ
) 朋péng
友
yǒu
交
jiāo
，言
yán
而
é r
有
yǒu
信
xìn
。
雖
suī
(虽suī
) 曰yuē
未
wèi
學
xué
(学xué
) ，吾wú
必
b ì
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
學
xué
(学xué
) 矣y ǐ
。
7. Zi Xia - Cu He berkata, “Orang yang dapat menjunjung Kebijaksanaan lebih dari
keelokan, melayani orang tua dapat mencurahkan tenaganya, mengabdi kepada
pemimpin berani berkorban, bergaul dengan kawan dan sahabat kata-katanya dapat
dipercaya; meskipun dikatakan ia belum belajar, aku akan mengatakan ia sudah
belajar.” (Lun Yu - Lun Gi IX: 18)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
，不
bú
重
zhòng
則
zé
(则zé
) 不bú
威
wēi
；學
xué
(学xué
) 則zé
(则zé
) 不bú
固
gù
。
8. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu bila tidak menghargai dirinya, niscaya
tidak berwibawa; belajarpun tidak akan teguh.”
主
zhǔ
忠
zhōng
信
xìn
。
“Utamakanlah sikap Satya Dan Dapat Dipercaya.”
無
wú
(无wú
) 友yǒu
不
bù
如
r ú
己
j ǐ
者
zhě
；
“Janganlah berkawan dengan orang yang tidak seperti dirimu.”
過
guò
(过guò
) 則zé
(则zé
) 勿wù
憚
dàn
(惮dàn
) 改gǎi
。
“Bila bersalah janganlah takut memperbaiki.” (Lun Yu - Lun Gi IV:7; V.25)
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
： 慎
shèn
終
zhōng
( 终zhōng
) 追zhuī
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) ，民mín
德
dé
歸
guī
(归guī
) 厚hòu
矣
y ǐ
。
9. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Hati-hatilah saat orang tua meninggal dunia dan
janganlah lupa memperingati sekalipun telah jauh. Dengan demikian rakyat akan
kembali tebal Kebajikannya.” (Lun Yu - Lun Gi II: 5)
子
z ǐ
禽
qín
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 子z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
至
zhì
於
yū
(于yú
) 是shì
邦
bāng
也
yě
，
必
b ì
聞
wén
(闻wén
) 其q í
政
zhèng
，求
qiú
之
zhī
與
yǔ
(与yǔ
) ，抑y ì
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
與
yǔ
(与yǔ
) ？
10. Zi Qin - Cu Khiem tanya kepada Zi Gong - Cu Khong “Tiap kali Guru tiba di suatu
Negara, niscaya mengetahui pemerintahannya. Ini disebabkan karena berusaha
mengetahui atau diberi tahu?”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
温
wēn
， 良
liáng
， 恭
gōng
，俭
jiǎn
， 讓
ràng
( 让ràng
) 以y ǐ
得
dé
之
zhī
。
夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
求
qiú
之
zhī
也
yě
，其
q í
諸
zhū
(诸zhū
) 異y ì
(异y ì
) 乎hū
人
rén
之
zhī
求
qiú
之
zhī
與
yǔ
(与yǔ
) ？
Zi Gong - Cu Khong menjawab, “Guru mendapat kan itu karena sikapNya yang ramah
tamah, baik hati, hormat, sederhana dan suka mengalah. Demikianlah Guru
mendapatkan pengetahuan itu. Berbeda dengan orang lainkah cara Guru
mendapatkannya?” (Lun Yu - Lun Gi V:4)
子
z ǐ
曰
yuē
：父
f ù
在
zài
， 觀
guān
( 观guān
) 其q í
志
zhì
；父
f ù
没
méi
， 觀
guān
( 观guān
) 其q í
行
xíng
；
三
sān
年
nián
無
wú
(无wú
) 改gǎi
於
yū
(于yú
) 父f ù
之
zhī
道
dào
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 孝xiào
矣
y ǐ
。
11. Nabi bersabda, “Pada saat ayah seseorang masih hidup, periksalah cita-citanya;
setelah meninggal dunia, periksalah perbuatannya. Bila selama tiga tahun tidak
mengubah Jalan Suci orang tuanya, boleh ia disebut seorang anak berbakti.”
(Lun Yu - Lun Gi IV: 20)
有
yǒu
子
z ǐ
曰
yuē
：禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 之zhī
用
yòng
，和
hé
為
wéi(为wéi
) 貴guì
(贵guì
) 。
先
xiān
王
wáng
之
zhī
道
dào
，斯
s ī
為
wéi(为wéi
) 美měi
，小
xiǎo
大
dà
由
yóu
之
zhī
。
12. You Zi - Yu Cu berkata, “Di dalam menjalankan Tata Susila itu, keselarasanlah
yang paling utama. Maka Jalan Suci raja-raja purba itu menyatakan, bahwa memang
hal itulah terbaik untuk mengatasi perkara kecil maupun besar.”
有
yǒu
所
suǒ
不
bù
行
xíng
，知
zhī
和
hé
而
é r
和
hé
， 不
bú
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 節j ié
(节j ié
) 之zhī
，亦
y ì
不
bù
可
kě
行
xíng
也
yě
。
“Kalau ada hal-hal yang tidak dapat dijalankan, inilah kalau orang hanya menjalankan
keselarasan demi keselarasan saja, tanpa didasari Kesusilaan. Sudah barang tentu,
ada hal yang tidak dapat dijalankan.” (Lun Yu - Lun Gi IV: 13)
有
yǒu
子
z ǐ
曰
yuē
：信
xìn
近
jìn
於
yū
(于yú
) 義y ì
(义y ì
) ，言yán
可
kě
復
f ù
(复f ù
) 也yě
；
恭
gōng
近
jìn
於
yū
(于yú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ， 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 恥chǐ
(耻chǐ
) 辱r ǔ
也
yě
；
因
yīn
不
bú
失
shī
其
q í
親
qīn
(亲qīn
) ，亦y ì
可
kě
宗
zōng
也
yě
。
13. You Zi - Yu Cu berkata, “Kalau memegang sikap Dapat Dipercaya itu dilandasi
Kebenaran, maka kata-katanya akan dapat ditepati. Kalau Sikap Hormat itu dilandasi
Tata Susila, niscaya menjauhkan malu dan hina. Kalau dapat dekat kepada orang
yang patut (karena jiwanya yang luhur), ia akan mendapatkan pembimbing yang
boleh dijunjung.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
食
shí
無
wú
(无wú
) 求qiú
飽
bǎo
(饱bǎo
) ，居j ū
無
wú
无
wú
求
qiú
安
ān
，
敏
mǐn
於
yū
(于yú
) 事shì
而
é r
慎
shèn
於
yū
(于yú
) 言yán
，就
j iù
有
yǒu
道
dào
而
é r
正
zhèng
焉
yān
，
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 好hào
學
xué
(学xué
) 也yě
已
y ǐ
。
14. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu, makan tidak mengutamakan
kenyangnya; bertempat tinggal tidak mengutamakan enaknya, ia tangkas di dalam
tugasnya dan hati-hati di dalam kata-katanya. Bila mendapatkan seorang yang hidup
di dalam Jalan Suci, ia menjadikannya teladan meluruskan hati. Demikianlah seorang
yang benar-benar suka belajar.” (Lun Yu - Lun Gi II: 15)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：貧
pín
(贫pín
) 而é r
無
wú
(无wú
) 諂chǎn
( 谄chǎn
) ，富f ù
而
é r
無
wú
(无wú
) 驕jiāo
(骄jiāo
) ，
何
hé
如
r ú
？子
z ǐ
曰
yuē
：可
kě
也
yě
。
未
wèi
若
ruò
貧
pín
(贫pín
) 而é r
樂
l è
(乐l è
) ，富f ù
而
é r
好
hǎo
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 者zhě
也
yě
。
15. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Seorang yang pada saat miskin tidak mau menjilat
dan pada saat kaya tidak sombong, bagaimanakah dia?” Nabi menjawab, “Itu cukup
baik. Tetapi, alangkah baiknya bila pada saat miskin tetap gembira dan pada saat
kaya tetap menyukai Kesusilaan.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 10)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：《詩
shī
(诗shī
)》 云
yún
，如
r ú
切
qiē
如
r ú
磋
cuō
！
如
r ú
琢
zhuó
如
r ú
磨
mó
，其
q í
斯
s ī
之
zhī
謂
wèi
(谓wèi
) 與yǔ
(与yǔ
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
！始
shǐ
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 言yán
；
《詩
shī
(诗shī
)》 已
y ǐ
矣
y ǐ
，告
gào
諸
zhū
(诸zhū
) 往
wǎng
而
é r
知
zhī
来
lái
者
zhě
。
Zi Gong - Cu Khong berkata, “Di dalam Kitab Sanjak tertulis, ‘Laksana dibelah, dikikir,
laksana dipahat, digosok.’ Demikiankah yang guru maksudkan?” Nabi bersabda, “O,
Si - Su; engkaulah orang yang dapat diajak membicarakan Kitab Sanjak; dengan
Kubicarakan hal yang satu, kamu mengetahui kelanjutannya.”
(Shi Jing - Si King I. 5.1.2)
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
患
huàn
人
rén
之
zhī
不
bú
已
y ǐ
知
zhī
， 患
huàn
不
bú
知
zhī
人
rén
也
yě
。
16. Nabi bersabda, “Jangan khawatir orang tidak mengenal dirimu, khawatirlah kalau
tidak dapat mengenal orang lain.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 30)
JILID II. 為
wéi
(为wéi
) 政zhèng
- (WI CING - PEMERINTAHAN)
子
z ǐ
曰
yuē
：為
wéi
(为wéi
) 政
zhèng
以
y ǐ
德
dé
，譬
p ì
如
r ú
北
běi
辰
chén
，
居
j ū
其
q í
所
suǒ
而
é r
眾
zhòng
( 众zhòng
) 星xīng
共
gòng
之
zhī
。
1. Nabi bersabda, “Pemerintahan yang berdasarkan Kebajikan itu laksana bintang
Kutub Utara tetap di tempatnya dan bintang - bintang lain menglilinginya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：詩
shī
(诗shī
) 三sān
百
bǎi
，壹
y ī
(一y ì
) 言yán
以
y ǐ
蔽
b ì
之
zhī
，曰
yuē
：思
s ī
無
wú
(无wú
) 邪xié
。
2. Nabi bersabda, “Ada tiga ratus sanjak lebih isi Kitab Sanjak, tetapi dapat diringkas
menjadi satu kalimat: ‘Pikiran jangan sesat’.” (Lun Yu - Lun Gi XIII: 5)
子
z ǐ
曰
yuē
：道
dào
之
zhī
以
y ǐ
政
zhèng
，齊
q í
(齐q í
) 之zhī
以
y ǐ
刑
xíng
，民
mín
免
miǎn
而
é r
無
wú
(无wú
) 恥chǐ
(耻chǐ
) ，
3. Nabi bersabda, “Dibimbing dengan undang-undang, dilengkapi dengan hukuman,
menjadikan rakyat hanya berusaha menghindari itu dan kehilangan perasaan harga
diri.”
道
dào
之
zhī
以
y ǐ
德
dé
，齊
q í
(齐q í
) 之zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，有yǒu
恥
chǐ
(耻chǐ
) 且qiě
格
gé
。
“Dibimbing dengan Kebajikan dan dilengkapi dengan Kesusilaan, menjadikan rakyat
tumbuh perasaan harga diri dan berusaha hidup benar.” (Meng Zi - Bing Cu VIIA: 3)
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
十
shí
有
yǒu
五
wǔ
而
é r
志
zhì
於
yū
(于yú
) 學xué
(学xué
) ，
4. Nabi bersabda, “Pada waktu berusia lima belas tahun, sudah teguh semangat
belajarKu.
三
sān
十
shí
而
é r
立
l ì
，
“Usia tiga puluh tahun, tegaklah pendirian.
四
s ì十
shí而
é r不
bù惑
huò，
“Usia empat puluh tahun, tiada lagi keraguan dalam pikiran
五
wǔ十
shí而
é r知
zhī天
tiān命
mìng，
“Usia lima puluh tahun, telah mengerti akan Firman Tian - Thian.
(Meng Zi - Bing Cu VII:17)
六
liù十
shí而
é r耳
ě r順
shùn
( 顺shùn
) ，
“Usia enam puluh tahun, pendengaran telah menjadi alat yang patuh (untuk
menerima kebenaran).
七
q ī
十
shí
而
é r
從
cóng
( 从cóng
) 心xīn
所
suǒ
欲
yù
不
bú
踰
yú
矩
j ǔ
。
“Dan usia tujuh puluh tahun, Aku sudah dapat mengikuti hati dengan tidak melanggar
Garis Kebenaran.
孟
mèng
懿
y ì
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) 孝xiào
，子
z ǐ
曰
yuē
：無
wú
(无wú
) 違wéi
(违wéi
) 。
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 御yù
，子
z ǐ
告
gào
之
zhī
曰
yuē
： 孟
mèng
孫
sūn
(孙sūn
) 問wèn
(问wèn
) 孝xiào
於
yū
(于yú
) 我wǒ
，
我
wǒ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
無
wú
(无wú
) 違wéi
(违wéi
) 。樊fán
遲
chí
(迟chí
) 曰yuē
：何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 也yě
。
子
z ǐ
曰
yuē
： 生
shēng
，事
shì
之
zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ；死s ǐ
，葬
zàng
之
zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，祭j ì
之
zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 。
5. Meng Yi Zi - Bing I Cu bertanya hal Laku Bakti. Nabi menjawab, “Jangan
melanggar!” Ketika Fan Chi - Huan Thi menyaisi kereta, Nabi memberi tahu
kepadanya, “Tadi Meng Sun - Bing Sun bertanya hal Laku Bakti dan Kujawab ‘Jangan
melanggar!” (Lun Yu - Lun Gi VI.22)
Fan Chi - Huan Thi bertanya, “Apakah yang Guru maksudkan?” Nabi menjawab,
“Pada saat hidup, layanilah sesuai dengan Kesusilaan; ketika meninggal dunia,
makamkanlah sesuai dengan Kesusilaan; dan, sembahyangilah sesuai dengan
Kesusilaan.” (Lun Yu - Lun Gi I: 9; III: 1, 2; XIX: 5; Meng Zi - Bing Cu IIIA: 2)
孟
mèng
武
wǔ
伯
bó
問
wèn
(问wèn
) 孝xiào
，子
z ǐ
曰
yuē
：父
f ù
母
mǔ
唯
wéi
其
q í
疾
j í
之
zhī
憂
yōu
(忧yōu
) 。
6. Meng Wu Bo - Bing Bu Pik bertanya hal Laku Bakti. Nabi menjawab, “Orang tua
merasa sedih kalau anaknya sakit.” (Lun Yu - Lun Gi V: 8)
子
z ǐ
游
you
問
wèn
(问wèn
) 孝xiào
，子
z ǐ
曰
yuē
：今
jīn
之
zhī
孝
xiào
者
zhě
，是
shì
謂
wèi
(谓wèi
) 能néng
養
yǎng
( 养yǎng
) 。
至
zhì
於
yū
(于yú
) 犬quǎn
馬
mǎ
(马mǎ
) ，皆j iē
能
néng
有
yǒu
養
yǎng
( 养yǎng
) ，不bú
敬
jìng
，何
hé
以
y ǐ
别
bié
乎
hū
？
7. Zi You - Cu Yu bertanya hal Laku Bakti. Nabi menjawab, “Sekarang yang dikatakan
Laku Bakti katanya asal dapat memelihara, tetapi anjing dan kudapun dapat memberi
pemeliharaan. Bila tidak disertai hormat, apa bedanya?”
子
z ǐ
夏
xià
問
wèn
(问wèn
) 孝xiào
，子
z ǐ
曰
yuē
：色
sè
難
nán
(难nán
) 。
有
yǒu
事
shì
，弟
d ì
子
z ǐ
服
f ú
其
q í
勞
láo
(劳láo
) ；
有
yǒu
酒
j iǔ
食
shí
，先
xiān
生
shēng
饌
zhuàn
( 馔zhuàn
) ， 曾zēng
是
shì
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 孝xiào
乎
hū
？
8. Zi Xia - Cu He bertanya hal Laku Bakti. Nabi menjawab, “Sikap wajahlah yang
sukar. Ada pekerjaan, anak melakukan dengan sekuat tenaga; ada anggur dan
makanan, lebih dahulu disuguhkan kepada orang tua; kalau hanya demikian saja,
cukupkah dinamai Laku Bakti?”
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
與
yǔ
(与yǔ
) 回huí
言
yán
， 終
zhōng
( 终zhōng
) 日r ì
不
bú
違
wéi
(违wéi
) ，如r ú
愚
yú
。
退
tuì
而
é r
省
shěng
其
q í
私
s ī
，亦
y ì
足
zú
以
y ǐ
發
f ā
(发f ā
) ，回huí
也
yě
不
bú
愚
yú
。
9. Nabi bersabda, “Sepanjang hari Aku bercakap-cakap dengan Hui - Hwee
(Yan Yuan - Gan Yan); dalam percakapan ia tidak pernah membantah, seolah-olah
seorang bodoh. Tetapi, setelah ia undur dari hadapanKu dan Kuselidiki peri laku
dalam kehidupan pribadinya, ternyata ia dapat memenuhi ajaranKu. Sesungguhnya
Hui - Hwee tidak bodoh.”
子
z ǐ
曰
yuē
：視
shì
(视shì
) 其q í
所
suǒ
以
y ǐ
，
10. Nabi bersabda, “Tiliklah latar belakang perbuatannya.”
觀
guān
( 观guān
) 其q í
所
suǒ
由
yóu
，
“Lihatlah bagaimana ia akan mewujudkannya.”
察
chá
其
q í
所
suǒ
安
ān
，
“Dan selidikilah kesenangannya.”
人
rén
焉
yān
廋
sōu
哉
zāi
？人
rén
焉
yān
廋
sōu
哉
zāi
？
“Dengan demikian, bagaimana orang dapat menyembunyikan sifat-sifatnya?”
子
z ǐ
曰
yuē
：溫
wēn
(温wēn
) 故gù
而
é r
知
zhī
新
xīn
，可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 師shī
(师shī
) 矣y ǐ
。
11. Nabi bersabda, “Orang yang memahami Ajaran Lama lalu dapat menerapkan
pada yang Baru, dia boleh dijadikan guru.” (Zhong Yong - Tiong Yong XXVI: 6)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
不
bú
器
q ì
。
12. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu itu bukan alat.” (Lun Yu - Lun Gi V.4)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 君jūn
子
z ǐ
。
子
z ǐ
曰
yuē
：先
xiān
行
xíng
其
q í
言
yán
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 從cóng
( 从cóng
) 之zhī
。
13. Zi Gong - Cu Khong bertanya hal seorang Jun Zi - Kun Cu. Nabi menjawab, “Ia
mendahulukan pekerjaan; dan selanjutnya, kata-katanya disesuaikan.”
(Lun Yu - Lun Gi V.4)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
周
zhōu
而
é r
不
bù
比
b ǐ
，小
xiǎo
人
rén
比
b ǐ
而
é r
不
bù
周
zhōu
。
14. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu mengutamakan kepentingan umum,
bukan kelompok; seorang rendah budi (Xiao Ren - Siau Jien) mengutamakan
kelompok, bukan kepentingan umum.” (Lun Yu - Lun Gi XIII: 23)
子
z ǐ
曰
yuē
：學
xué
(学xué
) 而é r
不
bú
思
s ī
則
zé
(则zé
) 罔
wǎng
，思
s ī
而
é r
不
bú
學
xué
(学xué
) 則zé
(则zé
) 殆dài
。
15. Nabi bersabda, “Belajar tanpa berfikir, sia-sia; berfikir tanpa belajar, berbahaya!”
(Lun Yu - Lun Gi I: 14)
子
z ǐ
曰
yuē
： 攻
gōng
乎
hū
異
y ì
(异y ì
) 端duān
，斯
s ī
害
hài
也
yě
已
y ǐ
。
16. Nabi bersabda, “Siapa menuntut aliran sesat, akan membahayakan diri sendiri.”
子
z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
，誨
huì
诲
huì
女
r u
，知
zhī
之
zhī
乎
hū
？
知
zhī
之
zhī
為
wéi
(为wéi
) 知zhī
之
zhī
，不
bú
知
zhī
為
wéi
(为wéi
) 不bú
知
zhī
，是
shì
知
zhī
也
yě
。
17. Nabi bersabda, “You - Yu (Zi Lu - Cu Lo), Kuberi tahu apa artinya ‘mengerti’ itu!
Bila mengerti berlakulah sebagai orang yang mengerti; bila tidak mengerti berlakukah
sebagai orang yang tidak mengerti. Itulah yang dinamai “mengerti.’”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 學xué
(学xué
) 干gān
祿
l ù
(禄l ù
) ，
18. Zi Zhang - Cu Tiang ingin belajar cara mendapatkan kedudukan.
子
z ǐ
曰
yuē
：多
duō
聞
wén
(闻wén
) 闕què
(阙quē
) 疑y í
， 慎
shèn
言
yán
其
q í
餘
yú
(余yú
) ，則zé
(则zé
) 寡guǎ
尤
yóu
；
多
duō
見
jiàn
(见jiàn
) 闕què
(阙què
) 殆dài
， 慎
shèn
行
xíng
其
q í
餘
yú
(余yú
) ，則zé
(则zé
) 寡guǎ
悔
huǐ
。
言
yán
寡
guǎ
尤
yóu
，行
xíng
寡
guǎ
悔
huǐ
，祿
l ù
(禄l ù
) 在zài
其
q í
中
zhōng
矣
y ǐ
。
Nabi bersabda, “Banyaklah mendengar, sisihkan hal yang meragukan dan hati-hatilah
membicarakan hal itu. Dengan demikian akan mengurangi orang lain menyalahkan.
Banyaklah melihat, sisih kan hal yang membahayakan dan hati-hatilah menjalankan
hal itu. Dengan demikian akan mengurangi kekecewaan sendiri. Dengan
pembicaraan tidak banyak mengandung kesalahan dan perbuatan tidak banyak
menimbulkan kekecewaan, di situlah terletak rahasia kedudukan.”
哀
ā i
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) 曰yuē
：何
hé
為
wéi
(为wéi
) 則zé
(则zé
) 民mín
服
f ú
？ 孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：
舉
j u
(举j ǔ
) 直zhí
錯
cuò
(错cuò
) 諸zhū
(诸zhū
) 枉
wǎng
，則
zé
(则zé
) 民mín
服
f ú
；
舉
j u
(举j ǔ
) 枉
wǎng
錯
cuò
(错cuò
) 諸zhū
(诸zhū
) 直zhí
，則
zé
(则zé
) 民mín
不
bù
服
f ú
。
19. Pangeran Ai - Ai bertanya, “Bagaimanakah caranya agar rakyat mau menurut?”
Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Angkatlah orang yang jujur dan singkirkanlah orang
yang curang; dengan demikian niscaya rakyat menurut. Kalau diangkat orang-orang
yang curang dan disingkarkan orang yang jujur, niscaya rakyat tidak mau menurut.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XIX:1;Lun Yu - Lun Gi III: 21)
季
j ì
康
kāng
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) ：使shǐ
民
mín
敬
jìng
， 忠
zhōng
以
y ǐ
勸
quàn
( 劝quàn
) ，如r ú
之
zhī
何
hé
？
子
z ǐ
曰
yuē
：臨
lín
(临lín
) 之zhī
以
y ǐ
莊
zhuāng
( 庄zhuāng
) ，則zé
(则zé
) 敬jìng
；孝
xiào
慈
c í
，則
zé
(则zé
) 忠
zhōng
；
舉
j u
(举j ǔ
) 善shàn
而
é r
教
jiào
不
bù
能
néng
，則
zé
(则zé
) 勸quàn
( 劝quàn
) 。
20. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu bertanya, “Bagaimanakah agar rakyat mau bersikap
Hormat, Satya dan bersedia menerima nasihat-nasihat?” Nabi menjawab: “Hadapilah
mereka dengan keluhuran budi, niscaya mereka bersikap Hormat. Teladanilah
dengan sikap Bakti dan Kasih Sayang, niscaya mereka akan bersikap Satya.
Angkatlah orang-orang yang baik untuk mendidik yang belum mengerti, niscaya
mereka mau menerima nasehat-nasehat.” (Lun Yu - Lun Gi X:16)
或
huò
謂
wèi
(谓wèi
) 孔kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：子
z ǐ
奚
x ī
不
bú
為
wéi
(为wèi
) 政
zhèng
？
21. Ada orang bertanya kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu, “Mengapa Guru tidak
memang ku jabatan?”
子
z ǐ
曰
yuē
：《書
shū
(书shū
)》雲yún
(云yún
) ：孝xiào
乎
hū
惟
wéi
孝
xiào
，友
yǒu
於
yū
(于yú
) 兄
xiōng
弟
d ì
。
施
shī
於
yū
(于yú
) 有yǒu
政
zhèng
，是
shì
亦
y ì
為
wéi
(为wéi
) 政
zhèng
，奚
x ī
其
q í
為
wéi
(为wéi
) 為wéi
(为wéi
) 政
zhèng
？
Nabi menjawab, “Di dalam Shu Jing - Su King tertulis ‘Berbaktilah! Berbakti dan
mengasihi saudara-saudara, ini sudah berarti membantu pemerintah!’ Mengapa harus
memangku jabatan baru dinamai membantu pemerintah?” (Shu Jing - Su King V.21.1)
子
z ǐ
曰
yuē
：人
rén
而
é r
無
wú
(无wú
) 信xìn
，不
bú
知
zhī
其
q í
也
yě
。
大
dà
車
chē
(车chē
) 無wú
(无wú
) 輗n í
，小
xiǎo
車
chē
(车chē
) 無wú
(无wú
) 軏yuè
，其
q í
何
hé
以
y ǐ
行
xíng
之
zhī
哉
zāi
？
22. Nabi bersabda, “Seorang yang tidak dapat dipercaya (tanpa kepercayaan), entah
apa yang dapat dilakukan? Itu seumpama kereta besar yang tidak mempunyai
sepasang gandaran atau seumpama kereta kecil yang tidak mempunyai sebuah
gandaran, entah bagaimana menjalankannya?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) ：十shí
世
shì
可
kě
知
zhī
也
yě
？
23. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Dapatkah diketahui bagaimana keadaan sepuluh
jaman yang akan datang?”
子
z ǐ
曰
yuē
：殷
yīn
因
yīn
於
yū
(于yú
) 夏xià
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，所suǒ
損
sǔn
(损sǔn
) 益y ì
可
kě
知
zhī
也
yě
；
周
zhōu
因
yīn
於
yū
(于yú
) 殷yīn
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，所suǒ
損
sǔn
(损sǔn
) 益y ì
可
kě
知
zhī
也
yě
。
其
q í
或
huò
繼
j ì
(继j ì
) 周zhōu
者
zhě
，虽
suī
百
bǎi
世
shì
，可
kě
知
zhī
也
yě
。
Nabi menjawab, “Apa yang dibuang dan dikembangkan Dinasti Yin - Ien atas
Kesusilaan Dinasti Xia - He, dapat diketahui. Apa yang dibuang dan dikembangkan
Dinasti Zhou - Ciu atas Kesusilaan Dinasti Yin - Ien, dapat diketahui. Maka
dinasti-dinasti selanjutnya meskipun seratus jaman lagi dapat diketahui.”
(Lun Yu - Lun Gi III: 9)
子
z ǐ
曰
yuē
：非
fēi
其
q í
鬼
guǐ
而
é r
祭
j ì
之
zhī
； 諂
chǎn
( 谄chǎn
) 也yě
。
24. Nabi bersabda, “Bersembahyang kepada rokh yang tidak seharusnya disembah,
itulah menjilat.”
見
jiàn
(见jiàn
) 義y ì
(义y ì
) 不bú
為
wéi
(为wèi
) ，無wú
(无wú
) 勇yǒng
也
yě
。
Mengetahui Kebenaran tetapi tidak melakukannya, itulah tiada Keberanian.
JILID III. 八
b ā
佾
y ì
- (PAT IET - TARIAN)
孔
kǒng
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 季j ì
氏
shì
，八
bā
佾
y ì
舞
wǔ
於
yū
(于yú
) 庭tíng
，是
shì
可
kě
忍
rěn
也
yě
，孰
shú
不
bù
可
kě
忍
rěn
也
yě
！
1. Nabi Kong Zi - Khong Cu berkata tentang keluarga Ji - Kwi, “Mereka mementaskan
tarian Ba Yi - Pat Iet di balai rumahnya. Ini keterlaluan. Kalau hal ini dapat dilakukan,
apa lagi yang tidak akan dilakukan?” (Lun Yu - Lun Gi II: 5)
三
sān
家
j iā
者
zhě
以
y ǐ
《 雍
yōng
》 徹
chè
(彻chè
) 。
子
z ǐ
曰
yuē
： 相
xiāng
維
wéi
(维wéi
) 辟p ì
公
gōng
，天
tiān
子
z ǐ
穆
mù
穆
mù
，
奚
x ī
取
qǔ
於
yū
(于yú
) 三sān
家
j iā
之
zhī
堂
táng
？
2. Ketiga Keluarga Besar Negeri Lu - Lo (Meng - Bing, Shu - Siok dan Ji - Kwi) pada
saat melakukan upacara sembahyang kepada leluhurnya menggunakan lagu pujian
‘Yong - Yong’. Nabi bersabda, “Di dalam lagu itu tercantum ‘Dengan dibantu para
pangeran, kaisar hening hormat memuja’. Bagaimanakah kalimat ini digunakan di
ruang rumah ke tiga Keluarga itu?” (Shi Jing - Si King IV. 1B.7)
子
z ǐ
曰
yuē
：人
rén
而
é r
不
bù
仁
rén
，如
r ú
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 何hé
？人
rén
而
é r
不
bù
仁
rén
，如
r ú
樂
l è
(乐l è
) 何hé
？
3. Nabi bersabda, “Bagi seorang yang tidak berperi Cinta Kasih, apa arti kesusilaan?
Bagi seorang yang tidak berperi Cinta Kasih, apa arti Musik?”
林
lín
放
fàng
問
wèn
(问wèn
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 之zhī
本
běn
。子
z ǐ
曰
yuē
：大
dà
哉
zāi
問
wèn
(问wèn
) ！
4. Lin Fang - Liem Hong bertanya tentang Pokok Kesusilaan.
Nabi menjawab, “Sungguh sebuah pertanyaan besar!”
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，與yǔ
(与yǔ
) 其q í
奢
shē
也
yě
， 寧
níng
( 宁níng
) 儉jiǎn
(俭jiǎn
) ；
喪
sàng
( 丧sàng
) ，與yǔ
(与yǔ
) 其q í
易
y ì
也
yě
， 寧
níng
( 宁níng
) 戚q ī
。
“Di dalam upacara, daripada mewah menyolok, lebih baik sederhana. Didalam
upacara duka, daripada meributkan perlengkapan upacara, lebih baik ada rasa sedih
yang benar.”
子
z ǐ
曰
yuē
：夷
y í
狄
d í
之
zhī
有
yǒu
君
jūn
，不
bù
如
r ú
諸
zhū
(诸zhū
) 夏xià
之
zhī
亡
wáng
也
yě
。
5. Nabi bersabda, “Bangsa Yi - I dan Di - Tik masih mempunyai raja, tidak seperti
waris Kerajaan Xia - He ini yang seolah-olah sudah tidak mempunyainya.”
(Lun Yu - Lun Gi IX:14)
季
j ì
氏
shì
旅
l ǚ
於
yū
(于yú
) 泰tài
山
shān
，子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 冉rǎn
有
yǒu
曰
yuē
：
女
r u
弗
f ú
能
néng
救
j iù
與
yǔ
(与yǔ
) ？對duì
(对duì
) 曰yuē
：不
bù
能
néng
。
子
z ǐ
曰
yuē
：嗚
wū
(呜wū
) 呼hū
！ 曾
zēng
谓
wèi
泰
tài
山
shān
不
bù
如
r ú
林
lín
放
fàng
乎
hū
？
6. Tatkala Keluarga Ji - Kwi melakukan upacara sembahyang di Gunung Tai - Thai,
Nabi bertanya kepada Ran You - Jiam Yu, “Tidak dapatkah engkau mencegahnya?”
Dijawab, “Tidak dapat!” Nabi bersabda, “Ah, sukar dikatakan, apakah (malaikat)
Gunung Tai - Thai tidak dapat menyamai Lin Fang - Liem Hong?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 君
jūn
子
z ǐ
無
wú
(无wú
) 所suǒ
爭
zhèng
( 争zhèng
) ，必b ì
也
yě
射
shè
乎
hū
！
揖
y ī
讓
ràng
( 让ràng
) 而é r
升
shēng
，下
xià
而
é r
飲
yǐn
(饮yǐn
) ，
其
q í
爭
zhèng
( 争zhèng
) 也yě
君
jūn
子
z ǐ
。
7. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu tidak mau berebut. Kalau berebut, itu
hanya pada saat berlomba memanah. Mereka saling mengalah dan memberi hormat
dengan cara Yi - Iep, lalu naik ke panggung dan berlomba; kemudian turun dan yang
kalah meminum anggur. Meskipun berebut tetap seorang Jun Zi - Kun Cu.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XIII: 5; Meng Zi - Bing Cu IIA: 7/5)
子
z ǐ
夏
xià
問
wèn
(问wèn
) 曰yuē
：巧
qiǎo
笑
xiào
倩
qiàn
兮
x ī
，美
měi
目
mù
盼
pàn
兮
x ī
，
素
sù
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 絢xún
(绚xún
) 兮x ī
。
何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 也yě
？子
z ǐ
曰
yuē
：繪
huì
(绘huì
) 事shì
後
hòu
(后hòu
) 素sù
。
8. Zi Xia - Cu He bertanya, “Apakah arti kalimat ‘Betapa manis tawanya, betapa elok
cahaya matanya, semua dari dasar putih dibubuhi warna’?”
Nabi menjawab, “Itulah cara orang menggambar, lebih dahulu didasari putih, lalu
dibubuhi warna-warna.”
曰
yuē
：禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 後hòu
(后hòu
) 乎hū
？
子
z ǐ
曰
yuē
：起
q ǐ
予
yǔ
者
zhě
商
shāng
也
yě
，始
shǐ
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 言yán
詩
shī
(诗shī
) 已y ǐ
矣
y ǐ
。
Zi Xia - Cu He bertanya, “Kalau begitu. Tata Susilalah yang harus didasari (Cinta
Kasih)?” Nabi menjawab, “Engkaulah Shang - Siang yang menyadarkanKu! Sekarang
dapat Ku ajak engkau merundingkan isi Kitab Sanjak (Shi Jing - Si King).”
子
z ǐ
曰
yuē
：夏
xià
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 吾wú
能
néng
言
yán
之
zhī
，杞
q ǐ
不
bù
足
zú
徵
zheng
也
yě
；
殷
yīn
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 吾wú
能
néng
言
yán
之
zhī
， 宋
sòng
不
bù
足
zú
徵
zheng
也
yě
。
文
wén
獻
xiàn
(献xiàn
) 不bù
足
zú
故
gù
也
yě
。足
zú
，則
zé
(则zé
) 吾wú
能
néng
徵
zheng
之
zhī
矣
y ǐ
。
9. Nabi bersabda, “Kesusilaan Kerajaan Xia - He dapat Kubicarakan, tetapi Negeri
Qi - Ki kurang memberi bukti-bukti. Kesusilaan Kerajaan Yin - Ien dapat kubicarakan,
tetapi Negeri Song - Song kurang memberi bukti-bukti. Itu disebabkan di sana tidak
mempunyai cukup dokumen-dokumen serta orang-orang yang dapat menjelaskannya.
Kalau cukup, niscaya Aku dapat memperoleh bukti-buktinya.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XXVII: 5; Lun Yu - Lun Gi II: 23)
子
z ǐ
曰
yuē
：禘
d ì
自
z ì
既
j ì
灌
guàn
而
é r
往
wǎng
者
zhě
，
吾
wú
不
bú
欲
yù
觀
guān
( 观guān
) 之zhī
矣
y ǐ
。
10. Nabi bersabda, “Di dalam upacara Sembahyang Di - Tee (Upacara sembahyang
besar kepada Tian - Thian) itu, setelah dilakukan upacara menuang anggur Aku
sudah tidak ingin melihat lagi.” (Zhong Yong - Tiong Yong XVIII: 6)
或
huò
問
wèn
(问wèn
) 禘d ì
之
zhī
說
shuō
( 说shuō
) ，子z ǐ
曰
yuē
：不
bú
知
zhī
也
yě
。
知
zhī
其
q í
說
shuō
( 说shuō
) 者zhě
之
zhī
於
yū
(于yú
) 天tiān
下
xià
也
yě
，其
q í
如
r ú
示
shì
諸
zhū
(诸zhū
) 斯s ī
乎
hū
！
指
zhǐ
其
q í
掌
zhǎng
( 掌zhǎng
) 。
11. Ada orang bertanya tentang upacara Sembahyang Di - Tee. Nabi menjawab, “Aku
tidak tahu. Yang tahu akan hal itu, ia akan dapat mengatur dunia semudah orang
melihat ini!” Sambil menunjuk tapak tangannya.
祭
j ì
如
r ú
在
zài
，祭
j ì
神
shén
如
r ú
神
shén
在
zài
。
12. Pada waktu sembahyang kepada leluhur, hayatilah akan kehadirannya dan waktu
sembahyang kepada Tian - Thian Yang Maha Rokh, hayatilah pula akan
kehadiranNya.
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 祭j ì
，如
r ú
不
bú
祭
j ì
。
Nabi bersabda, “Kalau Aku tidak ikut sembahyang sendiri, Aku tidak merasa sudah
sembahyang.”
王
wáng
孫
sūn
(孙sūn
) 賈j iǎ
(贾j iǎ
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
：與
yǔ
(与yǔ
) 其q í
媚
mèi
於
yū
(于yú
) 奧ào
(奥ào
) ，
寧
níng
( 宁níng
) 媚mèi
於
yū
(于yú
) 竈zào
(灶zào
) ，何hé
謂
wèi
(谓wèi
) 也yě
？
13. Wang Sun Jia - Ong Sun Ke bertanya, “Apakah maksud peribahasa ‘Daripada
bermuka-muka kepada malaikat Ao - Oo (malaikat ruang Barat Daya rumah), lebih
baik bermuka-muka kepada Malaikat Zao - Co (Malaikat Dapur)’ itu?”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bù
然
rán
。獲
huò
(获huò
) 罪zuì
於
yū
(于yú
) 天tiān
，無
wú
(无wú
) 所suǒ
禱
dǎo
(祷dǎo
) 也yě
。
Nabi bersabda, “Itu tidak benar, Siapa berbuat dosa kepada Tian - Thian, tiada tempat
(lain) ia dapat meminta do’a.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 周
zhōu
監
jiān
(监jiān
) 於yū
(于yú
) 二è r
代
dài，郁
yù
郁
yù
乎
hū
文
wén
哉
zāi
，吾
wú
從
cóng
( 从cóng
) 周zhōu
。
14. Nabi bersabda, “Kerajaan Zhou - Ciu meneladan kedua kerajaan yang
mendahuluinya dan ternyata megah kebudayaannya. Maka Akupun mengikuti jejak
Kerajaan Zhou - Ciu.” (Zhong Yong - Tiong Yong XXVII: 5)
子
z ǐ
入
r ù
太
tài
廟
miào
( 庙miào
) ，每měi
事
shì
問
wèn
(问wèn
) 。
或
huò
曰
yuē
：孰
shú
謂
wèi
(谓wèi
) 鄹zōu
人
rén
之
zhī
子
z ǐ
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 乎hū
？
入
r ù
太
tài
廟
miào
( 庙miào
) ，每měi
事
shì
問
wèn
(问wèn
) 。
子
z ǐ
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
，曰
yuē
：是
shì
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 也yě
。
15. Tatkala Nabi masuk ke dalam Miao - Bio Besar (untuk memperingati Pangeran
Zhou - Ciu), segenap hal ditanyakan. Ada orang berkata, “Siapa berkata anak Negeri
Zou - Co itu mengerti Kesusilaan? Masuk ke dalam Miao - Bio Besar segenap hal
ditanyakan. “Mendengar itu Nabi bersabda, “Justru demikian inilah Kesusilaan.”
(Lun Yu - Lun Gi X: 1)
子
z ǐ
曰
yuē
：射
shè
不
bú
主
zhǔ
皮
p í
，為
wéi
(为wéi
) 力l ì
不
bù
同
tóng
科
kē
，古
gǔ
之
zhī
道
dào
也
yě
。
16. Nabi bersabda, “Di dalam perlombaan memanah, tidak diutamakan tembusnya
kulit bulan-bulannya, karena tenaga seseorang tidaklah sama. Ini sudah diadatkan
sajak dahulu kala.” (Meng Zi - Bing Cu IIA. 7/5)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 欲yù
去
qù
告
gào
朔
shuò
之
zhī
餼
x ì
(饩x ì
) 羊yáng
。
17. Zi Gong - Cu Khong ingin menghapus korban kambing pada upacara Bulan Baru.
子
z ǐ
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
！
爾
ě r
(尔ě r
) 愛à i
(爱à i
) 其q í
羊
yáng
，我
wǒ
愛
à i
(爱à i
) 其q í
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 。
Nabi bersabda, “Si - Su, engkau menyayangkan kambingnya. Aku menyayangkan
upacaranya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：事
shì
君
jūn
盡
jìn
(尽jìn
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，人rén
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 谄chǎn
也
yě
。
18. Nabi bersabda, “Bila mengabdi kepada pemimpin dengan benar-benar
menjalankan upacaranya, orang lain menganggapnya penjilat.”
定
dìng
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) ：君jūn
使
shǐ
臣
chén
， 臣
chén
事
shì
君
jūn
，如
r ú
之
zhī
何
hé
？
19. Pangeran Ding - Ting bertanya, “Bagaimanakah hendaknya seorang pemimpin
memerintah pembantunya dan seorang pembantu mengabdi pemimpinnya?”
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：君
jūn
使
shǐ
臣
chén
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ， 臣chén
事
shì
君
jūn
以
y ǐ
忠
zhōng
。
Nabi menjawab, “Seorang pemimpin hendaknya memerintah pembantunya sesuai
dengan Kesusilaan dan seorang pembantu mengabdi pemimpinnya dengan
Kesatyaan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：《 關
guān
( 关guān
) 雎j ū
》 ，
樂
l è
(乐l è
) 而é r
不
bú
淫
yín
，哀
ā i
而
é r
不
bù
傷
shāng
( 伤shāng
) 。
20. Nabi bersabda, “Sanjak Guan Ju - Kwan Chi itu menggembirakan, tetapi tidak
melanggar kesopanan; mengharukan tetapi tidak membuat merana.”
(Shi Jing - Si King I.1.1)
哀
ā i
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) 社shè
於
yū
(于yú
) 宰zǎi
我
wǒ
，
21. Pangeran Ai - Ai bertanya kepada Zai Wo - Cai Ngo tentang keistimewaan pohon
yang ditanam di tempat sembahyang kepada Malaikat Bumi.
宰
zǎi
我
wǒ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：夏
xià
後
hòu
(后hòu
) 氏shì
以
y ǐ
松
sōng
，
殷
yīn
人
rén
以
y ǐ
柏
bǎi
， 周
zhōu
人
rén
以
y ǐ
栗
l ì
，曰
yuē
：使
shǐ
民
mín
戰
zhàn
( 战zhàn
) 栗l ì
。
Zai Wo - Cai Ngo menjawab, “Pada jaman Kerajaan Xia - He ditanam pohon
Song - Siong pada jaman Kerajaan Yin - Ien ditanam pohon Bo - Pik, tetapi pada
jaman Kerajaan Zhou - Ciu ini ditanam pohon Li - Lik dan dikatakan supaya rakyat
gemetar ketakutan.” (Meng Zi - Bing Cu IIA. 1/10)
子
z ǐ
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
，曰
yuē
： 成
chéng
事
shì
不
bú
說
shuō
( 说shuō
) ，
遂
suì
事
shì
不
bú
諫
jiàn
(谏jiàn
) ，既j ì
往
wǎng
不
bù
咎
j iù
。
Ketika mendengar hal itu, Nabi bersabda, “Hal yang sudah terjadi tidak perlu
dipercakapkah, hal yang sudah terlanjur tidak perlu dicegah, dan hal yang sudah
lampau tidak perlu disalah-salahkan.” (Lun Yu - Lun Gi II: 19; V: 10)
子
z ǐ
曰
yuē
： 管
guǎn
仲
zhòng
之
zhī
器
q ì
小
xiǎo
哉
zāi
！
22. Nabi bersabda, “Sesungguhnya sangat kecil kepribadian Guan Zhong -
Kwan Tiong .” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 9)
或
huò
曰
yuē
： 管
guǎn
仲
zhòng
儉
jiǎn
(俭jiǎn
) 乎hū
？
曰
yuē
： 管
guǎn
氏
shì
有
yǒu
三
sān
歸
guī
(归guī
) ， 官guān
事
shì
不
bú
攝
shè
(摄shè
) ，焉yān
得
dé
儉
jiǎn
(俭jiǎn
) ？
Ada orang bertanya, “Bukankah itu disebabkan Guan Zhong - Kwan Tiong sangat
hemat?” Nabi menjawab, “Guan Zhong - Kwan Tiong mempunyai panggung San Gui -
Sam Kui, dan mempunyai banyak pegawai yang khusus mengerjakan satu tugas saja.
Bagaimanakah ia dapat dikatakan hemat?
然
rán
則
zé
(则zé
) 管guǎn
仲
zhòng
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 乎hū
？
曰
yuē
： 邦
bāng
君
jūn
樹
shù
(树shù
) 塞sāi
門
mén
( 门mén
) ， 管guǎn
氏
shì
亦
y ì
樹
shù
(树shù
) 塞sāi
門
mén
( 门mén
) ；
邦
bāng
君
jūn
為
wéi
(为wéi
) 两liǎng
君
jūn
之
zhī
好
hǎo
有
yǒu
反
fǎn
坫
diàn
， 管
guǎn
氏
shì
亦
y ì
有
yǒu
反
fǎn
坫
diàn
。
管
guǎn
氏
shì
而
é r
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，孰shú
不
bú
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ？
“Tetapi bukankah itu menujukkan Guan Zhong - Kwan Tiong banyak mengerti
Kesusilaan?” Nabi menjawab pula, “Para raja muda membangun tembok di muka
pintu gerbang istananya. Guan Zhong - Kwan Tiong juga membangun tembok di
muka pintu rumahnya. Para raja membangun panggung untuk menerima raja muda
lain yang datang berkunjung ke istananya, Guan Zhong - Kwan Tiong
membangunnya juga. Maka, kalau Guan Zhong - Kwan Tiong dikatakan mengerti
Kesusilaan, siapakah yang tidak mengerti Kesusilaan?”
子
z ǐ
語
yǔ
(语yǔ
) 魯l ǔ
(鲁l ǔ
) 大dà
师
shī
樂
yuè
(乐yuè
) ，
曰
yuē
：樂
yuè
(乐yuè
) 其q í
可
kě
知
zhī
也
yě
：始
shǐ
作
zuò
，翕
x ī
如
r ú
也
yě
；
從
cóng
( 从cóng
) 之zhī
， 純
chún
( 纯chún
) 如r ú
也
yě
，皦
jiǎo
如
r ú
也
yě
，繹
y ì
(绎y ì
) 如r ú
也
yě
，以
y ǐ
成
chéng
。
23. Nabi bersabda kepada guru besar musik Negeri Lu - Lo, “Hal yang dapat diketahui
tentang musik, ialah: Pada permulaannya suara harus cocok. Selanjutnya suara
musik itu harmonis meninggi menurun dengan nada jernih dan tidak terputus-putus;
demikianlah sampai akhirnya.”
儀
y í
(仪y í
) 封fēng
人
rén
請
qǐng
(请qǐng
) 見jiàn
(见jiàn
) ，曰yuē
：君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
至
zhì
於
yū
(于yú
) 斯s ī
也
yě
，
吾
wú
未
wèi
嘗
cháng
( 尝cháng
) 不bú
得
de
見
jiàn
(见jiàn
) 也yě
。
24. Penjaga tapal batas Negeri Yi - Gi mohon bertemu dengan Nabi dan berkata,
“Setiap ada seorang Jun Zi - Kun Cu lewat di sini, aku tidak pernah tidak
menemuinya.”
從
cóng
( 从cóng
) 者zhě
見
jiàn
(见jiàn
) 之zhī
。
Oleh para murid ia disilakan menemui Nya.
出
chū
曰
yuē
：二
è r
三
sān
子
z ǐ
何
hé
患
huàn
於
yū
(于yú
) 喪sàng
( 丧sàng
) 乎hū
？
天
tiān
下
xià
之
zhī
無
wú
(无wú
) 道dào
也
yě
久
j iǔ
矣
y ǐ
，天
tiān
將
jiāng
( 将jiāng
) 以y ǐ
夫
f ū
子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 木mù
鐸
duó
(铎duó
)。
Setelah keluar, ia berkata, “Saudara-saudaraku, mengapa kalian nampak bermuram
durja karena kehilangan kedudukan? Sudah lama dunia ingkar dari Jalan Suci, kini
Tian - Thian Yang Maha Esa menjadikan Guru selaku Mu Duo - Bok Tok
(Genta Rohani).” (Lun Yu - Lun Gi VII: 23; IX: 5)
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 韶sháo
：盡
jìn
(尽jìn
) 美měi
矣
y ǐ
，又
yòu
盡
jìn
(尽jìn
) 善shàn
也
yě
；
謂
wèi
(谓wèi
) 武wǔ
：盡
jìn
(尽jìn
) 美měi
矣
y ǐ
，未
wèi
盡
jìn
(尽jìn
) 美měi
也
yě
。
25. Tentang musik Shao - Siau, Nabi bersabda, “Sungguh indah dan sempurna.”
Tentang musik Wu - Bu, Nabi bersabda, “Sungguh indah, namun belum sempurna.”
(Lun Yu - Lun Gi VII: 14)
子
z ǐ
曰
yuē
：居
j ū
上
shàng
不
bú
寬
kuān
( 宽kuān
) ，為wéi
(为wéi
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 不bú
敬
jìng
，
臨
lín
(临lín
) 喪sàng
( 丧sàng
) 不bú
哀
ā i
，吾
wú
何
hé
以
y ǐ
觀
guān
( 观guān
) 之zhī
哉
zāi
？
26. Nabi bersabda, “Seorang berkedudukan tinggi yang tidak dapat berlapang hati;
menjalankan upacara tiada rasa hormat; dan, di dalam hal kematian tiada rasa sedih;
bagaimana Aku tahan melihatnya?”
JILID IV. 里
lǐ
仁
rén
- (LI JIEN - CINTA KASIH)
子
z ǐ
曰
yuē
：里
l ǐ
仁
rén
為
wéi
(为wéi
) 美měi
，擇
zé
(择zé
) 不bú
處
chu
(处chù
) 仁rén
，焉
yān
得
dé
知
zhī
？
1．Nabi bersabda, “Bertempat tinggal dekat tempat kediaman orang yang berperi
Cinta Kasih, itulah yang sebaik-baiknya. Bila tidak mau memilih tempat yang
disuasanai Cinta Kasih itu, bagaimana memperoleh Kebijaksanaan?”
(Meng Zi - Bing Cu IIA. 7/2)
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
仁
rén
者
zhě
不
bù
可
kě
以
y ǐ
久
j iǔ
處
chu
(处chù
) 約yuē
(约yuē
) ，
不
bù
可
kě
以
y ǐ
長
cháng
( 长cháng
) 處chu
(处chu
) 樂l è
(乐l è
) 。
仁
rén
者
zhě
安
ān
仁
rén
，知
zhī
者
zhě
利
l ì
仁
rén
。
2. Nabi bersabda, “Seorang yang tidak berperi Cinta Kasih, tidak tahan lama di dalam
penderitaan, dan tidak tahan lama di dalam kesenangan. Seorang yang berperi Cinta
Kasih, merasakan sentosa di dalam Cinta Kasih dan seorang yang Bijaksana,
merasakan beruntung di dalam Cinta Kasih.” (Lun Yu - Lun Gi XV. 9)
子
z ǐ
曰
yuē
：唯
wéi
仁
rén
者
zhě
能
néng
好
hǎo
人
rén
， 能
néng
惡
wu
(恶wu
) 人rén
。
3. Nabi bersabda, “Hanya seorang yang penuh Cinta Kasih saja dapat mencintai dan
membenci orang.” (Da Xue - Thai Hak X: 15)
子
z ǐ
曰
yuē
：苟
gǒu
志
zhì
於
yū
(于yú
) 仁rén
矣
y ǐ
，無
wú
(无wú
) 惡è
(恶è
) 也yě
。
4. Nabi bersabda, “Bila cipta selalu ditujukan kepada Cinta Kasih, tiada seorang bagi
kejahatan.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 6)
子
z ǐ
曰
yuē
：富
f ù
與
yǔ
(与yǔ
) 貴guì
(贵guì
) ，是shì
人
rén
之
zhī
所
suǒ
欲
yù
也
yě
，
不
bú
以
y ǐ
其
q í
道
dào
得
dé
之
zhī
，不
bú
處
chu
(处chù
) 也yě
；
貧
pín
(贫pín
) 與yǔ
(与yǔ
) 賤jiàn
(贱jiàn
) ，是shì
人
rén
之
zhī
所
suǒ
惡
wu
(恶wu
) 也yě
，
不
bú
以
y ǐ
其
q í
道
dào
得
dé
之
zhī
，不
bú
去
qù
也
yě
。
5. Nabi bersabda, “Kaya dan berkedudukan mulia ialah keinginan tiap orang, tetapi
bila tidak dapat dicapai dengan Jalan Suci, janganlah ditepati. Miskin dan
berkedudukan rendah ialah kebencian tiap orang, tetapi bila tidak dapat disingkiri
dengan Jalan Suci, jangan ditinggalkan.”
君
jūn
子
z ǐ
去
qù
仁
rén
，惡
wu
(恶wu
) 乎hū
成
chéng
名
míng
？
“Seorang Jun Zi - Kun Cu bila meninggalkan Cinta Kasih, bagaimanakah memperoleh
sebutan itu?”
君
jūn
子
z ǐ
無
wú
(无wú
) 終
zhōng
( 终zhōng
) 食shí
之
zhī
間
jiàn
(间jiān
) 違wéi
(违wéi
) 仁rén
，
造
zào
次
c ì
必
b ì
於
yū
(于yú
) 是shì
，顛
diān
(颠diān
) 沛pèi
必
b ì
於
yū
(于yú
) 是shì
。
“Seorang Jun Zi - Kun Cu sekalipun sesaat makan tidak melanggar Cinta Kasih; di
dalam kesibukan juga demikian, bahkan di dalam topan dan bahayapun ia tetap
demikian.”
子
z ǐ
曰
yuē
：我
wǒ
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 好hǎo
仁
rén
者
zhě
，惡
wu
(恶wu
) 不bú
仁
rén
者
zhě
。
好
hǎo
仁
rén
者
zhě
，無
wú
(无wú
) 以y ǐ
尚
shàng
之
zhī
；
惡
wu
(恶wu
) 不bú
仁
rén
者
zhě
，其
q í
為
wéi
(为wéi
) 仁rén
矣
y ǐ
，不
bú
使
shǐ
不
bú
仁
rén
者
zhě
加
j iā
乎
hū
其
q í
身
shēn
。
6. Nabi bersabda, “Aku belum pernah melihat orang yang benar-benar menyukai
Cinta Kasih dan benar-benar membenci laku yang tidak Cinta Kasih. Seorang yang
benar-benar menyukai Cinta Kasih, tidak ada hal lain yang lebih dimuliakan
daripadanya. Seorang yang benar-benar membenci laku yang tidak Cinta Kasih
selalu berusaha melaksanakan Cinta Kasih sedemikian rupa, sehingga tidak
memungkinkah barang sesuatu yang tidak berperi Cinta Kasih melekat pada dirinya.”
有
yǒu
能
néng
壹
y ī
(一y ī
) 日r ì
用
yòng
其
q í
力
l ì
於
yū
(于yú
) 仁rén
矣
y ǐ
乎
hū
？
我
wǒ
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 力l ì
不
bù
足
zú
者
zhě
。蓋
gài
(盖gài
) 有yǒu
之
zhī
矣
y ǐ
，我
wǒ
未
wèi
之
zhī
見
jiàn
(见jiàn
) 也yě
。
Bila suatu hari seseorang mengerahkan seluruh kekuatannya dalam Cinta Kasih, Aku
belum pernah melihat ia akan kekurangan tenaga. Mungkin ada juga, tetapi Aku
belum pernah melihatnya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：人
rén
之
zhī
過
guò
(过guò
) 也yě
，各
gè
於
yū
(于yú
) 其q í
黨
dǎng
( 党dǎng
) 。
觀
guān
( 观guān
) 過guò
(过guò
) ，斯s ī
知
zhī
仁
rén
矣
y ǐ
。
7. Nabi bersabda, “Adapun kesalahan seseorang itu masing-masing sesuai dengan
sifatnya. Bahkan dari kesalahan nya dapat diketahui apakah ia seorang yang berperi
Cinta Kasih.” (Lun Yu - Lun Gi I: 8)
子
z ǐ
曰
yuē
： 朝
zháo
聞
wén
(闻wén
) 道dào
，夕
x ī
死
s ǐ
可
kě
矣
y ǐ
。
8. Nabi bersabda, “Pagi mendengar akan Jalan Suci, sore hari matipun ikhlas.”
子
z ǐ
曰
yuē
：士
shì
志
zhì
於
yū
(于yú
) 道dào
，
而
é r
恥
chǐ
(耻chǐ
) 惡è
(恶è
) 衣y ī
惡
è
(恶è
) 食shí
者
zhě
，未
wèi
足
zú
與
yǔ
(与yǔ
) 議y ì
(议y ì
) 也yě
。
9. Nabi bersabda, “Seorang siswa yang benar-benar hendak hidup di dalam Jalan
Suci, tetapi masih malu berpakaian buruk dan makan tidak enak, sesungguhnya ia
belum masuk hitungan.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 2)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
於
yū
(于yú
) 天tiān
下
xià
也
yě
，
無
wú
(无wú
) 適shì
(适shì
) 也yě
，無
wú
(无wú
) 莫mò
也
yě
，義
y ì
(义y ì
) 之zhī
與
yǔ
(与yǔ
) 比b ǐ
。
10. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu terhadap persoalan di dunia tidak
mengiakan atau menolak mentah-mentah. Hanya Kebenaranlah yang dijadikan
ukuran.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
懷
huái
(怀huái
) 德dé
，小
xiǎo
人
rén
懷
huái
(怀huái
) 土t ǔ
；
君
jūn
子
z ǐ
懷
huái
(怀huái
) 刑xíng
，小
xiǎo
人
rén
懷
huái
(怀huái
) 惠huì
。
11. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu senantiasa ingat akan Kebajikan,
sedangkan seorang Xiao Ren - Siau Jien hanya ingat kenikmatan; seorang Jun Zi -
Kun Cu senantiasa ingat akan hukum, sedangkan seorang Xiao Ren - Siau Jien
hanya mengharap kan belas kasihan orang.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 2)
子
z ǐ
曰
yuē
： 放
fàng
於
yū
(于yú
) 利l ì
而
é r
行
xíng
，多
duō
怨
yuàn
。
12. Nabi bersabda, “Seorang yang hanya mengejar keuntungan saja, niscaya banyak
yang menyesalkan.” (Da Xue - Thai Hak X: 23)
子
z ǐ
曰
yuē
： 能
néng
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 讓ràng
( 让ràng
) 為wéi
(为wéi
) 國guó
(国guó
) 乎hū
，何
hé
有
yǒu
？
不
bù
能
néng
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 讓ràng
( 让ràng
) 為wéi
(为wéi
) 國guó
(国guó
) ，如r ú
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 何hé
？
13. Nabi bersabda, “Bila orang dapat menggunakan Kesusilaan dan Kerendahan Hati
di dalam mengatur Negara, apakah kesukarannya? Kalau tidak dapat menggunakan
Kesusilaan dan Kerendahan Hati di dalam mengatur Negara, apakah guna
Kesusilaan?” (Lun Yu - Lun Gi I: 12)
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
患
huàn
無
wú
(无wú
) 位wèi
， 患
huàn
所
suǒ
以
y ǐ
立
l ì
；
不
bú
患
huàn
莫
mò
己
j ǐ
知
zhī
，求
qiú
為
wéi
(为wéi
) 可kě
知
zhī
也
yě
。
14. Nabi bersabda, “Janganlah khawatir tiada kedudukan, berkhawatirlah kalau tidak
mempunyai kecakapan untuk suatu kedudukan; janganlah khawatir tiada orang yang
mengetahui dirimu, tetapi berusahalah agar mempunyai kecakapan yang patut
diketahui.”
子
z ǐ
曰
yuē
：参
cān
乎
hū
，吾
wú
道
dào
壹
y ī
(一y ī
) 以y ǐ
貴
guì
( 贯guàn
) 之zhī
。
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：唯
wéi
。
15. Nabi bersabda, “Chan - Cham, ketahuilah, jalan suci Ku itu satu, tetapi
menembusi semuanya.” Zeng Zi - Cing Cu menjawab, “Ya, Guru.”
子
z ǐ
出
chū
， 門
mén
( 门mén
) 人rén
問
wèn
(问wèn
) 曰yuē
：何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 也yě
？
Setelah Nabi pergi, murid-murid lain bertanya, “Apakah maksud kata-kata tadi?”
(Da Xue - Thai Hak X: 1,2; Zhong Yong - Tiong Yong XII: Lun Yu - Lun Gi VI: 30; XII: 2;
XV: 3)
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
道
dào
， 忠
zhōng
恕
shù
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
Zeng Zi - Cing Cu menjawab, “Jalan Suci Guru, tidak lebih tidak kurang ialah Satya
dan Tepasarira.” (Zhong Yong - Tiong Yong XII: 4)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
喻
yù
於
yū
(于yú
) 義y ì
(义y ì
) ，小xiǎo
人
rén
喻
yù
於
yū
(于yú
) 利l ì
。
16. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu hanya mengerti akan Kebenaran,
sebaliknya seorang Xiao Ren - Siau Jien hanya mengerti akan keuntungan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：見
jiàn
(见jiàn
) 賢xiàn
(贤xián
) 思s ī
齊
q í
(齐q í
) 焉yān
，
見
jiàn
(见jiàn
) 不bú
賢
xiàn
(贤xiàn
) 而é r
内
nèi
自
z ì
省
xǐng
也
yě
。
17. Nabi bersabda, “Bila melihat seorang yang Bijaksana, berusahalah menyamainya;
dan, bila melihat seorang yang tidak Bijaksana periksalah dirimu sendiri.”
子
z ǐ
曰
yuē
：事
shì
父
f ù
母
mǔ
幾
j ǐ
(几j ǐ
) 諫jiàn
(谏jiàn
) ，見jiàn
(见jiàn
) 志zhì
不
bú
從
cóng
( 从cóng
) ，
又
yòu
敬
jìng
不
bú
違
wéi
(违wéi
) ，勞láo
(劳láo
) 而é r
不
bú
怨
yuàn
。
18. Nabi bersabda, “Di dalam melayani ayah bunda, boleh memperingatkan (tetapi
hendaklah lemah lembut). Bila tidak diturut, bersikaplah lebih hormat dan janganlah
melanggar. Meskipun harus bercapai lelah, janganlah menggerutu.”
(Lun Yu - Lun Gi XX: 2)
子
z ǐ
曰
yuē
：父
f ù
母
mǔ
在
zài
，不
bú
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 遊yóu
(游yóu
) ，遊yóu
(游you
) 必b ì
有
yǒu
方
fāng
。
19. Nabi bersabda, “Pada saat orang tua masih hidup, janganlah jauh mengembara.
Bila terpaksa mengembara, haruslah mempunyai tujuan yang tertentu.”
子
z ǐ
曰
yuē
：三
sān
年
nián
無
wú
(无wú
) 改gǎi
於
yū
(于yú
) 父f ù
之
zhī
道
dào
，
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 孝xiào
矣
y ǐ
。
20. Nabi bersabda, “Bila seseorang selama tiga tahun tidak mengubah Jalan Suci
ayahnya, boleh ia dinamai berbakti.” (Lun Yu - Lun Gi I: 11)
子
z ǐ
曰
yuē
：父
f ù
母
mǔ
之
zhī
年
nián
，不
bù
可
kě
不
bú
知
zhī
也
yě
。
壹
y ī
(一y ī
) 則zé
(则zé
) 以y ǐ
喜
x ǐ
，壹
y ī
(一y ī
) 則zé
(则zé
) 以y ǐ
懼
j ù
(惧j ù
) 。
21. Nabi bersabda, “Usia ayah bunda tidak boleh tidak diketahui; di satu pihak boleh
merasa gembira, di lain pihak harus merasa khawatir.”
子
z ǐ
曰
yuē
：古
gǔ者
zhě言
yán之
zhī不
bú出
chū，恥
chǐ
(耻chǐ
) 躬gōng
之
zhī
不
bú
逮
dǎi
也
yě
。
22. Nabi bersabda, “Adapun sebabnya orang jaman dahulu merasa sukar
mengucapkan kata-kata, ialah karena merasa malu kalau tidak dapat
melaksanakannya.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 20)
子
z ǐ
曰
yuē
：以
y ǐ
約
yuē
(约yuē
) 失shī
之
zhī
者
zhě
鮮
xiǎn
(鲜xiān
) 矣y ǐ
。
23. Nabi bersabda, “Seseorang yang dapat membatasi dirinya, sekalipun mungkin
berbuat salah, pasti jaranglah terjadi.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
欲
yù
訥
nè
(讷nè
) 於yū
(于yú
) 言yán
而
é r
敏
mǐn
於
yū
(于yú
) 行xíng
。
24. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu lambat bicara tetapi tangkas bekerja.”
(Lun Yu - Lun Gi XIII: 27)
子
z ǐ
曰
yuē
：德
dé
不
bú
孤
gū
，必
b ì
有
yǒu
鄰
lín
(邻lín
) 。
25. Nabi bersabda, “Kebajikan tidak akan terpencil, ia pasti beroleh tetangga.”
子
z ǐ
遊
yóu
(游you
) 曰yuē
：事
shì
君
jūn
數
shù
(数shù
) ，斯s ī
辱
r ǔ
矣
y ǐ
； 朋
péng
友
yǒu
數
shù
(数shù
) ，斯s ī
疏
shū
矣
y ǐ
。
26. Zi You - Cu Yu berkata, “Dalam mengabdi kepada pemimpin bila berkali-kali
memperingatkan; niscaya akan beroleh malu. Dalam bersahabat, bila berkali-kali
memperingatkan, niscaya akan renggang.”
JILID V. 公
gōng
冶
y ě
長
cháng
( 长cháng
) - (KONG YA TIANG - NAMA)
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 公gōng
冶
yě
長
cháng
( 长cháng
) ，可kě
妻
q ī
也
yě
。
雖
suī
(虽suī
) 在zài
縲
lé i
(缧léi
) 絏xìe
(绁xiè
) 之zhī
中
zhōng
，非
fēi
其
q í
罪
zuì
也
yě
。
以
y ǐ
其
q í
子
z ǐ
妻
q ī
之
zhī
。
1. Nabi membicarakan tentang Gong Ye Chang - Kong Ya Tiang, “Ia boleh diterima
menjadi menantu. Sekalipun pernah dipenjara, itu bukan karena ia telah berbuat
jahat.” Maka diterimalah sebagai menantuNya.
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 南nán
容
róng
， 邦
bāng
有
yǒu
道
dào
，不
bú
廢
fèi
(废fèi
) ；
邦
bāng
无
wú
道
dào
， 免
miǎn
於
yū
(于yú
) 刑xíng
戮
l ù
。以
y ǐ
其
q í
兄
xiōng
之
zhī
子
z ǐ
妻
q ī
之
zhī
。
2. Nabi membicarakan tentang Nan Rong - Lam Yong, “Bila Negara di dalam Jalan
Suci, ia tidak akan tersia-sia. Bila Negara ingkar dari Jalan Suci, ia akan terhindar dari
hukuman.” Maka diterimalah ia sebagai menantu kakakNya.
(Lun Yu - Lun Gi VI: 1,2; XI: 5)
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 子z ǐ
諓
jiàn
(贱jiàn
) ，君jūn
子
z ǐ
哉
zāi
若
ruò
人
rén
，
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) 無wú
(无wú
) 君jūn
子
z ǐ
者
zhě
，斯
s ī
焉
yān
取
qǔ
斯
s ī
。
3. Nabi membicarakan tentang Zi Jian - Cu Cian, “Sebenarnyalah ia seorang Jun Zi -
Kun Cu ! Apabila di negeri Lu - Lo tiada orang yang berwatak Jun Zi - Kun Cu, dari
manakah ia dapat meneladan?”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
：賜
s ì
(赐c ì
) 也yě
何
hé
如
r ú
？
子
z ǐ
曰
yuē
：女
r u
，器
q ì
也
yě
。曰
yuē
：何
hé
器
q ì
也
yě
？曰
yuē
：瑚
hú
璉
liǎn
(琏liǎn
) 也yě
。
4. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Bagaimanakah tentang diri Si - Su ?” Nabi
menjawab, “Engkau dapat diumpamakan sebagai suatu alat.” “Sebagai alat apakah?”
“Sebagai Hu Lian - Ho Lian (alat sembahyang yang sangat berharga).”
(LunYu - Lun Gi I: 10; II: 12, 13)
或
huò
曰
yuē
： 雍
yōng
也
yě
仁
rén
而
é r
不
bù
佞
nìng
。
5. Ada orang berkata, “Sesungguhnya Ran Yong - Jiam Yong seorang yang berperi
Cinta Kasih, sayang tidak pandai bicara.”
子
z ǐ
曰
yuē
：焉
yān
用
yòng
佞
nìng
？
禦
yù
(御yù
) 人rén
以
y ǐ
口
kǒu
給
gěi
(给gěi
) ，屢l ǚ
(屡l ǚ
) 憎zēng
於
yū
(于yú
) 人rén
，
不
bú
知
zhī
其
q í
仁
rén
。焉
yān
用
yòng
佞
nìng
？
Nabi menjawab, “Mengapakah mesti pandai bicara? Orang yang pandai berdebat
bahkan sering dibenci orang. Aku tidak tahu apakah ia berperi Cinta Kasih, tetapi
mengapa ia mesti pandai bicara?” (Lun Yu - Lun Gi VI: 1, 2)
子
z ǐ
使
shǐ
漆
q ī
雕
diāo
開
kāi
(开kāi
) 仕shì
。
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：吾
wú
斯
s ī
之
zhī
未
wèi
能
néng
信
xìn
。子
z ǐ
说
yue
。
6. Nabi menyuruh Qi Diao Kai - Chiet Tiau Khai memangku jabatan Negara. Ia
menjawab, “Murid belum mempunyai kepercayaan diri untuk jabatan itu.” Mendengar
jawaban itu Nabi gembira.”
子
z ǐ
曰
yuē
：道
dào
不
bù
行
xíng
， 乘
chéng
桴
f ú
浮
f ú
於
yū
(于yú
) 海hǎi
，
從
cóng
( 从cóng
) 我wǒ
者
zhě
，其
q í
由
yóu
與
yǔ
(与yǔ
) ！
7. Nabi bersabda, “Jalan Suci bila tidak dapat dijalankan, Kukira lebih baik dengan
naik rakit pergi ke laut lepas. Dalam hal ini hanya Zhong You - Tiong Yu lah dapat
mengikuti Aku.”
子
z ǐ
路
l ù
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
喜
x ǐ
。
子
z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
也
yě
好
hǎo
勇
yǒng
過
guò
(过guò
) 我wǒ
，無
wú
(无wú
) 所suǒ
取
qǔ
材
cái
。
Mendengar itu Zi Lu - Cu Lo sangat gembira. Nabi bersabda, “You - Yu, sungguh
keberanianmu melebihi Aku; sayang kurang pandai memikirkan persoalannya.”
(Lun Yu - Lun Gi IX: 14)
孟
mèng
武
wǔ
伯
bó
問
wèn
(问wèn
) 子z ǐ
路
l ù
仁
rén
乎
hū
？
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
知
zhī
也
yě
。
8. Meng Wu Bo - Bing Bu Pik bertanya apakah Zi Lu - Cu Lo seorang yang berperi
Cinta Kasih. Nabi menjawab, “Aku tidak tahu.” (Lun Yu - Lun Gi II: 6)
又
yòu
問
wèn
(问wèn
) 。子z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
也
yě
，千
qiān
乘
chéng
之
zhī
國
guó
(国guó
) ，
可
kě
使
shǐ
治
zhì
其
q í
賦
f ù
(赋f ù
) 也yě
，不
bú
知
zhī
其
q í
仁
rén
也
yě
。
Ketika ditanya lagi, Nabi bersabda, “You - Yu boleh disuruh mengatur angkatan
perang suatu negara yang mempunyai seribu kereta perang, tetapi entah tentang Peri
Cinta Kasihnya,” (Zhong Yong - Tiong Yong VIII)
求
qiú
也
yě
何
hé
如
r ú
？子
z ǐ
曰
yuē
：求
qiú
也
yě
，千
qiān
室
shì
之
zhī
邑
y ì
，百
bǎi
乘
chéng
之
zhī
家
j iā
，
可
kě
使
shǐ
為
wéi
(为wèi
) 之zhī
宰
zǎi
也
yě
，不
bú
知
zhī
其
q í
仁
rén
也
yě
。
“Bagaimanakah tentang Qiu - Kiu (Ran Qiu - Jiam Kiu)?” “Qiu - Kiu boleh disuruh
menjadi kepala daerah yang mempunyai seribu keluarga atau suatu marga dengan
seratus kereta perang. Tetapi entahlah tentang Peri Cinta Kasihnya.”
赤
chì
也
yě
何
hé
如
r ú
？子
z ǐ
曰
yuē
：赤
chì
也
yě
，束
shù
帶
dài
(带dài
) 立l ì
於
yū
(于yú
) 朝cháo
，
可
kě
使
shǐ
與
yǔ
(与yǔ
) 賓bīn
(宾bīn
) 客kè
言
yán
也
yě
，不
bú
知
zhī
其
q í
仁
rén
也
yě
。
“Bagaimana dengan Chi - Chik (Gong Xi Chi - Kong See Chik)?” “Chi - Chik boleh
disuruh mamakai pakaian upacara berdiri di atas untuk melayani atau menemui para
tamu; namun, entahlah tentang Peri Cinta Kasihnya.” (Lun Yu - Lun Gi VI: 4)
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 子z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：女
r u
與
yǔ
(与yǔ
) 回huí
也
yě
孰
shú
愈
yù
？
9. Nabi bertanya kepada Zi Gong - Cu Khong, “Engkau dengan Hui - Hwee, siapakah
kiranya lebih tangkas berpikir?”
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
何
hé
敢
gǎn
望
wàng
回
huí
？
回
huí
也
yě
聞
wén
(闻wén
) 壹y ī
(一y ī
) 以y ǐ
知
zhī
十
shí
，
賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
聞
wén
(闻wén
) 壹y ī
(一y ī
) 以y ǐ
知
zhī
二
è r
。
Zi Gong - Cu Khong menjawab, “Bagaimana Si - Su berani membandingkan diri
dengan Hui - Hwee ? Hui - Hwee bila mendengar satu dapat mengerti sepuluh,
sedangkan Si - Su bila mendengar satu dapat mengerti paling-paling dua.”
子
z ǐ
曰
yuē
：弗
f ú
如
r ú
也
yě
。吾
wú
與
yǔ
(与yǔ
) 女r u
弗
f ú
如
r ú
也
yě
。
Nabi bersabda, “Memang tidak sebanding. Bahkan Aku denganmu tidak sebanding
dengannya.
宰
zǎi
予
yǔ
晝
zhòu
( 昼zhòu
) 寝qǐn
，子
z ǐ
曰
yuē
：朽
xiǔ
木
mù
不
bù
可
kě
雕
diāo
也
yě
，
糞
fèn
(粪fèn
) 土t ǔ
之
zhī
牆
qiáng
( 墙qiáng
) 不bù
可
kě
杇
wū
也
yě
，於
yū
(于yú
) 予yǔ
與
yǔ
(与yǔ
) 何hé
誅
zhū
(诛zhū
) ！
10. Zhai Yu - Cai I tidur pada siang hari. Nabi bersabda, “Kayu lapuk tidak dapat diukir,
dinding dari tanah liat tidak dapat dikapur, kepada Yu - I tidak perlu kusesalkan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：始
shǐ
吾
wú
於
yū
(于yú
) 人rén
也
yě
，聽
ting
(听tīng
) 其q í
言
yán
而
é r
信
xìn
其
q í
行
xíng
；
今
jīn
吾
wú
於
yū
(于yú
) 人rén
也
yě
，聽
ting
(听tīng
) 其q í
言
yán
而
é r
觀
guān
( 观guān
) 其q í
行
xíng
。
於
yū
(于yú
) 予yǔ
與
yǔ
(与yǔ
) 改gǎi
是
shì
。
Nabi bersabda, “Dahulu Aku terhadap seseorang, setelah mendengar kata-katanya,
Aku percaya akan perbuatannya; tetapi, sekarang bila Aku mendengar kata-katanya,
lalu Kuperiksa perbuatannya. Yu - I lah yang menyebabkan Aku mengubah
pendirian.” (Lun Yu - Lun Gi III: 21)
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 剛gāng
( 刚gāng
) 者zhě
。或
huò
對
duì
(对duì
) 曰yuē
： 申
shēn
掁
chéng
( 枨chéng
) 。
子
z ǐ
曰
yuē
： 掁
chéng
( 枨chéng
) 也yě
慾
yù
(欲yù
) ，焉yān
得
dé
剛
gāng
( 刚gāng
) ？
11. Nabi bersabda, “Aku belum pernah melihat orang yang benar-benar berkemauan
keras.” Ada orang berkata, “Shen Cheng - Sien Ting !” Nabi bersabda, “Cheng - Ting
terlalu banyak berkeinginan. Bagaimana dapat berkemauan keras?”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：我
wǒ
不
bú
欲
yù
人
rén
之
zhī
加
j iā
諸
zhū
(诸zhū
) 我wǒ
也
yě
，
吾
wú
亦
y ì
欲
yù
無
wú
(无wú
) 加j iā
諸
zhū
(诸zhū
) 人rén
。子
z ǐ
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
，非
fēi
爾
ě r
(尔ě r
) 所suǒ
及
j í
也
yě
。
12. Zi Gong - Cu Khong berkata, “Aku tak ingin orang lain merecoki aku, maka akupun
tak ingin merecoki orang lain.” Nabi bersabda, “Si - Su itu kiranya belum menjadi
kemampuanmu.” (Da Xue - Thai Hak IX: 4)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
文
wén
章
zhāng
，可
kě
得
dé
而
é r
聞
wén
(闻wén
) 也yě
;
夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
言
yán
性
xìng
與
yǔ
(与yǔ
) 天tiān
道
dào
，不
bù
可
kě
得
dé
而
é r
聞
wén
(闻wén
) 也yě
。
13. Zi Gong - Cu Khong berkata, “Ajaran Guru tentang kitab-kitab, dapat kuperoleh
dengan mendengar, tetapi Ajaran Guru tentang Watak Sejati dan Jalan Suci Tian -
Thian, tidak dapat kuperoleh (hanya) dengan mendengar.”
子
z ǐ
路
l ù
有
yǒu
聞
wén
(闻wén
) ，未wèi
之
zhī
能
néng
行
xíng
，唯
wéi
恐
kǒng
有
yǒu
聞
wén
(闻wén
) 。
14. Zi Lu - Cu Lo bila mendengar suatu ajaran dan belum berhasil menjalankannya, ia
takut kalau-kalau mendengar ajaran baru pula.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
： 孔
kǒng
文
wén
子
z ǐ
何
hé
以
y ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
文
wén
也
yě
？
子
z ǐ
曰
yuē
：敏
mǐn
而
é r
好
hào
學
xué
(学xué
) ，不bù
恥
chǐ
(耻chǐ
) 下xià
問
wèn
(问wèn
) ，
是
shì
以
y ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
文
wén
也
yě
。
15. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Mengapakah Kong Wen Zi - Khong Bun Cu diberi
gelar Wen - Bun (pujangga)?” Nabi menjawab, “Ia seorang yang pandai, tetapi suka
belajar dan tidak malu bertanya sekalipun kepada bawahannya. Maka ia diberi gelar
Pujangga.”
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 子z ǐ
產
chǎn
( 产chǎn
) 有yǒu
君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
道
dào
四
s ì
焉
yān
：
其
q í
行
xíng
己
j ǐ
也
yě
恭
gōng
，其
q í
事
shì
上
shàng
也
yě
敬
jìng
，
其
q í
養
yǎng
( 养yǎng
) 民mín
也
yě
惠
huì
，其
q í
使
shǐ
民
mín
也
yě
義
y ì
(义y ì
) 。
16. Nabi bersabda tentang Zi Chan - Cu San, “Ia telah dapat melaksanakan empat
syarat Jalan Suci seorang Jun Zi - Kun Cu. Di dalam perbuatannya sehari-hari ia
selalu bersikap hormat, di dalam mengabdi kepada atasannya selalu dengan sikap
sunguh-sungguh, di dalam memelihara kesejahteraan rakyat ia selalu bermurah hati;
dan di dalam memerintah rakyat selalu berdasar Kebenaran.”
(Lun Yu - Lun Gi XIV: 9; Meng Zi - Bing Cu IV B: 2)
子
z ǐ
曰
yuē
：晏
yàn
平
píng
仲
zhòng
善
shàn
與
yǔ
(与yǔ
) 人rén
交
jiāo
，久
j iǔ
而
é r
敬
jìng
之
zhī
。
17. Nabi bersabda, “Sungguh pandai bergaul Yan Ping Zhong - Yan Ping Tiong;
semakin lama semakin menumbuhkan sikap hormat.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 臧
zāng
文
wén
仲
zhòng
居
j ū
蔡
cài
， 山
shān
節
j ié
(节j ié
) 藻zǎo
棁
tuō
，何
hé
如
r ú
其
q í
知
zhī
也
yě
！
18. Nabi bersabda, “Zang Wen Zhong - Cong Bun Tiong mendirikan rumah untuk
seekor kura-kura besar, puncak tiang utamanya diukir bentuk gunung-gunungan dan
pada tiang-tiang lainnya dilukisi gambar-gambar ganggeng. Entah orang pandai
macam apakah ia!”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
：令
lìng
尹
yǐn
子
z ǐ
文
wén
三
sān
仕
shì
為
wéi
(为wéi
) 令lìng
尹
y ǐ
，
無
wú
(无wú
) 喜x ǐ
色
sè
； 三
sān
已
y ǐ
之
zhī
，無
wú
(无wú
) 愠yùn
色
sè
。
舊
j iù
(旧j iù
) 令lìng
尹
yǐn
之
zhī
政
zhèng
，必
b ì
以
y ǐ
告
gào
新
xīn
令
lìng
尹
yǐn
。何
hé
如
r ú
？
子
z ǐ
曰
yuē
： 忠
zhōng
矣
y ǐ
。曰
yuē
：仁
rén
矣
y ǐ
乎
hū
？曰
yuē
：未
wèi
知
zhī
。焉
yān
得
dé
仁
rén
？
19. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Ling Yin - Ling Ien (menteri) Zi Wen - Cu Bun tiga
kali diangkat menjadi Ling Yin - Ling Ien, wajahnya tidak pernah menunjukkan
gembira karenanya; tiga kali dihentikan dari jabatannya juga tidak kelihatan kecewa,
bahkan segenap hal yang diurus kementeriannya diterangkan satu per satu kepada
menteri yang baru. Bagaimanakah dia itu?” Nabi menjawab, “Ia seorang yang Satya.”
“Bukankah dia seorang yang berperi Cinta Kasih?” “Aku belum tahu ia dalam hal-hal
lain. Bagaimana Aku dapat mengatakan ia berperi Cinta Kasih?”
崔
cuī
子
z ǐ
弑
shì
齊
q í
(齐q í
) 君jūn
， 陈
chén
文
wén
子
z ǐ
有
yǒu
馬
mǎ
(马mǎ
) 十shí
乘
chéng
，
棄
q ì
(弃q ì
) 而é r
違
wéi
(违wéi
) 之zhī
，至
zhì
於
yū
(于yú
) 他t ā
邦
bāng
，
則
zé
(则zé
) 曰yuē
： 猶
yóu
(犹yóu
) 吾wú
大
dà
夫
f u
崔
cuī
子
z ǐ
也
yě
。違
wéi
(违wéi
) 之zhī
。
之
zhī
壹
y ī
(一y ī
) 邦bāng
，則
zé
(则zé
) 又yòu
曰
yuē
：
猶
yóu
(犹yóu
) 吾wú
大
dà
夫
f u
崔
cuī
子
z ǐ
也
yě
。違
wéi
(违wéi
) 之zhī
，何
hé
如
r ú
？
子
z ǐ
曰
yuē
： 清
qīng
矣
y ǐ
。曰
yuē
：仁
rén
矣
y ǐ
乎
hū
？
曰
yuē
：未
wèi
知
zhī
，焉
yān
得
dé
仁
rén
？
Ketika Cui Zi - Cwee Cu membunuh pangeran Negeri Qi - Cee, Chen Wen Zi -
Tien Bun Cu sekalipun mempunyai sepuluh kereta serta kudanya, ia rela
meninggalkan negerinya dan mengembara. Setiba di negeri lain ia berkata, ‘Di
sinipun ada orang semacam Cui Zi - Cwee Cu.’ Ia lalu mengembara lagi. Setiba di
negeri lain, ia berkata pula, ‘Di sinipun ada orang semacam Cui Zi - Cwee Cu.’ Dan
iapun mengembara lagi. “Bagaimanakah dia ini?” Nabi menjawab, “Ia seorang yang
bersih.” “Bukankah ia seorang yang berperi Cinta Kasih?” “Aku belum tahu ia dalam
hal-hal lain. Bagaimana aku dapat mengatakan ia berperi Cinta Kasih?”
季
j ì
文
wén
子
z ǐ
三
sān
思
s ī
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 行xíng
。子
z ǐ
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
，曰
yuē
，再
zài
，斯
s ī
可
kě
矣
y ǐ
。
20. Ji Wen Zi - Kwi Bun Cu setelah tiga kali berpikir barulah berani melaksanakan
hasratnya. Mendengar itu Nabi bersabda, “Cukup dua kali saja.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 甯
nìng
( 宁níng
) 武wǔ
子
z ǐ
， 邦
bāng
有
yǒu
道
dào
則
zé
(则zé
) 知zhī
，
邦
bāng
無
wú
(无wú
) 道dào
則
zé
(则zé
) 愚yú
，其
q í
知
zhī
可
kě
及
j í
也
yě
，其
q í
愚
yú
不
bù
可
kě
及
j í
也
yě
。
21. Nabi bersabda, “Ning Wu Zi - Ling Bu Cu pada saat negeri di dalam Jalan Suci ia
berlaku Bijaksana, tetapi pada waktu negeri ingkar dari Jalan Suci ia membodoh.
Kebijaksanaannya orang masih dapat menyamai, tetapi sikap membodohnya, orang
lain tidak dapat menyamai.”
子
z ǐ
在
zài
陳
chén
( 陈chén
) 曰yuē
：歸
guī
(归guī
) 與yǔ
(与yǔ
) ！歸guī
(归guī
) 與yǔ
(与yǔ
) ！
吾
wú
黨
dǎng
( 党dǎng
) 之zhī
小
xiǎo
子
z ǐ
狂
kuáng
簡
jiǎn
(简jiǎn
) ，
斐
fěi
然
rán
成
chéng
章
zhāng
，不
bù
知
zhī
所
suǒ
以
y ǐ
裁
cái
之
zhī
。
22. Ketika di negeri Chen - Tien, Nabi bersabda, “Marilah pulang! Marilah pulang!
Murid-muridKu di sana masih banyak yang bercita-cita tinggi, berkemauan besar dan
pandai dalam kesusasteraan; tetapi belum mengetahui bagaimana harus
menyempurnakan dirinya.” (Lun Yu - Lun Gi XV: 2; Meng Zi - Bing Cu VII B: 37)
子
z ǐ
曰
yuē
：伯
bó
夷
y í
叔
shū
齊
q í
(齐q í
) 不bù
念
niàn
舊
j iù
(旧j iù
) 惡è
(恶è
) ， 怨yuàn
是
shì
用
yòng
希
x ī
。
23. Nabi bersabda, “Bo Yi - Pik I dan Shu Qi - Siok Cee tidak mengingat-ingat
kejahatan lama orang lain, maka sedikitlah orang yang menyesalinya.”
(Meng Zi - Bing Cu II A:2; Lun Yu - Lun Gi VII: 15)
子
z ǐ
曰
yuē
：孰
shú
謂
wèi
(谓wèi
) 微wēi
生
shēng
高
gāo
直
zhí
？
或
huò
乞
q ǐ
醯
x ī
焉
yān
，乞
q ǐ
諸
zhū
(诸zhū
) 其q í
鄰
lín
(邻lín
) 而é r
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
。
24. Nabi bersabda, “Siapa berkata Wei Sheng Gao - Bi Sing Koo jujur? Ketika ada
orang meminta cuka, ia memintakan dari tetangganya untuk memberinya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：巧
qiǎo
言
yán
令
lìng
色
sè
足
zú
恭
gōng
，左
zuǒ
丘
qiū
明
míng
恥
chǐ
(耻chǐ
) 之zhī
，丘
qiū
亦
y ì
恥
chǐ
(耻chǐ
) 之zhī
。
匿
n ì
怨
yuàn
而
é r
友
yǒu
其
q í
人
rén
，左
zuǒ
丘
qiū
明
míng
恥
chǐ
(耻chǐ
) 之zhī
，丘
qiū
亦
y ì
恥
chǐ
(耻chǐ
) 之zhī
。
25. Nabi berkata, “Pandai memutar kata-kata, bermanis muka dan hormat yang
berlebih-lebihan; Zuo Qiu Ming - Coo Khiu Bing merasa malu untuk melakukan, Aku
juga merasa malu. Di dalam hati membenci, tetapi berpura-pura baik dan bersahabat;
Zuo Qiu Ming - Coo Khiu Bing merasa malu untuk melakukan, Akupun malu.”
(Lun Yu - Lun Gi I: 3)
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) ，季j ì
路
l ù
侍
shì
。
子
z ǐ
曰
yuē
：盍
hé
各
gè
言
yán
爾
ě r
(尔ě r
) 志zhì
。
26. Nabi duduk, Yan Yuan - Gan Yan dan Ji Lu - Kwi Lo mendampinginya. Nabi
bersabda, “Mengapa kalian tidak menyatakan cita-citamu?”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
： 願
yuàn
( 愿yuàn
) 車chē
(车chē
) 馬mǎ
(马mǎ
) ，衣y ī
輕
qīng
( 轻qīng
) 裘qiú
，
與
yǔ
(与yǔ
) 朋péng
友
yǒu
共
gòng
，敝
b ì
之
zhī
而
é r
無
wú
(无wú
) 憾hàn
。
Zi Lu - Cu Lo berkata, “Murid ingin mempunyai kereta berkuda dan pakaian indah
berbulu ringan untuk murid pakai bersama kawan-kawan; dan, sekalipun terusakkan,
murid tidak menyesal.”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 曰yuē
： 願
yuàn
( 愿yuàn
) 無wú
(无wú
) 伐f á
善
shàn
，
無
wú
(无wú
) 施shī
勞
láo
(劳láo
) 。
Yan Yuan - Gan Yan berkata, “Murid ingin tidak menonjolkan kebaikan diri dan
memamerkan jasa.”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
： 願
yuàn
( 愿yuàn
) 聞wén
(闻wén
) 子z ǐ
之
zhī
志
zhì
。
Zi Lu - Cu Lo berkata pula, “Murid ingin pula mendengar cita-cita Guru.”
子
z ǐ
曰
yuē
：老
lǎo
者
zhě
安
ān
之
zhī
， 朋
péng
友
yǒu
信
xìn
之
zhī
， 少
shǎo
者
zhě
懷
huái
(怀huái
) 之zhī
。
Nabi bersabda, “Aku ingin membahagiakan orang-orang yang sudah lanjut usianya,
bersikap Dapat Dipercaya kepada kawan dan sahabat, dan mengasuh para muda
dengan kasih sayang.”
子
z ǐ
曰
yuē
：已
y ǐ
矣
y ǐ
乎
hū
！
吾
wú
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 能néng
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
過
guò
(过guò
) ，而é r
内
nèi
自
z ì
訟
sòng
( 讼sòng
) 者zhě
也
yě
。
27. Nabi bersabda, “Sayang, Aku belum menemukan orang yang setelah dapat
melihat kesalahan sendiri lalu benar-benar menyesali dan memperbaiki diri.”
子
z ǐ
曰
yuē
：十
shí
室
shì
之
zhī
邑
y ì
，必
b ì
有
yǒu
忠
zhōng
信
xìn
如
r ú
丘
qiū
者
zhě
焉
yān
，
不
bù
如
r ú
丘
qiū
之
zhī
好
hào
學
xué
(学xué
) 也yě
。
28. Nabi bersabda, “Setiap desa yang terdiri dari sepuluh keluarga, niscaya ada
orangnya yang sama Satya dan Dapat Dipercaya seperti Qiu - Khiu; tetapi, belum
tentu ada yang dapat menyamai kesukaan Qiu - Khiu dalam belajar.”
JILID VI. 雍
yōng
也
y ě
- (YONG YA - NAMA)
子
z ǐ
曰
yuē
： 雍
yōng
也
yě
可
kě
使
shǐ
南
nán
面
miàn
。
1. Nabi bersada, “Ran Yong - Jiam Yong sesungguhnya dapat diberi tugas
menghadap ke Selatan (menjadi kepala negara).” (Lun Yu - Lun Gi V. 2,5)
仲
zhòng
弓
gōng
問
wèn
(问wèn
) 子z ǐ
桑
sāng
伯
bó
子
z ǐ
。子
z ǐ
曰
yuē
：可
kě
也
yě
，簡
jiǎn
(简jiǎn
) 。
2. Zhong Gong - Tiong Kiong bertanya tentang Zi Sang Bo Zi - Cu Song Pik Cu. Nabi
bersabda, “Bolehlah! Ia seorang yang longgar.”
仲
zhòng
弓
gōng
曰
yuē
：居
j ū
敬
jìng
而
é r
行
xíng
简
jiǎn
，以
y ǐ
臨
lín
(临lín
) 其q í
民
mín
，不
bú
亦
y ì
可
kě
乎
hū
？
居
j ū
簡
jiǎn
(简jiǎn
) 而é r
行
xíng
簡
jiǎn
(简jiǎn
) ，無wú
(无wú
) 乃nǎi
大
dà
簡
jiǎn
(简jiǎn
) 乎hū
？
Zhong Gong - Tiong Kiong berkata, “Seorang yang di dalam hatinya benar-benar
menaruh hormat akan tugas dan berhati longgar dalam memerintah rakyat, memang
boleh juga. Tetapi kalau longgar terhadap diri sendiri dan longgar di dalam perbuatan,
bukankah itu terlalu longgar?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 雍
yōng之
zhī言
yán然
rán。
Nabi bersabda, “Kata-kata Yong - Yong ini memang benar.”
哀
ā i
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) ：弟d ì
子
z ǐ
孰
shú
為
wéi
(为wéi
) 好hào
學
xué
(学xué
) ？
3. Pangeran Ai - Ai bertanya, “Siapakah di antara murid-murid yang suka belajar?”
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：有
yǒu
颜
yán
回
huí
者
zhě
好
hào
學
xué
(学xué
) ，
不
bú
遷
qiān
(迁qiān
) 怒nù
，不
bú
貳
è r
(贰è r
) 過guò
(过guò
) ，不bú
幸
xìng
短
duǎn
命
mìng
死
s ǐ
矣
y ǐ
。
今
jīn
也
yě
則
zé
(则zé
) 亡
wáng
，未
wèi
聞
wén
(闻wén
) 好hǎo
學
xué
(学xué
) 者zhě
也
yě
。
Nabi menjawab, “Hui - Hwee lah benar-benar suka belajar, ia tidak memindahkan
kemarahan kepada orang lain dan tidak pernah mengulangi kesalahan. Sayang takdir
usianya pendek dan telah mati. Sekarang sudah tiada. Kini Aku belum melihat lagi
yang benar-benar suka belajar.”
子
z ǐ
華
huá
(华huá
) 使shǐ
於
yū
(于yú
) 齊q í
(齐q í
) ，冉rǎn
子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 其q í
母
mǔ
請
qǐng
(请qǐng
) 粟sù
。
子
z ǐ
曰
yuē
：與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
釜
f ǔ
。請
qǐng
(请qǐng
) 益y ì
。
曰
yuē
：與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
庾
yǔ
。冉
rǎn
子
z ǐ
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
粟
sù
五
wǔ
秉
bǐng
。
4. Tatkala Zi Hua - Cu Hwa diutus ke negeri Qi - Cee, Ran Zi - Jiam Cu memintakan
padi bagi ibunya. Nabi menjawab, “Berilah satu Fu - Hu (ketel).” Ran Zi - Jiam Cu
memintakan tambah. Nabi menjawab, “Tambahlah satu Yu - Ji (ukuran berat).”
Kemudian Ran Zi - Jiam Cu memberinya lima Bing - Ping (genggam).
子
z ǐ
曰
yuē
： 赤
chì
之
zhī
適
shì
(适shì
) 齊q í
(齐q í
) 也yě
， 乘
chéng
肥
féi
馬
mǎ
(马mǎ
) ，衣y ī
輕
qīng
( 轻qīng
) 裘qiú
。
吾
wú
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
也
yě
：君
jūn
子
z ǐ
周
zhōu
急
j í
不
bú
繼
j ì
(济j ì
) 富f ù
。
Nabi bersabda, “Tatkala Chi - Chik ke Negeri Qi - Cee, kendaraannya dihela
kuda-kuda yang tambun, ia mengenakan pakaian bulu yang ringan dan indah. Apa
yang telah kudengar, seorang Jun Zi - Kun Cu menolong kepada yang membutuhkan
dan tidak menumpuk harta bagi yang telah kaya.” (Lun Yu - Lun Gi V: 8)
原
yuán
思
s ī
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
宰
zǎi
，與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
粟
sù
九
j iǔ
百
bǎi
，辭
c í
(辞c í
) 。
5. Tatkala Yuan Si - Gwan Su diangkat sebagai menteri, ia diberi sembilan ratus takar
beras; tetapi ia menolak.
子
z ǐ
曰
yuē
： 毋
wú，以
y ǐ
與
yǔ
(与yǔ
) 爾ě r
(尔ě r
) 鄰lín
(邻lín
) 里l ǐ
鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 黨dǎng
( 党dǎng
) 乎hū
！
Nabi bersabda, “Jangan menolak! Kalau engkau berkelebihan, berikanlah kepada
tetangga-tetangga, orang-orang kampung, desa dan daerahmu.”
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 仲
zhòng
弓
gōng
，曰
yuē
：黎
l í
(犁l í
) 牛niú
之
zhī
子
z ǐ
騂
xīng
(骍xīng
) 且qiě
角
jiǎo
。
雖
suī
(虽suī
) 欲yù
勿
wù
用
yòng
， 山
shān
川
chuān
其
q í
舍
shě
諸
zhū
(诸zhū
) ？
6. Nabi membicarakan tentang Zhong Gong - Tiong Kiong, “Anak lembu belang bila
berwarna merah mulus dan bertanduk lurus, biar orang tidak mau menggunakannya
(untuk korban sembahyang), kiranya (malaikat) gunung dan sungai tidak akan
menyia-nyiakannya.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 回
huí
也
yě
其
q í
心
xīn
三
sān
月
yuè
不
bú
違
wéi
(违wéi
) 仁rén
，
其
q í
餘
yú
(余yú
) 則zé
(则zé
) 日r ì
月
yuè
至
zhì
焉
yān
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
7. Nabi bersabda, “Hui - Hwee dapat sepanjang tiga bulan tidak melanggar Cinta
Kasih, tetapi yang lain-lain hanya dapat bertahan harian atau sebulan saja.”
季
j ì
康
kāng
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) ： 仲
zhòng
由
yóu
可
kě
使
shǐ
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
： 由
yóu
也
yě
果
guǒ
，於
yū
(于yú
) 從cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
乎
hū
何
hé
有
yǒu
？
8. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu bertanya, “Dapatkah Zhong You - Tiong Yu diserahi
pekerjaan di dalam pemerintahan?” Nabi bersabda, “You - Yu seorang yang tegas.
Apa sukarnya melaksanakan tugas pemerintahan?”
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
可
kě
使
shǐ
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
“Dapatkah Si - Su diserahi pekerjaan di dalam pemerintahan?”
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
達
dá
(达dá
) ，於yū
(于yú
) 從cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
乎
hū
何
hé
有
yǒu
？
“Si - Su seorang yang mengerti. Apakah sukarnya melaksanakan tugas
pemerintahan?”
曰
yuē
： 求
qiú
也
yě
可
kě
使
shǐ
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
“Dapatkah Qiu - Kiu diserahi pekerjaan dalam pemerintahan?”
曰
yuē
： 求
qiú
也
yě
藝
y ì
(艺y ì
) ，
於
yū
(于yú
) 從cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
乎
hū
何
hé
有
yǒu
？
“Qiu - Kiu berpengetahuan luas. Apakah sukarnya melaksanakan tugas
pemerintahan?”
季
j ì
氏
shì
使
shǐ
閔
mǐn
(闵mǐn
) 子z ǐ
騫
qiǎn
(骞qiǎn
) 為wéi
(为wéi
) 費fèi
(费fèi
) 宰zǎi
，
閔
mǐn
(闵mǐn
) 子z ǐ
騫
qiǎn
(骞qiǎn
) 曰yuē
： 善
shàn
為
wéi
(为wéi
) 我wǒ
辭
c í
(辞c í
) 焉yān
！
如
r ú
有
yǒu
复
f ù
我
wǒ
者
zhě
，則
zé
(则zé
) 吾wú
必
b ì
在
zài
汶
wèn
上
shàng
矣
y ǐ
。
9. Keluarga Ji - Kwi menyuruh orang meminta Min Zi Qian - Bin Cu Khian menjabat
menteri di daerah Bi - Pi. Min Zi Qian - Bin Cu Khian menjawab, “Katakanlah dengan
baik-baik kepadanya bahwa aku tidak dapat menerima. Kalau ada utusan lagi datang
kemari, niscaya aku sudah (pergi dan diam) di tepi sungai Wen - Bun.”
伯
bó
牛
niú
有
yǒu
疾
j í
，子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) 之zhī
，自
z ì
牖
yǒu
執
zhí
(执zhí
) 其q í
手
shǒu
，
曰
yuē
： 亡
wáng
之
zhī
， 命
mìng
矣
y ǐ
夫
f ū
，
斯
s ī
人
rén
也
yě
而
é r
有
yǒu
斯
s ī
疾
j í
也
yě
！斯
s ī
人
rén
也
yě
而
é r
有
yǒu
斯
s ī
疾
j í
也
yě
！
10. Bo Niu - Pik Giu sakit, Nabi meninjaunya melalui jendela dan memegang
tangannya. Kemudian bersabda, “Habislah! Inilah nasib! Mengapa orang sebagai dia
dapat menderita penyakit semacam ini? Mengapakah orang sebagai dia dapat
menderita penyakit semacam itu?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 賢
xiàn
(贤xiàn
) 哉zāi
回
huí
也
yě
，壹
y ī
(一y ī
) 簞dān
(箪dān
) 食shí
，壹
y ī
(一y ī
) 瓢piáo
飲
yǐn
(饮yǐn
) ，
在
zài
陋
lòu
巷
xiàng
，人
rén
不
bù
堪
kān
其
q í
憂
yōu
(忧yōu
) ，回huí
也
yě
不
bú
改
gǎi
其
q í
樂
l è
(乐l è
) 。
賢
xiàn
(贤xiàn
) 哉zāi
回
huí
也
yě
。
11. Nabi bersabda, “Sungguh bijaksana Hui - Hwee! Dengan hanya sebakul nasi
kasar, segayung air, diam di kampung buruk yang bagi orang lain sudah tidak akan
tahan; tetapi Hui - Hwee tidak berubah kegembiraannya. Sungguh bijak-sana Hui -
Hwee.” (Meng Zi - Bing Cu IV B: 29/2)
冉
rǎn
求
qiú
曰
yuē
：非
fēi
不
bú
說
yue
(说yue
) 子z ǐ
之
zhī
道
dào
，力
l ì
不
bù
足
zú
也
yě
。
12. Ran Qiu - Jiam Kiu berkata, “Sesungguhnya bukan karena tidak suka akan Jalan
Suci Guru, hanya tenaga tidak mencukupi.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 力
l ì
不
bù
足
zú
者
zhě
， 中
zhōng
道
dào
而
é r
廢
fèi
(废fèi
) 。今jīn
女
r u
畫
huà
(画huà
) 。
Nabi bersabda, “Kalau tenaga tidak mencukupi, dapat berhenti di tengah jalan.
Mengapa engkau membatasi diri sendiri?”
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 子z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：女
r u
為
wéi
(为wéi
) 君jūn
子
z ǐ
儒
r ú
，無
wú
(无wú
) 為wéi
(为wéi
) 小xiǎo
人
rén
儒
r ú
。
13. Nabi berkata kepada Zi Xia - Cu He, “Jadilah engkau seorang umat Ru - Ji yang
bersifat Jun Zi - Kun Cu, janganlah menjadi umat Ru - Ji yang Xiao Ren - Siau Jien.”
子
z ǐ
遊
yóu
(游you
) 為wéi
(为wéi
) 武wǔ
城
chéng
宰
zǎi
。子
z ǐ
曰
yuē
：女
r u
得
dé
人
rén
焉
yān
爾
ě r
(尔ě r
) 乎hū
？
曰
yuē
： 有
yǒu
澹
dàn
臺
tai
(台tái
) 滅miè
(灭miè
) 明míng
者
zhě
，行
xíng
不
bú
由
yóu
徑
jìng
(径jìng
) ，非fēi
公
gōng
事
shì
，
未
wèi
嘗
cháng
( 尝cháng
) 至zhì
於
yū
(于yú
) 偃yǎn
之
zhī
室
shì
也
yě
。
14. Ketika Zi You - Cu Yu menjadi kepala daerah kota Wu Cheng - Bu Sing, Nabi
bertanya, “Sudahkah engkau mendapatkan seorang pembantu yang cakap?” “Ada. Ia
bernama Tan Tai Mie Ming - Tam Tay Biat Bing; pada waktu berjalan ia tidak pernah
memotong jalan melalui lorong-lorong dan bila tidak karena urusan Negara, ia tidak
pernah datang ke rumah Yan - Yan.” (Meng Zi - Bing Cu IV B: 31)
子
z ǐ
曰
yuē
： 孟
mèng
之
zhī
反
fǎn
不
bú
伐
f á
，奔
bēn
而
é r
殿
diàn
， 將
jiāng
( 将jiāng
) 入r ù
門
mén
( 门mén
) ，
策
cè
其
q í
馬
mǎ
(马mǎ
) ，曰yuē
： 非
fēi
敢
gǎn
後
hòu
(后hòu
) 也yě
，馬
mǎ
(马mǎ
) 不bú
進
jìn
(进jìn
) 也yě
。
15. Nabi bersabda, “Sungguh Meng Zhi Fan - Bing Ci Hwan tidak suka
menonjol-nonjolkan diri, (pada waktu tentaranya menderita kekalahan) ia berjalan di
belakang untuk melindungi barisan. Setelah di muka pintu gerbang kota, dicambuklah
kudanya dan berkata, ‘Bukan keberanian ku untuk di belakang, hanya kuda ini tidak
dapat lari cepat-cepat.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 不
bú
有
yǒu
祝
zhù
鮀
tuó
之
zhī
佞
nìng
，而
é r
有
yǒu
宋
sòng
朝
zhāo
之
zhī
美
měi
，
难
nán
乎
hū
免
miǎn
於
yū
(于yú
) 今jīn
之
zhī
世
shì
矣
y ǐ
。
16. Nabi bersabda, “Bila tidak mempunyai kefasihan bicara sebagai Zhu Tuo -
Ciok Too, dan mempunyai ketampanan sebagai Song Zhao - Song Tiau, sukar
menghindarkan diri dari kesulitan jaman ini.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 誰
shuí
(谁shuí
) 能néng
出
chū
不
bú
由
yóu
户
hù
，何
hé
莫
mò
由
yóu
斯
s ī
道
dào
也
yě
？
17. Nabi bersabda, “Siapakah keluar rumah tidak melalui pintu? Mengapakah orang
tidak mau hidup menempuh Jalan Suci?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 質
zhì
(质zhì
) 勝
shèng
( 胜shèng
) 文wén
則
zé
(则zé
) 野yě
，
文
wén
勝
shèng
( 胜shèng
) 質zhì
(质zhì
) 則zé
(则zé
) 史shǐ
。文
wén
質
zhì
(质zhì
) 彬bīn
彬
bīn
，然
rán
後
hòu
(后hòu
) 君jūn
子
z ǐ
。
18. Nabi bersabda, “Bila keaslian mengalahkan tata cara, orang akan bersikap udik.
Bila tata cara mengalahkan keaslian, orang akan bersikap juru tulis. Maka, tata cara
dan keaslian itu hendaklah benar-benar selaras. Dengan demikian menjadikan orang
bersifat Jun Zi - Kun Cu.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 人
rén
之
zhī
生
shēng
也
yě
直
zhí
， 罔
wǎng
之
zhī
生
shēng
也
yě
幸
xìng
而
é r
免
miǎn
。
19. Nabi bersabda, “Hidup manusia difitrahkan lurus. Kalau tidak lurus tetapi
terpelihara juga kehidupannya, itu hanya kebetulan.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 知
zhī
之
zhī
者
zhě
不
bù
如
r ú
好
hǎo
之
zhī
者
zhě
，好
hǎo
之
zhī
者
zhě
不
bù
如
r ú
樂
l è
(乐l è
) 之zhī
者
zhě
。
20. Nabi bersabda, “Yang mengerti belum sebanding dengan yang menyukai,
sedangkan yang menyukai belum sebanding dengan yang dapat merasa gembira di
dalamnya.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 中
zhōng
人
rén
以
y ǐ
上
shàng
，可
kě
以
y ǐ
語
yǔ
(语yǔ
) 上
shàng
也
yě
；
中
zhōng
人
rén
以
y ǐ
下
xià
，不
bù
可
kě
以
y ǐ
語
yǔ
(语yǔ
) 上
shàng
也
yě
。
21. Nabi bersabda, “Seorang yang pengetahuannya sudah melampaui tingkat
pertengahan, boleh diajak membicarakan hal-hal yang tinggi; seorang yang
pengetahuannya masih di bawah tingkat pertengahan, tidak boleh diajak
membicarakan hal-hal yang tinggi.”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 問wèn
(问wèn
) 知zhī
，子
z ǐ
曰
yuē
： 務
wù
(务wù
) 民mín
之
zhī
義
y ì
(义y ì
) ，
敬
jìng
鬼
guǐ
神
shén
而
é r
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 之zhī
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 知zhī
矣
y ǐ
。
22. Fan Chi - Hwan Thi bertanya tentang seorang yang bijaksana. Nabi menjawab, “Ia
mengabdi kepada rakyat berlandaskan Kebenaran. Ia menghormati rokh-rokh tetapi
dari jauh (dengan hormat yang murni). Demikianlah seorang yang bijaksana.”
(Lun Yu - Lun Gi II: 5)
問
wèn
(问wèn
) 仁rén
，曰
yuē
： 仁
rén
者
zhě
先
xiān
難
nán
(难nán
) 而é r
後
hòu
(后hòu
) 獲huò
(获huò
) ，
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 仁rén
矣
y ǐ
。
Ia bertanya pula tentang seorang yang berperi Cinta Kasih. Dijawab, “Seorang yang
berperi Cinta Kasih rela menderita lebih dahulu dan membelakangkan keuntungan.
Demikianlah orang yang berperi Cinta Kasih.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 知
zhī
者
zhě
樂
l è
(乐l è
) 水shuǐ
，仁
rén
者
zhě
樂
l è
(乐l è
) 山shān
；
知
zhī
者
zhě
動
dòng
( 动dòng
) ，仁rén
者
zhě
靜
jìng
(静jìng
) ；知zhī
者
zhě
樂
l è
(乐l è
) ，仁rén
者
zhě
壽
shòu
( 寿shòu
) 。
23. Nabi bersabda, “Yang Bijaksana gemar akan air, yang berperi Cinta Kasih gemar
akan gunung. Yang Bijaksana tangkas dalam perbuatan, yang berperi Cinta Kasih
tenteram. Yang Bijaksana gembira dan yang berperi Cinta Kasih tahan menderita.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 齊
q í
(齐q í
) 壹y ī
(一y ī
) 變biàn
(变biàn
) ，至zhì
於
yū
(于yú
) 魯l ǔ
(鲁l ǔ
) ；
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) 壹y ī
(一y ī
) 變biàn
(变biàn
) ，至zhì
於
yū
(于yú
) 道dào
。
24. Nabi bersabda, “Negeri Qi - Cee sekali berubah akan dapat menyamai Negeri Lu -
Lo, dan Negeri Lu - Lo sekali berubah akan dapat mencapai Jalan Suci.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XVII: 3)
子
z ǐ
曰
yuē
： 觚
gū
不
bú
觚
gū
，觚
gū
哉
zāi
！觚
gū
哉
zāi
！
25. Nabi bersabda, “Gu - Ko (cawan arak) yang sudah tidak berbentuk Gu - Ko lagi,
apakah itu Gu - Ko? Apakah itu Gu - Ko?”
宰
zǎi
我
wǒ
問
wèn
(问wèn
) 曰yuē
：仁
rén
者
zhě
雖
suī
(虽suī
) 告gào
之
zhī
曰
yuē
井
jǐng
有
yǒu
仁
rén
焉
yān
，
其
q í
從
cóng
( 从cóng
) 之zhī
也
yě
？
26. Zai Wo - Cai Ngo bertanya, “Seorang yang berperi Cinta Kasih kalau diberi tahu
bahwa di dalam sumur ada Cinta Kasih, apakah ia akan mengikutinya juga?”
(Meng Zi - Bing Cu VA: 3/4)
子
z ǐ
曰
yuē
： 何
hé為
wéi
(为wéi
) 其q í然
rán也
yě？
君
jūn
子
z ǐ
可
kě
逝
shì
也
yě
，不
bù
可
kě
陷
xiàn
也
yě
；可
kě
欺
q ī
也
yě
，不
bù
可
kě
罔
wǎng
也
yě
。
Nabi menjawab, “Mengapa harus melakukan perbuatan semacam itu? Seorang
Jun Zi - Kun Cu dapat dibunuh, tetapi tidak dapat dijerumuskan; dapat dikelabuhi
tetapi tidak dapat dijebak.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 君
jūn
子
z ǐ
博
bó
學
xué
(学xué
) 於yū
(于yú
) 文wén
，約
yuē
(约yuē
) 之zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，
亦
y ì
可
kě
以
y ǐ
弗
f ú
畔
pàn
矣
y ǐ
夫
f ū
。
27. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu meluaskan pengetahuannya dengan
mempelajari Kitab-kitab dan membatasi diri dengan Kesusilaan. Dengan demikian ia
tidak sampai melanggar Kebajikan.” (Lun Yu - Lun Gi IX: 11)
子
z ǐ
見
jiàn
(见jiàn
) 南nán
子
z ǐ
，子
z ǐ
路
l ù
不
bú
說
yue
(说yue
) 。
夫
f ū
子
z ǐ
矢
shǐ
之
zhī
曰
yuē
：予
yǔ
所
suǒ
否
fǒu
者
zhě
，天
tiān
厭
yān
(厌yān
) 之zhī
！天
tiān
厭
yān
(厌yān
) 之zhī
！
28. Nabi menemui Nan Zi - Lam Cu; hal ini menyebabkan Zi Lu - Cu Lo tidak senang.
Karena itu lalu bersumpah, “Kalau aku berbuat tidak pada tempatnya, Tian - Thian
menghukumku! Tian - Thian menghukumku!”
子
z ǐ
曰
yuē
： 中
zhōng
庸
yōng
之
zhī
為
wéi
(为wéi
) 德dé
也
yě
，其
q í
至
zhì
矣
y ǐ
乎
hū
！民
mín
鮮
xiǎn
(鲜xiān
) 久j iǔ
矣
y ǐ
。
29. Nabi bersabda, “Sungguh sempurna Kebajikan menjalani laku Tengah Sempurna.
Sayang sudah lama jarang di antara rakyat yang menjalani.”
(Zhong Yong - Tiong Yong: II)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：
如
r ú
有
yǒu
博
bó
施
shī
於
yū
(于yú
) 民mín
而
é r
能
néng
濟
j ì
(济j ì
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) ，何hé
如
r ú
？
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 仁rén
乎
hū
？
30. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Bila ada seorang yang benar-benar dapat
memberi berlimpah-limpah kesejahteraan kepada rakyat dan menolong kesemuanya,
bagaimanakah ia? Dapatkah ia dinamai seorang yang berperi Cinta Kasih?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 何
hé
事
shì
於
yū
(于yú
) 仁rén
？必
b ì
也
yě
聖
shèng
( 圣shèng
) 乎hū
！
堯
yáo
(尧yáo
) 舜shùn
其
q í
猶
yóu
(犹yóu
) 病bìng
諸
zhū
(诸zhū
) 。
Nabi menjawab, “Itu bukan hanya perbuatan yang berperi Cinta Kasih; bahkan
seorang Nabilah dia. Dalam hal ini, bahkan Raja Yao - Giau dan Shun - Sun masih
merasa khawatir belum dapat menjalankannya (Lun Yu - Lun Gi XIV: 42)
夫
f ū
仁
rén
者
zhě
，己
j ǐ
欲
yù
立
l ì
而
é r
立
l ì
人
rén
，己
j ǐ
欲
yù
達
dá
(达dá
) 而é r
達
dá
(达dá
) 人rén
。
“Seorang yang berperi Cinta Kasih ingin dapat tegak, maka berusaha agar orang
lainpun tegak; ia ingin maju, maka berusaha agar orang lainpun maju.”
能
néng
近
jìn
取
qǔ
譬
p ì
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 仁rén
之
zhī
方
fāng
也
yě
已
y ǐ
。
“Yang dapat memperlakukan orang lain dengan contoh yang dekat (diri-sendiri),
sudah cukup untuk dinamai seorang yang berperi Cinta Kasih.”
JILID VII. 述
shù
而
é r
- (SUT JI - PENERUS)
子
z ǐ
曰
yuē
：述
shù
而
é r
不
bù
作
zuò
，信
xìn
而
é r
好
hǎo
古
gǔ
，竊
qiè
(窃qiè
) 比b ǐ
於
yū
(于yú
) 我wǒ
老
lǎo
彭
péng
。
1. Nabi bersabda, “Aku hanya meneruskan, tidak mencipta. Aku sangat menaruh
percaya dan suka kepada (Ajaran dan Kitab-kitab) yang kuno itu. Aku ingin dapat
membandingkan diriKu dengan Lao Peng - Loo Phing.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 默
mò
而
é r
識
shí
(识shí
) 之zhī
，學
xué
(学xué
) 而é r
不
bù
厭
yān
(厌yàn
) ，誨huì
(诲huì
) 人rén
不
bú
倦
juàn
，
何
hé
有
yǒu
於
yū
(于yú
) 我wǒ
哉
zāi
？
2. Nabi bersabda, “Di dalam diam, melakukan renungan; belajar, tidak merasa jemu;
dan, mengajar orang lain tidak merasa capai; adakah itu dalam diriKu?”
(Lun Yu - Lun Gi IX: 16; Meng Zi - Bing Cu IIA: 2/19)
子
z ǐ
曰
yuē
： 德
dé
之
zhī
不
bú
修
xiū
，學
xué
(学xué
) 之zhī
不
bú
講
jiǎng
( 讲jiǎng
) ，
聞
wén
(闻wén
) 義y ì
(义y ì
) 不bù
能
néng
徙
x ǐ
，不
bú
善
shàn
不
bù
能
néng
改
gǎi
，是
shì
吾
wú
憂
yōu
(忧yōu
) 也yě
。
3. Nabi bersabda, “Kebajikan tidak dibina, pelajaran tidak diperbincangkan,
mendengar Kebenaran tidak dapat melaksanakan dan terhadap hal-hal yang buruk
tidak dapat memperbaiki; inilah yang selalu menyedihkan hatiKu.”
子
z ǐ
之
zhī
燕
yàn
居
j ū
， 申
shēn
申
shēn
如
r ú
也
yě
；夭
yāo
夭
yāo
如
r ú
也
yě
。
4. Pada waktu Nabi senggang di rumah, sikapNya enak dan wajar, gembira dan
sabar.
子
z ǐ
曰
yuē
： 甚
shèn
矣
y ǐ
吾
wú
衰
shuāi
也
yě
！
久
j iǔ
矣
y ǐ
吾
wú
不
bù
復
f ù
(复f ù
) 夢
mèng
( 梦mèng
) 見jiàn
(见jiàn
) 周zhōu
公
gōng
。
5. Nabi bersabda, “Ah, kiranya sudah tua dan lemah Aku. Sudah lama Aku tidak
bermimpikan Pangeran Zhou - Ciu.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XVII: 3; Lun Yu - Lun Gi VIII: 11)
子
z ǐ
曰
yuē
： 志
zhì
於
yū
(于yú
) 道dào
，
6. Nabi bersabda, “Bercitalah menempuh Jalan Suci. (Lun Yu - Lun Gi VIII: 8)
據
j ù
(据j ù
) 於yū
(于yú
) 德dé
，
“Berpangkallah pada Kebajikan.”
依
y ī
於
yū
(于yú
) 仁rén
，
“Bersandarlah pada Cinta Kasih, dan
遊
yóu
(游you
) 於yū
(于yú
) 藝y ì
(艺y ì
) 。
“Bersukalah di dalam Kesenian.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 自
z ì
行
xíng
束
shù
修
xiū
以
y ǐ
上
shàng
，
吾
wú
未
wèi
嘗
cháng
( 尝cháng
) 無wú
(无wú
) 誨huì
(诲huì
) 焉yān
。
7. Nabi bersabda, “Siapapun yang membawa seikat dendeng (sebagai tanda mohon
diterima menjadi murid) datang kepadaKu, tidak pernah Aku menolak memberi
pendidikan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
憤
fèn
(愤fèn
) 不bú
啟
q ǐ
(启q ǐ
) ，不bú
悱
fěi
不
bú
發
f ā
(发f ā
) 。
舉
j u
(举j ǔ
) 壹y ī
(一y ī
) 隅yú
不
bú
以
y ǐ
三
sān
隅
yú
反
fǎn
，則
zé
(则zé
) 不bù
復
f ù
(复f ù
) 也yě
。
8. Nabi bersabda, “Kepada yang tidak mau bersungguh-sungguh, tidak perlu diberi
petunjuk. Kepada yang tidak mau berterus-terang, tidak perlu diberi nasehat. Kepada
yang sudah diberi tahu tentang satu sudut, tetapi tidak mau berusaha mengetahui
ketiga sudut yang lain, tidak perlu diberitahu lebih lanjut.”
子
z ǐ
食
shí
於
yū
(于yú
) 有yǒu
喪
sàng
( 丧sàng
) 者zhě
之
zhī
側
cè
(侧cè
) ，未wèi
嘗
cháng
( 尝cháng
) 飽bǎo
(饱bǎo
) 也yě
。
9. Pada waktu Nabi di rumah keluarga yang sedang melakukan upacara duka, belum
pernah makan kenyang-kenyang.
子
z ǐ
於
yū
(于yú
) 是shì
日
r ì
哭
kū
，則
zé
(则zé
) 不bú
歌
gē
。
10. Bila Nabi sampai menangis, hari itu Beliau tidak menyanyi.
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 顏yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 曰yuē
： 用
yòng
之
zhī
則
zé
(则zé
) 行xíng
，
舍
shě
之
zhī
則
zé
(则zé
) 藏cáng
，惟
wéi
我
wǒ
與
yǔ
(与yǔ
) 爾ě r
(尔ě r
) 有yǒu
是
shì
夫
f ū
！
11. Nabi bersabda kepada Yan Yuan - Gan Yan, “Kalau ada yang mau memakai,
segera menjalankan; kalau tiada yang mau memakai, dengan senang
menyembunyikan diri. Hanya engkau dan Aku dapat melakukan ini.”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：子
z ǐ
行
xíng
三
sān
軍
jūn
(军jūn
) ，則zé
(则zé
) 誰shuí
(谁shuí
) 與yǔ
(与yǔ
) ？
Zi Lu - Cu Lo bertanya, “Bila Guru memimpin pasukan, siapakah yang akan Guru pilih
sebagai pembantu?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 暴
bào
虎
hǔ
馮
ping
( 冯píng
) 河hé
，死
s ǐ
而
é r
無
wú
(无wú
) 悔huǐ
者
zhě
，吾
wú
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 也yě
。
必
b ì
也
yě
臨
lín
(临lín
) 事shì
而
é r
懼
j ù
(惧j ù
) 。好hǎo
謀
móu
( 谋móu
) 而é r
成
chéng
者
zhě
也
yě
。
Nabi menjawab, “Kepada orang yang dengan tangan kosong berani melawan
harimau, dengan tanpa alat berani menyeberangi bengawan, sekalipun binasa tidak
merasa menyesal, Aku tidak akan memakainya, Orang yang Kupilih ialah: yang di
dalam menghadapi perkara mempunyai rasa khawatir dan suka memusyawarahkan
rencana, sehingga dapat berhasil di dalam tugasnya.” (Shi Jing - Si King II.5.1.6)
子
z ǐ
曰
yuē
： 富
f ù
而
é r
可
kě
求
qiú
也
yě
；雖
suī
(虽suī
) 執zhí
(执zhí
) 鞭biān
之
zhī
士
shì
，吾
wú
亦
y ì
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
。
如
r ú
不
bù
可
kě
求
qiú
， 從
cóng
( 从cóng
) 吾wú
所
suǒ
好
hào
。
12. Nabi bersabda, “Bila kekayaan itu merupakan syarat untuk dapat mencapai
(cita-cita tertinggi), meskipun harus menjadi tukang membawa cambuk, Aku mau
menjalaninya; tetapi, karena bukan merupakan syarat, lebih baik Aku mengikuti
kesukaan Ku.”
子
z ǐ
之
zhī
所
suǒ
慎
shèn
：齋
zhāi
(斋zhāi
) ， 戰zhàn
( 战zhàn
) ，疾j í
。
13. Nabi berhati-hati di dalam hal berpuasa, peperangan dan sakit.
(Zhong Yong - Tiong Yong XV: 3; Lun Yu - Lun Gi X: 7)
子
z ǐ
在
zài
齊
q í
(齐q í
) 聞wén
(闻wén
)《 韶sháo
》 ，三
sān
月
yuè
不
bú
知
zhī
肉
ròu
味
wèi
，
曰
yuē
：不
bù
圖
t ú
(图t ú
) 為wéi
(为wéi
) 樂l è
(乐l è
) 之zhī
至
zhì
於
yū
(于yú
) 斯s ī
也
yě
。
14. Ketika di negeri Qi - Cee, Nabi mendengar lagu Shao - Siau; tiga bulan tidak
merasakan kelezatan daging, lalu bersabda, “Tidak Kusangka begitu besar pengaruh
musik atas manusia.” (Lun Yu - Lun Gi III: 25)
冉
rǎn
有
yǒu
曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
為
wéi
(为wèi
) 衛wèi
(卫wèi
) 君jūn
乎
hū
？
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：諾
nuò
(诺nuò
) ，吾wú
將
jiāng
( 将jiāng
) 問wèn
(问wèn
) 之zhī
。
15. Ran You - Jiam Yu bertanya, “Maukah Guru membantu Pangeran Negeri
Wei - Wee?” Zi Gong - Cu Khong menjawab, “Baiklah, aku hendak menanyai Nya.”
入
r ù
，曰
yuē
：伯
bó
夷
y í
，叔
shū
齊
q í
(齐q í
) 何hé
人
rén
也
yě
？曰
yuē
：古
gǔ
之
zhī
賢
xiàn
(贤xián
) 人rén
也
yě
。
Ia masuk ke ruangan, lalu bertanya, “Bagaimanakah Bo Yi - Pik I dan Shu Qi -
Siok Cee itu?” Nabi menjawab, “Mereka ialah orang-orang yang bijaksana pada
jaman dahulu.”
曰
yuē
： 怨
yuàn
乎
hū
？曰
yuē
：求
qiú
仁
rén
而
é r
得
dé
仁
rén
，又
yòu
何
hé
怨
yuàn
。
出
chū
，曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
不
bú
為
wéi
(为wèi
) 也yě
。
“Menyesalkah mereka akan tindakannya?” “Mereka mencari Cinta Kasih dan telah
mendapatkan Cinta Kasih. Mengapa menyesal?” Zi Gong - Cu Khong keluar dan
berkata, “Guru tidak mau.” (Lun Yu - Lun Gi V: 23)
子
z ǐ
曰
yuē
： 飯
fàn
(饭fàn
) 疏shū
食
shí
飲
yǐn
(饮yǐn
) 水shuǐ
，曲
qǔ
肱
gōng
而
é r
枕
zhěn
之
zhī
，
樂
l è
(乐l è
) 亦y ì
在
zài
其
q í
中
zhōng
矣
y ǐ
。
不
bù
義
y ì
(义y ì
) 而é r
富
f ù
且
qiě
貴
guì
(贵guì
) ，於yū
(于yú
) 我wǒ
如
r ú
浮
f ú
雲
yún
(云yún
) 。
16. Nabi bersabda, “Dengan makan nasi kasar, minum air tawar dan tangan dilipat
sebagai bantal, orang masih dapat merasakan kebahagiaan di dalamnya. Maka harta
dan kemuliaan yang tidak berlandaskan Kebenaran, bagiKu laksana awan yang
berlalu saja.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 加
j iā
我
wǒ
數
shù
(数shù
) 年nián
，五
wǔ
十
shí
以
y ǐ
學
xué
(学xué
) 易y ì
，
可
kě
以
y ǐ
無
wú
(无wú
) 大dà
過
guò
(过guò
) 矣y ǐ
。
17. Nabi bersabda, “Kalau dipanjangkan usiaKu sehingga mencapai umur lima puluh
tahun untuk menyakinkan Kitab Yi Jing - Ya King, niscaya Aku dapat membebaskan
diri dari kesalahan-kesalahan besar.” (Lun Yu - Lun Gi II.4)
子
z ǐ
所
suǒ
雅
yǎ
言
yán
，《詩
shī
(诗shī
)》 ，《書shū
(书shū
)》 ，執zhí
(执zhí
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，皆j iē
雅
yǎ
言
yán
也
yě
。
18. Nabi sering menguraikan Kitab-kitab Sanjak (Shi Jing - Si King), Kitab Hikayat
(Shu Jing - Su King), dan Kitab Kesusilaan (Li Jing - Lee King). Itulah yang sering
diuraikan.
葉
shè
(叶shè
) 公gōng
問
wèn
(问wèn
) 孔kǒng
子
z ǐ
於
yū
(于yú
) 子z ǐ
路
l ù
，子
z ǐ
路
l ù
不
bú
對
duì
(对duì
) 。
19. Pangeran She - Siap bertanya tentang Kong Zi - Khong Cu kepada Zi Lu - Cu Lo,
tetapi Zi Lu - Cu Lo tidak menjawab.
子
z ǐ
曰
yuē
： 女
r u
奚
x ī
不
bú
曰
yuē
，其
q í
為
wéi
(为wéi
) 人rén
也
yě
，發
f ā
(发f ā
) 憤fèn
(愤fèn
) 忘
wàng
食
shí
，
樂
l è
(乐l è
) 以y ǐ
忘
wàng
憂
yōu
(忧yōu
) ，不bú
知
zhī
老
lǎo
之
zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 至zhì
雲
yún
(云yún
) 爾ě r
(尔ě r
) 。
Nabi bersabda, “Mengapakah kamu tidak menjawab, bahwa Dia adalah seorang yang
di dalam kegiatanNya lupa akan makan; di dalam kegembiraanNya lupa akan
kesusahanNya; dan, tidak merasa bahwa usiaNya sudah lanjut.”
(Lun Yu - Lun Gi XIII: 16)
子
z ǐ
曰
yuē
： 我
wǒ
非
fēi
生
shēng
而
é r
知
zhī
之
zhī
者
zhě
，好
hǎo
古
gǔ
，敏
mǐn
以
y ǐ
求
qiú
之
zhī
者
zhě
也
yě
。
20. Nabi bersabda, “Aku bukanlah pandai sejak lahir, melainkan Aku menyukai
ajaran-ajaran kuno dan dengan giat mempelajarinya.”
子
z ǐ
不
bú
語
yǔ
(语yǔ
) 怪guài
，力
l ì
，亂
luàn
(乱luàn
) ， 神shén
。
21. Nabi tidak membicarakan tentang kekuatan yang aneh-aneh dan rokh-rokh yang
tidak karuan. (Lun Yu - Lun Gi XI: 12; Zhong Yong - Tiong Yong X: 1)
子
z ǐ
曰
yuē
： 三
sān
人
rén
行
xíng
，必
b ì
有
yǒu
我
wǒ
師
shī
(师shī
) 焉yān
。
擇
zé
(择zé
) 其q í
善
shàn
者
zhě
而
é r
從
cóng
( 从cóng
) 之zhī
，其
q í
不
bú
善
shàn
者
zhě
而
é r
改
gǎi
之
zhī
。
22. Nabi bersabda, “Tiap kali jalan bertiga, niscaya ada yang dapat Kujadikan guru,
Kupilih yang baik, Kuikuti dan yang tidak baik, Kuperbaiki.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 天
tiān
生
shēng
德
dé
於
yū
(于yú
) 予yǔ
， 桓
huán
魋
tuí
其
q í
如
r ú
予
yǔ
何
hé
？
23. Nabi bersabda, “Tian - Thian Yang Maha Esa telah menyalakan Kebajikan dalam
diriKu. Apakah yang dapat dilakukan Huan Tui - Hwan Twee atasKu?”
(Lun Yu - Lun Gi III: 24; IX: 5)
子
z ǐ
曰
yuē
：二
è r
三
sān
子
z ǐ
以
y ǐ
我
wǒ
為
wéi
(为wéi
) 隱yǐn
(隐yǐn
) 乎hū
？吾
wú
無
wú
(无wú
) 隱yǐn
(隐yǐn
) 乎hū
爾
ě r
(尔ě r
) 。
吾
wú
無
wú
(无wú
) 行xíng
而
é r
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 二è r
三
sān
子
z ǐ
者
zhě
，是
shì
丘
qiū
也
yě
。
24. Nabi bersabda, “Hai, murid-muridKu; adakah kau sangka bahwa Aku
merahasiakan sesuatu? Sesungguhnya tiada yang Kurahasiakan terhadapmu. Tiada
yang kulakukan dengan tiada setahumu. Demikianlah sifat Qiu - Khiu,
murid-muridKu!”
子
z ǐ
以
y ǐ
四
s ì
教
jiào
：文
wén
，行
xíng
， 忠
zhōng
，信
xìn
。
25. Ada empat hal di dalam ajaran Nabi: Pengetahuan Kitab, Perilaku, Kesatyaan dan
Dapat Dipercaya.
子
z ǐ
曰
yuē
： 聖
shèng
( 圣shèng
) 人rén
吾
wú
不
bù
得
dé
而
é r
見
jiàn
(见jiàn
) 之zhī
矣
y ǐ
！
得
de
見
jiàn
(见jiàn
) 君jūn
子
z ǐ
者
zhě
，斯
s ī
可
kě
矣
y ǐ
。
26. Nabi bersabda, “Biar Aku tidak dapat menjumpai seorang Nabi, asal dapat
menjumpai seorang Jun Zi - Kun Cu, cukuplah bagiKu. (Meng Zi - Bing Cu VIIB: 25)
子
z ǐ
曰
yuē
： 善
shàn
人
rén
吾
wú
不
bù
得
dé
而
é r
見
jiàn
(见jiàn
) 之zhī
矣
y ǐ
！
得
de
見
jiàn
(见jiàn
) 有yǒu
恆
héng
( 恒héng
) 者zhě
，斯
s ī
可
kě
矣
y ǐ
。
“Biar Aku tidak dapat menjumpai seorang yang sempurna kebaikannya, asal dapat
menjumpai seorang yang berkemauan tetap, cukuplah bagiKu.”
亡
wáng
而
é r
為
wéi
(为wéi
) 有yǒu
，虛
xū
(虚xū
) 而é r
為
wéi
(为wéi
) 盈yíng
，約
yuē
(约yuē
) 而é r
為
wéi
(为wéi
) 泰tài
，
難
nán
(难nán
) 乎hū
有
yǒu
恆
héng
( 恒héng
) 矣y ǐ
。
“Orang yang sesungguhnya tidak mempunyai, tetapi berlagak mempunyai;
sebenarnya kosong, tetapi berlagak penuh; dan, sesungguhnya kekurangan tetapi
berlagak mewah; niscaya sukar mempunyai kemauan yang tetap.”
子
z ǐ
釣
diào
(钓diào
) 而é r
不
bú
綱
gāng
( 纲gāng
) ，弋y ì
不
bú
射
shè
宿
xiǔ
。
27. Nabi mau memancing tetapi tidak mau menjaring, mau memanah burung tetapi
tidak mau yang sedang hinggap.
子
z ǐ
曰
yuē
：蓋
gài
(盖gài
) 有yǒu
不
bú
知
zhī
而
é r
作
zuò
之
zhī
者
zhě
，我
wǒ
無
wú
(无wú
) 是shì
也
yě
。
多
duō
聞
wén
(闻wén
) ，擇zé
(择zé
) 其q í
善
shàn
者
zhě
而
é r
從
cóng
( 从cóng
) 之zhī
，
多
duō
見
jiàn
(见jiàn
) 而é r
識
shí
(识shí
) 之zhī
，知
zhī
之
zhī
次
c ì
也
yě
。
28. Nabi bersabda, “Mungkin ada orang yang sesungguhnya tidak mengerti, tetapi
ingin ikut-ikut melakukan; Aku tidak akan berbuat seperti itu. Banyaklah mendengar,
ambillah yang baik dan ikutilah. Banyaklah melihat dan ingat-ingatlah di dalam hati.
Orang yang demikian dapat digolongkan orang pandai tingkat kedua.”
互
hù
鄉
xiàng
( 乡xiàng
) 難nán
(难nán
) 與yǔ
(与yǔ
) 言yán
， 童
tóng
子
z ǐ
見
jiàn
(见jiàn
) ， 門mén
( 门mén
) 人rén
惑
huò
。
29. Orang-orang dari Hu Xiang - Ho Hiang sukar diajak bicara baik-baik. Suatu ketika
anak-anak muda dari daerah itu ingin menjumpai Nabi, maka murid-murid merasa
bimbang.
子
z ǐ
曰
yuē
：與
yǔ
(与yǔ
) 其q í
進
jìn
(进jìn
) 也yě
，不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 其q í
退
tuì
也
yě
，唯
wéi
何
hé
甚
shèn
？
人
rén
潔
j ié
(洁j ié
) 己j ǐ
以
y ǐ
進
jìn
(进jìn
) ，與yǔ
(与yǔ
) 其q í
潔
j ié
(洁j ié
) 也yě
，不
bú
保
bǎo
其
q í
往
wǎng
也
yě
。
Nabi bersabda, “Aku hanya melihat bagaimana mereka datang, bukan apa yang akan
mereka perbuat setelah berlalu. Mengapakah kamu bersikap keterlaluan? Orang
yang datang dengan sudah membersihkan diri; Kuterima kebersihan dirinya itu tanpa
Kupersoalkan apa yang telah pernah mereka perbuat pada waktu yang lalu.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 仁
rén
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 乎hū
哉
zāi
？我
wǒ
欲
yù
仁
rén
，斯
s ī
仁
rén
至
zhì
矣
y ǐ
。
30. Nabi bersabda, “Jauhkah peri Cinta Kasih? Kalau Aku inginkan Cinta Kasih, Cinta
Kasih itu sudah besertaKu.” (Da Xue - Thai Hak IX. 3)
陳
chén
( 陈chén
) 司s ī
敗
bài
(败bài
) 問wèn
(问wèn
) ： 昭zhāo
公
gōng
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 乎hū
？
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 。
31. Chen Si Bai - Tien Su Pai bertanya, apakah Raja muda Zhao - Ciau mengerti
Kesusilaan. Nabi bersabda, “Mengerti!”
孔
kǒng
子
z ǐ
退
tuì
，揖
y ī
巫
wū
馬
mǎ
(马mǎ
) 期q ī
而
é r
進
jìn
(进jìn
) 之zhī
曰
yuē
：
吾
wú
聞
wén
(闻wén
) 君jūn
子
z ǐ
不
bú
黨
dǎng
( 党dǎng
) ，君jūn
子
z ǐ
亦
y ì
黨
dǎng
( 党dǎng
) 乎hū
？
君
jūn
取
qǔ
於
yū
(于yú
) 吴wú
，為
wéi
(为wéi
) 同tóng
姓
xìng
，謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
吴
wú
孟
mèng
子
z ǐ
。
君
jūn
而
é r
知
zhī
礼
l ǐ
，孰
shú
不
bú
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ？
Setelah Nabi Kong Zi - Khong Cu pergi, Wu Ma Qi - Bu Ma Ki disilakan masuk dan
diberitahu, “Menurut pendengaranku, orang Jun Zi - Kun Cu itu tidak menyebelah.
Tetapi mungkinkah seorang Jun Zi - Kun Cu juga menyebelah? Pangeran kita sudah
mengambil seorang gadis dari Negeri Wu - Go yang sama nama marganya, tetapi lalu
diubah menjadi Wu Meng Zi - Go Bing Cu. Kalau pangeran kita itu mengerti
Kesusilaan, siapakah yang tidak mengerti Kesusilaan?”
巫
wū
馬
mǎ
(马mǎ
) 期q ī
以
y ǐ
告
gào
。
子
z ǐ
曰
yuē
：丘
qiū
也
yě
幸
xìng
，苟
gǒu
有
yǒu
過
guò
(过guò
) ，人rén
必
b ì
知
zhī
之
zhī
。
Wu Ma Qi - Bu Ma Ki melaporkan hal itu. Nabi bersabda, “Sungguh beruntunglah Aku,
karena tiap kali berbuat salah, segera ada orang yang mengetahuinya.”
子
z ǐ
與
yǔ
(与yǔ
) 人rén
歌
gē
而
é r
善
shàn
，必
b ì
使
shǐ
反
fǎn
之
zhī
，而
é r
後
hòu
(后hòu
) 和hé
之
zhī
。
32. Bila Nabi mendengar orang menyanyikan lagu yang baik, niscaya minta
diulanginya, dan kemudian ikut menyanyi.
子
z ǐ
曰
yuē
： 文
wén
，莫
mò
吾
wú
猶
yóu
(犹yóu
) 人rén
也
yě
。
躬
gōng
行
xíng
君
jūn
子
z ǐ
，則
zé
(则zé
) 吾wú
未
wèi
之
zhī
有
yǒu
得
dé
。
33. Nabi bersabda, “Di dalam hal pengetahuan Kitab, mungkin Aku sudah menyamai
orang-orang lain; tetapi di dalam hal kesungguhan berlaku sebagai seorang Jun Zi -
Kun Cu, Aku masih khawatir belum berhasil.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 若
ruò
聖
shèng
( 圣shèng
) 與yǔ
(与yǔ
) 仁rén
，則
zé
(则zé
) 吾wú
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 敢gǎn
？
抑
y ì
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
不
bù
厭
yān
(厌yàn
) ，誨huì
(诲huì
) 人rén
不
bú
倦
juàn
，
則
zé
(则zé
) 可kě
謂
wèi
(谓wèi
) 雲yún
(云yún
) 爾ě r
(尔ě r
) 已y ǐ
矣
y ǐ
。
34. Nabi bersabda, “Untuk menjadi seorang Nabi atau seorang yang berperi Cinta
Kasih, bagaimanakah Aku berani mengatakan? Tetapi di dalam hal belajar dengan
tidak merasa jemu, mendidik orang dengan tidak merasa capai, orang boleh
mengatakan hal itu bagiKu.”
公
gōng
西
x ī
華
huá
(华huá
) 曰yuē
： 正
zhèng
唯
wéi
弟
d ì
子
z ǐ
不
bù
能
néng
學
xué
(学xué
) 也yě
。
Gong Xi Hua - Kong See Hwa berkata, “Justru dalam hal itulah murid-murid tidak
dapat mencapainya.”
子
z ǐ
疾
j í
病
bìng
，子
z ǐ
路
l ù
請
qǐng
(请qǐng
) 禱dǎo
(祷dǎo
) 。子z ǐ
曰
yuē
：有
yǒu
諸
zhū
(诸zhū
) ？
35. Nabi sakit, Zi Lu - Cu Lo ingin melakukan do’a bagi kesembuhanNya. Nabi
bertanya, “Adakah peraturan semacam itu?”
子
z ǐ
路
l ù
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：有
yǒu
之
zhī
。
《誄
lěi
(诔lěi
)》 曰
yuē
：禱
dǎo
(祷dǎo
) 爾ě r
(尔ě r
) 於yū
(于yú
) 上
shàng
下
xià
神
shén
祗
zhī
。
子
z ǐ
曰
yuē
：丘
qiū
之
zhī
禱
dǎo
(祷dǎo
) 久j iǔ
矣
y ǐ
。
Zi Lu - Cu Lo menjawab, “Ada di dalam surat Do’a disebut ‘Berdo’alah kepada
rokh-rokh yang di atas dan di bawah!” Nabi bersabda, “Kalau begitu, Aku sudah lama
berdo’a.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 奢
shē
則
zé
(则zé
) 不bú
孫
sūn
(孙sūn
) ，儉jiǎn
(俭jiǎn
) 則zé
(则zé
) 固gù
。
與
yǔ
(与yǔ
) 其q í
不
bú
孫
sūn
(孙sūn
) 也yě
， 寧
níng
( 宁níng
) 固gù
。
36. Nabi bersabda, “Seorang yang bermewah-mewah, niscaya sombong; seorang
yang terlalu hemat, niscaya kikir. Tetapi dari pada sombong lebih lumayan kikir.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 君
jūn
子
z ǐ
坦
tǎn
蕩
dāng
( 荡dàng
) 蕩dāng
( 荡dàng
) ，小xiǎo
人
rén
長
cháng
( 长zhǎng
) 戚q ī
戚
q ī
。
37. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu berhati longgar dan lapang; seorang
Xiao Ren - Siau Jien berhati sempit dan berbelit-belit.”
子
z ǐ温
wēn而
é r厲
l ì(厉
l ì) ，威
wēi
而
é r
不
bú
猛
měng
， 恭
gōng
而
é r
安
ān
。
38. Nabi sangat ramah-tamah tetapi sungguh-sungguh; agung tetapi tidak nampak
bengis; dan, penuh hormat tetapi wajar. (Lun Yu - Lun Gi XX: 2)
JILID VIII. 泰
t à i
伯
b ó
(THAI PIK - NAMA)
子
z ǐ
曰
yuē
：泰
tài
伯
bó
，其
q í
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 至zhì
德
dé
也
yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
！
三
sān
以
y ǐ
天
tiān
下
xià
讓
ràng
( 让ràng
) ，民mín
無
wú
(无wú
) 得dé
而
é r
稱
chēng
( 称chēng
) 焉yān
。
1. Nabi bersabda, “Sungguh sempurna Kebajikan Tai Bo - Thai Pik; tiga kali ia rela
melepaskan haknya sebagai seorang putra mahkota. Maka rakyat tidak mengerti
bagaimana harus memujinya.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 7)
子
z ǐ
曰
yuē
： 恭
gōng
而
é r
無
wú
(无wú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 則zé
(则zé
) 勞láo
(劳láo
) 。
慎
shèn
而
é r
無
wú
(无wú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 則zé
(则zé
) 葸x ǐ
。 勇
yǒng
而
é r
無
wú
(无wú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 則zé
(则zé
) 亂luàn
(乱luàn
) 。
直
zhí
而
é r
無
wú
(无wú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 則zé
(则zé
) 絞jiǎo
(绞jiǎo
) 。
2. Nabi bersabda, “Melakukan hormat tanpa tertib Kesusilaan, akan menjadikan
orang repot. Berhati-hati tanpa tertib Kesusilaan, akan menjadikan orang serba takut.
Berani tanpa tertib Kesusilaan, akan menjadikan orang suka mengacau. Dan jujur
tanpa tertib Kesusilaan, akan menjadikan orang berlaku kasar.”
君
jūn
子
z ǐ
篤
dǔ
(笃dǔ
) 於yū
(于yú
) 親qīn
(亲qīn
) ，則zé
(则zé
) 民mín
興
xìng
(兴xìng
) 於yū
(于yú
) 仁rén
。
故
gù
舊
j iù
(旧j iù
) 不bú
遺
y í
(遗y í
) ，則zé
(则zé
) 民mín
不
bú
偷
tōu
。
“Maka, seorang pembesar bila benar-benar dapat melakukan tugas di dalam
keluarganya, rakyat akan timbul peri Cinta Kasihnya; bila tidak dilupakan
sahabat-sahabat lamanya, rakyat tidak tawar perasaan hatinya.”
曾
zēng
子
z ǐ
有
yǒu
疾
j í
， 召
zhào
門
mén
( 门mén
) 弟d ì
子
z ǐ
曰
yuē
：啟
q ǐ
(启q ǐ
) 予yǔ
足
zú
，啟
q ǐ
(启q ǐ
) 予yǔ
手
shǒu
。
3. Tatkala Zeng Zi - Cing Cu sakit, dikumpulkan murid-muridnya, lalu berkata,
“Singkaplah selimut kakiku, singkaplah selimut tanganku! (Lihat baik-baik).
(Lun Yu - Lun Gi I: 4)
詩
shī
(诗shī
) 雲yún
(云yún
) ： 戰zhàn
( 战zhàn
) 戰zhàn
( 战zhàn
) 兢jīng
兢
jīng
，如
r ú
臨
lín
(临lín
) 深shēn
淵
yuān
( 渊yuān
) ，
如
r ú
履
l ǚ
薄
bó
冰
bīng
。而
é r
今
jīn
而
é r
後
hòu
(后hòu
) ，吾wú
知
zhī
免
miǎn
夫
f ū
！小
xiǎo
子
z ǐ
!
“Di dalam Kitab Sanjak (Shi Jing - Si King) tertulis, ‘Hati-hatilah, was-waslah
seolah-olah berjalan di tepi jurang dalam, seolah-olah berdiri menginjak lapisan es
tipis.’ Sekarang dan selanjutnya sudah bebaslah aku dari tanggungjawab atas
tubuhku. Ingatlah ini, hai anak-anakku!” (Shi Jing - Si King II. 5. 5. 6)
曾
zēng
子
z ǐ
有
yǒu
疾
j í
， 孟
mèng
敬
jìng
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) 之zhī
。
4. Tatkala Zeng Zi - Cing Cu sakit, Meng Jing Zi - Bing King Cu menengoknya.
曾
zēng
子
z ǐ
言
yán
曰
yuē
：鳥
niǎo
(鸟niǎo
) 之zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 死s ǐ
，其
q í
鳴
míng
( 鸣míng
) 也yě
哀
ā i
。
人
rén
之
zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 死s ǐ
，其
q í
言
yán
也
yě
善
shàn
。
Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Burung yang akan mati terdengar sedih suaranya; sedang
orang yang akan mati, baik kata-katanya.”
君
jūn
子
z ǐ
所
suǒ
貴
guì
(贵guì
) 乎hū
道
dào
者
zhě
三
sān
：
動
dòng
( 动dòng
) 容róng
貌
mào
，斯
s ī
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 暴bào
慢
màn
矣
y ǐ
。
正
zhèng
顏
yán
(颜yán
) 色sè
，斯
s ī
近
jìn
信
xìn
矣
y ǐ
。出
chū
辭
c í
(辞c í
) 氣q ì
(气q ì
) ，斯s ī
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 鄙b ǐ
倍
bèi
矣
y ǐ
。“Seorang Jun Zi - Kun Cu menjunjung tinggi tiga syarat hidup di dalam Jalan Suci. Di
dalam sikap dan lakunya, ia menjauhkan sikap congkak dan angkuh; pada wajahnya
selalu menunjukkan sikap Dapat Dipercaya dan di dalam percakapannya selalu
ramah tamah serta menjauhi kata-kata yang kasar.”
籩
biān
(笾biān
) 豆dòu
之
zhī
事
shì
，則
zé
(则zé
) 有yǒu
司
s ī
存
cún
。
“Mengenai alat perlengkapan upacara sembahnyang tidak perlu engkau ikut
mencampurinya, karena sudah ada yang mengurus.”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：以
y ǐ
能
néng
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 不bú
能
néng
，以
y ǐ
多
duō
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 寡guǎ
，
有
yǒu
若
ruò
無
wú
(无wú
) ，實shí
(实shí
) 若ruò
虛
xū
(虚xū
) ，犯fàn
而
é r
不
bú
校
xiào
。
昔
x ī
者
zhě
吾
wú
友
yǒu
嘗
cháng
( 尝cháng
) 從cóng
( 从cóng
) 事shì
於
yū
(于yú
) 斯s ī
矣
y ǐ
。
5. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Cakap, tetapi suka bertanya kepada yang tidak cakap;
berpengetahuan luas tetapi suka bertanya kepada yang kurang pengetahuan;
berkepandaian tetapi kelihatan tidak; berisi tetapi nampak kosong; tidak mendendam
atas perbuatan buruk orang lain; dahulu aku mempunyai seorang teman yang dapat
melakukan ini.”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：可
kě
以
y ǐ
託
tuō
(托tuō
) 六liù
尺
chǐ
之
zhī
孤
gū
，可
kě
以
y ǐ
寄
j ì
百
bǎi
里
l ǐ
之
zhī
命
mìng
，
臨
lín
(临lín
) 大dà
節
j ié
(节j ié
) 而é r
不
bú
可
kě
奪
duó
(夺duó
) 也yě
，君
jūn
子
z ǐ
人
rén
與
yǔ
(与yǔ
) ？君jūn
子
z ǐ
人
rén
也
yě
。
6. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Seorang yang dapat diserahi mengasuh anak yatim
piatu, dapat menunaikan tugas Negara di tempat yang beratus Li - Li jauhnya, dan di
dalam menjumpai kesulitan tidak goncang hatinya, bukankah ia seorang Jun Zi -
Kun Cu? Sungguhlah ia seorang Jun Zi - Kun Cu!”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：士
shì
不
bù
可
kě
以
y ǐ
不
bú
弘
hóng
毅
y ì
，
任
rèn
重
zhòng
而
é r
道
dào
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 。
7. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Seorang siswa tidak boleh tidak berhati luas dan
berkemauan keras, karena beratlah bebannya dan jauhlah perjalanannya.”
仁
rén
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 己j ǐ
任
rèn
，不
bú
亦
y ì
重
zhòng
乎
hū
？
死
s ǐ
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 已y ǐ
，不
bú
亦
y ì
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 乎hū
？
“Cinta Kasih itulah bebannya, bukankah berat? Sampai mati barulah berakhir,
bukankah jauh?”
子
z ǐ
曰
yuē
：興
xìng
(兴xìng
) 於yū
(于yú
) 詩shī
(诗shī
) ，
8. Nabi bersabda, “Bangunkan hatimu dengan Sanjak. (Lun Yu - Lun Gi VI: 6)
立
l ì
於
yū
(于yú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，
“Tegakkan pribadimu dengan Kesusilaan. (Lun Yu - Lun Gi XX: 3)
成
chéng
於
yū
(于yú
) 樂yuè
(乐yuè
) 。
“Sempurnakan dirimu dengan Musik.”
子
z ǐ
曰
yuē
：民
mín
可
kě
使
shǐ
由
yóu
之
zhī
，不
bù
可
kě
使
shǐ
知
zhī
之
zhī
。
9. Nabi bersabda, “Apa yang boleh bagi rakyat, biarlah dilaksanakan; yang tidak boleh,
biarlah diketahui.” (Meng Zi - Bing Cu VII A: 5)
子
z ǐ
曰
yuē
：好
hǎo
勇
yǒng
疾
j í
貧
pín
(贫pín
) ，亂luàn
(乱luàn
) 也yě
。
人
rén
而
é r
不
bù
仁
rén
，疾
j í
之
zhī
已
y ǐ
甚
shèn
，亂
luàn
(乱luàn
) 也yě
。
10. Nabi bersabda, “Seorang yang menyukai keberanian tetapi takut sengsara, akan
menjadi pengacau. Yang tidak berperi Cinta Kasih bila terlalu dibenci, iapun akan
menjadi pengacau.”
子
z ǐ
曰
yuē
：如
r ú
有
yǒu
周
zhōu
公
gōng
之
zhī
才
cái
之
zhī
美
měi
，使
shǐ
驕
jiāo
(骄jiāo
) 且qiě
吝
lìn
，
其
q í
餘
yú
(余yú
) 不bù
足
zú
觀
guān
( 观guān
) 也yě
已
y ǐ
。
11. Nabi bersabda, “Biar mempunyai kepandaian sebagai Pangeran Zhou - Ciu, bila
ia sombong dan tamak, sesungguhnya belum patut dipandang.”
(Lun Yu - Lun Gi VII: 5)
子
z ǐ
曰
yuē
：三
sān
年
nián
學
xué
(学xué
) ，不bú
至
zhì
於
yū
(于yú
) 榖gǔ
(谷gǔ
) ，不bú
易
y ì
得
dé
也
yě
。
12. Nabi bersabda, “Orang yang setelah belajar tiga tahun tanpa sedikitpun
mengingat akan hadiahnya, sesungguhnya jarang didapat.”
子
z ǐ
曰
yuē
：篤
dǔ
(笃dǔ
) 信xìn
好
hào
學
xué
(学xué
) ， 守shǒu
死
s ǐ
善
shàn
道
dào
。
13. Nabi bersabda, “Hanya orang yang benar-benar dengan penuh kepercayaan suka
belajar, baharulah ia dapat memuliakan Jalan Suci hingga matinya.”
危
wēi
邦
bāng
不
bú
入
r ù
，亂
luàn
(乱luàn
) 邦bāng
不
bú
居
j ū
。
天
tiān
下
xià
有
yǒu
道
dào
則
zé
(则zé
) 見jiàn
(见jiàn
) ，無wú
(无wú
) 道dào
則
zé
(则zé
) 隱yǐn
(隐yǐn
) 。
“Ia tidak masuk ke tempat yang berbahaya. Ia tidak mau berdiam di tempat yang
kacau-balau. Bila dunia dalam Jalan Suci, ia keluar menunaikan tugas; bila dunia
ingkar dari Jalan Suci, ia menyembunyikan diri. (Lun Yu - Lun Gi XIV: 1)
邦
bāng
有
yǒu
道
dào
，貧
pín
(贫pín
) 且qiě
賤
jiàn
(贱jiàn
) 焉yān
，恥
chǐ
(耻chǐ
) 也yě
。
邦
bāng
無
wú
(无wú
) 道dào
，富
f ù
且
qiě
貴
guì
(贵guì
) 焉yān
，恥
chǐ
(耻chǐ
) 也yě
。
“Bila Negara di dalam Jalan Suci, ia merasa malu hidup sengsara dan hina; tetapi,
bila Negara ingkar dari Jalan Suci, ia merasa malu hidup kaya dan mulia.”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bù
在
zài
其
j ī
位
wèi
，不
bú
謀
móu
( 谋móu
) 其q í
政
zhèng
。
14. Nabi bersabda, “Kalau tiada atas hal yang berhubungan dengan kedudukanmu,
janganlah ikut campur tangan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：師
shī
(师shī
) 摯zhì
(挚zhì
) 之zhī
始
shǐ
， 關
guān
( 关guān
) 雎j ū
之
zhī
亂
luàn
(乱luàn
) ，
洋
yáng
洋
yáng
乎
hū
盈
yíng
耳
ě r
哉
zāi
！
15. Nabi bersabda, “Guru musik Zhi - Ci pada waktu mulai memangku jabatan, telah
memainkan lagu Guan Ju - Kwan Chi dengan akhiran yang sangat megah, merdu
memenuhkan telinga.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 狂
kuáng
而
é r
不
bú
直
zhí
，侗
tòng
而
é r
不
bú
愿
yuàn
，悾
kōng
悾
kōng
而
é r
不
bú
信
xìn
，吾
wú
不
bú
知
zhī
之
zhī
矣
y ǐ
。
16. Nabi bersabda, “Seorang yang hanya berani dan tidak jujur, yang tidak cakap dan
tidak hati-hati, yang tidak pandai dan tidak dapat dipercaya; Aku tidak tahu apa yang
akan terjadi atas dirinya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：學
xué
(学xué
) 如r ú
不
bù
及
j í
，猶
yóu
(犹yóu
) 恐kǒng
失
shī
之
zhī
。
17. Nabi bersabda, “Di dalam belajar hendaklah seperti engkau tidak dapat mengejar
dan khawatir seperti engkau akan kehilangan pula.”
子
z ǐ
曰
yuē
：巍
wēi
巍
wēi
乎
hū
！
舜
shùn
禹
yǔ
之
zhī
有
yǒu
天
tiān
下
xià
也
yě
，而
é r
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 焉yān
。
18. Nabi bersabda, “Sungguh tinggi dan mulia Raja Shun - Sun dan Yu - I. Meski
dunia menjadi miliknya, sedikitpun tidak untuk kesenangan diri sendiri.”
子
z ǐ
曰
yuē
：大
dà
哉
zāi
！堯
yáo
(尧yáo
) 之zhī
為
wéi
(为wéi
) 君jūn
也
yě
。
巍
wēi
巍
wēi
乎
hū
！唯
wéi
天
tiān
為
wéi
(为wéi
) 大dà
，唯
wéi
堯
yáo
(尧yáo
) 則zé
(则zé
) 之zhī
。
蕩
dāng
( 荡dàng
) 蕩dāng
( 荡dàng
) 乎hū
！民
mín
無
wú
(无wú
) 能néng
名
míng
焉
yān
。
19. Nabi bersabda, “Sungguh besar pribadi Yao - Giau sebagai raja, sungguh mulia
dia. Hanya Tian - Thian Yang Maha Esa, Maha Besar; dan hanya Yao - Giau, dapat
mengikutiNya. Sungguh besarlah (Kebajikannya). Maka rakyat tidak tahu bagaimana
harus memujinya.
巍
wēi
巍
wēi
乎
hū
！其
q í
有
yǒu
成
chéng
功
gōng
也
yě
。 煥
huàn
( 焕huàn
) 乎hū
！其
q í
有
yǒu
文
wén
章
zhāng
。
“Betapa mulia jasa-jasanya dan adat susila yang diciptakan, sesungguhnya sangat
cemerlang.”
舜
shùn
有
yǒu
臣
chén
五
wǔ
人
rén
而
é r
天
tiān
下
xià
治
zhì
。
20. Ada lima orang menteri Raja Shun - Sun untuk mengatur dunia.
武
wǔ
王
wáng
曰
yuē
：予
yǔ
有
yǒu
亂
luàn
(乱luàn
) 臣chén
十
shí
人
rén
。
Raja Wu - Bu berkata, “Ada sepuluh orang menteriku yang cakap.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：才
cái
難
nán
(难nán
) ，不bú
其
q í
然
rán
乎
hū
？
唐
táng
虞
yú
之
zhī
際
j ì
(际j ì
) ，於yū
(于yú
) 斯s ī
為
wéi
(为wéi
) 盛
shèng
。
有
yǒu
婦
f ù
(妇f ù
) 人rén
焉
yān
，九
j iǔ
人
rén
而
é r
已
y ǐ
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Memang sukar mencari orang yang cakap.
Bukankah begitu? Bukankah pada jaman Tang Yao - Tong Giau dan Yu Shun - Gi Sun
(sanpai jaman Raja Wu - Bu) merupakan jaman banyak orang pandai? (Di antara
sepuluh orang menteri yang dikatakan Raja Wu - Bu itu) adalah seorang wanita, jadi
hanya ada sembilan orang laki-laki yang cakap.
三
sān
分
fēn
天
tiān
下
xià
有
yǒu
其
q í
二
è r
，以
y ǐ
服
f ú
事
shì
殷
yīn
，
周
zhōu
之
zhī
德
dé
，其
q í
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 至zhì
德
dé
也
yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
“Pada waktu itu Raja Wen - Bun (ayah Raja Wu - Bu) telah menguasai dua pertiga
dunia, tetapi ia tetap mengabdi setia kepada Kerajaan Yin - Ien. Kebajikan yang
dilaksanakan Kerajaan Zhou - Ciu (oleh Raja Wen - Bun) sesungguhnya sudah
mencapai puncak Kebajikan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：禹
yǔ
，吾
wú
無
wú
(无wú
) 間jiàn
(间jiān
) 然rán
矣
y ǐ
。
菲
fēi
飲
yǐn
(饮yǐn
) 食shí
而
é r
致
zhì
孝
xiào
乎
hū
鬼
guǐ
神
shén
，惡
è
(恶è
) 衣y ī
服
f ú
而
é r
致
zhì
美
měi
乎
hū
黻
f ú
冕
miǎn
，
卑
bēi
宫
gōng
室
shì
而
é r
盡
jìn
(尽jìn
) 力l ì
乎
hū
溝
gōu
(沟gōu
) 洫xù
。禹
yǔ
，吾
wú
無
wú
(无wú
) 間jiàn
(间jiān
) 然rán
矣
y ǐ
。21. Nabi bersabda, “Tentang Raja Yu - I sesungguhnya tiada yang dapat Kucela.
Makan minumnya sangat sederhana, tetapi di dalam sembahyang kepada leluhur dan
Tian - Thian Yang Maha Rokh dapat berlaku bakti benar. Pakaiannya sangat
sederhana, tetapi waktu menjalankan upacara sembahyang, ia mengenakan pakaian
dan topi yang sangat indah. Istananya sangat sederhana, tetapi dengan sepenuh
tenaga ia mengatur saluran-saluran air. Sesungguhnyalah tiada yang dapat Kucela
tentang Raja Yu - I.” (Lun Yu - Lun Gi X: 5)
JILID IX. 子
zǐ
罕
han
- (CU HAN - JARANG)
子
z ǐ
罕
han
言
yán
利
l ì
，與
yǔ
(与yǔ
) 命mìng
，與
yǔ
(与yǔ
) 仁rén
。
1. Nabi jarang membicarakan hal keuntungan, melainkan hal Firman, melainkan hal
Cinta Kasih.
達
dá
(达dá
) 巷
xiàng
黨
dǎng
( 党dǎng
) 人rén
曰
yuē
：大
dà
哉
zāi
孔
kǒng
子
z ǐ
！
博
bó
學
xué
(学xué
) 而é r
無
wú
(无wú
) 所suǒ
成
chéng
名
míng
。
2. Seorang dari daerah Xiang Dang - Tat Hang pernah berkata, “Sungguh besar
Kong Zi - Khong Cu! Pengetahuannya sangat luas dan dalam, sayang tidak
mempunyai satu keahlian yang dapat memasyhurkan namanya.”
子
z ǐ
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
，謂
wèi
(谓wèi
) 門mén
( 门mén
) 弟d ì
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
何
hé
執
zhí
(执zhí
) ？
執
zhí
(执zhí
) 御yù
乎
hū
？執
zhí
(执zhí
) 射shè
乎
hū
？吾
wú
執
zhí
(执zhí
) 御yù
矣
y ǐ
！
Mendengar itu Nabi berkata kepada murid-murid, “Aku harus menjadi ahli apa? Harus
menjadi ahli mengendarai keretakah? Harus menjadi ahli memanahkah? Baiklah Aku
belajar menjadi ahli mengendarai kereta saja.”
子
z ǐ
曰
yuē
：麻
má
冕
miǎn
，禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 也yě
，
今
jīn
也
yě
純
chún
( 纯chún
) ，儉jiǎn
(俭jiǎn
) ，吾wú
從
cóng
( 从cóng
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) 。
3. Nabi bersabda, “Mengenakan topi dari rami (untuk orang-orang yang telah dewasa)
itulah adat istiadat lama. Sekarang orang menggantinya dengan sutera karena lebih
sederhana. Aku mengikuti umum.”
拜
bài
下
xià
，禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 也yě
，今
jīn
拜
bài
乎
hū
上
shàng
，泰
tài
也
yě
。
雖
suī
(虽suī
) 違wéi
(违wéi
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) ，吾wú
從
cóng
( 从cóng
) 下xià
。
“Memberi hormat dari tempat bawah, itulah adat istiadat lama; sekarang orang
menggantinya dengan memberi hormat setelah orang naik ke atas. Ini sungguh
sombong. Meskipun bertentangan dengan umum, Aku tetap menjalankan hormat dari
tempat bawah.”
子
z ǐ
絕
jué
(绝jué
) 四s ì
：
毋
wú
意
y ì
，毋
wú
必
b ì
，毋
wú
固
gù
，毋
wú
我
wǒ
。
4. Nabi telah lepas dari Empat Cacat; tidak berangan-angan kosong, tidak
mengharuskan, tidak kukuh, dan tidak menonjolkan akuNya.
子
z ǐ
畏
wèi
於
yū
(于yú
) 匡
kuāng
。
5. Nabi terancam bahaya di Negeri Kuang - Khong.
曰
yuē
：文
wén
王
wáng
既
j ì
没
méi
，文
wén
不
bù
在
zài
兹
z ī
乎
hū
！
Beliau bersabda, “Sepeninggal Raja Wen - Bun, bukankah Kitab-kitabnya Aku yang
mewarisi?”
天
tiān
之
zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 喪sàng
( 丧sàng
) 斯s ī
文
wén
也
yě
，
後
hòu
(后hòu
) 死s ǐ
者
zhě
不
bú
得
dé
與
yǔ
(与yǔ
) 於yū
(于yú
) 斯s ī
文
wén
也
yě
。
天
tiān
之
zhī
未
wèi
喪
sàng
( 丧sàng
) 斯s ī
文
wén
也
yě
， 匡
kuāng
人
rén
其
q í
如
r ú
予
yǔ
何
hé
？
“Bila Tian - Thian Yang Maha Esa hendak memusnahkan Kitab-kitab itu, Aku sebagai
orang yang lebih kemudian, tidak akan memperolehnya. Bila Tian - Thian tidak
hendak memusnahkan Kitab-kitab itu, apa yang dapat dilakukan orang-orang negeri
Kuang - Khong atas diriKu?”
(Lun Yu - Lun Gi III: 24; VII: 23; XIV: 36; Meng Zi - Bing Cu IB: 16)
大
dà
宰
zǎi
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 子z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：
夫
f ū
子
z ǐ
聖
shèng
( 圣shèng
) 者zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？何hé
其
q í
多
duō
能
néng
也
yě
！
6. Ada seorang berpangkat Tai Zai - Thai Cai bertanya kepada Zi Gong - Cu Khong,
“Seorang Nabikah Guru Tuan, mengapa begitu banyak kecakapanNya.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：固
gù
天
tiān
縱
zòng
( 纵zòng
) 之zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 聖
shèng
( 圣shèng
) ，
又
yòu
多
duō
能
néng
也
yě
。
Zi Gong - Cu Khong menjawab, “Memang Tian - Thian Yang Maha Esa telah
mengutusNya sebagai Nabi. Maka banyaklah kecakapanNya.”
子
z ǐ
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
，曰
yuē
：大
dà
宰
zǎi
知
zhī
我
wǒ
乎
hū
？
吾
wú
少
shǎo
也
yě
賤
jiàn
(贱jiàn
) ，故gù
多
duō
能
néng
鄙
b ǐ
事
shì
。君
jūn
子
z ǐ
多
duō
乎
hū
哉
zāi
？不
bú
多
duō
也
yě
。
Ketika mendengar itu Nabi bersabda, “Tahukah pembesar itu akan diriKu? Pada
waktu muda Aku banyak menderita, maka banyaklah Aku memperoleh
kecakapan-kecakapan biasa. Haruskah seorang Jun Zi - Kun Cu mempunyai banyak
kecakapan? Tidak, ia tidak memerlukan banyak.”
牢
láo
曰
yuē
：子
z ǐ
雲
yún
(云yún
) ：吾wú
不
bú
試
shì
(试shì
) ，故gù
藝
y ì
(艺y ì
) 。
7. Seorang murid bernama Lao - Loo berkata, “Dahulu Guru pernah bersabda ‘Justru
karena Aku tidak diperdulikan dunia, maka lebih banyaklah pengetahuan yang
Kuperoleh.”
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
有
yǒu
知
zhī
乎
hū
哉
zāi
？無
wú
(无wú
) 知zhī
也
yě
。
有
yǒu
鄙
b ǐ
夫
f ū
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 我wǒ
， 空
kōng
空
kōng
如
r ú
也
yě
，
我
wǒ
叩
kòu
其
q í
两
liǎng
端
duān
而
é r
竭
j ié
焉
yān
。
8. Nabi besabda, “Adakah Aku mempunyai banyak pengetahuan? Tidak banyak
pengetahuanKu! Tetapi kalau datang seorang yang sederhana bertanya dengan
kekosongan hati; dengan berpegangan pada kedua ujung persoalan yang
dikemukakannya, Aku akan berusaha baik-baik memecahkan persoalannya.”
(Zhong Yong - Tiong Yong V)
子
z ǐ
曰
yuē
： 鳳
fèng
( 凤fèng
) 鳥niǎo
(鸟niǎo
) 不bú
至
zhì
，
河
hé
不
bù
出
chū
圖
t ú
(图t ú
) ，吾wú
已
y ǐ
矣
y ǐ
夫
f ū
！
9. Nabi bersabda, “Burung Feng - Hong tidak menampakkan diri, peta tanda-tanda
tidak muncul di sungai; perjalananKu inipun sudah sampai akhirnya.”
(Lun Yu - Lun Gi XVIII: 5; Meng Zi - Bing Cu IIA: 2/28)
子
z ǐ
見
jiàn
(见jiàn
) 齊q í
(齐q í
) 衰
shuāi
者
zhě
，冕
miǎn
衣
y ī
裳
shang
者
zhě
，與
yǔ
(与yǔ
) 瞽gǔ
者
zhě
，見
jiàn
(见jiàn
) 之zhī
，
雖
suī
(虽suī
) 少shǎo
必
b ì
作
zuò
，過
guò
(过guò
) 之zhī
，必
b ì
趨
qū
(趋qū
) 。
10. Pada waktu Nabi berjumpa dengan seorang yang sedang berkabung; yang
mengenakan topi dan pakaian kebesaran; atau seorang buta, sekalipun orang itu
lebih muda, niscaya berdiri bila orang itu lewat. Bila Nabi melewati, selalu
mempercepat langkahnya. (Lun Yu - Lun Gi X: 25)
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 喟kuì
然
rán
歎
tàn
(叹tàn
) 曰yuē
：
仰
yǎng
之
zhī
彌
mí
(弥mí
) 高gāo
， 鑽
zuàn
( 钻zuàn
) 之zhī
彌
mí
(弥mí
) 堅jiān
(坚jiān
) ，
瞻
zhān
之
zhī
在
zài
前
qián
，忽
hū
焉
yān
在
zài
後
hòu
(后hòu
) 。
11. Yan Yuan - Gan Yan dengan menarik napas berkata, “Bila kupandang, terasa
bertambah tinggi; semakin kugali, terasa bertambah dalam. Kadang-kadang
kupandang nampak berdiri di muka, sekonyong-konyong ternyata ada di belakang.”
夫
f ū
子
z ǐ
循
xún
循
xún
然
rán
善
shàn
誘
yòu
(诱yòu
) 人rén
，博
bó
我
wǒ
以
y ǐ
文
wén
，
約
yuē
(约yuē
) 我wǒ
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 。
欲
yù
罷
bà
(罢bà
) 不bú
能
néng
，既
j ì
竭
j ié
吾
wú
才
cái
，
“Demikianlah Guru selalu dengan baik meluaskan pengetahuanku dengan Kitab-kitab
dan melatih diriku dengan Kesusilaan, sehingga walaupun kadang-kadang ingin
menghentikan belajar, ternyata tidak dapat.” (Lun Yu - Lun Gi VI: 27).
如
r ú
有
yǒu
所
suǒ
立
l ì
卓
zhuó
爾
ě r
(尔ě r
) ，雖suī
(虽suī
) 欲yù
從
cóng
( 从cóng
) 之zhī
，末
mò
由
yóu
也
yě
已
y ǐ
。
“Aku sudah menggunakan segenap kepandaianku, sehingga terasa teguh dan
nampak jelas di mukaku; tetapi untuk mencapainya ternyata masih belum dapat juga.”
子
z ǐ
疾
j í
病
bìng
，子
z ǐ
路
l ù
使
shǐ
門
mén
( 门mén
) 人rén
為
wéi
(为wéi
) 臣chén
。
12. Nabi sakit keras. Zi Lu - Cu Lo memerintahkan murid-murid lain supaya berlaku
sebagai menteri (Untuk persiapan perkabungan).
病
bìng
閒
jiān
(间jiān
) ，曰yuē
：久
j iǔ
矣
y ǐ
哉
zāi
！由
yóu
之
zhī
行
xíng
詐
zhà
(诈zhà
) 也yě
！
無
wú
(无wú
) 臣chén
而
é r
為
wéi
(为wéi
) 有yǒu
臣
chén
，吾
wú
誰
shuí
(谁shuí
) 欺q ī
？欺
q ī
天
tiān
乎
hū
？
Tatkala penyakitnya agak berkurang, Nabi bersabda, “Sudah lama kiranya Aku sakit.
Selalu ada-ada saja yang kau lakukan. Zhong You - Tiong Yu! Tidak mempunyai
menteri berbuat seolah-olah mempunyainya. Siapakah yang hendak Kukelabui?
Apakah Aku akan mengelabui Tian - Thian?
且
qiě
予
yǔ
與
yǔ
(与yǔ
) 其q í
死
s ǐ
於
yū
(于yú
) 臣chén
之
zhī
手
shǒu
也
yě
，
無
wú
(无wú
) 甯nìng
( 宁níng
) 死s ǐ
於
yū
(于yú
) 二è r
三
sān
子
z ǐ
之
zhī
手
shǒu
乎
hū
？
且
qiě
予
yǔ
縱
zòng
( 纵zòng
) 不bú
得
dé
大
dà
葬
zàng
，予
yǔ
死
s ǐ
於
yū
(于yú
) 道dào
路
l ù
乎
hū
？
“Apakah kau kira Aku lebih suka mati dipelukan tangan para menteri daripada mati
dipelukan kamu semua, murid-muridKu? Meski Aku tidak memperoleh upacara
penguburan kebesaran, Kukira tidak sampai mati di tengah jalan.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：有
yǒu
美
měi
玉
yù
於
yū
(于yú
) 斯s ī
，韞
yùn
(韫yùn
) 匵dú
(椟dú
) 而é r
藏
cáng
諸
zhū
(诸zhū
) ？
求
qiú
善
shàn
賈
j iǎ
(贾j iǎ
) 而é r
沽
gū
諸
zhū
(诸zhū
) ？
13. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Kalau seseorang mempunyai sebuah batu
Yu - Giok yang indah, sebaiknya disimpan di dalam almari saja, atau lebih baik
dijual?”
子
z ǐ
曰
yuē
：沽
gū
之
zhī
哉
zāi
！沽
gū
之
zhī
哉
zāi
！我
wǒ
待
dài
賈
j iǎ
(贾j iǎ
) 者zhě
也
yě
。
Nabi menjawab, “Dijual! Dijual! Tetapi nantikanlah harga yang layak.”
子
z ǐ
欲
yù
居
j ū
九
j iǔ
夷
y í
。
14. Nabi ingin pindah saja ke daerah kesembilan suku bangsa Yi - I.
(Lun Yu - Lun Gi III: 5).
或
huò
曰
yuē
：陋
lòu
，如
r ú
之
zhī
何
hé
？
Ada orang yang bertanya, “Tempat itu sangat buruk keadaannya. Mengapakah akan
tinggal di sana?”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
居
j ū
之
zhī
，何
hé
陋
lòu
之
zhī
有
yǒu
？
Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu diam di manapun, tiada tempat yang buruk
baginya.” (Lun Yu - Lun Gi V: 7).
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
自
z ì
衛
wèi
(卫wèi
) 反fǎn
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) ，
然
rán
後
hòu
(后hòu
) 樂yuè
(乐yuè
) 正
zhèng
，雅
yǎ
頌
sòng
( 颂sòng
) 各gè
得
dé
其
q í
所
suǒ
。
15. Nabi bersabda, “SekembaliKu dari negeri Wei - Wee ke negeri Lu - Loo ini, musik
telah ditertibkan, sehingga Nyanyian Pujian dan Nyanyian Pujaan telah ditempatkan
pada kedudukannya yang benar.”
子
z ǐ
曰
yuē
：出
chū
則
zé
(则zé
) 事shì
公
gōng
卿
qīng
，入
r ù
則
zé
(则zé
) 事shì
父
f ù
兄
xiōng
，
喪
sàng
( 丧sàng
) 事shì
不
bú
敢
gǎn
不
bú
勉
miǎn
，不
bú
為
wéi
(为wéi
) 酒j iǔ
困
kùn
，何
hé
有
yǒu
於
yū
(于yú
) 我wǒ
哉
zāi
？
16. Nabi bersabda, “Di luar rumah dapat mengabdi kepada Pemerintah, di dalam
rumah dapat mengabdi kepada orang tua dan saudara-saudara, didalam hal
kematian tidak berani tidak bersungguh-sungguh dan tidak bermabuk dengan anggur,
inilah yang selalu menjadi pertanyaan. Apakah Aku sudah dapat menjalankan!”
(Lun Yu - Lun Gi VII: 2; X: 8).
子
z ǐ
在
zài
川
chuān
上
shàng
，曰
yuē
：逝
shì
者
zhě
如
r ú
斯
s ī
夫
f ū
！
不
bù
舍
shě
晝
zhòu
( 昼zhòu
) 夜yè
。
17. Tatkala Nabi berdiri di tepi sebuah sungai, bersabda, “Semuanya mengalir pergi
seperti ini. Siang malam tiada henti-hentinya.” (Meng Zi - Bing Cu IV B: 18).
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 好hǎo
德
dé
如
r ú
好
hào
色
sè
者
zhě
也
yě
。
18. Nabi bersabda, “Aku belum pernah melihat seseorang yang mencintai Kebajikan
seperti mencintai keelokan.” (Lun Yu - Lun Gi I: 7)
子
z ǐ
曰
yuē
：譬
p ì
(譬p ì
) 如r ú
為
wéi
(为wéi
) 山shān
，未
wèi
成
chéng
壹
y ī
(一y ī
) 簣kuì
(篑kuì
) ，止zhǐ
，吾
wú
止
zhǐ
也
yě
。
譬
p ì
(譬p ì
) 如r ú
平
píng
地
d ì
，雖
suī
(虽suī
) 覆f ù
壹
y ī
(一y ī
) 簣kuì
(篑kuì
) ，進jìn
(进jìn
) ，吾wú
往
wǎng
也
yě
。
19. Nabi bersabda, “Seumpama membangun gunung-gunungan, setelah hanya
kurang satu keranjang untuk menjadikannya, bila terpaksa menghentikannya, akan
Kuhentikan! Seumpama meratakan tanah yang berlubang, setelah hanya kurang satu
keranjang untuk meratakannya, sekalipun keadaan memaksa berhenti, Aku akan
terus melaksanakannya.” (Shu Jing - Su King V. 5)
子
z ǐ
曰
yuē
：語
yǔ
(语yǔ
) 之zhī
而
é r
不
bú
惰
duò
者
zhě
，其
q í
回
huí
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ！
20. Nabi bersabda, “Orang yang tidak merasa segan melaksanakan kata-kataKu,
kiranya Hui - Hwee orangnya.”
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 顏yán
(颜yán
) 回huí
，曰
yuē
：惜
x ī
乎
hū
！
吾
wú
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
進
jìn
(进jìn
) 也yě
，未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
止
zhǐ
也
yě
。
21. Nabi membicarakan tentang Yan Hui - Gan Hwee, “Sungguh sayang (sekarang
sudah meninggal)! Aku hanya melihat kemajuannya, tidak pernah melihat ia berhenti.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 苗
miáo
而
é r
不
bù
秀
xiù
者
zhě
有
yǒu
矣
y ǐ
夫
f ū
！秀
xiù
而
é r
不
bú
實
shí
(实shí
) 者zhě
有
yǒu
矣
y ǐ
夫
f ū
！
22. Nabi bersabda, “Di antara benih yang tumbuh ada yang tidak berbunga, dan di
antara yang berbunga ada pula yang tak berbuah.”
子
z ǐ
曰
yuē
：後
hòu
(后hòu
) 生
shēng
可
kě
畏
wèi
，焉
yān
知
zhī
来
lái
者
zhě
之
zhī
不
bú
如
r ú
今
jīn
也
yě
。
四
s ì
十
shí
五
wǔ
十
shí
而
é r
無
wú
(无wú
) 聞wén
(闻wén
) 焉yān
，斯
s ī
亦
y ì
不
bú
足
zú
畏
wèi
也
yě
已
y ǐ
！
23. Nabi bersabda, “Kita harus hormat kepada angkatan muda, siap tahu mereka
tidak seperti angkatan yang sekarang. Tetapi bila sudah berumur empat puluh, lima
puluh, belum juga terdengar perbuatannya yang baik, bolehlah dinilai memang tidak
cukup syarat untuk dihormati.”
子
z ǐ
曰
yuē
：法
f ǎ
語
yǔ
(语yǔ
) 之zhī
言
yán
， 能
néng
無
wú
(无wú
) 從cóng
( 从cóng
) 乎hū
？
改
gǎi
之
zhī
為
wéi
(为wéi
) 貴guì
(贵guì
) 。
巽
xùn
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
言
yán
， 能
néng
無
wú
(无wú
) 說yue
(说yue
) 乎hū
？繹
y ì
(绎y ì
) 之zhī
為
wéi
(为wéi
) 貴guì
(贵guì
) 。
說
yue
(说yue
) 而é r
不
bú
繹
y ì
(绎y ì
) ， 從cóng
( 从cóng
) 而é r
不
bú
改
gǎi
，吾
wú
末
mò
如
r ú
之
zhī
何
hé
也
yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
！
24. Nabi bersabda, “Kata-kata jujur dan beralasan, siapa tidak ingin mengikutinya;
tetapi kalau dapat memperbaiki diri itulah yang paling berharga. Nasihat-nasihat yang
lemah lembut siapakah yang tidak merasa suka, tetapi kalau dapat mengembangkan
maksudnya, itulah yang paling berharga. Kalau hanya suka tetapi tidak
mengembangkan maksudnya, ingin mengikuti tetapi tidak mau memperbaiki diri; Aku
tidak tahu apa yang harus Kulakukan terhadap orang semacam itu.”
子
z ǐ
曰
yuē
：主
zhǔ
忠
zhōng
信
xìn
，毋
wú
友
yǒu
不
bù
如
r ú
己
j ǐ
者
zhě
，過
guò
(过guò
) 則zé
(则zé
) 勿wù
憚
dàn
(惮dàn
) 改gǎi
。
25. Nabi bersabda, “Utamakanlah sikap Satya dan Dapat Dipercaya, janganlah
berkawan dengan orang yang tidak seperti dirimu, dan bila bersalah janganlah takut
memperbaiki!”
子
z ǐ
曰
yuē
：三
sān
軍
jūn
(军jūn
) 可kě
奪
duó
(夺duó
) 帥
shuài
( 帅shuài
) 也yě
，匹
p ǐ
夫
f ū
不
bù
可
kě
奪
duó
(夺duó
) 志zhì
也
yě
。
26. Nabi bersabda, “Seorang panglima yang mengepalai tiga pasukan, masih dapat
ditawan. Tetapi cita seorang rakyat jelata tidak dapat dirampas.”
子
z ǐ
曰
yuē
：衣
y ī
敝
b ì
縕
yùn
(緼yùn
) 袍páo
，與
yǔ
(与yǔ
) 衣y ī
狐
hú
貉
mò
者
zhě
立
l ì
，
而
é r
不
bú
恥
chǐ
(耻chǐ
) 者zhě
，其
q í
由
yóu
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ！27. Nabi bersabda, “Dengan pakaian lama bertambal, berjajar bersama dengan orang
yang berpakaian dari kulit rubah tanpa merasa malu, hanya Zi Lu - Cu Lo orangnya.”
不
bú
忮
zhì
不
bú
求
qiú
，何
hé
用
yòng
不
bú
臧
zāng
？
(Di dalam Kitab Sanjak/Shi Jing - Si King tertulis) ‘Tanpa iri, tanpa tamak, siapakah
tidak akan berbuat baik?’”
子
z ǐ
路
l ù
終
zhōng
( 终zhōng
) 身shēn
誦
sòng
( 诵sòng
) 之zhī
。子
z ǐ
曰
yuē
：是
shì
道
dào
也
yě
，何
hé
足
zú
以
y ǐ
臧
zāng
？
Mendengar itu Zi Lu - Cu Lo sepanjang hari menghafalkan sanjak itu. Nabi bersabda,
“Kalau hanya ingin begitu saja, perbuatan baik apa sudah dilakukan?”
子
z ǐ
曰
yuē
：歲
suì
(岁suì
) 寒hán
，然
rán
後
hòu
(后hòu
) 知zhī
松
sōng
柏
bo
之
zhī
後
hòu
(后hòu
) 彫diāo
也
yě
。
28. Nabi bersabda, “Setelah tiba tengah musim dingin, barulah kita ketahui, pohon
Song - Siong dan Bo - Pik paling akhir gugurnya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：知
zhī
者
zhě
不
bù
惑
huò
，仁
rén
者
zhě
不
bú
憂
yōu
(忧yōu
) ， 勇yǒng
者
zhě
不
bú
懼
j ù
(惧j ù
) 。
29. Nabi bersabda, “Yang Bijaksana tidak dilamun bimbang. Yang berperi Cinta Kasih
tidak merasakan susah payah. Dan yang Berani tidak dirundung ketakutan.”
(Lun Yu - Lun Gi XIV: 28; Zhong Yong - Tiong Yong XIX: 10)
子
z ǐ
曰
yuē
：可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 共gòng
學
xué
(学xué
) ，未wèi
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 適shì
(适shì
) 道dào
。
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 適shì
(适shì
) 道dào
，未
wèi
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 立l ì
。
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 立l ì
，未
wèi
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 權quán
( 权quán
) 。
30. Nabi bersabda, “Yang dapat diajak belajar bersama, belum berarti dapat diajak
bersama menempuh Jalan Suci; yang dapat diajak menempuh Jalan Suci, belum
berarti dapat diajak bersama berteguh; dan yang dapat diajak berteguh, belum berarti
dapat terus bersesuaian paham.”
唐
táng
棣
d ì
之
zhī
華
huá
(华huá
) ，偏piān
其
q í
反
fǎn
而
é r
。
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 不bú
爾
ě r
(尔ě r
) 思s ī
？室
shì
是
shì
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 而é r
。
子
z ǐ
曰
yuē
：未
wèi
之
zhī
思
s ī
也
yě
，夫
f ū
何
hé
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 之zhī
有
yǒu
？
‘Betapa indah bunga Tang Di - Tong Tee. Selalu bergoyang menarik. Bukan aku tidak
mengenangmu, hanya tempatmu terlampau jauh.’ Membaca itu Nabi bersabda,
“Sesungguhnya engkau tidak memikirkannya benar-benar, Kalau benar-benar, apa
artinya jauh?” (Lun Yu - Lun Gi VII: 30)
JILID X. 鄉
xiàng
(乡xiāng
) 黨dǎng
( 党dǎng
) - (HIANG TONG - KAMPUNG)
孔
kǒng
子
z ǐ
於
yū
(于yú
) 鄉
xiàng
( 乡xiàng
) 黨dǎng
( 党dǎng
) ，恂xún
恂
xún
如
r ú
也
yě
，似
s ì
不
bú
能
néng
言
yán
者
zhě
。
1. Pada waktu Nabi Kong Zi - Khong Cu di kampung halaman sendiri, nampak sangat
hormat seperti tidak cakap bicara.
其
q í
在
zài
宗
zōng
廟
miào
( 庙miào
) 朝cháo
廷
tíng
，便
biàn
便
biàn
言
yán
，唯
wéi
謹
j ǐn
(谨j ǐn
) 爾ě r
(尔ě r
) 。
Pada saat di dalam Zong Miao - Cong Bio (Miao - Bio leluhur) atau di istana, sangat
lancar bicara, hanya saja selalu berhati-hati. (Lun Yu - Lun Gi III: 15).
朝
cháo
，與
yǔ
(与yǔ
) 下xià
大
dài
夫
f u
言
yán
，侃
kǎn
侃
kǎn
如
r ú
也
yě
。
與
yǔ
(与yǔ
) 上
shàng
大
dài
夫
f u
言
yán
，誾
yín
誾
yín
如
r ú
也
yě
。
2. Pada waktu Beliau di balairung, bila bercakap-cakap dengan pembesar rendahan,
nampak sangat ramah-tamah tetapi tegas, dan bila bercakap-cakap dengan
pembesar tinggi nampak hormat tetapi tepat.
君
jūn
在
zài
，踧
cù
踖
j í
如
r ú
也
yě
，與
yǔ
(与yǔ
) 與yǔ
(与yǔ
) 如r ú
也
yě
。
Bila raja hadir, sikapNya penuh hormat dan tenang.
君
jūn
召
zhào
使
shǐ
擯
bìn
(摈bìn
) ，色sè
勃
bó
如
r ú
也
yě
，足
zú
躩
jué
如
r ú
也
yě
。
3. Pada waktu ditugaskan menyambut tamu, nampak perubahan pada wajahnya dan
tindakan kakinya tenang.
揖
y ī
所
suǒ
與
yǔ
(与yǔ
) 立l ì
，左
zuǒ
右
yòu
手
shǒu
，衣
y ī
前
qián
後
hòu
(后hòu
) ， 襜
chān
如
r ú
也
yě
。
Setelah berhadapan (dengan tamu) dan saling memberi Yi - Iep, sekalipun
mengangkat tangan menghadap ke kiri dan ke kanan, pakaiannya bagian muka
maupun belakang tetap nampak rapi.
趨
qū
(趋qū
) 進jìn
(进jìn
) ，翼y ì
如
r ú
也
yě
。
Pada waktu maju menyambut, sikap jalannya sangat indah, tangannya seperti burung
membentangkan sayap.
賓
bīn
(宾bīn
) 退tuì
，必
b ì
復
f ù
(复f ù
) 命mìng
，曰
yuē
：賓
bīn
(宾bīn
) 不bú
顧
gù
(顾gù
) 矣y ǐ
。
Setelah tamu pergi, selalu memberi laporan: “Para tamu sudah tidak menoleh lagi.”
入
r ù
公
gōng
門
mén
( 门mén
) ，鞠j ū
躬
gōng
如
r ú
也
yě
，如
r ú
不
bù
容
róng
。
4. Pada waktu masuk pintu gerbang, jalanNya membongkok seolah-olah tempatnya
tidak leluasa.
立
l ì
不
bù
中
zhōng
門
mén
( 门mén
) 。行xíng
不
bú
履
l ǚ
閾
yù
(阈yù
) 。
Pada waktu berdiri tidak pernah di tengah pintu, dan pada waktu melaluinya tidak
menginjak ambang pintu.
過
guò
(过guò
) 位wèi
，色
sè
勃
bó
如
r ú
也
yě
，足
zú
躩
jué
如
r ú
也
yě
，其
q í
言
yán
似
s ì
不
bù
足
zú
者
zhě
。
Pada waktu melewati takhta, wajahNya nampak berubah, kakinya agak ditekuk, dan
kata-kataNya terdengar perlahan.
攝
shè
(摄shè
) 齊q í
(齐q í
) 升
shēng
堂
táng
，鞠
j ū
躬
gōng
如
r ú
也
yě
，屏
bǐng
氣
q ì
(气q ì
) 似s ì
不
bù
息
x ī
者
zhě
。
Pada waktu menaiki balairung, jubahNya diangkat dengan rapi, badanNya
membongkok, napasNya ditahan seolah-olah tidak bernapas.
出
chū
降
jiàng
壹
y ī
(一y ī
) 等děng
， 逞
chěng
顏
yán
(颜yán
) 色sè
，怡
y í
怡
y í
如
r ú
也
yě
。
沒
mo
(没mo
) 階j iē
(阶j iē
) ，趨qū
(趋qū
) 進
jìn
(进jìn
) ，翼y ì
如
r ú
也
yě
。
復
f ù
(复f ù
) 其j ī
位
wèi
，踧
cu
踖
j í
如
r ú
也
yě
。
Pada waktu turun kembali, begitu turun di tingkat pertama, wajahNya nampak
gembira dan sikapNya lebih leluasa. Setelah sampai di bawah, cepat-cepat berjalan
dengan tangan seperti burung membentangkan sayap menuju tempatNya, dan
sikapNya tetap hormat serta sedap dipandang.
執
zhí
(执zhí
) 圭guī
，鞠
j ū
躬
gōng
如
r ú
也
yě
，如
r ú
不
bú
勝
shèng
( 胜shèng
) 。
上
shàng
如
r ú
揖
y ī
，下
xià
如
r ú
授
shòu
，勃
bó
如
r ú
戰
zhàn
( 战zhàn
) 色sè
，足
zú
蹜
sù
蹜
sù
如
r ú
有
yǒu
循
xún
。
5. Pada waktu membawa tanda titah, jalanNya membongkok seolah-olah tidak kuat
membawanya. Pada waktu mengangkat tanda titah itu ke atas, nampak sebagai
orang menghormat dengan Yi - Iep, dan pada waktu menurunkannya nampak
sebagai orang menyerahkan sesuatu. WajahNya juga nampak berubah penuh
perhatian, tindakan kakiNya seolah-olah dibebani sesuatu.
享
xiǎng
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，有yǒu
容
róng
色
sè
。
Setelah menyerahkan tanda titah itu, baharulah wajahNya nampak tenang.
私
s ī
覿
d í
(觌d í
) ，愉yú
愉
yú
如
r ú
也
yě
。
Pada waktu bertemu dengan raja di luar dinas, wajahNya nampak sangat senang.
君
jūn
子
z ǐ
不
bú
以
y ǐ
紺
gàn
(绀gàn
) 緅zōu
(緅zōu
) 飾shì
(饰shì
) ，
6. Jun Zi - Kun Cu tidak menggunakan warna ungu tua dan sawo tua untuk hiasan
pakaian.
紅
hóng
( 红hóng
) 紫z ǐ
不
bú
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 褻xiè
(亵xiè
) 服f ú
。
Bahkan untuk pakaian dalam biasa juga tidak digunakan warna merah atau
kemerah-merahan.
當
dang
( 当dāng
) 暑shǔ
， 袗
zhěn
絺
chǐ
(絺chī
) 綌x ì
(绤x ì
) ，必b ì
表
biǎo
而
é r
出
chū
之
zhī
。
緇
z ī
(缁z ī
) 衣y ī
羔
gāo
裘
qiú
，素
sù
衣
y ī
麑
n í
裘
qiú
， 黄
huáng
衣
y ī
狐
hú
裘
qiú
。
Pada waktu musim panas dikenakan pakaian tidak rangkap dari kain katun, halus
atau kasar, tetapi selalu dikenakan pakaian dalam.
Bila mengenakan pakaian luar berwarna hitam, pakaian dalamnya dibuat dari kulit
kambing hitam. Bila mengenakan pakaian luar berwarna putih, pakaian dalamnya
dibuat dari kulit rusa putih. Dan bila mengenakan pakaian luar berwarna kuning,
pakaian dalamnya dibuat dari kulit rubah kuning.
褻
xiè
(亵xiè
) 裘qiú
長
cháng
( 长cháng
) ， 短duǎn
右
yòu
袂
mèi
。
Pakaian sehari-hari yang dibuat dari kulit, selalu dibuat lebih panjang dari yang umum,
tetapi lengan kanannya dibuat agak pendek.
必
b ì
有
yǒu
寢
qǐn
(寝qǐn
) 衣y ī
， 長
cháng
( 长cháng
) 壹y ī
(一y ì
) 身shēn
有
yǒu
半
bàn
。
Pada waktu tidur selalu mengenakan pakaian yang satu setengah kali lebih panjang
dari pada badannya.
狐
hú
貉
he
之
zhī
厚
hòu
以
y ǐ
居
j ū
。
Pakaian dari kulit rubah dipakai sebagai pakaian sehari-hari.
去
qù
喪
sàng
( 丧sàng
) 無wú
(无wú
) 所suǒ
不
bú
佩
pèi
。
Kecuali pada saat berkabung, perhiasan dipakai.
非
fēi
帷
wéi
裳
shang
，必
b ì
殺
shā
(杀shā
) 之zhī
。
Kecuali pakaian untuk sembahyang, pakaian dalamnya dipotong sempit di atas,
longgar di bawah.
羔
gāo
裘
qiú
玄
xuán
冠
guàn
不
bú
以
y ǐ
弔
diào
。
Pada waktu mengunjungi orang kematian, tidak dikenakan pakaian dari kulit kambing
hitam atau topi warna hitam.
吉
j í
月
yuè
，必
b ì
朝
cháo
服
f ú
而
é r
朝
cháo
。
Tiap tanggal satu selalu mengenakan pakaian kebesaran menghadap ke istana.
齋
zhāi
(斋zhāi
) ，必b ì
有
yǒu
明
míng
衣
y ī
，布
bù
。
7. Pada waktu bersuci diri, selalu mengenakan pakaian dari kain lenan yang bersih.
齋
zhāi
(斋zhāi
) 必b ì
變
biàn
(变biàn
) 食shí
。居
j ū
必
b ì
遷
qiān
(迁qiān
) 坐zuò
。
Pada waktu bersuci diri, macam makannya diubah; begitu pula, tempat duduknya
berpindah dari tempat duduk yang biasa. (Lun Yu - Lun Gi VII: 13).
食
shí
不
bù
厭
yān
(厌yàn
) 精jīng
，膾
kuài
(脍kuài
) 不bù
厭
yān
(厌yàn
) 細x ì
(细x ì
) 。
8. Nasi lebih suka yang bersih, ikan daging lebih suka yang diiris halus.
食
shí
饐
y ì
而
é r
餲
à i
，魚
yú
(鱼yú
) 餒něi
(馁něi
) 而é r
肉
ròu
敗
bài
(败bài
) ，不bú
食
shí
。
色
sè
惡
è
(恶è
) ，不bú
食
shí
。臭
xiu
惡
è
(恶è
) ，不bú
食
shí
。
失
shī
飪
rèn
(饪rèn
) ，不bú
食
shí
。不
bù
時
shí
(时shí
) ，不bú
食
shí
。
Nasi yang hangus atau sudah basi, dan ikan atau daging yang sudah rusak, tidak
dimakan. Makanan yang sudah jelek warnanya, tidak dimakan; yang sudah jelek
baunya, tidak dimakan. Kalau salah cara memasaknya, tidak dimakan. Kalau bukan
saatnya tidak dimakan.
割
gē
不
bù
正
zhèng
，不
bú
食
shí
。不
bù
得
dé
其
q í
醬( 酱jiàng
) ，不bú
食
shí
。
Daging yang salah memotong-motongnya, tidak dimakan, yang bumbunya tidak
semestinya, tidak dimakan.
肉
ròu
雖
suī
(虽suī
) 多duō
，不
bú
使
shǐ
勝
shèng
( 胜shèng
) 食shí
氣
q ì
(气q ì
) 。
惟
wéi
酒
j iǔ
無
wú
(无wú
) 量liàng
，不
bù
及
j í
亂
luàn
(乱luàn
) 。
Meski terhidang banyak daging, tidak dimakan melebihi nasinya. Minum anggur tidak
dibatasi, tetapi tidak sampai mabuk. (Lun Yu - Lun Gi IX: 16).
沽
gū
酒
j iǔ
，市
shì
脯
pú
，不
bú
食
shí
。
Anggur dan daging kering yang dibeli dari pasar, tidak dimakan.
不
bú
撤
chè
薑
jiāng
( 姜jiāng
) 食shí
。
Pada waktu makan mesti ada jahe.
不
bú
多
duō
食
shí
。
Makan tidak banyak-banyak.
祭
j ì
於
yū
(于yú
) 公gōng
，不
bú
宿
su
肉
ròu
。祭
j ì
肉
ròu
不
bú
出
chū
三
sān
日
r ì
，出
chū
三
sān
日
r ì
，不
bú
食
shí
之
zhī
矣
y ǐ
。
9. Daging sisa sembahyang pemberian pangeran tidak dibiarkan sampai menginap.
Daging sisa sembahyang lainnya tidak dibiarkan sampai tiga hari. Kalau lebih dari tiga
hari, tidak dimakan.
食
shí
不
bú
語
yǔ
(语yǔ
) ，寢qǐn
(寝qǐn
) 不bú
言
yán
。
10. Pada waktu makan tidak bercakap-cakap; pada waktu akan tidur tidak bicara.
雖
suī
(虽suī
) 疏shū
食
shí
，菜
cài
羹
gēng
，瓜
guā
，祭
j ì
，必
b ì
齊
q í
(齐q í
) 如r ú
也
yě
。
11. Meskipun makan nasi dengan sayur yang sangat sederhana, niscaya
disembahyangkan. Sembahyang dilakukan dengan sungguh-sungguh.
席
x í
不
bù
正
zhèng
，不
bú
坐
zuò
。
12. Tikar duduk yang tdak teratur rapi, tidak diduduki.
鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 人rén
飲
yǐn
(饮yǐn
) 酒j iǔ
， 杖
zhàng
者
zhě
出
chū
，斯
s ī
出
chū
矣
y ǐ
。
13. Pada waktu berpesta di kampung, setelah orang-orang yang membawa tongkat
keluar, baru ikut keluar.
鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 人rén
儺
nuó
(傩nuó
) ，
朝
cháo
服
f ú
而
é r
立
l ì
於
yū
(于yú
) 阼zuò
階
j iē
(阶j iē
) 。
14. Pada waktu orang-orang kampung mengadakan upacara mengusir penyakit.
Beliau selalu mengenakan pakaian kebesaran dan berdiri di atas tangga sebelah
Timur.
問
wèn
(问wèn
) 人rén
於
yū
(于yú
) 他t ā
邦
bāng
，再
zài
拜
bài
而
é r
送
sòng
之
zhī
。
15. Pada waktu mengirim ucapan selamat kepada seseorang di negeri lain, orang
yang disuruh diberi hormat dua kali baru disilahkan berangkat.
康
kāng
子
z ǐ
饋
kuì
(馈kuì
) 藥yao
(药yào
) ，拜bài
而
é r
受
shòu
之
zhī
，
曰
yuē
：丘
qiū
未
wèi
達
dá
(达dá
) ，不bù
敢
gǎn
嘗
cháng
( 尝cháng
) 。
16. Pada waktu Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu memberi antaran semacam obat, dengan
hormat dan terima kasih Nabi bersabda, “Aku belum mengenal obat ini. Aku tidak
berani meminumnya.”
廄
j iù
(厩j iù
) 焚fén
，子
z ǐ
退
tuì
朝
cháo
，曰
yuē
： 傷
shāng
( 伤shāng
) 人rén
乎
hū
？不
bú
問
wèn
(问wèn
) 馬mǎ
(马mǎ
) 。
17. Pada waktu Beliau berada di istana, kandang kuda terbakar, setelah pulang
Beliau bertanya, “Adakah orang yang terluka?” Beliau tidak menanyakan tentang
kudanya.
君
jūn
賜
s ì
(赐s ì
) 食shí
，必
b ì
正
zhèng
席
x í
先
xiān
嘗
cháng
( 尝cháng
) 之zhī
。
18. Bila raja mengantariNya makanan, niscaya dengan duduk rapi lebih dahulu
baharulah kemudian dicicipinya.
君
jūn
賜
s ì
(赐s ì
) 腥xīng
，必
b ì
熟
shú
而
é r
薦
jiàn
(荐jiàn
) 之zhī
。
Bila diantari daging mentah, segera dimasak lalu disembahyangkan kepada
leluhurNya.
君
jūn
賜
s ì
(赐s ì
) 生
shēng
，必
b ì
畜
chù
之
zhī
。
Kalau diantari hewan hidup niscaya dipeliharanya.
侍
shì
食
shí
於
yū
(于yú
) 君jūn
，君
jūn
祭
j ì
先
xiān
飯
fàn
(饭fàn
) 。
Kalau makan bersama raja, pada saat raja masih melakukan upacara sembahyang
lebih dahulu makan nasinya.
疾
j í
，君
jūn
視
shì
(视shì
) 之zhī
， 東
dōng
( 东dōng
) 首shǒu
，加
j iā
朝
cháo
服
f ú
拖
tuō
紳
shēn
( 绅shēn
) 。
19. Pada waktu sakit, bila raja datang menjengukNya, niscaya menghadapkan
kepalaNya ke arah Timur, pakaian kerajaannya ditutupkan pada tubuh dan ditaruhi
ikat pinggang kebesarannya.
君
jūn
命
mìng
召
zhào
，不
bú
俟
s ì
駕
j ià
(驾j ià
) 行xíng
矣
y ǐ
。
20. Bila mendapat panggilan raja, dengan tidak menantikan kereta siap. Lebih dahulu
berangkat. (Meng Zi - Bing Cu VB. 8/9)
入
r ù
太
tài
廟
miào
( 庙miào
) ，每měi
事
shì
問
wèn
(问wèn
) 。
21. Pada waktu berada di Miao - Bio Besar, segala sesuatu ditanyakan lebih dahulu.
(Lun Yu - Lun Gi III: 15).
朋
péng
友
yǒu
死
s ǐ
，無 (无wú
) 所suǒ
歸 (归guī
) ，曰yuē
：於 (于yú
) 我wǒ
殯 (殡bìn
) 。
22. Bila ada kawan yang meninggal dunia dan tidak mempunyai waris, Nabi bersabda,
“Tugaskulah untuk menguburnya.”
朋
péng
友
yǒu
之
zhī
饋
kuì
(馈kuì
) ，雖suī
(虽suī
) 車chē
(车chē
) 馬mǎ
(马mǎ
) ，非fēi
祭
j ì
肉
ròu
不
bú
拜
bài
。
23. Bila ada kawan yang memberi antaran meskipun berupa kereta atau kuda, kalau
bukan daging sisa sembahyang tidak dilakukan penghormatan Bai - Pai untuk
menerimanya.
寢
qǐn
(寝qǐn
) 不bú
尸
shī
，居
j ū
不
bù
容
róng
。
24. Pada waktu tidur tidak terlentang seperti mayat. Pada waktu di rumah tidak
bersikap dinas.
見
jiàn
(见jiàn
) 齐q í
衰
shuāi
者
zhě
，雖
suī
(虽suī
) 狎xiá
必
b ì
變
biàn
(变biàn
) 。
25. Pada waktu bertemu dengan orang yang mengenakan pakaian berkabung,
meskipun sudah sering dijumpaiNya, selalu tampak perubahan pada wajahNya.
(Lun Yu - Lun Gi IX: 10)
見
jiàn
(见jiàn
) 冕miǎn
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) 瞽gǔ
者
zhě
，
雖
suī
(虽suī
) 褻xiè
(亵xiè
) 必b ì
以
y ǐ
貌
mào
。
Pada waktu bertemu dengan orang yang mengenakan topi kebesaran atau orang
buta, meski berpakaian biasa, selalu diberinya hormat.
凶
xiōng
服
f ú
者
zhě
式
shì
之
zhī
。
Pada waktu bertemu dengan orang yang berkabung, meski naik kereta, niscaya
membongkokkan badan dan kedua tanganNya memegang palang kayu kereta.
式
shì
負
f ù
(负f ù
) 版bǎn
者
zhě
。
Bila berjumpa dengan orang yang mendukung berkas Daftar Penduduk, juga
demikian.
有
yǒu
盛
shèng
饌
zhuàn
( 馔zhuàn
) ，必b ì
變
biàn
(变biàn
) 色sè
而
é r
作
zuò
。
Kalau mendapat suguhan yang banyak macamnya, niscaya berubah wajahNya dan
berdiri.
迅
xùn
雷
léi
風
fēng
( 风fēng
) 烈liè
必
b ì
變
biàn
(变biàn
) 。
Pada waktu mendengar halilintar atau angin ribut, niscaya berubah wajah.
升
shēng
車
chē
(车chē
) ，必b ì
正
zhèng
立
l ì
執
zhí
(执zhí
) 綏suí
(绥suí
) 。
車
chē
(车chē
) 中
zhōng
不
bú
内
nèi
顧
gù
(顾gù
) ，不bú
疾
j í
言
yán
，不
bú
親
qīn
(亲qīn
) 指zhǐ
。
26. Pada waktu akan naik kereta, niscaya berdiri tegak lalu memegang tali kereta dan
naik. Setelah di dalam kereta, tidak menengok-nengok ke bagian belakang kereta,
tidak berbicara keras, dan tidak pula menunjuk-nunjuk.
色
sè
斯
s ī
舉
j u
(举j ǔ
) 矣y ǐ
， 翔
xiáng
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 集j í
。
曰
yuē
： 山
shān
梁
liáng
雌
c í
雉
zhì
！时
shí
哉
zāi
！时
shí
哉
zāi
！子
z ǐ
路
l ù
共
gòng
之
zhī
，三
sān
嗅
xiù
而
é r
作
zuò
。
27. (Pada waktu Nabi bertamasya dengan Zi Lu - Cu Lo di suatu daerah pegunungan,
melihat seekor ayam hutan). Ayam hutan itu mendadak terbang meninggi,
berputar-putar lalu hinggap di atas jembatan. Melihat itu Nabi bersabda, “Ayam hutan
yang bersarang di bawah jembatan ini sungguh mengetahui gelagat!” Mendengar
kata-kata Nabi, Zi Lu - Cu Lo melakukan suatu gerakan dengan tangannya. Ayam
hutan itu terkejut, berteriak tiga kali lalu terbang.
論
l ù n
語
yǔ
(论l ù n
语
yǔ
) - (LUN GI)
SABDA SUCI
Bagian B
JILID XI. 先
xiān
進
jìn
(进jìn
) - (SIAN CIEN - YANG MAJU)
子
z ǐ
曰
yuē
：先
xiān
進
jìn
(进jìn
) 於yū
(于yú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) ，野yě
人
rén
也
yě
。
後
hòu
(后hòu
) 進jìn
(进jìn
) 於yū
(于yú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) ，君jūn
子
z ǐ
也
yě
。
如
r ú
用
yòng
之
zhī
，則
zé
(则zé
) 吾wú
從
cóng
( 从cóng
) 先xiān
進
jìn
(进jìn
) 。
1. Nabi bersabda, “Orang jaman dahulu yang maju dalam Kesusilaan dan musik:
dikatakan udik. Orang jaman kemudian yang maju dalam Kesusilaan dan musik;
dikatakan ‘Jun Zi’ - ‘Kun Cu’. Kalau Aku boleh menggunakannya, Aku lebih suka
orang jaman dahulu yang maju.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 從
cóng
( 从cóng
) 我wǒ
於
yū
(于yú
) 陳chén
( 陈chén
) 蔡cài
者
zhě
，皆
j iē
不
bù
及
j í
門
mén
( 门mén
) 也yě
。
2. Nabi bersabda, “Murid-murid yang dahulu ikut menderita kelaparan denganKu di
negeri Chen - Tien dan Cai - Chai itu, sudah lama tidak kelihatan hadir dipintuKu
pula.” (Meng Zi - Bing Cu VII B. 18)
德
dé
行
xíng
：顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) ，閔mǐn
(闵mǐn
) 子z ǐ
騫
jiǎn
(骞jiǎn
) ，冉rǎn
伯
bó
牛
niú
， 仲
zhòng
弓
gōng
。
言
yán
語
yǔ
(语yǔ
) ：宰zǎi
我
wǒ
，子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 。 政
zhèng
事
shì
：冉
rǎn
有
yǒu
，季
j ì
路
l ù
。
文
wén
學
xué
(学xué
) ：子z ǐ
遊
yóu
(游you
) ，子z ǐ
夏
xià
。
3. Yang dapat melaksanakan Kebajikan ialah Yan Yuan - Gan Yan, Min Zi Qian -
Bien Cu Khian, Ran Bo Niu - Pik Giu dan Zhong Gong - Tiong Kiong. Yang cakap
bicara ialah Zai Wo - Cai Ngo dan Zi Gong - Cu Khong. Yang cakap dalam
pemerintahan ialah Ran You - Jiam Yu dan Ji Lu - Kwi Lo. Yang ahli dalam
pengetahuan Kitab ialah Zi You - Cu Yu dan Zi Xia - Cu He.
(Meng Zi - Bing Cu IIA: 2/18)
子
z ǐ
曰
yuē
：回
huí
也
yě
，非
fēi
助
zhù
我
wǒ
者
zhě
也
yě
，於
yū
(于yú
) 吾wú
言
yán
無
wú
(无wú
) 所suǒ
不
bú
說
yue
(说yue
) 。
4. Nabi bersabda, “Hui - Hwee sesungguhnya tidak membantu Aku. Apa yang
Kukatakan, tiada yang tidak disukainya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：孝
xiào
哉
zāi
閔
mǐn
(闵mǐn
) 子z ǐ
騫
jiǎn
(骞jiǎn
) ！
人
rén
不
bú
間
jiàn
(间jiān
) 於yū
(于yú
) 其q í
父
f ù
母
mǔ
昆
kūn
弟
d ì
之
zhī
言
yán
。
5. Nabi bersabda, “Sungguh berbakti Min Zi Qian - Bien Cu Khian. Apa yang
dikatakan orang lain dan apa yang dikatakan orang tua dan saudaranya tiada yang
bertentangan.” (Lun Yu - Lun Gi VIII: 21)
南
nán
容
róng
三
sān
復
f ù
(复f ù
) 白bái
圭
guī
， 孔
kǒng
子
z ǐ
以
y ǐ
其
q í
兄
xiōng
之
zhī
子
z ǐ
妻
q ī
之
zhī
。
6. Nan Rong - Lam Yong sering mengulangi isi sanjak ‘Bo Gui’ - ‘Pik Kwi’. (Tongkat
Komando Dari Batu Kumala Putih), maka Nabi menerimanya sebagai menantu
kakakNya. (Lun Yu - Lun Gi V: 2; Shi Jing - Si King III: 3.2.5).
季
j ì
康
kāng
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) ：弟d ì
子
z ǐ
孰
shú
為
wéi
(为wéi
) 好hào
學
xué
(学xué
) ？
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：有
yǒu
顏
yán
(颜yán
) 回huí
者
zhě
好
hào
學
xué
(学xué
) ，
不
bú
幸
xìng
短
duǎn
命
mìng
死
s ǐ
矣
y ǐ
。
今
jīn
也
yě
則
zé
(则zé
) 亡
wáng
。
7. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu bertanya, “Siapakah di antara murid-murid yang
benar-benar suka belajar?” Nabi menjawab, “Ada seorang Yan Hui - Gan Hwee
benar-benar suka belajar. Sayang usianya pendek dan telah meninggal dunia. Kini
belum ada lagi.”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 死s ǐ
，
顏
yán
(颜yán
) 路l ù
請
qǐng
(请qǐng
) 子z ǐ
之
zhī
車
chē
(车chē
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
椁
guǒ
。
8. Tatkala Yan Yuan - Gan Yan meninggal dunia, Yan Lu - Gan Lo mohon agar Nabi
menjual keretaNya untuk membeli peti pembungkus peti mati.
子
z ǐ
曰
yuē
：才
cái
不
bú
才
cái
，亦
y ì
各
gè
言
yán
其
q í
子
z ǐ
也
yě
。
鯉
lǐ
(鲤l ǐ
) 也yě
死
s ǐ
，有
yǒu
棺
guān
而
é r
無
wú
(无wú
) 椁guǒ
。
吾
wú
不
bú
徒
t ú
行
xíng
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
椁
guǒ
，
以
y ǐ
吾
wú
從
cóng
( 从cóng
) 大dà
夫
f ū
之
zhī
後
hòu
(后hòu
) ，不bú
可
kě
徒
t ú
行
xíng
也
yě
。
Nabi bersabda, “Pandai atau tidak, semua murid Kuanggap sebagai anakKu. Ketika
Li - Li meninggal dunia, juga hanya memakai peti mati saja dan tidak memakai peti
pembungkus peti mati. Akupun tidak semestinya membeli peti pembungkus peti mati
itu sehingga tidak mempunyai kendaraan; karena, bagaimanapun Aku dahulu pernah
menjabat sebagai menteri, sehingga ada kalanya Aku tidak boleh berjalan kaki saja.”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 死s ǐ
，子
z ǐ
曰
yuē
：噫
y ī
！天
tiān
喪
sàng
( 丧sàng
) 予yǔ
，天
tiān
喪
sàng
( 丧sàng
) 予yǔ
！
9. Ketika Yan Yuan - Gan Yan meninggal dunia Nabi berseru, “O, mengapa Tian -
Thian mendukakanKu? Mengapa Tian - Thian mendukakanKu?”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 死s ǐ
，子
z ǐ
哭
kū
之
zhī
慟
tòng
( 恸tòng
) 。
10. Tatkala Yan Yuan - Gan Yan meninggal dunia, Nabi menangis sangat sedih.
從
cóng
( 从cóng
) 者zhě
曰
yuē
：子
z ǐ
慟
tòng
( 恸tòng
) 矣y ǐ
。
Murid-murid berkata, “Sungguh Guru sangat sedih.”
曰
yuē
：有
yǒu
慟
tòng
( 恸tòng
) 乎hū
？
非
fēi
夫
f ū
人
rén
之
zhī
為
wéi
(为wéi
) 慟tòng
( 恸tòng
) 而é r
誰
shuí
(谁shuí
) 為wéi
(为wéi
) ？
Nabi bersabda, “Terlalu sedihkah Aku? Kalau Aku tidak bersedih untuk dia, untuk
siapakah Aku boleh bersedih?”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 死s ǐ
， 門
mén
( 门mén
) 人rén
欲
yù
厚
hòu
葬
zàng
之
zhī
。
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bù
可
kě
！
11. Tatkala Yan Yuan - Gan Yan meninggal dunia, murid-murid ingin melakukan
upacara penguburan secara besar-besaran. Nabi bersabda, “Jangan dilakukan
secara demikian.”
門
mén
( 门mén
) 人rén
厚
hòu
葬
zàng
之
zhī
。
Tetapi, para murid melakukan upacara penguburan secara besar-besaran.
子
z ǐ
曰
yuē
：回
huí
也
yě
，視
shì
(视shì
) 予yǔ
猶
yóu
(犹yóu
) 父f ù
也
yě
，予
yǔ
不
bù
得
dé
視
shì
(视shì
) 猶yóu
(犹yóu
) 子z ǐ
也
yě
。
非
fēi
我
wǒ
也
yě
，夫
f ū
二
è r
三
sān
子
z ǐ
也
yě
。
Nabi bersabda, “O, Hui - Hwee. Engkau memandang Aku sebagai ayahmu sendiri,
tetapi Aku tidak dapat memperlakukan engkau sebagai anakKu sendiri. Sungguh ini
bukan maksudKu, ini kehendak kawan-kawanmu!”
季
j ì
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 事shì
鬼
guǐ
神
shén
。
子
z ǐ
曰
yuē
：未
wèi
能
néng
事
shì
人
rén
，焉
yān
能
néng
事
shì
鬼
guǐ
？
12. Ji Lu - Kwi Lo bertanya bagaimana cara mengabdi kepada para Rokh. Nabi
bersabda, “Sebelum mengabdi kepada manusia, betapa dapat mengabdi kepada
para Rokh?” (Lun Yu - Lun Gi VII: 21; Zhong Yong - Tiong Yong X: 1)
敢
gǎn
問
wèn
(问wèn
) 死s ǐ
。曰
yuē
：未
wèi
知
zhī
生
shēng
，焉
yān
知
zhī
死
s ǐ
。
“Murid memberanikan diri bertanya hal setelah orang mati.” Dijawab, “Sebelum
mengenal hidup, betapa mengenal hal setelah mati?”
閔
mǐn
(闵mǐn
) 子z ǐ
侍
shì
側
cè
(侧cè
) ，誾yín
(訚yín
) 誾yín
(訚yín
) 如r ú
也
yě
。
子
z ǐ
路
l ù
，行
xíng
行
xíng
如
r ú
也
yě
。冉
rǎn
有
yǒu
，子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) ，侃kǎn
侃
kǎn
如
r ú
也
yě
。子
z ǐ
乐
l è
。
若
ruò
由
yóu
也
yě
，不
bù
得
dé
其
q í
死
s ǐ
然
rán
。
13. Pada saat Min Zi Qian - Bien Cu Khian berdiri di samping Nabi, nampak sangat
ramah dan saksama, Zi Lu - Cu Lo (Zhong You - Tiong Yu) nampak sangat gagah;
Ran You - Jiam Yu dan Zi Gong - Cu Khong nampak bebas dan jujur. Melihat ini Nabi
sangat gembira, tetapi bersabda, “Kiranya Zhong You - Tiong Yu ini kelak tidak
mendapatkan kematian yang wajar.”
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) 人rén
為
wéi
(为wéi
) 長( 长cháng
) 府f ǔ
。
14. Seorang pembesar di negeri Lu - Lo ingin membangun gudang panjang yang
sangat besar.
閔
mǐn
(闵mǐn
) 子z ǐ
騫
jiǎn
(骞jiǎn
) 曰yuē
：仍
réng
舊
j iù
(旧j iù
) 貫guàn
( 贯guàn
) ，如r ú
之
zhī
何
hé
？何
hé
必
b ì
改
gǎi
作
zuò
？
Min Zi Qian - Bien Cu Khian berkata, “Kurang baikkah gudang panjang yang lama?
Mengapakah harus dirombak?”
子
z ǐ
曰
yuē
：夫
f ū
人
rén
不
bú
言
yán
，言
yán
必
b ì
有
yǒu
中
zhòng
。
Nabi bersabda, “Orang ini biasanya tidak suka bicara, maka pembicaraannya kali ini
kiranya tepat.”
子
z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
之
zhī
瑟
sè
，奚
x ī
為
wéi
(为wéi
) 於yū
(于yú
) 丘qiū
之
zhī
門
mén
( 门mén
) ？
15. Nabi bersabda, “Mengapakah You - Yu memainkan lagu semacam itu di muka
pintuKu?”
門
mén
( 门mén
) 人rén
不
bú
敬
jìng
子
z ǐ
路
l ù
。
Mendengar sabda itu, murid-murid lain lalu kurang hormat kepada Zi Lu - Cu Lo.
子
z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
也
yě
升
shēng
堂
táng
矣
y ǐ
，未
wèi
入
r ù
於
yū
(于yú
) 室shì
也
yě
。
Nabi bersabda, “Zhong You - Tiong Yu sudah naik keserambiKu, hanya belum masuk
ke ruangan dalam.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) ：師shī
(师shī
) 與yǔ
(与yǔ
) 商
shāng
也
yě
孰
shú
賢
xiàn
(贤xiàn
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
：師
shī
(师shī
) 也yě
過
guò
(过guò
) ， 商
shāng
也
yě
不
bù
及
j í
。
曰
yuē
：然
rán
則
zé
(则zé
) 師shī
(师shī
) 愈yù
與
yǔ
(与yǔ
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
：過
guò
(过guò
) 猶yóu
(犹yóu
) 不bù
及
j í
。
16. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Antara Shi - Su (Zi Zhang - Cu Tiang) dan Shang -
Siang (Zi Xia - Cu He) siapakah lebih bijaksana?” Nabi bersabda, “Shi - Su itu
melampui dan Shang - Siang itu kurang.” Zi Gong - Cu Khong berkata, “Dengan
demikian kiranya Shi - Su lebih baik?” Nabi bersabda, “Yang melampui maupun yang
kurang, keduanya belum mencukupi syarat.”
季
j ì
氏
shì
富
f ù
於
yū
(于yú
) 周zhōu
公
gōng
，而
é r
求
qiú
也
yě
為
wéi
(为wèi
) 之zhī
聚
j ù
斂
liǎn
(敛liǎn
) 而é r
附
f ù
益
y ì
之
zhī
。
17. Kekayaan Keluarga Ji - Kwi sudah melebihi kekayaan Pangeran Zhou - Ciu, tetapi
Ran Qiu - Jiam Kiu masih juga membantunya memungut pajak untuk memperkaya
pula.
子
z ǐ
曰
yuē
：非
fēi
吾
wú
徒
t ú
也
yě
！小
xiǎo
子
z ǐ
鳴
míng
( 鸣míng
) 鼓gǔ
而
é r
攻
gōng
之
zhī
可
kě
也
yě
。
Nabi bersabda, “Dia bukan lagi muridKu. Murid-murid, kamu boleh memukul tambur
menyerangnya.” (Da Xue - Thai Hak X: 22)
柴
chái
也
yě
愚
yú
，參
cān
也
yě
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) ，師shī
(师shī
) 也yě
辟
p ì
，由
yóu
也
yě
喭
yàn
。
18. Adapun Kao Chai - Koo Chai itu bodoh, Zeng Chan - Cing Cham itu lambat,
Zhuan Sun Shi - Cwan Sun Su itu kurang pertimbangan, dan Zhong You - Tiong Yu itu
kasar.
子
z ǐ
曰
yuē
：回
huí
也
yě
其
q í
庶
shù
乎
hū
，屢
l ǚ
(屡l ǚ
) 空kōng
。
19. Nabi bersabda, “Yan Hui - Gan Hwee itu sudah hampir (mencapai Kebajikan
Sempurna); ia hidup dalam kemiskinan.
賜
s ì
(赐s ì
) 不bú
受
shòu
命
mìng
而
é r
貨
huò
(货huò
) 殖zhí
焉
yān
，億
y ì
(亿y ì
) 則zé
(则zé
) 屢l ǚ
(屡l ǚ
) 中
zhōng
。
Si - Su (Zi Gong - Cu Khong) itu tidak mau menerima nasib; ia berusaha
menambah-nambah kekayaannya. Tetapi, pertimbangannya ternyata banyak tepat
pula.”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 善shàn
人
rén
之
zhī
道
dào
。
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
踐
jiàn
(践jiàn
) 迹j ì
，亦
y ì
不
bú
入
r ù
於
yū
(于yú
) 室shì
。
20. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya bagaimana Jalan Suci seorang yang baik. Nabi
bersabda, “Walaupun tanpa mendapat teladan-teladan yang baik, ia dapat pula
berbuat baik; tetapi kalau hanya demikian, ia tidak akan memperoleh kesempurnaan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：論
lùn
(论lùn
) 篤dǔ
(笃dǔ
) 是shì
與
yǔ
(与yǔ
) ，君jūn
子
z ǐ
者
zhě
乎
hū
？色
sè
莊
zhuāng
( 庄zhuāng
) 者zhě
乎
hū
？
21. Nabi bersabda, “Kalau kita hanya mempercayai kata-kata saja, kita tidak akan
tahu benar-benar apakah seseorang itu sungguh-sungguh bersifat Jun Zi - Kun Cu
atau hanya berlagak saja.”
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) ：聞wén
(闻wén
) 斯s ī
行
xíng
諸
zhū
(诸zhū
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
：有
yǒu
父
f ù
兄
xiōng
在
zài
，如
r ú
之
zhī
何
hé
其
q í
闻
wén
斯
s ī
行
xíng
之
zhī
？
22. Zi Lu - Cu Lo bertanya, “Bila mendengar suatu ajaran, haruskah segera
dilaksanakan?” Nabi menjawab, “Ayah dan kakakmu masih ada, mengapakah harus
kau laksanakan begitu saja?”
冉
rǎn
有
yǒu
問
wèn
(问wèn
) ：聞wén
(闻wén
) 斯s ī
行
xíng
諸
zhū
(诸zhū
) ？子z ǐ
曰
yuē
：聞
wén
(闻wén
) 斯s ī
行
xíng
之
zhī
。
Ran You - Jiam Kiu bertanya, “Bila mendengar suatu ajaran, haruskah segera
dilaksanakan?” Nabi menjawab, “Ya, segeralah laksanakan!”
公
gōng
西
x ī
華
huá
(华huá
) 曰yuē
：由
yóu
也
yě
問
wèn
(问wèn
) ：聞wén
(闻wén
) 斯s ī
行
xíng
諸
zhū
(诸zhū
) ，
子
z ǐ
曰
yuē
：有
yǒu
父
f ù
兄
xiōng
在
zài
。
求
qiú
也
yě
問
wèn
(问wèn
) ：聞wén
(闻wén
) 斯s ī
行
xíng
諸
zhū
(诸zhū
) ，
子
z ǐ
曰
yuē
：聞
wén
(闻wén
) 斯s ī
行
xíng
之
zhī
。
赤
chì
也
yě
惑
huò
，敢
gǎn
問
wèn
(问wèn
) 。
Gong Xi Hua - Kong See Hwa bertanya, “Tadi ketika Zhong You - Tiong Yu bertanya
apakah harus segera dilaksanakan apa yang didengarnya, Guru menjawab, ‘Ayah
dan kakakmu masih ada; tetapi ketika Ran Qiu - Jiam Kiu bertanya apakah ia harus
segera melaksanakan apa yang didengarnya, Guru menjawab, ‘Segera laksanakan!’
Chi - Chik agak bingung, mohon keterangan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：求
qiú
也
yě
退
tuì
，故
gù
進
jìn
(进jìn
) 之zhī
。
由
yóu
也
yě
兼
jiān
人
rén
，故
gù
退
tuì
之
zhī
。
Nabi menjawab, “Ran Qiu - Jiam Kiu sangat lambat, maka Kudorong maju;
sedangkan Zhong You - Tiong Yu sangat tangkas, maka Kutahan.”
子
z ǐ
畏
wèi
於
yū
(于yú
) 匡
kuāng
，顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 後hòu
(后hòu
) 。
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
以
y ǐ
女
r u
為
wéi
(为wéi
) 死s ǐ
矣
y ǐ
。
23. Ketika Nabi menderita kesukaran di daerah Kuang - Khong, Yan Yuan - Gan Yan
ketinggalan di belakang. (setelah berkumpul kembali) Nabi bersabda “Kusangka
engkau telah mati.”
曰
yuē
：子
z ǐ
在
zài
，回
huí
何
hé
敢
gǎn
死
s ǐ
？
Yan Yuan - Gan Yan menjawab, “Selama Guru hidup, bagaimanakah Hui - Hwee
berani mati?”
季
j ì
子
z ǐ
然
rán
問
wèn
(问wèn
) ： 仲
zhòng
由
yóu
冉
rǎn
求
qiú
可
kě
(谓wèi
) 大dà
臣
chén
(与yǔ
) ？
24. Ji Zi Ran - Kwi Cu Jian bertanya, “Dapatkah Zhong You - Tiong Yu dan Ran Qiu -
Jiam Kiu dinamakan orang yang berjiwa menteri besar?”
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
以
y ǐ
子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) (异y ì
) 之zhī
(问wèn
) ， 曾zéng
由
yóu
(与yǔ
) 求qiú
之
zhī
(问wèn
) ！
Nabi menjawab, “Kusangka engkau menanyakan siapa, kiranya tentang Zhong You -
Tiong Yu dan Ran Qiu - Jiam Kiu.”
所
suǒ
(谓wèi
) 大dà
臣
chén
者
zhě
，以
y ǐ
道
dào
事
shì
君
jūn
，不
bù
可
kě
(则zé
) 止zhǐ
。
“Yang dinamakan seorang berjiwa menteri besar itu, hanya dengan Jalan Suci mau
mengabdi kepada rajanya; kalau tidak demikian ia berhenti.”
今
jīn
由
yóu
與
yǔ
(与yǔ
) 求qiú
也
yě
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 具j ù
臣
chén
矣
y ǐ
。
“Sekarang, Zhong You - Tiong Yu dan Ran Qiu - Jiam Kiu itu hanya cukup untuk
menggenapi jawatan saja.”
曰
yuē
：然
rán
則
zé
(则zé
) 從cóng
( 从cóng
) 之zhī
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
“Kalau begitu mereka itu hanya orang yang suka menuruti atasannya saja?”
子
z ǐ
曰
yuē
：弑
shì
父
f ù
與
yǔ
(与yǔ
) 君jūn
，亦
y ì
不
bú
從
cóng
( 从cóng
) 也yě
。
Nabi bersabda, “Kalau disuruh membunuh ayah atau rajanya, mereka tidak akan mau
menurut.”
子
z ǐ
路
l ù
使
shǐ
子
z ǐ
羔
gāo
為
wéi
(为wéi
) 費fèi
(费fèi
) 宰zǎi
。
25. Zi Lu - Cu Lo menyarankan agar Zi Gao - Cu Koo diangkat menjadi kepala daerah
Bi - Pi.
子
z ǐ
曰
yuē
：賊
zéi
(贼zéi
) 夫f ū
人
rén
之
zhī
子
z ǐ
。
Nabi menjawab, “Engkau ini akan mencelakakan anak orang.”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：有
yǒu
民
mín
人
rén
焉
yān
，有
yǒu
社
shè
稷
j ì
焉
yān
，
何
hé
必
b ì
讀
dú
(读dú
) 書shū
(书shū
) ，然rán
後
hòu
(后hòu
) 為wéi
(为wéi
) 學xué
(学xué
) ？
Zi Lu - Cu Lo berkata, “Di sana sudah ada rakyatnya, sudah ada tempat-tempat untuk
melakukan upacara sembahyang kepada Malaikat Bumi dan Malaikat Pertanian.
Mengapakah ia masih harus membaca buku lagi baharu dinamai belajar?”
子
z ǐ
曰
yuē
：是
shì
故
gù
惡
wu
(恶wu
) 夫f ū
侫
nìng
者
zhě
。
Nabi bersabda, “Aku benci kepada orang yang suka memutar lidah.”
子
z ǐ
路
l ù
， 曾
zéng
晳
x ī
，冉
rǎn
有
yǒu
， 公
gōng
西
x ī
華
huá
(华huá
) 侍shì
坐
zuò
。
26. Pada suatu hari Zi Lu - Cu Lo, Zeng Xi - Cing Sik, Ran You - Jiam Kiu dan
Gong Xi Hua - Kong See Hwa mendampingi Nabi duduk.
子
z ǐ
曰
yuē
：以
y ǐ
吾
wú
壹
y ī
(一y ī
) 日r ì
長
zháng
( 长zhǎng
) 乎hū
爾
ě r
(尔ě r
) ，毋wú
吾
wú
以
y ǐ
也
yě
。
居
j ū
則
zé
(则zé
) 曰yuē
：不
bú
吾
wú
知
zhī
也
yě
。如
r ú
或
huò
知
zhī
爾
ě r
(尔ě r
) ，則zé
(则zé
) 何hé
以
y ǐ
哉
zāi
？
Nabi bersabda, “Meskipun Aku lebih tua satu dua hari daripadamu, janganlah itu
kaujadikan halangan. Bukankah pada waktu senggang kami sering bicara ‘Orang
tiada yang mau mengenal diriku.’ Sekarang, kalau ada orang yang mau mengenal
dirimu, apakah yang akan dapat kamu lakukan?”
子
z ǐ
路
l ù
率
shuài
爾
ě r
(尔ě r
) 而é r
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：千
qiān
乘
chéng
之
zhī
國
guó
(国guó
) ，
攝
shè
(摄shè
) 乎hū
大
dà
國
guó
(国guó
) 之zhī
間
jiàn
(间jiān
) ，加j iā
之
zhī
以
y ǐ
師
shī
(师shī
) 旅l ǚ
，
因
yīn
之
zhī
以
y ǐ
饑
j ī
(饥j ī
) 饉j ǐn
(馑j ǐn
) ，由yóu
也
yě
為
wéi
(为wèi
) 之zhī
，比
b ǐ
及
j í
三
sān
年
nián
，
可
kě
使
shǐ
有
yǒu
勇
yǒng
，且
qiě
知
zhī
方
fāng
也
yě
。
Mendengar itu segera Zi Lu - Cu Lo berkata, “Misalkan ada sebuah daerah yang
mempunyai seribu kereta perang dan terletak di antara dua negeri besar, dan ke
dua negeri itu saling menyerang sehingga di daerah itu timbul kekalutan dan
kelaparan, dan You - Yu diberi kesempatan mengaturnya; dalam tiga tahun,
kutanggung semua rakyatnya akan mempunyai keberanian. Bukan hanya itu, juga
akan menjadi rakyat yang mengerti Kebenaran.”
夫
f ū
子
z ǐ
哂
shěn
之
zhī
。求
qiú
爾
ě r
(尔ě r
) 何hé
如
r ú
？
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：方
fāng
六
liù
七
q ī
十
shí
，如
r ú
五
wǔ
六
liù
十
shí
，求
qiú
也
yě
為
wéi
(为wèi
) 之zhī
，比
b ǐ
及
j í
三
sān
年
nián
，
可
kě
使
shǐ
足
zú
民
mín
。如
r ú
其
q í
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) ，以y ǐ
俊
jùn
君
jūn
子
z ǐ
。
Mendengar itu Nabi tersenyum, lalu bertanya kepada Ran Qiu - Jiam Kiu:
“Bagaimanakah denganmu, Qiu - Kiu?”
“Kalau ada suatu daerah yang luasnya enam puluh atau tujuh puluh Li - Li ataupun
daerah yang luasnya lima puluh atau enam puluh Li - Li, diserahkan kepada Qiu - Kiu;
dalam waktu tiga tahun niscaya akan berkecukupan kebutuhan rakyatnya. Hanya
mengenai pendidikan Kesusilaan dan Musik, Qiu - Kiu menunggu adanya seorang
Jun Zi - Kun Cu.”
赤
chì
爾
ě r
(尔ě r
) 何hé
如
r ú
？對
duì
(对duì
) 曰yuē
：非
fēi
曰
yuē
能
néng
之
zhī
， 願
yuàn
( 愿yuàn
) 學xué
(学xué
) 焉yān
。
宗
zōng
廟
miào
( 庙miào
) 之zhī
事
shì
，如
r ú
會
huì
(会huì
) 同tóng
， 端
duān
章
zhāng
甫
f ǔ
，
願
yuàn
( 愿yuàn
) 為wéi
(为wéi
) 小xiǎo
相
xiāng
焉
yān
。
“Bagaimanakah denganmu Chi - Chik?” “Chi - Chik tidak berani memastikan. Hanya
ingin belajar lebih dahulu. Kalau harus membantu upacara di Miao - Bio atau istana,
Chi - Chik kiranya dapat diberi tugas memakai topi dan pakaian upacara untuk
melaksanakan sebagai pembantu kecil pemimpin upacara.”
點
diǎn
(点diǎn
) 爾ě r
(尔ě r
) 何hé
如
r ú
？鼓
gǔ
瑟
sè
希
x ī
， 鏗
kēng
( 铿kēng
) 爾ě r
(尔ě r
) ，舍shě
瑟
sè
而
é r
作
zuò
，
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：異
y ì
(异y ì
) 乎hū
三
sān
子
z ǐ
者
zhě
之
zhī
撰
zhuàn
。
“Bagaimanakah denganmu, Dian - Tiam?” Zeng Xi - Cing Sik segera mengakhiri
permainan celempungnya dengan sebuah petikan yang keras, kemudian berdiri dan
berkata, “Keinginan murid lain dengan yang diinginkan ke tiga saudara tadi.”
子
z ǐ
曰
yuē
：何
hé
傷
shāng
( 伤shāng
) 乎hū
！亦
y ì
各
gè
言
yán
其
q í
志
zhì
也
yě
。
“Apa salahnya? Bukankah masing-masing hanya mengemukakan keinginanya
sendiri?”
曰
yuē
：莫
mò
春
chūn
者
zhě
， 春
chūn
服
f ú
既
j ì
成
chéng
， 冠
guàn
者
zhě
五
wǔ
六
liù
人
rén
， 童
tóng
子
z ǐ
六
liù
七
q ī
人
rén
，
浴
yù
乎
hū
沂
y í
， 風
fēng
( 风fēng
) 乎hū
舞
wǔ
雩
yú
， 詠
yǒng
( 咏yǒng
) 而é r
歸
guī
(归guī
) 。
“Saat ini sudah mendekati akhir musim semi, maka semua pakaian untuk musim ini
sudah siap. Dian - Tiam ingin dengan lima, enam kawan yang dewasa dan enam,
tujuh anak-anak bermandi-mandi di tepi Sungai Yi - Ki, dan mencari hawa yang sejuk
di sekitar tempat untuk upacara memohon hujan; kemudian sambil menyanyi-nyanyi
di sepanjang jalan pulang ke rumah.”
夫
f ū
子
z ǐ
喟
kuì
然
rán
歎
tàn
(叹tàn
) 曰yuē
：吾
wú
與
yǔ
(与yǔ
) 點diǎn
(点diǎn
) 也yě
！
Dengan menarik napas Nabi bersabda, “Aku setuju denganmu, Dian - Tiam!”
三
sān
子
z ǐ
者
zhě
出
chū
， 曾
zéng
晳
x ī
後
hòu
(后hòu
) 。
曾
zéng
誓
shì
曰
yuē
：夫
f ū
三
sān
子
z ǐ
者
zhě
之
zhī
言
yán
何
hé
如
r ú
？
Setelah Zi Lu - Cu Lo, Ran You - Jiam Yu, Gong Xi Hua - Kong See Hwa keluar,
Zeng Xi – Cing Sik tidak ikut pergi dan bertanya, “Bagaimanakah dengan pendapat ke
tiga kawan tadi?”
子
z ǐ
曰
yuē
：亦
y ì
各
gè
言
yán
其
q í
志
zhì
也
yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
“Ah, masing-masing menyatakan isi hatinya sendiri.”
曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
何
hé
哂
shěn
由
yóu
也
yě
？曰
yuē
：
為
wéi
(为wéi
) 國 (国guó
) 以y ǐ
禮 (礼l ǐ
) ，其q í
言
yán
不
bú
讓
ràng
( 让ràng
) ，是shì
故
gù
哂
shěn
之
zhī
。
“Mengapakah Guru tersenyum atas You - Yu?” Untuk mengatur pemerintahan perlu
diutamakan Kesusilaan, tetapi kata-katanya menunjukkan sifat tidak mau mengalah.
Itulah sebabnya Aku tersenyum.”
唯
wéi
求
qiú
(则zé
) 非fēi
邦
bāng
也
yě
(与yǔ
) ？
安
ān
(见jiàn
) 方fāng
六
liù
七
q ī
十
shí
，如
r ú
五
wǔ
六
liù
十
shí
，而
é r
非
fēi
邦
bāng
也
yě
者
zhě
？
“Apakah yang diucapkan Qiu - Kiu juga belum tepat untuk suatu pemerintahan?”
“Ia hanya membicarakan tentang daerah yang luasnya enam atau tujuh puluh Li - Li;
atau daerah yang luasnya lima puluh atau enam puluh Li - Li. Kiranya itu belum cukup
untuk dinamai suatu Negara.”
唯
wéi
赤
chì
則(则zé
) 非fēi
邦
bāng
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
宗
zōng
廟
miào
( 庙miào
) 會huì
(会huì
) 同tóng
，非
fēi
諸
zhū
(诸zhū
) 侯hóu
而
é r
何
hé
？
赤
chì
也
yě
為
wéi
(为wèi
) 之zhī
小
xiǎo
，孰
shú
能
néng
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
大
dà
？
“Apakah kata-kata Chi - Chik juga tidak mengenai pemerintahan?”
“Dia membicarakan adanya Miao - Bio leluhur serta upacaranya; memang
berhubungan dengan pemerintahan, tetapi kalau Chi - Chik hanya berani menjabat
sebagai pembantu kecil pemimpin upacara; siapakah yang dapat menjadi pemimpin
upacara?”
JILID XII. 顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
(渊yuān
) - (GAN YAN - NAMA)
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 問wèn
(问wèn
) 仁rén
。
子
z ǐ
曰
yuē
：克
kè
己
j ǐ
復
f ù
(复f ù
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 為wéi
(为wéi
) 仁rén
。
壹
y ī
(一y ī
) 日r ì
克
kè
己
j ǐ
復
f ù
(复f ù
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，天tiān
下
xià
歸
guī
(归guī
) 仁rén
焉
yān
。
為
wéi
(为wéi
) 仁rén
由
yóu
己
j ǐ
，而
é r
由
yóu
人
rén
乎
hū
哉
zāi
？
1. Yan Yuan - Gan Yan bertanya tentang Cinta Kasih. Nabi menjawab,
“Mengendalikan diri pulang kepada Kesusilaan, itulah Cinta Kasih. Bila suatu hari
dapat mengendalikan diri pulang kepada Kesusilaan, dunia akan kembali kepada
Cinta Kasih. Cinta Kasih itu bergantung kepada usaha diri sendiri; dapatkah
bergantung kepada orang lain?”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 曰yuē
：請
qǐng
(请qǐng
) 問wèn
(问wèn
) 其q í
目
mù
。
Yan Yuan - Gan Yan bertanya, “Mohon penjelasan tentang pelaksanaannya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：非
fēi
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 勿wù
視
shì
(视shì
) ，非fēi
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 勿wù
聽
ting
(听tīng
) ，非fēi
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 勿wù
言
yán
，
非
fēi
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 勿wù
動
dòng
( 动dòng
) 。
Nabi bersabda, “Yang tidak susila jangan dilihat, yang tidak susila jangan didengar,
yang tidak susila jangan dibicarakan, dan yang tidak susila jangan dilakukan.”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 曰yuē
：回
huí
雖
suī
(虽suī
) 不bú
敏
mǐn
，請
qǐng
(请qǐng
) 事shì
斯
s ī
語
yǔ
(语yǔ
) 矣y ǐ
。
“Sekalipun Hui - Hwee tidak cakap, akan berusaha melaksanakan kata-kata Guru.”
仲
zhòng
弓
gōng
問
wèn
(问wèn
) 仁rén
。
2. Zhong Gong - Tiong Kiong bertanya tentang Cinta Kasih.
子
z ǐ
曰
yuē
：出
chū
門
mén
( 门mén
) 如r ú
見
jiàn
(见jiàn
) 大dà
賓
bīn
(宾bīn
) ，使shǐ
民
mín
如
r ú
承
chéng
大
dà
祭
j ì
。
己
j ǐ
所
suǒ
不
bù
欲
yù
，勿
wù
施
shī
於
yū
(于yú
) 人rén
。在
zài
邦
bāng
無
wú
(无wú
) 怨yuàn
，在
zài
家
j iā
無
wú
(无wú
) 怨yuàn
。
Nabi bersabda, “Keluar rumah hendaklah bersikap sebagai menjumpai tamu agung;
mengabdikan diri kepada rakyat, bersikap sebagai melakukan Sembahyang Besar.
Apa yang diri sendiri tiada inginkan, janganlah diberikan kepada orang lain. Dengan
demikian di dalam negeri tidak disesali, di dalam keluarga pun tidak disesali.”
仲
zhòng
弓
gōng
曰
yuē
： 雍
yōng
雖
suī
(虽suī
) 不bú
敏
mǐn
，請
qǐng
(请qǐng
) 事shì
斯
s ī
語
yǔ
(语yǔ
) 矣y ǐ
。
Zhong Gong - Tiong Kiong berkata, “Yong - Yong meskipun tidak cakap, akan
berusaha pula melakukan kata-kata Guru.”
司
s ī
馬
mǎ
(马mǎ
) 牛niú
問
wèn
(问wèn
) 仁rén
。子
z ǐ
曰
yuē
：仁
rén
者
zhě
其
q í
言
yán
也
yě
訒
rèn
(讱rèn
) 。
3. Si Ma Niu - Su Ma Giu bertanya tentang Cinta Kasih. Nabi bersabda, “Seorang
yang berperi Cinta Kasih hati-hati dalam bicara.”
曰
yuē
：其
q í
言
yán
也
yě
訒
rèn
(讱rèn
) ，斯s ī
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
仁
rén
矣
y ǐ
乎
hū
？
子
z ǐ
曰
yuē
：為
wéi
(为wéi
) 之zhī
難
nán
(难nán
) ，言yán
之
zhī
得
dé
無
wú
(无wú
) 訒rèn
(讱rèn
) 乎hū
？
“Mengapakah hati-hati dalam bicara dapat dinamai berperi Cinta Kasih?” Nabi
bersabda, “Melaksanakan sesuatu itu sukar, maka dapatkah orang tidak hati-hati
dalam bicara?”
司
s ī
馬
mǎ
(马mǎ
) 牛niú
問
wèn
(问wèn
) 君jūn
子
z ǐ
。子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
不
bú
憂
yōu
(忧yōu
) 不bú
懼
j ù
(惧j ù
) 。
4. Si Ma Niu - Su Ma Giu bertanya tentang seorang Jun Zi - Kun Cu. Nabi bersabda,
“Seorang Jun Zi - Kun Cu tidak merasa susah dan tidak merasa khawatir.”
曰
yuē
：不
bú
憂
yōu
(优yōu
) 不bú
懼
j ù
(惧j ù
) ，斯s ī
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
君
jūn
子
z ǐ
已
y ǐ
乎
hū
？
“Tidak merasa susah dan tidak merasa khawatir, mengapakah menjadi sifat seorang
Jun Zi - Kun Cu?”
子
z ǐ
曰
yuē
：内
nèi
省
xǐng
不
bú
疚
j iù
，夫
f ū
何
hé
憂
yōu
(忧yōu
) 何hé
懼
j ù
(惧j ù
) 。
Nabi bersabda, “Bila memeriksa ke dalam diri sendiri ternyata tidak bernoda,
mengapakah harus susah dan khawatir?”
司
s ī
馬
mǎ
(马mǎ
) 牛niú
憂
yōu
(忧yōu
) 曰yuē
：人
rén
皆
j iē
有
yǒu
兄
xiōng
弟
d ì
，我
wǒ
獨
dú
(独dú
) 亡
wáng
。
5. Dengan sedih Si Ma Niu - Su Ma Giu berkata, “Orang lain mempunyai saudara,
namun aku sebatang kara.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
： 商
shāng
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
矣
y ǐ
，死
s ǐ
生
shēng
有
yǒu
命
mìng
，富
f ù
貴
guì
(贵guì
) 在zài
天
tiān
。
君
jūn
子
z ǐ
敬
jìng
而
é r
無
wú
(无wú
) 失shī
，與
yǔ
(与yǔ
) 人rén
恭
gōng
而
é r
有
yǒu
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，
四
s ì
海
hǎi
之
zhī
内
nèi
皆
j iē
兄
xiōng
弟
d ì
也
yě
。君
jūn
子
z ǐ
何
hé
患
huàn
乎
hū
無
wú
(无wú
) 兄
xiōng
弟
d ì
也
yě
。
Zi Xia - Cu He berkata, “Apa yang Shang - Siang pernah dengar, demikian: ‘Mati
hidup adalah Firman, kaya mulia adalah pada Tian - Thian Yang Maha Esa. Seorang
Jun Zi - Kun Cu selalu bersikap sungguh-sungguh, maka tiada khilaf. Kepada orang
lain bersikap hormat dan selalu susila. Di empat penjuru lautan, semuanya saudara.’
Mengapakah seorang Jun Zi - Kun Cu merana karena tidak mempunyai saudara?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 明míng
。
6. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya tentang seorang yang berpikiran jernih.
子
z ǐ
曰
yuē
：浸
jìn
潤
rùn
(润rùn
) 之zhī
譖
zèn
(谮zèn
) ，膚f ū
(肤f ū
) 受shòu
之
zhī
愬
sù
(诉sù
) ，
不
bù
行
xíng
焉
yān
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 明míng
也
yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
浸
jìn
潤
rùn
(润rùn
) 之zhī
譖
zèn
(谮zèn
) ，膚f ū
(肤f ū
) 受shòu
之
zhī
愬
sù
(诉sù
) ，
不
bù
行
xíng
焉
yān
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 也yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
Nabi bersabda, “Kata-kata muslihat yang datang seperti air menetes di kulit, atau
sebagai api menghangus kulit, tidak dapat mempengaruhinya; dialah seorang yang
berpikiran jernih. Kata-kata muslihat yang datang seperti air menetes di kulit atau
sebagai api menghangus kulit, tidak dapat mempengaruhinya; dialah seorang yang
berpandangan jauh.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 政
zhèng
。
7. Zi Gong - Cu Khong bertanya tentang pemerintahan.
子
z ǐ
曰
yuē
：足
zú
食
shí
，足
zú
兵
bīng
，民
mín
信
xìn
之
zhī
矣
y ǐ
。
Nabi bersabda, “Harus cukup makan, cukup persenjataan, dan ada kepercayaan
rakyat.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：必
b ì
不
bù
得
dé
已
y ǐ
而
é r
去
qù
，
於
yū
(于yú
) 斯s ī
三
sān
者
zhě
何
hé
先
xiān
？曰
yuē
：去
qù
兵
bīng
。
Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Kalau terpaksa ada yang tidak dapat dipenuhi dari
ketiganya, manakah yang dapat dilalukan?”
“Lalukan persenjataan.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：必
b ì
不
bú
得
dé
已
y ǐ
而
é r
去
qù
，於
yū
(于yú
) 斯s ī
二
è r
者
zhě
何
hé
先
xiān
？
曰
yuē
：去
qù
食
shí
。自
z ì
古
gǔ
皆
j iē
有
yǒu
死
s ǐ
，民
mín
無
wú
(无wú
) 信xìn
不
bú
立
l ì
。
Zi Gong - Cu Khong bertanya, Kalau terpaksa ada yang tidak dapat dipenuhi dari
kedua yang masih itu, manakah yang dapat dilalukan? “Lalukan makan. Sejak jaman
kuno selalu ada kematian; tanpa kepercayaan rakyat, Negara tidak dapat berdiri.”
棘
j í
子
z ǐ
成
chéng
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
質
zhì
(质zhì
) 而é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
，何
hé
以
y ǐ
文
wén
為
wéi
(为wéi
)？
8. Ji Zi Cheng - Kik Cu Sing berkata. “Seorang Jun Zi - Kun Cu itu hanya perlu
menjaga kemurnian hatinya. Maka, apa perlunya segala tata cara?”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：惜
x ī
乎
hū
！
夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
說
shuō
( 说shuō
) 君jūn
子
z ǐ
也
yě
，駟
s ì
(驷s ì
) 不bù
及
j í
舌
shé
。
文
wén
猶
yóu
(犹yóu
) 質zhì
(质zhì
) 也yě
，質
zhì
(质zhì
) 猶yóu
(犹yóu
) 文wén
也
yě
。
虎
hǔ
豹
bào
之
zhī
鞟
kuò
，猶
yóu
(犹yóu
) 犬quǎn
羊
yáng
之
zhī
鞟
kuò
。
Zi Gong - Cu Khong berkata, “Mengapakah tuan melukiskan seorang Jun Zi - Kun Cu
demikian? Sungguh sayang! Kata-kata yang telah lepas itu empat ekor kuda tidak
dapat mengejar. Sesungguhnya tata cara itu harus selaras dengan kemurnian hati,
dan kemurnian hati itu harus mewujud di dalam tata cara. Ingatlah kulit harimau dan
macan tutul, bila dihilangkan bulunya takkan banyak berbeda dengan kulit anjing dan
kambing.”
哀
ā i
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 有yǒu
若
ruò
曰
yuē
：年
nián
饑
j ī
(饥j ī
) ， 用yòng
不
bù
足
zú
，如
r ú
之
zhī
何
hé
？
9. Pangeran Ai - Ai bertanya kepada You Ruo - Yu Jiak, “Hasil panen tidak baik,
hasilnya tidak mencukupi, bagaimanakah baiknya?”
有
yǒu
若
ruò
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：盍
hé
徹
chè
(彻chè
) 乎hū
？
You Ruo - Yu Jiak menjawab, “Kurangilah pajak menjadi sepersepuluh hasil panen.”
曰
yuē
：二
è r
，吾
wú
猶
yóu
(犹yóu
) 不bù
足
zú
，如
r ú
之
zhī
何
hé
其
q í
徹
chè
(彻chè
) 也yě
？
“Dua persepuluh bagian saja tidak cukup, bagaimana dapat dikurangi menjadi seper
sepuluh bagian?”
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：百
bǎi
姓
xìng
足
zú
，君
jūn
孰
shú
與
yǔ
(与yǔ
) 不bù
足
zú
？
百
bǎi
姓
xìng
不
bù
足
zú
，君
jūn
孰
shú
與
yǔ
(与yǔ
) 足zú
？
“Bila rakyat berkecukupan, mustahil raja tidak berkecukupan. Kalau rakyat tidak
berkecukupan, bagaimana raja ingin berkecukupan?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 崇
chóng
德
dé
辨
biàn
惑
huò
。
10. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya tentang menjunjung Kebajikan dan menyingkirkan
pikiran sesat (Lun Yu - Lun Gi XVI: 12).
子
z ǐ
曰
yuē
：主
zhǔ
忠
zhōng
信
xìn
，徙
x ǐ
義
y ì
(义y ì
) ， 崇
chóng
德
dé
也
yě
。
Nabi menjawab, “Utamakanlah sifat Satya dan Dapat Dipercaya. Ikutilah Kebenaran.
Inilah menjunjung Kebajikan.”
爱
à i
之
zhī
欲
yù
其
q í
生
shēng
，惡
wu
(恶wu
) 之zhī
欲
yù
其
q í
死
s ǐ
，既
j ì
欲
yù
其
q í
生
shēng
，又
yòu
欲
yù
其
q í
死
s ǐ
，
是
shì
惑
huò
也
yě
。 誠
chéng
( 诚chéng
) 不bú
以
y ǐ
富
f ù
，亦
y ì
祇
zhǐ
以
y ǐ
異
y ì
(异y ì
) 。
“Pada waktu mencintai seseorang, mengharapkan hidup terus; setelah benci,
mengharapkan mati. Inilah pikiran sesat. Sungguh ini bukan pembawa bahagia,
melainkan ajakan pikiran sesat.”
齊
q í
(齐q í
) 景jǐng
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
於
yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
。
11. Pangeran Jing - King dari Negeri Qi - Cee bertanya tentang pemerintahan kepada
Nabi Kong Zi - Khong Cu.
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：君
jūn
君
jūn
， 臣
chén
臣
chén
，父
f ù
父
f ù
，子
z ǐ
子
z ǐ
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Pemimpin hendaklah dapat menempatkan diri
sebagai pemimpin, pembantu sebagai pembantu, orang tua sebagai orang tua dan
anak sebagai anak.”
公
gōng
曰
yuē
： 善
shàn
哉
zāi
！
信
xìn
如
r ú
君
jūn
不
bú
君
jūn
， 臣
chén
不
bú
臣
chén
，父
f ù
不
bú
父
f ù
，子
z ǐ
不
bú
子
z ǐ
，
雖
suī
(虽suī
) 有yǒu
粟
sù
，吾
wú
得
dé
而
é r
食
shí
諸
zhū
(诸zhū
) ？
Pangeran itu bekata, “Shan Zai - Sian Cai! Sungguh tepat, kalau pemimpin tidak
dapat menempatkan diri sebagai pemimpin, pembantu tidak sebagai pembantu,
orang tua tidak sebagai orang tua dan anak tidak sebagai anak, meskipun
berkecukupan makanan, dapatkah menikmatinya?” (Lun Yu - Lun Gi XIII. 3)
子
z ǐ
曰
yuē
：片
piàn
言
yán
可
kě
以
y ǐ
折
zhé
獄
yù
(狱yù
) 者zhě
，其
q í
由
yóu
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ！
12. Nabi bersabda, “Untuk memutuskan suatu perkara dengan tiada pihak yang
menaruh sesal, kiranya hanya You - Yu dapat melakukan.”
子
z ǐ
路
l ù
無
wú
(无wú
) 宿xiǔ
諾
nuò
(诺nuò
) 。
Zi Lu - Cu Lo tidak pernah menangguhkan perkara hari ini sampai besok.
子
z ǐ
曰
yuē
：聽
ting
(听tīng
) 訟sòng
( 讼sòng
) ，吾wú
猶
yóu
(犹yóu
) 人rén
也
yě
，
必
b ì
也
yě
使
shǐ
無
wú
(无wú
) 訟sòng
( 讼sòng
) 乎hū
！
13. Nabi bersabda, “untuk memutuskan perkara di dalam ruang pengadilan, Aku
dapat menyelesaikan seperti orang lain; tetapi, yang seharusnya diutamakan ialah
mengusahakan agar orang tidak saling mendakwa.” (Da Xue - Thai Hak IV)
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 政
zhèng
。
子
z ǐ
曰
yuē
：居
j ū
之
zhī
無
wú
(无wú
) 倦juàn
，行
xíng
之
zhī
以
y ǐ
忠
zhōng
。
14. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya tantang pemerintahan. Nabi bersabda, “Janganlah
merasa lelah memikirkan urusan dan berbuatlah dengan penuh Satya.”
(Lun Yu - Lun Gi XIII: 3)
子
z ǐ
曰
yuē
：博
bó
學
xué
(学xué
) 於yū
(于yú
) 文wén
，約
yuē
(约yuē
) 之zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，
亦
y ì
可
kě
以
y ǐ
弗
f ú
畔
pàn
矣
y ǐ
夫
f ū
。
15. Nabi bersabda, “Luaskan pengetahuanmu dengan membaca Kiab-Kitab, dan
batasi dirimu dengan Kesusilaan. Dengan demikian kamu tidak melanggar
Kebenaran.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
成
chéng
人
rén
之
zhī
美
měi
，不
bù
成
chéng
人
rén
之
zhī
惡
è
(恶è
) 。小xiǎo
人
rén
反
fǎn
是
shì
。
16. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu menjadikan kebaikan orang, tidak
menjadikan keburukan orang. Seorang rendah budi berbuat sebaliknya.”
(Zhong Yong - Tiong Yong IX: 3)
季
j ì
康
kāng
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
於
yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
。 孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
： 政
zhèng
者
zhě
，
正
zhèng
也
yě
。子
z ǐ
帥
shuài
( 帅shuài
) 以y ǐ
正
zhèng
，孰
shú
敢
gǎn
不
bú
正
zhèng
？
17. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu bertanya tantang pemerintahan kepada Nabi Kong Zi -
Khong Cu. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Makna memerintah ialah meluruskan.
Bila kamu menjadi pelopor berbuat lurus, siapakah berani berbuat tidak lurus?”
季
j ì
康
kāng
子
z ǐ
患
huàn
盗
dào
，問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
。
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：苟
gǒu
子
z ǐ
之
zhī
不
bú
欲
yù
，雖
suī
(虽suī
) 賞
shǎng
( 赏shǎng
) 之zhī
不
bú
竊
qiè
(窃qiè
) 。
18. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu merasa susah karena banyak pencuri di daerahnya,
lalu bertanya kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda,
“Bila kamu tidak tamak akan harta benda, sekalipun diberi upah tidak akan ada orang
yang mau mencuri!”
季
j ì
康
kāng
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
於
yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
，
曰
yuē
：如
r ú
殺
shā
(杀shā
) 無wú
(无wú
) 道dào
以
y ǐ
就
j iù
有
yǒu
道
dào
，何
hé
如
r ú
？
19. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu bertanya tentang pemerintahan kepada Nabi Kong Zi -
Khong Cu, “Bagaimanakah bila dibunuh orang-orang yang ingkar dari Jalan Suci,
untuk mengambangkan Jalan Suci?”
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 政
zhèng
，焉
yān
用
yòng
殺
shā
(杀shā
) ？
子
z ǐ
欲
yù
善
shàn
而
é r
民
mín
善
shàn
矣
y ǐ
。君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
德
dé
， 風
fēng
( 风fēng
) 。
小
xiǎo
人
rén
之
zhī
德
dé
，草
cǎo
。
草
cǎo
， 上
shàng
之
zhī
风
fēng
，必
b ì
偃
yǎn
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Kamu memangku jabatan pemerintahan
mengapa harus membunuh? Bila kamu berbuat baik, niscaya rakyat akan mengikuti
baik. Kebajikan seorang pembesar laksana angin, dan Kebajikan rakyat laksana
rumput; ke mana angin bertiup, ke situ rumput mengarah!”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) ：士shì
，何
hé
如
r ú
斯
s ī
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
達
dá
(达dá
) 矣y ǐ
？
20. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Bagaimanakah yang dinamai seorang Siswa yang
telah berhasil?” (Lun Yu - Lun Gi XIII.20; XV.6)
子
z ǐ
曰
yuē
：何
hé
哉
zāi
，爾
ě r
(尔ě r
) 所suǒ
謂
wèi
(谓wèi
) 達dá
(达dá
) 者zhě
？
Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Apa yang kau maksudkan dengan kata ‘telah
berhasil’?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 對duì
(对duì
) 曰yuē
：
在
zài
邦
bāng
必
b ì
聞
wén
(闻wén
) ，在zài
家
j iā
必
b ì
聞
wén
(闻wén
) 。
Zi Zhang - Cu Tiang berkata, “Yaitu seseorang yang ternama dalam negeri, dan
ternama pula dalam keluarganya.” (Lun Yu - Lun Gi XIX. 1)
子
z ǐ
曰
yuē
：是
shì
聞
wén
(闻wén
) 也yě
，非
fēi
達
dá
(达dá
) 也yě
。
Nabi bersabda, “Itu hanya orang yang ternama, belum seorang yang telah ‘berhasil’.”
夫
f ū
達
dá
(达dá
) 也yě
者
zhě
，質
zhì
(质zhì
) 直zhí
而
é r
好
hǎo
義
y ì
(义y ì
) ，
察
chá
言
yán
而
é r
觀
guān
( 观guān
) 色sè
，慮
l ǜ
(虑l ǜ
) 以y ǐ
下
xià
人
rén
，
在
zài
邦
bāng
必
b ì
達
dá
(达dá
) ，在zài
家
j iā
必
b ì
達
dá
(达dá
) 。
Seorang yang ‘telah berhasil’ itu dengan kemurnian dan kelurusan menyukai
Kebenaran; pandai memeriksa kata-kata dan melihat wajah seseorang serta selalu
memikirkan bawahannya. Dengan demikian dalam Negara ia telah berhasil dan
dalam keluarga pun ia telah berhasil. (Zhong Yong - Tiong Yong VIII)
夫
f ū
聞
wén
(闻wén
) 也yě
者
zhě
，色
sè
取
qǔ
仁
rén
而
é r
行
xíng
違
wéi
(违wéi
) ，
居
j ū
之
zhī
不
bú
疑
y í
，在
zài
邦
bāng
必
b ì
聞
wén
(闻wén
) ，在zài
家
j iā
必
b ì
聞
wén
(闻wén
) 。
Sedangkan orang yang ternama itu mungkin hanya seorang yang di luarnya nampak
berlaku Cinta Kasih, tetapi tidak demikian di dalam hatinya. Orang yang demikian ini
besar kemungkinan dapat ternama dalam negeri dan dalam keluarga.
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 從cóng
( 从cóng
) 遊yóu
(游you
) 於yū
(于yú
) 舞wǔ
雩
yú
之
zhī
下
xià
，
曰
yuē
：敢
gǎn
問
wèn
(问wèn
) 祟suì
德
dé
修
xiū
慝
t è
辨
biàn
惑
huò
。
21. Fan Chi - Hwan Thi ikut bertamasya ke tempat panggung pemujaan untuk
memohon hujan dan bertanya, “Murid memberanikan bertanya, apakah yang
dimaksud dengan menjunjung Kebajikan, memperbaiki kesalahan dan menyingkirkan
pikiran sesat?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 善
shàn
哉
zāi
問
wèn
(问wèn
) ！先xiān
事
shì
後
hòu
(后hòu
) 得dé
，非
fēi
崇
chóng
德
dé
與
yǔ
(与yǔ
) ？
攻
gōng
其
q í
惡
è
(恶è
) ，無wú
(无wú
) 攻gōng
人
rén
之
zhī
惡
è
(恶è
) ，非fēi
修
xiū
慝
t è
與
yǔ
(与yǔ
) ？
壹
y ī
(一y ì
) 朝zhāo
之
zhī
忿
fèn
， 忘
wàng
其
q í
身
shēn
，以
y ǐ
及
j í
其
q í
親
qīn
(亲qīn
) ，非fēi
惑
huò
與
yǔ
(与yǔ
) ？
Nabi bersabda, “Sungguh pertanyaan yang baik. Mendahulukan pengabdian dan
membelakangkan hasil; bukankah ini sikap yang menjunjung Kebajikan? Menyerang
keburukan sendiri dan tidak menyerang keburukan orang lain; bukankah ini cara
memperbaiki kesalahan? Bila suatu pagi menuruti nafsu marah lalu melupakan diri
dan melupakan orang tua; bukankah ini pikiran sesat?”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 問wèn
(问wèn
) 仁rén
。子
z ǐ
曰
yuē
：爱
à i
人
rén
。
22. Fan Chi - Hwan Thi bertanya tantang Cinta Kasih. Nabi bersabda, “Yaitu mencintai
manusia.” (Meng Zi - Bing Cu VIIA: 46).
問
wèn
(问wèn
) 知zhī
。子
z ǐ
曰
yuē
：知
zhī
人
rén
。
Bertanya lagi tentang Kebijaksanaan. Nabi bersabda, “Yaitu mencintai manusia.”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 未wèi
達
dá
(达dá
) 。
子
z ǐ
曰
yuē
：舉
j u
(举j ǔ
) 直zhí
錯
cuò
(错cuò
) 諸zhū
(诸zhū
) 枉
wǎng
， 能
néng
使
shǐ
枉
wǎng
者
zhě
直
zhí
。
Fan Chi - Hwan Thi belum dapat menangkap artinya. Nabi bersabda, “Angkatlah
orang-orang yang lurus di atas orang-orang yang bengkok; dengan demikian dapat
mengubah yang bengkok menjadi lurus.”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 退tuì
，見
jiàn
(见jiàn
) 子z ǐ
夏
xià
，
曰
yuē
： 鄉
xiàng
( 乡xiàng
) 也yě
，吾
wú
(见jiàn
) 於yū
(于yú
) 夫f ū
子
z ǐ
而
é r
問
wèn
(问wèn
) 知zhī
，
子
z ǐ
曰
yuē
：舉
j u
(举j ǔ
) 直zhí
錯
cuò
(错cuò
) 諸zhū
(诸zhū
) 枉
wǎng
， 能
néng
使
shǐ
枉
wǎng
者
zhě
直
zhí
。
何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 也yě
？
Setelah Fan Chi - Hwan Thi undur dan bertemu dengan Zi Xia - Cu He, lalu berkata,
“Tadi aku menjumpai Guru dan bertanya tantang Kebijaksanaan. Guru menjawab,
‘Angkatlah orang-orang yang lurus di atas orang-orang yang bengkok, dengan
demikian dapat mengubah yang bengkok menjadi lurus!’ Apa maksudnya?”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：富
f ù
哉
zāi
言
yán
乎
hū
！
舜
shùn
有
yǒu
天
tiān
下
xià
， 選
xuàn
( 选xuàn
) 於yū
(于yú
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) ，
舉
j u
(举j ǔ
) 皋gāo
陶
yáo
，不
bú
仁
rén
者
zhě
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 矣y ǐ
。
湯
tāng
( 汤tāng
) 有yǒu
天
tiān
下
xià
， 選
xuàn
( 选xuàn
) 於yū
(于yú
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) ，
舉
j u
(举j ǔ
) 伊y ī
尹
yǐn
，不
bú
仁
rén
者
zhě
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 矣y ǐ
。
Zi Xia - Cu He menjawab, “Sungguh kata-kata yang baik! Dahulu ketika Shun - Sun
menguasai dunia, di antara menteri-menterinya ia mengangkat Gao Yao - Koo Yau;
akibatnya orang-orang yang tidak berperi Cinta Kasih dapat dijauhkan. Ketika
Cheng Tang - Sing Thong menguasai dunia, di antara banyak menterinya ia
mengangkat Yi Yin - I Ien, maka orang-orang yang tidak berperi Cinta Kasih dapat
dijauhkan.” (Meng Zi - Bing Cu IIA. 2/22).
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 友yǒu
。子
z ǐ
曰
yuē
： 忠
zhōng
告
gào
而
é r
善
shàn
道
dào
之
zhī
，
不
bù
可
kě
則
zé
(则zé
) 止zhǐ
，毋
wú
自
z ì
辱
r ǔ
焉
yān
。
23. Zi Gong - Cu Khong bertanya tentang bersahabat. Nabi menjawab, “(Bila kawan
bersalah), dengan Satya berilah nasihat agar dapat kembali ke Jalan Suci. Kalau dia
tidak mau menurut, janganlah mendesaknya, itu hanya akan memalukan diri sendiri.”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
以
y ǐ
文
wén
會
huì
(会huì
) 友yǒu
，以
y ǐ
友
yǒu
辅
f ǔ
仁
rén
。
24. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Seorang Jun Zi - Kun Cu menggunakan pengetahuan
Kitab untuk memupuk persahabatan dan dengan persahabatan mengembangkan
Cinta Kasih.”
JILID XIII. 子
zǐ
路
l ù
- (CU LO - NAMA)
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
。子
z ǐ
曰
yuē
：先
xiān
之
zhī
勞
láo
(劳láo
) 之zhī
。
請
qǐng
(请qǐng
) 益y ì
。曰
yuē
：無
wú
(无wú
) 倦juàn
。
1. Zi Lu - CuLo bertanya tantang pemerintahan. Nabi bersabda, “Jadikanlah dirimu
pelopor dalam berjerih payah melaksanakan tugas.” Zi Lu - CuLo minta penjelasan.
Nabi bersabda, “Pantang merasa capai.”
仲
zhòng
弓
gōng
為
wéi
(为wéi
) 季j ì
氏
shì
宰
zǎi
，問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
。
子
z ǐ
曰
yuē
：先
xiān
有
yǒu
司
s ī
，赦
shè
小
xiǎo
過
guò
(过guò
) ，舉j u
(举j ǔ
) 賢xiàn
(贤xiàn
) 才cái
。
2. Zhong Gong - Tiong Kiong sebagai pengurus rumah tangga Keluarga Ji - Kwi,
bertanya tentang pemerintahan. Nabi bersabda, “Tempatkanlah orang-orang yang
sesuai dengan kecakapannya; maafkanlah kesalahan-kesalahan kecil, dan angkatlah
orang-orang bijaksana.”
曰
yuē
：焉
yān
知
zhī
賢
xiàn
(贤xián
) 才cái
而
é r
舉
j u
(举j ǔ
) 之zhī
？
子
z ǐ
曰
yuē
：舉
j u
(举j ǔ
) 爾ě r
(尔ě r
) 所suǒ
知
zhī
，爾
ě r
(尔ě r
) 所suǒ
不
bú
知
zhī
，人
rén
其
q í
舍
shě
諸
zhū
(诸zhū
) ？
“Bagaimanakah dapat mengetahui kecakapan seseorang untuk memangku suatu
jabatan?” Nabi bersabda, “Angkatlah mereka yang kau ketahui; yang belum kau
ketahui, kiranya orang lain dapat memberikan keterangan tentangnya.”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：衛
wèi
(卫wèi
) 君jūn
待
dài
子
z ǐ
而
é r
為
wéi
(为wéi
) 政
zhèng
，子
z ǐ
將
jiāng
( 将jiāng
) 奚x ī
先
xiān
？
3. Zi Lu - CuLo bertanya, “Kalau Pangeran Wei - Wee mengangkat Guru dalam
pemerintahan, apakah yang akan Guru lakukan lebih dahulu?”
子
z ǐ
曰
yuē
：必
b ì
也
yě
正
zhèng
名
míng
乎
hū
？
Nabi bersabda, “Akan Kubenarkan lebih dahulu nama-nama.”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：有
yǒu
是
shì
哉
zāi
！子
z ǐ
之
zhī
迂
yū
也
yě
。奚
x ī
其
q í
正
zhèng
？
Zi Lu - CuLo berkata, “Mengapakah demikian? Jawaban Guru jauh dari persoalannya.
Mengapakah perlu lebih dahulu membenarkan nama-nama?”
(Lun Yu - Lun Gi XII. 11, 14).
子
z ǐ
曰
yuē
：野
yě
哉
zāi
由
yóu
也
yě
！君
jūn
子
z ǐ
於
yū
(于yú
) 其q í
所
suǒ
不
bú
知
zhī
，蓋
gài
(盖gài
) 闕què
(阙quē
) 如r ú
也
yě
。
“Oh, You - Yu, sungguh kasar engkau! Seorang Jun Zi - Kun Cu bila belum
memahami sesuatu tidak lekas-lekas mengeluarkan pendapat.”
名
míng
不
bù
正
zhèng
則
zé
(则zé
) 言yán
不
bú
順
shùn
( 顺shùn
) ，言yán
不
bú
順
shùn
( 顺shùn
) 則zé
(则zé
) 事shì
不
bù
成
chéng
，
“Bilamana nama-nama tidak benar, maka pembicaraan tidak sesuai dengan hal yang
sesungguhnya, maka segala urusan tak dapat dilakukan baik-baik.”
事
shì
不
bù
成
chéng
則
zé
(则zé
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) 不bù
興
xìng
(兴xīng
) ，
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) 不bù
興
xìng
(兴xīng
) 則zé
(则zé
) 刑xíng
罰
f á
(罚f á
) 不bù
中
zhōng
。
刑
xíng
罰
f á
(罚f á
) 不bú
中
zhōng
則
zé
(则zé
) 民mín
無
wú
(无wú
) 所suǒ
措
cuò
手
shǒu
足
zú
。
“Bila pekerjaan tak dapat dilakukan baik-baik, Kesusilaan dan Musik tak dapat
berkembang. Bila Kesusilaan dan Musik tak dapat berkembang, hukum pun tidak
dapat dilakukan dengan tepat. Bila hukum tidak dapat dilakukan dengan tepat, maka
rakyat akan merasa tiada tempat untuk menaruhkan kaki dan tangannya.
故
gù
君
jūn
子
z ǐ
名
míng
之
zhī
必
b ì
可
kě
言
yán
也
yě
，言
yán
之
zhī
必
b ì
可
kě
行
xíng
也
yě
，
君
jūn
子
z ǐ
於
yū
(于yú
) 其q í
言
yán
，無
wú
(无wú
) 所suǒ
苟
gǒu
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
“Bagi seorang Jun Zi - Kun Cu, nama itu harus sesuai dengan yang diucapkan dan
kata-kata itu harus sesuai dengan perbuatannya. Itulah sebabnya seorang Jun Zi -
Kun Cu tidak gampang-gampang mengucapkan kata-kata.”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 請qǐng
(请qǐng
) 學xué
(学xué
) 稼j ià
。
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
不
bù
如
r ú
老
lǎo
農
nóng
( 农nóng
) 。
請
qǐng
(请qǐng
) 學xué
(学xué
) 為wéi
(为wéi
) 圃pǔ
。
曰
yuē
：吾
wú
不
bù
如
r ú
老
lǎo
圃
pǔ
。
4. Fan Chi - Hwan Thi mohon belajar cara bersawah. Nabi menjawab, “Di dalam hal
ini Aku tidak dapat menang dengan seorang petani tua.” Bertanya lagi cara berkebun,
dijawab, “Aku tidak menang dengan seorang tukang kebun yang tua.”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 出chū
，子
z ǐ
曰
yuē
：小
xiǎo
人
rén
哉
zāi
！樊
fán
須
xū
(须xū
) 也yě
！
Fan Chi - Hwan Thi keluar. Nabi bersabda, “Sungguh sempit pandangan Fan Xu -
Hwan Su.
上
shàng
好
hǎo
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，則zé
(则zé
) 民mín
莫
mò
敢
gǎn
不
bú
敬
jìng
。
上
shàng
好
hǎo
義
y ì
(义y ì
) ，則zé
(则zé
) 民mín
莫
mò
敢
gǎn
不
bù
服
f ú
。
上
shàng
好
hǎo
信
xìn
，則
zé
(则zé
) 民mín
莫
mò
敢
gǎn
不
bú
用
yòng
情
qíng
。
夫
f ū
如
r ú
是
shì
，則
zé
(则zé
) 四s ì
方
fāng
之
zhī
民
mín
漒
qiáng
( 襁qiǎng
) 負f ù
(负f ù
) 其q í
子
z ǐ
而
é r
至
zhì
矣 ，
焉
yān
用
yòng
稼
j ià
？
“Kalau seorang atasan dapat menyukai Kesusilaan, niscaya rakyat tiada yang berani
tidak hormat; kalau seorang atasan menyukai Kebenaran, niscaya rakyat tiada yang
berani tidak patuh; kalau seorang atasan menyukai sikap Dapat Dipercaya, niscaya
rakyat tiada yang berani tidak menggunakan perasaan. Bila dapat berbuat demikian,
dari ke empat penjuru rakyat dengan mendukung anak-anaknya akan datang
kepadanya. Untuk apa ia bertanya-tanya tentang bertanam?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 誦
sòng
( 诵sòng
) 詩shī
(诗shī
) 三sān
百
bǎi
， 授
shòu
之
zhī
以
y ǐ
政
zhèng
，不
bú
達
dá
(达dá
) 。
使
shǐ
於
yū
(于yú
) 四s ì
方
fāng
，不
bù
能
néng
專
zhuān
( 专zhuān
) 對duì
(对duì
) 。
雖
suī
(虽suī
) 多duō
，亦
y ì
奚
x ī
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) ？
5. Nabi bersabda, “Orang yang hafal luar kepala ketiga ratus nyanyian dalam Kitab
Sanjak (Shi Jing - Si King), tetapi di dalam memangku jabatan Negara tidak dapat
berhasil; diutus ke luar negeri tidak dapat memberikan keterangan dengan tegas;
sekalipun ia belajar lebih banyak, apa gunanya?” (Lun Yu - Lun Gi II. 2)
子
z ǐ
曰
yuē
：其
q í
身
shēn
正
zhèng
，不
bú
令
lìng
而
é r
行
xíng
。
其
q í
身
shēn
不
bù
正
zhèng
，雖
suī
(虽suī
) 令lìng
不
bú
從
cóng
( 从cóng
) 。6. Nabi bersabda, “Bila diri telah lurus, dengan tanpa memerintah semuanya akan
berjalan beres. Bila diri tidak lurus, sekalipun memerintah tidak akan diturut.”
(Lun Yu - Lun Gi XIII: 13)
子
z ǐ
曰
yuē
：魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) 衛wèi
(卫wèi
) 之zhī
政
zhèng
， 兄
xiōng
弟
d ì
也
yě
。
7. Nabi besabda, “Pemerintahan Negara Lu - Lo dan Wei - Wee seperti keadaan
kakak dan adik.” (Lun Yu - Lun Gi VI: 24)
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 衛wèi
(卫wèi
) 公gōng
子
z ǐ
荆
jīng
善
shàn
居
j ū
室
shì
。始
shǐ
有
yǒu
，曰
yuē
：苟
gǒu
合
hé
矣
y ǐ
。
少
shǎo
有
yǒu
，曰
yuē
：苟
gǒu
完
wán
矣
y ǐ
。富
f ù
有
yǒu
，曰
yuē
：苟
gǒu
美
měi
矣
y ǐ
。
8. Nabi berbicara tentang Gong Zi Jing - Kong Cu King dari Negeri Wei - Wee, “Dia
sungguh seorang kepala keluarga yang baik, Ketika baru sedikit pendapatannya, ia
berkata, ‘hampir cukup’; sesudah agak banyak ia berkata, ‘hampir mencukupi
semuanya’; dan setelah kaya raya ia berkata, ‘hampir semuanya baik!’”
子
z ǐ
適
shì
(适shì
) 衛wèi
(卫wèi
) ，冉rǎn
有
yǒu
僕
pú
(仆pú
) 。
9. Ketika Nabi di Negeri Wei - Wee, Ran You - Jiam Yu menyaisi keretanya.
子
z ǐ
曰
yuē
：庶
shù
矣
y ǐ
哉
zāi
！
Nabi bersabda, “Sungguh padat penduduknya.”
冉
rǎn有
yǒu曰
yuē：既
j ì庶
shù矣
y ǐ，又
yòu何
hé加
j iā焉
yān？曰
yuē：富
f ù之
zhī。
Ran You - Jiam Yu bertanya, “Setelah padat penduduknya, apa pula yang harus
dikembangkan?” “Kemakmurannya.”
曰
yuē
：既
j ì
富
f ù
矣
y ǐ
，又
yòu
何
hé
加
j iā
焉
yān
？曰
yuē
：教
jiào
之
zhī
。
“Setelah makmur, apa pula yang perlu dikembangkan?” “Pendidikannya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：苟
gǒu
有
yǒu
用
yòng
我
wǒ
者
zhě
，期
q ī
月
yuè
而
é r
已
y ǐ
可
kě
也
yě
，三
sān
年
nián
有
yǒu
成
chéng
。
10. Nabi bersabda, “Kalau ada yang mau memberi jabatan Negara kepadaKu, dalam
setahun akan dapat Kubereskan, dan dalam tiga tahun Kusempurnakan negeri itu.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 善
shàn
人
rén
為
wéi
(为wéi
) 邦bāng
百
bǎi
年
nián
，
亦
y ì
可
kě
以
y ǐ
勝
shèng
( 胜shèng
) 殘cán
(残cán
) 去qù
殺
shā
(杀shā
) 矣y ǐ
。 誠
chéng
( 诚chéng
) 哉zāi
是
shì
言
yán
也
yě
！
11. Nabi bersabda, “Bila orang-orang baik dapat berturut-turut seratus tahun
memerintah Negara, niscaya dapat mengubah yang jahat menjadi baik, sehingga
tidak perlu adanya hukuman mati dan lain-lain. Sungguh benar peribahasa ini.”
子
z ǐ
曰
yuē
：如
r ú
有
yǒu
王
wáng
者
zhě
，必
b ì
世
shì
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 仁rén
。
12. Nabi bersabda, “Bila bangkit raja yang benar, masih diperlukan satu jaman untuk
mengembalikan dunia ini kepada Cinta Kasih.”
子
z ǐ
曰
yuē
：苟
gǒu
正
zhèng
其
q í
身
shēn
矣
y ǐ
，於
yū
(于yú
) 從cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
乎
hū
何
hé
有
yǒu
？
不
bù
能
néng
正
zhèng
其
q í
身
shēn
，如
r ú
正
zhèng
人
rén
何
hé
？
13. Nabi bersabda, “Kalau seseorang dapat meluruskan diri, apa sukarnya mengurus
pemerintahan? Kalau tidak dapat meluruskan diri, bagaimanakah mungkin
meluruskan orang lain?” (Lun Yu - Lun Gi XIII: 6).
冉
rǎn
子
z ǐ
退
tuì
朝
cháo
，子
z ǐ
曰
yuē
：何
hé
晏
yàn
也
yě
？(对duì
) 曰yuē
：有
yǒu
政
zhèng
。
子
z ǐ
曰
yuē
：其
q í
事
shì
也
yě
？如
r ú
有
yǒu
政
zhèng
，雖
suī
(虽suī
) 不bú
吾
wú
以
y ǐ
，
吾
wú
其
q í
與
yǔ
(与yǔ
) 聞wén
(闻wén
) 之zhī
。
14. Ran zi - Jiam Cu pulang dari istana, Nabi bertanya, “Mengapakah sampai larut
malam?” Dijawab, “Ada urusan pemerintahan,” Nabi bersabda, “Kukira ini hanya
urusan pribadi saja! Kalau benar-benar ada urusan pemerintahan, sekalipun Aku
tidak menjabat apa-apa, kiranya Aku akan mendengar pula.”
定
dìng
公
gōng
問
wèn
(问wèn
) ：壹y ī
(一y ī
) 言yán
而
é r
可
kě
以
y ǐ
興
xìng
(兴xìng
) 邦bāng
，有
yǒu
諸
zhū
(诸zhū
) ？
15. Pangeran Ding - Ting bertanya, “Adakah sepatah kata yang dapat membangun
negeri?”
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：言
yán
不
bú
可
kě
以
y ǐ
若
ruò
是
shì
其
q í
幾
jǐ
(几j ǐ
) 也yě
。
人
rén
之
zhī
言
yán
曰
yuē
：為
wéi
(为wéi
) 君jūn
難
nán
(难nán
) ，為wéi
(为wéi
) 臣chén
不
bú
易
y ì
。
如
r ú
知
zhī
為
wéi
(为wéi
) 君jūn
之
zhī
難
nán
(难nán
) 也yě
，
不
bú
幾
jǐ
(几j ī
) 乎hū
壹
y ī
(一y ī
) 言yán
而
é r
興
xìng
(兴xīng
) 邦bāng
乎
hū
？
Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Kata-kata tidak dapat diringkas sedemikian itu.
Semuanya pernah mengucapkan, ‘menjadi pemimpin itu sukar, namun menjadi
pembantu pun tidak mudah’. Kalau orang benar-benar mengerti sukarnya menjadi
pemimpin, bukankah ini berarti sepatah kata dapat membangun negeri?”
曰
yuē
：壹
y ī
(一y ī
) 言yán
而
é r
喪
sàng
( 丧sàng
) 邦bāng
，有
yǒu
諸
zhū
(诸zhū
) ？
“Adakah sepatah kata yang dapat merobohkan negeri?”
孔
kǒng
子
z ǐ
对
duì
曰
yuē
：言
yán
不
bú
可
kě
以
y ǐ
若
ruò
是
shì
其
q í
幾
jǐ
(几j ǐ
) 也yě
。
人
rén
之
zhī
言
yán
曰
yuē
：予
yǔ
無
wú
(无wú
) 樂l è
(乐l è
) 乎hū
為
wéi
(为wéi
) 君jūn
，
唯
wéi
其
q í
言
yán
而
é r
莫
mò
予
yǔ
違
wéi
(违wéi
) 也yě
。
如
r ú
其
q í
善
shàn
而
é r
莫
mò
之
zhī
違
wéi
(违wéi
) 也yě
，不
bú
亦
y ì
善
shàn
乎
hū
？
如
r ú
不
bú
善
shàn
而
é r
莫
mò
之
zhī
違
wéi
(违wéi
) 也yě
，
不
bú
幾
jǐ
(几j ī
) 乎hū
壹
y ī
(一y ī
) 言yán
而
é r
喪
sàng
( 丧sàng
) 邦bāng
乎
hū
？
Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Kata-kata tidak dapat diringkas sedemikian rupa.
Semuanya pernah mengucapkan, ‘Sesungguhnya aku tidak senang menjadi
pemimpin, hanya aku senang karena dalam kedudukan ini, kata-kataku tidak ada
yang berani membantah’. Kalau dalam hal-hal yang baik dan tiada yang berani
membantah, memang ini baik pula. Tetapi dalam hal-hal yang tidak baik dan tiada
yang berani membantah, bukankah ini berarti sepatah kata dapat merobohkan
negeri?”
葉
shè
(叶shè
) 公gōng
問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
。子
z ǐ
曰
yuē
：近
jìn
者
zhě
說
yue
(说yue
) ， 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 者zhě
来
lái
。
16. Pangeran She - Siap bertanya tentang pemerintahan. Nabi bersabda,
“Gembirakanlah yang dekat, agar yang jauh suka datang.” (Lun Yu - Lun Gi VI. 19).
子
z ǐ
夏
xià
為
wéi
(为wéi
) 莒j ǔ
父
f ù
宰
zǎi
，問
wèn
(问wèn
) 政
zhèng
。
子
z ǐ
曰
yuē
：無
wú
(无wú
) 欲yù
速
sù
，無
wú
(无wú
) 見jiàn
(见jiàn
) 小xiǎo
利
l ì
。
欲
yù
速
sù
則
zé
(则zé
) 不bù
達
dá
(达dá
) ，見jiàn
(见jiàn
) 小xiǎo
利
l ì
則
zé
(则zé
) 大dà
事
shì
不
bù
成
chéng
。
17. Zi Xia - Cu He menjadi Kepala Daerah Ju Fu - Ki Hu bertanya tentang
pemerintahan. Nabi bersabda, “Janganlah ingin cepat-cepat berhasil, engkau takkan
maju. Kalau engkau mengutamakan keuntungan kecil, perkara-perkara besar takkan
dapat kau sempurnakan.”
葉
shè
(叶shè
) 公gōng
語
yǔ
(语yǔ
) 孔kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：
吾
wú
黨
dǎng
( 党dǎng
) 有yǒu
直
zhí
躬
gōng
者
zhě
，
其
q í
父
f ù
攘
rǎng
羊
yáng
，而
é r
子
z ǐ
證
zhèng
( 证zhèng
) 之zhī
。
18. Pangeran She - Siap berkata kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu, “Di daerahku ini
ada seorang yang sangat jujur, tatkala ayahnya mencuri kambing, anaknya datang
mengadukannya.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
黨
dǎng
( 党dǎng
) 之zhī
直
zhí
者
zhě
異
y ì
(异y ì
) 於yū
(于yú
) 是shì
。
父
f ù
為
wéi
(为wéi
) 子z ǐ
隱
yǐn
(隐yǐn
) ，子z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 父f ù
隱
yǐn
(隐yǐn
) ，直zhí
在
zài
其
q í
中
zhōng
矣
y ǐ
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Orang-orang jujur di daerahKu lain; seorang
ayah melindungi anaknya dan seorang anak melindungi ayahnya. Di dalam perbuatan
itulah terletak kejujuran.”
樊
fán
遲
chí
(迟chí
) 問wèn
(问wèn
) 仁rén
。
子
z ǐ
曰
yuē
：居
j ū
處
chǔ
(处chù
) 恭gōng
，執
zhí
(执zhí
) 事shì
敬
jìng
，與
yǔ
(与yǔ
) 人rén
忠
zhōng
，
雖
suī
(虽suī
) 之zhī
夷
y í
狄
d í
，不
bù
可
kě
棄
q ì
(弃q ì
) 也yě
。
19. Fan Chi - Hwan Thi bertanya tentang Cinta Kasih, Nabi bersabda, “Di dalam
rumah hendaklah bersikap hormat; melakukan tugas hendaklah sungguh-sungguh;
dan kepada orang lain hendaklah bersikap Satya. Hal ini sekalipun hidup di negeri
bangsa Yi - I atau Di - Tik, jangan disia-siakan.” (Lun Yu - Lun Gi IX. 14)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
：何
hé
如
r ú
斯
s ī
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
士
shì
矣
y ǐ
？
子
z ǐ
曰
yuē
：行
xíng
己
j ǐ
有
yǒu
恥
chǐ
(耻chǐ
) ，使shǐ
於
yū
(于yú
) 四s ì
方
fāng
，
不
bú
辱
r ǔ
君
jūn
命
mìng
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 士shì
矣
y ǐ
。
20. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Bagaimanakah orang yang boleh disebut Siswa
itu?” (Lun Yu - Lun Gi XII: 20)
Nabi bersabda, “Di dalam tingkah lakunya kenal rasa malu, bila diutus ke luar negeri
tidak menghinakan perintah rajanya. Demikianlah seorang Siswa itu.”
曰
yuē
：敢
gǎn
問
wèn
(问wèn
) 其q í
次
c ì
。曰
yuē
： 宗
zōng
族
zú
稱
chēng
( 称chēng
) 孝xiào
焉
yān
，
鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 黨dǎng
( 党dǎng
) 稱
chēng
( 称chēng
) 弟d ì
焉
yān
。
“Mohon bertanya orang yang setingkat lebih rendah daripadanya.”
“Yaitu seorang yang di dalam keluarganya terpuji Laku Baktinya dan di dalam
kampung terpuji Sikap Rendah Hatinya.”
曰
yuē
：敢
gǎn
問
wèn
(问wèn
) 其q í
次
c ì
。
曰
yuē
：言
yán
必
b ì
信
xìn
，行
xíng
必
b ì
果
guǒ
，
硜
kēng
( 硁kēng
) 硜kēng
( 硁kēng
) 然rán
小
xiǎo
人
rén
哉
zāi
！
抑
y ì
亦
y ì
可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 次c ì
矣
y ǐ
。
“Mohon bertanya orang yang setingkat lebih rendah daripadanya.”
“Yaitu seorang yang kata-katanya dapat dipercaya dan perbuatan dapat memberi
buah; orang semacam ini meskipun sudah mempunyai cacat-cacat rendah budi, ia
masih masuk hitungan.”
曰
yuē
：今
jīn
之
zhī
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
者
zhě
何
hé
如
r ú
？
子
z ǐ
曰
yuē
：噫
y ī
！斗
dòu
筲
shāo
之
zhī
人
rén
，何
hé
足
zú
算
suàn
也
yě
！
“Bagaimanakah tentang pejabat-pejabat Negara saat ini?”
Nabi bersabda, “O, para gentong nasi itu? Mana boleh masuk hitungan!”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bù
得
dé
中
zhōng
行
xíng
而
é r
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
，必
b ì
也
yě
狂
kuáng
狷
juàn
乎
hū
！
狂
kuáng
者
zhě
進
jìn
(进jìn
) 取qǔ
，狷
juàn
者
zhě
有
yǒu
所
suǒ
不
bù
為
wéi
(为wèi
) 也yě
。
21. Nabi bersabda, “Kalau tidak dapat Kuperoleh seorang yang benar-benar dapat
berlaku Tengah, cukuplah kalau Kudapatkan seorang yang berkemauan keras dan
bercita-cita tinggi! Seorang yang berkemauan keras ada harapan maju dan seorang
yang bercita-cita tinggi tidak suka melakukan perbuatan rendah.”
(Meng Zi - Bing Cu VIIB: 37; Lun Yu - Lun Gi V: 22)
子
z ǐ
曰
yuē
：南
nán
人
rén
有
yǒu
言
yán
曰
yuē
：
人
rén
而
é r
無
wú
(无wú
) 恆héng
( 恒héng
) ，不bú
可
kě
以
y ǐ
作
zuò
巫
wū
醫
y ǐ
(医y ī
) 。 善shàn
夫
f ū
！
22. Nabi bersabda, “Orang di daerah Selatan mempunyai pepatah ‘Seorang yang
tiada keteguhan hati takkan dapat menjadi seorang pawang atau tabib.’ Sungguh baik
kata-kata ini.”
不
bú
恆
héng
( 恒héng
) 其q í
德
dé
，或
huò
承
chéng
之
zhī
羞
xiū
。
(Dalam Yi Jing - Ya King tertulis) “Seseorang yang tiada teguh dalam Kebajikan,
niscaya mudah beroleh malu.” (Yi Jing - Ya King XXXII)
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
占
zhàn
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
！
Nabi bersabda, “Orang yang tidak mengerti ini, tentulah karena belum mempelajari
ayat ini.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
和
hé
而
é r
不
bù
同
tóng
，小
xiǎo
人
rén
同
tóng
而
é r
不
bù
和
hé
。
23. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu dapat rukun meski tidak dapat sama;
seorang Xiao Ren - Siau Jien dapat sama meski tidak dapat rukun.”
(Lun Yu - Lun Gi II. 14)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
： 鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 人rén
皆
j iē
好
hǎo
之
zhī
，何
hé
如
r ú
？
子
z ǐ
曰
yuē
：未
wèi
可
kě
也
yě
。
鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 人rén
皆
j iē
惡
wu
(恶wu
) 之zhī
，何
hé
如
r ú
？子
z ǐ
曰
yuē
：未
wèi
可
kě
也
yě
。
不
bù
如
r ú
鄉
xiàng
( 乡xiāng
) 人rén
之
zhī
善
shàn
者
zhě
好
hǎo
之
zhī
，其
q í
不
bú
善
shàn
者
zhě
惡
wu
(恶wu
) 之zhī
。
24. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Bagaimanakah tentang seseorang yang disukai
seluruh penduduk kampung?” (Meng Zi - Bing Cu IB: 7,4) Nabi bersabda, “Itu belum
cukup.”
“Bagaimanakah tentang seseorang yang dibenci seluruh penduduk kampung?” Nabi
bersabda, “Itupun belum cukup. Yang sebaik-baiknya ialah kalau ia disukai
orang-orang yang baik, dan dibenci orang-orang yang jahat di kampung ini”.
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
易
y ì
事
shì
而
é r
難
nán
(难nán
) 說yue
(说yue
) 也yě
。
說
yue
(说yue
) 之zhī
不
bú
以
y ǐ
道
dào
，不
bú
說
yue
(说yue
) 也yě
。及
j í
其
q í
使
shǐ
人
rén
也
yě
，器
q ì
之
zhī
。
25. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu mudah dilayani tetapi sukar
disenangkan; bila akan disenangi dengan hal yang tidak di dalam Jalan Suci, ia tidak
dapat senang; tetapi, di dalam menyuruh, ia selalu menyesuaikan dengan kecakapan
orang.”
小
xiǎo
人
rén
難
nán
(难nán
) 事shì
而
é r
易
y ì
說
yue
(说yue
) 也yě
。
說
yue
(说yue
) 之zhī
雖
suī
(虽suī
) 不bú
以
y ǐ
道
dào
，說
yue
(说yue
) 也yě
。
及
j í
其
q í
使
shǐ
人
rén
也
yě
，求
qiú
備
bèi
(备bèi
) 焉yān
。
Seorang Xiao Ren - Siau Jien sukar dilayani tetapi mudah disenangkan. Meski
disenangkan dengan hal yang tidak di dalam Jalan Suci, ia senang juga; tetapi di
dalam menyuruh, ia menuntut orang dapat menyiapkan segalanya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
泰
tài
而
é r
不
bú
驕
jiāo
(骄jiāo
) ，小xiǎo
人
rén
難
nán
(骄jiāo
) 而é r
不
bú
泰
tài
。
26. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu berwibawa tetapi tidak congkak,
seorang Xiao Ren - Siau Jien congkak tetapi tidak berwibawa.”
(Da Xue - Thai Hak X: 18; Lun Yu - Lun Gi XX: 2)
子
z ǐ
曰
yuē
： 剛
gāng
( 刚gāng
) ，毅y ì
，木
mù
，訥
nè
(讷nè
) 近jìn
仁
rén
。
27. Nabi bersabda, “Sifat keras kemauan, tahan uji, sederhana, dan tidak mudah
mengucapkan kata-kata, itu dekat dengan peri Cinta Kasih.” (Lun Yu - Lun Gi IV: 24).
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 曰yuē
：何
hé
如
r ú
斯
s ī
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
士
shì
矣
y ǐ
？
子
z ǐ
曰
yuē
：切
qiè
切
qiè
，偲
s i
偲
s i
，怡
y í
怡
y í
如
r ú
也
yě
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 士shì
矣
y ǐ
。
朋
péng
友
yǒu
切
qiè
切
qiè
偲
s i
偲
s i
， 兄
xiōng
弟
d ì
怡
y í
怡
y í
。
28. Zi Lu - Cu Lo bertanya, “Bagaimanakah seseorang yang boleh disebut seorang
Siswa itu?” Nabi bersabda, “Seseorang yang dapat sungguh-sungguh, setia dan
rukun, bolehlah disebut seorang Siswa. Dengan kawan dia sungguh-sungguh dan
setia, dengan saudara dapat sabar dan rukun.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 善
shàn
人
rén
教
jiào
民
mín
七
q ī
年
nián
，亦
y ì
可
kě
以
y ǐ
即
j í
戎
róng
矣
y ǐ
。
29. Nabi bersabda, “Bila seseorang yang benar-benar baik dapat memberi pendidikan
pada rakyat selama tujuh tahun, niscaya rakyat dapat disiapkan baik-baik bila sampai
terjadi peperangan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：以
y ǐ
不
bú
教
jiāo
民
mín
戰
zhàn
( 战zhàn
) ，是shì
謂
wèi
(谓wèi
) 棄q ì
(弃q ì
) 之zhī
。
30. Nabi bersabda, “Memerintah maju perang rakyat yang tidak diberi pendidikan, itu
sama saja dengan membuang mereka.”
JILID XIV. 憲
xiǎn
(宪xiǎn
) 問wèn
(问wèn
) - (HIAN BUN - BERTANYA)
憲
xiǎn
(宪xiǎn
) 問wèn
(问wèn
) 恥chǐ
(耻chǐ
) 。子z ǐ
曰
yuē
： 邦
bāng
有
yǒu
道
dào
，穀
gǔ
(谷gǔ
) 。
邦
bāng
無
wú
(无wú
) 道dào
穀
gǔ
(谷gǔ
) ，恥chǐ
(耻chǐ
) 也yě
。
1. Xian - Hian bertanya tentang perbuatan yang memalukan. Nabi bersabda, “Negara
dalam Jalan Suci, hanya tahu gaji saja; Negara ingkar dari Jalan Suci, juga hanya
tahu gaji saja. Inilah perbuatan yang memalukan.”
(Lun Yu - Lun Yu VIII: 13; Meng Zi - Bing Cu VIIA: 6,7)
克
kè
，伐
f á
， 怨
yuàn
，欲
yù
不
bù
行
xíng
焉
yān
，可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 仁rén
矣
y ǐ
？
“Orang yang sudah dapat mengalahkan sifat suka menang sendiri, menyombongkan
diri sendiri, pendendam dan tamak; dapatkah dinamai seorang yang berperi Cinta
Kasih?”
子
z ǐ
曰
yuē
：可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 難nán
(难nán
) 矣y ǐ
，仁
rén
則
zé
(则zé
) 吾wú
不
bú
知
zhī
也
yě
。
Nabi bersabda, “Ia sudah melakukan hal yang sukar, tetapi tentang Cinta Kasihnya,
Aku belum tahu.”
子
z ǐ
曰
yuē
：士
shì
而
é r
懷
huái
(怀huái
) 居j ū
，不
bù
足
zú
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 士shì
矣
y ǐ
。
2. Nabi bersabda, “Seorang Siswa yang hanya mendambakan kesenangan saja,
belum cukup disebut seorang Siswa.” (Lun Yu - Lun Gi IV: 9,11)
子
z ǐ
曰
yuē
：邦
bāng
有
yǒu
道
dào
，危
wēi
言
yán
危
wēi
行
xíng
。邦
bāng
無
wú
(无wú
) 道dào
，危
wēi
行
xíng
言
yán
孫
sūn
(孙sūn
) 。
3. Nabi bersabda, “Bila negeri dalam Jalan Suci, hendaklah berani di dalam kata-kata
dan berani di dalam perbuatan. Bila negeri ingkar dari Jalan Suci, hendaklah berani
dalam perbuatan dan mengalah dalam bicara.”
子
z ǐ
曰
yuē
：有
yǒu
德
dé
者
zhě
必
b ì
有
yǒu
言
yán
，有
yǒu
言
yán
者
zhě
不
bú
必
b ì
有
yǒu
德
dé
。
仁
rén
者
zhě
必
b ì
有
yǒu
勇
yǒng
， 勇
yǒng
者
zhě
不
bú
必
b ì
有
yǒu
仁
rén
。
4. Nabi bersabda, “Seorang yang berKebajikan, niscaya dapat berbicara baik; tetapi,
seorang yang dapat berbicara baik, belum tentu berkebajikan. Seorang yang berperi
Cinta Kasih niscaya berani; tetapi, seorang yang berani belum tentu berperi Cinta
Kasih.”
南
nán
宫
gōng
适
shì
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：
羿
y ì
善
shàn
射
shè
，奡
ào
盪
dàng
( 荡dàng
) 舟zhōu
，俱
j ù
不
bù
得
dé
其
q í
死
s ǐ
然
rán
。
禹
yǔ
稷
j ì
躬
gōng
稼
j ià
而
é r
有
yǒu
天
tiān
下
xià
。夫
f ū
子
z ǐ
不
bú
答
dá
。
5. Nan Gong - Lam Kiong bertanya kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu, “Raja Yi - Gee
ialah seorang ahli memanah dan Raja Ao - Goo termasyur kuat menggerakkan
perahu di daratan, tetapi keduanya mati tidak wajar. Raja Yu - I dan Ji - Cik ialah
orang-orang yang terkenal mau bercocok tanam sendiri, tetapi bahkan memperoleh
dunia ini. Mengapakah demikian?” Nabi tidak menjawab.
南
nán
宫
gōng
适
shì
出
chū
，子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
哉
zāi
若
ruò
人
rén
！ 尚
shàng
德
dé
哉
zāi
若
ruò
人
rén
！
Setelah Nan Gong Gua - Lam Kiong Kwat keluar, Nabi bersabda, “Sungguh Jun Zi -
Kun Cu orang ini! Sungguh menjunjung Kebajikan orang ini.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
而
é r
不
bú
仁
rén
者
zhě
有
yǒu
矣
y ǐ
夫
f ū
！未
wèi
有
yǒu
小
xiǎo
人
rén
而
é r
仁
rén
者
zhě
也
yě
。
6. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu, tetapi tidak berperi Cinta Kasih, adakah
itu? Seorang Xiao Ren - Siau Jien belum pernah ada yang berperi Cinta Kasih.”
(Lun Yu - Lun Gi IV: 4)
子
z ǐ
曰
yuē
：愛
à i
(爱à i
) 之zhī
， 能
néng
勿
wù
勞
láo
(劳láo
) 乎hū
？ 忠
zhōng
焉
yān
， 能
néng
勿
wù
誨
huì
(诲huì
) 乎hū
？
7. Nabi bersabda, “Bila seseorang benar-benar mencintai, dapatkah tidak berjerih
payah? Kalau seseorang benar-benar Satya, dapatkah tidak memberi bimbingan.”
(Lun Yu - Lun Gi VIII: 1)
子
z ǐ
曰
yuē
：為
wéi
(为wéi
) 命mìng
，裨
p ì
諶
chén
( 谌chén
) 草cǎo
創
chuàng
( 创chuàng
) 之zhī
，
世
shì
叔
shū
討
tǎo
(讨tǎo
) 論lùn
(论lùn
) 之zhī
，行
xíng
人
rén
子
z ǐ
羽
yǔ
修
xiū
飾
shì
(饰shì
) 之zhī
，
東
dōng
( 东dōng
) 里l ǐ
子
z i
產
chǎn
( 产chǎn
) 潤rùn
(润rùn
) 色sè
之
zhī
。
8. Nabi bersabda, “(Bila Negeri Zheng - Ting) berkirim surat ke luar negeri, lebih
dahulu Pi Chen - Pi Siem disuruh membuat rencana, Shi Shu - Si Siok disuruh
memeriksa, menteri luar negeri Zi Yu - Cu I disuruh memperbaiki, dan Zi Chan - Cu
San dari Dong Li - Tong Li disuruh menyempurnakan.”
或
huò
問
wèn
(问wèn
) 子z ǐ
產
chǎn
( 产chǎn
) 。子z ǐ
曰
yuē
：惠
huì
人
rén
也
yě
。
9. Ada orang bertanya tentang Zi Chan - Cu San. Nabi bersabda, “Dia seorang yang
murah hati.” (Lun Yu - Lun Gi V. 16)
問
wèn
(问wèn
) 子z ǐ
西
x ī
。曰
yuē
：彼
b ǐ
哉
zāi
！彼
b ǐ
哉
zāi
！
Ada yang bertanya tentang Zi Xi - Cu See. Nabi bersabda, “O, dia? Dia!”
問
wèn
(问wèn
) 管guǎn
仲
zhòng
。曰
yuē
：人
rén
也
yě
：
奪
duó
(夺duó
) 伯bó
氏
shì
駢
pián
(骈pián
) 邑y ì
三
sān
百
bǎi
，飯
fàn
(饭fàn
) 疏shū
食
shí
，
沒
mo
(没mo
) 齒chǐ
(齿chǐ
) 無wú
(无wú
) 怨yuàn
言
yán
。
Ada pula yang bertanya tentang Guan Zhong - Kwan Tiong. (Lun Yu - Lun Gi III: 22)
“Dia sangat pandai, maka sekalipun dia merampas daerah Pian Yi - Pian Iep yang
berpenduduk tiga ratus keluarga dari Kepala Keluarga Bo - Pik sehingga
mengakibatkan Kepala Keluarga Bo - Pik hanya dapat makan makanan yang sangat
sederhana; namun Kepala Keluarga Bo - Pik tidak merasa menyesal kepadanya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：貧
pín
(贫pín
) 而é r
无
wú
怨
yuàn
難
nán
(难nán
) ，
富
f ù
而
é r
無
wú
(无wú
) 驕jiāo
(骄jiāo
) 易y ì
。
10. Nabi bersabda, “Miskin tanpa menggerutu itu sukar. Kaya tanpa merasa sombong
itu mudah.” (Lun Yu - Lun Gi 1: 15)
子
z ǐ
曰
yuē
： 孟
mèng
公
gōng
綽
chuo
( 绰chuo
) ，為wéi
(为wéi
) 趙zhào
( 赵zhào
) ，
魏
wèi
老
lǎo
則
zé
(则zé
) 優yōu
(优yōu
) ，
不
bú
可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 滕téng
，薛
xuē
大
dà
夫
f u
。
11. Nabi bersabda, “Meng Gong Chuo - Bing Kong Too bila disuruh memangku
jabatan menteri Kepala Keluarga Zhao - Thio dan Wei - Gui (di Negeri Jin - Cien) ia
masih sanggup mengerjakan, tetapi tidak mampu untuk menjadi pembesar di Negeri
Teng - Ting atau Xue - Siat yang kecil itu.”
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 成
chéng
人
rén
。
子
z ǐ
曰
yuē
：若
ruò
臧
zāng
( 减zang
) 武wǔ
仲
zhòng
之
zhī
知
zhī
， 公
gōng
綽
chuo
( 绰chuo
) 之zhī
不
bú
欲
yù
，
卞
biàn
莊
zhuāng
( 庄zhuāng
) 子z ǐ
之
zhī
勇
yǒng
，冉
rǎn
求
qiú
之
zhī
藝
y ì
(艺y ì
) ，
文
wén
之
zhī
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) ，亦y ì
可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 成
chéng
人
rén
矣
y ǐ
。
12. Zi Lu - Cu Lo bertanya cara menjadi seorang yang sempurna. Nabi bersabda,
“Harus mempunyai kecakapan seperti Zang Wu Zhong - Cong Bu Tiong, tidak tamak
seperti Meng Gong Chuo - Bing Kong Too, berani seperti Bian Zhuang Zi -
Pian Cong Cu, banyak pengetahuan seperti Ran Qiu - Jiam Kiu dan segenap tingkah
lakunya sesuai dengan Kesusilaan dan Musik. Demikianlah seorang yang sempurna
itu.”
曰
yuē
：今
jīn
之
zhī
成
chéng
人
rén
者
zhě
何
hé
必
b ì
然
rán
。
見
jiàn
(见jiàn
) 利l ì
思
s ī
義
y ì
(义y ì
) ，見jiàn
(见jiàn
) 危wēi
授
shòu
命
mìng
，
久
j iǔ
要
yào
不
bù
忘
wàng
平
píng
生
shēng
之
zhī
言
yán
，亦
y ì
可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 成
chéng
人
rén
矣
y ǐ
。
Kemudian bersabda pula, “Untuk masa sekarang, bagaimanakah orang yang
sempurna itu?” “Cukup bilamana melihat keuntungan ingat akan Kebenaran,
menghadapi bahaya berani menetapi takdir, sekalipun lama mengalami penderitaan
tidak lupa akan janji yang diucapkan; ini cukup untuk dianggap sempurna.”
子
z ǐ
問
wèn
(问wèn
) 公gōng
叔
shū
文
wén
子
z ǐ
於
yū
(于yú
) 公gōng
明
míng
賈
j iǎ
(贾j iǎ
) ，
曰
yuē
：信
xìn
乎
hū
？夫
f ū
子
z ǐ
不
bú
言
yán
不
bú
笑
xiào
不
bú
取
qǔ
乎
hū
？
13. Nabi bertanya tantang Gong Shu Wen Zi - Kong Siok Bun Cu kepada
Gong Ming Jia - Kong Bing Ke, “Benarkah ia tidak suka berbicara, tertawa dan
mengambil sesuatu?”
公
gōng
明
míng
賈
j iǎ
(贾j iǎ
) 對duì
(对duì
) 曰yuē
：以
y ǐ
告
gào
者
zhě
過
guò
(过guò
) 也yě
。
夫
f ū
子
z ǐ
時
shí
(时shí
) 然rán
後
hòu
(后hòu
) 言yán
，人
rén
不
bù
厭
yān
(厌yàn
) 其q í
言
yán
。
樂
l è
(乐l è
) 然rán
後
hòu
(后hòu
) 笑xiào
，人
rén
不
bù
厭
yān
(厌yàn
) 其q í
笑
xiào
。
義
y ì
(义y ì
) 然rán
後
hòu
(后hòu
) 取qǔ
，人
rén
不
bù
厭
yān
(厌yàn
) 其q í
取
qǔ
。
Gong Ming Jia - Kong Bing Ke menjawab, “Itu tidak benar. Pada saat perlu bicara
Beliau berbicara, maka kata-katanya tidak menjemukan; pada saat-saat yang
menggembirakan juga tertawa, maka tawanya tidak menjemukan; dan, bila sesuai
dengan Kebenaran Beliaupun mau mengambil, maka hal mengambilnyapun tidak
menjemukan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：其
q í
然
rán
，豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 其q í
然
rán
乎
hū
？
Nabi bersabda, “Betulkah begitu? Betulkah begitu?”
子
z ǐ
曰
yuē
： 臧
zāng
武
wǔ
仲
zhòng
以
y ǐ
防
fáng
求
qiú
為
wéi
(为wéi
) ， 後
hòu
(后hòu
) 於yū
(于yú
) 魯l ǔ
(鲁l ǔ
) ，
雖
suī
(虽suī
) 曰yuē
不
bú
要
yào
君
jūn
，吾
wú
不
bú
信
xìn
也
yě
。
14. Nabi bersabda, “Zang Wu Zhong - Cong Bu Tiong setelah menduduki daerah
Fang - Hong, lalu mengajukan permohonan memangku jabatan di situ kepada
Pangeran Negeri Lu - Lo; biarpun ada orang mengatakan dia tidak memaksa, Aku
tidak percaya.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 12)
子
z ǐ
曰
yuē
：晉
jìn
(晋jìn
) 文wén
公
gōng
譎
jué
(谲jué
) 而é r
不
bú
正
zhèng
，
齊
q í
(齐q í
) 桓huán
公
gōng
正
zhèng
而
é r
不
bú
譎
jué
(谲jué
) 。
15. Nabi bersabda, “Rajamuda Wen - Bun dari Negeri Jin - Cien bermuslihat dan tidak
lurus; Raja muda Huan - Hwan dari Negeri Qi - Cee lurus dan tidak bermuslihat.”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
： 桓
huán
公
gōng
殺
shā
(杀shā
) 公gōng
子
z ǐ
糾
j iū
(纠j iū
) ，
召
zhào
忽
hū
死
s ǐ
之
zhī
， 管
guǎn
仲
zhòng
不
bú
死
s ǐ
。曰
yuē
：未
wèi
仁
rén
乎
hū
？
16. Zi Lu - Cu Lo bertanya, “Ketika Rajamuda Huan - Hwan dari Negeri Qi - Cee
membunuh Gong Zi Jiu - Kong Cu Kiu, Shao Hu - Tiau Hut (guru pembantunya)
melakukan bela mati, tetapi Guan Zhong - Kwan Tiong tidak. Kiranya ia belum
mempunyai peri Cinta Kasih.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 桓
huán
公
gōng
九
j iǔ
合
hé
諸
zhū
(诸zhū
) 侯hóu
，不
bú
以
y ǐ
兵
bīng
車
chē
(车chē
) ，
管
guǎn
仲
zhòng
之
zhī
力
l ì
也
yě
。如
r ú
其
q í
仁
rén
。如
r ú
其
q í
仁
rén
。
Nabi bersabda, “Rajamuda Huan - Hwan mengepalai rajamuda-rajamuda lainnya
dengan tanpa kekerasan senjata. Itu tidak lain karena daya upaya Guan Zhong -
Kwan Tiong. Di sinilah peri Cinta Kasihnya! Di sinilah peri Cinta Kasihnya!”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
： 管
guǎn
仲
zhòng
非
fēi
仁
rén
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
桓
huán
公
gōng
殺
shā
(杀shā
) 公gōng
子
z ǐ
糾
j iū
(纠j iū
) ，不bù
能
néng
死
s ǐ
，又
yòu
相
xiāng
之
zhī
。
17. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Bukankah Guan Zhong - Kwan Tiong ini tidak
berperi Cinta Kasih? Raja muda Huan - Hwan sudah membunuh Gong Zi Jiu -
Kong Cu Kiu, ia tidak melakukan bela mati, bahkan mau menjadi menterinya.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 管
guǎn
仲
zhòng
相
xiāng
桓
huán
公
gōng
，霸
bà
諸
zhū
(诸zhū
) 侯hóu
，
壹
y ī
(一y ī
) 匡
kuāng
天
tiān
下
xià
，民
mín
到
dào
於
yū
(于yú
) 今jīn
受
shòu
其
q í
賜
s ì
。
微
wēi
管
guǎn
仲
zhòng
，吾
wú
其
q í
被
p i
髮
f à
(发f ā
) 左zuǒ
衽
rèn
矣
y ǐ
。
Nabi bersabda, “Di dalam membantu Rajamuda Huan - Hwan, Guan Zhong -
Kwan Tiong dapat mengepalai para rajamuda lainya sehingga dunia mendapat
pemerintah yang baik, bahkan sampai kini rakyat masih dapat merasakan faedahnya.
Kalau tidak karena jasa Guan Zhong - Kwan Tiong, kita mungkin sudah menjadi
orang yang rambutnya diurai dan memakai baju yang berbelah ke kiri.
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 若ruò
匹
p ǐ
夫
f ū
匹
p ǐ
婦
f ù
(妇f ù
) 之zhī
為
wéi
(为wéi
) 諒liàng
( 谅liàng
) 也yě
，
自
z ì
經
jīng
(经jīng
) 於yū
(于yú
) 溝gōu
(沟gōu
) 瀆dú
(渎dú
) 而é r
莫
mò
之
zhī
知
zhī
也
yě
！
“Masakan dia mau berbuat seperti laki-laki atau perempuan biasa yang hanya kukuh
pada perkara-perkara kecil; kalau ia hanya menurutkan perkara-perkara kecil, meski
ia membunuh diri, mati di selokan, tidak akan ada orang yang memperdulikannya.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XI: 2)
公
gōng
叔
shū
文
wén
子
z ǐ
之
zhī
臣
chén
大
dà
夫
f u
僎
zhūan
，與
yǔ
(与yǔ
) 文wén
子
z ǐ
同
tong
升
shēng
諸
zhū
(诸zhū
) 公gōng
。
18. Pembesar Zhuan - Swan, dahulu bekas pembantu Gong Shu Wen Zi -
Kong Siok Bun Cu, naik menghadap Pangeran bersama Gong Shu Wen Zi -
Kong Siok Bun Cu.
子
z ǐ
闻
wén
之
zhī
，曰
yuē
：可
kě
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 文wén
矣
y ǐ
。
Mendengar itu Nabi bersabda, “Sungguh cocok ia diberi gelar Wen - Bun
(Sasterawan).”
子
z ǐ
言
yán
衛
wèi
(卫wèi
) 靈ling
(灵líng
) 公gōng
之
zhī
無
wú
(无wú
) 道dào
也
yě
。
康
kāng
子
z ǐ
曰
yuē
：夫
f ū
如
r ú
是
shì
，奚
x ī
而
é r
不
bú
喪
sàng
( 丧sàng
) ？
19. Nabi menbicarakan tentang Rajamuda Ling - Ling dari Negeri Wei - Wee yang
ingkar dari Jalan Suci. Ji Kang Zi - Kwi Khong Cu bertanya, “Kalau demikian
mengapakah tidak hancur kekuasaannya?” (Lun Yu - Lun Gi XV: 1)
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
： 仲
zhòng
叔
shū
圉
yǔ
治
zhì
賓
bīn
(宾bīn
) 客kè
，
祝
zhù
鮀
tuó
(鮀tuó
) 治zhì
宗
zōng
廟
miào
( 庙miào
) ， 王wáng
孫
sūn
(孙sūn
) 賈j iǎ
(贾j iǎ
) 治zhì
軍
jūn
(军jūn
) 旅l ǚ
，
夫
f ū
如
r ú
是
shì
，奚
x ī
其
q í
喪
sàng
( 丧sàng
) ！
Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Zhong Shu Yu - Tiong Siok Gi diangkat sebagai
pimpinan penyambut tamu negeri; Zhu Tuo - Ciok Too diangkat sebagai pemimpin
upacara di Zong Miao - Cong Bio (Miao - Bio leluhurnya); dan Wang Sun Jia -
Ong Sun Ke diangkat sebagai panglima tentaranya. Dengan demikian bagaimanakah
dapat hancur kekuasaannya?”
子
z ǐ
曰
yuē
：其
q í
言
yán
之
zhī
不
bú
怍
zuò
，則
zé
(则zé
) 為wéi
(为wéi
) 之zhī
也
yě
難
nán
(难nán
) 。
20. Nabi bersabda, “Orang yang suka beromong besar, akan sukar dapat
melaksanakan kata-katanya.” (Lun Yu - Lun Gi IV: 22; XIV: 27)
陳
chén
( 陈chén
) 成
chéng
子
z ǐ
弑
shì
簡
jiǎn
(简jiǎn
) 公gōng
，
21. Chen Cheng Zi - Tien Sing Cu membunuh Pangeran Jian - Kian dari Negeri Qi -
Cee.
孔
kǒng
子
z ǐ
沐
mù
浴
yù
而
é r
朝
cháo
，告
gào
於
yū
(于yú
) 哀ā i
公
gōng
曰
yuē
：
陳
chén
( 陈chén
) 恆héng
( 恒héng
) 弑shì
其
q í
君
jūn
，請
qǐng
(请qǐng
) 討tǎo
(讨tǎo
) 之zhī
！
Nabi Kong Zi - Khong Cu setelah mandi dan keramas lalu pergi ke istana memberi
laporan kepada Pangeran Ai - Ai, “Chen Heng - Tien Hing telah membunuh rajanya.
Mohon tindakan untuk menghukumnya.”
公
gōng
曰
yuē
：告
gào
夫
f ū
三
sān
子
z ǐ
。
Pangeran Ai - Ai menjawab, “Beritahukanlah kepada tiga Keluarga Besar itu.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：以
y ǐ
吾
wú
從
cóng
( 从cóng
) 大dà
夫
f u
之
zhī
後
hòu
(后hòu
) ，不bù
敢
gǎn
不
bú
告
gào
也
yě
。
君
jūn
曰
yuē
：告
gào
夫
f ū
三
sān
子
z ǐ
者
zhě
。
(Setelah keluar) Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Karena Aku pernah menjadi
menteri, maka tidak berani tidak memberi laporan, tetapi Pangeran berkata supaya
dilaporkan kepada tiga Keluarga Besar itu.”
之
zhī
三
sān
子
z ǐ
告
gào
，不
bù
可
kě
。
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：以
y ǐ
吾
wú
從
cóng
( 从cóng
) 大dà
夫
f u
之
zhī
後
hòu
(后hòu
) ，不bù
敢
gǎn
不
bú
告
gào
也
yě
。
Baliau memberi laporan kepada tiga Keluarga Besar itu, tetapi mereka tidak
menyetujuinya. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Aku pernah menjadi menteri,
maka tidak berani tidak memberi laporan.”
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 事shì
君
jūn
。子
z ǐ
曰
yuē
：勿
wù
欺
q ī
也
yě
，而
é r
犯
fàn
之
zhī
。
22. Zi Lu - Cu Lo bertanya bagaimanakah mengabdi kepada raja. Nabi bersabda,
“Janganlah menipunya; tetapi, berterang-teranglah berani memberi peringatan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
上
shàng
達
dá
(达dá
) ，小xiǎo
人
rén
下
xià
達
dá
(达dá
) 。
23. Nabi bersabda, “Majunya seorang Jun Zi - Kun Cu itu menuju ke atas, dan
majunya seorang Xiao Ren - Siau Jien itu menuju ke bawah.”
子
z ǐ
曰
yuē
：古
gǔ
之
zhī
學
xué
(学xué
) 者zhě
為
wéi
(为wéi
) 己j ǐ
，今
jīn
之
zhī
學
xué
(学xué
) 者zhě
為
wéi
(为wéi
) 人rén
。
24. Nabi bersabda, “Jaman dahulu orang belajar bertujuan membina diri. Sekarang
orang belajar bertujuan memperlihatkan diri kepada orang lain.”
蘧
qú
伯
bó
玉
yù
使
shǐ
人
rén
於
yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
， 孔
kǒng
子
z ǐ
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
坐
zuò
而
é r
問
wèn
(问wèn
) 焉yān
。
曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
何
hé
為
wéi
(为wéi
) ？
25. Qu Bo Yu - Ki Pik Giok mengutus seseorang kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu.
Setelah bersama duduk, Nabi Kong Zi - Khong Cu bertanya, “Bagaimanakah pribadi
tuanmu itu?” (Lun Yu - Lun Gi XV: 7).
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
欲
yù
寡
guǎ
其
q í
過
guò
(过guò
) 而é r
未
wèi
能
néng
也
yě
。
Jawabnya, “Tuanku itu orang yang selalu berusaha mengurangi kesalahannya, tetapi
merasa masih belum dapat.”
使
shǐ
者
zhě
出
chū
。
子
z ǐ
曰
yuē
：使
shǐ
乎
hū
！使
shǐ
乎
hū
！
Setelah utusan itu keluar, Nabi bersabda, “Sungguh seorang utusan yang baik!
Sungguh seorang utusan yang baik!”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bù
在
zài
其
j ī
位
wèi
，不
bú
謀
móu
( 谋móu
) 其q í
政
zhèng
。
26. Nabi bersabda, “Kalau tiada atas hal yang berhubungan dengan kedudukanmu,
janganlah ikut campur tangan.” (Lun Yu - Lun Gi VIII: 14)
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
思
s ī
不
bú
出
chū
其
q í
位
wèi
。
Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Seorang Jun Zi - Kun Cu di dalam pikirannya tidak
melantur-lantur ke luar dari kedudukannya.” (Zhong Yong - Tiong Yong XIII: 1)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
恥
chǐ
(耻chǐ
) 其q í
言
yán
而
é r
過
guò
(过guò
) 其q í
行
xíng
。
27. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu malu bila kata-katanya melampaui
perbuatannya.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 20)
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
道
dào
者
zhě
三
sān
，我
wǒ
無
wú
(无wú
) 能néng
焉
yān
。
仁
rén
者
zhě
不
bú
憂
yōu
(忧yōu
) ，知zhī
者
zhě
不
bù
惑
huò
， 勇
yǒng
者
zhě
不
bú
懼
j ù
(惧j ù
) 。
28. Nabi bersabda, “Ada tiga hal di dalam Jalan Suci seorang Jun Zi - Kun Cu yang
belum dapat Kucapai. Penuh Cinta Kasih sehingga tidak merasa susah payah.
Bijaksana sehingga tidak dilamun bimbang, dan Berani sehingga tidak dirundung
kecemasan.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
自
z ì
道
dào
也
yě
。
Zi Gong - Cu Khong berkata, “Inilah Jalan Suci yang telah Guru jalani sendiri.”
(Lun Yu - Lun Gi IX: 29)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 方fāng
人
rén
。
子
z ǐ
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
賢
xiàn
(贤xiàn
) 乎hū
哉
zāi
！夫
f ú
我
wǒ
則
zé
(则zé
) 不bù
暇
xiá
。
29. Zi Gong - Cu Khong sering mengecam orang lain. Nabi bersabda, “Si - Su,
engkau pandai bukan? Aku tidak mempunyai waktu berbuat seperti kamu.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XIII: 1)
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
患
huàn
人
rén
之
zhī
不
bú
己
j ǐ
知
zhī
， 患
huàn
其
q í
不
bù
能
néng
也
yě
。
30. Nabi bersabda, “Jangan menyesal orang lain tidak mengenal dirimu, tetapi
menyesallah kalau dirimu tidak mempunyai kecakapan.” (Lun Yu - Lun Gi I: 16)
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
逆
n ì
詐
zhà
(诈zhà
) ，不bú
億
y ì
(亿y ì
) 不bú
信
xìn
，
抑
y ì
亦
y ì
先
xiān
覺
jue
(觉jué
) 者zhě
，是
shì
賢
xiàn
(贤xiàn
) 乎hū
？
31. Nabi bersabda, “Tidak berprasangka akan kecurangan orang lain; tidak
mencurigai apakah seseorang tidak mempercayai dirinya; tetapi dapat merasa, kalau
ada sesuatu yang tidak benar, inilah laku seorang yang Bijaksana.”
微
wēi
生
shēng
畝
mǔ
(亩mǔ
) 謂wèi
(谓wèi
) 孔kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：
丘
qiū
！何
hé
為
wéi
(为wéi
) 是shì
棲
x ī
(栖x ī
) 棲x ī
(栖x ī
) 者zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
無
wú
(无wú
) 乃nǎi
為
wéi
(为wéi
) 侫nìng
乎
hū
？
32. Wei Sheng Mu - Bi Sing Bo bertanya kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu,
“Mengapakah Qiu - Khiu selalu repot ke mana-mana? Apakah itu tidak
menyebabkanmu seperti orang yang suka memutar lidah?”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：非
fēi
敢
gǎn
為
wéi
(为wèi
) 侫nìng
也
yě
，疾
j í
固
gù
也
yě
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Bukannya Aku berani pandai bersilat lidah,
tetapi Aku benci akan sifat kukuh.”
子
z ǐ
曰
yuē
：驥
j ì
(骥j ì
) 不bù
稱
chēng
( 称chèn
) 其j ī
力
l ì
， 稱
chēng
( 称chēng
) 其j ī
德
dé
也
yě
。
33. Nabi bersabda, “Kuda dinamai Ji - Ki (sebutan bagi kuda baik) bukan hanya
karena tenaganya, tetapi karena sifat-sifat lainnya yang Bajik pula.”
或
huò
曰
yuē
：以
y ǐ
德
dé
報
bào
(报bào
) 怨yuàn
，何
hé
如
r ú
？
34. Ada orang bertanya, “Dengan Kebajikan membalas kejahatan, bagaimanakah
itu?” (Li Ji - Lee Ki XXIX: 12)
子
z ǐ
曰
yuē
：何
hé
以
y ǐ
報
bào
(报bào
) 德dé
？
Nabi bersabda, “Kalau demikian, dengan apa engkau dapat membalas Kebajikan?
以
y ǐ
直
zhí
報
bào
(报bào
) 怨yuàn
，以
y ǐ
德
dé
報
bào
(报bào
) 德dé
。
“Balaslah kejahatan dengan kelurusan dan balaslah Kebajikan dengan Kebajikan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：莫
mò
我
wǒ
知
zhī
也
yě
夫
f ū
！
35. Nabi bersabda, “Ah, tiada orang yang mengenal Aku.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：何
hé
為
wéi
(为wéi
) 其q í
莫
mò
知
zhī
子
z ǐ
也
yě
？
Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Apakah maksudnya tiada orang yang mengenal
Guru?”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
怨
yuàn
天
tiān
，不
bú
尤
yóu
人
rén
，下
xià
學
xué
(学xué
) 而é r
上
shàng
達
dá
(达dá
) ，
知
zhī
我
wǒ
者
zhě
其
q í
天
tiān
乎
hū
！
Nabi bersabda, “Aku tidak menggerutu kepada Tian - Thian Yang Maha Esa, tidak
pula menyesali manusia. Aku hanya belajar dari tempat rendah ini, terus maju menuju
tinggi, Tian - Thian Yang Maha Esa lah mengerti diriKu.” (Lun Yu - Lun Gi XIX: 23)
公
gōng
伯
bó
寮
liáo
愬
sù
(诉sù
) 子z ǐ
路
l ù
於
yū
(于yú
) 季j ì
孫
sūn
(孙sūn
) 。
子
z ǐ
服
f ú
景
jǐng
伯
bó
以
y ǐ
告
gào
，曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
固
gù
有
yǒu
惑
huò
志
zhì
於
yū
(于yú
) 公gōng
伯
bó
寮
liáo
，
吾
wú
力
l ì
(犹yóu
) 能néng
肆
s ì
(诸zhū
) 市shì
朝
cháo
。
36. Gong Bo Liao - Kong Pik Liau memfitnah Zi Lu - Cu Lo di hadapan Ji Sun -
Kwi Sun. Zi Fu Jing Bo - Cu Hok King Pik datang kepada Nabi dan melapor, “Tuanku
nampaknya keras kepala membenarkan hasutan Gong Bo Liao - Kong Pik Liau, tetapi
saya masih mempunyai tenaga untuk membunuhnya dan menyeret mayatnya ke
pasar.”
子
z ǐ
曰
yuē
：道
dào
之
zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 行xíng
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ， 命mìng
也
yě
。
道
dào
之
zhī
將
jiāng
( 将jiāng
) 廢fèi
(废fèi
) 也yě
與
yǔ
(与yǔ
) ， 命mìng
也
yě
。 公
gōng
伯
bó
寮
liáo
其
q í
如
r ú
命
mìng
何
hé
？
Nabi bersabda, “Kalau Jalan Suci akan dapat dilaksanakan dan berkembang. Itulah
Firman; kalau Jalan Suci itu harus musna, itupun Firman. Apa yang dapat dilakukan
Gong Bo Liao - Kong Pik Liau terhadap Firman?”
(Lun Yu - Lun Gi VII: 23; IX: 5; Meng Zi - Bing Cu IB: 16)
子
z ǐ
曰
yuē
：賢
xiàn
(贤xián
) 者zhě
辟
p ì
世
shì
，其
q í
次
c ì
辟
p ì
地
d ì
，其
q í
次
c ì
辟
p ì
色
sè
，其
q í
次
c ì
辟
p ì
言
yán
。
37. Nabi bersabda, “Di antara orang-orang bijaksana ada yang menyingkiri dunia; ada
yang menyingkiri negerinya; ada yang menyingkiri wajah-wajah; dan ada yang
menyingkiri kata-kata.”
子
z ǐ
曰
yuē
：作
zuò
者
zhě
七
q ī
人
rén
矣
y ǐ
。
Nabi bersabda pula, “Orang yang melakukan ini sudah ada tujuh.”
子
z ǐ
路
l ù
宿
sǔ
於
yū
(于yú
) 石shí
门
mén
。晨
chén
門
mén
( 门mén
) 曰yuē
：奚
x ī
自
z ì
？子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：自
z ì
孔
kǒng
氏
shì
。
38. Zi Lu - Cu Lo bermalam di Shi Men - Sik Bun (Gerbang Batu). Keesokan harinya
penjaga pintu berkata, “Engkau dari mana?” Zi Lu - Cu Lo menjawab, “Dari tempat
Nabi Kong Zi - Khong Cu.”
曰
yuē
：是
shì
知
zhī
其
q í
不
bù
可
kě
而
é r
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
“O, dari orang yang masih hendak menjalankan hal yang sudah diketahuinya tidak
akan dapat dijalankan itu?”
子
z ǐ
擊
j ī
(击j ī
) 磬qìng
於
yū
(于yú
) 衛wèi
(卫wèi
) 。
有
yǒu
荷
hé
蕢
kuì
(蒉kuì
) 而é r
過
guò
(过guò
) 孔kǒng
氏
shì
之
zhī
門
mén
( 门mén
) 者zhě
，
曰
yuē
：有
yǒu
心
xīn
哉
zāi
！擊
j ī
(击j ī
) 磬qìng
乎
hū
！
39. Tatkala Nabi di Negeri Wei - Wee, menabuh semacam alat musik yang dibuat dari
batu. Ketika itu lewatlah seorang yang mendukung keranjang rumput di muka pintu
kediamannya lalu berkata, “Sungguh sepenuh hati memukulnya.”
(Lun Yu - Lun Gi XVIII: 5)
既
j ì
而
é r
曰
yuē
：鄙
b ǐ
哉
zāi
！硜
kēng
( 硁kēng
) 硜kēng
( 硁kēng
) 乎hū
！莫
mò
己
j ǐ
知
zhī
也
yě
，斯
s ī
己
j ǐ
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
深
shēn
則
zé
(则zé
) 厲l ì
(厉l ì
) ，淺qiǎn
(浅qiǎn
) 則zé
(则zé
) 揭j iē
。
Sebentar kemudian berkata pula, “Sungguh jelas! Lagunya merayu seperti berkata
‘Tiada orang yang mengenal Aku!’ Tetapi kalau tidak ada yang mau mengenalNya,
mengapakah tidak dihentikan saja? ‘Menyeberangi sungai, bila airnya dalam,
menyeberanglah beserta pakaian; bila airnya dangkal, boleh menarik pakaian ke
atas’.” (Shi Jing - Si King I.3.9.1)
子
z ǐ
曰
yuē
：果
guǒ
哉
zāi
！末
mò
之
zhī
難
nán
(难nán
) 矣y ǐ
。
Nabi bersabda, “Sungguh tegas orang ini. Tetapi apakah sukarnya kalau hanya
begitu?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：書
shū
(书shū
) 雲yún
(云yún
) ：高gāo
宗
zōng
諒
liàng
( 谅liàng
) 陰yīn
(阴yīn
) ，
三
sān
年
nián
不
bú
言
yán
。何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 也yě
？
40. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Di dalam Shu Jing - Su King (Kitab Hikayat) tertulis
‘Raja Gao Zong - Koo Cong dalam masa berkabung tiga tahun tidak berbicara di
sidang! Mengapakah begitu?” (Shu Jing - Su King IV: 8)
子
z ǐ
曰
yuē
：何
hé
必
b ì
高
gāo
宗
zōng
，古
gǔ
之
zhī
人
rén
皆
j iē
然
rán
。
君
jūn
薨
hōng
，百
bǎi
官
guān
總
zǒng
( 总zǒng
) 己j ǐ
以
y ǐ
廳
tīng
(听tīng
) 於yū
(于yú
) 冢
zhǒng
宰
zǎi
，三
sān
年
nián
。
Nabi bersabda, “Ini bukan hanya Gao Zong - Koo Cong saja, orang-orang kuno
semua menjalankannya. Bila raja mangkat, seratus jawatan itu membereskan
persoalan-persoalan sendiri. Selama tiga tahun itu perdana menterinyalah yang
memimpin.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 上
shàng
好
hǎo
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，則zé
(则zé
) 民mín
易
y ì
使
shǐ
也
yě
。
41. Nabi bersabda, “Bila yang berkedudukan tinggi menyukai kesusilaan, niscaya
mudah menyuruh rakyat mengikutinya.”
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 君jūn
子
z ǐ
。子
z ǐ
曰
yuē
：修
xiū
己
j ǐ
以
y ǐ
敬
jìng
。
42. Zi Lu - Cu Lo bertanya tantang seorang Jun Zi - Kun Cu, Nabi bersabda, “Ia
membina dirinya dengan penuh hormat.”
曰
yuē
：如
r ú
斯
s ī
而
é r
已
y ǐ
乎
hū
？曰
yuē
：修
xiū
己
j ǐ
以
y ǐ
安
ān
人
rén
。
“Setelah dapat berbuat demikian lalu bagaimana?”
“Ia membina diri untuk memberi sentosa kepada orang lain.”
曰
yuē
：如
r ú
斯
s ī
而
é r
已
y ǐ
乎
hū
？
曰
yuē
：修
xiū
己
j ǐ
以
y ǐ
安
ān
百
bǎi
姓
xìng
。
修
xiū
己
j ǐ
以
y ǐ
安
ān
百
bǎi
姓
xìng
，堯
yáo
(尧yáo
) 舜shùn
其
q í
猶
yóu
(犹yóu
) 病bìng
諸
zhū
(诸zhū
) ！
“Setelah dapat berbuat demikian lalu bagaimana?”
“Ia membina diri untuk memberi sentosa kepada segenap rakyat. Membina diri untuk
dapat memberi sentosa kepada seluruh rakyat, meskipun Yao - Giau dan Shun - Sun
masih khawatir belum dapat melaksanakan dengan sempurna. “
(Lun Yu - Lun Gi VI: 30).
原
yuán
壤
rǎng
夷
y í
俟
s ì
。
43. Yuan Rang - Gwan Chiang jongkok di jalan (mencegat Nabi lewat).
子
z ǐ
曰
yuē
：幼
yòu
而
é r
不
bú
孫
sūn
(孙sūn
) 弟d ì
， 長
cháng
( 长zháng
) 而é r
無
wú
(无wú
) 述shù
焉
yān
，
老
lǎo
而
é r
不
bú
死
s ǐ
，是
shì
為
wéi
(为wèi
) 賊zéi
(贼zéi
) 。以y ǐ
杖
zhàng
叩
kòu
其
q í
脛
jìng
(胫jìng
) 。
Nabi bersabda, “Ketika masih muda kamu tidak patuh, setelah dewasa tidak ada
sesuatu yang dapat kau berikan kepada masyarakat dan setelah tua tidak mau mati;
sesungguhnya engkau ini pencuri (Kebajikan).” Lalu dengan tongkatnya dipukul kaki
orang itu.
闕
què
(阙què
) 黨dǎng
( 党dǎng
) 童tóng
子
z ǐ
將
jiāng
( 将jiāng
) 命mìng
。
或
huò
問
wèn
(问wèn
) 之zhī
，曰
yuē
：益
y ì
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
44. Seorang anak dari Que Dang - Khwat Tong, oleh Nabi sering disuruh menyambut
tamu-tamu. Ada seorang bertanya, “Majukah anak ini dalam pelajaran?”
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
居
j ū
於
yū
(于yú
) 位wèi
也
yě
，
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
與
yǔ
(与yǔ
) 先xiān
生
shēng
並
bìng
( 并bìng
) 行xíng
也
yě
，
非
fēi
求
qiú
益
y ì
者
zhě
也
yě
，欲
yù
速
sù
成
chéng
者
zhě
也
yě
。
Nabi bersabda, “Ia sering kulihat duduk di atas-atas dan suka berjalan bersama
orang-orang yang berkedudukan tinggi. Dia bukan seorang anak yang maju,
melainkan hanya ingin seperti orang-orang besar.”
JILID XV. 衛
wèi
(卫wèi
) 靈líng
(灵líng
) 公gōng
- (WEE LING KONG - NAMA)
衛
wèi
(卫wèi
) 靈ling
(灵líng
) 公gōng
問
wèn
(问wèn
) 陳chén
( 陈chén
) 於yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
。
孔
kǒng
子
z ǐ
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：俎
zǔ
豆
dòu
之
zhī
事
shì
，則
zé
(则zé
) 嘗
cháng
( 尝cháng
) 聞wén
(闻wén
) 之zhī
矣
y ǐ
。
軍
jūn
(军jūn
) 旅l ǚ
之
zhī
事
shì
，未
wèi
之
zhī
學
xué
(学xué
) 也yě
。 明
míng
日
r ì
遂
suì
行
xíng
。
1. Raja muda Ling - Ling dari Negeri Wei - Wee bertanya cara mengatur barisan
kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu. Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Tentang cara
mengatur Zu - Coo dan Dou - Too (alat-alat sembahyang) Aku pernah mendengar,
namun hal mengatur barisan Aku belum pernah belajar.” Esok harinya lalu
meninggalkan negeri itu. (Lun Yu - Lun Gi XIV: 19).
在
zài
陳
chén
( 陈chén
) 絕jué
(绝jué
) 糧liáng
( 粮liáng
) ， 從cóng
( 从cóng
) 者zhě
病
bìng
，莫
mò
能
néng
興
xìng
(兴xìng
) 。
2. Di Negeri Chen - Tien rombongan Nabi kehabisan bekal makanan sehingga
beberapa murid menderita sakit dan tidak dapat bangun.
子
z ǐ
路
l ù
愠
yùn
見
jiàn
(见jiàn
) 曰yuē
：君
jūn
子
z ǐ
亦
y ì
有
yǒu
窮
qióng
( 穷qióng
) 乎hū
？
Zi Lu - Cu Lo dengan kurang senang berkata, “Layakkah seorang Jun Zi - Kun Cu
menderita semacam ini?”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
固
gù
窮
qióng
( 穷qióng
) 。小xiǎo
人
rén
窮
qióng
( 穷qióng
) ，斯s ī
濫
làn
(滥làn
) 矣y ǐ
。
Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu tahan dalam penderitaan; seorang
Xiao Ren - Siau Jien, berbuat yang tidak karuan bila menderita.”
(Lun Yu - Lun Gi V: 22).
子
z ǐ
曰
yuē
：賜
s ì
(赐s ì
) 也yě
！
女
r u
以
y ǐ
予
yǔ
為
wéi
(为wéi
) 多duō
學
xué
(学xué
) 而é r
識
shí
(识shí
) 之zhī
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ？
3. Nabi bersabda, “Si - Su, tentu engkau menyangka Aku ini banyak sekali belajar dan
menghafalkan bukan?”
对
duì
曰
yuē
：然
rán
，非
fēi
與
yǔ
(与yǔ
) ？
“Ya, bukankah memang begitu?”
曰
yuē
：非
fēi
也
yě
。予
yǔ
壹
y ī
(一y ī
) 以y ǐ
貫
guàn
( 贯guàn
) 之zhī
。
“Bukan. Aku berpegang pada satu yang menembusi semuanya.”
(Lun Yu - Lun Gi IV. 15).
子
z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
知
zhī
德
dé
者
zhě
鮮
xiǎn
(鲜xiǎn
) 矣y ǐ
。
4. Nabi bersabda, “You - Yu, sesungguhnya jaranglah yang benar-benar mengerti
akan Kebajikan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：無
wú
(无wú
) 為wéi
(为wéi
) 而é r
治
zhì
者
zhě
，其
q í
舜
shùn
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ！
夫
f ū
何
hé
為
wéi
(为wéi
) 哉zāi
？ 恭
gōng
己
j ǐ
正
zhèng
南
nán
面
miàn
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
5. Nabi bersabda, “Orang yang dapat memerintah negerinya dengan tanpa berbuat
apa-apa, hanya Raja Shun - Sun kiranya. Apakah yang dilakukannya? Tidak lebih
hanya dengan sungguh-sungguh dan hormat menghadap ke Selatan menerima
menteri-menterinya.”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 行xíng
。
6. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya bagaimanakah layak tingkah lakunya.
(Lun Yu - Lun Gi VII: 20)
子
z ǐ
曰
yuē
：言
yán
忠
zhōng
信
xìn
，行
xíng
篤
dǔ
(笃dǔ
) 敬jìng
，
雖
suī
(虽suī
) 蠻mán
( 蛮mán
) 貊mò
之
zhī
邦
bāng
行
xíng
矣
y ǐ
。
言
yán
不
bú
忠
zhōng
信
xìn
，行
xíng
不
bú
篤
dǔ
(笃dǔ
) 敬jìng
，雖
suī
(虽suī
) 州zhōu
里
l ǐ
行
xíng
乎
hū
哉
zāi
？
Nabi bersabda, “Perkataanmu hendaklah kaupegang dengan Satya dan Dapat
Dipercaya; perbuatanmu hendaklah kau perhatikan sungguh-sungguh. Dengan
demikian di daerah Man - Ban dan Mo - Bek pun, tingkah lakumu dapat diterima.
Kalau perkataanmu tidak kau pegang dengan Satya dan Dapat Dipercaya, perbuatan
tidak kau perhatikan sungguh-sungguh, sekalipun di kampung halaman sendiri
mungkinkah dapat diterima?
立
l ì
則
zé
(则zé
) 見jiàn
(见jiàn
) 其q í
參
cān
於
yū
(于yú
) 前qián
也
yě
，
在
zài
舆
yú
則
zé
(则zé
) 見jiàn
(见jiàn
) 其q í
倚
y ǐ
於
yū
(于yú
) 衡héng
也
yě
，夫
f ū
然
rán
後
hòu
(后hòu
) 行xíng
。
Kalau engkau sedang berdiri, hendaklah hal ini kau bayangkan seolah-olah di
mukamu, kalau sedang naik kereta bayangkan seolah-olah hal ini tampak di atas
gandaran keretamu. Dengan demikian tingkah lakumu dapat diterima.”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 書shū
(书shū
) 諸zhū
(诸zhū
) 紳shēn
( 绅shēn
) 。
Zi Zhang - Cu Tiang lalu mencatat kata-kata itu pada ikat pinggangnya.
子
z ǐ
曰
yuē
：直
zhí
哉
zāi
史
shǐ
魚
yú
(鱼yú
) ！ 邦bāng
有
yǒu
道
dào
，如
r ú
矢
shǐ
。 邦
bāng
無
wú
(无wú
) 道dào
，如
r ú
矢
shǐ
。
7. Nabi bersabda, “Sungguh jujurlah Shi Yu - Su Gi itu. Negara dalam Jalan Suci, ia
berbuat lurus seperti anak panah; Negara ingkar dari Jalan Suci, perbuatannya tetap
lurus seperti anak panah.
君
jūn
子
z ǐ
哉
zāi
蘧
qú
伯
bó
玉
yù
！ 邦
bāng
有
yǒu
道
dào
，則
zé
(则zé
) 仕shì
。
邦
bāng
無
wú
(无wú
) 道dào
，(则zé
) 可kě
卷
juǎn
而
é r
懷
huái
(怀huái
) 之zhī
。
“Sungguh seorang Jun Zi - Kun Cu, Qu Bo Yu - Ki Pik Giok itu. Negara di dalam Jalan
Suci, ia tampil ke muka memangku jabatan; Negara ingkar dari Jalan Suci, ia rela
menyimpan pandangan hidupnya di dalam hati.” (Lun Yu - Lun Gi XIV: 25)
子
z ǐ
曰
yuē
：可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 言yán
而
é r
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
言
yán
知
zhī
者
zhě
，失
shī
人
rén
。
不
bù
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 言yán
而
é r
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
言
yán
，失
shī
言
yán
。知
zhī
者
zhě
不
bú
失
shī
人
rén
，亦
y ì
不
bú
失
shī
言
yán
。
8. Nabi bersabda, “Kepada orang yang patut diajak bicara, tidak mau mengajaknya
bicara; ini berarti kehilangan orang. Kepada yang tidak patut diajak bicara, diajaknya
bicara; ini berarti kehilangan kata-kata. Seorang yang Bijaksana tidak akan
kehilangan orang maupun kata-kata.”
子
z ǐ
曰
yuē
：志
zhì
士
shì
仁
rén
人
rén
，無
wú
(无wú
) 求qiú
生
shēng
以
y ǐ
害
hài
仁
rén
，
有
yǒu
殺
shā
(杀shā
) 身shēn
以
y ǐ
成
chéng
仁
rén
。
9. Nabi bersabda, “Seorang yang bercita-cita menjadi siswa dalam Cinta Kasih, tidak
inginkan hidup bila itu membahayakan Cinta Kasih. Bahkan ada yang mengorbankan
dirinya untuk menyempurnakan Cinta Kasih itu.” (Lun Yu - Lun Gi IV: 2)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 為wéi
(为wéi
) 仁rén
。
子
z ǐ
曰
yuē
： 工
gōng
欲
yù
善
shàn
其
q í
事
shì
，必
b ì
先
xiān
利
l ì
其
q í
器
q ì
。
居
j ū
是
shì
邦
bāng
也
yě
，事
shì
其
q í
大
dà
夫
f u
之
zhī
賢
xiàn
(贤xián
) 者zhě
，
友
yǒu
其
q í
士
shì
之
zhī
仁
rén
者
zhě
。
10. Zi Gong - Cu Khong bertanya bagaimanakah melaksanakan Cinta Kasih. Nabi
bersabda, “Seorang tukang yang ingin bekerja baik-baik, lebih dahulu
menyempurnakan alat-alatnya. Maka hidup di suatu Negara hendaklah dapat
mengabdi kepada pembesar yang Bijaksana dan berkawan dengan para Siswa di
dalam Cinta Kasih.”
顏
yán
(颜yán
) 淵yuān
( 渊yuān
) 問wèn
(问wèn
) 為wéi
(为wéi
) 邦bāng
。
11. Yan Yuan - Gan Yan bertanya bagaimanakah mengatur pemerintahan.
子
z ǐ
曰
yuē
：行
xíng
夏
xià
之
zhī
时
shí
，
Nabi bersabda, “Pakailah penanggalan Dinasti Xia - He.”
乘
chéng
殷
yīn
之
zhī
輅
l ù
(辂l ù
) ，
“Gunakanlah ukuran kereta Kerajaan Yin - Ien.”
服
f ú
周
zhōu
之
zhī
冕
miǎn
，
“Kenakanlah topi kebesaran Kerajaan Zhou - Ciu.”
樂
yuè
(乐yuè
) 則zé
(则zé
) 韶sháo
舞
wǔ
。
“Bersukalah di dalam musik Shao - Siau dan Wu - Bu.”
放
fàng
鄭
zhèng
( 郑zhèng
) 聲
shēng
( 声shēng
) ， 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 佞nìng
人
rén
。
鄭
zhèng
( 郑zhèng
) 聲
shēng
( 声shēng
) 淫yín
， 佞
nìng
人
rén
殆
dài
。
“Jauhkanlah musik Negeri Zheng - Ting dan Jauhilah orang-orang yang pandai
memutar lidah. Musik Negeri Zheng - Ting itu membangkitkan nafsu dan orang-orang
yang pandai memutar lidah itu membahayakan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：人
rén
無
wú
(无wú
) 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 慮l ǜ
(虑l ǜ
) ，必b ì
有
yǒu
近
jìn
憂
yōu
(忧yōu
) 。
12. Nabi bersabda, “Bila orang tidak mau berfikir tentang kemungkinan yang masih
jauh, kesusahan itu tentu sudah berada di dekatnya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：已
y ǐ
矣
y ǐ
乎
hū
！吾
wú
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 好hǎo
德
dé
如
r ú
好
hào
色
sè
者
zhě
也
yě
。
13. Nabi bersabda, “Ah, sudah! Aku belum pernah melihat seseorang yang mencintai
Kebajikan seperti mencintai keelokan.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 臧
zāng
文
wén
仲
zhòng
，其
q í
竊
qiè
(窃qiè
) 位wèi
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) ！
知
zhī
柳
liǔ
下
xià
惠
huì
之
zhī
賢
xiàn
(贤xiàn
) 而é r
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 立l ì
也
yě
。
14. Nabi bersabda, “Zang Wen Zhong - Cong Bun Tiong nampaknya bukan seorang
yang tepat untuk memangku jabatan. Ia mengetahui Liu Xia Hui - Liu He Hui
bijaksana, tetapi tidak mau memberinya kedudukan.“ (Lun Yu - Lun Gi XVIII: 2)
子
z ǐ
曰
yuē
： 躬
gōng
自
z ì
厚
hòu
而
é r
薄
báo
責
zé
(责zé
) 於yū
(于yú
) 人rén
，
則
zé
(则zé
) 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 怨yuàn
矣
y ǐ
。
15. Nabi bersabda, “Bersikap keras kepada diri sendiri dan bersikap lunak kepada
orang lain, akan menjauhkan sesalan orang.”
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
曰
yuē
如
r ú
之
zhī
何
hé
如
r ú
之
zhī
何
hé
者
zhě
，吾
wú
末
mò
如
r ú
之
zhī
何
hé
也
yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
16. Nabi bersabda, “Orang yang tidak mau bertanya ‘Apakah yang harus kulakukan?
Apakah yang harus kulakukan?’ Aku tidak tahu apa yang harus Kulakukan
terhadapnya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：群
qún
居
j ū
終
zhōng
( 终zhōng
) 日r ì
，言
yán
不
bù
及
j í
義
y ì
(义y ì
) ，
好
hǎo
行
xíng
小
xiǎo
慧
huì
，難
nán
(难nán
) 矣y ǐ
哉
zāi
！
17. Nabi bersabda, “Orang yang berkumpul sepanjang hari, tetapi yang dibicarakan
tiada yang berhubungan dengan Kebenaran, melainkan hanya ribut akan hal-hal kecil,
sungguh sukar orang-orang semacam itu.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
義
y ì
(义y ì
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 質zhì
(质zhì
) ，禮l ǐ
(礼l ǐ
) 以y ǐ
行
xíng
之
zhī
，
孫
sūn
(孙sūn
) 以y ǐ
出
chū
之
zhī
，信
xìn
以
y ǐ
成
chéng
之
zhī
，君
jūn
子
z ǐ
哉
zāi
！
18. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu memegang Kebenaran sebagai pokok
pendiriannya. Kesusilaan sebagai pedoman perbuatannya, mengalah dalam
pergaulan dan menyempurnakan diri dengan Laku Dapat Dipercaya. Demikianlah
Jun Zi - Kun Cu.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
病
bìng
無
wú
(无wú
) 能néng
焉
yān
，不
bú
病
bìng
人
rén
之
zhī
不
bú
己
j ǐ
知
zhī
也
yě
。
19. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu susah kalau tidak mempunyai
kecakapan; tetapi, tidak susah bila orang lain tidak mau mengenalnya.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
疾
j í
沒
mo
(没mo
) 世shì
而
é r
名
míng
不
bù
稱
chēng
( 称chèn
) 焉yān
。
20. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu tidak hanya khawatir setelah mati
namanya tidak disebut-sebut lagi.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
求
qiú
諸
zhū
(诸zhū
) 己j ǐ
，小
xiǎo
人
rén
求
qiú
諸
zhū
(诸zhū
) 人rén
。
21. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu menuntut diri sendiri, seorang Xiao Ren
- Siau Jien menuntut orang lain.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
矜
jīn
而
é r
不
bú
爭
zhèng
( 争zhèng
) ，群qún
而
é r
不
bú
黨
dǎng
( 党dǎng
) 。
22. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu mau berlomba, tetapi tidak mau berebut.
Mau berkumpul, tetapi tidak mau berkomplot.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
不
bú
以
y ǐ
言
yán
舉
j u
(举j ǔ
) 人rén
，不
bú
以
y ǐ
人
rén
廢
fèi
(废fèi
) 言yán
。
23. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu tidak memuji seseorang karena
kata-katanya, dan tidak menyia-nyiakan kata-kata karena orangnya.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
：
有
yǒu
壹
y ī
(一y ī
) 言yán
而
é r
可
kě
以
y ǐ
終
zhōng
( 终zhōng
) 身shēn
行
xíng
之
zhī
者
zhě
乎
hū
？
24. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Adakah suatu kata yang boleh menjadi pedoman
sepanjang hidup?”
子
z ǐ
曰
yuē
：其
q í
恕
shù
乎
hū
？己
j ǐ
所
suǒ
不
bù
欲
yù
，勿
wù
施
shī
於
yū
(于yú
) 人rén
。
Nabi bersabda, “Itulah Tepa Sarira! Apa yang diri sendiri tiada inginkan, janganlah
diberikan kepada orang lain.” (Da Xue - Thai Hak IX: 4)
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
之
zhī
於
yū
(于yú
) 人rén
也
yě
，誰
shuí
(谁shuí
) 毁huǐ
(谁shuí
) 譽yù
(誉yù
) ？
如
r ú
有
yǒu
所
suǒ
譽
yù
(誉yù
) 者zhě
，其
q í
有
yǒu
所
suǒ
試
shì
(试shì
) 矣y ǐ
。
25. Nabi bersabda, “Terhadap seseorang, siapakah yang Kucela? Siapakah yang
Kupuji? Kalau ada yang Kupuji, tentu karena Aku sudah mengujinya benar-benar.”
斯
s ī
民
mín
也
yě
，三
sān
代
dài
之
zhī
所
suǒ
以
y ǐ
直
zhí
道
dào
而
é r
行
xíng
也
yě
。
“Orang-orang (yang Kupuji) itulah yang meletakkan dasar tiga Kerajaan itu
melaksanakan Jalan Suci yang lurus.”
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
猶
yóu
(犹yóu
) 及j í
史
shǐ
之
zhī
闕
què
(阙què
) 文wén
也
yě
，
有
yǒu
馬
mǎ
(马mǎ
) 者zhě
借
j iè
人
rén
乘
chéng
之
zhī
，今
jīn
亡
wáng
矣
y ǐ
夫
f ū
！
26. Nabi bersabda, “Aku pernah menjumpai pengarang Hikayat yang masih
mengosongkan beberapa bagian karangannya. Ada pula orang yang mempunyai
kuda, mau meminjamkan kepada orang lain. Sayang semangat-semangat demikian
saat ini tiada lagi.”
子
z ǐ
曰
yuē
：巧
qiǎo
言
yán
亂
luàn
(乱luàn
) 德dé
，小
xiǎo
不
bù
忍
rěn
則
zé
(则zé
) 亂luàn
(乱luàn
) 大dà
謀
móu
( 谋móu
) 。
27. Nabi bersabda, “Orang yang pandai memutar lidah akan mengacaukan Kebajikan.
Kalau orang tidak mau menanggung kesukaran-kesukaran kecil, ia akan merusakkan
perkara-perkara besar.”
子
z ǐ
曰
yuē
：從
cóng
( 众zhòng
) 惡wu
(恶wu
) 之zhī
，必
b ì
察
chá
焉
yān
。從
cóng
( 众zhòng
) 好hǎo
之
zhī
，必
b ì
察
chá
焉
yān
。
28. Nabi bersabda, “Yang dibenci umum harus diperiksa, yang disukai umum harus
diperiksa pula.”
子
z ǐ
曰
yuē
：人
rén
能
néng
弘
hóng
道
dào
，非
fēi
道
dào
弘
hóng
人
rén
。
29. Nabi bersabda, “Oranglah yang harus mengembangkan Jalan Suci, bukan Jalan
Suci yang mengembangkan orang.”
子
z ǐ
曰
yuē
：過
guò
(过guò
) 而é r
不
bú
改
gǎi
，是
shì
謂
wèi
(谓wèi
) 過guò
(过guò
) 矣y ǐ
。
30. Nabi bersabda, “Bersalah tetapi tidak mau memperbaiki, inilah benar-benar
kesalahan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
嘗
cháng
( 尝cháng
) 終
zhōng
( 终zhōng
) 日r ì
不
bú
食
shí
， 終
zhōng
( 终zhōng
) 夜yè
不
bú
寢
qǐn
(寝qǐn
) ，
以
y ǐ
思
s ī
，無
wú
(无wú
) 益y ì
，不
bù
如
r ú
學
xué
(学xué
) 也yě
。
31. Nabi bersabda, “Aku pernah sepanjang hari tidak makan dan sepanjang malam
tidak tidur merenungkan sesuatu. Ini ternyata tak berguna, lebih baik belajar.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
謀
móu
( 谋móu
) 道dào
不
bú
謀
móu
( 谋móu
) 食shí
。
耕
gēng
也
yě
，餒
něi
(馁něi
) 在zài
其
q í
中
zhōng
矣
y ǐ
。學
xué
(学xué
) 也yě
，祿
l ù
(禄l ù
) 在zài
其
q í
中
zhōng
矣
y ǐ
。
君
jūn
子
z ǐ
憂
yōu
(忧yōu
) 道dào
不
bú
憂
yōu
(忧yōu
) 貧pín
(贫pín
) 。
32. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu mengutamakan Jalan Suci, tidak
mengutamakan soal makan. Orang bercocok tanam, mungkin juga masih dapat
kelaparan; orang belajar, mungkin juga mendapatkan kedudukan. Seorang Jun Zi -
Kun Cu susah kalau tidak dapat hidup dalam Jalan Suci, tidak susah karena miskin.”
子
z ǐ
曰
yuē
：知
zhī
及
j í
之
zhī
，仁
rén
不
bù
能
néng
守
shǒu
之
zhī
，
雖
suī
(虽suī
) 得dé
之
zhī
，必
b ì
失
shī
之
zhī
。
33. Nabi bersabda, “Seorang yang pandai, meski tidak memegang teguh Cinta Kasih,
mungkin berhasil pula usahanya; tetapi akhirnya pasti hilang pula.”
知
zhī
及
j í
之
zhī
，仁
rén
能
néng
守
shǒu
之
zhī
，不
bú
莊
zhuāng
( 庄zhuāng
) 以y ǐ
蒞
l ì
(莅l ì
) 之zhī
，
則
zé
(则zé
) 民mín
不
bú
敬
jìng
。
Meskipun pandai dan dapat memegang teguh Cinta Kasih; bila tidak berwibawa,
rakyat tidak mau menaruh hormat.
知
zhī
及
j í
之
zhī
，仁
rén
能
néng
守
shǒu
之
zhī
， 莊
zhuāng
( 庄zhuāng
) 以y ǐ
蒞
l ì
(莅l ì
) 之zhī
，
動
dòng
( 动dòng
) 之zhī
不
bú
以
y ǐ
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，未wèi
善
shàn
也
yě
。
Meskipun pandai, teguh di dalam Cinta Kasih dan berwibawa; bila tindakannya tidak
berdasarkan Kesusilaan, itu belum sempurna baik.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
不
bù
可
kě
小
xiǎo
知
zhī
，而
é r
可
kě
大
dà
受
shòu
也
yě
。
小
xiǎo
人
rén
不
bù
可
kě
大
dà
受
shòu
，而
é r
可
kě
小
xiǎo
知
zhī
也
yě
。
34. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu mungkin tidak dapat terkenal di dalam
perkara-perkara kecil, tetapi dapat diberi beban melaksanakan perkara besar.
Seorang Xiao Ren - Siau Jien tidak dapat diberi beban melaksanakan perkara besar,
tetapi mungkin dapat terkenal di dalam perkara-perkara kecil.”
子
z ǐ
曰
yuē
：民
mín
之
zhī
於
yū
(于yú
) 仁rén
也
yě
， 甚
shèn
於
yū
(于yú
) 水shuǐ
火
huǒ
。
水
shuǐ
火
huǒ
，吾
wú
見
jiàn
(见jiàn
) 蹈dǎo
而
é r
死
s ǐ
者
zhě
矣
y ǐ
，未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 蹈dǎo
仁
rén
而
é r
死
s ǐ
者
zhě
也
yě
。
35. Nabi bersabda, “Cinta Kasih bagi rakyat adalah lebih dari kebutuhannya akan air
dan api. Aku pernah melihat orang mati karena masuk ke dalam air atau api, tetapi
Aku belum pernah melihat orang mati menempuh Cinta Kasih.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 當
dang
( 当dāng
) 仁rén
不
bú
讓
ràng
( 让ràng
) 於yū
(于yú
) 师shī
。
36. Nabi bersabda, “Dalam menempuh peri Cinta Kasih, janganlah kalah dengan
guru.”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
貞
zhēn
( 贞zhēn
) 而é r
不
bú
諒
liàng
( 谅liàng
) 。
37. Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu mengutamakan hal-hal yang penting
bukan hal-hal yang remeh.”
子
z ǐ
曰
yuē
：事
shì
君
jūn
，敬
jìng
其
q í
事
shì
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 其q í
食
shí
。
38. Nabi bersabda, “Di dalam mengabdi kepada pemimpin, bersungguh-sungguhlah
di dalam melaksanakan tugas dan belakangkanlah soal makan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：有
yǒu
教
jiào
無
wú
(无wú
) 類lèi
(类lèi
) 。
39. Nabi bersabda, “Ada pendidikan, tiada perbedaan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：道
dào
不
bù
同
tóng
，不
bú
相
xiāng
為
wéi
(为wéi
) 謀móu
( 谋móu
) 。
40. Nabi bersabda, “Kalau berlainan Jalan Suci, tidak usah saling berdebat.”
子
z ǐ
曰
yuē
：辭
c í
(辞c í
) ，達dá
(达dá
) 而é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
41. Nabi bersabda, “Di dalam menulis sesuatu, cukup bila tepat dengan yang
dimaksudkan.”
師
shī
(师shī
) 冕miǎn
見
jiàn
(见jiàn
) ，及j í
階
j iē
(阶j iē
) ，子z ǐ
曰
yuē
：階
j iē
(阶j iē
) 也yě
。
及
j í
席
x í
，子
z ǐ
曰
yuē
：席
x í
也
yě
。皆
j iē
坐
zuò
，子
z ǐ
告
gào
之
zhī
曰
yuē
： 某
mǒu
在
zài
斯
s ī
， 某
mǒu
在
zài
斯
s ī
。
42. Guru musik Mian - Bian menjumpai Nabi. Ketika sampai di ambang pintu, Nabi
bersabda, “ini sudah di ambang pintu!” Setelah sampai di tempat duduk. Nabi
bersabda, “Kita sudah sampai di tempat duduk.” Setelah duduk Nabi memberitahu,
“Ini si Anu, ini si Anu.”
師
shī
(师shī
) 冕miǎn
出
chū
，子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 曰yuē
：
與
yǔ
(与yǔ
) 師shī
(师shī
) 言yán
之
zhī
，道
dào
與
yǔ
(与yǔ
) ？
Setelah Guru Musik Mian - Bian pergi, Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Demikiankah
cara melayani seorang guru musik yang buta?”
子
z ǐ
曰
yuē
：然
rán
。固
gù
相
xiàng
師
shī
(师shī
) 之zhī
道
dào
也
yě
。
Nabi menjawab, “Benar, demikianlah kita harus membantu seorang guru musik (yang
buta).”
JILID XVI. 季
j ì
氏
shì
- (KWI SI - NAMA)
季
j ì
氏
shì
將
jiāng
( 将jiāng
) 伐f á
顓
zhuān
( 颛zhuān
) 臾yú
。
1. Keluarga Ji - Kwi menyiapkan tentara untuk menyerang daerah Zhuan Yu -
Cwan Ji.
冉
rǎn
有
yǒu
，季
j ì
路
l ù
見
jiàn
(见jiàn
) 於yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
，
曰
yuē
：季
j ì
氏
shì
將
jiāng
( 将jiāng
) 有yǒu
事
shì
於
yū
(于yú
) 顓
zhuān
( 颛zhuān
) 臾yú
。
Ran You - Jiam Yu dan Ji Lu - Kwi Lo menghadap Nabi Kong Zi - Khong Cu dan
melaporkan, “Keluarga Ji - Kwi hendak menggempur daerah Zhuan Yu - Cwan Ji.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：求
qiú
！無
wú
(无wú
) 乃nǎi
爾
ě r
(尔ě r
) 是shì
過
guò
(过guò
) 與yǔ
(与yǔ
) ？
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Qiu - Kiu, bukankah ini karena kesalahanmu?”
夫
f ū
顓
zhuān
( 颛zhuān
) 臾yú
，昔
x ī
者
zhě
先
xiān
王
wáng
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 東dōng
( 东dōng
) 蒙
méng
主
zhǔ
，
且
qiě
在
zài
邦
bāng
域
yù
之
zhī
中
zhōng
矣
y ǐ
，是
shì
社
shè
稷
j ì
之
zhī
臣
chén
也
yě
，何
hé
以
y ǐ
伐
f á
為
wéi
(为wéi
) ？
“Pembesar daerah Zhuan Yu - Cwan Ji dahulu oleh raja almarhum diberi tugas
memimpin upacara sembahyang di gunung Dong Meng - Tong Bong. Daerah ini
bukankah masuk daerah sendiri? Dan pembesarnyapun menteri kerajaan sendiri,
mengapakah perlu digempur?”
冉
rǎn
有
yǒu
曰
yuē
：夫
f ū
子
z ǐ
欲
yù
之
zhī
，吾
wú
二
è r
臣
chén
者
zhě
，皆
j iē
不
bú
欲
yù
也
yě
。
Ran You - Jiam Yu berkata, “ini ialah kehendak Ji Sun - Kwi Sun. kami berdua tidak
menghendakinya.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：求
qiú
！周
zhōu
任
rèn
有
yǒu
言
yán
曰
yuē
：陳
chén
( 陈chén
) 力l ì
就
j iù
列
liè
，不
bù
能
néng
者
zhě
止
zhǐ
。
危
wēi
而
é r
不
bú
持
chí
，顛
diān
(颠diān
) 而é r
不
bú
扶
f ú
，則
zé
(则zé
) 將jiāng
( 将jiāng
) 焉yān
用
yòng
彼
b ǐ
相
xiāng
矣
y ǐ
？
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Qiu - Kiu, dahulu seorang bernama Zhou Ren -
Ciu Jiem pernah berkata ‘Kalau dapat menunjukkan kemampuanmu, bekerjalah.
Kalau tidak dapat, berhentilah.’ Seumpama menuntun orang buta, tetapi tidak mau
memegang bila orang itu terhuyung-huyung, dan tidak mau menolong bila orang itu
jatuh. Apakah gunanya?”
且
qiě
爾
ě r
(尔ě r
) 言yán
過
guò
(过guò
) 矣y ǐ
！
虎
hǔ
兕
s ì
出
chū
於
yū
(于yú
) 柙xiá
，龜
guī
(龟guī
) 玉yù
毁
huǐ
於
yū
(于yú
) 櫝dú
(犊dú
) 中
zhōng
，
是
shì
誰
shuí
(谁shuí
) 之zhī
過
guò
(过guò
) 與yǔ
(与yǔ
) ？
“Kata-katamu sungguh-sungguh salah, seumpama orang yang diberi tugas menjaga
harimau atau badak, tetapi membiarkannya lepas dari kurungan; disuruh menjaga
kura-kura atau batu Yu - Giok, tetapi dibiarkan rusak ditempatnya; siapakah yang
harus disalahkan?”
冉
rǎn
有
yǒu
曰
yuē
：今
jīn
夫
f ū
顓
zhuān
( 颛zhuān
) 臾yú
，固
gù
而
é r
近
jìn
於
yū
(于yú
) 費fèi
(费fèi
) ，
今
jīn
不
bú
取
qǔ
，後
hòu
(后hòu
) 世shì
必
b ì
為
wéi
(为wéi
) 子z ǐ
孫
sūn
(孙sūn
) 憂yōu
(忧yōu
) 。
Ran You - Jiam Yu berkata, “pada saat ini daerah Zhuan Yu - Cwan Ji terus
memperkuat benteng-bentengnya lagi pula sangat dekat dengan daerah Bi - Pi; kalau
tidak dirampas sekarang, kelak akan menyusahkan anak cucu.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：求
qiú
！君
jūn
子
z ǐ
疾
j í
夫
f ū
舍
shě
曰
yuē
欲
yù
之
zhī
而
é r
必
b ì
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
辭
c í
(辞c í
) 。
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Qiu - Kiu, seorang Jun Zi - Kun Cu itu benci akan
perbuatan menutupi ketamakan dengan berdalih-dalih.
丘
qiū
也
yě
聞
wén
(闻wén
) 有yǒu
國
guó
(国guó
) 有yǒu
家
j iā
者
zhě
，不
bú
患
huàn
寡
guǎ
而
é r
患
huàn
不
bú
均
jūn
，
不
bú
患
huàn
貧
pín
(贫pín
) 而é r
患
huàn
不
bù
安
ān
。
蓋
gài
(盖gài
) 均jūn
無
wú
(无wú
) 貧pín
(贫pín
) ，和hé
無
wú
(无wú
) 寡guǎ
，安
ān
無
wú
(无wú
) 傾qīng
( 倾qīng
) 。
“Apa yang pernah Qiu - Khiu (Nabi Kong Zi - Khong Cu) dengar, tidak peduli seorang
pangeran atau seorang Kepala Keluarga, ia tidak perlu khawatir kekurangan harta
benda, hanya perlu khawatir kalau-kalau tidak ada keadilan. Tidak perlu khawatir
karena miskin, hanya perlu khawatir kalau-kalau tidak ada perasaan sentosa. Kalau
ada keadilan, tiada persoalan kemiskinan; kalau ada persatuan, tidak ada persoalan
kekurangan orang; dan kalau ada perasaan sentosa, niscaya tidak ada bahaya yang
perlu ditakuti.”
夫
f ū
如
r ú
是
shì
，故
gù
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 人rén
不
bù
服
f ú
，則
zé
(则zé
) 修xiū
文
wén
德
dé
以
y ǐ
來
lái
(来lái
) 之zhī
。
既
j ì
来
lái
之
zhī
，則
zé
(则zé
) 安ān
之
zhī
。
“Kalau dengan cara ini orang yang jauh masih tidak mau tunduk, tariklah dengan
membina Kebudayaan dan Kebajikan. Setelah datang berilah hidup sentosa.”
今
jīn
由
yóu
與
yǔ
(与yǔ
) 求qiú
也
yě
，相
xiāng
夫
f ū
子
z ǐ
，遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 人rén
不
bù
服
f ú
而
é r
不
bù
能
néng
來
lái
(来lái
) 也yě
，
邦
bāng
分
fēn
崩
bēng
離
l í
(离l í
) 析x ī
而
é r
不
bù
能
néng
守
shǒu
也
yě
，
而
é r
謀
móu
( 谋móu
) 動dòng
( 动dòng
) 干gān
戈
gē
於
yū
(于yú
) 邦bāng
内
nèi
。
“Sekarang kamu You - Yu dan Qiu - Kiu, sebagai menteri, tidak dapat menundukkan
orang yang di tempat jauh sehingga tidak mau datang; negeri terpecah-pecah kamu
tidak bisa menolong, bahkan akan menggerakkan perisai dan tombak untuk
menindas daerah sendiri.”
吾
wú
恐
kǒng
季
j ì
孫
sūn
(孙sūn
) 之zhī
憂
yōu
(忧yōu
) ，不bù
在
zài
顓
zhuān
( 颛zhuān
) 臾yú
，
而
é r
在
zài
蕭
xiāo
(萧xiāo
) 牆
qiáng
( 墙qiáng
) 之zhī
内
nèi
也
yě
。
“Aku khawatir kesukaran yang dialami Ji Sun - Kwi Sun ini bukan karena daerah
Zhuan Yu - Cwan Ji melainkan kekalutan di dalam keluarga sendiri!”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：天
tiān
下
xià
有
yǒu
道
dào
，則
zé
(则zé
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) 征
zhēng
伐
f á
自
z ì
天
tiān
子
z ǐ
出
chū
。
天
tiān
下
xià
無
wú
(无wú
) 道dào
，則
zé
(则zé
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) 征
zhēng
伐
f á
自
z ì
諸
zhū
(诸zhū
) 侯hóu
出
chū
。
自
z ì
(诸zhū
) 侯hóu
出
chū
，蓋
gài
(盖gài
) 十shí
世
shì
希
x ī
不
bú
失
shī
矣
y ǐ
。
自
z ì
大
dà
夫
f u
出
chū
，五
wǔ
世
shì
希
x ī
不
bú
失
shī
矣
y ǐ
。
陪
péi
臣
chén
執
zhí
(执zhí
) 國guó
(国guó
) 命mìng
，三
sān
世
shì
希
x ī
不
bú
失
shī
矣
y ǐ
。
2. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Bila dunia di dalam Jalan Suci, hal Kesusilaan,
Musik dan menggerakkan tentara untuk menghukum ditetapkan oleh Raja. Bila dunia
ingkar dari Jalan Suci, hal Kesusilaan, Musik dan menggerakkan tantara untuk
menghukum ditetapkan oleh para raja muda. Bila kekuasaan ini sudah jatuh di tangan
raja muda, dalam sepuluh generasi jarang dapat meneruskan kekuasaannya lagi; bila
kekuasaannya itu kemudian jatuh ke tangan para pembesar, kiranya lima generasi
saja jarang yang dapat melanjutkannya; dan bila kekuasaannya itu dipegang oleh
pegawai para pembesar itu, kiranya tiga generasi saja tidak dapat melanjutkannya.
天
tiān
下
xià
有
yǒu
道
dào
，則
zé
(则zé
) 政
zhèng
不
bù
在
zài
大
dà
夫
f u
。
Bila dunia di dalam Jalan Suci, kekuasaan pemerintahan tidak akan jatuh ke tangan
pembesar-pembesar.
天
tiān
下
xià
有
yǒu
道
dào
，則
zé
(则zé
) 庶shù
人
rén
不
bú
議
y ì
(议y ì
) 。
Bila dunia di dalam Jalan Suci, rakyat tidak akan berkasak-kusuk.
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：
祿
l ù
(禄l ù
) 之zhī
去
qù
公
gōng
室
shì
，五
wǔ
世
shì
矣
y ǐ
。
政
zhèng
逮
dǎi
於
yū
(于yú
) 大dà
夫
f u
，四
s ì
世
shì
矣
y ǐ
。
故
gù
夫
f ū
三
sān
桓
huán
之
zhī
子
z ǐ
孫
sūn
(孙sūn
) 微wēi
矣
y ǐ
。
3. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Pemerintahan Negeri (Lu - Lo) sudah lima
generasi lepas dari tangan raja muda, kekuasaan tiga Keluarga Besar itu kini sudah
empat generasi jatuh ke tangan pembantunya; maka kekuasaan anak cucunya sudah
sangat lemah.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：益
y ì
者
zhě
三
sān
友
yǒu
，損
sǔn
(损sǔn
) 者zhě
三
sān
友
yǒu
。
友
yǒu
直
zhí
，友
yǒu
諒
liàng
( 谅liàng
) ，友yǒu
多
duō
聞
wén
(闻wén
) ，益y ì
矣
y ǐ
。
友
yǒu
便
biàn
辟
p ì
，友
yǒu
善
shàn
柔
róu
，友
yǒu
便
biàn
佞
nìng
，損
sǔn
(损sǔn
) 矣y ǐ
。
4. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Ada tiga macam sahabat yang membawa
faedah dan ada tiga macam sahabat yang membawa celaka. Seorang sahabat yang
lurus, yang jujur dan yang berpengetahuan luas, akan membawa faedah. Seorang
sahabat yang licik, yang lemah dalam hal-hal baik dan hanya pandai memutar lidah,
akan membawa celaka.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：益
y ì
者
zhě
三
sān
樂
yao
(乐yao
) ，損sǔn
(损sǔn
) 者zhě
三
sān
樂
yao
(乐yao
) 。
樂
yao
(乐yao
) 節j ié
(节j ié
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 樂yuè
(乐yuè
) ，樂yao
(乐yao
) 道dào
人
rén
之
zhī
善
shàn
，
樂
yao
(乐yao
) 多duō
賢
xiàn
(贤xiàn
) 友yǒu
，益
y ì
矣
y ǐ
。
樂
yao
(乐yao
) 驕jiāo
(骄jiāo
) 樂l è
(乐l è
) ，樂yao
(乐yao
) 佚y ì
遊
yóu
(游yóu
) ，
樂
yao
(乐yao
) 宴yàn
乐
l è
，损
sǔn
矣
y ǐ
。
5. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Ada tiga macam kesukaan yang membawa
faedah dan ada tiga macam kesukaan yang membawa celaka. Suka memahami
Kesusilaan dan Musik, suka membicarakan perbuatan baik orang lain dan suka
bersahabat dengan orang-orang bijaksana, akan membawa faedah. Suka akan
kesombongan dan kemewahan, suka bermalas-malas dan berkeliaran, dan suka
berpesta pora yang tiada artinya, akan membawa celaka.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：侍
shì
於
yū
(于yú
) 君jūn
子
z ǐ
有
yǒu
三
sān
愆
qiān
。
言
yán
未
wèi
及
j í
之
zhī
而
é r
言
yán
，謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
躁
zào
。
言
yán
及
j í
之
zhī
而
é r
不
bú
言
yán
，謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
(隐yǐn
) 。
未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 顏yán
(颜yán
) 色sè
而
é r
言
yán
，謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
瞽
gǔ
。
6. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Melayani seorang pemimpin ada tiga
kesalahan yang mudah terlakukan. Berbicara pada saat belum seharusnya bicara,
inilah yang dinamai lancang; di dalam hal yang seharusnya berbicara tetapi tidak mau
bicara, inilah yang dinamai menyembunyikan rahasia; berbicara sesuka hati tanpa
memperhatikan wajah, inilah yang dinamai buta.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
有
yǒu
三
sān
戒
j iè
。少
shǎo
之
zhī
时
shí
，血
xuè
氣
q ì
(气q ì
) 未wèi
定
dìng
，戒
j iè
之
zhī
在
zài
色
sè
。
及
j í
其
q í
壯
zhuàng
( 壮zhuàng
) 也yě
，血
xuè
氣
q ì
(气q ì
) 方fāng
剛
gāng
( 刚gāng
) ，
戒
j iè
之
zhī
在
zài
鬥
dòu
(斗dòu
) 。及j í
其
q í
老
lǎo
也
yě
，血
xuè
氣
q ì
(气q ì
) 既j ì
衰
shuāi
，戒
j iè
之
zhī
在
zài
得
de
。
7. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda,”Ada tiga hal yang sangat diperhatikan oleh
seorang Jun Zi - Kun Cu. Pada waktu muda, di kala semangat masih berkobar-kobar,
ia berhati-hati dalam masalah asmara; setelah cukup dewasa, dikala badan sedang
kuat-kuatnya dan semangat membaja, ia menjaga diri terhadap perselisihan; dan
setelah tua, di kala semangat sudah lemah, ia hati-hati terhadap ketamakan.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
有
yǒu
三
sān
畏
wèi
。
畏
wèi
天
tiān
命
mìng
，畏
wèi
大
dà
人
ren
，畏
wèi
聖
shèng
( 圣shèng
) 人rén
之
zhī
言
yán
。8. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu memuliakan tiga hal:
memuliakan Firman Tian - Thian Yang Maha Esa, memuliakan orang-orang besar dan
memuliakan sabda para Nabi.
小
xiǎo
人
rén
不
bú
知
zhī
天
tiān
命
mìng
而
é r
不
bú
畏
wèi
也
yě
。狎
xiá
大
dà
人
ren
。
侮
wǔ
聖
shèng
( 圣shèng
) 人rén
之
zhī
言
yán
。
“Seorang Xiao Ren - Siau Jien tidak mengenal dan tidak memuliakan Firman Tian -
Thian, meremehkan orang-orang besar dan mempermainkan sabda para Nabi.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
： 生
shēng
而
é r
知
zhī
之
zhī
者
zhě
， 上
shàng
也
yě
。
學
xué
(学xué
) 而é r
知
zhī
之
zhī
者
zhě
，次
c ì
也
yě
，困
kùn
而
é r
學
xué
(学xué
) 之zhī
，
又
yòu
其
q í
次
c ì
也
yě
。困
kùn
而
é r
不
bú
學
xué
(学xué
) ，民mín
斯
s ī
為
wéi
(为wéi
) 下xià
矣
y ǐ
。
9. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Orang yang sejak lahir sudah bijaksana, inilah
orang tingkat teratas. Orang yang belajar lalu bijaksana, ialah orang tingkat ke dua.
Orang yang setelah menanggung sengsara lalu insyaf dan mau belajar, inilah orang
tingkat ke tiga. Dan orang yang sekalipun sudah menanggung sengsara, tetapi tidak
mau insyaf untuk belajar, ialah orang yang paling rendah di antara rakyat.”
(Zhong Yong - Tiong Yong XIX: 9).
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
有
yǒu
九
j iǔ
思
s ī
。
視
shì
(视shì
) 思s ī
明
míng
，聽
ting
(听tīng
) 思s ī
總
zǒng
( 聪cōng
) ，色sè
思
s ī
溫
wēn
(温wēn
) ，
貌
mào
思
s ī
恭
gōng
，言
yán
思
s ī
忠
zhōng
，事
shì
思
s ī
敬
jìng
，疑
y í
思
s ī
問
wèn
(问wèn
) ，
忿
fèn
思
s ī
難
nán
(难nán
) ，見jiàn
(见jiàn
) 得dé
思
s ī
義
y ì
(义y ì
) 。
10. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Ada sembilan hal yang dipikirkan seorang
Jun Zi - Kun Cu. Tentang melihat sesuatu, selalu dipikirkan sudahkah benar-benar
terang; tentang mendengar sesuatu, selalu dipikirkan sudahkah benar-benar jelas;
tentang wajahnya selalu dipikirkan sudahkah ramah-tamah; tentang sikapnya, selalu
dipikirkan sudahkah penuh hormat; tentang kata-katanya, selalu dipikirkan sudahkah
penuh Satya; tentang pekerjaannya, selalu dipikirkan sudahkah dilakukan dengan
sungguh-sungguh; di dalam menjumpai keragu-raguan, selalu dipikirkan sudahkah
dapat bertanya baik-baik; di dalam marah, selalu dipikirkan benar-benar kesukaran
yang diakibatkannya; dan di dalam melihat keuntungan, selalu dipikirkan sudahkah
sesuai dengan Kebenaran.”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：見
jiàn
(见jiàn
) 善shàn
如
r ú
不
bù
及
j í
，
見
jiàn
(见jiàn
) 不bú
善
shàn
如
r ú
探
tàn
湯
tāng
( 汤tāng
) 。
吾
wú
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
人
rén
矣
y ǐ
，吾
wú
聞
wén
(闻wén
) 其q í
語
yǔ
(语yǔ
) 矣y ǐ
。
11. Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “’Melihat kebaikan, takut tidak dapat
mencapai; melihat ketidak baikan, merasa bagai tercelup air mendidih’, orang seperti
ini penuh Kujumpai sesuai dengan kata-kata yang Kudengar ini.
隱
yǐn
(隐yǐn
) 居j ū
以
y ǐ
求
qiú
其
q í
志
zhì
，行
xíng
義
y ì
(义y ì
) 以y ǐ
達
dá
(达dá
) 其q í
道
dào
。
吾
wú
聞
wén
(闻wén
) 其q í
語
yǔ
(语yǔ
) 矣y ǐ
，未
wèi
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
人
rén
也
yě
。
“’Menyembunyikan diri untuk memupuk cita, menjalankan Kebenaran untuk
menempuh Jalan Suci’. Hal ini pernah Kudengar, tetapi tidak pernah Kujumpai
orangnya.”
齊
q í
(齐q í
) 景jǐng
公
gōng
有
yǒu
馬
mǎ
(马mǎ
) 千qiān
駟
s ì
(驷s ì
) ，死s ǐ
之
zhī
日
r ì
，
民
mín
無
wú
(无wú
) 德dé
而
é r
稱
chēng
( 称chēng
) 焉yān
。
伯
bó
夷
y í
，叔
shū
齊
q í
(齐q í
) 餓è
(饿è
) 於yū
(于yú
) 首shǒu
陽
yáng
( 阳yáng
) 之zhī
下
xià
，
民
mín
到
dào
於
yū
(于yú
) 今jīn
稱
chēng
( 称chēng
) 之zhī
。其
q í
斯
s ī
之
zhī
謂
wèi
(谓wèi
) 與yǔ
(与yǔ
) ！
12. Raja muda Jing - King dari Negeri Qi - Cee mempunyai empat ribu ekor kuda yang
baik, tetapi pada saat matinya tiada rakyat yang menyerukan Kebajikannya. Bo Yi -
Pik I dan Shu Qi - Siok Cee mati kelaparan di kaki gunung Shou Yang - Siu Yang,
tetapi rakyat sampai kini masih tetap menyebut-nyebutnya. Sesungguhnya bukanlah
harta yang menentukan, melainkan perbuatan yang membedakan. Bukankah
demikian maksudnya?” (Lun Yu - Lun Gi XII: 10)
陳
chén
( 陈chén
) 亢kàng
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 伯bó
魚
yú
(鱼yú
)
曰
yuē
：子
z ǐ
亦
y ì
有
yǒu
異
y ì
(异y ì
) 聞wén
(闻wén
) 乎hū
？
13. Chen Gang - Tien Khong bertanya kepada Bo Yu - Pik Gi, “Pernahkah kamu
mendapatkan pelajaran yang istimewa?”
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：未
wèi
也
yě
。
嘗
cháng
( 尝cháng
) 獨dú
(独dú
) 立l ì
，鯉
l ǐ
(鲤l ǐ
) 趨qū
(趋qū
) 而é r
過
guò
(过guò
) 庭tíng
。
曰
yuē
：學
xué
(学xué
) 詩shī
(诗shī
) 乎hū
？對
duì
(对duì
) 曰yuē
：未
wèi
也
yě
。
不
bú
學
xué
(学xué
) 詩shī
(诗shī
) ，無wú
(无wú
) 以y ǐ
言
yán
。Dijawab, “Tidak, Hanya suatu ketika tatkala Beliau sedang berdiri di ruangan, pernah
Li - Li hendak melaluiNya cepat-cepat; tanyaNya, ‘Sudahkah engkau mempelalari
Kitab Sanjak (Shi Jing - Si King)?’ Kujawab ‘Belum’. Lalu sabdaNya, ‘Kalau engkau
tidak mempelajari Kitab Sanjak (Shi Jing - Si King), engkau tidak akan tahu
bagaimana bercakap sebaik-baiknya’.”
鯉
l ǐ
(鲤l ǐ
) 退tuì
而
é r
學
xué
(学xué
) 詩shī
(诗shī
) 。
Li - Li lalu kembali dan sejak itu mempelajari Kitab Sanjak (Shi Jing - Si King).
他
t ā
日
r ì
，又
yòu
獨
dú
(独dú
) 立l ì
，鯉
l ǐ
(鲤l ǐ
) 趨qū
(趋qū
) 而é r
過
guò
(过guò
) 庭tíng
。
曰
yuē
：學
xué
(学xué
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 乎hū
？對
duì
(对duì
) 曰yuē
：未
wèi
也
yě
。
不
bú
學
xué
(学xué
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，無wú
(无wú
) 以y ǐ
立
l ì
。
鯉
l ǐ
(鲤l ǐ
) 退tuì
而
é r
學
xué
(学xué
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 。聞wén
(闻wén
) 斯s ī
二
è r
者
zhě
。
“Pada hari lain, Beliau juga berdiri di ruangan dan Li - Li hendak melaluiNya
cepat-cepat; tanyaNya, ‘Sudahkah engkau mempelajari Kitab Kesusilaan (Li Jing -
Lee King)?’ Kujawab ‘Belum’ lalu sabdaNya, ‘Kalau engkau tidak mempelajari Kitab
Kesusilaan (Li Jing - Lee King), tidak akan teguh pribadimu’. Maka Li - Li kembali
masuk dan sejak itu mempelajari Kitab Kesusilaan (Li Jing - Lee King). Dua hal inilah
yang kudengar dari Beliau.”
陳
chén
( 陈chén
) 亢kàng
退
tuì
而
é r
喜
x ǐ
曰
yuē
：問
wèn
(问wèn
) 壹y ī
(一y ī
) 得dé
三
sān
。
聞
wén
(闻wén
) 詩shī
(诗shī
) ，聞wén
(闻wén
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，
又
yòu
聞
wén
(闻wén
) 君jūn
子
z ǐ
之
zhī
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 其q í
子
z ǐ
也
yě
。
Setelah pergi dengan gembira Chen Gang - Tien Khong berkata, “Sekali bertanya aku
mendapatkan tiga hal, yakni: Mendengar tentang Kitab Sanjak, Kitab Kesusilaan dan
bagaimana seorang Jun Zi - Kun Cu itu tidak memanjakan anakNya.”
邦
bāng
君
jūn
之
zhī
妻
q ī
，君
jūn
稱
chēng
( 称chēng
) 之zhī
曰
yuē
夫
f ū
人
rén
，
夫
f ū
人
rén
自
z ì
稱
chēng
( 称chēng
) 曰yuē
小
xiǎo
童
tóng
，
邦
bāng
人
rén
稱
chēng
( 称chēng
) 之zhī
曰
yuē
君
jūn
夫
f ū
人
rén
，
稱
chēng
( 称chēng
) 諸zhū
(诸zhū
) 異y ì
(异y ì
) 邦bāng
曰
yuē
寡
guǎ
小
xiǎo
君
jūn
，
異
y ì
(异y ì
) 邦bāng
人
rén
稱
chēng
( 称chēng
) 之zhī
亦
y ì
曰
yuē
君
jūn
夫
f ū
人
rén
。
14. Istri seorang raja, dipanggil Fu Ren - Hu Jien oleh sang raja, dan Fu Ren - Hu Jien
itu memanggil dirinya sendiri Xiao Tong - Siau Tong. Rakyat memanggilnya
Jun Fu Ren - Kun Hu Jien, tetapi terhadap orang luar negeri rakyat menyebutkan
Fu Ren - Hu Jien itu Gua Xiao Jun - Kwa Siau Kun, orang luar negeri menyebutnya
juga Jun Fu Ren - Kun Hu Jien.
JILID XVII. 陽
yáng
(阳yáng
) 貨huò
(货huò
) - (YANG HO - NAMA)
陽
yáng
( 阳yáng
) 貨huò
(货huò
) 欲yù
見
jiàn
(见jiàn
) 孔kǒng
子
z ǐ
， 孔
kǒng
子
z ǐ
不
bú
見
jiàn
(见jiàn
) 。
歸
guī
(归guī
) 孔kǒng
子
z ǐ
豚
tún
。
孔
kǒng
子
z ǐ
時
shí
(时shí
) 其q í
亡
wáng
也
yě
而
é r
往
wǎng
拜
bài
之
zhī
，遇
yù
諸
zhū
(诸zhū
) 塗t u
(涂t ú
) 。
1. Yang Huo - Yang Ho ingin bertemu dengan Nabi Kong Zi - Khong Cu, tetapi Nabi
Kong Zi - Khong Cu tidak mau menjumpainya. Ia lalu mengirim seekor babi panggang
ketika Beliau tidak di rumah. Nabi Kong Zi - Khong Cu pun mencari saat Yang Huo -
Yang Ho tidak di rumah, datang untuk mengucapkan terima kasih. Tetapi mereka
berjumpa di tengah jalan.
謂
wèi
(谓wèi
) 孔kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：來
lái
(来lái
) ！予yǔ
與
yǔ
(与yǔ
) 爾ě r
(尔ě r
) 言yán
。
曰
yuē
：懷
huái
(怀huái
) 其q í
寶
bǎo
(宝bǎo
) 而é r
迷
mí
其
q í
邦
bāng
，可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 仁rén
乎
hū
？
曰
yuē
：不
bù
可
kě
。好
hǎo
從
cóng
( 从cóng
) 事shì
而
é r
亟
j í
失
shī
時
shí
(时shí
) ，
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 知zhī
乎
hū
？曰
yuē
：不
bù
可
kě
。日
r ì
月
yuè
逝
shì
矣
y ǐ
，歲
suì
(岁suì
) 不bú
我
wǒ
與
yǔ
(与yǔ
) 。
Yang Huo - Yang Ho berkata kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu, “Kemarilah, aku ingin
berbicara denganMu. Kalau seseorang menyimpan mestikanya yang berharga dan
membiarkan negerinya berantakan, dapatkah ia dinamai seorang yang berperi Cinta
Kasih?” “tidak!” “Kalau ada seseorang yang mau memangku jabatan, tetapi selalu
salah mencari waktu yang tepat, dapatkah ia dinamai seorang yang bijaksana?”
“Tidak!” “Ingatlah, hari dan bulan terus berlalu, umurpun tidak mau menanti!”
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：諾
nuò
(诺nuò
) 。吾wú
將
jiāng
( 将jiāng
) 仕shì
矣
y ǐ
。
Nabi Kong Zi bersabda, “Benar, Akupun akan memangku jabatan!”
子
z ǐ
曰
yuē
：性
xìng
相
xiāng
近
jìn
也
yě
，習
x í
(习x í
) 相
xiāng
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 也yě
。
2. Nabi bersabda, “Watak Sejati itu saling mendekatkan, kebiasaan saling
menjauhkan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：唯
wéi
上
shàng
知
zhī
與
yǔ
(与yǔ
) 下xià
愚
yú
不
bú
移
y í
。
3. Nabi bersabda, “Hanya orang yang paling bijaksana dan yang paling bodoh saja
tidak dapat diubah.”
子
z ǐ
之
zhī
武
wǔ
城
chéng
，聞
wén
(闻wén
) 弦xián
歌
gē
之
zhī
聲
shēng
( 声shēng
) 。
4. Ketika Nabi sampai di kota Wu Cheng - Bu Sing (yang diperintah oleh Zi You -
Cu Yu) mendengar suara musik dan nyanyi.
夫
f ū
子
z ǐ
莞
wǎn
爾
ě r
(尔ě r
) 而é r
笑
xiào
曰
yuē
：割
gē
雞
j ī
(鸡j ī
) 焉yān
用
yòng
牛
niú
刀
dāo
？
Dengan gembira dan tersenyum Nabi bersabda, “Mengapakah memotong ayam
sampai menggunakan golok pemotong lembu?”
子
z ǐ
遊
yóu
(游you
) 對duì
(对duì
) 曰yuē
：
昔
x ī
者
zhě
偃
yǎn
也
yě
聞
wén
(闻wén
) 諸zhū
(诸zhū
) 夫f ū
子
z ǐ
曰
yuē
：
君
jūn
子
z ǐ
學
xué
(学xué
) 道dào
則
zé
(则zé
) 愛(爱à i
) 人rén
，小
xiǎo
人
rén
學
xué
(学xué
) 道dào
則
zé
(则zé
) 易y ì
使
shǐ
也
yě
。
Zi You - Cu Yu menjawab, “Dahulu Yan - Yan mendengar Guru bersabda, ‘Seorang
pembesar bila mau belajar menempuh Jalan Suci, niscaya akan dapat benar-benar
mencintai rakyatnya; dan rakyat jelata bila mau belajar menempuh Jalan Suci,
niscaya akan mudah diberi tugas’.”
子
z ǐ
曰
yuē
：二
è r
三
sān
子
z ǐ
！
偃
yǎn
之
zhī
言
yán
是
shì
也
yě
。前
qián
言
yán
戲
x ì
(戏x ì
) 之zhī
耳
ě r
。
Nabi bersabda, “Hai, murid-murid, ucapan Yan - Yan ini benar, kata-kataKu tadi hanya
untuk kelakar saja.”
公
gōng
山
shān
弗
f ú
擾
rǎo
(扰rǎo
) 以y ǐ
費
fèi
(费fèi
) 畔pàn
， 召
zhào
，子
z ǐ
欲
yù
往
wǎng
。
5. Gong Shan Fu Rao - Kong San Hut Jiau yang berkuasa di daerah Bi - Pi
memberontak dan mengundang Nabi untuk membantunya. Nabi ingin menjumpainya.
子
z ǐ
路
l ù
不
bú
說
yue
(说yue
) ，曰yuē
：末
mò
之
zhī
也
yě
已
y ǐ
，何
hé
必
b ì
公
gōng
山
shān
氏
shì
之
zhī
之
zhī
也
yě
！
Zi Lu - Cu Lo dengan tidak senang berkata, ‘Kita tidak mendapat kedudukan,
ya sudahlah! Mengapakah harus pergi ke tempat Gong Shan Fu Rao -
Kong San Hut Jiau?”
子
z ǐ
曰
yuē
：夫
f ū
召
zhào
我
wǒ
者
zhě
，而
é r
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 徒t ú
哉
zāi
？
如
r ú
有
yǒu
用
yòng
我
wǒ
者
zhě
，吾
wú
其
q í
為
wéi
(为wéi
) 東dōng
( 东dōng
) 周zhōu
乎
hū
！
Nabi bersabda, “Masakan tanpa alasankah orang itu mengundangKu? Kalau orang
mau mempekerjakan Aku, bukankah boleh membangun kembali Negara Zhou - Ciu
Timur ini?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 仁rén
於
yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
。
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
： 能
néng
行
xíng
五
wǔ
者
zhě
於
yū
(于yú
) 天tiān
下
xià
，為
wéi
(为wéi
) 仁rén
矣
y ǐ
。
請
qǐng
(请qǐng
) 問wèn
(问wèn
) 之zhī
。
6. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu tentang Cinta Kasih,
Nabi Kong Zi - Khong Cu menjawab, “Kalau orang dimanapun dapat melaksanakan
lima pedoman itu, dialah dapat dinamai berperi Cinta Kasih.” “Mohon bertanya lebih
lanjut.”
曰
yuē
： 恭
gōng
， 寬
kuān
( 宽kuān
) ，信xìn
，敏
mǐn
，惠
huì
。
恭
gōng
則
zé
(则zé
) 不bú
侮
wǔ
，
寬
kuān
( 宽kuān
) 則zé
(则zé
) 得dé
眾
zhòng
( 众zhòng
) ，
信
xìn
則
zé
(则zé
) 人rén
任
rèn
焉
yān
，敏
mǐn
則
zé
(则zé
) 有yǒu
功
gōng
，惠
huì
則
zé
(则zé
) 足zú
以
y ǐ
使
shǐ
人
rén
。
“Yaitu kalau orang dapat berlaku: Hormat, Lapang Hati, Dapat Dipercaya, Cekatan,
dan Bermurah Hati. Orang yang berlaku Hormat, niscaya tidak terhina; yang Lapang
Hati, niscaya mendapat simpati umum; yang Dapat Dipercaya, niscaya mendapat
kepercayaan orang; yang Cekatan, niscaya berhasil pekerjaannya; dan yang
Bermurah Hati niscaya diturut perintahnya.” (Lun Yu - Lun Gi XX: 1/9).
佛
b i
肸
x ì
召
zhào
，子
z ǐ
欲
yù
往
wǎng
。
7. Bi Xi - Piet Hiet menyampaikan undangan; Nabi ingin menjumpainya.
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：昔
x ī
者
zhě
由
yóu
也
yě
聞
wén
(闻wén
) 諸zhū
(诸zhū
) 夫f ū
子
z ǐ
曰
yuē
：
親
qīn
(亲qīn
) 於yū
(于yú
) 其q í
身
shēn
為
wéi
(为wéi
) 不bú
善
shàn
者
zhě
，君
jūn
子
z ǐ
不
bú
入
r ù
也
yě
。
佛
b i
肸
x ì
以
y ǐ
中
zhōng
牟
móu
畔
pàn
，子
z ǐ
之
zhī
往
wǎng
也
yě
，如
r ú
之
zhī
何
hé
？
Zi Lu - Cu Lo berkata, “Dahulu You - Yu mendengar Guru bersabda, ‘Kepada orang
yang suka berbuat tidak baik, seorang Jun Zi - Kun Cu tidak mau mendatanginya’.
Bi Xi - Piet Hiet itu pemberontak dan merampas daerah Zhong Mou - Tiong Bo, Kalau
Guru pergi ke sana, apa kata orang?”
子
z ǐ
曰
yuē
：然
rán
！有
yǒu
是
shì
言
yán
也
yě
。
不
bú
曰
yuē
堅
jiān
(坚jiān
) 乎hū
？磨
mó
而
é r
不
bú
磷
lín
。
不
bú
曰
yuē
白
bái
乎
hū
？涅
niè
而
é r
不
bù
缁
z ī
。
Nabi bersabda, “Benar, Aku pernah berkata demikian, tetapi bukankah tersebut pula
‘Benda yang benar-benar keras, sekalipun digosok, tidak akan menipis. Yang
benar-benar putih, sekalipun dicelup, tidak akan hitam’.
吾
wú
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 匏páo
瓜
guā
也
yě
哉
zāi
？焉
yān
能
néng
繫
j ì
(系x ì
) 而é r
不
bú
食
shí
！
“Apakah Aku harus menjadi buah labu pahit yang hanya digantung tanpa dimakan?”
子
z ǐ
曰
yuē
：由
yóu
也
yě
！女
r u
聞
wén
(闻wén
) 六liù
言
yán
六
liù
蔽
b ì
矣
y ǐ
乎
hū
？對
duì
(对duì
) 曰yuē
：未
wèi
也
yě
。
8. Nabi bersabda, “You - Yu, pernahkah engkau mendengar tentang enam perkara
dengan enam cacatnya?” Dijawab, “Belum!”
居
j ū
！吾
wú
語
yǔ
(语yǔ
) 女r u
。
好
hǎo
仁
rén
不
bù
好
hǎo
學
xué
(学xué
) ，其q í
蔽
b ì
也
yě
愚
yú
。
好
hǎo
知
zhī
不
bù
好
hǎo
學
xué
(学xué
) ，其q í
蔽
b ì
也
yě
蕩
tāng
( 荡dàng
) 。
好
hǎo
信
xìn
不
bú
好
hào
學
xué
(学xué
) ，其q í
蔽
b ì
也
yě
賊
zéi
(贼zéi
) 。
好
hǎo
直
zhí
不
bù
好
hǎo
學
xué
(学xué
) ，其q í
蔽
b ì
也
yě
絞
jiǎo
(绞jiǎo
) 。
好
hǎo
勇
yǒng
不
bù
好
hǎo
學
xué
(学xué
) ，其q í
蔽
b ì
也
yě
亂
luàn
(乱luàn
) 。
好
hǎo
剛
gāng
( 刚gāng
) 不bù
好
hǎo
學
xué
(学xué
) ，其q í
蔽
b ì
也
yě
狂
kuáng
。
“Duduklah! Kuberi tahu kamu. Orang yang suka Cinta Kasih tetapi tidak suka belajar,
ia akan menanggung cacat: bodoh. Yang suka Kebijaksanaan tetapi tidak suka belajar,
ia akan menanggung cacat: kalut jalan fikiran. Yang suka sifat Dapat Dipercaya tetapi
tidak suka belajar, ia akan menanggung cacat: menyusahkan diri sendiri. Yang suka
Kejujuran tetapi tidak suka belajar, ia akan menanggung cacat: menyakiti hati orang
lain. Yang suka sifat Berani tetapi tidak suka belajar, ia akan menanggung cacat:
mengacau. Dan, yang suka sifat keras tetapi tidak suka belajar, ia akan menanggung
cacat: ganas.”
子
z ǐ
曰
yuē
：小
xiǎo
子
z ǐ
何
hé
莫
mò
學
xué
(学xué
) 夫f ū
詩
shī
(诗shī
) ？
詩
shī
(诗shī
) 可kě
以
y ǐ
興
xìng
(兴xìng
) ，可kě
以
y ǐ
觀
guān
( 观guān
) ，可kě
以
y ǐ
群
qún
，可
kě
以
y ǐ
怨
yuàn
。
9. Nabi bersabda, “Murid-murid, mengapakah kamu tidak mempelajari Kitab Sanjak
(Shi Jing – Si King)? Dengan mempelajari Kitab Sanjak (Shi Jing - Si King), kamu
akan dapat mengambangkan fikiran, dapat mawas diri, beroleh pedoman pergaulan
dan mengatasi kesedihan.
邇
ě r
(迩ě r
) 之zhī
事
shì
父
f ù
， 遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 之zhī
事
shì
君
jūn
。
多
duō
識
shí
(识shí
) 於yū
(于yú
) 鳥niǎo
(鸟niǎo
) 獸shòu
( 兽shòu
) 草cǎo
木
mù
之
zhī
名
míng
。
“Dalam hal yang dekat, dapat kau gunakan untuk mengabdi kepada orang tuamu dan
dalam hal yang jauh, dapat kau gunakan untuk mengabdi kepada pemimpin; lebih
jauh kami akan mengenal nama-nama burung, hewan, rumput dan pohon-pohonan.”
子
z ǐ
謂
wèi
(谓wèi
) 伯bó
魚
yú
(鱼yú
) 曰yuē
：
女
r u
為
wéi
(为wéi
) 周zhōu
南
nán
召
shào
南
nán
矣
y ǐ
乎
hū
？
人
rén
而
é r
不
bú
為
wéi
(为wèi
) 周zhōu
南
nán
召
shào
南
nán
，
其
q í
猶
yóu
(犹yóu
) 正
zhèng
牆
qiáng
( 墙qiáng
) 面miàn
而
é r
立
l ì
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ！
10. Nabi bersabda kepada Bo Yu - Pik Gi, “Sudahkah engkau mempelajari Sanjak
Zhou Nan - Ciu Lam dan Shao Nan - Tiau Lam? Seseorang yang tidak mempelajari
Sanjak Zhou Nan - Ciu Lam dan Shao Nan - Tiau Lam, ia seperti orang yang hanya
berdiri menghadap dinding rumah.” (Shi Jing - Si King I. 1, I. 2)
子
z ǐ
曰
yuē
：禮
l ǐ
(礼l ǐ
) 雲yún
(云yún
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 雲yún
(云yún
) ，玉yù
帛
bó
雲
yún
(云yún
) 乎hū
哉
zāi
！
樂
yuè
(乐yuè
) 雲yún
(云yún
) 樂yuè
(乐yuè
) 雲yún
(云yún
) ， 鐘
zhong
( 钟zhōng
) 鼓gǔ
雲
yún
(云yún
) 乎hū
哉
zāi
！
11. Nabi bersabda, “Orang sering berkata, ‘Kesusilaan! Kesusilaan!’ Tetapi, apakah itu
hanya berarti mempersoalkan (sumbang-menyumbang) batu Yu - Giok, kain sutera
saja? Orang sering berkata, ‘Musik! Musik!’ Apakah itu hanya berarti mempersoalkan
hal menabuh lonceng dan tambur saja?” (Meng Zi - Bing Cu VII B: 37)
子
z ǐ
曰
yuē
：色
sè
厲
l ì
(厉l ì
) 而é r
内
nèi
荏
rěn
，譬
p ì
諸
zhū
(诸zhū
) 小xiǎo
人
rén
，
其
q í
猶
yóu
(犹yóu
) 穿
chuān
窬
yú
之
zhī
盗
dào
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) ！
12. Nabi bersabda, “Seorang yang diluarnya kelihatan keras, tetapi di dalamnya
lemah, ia tak ubahnya seperti orang-orang rendah budi yang menjadi pencuri sedang
melubangi atau melompati dinding rumah.”
子
z ǐ
曰
yuē
： 鄉
xiàng
( 乡xiàng
) 原yuán
，德
dé
之
zhī
賊
zéi
(贼zéi
) 也yě
。
13. Nabi bersabda, “Seorang yang hanya pandai menarik perhatian untuk mendapat
pujian di kampung halamannya, sesungguhnya ialah pencuri Kebajikan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：道
dào
聽
ting
(听tīng
) 而é r
塗
t u
(涂t ú
) 說shuō
( 说shuō
) ，
德
dé
之
zhī
棄
q ì
(弃q ì
) 也yě
。
14. Nabi bersabda, “Mendengar Jalan Suci, lalu menggunakannya hanya sebagai
bahan percakapan sepanjang jalan, sesungguhnya menyia-nyiakan Kebajikan.”
子
z ǐ
曰
yuē
：鄙
b ǐ
夫
f ū
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 事shì
君
jūn
也
yě
與
yǔ
(与yǔ
) 哉zāi
！
15. Nabi bersabda, “Seorang yang berpikiran rendah sukar dikatakan dapat mengabdi
kepada pemimpin.”
其
q í
未
wèi
得
dé
之
zhī
也
yě
， 患
huàn
得
dé
之
zhī
。既
j ì
得
dé
之
zhī
， 患
huàn
失
shī
之
zhī
。
“Sebelum ia memperoleh kedudukan, ia selalu khawatir bagaimana memperolehnya.
Setelah memperoleh kedudukan, ia selalu khawatir kalau-kalau hilang lagi.”
苟
gǒu
患
huàn
失
shī
之
zhī
，無
wú
(无wú
) 所suǒ
不
bù
至
zhì
矣
y ǐ
。
“Orang yang selalu khawatir kehilangan kedudukannya, niscaya tidak segan
melakukan perbuatan apapun.”
子
z ǐ
曰
yuē
：古
gǔ
者
zhě
民
mín
有
yǒu
三
sān
疾
j í
，
今
jīn
也
yě
或
huò
是
shì
之
zhī
亡
wáng
也
yě
。
16. Nabi bersabda, “Jaman dahulu orang mempunyai tiga cacat yang sekarang
mungkin tidak ada lagi.
古
gǔ
之
zhī
狂
kuáng
也
yě
肆
s ì
，今
jīn
之
zhī
狂
kuáng
也
yě
蕩
tāng
( 荡dàng
) 。
古
gǔ
之
zhī
矜
jīn
也
yě
廉
lián
，今
jīn
之
zhī
矜
jīn
也
yě
忿
fèn
戾
l ì
。
古
gǔ
之
zhī
愚
yú
也
yě
直
zhí
，今
jīn
之
zhī
愚
yú
也
yě
詐
zhà
(诈zhà
) 而é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
“Dahulu, kekerasan hati menujukkan tidak puas dengan urusan kecil; sekarang,
kekerasan hati menunjukkan perbuatan sewenang-wenang. Dahulu, keangkuhan me-
nunjukkan Kesucian, sekarang keangkuhan menunjukkan perbuatan jahat dan suka
marah-marah. Dahulu, kebodohan menunjukkan kelurusan; sekarang, kebodohan
menunjukkan banyak akal busuk.”
子
z ǐ
曰
yuē
：巧
qiǎo
言
yán
令
lìng
色
sè
，鮮
xiǎn
(鲜xiān
) 矣y ǐ
仁
rén
。
17. Nabi besabda, “Seorang yang pandai memutar kata-kata dan bermanis muka,
sesungguhnya jarang berperi Cinta Kasih.” (Lun Yu - Lun Gi I: 3)
子
z ǐ
曰
yuē
：惡
wu
(恶wu
) 紫z ǐ
之
zhī
奪
duó
(夺duó
) 朱zhū
也
yě
，
惡
wu
(恶wu
) 鄭
zhèng
( 郑zhèng
) 聲
shēng
( 声shēng
) 之zhī
亂
luàn
(乱luàn
) 雅yǎ
樂
yuè
(乐yuè
) 也yě
，
惡
wu
(恶wu
) 利l ì
口
kǒu
之
zhī
覆
f ù
邦
bāng
家
j iā
者
zhě
。
18. Nabi bersabda, “Aku benci kepada warna ungu yang merebut kedudukan warna
merah asli. Aku benci kepada musik Negeri Zheng - Ting yang merusak keindahan
Musik Pujian. Aku benci kepada orang yang tajam lidah sehingga dapat membawa
kehancuran bagi Negara dan rumah tangga.”
子
z ǐ
曰
yuē
：予
yǔ
欲
yù
無
wú
(无wú
) 言yán
。
19. Nabi bersabda, “Aku ingin tidak usah bicara lagi.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：子
z ǐ
如
r ú
不
bú
言
yán
，
則
zé
(则zé
) 小xiǎo
子
z ǐ
何
hé
述
shù
焉
yān
？
Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Bila Guru tidak mau berbicara lagi, bagaimanakah
murid-murid dapat mengikuti pelajaran?”
子
z ǐ
曰
yuē
：天
tiān
何
hé
言
yán
哉
zāi
？
四
s ì
時
shí
(时shí
) 行xíng
焉
yān
，百
bǎi
物
wù
生
shēng
焉
yān
，天
tiān
何
hé
言
yán
哉
zāi
？
Nabi bersabda, “Berbicaralah Tian - Thian Yang Maha Esa? Empat musim beredar
dan segenap makluk tumbuh. Berbicarakah Tian - Thian Yang Maha Esa?”
孺
r ú
悲
bēi
欲
yù
見
jiàn
(见jiàn
) 孔kǒng
子
z ǐ
， 孔
kǒng
子
z ǐ
辭
c í
(辞c í
) 以y ǐ
疾
j í
。
將
jiāng
( 将jiāng
) 命mìng
者
zhě
出
chū
户
hù
，取
qǔ
瑟
sè
而
é r
歌
gē
，使
shǐ
之
zhī
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
。
20. Ru Bei - Ji Pi ingin menemui Nabi Kong Zi - Khong Cu. Nabi Kong Zi - Khong Cu
menolaknya dengan alasan sakit. Setelah orang yang disuruh memberi keterangan
itu keluar, Nabi Kong Zi - Khong Cu memetik kecapi dan menyanyi, agar didengar
olehnya. (Meng Zi - Bing Cu IIB: 2)
宰
zǎi
我
wǒ
問
wèn
(问wèn
) ：三sān
年
nián
之
zhī
喪
sàng
( 丧sàng
) ，期q ī
已
y ǐ
久
j iǔ
矣
y ǐ
。
21. Zai Wo - Cai Ngo bertanya, “Masa tiga tahun berkabung itu apakah tidak terlalu
lama?”
君
jūn
子
z ǐ
三
sān
年
nián
不
bù
為
wéi
(为wèi
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) ，禮l ǐ
(礼l ǐ
) 必b ì
壞
huài
(坏huài
) 。
三
sān
年
nián
不
bù
為
wéi
(为wèi
) 樂yuè
(乐yuè
) ，樂yuè
(乐yuè
) 必b ì
崩
bēng
。
“Seorang Jun Zi - Kun Cu bila selama tiga tahun tidak mempratekkan adat istiadat,
niscaya rusaklah kebiasaannya yang baik itu. Bila tiga tahun tidak menabuh alat
musiknya, niscaya hilanglah kepandaiannya.
舊
j iù
(旧j iù
) 榖gǔ
(谷gǔ
) 既j ì
没
mo
，新
xīn
榖
gǔ
(谷gǔ
) 既j ì
升
shēng
，
鑽
zuàn
( 钻zuàn
) 燧suì
(隧suì
) 改gǎi
火
huǒ
，期
q ī
可
kě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
“Dalam setahun, hasil bumi yang lama sudah habis, hasil bumi baru
menggantikannya; kayu-kayu untuk bahan bakarpun sudah empat kali berganti-ganti
jenisnya. Bukankah setahun itu sudah cukup?”
子
z ǐ
曰
yuē
：食
shí
夫
f ū
稻
dào
，衣
y ī
夫
f ū
錦
j ǐn
(锦j ǐn
) ，於yū
(于yú
) 女r u
安
ān
乎
hū
？曰
yuē
：安
ān
。
Nabi membalas bertanya, “Dalam jangka waktu yang sedemikian itu, dapatkah kamu
merasa enak memakan nasi yang putih dan mengenakan pakaian yang bersulam?”
Zai Wo - Cai Ngo menjawab, “Dapat!”
女
r u
安
ān
則
zé
(则zé
) 為wéi
(为wéi
) 之zhī
。
夫
f ū
君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
居
j ū
喪
sàng
( 丧sāng
) ，食shí
旨
zhǐ
不
bù
甘
gān
，聞
wén
(闻wén
) 樂yuè
(乐yuè
) 不bú
樂
yuè
(乐yuè
) ，
居
j ū
處
chu
(处chù
) 不bù
安
ān
，故
gù
不
bú
為
wéi
(为wèi
) 也yě
。今
jīn
女
r u
安
ān
則
zé
(则zé
) 為wéi
(为wéi
) 之zhī
。
“Kalau engkau dapat merasa enak, kerjakan! Seorang Jun Zi - Kun Cu melakukan
berkabung karena makan apapun tidak enak, mendengarkan musikpun tidak dapat
merasa gembira, berdiam di manapun tidak merasa enak; itulah mengapa ia
melakukannya. Sekarang kamu sudah dapat merasa enak, kerjakan!”
宰
zǎi
我
wǒ
出
chū
，子
z ǐ
曰
yuē
：予
yǔ
之
zhī
不
bú
仁
rén
也
yě
！
子
z ǐ
生
shēng
三
sān
年
nián
，然
rán
後
hòu
(后hòu
) 免miǎn
於
yū
(于yú
) 父f ù
母
mǔ
之
zhī
懷
huái
(怀huái
) 。
夫
f ū
三
sān
年
nián
之
zhī
喪
sàng
( 丧sàng
) ，天tiān
下
xià
之
zhī
通
tōng
喪
sàng
( 丧sàng
) 也yě
。
予
yǔ
也
yě
，有
yǒu
三
sān
年
nián
之
zhī
愛
à i
(爱à i
) 於yū
(于yú
) 其q í
父
f ù
母
mǔ
乎
hū
？
Setelah Zai Wo - Cai Ngo keluar, Nabi bersabda pula, “Yu - I sungguh tidak berperi
Cinta Kasih. Anak lahir setelah tiga tahun baharu dapat lepas dari asuhan ayah
bundanya, maka berkabung tiga tahun sudah teradatkan di dunia. Mungkinkah Yu - I
tidak mendapatkan cinta orang tuanya tiga tahun?” (Zhong Yong - Tiong Yong XVII. 3)
子
z ǐ
曰
yuē
：饱
bǎo
食
shí
終
zhōng
( 终zhōng
) 日r ì
，無
wú
(无wú
) 所suǒ
用
yòng
心
xīn
，難
nán
(难nán
) 矣y ǐ
哉
zāi
！
不
bú
有
yǒu
博
bó
弈
y ì
者
zhě
乎
hū
？
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
猶
yóu
(犹yóu
) 賢xiàn
(贤xiàn
) 乎hū
已
y ǐ
。
22. Nabi bersabda, “Orang yang sepanjang hari hanya makan kenyang, tidak mau
menggunakan fikirannya; sungguh menyusahkan. Tidak dapatkah melewatkan waktu
dengan main catur? Mungkin cara ini masih lebih baik!”
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
尚
shàng
勇
yǒng
乎
hū
？
23. Zi Lu - Cu Lo bertanya, “Seorang Jun Zi - Kun Cu itu menjunjung tinggi
Keberaniankah?”
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
義
y ì
(义y ì
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 上
shàng
。
君
jūn
子
z ǐ
有
yǒu
勇
yǒng
而
é r
無
wú
(无wú
) 義y ì
(义y ì
) 為wéi
(为wéi
) 亂luàn
(乱luàn
) ，
小
xiǎo
人
rén
有
yǒu
勇
yǒng
而
é r
無
wú
(无wú
) 義y ì
(义y ì
) 為wéi
(为wéi
) 盗dào
。
Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu meletakkan kebenaran di tempat teratas.
Seorang yang berkedudukan tinggi bila hanya mengutamakan Keberanian, dan tanpa
Kebenaran, niscaya akan menimbulkan kekacauan. Seorang rakyat jelata bila hanya
mengutamakan Keberanian tanpa Kebenaran, niscaya akan menjadi perampok.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：君
jūn
子
z ǐ
亦
y ì
有
yǒu
惡
wu
(恶wu
) 乎hū
？
24. Zi Gong - Cu Khong bertanya, “Adakah yang dibenci oleh seorang Jun Zi -
Kun Cu?”
子
z ǐ
曰
yuē
：有
yǒu
惡
wu
(恶wu
) 。惡wu
(恶wu
) 稱
chēng
( 称chēng
) 人rén
之
zhī
惡
wu
(恶wu
) 者zhě
。
惡
wu
(恶wu
) 居j ū
下
xià
流
liú
而
é r
訕
shàn
( 讪shàn
) 上
shàng
者
zhě
。
惡
wu
(恶wu
) 勇yǒng
而
é r
無
wú
(无wú
) 禮l ǐ
(礼l ǐ
) 者zhě
。惡
wu
(恶wu
) 果guǒ
敢
gǎn
而
é r
窒
zhì
者
zhě
。
曰
yuē
：(赐s ì
) 也yě
，亦
y ì
有
yǒu
惡
wu
(恶wu
) 乎hū
？
Nabi bersabda, “Ada, Ia benci akan perbuatan menunjuk-nunjukkan keburukan orang
lain; benci akan perbuatan sebagai orang bawahan memfitnah atasannya; benci akan
perbuatan berani tanpa Kesusilaan; dan benci akan perbuatan gegabah tanpa
memikirkan akibatnya. Adakah perbuatan orang yang kau benci, Si - Su?”
惡
wu
(恶wu
) 徼jiǎo
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 知zhī
者
zhě
。惡
wu
(恶wu
) 不bú
孫
sūn
(孙sūn
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 勇yǒng
者
zhě
。
惡
wu
(恶wu
) 訐j ié
(讦j ié
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 直zhí
者
zhě
。
“Murid benci akan perbuatan meremehkan hasil yang dicapai orang lain dan
menganggap diri sendiri pandai; benci akan perbuatan tidak senonoh dan
menganggap diri sendiri berani; dan benci akan perbuatan membuka rahasia orang
lain dan menganggap diri sendiri jujur.”
子
z ǐ
曰
yuē
：唯
wéi
女
nǚ
子
z ǐ
與
yǔ
(与yǔ
) 小xiǎo
人
rén
為
wéi
(为wéi
) 難nán
(难nán
) 養yǎng
( 养yǎng
) 也yě
。
近
jìn
之
zhī
則
zé
(则zé
) 不bú
孫
sūn
(孙sūn
) ， 遠yuǎn
( 远yuǎn
) 之zhī
則
zé
(则zé
) 怨yuàn
。
25. Nabi bersabda, “Yang paling sukar ialah bergaul dengan para dayang dan
Xiao Ren - Siau Jien. Kalau didekati, berbuat melampaui batas; dijauhi, merasa tidak
senang.”
子
z ǐ
曰
yuē
：年
nián
四
s ì
十
shí
而
é r
見
jiàn
(见jiàn
) 惡wu
(恶wu
) 焉yān
，其
q í
終
zhōng
( 终zhōng
) 也yě
已
y ǐ
。
26. Nabi bersabda, “Orang yang sampai usia empat puluh tahun masih suka berbuat
buruk, sepanjang hidupnya akan berbuat demikian.”
JILID XVIII. 微
wēi
子
zǐ
- (BI CU - NAMA)
微
wēi
子
z ǐ
去
qù
之
zhī
，箕
j ī
子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 之zhī
奴
nú
，比
b ǐ
干
gàn
諫
jiàn
(谏jiàn
) 而é r
死
s ǐ
。
1. (Oleh karena Raja Zhou - Tiu berbuat jahat) Wei Zi - Bi Cu menyingkirkan diri, Ji Zi -
Ki Cu dihukum menjadi budak dan Bi Gan - Pi Kan dianiaya sehingga mati
(Meng Zi - Bing Cu IIA: 1/8)
孔
kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：殷
yīn
有
yǒu
三
sān
仁
rén
焉
yān
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu bersabda, “Kerajaan Yin - Ien masih mempunyai tiga orang
yang berperi Cinta Kasih.”
柳
liǔ
下
xià
惠
huì
為
wéi
(为wéi
) 士shì
師
shī
(师shī
) ，三sān
黜
chù
(黜chù
) 。人rén
曰
yuē
：子
z ǐ
未
wèi
可
kě
以
y ǐ
去
qù
乎
hū
？
2. Liu Xia Hui - Liu He Hwi tiga kali diangkat dan diturunkan sebagai menteri
kehakiman. Ada orang bertanya, “Mengapakah tuan tidak pergi saja?”
(Lun Yu - Lun Gi XV: 14)
曰
yuē
：直
zhí
道
dào
而
é r
事
shì
人
rén
，焉
yān
往
wǎng
而
é r
不
bú
三
sān
黜
chù
(黜chù
) ？
枉
wǎng
道
dào
而
é r
事
shì
人
rén
，何
hé
必
b ì
去
qù
父
f ù
母
mǔ
之
zhī
邦
bāng
？
Jawabnya, “Kalau aku menjalankan hidup lurus di dalam Jalan Suci untuk mengabdi
kepada seseorang, dimanakah aku tidak akan diangkat dan dipecat? Kalau aku mau
mengingkari Jalan Suci untuk mengabdi kepada seseorang, mengapakah aku harus
meninggalkan negeri orang tuaku?”
齊
q í
(齐q í
) 景jǐng
公
gōng
待
dài
孔
kǒng
子
z ǐ
，曰
yuē
：若
ruò
季
j ì
氏
shì
，則
zé
(则zé
) 吾wú
不
bù
能
néng
，以
y ǐ
季
j ì
，
孟
mèng
之
zhī
間
jiàn
(间jiān
) 待dài
之
zhī
。曰
yuē
：吾
wú
老
lǎo
矣
y ǐ
，不
bù
能
néng
用
yòng
也
yě
。 孔
kǒng
子
z ǐ
行
xíng
。
3. Di dalam suatu musyawarah, Raja muda Jing - King dari Negeri Qi - Cee
membicarakan sikapnya terhadap Nabi Kong Zi - Khong Cu, “Aku tidak dapat
memberikan kedudukan kepadaNya setingkat kepala Keluarga Ji - Kwi, maka Ia akan
kuberi kedudukan setingkat dengan kedudukan Kepala Keluarga Ji - Kwi dan Kepala
Keluarga Meng - Bing” (LunYu - Lun Gi II: 5) Kemudian berkata lagi, “Aku sudah
terlalu tua, aku tidak dapat menggunakan tenagaNya lagi.” Maka Nabi Kong Zi -
Khong Cu pun meninggalkan Negeri Qi - Cee.
齊
q í
(齐q í
) 人rén
歸
guī
(归guī
) 女nǚ
樂
yuè
(乐yuè
) ，季j ì
桓
huán
子
z ǐ
受
shòu
之
zhī
，三
sān
日
r ì
不
bú
朝
cháo
，
孔
kǒng
子
z ǐ
行
xíng
。
4. Negeri Qi - Cee mengirimkan penari-penari wanita ke Negeri Lu - Lo. Ji Huan Zi -
Kwi Hwan Cu menerimanya dan tiga hari tidak ada sidang di istana. Maka Nabi
Kong Zi - Khong Cu pun meninggalkan Negeri Lu - Lo.
楚
chǔ
狂
kuáng
接
j iē
輿
yú
(舆yú
) 歌gē
而
é r
過
guò
(过guò
) 孔kǒng
子
z ǐ
，
曰
yuē
： 鳳
fèng
( 凤fèng
) 兮x ī
鳳
fèng
( 凤fèng
) 兮x ī
！何
hé
德
dé
之
zhī
衰
shuāi
！
往
wǎng
者
zhě
不
bù
可
kě
諫
jiàn
(谏jiàn
) ，來lái
(来lái
) 者zhě
猶
yóu
(犹yóu
) 可kě
追
zhuī
。
已
y ǐ
而
é r
已
y ǐ
而
é r
！今
jīn
之
zhī
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
者
zhě
殆
dài
而
é r
！
5. Jie Yu - Ciap I seorang majenun dari Negeri Chu - Cho melewati Nabi Kong Zi -
Khong Cu sambil bernyanyi-nyanyi, “O, burung Feng - Hong, burung Feng - Hong;
sudah melemahkan Kebajikanmu? Yang sudah lalu tidak dapat dicegah, yang
mendatang saja mungkin dapat dikejar. Sudahlah! Sudahlah! Memegang
pemerintahan pada jaman sekarang ini sungguh berbahaya.” (Lun Yu - Lun Gi IX: 9).
孔
kǒng
子
z ǐ
下
xià
，欲
yù
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
言
yán
。
趨
qū
(趋qū
) 而é r
辟
p ì
之
zhī
，不
bù
得
dé
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
言
yán
。
Nabi Kong Zi - Khong Cu turun dari kereta, ingin berbicara dengannya; tetapi orang itu
cepat menyingkirkan diri sehingga tidak dapat diajak berbicara.
長
cháng
( 长cháng
) 沮j ǔ
，桀
j ié
溺
n ì
耦
ǒu
而
é r
耕
gēng
， 孔
kǒng
子
z ǐ
過
guò
(过guò
) 之zhī
，
使
shǐ
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 津jīn
焉
yān
。
6. Chang Ju - Tiang Chi dan Jie Ni - Kiat Lik mengerjakan sawahnya. Nabi Kong Zi -
Khong Cu melewati mereka lalu menyuruh Zi Lu - Cu Lo menanyakan letak tempat
penyeberangan. (Lun Yu - Lun Gi XIV: 39)
長
cháng
( 长cháng
) 沮j ǔ
曰
yuē
：夫
f ū
執
zhí
(执zhí
) 輿yú
(舆yú
) 者zhě
為
wéi
(为wéi
) 誰shuí
(谁shuí
) ？
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：為
wéi
(为wéi
) 孔kǒng
丘
qiū
。
曰
yuē
：是
shì
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) 孔kǒng
丘
qiū
與
yǔ
(与yǔ
) ？
曰
yuē
：是
shì
也
yě
。曰
yuē
：是
shì
知
zhī
津
jīn
矣
y ǐ
。
Chang Ju - Tiang Chi membalas bertanya, “Siapakah yang memegang kendali kereta
itu?”
“Zi Lu - Cu Lo menjawab, “Dialah Kong Qiu - Khong Khiu.”
“Kong Qiu - Khong Khiu dari negeri Lu - Lo itu?”
“Benar!”
“O, Dia tentu tahu tempat penyeberangannya.”
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 桀j ié
溺
n ì
。桀
j ié
溺
n ì
曰
yuē
：子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 誰shuí
(谁shuí
) ？
曰
yuē
：為
wéi
(为wéi
) 仲
zhòng
由
yóu
。
曰
yuē
：是
shì
魯
l ǔ
(鲁l ǔ
) 孔kǒng
丘
qiū
之
zhī
徒
t ú
與
yǔ
(与yǔ
) ？
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：然
rán
。
曰
yuē
：滔
tāo
滔
tāo
者
zhě
，天
tiān
下
xià
皆
j iē
是
shì
也
yě
，而
é r
誰
shuí
(谁shuí
) 以y ǐ
易
y ì
之
zhī
。
且
qiě
而
é r
，與
yǔ
(与yǔ
) 其q í
從
cóng
( 从cóng
) 辟p ì
人
rén
之
zhī
士
shì
也
yě
，
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 若ruò
從
cóng
( 从cóng
) 辟p ì
世
shì
之
zhī
士
shì
哉
zāi
！耰
yōu
而
é r
不
bù
輟
chuò
( 辍chuò
) 。
Zi Lu - Cu Lo lalu bertanya kepada Jie Ni - Kiat Lik. Jie Ni - Kiat Lik membalas
bertanya, “Siapakah Tuan?”
“Zhong You - Tiong Yu.”
“O, penganut Kong Qiu - Khong Khiu dari Negeri Lu - Lo itu?”
“Benar.”
“Banjir sudah melanda segala sesuatu di dunia ini, siapakah yang dapat memperbaiki?
Daripada engkau mengikuti orang yang hendak menyingkiri orang-orang jahat
dengan pergi ke tempat-tempat lain, bukankah lebih baik ikut aku menyingkiri
masyarakat.”Lalu melanjutkan pekerjaannya.
子
z ǐ
路
l ù
行
xíng
以
y ǐ
告
gào
。夫
f ū
子
z ǐ
憮
wǔ
(怃wǔ
) 然rán
曰
yuē
：
鳥
niǎo
(鸟niǎo
) 獸shòu
( 兽shòu
) 不bù
可
kě
與
yǔ
(与yǔ
) 同tong
群
qún
，
吾
wú
非
fēi
斯
s ī
人
rén
之
zhī
徒
t ú
與
yǔ
(与yǔ
) 而é r
誰
shuí
(谁shuí
) 與yǔ
(与yǔ
) ？
天
tiān
下
xià
有
yǒu
道
dào
，丘
qiū
不
bú
與
yǔ
(与yǔ
) 易y ì
也
yě
。
Zi Lu - Cu Lo melaporkan hal itu kepada Nabi. Nabi sambil mengeluh bersabda, “Kita
manusia, tidak dapat hanya hidup bersama burung dan hewan. Bukankah Aku ini
manusia? Kepada siapa Aku harus berkumpul? Kalau dunia dalam Jalan Suci, Qiu -
Khiu tidak usah berusaha memperbaikinya.”
子
z ǐ
路
l ù
從
cóng
( 从cóng
) 而é r
後
hòu
(后hòu
) ，
遇
yù
丈
zhàng
人
rén
，以
y ǐ
杖
zhàng
荷
hé
蓧
yóu
。
子
z ǐ
路
l ù
問
wèn
(问wèn
) 曰yuē
：子
z ǐ
見
jiàn
(见jiàn
) 夫f ū
子
z ǐ
乎
hū
？
丈
zhàng
人
rén
曰
yuē
：四
s ì
體
t ǐ
(体t ǐ
) 不bù
勤
qín
，五
wǔ
穀
gǔ
(谷gǔ
) 不bù
分
fēn
，
孰
shú
為
wéi
(为wéi
) 夫f ū
子
z ǐ
！植
zhí
其
q í
杖
zhàng
而
é r
芸
yún
。
7. Zi Lu - Cu Lo tertinggal di belakang dan menjumpai seorang tua dengan pikulannya
menggalas tempat rumput. Zi Lu - Cu Lo bertanya, “Berjumpakah Tuan dengan
Guruku?”
Orang tua itu berkata, “Hai orang yang keempat anggota tubuhmu tidak dapat bekerja
dan tidak dapat membedakan kelima macam hasil bumi, siapakah mengenal
Gurumu?” Setelah itu lalu menancapkan pikulannya dan mulai menyabit rumput.
子
z ǐ
路
l ù
拱
gǒng
而
é r
立
l ì
。止
zhǐ
子
z ǐ
路
l ù
宿
sǔ
，殺
shā
(杀shā
) 雞j ī
(鸡j ī
) 為wéi
(为wéi
) 黍shǔ
而
é r
食
shí
之
zhī
，
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
二
è r
子
z ǐ
焉
yān
。 明
míng
日
r ì
，子
z ǐ
路
l ù
行
xíng
，以
y ǐ
告
gào
。
子
z ǐ
曰
yuē
：隱
yǐn
(隐yǐn
) 者zhě
也
yě
。使
shǐ
子
z ǐ
路
l ù
反
fǎn
見
jiàn
(见jiàn
) 之zhī
。至
zhì
，則
zé
(则zé
) 行xíng
矣
y ǐ
。
Zi Lu - Cu Lo dengan merangkapkan kedua tangannya berdiri di dekat orang itu.
Kemudian, orang itu mengajak Zi Lu - Cu Lo menginap di rumahnya. Di sana ia
dipotongkan ayam dan ditanakkan nasi sebagai jamuan; dan diperkenalkan dengan
kedua orang anaknya. Keesokan harinya Zi Lu - Cu Lo pergi dan melaporkan kepada
Nabi. Nabi bersabda, “Dia seorang yang menyembunyikan dirinya.” Lalu disuruhnya
Zi Lu - Cu Lo menjumpai sekali lagi, tetapi setibanya di sana ternyata orang itu sudah
pergi.
子
z ǐ
路
l ù
曰
yuē
：不
bú
仕
shì
無
wú
(无wú
) 義y ì
(义y ì
) ， 長
cháng
( 长zhǎng
) 幼yòu
之
zhī
節
j ié
(节j ié
) ，
不
bù
可
kě
廢
fèi
(废fèi
) 也yě
。君
jūn
臣
chén
之
zhī
義
y ì
(义y ì
) ，如r ú
之
zhī
何
hé
其
q í
廢
fèi
(废fèi
) 之zhī
？
欲
yù
潔
j ié
(洁j ié
) 其q í
身
shēn
而
é r
亂
luàn
(乱luàn
) 大dà
倫
lún
(伦lún
) 。
君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
仕
shì
也
yě
，行
xíng
其
q í
義
y ì
(义y ì
) 也yě
。道
dào
之
zhī
不
bù
行
xíng
，已
y ǐ
知
zhī
之
zhī
矣
y ǐ
。
(Kepada kedua orang anaknya) Zi Lu - Cu Lo berkata, “Seseorang yang mengelakkan
diri tidak mau memangku jabatan, itu tidak menetapi kewajiban; kalau hubungan
antara yang tua dan yang muda saja tidak boleh disia-siakan, bagaimanakah
kewajiban seorang menteri kepada rajanya, boleh begitu saja disia-siakan? Ini berarti,
karena hanya ingin membersihkan diri sendiri, membuat perkara besar kacau.
Seorang Jun Zi - Kun Cu memangku jabatan adalah untuk menjalankan kewajiban.
Hal Jalan Suci tidak dapat berkembang saat ini, ia sudah menyadarinya.”
逸
y ì
民
mín
：伯
bó
夷
y í
，叔
shū
齊
q í
(齐q í
) ，虞yú
仲
zhòng
，
夷
y í
逸
y ì
，朱
zhū
張
zhāng
( 张zhāng
) ，柳liǔ
下
xià
惠
huì
， 少
shǎo
連
lián
(连lián
) 。
8. Orang-orang yang telah mengundurkan diri dari dunia ramai ialah: Bo Yi - Pik I,
Shu Qi - Siok Cee, Yu Zhong - Gi Tiong, Yi Yi - I Iet, Zhu Zhang - Cu Tiang, Liu Xia Hui
- Liu He Hwi dan Shao Lian - Siau Lian.
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
降
xiáng
其
q í
志
zhì
，不
bú
辱
r ǔ
其
q í
身
shēn
，伯
bó
夷
y í
，叔
shū
齊
q í
(齐q í
) 與yǔ
(与yǔ
) ？
Nabi bersabda, “Yang tidak mau merendahkan cita-citanya dan tidak mau
mencemarkan dirinya ialah Bo Yi - Pik I dan Shu Qi - Siok Cee.”
(Lun Yu - Lun Gi V: 23)
謂
wèi
(谓wèi
) 柳liǔ
下
xià
惠
huì
， 少
shǎo
連
lián
(连lián
) ， 降jiàng
志
zhì
辱
r ǔ
身
shēn
矣
y ǐ
。
言
yán
中
zhōng
倫
lún
(伦lún
) ，行xíng
中
zhōng
慮
l ǜ
(虑l ǜ
) ，其q í
斯
s ī
而
é r
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
“Lui Xia Hui - Liu He Hwi dan Shao Lian - Siau Lian mau merendahkan cita-citanya
dan mau mencemarkan dirinya, tetapi kata-katanya selalu tepat dan perbuatannya
pun tepat dengan pikiran yang benar. Demikianlah mereka.”
謂
wèi
(谓wèi
) 虞yú
仲
zhòng
，夷
y í
逸
y ì
，隱
yǐn
(隐yǐn
) 居j ū
放
fàng
言
yán
，
身
shēn
中
zhōng
清
qīng
，廢
fèi
(废fèi
) 中
zhōng
權
quán
( 权quán
) 。
“Yu Zhong - Gi Tiong dan Yi Yi - I Iet menyembunyikan diri dan berlagak gila; tetapi
dirinya tetap bersih dan membuang dirinya itu berdasar perhitungan yang benar.”
我
wǒ
則
zé
(则zé
) 異y ì
(异y ì
) 於yū
(于yú
) 是shì
，無
wú
(无wú
) 可kě
無
wú
(无wú
) 不bù
可
kě
。
“Aku lain dengan mereka itu; bagiKu tiada sesuatu yang mesti boleh atau mesti tidak
boleh.”
大
dà
師
shī
(师shī
) 挚zhì
適
shì
(适shì
) 齊q í
(齐q í
) ，亞yà
(亚yà
) 飯fàn
(饭fàn
) 干gàn
適
shì
(适shì
) 楚chǔ
，
三
sān
飯
fàn
(饭fàn
) 繚liáo
(缭liáo
) 適shì
(适shì
) 蔡cài
，四
s ì
飯
fàn
(饭fàn
) 缺quē
適
shì
(适shì
) 秦qín
，
鼓
gǔ
方
fāng
叔
shū
入
r ù
於
yū
(于yú
) 河hé
，播
bō
鼗
táo
武
wǔ
入
r ù
於
yū
(于yú
) 飯fàn
(汉hàn
) ，
少
shǎo
師
shī
(师shī
) 陽yáng
( 阳yáng
) ，擊j ī
(击j ī
) 磬qìng
襄
xiāng
入
r ù
於
yū
(于yú
) 海hǎi
。
9. (Karena tiga Keluarga Besar Negeri Lu - Lo merusak adat istiadat) Pemimpin
umum musik, Zhi - Ci lari ke Negeri Qi - Cee; pemimpin musik saat makan ke dua,
Gan - Kan, lari ke Negeri Chu - Cho; pemimpin musik saat makan ketiga, Liao - Liau,
lari ke Negeri Cai - Chai; pemimpin musik saat makan keempat, Que - Khwat, lari ke
Negeri Qin - Chien; penabuh tambur, Fang Shu - Hong Siok, lari ke seberang Sungai
He - Hoo; penabuh tambur kecil, Wu - Bu, lari ke daerah Sungai Han - Han dan
pembantu pemimpin musik, Yang - Yang, serta penabuh alat musik batu, Xiang -
Siang, lari ke seberang lautan.
周
zhōu
公
gōng
謂
wèi
(谓wèi
) 魯l ǔ
(鲁l ǔ
) 公gōng
曰
yuē
：
君
jūn
子
z ǐ
不
bú
施
shī
其
q í
親
qīn
(亲qīn
) ，不bú
使
shǐ
大
dà
臣
chén
怨
yuàn
乎
hū
不
bú
以
y ǐ
。
故
gù
舊
j iù
(旧j iù
) 無wú
(无wú
) 大dà
故
gù
，則
zé
(则zé
) 不bú
棄
q ì
(弃q ì
) 也yě
。
無
wú
(无wú
) 求qiú
備
bèi
(备bèi
) 於yū
(于yú
) 壹y ī
(一y ī
) 人rén
。
10. Pangeran Zhou - Ciu memberi nasehat kepada (putranya) Pangeran Negeri Lu -
Lo, “Seorang Jun Zi - Kun Cu tidak menyia-nyiakan keluarga. Janganlah menjadikan
menteri-menteri besarmu menyesal. Pegawai yang lama bila tidak terlalu berbuat
salah, jangan dipecat. Janganlah mengharap seorang dapat mengerjakan segala
sesuatu.”
周
zhōu
有
yǒu
八
bā
士
shì
。伯
bó
达
dá
，伯
bó
适
gua
， 仲
zhòng
突
t ū
， 仲
zhòng
忽
hū
，
叔
shū
夜
yè
，叔
shū
夏
xià
，季
j ì
隨
suí
(随suí
) ，季j ì
騧
guā
。
11. Dinasti Zhou - Ciu mempunyai delapan orang terpelajar yakni: Bo Da - Pik Tat,
Bo Gua - Pik Khwat, Zhong Tu - Tiong Tut, Zhong Hu - Tiong Hut, Shu Ye - Siok Ya,
Shu Xia - Siok He, Ji Sui - Kwi Si dan Ji Gua - Kwi Wa. (Empat pasang saudara
kembar dari seorang ibu pada jaman kejayaan dinasti Zhou - Ciu).
JILID XIX. 子
zǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) - (CU TIANG - NAMA)
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：士
shì
見
jiàn
(见jiàn
) 危wēi
致
zhì
命
mìng
，見
jiàn
(见jiàn
) 得dé
思
s ī
義
y ì
(义y ì
) ，
祭
j ì
思
s ī
敬
jìng
， 喪
sàng
( 丧sàng
) 思s ī
哀
ā i
，其
q í
可
kě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
1. Zi Zhang - Cu Tiang berkata, “Seorang Siswa bila menghadapi bahaya, berani
menetapi Firman; bila melihat keuntungan ingat akan Kebenaran; di dalam
melakukan sembahyang, penuh khidmat; dan, dalam saat berkabung ingat akan
pentingnya rasa sedih. Demikianlah ia mencukupi syarat.” (Lun Yu - Lun Gi XII: 20).
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：
執
zhí
(执zhí
) 德dé
不
bú
弘
hóng
，信
xìn
道
dào
不
bú
篤
dǔ
(笃dǔ
) ，焉yān
能
néng
為
wéi
(为wéi
) 有yǒu
？
焉
yān
能
néng
為
wéi
(为wéi
) 亡
wáng
？
2. Zi Zhang - Cu Tiang berkata, “Seseorang yang memegang Kebajikan tetapi tidak
mengembangkannya; percaya akan Jalan Suci tetapi tidak sungguh-sungguh: ia ada,
tidak menambah, dan ia tidak adapun tidak mengurangi.”
子
z ǐ
夏
xià
之
zhī
門
mén
( 门mén
) 人rén
問
wèn
(问wèn
) 交jiāo
(于yú
) 子z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 。
子
z ǐ
张
zhāng
曰
yuē
：子
z ǐ
夏
xià
雲
yún
(云yún
) 何hé
？
3. Murid Zi Xia - Cu He bertanya kepada Zi Zhang - Cu Tiang tentang cara bergaul.
Zi Zhang - Cu Tiang berkata, “Apakah yang dikatakan Zi Xia - Cu He kepadamu?”
對
duì
(对duì
) 曰yuē
：子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：可
kě
者
zhě
與
yǔ
(与yǔ
) 之zhī
，其
q í
不
bù
可
kě
者
zhě
拒
j ù
之
zhī
。
Jawabnya, “Bergaullah dengan orang yang patut diajak bergaul dan janganlah
bergaul dengan orang yang tidak patut diajak bergaul.”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：異
y ì
(异y ì
) 乎hū
吾
wú
所
suǒ
聞
wén
(闻wén
) ：
君
jūn
子
z ǐ
尊
zūn
賢
xiàn
(贤xiàn
) 而é r
容
róng
眾
zhòng
( 众zhòng
) ，嘉j iā
善
shàn
而
é r
矜
jīn
不
bù
能
néng
。
我
wǒ
之
zhī
大
dà
賢
xiàn
(贤xiàn
) 與yǔ
(与yǔ
) ，於yū
(于yú
) 人rén
何
hé
所
suǒ
不
bù
容
róng
？
我
wǒ
之
zhī
不
bú
賢
xiàn
(贤xiàn
) 與yǔ
(与yǔ
) ，人rén
將
jiāng
( 将jiāng
) 拒j ù
我
wǒ
，
如
r ú
之
zhī
何
hé
其
q í
拒
j ù
人
rén
也
yě
？
Zi Zhang - Cu Tiang berkata, “Yang pernah kudengar tidak demikian, ‘Seorang Jun Zi
- Kun Cu memuliakan para bijaksana dan bergaul dengan siapapun; ia memuji orang
yang pandai dan menaruh belas kasihan kepada orang yang bodoh’. Kalau orang
benar-benar bijaksana, mengapakah tidak mau bergaul dengan siapapun? Kalau
tidak bijaksana, orang lain yang akan menolak kita. Bagaimanakah kita berani
menolak orang?”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：雖
suī
(虽suī
) 小xiǎo
道
dào
，必
b ì
有
yǒu
可
kě
觀
guān
( 观guān
) 者zhě
焉
yān
，
致
zhì
遠
yuǎn
( 远yuǎn
) 恐kǒng
泥
n í
，是
shì
以
y ǐ
君
jūn
子
z ǐ
不
bú
為
wéi
(为wèi
) 也yě
。
4. Zi Xia - Cu He berkata, “Hal-hal yang kecil mungkin ada pula faedahnya yang patut
dilihat; tetapi, hal itu tidak dapat untuk mencapai yang jauh; maka seorang Jun Zi -
Kun Cu tidak mau mengutamakannya.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：日
r ì
知
zhī
其
q í
所
suǒ
亡
wáng
，月
yuè
無
wú
(无wú
) 忘
wàng
其
q í
所
suǒ
能
néng
，
可
kě
謂
wèi
(谓wèi
) 好hào
學
xué
(学xué
) 也yě
已
y ǐ
矣
y ǐ
。
5. Zi Xia - Cu He berkata, “Seorang yang tiap hari dapat mengetahui
pelajaran-pelajaran yang belum dipahami dan tiap bulan tidak melupakan
pelajaran-pelajaran yang sudah dipahami, ia boleh dikatakan suka belajar.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：博
bó
學
xué
(学xué
) 而é r
篤
dǔ
(笃dǔ
) 志zhì
，
切
qiē
問
wèn
(问wèn
) 而é r
近
jìn
思
s ī
，仁
rén
在
zài
其
q í
中
zhōng
矣
y ǐ
。
6. Zi Xia - Cu He berkata, “Yang banyak-banyak belajar dan penuh semangat (cita);
yang suka bertanya dan mawas diri, bertenggang rasa; Cinta Kasih sudah
didalamnya.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：百
bǎi
工
gōng
居
j ū
肆
s ì
以
y ǐ
成
chéng
其
q í
事
shì
，君
jūn
子
z ǐ
學
xué
(学xué
) 以y ǐ
致
zhì
其
q í
道
dào
。
7. Zi Xia - Cu He berkata, “Beratus tukang itu dengan mempunyai tempat bekerja,
barulah dapat menyempurnakan hasilnya; seorang Jun Zi - Kun Cu dengan belajar
barulah dapat mencapai Jalan Suci.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：小
xiǎo
人
rén
之
zhī
過
guò
(过guò
) 也yě
必
b ì
文
wén
。
8. Zi Xia - Cu He berkata, “Bila seorang Xiao Ren - Siau Jien berkata salah, ia mesti
menutupinya dengan hal-hal yang nampak indah.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
有
yǒu
三
sān
變
biàn
(变biàn
) 。
望
wàng
之
zhī
儼
yǎn
(俨yǎn
) 然rán
，即
j í
之
zhī
也
yě
溫
wēn
(温wēn
) ，聽ting
(听tīng
) 其q í
言
yán
也
yě
厲
l ì
(厉l ì
) 。9. Zi Xia - Cu He berkata, “Ada tiga perubahan pada seorang Jun Zi - Kun Cu; Dilihat
dari jauh nampak agung, setelah dekat ternyata ramah-tamah, dan setelah didengar
kata-katanya ternyata tegas.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
信
xìn
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 勞láo
(劳láo
) 其q í
民
mín
。
未
wèi
信
xìn
，則
zé
(则zé
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 厲l ì
(厉l ì
) 己j ǐ
也
yě
。信
xìn
而
é r
後
hòu
(后hòu
) 諫jiàn
(谏jiàn
) 。
未
wèi
信
xìn
，則
zé
(则zé
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 謗bàng
( 谤bàng
) 己j ǐ
也
yě
。
10. Zi Xia - Cu He berkata, “Seorang Jun Zi - Kun Cu setelah memperoleh
kepercayaan rakyat baru berani menyuruh mereka bekerja keras. Bila belum
mendapat kepercayaan, niscaya akan dianggap menindas. Harus mendapat
kepercayaan lebih dahulu sebelum memberi peringatan kepada atasannya. Bila
belum mendapat kepercayaan, niscaya disangka hanya pandai menyalahkan.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：大
dà
德
dé
不
bú
踰
yú
(逾yú
) 閑xián
(闲xián
) ，小xiǎo
德
dé
出
chū
入
r ù
可
kě
也
yě
。
11. Zi Xia - Cu He berkata, “Bila tidak melanggar garis-garis batas Kebajikan besar,
orang akan dapat masuk-keluar Kebajikan kecil.”
子
z ǐ
遊
yóu
(游you
) 曰yuē
：子
z ǐ
夏
xià
之
zhī
門
mén
( 门mén
) 人rén
小
xiǎo
子
z ǐ
，
當
dang
( 当dāng
) 洒sǎ
掃
sǎo
(扫sǎo
) 應yìng
(应yìng
) 對duì
(对duì
) 進jìn
(进jìn
) 退tuì
則
zé
(则zé
) 可kě
矣
y ǐ
。
抑
y ì
末
mò
也
yě
。本
běn
之
zhī
則
zé
(则zé
) 無wú
(无wú
) ，如r ú
之
zhī
何
hé
？
12. Zi You - Cu Yu berkata, “Murid-murid Zi Xia - Cu He hanya diberi pelajaran
menyiram, menyapu, tanya jawab, menghadap dan mengundurkan diri. Ini boleh juga,
tetapi bukankah tidak memadai? Kalau pelajaran-pelajaran pokok tidak diberikan,
bagaimanakah ini?”
子
z ǐ
夏
xià
聞
wén
(闻wén
) 之zhī
，曰
yuē
：噫
y ī
！言
yán
遊
yóu
(游you
) 過guò
(过guò
) 矣y ǐ
！
君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
道
dào
，孰
shú
先
xiān
傳
chuán
( 传chuán
) 焉yān
？孰
shú
後
hòu
(后hòu
) 倦juàn
焉
yān
？
譬
p ì
諸
zhū
(诸zhū
) 草cǎo
木
mù
，區
qū
(区qū
) 以y ǐ
别
bié
矣
y ǐ
。
君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
道
dào
，焉
yān
可
kě
誣
wū
(诬wū
) 也yě
。
有
yǒu
始
shǐ
有
yǒu
卒
zú
者
zhě
，其
q í
惟
wéi
聖
shèng
( 圣shèng
) 人rén
乎
hū
？
Ketika Zi Xia - Cu He mendengar hal ini, berkata, “O, sungguh salah Yan You -
Gan Yu. Cara mengajar seorang Jun Zi - Kun Cu mendahulukan apa yang harus
didahulukan, membelakangkan apa yang harus dibelakangkan. Ilmu itu ialah sebagai
rumput dan pohon-pohonan, dapat pula digolong-golongkan menurut jenisnya. Cara
mengajar seorang Jun Zi - Kun Cu bagaimanakah dapat dikacaukan begitu saja?
Yang dapat belajar dari permulaan sampai akhir pelajaran seluruhnya sempurna
diterima, hanya seorang Nabi dapat mengerjakannya.”
子
z ǐ
夏
xià
曰
yuē
：仕
shì
而
é r
優
yōu
(优yōu
) 則zé
(则zé
) 學xué
(学xué
) ，
學
xué
(学xué
) 而é r
優
yōu
(优yōu
) 則zé
(则zé
) 仕shì
。
13. Zi Xia - Cu He berkata, “Kalau memangku jabatan, janganlah lupa memperdalam
pelajaran. Dalam belajar, janganlah lupa pula melakukan tugas.”
子
z ǐ
遊
yóu
(游you
) 曰yuē
： 喪
sàng
( 丧sàng
) ，致zhì
乎
hū
哀
ā i
而
é r
止
zhǐ
。
14. Zi You - Cu Yu berkata, “Dalam hal berkabung, bila ada rasa sedih, itu sudah
cukup.” (Lun Yu - Lun Gi III: 4)
子
z ǐ
遊
yóu
(游you
) 曰yuē
：吾
wú
友
yǒu
張
zhāng
( 张zhāng
) 也yě
，
為
wéi
(为wéi
) 難nán
(难nán
) 能néng
也
yě
，然
rán
而
é r
未
wèi
仁
rén
。
15. Zi You - Cu Yu berkata, “Sahabatku Zi Zhang - Cu Tiang itu dapat melaksanakan
tugas yang sukar. Sayang, ia belum dapat tepat di dalam Cinta Kasih.”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
： 堂
táng
堂
táng
乎
hū
張
zhāng
( 张zhāng
) 也yě
，
難
nán
(难nán
) 與yǔ
(与yǔ
) 並bìng
( 并bìng
) 為wéi
(为wèi
) 仁rén
矣
y ǐ
。
16. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Sungguh mempesonakan Zi Zhang - Cu Tiang itu!
Tetapi sukar untuk bersama-sama dengannya menempuh Cinta Kasih.”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
聞
wén
(闻wén
) 諸zhū
(诸zhū
) 夫f ū
子
z ǐ
：
人
rén
未
wèi
有
yǒu
自
z ì
致
zhì
者
zhě
也
yě
，必
b ì
也
yě
親
qīn
(亲qīn
) 喪sàng
( 丧sàng
) 乎hū
。
17. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Dahulu aku mendengar Guru bersabda, ‘Dalam hidup
sehari-hari kita tidak dapat memastikan betapa besar rasa cinta seseorang kepada
orang tuanya. Itu akan jelas bila datang masa berkabung.’”
曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
：吾
wú
聞
wén
(闻wén
) 諸zhū
(诸zhū
) 夫f ū
子
z ǐ
：
孟
mèng
莊
zhuāng
( 庄zhuāng
) 子z i
之
zhī
孝
xiào
也
yě
，其
q í
他
t ā
可
kě
能
néng
也
yě
，
其
q í
不
bú
改
gǎi
父
f ù
之
zhī
臣
chén
與
yǔ
(与yǔ
) 父f ù
之
zhī
政
zhèng
，是
shì
難
nán
(难nán
) 能néng
也
yě
。
18. Zeng Zi - Cing Cu berkata, “Dahulu aku mendengar Guru bersabda, ‘Laku Bakti
Meng Zhuang Zi - Bing Cong Cu kepada orang tuanya, orang lain masih dapat
melakukan. Tetapi hal tidak mengganti para pembantu dan cara pemerintahan
mendiang ayahnya, sukar dilakukan orang lain.”
孟
mèng
氏
shì
使
shǐ
陽
yáng
( 阳yáng
) 膚f ū
(肤f ū
) 為wéi
(为wéi
) 士shì
師
shī
(师shī
) ，
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 曾zēng
子
z ǐ
。 曾
zēng
子
z ǐ
曰
yuē
： 上
shàng
失
shī
其
q í
道
dào
，民
mín
散
sàn
久
j iǔ
矣
y ǐ
。
如
r ú
得
dé
其
q í
情
qíng
，則
zé
(则zé
) 哀ā i
矜
jīn
而
é r
勿
wù
喜
x ǐ
。
19. Keluarga Meng - Bing akan mengangkat Yang Fu - Yang Hu menjadi hakim.
Yang Fu - Yang Hu bertanya kepada Zeng Zi - Cing Cu. Zeng Zi - Cing Cu menjawab,
“Saat ini para pembesar sudah banyak yang ingkar dari Jalan Suci dan rakyat lama
terlunta-lunta. Maka kalau engkau memeriksa suatu perkara, haruslah mengenal
perasaan orang itu. Kasihanilah dia, jangan hanya gembira dapat memutuskan suatu
perkara.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
： 紂
zhòu
( 纣zhòu
) 之zhī
不
bú
善
shàn
，不
bù
如
r ú
是
shì
之
zhī
甚
shèn
也
yě
。
是
shì
以
y ǐ
君
jūn
子
z ǐ
惡
wu
(恶wu
) 居j ū
下
xià
流
liú
，天
tiān
下
xià
之
zhī
惡
è
(恶è
) 皆j iē
歸
guī
(归guī
) 焉yān
。
20. Zi Gong - Cu Khong berkata, “Kejahatan Raja Zhou - Tiu sesungguhnya tidak
sehebat yang diceritakan orang. Maka, seorang pemimpin hendaknya membenci
segala perbuatan yang boleh menjerumuskan dirinya; karena, bila ia terjerumus,
segenap kejahatan di dunia akan ditumpukkan kepadanya.”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：君
jūn
子
z ǐ
之
zhī
過
guò
(过guò
) 也yě
，如
r ú
日
r ì
月
yuè
之
zhī
食
shí
焉
yān
。
過
guò
(过guò
) 也yě
，人
rén
皆
j iē
見
jiàn
(见jiàn
) 之zhī
。 更
gèng
也
yě
人
rén
皆
j iē
仰
yǎng
之
zhī
。21. Zi Gong - Cu Khong berkata, “Bila seorang pemimpin berbuat salah, akan laksana
gerhana matahari atau bulan. Kesalahan itu akan dilihat semua orang. Tetapi kalau ia
mau segera mengubahnya, rakyat akan merasa gembira.”
衛
wèi
(卫wèi
) 公gōng
孫
sūn
(孙sūn
) 朝cháo
問
wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 子z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：
仲
zhòng
尼
n í
焉
yān
學
xué
(学xué
) ？
22. Gong Sun Chao - Kong Sun Tiau dari Negeri Wei - Wee bertanya kepada Zi Gong
- Cu Khong, “Kepada siapakah Zhong Ni - Tiong Ni belajar?”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：文
wén
武
wǔ
之
zhī
道
dào
，未
wèi
墜 (坠zhuì
) 於yū
(于yú
) 地de
，在
zài
人
rén
。
Zi Gong - Cu Khong menjawab, “Jalan Suci Raja Wen - Bun dan Wu - Bu belum
musna dari muka bumi, maka masih terdapat dalam diri tiap-tiap orang.
賢
xiàn
(贤xián
) 者zhě
識
zhí
(识zhí
) 其q í
大
dà
者
zhě
，不
bú
賢
xiàn
(贤xián
) 者zhě
識
zhí
(识zhí
) 其q í
小
xiǎo
者
zhě
，
莫
mò
不
bù
有
yǒu
文
wén
武
wǔ
之
zhī
道
dào
焉
yān
。
夫
f ū
子
z ǐ
焉
yān
不
bú
學
xué
(学xué
) ？而é r
亦
y ì
何
hé
常
cháng
師
shī
(师shī
) 之zhī
有
yǒu
？
“Seorang yang Bijaksana, akan mengenal Ajaran itu banyak-banyak. Yang tidak
Bijaksana hanya dapat mengenalnya sedikit. Tidak ada tempat yang tidak terdapat
Jalan Suci Raja Wen - Bun dan Wu - Bu. Masakan Guru tidak belajar? Tetapi
haruskah Guru mempunyai seorang guru tertentu?”
叔
shū
孫
sūn
(孙sūn
) 武wǔ
叔
shū
語
yǔ
(语yǔ
) 大dà
夫
f u
於
yū
(于yú
) 朝cháo
，
曰
yuē
：子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 賢xiàn
(贤xiàn
) 於yū
(于yú
) 仲
zhòng
尼
n í
。
23. Shu Sun Wu Shu - Siok Sun Bu Siok di dalam musyawarahnya di istana berkata,
“Sesungguhnya Zi Gong - Cu Khong itu lebih Bijaksana dari pada Zhong Ni -
Tiong Ni.”
子
z ǐ
服
f ú
景
jǐng
伯
bó
以
y ǐ
告
gào
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 。
Zi fu Jing bo - Cu Hok King Pik melaporkan hal itu kepada Zi Gong - Cu Khong
(Lun Yu - Lun Gi XIV: 36)
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：譬
p ì
之
zhī
宫
gōng
牆
qiáng
( 墙qiáng
) ，賜s ì
(赐s ì
) 之zhī
牆
qiáng
( 墙qiáng
) 也yě
及
j í
肩
jiān
，
窺
kuī
(窥kuī
) 見jiàn
(见jiàn
) 室shì
家
j iā
之
zhī
好
hǎo
，夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
牆
qiáng
( 墙qiáng
) 數shù
(数shù
) 仞rèn
。
Zi Gong - Cu Khong berkata: “Seumpama dinding istana, dinding istanaku hanya
setinggi bahu sehingga tiap orang dapat melihat keindahan bangunan di dalamnya;
sedangkan dinding istana Guru bertombak-tombak tingginya.”
不
bù
得
dé
其
q í
門
mén
( 门mén
) 而é r
入
r ù
，不
bú
見
jiàn
(见jiàn
) 宗zōng
廟
miào
( 庙miào
) 之zhī
美
měi
，百
bǎi
官
guān
之
zhī
富
f ù
。
得
dé
其
q í
門
mén
( 门mén
) 者zhě
或
huò
寡
guǎ
矣
y ǐ
。夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
雲
yún
(云yún
) ，不bú
亦
y ì
宜
y í
乎
hū
？
“Kalau seseorang tidak mendapatkan pintu untuk memasukinya, tidak akan dapat
melihat betapa indah Zong Miao - Cong Bio (Miao - Bio Leluhurnya) dan betapa
megah gedung-gedungnya. Sesungguhnya yang boleh mendapatkan pintu masuk itu
tidaklah banyak. Maka, kalau tuanmu itu berkata demikian, bukankah itu wajar?”
叔
shū
孫
sūn
(孙sūn
) 武wǔ
叔
shū
毁
huǐ
仲
zhòng
尼
n í
。
24. Shu Sun Wu Shu - Siok Sun Bu Siok mencela Ajaran Zhong Ni - Tiong Ni.
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：無
wú
(无wú
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 也yě
。 仲
zhòng
尼
n í
，不
bù
可
kě
毁
huǐ
也
yě
。
他
t ā
人
rén
之
zhī
賢
xiàn
(贤xián
) 者zhě
，丘
qiū
陵
líng
也
yě
，猶
yóu
(犹yóu
) 可kě
踰
yú
(逾yú
) 也yě
。
仲
zhòng
尼
n í
，日
r ì
月
yuè
也
yě
，無
wú
(无wú
) 得dé
而
é r
踰
yú
(逾yú
) 焉yān
。
人
rén
雖
suī
(虽suī
) 欲yù
自
z ì
絕
jué
(绝jué
) ，其q í
何
hé
傷
shāng
( 伤shāng
) 於yū
(于yú
) 日r ì
月
yuè
乎
hū
？
多
duō
見
jiàn
(见jiàn
) 其q í
不
bú
知
zhī
量
liàng
也
yě
。
Zi Gong - Cu Khong berkata, “Sia-sia saja ia berbuat demikian. Ajaran Zhong Ni -
Tiong Ni tidak akan tercela. Kebijaksanaan orang-orang lain boleh diumpamakan
sebagai bukit yang dapat dijelajahi dan dilewati. Sedangkan Ajaran Zhong Ni -
Tiong Ni ialah laksana matahari dan bulan yang tak dapat diraih dan dijamah.
Meskipun orang mencela, dapatkah ia merusakkan matahari dan bulan? Hal ini hanya
menunjukkan ia tidak mengenal kemampuan diri sendiri.”
陳
chén
( 陈chén
) 子z ǐ
禽
qín
謂
wèi
(谓wèi
) 子z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：子
z ǐ
為
wéi
(为wéi
) 恭gōng
也
yě
？
仲
zhòng
尼
n í
豈
q ǐ
(岂q ǐ
) 賢xiàn
(贤xiàn
) 於yū
(于yú
) 子z ǐ
乎
hū
？
25. Chen Zi Qin - Tien Cu Khiem bertanya kepada Zi Gong - Cu Khong “Guru begitu
menghormati Zhong Ni - Tiong Ni, masakan benar-benar Ia lebih Bijaksana dari
Guru?”
子
z ǐ
貢
gòng
( 贡gòng
) 曰yuē
：君
jūn
子
z ǐ
壹
y ī
(一y ī
) 言yán
以
y ǐ
為
wéi
为
wéi
知
zhī
，
壹
y ī
(一y ī
) 言yán
以
y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 不bú
知
zhī
，言
yán
不
bù
可
kě
不
bù
慎
shèn
也
yě
。
Zi Gong - Cu Khong berkata, “Karena sepatah kata, orang bisa dianggap pandai;
karena sepatah kata orang bisa dianggap bodoh. Maka berhati-hatilah dalam berkata.
夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
不
bù
可
kě
及
j í
也
yě
，猶
yóu
(犹yóu
) 天tiān
之
zhī
不
bù
可
kě
階
j iē
(阶j iē
) 而é r
升
shēng
也
yě
。
夫
f ū
子
z ǐ
之
zhī
得
dé
邦
bāng
家
j iā
者
zhě
，所
suǒ
謂
wèi
(谓wèi
) 立l ì
之
zhī
斯
s ī
立
l ì
，
道
dào
之
zhī
斯
s ī
行
xíng
，綏
suí
(绥suí
) 之zhī
斯
s ī
來
lái
(来lái
) ， 動dòng
( 动dòng
) 之zhī
斯
s ī
和
hé
，
其
q í
生
shēng
也
yě
榮
róng
( 荣róng
) ，其q í
死
s ǐ
也
yě
哀
ā i
，如
r ú
之
zhī
何
hé
其
q í
可
kě
及
j í
也
yě
。
“Keluhuran Guru yang tidak tercapaikan itu ialah laksana langit yang tidak dapat kita
naiki dengan tangga. Kalau Guru mendapatkan kedudukan atas sebuah Negara atau
sebuah keluarga, maka apa yang dikatakanNya berdiri, akan berdiri, dan yang
diperintahkanNya akan terlaksana; rakyat akan datang kepadaNya dan segala
tindakanNya akan mendatangkan kesejahteraan. Maka dalam hidupNya, Beliau akan
mendapatkan kemuliaan dan pada saat mangkatNya semua orang akan meratapiNya.
Maka siapakah yang dapat menandingiNya?”
JILID XX. 堯
yáo
(尧yáo
) 曰yuē
- (GIAU WAT - SABDA GIAU)
堯
yáo
(尧yáo
) 曰yuē
：咨
z ī
！爾
ě r
(尔ě r
) 舜shùn
！天
tiān
之
zhī
曆
l ì
數
shù
(数shù
) 在zài
爾
ě r
(尔ě r
) 躬gōng
，
允
yǔn
執
zhí
(执zhí
) 其q í
中
zhōng
，四
s ì
海
hǎi
困
kùn
窮
qióng
( 穷qióng
) ，天tiān
祿
l ù
(禄l ù
) 永yǒng
終
zhōng
( 终zhōng
) 。
1. Yao - Giau bersabda, “Hai, kamu Shun - Sun, perintah Tian - Thian Yang Maha Esa
untuk penggantian tahta ini sekarang diberikan kepadamu. Pegang teguhlah tepat di
tengah. Kalau di empat penjuru lautan ini menderita sengsara, Karunia Tian - Thian
itupun akan berakhir selama-lamanya.” (Shu Jing - Su King II. 2).
舜
shùn
亦
y ì
以
y ǐ
命
mìng
禹
yǔ
。
Ketika Shun - Sun menyerahkan tahtanya kepada Yu - I, juga mengamanatkan hal ini.
曰
yuē
：予
yǔ
小
xiǎo
子
z ǐ
履
l ǚ
，敢
gǎn
用
yòng
玄
xuán
牡
mǔ
，
敢
gǎn
昭
zhāo
告
gào
於
yū
(于yú
) 皇
huáng
皇
huáng
後
hòu
(后hòu
) 帝d ì
。
有
yǒu
罪
zuì
不
bù
敢
gǎn
赦
shè
。
帝
d ì
臣
chén
不
bú
蔽
b ì
，簡
jiǎn
(简jiǎn
) 在zài
帝
d ì
心
xīn
。
朕
zhèn
躬
gōng
有
yǒu
罪
zuì
，無
wú
(无wú
) 以y ǐ
萬
wàn
(万wàn
) 方fāng
。
萬
wàn
(万wàn
) 方fāng
有
yǒu
罪
zuì
，罪
zuì
在
zài
朕
zhèn
躬
gōng
。
(Ketika Cheng Tang - Sing Thong melakukan sembahyang kepada Tian - Thian)
berkata, “HambaMu yang kecil Lu - Li, memberanikan diri mempersembahkan korban
lembu hitam, dan dengan ini memberanikan diri menyatakan kepadaMu Tian - Thian
Yang Maha Besar, bahwa kepada orang yang jahat itu hambaMu tidak berani
mengelakkan diri untuk tidak menghukumnya. Kebaikan maupun keburukan hamba,
juga tidak berani hamba menyembunyikannya. Akan hal ini, Tian - Thian sendiri
mengetahuinya. Kalau hamba berdosa janganlah ditimpakan hukuman kepada
segenap rakyat dan bila rakyat berbuat dosa biarlah dihukumkan ke atas diri hamba.”
(Shu Jing - Su King IV. 3)
周
zhōu
有
yǒu
大
dà
賚
lài
(赉lài
) ， 善shàn
人
rén
是
shì
富
f ù
。
Ketika Raja Negeri Zhou - Ciu membagi-bagikan hadiah besar, orang-orang yang baik
mendapatkan paling banyak. (Shu Jing - Su King V. 3)
雖
suī
(虽suī
) 有yǒu
周
zhōu
親
qīn
(亲qīn
) ，不bù
如
r ú
仁
rén
人
rén
。
百
bǎi
姓
xìng
有
yǒu
過
guò
(过guò
) ，在zài
予
yǔ
壹
y ī
(一y ī
) 人rén
。
“Walaupun mempunyai banyak kerabat, tidak sebanding dengan orang-orang (ku)
yang berperi Cinta Kasih. Oleh karenanyalah rakyat berpaling kepadaku seorang.”
(Da Xue - Thai Hak IX: 3)
謹
j ǐn
(谨j ǐn
) 權quán
( 权quán
) 量liàng
， 審
shěn
( 审shěn
) 法f ǎ
度
dù
，修
xiū
廢
fèi
(废fèi
) 官guān
，
四
s ì
方
fāng
之
zhī
政
zhèng
行
xíng
焉
yān
。
Maka diperintahkan, agar dengan teliti diperiksa ukuran-ukuran, diperbaiki
hukum-hukum, dan dibina kembali jawatan-jawatan yang sudah terbengkelai,
sehingga di empat penjuru pemerintahan berjalan lancar.
興
xìng
(兴xìng
) 滅miè
(灭miè
) 國guó
(国guó
) ，繼j ì
(继j ì
) 絕jué
(绝jué
) 世shì
，
舉
j u
(举j ǔ
) 逸y ì
民
mín
，天
tiān
下
xià
之
zhī
民
mín
歸
guī
(归guī
) 心xīn
焉
yān
。
Dibangunkanlah kembali Negara yang musna dalam peperangan, diusahakan dapat
tersambung keturunan orang-orang yang terputus turunan dan diangkat dalam
jabatan kembali orang-orang pandai yang telah menyingkirkan diri sehingga hati
rakyat di dunia tunduk kepadanya.
所
suǒ
重
zhòng
民
mín
食
shí
， 喪
sàng
( 丧sàng
) ，祭j ì
，
Adapun yang harus diutamakan bagi rakyat ialah makanan, perkabungan dan
sembahyang.
寬
kuān
( 宽kuān
) 則zé
(则zé
) 得dé
眾
zhòng
( 众zhòng
) ，信xìn
則
zé
(则zé
) 民mín
任
rèn
焉
yān
，
敏
mǐn
則
zé
(则zé
) 有yǒu
功
gōng
， 公
gōng
則
zé
(则zé
) 說yue
(说yue
) 。
Yang lapang hati niscaya mendapat simpati umum, yang dapat dipercaya niscaya
mendapat kepercayaan orang, yang cekatan niscaya berhasil pekerjaannya dan yang
adil niscaya mendapat sambutan yang menggembirakan. (Lun Yu - Lun Gi XVII: 6).
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 問wèn
(问wèn
) 於yū
(于yú
) 孔kǒng
子
z ǐ
曰
yuē
：
何
hé
如
r ú
斯
s ī
可
kě
以
y ǐ
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
矣
y ǐ
？
2. Zi Zhang - Cu Tiang bertanya kepada Nabi Kong Zi - Khong Cu, “Bagaimanakah
cara menjalankan pemerintahan sebaik-baiknya?”
子
z ǐ
曰
yuē
：尊
zūn
五
wǔ
美
měi
， 屏
píng
四
s ì
惡
è
(恶è
) ，斯s ī
可
kě
以
y ǐ
從
cóng
( 从cóng
) 政
zhèng
矣
y ǐ
。
Nabi menjawab, “Junjunglah lima Yang Indah dan buanglah empat Yang Buruk,
dengan cara ini akan dapat menjalankan pemerintahan sebaik-baiknya.”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 五wǔ
美
měi
？
子
z ǐ
曰
yuē
：君
jūn
子
z ǐ
惠
huì
而
é r
不
bù
費
fèi
(费fèi
) ，勞láo
(劳láo
) 而é r
不
bú
怨
yuàn
，
欲
yù
而
é r
不
bú
貪
tān
(贪tān
) ，泰tài
而
é r
不
bú
驕
jiāo
(骄jiāo
) ，威wēi
而
é r
不
bú
猛
měng
。
Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Apakah yang dimaksud dengan lima Yang Indah itu.”
Nabi bersabda, “Seorang Jun Zi - Kun Cu bermurah hati tetapi tidak memboros;
menyuruh orang berjerih payah, tetapi tidak menyebabkan sesal; mempunyai
keinginan tetapi tidak tamak; berwibawa tetapi tidak sombong; dan keras tetapi tidak
buas.” (Lun Yu - Lun Gi IV: 18; XIII: 26; VII: 38).
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 惠huì
而
é r
不
bù
費
fèi
(费fèi
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
：因
yīn
民
mín
之
zhī
所
suǒ
利
l ì
而
é r
利
l ì
之
zhī
，斯
s ī
不
bú
亦
y ì
惠
huì
而
é r
不
bù
費
fèi
(费fèi
) 乎hū
？
擇
zé
(择zé
) 可kě
勞
láo
(劳láo
) 而é r
勞
láo
(劳láo
) 之zhī
，又
yòu
誰
shuí
(谁shuí
) 怨yuàn
？
欲
yù
仁
rén
而
é r
得
dé
仁
rén
，又
yòu
焉
yān
貪
tān
(贪tān
) ？
君
jūn
子
z ǐ
無
wú
(无wú
) 眾
zhòng
( 众zhòng
) 寡guǎ
，無
wú
(无wú
) 小xiǎo
大
dà
，無
wú
(无wú
) 敢gǎn
慢
màn
，
斯
s ī
不
bú
亦
y ì
泰
tài
而
é r
不
bú
驕
jiāo
(骄jiāo
) 乎hū
？君
jūn
子
z ǐ
正
zhèng
其
q í
衣
y ī
冠
guān
，尊
zūn
其
q í
瞻
zhān
視
shì
(视shì
) ，
儼
yǎn
(俨yǎn
) 然rán
人
rén
望
wàng
而
é r
畏
wèi
之
zhī
，斯
s ī
不
bú
亦
y ì
威
wēi
而
é r
不
bú
猛
měng
乎
hū
？Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Apakah yang dimaksud dengan bermurah hati tetapi
tidak memboros?”
Nabi bersabda, “Keuntungan yang diperoleh rakyat dirasakan sebagai keuntungan
sendiri. Bukankah ini bermurah hati tetapi tidak memboros? Dipilih hal-hal yang perlu
disertai jerih payah, barulah disuruh mengerjakan. Siapakah yang akan menyesali?
Menginginkan peri Cinta Kasih dan mendapatkan Cinta Kasih itu, bagaimanakah bisa
tamak? Seorang Jun Zi - Kun Cu, terhadap orang banyak atau sedikit, urusan kecil
atau besar tidak berani meremehkan; maka bukankah ia berwibawa tetapi tidak
sombong? Seorang Jun Zi - Kun Cu rapi pakaian dan topinya, matanya tidak
sembarang melihat, sehingga orang yang memandangnya menaruh segan; bukankah
ia bersikap keras tetapi tidak buas?”
子
z ǐ
張
zhāng
( 张zhāng
) 曰yuē
：何
hé
謂
wèi
(谓wèi
) 四s ì
惡
è
(恶è
) ？
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
教
jiāo
而
é r
殺
shā
(杀shā
) 謂wèi
(谓wèi
) 之zhī
虐
nuè
。
不
bú
戒
j iè
視
shì
(视shì
) 成
chéng
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
暴
bào
。 慢
màn
令
lìng
致
zhì
期
q ī
謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
賊
zéi
(贼zéi
) 。
猶
yóu
(犹yóu
) 之zhī
與
yǔ
(与yǔ
) 人rén
也
yě
，出
chū
納
nà
(纳nà
) 之zhī
吝
lìn
，謂
wèi
(谓wèi
) 之zhī
有
yǒu
司
s ī
。
Zi Zhang - Cu Tiang bertanya, “Apakah yang dimaksud dengan empat Yang Buruk?”
Nabi bersabda, “Dengan tanpa memberi pendidikan lalu menjatuhkan hukuman berat,
ini dinamai kejam. Dengan tidak memberi kesempatan bersiap lalu menghendaki
pekerjaan sempurna, ini dinamai sewenang-wenang. Dengan tidak memberi perintah
tegas, kemudian meminta pekerjaan segera selesai, ini dinamai pencuri. Dan
memberi sesuatu tetapi ragu-ragu untuk menyerahkan, ini dinamai pelit."
子
z ǐ
曰
yuē
：不
bú
知
zhī
命
mìng
，無
wú
(无wú
) 以y ǐ
為
wéi
(为wéi
) 君jūn
子
z ǐ
也
yě
。
3. Nabi bersabda, “Yang tidak mengenal Firman, ia tidak dapat menjadi seorang
Jun Zi - Kun Cu.
不
bú
知
zhī
禮
l ǐ
(礼l ǐ
) ，無wú
(无wú
) 以y ǐ
立
l ì
也
yě
。
Yang tidak mengenal Kesusilaan, ia tidak dapat teguh pendirian.
不
bú
知
zhī
言
yán
，無
wú
(无wú
) 以y ǐ
知
zhī
人
rén
也
yě
。
“Yang tidak mengenal perkataan, ia tidak dapat mengenal manusia.”
(Lun Yu - Lun Gi VIII: 8)
