ОУЭЗБДС

БС3-2

Сэдэв:ОУ-ын үзэсгэлэн худалдаа ба АТА карней

Шалгасан:............................/Ш.Батдэлгэр/

Гүйцэтгэсэн:........................./Г.Чойжоо /

/Г.Эрдэнэцэцэг/

УБ хот 2012

1

Оршил

Энэхүү бие даалтын хүрээнд ОУ-ын үзэсгэлэн ба АТА карнейн талаар судалж үзсэн бөгөөд үүнд АТА карнейн тогтолцоо, түүний үнэ, АТА карнейг хэн ашиглах боломжтой тухай, АТА Карнейг хэрхэн авах, Бараа, тээврийн хэрэгслийн гаалийн татваргүй түр хугацааны импорт, Бизнес эрхлэгчид АТА Карнейг авснаар ямар ашигтай, АТА Карнейг авахдаа бүрдүүлэх материал зэргийн талаар тусгасан болно. Сүүлийн жилүүдэд төрөл бүрийн бараа бүтээгдэхүүний түр хугацааны экспорт болон импорт дэлхийн худалдааг өргөжүүлэхэд маш чухал үүрэг гүйцэтгэж байна. Үйлдвэр аж ахуйн нэгж эрхлэгчид зах зээлээ өргөжүүлэхийн тулд хөрш орнуудад болон бусад улс оронд өөрсдийн үйпдвэрлэсэн бараа бүтээгдэхүүнийг үзэсгэлэн яармаг болон ижил төстэй арга хэмжээнд сурталчлах шаардлагатай байдаг.Үүний адил бизнес эрхлэгчид өөрын сдийн боломжит худалдан авагч, импортлогчид бараа бүтээгдэхүүнийхээ загварыг сурталчлах замаар гадаадын зах зээлд өөрсдийн эзлэх хувиа нэмэгдүүлэийн тулд АТА карнейг хэрэглэдэг.

2

Бараа бүтээгдэхүүн, тээврийн хэрэгсэлийг түр хугацаагаар гаалийн татваргүйгээр нэвтрүүлэх систем

Зөвхөн доор дурьдсан Монголын гаалийн газар, хороод АТА Карнейг ажлын цагаар хүлээн авах эрхтэй

1. Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг дахь Гаалийн газар2. Дорноговь аймгийн Замын-Үүд дэх Гаалийн газар3. Улаанбаатар дахь Гаалийн Газар4. Дархан-Уул аймаг дахь Гаалийн Хороо5. Орхон аймаг дахь Гаалийн Хороо6. Хөвсгөл аймаг дахь Гаалийн Хороо7. Баян-Өлгий аймгийн Цагаан нуур дахь Гаалийн салбар8. Дорнод аймгийн Эрээнцав дахь Гаалийн салбар9. Ховд аймгийн Булган дахь Гаалийн Газар10. Увс аймгийн Боршоо дахь Гаалийн салбар11. Буянт-Ухаа дахь Гаалийн газар, Улаанбаатар

АТА Карнейг хэрхэн авах вэ?

АТА Карнейн олон улсын баталгааны сүлжээнд хамрагдсан бүх худалдаа аж үйлдвэрийн танхимууд Карнейг олгоно. Олон улсын худалдаа аж үйлдвэрийн Танхимын нэг хэсэг болох Дэлхийн Танхимуудын Холбоо уг сүлжээг удирддаг. Монгол Улсад АТА Карнейг Монголын Үндэсний Худалдаа Аж Үйлдвэрийн Танхим олгоно.

Бараа, тээврийн хэрэгслийн гаалийн татваргүй түр хугацааны импорт

АТА Карней нь нэг жилийн дотор бараа, тээврийн хэрэгслийг импортын гаалийн татваргүйгээр түр хугацаагаар оруулж болон буцаан гаргах олон улсын гаалийн баримт бөгөөд үндэсний гаалийн мэдүүлгийг орлодог юм.

АТА Карнейд дараах төрлийн бараа бүтээгдэхүүн хамаарна.

Худалдааны загвар Ажил мэргэжлийн тоног төхөөрөмж Үзэсгэлэн Яармаг болон ижил төстэй хурал цуглаан болон ижил төстэй үйл

ажиллагаанд зориулагдсан бараа бүтээгдэхүүн

Үүнд: Компьютер, засварын тоног төхөөрөмж, кино зургийн тоног төхөөрөмж, аппаратур, хөгжмийн зэмсэг, аж үйлдвэрийн тоног төхөөрөмж, машин, үнэт эдлэл, хувцас, эмнэлгийн тоног төхөөрөмж, бараа, уралдааны морь, уран зураг, хуучны эдлэл, балетын хувцас, рок болон поп хамтлагуудын хөгжим, тоног төхөөрөмж, дуу бичлэгийн систем гэх мэт бараа бүтээгдэхүүн орох боломжтой

3

АТА Карнейн гишүүн орнууд

1. Алжир (DZ)2. Aндоррa (AD)3. Aвстрали (AU)4. АНУ (US) /Үзэсгэлэн яармагийн бараа бүтээгдэхүүнийг оруулахгүй/5. Aвстри (AT)6. Беларус (BY)7. Бельги/Люксенбург (BE)8. Босни Герцоговин (BH)9. Болгар (BG)10. Канад (CA)11. Чили (CH)12. Хятад (CN)13. Кипр (CY)14. Зааны ясан эрэг (CI)15. Хорват (HR)16. БНЧУ (CS)17. Дани (DK)18. Эстони (EE)19. Финлянд (FI)20. Франц (FR)21. Герман (DE)22. Гибралтар (GI)23. Грек (GR)24. Хонг-Конг, Хятад (HK)25. Унгар (HU)26. Исланд (IS)27. Энэтхэг (IN) /Зөвхөн үзэсгэлэнгийн бараа бүтээгдэхүүн/28. Иран (IR)29. Ирланд (IE)30. Израил (IL)31. Итали (IT)32. Япон (JP)33. БНСУ (KR)34. Латви (LV)35. Лебанон (LB)36. Литви (LT)37. Макао ()38. Македон (MK)39. Малайз (MY)40. Малта (MT)41. Мауритус (MU)42. Мексик ()43. Молдав ()44. Монгол (MN)

4

45. Монтенегро46. Морокко (MA)47. Недерланд (NL)48. Шинэ Зеланд (NZ)49. Норвеги (NO)50. Пакистан ()51. Польш (PL)52. Португал (PT)53. Румин (RO)54. ОХУ (RU)55. Сенегал (SN)56. Серби (CS)57. Сингапур (SG)58. Словени (SI)59. Словак (SQ)60. Өмнөд африк (ZA)61. Испани (ES)62. Шри Ланк (LK) /Мэргэжлийн тоног төхөөрөмжийг оролцуулахгүй63. Швед (SE)64. Швейцарь (CH)65. Тайланд (TH)66. Тунис (TN)67. Турк (TR)68. Украйн ()69. Арабын Нэгдсэн Эмират Улс ()70. Их Британи (GB)71. АНУ (US) /Үзэсгэлэн яармагийн бараа бүтээгдэхүүнийг оруулахгүй/

5

АТА КАРНЕЙН VНЭАТА карнейн нэг бvрийн vнэ нь тухайн бараа бvтээгдэхvvний vнийн дvн, аялалын тоо зэргvvдээс хамааран ялгавартай байх бєгєєд уг vнэд карней нэг бvрээс МVХАVТанхим ОУХТТТовчоонд тєлєх 3 евро багтана.

АТА Карнейд дараах төрлийн бараа бүтээгдэхүүн хамаарна.

Худалдааны загвар Ажил мэргэжлийн тоног төхөөрөмж Үзэсгэлэн Яармаг болон ижил төстэй хурал цуглаан болон ижил төстэй үйл

ажиллагаанд зориулагдсан бараа бүтээгдэхүүн

Үүнд: Компьютер, засварын тоног төхөөрөмж, кино зургийн тоног төхөөрөмж, аппаратур, хөгжмийн зэмсэг, аж үйлдвэрийн тоног төхөөрөмж, машин, үнэт эдлэл, хувцас, эмнэлгийн тоног төхөөрөмж, бараа, уралдааны морь, уран зураг, хуучны эдлэл, балетын хувцас, рок болон поп хамтлагуудын хөгжим, тоног төхөөрөмж, дуу бичлэгийн систем гэх мэт бараа бүтээгдэхүүн орох боломжтой.АТА Карнейд амархан муудах өргөн хэрэглээний бараа болон засвар хийх шаардлагатай бараа бүтээгдэхүүн, тоног төхөөрөмж хамаарахгүй!

Бизнес эрхлэгчид АТА Карнейг авснаар ямар ашигтай вэ?

АТА Карнейг авснаар бараа бүтээгдэхүүнд ноогдох НӨАТ болон гаалийн татвар, бусад албан татвараас чөлөөлөгдөж экспортлогчдын зардал буурна;

АТА Карней нь экспортлогч , импортлогчдод зөвхөн ганц баримтаар /АТА Карней / бараа бүтээгдэхүүнээ гаалиар гаргаж гаалийн үйл ажиллагааг хөнгөвчилнө;

Гаалийн бүрдүүлэлтийг урьдчилж хийх, нэг жилийн дотор нэг АТА Карнейн хүрээнд хэд хэдэн удаа нэг болон түүнээс дээш улсад зорчих боломжтой;

Бараа бүтээгдэхүүнээ бүрэн бүтэн байдлаар нь буцаан авчрах; /тараах материал оруулахгүй/

Үзэсгэлэн яармаг зохион байгуулагчдад гадаадын оролцогчдыг татан оролцуулахад хялбар болно;

Аялал жуулчлал, тээврийн байгууллага болон аж ахуйн нэгжүүд үйлчлүүлэгчдийнхээ хүрээг тэлэх боломж нээгдэнэ;

Шоу бизнес, концерт зохион байгуулагчдад шаардлагатай тоног төхөөрөмжөө авч явахад ашигтай.

Спортын бүх төрлийн тэмцээн зохион байгуулагч нарт мөн адил ашигтай;

АТА Карнейг хэн ашиглах боломтой вэ?

АТА Карнейг эзэмшигч нь гадаадад зохиолн байгуулагдаж байгаа үзэсгэлэн яармаг, уулзалт семинар болон ижил төстэй үйл ажиллагаанд оролцогч бизнес эрхлэгч, сэтгүүлчид, телевизийн байгууллага, нарийн тоног төхөөрөмж, техникийн ажилчид, спорт, урлагийн төлөөлөгчид, инженер, архитекторууд, жүжигчид, мэс заслын эмч, кино

6

зургийн уран бүтээлчид гэх мэт бүх төрлийн ажил мэргэжлийн байгууллага, хувь хүмүүс байж болно.

БАТАЛГАА

АТА Карней эзэмшигч миний бие дараах үүргүүдийг хүлээн зөвшөөрч байна.

АТА Карнейд оруулах бараа бүтээгдэхүүний жагсаалтыг хавсаргаж тэдгээр бараа

бүтээгдэхүүнийг түр хугацаагаар оруулсан улсын гаалийн байгууллагын тогтоосон болон

АТА Карнейн хүчинтэй хугацаанд буцааж гарган Монгол Улсын нутаг дэвсгэрт

оруулахыг баталж байна.

Бараа бүтээгдэхүүнийг тогтсон хугацаанд ре-экспортлоогүй тохиолдолд аль ч гаалийн

газартай шууд болон шууд бус замаар харилцаж зохих үүргийг хүлээж төлбөл зохих

гаалийн татвар болон бусад хураамжийг Монгол Улсын болон гадаад улс орны гаалийн

хууль, журам болон бусад шаардлагуудын дагуу төлж барагдуулах болно.

Би зөвхөн АТА Карнейн формд бичигдсэн бараа бүтээгдэхүүнийг авч гарахыг баталж

байна.

1) Дараах үүргүүдийг хүлээн зөвшөөрч, дагаж мөрдөнө:

i) Баталгааны баримт буюу бэлэн мөнгө нь Танхимаас олгосон АТА

карнейн зохицуулалтын явцад гарах тогтоосон хураамж болон дээрх

баримтыг буруу ашигласнаас үүдэн гарах гаалийн татвар болон бусад

хураамжийг нөхөн төлөхөд ашиглагдана.

ii) Дээрх мөнгөн дүнг Танхимаас бичгээр шаардсаны дагуу төлнө.

iii) Танхим нэхэмжлэлийг тайлбарын хамт хүргүүлсэн даруй шаардлагатай

бүх төлбөрийг төлж барагдуулна.

iv) Танхим 31 сарын дотор доорх нөхцлүүдийг харгалзан үзэж

шаардлагатай гэж үзвэл нөхцөлт төлбөрүүдийг хүчингүй болгож болно.

а) АТА карнейн бүх маягтын зохих хэсгүүдэд тэр дундаа Эхний ногоон

маягтад зохих гаалийн тэмдгэлгээг хийлгэсэн байх

7

б) Дээрх гаалийн тэмдэглэгээнд үндэслэн гаалиас тогтоосон нөхцөл

болон хугацаанд бараа бүтээгдэхүүнийг буцаан гаргасан /ре-экспорт/

баталгаа байх

в) Мөн гаалийн тэмдэглэгээнд үндэслэн Монголын гаалиас тогтоосон

нөхцөл болон хугацаанд бараа бүтээгдэхүүнийг буцаан оруулсан /ре-

импорт/ баталгаа байх

г) Карнейг ашиглах нөхцлүүд болон журмыг зохих ёсоор сахин мөрдсөн

байх

4) Баталгааны журам, нөхцлүүдтэй танилцаж, хүлээн зөвшөөрснөө үүгээр мэдэгдэж

хавсаргасан бараа бүтээгдэхүүний жагсаалтад бичигдсэн мэдээлэл үнэн, зөв гэдгийг

баталж, карнейг хэрэглэсний дараа /карнейг буцааж өгөх

хугацаа/ ........................................................... МҮХАҮТанхимд буцааж өгөхөө баталж

байна.

Гарын үсэг ……………………………. Огноо …………………………….

Хэрэглэгчийн албан тушаал, нэр …………………………………………………………

Байгууллагын албан ёсны тамга

8

АТА КАРНЕЙ

АТА Карней нь барааг гаалийн болон бусад татвар хураамж төлөлгүйгээр улсын хилээр түр хугацаагааар /1 жил хүртэлх/ нэвтрүүлэх зөвшөөрлийн олон улсын гаалийн бичиг баримт юм. Зарим оронд түр хугацаагаар татвар хураамж ногдуулж барагдуулаагүй оруулах бараанд TIB буюу Temporary Import Bonds шаарддаг бөгөөд АТА Карней нь энэхүү барьцааг орлох бичиг баримт болно. АТА карнейн ашигтай талууд: Гадаадын зах зээлд гарах боломж нээх Карнейн хүчинтэй хугацаанд хэд хэдэн орноор явах, хил гаалиар ямар ч саадгүй нэвтрэх Татварын урьдчилгаа төлөх шаардлагагүй зэрэг нь юм.

9

АТА Карнейн тогтолцоо

-Олон улсын худалдааг дэмжих хэрэгсэл - АТА Карнейн тогтолцоо-Vйлдвэр, аж ахуйн нэгж эрхлэгчид зах зээлээ єргєжvvлэхийн тулд хєрш орнууд болон бусад улс оронд єєрсдийн vйлдвэрлэсэн бараа бvтээгдэхvvнийг vзэсгэлэн яармаг болон ижил тєстэй арга хэмжээнд сурталчлах шаардлагатай байхын зэрэгцээ бизнес эрхлэгчид єєрсдийн боломжит худалдан авагч, импортлогчдод бараа бvтээгдэхvvнийхээ загварыг сурталчлах замаар гадаадын зах зээлд єєрсдийн эзлэх хувийг нэмэгдvvлэх арга зам хайдаг. Бараа бутээгдэхvvний тvр хугацааны импорт болон экспортод хамааралтай гаалийн бvрдvvлэлтийн vйл ажиллагаа Гаалийн Хамтын Ажиллагааны Зєвлєл одоогийн Дэлхийн Гаалийн Байгууллага болон Олон Улсын Худалдааны Танхимын дэргэдэх Дэлхийн Танхимуудын Холбооны хамтын vйл ажиллагааны vр дvнд их хэмжээгээр хєнгєвчлєгдєж,

10

Монгол улс 2002 онд энэхүү конвенцид анх нэгдэн орж, өнөөдрийн байдлаар 6 хавсралтыг авч хэрэгжүүлж байна. Хавсралт А Бараа тээврийн

хэрэгслийг түр оруулах бичиг баримт, АТА карней, СПД карней

Хавсралт В1 Үзэсгэлэн яармаг, уулзалт бусад төстэй үйл явдлын үеэр үзүүлэх, ашиглах барааг түр оруулах

Хавсралт В2 Мэргэжлийн багаж төхөөрөмжийг түр оруулах

Хавсралт В3 Чингэлэг, тавиур, баглаа боодол, дээж болон

тэдгээрийн vйл ажиллагааны уялдаа холбоо 1950-аад оны сvvлээс сайжирч эхэлсэн билээ. Уг хамтын ажиллагааны vр дvнд 1961 оны 12-р сарын 6-нд "Бараа бvтээгдэхvvнийг тvр хугацаагаар оруулах ATA карнейн Гаалийн Конвенци"-ийг боловсруулсан байна. Уг Конвенци нь олон улсын зах зээлд голлох бараа бvтээгдэхvvнийг ATA карнейн хvрээнд нэг жилийн хугацаатай татвараас чєлєєлєх эргэлтэнд оруулах vйл ажиллагааг хангаж єгсєн юм. Дэлхийн Гаалийн Байгууллага 1990 оны 6-р сарын 26- нд бараа бvтээгдэхvvнийг тур хугацаагаар оруулах тухай Станбулын Конвенцийг шинээр баталсан бєгєєд тус Конвенци нь тvр хугацаагаар бараа бvтээгдэхvvнийг оруулах тухай ємнє нь байсан бух Конвенциудыг нэгтгэсэн байна. Монгол Улс тус Конвенцид 2002 оны 12 дугаар сарын 5-ны єдєр нэгдэн орсон юм.АТА Тогтолцооны гол зорилго нь бараа бvтээгдэхvvнийг тvр хугацаагаар оруулахад гарах бэрхшээлийг хязгаарлахад оршино. АТА карнейн тогтолцоо нь гаалийн байгууллага, худалдааны салбар, хувь хун, аж ахуйн нэгж, худалдааны байгууллагууд гэх мэт тvр хугацааны импортын vйл ажиллагаа явуулах шаардлагатай бvх хvмvvст давуу талтай байна.АТА карней нь тухайн улсын хилээр бараа бvтээгдэхvvнийг тvр хугацаагаар оруулахад шаардагддаг vндэсний гаалийн мэдvvлгийг орлох бєгєєд энэ нь гаалийн ажлыг хєнгєвчилж байгаа юм. АТА карнейн хvрээнд хамрагдаж байгаа тvр хугацаагаар оруулах бараа бvтээгдэхvvнийг нэг жилийн хугацаанд хэд хэдэн улс оронд зорчих боломжийг бизнес эрхлэгчдэд олгож байгаа юм.АТА карнейн системд ойролцоогоор 60 гаруй улс нэгдэн орсон байна. Эдгээр улсад АТА карнейг олгох болон туунд баталгаа гаргах vйл ажиллагааг Олон Улсын Худалдааны Танхимын дэргэдэх Дэлхийн Танхимуудын Холбооны баталгааны сулжээний гишvvд болох баталгаа гаргагч байгууллагууд хяналт тавин ажилладаг. Улс бvрт ганц баталгаа гаргагч байгуул¬лага байна. Тэдгээр нь тухайн улсын Худалдаа Аж Vйлдвэрийн Танхимууд байдаг.Монгол Улсад 2003 оны 6 дугаар сарын 12-ны єдрийн Засгийн Газрын 145-р тогтоолоор Монголын Vндэсний Худалдаа Аж Vйлдвэрийн Танхимыг АТА карнейг олгогч, баталгаа гаргагч байгууллагаар томилсон юм.Баталгаа гаргагч байгууллага бvр тvр хугацаагаар оруулсан бараа бvтээгдэхvvнийг тухайн улсын гаалийн байгууллагын тогтоосон хугацаанд гаргаагvй тохиолдолд гаалийн байгууллагад импортын гаалийн татвар болон бусад албан татварыг тєлж барагдуулах vvрэгтэй. Тус тєлбєрийн хэмжээ бараа бvтээгдэхvvнд ногдох импортын гаалийн болон бусад албан татвар дээр тvvний 10%-ийг нэмсэн хэмжээтэй байна. Баталгаа гаргагч байгууллага уг тєлбєрийг бараа бvтээгдэхvvнийг тvр хугацаагаар гаргасан этгээдээр нєхєн тєлvvлнэ.

АТА Карнейг авахдаа бүрдүүлэх материал:

1. МҮХАҮТ-нд хандсан албан бичиг2. Банкинд даатгуулсан бичиг3. АТА Карней авах гэж буй бараа бүтээгдээхүүний нэр, тоо ширхэг, цэвэр жин,

үнийн дүнг англиар бөглөж atacarnet@mongolchamber.mnи-мэйл хаягаар ирүүлэх4. Бараа бүтээгдэхүүний зураг/ soft or hard / байдлаар5. АТА Карней авах өргөдөл6. АТА Карнейн баталгааг бөглөж өгөх шаардлагатай

11

АТА КАРНЕЙН АШИГТАЙ ТАЛУУД- АТА карнейг авснаар бараа бvтээгдэхvvнд ногдох нэмvv єртгийн албан татвар /НЄАТ/ болон гаалийн татвар, бусад албан татвараас чєлєєлєгдєжэкспортлогчдын зардал буурах- Экспортлогч, импортлогчдод зєвхєн ганц баримтаар /АТА карней/ бараа бvтээгдэхvvнээ гаалиар нэвтрvvлэх боломжийг олгох- Гаалийн бvрдvvлэлтийг урьдчлан хийх - Нэг жилийн дотор нэг АТА карнейн хvрээнд хэд хэдэн удаа нэг болон тvvнээс дээш улсад зорчих боломжтой болох- Бараа бvтээгдэхvvнээ ямарваа нэг хvндрэлгvйгээр бvрэн бvтэн байдлаар нь буцаан авч ирэх- Vзэсгэлэн яармаг зохион байгуулагчдад гадаадын оролцогчдыг татан оролцуулахад хялбар болгох- Аялал жуулчлал, тээврийн байгууллага болон компаниуд vйлчлvvлэгчдийнхээ хvрээг тэлэх боломж нээгдэх- Шоу бизнес, концерт зохион байгуулагчдад шаардлагатай тоног тєхєєрємжєє авч явах- Спортын бvх тєрлийн тэмцээн зохион байгуулагчдад мєн адил ашигтай байх- Дэлхийн эдийн засгийн давуу талуудыг ашиглах хvсэлтэй бvх улс орны хувьд ашигтай байх болно.

АТА КАРНЕЙД ХАМРАГДАХ БАРААНЫ ТЄРЛVVДЭртний эдлэл, машин тоног тєхєєрємж, машины сэлбэг, нийтийн хоолны тоног тєхєєрємж, лаазалсан хунс, гутал, тоглоом, компьютер, тасалгааны тоног тєхєєрємж, шилжvvлэгч, цахилгаан vvсгэгч, цахилгаан /электрон болон шинжлэх ухааны тоног тєхєєрємж, мэс засал, шvдний эмчилгээний тоног тєхєєрємж, vнэт чулуу металлаар хийсэн гоёлын чимэглэл, аудио-видео тоглуулагч, зураг болон кино зургийн тоног тєхєєрємж, лазер, хєгжмийн зэмсэг, бичлэг, vзvvлэнгийн материал, кино, уралдааны машин, халаах, гэрэлтvvлэх тоног тєхєєрємж, хєдєє аж ахуйн тоног тєхєєрємж, зураг, урлагийн бvтээл, борооны шvхэр, уралдааны морь, чемодан, vнэртэй ус, театрын тоног тєхєєрємж, концертны хєгжим зэмсэг, арьс, ширэн бvтээгдэхvvн, спортын бараа,хувцас, завь г.м.АТА карнейг дагалдаж байгаа бараа бvтээгдэхvvнийг худалдан, борлуулж болохгvй бєгєєд засвар vйлчилгээнд орох бvтээгдэхvvнд АТА карнейг олгохгvй.

АТА карнейн систем хэрхэн vйлчилдэг вэ? АТА карнейн систем нь гааль, бизнесийн хvрээнийхний хамтын ажиллагаа хэрхэн олон улсын худалдааг хєнгєвчилж байгааг харуулсан нэг тод жишээ юм.АТА системийн улс орон бvр vндэсний гаалийн байгууллага болон Дэлхийн Танхимуудын Холбоогоор баталгаажсан цорын ганц баталгаа гаргагч байгууллагатай байна. Баталгаа гаргагч бєгєєд олгогч байгууллага нь карнейг олгох бєгєєд єєрийн нэрийн ємнєєс орон нутгийн Худалдааны Танхимуудыг карней олгох эрхээр хангах эрхтэй. Уг эрхийг Монгол Улсад Монголын Vндэсний Худалдаа Аж Vйлдвэрийн Танхим эдлэнэ.АТА карней систем нь Дэлхийн Гаалийн Байгууллагаас гаргасан олон улсын гаалийн конвенциудаар зохицуулагддаг. Дэлхийн АТА карнейн Зєвлєл Дэлхийн Гаалийн Байгууллагатай хамтарч уг системийг удирддаг бєгєєд тус Зєвлєл нь АТА карнейг дэмжих талаар Африк, Ази номхон далай, Латин Америк, Зуун Европын бус нутгуудад vйл ажиллагаагаа тэлэх

12

зорилготойгоор ажиллаж байна. Энэхvv системд одоогоор нийт 60 гаруй улс нэгдэн орсон байна.Vvнд:

Алжир (DZ) Латви (LV) Словак(SQ)Андорра (AD) Ливан (LB) Словен (SI)Австрали (AU) Литва (LT) Таиланд (ТН)

АНУ   (US)   /Vзэсгэлэн

яармагийн          бараа бvтээгдэхvvнийг оролцуулахгvй/

Люксембург (LU) Тайвань, Хятад (TW) /ЗГ хоорондын хамтын

ажиллагааны гэрээний vндсэн дээр/

Австри (AT) Македон (МК) Тунис (TN)Беларус (BY) Малайз (MY) Турк (TR)Белый (BE) Мальт (МТ) Унгар(Ни)Болгар (BG) Мавритан (MU) Финланд (FI)Герман (DE) Марокко (МА) Франц (FR)

Гибралтар (Gl) Монгол (MN) Хятад (CN)Грек (GR) Нидерланд (NL) Хонконг, Хятад (НК)Дани (DK) Норвеги (N0) Хорват (HR)

Зааны ясан эрэг (CI) ОХУ (RU) Чех (CS)Испани (ES) Ємнєд Африк (ZA) Чили (СН)Исланд (IS) Пакистан Шинэ Зеланд (NZ)Израил (IL) Польш (PL) Шри-Ланка /Мэргэжлийн

тєхєєрємжийг оролцуулахгvй/ Иран (IR) Португали (РТ) Швед(ЗЕ)

Ирланд (IE) Румын (RO) Швейцар (СН)Итали (IT) Солонгос (KR) Энэтхэг    (IN)    /Зєвхєн

vзэсгэлэнгийн бvтээгдэхvvн/Их Британи (GB) Сенегал (SN) Эстони (EE)

Канад (СА) Серб (CS) Япон (JP)Кипр (CY) Сингапур (SG)

Дүгнэлт

Энэ бие даалтыг хийснээр ОУ-ын үзэсгэлэн ба АТА карнейн үүнд АТА карнейн тогтолцоо, түүний үнэ, АТА карнейг хэн ашиглах боломжтой тухай, АТА Карнейг хэрхэн авах, Бараа, тээврийн хэрэгслийн гаалийн татваргүй түр хугацааны импорт, Бизнес эрхлэгчид АТА Карнейг авснаар ямар ашигтай, АТА Карнейг авахдаа бүрдүүлэх материал зэргийн талаар тодорхой хэмжээний мэдлэгтэй боллоо. АТА карней нь тухайн улсын хилээр бараа бvтээгдэхvvнийг тvр хугацаагаар оруулахад шаардагддаг vндэсний гаалийн мэдvvлгийг орлох бєгєєд энэ нь гаалийн ажлыг хєнгєвчилж байгаа юм. АТА карнейн хvрээнд хамрагдаж байгаа тvр хугацаагаар оруулах бараа бvтээгдэхvvнийг нэг жилийн хугацаанд хэд хэдэн улс оронд зорчих боломжийг бизнес эрхлэгчдэд олгодог.

13

Ном зүй

1. МҮХАҮТ “Гадаад худалдааны иж бүрэн гарын авлага”2. Google.mn3. МҮХАҮТ-ын лавлагаа

14