een academisch perspectief op de droogte van de zomer2018 · 2019. 7. 4. · 2010 – 2013 bsc...
TRANSCRIPT
Een academisch perspectief op de droogte van de zomer 2018
Imme BenedictMeteorologie en Luchtkwaliteit Vakgroep
Bron: Jannes Wiersema
Wie ben ik?
2010 – 2013 BSc Bodem, water en atmosfeer
2013 – 2015 MSc Earth and Environment- Erasmus aan de Universiteit van Bergen- Stage bij het meteorologisch instituut in Oslo
2016 - nu PhD student bij de Meteorologie en Luchtkwaliteit groepOnderzoek naar hydro-meteorologische extremen over het Rijn en het Mississippi stroomgebied
WUR Alumni - 2nd July 2019 2
Overzicht
• Wat is een droogte? Focus op zomer 2018
• Onderzoek: Bij droogte spelen processen op verschillendetijd en ruimte schalen een rol
• Grote schaal (Europa): PhD onderzoek• Lokale schaal (Provincie Utrecht)
• Toekomst perspectief
WUR Alumni - 2nd July 2019 3
Overzicht
• Wat is een droogte? Focus op zomer 2018
• Onderzoek: Bij droogte spelen processen op verschillendetijd en ruimte schalen een rol
• Grote schaal (Europa): PhD onderzoek• Lokale schaal (Provincie Utrecht)
• Toekomst perspectief
WUR Alumni - 2nd July 2019 4
Wat is een droogte?
WUR Alumni - 2nd July 2019 5
Definitie droogte
Periode met minder-dan-normale beschikbaarheid van water (in vergelijking met de climatologie)
WUR Alumni - 2nd July 2019 6
MeteorologischGebrek aan neerslag
HydrologischGebrek aan afvoer in rivierenen laag grondwaterpeil
LandbouwGebrek aan bodemvocht tussende wortels
Droogte wordt vaak verward met hittegolf
Wat is een hittegolf?• Periode van hete dagen• Verschillende definities, afhankelijk van de ‘normaal’/climatologie
• KNMI (in de Bilt): 5 opeenvolgende dagen > 25°C waarvan 3 dagen > 30°C
• Zowel de duur als de intensiteit is belangrijk
Bij MAQ onderzoek naar hittestress in de stad (Urban Heat Island)
WUR Alumni - 2nd July 2019 7
Recente hittegolven
WUR Alumni - 2nd July 2019
Now: Southern-Europe
8Bron: Jordi Vila & NOS.nl
Recente droogte zomer 2018
WUR Alumni - 2nd July 2019 9
Droogte zomer 2018
• Meteorologische droogte
WUR Alumni - 2nd July 2019 10
Droogte zomer 2018
• Hydrologische droogte (afvoer van de Rijn bij Lobith)
WUR Alumni - 2nd July 2019 11
Droogte zomer 2018
• Landbouw droogte
Bodemvocht bij de wortelzone(Gemeten met een satteliet)
Bron: VanderSat
WUR Alumni - 2nd July 2019 12
Droogte zomer 2018
• Landbouw droogte
WUR Alumni - 2nd July 2019 13
Overzicht
• Wat is een droogte? Focus op zomer 2018
• Onderzoek: Bij droogte spelen processen op verschillendetijd en ruimte schalen een rol
• Grote schaal (Europa): PhD onderzoek• Lokale schaal (Provincie Utrecht)
• Toekomst perspectief
WUR Alumni - 2nd July 2019 14
Droogte: Processen op verschillende tijd enruimte schalen
• Grote schaal (Europa/ weken) : Het weer is drijver van de droogte
WUR Alumni - 2nd July 2019 15
• Lokale schaal (Utrecht/dagen/jaren):Impact op hydrologie en landbouw
Drijvers van droogte
WUR Alumni - 2nd July 2019 16
Blokkades zorgen voor droogtes in Europa Effect van El Niño
Mijn onderzoek
Onderzoeksvraag:• Waar is het water verdampt dat over de Rijn of hier in Houten
uitregent?• Wat zijn de vochtbronnen in de zomer van 2018 in vergelijking met
een ‘normale zomer’? (komt het water ergens anders vandaan)
Tool:Uitkomsten van een klimaat model om water terug in de tijd te tracken, om te kijken waar het verdampt is
WUR Alumni - 2nd July 2019 17
Mijn onderzoek
• Wat is een klimaat model?• Langere tijdperiodes (~30 jaar) • Simuleren het weer op een grid over de aarde
• Wind• Temperatuur• Vocht in de atmosfeer• Verdamping• Neerslag
• Scenario’s: met klimaat modellen kun je projecties voor de toekomstmaken
WUR Alumni - 2nd July 2019 18
Vochtigheid in de atmosfeer gesimuleerd bijeen klimaat model – 2018
WUR Alumni - 2nd July 2019 19
Vochtigheid in de atmosfeer gesimuleerd bijeen klimaat model – 2018
WUR Alumni - 2nd July 2019 20
Voor het filmpje zie:
https://chiel.ghost.io/2018/02/07/global_moisture/
Waar komt het water vandaan dat over de Rijn of hier in Houten uitregent?
A. RuslandB. NoordzeeC. Atlantische oceanD. Uit Nederland zelf
WUR Alumni - 2nd July 2019 21
Waar komt het water vandaan dat over de Rijn of hier in Houten uitregent?
A. RuslandB. NoordzeeC. Atlantische oceanD. Uit Nederland zelf
WUR Alumni - 2nd July 2019
Verdampingsbron die zorgt voor neerslag over Rijn stroomgebied
22
Verdampingsbronnen voor de RijnSeizoensverschillen: winter vs. zomer
WUR Alumni - 2nd July 2019 23
Verdampingsbron winter Verdampingsbron zomer
Verdampingsbronnen voor West-EuropaGemiddelde zomer vs. 2018 zomer
WUR Alumni - 2nd July 2019 24
Verdampingsbron gemiddelde zomer Verdampingsbron zomer 2018
Overzicht
• Wat is een droogte? Focus op zomer 2018
• Onderzoek: Bij droogte spelen processen op verschillendetijd en ruimte schalen een rol
• Grote schaal (Europa): PhD onderzoek• Lokale schaal (Provincie Utrecht)
• Toekomst perspectief
WUR Alumni - 2nd July 2019 25
Lokale schaal (provincie Utrecht)
• Droge lucht aanvoer meer verdamping droge bodems
26
Effect op vegetatie• planten gaan dood• bomen kunnen er beter tegen
Geen energie nodig om water teverdampen, dus al die energie gaatnaar het opwarmen van de atmosfeer
Zelf-versterkende droogte
Lokaal maar langere tijdschaal: grondwater• Nu nog steeds last van de droogte van 2018 Grondwater is not niet bijgevuld
WUR Alumni - 2nd July 2019 27www.nhi.nu
Overzicht
• Wat is een droogte? Focus op zomer 2018
• Onderzoek: Bij droogte spelen processen op verschillendetijd en ruimte schalen een rol
• Grote schaal (Europa): PhD onderzoek• Lokale schaal (Provincie Utrecht)
• Toekomst perspectief (droogte in het Antropoceen)
WUR Alumni - 2nd July 2019 28
Droogte in het “Antropoceen”
• Effect van klimaat verandering:• Meer extreem weer (en droogtes)
• Bevolkingsgroei• Effect van menselijk handelen
• Grondwater-abstractie• Irrigatie• Stuwmeren
WUR Alumni - 2nd July 2019 29
California, USA
Zuid-Afrika
Filmpje hittegolf en droogte in de toekomst
• https://www.ad.nl/video/krijgt-nederland-steeds-vaker-te-maken-met-hittegolven~p87899
WUR Alumni - 2nd July 2019 30
Herhalingstijden droogte zomer 2018
WUR Alumni - 2nd July 2019
Bron: KNMI droogtemonitor 2018
31
WUR Alumni - 2nd July 2019
Trending: # Show your stripes
32
Wrap-up
• Droogte is een inter-disciplinair fenomeen
• Processen op verschillende tijd en ruimte schalen spelen eenrolFocus voor onderzoek
• De menselijke invloed op droogte wordt steeds duidelijker
WUR Alumni - 2nd July 2019 33
Meer informatie
• https://www.wur.nl/en/Research-Results/Chair-groups/Environmental-Sciences/Meteorology-and-Air-Quality-Group.htm
• https://www.knmi.nl/kennis-en-datacentrum/uitleg/droogte• https://showyourstripes.info/• https://www.stowa.nl/droogterisico• https://www.npostart.nl/nos-wat-een-weer/03-12-
2018/POW_04095179
WUR Alumni - 2nd July 2019 34