een antiek instrument
DESCRIPTION
Les 7 dd. 4 December 2012 Rietveld -lyceum Doetinchem De OERKNAL / BIG BANG v.s.w . Corona C orona Borealis Zevenaar. Een antiek instrument. Een moderne radiotelescoop ( D renthe ). “ALMA” een van de 64 . - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/1.jpg)
Les 7 dd. 4 December 2012
Rietveld-lyceum
Doetinchem
De OERKNAL / BIG BANG
v.s.w. Corona Corona Borealis Zevenaar
![Page 2: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/2.jpg)
Een antiek instrument
![Page 3: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/3.jpg)
Een moderne radiotelescoop (Drenthe)
![Page 4: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/4.jpg)
“ALMA”
een van de 64
![Page 5: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/5.jpg)
H-R- diagram (Herzsprung-Russell-diagram)
![Page 6: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/6.jpg)
Beknopte lessen gehad over de Zon, Planeten het Zonnestelsel en als laatste: instrumenten en Sterrenstelsels
MESSIER 83
DIT STERRENSTELSEL, EEN VAN DE MINIMAAL 200. MILJARD, REEDS GEZIEN IN EEN VORIGE LES.
MET 200 MILJARD STERREN, GASWOLKEN, MET ZWART GAT IN HET HART.
AFSTAND: 15 MILJ. L.J
SNELHEID: 1000KM/SEC.
Laatste les zijn beandeld : de Sterrenstelsels
![Page 7: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/7.jpg)
GRAFISCHE weergave van de ONTWIKKELING van het HEELAL. Van OERKNAL tot HEDEN in 13,7 miljard jaar. =HET ZICHTBARE HEELAL.
Werkelijkheid: BOLVORMIG. HEDEN een DOOSNEDE van 45-50 miljard Licht-Jaren.
![Page 8: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/8.jpg)
• Historie 1 (blz.214 - 228 - 229)• WAT MEN DACHT EN WIST.• Voor 1923 geen overtuigend idee dat naast melkwegstelsel er meer
sterrenstelsels waren. • Eind 19e eeuw discussies en vermoedens. In 1923 bevestiging door
Hubble.• Lemaitre(Belg+priester 1894-1966): heelal vroeger compacter. Ontstaan
door explosie van oeratoom. • 1929: Hubble(U.S.A.1889-1953) ontdekte uitdijing van het heelal.• George Gamov(1904-1968): werkte idee(1945-”50) van Lemaitre uit.: het
jonge heelal heet >> spontane kernfusie. • Vervolgens de theorie: ”Hot Big Bang” >> alle elementen gevormd.• Fred.Hoyle(G.B.1914-2001); introduceerde de naam “Big Bang”. Toonde
aan: Alle zware elementen gevormd bij kernfusiereacties in inwendige van sterren.
• Oerknaltheorie:interressante maar onbewijsbaar. Tot :
![Page 9: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/9.jpg)
• HISTORIE 2• In jaren 60: kentering; WEL aanwijzingen !!
• Metingen hoeveelheden in heelal van helium,deuterium,lithium, komen nauwkeurig overeen met voorspellingen van oerknaltheorie, met extreem hete, compacte beginfase.
• Waarnemingen Radiostelsels: Heelal zag er vroeger anders uit.• (Hoyle’s idee: onveranderlijk heelal >> niet meer juist)• 1965: Ontdekking achtergrondstraling door Penzias en Wilson • (Bell Lab. USA)
Bell LabJanskie antenne
![Page 10: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/10.jpg)
MODERNE OERKNAL THEORIE• Berekeningen op basis van de huidig bekend zijnde fysische wetten. Deze zijn pas
mogelijk vanaf circa 5x10 -44 seconde na de oerknal. Daarvoor niets bekend.• Aan het begin: Quantumfluctuatie. Daarna extreem supercompacte samenstelling
van energie en evoluerende velden• Er zijn theoriën over, maar die zjjn hier te moeilijk!! (temp: >>1028 Kelvin) (begon in
Singulariteit).• Energie wordt materie, De materie vriest als het ware uit tijdens het uitzetten van
de ruimte. De materie geeft zwaartekracht die het uitzetten afremt • Inflatie periode: (Guth 1981) korte periode van exponentiele versnelling.
Oorzaak: Het inflatonveld, dat een negatieve druk geeft. Eerste elementaire deeltjes ontstaan dan (waaronder quarks en electronen). Samenvoegen van quarks: geeft protonen dat zijn waterstofkernen en ook
neutronen.• Na 3 minuten: ook kernen van: helium, deuterium en lithium.• Na 380.000 jaar : heelal voldoende afgekoeld, Daardoor binden electronen zich aan
de protonen. Eerste neutrale atomen. Licht kan vrij passeren• Ontstaan Kosmische Achtergrondstraling. daarin dichtheids fluctuaties: in
afkoelende oermaterie, daarvoor een ondoorzichtig plasma.• Veel later: Vorming van de eerste sterren-(stelsels)
![Page 11: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/11.jpg)
OERKNAL: temperaturen van miljarden graden
en zeer hoge druk.
Na 380.000 jaar temperatuur en druk enorm
verlaagd. Ontstaan van atomen.
Heelal wordt doorzchtig.
BEGRIP:ER WAS GEEN LEEG HEELAL,
NA DE OERKNAL ONTSTONDEN:RUIMTE en TIJD +
ENERGIE en MATERIE.ONTSTAAT HET HEELAL.
![Page 12: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/12.jpg)
ACHTERGROND STRALING OPNAME VAN HET OUDSTE ZICHTBARE DEEL VAN HET HEELAL.
380.000 JAAR NA DE OERKNAL.Heden een temperatuur van 2,7 graden Kelvin= min 270 gr.Celsius
Links: De hele aardeOnder: Het hele heelal
![Page 13: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/13.jpg)
VERDELING VAN MATERIE
BOVEN : HEDEN 13,7 miljard jaar na de Oerknal
ONDER: 380.000 JAARna de Oerknal
![Page 14: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/14.jpg)
Hierna de volgende les
![Page 15: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/17.jpg)
Deel van het heelal Op basis van
gemeten afstanden /verdeling
![Page 18: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/18.jpg)
IN DE BEGIN FASE DE ONTWIKKELING van GROTE / ZWARE STERRENVELE MALEN DE ZON. Tot zeker een 1.000 maal.
DAARNA VORMING VAN STERRENSTELSELS.
![Page 19: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/19.jpg)
Computer simulatieDe structuur van het huidige Heelal = een “spons”.
De “lijnen” zijn in feite miljoenen sterrenstelsels met plaatselijke verdichtingen(geel)
![Page 20: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/20.jpg)
![Page 21: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/21.jpg)
Animatie
in rood grootste verzameling.Donkerblauw: leeg en donkere
materie en donkere energie
![Page 22: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/22.jpg)
Een prachtopname van drie sterrenstelsels.De twee grootste beinvloeden elkaar. Mogelijk in de
toekomst eenbotsing door elkaar vliegen
![Page 23: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/23.jpg)
CENTRUM VAN HET MELKWEGSTELSEL. OP EEN 22.000LICHT JAREN AFSTAND VAN DE AARDE
![Page 24: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/25.jpg)
SOMBRERO—sterrenstelsel(Messier 104)Afstand: 50.miljoen Licht Jaren
een van de 177 miljard sterrenstelsels
![Page 26: Een antiek instrument](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062812/56816406550346895dd5b0cf/html5/thumbnails/26.jpg)