een uitgave van het technisch bureau afbouw...4 mebest december 2015 77e jaargang nr. 6 2015,...

77e jaargang nr. 6 2015, december, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.

25 jaar vooruitdenken

4-sterren-stadhuis

hoge brandwanden

Mortels en passie

een uitgave van het technisch Bureau afBouw

mb06_cover.indd 1 07-12-15 09:31

Benieuwd naar de communicatiemogelijkheden?

Bel met:Shahin HabbahT 0314 - 35 58 34E [email protected] www.pshmediasales.nl

Adverteren in het

afbouwvakblad van

Nederland?

Met Mebest bereikt u 23.000 afbouwbedrijven en georganiseerde uitvoerders in de afbouwbranche.

Gratis

doorplaatsing

in de digitale

uitgave

Kingspan Brandveilige Isolatie

Geïsoleerde panelen: +31 (0)344 675 250 | www.kingspanpanels.nl Insulation: +31 (0)543 543 210 | www.kingspaninsulation.nl

Werkelijke én gecertificeerde brandveiligheid

Één van de belangrijkste functies van een gebouw is beschermen. Isolatiematerialen van Kingspan bieden daarom superieure bescher-ming tegen brand. Isolatiematerialen van Kingspan zijn door en door getest door diverse instituten en zijn verkrijgbaar met FM en LPCB certificaat, met brandklassen tot B-s1, d0 conform EN13501-1.

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Naamloos-1 1 08-12-15 09:46

MEBEST december 2015 3

Met de vorige editie hebben we ons nadrukkelijk op (akoestische en ther-mische) isolatie gericht. In dit nummer ligt de focus op brandveiligheid. Het is interessant om te kijken naar het raakvlak van die twee. Dat gebeurde laatst op Fire Seminar van Kingspan; daar werd ingegaan op duurzaamheid en brandveiligheid, twee zaken die toch enigszins op gespannen voet lijken te staan met elkaar. Aan de ene kant hebben we een planeet die alsmaar warmer wordt. Dat is een feit waar je moeilijk omheen kunt, al is het wat moeilijk te rijmen; aan de ene kant extreme neerslag en aan de andere kant grote droogte. Misschien is dat ook de reden dat we nog niet voldoende doordron-gen zijn van het feit dat er iets heel ernstigs aan de hand is en er dus nog niet echt naar handelen. Natuurlijk doen we wel wat. We zijn bijvoorbeeld heel druk bezig met het isoleren van gebouwen. Want hoe beter we isole-ren, hoe minder energie en natuurlijke brandstoff en we verbruiken en hoe minder CO2 we uitstoten. Maar er is natuurlijk veel meer nodig om het tij te keren. Alleen ontbreekt op veel fronten blijkbaar een drijfveer; een eco-nomische drijfveer wel te verstaan. Want als er geld verdiend kan worden, dan komt de inspanningsbereidheid als vanzelf. Daarom is het niet gek dat er vanuit de bouw en de a� ouw veel nadruk wordt gelegd op het belang van isolatie. Op zich is daar niets mis mee, maar het is wel verkeerd als er op andere ter-reinen onvoldoende gebeurt. Dan gaan er te veel gevraagd worden van een te klein aantal dragende pijlers. Nou kan de branche best nog wel een tijdje voldoen aan de terugkerende vraag om hogere Rc-waardes. Er zit echter ook een keerzijde aan dat steeds beter isoleren, aan het dichtstoppen van alle kieren en gaten, aan het alsmaar ondoordringbaarder maken van de buiten-schil. In de vorige Mebest noemde ik al de luchtkwaliteit. Op het Fire Seminar kwam een heel ander aspect aan de orde, namelijk de brandbestrijding. Als lucht nauwelijks meer uit een ruimte kan lekken, dan geldt dat ook voor brand- en rookgassen. Doe je van zo’n ruimte waar die gassen zich hebben opgehoopt de deur open, dan komt er zuurstof bij en dat kan een enorme steekvlam opleveren. Levensgevaarlijk voor brandweerlieden. Een ander punt is dat het ontsnappen uit een optimaal geïsoleerde ruimte een heel lastige opgave kan zijn. Oriënteren is uitermate lastig als zo’n kamer vol staat met rook die niet weg kan. En vensters met hoogwaardig drievoudig glas houden de kou lekker buiten, maar ze zijn uiterst lastig in te slaan als de nood aan de man komt. Eerlijk gezegd had ik me dit nooit zo gerealiseerd; het geeft me wel wat overpeinzingen voor de kerstvakantie. U ook? Doe in ieder geval voorzichtig met de kaarsen. Ik wens u fi jne dagen en een gezond 2016.

Door: Jan Willem Kommer

Duivels dilemma

mb06_voorwoord.indd 3 07-12-15 09:32

4 Mebest december 2015

77e jaargang nr. 6 2015, december, verschijnt 1x in de twee maanden. Informatie over: afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie.

25 jaar vooruitdenken

4-sterren-stadhuis

hoge brandwanden

Mortels en passie

een uitgave van het technisch Bureau afBouw

mb06_cover.indd 1 03-12-15 15:36

25 jaar vooruitkijken levert andere inzichten

Een contractvorm waarbij het niet alleen maar gaat om ontwerpen en bouwen, maar ook om financiering, onder-houd en beheer; dat zet aan tot anders denken en anders

kijken. PI Zaanstad spint er garen bij.Pagina 16

Duurzaamheid en brandveiligheid gaan hand in hand in AlmeloMet vier BREEAM-sterren en het Excellent-certificaat is het stadhuis van Almelo een van de duurzaamste gebouwen van Nederland. De score is mede te danken aan een buitengevelisolatiesysteem dat bijdraagt aan de hoge hoge Rc-waarde én brandveilig is. En dan is het ook nog eens decoratief.Pagina 8

Alsof ze bij de collectie horen. De innovatieve brandwanden bij de nieuwe woon- en lifestylewinkel Loods 5 in Amersfoort zijn niet alleen functioneel dik in orde, maar ook

mooi om te zien. En in een razend tempo gebouwd. Pagina 28

Informatie over Afbouw en afwerking in de nieuwbouw, renovatie en restauratie. 77e jaargang nr. 6 2015, december

In dit nummerHoog, dun, strak en 60 minuten brandwerend

Op de coverStadhuis Almelo, foto door Henk van der Veen

mb06_inditnummer.indd 4 07-12-15 09:47

Mebest december 2015 5

40 Mebest Kort

en verder...

46 Adverteerdersindex 46 Colofon

Kingspan BIM Bibliotheek

Nieuwe CUR-Aanbeveling 118:2015

Binnenwandsysteem JANpaneel

Voor de natte ruimte: Knauf Drystar

Lichtgewicht en geluidsabsorberende plafondoplossing van Hunter Douglas

40

41

42

43

45

25

36

Druklaag op kanaalplaatvloer heeft een keerzijde

Richtlijn Brandveiligheid verlaagde plafonds; nog altijd relevant

mb06_inditnummer.indd 5 07-12-15 09:47


Een van de duurzaamste gebouwen van Nederland

staat in Almelo. Het nieuwe stadhuis kreeg vier

BREEAM-sterren. De ‘Excellent’-score werd in de wacht

gesleept dankzij een scala aan energiebesparende

maatregelen waaronder een decoratief gevelisolatie-

systeem. Ook het hoge brandveilgheidsniveau draagt

bij aan het prestigieuze duurzaamheidslabel.

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen

De laagbouw van het

nieuwe stadhuis heeft

een aantal afgeronde

hoeken. Die vorm kon

met EPS gemakkelijk

worden gemaakt.

(foto: Henk van der

Veen)

mb06_stadhuis.indd 6 07-12-15 09:33


DuurzaamheiD en branDveilig-heiD gaan hanD

in hanD in almelo



Stadhuis met sterrenWanneer je een stadhuis bouwt, dan weet je één ding zeker: het is nooit goed. Vrijwel zonder uitzondering vinden inwoners van de stad, regi-onale pers en oppositie in de Gemeenteraad de plannen te ambitieus, het gebouw te duur, te le-lijk, te groot of ongepast. In Almelo was dat niet anders. Vanaf de eeuwwisseling was er een hoop te doen over wel of geen nieuwbouw; over hoe en waar en waarom. Het definitieve Ja-woord in 2010 maakte geen einde aan die discussie maar er kon wél worden gestart met het ontwerpen en bouwen van een, inderdaad, ambitieus gebouw. Het moest namelijk zó duurzaam worden dat het het BREEAM Excellent-certificaat zou krijgen. Architectenbureau Kraaijvanger uit Rotterdam heeft die opdracht met succes uitgevoerd. In ok-tober werd bekend dat het nieuwe stadhuis, dat dit voorjaar in gebruik is genomen, de voor het Excellent-certificaat vereiste vier BREEAM-sterren heeft gekregen.

LED-verlichting en gevelisolatieStadhuis Almelo heeft het Excellent-label onder meer te danken aan een groot aantal energie-besparende maatregelen. Het gebouw is zo ontworpen dat er optimaal gebruik kan worden gemaakt van daglicht. Dat drukt de energiereke-ning aanzienlijk. In de donkere dagen zal alleen daglicht niet voldoende zijn, maar LED-verlichting en aanwezigheids- en daglichtsensoren zorgen ervoor dat het stroomverbruik toch binnen de perken blijft.

Ook de stookkosten worden laag gehouden door onder meer warmte- en koudeopslag in de bodem, hoogwaardige drievoudige beglazing en een uitgebreide hoeveelheid isolatiemateriaal. Zo is de laagbouw voorzien van een gepleisterd gevelisolatiesysteem. Bijvast Afbouw heeft er een gevarieerd en bewerkelijk pakket aangebracht met verschillende materialen en diktes, maar wel met een uniforme afwerking. Geen standaard werk dus.

Meedenken in het voortraject“Het is daarom goed dat we al in een vroeg stadium bij het project betrokken werden. Nu konden we meedenken en mee-engineeren”, aldus Wiet van Bijnen van het afbouwbedrijf uit Almere. Hij doelt onder meer op de onder-

Vier BREEAM-sterren voor stad-huis Almelo



grond waar zijn mensen op moesten werken. De laagbouw bestaat uit HSB in een staalframe. Het houten skelet, dat is gevuld met 16 cm steenwol, zou worden dichtgezet met multiplex. Dat heeft voldoende treksterkte om de werking van het hout op te vangen, maar het is niet de meest ide-ale ondergrond voor het gevelisolatiesysteem dat moest worden aangebracht. “Je kunt wel werken op multiplex, maar dan moet je een pasteuze lijm gebruiken om de isolatieplaten te bevestigen”, legt Wiet van Bijnen uit. “Maar vast is vast met die lijm. Je kunt die platen dus niet meer stellen om onvlakheden in de ondergrond op te vangen, en met grotere oppervlakken zoals hier, ontkom je daar vrijwel niet aan.” Omdat de afbouwer er al tijdens de voorbereiding van het project bij was, kon hij er op aansturen dat het multiplex alleen

aan de binnenzijde werd gebruikt. Aan de buiten-zijde is het skelet dichtgezet met cementgebon-den platen en een dampdoorlatende folie.

Vormen en logo in EPSHet systeem dat Bijvast Afbouw op de cement-gebonden ondergrond aanbracht, is Strikotherm Systeem Comfort met EPS isolatieplaten en een minerale afwerking. Het ging niet om één groot oppervlak, maar om twee banden rondom het gebouw in aluminium kaders. Voor de banden gebruikte Bijvast EPS-platen van 20 cm dik. Op de hoeken van het gebouw zijn de banden afgerond. “Het houten skelet was gesegmenteerd. Die ronding hebben we met het isolatiemateriaal gevolgd door wigvormige lamellen van EPS te maken”, aldus Wiet van Bijnen.

Met zijn vier BREEAM-sterren behoort

het nieuwe stadhuis van Almelo bij de

duurzaamste gebouwen van Nederland.

(foto: Henk van der Veen)



Tussen die banden in kwamen 756 kolommen, 378 per verdieping, van elkaar gescheiden door een aluminiumband. De kolommen, per verdie-ping 1 meter breed en 3,5 meter hoog, zijn met 14 cm dikke platen gebouwd. Hier hoefde met de EPS geen vormen te worden gemaakt, maar wel moesten op elke kolom de drie ruiten uit het wapen van Almelo te zien zijn, twee boven en één onder. “De architect wilde dat logo per se verdiept hebben, echt ín het systeem dus”, zegt Edward op ’t Einde van Strikolith. “Door de schaduwwerking levert dat een levendiger beeld op dan wanneer je het óp het systeem schildert.” De keuze had consequenties voor de afwerking. Aanvankelijk zou het een grijze betonlook wor-den, maar de wat vlekkerige nuancering zou het effect van de schaduwwerking deels teniet doen.

Na het zien van een monster werd er geswitcht naar een lichtere en egale grijze afwerking.

2268 ruiten uitgekrabd“De afwerking is vanwege het verdiept lig-gende logo ook dikker dan gebruikelijk”, zegt de Strikotherm-accountmanager. Eerst is op het iso-latiemateriaal uiteraard een mortelweefsellaag aangebracht met een vezelversterkte UAP-mor-tel. Waar de logo’s moesten komen, heeft Bijvast Afbouw de ondergrond gesausd met Peents Pearlcoat, het afparelende verfsysteem van Stri-kolith, om hem waterdicht te maken. Vervolgens ging de schuurmortel erop. Voordat die helemaal was uitgehard, hebben de stukadoors met be-hulp van een mal de ruiten uitgekrabd. “Daarna hebben we de logo’s nog een keertje gesausd om

De Rc-waarde van 6,0 heeft het

stadhuis van Almelo een flink

eind op weg naar het BREEAM-

excellent-certificaat geholpen.


Ruimschoots meer dan wat het bouwbesluit eist

mb06_stadhuis.indd 10 07-12-15 09:33


alles wat opengekrabd was, weer netjes water-dicht te maken”, zegt Wiet van Bijnen.Op het parkeerdek, op de 2e verdieping van de plint, is ook nog zo’n 350 meter Strikotherm Comort aangebracht. “Je hebt daar een binnen-buitensituatie dus ook daar moest worden geïsoleerd”, zegt Wiet van Bijnen. “En je hebt er veel ronde gevels, en die zijn met EPS heel goed te maken.” De wanden en gevels op het parkeer-dek zijn met dezelfde mortels afgewerkt als de buitengevel, alleen zijn ze wit en dragen ze niet het wapen van Almelo.

Brandveilige isolatieDe gevels van de begane grond hebben geen gevelisolatiesysteem gekregen. Waar nodig zijn ze wel uitgeraapt en gepleisterd met dezelfde

Strikocemmortels, om geen verschil in uiterlijk te krijgen. Doordat de bebouwing een meter of twee terug ligt ten opzichte van de 1e en de 2e verdieping, heeft het voetgangersgebied een soort plafond. Dat is wél geïsoleerd. Ook hier heeft Bijvast Afbouw het Strikotherm Systeem Comfort gebruikt, maar dan met 22 cm dikke Strikotherm Stuclamel platen als isolatie in plaats van EPS. De keuze voor minerale steenwol heeft alles te maken met de brandveiligheid, zo legt Edward op ’t Einde uit. “Het Strikotherm Sys-teem Comfort dat voor de 1e en 2e verdieping is gebruikt, dus met EPS en minerale grondmortel, valt in brandklasse B-S2. Dat is ruimschoots meer dan wat het bouwbesluit eist. Voor dat buiten-plafond gelden echter andere eisen. Het idee is dat daar de kans op een brand tégen het gebouw

Op straatniveau zorgt de

overkraging van de 1e en de 2e

verdieping voor een plafond.

Aan het isolatiesysteem dat

daarop is aangebracht, werden

hogere brandveiligheidseisen

gesteeld dan aan het systeem

op de gevels van 1e en de 2e

zelf. Daar is de kans op buiten-

brand immers minder groot.


Meer kans op brand op straatniveau

mb06_stadhuis.indd 11 07-12-15 09:33


aan groter is dan op bijvoorbeeld vijf meter hoog. Daarom werd voor dat plafond brandklasse A2-S1 gevraagd. Met steenwol in plaats van EPS, en afgewerkt met minerale mortels, voldoet dit Striktotherm Systeem Comfort aan die eis.”

Lijmen én pluggenNet als bij de EPS-platen had Bijvast Afbouw een ondergrond van cementgebonden platen om het isolatiemateriaal op het plafond aan te brengen. De Stuclamelplaten, 1200 cm lang en 200 cm breed, zitten opgesloten tussen de aluminium rand van de overkraging en de pui van de plint. Aan beide platte zijden zijn de Stuclamel platen gecacheerd. Daardoor zijn ze minder makkelijk in te drukken en kunnen ze op dezelfde manier

Het mineraal afgewerkte Strikotherm Systeem Com-

fort is voorzien van Strikolith Peents Pearlcoat, een

muurverf met zelfreinigende eigenschappen. (foto:

Henk van der Veen)

Op alle kolommen zijn de drie ruiten van het wapen

van Almelo uitgekrabd in de minerale schuurmortel.


Vast is vast met die lijm

mb06_stadhuis.indd 12 07-12-15 09:33


worden verlijmd en afgewerkt als de EPS-platen. “Omdat het om een plafond ging en omdat het zwaar materiaal is, hebben we ze verlijmd én geplugd”, zegt Wiet van Bijnen. Afwerken deed Bijvast op dezelfde manier als het EPS-systeem, dus met een minerale mortelweefsellaag en een minerale schuurpleister. “We hadden wel wat meer materiaal nodig dan voor de EPS-platen. Steenwol-platen zijn wat grover, en in tegenstel-ling tot EPS kun je ze niet vlakschuren.”

Prachtige scoreSamen met de overige isolerende maatregelen zoals de drievoudige beglazing en de isolatie in het houtskelet, zorgt het Strikotherm Systeem Comfort voor een Rc-waarde van 6,0. Een fraai

De 2e verdieping is deels parkeerdek, deels stads-

kantoor. Vanwege die binnen-buitensituatie is ook

in de parkeergarage het buitengevelisolatiesysteem

aangebracht. (foto: Henk van der Veen)

cijfer waar het stadhuis mede de vier BREEAM-sterren aan te danken heeft. Ook de maatregelen op brandveiligheidsgebied hebben aan die duurzaamheidsscore bijgedra-gen. Zo is het hele gebouw voorzien van een sprinklerinstallatie. Daarmee beperk je het risico dat bij brand een heel compartiment wordt ver-woest, en dat scoort ook duurzaamheidspunten. Maar buiten dat de maatregel een extra stapje richting Excellent-certifcaat was, zal het de Alme-lose ambtenaren vooral een veilig gevoel geven dat er veel aandacht aan brandveiligheid van hun werkplek is besteed. Evengoed is het te hopen dat er nooit een beroep hoeft te worden gedaan op zowel die sprinklerinstallatie als brandweren-de eigenschappen van de gevelisolatiesystemen.

Verlijmd én geplugd

mb06_stadhuis.indd 13 07-12-15 09:33


Stadhuis AlmeloOpdrachtgever: Gemeente AlmeloArchitect: Kraaijvanger, RotterdamAannemer: Bouwcombinatie Koopmans-J.P. van Eesteren, Enschede-GoudaMontage buitengevelisolatiesysteem: Bijvast Afbouw, AlmereLeverancier buitengevelisolatiesysteem: Strikolith, Raamsdonksveer

Gevelisolatie en brandveiligheidOok voor de afwerking van gevels zijn brandveiligheidseisen opgenomen in het bouwbesluit. Over het algemeen geldt dat een zijde van een constructieonderdeel die grenst aan de buitenlucht, moet vol-doen aan brandklasse D. Dat wil zeg-gen dat daar materiaal mag worden gebruikt dat een hoge bijdrage levert aan brand.Voor een aantal situaties gelden stren-gere eisen. Bij bijvoorbeeld bescherm-de vluchtroutes kan brandklasse C (grote bijdrage) gelden, afhankelijk van de gebruiksfunctie van het gebouw. Bij extra beschermde vluchtroutes wordt altijd C geëist. Bij celfuncties moeten de gevels van vluchtroutes altijd aan brandklasse B (zeer beperkte bijdrage) voldoen.

Hiernaast gelden nog eisen voor ge-bouwen (woningen uitgezonderd) met een vloer/verblijfsgebied op 5 meter of hoger. Daar is voor de onderste 2,5 meter én voor de gevel boven de 13 meter brandklasse B vereist. Dit moet de risico’s en gevolgen van brand-stichting verminderen. Het idee is dat brandstichting eerder zal gebeuren op straatniveau dan boven de 2,5 meter. Ook houdt deze eis er rekening mee dat 13 meter de maximale hoogte is die met gangbaar blusmateriaal kan worden bereikt.

Bij gevelisolatiesystemen is zowel het isolatiemateriaal als de afwerking bepalend voor de brandveiligheid. Ma-terialen als glaswol en EPS leveren op zich weinig brandweerstand, bij brand smelten ze. Een minerale afwerklaag zorgt er echter voor dat de vlam niet bij het materiaal kan komen. Dan kan een EPS-systeem dus in brandklasse B uitkomen. Dat wil zeggen dat het een zeer beperkte bijdrage aan brand levert. Met een minerale isolatie in plaats van EPS kan zo’n zelfde systeem zelfs brandklasse A2 halen. Daarin vind je materialen die nauwelijks bijdrage aan brand leveren.

Voor het buitengevelisolatie-

systeem van het plafond is

als isolatiemateriaal steenwol

gebruikt, in de vorm Stuclamel-

platen. (foto: Henk van der

Veen)

mb06_stadhuis.indd 14 07-12-15 09:33

Naamloos-1 1 08-12-15 09:40


Op de begane grond konden

de vloeren naadloos blijven,

maar de vloeren op de galerijen

moesten gedilateerd worden,

anders zouden ze onherroe-

pelijk gaan scheuren door het

doorbuigen van de constructie.

(foto: © Pi2- Fred Meijer)

mb06_zaanstad.indd 16 07-12-15 09:38


Gebouwd voor de toekomstOver iets meer dan een half jaar opent op bedrij-venterrein HoogTij in Westzaan een indrukwek-kend grote nieuwbouw de deuren. Sluit de deu-ren is eigenlijk meer op z’n plaats, want het gaat om een penitentiaire inrichting die plek biedt aan meer dan 1000 gedetineerden. PI Zaanstad, zoals het 68.000 m2 grote justitiële complex heet, ver-vangt onder meer de Bijlmerbajes en De Koepel in Haarlem. Beide gevangenissen zijn verouderd. Dat is PI Zaanstad nog lang niet; de penitentiaire inrichting is toekomstbestendig gebouw. Dat is het resultaat van de Publiek-Private Samenwer-king (PPS) tussen het het Rijksvastgoedbedrijf in opdracht van het ministerie van Veiligheid en Justitie, Dienst Justitiële Inrichtingen en consor-

Heel erg spannend klinkt het niet, 40.000 m2 gietvloer; en dan ook nog eens

grijs. Maar Vandevloeren BV uit Schiedam merkte dat het een ander verhaal

wordt wanneer je die vloer moet aanbrengen in een supermoderne peniten-

tiaire inrichting die volgens een DBFMO-overeenkomst wordt gerealiseerd.

PI Zaanstad25 jaar vooruItkIjken levert andere InZIchtenTekst: Jan Willem KommerFotografie: Pi2- Fred Meijer, de Jong Luchtfotografie

tium Pi2. Het Rijksvastgoedbedrijf is met dit sa-menwerkingsverband van bouwbedrijven Ballast Nedam en voorheen Royal Imtech een DBFMO-overeenkomst aangegaan. Niet alleen de bouw maar ook ontwerp, financiering, onderhoud en beheer zijn dus de verantwoordelijkheid van de private partijen.

Besparen op energiekostenMeerwaarde creëren is waar het om draait bij dit soort samenwerkings- en contractvormen. De ge-dachte is dat, wanneer een opdrachtgever alleen het einddoel formuleert en zich niet met inhoud en uitvoering bemoeit, marktpartijen de ruimte krijgen hun denkvermogen en innovatiekracht optimaal in te zetten. En dat moet dan sneller,

mb06_zaanstad.indd 17 07-12-15 09:38


betere of goedkopere eindresultaten opleveren.Voor PI Zaanstad betekent het DBFMO-contract onder meer dat het complex energieneutraal is. Stroom wordt geleverd door zonnepanelen en een windmolen en er is een warmte-koude-opslagsysteem (WKO) aangelegd voor de verwarming en de koeling. Ook de vorm van het gebouw draagt bij. Zo zijn de cellen in PI Zaan-stad verdeeld over vier bouwlagen. Vergelijk je dat met de Bijlmerbajes waar de gedetineerden zijn ondergebracht in zes torens met elk veertien verdiepingen, dan scheelt zo’n laagbouw alleen al een hoop liften.

25 jaar lang verantwoordelijkOok op het gebied van vloeren heeft de contract-vorm zijn invloed gehad, zo legt Guido Tuinder van Vandevloeren uit. Het bedrijf uit Schiedam

heeft vrijwel alle vloeren in het justitiële complex aangebracht, zo’n 50.000 m2 dekvloer, 40.000 m2 gietvloer, 5.000 m2 stoffering, 2.000 m2 sport-vloer en vele kilometers plint. “Normaal gespro-ken neem je een werk aan, je voert het uit en je gaat verder naar het volgende werk. Uiteraard doe je je werk goed en uiteraard bestaat er zoiets als garantie, maar dat is toch wel anders dan wanneer je 25 jaar lang verantwoordelijk bent voor het onderhoud en het beheer van wat je hebt gemaakt.” Nou ligt die verantwoordelijk niet bij Vandevloeren zelf, maar het vloerenbedrijf heeft wel veel meer met de aannemer moeten meedenken over onderhoudsvraagstukken dan gebruikelijk. “Dat begon heel breed met het type vloerafwerking en ging gaandeweg steeds dieper, tot op de kleinste details.”

PI Zaanstad is energieneutraal, onder meer dankzij

de 5500 zonnepanelen op het dak van het complex.

(foto: © De Jong Luchtfotografie)

Toekomstbestendig gebouw

mb06_zaanstad.indd 18 07-12-15 09:38


Zo sterk als de zwakste schakelVan de 68.000 m2 bvo is zo’n 40.000 m2 voorzien van Arturo PU2060 Gietvloer van Arturo Unique Flooring, een merk van Unipro. De keuze voor een gietvloer is mede gemaakt op grond van LCC, Life Cycle Costing. “Dan kijk je niet alleen naar wat je betaalt voor een product en voor het aanbrengen ervan, maar ook naar de levensduur en de onderhoudskosten over langere tijd”, zegt Guido Tuinder. Zeker wat dat laatste aspect betreft, scoort de gietvloer hoger dan tegels. Rene Rieborn van Unipro legt dat uit: “Doordat ze machinaal worden geproduceerd en dus een

constante kwaliteit hebben, zijn tegels op zich wel sterk. Ze hebben echter voegen en als je kijkt naar hygiëne en onderhoud, dan is dat zeker op de langere termijn een zwakke schakel.”

Onverwachte vraagstukkenGietvloeren moesten het dus worden. Die zijn naadloos en goed reinigbaar en krasbestendig en slijtvast. Ontstaat er mechanische schade, dan is dat goed te repareren. “Maar omdat hier elke keer de vraag wordt gesteld hoe het er over 25 jaar uitziet, ga je toch wat meer nadenken over dergelijke dingen”, zegt Guido Tuinder. “Zo zijn

Ook de prefab-cellen

zijn voorzien van

de Arturo PU2060

Gietvloer. (foto: © Pi2-

Fred Meijer)

Als je niets doet weet je zeker dat die vloer gaat scheuren

mb06_zaanstad.indd 19 07-12-15 09:39


wij voorstander van een transparante toplaag; die is sterker dan een gekleurde. Hij is alleen niet UV-bestendig en daardoor kan de gietvloer er-onder vergelen. Moet je dan een keer ergens een schade repareren, dan krijg je een kleurverschil. Je wilt natuurlijk niet dat in dat geval de hele vloer opnieuw moeten worden gecoat. Dan kun je er voor kiezen om een niet vergelende gietvloer toe te passen. Die is alleen twee keer zo duur, en op een oppervlakte van 40.000 m2 maakt dat nogal een verschil.”

Uitgebreid uitproberen en testenSamen met Unipro maakte het vloerenbe-drijf een flink aantal stalen met verschillende systeemopbouwen waar allerlei krastesten mee werden gedaan en reparaties op werden uitge-

voerd. De keuze viel uiteindelijk op een systeem met een kleurechte gepigmenteerde aflak, die is UV-bestendig. Vandevloeren zou daar het liefst nog een transparante laag overheen hebben aangebracht vanwege de krasbestendigheid en slijtvastheid, alleen hing ook daar weer een prijskaartje aan. Guido Tuinder: “Uit ervaring weet je dat dat een goede keuze zou zijn, maar als je moet aangeven wat je er nou wérkelijk mee opschiet voor de komende 25 jaar, dan is dat toch heel moeilijk.”

De ene keuze leidt tot de andereOok de dekvloer speelde een rol bij de keuze voor het uiteindelijke systeem, en op zijn beurt werd de keuze voor de dekvloer weer ingegeven door de omstandigheden. Op de begane grond moest

Een UV-bestendige toplaag moet de grijze gietvloer

voor vergeling behoeden. (foto: © Pi2- Fred Meijer)

Mede gekozen op basis van LCC

mb06_zaanstad.indd 20 07-12-15 09:39


rekening worden gehouden met optrekkend vocht vanuit de ondergrond. “Wanneer dat door de dekvloer en de semi-permeabele schraplaag van de afwerking heen dringt, kan het vocht blaasvorming in de gietvloer veroorzaken”, legt René Rieborn uit. “Om die osmose te voorkomen, moet je voor een vochtscherm veroorzaken.” Wanneer vocht uit de ondergrond wordt tegen-gehouden door de epoxyschraplaag, dan heb je kans dat de dekvloer langdurig nat blijft, en daar is niet elk type dekvloer geschikt voor. “Met het oog op arbeidsomstandigheden, kwaliteit en snelheid werken we het liefst met anhydriet, maar nu hebben we traditionele zandcement dekvloeren aangebracht”, zegt Guido Tuinder. “Die zijn nu eenmaal beter bestand tegen vocht dan anhydriet.”

Dilateren tegen wil en dankOp de verdiepingen speelde dat vochtprobleem niet, maar daar had Vandevloeren wel een ander vraagstuk op te lossen. Langs de cellen loopt een galerijvloer. De verwachting was dat die zou gaan doorbuigen. “Men wilde geen dilataties, maar als je niets doet, dan weet je zeker dat de dekvloer gaat scheuren, en de gietvloer ook”, zegt Guido Tuinder. Het vloerenbedrijf uit Schiedam loste dat probleem op door profielen toe te passen die zo min mogelijk opvallen; aluminium strips met een opvulling van kunststof in dezelfde kleur grijs als de gietvloer.

12 kilometer minder zorgOok de aansluiting van de vloer op de cellen vroeg om extra aandacht. De ruim 650 cellen zijn

Ook de vloeren in in de sportac-

commodaties had Vandevloe-

ren in het pakket zitten. Dat

specialistische werk werd

uitbesteed aan Descol. (foto: ©

Pi2- Fred Meijer)

Kitnaden hebben behoorlijk wat onderhoud nodig

mb06_zaanstad.indd 21 07-12-15 09:39


Penitentiaire Inrichting ZaanstadOpdrachtgever: Het Rijksvastgoedbedrijf in opdracht van het Ministerie van Veiligheid en Justitie, Dienst Justitiële InrichtingenOpdrachtnemer: consortium Pi2: Ballast Nedam, Imtech Building Services BV, (inmiddels zonder Imtech)Architecten: EGM Architecten, Dordrecht; Fokkema & Partners, Delft; Mecanoo Architecten, DelftDekvloeren en vloerafwerking: Vandevloeren, SchiedamLeverancier gietvloeren: Arturo Unique Flooring, een merk van Unipro, Haaksbergen

mb06_zaanstad.indd 22 07-12-15 09:39


prefab gemaakt en stuk voor stuk in hun geheel in het gebouw geplaatst. Daarna werden dek-vloeren en gietvloeren aangebracht. Om werking op te vangen, moesten die los worden gehouden van de units. Normaal gesproken worden zulke naden afgekit, maar ook hier rees de vraag of dat wel een verstandige keuze zou zijn. Kitnaden hebben immers behoorlijk wat onderhoud nodig wil je schimmelvorming voorkomen, en dan nog is de kans groot dat ze na verloop van tijd moeten worden vervangen. Over een langere periode zou dat een aardige kostenpost kunnen betekenen. “Dat is het grote verschil met de gebruikelijke

bouw. Door dit DBFMO-contract moet je je steeds afvragen Wat betekent dit voor de komende 25 jaar?“, zegt Guido Tuinder. “Daarom hebben we vóór het aanbrengen van de gietvloer een pvc-plint met een voetje op de dekvloer geplaatst. Hij dekt de kantstroken af maar kan wel vrij bewe-gen, en is veel onderhoudsvriendelijker dan een kitnaad.” Alleen bij de deuren kon dat detail niet worden gebruikt. Omdat er geen andere opties waren, is daar wel gekit. Maar met die plintoplos-sing heeft Vandevloeren er wel voor gezorgd dat PI Zaanstad 12 kilometer minder van die onder-houdsgevoelige kitnaden heeft.

Omdat de dekvloer op de begane grond wel eens

langdurig nat kan blijven, is voor zandcement gekozen

in plaats van anhydriet. (foto: © Pi2- Fred Meijer)

40.000 m2 Arturo PU2060 Gietvloer heeft Vandevloeren

aangebracht in PI Zaanstad. Vergeleken met betegelen

scheelt dat nogal wat voegwerk. (foto: © Pi2- Fred Meijer)

Op de langere termijn zijn voegen een zwakke schakel

mb06_zaanstad.indd 23 07-12-15 09:39

24 MEBEST december 2015

Eurobrandklasse Rookklasse Brandbijdrage Praktijk

A1fl n.v.t. Geen Niet brandbaar

A2fl s1 of s2 Nauwelijks Praktisch niet brandbaar

Bfl s1 of s2 Heel beperkt Heel moeilijk brandbaar

Cfl s1 of s2 Gemiddeld Brandbaar

Dfl s1 of s2 Hoog Goed brandbaar

Efl - Zeer hoog Zeer brandbaar

Ffl - Niet bepaald Uiterst brandbaar

Brandcertifi cering gietvloeren Gietvloeren moeten een CE-markering hebben. Deze markering wordt beschreven in DIN-EN 13813. Deze norm schrijft voor dat er een brandtest uitgevoerd moet worden volgens EN-ISO 11925-2 en EN-ISO 9239-1. Op basis van de resultaten van deze testen wordt volgens norm EN13501-1:2007+A1:2009 de gietvloer geclassifi ceerd. De brandtesten worden door een geaccrediteerde instantie uitgevoerd.

Er zijn 7 Eurobrandklassen, waarbij A1fl de hoogste klasse is. Deze producten leveren geen bijdrage aan brand.Er is ook een indeling naar rookontwikkeling. s1 staat voor geringe rookproductie, s2 voor gemiddelde rookproductie en s3 voor grote rookproductie.

PI ZaanstadDoor de wettelijke plicht van de CE-markering, worden Arturo PU-Gietvloeren met toplak getest op: - ontvlambaarheid (verticale brandproef contact met kleine vlam) volgens EN-ISO 11925-2 - reactie bij brand (met stralingswarmte) volgens EN-ISO 9239-1

Uit de testen volgt een indeling volgens EN 13501-1 2007 + A1:2009 in brandklasse (Bfl ) en rookklasse (s1fl ). Voor het genoemde vloersysteem van PI Zaanstad is de brandclassifi catie dus: Bfl -s1fl . Dat wil zeg-gen dat de vloer ruimschoots voldoet aan de eisen die in het Bouwbesluit worden genoemd. Het Bouw-besluit stelt namelijk brandklasse Dfl - s1fl als minimumeis voor alle beloopbare oppervlakken. Alleen voor vluchtroutes licht die eis hoger, Cfl - s1fl .

mb06_zaanstad.indd 24 07-12-15 09:39

MEBEST december 2015 25MEBEST december 2015 25

DRUKLAAG OP KANAALPLAAT-VLOER HEEFT EEN KEERZIJDE

Een brand in een parkeergarage deed acht jaar geleden de alarmbellen rin-

kelen. Hoewel de kanaalplaatvloer was berekend op 120 minuten brandwe-

rendheid, vielen al binnen het uur delen van de vloer naar beneden. De ver-

eniging van betonfabrikanten BFBN liet onderzoeken hoe dit kon gebeuren.

Tekst: Jan Willem KommerFotografi e: Jan Willem Kommer, Henk van der Veen

In veel parkeergarages worden kanaal-

plaatvloeren met een druklaag toege-

past. Die extra laag zorgt onder meer

voor meer stabiliteit.

(foto: Jan Willem Kommer)

mb06_kanaalplaatvloer.indd 25 07-12-15 09:40


Getrapt onderzoekBFBN heeft de opdracht voor het onderzoek verstrekt aan TNO Bouw en Ondergrond, Efectis Nederland en Stichting Expertisecentrum Regel-geving Bouw (ERB). Deze instituten hebben eerst in 2008 en 2009 en vervolgens nog in 2010 en 2011 de brandwerendheid van kanaalplaatvloe-ren met een gewapende druklaag onder de loep genomen. Het onderzoek heeft ook voor de vloe-renbranche interessante uitkomsten opgeleverd.

Er is theorieEen van de constateringen was dat voor de brandwerendheid van kanaalplaatvloeren altijd alleen gekeken is naar kanaalplaten zelf. Een losse kanaalplaat werd onderworpen aan de brandproeven die in NEN 6069 staan omschre-ven. Daarmee werd vastgesteld of de kanaalplaat gedurende een bepaalde tijd brand kon weer-staan. De relatie met andere bouwdelen of on-derdelen van de vloer werd buiten beschouwing gelaten. Wereldwijd gezien is dat misschien geen gekke gedachte, maar in Nederland is het niet ongebruikelijk om de kanaalplaten te voorzien van een (gewapende) druklaag. We doen dat om de vloer sterker en stabieler te maken. Dat kan praktisch zijn als er bijvoorbeeld hoge verander-

lijke belastingen optreden. De gewapende laag zorgt ervoor dat de druk gelijkmatig over de ka-naalplaat wordt verdeeld. Ook worden druklagen toegepast om het risico van scheuren in de harde afwerkvloer te beperken.

En er is praktijkDe onderzoekers kwamen er achter dat deze constructieve druklagen er voor zorgen dat ka-naalplaatvloeren zich bij brand anders gedragen dan altijd werd verondersteld. Als een individuele kanaalplaat wordt verhit, dan zal hij gaan vervor-men. De mate van vervorming valt te berekenen, en met een brandproef kan die theorie worden onderbouwd. Echter, in de praktijk ligt er op de kanaalplaat doorgaans een toplaag: een druklaag en een dekvloer. Wanneer de druklaag rechtstreeks op de kanaalplaat is aangebracht, dan betekent dat dat de bovenzijde van de kanaalplaat minder kan vervormen dan de onderzijde. Je krijgt dan een spanning in de plaat waar de smalle damme-tjes tussen de kanalen niet tegen bestand zijn. Ze scheuren horizontaal waardoor de onderschil van de plaat loskomt. Het gevaar dat dat oplevert laat zich raden. Vallende delen zijn riskant voor zowel mensen die het brandende gebouw uit willen als voor brandweerlieden die het gebouw in willen.

In het onderste deel van de ka-

naalplaat zitten de wapenings-

staven die van belang zijn voor

de draagkracht van de vloer.

(foto: Jan Willem Kommer)

Een druklaag maakt de kanaalplaatvloer sterker en stabieler



Daarnaast biedt een vloer waarvan de onderste helft verdwenen is, nog maar weinig draagkracht en stabiliteit. Dat onderste deel is immers nu juist waar de wapeningsstaven zitten die de kanaal-plaat draagkrachtig maakt.

De dikte speelt een rolHet is wel zo dat de dikte van de toplaag (de druklaag + de dekvloer dus) bepalend is voor het risico. Uit het onderzoek kwam naar voren dat als de toplaag minder dan 50mm dik is, de kanaal-plaat voldoende kan vervormen en er vrijwel geen kans bestaat op het loskomen van de onder-schil. Is de toplaag tussen de 50 en de 70 mm dik dan is er een bepaald risico, en als de toplaag 70 mm of dikker is, dan is het aannemelijk dat de onderschil wegvalt. Overigens is het zo dat ook nog de sterkteklasse van de dekvloer een rol speelt. Bij afwerklagen tot een druksterkteklasse van maximaal Cw6 (voorheen D15) mag de helft van de dikte van de dekvloer worden meegenomen in de berekening van de toplaagdikte. Bij hogere sterktes moet de hele dikte worden meegerekend. Er zijn diverse maatregelen te nemen om de schade te voorko-men.

MaatregelenDe meest toegepaste maatregel is om de druklaag tot 50 mm te beperken en de dekvloer niet mee te laten tellen bij de berekening van de dikte van de toplaag. De dekvloer moet dan wel los worden aangebracht, dus op een folie- of isolatielaag.Voor vloeren met een toplaag van 50 mm of meer worden aanvullende maatregelen geadviseerd, als:▪ de toplaag dikker is dan 70 mm bij constructies

in de gevolgklassen 2a, 2b of 3 óf▪ de toplaag 50–70 mm dik is en de gevolgklasse

2b of 3 van toepassing is.Die extra maatregelen kunnen zijn:▪ gebaseerd op een risico-analyse volgens NEN-

EN 1991-1-7, op basis van gelijkwaardigheid, óf▪ gebaseerd op het realiseren van een tweede

draagweg na het bezwijken van de onderschil, óf▪ toepassing van een sprinklerinstallatie onder de

vloer die aan brand komt bloot te staan, óf▪ beperking van de temperatuur van het be-

tonoppervlak tot max. 200 °C gedurende de vereiste brandwerendheidsduur.

Inmiddels heeft een tweede vervolgonderzoek plaatsgevonden. Mogelijk leidt dat nog tot aan-vullende maatregelen.

Om de brandwerendheid van

kanaalplaatvloeren te testen

werd altijd alleen gekeken

naar individuele kanaalplaten;

andere onderdelenvan van de

vloer werden buiten beschou-

wing gelaten. (foto: Henk van

der Veen)

Dekvloer los aanbrengen



18.000 m2 woonwinkel, dat bevat nogal wat meubels en woonaccessoires.

Het is natuurlijk een ramp als bij brand die gehele voorraad in rook opgaat.

Daarom is het nieuwe pand van Loods 5 met een flink aantal 60 minuten-

wanden opgedeeld in brandcompartimenten. Intramax uit Dedemsvaart

bouwde de 5 meter hoge dunne en strakke wanden in een razend tempo.

Tekst: Jan Willem KommerFotografie: Knauf

Het pand is voorzien van een behoorlijk aantal

windverbanden. Een aantal daarvan is in het zicht

gelaten maar het gros is weggewerkt achter speciale

brandwerende voorzetwanden. (foto: ©Knauf)

mb06_loods5.indd 28 07-12-15 09:41


Hoog, dun, strak en 60 minuten brandwerend

mb06_loods5.indd 29 07-12-15 09:41


Uitbreiding in AmersfoortDe bouw is niet de enige branche die blij is dat er weer leven in de woningmarkt zit. Ook de woon- en lifestylewinkels halen opgelucht adem, want waar woningen worden gebouwd, wordt ingericht. Je ziet het om je heen; bestaande zaken breiden uit en er komen nieuwe woon-winkels bij. Loods 5 bijvoorbeeld opende dit jaar een nieuwe vestiging, in Amersfoort. Naast Zaandam en Sliedrecht is het de derde vestiging van de eigentijdse interieur- en lifestylezaak. De locatie van het nieuwe pand is uitstekend, op Bedrijvenpark Vathorst, pal langs de A1, vlak bij de afslag Amersfoort-Noord en collega Ikea. De twee inrichtingsspecialisten bijten elkaar niet, daarvoor zijn de assortimenten en de concep-ten te verschillend. Zo vind je bij Loods 5 naast de eigen collectie van het bedrijf ook een grote hoeveelheid woon- en lifestyle-artikelen van

importeurs, groothandelaren en fabrikanten die er winkelruimte huren om hun spullen te kunnen tonen en verkopen.

Verdeel en behoudHet concept van Loods 5 vraagt om een groot winkeloppervlak, vandaar dat de nieuwe hal in Amersfoort zo’n 18.000 m2 meet. Krijg je brand in zo’n groot gebouw, dan is het niet ondenkbaar dat zowel pand als de complete voorraad in no time in de as worden gelegd. Er zijn maatregelen getroffen om zo’n catastrofe te voorkomen. Het gebouw is opgedeeld in brandcompartimenten. Mocht er in zo’n compartiment brand ontstaan, dan zorgen uitgekiende oplossingen ervoor dat de brand lange tijd beperkt blijft tot dat deel van het gebouw. Dit geeft de brandweer meer tijd om te voorkomen dat de hele zaak in vlammen opgaat.

Een veelvoud aan horizontale naden

De brandveilige wanden zijn op diverse plekken bijna vijf meter

hoog. Niet veel 60-minuten-wanden worden tot die hoogte

getest op hun brandwerendheid. (foto: ©Knauf)

mb06_loods5.indd 30 07-12-15 09:41


Hoger dan gebruikelijkHet bestek voorzag in standaard 60 minuten-wanden, met dubbele beplating en glaswoliso-latie. “We hadden echter het idee dat dat beter kon”, zegt projectleider Jordy Bloemendal van Intramax. Op aanraden van het afbouwbedrijf uit Dedemsvaart stak aannemer Aan de Stegge Twello haar licht op bij Knauf. “Wij konden inder-daad een innovatievere oplossing bieden en ook nog eens tien jaar garantie geven op de geteste waarden’, zegt Jacco van ’t Hof, projectadviseur bij Knauf. De wand die Knauf voorstelde, bestaat uit een enkel skelet van 125 mm CW en UW-pro-fielen dat is opgevuld met 80 mm steenwol van 35 kg/m3. Aan beide zijden wordt dat dichtgezet met een enkele laag 15 mm dikke Knauf Dia-mond Board. Met deze opbouw haalt de wand volgens testrapporten een brandwerendheid van 60 minuten. “In tegenstelling tot de meeste

60 minuten-wanden is deze wand zelfs tot een hoogte van 6,8 meter getest, en ook dan levert hij nog diezelfde prestatie”, zegt Jacco van ’t Hof. Juist bij dit project was dat van belang omdat de brandwanden bij Loods 5 een kleine 5 meter hoog moesten worden.

Geen bandstaal nodigOm een hoge wand te bouwen, moet je optop-pen; platen bovenop elkaar plaatsen dus. Dat le-vert horizontale naden op waar normaal gespro-ken bandstaal achter moet om de 60 minuten te halen. Bij de Knauf-wanden kon het bandstaal echter achterwege blijven omdat met steenwol in plaats van glaswol was geïsoleerd. Dat leverde een enorme tijdwinst op, zeker omdat Intramax de wand in wildverband bouwde en er dus een veelvoud aan horizontale naden was. “Wild-verband is sterker dan wanneer je één naad op

Het bandstaal kon achterwege blijven

Een aantal wanden is langer dan 15 meter. Dan is

dilatatie nodig om eventuele werking in het gebouw

te kunnen opvangen. (foto: ©Knauf)

mb06_loods5.indd 31 07-12-15 09:41


dezelfde hoogte hebt”, verklaart Jordy Bloemen-dal. En er zat nog een voordeel aan. “We hebben de platen zo kort mogelijk gehouden, maximaal 230 cm. Dan blijft het gewicht net onder de 50 kilo en kun je, volgens de tilnorm van 25 kilo per persoon, zo’n plaat nog met 2 man plaatsen.”

Windverbanden ingepaktHet nieuwe gebouw van Loods 5 ontleent een groot deel van zijn stabiliteit aan windverbanden die zowel tegen de gevels als dwars in het pand zijn aangebracht. Een aantal ervan is in het zicht gebleven, maar het merendeel moest Intramax opnemen in de brandscheidende wanden. Daar heeft Knauf voorzetwanden voor bedacht die om de windverbanden heen zijn geplaatst. Aan beide zijden bouwde Intramax een frame met 75 mm CW en UW profielen. Die zijn gevuld met 60 mm steenwol en afgesloten met een dubbele laag Knauf Diamond Board van 12,5 mm dik. “Omdat

de wanden hoog zijn en de profielen dun, zijn ze onderling gekoppeld”, zegt Jacco van ’t Hof. “Het had wel zonder koppeling gekund, maar dan had-den we dikkere profielen moeten gebruiken”, vult Jordy Bloemendal aan. “Dat had dikkere wanden opgeleverd en dat had niet de voorkeur; zeker omdat er toch geen geluidseis was.” Qua brand-werendheid was deze opbouw ruim voldoende, bij een maximale hoogte van 4,5 meter halen de voorzetwanden de 90 minuten.

Niet alleen hoog, maar ook lang

Naast de eigen collectie van Loods 5 vind je in de winkel ook

woon- en lifestyle-artikelen van andere partijen. (foto: ©Knauf)

mb06_loods5.indd 32 07-12-15 09:42


Heen en weerDe wanden die Intramax plaatste, zijn niet alleen hoog, maar ook lang. Er zijn er verschillende die de 15 meter ruimschoots halen. Bij die lengte moet er gedilateerd worden om de werking in het gebouw te kunnen opvangen. Ook hiervoor nam Knauf detailtekeningen op in het project-advies. De dilatatie bestaat uit een naad van maximaal 20 mm. In de naad zijn stucstoppro-fielen aangebracht. Aan de achterzijde is de naad dichtgezet met stroken Knauf Diamond Board van 12,5 mm dik, in twee lagen. Die versteviging is aan slechts één kant van de dilatatie vastge-schroefd aan de beplating. Op die manier kan de wand in de lengterichting bewegen zonder dat er scheuren ontstaan.

Op en neerOok met verticale beweging moest rekening wor-den gehouden. Het pand heeft immers een plat dak en zeker wanneer daar een laag sneeuw op komt te liggen, kan het wat inzakken. Om schade te voorkomen, moeten de wanden kunnen mee-gaan in die beweging. Daarvoor is een slim detail bedacht. Voor de brandveilige aansluiting met het canneluredak had aannemer Aan de Stegge speciale rekjes laten maken. Die zijn gemon-teerd met smeltpluggen. Bij brand verdwijnt de verbinding met het dak terwijl de brandscheiding wel intact blijft. Op die manier kan het compar-timent waar de brand woedt, loskomen van het compartiment dat ernaast ligt zodat het gebouw meer kans heeft de brand te doorstaan. Aan de

Doorgaans zijn 60-minuten wanden dubbel beplaat. Bij Loods

5 zijn echter wanden van Knauf geplaatst die dankzij onder

meer 15 mm Diamond Board en steenwol isolatie met enkele

beplating afkonden. (foto: ©Knauf)

Bewegen zonder te scheuren

mb06_loods5.indd 33 07-12-15 09:42


onderzijde van die rekjes, die zo’n 8 cm onder het dak uitsteken, heeft Intramax verlijmde stroken Diamond Board geschroefd en daar verhoogde 125 mm UW-profielen aan bevestigd. De bepla-ting van de brandscheidende wand is tegen die profielen en de stroken Diamond Board aan ge-plaatst, maar er niet aan vastgeschroefd. Zakt het dak wat in, dan kan de aansluiting met de wand tussen de beplating in naar beneden schuiven.

Voorbereiding en begeleidingKnauf heeft niet alleen bij het voortraject een rol gespeeld met adviezen en het maken details, ook tijdens de bouw was de producent/leverancier regelmatig aanwezig. “De aannemer wilde graag garantie” zegt Jacco van ’t Hof. “We hebben hier KnaufZeker verstrekt. Dat houdt in dat we 100% garantie geven op de prestaties van de systemen. En het houdt ook in dat we tijdens het project regelmatig op het werk komen voor technische ondersteuning en om te kijken of alles goed gaat,

Een schuivende wand zorgt ervoor dat het dak wat kan inzak-

ken zonder dat dak of wand daar schade door oplopen. (foto:

©Knauf)

De nieuwe winkel van Loods 5 is opgedeeld in brandcomparti-

menten. Ontstaat er brand, dan hoeft niet de complete voor-

raad verloren te gaan. (foto: ©Knauf)

mb06_loods5.indd 34 07-12-15 09:42


of de bouwplaatsomstandigheden in orde zijn, of er met de juiste materialen en volgens de verwer-kingsvoorschriften wordt gewerkt.”

Enorme tijdwinstIn totaal heeft Intramax zo’n 1500 meter wand geplaatst. Jordy Bloemendal is erg te spreken over de ondersteuning van Knauf in dat traject. Vooral de innovatieve 60 minuten-wand heeft veel voordeel opgeleverd. “De doorlooptijd bij dit project was echt een probleem”, zegt de projectleider van het afbouwbedrijf. “We hadden maar zes weken de tijd om ons werk te doen. Het

Loods 5 AmersfoortOpdrachtgever: Loods 5, ZaandamArchitect: Buro DUK, DeventerAannemer: Aan de Stegge Bedrijfshuisvesting, TwelloMontage wanden en plafonds: Intramax, DedemsvaartLeverancier wanden en plafonds: Knauf, Utrecht

Het nieuwe pand van Loods 5 in Amersfoort,

18.000 m2 woonwinkel. (foto: ©Knauf)

scheelt werkelijk enorm als je dan zo’n grote hoe-veelheid wanden niet dubbel hoeft te beplaten. Je hebt veel minder handelingen bij de montage en dat maakt het werk fysiek minder zwaar. Verder scheelt het in transport en opslagruimte en je hebt minder afval. En dat levert allemaal tijdwinst op.” Of het alleen aan de snelle afbouw heeft gelegen is de vraag, maar aannemer Aan de Stegge heeft tijdens de bouw vier weken kunnen inlopen op de planning. Waar aanvankelijk de oplevering voor eind mei gepland stond, kon Loods 5 al met Hemelvaart de eerste klanten verwelkomen.

Het levert allemaal tijdwinst op

mb06_loods5.indd 35 07-12-15 09:42


Bestemd voor een brede doelgroepNaast een beschrijving van eisen op het gebied van het brandgedrag van materialen en brand-compartimentering en een uitleg hoe verlaagde plafonds van gips, gestukadoorde plafonds en systeemplafonds hier aan voldoen, geeft de richt-lijn ook een aantal tips en aanbevelingen voor de praktijk. Dat maakt de uitgave relevant voor voorschrijvende en/of controlerende instanties maar ook voor opdrachtgevers en uitvoerende bedrijven. De richtlijn ‘Brandveiligheid verlaagde plafonds: systeemplafonds, gipsplafonds en gestukadoorde plafonds’ is te downloaden vanaf de website www.tbafbouw.nl/publicaties

Nog altijd actueelMomenteel wordt gewerkt aan een herziening van de richtlijn. Het gaat om een update naar de huidige stand van de techniek en regelgeving; op dat vlak zijn immers wat zaken veranderd

In 2011 publiceerde het toenmalige Bedrijfschap Afbouw de richtlijn ‘Brand-

veiligheid verlaagde plafonds: systeemplafonds, gipsplafonds en gestuka-

doorde plafonds’. Het doel van de uitgave was een leidraad te bieden voor

het omgaan met de brandveiligheidseisen en –normen die in Nederland gel-

den voor verlaagde plafonds.

Richtlijn BRandveilig-heid veRlaagde plafonds; nog altijd RelevantTekst: Jan Willem KommerFotografie: Henk van der Veen, Jan Willem Kommer

in de afgelopen jaren. De tips zijn echter nog altijd actueel, zo merkt Hermen de Hek regel-matig tijdens zijn werk als technisch adviseur bij Technisch Bureau Afbouw. “Brandveiligheid van systeemplafonds valt en staat met een correcte uitvoering”, zegt hij. “Goedgekeurde panelen en rasters en dergelijke zijn allemaal brandwerend, in meer of mindere mate. Maar als je sparingen gaat aanbrengen, doorvoeringen gaat toepassen, wandcontactdozen en armaturen plaatst, dan is in principe die brandwerendheid naar de knop-pen. Tenzij je het oplost met de juiste details.” Hij heeft het dan over bijvoorbeeld brandwerende kappen, dichtschuimende wandcontactdozen en dergelijke.

Brandveilig maken én houdenUiteraard is het zaak om, als een plafond brandwerend is, te zorgen dat het brandwerend blijft. Hermen de Hek noemt een aantal ma-

mb06_brandveiligheid.indd 36 07-12-15 09:44


De enorme hoeveelheid installatietechniek die vaak in en ach-

ter systeemplafonds wordt verwerkt, kan de brandwerendheid

van het plafond grotendeels teniet doen.

nieren waarop dat kan worden gedaan. “Het is verstandig om met een sticker aan te geven dat het om een brandwerend plafond gaat. Als er aanpassingen aan of boven het plafond moeten worden gedaan, dan is het duidelijk dat er een plafondmonteur bij moet worden betrokken. Die kan het plafond op de juiste manier openen en sluiten. Ook controles helpen; een regelmatige check of het plafond op de juiste manier gesloten is. Onderschat niet hoe vaak een systeemplafond wordt opengemaakt voor bijvoorbeeld aanbren-gen van bedrading of leidingen en dergelijke!”

Wanden: verrassend onderzoekWat voor plafonds geldt, geldt ook voor wanden. Dat wil zeggen, details zoals wandcontactdozen en doorvoeringen zijn belangrijk. Maar interes-sant op dat vlak is dat recent onderzoek heeft uitgewezen dat, anders dan altijd werd gedacht, het voor de brandwerendheid niet nodig is om randafsluitingen af te voegen. De Nederlandse Branche Vereniging Gips (NBVG) heeft dat laten uitzoeken door onderzoeksbureau Efectis Neder-land.

Het onderzoek werd uitgevoerd met een ongeïsoleerde 100 mm dikke wand met dubbele 12,5 mm dikke beplating type A, met diverse randafsluitingen. De bovenaansluiting is uitgevoerd in twee varianten: • 5 mm open zonder vulling • 5 mm open voorzien van een niet-brand-

werende elastische kit. De onderaansluiting is uitgevoerd in twee varianten: • 5 mm open zonder vulling • 5 mm open voorzien van een niet-brand-

werende elastische kit. De onderaansluiting is uitgevoerd in twee varianten: • 10 mm open en afgedekt met een vuren

houten plint van 12 x 55 mm • 10 mm open zonder plint of opvulling Ten slotte is ook de zijaansluiting uitge-voerd in twee varianten: • stotend gemonteerd zonder voegafwer-

king • 5 mm open zonder opvulling. Daarnaast is onderzocht wat de invloed is op de brandwerendheid van het niet voegen van de AK-naden en de schroef-koppen.



Geen brandwerende kit nodigEfectis Nederland heeft getoetst op de vlam-dichtheid, de thermische isolatie en de warm-testraling. Het onderzoek leverde op dat bij een brandwerendheid van 30 minuten (EI30) en 60 minuten (EI60) de randafsluitingen van de wanden niet gevoegd hoeven te worden om de gevraagde brandwerendheid te behalen. De open voeg aan de boven- en zijkant mag 5 mm zijn, aan de onderzijde mag de voeg 10 mm open zijn. Kitten kan wel nodig zijn vanwege een akoesti-sche of esthetische eis, maar dat hoeft dan niet met een brandwerende kit te gebeuren. Een standaard acrylaatkit volstaat om de vereiste brandwerendheid te halen.

Tips voor brandveiligheid van systeemplafonds

• Maak met behulp van een sticker duidelijk dat een bepaald verlaagd plafond brandwerend is.

• Controleer jaarlijks of een brandwerend verlaagd plafond op de juiste manier gesloten is.

• Werk elke doorvoering door het brandwerend verlaagd plafond af met de daartoe geëigende middelen.

• Armaturen mogen de goede werking van een firebreak niet hinde-ren. Pas daarom armaturen toe, waarbij een adequate werking van het gehele plafondsysteem is aangetoond. Er bestaan ook dicht-schuimende armaturen. Ook is het mogelijk om een brandwerende kap aan te brengen over de armaturen heen. Het beste is een brand-werend plafond zonder armaturen.

• Leg geen isolatiematerialen direct bovenop het plafond, tenzij dit is getest.

• Zorg er bij aansluitingen op koven of bij hoogteverschillen in pla-fonds voor dat de koof/verhoging minimaal dezelfde brandwerend-heid heeft als het plafond.

Hermen de Hek is Technisch Adviseur bij

Technisch Bureau Afbouw, gespecialiseerd in

de droge afbouw.

Systeemplafonds worden ook na de montage nog erg

vaak opengemaakt voor allerhande aanpassingen.

Zeker als het om een brandwerend plafond gaat is het

verstandig om het openen en sluiten van het plafond

door een gespecialiseerde monteur te laten doen.

Onderschat niet hoe vaak een systeemplafond wordt opengemaakt!


WIST U DAT U MEBEST OOK OP UW DESKTOP, LAPTOP OF TABLET KUNT LEZEN?

Ga naar www.mebest.nlOf download de app in GooglePlay of iTunes

MEBEST, AL 77 JAAR OUD MAAR MET BEIDE BENEN IN HET NU.

mb06_stopper.indd 39 07-12-15 09:57


De redactie behoudt zich het recht voor de ingezonden berichten in te korten. De inhoud

van de pers- en nieuwsberichten valt niet onder de verantwoordelijkheid van de Mebest-

redactie. Met plaatsing van een bericht spreekt de redactie van Mebest dan ook geen

waardeoordeel uit over de genoemde kwaliteit en/of prestaties van diensten en producten.

Wordt samengesteld aan de hand van pers- en

nieuwsberichten van, voor en over de afbouwsector.

Berichten voor deze rubriek kunt u sturen naar:

[email protected]

Volop innovaties op vakbeurs Gevel 2016Van 27 t/m 29 januari biedt Ahoy Rotter-dam onderdak aan GEVEL 2016. GEVEL is het belangrijkste vakevenement over de gebouwschil voor architecten en bouw-kundigen. Ook de komende beurs staat weer bol van innovatieve en grensverleg-gende technieken en producten.Wat te denken bijvoorbeeld van een robot die niet alleen de glazen wast, maar ook ramen, kozijnen en gevelpanelen, onge-acht van welk materiaal? Dat moet zich vertalen in beter onderhoud en langere le-vensduur. Volgens KITE Robotics kun je met hun gevelreinigingsrobot in ieder geval punten scoren voor de Breeamcertificering in het kader van integraal onderhoud van de gevel. Uiteraard biedt Gevel 2016 nog veel meer nieuws. Kijk voor meer informatie op www.gevel-online.nl

Prestatiegericht modelleren: de Kingspan BIM BibliotheekBij het ontwerp van complexe projecten wordt het steeds belang-rijker de kwaliteit te waarborgen. Building Information Modelling, BIM, wordt dan ook steeds vaker toegepast. Met BIM zijn veel fouten te voorkomen en faalkosten van een bouwproject kunnen worden gereduceerd. Kingspan heeft om die reden voor al haar producten BIM modellen ontwikkeld. Met deze modellen kan snel en efficiënt hoogwaardig isolatiemateriaal worden opgenomen in het ontwerpstadium van een gebouw. De BIM modellen van Kingspan bevatten alle noodzakelijke informatie en meer; zoals details over de certificering op het gebied van duurzaamheid.

Met BIM kan ook ontworpen worden met een bepaalde energiepres-tatie van een gebouw als doel. Dit is het zogenaamde prestatiegericht modelleren. Er kan zo eenvoudig worden bekeken wat de optimale dikte van het isolatiepakket moet zijn, om een bepaalde Rc-waarde van een constructie te bereiken en een zo slank mogelijke constructie te creëren.

De kracht van BIM is dat alle relevante informatie op een uniforme manier centraal verzameld en gekoppeld wordt. Door de verzamelde informatie te koppelen wordt gelijk duidelijk waar bepaalde materi-alen en processen letterlijk en figuurlijk niet op elkaar zullen aan-sluiten. Doordat dit in het ontwerpproces al duidelijk wordt kan hier gelijk actie op worden ondernomen, waardoor problemen tijdens het bouwen vooraf al worden voorkomen.

De hele BIM bibliotheek met Kingspan producten is sinds kort gratis te downloaden voor iedereen via www.kingspaninsulation.nl/bim en via de internationale BIM bibliotheek: BIM Object.

mb06_kort.indd 40 07-12-15 09:53

MEBEST december 2015 41

CUR-Aanbeveling 118:2015Specialistische instandhoudings-

technieken - repareren van beton

CUR-Aanbeveling 118:2015Specialistische instandhoudingstechnieken - repareren van beton

CUR-Aanbeveling 118:2015 biedt vernieuwende inzichten en eenvoud bij betonreparatie. De CUR-Aanbeveling geeft definities, classificaties, eisen en regels voor de specialistische instandhoudingstechniek betonreparatie. In deze CUR-Aanbeveling wordt onderscheid gemaakt in drie uitvoeringsklassen, te weten esthetische betonreparatie, technische betonreparatie en constructieve betonreparatie. Hiermee wordt het voorschrijven, het controleren en het borgen van betonreparatie binnen Nederland flink vereenvoudigd.

Deze CUR-Aanbeveling biedt tevens een verduidelijking en/of aanvullende eisen op de normdelen van NEN-EN 1504 “Producten en systemen voor de bescherming en reparatie van betonconstructies”. Deze verduidelijking en/of aanvullende eisen zijn onder andere noodzakelijk omdat:

• in NEN-EN 1504 informatieve, vrijblijvende teksten zijn opgenomen die in Nederland via de CUR-Aanbevelingen 53 t/m 55 bindend waren, en/of;

• er behoefte was aan nadere invulling of duiding voor in Nederland specifieke zaken of gebruiken.

CUR-Aanbeveling 118:2015 heeft ook als doel om onduidelijkheid en verwarring in de markt weg te nemen over de te hanteren regelgeving respectievelijk de te stellen eisen aan de materialen en uitvoering.

Met de publicatie van deze nieuwe CUR-Aanbeveling komen CUR-Aanbevelingen 53, 54 en 55 te vervallen.

ARTIKELNUMMER AA118

T 015 - 303 [email protected]

CU

R-A

anbeveling 118:2

015

Specialistische instandhoudingstechnieken – repareren van beton

15-10-2015 16:16:20

Nieuwe CUR-Aanbeveling 118:2015 versterkt innovatie in betonreparatieRecent is CUR-Aanbeveling 118:2015 ‘Specialistische instandhou-dingstechnieken – repareren van beton’ verschenen. Deze nieuwe Aanbeveling vervangt de CUR-Aanbevelingen 53, 54 en 55. Een belangrijke stap, want CUR-Aanbeveling 118:2015 biedt een vernieu-wende visie op betonreparatie. Dat heeft gevolgen voor de Neder-landse betonreparatiesector.

In CUR-Aanbeveling 118:2015 wordt een geheel andere weg ingesla-gen als het gaat om het beschrijven van betonherstel. Een belangrijke nieuwe stap is bijvoorbeeld het indelen van reparaties in drie klassen: esthetische, technische en constructieve betonreparatie. Dit onder-scheid is van belang voor opdrachtgevers, adviseurs en het uitvoerend bedrijf. Deze indeling stelt bijzondere eisen aan het onderzoek, de bestekfase/contractfase en de uitvoering daarvan. Verder krijgt het denken in risico’s ook de nodige aandacht door de gestelde eisen aan zowel de betonreparaties als het betonreparatiebedrijf.

De nieuwe CUR-Aanbeveling vormt de verbindende schakel tussen de Nederlandse praktijk en de Europese normserie 1504. Daarnaast heeft hij invloed op de bestaande BRL 3201, die ook wordt aangepast. Het denken in gevolgen betekent ook aandacht voor borging van het proces. Veel bedrijven zijn gecertifi ceerd op basis van BRL 3201 en onderliggende uitvoeringsrichtlijnen. De nieuwe CUR-Aanbeveling zal ook gevolgen hebben voor deze certifi catieregelingen. CUR-Aanbeveling 118:2015 is als digitale versie te bestellen, als papieren versie te bestellen en voor CUR-Aanbevelingen-abonnees direct online te raadplegen en downloaden.Kijk op www.cur-aanbevelingen.nl

Geveltherm Heck Aero: extreem dun en onbrandbaar isolatiesysteemTechnostuc Geveltherm Heck Aero is het begin van een revolutie op buiten-gevelisolatiegebied. De toepassing van Aerogel, a� omstig uit de ruimtevaart, maakt gevelisolatiesystemen mogelijk met extreem hoge prestaties en op plekken waar voorheen wegens ruimtegebrek, om bouwtechnische of esthetische redenen geen isolatiesysteem mogelijk was. Door de hoge isolatiewaarden (λ = 0,018 W/mK) kunnen Aero isolatieplaten in ultra dunne diktes worden toegepast

Daarnaast zijn Aero isolatieplaten:• extreem hittebestendig en onbrandbaar• waterafstotend en daarbij waterdamp

doorlatend• eff ectief geluidsisolerend

Geveltherm Heck Aero isolatieplaten heb-ben een vliesachtige structuur, bestaande uit lagen. Door hun fl exibiliteit laten ze zich probleemloos om rondingen en wel-vingen in gevels vormen.

Geveltherm Heck Aero is een compleet systeem van isolatie en stucafwerking in één; geleverd met verzekerde garantie.

mb06_kort.indd 41 07-12-15 09:45


JANpaneel: ideaal binnenwandsys-teem voor transformatiesSpeciaal voor de transformatiemarkt heeft JANpaneel Nederland in samenwerking met Fermacell BV het JANpaneel ontwik-keld, een binnenwandsysteem dat een korte montagetijd koppelt aan een goede geluid- en brandwerendheid

Om het probleem van de vele leegstaande kantoren op te lossen, worden veel van deze panden getransformeerd naar bijvoorbeeld studentenwoningen, hotels, huisvesting voor arbeidsimmigranten, ap-partementen en dergelijke. Daarvoor moe-ten grote open vloeroppervlakken worden opgedeeld in afzonderlijke ruimtes.

Het JANpaneel is een binnenwandsysteem dat speciaal voor deze snel groeiende transformatiemarkt is ontworpen. De in het werk af te werken binnenwand onder-scheid zich door een snelle montagetijd en heeft een hoge standaard wat betreft geluid- en brandwerendheid; de geluids-reductie is 59dB en de brandwerendheid bedraagt 60 minuten.

Het JANpaneel is een samenvoeging van traditionele, in de bouw bewezen produc-ten. Dit levert een kwalitatief uitstekende wand met een hoge leidingflexibiliteit op. Het prefab JANpaneel blijft gedurende het monteren handzaam en is flexibel omdat het desgewenst met een traditioneel sys-teem te combineren is. Kozijnen kunnen hierdoor eenvoudig in de wand worden opgenomen. De snelle montagetijd maakt deze wand veel goedkoper dan bestaande binnenwandsystemen

Nieuwe norm voor bepaling van slipweerstand gepubliceerdNEN heeft de nieuwe Nederlandse norm voor het bepalen van de slipweerstand gepubliceerd. Deze norm vervangt de praktijkrichtlijn NTA 7909 uit 2003 en beschrijft de classificatiemethode op basis van de tribometer. NEN 7909 is bedoeld voor alle horizontale en hellende beloopbare oppervlakken in openbare en arbeidsruimten. Met NEN 7909 wordt aangesloten op de Europese meetmethode die het meest geschikt wordt geacht voor metingen op locatie.

De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de praktijkrichtlijn NTA 7909:2003 zijn:• de methode die wordt voorgeschreven voor de bepaling van de

dynamische wrijvingscoëfficiënt is gewijzigd om aan te sluiten bij de Europese CEN/TS 16165;

• de eisen ten aanzien van de minimale slipweerstand van een be-loopbaar oppervlak zijn gewijzigd en meer gespecificeerd naar de verschillende toepassingen;

• er worden geen eisen meer gesteld aan de maximale slipweerstand;• er worden geen eisen meer gesteld aan het maximale verschil in

slipweerstand;• de bepalingsmethode voor het vaststellen van de ‘maatgevende’

slipweerstand zowel op locatie als in het laboratorium is verder aangescherpt;

• de rapportage van de uitgevoerde slipweerstandsmetingen is uitge-breid.

Op www.nen.nl is de norm aan te schaffen.

mb06_kort.indd 42 07-12-15 09:45


Knauf Drystar maakt het assortiment voor de natte ruimte compleetMet de introductie van het Drystar systeem heeft Knauf het as-sortiment voor de natte ruimte - met het H2- en Aquapanel Indoor systeem - compleet. Op www.knauf.nl/deidealenatteruimte staan de producten overzichtelijk naast elkaar. Zo wordt de verwerker gehol-pen bij de keuze voor de juiste oplossing.

Knauf Drystar board is de beste gipsplaat voor de natte ruimte. De plaat is een innovatieve combinatie van een high-tech vlies en een speciale kern van gips. Daardoor is Knauf Drystar extra vochtbesten-ding (<3% vochtopname). En net zo bestand tegen schimmels als een cementplaat. Dat maakt de plaat ideaal voor wanden en plafonds bin-nenshuis die vaak met water in aanraking komen, zoals in badkamers en wellness ruimtes. Maar ook voor buitenplafonds.

Drystar-Filler is speciaal ontwikkeld voor het voegen en finishen van wanden en plafonds van Drystar-Board. Ook de filler is geschikt voor ruimtes die vaak met water in aanraking komen. Drystar-Filler is een pasteuze mortel in poedervorm. Het verwerkt soepel en is tot een week lang te gebruiken na aanmaken. Bijzonder is dat de filler ook schimmelbestendig is. Het behaalt de hoogste klasse (10) conform ASTM D 3273.

Drystar-Board en Drystar-Filler maken onderdeel uit van een totaal systeem. Dat bestaat uit:Drystar-Board 12,5 1200 3000 AK Drystar-Board 12,5 1200 2600 AKDrystar schroef XTN 38 mmDrystar schroef XTN 23 mmDrystar schroef met boorpuntDrystar snelbouwparkerDrystar-Filler 5 kgCorrosiewerende profielen in de klassen C3 en C5-M conform EN ISO 12944-2.

De prestaties van dit systeem worden gegarandeerd met KnaufZeker. Meer informatie hierover vindt u op www.knaufzeker.nl.

Uzin introduceert duurzaam vloersysteem Met de Terra-Line van Uzin introduceert Unipro het eerste vloersysteem dat ont-wikkeld is met duurzaamheid als uitgangs-punt. Producten uit de Terra-line kunnen op dezelfde wijze worden toegepast als de traditionele voorstrijken, egalisaties of lijmen. Alle recepturen zijn voorzien van een EPD (Environmental Product Declara-tion) waardoor de milieu-impact van het product inzichtelijk én vergelijkbaar is. Met de Terra-line wordt een bijdrage geleverd aan de besparing van grondstoffen en de vermindering van CO2-uitstoot. Het duurzame systeem is een jaar geleden met succes gelanceerd op de Duitse markt.

Met de Uzin Terra-Line zijn de Duitse ontwikkelaars van Uzin Utz AG (het moederbedrijf van Unipro) er in geslaagd om zonder verlies van technische perfor-mance, een duurzaam en zeer emissiearm vloersysteem te ontwikkelen. Dankzij de nieuwe recepturen en verpakkingen wordt, in vergelijking met een traditioneel systeem, ca. 250 kg CO2 per 1000 m2 bespaard. Deze besparing is gerealiseerd door bijvoorbeeld in de voorstrijk en egali-satie het aandeel synthetische grondstof-fen te verminderen. Voor de lijm zijn meer hernieuwbare grondstoffen gebruikt. Bij de verpakkingen is vooral gekeken naar gerecyclede materialen en de mogelijkheid om het afval te scheiden voor hergebruik.

Voor de Uzin Terra-Line zijn ‘duurzaam-heids-informatiebladen’ beschikbaar. Hierin staat alle specifieke informatie over emissie in het interieur (VOC), de ecologi-sche balans en gegevens ten behoeve van gebouwcertificering zoals DGNB, BREEAM en LEED omschreven.

mb06_kort.indd 43 07-12-15 09:45


Saint-Gobain API laat LCA uitvoeren voor plafondophangsystemenSaint-Gobain API uit Harderwijk heeft voor al haar typen plafondop-hangsystemen een levenscyclusanalyse (LCA) laten uitvoeren door LBP|SIGHT uit Nieuwegein. Daarmee is Saint-Gobain API de eerste in Nederland die op deze manier de milieu-impact voor deze product-groep in kaart brengt.

Duurzaamheid speelt een steeds grotere rol in de keuze voor produc-ten of bouwmethoden. De verwachting is dat in de toekomst zelfs eisen gesteld worden aan de totale milieubelasting van producten in gebouwen. Door hier nu al onderzoek naar te doen, toont Saint-Go-bain API zich voorloper in de markt. Bovendien biedt deze analyse een concreet voordeel voor gebouwontwerpers. De specifieke data van de LCA zijn opgenomen in de Nationale Milieu Database (NMD). Door deze gegevens in te voeren in bouwsoftware, kan direct de gehele mi-lieubelasting van het gebouw worden doorberekend. René Kraaijen-brink, adviseur duurzaamheid bij adviesbureau LBP|SIGHT: “Tot voor kort bevatte de NMD alleen generieke gegevens van plafondophang-systemen, maar deze waren niet getoetst. Daarom wordt de milieu-belasting van deze systemen met 30 procent verhoogd, bij wijze van correctie. Vanaf nu kunnen gebouwontwerpers de specifieke data van Saint-Gobain API ophangsystemen, voor zowel gesloten als vrijhan-gende plafonds, invoeren. Deze zijn wel representatief.”

Senso introduceert Titan - SuperquartzEen vloer met alle voordelen van een gietvloer, maar met een stoere, robuuste uitstraling van bijvoorbeeld een betonnen vloer. Dat is waar de klanten van Senso naar vroegen. Om aan deze vraag tege-moet te komen ontwikkelde Senso Titan – Superquartz. In deze vloer is gebroken kwarts vermengd met de biopolymeer die gebruikt wordt voor de gietvloeren van Senso. De vloer combineert het gevoel en de uitstraling van echt beton met het com-fort van een zachte vloerafwerking.

David Bols, oprichter en eigenaar van Senso: ‘Voor klanten die op zoek zijn naar een stoere, robuuste vloer, maar die niet de stap naar beton willen maken is Super-quartz de perfecte oplossing. Het biedt namelijk de uitstraling van echt beton maar niet de nadelen van woonbeton of cementgebonden alternatieven. Die zijn bijvoorbeeld erg scheurgevoelig. Hij biedt bovendien alle voordelen van de klassieke Sensovloer want hij is flexibel, scheurvrij, comfortabel, vloeistofdicht en gemaakt op basis van plantaardige oliën. Door de dikte van 4mm is hij over iedere ondergrond en in iedere situatie aan te brengen en geschikt voor alle ruimtes in huis, ook de badkamer.’

Superquartz is verkrijgbaar is 6 natuurtin-ten.Prijs gemiddeld €145 /m2

mb06_kort.indd 44 07-12-15 09:45


TechStyle ® Eilanden van Hunter Douglas: lichtgewicht en geluidsabsorberendHunter Douglas introduceert de TechStyle® Eilanden: lichtgewicht en zeer geluidsab-sorberende plafondeilanden voor ruimtes in gebouwen met een lange nagalmtijd. De TechStyle® Eilanden bestaan uit lichtge-wicht glasvezelvliestegels die in U-vormige aluminium extrusieprofielen zijn geklemd. Dankzij de kanalenstructuur van de tegels en de geëxtrudeerde profielen wegen de plafondeilanden slechts 3,3 kilogram per vierkante meter. Dat is ongeveer 25% minder dan alternatieven met glas- of steenwol. Tegelijk zijn de off-white gecoate eilanden zeer stevig, vlak en stijf. Hun ge-ringe gewicht zorgt voor een lagere fysieke belasting voor installateurs, reduceert de totale belasting op de gebouwfundering en bespaart brandstof voor transport. De materiaalkenmerken geven de TechStyle® Eilanden een zeer hoog geluids-absorberend vermogen, blijkt uit onderzoek van onafhankelijke ingenieursbureau Peutz. In het geluidsfrequentiegebied van 250 tot 4000 Hertz, waarbinnen menselijke spraak valt, absorberen de TechStyle® Eilanden 75% van het geluid (αW = 0,75) en neemt de nagalmtijd hierdoor af tot op een aange-naam akoestisch comfort.

TBA en SKG-IKOB werken samen aan de kwaliteit in de afbouwbrancheHet Technisch Bureau Afbouw en SKG-IKOB Certificatie tekenden onlangs een samenwerkingsovereenkomst. Het doel van deze overeenkomst is om onderscheid op kwaliteit voor afbouwbedrijven eenvoudiger te maken en een maximale efficiëntie te bereiken met kwaliteitscontroles die elkaar aanvullen.

De samenwerking zorgt voor een betere bediening van de afbouw-branche. Hierdoor wordt een groei verwacht van het aantal KOMO-gecertificeerde bedrijven. Al decennia lang verlenen het TBA en SKG-IKOB Certificatie diverse diensten aan de afbouwbranche. Het TBA voert kwaliteitscontroles en schade expertises uit. Dit gebeurt op verzoek van het afbouwbedrijf of voor de erkenningsregeling Af-bouwkeur. SKG-IKOB Certificatie is marktleider van de geaccrediteerde KOMO-Afbouw regeling.

De eerste stap is om de keuringen voor de erkenningsregeling Af-bouwkeur en voor KOMO-Afbouw op elkaar af te stemmen, zodat er geen zaken dubbel gekeurd worden. Ook zal het TBA nieuwe aanvra-gen van KOMO-Afbouw in behandeling nemen. De diensten binnen de samenwerkingsovereenkomst hebben betrekking op de certifi-catie werkzaamheden van BRL 9600 KOMO-Afbouw voor de scopes gietvloeren, dekvloeren, stukadoorwerk, spackspuitwerk, systeem-wanden en -plafonds en niet-dragende binnenwanden van steenach-tig materiaal.

mb06_kort.indd 45 07-12-15 09:45


Technisch Bureau AfbouwMauritskade 27, 2514 HD Den HaagTelefoon: 070 - 33 66 500Fax: 070 - 33 66 533E-mail: [email protected]: www.tbafbouw.nlAbonnementen aanvragen, opzeggen en wijzigen via bovenstaande gegevens.

MebestWebsite: www.mebest.nlTwitter: @MebestNL

Redactie: Jan Willem Kommer - Klokhuys teks & foto, DelftE-mail: [email protected]: 06 - 29 21 79 59

Fotografie: Jan Willem Kommer, Delft; Henk van der Veen, Maassluis; Pi2- Fred Meijer, Zaanstad; De Jong Luchtfotografie, Bilthoven; Knauf, Utrecht

Vormgeving: Sylvia Oxenham, X-Media Solutions, Doetinchem

Druk: Senefelder Misset B.V., Doetinchem

Advertenties, tarieven en inlichtingen uitsluitend bij:PSH Media SalesMercuriusstraat 35, 7006 RK DoetinchemPostbus 68, 7000 AB DoetinchemTelefoon: 0314 - 355 800Fax: 0314 - 355 643E-mail: [email protected]: www.pshmediasales.nl

Reproductie:Alle auteursrechten en databankrechten ten aanzien van de in-houd van deze uitgave berusten bij Technisch Bureau Afbouw, de betreffende auteur en/of de betreffende fotograaf. Niets uit deze uitgave mag zonder hun toestemming openbaar worden gemaakt of verveelvuldigd.

Brander/PPG

Cosmar Nederland

Kingspan

Mebest

PSH Media Sales

Technostuc Systemen/Pavatex

Tectum

Eerstvolgende uitgave: Mebest nr. 1-2016 Verschijningsdatum: 26 februari 2016Aanlevering advertentiemateriaal: 10 februari 2016

Adverteerdersindex

48

15

2

39

2

15

47

is een uitgave van

mb06_colofon.indd 46 07-12-15 09:47

WWW.BOUWBRANDWEREND.NL

In het Bouwbesluit en vrijwel ieder bestek staan eisen op het gebied van brandwerendheid. Eisen waaraan draagconstructies, plafonds, wanden en door gangen moeten voldoen. Deze eisen dragen bij aan de veiligheid van een gebouw en de mensen die hierin verblijven.

Door alle wet en regelgeving rond brandwerend bouwen, kan het zijn dat u door de bomen het bos niet meer ziet. De oplossing: bouwbrandwerend.nl.

Daar vindt u alle informatie die u nodig heeft. Heeft u behoefte aan persoonlijk advies? Onze specialisten helpen u graag verder en geven des gewenst advies op locatie.

Daarnaast brengt bouwbrandwerend.nl u in contact met ervaren applicateurs die u al het werk uit handen kunnen nemen.

Makkelijker kan het niet!Neem vandaag nog een kijkje op www.bouwbrandwerend.nl

In het Bouwbesluit en vrijwel ieder staan eisen op het gebied van brandwerendheid. Eisen waaraan draagconstructies, plafonds, wanden en doorvoldoen. Deze eisen veiligheid van een gebouw en de mensen die hierin verblijven.

Door alle wetwerend bouwen, kan het zijn dat u door de bomen het bos niet meer ziet. De oplossing:

alles OVERBRANDWEREND BOUWEN & BRANDWERENDE

BOUWMATERIALEN

Naamloos-2 1 27-11-15 15:10

• Matte muurverf met goede dekking• Reinigbaar• Blijft mat na reinigen• Prettige verwerkbaarheid• DUBOkeur gecertificeerd

Kijk op Brander.nl voor meer informatie.

BRANDER CLEANVOOR EEN BRAND- SCHOON RESULTAAT

Reinigbaremuurverf

van Brander

NIEUW

Naamloos-4 1 20-11-15 15:57

een uitgave van het technisch bureau afbouw...4 mebest december 2015 77e jaargang nr. 6 2015,...

Documents