effect of pulsing with thidiazuron and gibberellic acid on quality … · 2017-10-12 · effect of...
TRANSCRIPT
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน
เรอง
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย thidiazuron และ gibberelic acid ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
Effect of Pulsing with Thidiazuron and Gibberellic Acid on Quality of Cut Lotus Flower
โดย นางสาวจนตนา เบญมาศ
ควบคมและอนมตโดย วนท เดอน เมษายน พศ 2555
(อดรวชรญา อมสบาย)
วนท เดอน เมษายน พศ 2555 (ผศดรลพ ภวภตานนท)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย thidiazuron และ gibberelic acid ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
จนตนา เบญมาศ
บทคดยอ
ดอกบวหลวงตดดอกเกดอาการกลบด าและสกลบดอกซดจาง จงสงผลใหมอายการปกแจกนสน
และมรายงานวาการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย thidiazuron (TDZ) และ gibberellic acid (GA3) ชวยยดอายการปกแจกนและลดอาการกลบด าได แตยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวง การทดลองนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย จากการศกษาหาระยะเวลาและความเขมขนทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง และสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง ชวยลดอาการกลบด าและชะลอสซดจางของกลบดอก และยดอายการปกแจกนไดนาน 11-20 วน ขณะทดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มอายปกแจกนเฉลย 4 วน สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM สารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 3 ชวโมง กอนปกแจกนในน า reverse osmosis (RO) เปรยบเทยบกบการไมท า pulsing (ปกแจกนในน า RO ทนท) พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ทกทรทเมนตเกดอาการกลบด านอยกวาและชากวาดอกบวหลวงทไมท า pulsing และยดอายปกแจกนไดนาน 11-20 วน จากผลการทดลองสรปไดวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 หรอ TDZ รวมกบ GA3 สามารถยดอายการปกแจกนและชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงพนธสตตบษยได ค าส าคญ TDZ GA3 อาการกลบด า สาขาวชา วทยาการหลงการเกบเกยว ปญหาพเศษ ปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษา อดรวชรญา อมสบาย ปทพมพ 2555 จ านวนหนา 40
Effect of Pulsing with Thidiazuron and Gibberellic Acid on Quality of Cut Lotus Flower
Jintana Benmas
Abstract
Lotus flower has a short vase life because petals show blackening and discoloration Many researchs reported that holding lotus flower in thidiazuron (TDZ) and gibberellic acid (GA3) solutions extended the vase life and delayed petal blackening However pulsing lotus flower in TDZ and GA3 has not been reported The objective of this research was to determine the effect of pulsing with TDZ and GA3 on the quality of cut lotus flower (Nelumbo nucifera lsquoAlbum Plenumrsquo) The study on appropriate time and concentration for TDZ and GA3 pulsing was carried out The results showed that 5 or 10 microM of TDZ pulsing for 1-3 hours and 045 mM of GA3 pulsing for 3-12 hours delayed petal blackening and extended the vase life for 11-20 days Non-pulsing lotus flower had 4 days of vase life Lotus flowers were pulsed with 5 microM of TDZ or 045 mM of GA3 or TDZ combined with GA3 for 3 hours before holding in RO water and compared with non-pulsing treatment (holding in RO water directly) It was found that all pulsing treatments showed less and slower petal blackening than those in the non-pulsing treatment It was concluded that pulsing with TDZ or GA3 or TDZ in combination with GA3 could delay petal blackening and extend the vase life of lotus flower
Keyword TDZ GA3 petal blackening Field Postharvest Technology Degree BS (Agric) Department of Horticulture Faculty of Agriculture at
Kamphaeng Saen Kasetsart University Advisor Dr Wachiraya Imsabai Year 2012 Pages 40
1
ค าน า บว เปนดอกไมทเกยวของกบพทธศาสนา ตงแตสมยพทธกาล ชาวพทธนยมใชดอกบวใน
พธกรรมทางศาสนา ส าหรบประเทศไทยดอกบวเปนดอกไมทตลาดมความตองการสม าเสมอ และในปรมาณทมาก โดยเฉพาะในวนพระหรอวนส าคญทางศาสนา ถนก าเนดของบวสวนใหญอยในเขตรอน ดงนนจงสามารถเจรญเตบโตไดดในทกพนทของประเทศไทย เกษตรกรจ านวนมากในหลายจงหวดยดการปลกบวเปนอาชพหลก โดยมวตถประสงคทส าคญ 2 ประการ คอ ปลกเพอตดดอกตม ซงน าไปใชบชาพระ และปลกเพอเกบเมลด ซงสามารถใชประกอบอาหารทงอาหารคาวและอาหารหวาน นอกจากน สวนอนๆ ของบวหลวง กยงสามารถจ าหนายและใชประโยชน ได เชน ใบแหง ใชท ายากนยง มวนบหร ตมเปนยาไทยบ ารงหวใจ แกไข และรกษาโรคตบ ใบสด ใชหออาหาร และไหลหรอราก สามารถน ามาเชอมเปนอาหารหวาน มสรรพคณแกรอนใน และระงบอาการทองรวง
บวหลวงพนธสตตบษยหรอมชอเรยกอกอยางหนงวาบวฉตรขาว อยในสกล ปทมชาต (Nelumbo) อยในวงศ Nelumbonaceae มชอวทยาศาสตรวา Nelumbo nucifera Gaeth มถนก าเนดในทวปเอเชยเปนพชน าลมลก ลกษณะล าตนมทงทเปนเหงา ไหล หรอหว สามารถปลกในระดบน าตนถงลกมาก ตองการแสงแดดอยางนอย 5-6 ชวโมงตอวน ใหดอกไดทงป ดอกสขาวนวล กลบดอกซอนกนมาก มกลนหอมออน ๆ การออกดอกจะทยอยออกตามกน ดอกคอนขางดก ดอกบวหลวงบานประมาณ 4 วน ขยายพนธดวยตนออนและไหล (เสรมลาภ 2547)
ดอกบวหลวงทตดมาจากตนแลวจะถกตดจากแหลงน า แรธาต และอาหาร แตยงมชวตและมการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและชวเคมเชนเดยวกนกบขณะทยงอยบนตนเดม เชน การหายใจ การสรางเอทลน การคายน า และการเปลยนสของกลบดอก จงมการปรบปรงคณภาพของน าทใชแชดอกไมใหดขน อาจจะท าไดโดยการเตมสารเคมบางชนดในน าทใชแชดอกไมเพอลดการอดตนของทอล าเลยงน าและเพมการดดน าของดอกไม สารทเตมในน าเชน สารเคมฆาจลนทรย และน าตาลส าหรบเปนอาหารของดอกไม เปนตน (สายชล 2531) การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยในสารละลายทมน าตาล sucrose glucose หรอ fructose ไมสามารถยดอายการปกแจกนและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวง (เพชรรตน 2554) แตกลบพบวาการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายทมสารควบคมการเจรญเตบโต (plant growth regulator PGRs) สามารถชะลออาการกลบด าและยดอายการปกแจกนได สารควบคมการเจรญเตบโตทมการศกษาในดอกบวหลวง ไดแก 1-naphthaleneacetic acid (NAA) gibberellic acid (GA3)
2
benzyladenine (BA) และ thidiazuron (TDZ) (เจษฎาพร 2554 กรรณการ 2554) จากการศกษาผลของ NAA GA3 BA และ TDZ ใหผลดงน
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย NAA ความเขมขน 001 01 1 และ 10 microM ไมสามารถลดอาการกลบด าและท าใหกานดอกโคงงอ สวนการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย GA3 ความเขมขน 003-015 mM สามารถชะลอและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวงได (เจษฎาพร 2554)
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย BA ความเขมขน 5 10 และ 20 mgL สามารถชะลอและลดอาการกลบด าได และการปกแจกนในสารละลาย TDZ ความเขมขน 125 25 และ 5 microM และการท า pulsing ความเขมขน 10 microM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดและชะลออาการกลบด าไดมากกวาการไมท า pulsing (กรรณการ 2554) นอกจากการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายยดอายการปกแจกนทม PGRs เปนสวนประกอบแลว ยงพบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ชวยยดอายปกแจกนในดอกไมไดหลายชนดเชนกน การท า pulsing หรอ loading เปนการเพมอาหารใหกบดอกไม (สายชล 2531) หรอมวตถประสงคเพอใหดอกไมดดสารควบคมการเจรญเตบโตหรอสารยบยงการท างานของเอทลน เชน silver thiosulfate (STS) ขนไปเกบไวในกานดอกและตวดอกไม การท า pulsing ท าไดโดยแชดอกไมในสารละลายความเขมขนสงไมเกน 12-24 ชวโมง ท าทอณหภมประมาณ 20-27 องศาเซลเซยส (สายชล 2531) กอนน าไปปกแจกนในน าทไมเตมสารใด ๆ การแชโคนกานดอกในสารละลายน าตาลและสารฆาจลนทรย หรอ สารละลาย PGRs ทมความเขมขนสงเพยงระยะเวลาสน ๆ จะท าใหดอกไมดดเอาน าตาลและน าเขาไปสะสมไวมากภายในดอก สารฆาจลนทรยจะถกดดเขาไปดวย และสารฆาจลนทรยบางสวนจะเคลอบอยทโคนกานดอก ท าใหดอกไมมอาหารส าหรบใชในการหายใจและโคนกานดอกเกดการอดตนนอย และไมคอยเนาเสยเมอน าดอกไมไปไปปกในแจกนในน าทไมมสารอน ๆ ดอกไมหลายชนดทไดรบผลดจากการท า pulsing เชน แกลดโอลส คารเนชน เบญจมาศ และเจอบรา (สายชล 2531) กรณทท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ดอกไมจะดดเอาสาร PGRs เขาไปสะสมไวภายในดอก ชวยสงเสรมการดดน าของดอกไม และชะลอการเสอมสภาพ
3
การศกษาผลของน าตาล sucrose ตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบเกยว พบวา การท า pulsing ดอกซอนกลนดวยน าตาล sucrose 20 สามารถชะลอการสรางเอทลน ลดอตราการหายใจ และยดอายการปกแจกนไดถง 6 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกซอนกลนทไมมการท า pulsing (จฑารตน และคณะ 2550) สวนบวในกลมอบลชาต (Nympaea spp) เปนบวทมสสนสวยงาม แตมการเปลยนแปลงสของกลบดอกเรว และอายการปกแจกนสน การศกษาเพอยดอายการปกแจกนดวยการท า pulsing ดอกบวพนธฉลองขวญดวยสารละลาย sucrose ความเขมขน 0 2 และ 4 นาน 4 ชวโมง พบวาดอกบวทท า pulsing ในสารละลายซโครส 4 สามารถชะลอการสญเสยน าหนกสด รกษาสกลบดอกไดดทสด และมอายปกแจกนนาน 3 วน (มานะบตร และคณะ 2551)
การท า pulsing ดอกหนาววพนธ Fire และ Midori ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 05 และ 10 microM นาน 24 ชวโมง แลวยายมาปกแจกนในน ากลน พบวา ดอกหนาววพนธ Fire ม การเปลยนแปลงน าหนกสด และอตราการดดน าลดลงมากกวาดอกหนาววพนธ Midori การท า pulsing ความเขมขน 05 และ 10 microM สามารถชะลอการเสอมสภาพของปลดอก อตราการรวไหลของประจ และยดอายการปกแจกนของดอกหนาววทง 2 พนธได นานกวาการไมท า pulsing (วรรณภา 2553)
ดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 200 500 1000 microM GA3 ความเขมขน 350 mgL และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง พบวา TDZ ความเขมขน 500 microM สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได 06-15 วน (12-34) เพมความยาวของกานดอกได 07-25 cm (8-30) และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 (Macnish et al 2010)
ผลการท า pulsing ในดอก Matthiola incana L ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM หรอ สารละลาย GA3 ความเขมขน 05 mM หรอ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ในสภาพทมแสงและไมมแสง พบวาการท า pulsing ในสภาพทมแสงใหผลทดกวาไมมแสง และเกดอาการใบเหลองไมแตกตางในดอกทท า pulsing ดวยสารละลายตาง ๆ สวนอายการปกแจกน พบวา การท า pulsing ดวยสาระลาย TDZ ความเขมขน 10 microM สามารถยดอายการปกแจกนได 28 วน (Ferrante et al 2009)
TDZ เปนสารเคมอกชนดหนงซงท าใหพชตอบสนองไดเหมอนกบการได รบไซโตไคนเชนเดยวกบ benzyladenine แตสาร TDZ จะมประสทธภาพสงกวาสาร BA เลกนอยในความเขมขนเทากน (ดนย 2539) พบวาเมอเปรยบเทยบประสทธภาพของ BA กบ TDZ ในใบของดอกเบญจมาศความเขมขนเดยวกนแลว พบวาสารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเหลองของใบสงกวา
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย thidiazuron และ gibberelic acid ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
จนตนา เบญมาศ
บทคดยอ
ดอกบวหลวงตดดอกเกดอาการกลบด าและสกลบดอกซดจาง จงสงผลใหมอายการปกแจกนสน
และมรายงานวาการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย thidiazuron (TDZ) และ gibberellic acid (GA3) ชวยยดอายการปกแจกนและลดอาการกลบด าได แตยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวง การทดลองนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย จากการศกษาหาระยะเวลาและความเขมขนทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง และสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง ชวยลดอาการกลบด าและชะลอสซดจางของกลบดอก และยดอายการปกแจกนไดนาน 11-20 วน ขณะทดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มอายปกแจกนเฉลย 4 วน สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM สารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 3 ชวโมง กอนปกแจกนในน า reverse osmosis (RO) เปรยบเทยบกบการไมท า pulsing (ปกแจกนในน า RO ทนท) พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ทกทรทเมนตเกดอาการกลบด านอยกวาและชากวาดอกบวหลวงทไมท า pulsing และยดอายปกแจกนไดนาน 11-20 วน จากผลการทดลองสรปไดวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 หรอ TDZ รวมกบ GA3 สามารถยดอายการปกแจกนและชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงพนธสตตบษยได ค าส าคญ TDZ GA3 อาการกลบด า สาขาวชา วทยาการหลงการเกบเกยว ปญหาพเศษ ปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร อาจารยทปรกษา อดรวชรญา อมสบาย ปทพมพ 2555 จ านวนหนา 40
Effect of Pulsing with Thidiazuron and Gibberellic Acid on Quality of Cut Lotus Flower
Jintana Benmas
Abstract
Lotus flower has a short vase life because petals show blackening and discoloration Many researchs reported that holding lotus flower in thidiazuron (TDZ) and gibberellic acid (GA3) solutions extended the vase life and delayed petal blackening However pulsing lotus flower in TDZ and GA3 has not been reported The objective of this research was to determine the effect of pulsing with TDZ and GA3 on the quality of cut lotus flower (Nelumbo nucifera lsquoAlbum Plenumrsquo) The study on appropriate time and concentration for TDZ and GA3 pulsing was carried out The results showed that 5 or 10 microM of TDZ pulsing for 1-3 hours and 045 mM of GA3 pulsing for 3-12 hours delayed petal blackening and extended the vase life for 11-20 days Non-pulsing lotus flower had 4 days of vase life Lotus flowers were pulsed with 5 microM of TDZ or 045 mM of GA3 or TDZ combined with GA3 for 3 hours before holding in RO water and compared with non-pulsing treatment (holding in RO water directly) It was found that all pulsing treatments showed less and slower petal blackening than those in the non-pulsing treatment It was concluded that pulsing with TDZ or GA3 or TDZ in combination with GA3 could delay petal blackening and extend the vase life of lotus flower
Keyword TDZ GA3 petal blackening Field Postharvest Technology Degree BS (Agric) Department of Horticulture Faculty of Agriculture at
Kamphaeng Saen Kasetsart University Advisor Dr Wachiraya Imsabai Year 2012 Pages 40
1
ค าน า บว เปนดอกไมทเกยวของกบพทธศาสนา ตงแตสมยพทธกาล ชาวพทธนยมใชดอกบวใน
พธกรรมทางศาสนา ส าหรบประเทศไทยดอกบวเปนดอกไมทตลาดมความตองการสม าเสมอ และในปรมาณทมาก โดยเฉพาะในวนพระหรอวนส าคญทางศาสนา ถนก าเนดของบวสวนใหญอยในเขตรอน ดงนนจงสามารถเจรญเตบโตไดดในทกพนทของประเทศไทย เกษตรกรจ านวนมากในหลายจงหวดยดการปลกบวเปนอาชพหลก โดยมวตถประสงคทส าคญ 2 ประการ คอ ปลกเพอตดดอกตม ซงน าไปใชบชาพระ และปลกเพอเกบเมลด ซงสามารถใชประกอบอาหารทงอาหารคาวและอาหารหวาน นอกจากน สวนอนๆ ของบวหลวง กยงสามารถจ าหนายและใชประโยชน ได เชน ใบแหง ใชท ายากนยง มวนบหร ตมเปนยาไทยบ ารงหวใจ แกไข และรกษาโรคตบ ใบสด ใชหออาหาร และไหลหรอราก สามารถน ามาเชอมเปนอาหารหวาน มสรรพคณแกรอนใน และระงบอาการทองรวง
บวหลวงพนธสตตบษยหรอมชอเรยกอกอยางหนงวาบวฉตรขาว อยในสกล ปทมชาต (Nelumbo) อยในวงศ Nelumbonaceae มชอวทยาศาสตรวา Nelumbo nucifera Gaeth มถนก าเนดในทวปเอเชยเปนพชน าลมลก ลกษณะล าตนมทงทเปนเหงา ไหล หรอหว สามารถปลกในระดบน าตนถงลกมาก ตองการแสงแดดอยางนอย 5-6 ชวโมงตอวน ใหดอกไดทงป ดอกสขาวนวล กลบดอกซอนกนมาก มกลนหอมออน ๆ การออกดอกจะทยอยออกตามกน ดอกคอนขางดก ดอกบวหลวงบานประมาณ 4 วน ขยายพนธดวยตนออนและไหล (เสรมลาภ 2547)
ดอกบวหลวงทตดมาจากตนแลวจะถกตดจากแหลงน า แรธาต และอาหาร แตยงมชวตและมการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและชวเคมเชนเดยวกนกบขณะทยงอยบนตนเดม เชน การหายใจ การสรางเอทลน การคายน า และการเปลยนสของกลบดอก จงมการปรบปรงคณภาพของน าทใชแชดอกไมใหดขน อาจจะท าไดโดยการเตมสารเคมบางชนดในน าทใชแชดอกไมเพอลดการอดตนของทอล าเลยงน าและเพมการดดน าของดอกไม สารทเตมในน าเชน สารเคมฆาจลนทรย และน าตาลส าหรบเปนอาหารของดอกไม เปนตน (สายชล 2531) การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยในสารละลายทมน าตาล sucrose glucose หรอ fructose ไมสามารถยดอายการปกแจกนและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวง (เพชรรตน 2554) แตกลบพบวาการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายทมสารควบคมการเจรญเตบโต (plant growth regulator PGRs) สามารถชะลออาการกลบด าและยดอายการปกแจกนได สารควบคมการเจรญเตบโตทมการศกษาในดอกบวหลวง ไดแก 1-naphthaleneacetic acid (NAA) gibberellic acid (GA3)
2
benzyladenine (BA) และ thidiazuron (TDZ) (เจษฎาพร 2554 กรรณการ 2554) จากการศกษาผลของ NAA GA3 BA และ TDZ ใหผลดงน
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย NAA ความเขมขน 001 01 1 และ 10 microM ไมสามารถลดอาการกลบด าและท าใหกานดอกโคงงอ สวนการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย GA3 ความเขมขน 003-015 mM สามารถชะลอและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวงได (เจษฎาพร 2554)
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย BA ความเขมขน 5 10 และ 20 mgL สามารถชะลอและลดอาการกลบด าได และการปกแจกนในสารละลาย TDZ ความเขมขน 125 25 และ 5 microM และการท า pulsing ความเขมขน 10 microM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดและชะลออาการกลบด าไดมากกวาการไมท า pulsing (กรรณการ 2554) นอกจากการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายยดอายการปกแจกนทม PGRs เปนสวนประกอบแลว ยงพบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ชวยยดอายปกแจกนในดอกไมไดหลายชนดเชนกน การท า pulsing หรอ loading เปนการเพมอาหารใหกบดอกไม (สายชล 2531) หรอมวตถประสงคเพอใหดอกไมดดสารควบคมการเจรญเตบโตหรอสารยบยงการท างานของเอทลน เชน silver thiosulfate (STS) ขนไปเกบไวในกานดอกและตวดอกไม การท า pulsing ท าไดโดยแชดอกไมในสารละลายความเขมขนสงไมเกน 12-24 ชวโมง ท าทอณหภมประมาณ 20-27 องศาเซลเซยส (สายชล 2531) กอนน าไปปกแจกนในน าทไมเตมสารใด ๆ การแชโคนกานดอกในสารละลายน าตาลและสารฆาจลนทรย หรอ สารละลาย PGRs ทมความเขมขนสงเพยงระยะเวลาสน ๆ จะท าใหดอกไมดดเอาน าตาลและน าเขาไปสะสมไวมากภายในดอก สารฆาจลนทรยจะถกดดเขาไปดวย และสารฆาจลนทรยบางสวนจะเคลอบอยทโคนกานดอก ท าใหดอกไมมอาหารส าหรบใชในการหายใจและโคนกานดอกเกดการอดตนนอย และไมคอยเนาเสยเมอน าดอกไมไปไปปกในแจกนในน าทไมมสารอน ๆ ดอกไมหลายชนดทไดรบผลดจากการท า pulsing เชน แกลดโอลส คารเนชน เบญจมาศ และเจอบรา (สายชล 2531) กรณทท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ดอกไมจะดดเอาสาร PGRs เขาไปสะสมไวภายในดอก ชวยสงเสรมการดดน าของดอกไม และชะลอการเสอมสภาพ
3
การศกษาผลของน าตาล sucrose ตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบเกยว พบวา การท า pulsing ดอกซอนกลนดวยน าตาล sucrose 20 สามารถชะลอการสรางเอทลน ลดอตราการหายใจ และยดอายการปกแจกนไดถง 6 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกซอนกลนทไมมการท า pulsing (จฑารตน และคณะ 2550) สวนบวในกลมอบลชาต (Nympaea spp) เปนบวทมสสนสวยงาม แตมการเปลยนแปลงสของกลบดอกเรว และอายการปกแจกนสน การศกษาเพอยดอายการปกแจกนดวยการท า pulsing ดอกบวพนธฉลองขวญดวยสารละลาย sucrose ความเขมขน 0 2 และ 4 นาน 4 ชวโมง พบวาดอกบวทท า pulsing ในสารละลายซโครส 4 สามารถชะลอการสญเสยน าหนกสด รกษาสกลบดอกไดดทสด และมอายปกแจกนนาน 3 วน (มานะบตร และคณะ 2551)
การท า pulsing ดอกหนาววพนธ Fire และ Midori ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 05 และ 10 microM นาน 24 ชวโมง แลวยายมาปกแจกนในน ากลน พบวา ดอกหนาววพนธ Fire ม การเปลยนแปลงน าหนกสด และอตราการดดน าลดลงมากกวาดอกหนาววพนธ Midori การท า pulsing ความเขมขน 05 และ 10 microM สามารถชะลอการเสอมสภาพของปลดอก อตราการรวไหลของประจ และยดอายการปกแจกนของดอกหนาววทง 2 พนธได นานกวาการไมท า pulsing (วรรณภา 2553)
ดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 200 500 1000 microM GA3 ความเขมขน 350 mgL และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง พบวา TDZ ความเขมขน 500 microM สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได 06-15 วน (12-34) เพมความยาวของกานดอกได 07-25 cm (8-30) และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 (Macnish et al 2010)
ผลการท า pulsing ในดอก Matthiola incana L ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM หรอ สารละลาย GA3 ความเขมขน 05 mM หรอ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ในสภาพทมแสงและไมมแสง พบวาการท า pulsing ในสภาพทมแสงใหผลทดกวาไมมแสง และเกดอาการใบเหลองไมแตกตางในดอกทท า pulsing ดวยสารละลายตาง ๆ สวนอายการปกแจกน พบวา การท า pulsing ดวยสาระลาย TDZ ความเขมขน 10 microM สามารถยดอายการปกแจกนได 28 วน (Ferrante et al 2009)
TDZ เปนสารเคมอกชนดหนงซงท าใหพชตอบสนองไดเหมอนกบการได รบไซโตไคนเชนเดยวกบ benzyladenine แตสาร TDZ จะมประสทธภาพสงกวาสาร BA เลกนอยในความเขมขนเทากน (ดนย 2539) พบวาเมอเปรยบเทยบประสทธภาพของ BA กบ TDZ ในใบของดอกเบญจมาศความเขมขนเดยวกนแลว พบวาสารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเหลองของใบสงกวา
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
Effect of Pulsing with Thidiazuron and Gibberellic Acid on Quality of Cut Lotus Flower
Jintana Benmas
Abstract
Lotus flower has a short vase life because petals show blackening and discoloration Many researchs reported that holding lotus flower in thidiazuron (TDZ) and gibberellic acid (GA3) solutions extended the vase life and delayed petal blackening However pulsing lotus flower in TDZ and GA3 has not been reported The objective of this research was to determine the effect of pulsing with TDZ and GA3 on the quality of cut lotus flower (Nelumbo nucifera lsquoAlbum Plenumrsquo) The study on appropriate time and concentration for TDZ and GA3 pulsing was carried out The results showed that 5 or 10 microM of TDZ pulsing for 1-3 hours and 045 mM of GA3 pulsing for 3-12 hours delayed petal blackening and extended the vase life for 11-20 days Non-pulsing lotus flower had 4 days of vase life Lotus flowers were pulsed with 5 microM of TDZ or 045 mM of GA3 or TDZ combined with GA3 for 3 hours before holding in RO water and compared with non-pulsing treatment (holding in RO water directly) It was found that all pulsing treatments showed less and slower petal blackening than those in the non-pulsing treatment It was concluded that pulsing with TDZ or GA3 or TDZ in combination with GA3 could delay petal blackening and extend the vase life of lotus flower
Keyword TDZ GA3 petal blackening Field Postharvest Technology Degree BS (Agric) Department of Horticulture Faculty of Agriculture at
Kamphaeng Saen Kasetsart University Advisor Dr Wachiraya Imsabai Year 2012 Pages 40
1
ค าน า บว เปนดอกไมทเกยวของกบพทธศาสนา ตงแตสมยพทธกาล ชาวพทธนยมใชดอกบวใน
พธกรรมทางศาสนา ส าหรบประเทศไทยดอกบวเปนดอกไมทตลาดมความตองการสม าเสมอ และในปรมาณทมาก โดยเฉพาะในวนพระหรอวนส าคญทางศาสนา ถนก าเนดของบวสวนใหญอยในเขตรอน ดงนนจงสามารถเจรญเตบโตไดดในทกพนทของประเทศไทย เกษตรกรจ านวนมากในหลายจงหวดยดการปลกบวเปนอาชพหลก โดยมวตถประสงคทส าคญ 2 ประการ คอ ปลกเพอตดดอกตม ซงน าไปใชบชาพระ และปลกเพอเกบเมลด ซงสามารถใชประกอบอาหารทงอาหารคาวและอาหารหวาน นอกจากน สวนอนๆ ของบวหลวง กยงสามารถจ าหนายและใชประโยชน ได เชน ใบแหง ใชท ายากนยง มวนบหร ตมเปนยาไทยบ ารงหวใจ แกไข และรกษาโรคตบ ใบสด ใชหออาหาร และไหลหรอราก สามารถน ามาเชอมเปนอาหารหวาน มสรรพคณแกรอนใน และระงบอาการทองรวง
บวหลวงพนธสตตบษยหรอมชอเรยกอกอยางหนงวาบวฉตรขาว อยในสกล ปทมชาต (Nelumbo) อยในวงศ Nelumbonaceae มชอวทยาศาสตรวา Nelumbo nucifera Gaeth มถนก าเนดในทวปเอเชยเปนพชน าลมลก ลกษณะล าตนมทงทเปนเหงา ไหล หรอหว สามารถปลกในระดบน าตนถงลกมาก ตองการแสงแดดอยางนอย 5-6 ชวโมงตอวน ใหดอกไดทงป ดอกสขาวนวล กลบดอกซอนกนมาก มกลนหอมออน ๆ การออกดอกจะทยอยออกตามกน ดอกคอนขางดก ดอกบวหลวงบานประมาณ 4 วน ขยายพนธดวยตนออนและไหล (เสรมลาภ 2547)
ดอกบวหลวงทตดมาจากตนแลวจะถกตดจากแหลงน า แรธาต และอาหาร แตยงมชวตและมการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและชวเคมเชนเดยวกนกบขณะทยงอยบนตนเดม เชน การหายใจ การสรางเอทลน การคายน า และการเปลยนสของกลบดอก จงมการปรบปรงคณภาพของน าทใชแชดอกไมใหดขน อาจจะท าไดโดยการเตมสารเคมบางชนดในน าทใชแชดอกไมเพอลดการอดตนของทอล าเลยงน าและเพมการดดน าของดอกไม สารทเตมในน าเชน สารเคมฆาจลนทรย และน าตาลส าหรบเปนอาหารของดอกไม เปนตน (สายชล 2531) การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยในสารละลายทมน าตาล sucrose glucose หรอ fructose ไมสามารถยดอายการปกแจกนและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวง (เพชรรตน 2554) แตกลบพบวาการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายทมสารควบคมการเจรญเตบโต (plant growth regulator PGRs) สามารถชะลออาการกลบด าและยดอายการปกแจกนได สารควบคมการเจรญเตบโตทมการศกษาในดอกบวหลวง ไดแก 1-naphthaleneacetic acid (NAA) gibberellic acid (GA3)
2
benzyladenine (BA) และ thidiazuron (TDZ) (เจษฎาพร 2554 กรรณการ 2554) จากการศกษาผลของ NAA GA3 BA และ TDZ ใหผลดงน
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย NAA ความเขมขน 001 01 1 และ 10 microM ไมสามารถลดอาการกลบด าและท าใหกานดอกโคงงอ สวนการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย GA3 ความเขมขน 003-015 mM สามารถชะลอและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวงได (เจษฎาพร 2554)
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย BA ความเขมขน 5 10 และ 20 mgL สามารถชะลอและลดอาการกลบด าได และการปกแจกนในสารละลาย TDZ ความเขมขน 125 25 และ 5 microM และการท า pulsing ความเขมขน 10 microM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดและชะลออาการกลบด าไดมากกวาการไมท า pulsing (กรรณการ 2554) นอกจากการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายยดอายการปกแจกนทม PGRs เปนสวนประกอบแลว ยงพบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ชวยยดอายปกแจกนในดอกไมไดหลายชนดเชนกน การท า pulsing หรอ loading เปนการเพมอาหารใหกบดอกไม (สายชล 2531) หรอมวตถประสงคเพอใหดอกไมดดสารควบคมการเจรญเตบโตหรอสารยบยงการท างานของเอทลน เชน silver thiosulfate (STS) ขนไปเกบไวในกานดอกและตวดอกไม การท า pulsing ท าไดโดยแชดอกไมในสารละลายความเขมขนสงไมเกน 12-24 ชวโมง ท าทอณหภมประมาณ 20-27 องศาเซลเซยส (สายชล 2531) กอนน าไปปกแจกนในน าทไมเตมสารใด ๆ การแชโคนกานดอกในสารละลายน าตาลและสารฆาจลนทรย หรอ สารละลาย PGRs ทมความเขมขนสงเพยงระยะเวลาสน ๆ จะท าใหดอกไมดดเอาน าตาลและน าเขาไปสะสมไวมากภายในดอก สารฆาจลนทรยจะถกดดเขาไปดวย และสารฆาจลนทรยบางสวนจะเคลอบอยทโคนกานดอก ท าใหดอกไมมอาหารส าหรบใชในการหายใจและโคนกานดอกเกดการอดตนนอย และไมคอยเนาเสยเมอน าดอกไมไปไปปกในแจกนในน าทไมมสารอน ๆ ดอกไมหลายชนดทไดรบผลดจากการท า pulsing เชน แกลดโอลส คารเนชน เบญจมาศ และเจอบรา (สายชล 2531) กรณทท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ดอกไมจะดดเอาสาร PGRs เขาไปสะสมไวภายในดอก ชวยสงเสรมการดดน าของดอกไม และชะลอการเสอมสภาพ
3
การศกษาผลของน าตาล sucrose ตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบเกยว พบวา การท า pulsing ดอกซอนกลนดวยน าตาล sucrose 20 สามารถชะลอการสรางเอทลน ลดอตราการหายใจ และยดอายการปกแจกนไดถง 6 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกซอนกลนทไมมการท า pulsing (จฑารตน และคณะ 2550) สวนบวในกลมอบลชาต (Nympaea spp) เปนบวทมสสนสวยงาม แตมการเปลยนแปลงสของกลบดอกเรว และอายการปกแจกนสน การศกษาเพอยดอายการปกแจกนดวยการท า pulsing ดอกบวพนธฉลองขวญดวยสารละลาย sucrose ความเขมขน 0 2 และ 4 นาน 4 ชวโมง พบวาดอกบวทท า pulsing ในสารละลายซโครส 4 สามารถชะลอการสญเสยน าหนกสด รกษาสกลบดอกไดดทสด และมอายปกแจกนนาน 3 วน (มานะบตร และคณะ 2551)
การท า pulsing ดอกหนาววพนธ Fire และ Midori ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 05 และ 10 microM นาน 24 ชวโมง แลวยายมาปกแจกนในน ากลน พบวา ดอกหนาววพนธ Fire ม การเปลยนแปลงน าหนกสด และอตราการดดน าลดลงมากกวาดอกหนาววพนธ Midori การท า pulsing ความเขมขน 05 และ 10 microM สามารถชะลอการเสอมสภาพของปลดอก อตราการรวไหลของประจ และยดอายการปกแจกนของดอกหนาววทง 2 พนธได นานกวาการไมท า pulsing (วรรณภา 2553)
ดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 200 500 1000 microM GA3 ความเขมขน 350 mgL และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง พบวา TDZ ความเขมขน 500 microM สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได 06-15 วน (12-34) เพมความยาวของกานดอกได 07-25 cm (8-30) และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 (Macnish et al 2010)
ผลการท า pulsing ในดอก Matthiola incana L ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM หรอ สารละลาย GA3 ความเขมขน 05 mM หรอ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ในสภาพทมแสงและไมมแสง พบวาการท า pulsing ในสภาพทมแสงใหผลทดกวาไมมแสง และเกดอาการใบเหลองไมแตกตางในดอกทท า pulsing ดวยสารละลายตาง ๆ สวนอายการปกแจกน พบวา การท า pulsing ดวยสาระลาย TDZ ความเขมขน 10 microM สามารถยดอายการปกแจกนได 28 วน (Ferrante et al 2009)
TDZ เปนสารเคมอกชนดหนงซงท าใหพชตอบสนองไดเหมอนกบการได รบไซโตไคนเชนเดยวกบ benzyladenine แตสาร TDZ จะมประสทธภาพสงกวาสาร BA เลกนอยในความเขมขนเทากน (ดนย 2539) พบวาเมอเปรยบเทยบประสทธภาพของ BA กบ TDZ ในใบของดอกเบญจมาศความเขมขนเดยวกนแลว พบวาสารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเหลองของใบสงกวา
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
1
ค าน า บว เปนดอกไมทเกยวของกบพทธศาสนา ตงแตสมยพทธกาล ชาวพทธนยมใชดอกบวใน
พธกรรมทางศาสนา ส าหรบประเทศไทยดอกบวเปนดอกไมทตลาดมความตองการสม าเสมอ และในปรมาณทมาก โดยเฉพาะในวนพระหรอวนส าคญทางศาสนา ถนก าเนดของบวสวนใหญอยในเขตรอน ดงนนจงสามารถเจรญเตบโตไดดในทกพนทของประเทศไทย เกษตรกรจ านวนมากในหลายจงหวดยดการปลกบวเปนอาชพหลก โดยมวตถประสงคทส าคญ 2 ประการ คอ ปลกเพอตดดอกตม ซงน าไปใชบชาพระ และปลกเพอเกบเมลด ซงสามารถใชประกอบอาหารทงอาหารคาวและอาหารหวาน นอกจากน สวนอนๆ ของบวหลวง กยงสามารถจ าหนายและใชประโยชน ได เชน ใบแหง ใชท ายากนยง มวนบหร ตมเปนยาไทยบ ารงหวใจ แกไข และรกษาโรคตบ ใบสด ใชหออาหาร และไหลหรอราก สามารถน ามาเชอมเปนอาหารหวาน มสรรพคณแกรอนใน และระงบอาการทองรวง
บวหลวงพนธสตตบษยหรอมชอเรยกอกอยางหนงวาบวฉตรขาว อยในสกล ปทมชาต (Nelumbo) อยในวงศ Nelumbonaceae มชอวทยาศาสตรวา Nelumbo nucifera Gaeth มถนก าเนดในทวปเอเชยเปนพชน าลมลก ลกษณะล าตนมทงทเปนเหงา ไหล หรอหว สามารถปลกในระดบน าตนถงลกมาก ตองการแสงแดดอยางนอย 5-6 ชวโมงตอวน ใหดอกไดทงป ดอกสขาวนวล กลบดอกซอนกนมาก มกลนหอมออน ๆ การออกดอกจะทยอยออกตามกน ดอกคอนขางดก ดอกบวหลวงบานประมาณ 4 วน ขยายพนธดวยตนออนและไหล (เสรมลาภ 2547)
ดอกบวหลวงทตดมาจากตนแลวจะถกตดจากแหลงน า แรธาต และอาหาร แตยงมชวตและมการเปลยนแปลงทางสรรวทยาและชวเคมเชนเดยวกนกบขณะทยงอยบนตนเดม เชน การหายใจ การสรางเอทลน การคายน า และการเปลยนสของกลบดอก จงมการปรบปรงคณภาพของน าทใชแชดอกไมใหดขน อาจจะท าไดโดยการเตมสารเคมบางชนดในน าทใชแชดอกไมเพอลดการอดตนของทอล าเลยงน าและเพมการดดน าของดอกไม สารทเตมในน าเชน สารเคมฆาจลนทรย และน าตาลส าหรบเปนอาหารของดอกไม เปนตน (สายชล 2531) การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยในสารละลายทมน าตาล sucrose glucose หรอ fructose ไมสามารถยดอายการปกแจกนและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวง (เพชรรตน 2554) แตกลบพบวาการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายทมสารควบคมการเจรญเตบโต (plant growth regulator PGRs) สามารถชะลออาการกลบด าและยดอายการปกแจกนได สารควบคมการเจรญเตบโตทมการศกษาในดอกบวหลวง ไดแก 1-naphthaleneacetic acid (NAA) gibberellic acid (GA3)
2
benzyladenine (BA) และ thidiazuron (TDZ) (เจษฎาพร 2554 กรรณการ 2554) จากการศกษาผลของ NAA GA3 BA และ TDZ ใหผลดงน
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย NAA ความเขมขน 001 01 1 และ 10 microM ไมสามารถลดอาการกลบด าและท าใหกานดอกโคงงอ สวนการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย GA3 ความเขมขน 003-015 mM สามารถชะลอและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวงได (เจษฎาพร 2554)
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย BA ความเขมขน 5 10 และ 20 mgL สามารถชะลอและลดอาการกลบด าได และการปกแจกนในสารละลาย TDZ ความเขมขน 125 25 และ 5 microM และการท า pulsing ความเขมขน 10 microM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดและชะลออาการกลบด าไดมากกวาการไมท า pulsing (กรรณการ 2554) นอกจากการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายยดอายการปกแจกนทม PGRs เปนสวนประกอบแลว ยงพบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ชวยยดอายปกแจกนในดอกไมไดหลายชนดเชนกน การท า pulsing หรอ loading เปนการเพมอาหารใหกบดอกไม (สายชล 2531) หรอมวตถประสงคเพอใหดอกไมดดสารควบคมการเจรญเตบโตหรอสารยบยงการท างานของเอทลน เชน silver thiosulfate (STS) ขนไปเกบไวในกานดอกและตวดอกไม การท า pulsing ท าไดโดยแชดอกไมในสารละลายความเขมขนสงไมเกน 12-24 ชวโมง ท าทอณหภมประมาณ 20-27 องศาเซลเซยส (สายชล 2531) กอนน าไปปกแจกนในน าทไมเตมสารใด ๆ การแชโคนกานดอกในสารละลายน าตาลและสารฆาจลนทรย หรอ สารละลาย PGRs ทมความเขมขนสงเพยงระยะเวลาสน ๆ จะท าใหดอกไมดดเอาน าตาลและน าเขาไปสะสมไวมากภายในดอก สารฆาจลนทรยจะถกดดเขาไปดวย และสารฆาจลนทรยบางสวนจะเคลอบอยทโคนกานดอก ท าใหดอกไมมอาหารส าหรบใชในการหายใจและโคนกานดอกเกดการอดตนนอย และไมคอยเนาเสยเมอน าดอกไมไปไปปกในแจกนในน าทไมมสารอน ๆ ดอกไมหลายชนดทไดรบผลดจากการท า pulsing เชน แกลดโอลส คารเนชน เบญจมาศ และเจอบรา (สายชล 2531) กรณทท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ดอกไมจะดดเอาสาร PGRs เขาไปสะสมไวภายในดอก ชวยสงเสรมการดดน าของดอกไม และชะลอการเสอมสภาพ
3
การศกษาผลของน าตาล sucrose ตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบเกยว พบวา การท า pulsing ดอกซอนกลนดวยน าตาล sucrose 20 สามารถชะลอการสรางเอทลน ลดอตราการหายใจ และยดอายการปกแจกนไดถง 6 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกซอนกลนทไมมการท า pulsing (จฑารตน และคณะ 2550) สวนบวในกลมอบลชาต (Nympaea spp) เปนบวทมสสนสวยงาม แตมการเปลยนแปลงสของกลบดอกเรว และอายการปกแจกนสน การศกษาเพอยดอายการปกแจกนดวยการท า pulsing ดอกบวพนธฉลองขวญดวยสารละลาย sucrose ความเขมขน 0 2 และ 4 นาน 4 ชวโมง พบวาดอกบวทท า pulsing ในสารละลายซโครส 4 สามารถชะลอการสญเสยน าหนกสด รกษาสกลบดอกไดดทสด และมอายปกแจกนนาน 3 วน (มานะบตร และคณะ 2551)
การท า pulsing ดอกหนาววพนธ Fire และ Midori ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 05 และ 10 microM นาน 24 ชวโมง แลวยายมาปกแจกนในน ากลน พบวา ดอกหนาววพนธ Fire ม การเปลยนแปลงน าหนกสด และอตราการดดน าลดลงมากกวาดอกหนาววพนธ Midori การท า pulsing ความเขมขน 05 และ 10 microM สามารถชะลอการเสอมสภาพของปลดอก อตราการรวไหลของประจ และยดอายการปกแจกนของดอกหนาววทง 2 พนธได นานกวาการไมท า pulsing (วรรณภา 2553)
ดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 200 500 1000 microM GA3 ความเขมขน 350 mgL และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง พบวา TDZ ความเขมขน 500 microM สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได 06-15 วน (12-34) เพมความยาวของกานดอกได 07-25 cm (8-30) และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 (Macnish et al 2010)
ผลการท า pulsing ในดอก Matthiola incana L ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM หรอ สารละลาย GA3 ความเขมขน 05 mM หรอ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ในสภาพทมแสงและไมมแสง พบวาการท า pulsing ในสภาพทมแสงใหผลทดกวาไมมแสง และเกดอาการใบเหลองไมแตกตางในดอกทท า pulsing ดวยสารละลายตาง ๆ สวนอายการปกแจกน พบวา การท า pulsing ดวยสาระลาย TDZ ความเขมขน 10 microM สามารถยดอายการปกแจกนได 28 วน (Ferrante et al 2009)
TDZ เปนสารเคมอกชนดหนงซงท าใหพชตอบสนองไดเหมอนกบการได รบไซโตไคนเชนเดยวกบ benzyladenine แตสาร TDZ จะมประสทธภาพสงกวาสาร BA เลกนอยในความเขมขนเทากน (ดนย 2539) พบวาเมอเปรยบเทยบประสทธภาพของ BA กบ TDZ ในใบของดอกเบญจมาศความเขมขนเดยวกนแลว พบวาสารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเหลองของใบสงกวา
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
2
benzyladenine (BA) และ thidiazuron (TDZ) (เจษฎาพร 2554 กรรณการ 2554) จากการศกษาผลของ NAA GA3 BA และ TDZ ใหผลดงน
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย NAA ความเขมขน 001 01 1 และ 10 microM ไมสามารถลดอาการกลบด าและท าใหกานดอกโคงงอ สวนการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลาย GA3 ความเขมขน 003-015 mM สามารถชะลอและลดอาการกลบด าของดอกบวหลวงได (เจษฎาพร 2554)
การปกแจกนดอกบวหลวงพนธสตตบษยดวยสารละลาย BA ความเขมขน 5 10 และ 20 mgL สามารถชะลอและลดอาการกลบด าได และการปกแจกนในสารละลาย TDZ ความเขมขน 125 25 และ 5 microM และการท า pulsing ความเขมขน 10 microM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดและชะลออาการกลบด าไดมากกวาการไมท า pulsing (กรรณการ 2554) นอกจากการปกแจกนดอกบวหลวงในสารละลายยดอายการปกแจกนทม PGRs เปนสวนประกอบแลว ยงพบวาการท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ชวยยดอายปกแจกนในดอกไมไดหลายชนดเชนกน การท า pulsing หรอ loading เปนการเพมอาหารใหกบดอกไม (สายชล 2531) หรอมวตถประสงคเพอใหดอกไมดดสารควบคมการเจรญเตบโตหรอสารยบยงการท างานของเอทลน เชน silver thiosulfate (STS) ขนไปเกบไวในกานดอกและตวดอกไม การท า pulsing ท าไดโดยแชดอกไมในสารละลายความเขมขนสงไมเกน 12-24 ชวโมง ท าทอณหภมประมาณ 20-27 องศาเซลเซยส (สายชล 2531) กอนน าไปปกแจกนในน าทไมเตมสารใด ๆ การแชโคนกานดอกในสารละลายน าตาลและสารฆาจลนทรย หรอ สารละลาย PGRs ทมความเขมขนสงเพยงระยะเวลาสน ๆ จะท าใหดอกไมดดเอาน าตาลและน าเขาไปสะสมไวมากภายในดอก สารฆาจลนทรยจะถกดดเขาไปดวย และสารฆาจลนทรยบางสวนจะเคลอบอยทโคนกานดอก ท าใหดอกไมมอาหารส าหรบใชในการหายใจและโคนกานดอกเกดการอดตนนอย และไมคอยเนาเสยเมอน าดอกไมไปไปปกในแจกนในน าทไมมสารอน ๆ ดอกไมหลายชนดทไดรบผลดจากการท า pulsing เชน แกลดโอลส คารเนชน เบญจมาศ และเจอบรา (สายชล 2531) กรณทท า pulsing ดวยสารละลาย PGRs ดอกไมจะดดเอาสาร PGRs เขาไปสะสมไวภายในดอก ชวยสงเสรมการดดน าของดอกไม และชะลอการเสอมสภาพ
3
การศกษาผลของน าตาล sucrose ตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบเกยว พบวา การท า pulsing ดอกซอนกลนดวยน าตาล sucrose 20 สามารถชะลอการสรางเอทลน ลดอตราการหายใจ และยดอายการปกแจกนไดถง 6 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกซอนกลนทไมมการท า pulsing (จฑารตน และคณะ 2550) สวนบวในกลมอบลชาต (Nympaea spp) เปนบวทมสสนสวยงาม แตมการเปลยนแปลงสของกลบดอกเรว และอายการปกแจกนสน การศกษาเพอยดอายการปกแจกนดวยการท า pulsing ดอกบวพนธฉลองขวญดวยสารละลาย sucrose ความเขมขน 0 2 และ 4 นาน 4 ชวโมง พบวาดอกบวทท า pulsing ในสารละลายซโครส 4 สามารถชะลอการสญเสยน าหนกสด รกษาสกลบดอกไดดทสด และมอายปกแจกนนาน 3 วน (มานะบตร และคณะ 2551)
การท า pulsing ดอกหนาววพนธ Fire และ Midori ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 05 และ 10 microM นาน 24 ชวโมง แลวยายมาปกแจกนในน ากลน พบวา ดอกหนาววพนธ Fire ม การเปลยนแปลงน าหนกสด และอตราการดดน าลดลงมากกวาดอกหนาววพนธ Midori การท า pulsing ความเขมขน 05 และ 10 microM สามารถชะลอการเสอมสภาพของปลดอก อตราการรวไหลของประจ และยดอายการปกแจกนของดอกหนาววทง 2 พนธได นานกวาการไมท า pulsing (วรรณภา 2553)
ดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 200 500 1000 microM GA3 ความเขมขน 350 mgL และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง พบวา TDZ ความเขมขน 500 microM สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได 06-15 วน (12-34) เพมความยาวของกานดอกได 07-25 cm (8-30) และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 (Macnish et al 2010)
ผลการท า pulsing ในดอก Matthiola incana L ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM หรอ สารละลาย GA3 ความเขมขน 05 mM หรอ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ในสภาพทมแสงและไมมแสง พบวาการท า pulsing ในสภาพทมแสงใหผลทดกวาไมมแสง และเกดอาการใบเหลองไมแตกตางในดอกทท า pulsing ดวยสารละลายตาง ๆ สวนอายการปกแจกน พบวา การท า pulsing ดวยสาระลาย TDZ ความเขมขน 10 microM สามารถยดอายการปกแจกนได 28 วน (Ferrante et al 2009)
TDZ เปนสารเคมอกชนดหนงซงท าใหพชตอบสนองไดเหมอนกบการได รบไซโตไคนเชนเดยวกบ benzyladenine แตสาร TDZ จะมประสทธภาพสงกวาสาร BA เลกนอยในความเขมขนเทากน (ดนย 2539) พบวาเมอเปรยบเทยบประสทธภาพของ BA กบ TDZ ในใบของดอกเบญจมาศความเขมขนเดยวกนแลว พบวาสารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเหลองของใบสงกวา
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
3
การศกษาผลของน าตาล sucrose ตอการเปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบเกยว พบวา การท า pulsing ดอกซอนกลนดวยน าตาล sucrose 20 สามารถชะลอการสรางเอทลน ลดอตราการหายใจ และยดอายการปกแจกนไดถง 6 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกซอนกลนทไมมการท า pulsing (จฑารตน และคณะ 2550) สวนบวในกลมอบลชาต (Nympaea spp) เปนบวทมสสนสวยงาม แตมการเปลยนแปลงสของกลบดอกเรว และอายการปกแจกนสน การศกษาเพอยดอายการปกแจกนดวยการท า pulsing ดอกบวพนธฉลองขวญดวยสารละลาย sucrose ความเขมขน 0 2 และ 4 นาน 4 ชวโมง พบวาดอกบวทท า pulsing ในสารละลายซโครส 4 สามารถชะลอการสญเสยน าหนกสด รกษาสกลบดอกไดดทสด และมอายปกแจกนนาน 3 วน (มานะบตร และคณะ 2551)
การท า pulsing ดอกหนาววพนธ Fire และ Midori ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 05 และ 10 microM นาน 24 ชวโมง แลวยายมาปกแจกนในน ากลน พบวา ดอกหนาววพนธ Fire ม การเปลยนแปลงน าหนกสด และอตราการดดน าลดลงมากกวาดอกหนาววพนธ Midori การท า pulsing ความเขมขน 05 และ 10 microM สามารถชะลอการเสอมสภาพของปลดอก อตราการรวไหลของประจ และยดอายการปกแจกนของดอกหนาววทง 2 พนธได นานกวาการไมท า pulsing (วรรณภา 2553)
ดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 200 500 1000 microM GA3 ความเขมขน 350 mgL และสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง พบวา TDZ ความเขมขน 500 microM สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได 06-15 วน (12-34) เพมความยาวของกานดอกได 07-25 cm (8-30) และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 (Macnish et al 2010)
ผลการท า pulsing ในดอก Matthiola incana L ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM หรอ สารละลาย GA3 ความเขมขน 05 mM หรอ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ในสภาพทมแสงและไมมแสง พบวาการท า pulsing ในสภาพทมแสงใหผลทดกวาไมมแสง และเกดอาการใบเหลองไมแตกตางในดอกทท า pulsing ดวยสารละลายตาง ๆ สวนอายการปกแจกน พบวา การท า pulsing ดวยสาระลาย TDZ ความเขมขน 10 microM สามารถยดอายการปกแจกนได 28 วน (Ferrante et al 2009)
TDZ เปนสารเคมอกชนดหนงซงท าใหพชตอบสนองไดเหมอนกบการได รบไซโตไคนเชนเดยวกบ benzyladenine แตสาร TDZ จะมประสทธภาพสงกวาสาร BA เลกนอยในความเขมขนเทากน (ดนย 2539) พบวาเมอเปรยบเทยบประสทธภาพของ BA กบ TDZ ในใบของดอกเบญจมาศความเขมขนเดยวกนแลว พบวาสารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเหลองของใบสงกวา
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
4
สารละลาย BA (Yip and Yang 1986) สารละลาย TDZ มประสทธภาพในการชะลอการเกดใบเหลองของไม ตดดอกบางชนดและเปนสารทออกฤทธได นานซงมความเปนไปไดทจะใชเปนสารทส าคญในการใชยดอายปกแจกของไมตดดอกไดเปนอยางด (Ferrante et al 2001) สวน GA3 เปนฮอรโมนพชทควบคมการเจรญเตบโตและมอทธพลตอกระบวนการพฒนาของเซลล รวมทงสงเสรมการยดยาว การออกดอก การชกน าการสรางเอนไซม รวมทงการชราของดอกและผล ชวยปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ลดการผลตเอทลน ท าใหสามารยดอายการปกแจกนดอกไมได (นพดล 2537)
จากขอมลดงทกลาวมาขางตน จะเหนไดวาการท า pulsing ในดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานของดอกไม และเปนวธทมประสทธภาพ ซงยงไมมรายงานการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 กบดอกบวหลวงดงนนงานวจยนจงมวตถประสงคเพอศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวงพนธสตตบษย
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
5
อปกรณและวธการ
ดอกบวหลวงทมาใชในการทดลองมาน าจากสวนบวในอ าเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร ซงเปนดอกบวหลวงพนธสตตบษยสขาว ขนสงโดยรถยนตปรบอากาศมายงหองปฏบตการศนยเทคโนโลยหลงการเกบเกยว มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตก าแพงแสน จงหวดนครปฐม คดเลอกดอกบวทมคณภาพดอกและขนาดใกลเคยงกน จากนนตดกานดอกใหยาว 25 เซนตเมตร โดยวดจากคอดอกและตดโคนกานดวยมดทคมเฉยงประมาณ 45 องศา ปกดอกบวหลวงในกระบอกตวงขนาด 50 ml เตมสารละลายปรมาตร 40 ml วางแผนการลอดลองแบบสมสมบรณ (completely randomized desing ) ประกอบดวย 2 การทดลอง ดงน
การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน
การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า reverse osmosis (RO) (ชดควบคม) หรอไมท า
pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 5 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 ชวโมง ทรทเมนตท 6 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 ชวโมง ทรทเมนตท 7 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 ชวโมง
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย TDZ มาปกแจกนในน า RO
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบการท า pulsing ทรทเมนตท 1 ปกแจกนบวหลวงในน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 6 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM
นาน 12 ชวโมง
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
6
น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing ดวย GA3 มาปกแจกนในน า RO การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง
น าดอกบวหลวงทคดขนาดและตดกานแลวมาท า pulsing หรอไมท า pulsing ดงน ทรทเมนตท 1 ปกแจกนดอกบวหลวงดวยน า RO (ชดควบคม) หรอไมท า pulsing ทรทเมนตท 2 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 3 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย GA3ความเขมขน 045 mM นาน 3 ชวโมง ทรทเมนตท 4 ท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3
นาน 3 ชวโมง น าดอกบวหลวงทผานการท า pulsing มาปกแจกนในน า RO
บนทกผลการทดลองทก ๆ วน จนกระทงดอกบวหลวงเสอมสภาพ ในการทดลองท 2 ท าการทดลองซ า 4 ครง ดงน
ครงท 1 วนท 18-25 สงหาคม พศ2554 ครงท 2 วนท 20-27 กนยายน พศ2554 ครงท 3 วนท 1-8 ธนวาคม พศ2554 ครงท 4 วนท 9-16 มกราคม พศ 2555
การบนทกผลการทดลอง เกบขอมลผลการทดลองโดยเรมบนทกหลงปกแจกนดอกบวหลวงวนแรกคอวนทน าดอกบวหลวงมาท าการทดลองเปนวนท 0 จนถงวนทดอกบวหลวงเสอมสภาพ และโดยบนทกผลดงน
1 อาการกลบด า บนทกอาการกลบด าดวยการสงเกตดวยตาใหพนทผวทงหมดของดอกบวหลวงคดเปน
100 เปอรเซนต แลวท าการประเมนพนททเกดสด ามคาเทากบกเปอรเซนตจากพนททงหมด
0 10 25 50
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
7
2 สเขยวซดจาง บนทกการเปลยนแปลงสของกลบดอกบวหลวงใหเปนคะแนนสกลบ โดยสกลบทยงคงมสเขยวอยให 5 คะแนน และสกลบซดมากทสด จนกระทงไมมสเขยวใหเหนเลยให 0 คะแนน
3 การเปลยนแปลงน าหนกสด บนทกน าหนกสดของดอกบวหลวงทก ๆ วน และน าไปค านวณเปนเปอรเซนตการเปลยนแปลงน าหนกสดไดดงน การเปลยนแปลงน าหนกสด = น าหนกสดของดอกบวหลวงในแตละวน times 100 น าหนกสดของดอกบวเรมตน
4 การดดน า บนทกอตราการดดน าโดยดจากปรมาตรสารละลายในกระบอกตวงทลดลงในแตละวน มหนวยเปน มลลลตรดอกวน
5 ความยาวกาน บนทกความยาวกานดอกบวหลวงโดยวดจากคอดอกบวหลวงจนถงปลายกานดอกบวมหนวยเปนเซนตเมตร
6 อายการปกแจกน ก าหนดใหดอกบวหลวงมหมดอายการปกแจกน เมอดอกบวหลวงเกดสด าเทากบหรอมากกวา 50 ของพนทกลบดอกบวทงหมด
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
8
ผล จากการทดลองศกษาผลของสารควบคมการเจรญเตบโตในกลมไซโตไคนนและ จบเบอเรลลนตอคณภาพดอกบวหลวงพบวา การทดลองท 1 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ และ GA3 ทเหมาะสมส าหรบการท า
pulsing แบงออกเปน 2 การทดลองยอย ดงน การทดลองท 11 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ TDZ ส าหรบการท า pulsing
111 อาการกลบด า อาการกลบด ามแนวโนมเพมขนเมอระยะเวลาในการปกแจกนนานขน โดยในชวง 1-3 วนแรกดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกน และเพมขนมากในวนท 4 และเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน โดยดอกบวทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 1) และพบวาการใช TDZ สามารถรกษาความเขยวของสกลบดอกบวหลวงใหเขยวไดตลอดระยะเวลาการปกแจกน
112 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 ชวโมง มอายการปกแจกนนานทสดเทากบ 6 วน ซงสามารถยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได 2 วน เมอเปรยบเทยบกบชดควบคมทมอายการปกแจกนเทากบ 4 วน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวย TDZ ทกความเขมขนมอายปกแจกนมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 1)
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
9
การทดลองท 12 ศกษาระยะเวลาและความเขมขนของ GA3 ส าหรบท า pulsing
121 อาการกลบด า ดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าใกลเคยงกนในชวงแรกของการปกแจกน โดยมแนวโนมเพมขนมากหลงจากวนท 4 และจากนนกเกดอาการกลบด าเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ทกความเขมขนเกดอาการกลบด าไมตางกนใน 4 วนแรก และในวนท 5 ถงวนท 6 ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลน (ภาพท 2) และพบวาการใช GA3 ท าใหกานดอกไมโคงงอและกานดอกยดยาวเพมขนประมาณ 3-7 เซนตเมตร
122 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกนนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถยดอายการปกแจกนไดนาน 11-15 วน เมอเปรยบเทยบกบการปกแจกนในน ากลน (ตารางท 2)
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
10
ตารางท 1 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 c pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 1 hr 51 b pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 2 hr 60 a pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM นาน 3 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 1 hr 54 ab pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 2 hr 55 ab
pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM นาน 3 hr 54 ab
F-test
CV () 139 ตารางท 2 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทท าไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3
ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ไมท า pulsing 40 b pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 hr 55 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 6 hr 51 a pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 12 hr 54 a
F-test
CV () 157 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
11
ภาพท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 และ 10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง แลวน ามาไปปกแจกนในน า RO
ภาพท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความ
เขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ 5 microM 1 hr TDZ 5 microM 2 hr
TDZ 5 microM 3 hr TDZ 10 microM 1 hr TDZ 10 microM 2 hr
TDZ 10 microM 3hr
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน) control GA₃ 045 mM 3 hr GA₃ 045 mM 6 hr GA₃ 045 mM 12 hr
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
12
การทดลองท 2 ศกษาผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ตอคณภาพดอกบวหลวง 21 อาการกลบด า ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยในชวงแรกเกดอาการกลบด าทใกลเคยงกนและมแนวโนมเพมขนตลอดระยะเวลาการปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing เกดอาการกลบด าไมแตกตางกนในการทดลองครงท 2 แตในการทดลองครงท 4 พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เกดอาการกลบด านอยทสด สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 เกดอาการกลบด าไมแตกตางกน (ภาพท 3)
22 สเขยวซดจาง ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถการรกษาสเขยวของกลบดอกบวไดระยะเวลาทยาวนานมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยจะสงเกตไดจากวนท 4 ของการทดลอง ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing จะไมสามารถรกษาความเขยวของกลบดอกบวไดจงท าใหมคะแนนสเขยวซดจางเทากบศนย การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM พบวาสามารถคงความเขยวของกลบดอกไดนานกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM ในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงนอยทสด (ภาพท 4)
23 การเปลยนแปลงน าหนกสด น าหนกสดของดอกดอกบวหลวงในทกทรทเมนตเพมขนในวนท 1 และ 2 และหลงจากนนดอกบวหลวงมแนวโนมการเปลยนแปลงน าหนกสดทลดลง โดยดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing มการเปลยนแปลงน าหนกสดลดลงมากกวาและรวดเรวกวาดอกบวหลวงทท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอ TDZ ความเขมขน 5 microM หรอ TDZ รวมกบ GA3 มการเปลยนแปลงน าหนกสดไมแตกตางกน (ภาพท 5)
24 อตราการดดน า ดอกบวหลวงทท า pulsing มแนวโนมในการดดน าเพมขน เมอเปรยบเทยบกนดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing พบวาดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 มอตราการดดน ามากทสดในการทดลองครงท 2 แตในครงท 4 พบวา ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าสงทสด และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ มอตราการดดน านอยกวาการท า
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
13
pulsing ดวยสารละลาย GA3 หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 แตมอตราการดดน ามากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 6)
25 ความยาวกาน
ดอกบวหลวงทท า pulsing สามารถเพมความยาวของกานดอกของดอกบวหลวงไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ใหกานดอกบวหลวงมความยาวกานมากทสดทงในการทดลองครงท 2 และ 4 สวนการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหผลทดเชนเดยวกนกบการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 แตไมดเทากบการใช GA3 เพยงอยางเดยว และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ท าใหกานดอกบวดอกยาวมากกวาเมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ภาพท 7) 26 อายปกแจกน ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายการปกแจกน ไมแตกตางจาก ดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ในการทดลองครงท 1 และ 3 แตในการทดลองครงท 2 และ 4 ดอกบวหลวงทท า pulsing มอายปกแจกนไดนานกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ถง 12-20 วน เมอเปรยบเทยบกบดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing (ตารางท 3) โดยการทดลองครงท 2 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 ใหผลดทสด ขณะทการทดลองครงท 4 ท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 ใหอายปกแจกนนานทสด
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
14
ตารางท 3 อายปกแจกนของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO
ทรทเมนต อายปกแจกน (วน)1
ครงท 1 ครงท 2 ครงท 3 ครงท 4 ไมท า pulsing 40 45c 46 52c ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ 5 microM 42 66a 56 65b ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน GA3 045 microM 43 68a 51 68ab ท า pulsing ดวยสารละลายความเขมขน TDZ รวมกบ GA3 41 57b 52 71a
F-test ns ns
CV () 128 191 147 1315 1คาเฉลยตามดวยตวอกษรทเหมอนกนในแนวตง ไมมความแตกตางกนทางสถต ทระดบความเชอมน 95 เมอวเคราะหแบบ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญทระดบความเชอมน 99
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
15
ภาพท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความ
เขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
อาการกลบด า (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
16
ภาพท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
1
2
3
4
5
6
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (คะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
สเขยวซดจาง (ค
ะแนน)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
17
ภาพท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
20
40
60
80
100
120
0 1 2 3 4 5 6 7
การเป
ลยนแปลงน าหนกสด (
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
18
ภาพท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1 2 3 4 5 6 7
อตราการดดน า (มลลลตรดอกวน
)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
19
ภาพท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทไมท า pulsing และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง แลวยายไปปกแจกนในน า RO ของการทดลองครงท 2 (ก) และการทดลองครงท 4 (ข)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
20
22
24
26
28
30
32
34
36
0 1 2 3 4 5 6 7
ความยาวกาน (เซนตเมตร)
ระยะเวลาการปกแจกน (วน)
control TDZ GA₃ TDZ+GA₃
(ก)
(ข)
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
20
วจารณ
จากผลการทดลองการใชสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM ในการท า pulsing ดอกบวหลวง นาน 1 2 และ 3 ชวโมง พบวาสามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนแจกนของดอกบวหลวงได โดยอาการกลบด าทเกดขนในแตละวนมความแตกตางกน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) เนองจาก TDZ เปนไซโตไคนนทสงเคราะหขน (synthetic cytokinin) เปนสารทมคณสมบตเหมอนกบไซโตไคนน (Genkov and Ivanova 1995) สามารถชะลอและยดระยะเวลาการเสอมสลายของคลอโรฟลลของดอกไมไดภายใตสภาพการควบคมดวยแสง ไดมการใช TDZ กบดอกไมหลายชนดชวยยดอายการใชงานได เชน alstroemeria ทวลปและเบญจมาศ (Ferrante et al 2009) ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ทกความเขมขนจงเกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ เกดอาการกลบด านอยกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing แตอยางไรยงพบวา การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 10 microM ยงท าใหดอกบวหลวงเกดความเปนพษเลกนอยในบางครง การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM จะใหผลทดและเปนพษตอดอกบวหลวงนอยลง เนองจาก สารละลาย TDZ ความเขมขนสงอาจไปกระตนใหเกดความเปนพษกบดอกบวหลวงได โดยอาจไปกระตนใหมการผลตเอทลนเพมขน (กรรณการ 2554)
ผลของการท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ตอการเกดอาการกลบด าของดอกบวหลวงพบวา
การท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง สามารถชะลออาการกลบด าของดอกบวหลวงไดและใหผลไมแตกตางกนในระยะเวลาทแตกตางกน แตเกดอาการกลบด านอยกวาการไมท า pulsing เนองจากสารละลาย GA3 ชวยชะลอการเสอมสภาพของเซลลและลดการผลตเอทลนและยงชวยปองกนการสญเสยของคลอโรฟลล จงสามารถคงความเขยวหรอชะลอการซดจางของสกลบดอกบวหลวงไวไดและสารละลาย GA3 อาจมผลในการชะลออทธพลของ ABA ซงเรงการเสอมสภาพของเซลล (เจษฎาพร 2554)
เมอท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 พบวา สามารถชะลอและลดอาการกลบด า
ของดอกบวหลวงไดดกวาการใชสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง (Ferrante et al 2009) เชนเดยวกบในดอกไอรส พนธ Discovery ทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 เปนเวลา 2 4 และ 12 ชวโมง สามารถปองกนการเกดใบเหลอง และยดอายการบานของดอกได เพมความยาวของกานดอกได และมอายการปกแจกนทนานทสด แตไมแตกตางกบทรทเมนตทท า pulsing ดวยสารละลาย
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
21
TDZ และ GA3 (Macnish et al 2001) จากการทดลองพบวา การท า pulsing ดอกบวหลวงดวยสารละลาย TDZ หรอ GA3 ตวใดตวหนง หรอ การใชสารละลาย TDZ รวมกบ GA3ใหผลทดลองทไมแตกตางกน หรอดกวากนเลกนอยในการทดลองครงท 2
สเขยวซดจางของกลบดอกบวหลวงเกดการเปลยนแปลงสเชนเดยวกน โดยดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถรกษาสเขยวของกลบดอกไดมากกวาทกทรทเมนต เนองจากไซโตไคนนไปเพมอตราการสงเคราะห chlorophyll โดยกระตนการสรางโปรตนชนดหนง หรอหลายชนดขนซง chlorophyll จะไปจบกบโปรตนน และมความคงตว (stable) เพมขน จงท าใหการเปลยนแปลงสเขยวของกลบดอกบวหลวงเกดขนชาลง และ GA3 ยงมสวนชวยในการปองกนการสญเสยคลอโรฟลล ท าใหสามารถรกษาสเขยวของกลบดอกบวหลวงไมใหสซดจางได (นพดล 2537)
การดดน าของดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวามอตราการดดน าทแตกตางกนในทก ๆ วน ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 และ สารละลาย TDZ รวมกบ GA3 มอตราการดดน าทสงกวาทกทรทเมนต ซงสอดคลองกบการเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทเปนไปในทศทางเดยวกนกบการดดน า ถาดอกบวหลวงมการดดน าไปใชมากการเปลยนแปลงน าหนกสดจะลดลงนอยกวาดอกบวหลวงทดดน าไดนอย เนองจากสารละลาย GA3 สงเสรมกระบวนการ hydrolysis ยอยสลายแปง fructans และ sucrose ไปเปน glucose และ fructose ซงน าตาลทง 2 ชนด จะใหพลงงาน โดยผานกระบวนการหายใจ เกดการสรางผนงเซลล ท าใหเซลลมคา water potential ไปในทางลบ ท าใหน าซมเขาไปในเซลลไดอยางรวดเรว ผลของน าตาลในการท าใหการรวงโรยของดอกไมเกดชาลงนน ไมเพยงเพราะเกยวของกบการเปนอาหารสะสมเทานน แตยงเกยวของกบการทน าตาลท าใหความสมดลของน าในดอกไมดขนดวย (Goszczynska et al 1990 Emongor 2004)
ดอกบวหลวงทท า pulsing นนใหความยาวกานทแตกตางกน โดยการท า pulsing ดวย
สารละลาย GA3 ท าใหดอกบวหลวงมความยาวกานไดมากทสด GA3 ความเขมขนสงจะท าใหกานชอดอกยดยาวมากกวาเดม แตจะท าใหกานดอกไมแขงแรง คอดอกอาจหกได (Harbaugh and Wilfret 1979) เนองจาก GA3 ท าใหเกดการแบงเซลลและการเจรญเตบโตของเซลล จงน าไปสการยดตวของล าตน (นพดล 2537) สวนดอกบวหลวงท pulsing ดวยสารละลาย TDZ พบวาสงเสรมใหเกดการยดยาวของกานดอกไดนอย และการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ รวมกบสารละลาย GA3 พบวากานชอดอกสามารถยดยาวไดมากกวาการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ แตนอยกวาใน GA3 เนองจาก GA3
สงเสรมใหเกดการยดตวของล าตนเปนผลเนองมาจากเกดการแบงเซลลบรเวณ shoot apex โดยเฉพาะในสวนของ meristem ทพฒนาไปเปน cortex และ pit พบวา GA3 สงเสรมการแบงเซลลโดยกระตน
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
22
เซลลในระยะ G1 phase ใหเขาส S phase และยงเปนสาเหตใหระยะ S phase สนลงเพมจ านวนเซลลกอใหเกดการเจรญเตบโตของล าตนอยางรวดเรว เซลลแตละเซลลสามารถเจรญเตบโตตอไปได ไซโตไคนนโดยปกตแลวจะท างานรวมกบออกชนในการสงเสรมใหพชเกดการแบงเซลลและขยายขนาด จงเปนเหตผลทท าใหกานดอกบวยดยาวไดเพยงเลกนอย (Liu and Loy 1976)
จากการทดลองครงนดอกบวหลวงทน ามาใชในการทดลองมคณภาพทแตกตางกนแตละฤดกาล
ท าใหผลการทดลองในแตละครงแตกตางกน เชน การทดลองในชวงเดอนสงหาคม (ครงท 1) ซงเปนชวงของการระบาดของโรคเพลยไฟ (วาลล 2528) ดอกบวหลวงจงมคณภาพไมคอยด จะเหนไดจากกานดอกบวหลวงจะเปนสด าเนองมาจากการท าลายของเพลยไฟ ท าใหดอกบวหลวงมอายปกแจกนสนลง และหลงจากน าทวมทสวนบวหลวงใน อสองพนอง จสพรรณบร ชวงเดอน ตลาคม-ธนวาคม 2554 ท าใหดอกบวหลวงขาดตลาดและมราคาแพง และยงเกดลกษณะกลบดอกลายไมสวยงาม ฤดกาลทดอกบวหลวงมคณภาพดนนไดแก ฤดหนาว (มกราคม 2555) จะเหนไดวาดอกบวหลวงทท าการทดลองในเดอนมกราคมไดผลทด
ราคาของสารละลายทน ามาใชในการทดลองกเปนสงจ าเปนมากตอเกษตรกร ซงสารละลาย
TDZ มราคาถกกวา สารละลาย GA3 มากถง 12 เทา (ตารางผนวกท 13) ซงในแงของการน าไปใชงานไดจรง สาร GA3 สามารถหาซอไดงายกวาสาร TDZ แตอยางไรกตามสาร TDZ เปนสารทมการใชในงาน เพาะเลยงเนอเยอกสามารถหาซอไดเชนกน แตไมสามารถหาซอไดตามรานขายสารเคมเกษตรทวไป และจากการทดลองการท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ และ GA3 พบวาชวยชะลออาการกลบด า และยดอายการปกแจกนจงมความเปนไปไดทจะพฒนาหรอสงเสรมใหมการท า pulsing กบดอกบวหลวงในเชงการคา
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
23
สรป
การท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ 10 microM นาน 1-3 ชวโมง หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3-12 ชวโมง สามารถลดอาการกลบด าและยดอายการปกแจกนของดอกบวหลวงได ดอกบวหลวงทท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 สามารถชะลออาการกลบด าและสซดจางได รวมทงสงเสรมการดดน าของดอกบวหลวงและยดอายการปกแจกนไดมากกวาดอกบวหลวงทไมไดท า pulsing
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
24
เอกสารอางอง กรรณการ รมรวย 2554 ผลของ benzyladenine และ thidiazuron ตอคณภาพบวหลวงตดดอก
ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 45 น
จฑารตน จนบนทก มณฑนา บวหนอง และ ศรชย กลยาณรตน 2550 ผลของน าตาลซโครสตอการ
เปลยนแปลงทางสรรวทยาของดอกซอนกลนภายหลงการเกบ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 38 ฉบบท 5 (พเศษ) 99-102
เจษฎาพร ทมเพชร 2554 ผลของ naphthalene acetic acid และ gibberellic acid ตอคณภาพของ
บวหลวงตดดอก ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 31 น
ดนย บณยเกยรต 2539 สรรวทยาของพช ภาควชาพชสวน คณะเกษตรศาสตร
มหาวทยาลยเชยงใหม 216 น นพดล จรสสมฤทธ 2537 ฮอรโมนพชและสารควบคมการเจรญเตบโตของพช พมพครงท 1 สหมตร
ออฟเซต กรงเทพฯ 128 น
เพชรรตน เนตรลกษณ 2554 บทบาทของน าตาลตอคณภาพของดอกบวหลวงพนธสตตบษย ปญหาพเศษปรญญาโท ภาควชาพชสวน คณะเกษตร ก าแพงแสน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร นครปฐม 49 น
มานะบตร ศรยงค มณฑนา บวหนอง ทรงศลป พจนชนะชย อภรด อทยรตนกจ ณ นพชย ชาญ
ศลป และ เฉลมชย วงษอาร 2551 ผลของการเพมน าตาลซโครสตอการรกษาสกลบดอกและอายการปกแจกนของดอกบวอบลชาตพนธฉลองขวญ วารสารวทยาศาสตรเกษตร ปท 39 ฉบบท 3 (พเศษ) 225-228
วรรณภา ภทรพย 2553 อทธพลของ Thidiazuron และ 1-Napthalene Acetic Acid ตอคณภาพและ
อายการปกแจกนของดอกหนาวว (Anthurium andraeanum) พนธ Fire และ Midori หลงการเกบเกยว วทยานพนธปรญญาโทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรงเทพฯ
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
25
วาลล โรจนวงศ 2528 ศตรบวหลวงและการปองกนก าจด ปญหาพเศษปรญญาตร ภาควชากฏวทยา คณะเกษตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ 8 น สายชล เกตษา 2531 เทคโนโลยหลงการเกบเกยวของดอกไม สารมวลชล กรงเทพฯ 161 น เสรมลาภ วสวต 2547 บวประดบในประเทศไทย เนชนบคส กรงเทพฯ 192 น Emongor VE 2004 Effect of gibberellic acid on postharvest quality and vase life of gerbera
cut flowers (Gerbera jamesonii) Journal of Agronomy 3(3) 191-195 Farrante A A Mensuali-soil and G Serra 2009 Effect of thidiazuron and gibberellic acid on
leaf yellowing of cut stock flowers Central European Journal of Biology 4(4) 461-468 Ferrante A DA Hunter WP Hackett and MS Reid 2001 Thidiazuron-a potent inhibitor of
leaf senescence in Alstroemeria Postharvest Biology and Technology 25 333-338 Genkov T and I Ivanova 1995 Effect of cytokinin-active phenylurea derivatives on shoot
multiplication perioxidase and superoxide dismutase activities of in vitro culture carnation Bulg J Plant Physiol 21 72-83
Goszczynska DM N Zieslin Y Mor and AH Halevy 1990 Improvenment of postharvest
keeping quality of lsquoMercedesrsquo roses by gibberellins Plant Growth Regulation 9 293-303
Harbaugh BK and GJ Wilfret 1979 Gibberellic acid (GA3) stimulates flowering in Caladium
hortulanum Birdsey HortScience 14(1) 72-73 Liu PBW and JB Loy 1976 Action of gibberellic acid on cell proliferation in the subapical
shoot meristem of watermelon seedlings American Journal of Botany 63 700-704
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
26
Macnish AJ MS Reid and CZ Jiang 2010 A thidiazuron pulsing treatment delays leaf and flower senescence in iris Acta Hort 877 1777-1783
Yip W K and SF Yang 1986 Effect of thidiazuron a cytokinin-active urea derivative in
cytokinin-dependent ethylene production systems Plant Physiol 80 515-519
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
27
ภาคผนวก
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
28
ภาคผนวก
การเตรยมสารละลาย การเตรยม stock GA3 เตรยม stock GA3 500 ppm จาก Gibberellic acid GA3 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา 1 ppm = 1 mgL 500 ppm = 500 mgL เตรยมสารละลายปรมาตร 500 ml ตองชงสาร GA3 0250 g ถาเตรยมสารละลายปรมาตร 250 ml ตองชงสาร GA3 0125 g ในการเตรยมสารตองน าผง GA3 ปรมาณ 0250 g มาละลายแลวเตมน าใหไดปรมาตร 500 mL จะไดสารละลาย GA3 ความเขมขน 500 ppm ปรมาตร 500 mL การเตรยม stock TDZ เตรยม stock TDZ 1 mM จาก Thidiazuron [C9 H4 OS] MW = 2203 สารออกฤทธ (ai) = 95 บรษท PhytoTechnology Laboratoriesreg ประเทศสหรฐอเมรกา มเนอสาร 95 g จากสาร 100 g ถา 02203 = 02203 times 10095 = 00232 g 100 mL ในการเตรยมสารน าผง TDZ ปรมาณ 00232 กรม ละลายใน KOH 1N 5 mL(หรอเตมจนกวาสารจะละลาย) แลวเตมน าใหไดปรมาตร 100 mL จะไดสารละลาย TDZ ความเขมขน 1 mM ปรมาตร 100 mL เตรยมสารละลาย GA3 และ TDZ ความเขมขนตาง ๆ จาก stock ทเตรยมไวโดย การค านวณเพอเตรยมสารละลายเจอจางดวยน ากลนจากสารละลายความเขมขนสง โดยค านวณไดจากสตรดงน N1 V1 = N2 V2
เมอ N1 = ความเขมขนของสารละลายความเขมขนสง (stock) V1 = ปรมาตรของสารละลายความเขมขนสงทตองใช N2 = ความเขมขนของสารละลายทตองใช V2 = ปรมาตรของสารละลายทตองเตรยม
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
29
ตารางผนวกท 1 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 และ10 microM นาน 1 2 และ 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 06a 12ab 62bc 558a 100a ND ND TDZ 5 microM 1 hr 0 06a 18a 77bc 234bcd 435c 557ab 778b TDZ 5 microM 2 hr 0 02bc 18a 100ab 262bc 435c 514b 792b TDZ 5 microM 3 hr 0 04ab 06b 132a 307b 464bc 528b 750b TDZ 10 microM 1 hr 0 01bc 05b 510c 131e 550b 642a 914a TDZ 10 microM 2 hr 0 01c 17a 72bc 177cde 385c 514b 842ab TDZ 10 microM 3 hr 0 06a 22a 67bc 200b 471c 592ab 842ab
F-test na
CV () na 848 748 525 540 387 462 436 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
30
ตารางผนวกท 2 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM นาน 3 6 และ 12 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 ไมท า pulsing 0 40 62 150 357 892a 100a GA3 045 mM 3 hr 0 18 75 221 307 400b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 27 62 292 364 485b 757b GA3 045 mM 3 hr 0 21 51 25 314 547b 707b
F-test na ns ns ns ns
CV () na ns 401 470 305 403 204
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
31
ตารางผนวกท 3 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 12 42 70ab 177b 77a 1000a 1000a TDZ 5 microM 0 08 40 52b 103b 215c 360c 565b GA3 045 mM 0 17 30 37b 91b 25c 305c 565b TDZ+GA3 0 20 47 105a 243a 400b 50b 557b
F-test na ns ns
CV () na 700 860 715 724 612 550 305 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
32
ตารางผนวกท 4 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 50 50 48 36b 10b 01c 00c 0c TDZ 5 microM 50 50 50 48a 39a 33ab 29a 28a GA3 045 mM 50 50 50 49a 43a 26b 18b 16b TDZ+GA3 50 48 45 41b 38a 37a 33a 29a
F-test na ns ns
CV () na 44 103 191 481 672 792 831 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
33
ตารางผนวกท 5 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน ากลนทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 100 985ab 977b 941b 884c 836c 747c 100c TDZ 5 microM 100 977b 972b 944b 922b 877bc 844b 785b GA3 045 mM 100 1003a 1004a 1000a 980a 940a 918a 893a TDZ+GA3 100 978b 981b 961b 938b 901ab 876ab 862a
F-test na
CV () na 23 256 40 56 78 1063 82
1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
34
ตารางผนวกท 6 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 63b 57c 36d 16d 34d 16c ND TDZ 5 microM 0 61b 74b 53c 57c 58c 29c 21c GA3 045 mM 0 90a 95a 99a 126a 148a 143a 88a TDZ+GA3 0 74b 80 82b 83b 106b 58b 56b
F-test na
CV () na 261 267 422 644 547 849 574 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ND Non Detect ไมไดท าการเกบขอมลเนองจากดอกบวหลวงเกดอาการกลบด าทงหมด แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
35
ตารางผนวกท 7 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 250 250b 250c 250c 250c 250d 250c 250c TDZ 5 microM 250 251b 256c 261b 263b 264c 270b 281b GA3 045 mM 250 259a 274a 280a 282a 286a 286a 287a TDZ+GA3 250 252b 265b 267b 271b 273b 275b 275b
F-test na
CV () na 24 47 54 56 61 61 61 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
36
ตารางผนวกท 8 อาการกลบด าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 00b 23 37 214a 571a 100a 100a TDZ 5 microM 0 07a 24 38 72b 130b 435b 771b GA3 045 mM 0 01b 20 30 56b 135b 386b 771b TDZ+GA3 0 04ab 34 60 121ab 181b 271c 514c
F-test na ns ns
CV () na 1479 861 707 915 909 586 296 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
37
ตารางผนวกท 9 สเขยวซดจางของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 5 50 5 41b 27c 14c 00d 00c TDZ 5 microM 5 50 5 50a 50a 42ab 37b 17b GA3 045 mM 5 50 48 49a 41b 32b 21c 14b TDZ+GA3 5 50 5 50a 50a 50a 50a 44a
F-test na na ns
CV () - - 37 92 244 463 775 1062 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
38
ตารางผนวกท 10 การเปลยนแปลงน าหนกสดของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3
นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1 0 1 2 3 4 5 6 7
ไมท า pulsing 100 1004 977 950 913 859b 785b 681b TDZ 5 microM 100 1005 985 959 943 928a 899a 853a GA3 045 mM 100 1008 1002 993 966 936a 905a 876a TDZ+GA3 100 987 979 974 964 948a 897a 863a
F-test na ns ns ns ns
CV () na 30 34 40 43 60 839 132 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
39
ตารางผนวกท 11 อตราการดดน าของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 0 67 42c 23c 18c 15d 142d 17b TDZ 5 microM 0 64 44b 44b 52b 40c 38c 28b GA3 045 mM 0 71 74a 81a 80a 60b 57b 64a TDZ+GA3 0 75 84a 90a 85a 73a 74a 77a
F-test na ns
CV () na 345 345 501 570 509 535 596 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต ns ไมแตกตางทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-
40
ตารางผนวกท 12 ความยาวกานของดอกบวหลวงทปกแจกนในน า RO ทนท (ไมท า pulsing) และท า pulsing ดวยสารละลาย TDZ ความเขมขน 5 microM หรอสารละลาย GA3 ความเขมขน 045 mM หรอสารละลาย TDZ รวมกบ GA3 นาน 3 ชวโมง
ทรทเมนต ระยะเวลาการปกแจกน (วน)1
0 1 2 3 4 5 6 7 ไมท า pulsing 25 250b 250c 250d 250d 250d 250d 250d TDZ 5 microM 25 250b 254c 261c 267c 270c 272c 273c GA3 045 mM 25 257a 279a 292a 306a 312a 314a 320a TDZ+GA3 25 254a 263b 275b 287b 294b 296b 300b
F-test na
CV () na 20 46 65 82 95 95 101 1ตวเลขทตามดวยตวอกษรทไมเหมอนกนแสดงวามความแตกตางกนทางสถตเมอเปรยบเทยบคาเฉลยโดยวธ Duncanrsquos new multiple range test (DMRT) ทระดบความเชอมน 95 na ไมวเคราะหทางสถต แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 99 แตกตางทางสถตอยางมนยส าคญยงทระดบความเชอมน 95 ตารางผนวกท 13 แสดงการเปรยบเทยบตนทนในการใชสาร GA3 และ TDZ
ชนดความเขมขน ปรมาณสารทตองใช ราคา (บาท) ตอน า 1 ลตร หนวยเปน mg ตอน า 1 ลตร
GA3 045 mM 150 300 TDZ 5 microM 116 2424
- คำนำและอปกรณวธการ3
- บทคดยอ2
- ผลและวจารณสรป4
- หนาปกใน
- เอกสารอางองและภาคผนวก5
-