effective behavior-based solid waste management of korean in south korea : missing lessons in thai...

Journal Dhonburi Rajabhat University.indd 1 28/12/2559 23:55:50

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏธนบร

ปรชญา คนพฒนาสงคมพฒนาดวยภมปญญาและคณธรรม

วสยทศน เปนคณะทมศกยภาพพรอมในการพฒนาคนพฒนาสงคมดวยภมปญญาไทยและภมปญญาสากลมงมนผลตบณฑตใหมคณภาพคณธรรมและมจรยธรรมในวชาชพ

พนธกจ มงผลตบณฑตใหใฝร มคณธรรม สามารถประกอบวชาชพ เปนพลเมองด สรางทกษะชวตในการแกปญหาและมสวนรวมพฒนาสงคมสรางสรรคงานวจยเสรมสรางความสามารถทางภาษาใหบรการวชาการตามตองการของทองถนอนรกษท�านบ�ารงและพฒนาศลปะวฒนธรรมและสงแวดลอม


บทบรรณำธกำร วารสารมนษยและสงคม มหาวทยาลยราชภฏธนบร เกดขนดวยความรวมมอจาก ผทรงคณวฒประจ�าวารสารผบรหารนกวชาการกองบรรณาธการโดยมวตถประสงคเพอสงเสรมและเผยแพรผลงานทางวชาการหรอผลงานวจยทมคณภาพดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตรเพอเปนแหลงขอมลส�าหรบบรการวชาการดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตรและเปนการเผยแพรประชาสมพนธคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรมหาวทยาลยราชภฏธนบรใหเปนทรจกในวงวชาการ วารสารมนษยและสงคมมหาวทยาลยราชภฏธนบรฉบบนประกอบดวยบทความทมเนอหาหลากหลายทเตมเปยมไปดวยความรทางวชาการอาทภาษาไทยรฐประศาสนศาสตรสงคมศาสตร ศลปกรรมศาสตร ซงลวนมเนอหาหลากหลายสอดคลองกบปรชญาคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร"คนพฒนาสงคมพฒนาดวยภมปญญาและคณธรรม" ขอขอบพระคณอ.ดร.เชษฐาทรพยเยนคณบดคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรทผลกดนใหเกดวารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏธนบร ฉบบนขนขอขอบคณกองบรรณาธการคณาจารยเจาหนาทผมสวนเกยวของทไดรวมสรางสรรคใหวารสารฉบบนส�าเรจเรยบรอยสมบรณ ทงนเพอใหวารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนประโยชนตอวงวชาการและการวจยตอไป

อ.ดร.วชดำ พรำยยงคบรรณำธกำรบรหำร


สำรบญ10 กำรจดกำรภำครฐแบบเนนพลเมอง : จำกกำรบรหำรภำครฐแนวใหมสกำรบรกำรภำครฐแนวใหม ดร.เชษฐาทรพยเยน

34 อทธพลของภำษำขำวกฬำฟตบอลตอกำรใชภำษำในขำวอน ๆ ดร.ศวรนแสงอาวธ

46 พฤตกรรมกำรจดกำรขยะอยำงมประสทธภำพของชำวเกำหลในประเทศ เกำหลใต บทเรยนทไมเคยสอนในสงคมไทย

ชนณบญเรองรตนและคมวน

64 รำนอนทรโอสถ : พฒนำกำรทำงประวตศำสตรชมชนยำนวดรำชคฤห พ.ศ. 2468 - 2558 พงษพนธนารนอย

82 กำรกระจำยอ�ำนำจในรปแบบจงหวดจดกำรตนเองและกำรรบรทำง ประชำธปไตย ควำมขดแยง และกำรเจรจำตอรอง : กรณศกษำจงหวดชลบร

ชมพลอนพฒนาศลปและวชรพลยงวณชย

104 ควำมพงพอใจของผเขำรบกำรฝกอบรมทมตอหลกสตรขำรำชกำรทด กรณศกษำ กระทรวงทรพยำกรธรรมชำตและสงแวดลอม สธราอมพาผลและปฏพทธจนทรรงเรอง

116 คดกอนคลก...ระวงภยไวรสแฝงบนโลกออนไลน กรกฎจ�าเนยร

136 กำรออกแบบทศนศลป สเศรษฐกจสรำงสรรค นศากรเพญสมบรณ


46

ชนณบญเรองรตนคมวน

บทคดยอ บทความนประกอบดวยเนอหาหลก3สวนคอ 1)แนวคดเรองการก�าจดของเสยและขยะ 2)การก�าจดขยะในประเทศเกาหลใต 3)การก�าจดขยะของประเทศไทย โดยมวตถประสงคเพอเผยแพรการจดการคดแยกขยะทเรมตนจากภาคครวเรอนและการสนบสนนพฤตกรรมการทงขยะทถกตอง ประเทศเกาหลใตถอเปนประเทศหนงทสามารถน�ามาใชเปนตวอยางการแกปญหา เรองขยะอยางเปนระบบตงแตป 1995 โดยเรมตงแตการปรบพฤตกรรมตาง ๆ ทกอใหเกดขยะของแตละคน จนเกดการเปลยนแปลงทศนคต รวมถงหนวยงานทก�ากบดแลเรองขยะทเกยวของทงหมดสามารถท�างานไดอยางเปนระบบ ในปจจบนเกาหลใตใชการคดคาธรรมเนยมการจดเกบและก�าจดแบบ Volume-Based-Waste Fee System คอผทกอใหเกดขยะมากยอมตองเสยคาธรรมเนยมมากขนโดยใชถงขยะทลงทะเบยนเปนตวควบคมกลไกทงหมด อยางไรกตาม กมนโยบายสงเสรมพฤตกรรมการแยกขยะของประชาชน โดยไมเกบคาธรรมเนยมการจดเกบขยะ หากน�าขยะทแยกประเภทแลวไปทงยงจดทจดแยกประเภทไวและในปจจบนมการเรมทดลองใชถงขยะเทคโนโลย RFID และการชงน�าหนกขยะเพอคดคาธรรมเนยมการจดเกบ เพอลดปรมาณถงขยะลงทะเบยนทใชอยในปจจบน หากเปรยบเทยบกบในหลายๆประเทศรวมทงประเทศไทยจะพบวามโครงการมากมายแตไมครอบคลมทกดานและหนวยงานทงระบบจงไมสามารถเปลยนพฤตกรรมการทงขยะไดท�าใหยงคงเกดปญหาการปนเปอนและขยะลนเมอง

ค�ำส�ำคญ : พฤตกรรมทมประสทธภาพการจดการขยะระบบคาธรรมเนยมแบบค�านวณ ตามจ�านวน

พฤตกรรมการจดการขยะอยางมประสทธภาพของชาวเกาหล ในประเทศเกาหลใต : บทเรยนทไมเคยสอนในสงคมไทยEffective Behavior-Based Solid Waste Management of Korean in South Korea : Missing lessons in Thai Society


47

Abstract Thisarticlecontainsthreemaintopics; 1)theconceptsofwastemanagement 2)wastemanagementinKorea 3)wastemanagementinThailand. Thepurposeistodescribedealingwithproblematicwastemanagementandcultivatingdesiredbehaviorofwastecollectionandsorting SouthKoreahasbeenregardedasoneofthecountriessucceedinginsystematicallyresolvingwaste-relatedissuessince1995.SouthKorea’smodeltargetedat changing individualwaste-relatedbehavior leading to individualattitude change. As a result, wastemanagement authoritieswere able to effectivelycooperate.To-date,SouthKoreahasadoptedVolume-Based-WasteFeesysteminwhichprogressiveratewasappliedaccordingtothewastevolumemeasuredbythenumberofbagsinuse.However,thegovernmentrewardedwastemanagementfeediscountasanincentiveforindividualwhopracticedwastesorting.Recently,RFID-embeddedbinandweight-basedfeecalculationwere experimentally employed in effort to reduce bags in the process ofwastecollection.Cross-comparingwithmanycountriesincludingThailand,itwasfoundthateachofthesecountrieshasforgedavarietyofcampaigns,butsucheffortshavefailedtoresponsetothewasteissues.Moreover,thesolidwastemanagementagencieswerenottocultivatedesiredbehaviorregardingwastecollection,henceuncollectablewasteandtoxicwasteexposure.

Keywords : EffectiveBehavior,solidwastemanagement, Volume-Based-WasteFeesystem


48

บทน�า ปญหาทเมองใหญทวโลกตางประสบควบคไปกบการเตบโตและการพฒนาเมองให มสาธารณปโภคทเพยงพอตอความตองการของประชากรทอาศย รวมไปถงการจดการดานภาพลกษณและทวทศนทสวยงามตามจดตาง ๆ ภายในเขตพนททดแล คอปญหาเรองการ ก�าจดขยะทมแนวโนมทจะเพมขนทกป และเปนปญหาระดบชาตทมการวางแผนแกไขกนมามากกวา 30 ปจากสถตป พ.ศ. 2557 จงหวดกรงเทพมหานครมปรมาณขยะมลฝอย มากถง 2.3 ลานตน เปนปรมาณขยะมากทสดในประเทศหากแบงแยกตามแตละจงหวด และทส�าคญคอมแนวโนมเพมสงขนเรอยๆโดยเฉลยประชากร1คนจะสรางขยะถง1.53 กโลกรมตอวน เมอปรมาณขยะมจ�านวนมากจ�านวนพนกงานจดเกบขยะจงมมากทงสน 10,221 คน คงไมตองเดาวาตองใชงบประมาณจ�านวนมากเพยงใดและคงตองใชมากยงขน หากยงคงใชการก�าจดแบบเดมมการคาดการณวาปญหาขยะนจะกลายเปนปญหาใหญระดบชาตตอไปอยางแนนอน (อษาวรถาวระ,2553)อยางไรกตามหากเรายอนดความพยายาม การจดการขยะจะเหนไดวา แมจะมการสงเสรมเรองของการจดการขยะอยางจรงจงมาโดยตลอดระยะเวลากวา 20 ปทผานมา จนสรางและปรบเปลยนทศนคตและพฤตกรรมของประชาชนมการก�าหนดเปนกฎหมายและขอบงคบขนมา พรอมบทลงโทษครอบคลมไปถงการทงขยะและการท�าใหเกดความสกปรกขนในทสาธารณะเชนการถมน�าลายในทสาธารณะเปนตน (Thaipublica, 2555) ในขณะทอกเมองใหญในเอเชยอยางกรงโซลทมจ�านวน ประชากรใกลเคยงกบกรงเทพมหานคร แตมเขตพนทนอยกวาและจ�ากด การจดการขยะ อยางมประสทธภาพจงมความจ�าเปนอยางยงตอการขยายตวของเมองและเศรษฐกจแตเปนทนาสงเกตวาแมทงสองพนทจะเรมนโยบายทเกยวของกบการจดการขยะในชวงระยะเวลา30 ปทผานมาใกลเคยงกน แตการจดการของประเทศเกาหลใตกลบมประสทธภาพมากมอตราการคดแยกและน�ากลบมาใชใหมไดมากกวาประเทศไทยอยางมากจงอาจเปนจดเรมตน ของชาวไทยในการเรมจดการขยะเบองตน อยางการแยกขยะในครวเรอนแบบงาย ๆ จนถง ในระดบทใหญมากขนอยางชมชน ทตองอาศยความรวมมอจากหนวยงานอน ๆ ทดแล บทความนจะไดน�าเสนอรปแบบการจดการขยะอยางมประสทธภาพของชาวเกาหลใต ทออกแบบครอบคลมตงแตภาคครวเรอนจนไปถงการจดการภายในชมชน และจดเกบรายไดของหนวยงานทรบผดชอบอยางเปนระบบทสามารถตรวจสอบในทกขนตอน


49

20 ป บนแนวคดการจดการขยะและจดเรมตน ของการปรบพฤตการณการทงขยะในสงคมไทย

ชอโครงการตาวเศษเปนหนงในโครงการรณรงคทเปนจดเรมตนในการจดการขยะในประเทศไทยเรมตงแตปพ.ศ.2527ในชวงทจงหวดกรงเทพมหานครถกจดเปนเมองหลวงทสกปรก1ใน5ของโลกโดยมวตถประสงคเพอเปลยนแปลงทางพฤตกรรมการทงขยะใหลงถงหรอบรเวณทจดไวใหโดยใชขอความวา“ตำวเศษเหนนะ”ใหดคลายกบวามดวงตาคอย จบจองอย โครงการนประสบความส�าเรจอยางดเนองมาจากหลายปจจย แตหนงในนนคอการน�าเอาเยาวชนมาเปนแรงในการขบเคลอนโครงการ แมจะไมเหนผลในชวงระยะสนแตกเปนการปลกฝงคานยมการทงขยะใหถกทและลงในถงขยะของคนในเมองหลวงไดเปนอยางดอยางไรกตามโครงการนนกเปนเพยงแคโครงการซงไมสามารถด�าเนนการการจดการขยะอยางเปนระบบไดทายทสดแลวจ�านวนปรมาณขยะรวมทงปรมาณการน�ากลบมาใชซ�ากไมไดเพมมากขนตามปรมาณขยะทเพมขนแตอยางใดแตจดเปลยนทท�าใหขยะมลฝอยนนถกจดการไดอยางเหนไดชดคอการก�าหนดบทลงโทษส�าหรบการท�าใหเกดความสกปรกขนปรากฏวาไดผลดทสดทางหนง แตปญหาทตามมากคอ คนไทยไมมความรมากเพยงพอทจะสามารถคดแยก ขยะไดเนองจากการแบงถงขยะในชวงนนถกแบงเปนขยะเปยกขยะแหงและขยะอนตรายแตทายทสดกไมสามารถแยกประเภทขยะไดตามเปาหมายไดจากการรายงานปพ.ศ.2556 พบวาปรมาณขยะทถกน�ากลบมาใชเพยง 5.1 ลานตนเทานน จากทงหมด 26.7 ลานตนขยะเหลานนถกก�าจดและจดการไดถกตองตามหลกวชาการมเพยง 7.2 ลานตนเทานน ทเหลออกกวา14.4ลานตนถกก�าจดอยางไมถกตองและสงผลกระทบตอสงแวดลอมทงสน (อษาวร ถาวระ, 2553)

รปท 1ปายโครงการตาวเศษของสมาคมสรางสรรคไทยและกจกรรมกบเยาวชน(Mthai,2015)


50

รปแบบและวธการจดการของเสยซงหมายรวมถงขยะและสงปฏกลอน ๆ นนมา จากผลการศกษาเรองระยะเวลาวธในการยอยสลายผลกระทบตอการพฒนาเศรษฐกจ และผลกระทบตอสงแวดลอมUnitedStatesEnvironmentProtectionAgency(EPA)แยกระดบการจดการออกเปน 5 ขน (รปท 2) ซงพฒนาตอยอดจากแนวคดเรอง 3Rs: Reduce(การลดปรมาณการใช),Reuse(การน�ากลบมาใชซ�า)และRecycle(การคดแยกแลวน�ามาใชใหม)แลวปรบมมมองตงแตการลดจ�านวนการน�ากลบมาใชและการคดแยกขยะเพอน�ากลบไปสกระบวนการผลตใหมทฤษฎนถกน�ามาตอยอดเปนการเปลยนขยะใหกลายมาเปนพลงงาน จนไปถงปลายทางคอการฝงขยะอยางปลอดภยในทายทสดหากเปรยบเทยบการจดการขยะในประเทศไทยยงพบวาหลายโครงการยงอยในระดบการลดปรมาณการใชและการน�ากลบมาใชซ�า ส�าหรบการคดแยกขยะทมการรณรงคในหลากหลายวธพบวายงไมไดผลมากนกหากดจากปรมาณขยะในหลายจงหวดทเกดปญหาขยะลนเมองซงมาจากจ�านวนปรมาณขยะทเกดขนใหมมสดสวนมากกวาปรมาณขยะทถกก�าจดไปแมวาจะการจดการของเสยและขยะจะอยในแผนปฏบตการลดขยะมลฝอยของหลายจงหวดทมประชาการจ�านวนมากอยางกรงเทพมหานครนครศรธรรมราชนครปฐมกตามแตพบวาการจดการของหลายจงหวดนนเปนเพยงการเพมจดจ�านวนถงขยะหรอเปลยนขนาดของถงขยะเพอใหรองรบขยะไดมากขน แทนการใหความรเรองวธการคดแยกขยะอยางการออกกฎ ขอบงคบ หรอก�าหนดใหโรงเรยนในสงกดหรอตวแทนชมชนตองสอนเรองการคดแยกขยะอยางจรงจงและในบางพนทกกลายเปนปมการทจรตตามมาเรองการประมลและจดซอถงขยะทมมลคาแพงกวาทองตลาดนอกจากนยงพบวาโครงการในสวนบรหารของจงหวดตางๆ ไมไดถกออกแบบมาเพอรองรบการจดการของเสยดงทกลาวไวแตเปนโครงการทเนนเพยงแคขนตอนใดขนตอนหนงและไมไดสอสารใหประชาชนเหนภาพรวมทงหมดและไมเหนความส�าคญของระบบการจดการของเสยในขนตอนตอๆไป

รปท 2 แผนภาพแสดงการจดการของเสย5ขนตอนของEPA(DurhamYorkEnergyCentre,2015)


51

ถงขยะลงทะเบยน : จดเรมตนของการจดการขยะอยางมประสทธภาพในเกาหลใต กรงโซลเปนเมองทเตบโตอยางรวดเรวเมองหนงไมแพเมองใหญอนๆในเอเชยอยางโตเกยวเซยงไฮปกกงและกรงเทพมหานครหากเปรยบเทยบกบการจดการขยะของเกาหลใตในปจจบนแลวนนแตกตางกบการจดการขยะในอกหลายๆประเทศโดยการด�าเนนนโยบาย ทสงผลตอพฤตกรรมการทงขยะ และมการก�าหนดบทลงโทษตาง ๆ แตในประเทศเกาหล ยงมการออกแบบการจดการของเสยและขยะ แลวก�าหนดบทลงโทษทผกโยงกบการจดเกบรายไดอยางเปนระบบ รวมทงมการใหรางวลกบคนทมการคดแยกขยะทดดวยการไมเกบคาธรรมเนยมการก�าจดขยะ ระบบทประเทศเกาหลใตสรางขนนแมจะมแรงตอตานจากประชาชนในชวงแรกแตระบบกสงผลตอพฤตกรรมการทงขยะของประชาชนในกรงโซลอยางเปนทนาพอใจคอประชาชนเรยนรระบบและยอมปฏบตตามขอก�าหนดททางรฐบาลเกาหลใตไดก�าหนดไว ระบบนไดขยายไปยงเขตปกครองเมองตาง ๆ อยางปซานดวยเชนกน การจดการของเสยและขยะระบบนเรมขนเปนรปรางตงแตปค.ศ.1995โดยรฐบาลเกาหลใตได ออกกฎหมายการจดเกบคาธรรมเนยมการจดการขยะแบบ Volume-Based-Waste FeeSystem (Municipal SolidWaste:MSW)ส�าหรบภาคครวเรอนขอก�าหนดนครอบคลม ทงประเทศในป 2013 ระบบดงกลาวนคอการคดอตราคาธรรมเนยมตามปรมาณขยะของ แตละครวเรอน ไมใชอตราเหมาจายราคาเดยว เพอใหประชาชนตนตวเรองสงแวดลอมและ รวมรบผดชอบจากผลกระทบจากปรมาณขยะของแตละครวเรอนประกอบกบขอจ�ากดของการขยายตวของเมองซงมผลตอมลคาทดนทสงมากในยคนน จงเปนกรอบทท�าใหรฐบาลเกาหลใตมการประกาศใชรปแบบการจดการดงทกลาวมาแลวจนถงปจจบน ระบบทดซบซอนนตองอาศยระยะเวลาพอสมควรกวาทชาวเกาหลจะเรยนรและยอมรบ ไมตางจากโครงการตาวเศษในประเทศไทย หากแตการเปลยนระบบนไมใชการเพมก�าลงเจาหนาทแตเรมตนจากการเกบคาธรรมเนยมจากการใชถงขยะแบบลงทะเบยนซงจะตองหาซอโดยตรงกบทางหนวยงานทดแลหรอรานคาทก�าหนดไวในแตละเขตพนทเทานน โดยถงขยะแตละใบจะมหมายเลขทลงทะเบยนปรากฏชดเจน รวมทงม QR code ตราสญลกษณทสามารถตรวจสอบแหลงทมาและหนวยงานทดแลรบผดชอบไดถงขยะแบบนปจจบนหาซอไดตามรานสะดวกซอทก�าหนดไวถงขยะทลงทะเบยนนมจ�าหนายหลายขนาดราคาจะเพมขนตามขนาดของถง (รปท 3) ขอดอยางหนงคอคณภาพของถงขยะเพราะถกควบคมการผลตจากหนวยงานทก�ากบดแล จงสามารถลดปญหาถงขยะทไมไดคณภาพท ฉกขาดงายไมไดมาตรฐาน จนท�าใหเกดการปนเปอนหรอเปนแหลงเพาะเชอของสตวพาหะ


52

หลายชนด การคดคาธรรมเนยมแบบนหากจะมองวาเปนการเหมาจายตามขนาดถงกไดเชนกน เพราะถงขยะทมขนาดใหญยอมรองรบปรมาณขยะไดเยอะกวาถงขนาดเลก ครอบครวใดทมปรมาณขยะเยอะกจ�าเปนตองซอถงขยะใหญขนและตองจายคาถงขยะทแพงมากขนส�าหรบถงขยะสด�าทเหนโดยทวไปไมสามารถน�ามาใชไดและถอวามความผดซงอาจโดนคาปรบตงแต100,000-1,000,000วอนหรอประมาณ3,000–30,000บาทหากน�าถงขยะอนหรอถงพลาสตกอนๆไปทงบรเวณทงขยะส�าหรบสงของและสงปฏกลอนๆทไมสามารถใสถงไดสงของทมขนาดใหญเชนเฟอรนเจอรหรอเครองใชไฟฟาเกาทตองมวธการจดการพเศษไมสามารถน�ามาทงณ จดททงขยะทวไปได ตองตดตอหนวยงานทจดการเฉพาะและมคาธรรมเนยมแตกตางกนไป ซงกท�าใหมนใจไดวาของเสยและขยะพเศษเหลานจะไมเปนปญหาและถกก�าจดอยางถกตองตามหลกวชาการตอไป ขอดอกอยางหนงของการก�าหนดใหใชถงขยะแบบลงทะเบยนนถอเปนการจดเกบรายไดอยางเปนระบบแลว ยงถอวาเปนการควบคมการปนเปอนตอสงแวดลอมไดเปนอยางด หากจดเรมตนเพยงแคการใชถงขยะในระบบนกสามารถท�าใหประชาชนมทศนคตทดและเขาใจวาการจดการขยะตงแตระดบครวเรอนเปนสงทส�าคญอยางยงตอการคดแยกขยะ และการคดแยกขยะทดนนสงผลดตอกระบวนการน�ากลบมาใชใหมไดอยางมประสทธภาพในขนตอนตอไป(Tam&Tam,2006)จากผลการศกษาถงผลของนโยบายนพบวาพฤตกรรมการทงขยะของประชาชนในกรงโซลเปลยนแปลงไปจากสมยกอนปค.ศ.1995อยางสนเชงโดยพฤตกรรมการทงขยะในปจจบน ชาวเกาหลจะน�าขยะมลฝอยแยกชนดแลวใสถงขยะทมเลขทะเบยนกอนน�าออกมาทงยงจดทระบไวในแตละพนทซงถกก�าหนดใหในแตละเขตใชถงขยะทสแตกตางกนไปเพอสะดวกในการบรหารจดการและการจดเกบรายไดของแตละพนทในบางพนทการจดเกบคาธรรมเนยมอาจมความแตกตางกนบางเลกนอยขนอยกบปจจยอนๆเชนคาครองชพหรอสภาพภมประเทศทอาจแตกตางกนเปนตน

รปท 3 ถงขยะทมเลขลงทะเบยนและค�าแนะน�าเบองตนในการคดแยกขยะ(R.T.,2012)


53

รปท 4 นวตกรรมถงขยะทมระบบชงน�าหนกขยะเพอค�านวณคาธรรมเนยมใชเทคโนโลยRFID(Choi,2012)

ผลการศกษาตอพฤตกรรมการทงขยะและความตองการของผบรโภคพบวาความตองการใชถงพลาสตกมปรมาณลดลงรวมทงมความตองการใชนอยลงไปดวยเชนกนเนองจากถงพลาสตกทไดมาจากการซอสนคานนจะกลายเปนขยะทไมสามารถน�ากลบมาใชได และไมสามารถน�ามาใชแทนถงขยะไดเพราะขอก�าหนดเรองการใชถงขยะทมเลขลงทะเบยนเทานนความตองการจงลดลงและชาวเกาหลใตมองวาถงขยะทไดรบนนเปนภาระในการก�าจดอยางไรกตามชาวเกาหลใตสวนหนงมองวาราคาถงขยะแบบมเลขลงทะเบยนนมราคาคอนขางสงตกประมาณ30–60บาทตอถงขนาด100ลตรอาจถอไดวาเปนราคาทคอนขางสงเมอเปรยบเทยบกบถงขยะสด�าทวไป เพราะถงขยะทมเลขลงทะเบยนนคดราคารวมคาธรรมเนยมการจดเกบขยะเขาไปดวยแลวประชาชนทไมตองการจายคาธรรมเนยมนกสามารถท�าไดแตตองจดการขยะดวยตวเองโดยการน�าขยะไปทงยงบรเวณจดแยกขยะทจดไวใหในพนทสวนกลางของชมชน โดยตองแยกขยะตามแตละประเภทใหถกตอง อยางไรกตาม การใชถงขยะแบบมเลขลงทะเบยนทวานก�าลงจะคอย ๆ ถกยกเลกและปรบเปลยนรปแบบเปนถงขยะประจ�าชมชนทสามารถชงน�าหนกขยะไดในตวถงเพอลดปรมาณการใชถงขยะแบบทมเลขลงทะเบยน ลงนวตกรรมถงขยะแบบใหมนใชระบบ RFID (Radio-frequency identification) เปนเทคโนโลยทใชคลนวทยในการสงสญญาณ คกบบตรประจ�าบานมาใชแทน (รปท 4) โดยแตละบานจะน�าบตรประจ�าตวมาเพอใชเปดฝาถงกอนน�าขยะลงไปทงพรอมกบชงน�าหนกของขยะ เมอเครองค�านวณราคาคาธรรมเนยมตามน�าหนกแลวกสามารถจายคาธรรมเนยมไดทนท เครองนยงรองรบการช�าระดวยบตรเครดต และเชอมตอไปยงหนวยงานทเกยวของระบบการทงขยะรปแบบใหมนมการเรมทดลองใชมาตงแตป ค.ศ. 2011และไดรบผลเปนทนาพอใจ โดยสามารถลดปรมาณขยะทเปนเศษอาหารในเขตพนทตนแบบและเมองทน�ารองลงไดมากถงรอยละ41(Choi,2012)


54

อยางทกลาวไวขางตนเรองคณภาพของถงขยะนนยงมการศกษาอนๆ ทแสดงใหเหนวานโยบายนสามารถควบคมถงขยะชนดอน ๆ และประชาชนยนดใชถงขยะทซอจากหนวยงานของรฐ เพอใหทงระบบการก�าจดขยะด�าเนนตอไปได คณภาพของถงขยะนนกมผลตอการปนเปอนของขยะในบรเวณโดยรอบททงขยะ เพราะการปนเปอนขยะสสงแวดลอมอนเปนตนเหตใหเกดโรคตามมาอกหลายชนด และเปนทอาศยของพาหะน�าโรคอกหลายชนด เชนกน (สถาบนวจยวทยาศาสตรสาธารณสข, 2553) ดงนน การทรฐบาลเกาหลใตจะม นโยบายใหมขนมาอยางถงขยะแบบชงน�าหนกขน ชาวเกาหลใตกนาจะยอมรบและใชงานไดตามแผนททางหนวยงานของรฐไดวางเอาไวไมยากนก เพราะมพนฐานในการจดการของเสยและขยะในรปแบบกอนหนาเปนอยางดแลว ส�าหรบถงขยะรปแบบใหมทก�าลงจะบงคบใชนน กอนทจะมการก�าหนดใชนโยบาย ถงขยะแบบใหมน มหลายภาคสวนแสดงความคดเหนและตงค�าถามถงรปแบบถงขยะแบบ ชงน�าหนกนวาอาจจะไมเออใหคนทงขยะใหถกทนก ความยงยากซบซอนอาจสงผลใหประชาชนหนไปทงขยะนอกบรเวณทจดไวให อยางไรกตาม หนวยงานภายใตการก�ากบของรฐบาลเกาหลใตทพฒนารปแบบและนโยบายชแจงวาระบบทท�าขนใหมนพฒนาบนพนฐานของแนวคดจากระบบถงขยะทมเลขลงทะเบยนและบรเวณจดทงขยะทมมาแตเดม รวมทง การช�าระคาธรรมเนยมตามน�าหนก ซงประชาชนเกาหลใตมพนฐานความรเรองการแยกขยะเบองตนมากอนแลว ดงนน การปรบรปแบบการจดเกบขยะจะนาจะสงผลตอพฤตกรรมการทงขยะและการคดแยกขยะของประชาชนทมอยแตเดมและจะไมเปนปญหาพรอมชใหเหนผลการศกษาทใหผลทดมากกวาเดมอกดวย นโยบายเรองการจดการของเสยทรวมถงขยะจากภาคครวเรอนทเรมตนจากการลดปรมาณการใชไดเสยกอน รบการตอบรบเปนอยางดจากภาคธรกจ รานขายสนคาในกรงโซลมนโยบายเกบคาใชจายเพมหากลกคารองขอถงพลาสตกนอกจากนนในหางคาสงขนาดใหญและหางสรรพสนคาตาง ๆ อยาง หางคาสง lotte ตางรวมสงเสรมพฤตกรรมการลดการใชถงพลาสตกดวยการใหรางวลในรปแบบคะแนนสะสมตาง ๆ หรอสวนลดกม จนกระทงชาวเกาหลใตเปลยนมมมองไปวาถงพลาสตกนนเปนขยะทเปนภาระในการก�าจดดงนนจงไมนยมซอถงพลาสตกจากรานคาแตกลบน�าใสกระเปาทเตรยมมาแทนหรอเลอกทจะซอถงพลาสตกใหญเพยงใบเดยวเพอใสสนคาทซอมาทงหมดแทนถงพลาสตกใบเลกหลาย ๆ ใบ ในการ จดการกบเรองน หางคาสงขนาดใหญและหางสรรพสนคาหลายแหงน�ากลองลงกระดาษทไดจากการสงซอและบรรจสนคามาจากบรษทผผลตมาใหบรการแทนพรอมอปกรณทใชหออยางเชอกและเทปกาวยดใหเปนรปกลองกอนน�าสนคาทซอใสลงไปกอนน�ากลบรปแบบการบรการ


55

ดวยกลองนสามารถลดปรมาณขยะทจะเกดขนและเปนการสงเสรมนโยบายการน�ากลบมา ใชใหม (Reuse)อยางเปนระบบ เมอกลองถกใชแลวกจะถกน�าไปคดแยกและกลบมาใชใหมไดหลายครงตามสภาพของกลองแตใบ สอดคลองกบผลการศกษาทพบอยางนาสนใจวาการจดเกบคาธรรมเนยมแบบ Volume-Based-Waste Fee System เปนเครองมอทสงผลใหเกดการเรยนรเรองการแยกขยะและการน�าขยะกลบมาใชใหม ส�าหรบประชาชนไดเปนอยางด(Hong,2001) ภาคธรกจบางรายน�าปจจยทเปนตนทนนมาใชลดราคาของผลตภณฑลง เพอแขงขน กบคแขงในตลาดรปแบบนเปนรปแบบเดยวกบการลดตนทนภายใตนโยบายในการแขงขนดานราคาอยางธรกจคาเฟอรนเจอรสญชาตสวเดนอยาง อเกย (IKEA) ซงใชกลยทธแบบเดยวกนนเปนปจจยหนงในการลดตนทนสนคาจนมราคาเฉลยถกกวาคแขงในตลาดโดยไมตองลด คณภาพของผลตภณฑ นอกจากนบางธรกจยงน�าเงนบางสวนไปชวยเหลอสงคมได โดยปกตแลวโครงการทท�าขนจะสอสารใหลกคารบรวาเปนหนงในการมสวนรวมในการชวยเหลอสงคมชมชนหรอสงแวดลอมในแงของการบรหารธรกจกระบวนการเหลานยอมสรางคณคาใหกบสนคาทผลตภายใตตราสนคาหรอทเรยกวา Branding andMarketing เปนกระบวนการตลาดเชงสงคม(SocialMarketing)(รปท5)Akhtar(2016)กลาววาธรกจทดและมสวนรบ ผดชอบและชวยเหลอโครงการดานสงแวดลอมเปนอยางด มกไมใชเพยงองคกรทเรงพฒนาองคกรอยางรวดเรวเทานน แตยงตองมสวนในการพฒนาคณภาพชวตของคนในชมชนทอยรอบขางอกดวยไมวาจะเปนการใหทนการศกษาหรอการแบงปนขอมลตางๆทมสวนท�าใหคณภาพชวตของคนในชมชนโดยรอบดขนกถอวามสวนเกยวของทงสนสงเหลานถกเรยกวาการแบงปนหรอSharingส�าหรบวงการการตลาดรปแบบนมสวนชวยสงเสรมการขยายกจการในโลกปจจบน เนองจากบทบาทของลกคาไมใชเพยงผใชสนคาอกตอไปยงสามารถสงผลตอพฤตกรรมการซอของลกคาคนอน ๆ และการรบรในตราสนคาโดยภาพรวมไดอกดวย การเตบโตและการยอมรบในลกษณะนจะชวยใหลกคาจะมองธรกจวาเปนสวนหนงของตวลกคาและเปนสวนหนงของชมชน(Jonsson,2010)ดงนนจงเหนโครงการตางๆทมกสอดคลอง

รปท 5 ตวอยางโครงการ เพอสงคมของอเกยผานกลยทธSocialMarketingดานการรไซเคล(Mthai,2015)


56

ไปกบวถชมชนสนบสนนการศกษาและสนบสนนโครงการเดมทมในชมชนโดยอาศยแกนน�าของชมชนเขามามสวนรวมเสมอ และอะไรท�าใหบางประเทศไมประสบความส�าเรจในการจดการ หากขยายภาพไปยงระดบประเทศหลายประเทศมนโยบายการจดการของเสยและขยะไมครอบคลมในทกขนตอนมการใหความรและรณรงคเพยงขนใดขนหนงเทานน ประชาชนทวไปมองไมเหนและไมเขาใจกระบวนการขนตางๆนอกจากนยงมสาเหตอนๆประกอบดวยอยางเชนขดความสามารถของเครองก�าจดขยะ เปนตน จงท�าใหปรมาณขยะเพมสงขนและอตราการคดแยกขยะนนลดลง แมวาพฤตกรรมของผบรโภคในฐานะลกคาจะปรบตามนโยบายของหางรานดงกลาวกตามเพอแลกกบราคาสนคาทถกลง(Giménez&Valls,2013)แตรานคาอนๆ กอาจไมมนโยบายทสอดคลองเชนกนดงนนหากเปลยนตองพรอมเปลยนทงระบบหรอมขอก�าหนดจากทางภาครฐออกมารวมทงมบทลงโทษเชนคาปรบเปนตนประเทศญปนเปนอกประเทศหนงทมระบบการจดการขยะทมประสทธภาพพบวาจ�านวนผลตภณฑทกอใหเกดขยะมลฝอยนนมแนวโนมไมลดลงในแตละปแตชาวญปนมวธการเลอกใชวสดทยอยสลายไดรวดเรวตามธรรมชาตและมการพฒนาผลตภณฑบรรจภณฑอยางตอเนองเชนกระดาษเยอไมกลองบรรจขาวกลองทผลตจากไผเปนตนตวอยางนจงเปนประเดนทชใหเหนวาการควบคมปรมาณขยะไมเปนเครองมอทกดกนการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ(TheKoreanEnvironmentalStatisticsPortal,2008)ดงนนจงตองรจกเลอกใชวสดทมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสดตรงกนขามกบอกประเทศหนงทมการเจรญเตบโตดานอตสาหกรรมอยางรวดเรวและมจ�านวนประชากรมากทสดอยางประเทศจน การเตบโตของเมองตาง ๆ และจ�านวนประชากรมอตราสงในเขตเมอง จนท�าใหเกดขยะและสงทเปนสงทเหลอจากกระบวนการผลตจ�านวนมากผลจากการขยายตวของเมองใหญและประชากรนจะยงเพมสงขนอยางตอเนอง หากไมมการปรบปรงระบบการจดการขยะในปจจบน(Andrews,Luo,Fang,&Aspara,2014)ประเดนทจะชใหเหนคอการวางแผนอยางเปนระบบเรองการจดการของเสยโดยเฉพาะขยะเปนเรองจ�าเปนและส�าคญภาคครวเรอนสามารถชวยลดคาใชจายของภาครฐในการก�าจดขยะโดยเรมจากการสงเสรมพฤตกรรมทศนคตของแตละบคคลใหเกดความรเรองการจดการขยะทงระบบโดยอาศยการสอนการรณรงคกจะสามารถชวยใหประชาชนมองภาพประโยชนนนอยางเขาใจยอมรบและปรบเปลยนพฤตกรรมหากแตจ�าเปนตองก�าหนดบทลงโทษดวยเชนกนเพราะการปรบเปลยนพฤตกรรมนนไมใชเรองทสามารถเปลยนแปลงไดอยางรวดเรว ตวอยางหนงทควรไดรบการปลกฝง เชนการท�าความสะอาดบรรจภณฑทบรรจอาหารกอนทง เพอลดพนททจะเปนแหลงเพาะเชอโรคในเนองจากเศษอาหารสามารถเนาเสยและอาจเปนแหลงอาหารใหกบสตวทเปนพาหะน�าโรคในขณะทอย


57

ในถงขยะกอนน�าสงไปก�าจดดวยวธการนสามารถชวยลดความเสยงในการตดโรคใหผคนตางๆ ทเกยวของเชนเจาหนาทเกบขยะสมาชกทกคนภายในครวเรอนหรอแมแตสตวเลยงกตาม

ชาวเกาหลใชถงแตชาวไทยใชถง : แยกประเภทเหมอนกน แตประสบความส�าเรจตางกน หากพจารณาตามหลกการจดการของเสยทกลาวมาแลวขางตน(รปท2)ในสงคมไทยยงมการก�าจดขยะเพยงระดบการน�ากลบมาใชใหม (Reuse) แตยงไมเขาใจเรองการคดแยกขยะ(Recycle)ดมากนกแมวาจะมการใชถงขยะทแยกประเภทเปนขยะเปยกและขยะแหงแลวกตาม ปญหาทพบคอความไมเขาใจของประชาชนวาขยะประเภทใดคอขยะเปยกและประเภทใดคอขยะแหงหรอบรรจภณฑใดบางทสามารถน�ากลบมาใชใหมได เชนแกวน�าทมน�าแขงและน�าเหลออยควรทงลงในถงขยะชนดใดเปนตนการแยกขยะจงไมใชเรองงายส�าหรบเดกและผสงอาย หากไมมการสอนอยางจรงจง ตรงกนขามกบการสอนการคดแยกขยะใน ครวเรอนของชาวเกาหลใตดวยการใชถงขยะเปนเครองมอในการแบงในเบองตนคดแยกออกเปนสองชนดหลกๆคอขยะประเภทเศษอาหารและขยะประเภทอนๆมรายละเอยดระบวธการแยกขยะทงสองประเภทบนหนาถงขยะทกใบการแยกแบบนไมวาเดกหรอผสงอายกสามารถเขาใจและเรมตนจากคดแยกไดทนทรายละเอยดบนถงขยะจะระบภาษาเกาหลอธบายวธการใชหนวยงานทตดตอและขอก�าหนดตางๆไวในบางเขตอาจมภาษาองกฤษก�ากบไวดวยหากเปนยานทมนกทองเทยวจ�านวนมากหรอเปนยานธรกจการคดแยกแบบเกาหลใตนหนวยงานทดแลจะสามารถท�างานไดอยางสะดวกมากขนอยางการแยกขยะทเปนเศษอาหารนนกสามารถน�ากบมาใชใหมโดยการเปลยนเปนรปไปใชในทางเกษตรกรรมอยางปยหมกไดและผลตภณฑอน ๆ กน�าไปสกระบวนการคดแยกตอไป งานวจยจากประเทศไตหวนแสดงใหวาเศษอาหารทถกทงจากครวเรอนนนถกน�ากลบมาใชใหมไดมากถงรอยละ 21.2 แตทงนกตองเรมตนจากการแยกขยะทถกตองตงแตขนตอนการทงเลยทเดยว(Tsai,2008) หากยอนกลบไปดกระบวนการทด�าเนนมาตลอดระยะเวลาทผานมา แมวารฐบาลเกาหลใตจะสามารถจดเกบรายไดจากกระบวนการก�าจดขยะน แตระยะแรกเรมโครงการนกประสบปญหาหลายดานจากประชาชน เพราะทกการเปลยนแปลงใหมยอมมการตอตานในระยะแรกไมมากกนอยเสมอ แตการออกกฎหมายและขอก�าหนดเปนสวนทสามารถเรงพฤตกรรมของประชาชนใหเปลยนแปลงไดอยางรวดเรวมากยงขน จากการเกบขอมลตงแตป 1990 - 2008 พบขอมลทนาสนใจอยางยงวาหลงจากมการก�าหนดเรมการใชนโยบายน


58

พฤตกรรมการทงขยะของประชาชนเปลยนแปลงไปแมวาปรมาณขยะของแตละคนในแตละวนนนไมแตกตางกน (Lee & Paik, 2011) แตพฤตกรรมการแยกขยะและบรเวณพนททงขยะกยงสามารถน�ามาใชเปนตวชวดผลของนโยบายนไดเชนกนโดยพนททงขยะนนลดลงถง รอยละ20.3และการแยกขยะเพมสงขนถงรอยละ59.8ตอปรมาณขยะทงหมดในป2008นอกจากนน ยงพบวาพนทฝงขยะกลดลงอยางตอเนองเชนกน (The KoreanMinistry ofEnvironment,2009)(รปท6)

รปท 6 แผนภมแสดงปรมาณการทงขยะการคดแยกขยะและพนททงขยะของเกาหลใตตงแตป1990–2008(TheKoreanMinistryofEnvironment,2009)

ปจจบนการจดการขยะอยางมประสทธภาพเปนสวนหนงทสรางภาพลกษณของกรงโซลใหเปนเมองทสะอาดนาทองเทยว และมการจดการอยางเปนระบบการจดการของเสยและขยะกจ�าเปนตองอาศยการวางแผนอยางเปนระบบจากทกภาคสวน รฐบาลเกาหลใตจงก�าหนดนโยบายการออกแบบและพฒนาผงเมองในอนาคตทตองค�านงถงการออกแบบรปแบบการทงขยะทเหมาะสมส�าหรบอาคารชดหรอตกส�านกงานทก�าลงถกสรางขนใหมโดยการแบงพนทไวส�าหรบสงอ�านวยความสะดวกตางๆและตองจดสวนพนททงขยะและบรเวณคดแยกขยะไวจดหนงของพนทสวนกลางของอาคารทพกหรอส�านกงานไวรองรบรปแบบการใชถงขยะแบบชงน�าหนกแทนการใชถงขยะลงทะเบยนหลกการนสอดคลองกบแนวคดของMalieneและMatys วาการมพนทส�าหรบคดแยกขยะนนสามารถสงเสรมพฤตกรรมของผทอยอาศยใหมองเหนถงความส�าคญของสงแวดลอมจนไปถงการประหยดพลงงานได และเรมตนการคดแยกขยะไดเปนอยางด(Maliene&Malys,2009)สงส�าคญคอตองเขาใจวาการจดการกบของเสยและขยะนน พฤตกรรม ทศนคตทด และการคดแยกขยะนนไมสามารถสรางขน


59

รปท 7 อตราการการจดเกบขยะและการน�ากลบมาใชใหมเทยบกบแผนการจดการมลพษป2555-2559(กรมควบคมมลพษ,2555)

จากจตส�านกสวนบคคลเพยงอยางเดยวหากการวางแผนจนน�าไปสนโยบายทยงไมครอบคลมอยางเปนระบบแลวนนยอมท�าใหการคดแยกขยะในฐานะวธการหนงของการก�าจดขยะนน ไมเปนผลเชนการแยกคดขยะในไทยอาจกลาววายงลมเหลวสาเหตหนงมาจากระบบรถขนขยะสวนใหญทไมมระบบการแยกขยะ จงน�าขยะทไดรบการคดแยกจากครวเรอนไปรวมกนในขนตอนการขนสงเปนตนหากน�าสถตมาเปรยบเทยบกนระหวางประเทศไทยและประเทศเกาหลพบวาแตกตางกนอยางสนเชงจากแผนทวางไวในป2555 -2559และเปนทนาสนใจอยางยงวาพฤตกรรมการแยกขยะของคนไทยนนลดลง(กรมควบคมมลพษ,2555)(รปท7)จากจดนกสามารถคาดการณถงปญหาในอนาคตหากขาดการจดการขยะทดและเปนระบบ ไมวาจะเปนแนวทางแกไข ปรบปรง รณรงค หรอท�าใหการก�าจดขยะและการแยกขยะนนด�าเนนไปตามแผนทวางเอาไว

แตอยางไรกตาม การวางแผนการจดการขยะอยางเปนระบบนนเปนเรองทจ�าเปนและรฐตองท�างานอยางตอเนองและรวดเรวใหทนตอการเตบโตของเมองและประชากรการศกษาหาผลกระทบจากการจดรปแบบการจดการขยะในรปแบบPay-As-You-Throw(PAYT) ในบางประเทศชใหเหนผลดของการก�าจดการขยะแบบPAYTเชนในประเทศสหรฐอเมรกา มการศกษาการจดการขยะในรปแบบนกบ 7,100ชมชนพบวา PAYT ไดผลเปนทนาพอใจ เชนเดยวกบประเทศไตหวนซงวางแผนจะปรบรปแบบการเกบรายไดจากการจดเกบขยะเชนกน(Tsai, 2008) รปแบบการใหความรเบองตนทเกยวของกบการคดแยกขยะในครวเรอน แนวโนมการเปลยนรปแบบของหลายประเทศแสดงใหเหนวา การทงขยะนนเปนสงทตองเรงท�าเรมจากการปรบพฤตกรรมโดยการเปลยนทศนคตกอนเพราะอาศยระยะเวลานานและปจจย


60

หลายดานการเรมตนในสวนนกอนจงถอวาเปนสงแรกทสามารถเรมตนไดทนทและลงทนนอยกวาสวนอนๆอยางวธการสอนใหคดแยกขยะอยางงาย เชนคดแยกออกเปน2ชนดอยางเศษอาหารและขยะอนๆ ในบานกสามารถท�าไดทนท ใครๆกสามารถเขาใจไดไมยากแตการปรบรถจดเกบหรอรถขนสงขยะเปนเรองทตองอาศยงบประมาณมากและตองอาศยเวลามผรบผดชอบหลายฝายแตสดทายกเปนเรองทตองท�าอยางเปนระบบอยดไมเชนนนขยะอาจท�าใหเกดปญหามากกวาแคขยะลนเมอง ในหลายจงหวดในประเทศไทยประสบปญหาขยะลนเมองมาโดยตลอดแตจะพบกบปญหาอนเกดจากขยะในมตอนๆทไมเคยประสบมากอน โดยเฉพาะการปนเปอนสารพษไปสแหลงอาหารอยางทไมสามารถหลกเลยงไดเหมอนปญหาทเกดขนแลวในหลายประเทศททวปแอฟรกา(Asante,Yanful,&Yaokumah,2014)

บทสรปชาวไทยควรเรยนรอะไรจากความส�าเรจของชาวเกาหลใต พฤตกรรมทเกดจากทศนคตวาการแยกขยะของแตละคนลวนเปนสวนหนงของระบบการก�าจดขยะนนนอกจากสงผลทดในแงของสขภาพอนามยโดยตรงแลวยงสามารถจดการใหเกดผลในรปแบบมหภาคอยางการพฒนาเมองอยางสมบรณและยงยนไดระบบทกรงโซลใชจดเกบรายไดจากขยะในหลายรปแบบดวยและหลกการคดทวาผทใชทรพยากรมากควรตองจายเงนเพอชดเชยผลกระทบตาง ๆ มากกวาผทใชทรพยากรนอยกวา ถกน�ามาใชประกอบ กบการจายคาธรรมเนยมทเรยกวาPay-As-You-Throw(PAYT)หากจะชใหเหนชดเจนมากยงขนสามารถแบงเปนประเดนไดดงน

เครองมอทชำวเกำหลใตใชเพอปรบพฤตกรรม ทศนคตในกำรจดกำรของเสยและขยะ

1. กำรใชถงขยะทมหมำยเลขลงทะเบยน แทนกำรจำยคำธรรมเนยมแบบเหมำจำย เปนนโยบายความเสมอภาคทสอดคลองตอหลกการPAYTขางตนเนองจากบานทมปรมาณขยะเยอะกวายอมจ�าเปนตองใชถงขยะใหญขนหรอซอจ�านวนมากขนและตองซอจากภาครฐมากขนการน�าถงขยะทไมใชถงขยะทก�าหนดไวมาใชหากมการตรวจพบอาจตองเสยคาปรบมากกวาการซอถงขยะจากทางภาครฐ นโยบายนถอการจดหารายไดและควบคมการจดเกบใหอยเพยงจดเดยว คอรายไดจากการจ�าหนายถงขยะส�าหรบขยะทสามารถน�ากลบมาใชใหมได หนวยงานทดแลสามารถไดรายไดจากการคดแยกขยะน�ามาใชซ�าน�าไปจ�าหนายตอเปนรายรบอกชองทางทแลกมากบการบรการก�าจดขยะ


61

2. ควำมงำยและเขำถงงำยของรปแบบกำรสอน ถงขยะสามารถจดวาเปนเครองมอการสอนไดเปนอยางดในการคดแยกขยะทเรมตงแตครวเรอนเพราะมรายละเอยดททกชวงวยเขาใจไดงายสามารถแยกไดงายไมยงยากวธการปลกฝงคอการสอนวา การคดแยกขยะเสมอนความรบผดชอบ จงท�าใหชวยเกาหลใตปรบพฤตกรรมทมมาแตเดมนอกจากถงขยะแลวขยะทมขนาดใหญกวาถงขยะ เชน เฟอรนเจอรเครองใชไฟฟาอปกรณทมสารเคมตองน�าไปทงในพนททก�าหนดใหเพอการน�าไปก�าจดอยางถกวธ หรอน�ามาใชใหมหากสามารถน�ากลบมาใชได โดยถอวาตองรบผดชอบตอขยะทแตละคนสรางขน การก�าหนดวธพนฐานแบบนท�าใหงายตอเจาหนาททตองดแล ก�าจดในขนตอนตอไป

3. ควำมชดเจนของกำรจดเกบรำยได สำมำรถตรวจสอบได การจดเกบขยะเปนเรองของรายไดของภาครฐตองมความชดเจนและตรวจสอบได ดงนน การใชถงขยะแบบลงทะเบยนนถอวาเปนทมาของรายได ตวเลขทระบสามารถตรวจสอบบอกปรมาณของรายไดในแตละเขต การจดเกบรายไดจากถงขยะแทนการคดคาบรการและเปนการลดการจดเกบคาธรรมเนยมในชองทางอนๆซงไมใชจากชองทางของรฐ

4. กำรปรบพฤตกรรม กฎและขอบงคบ ในประเทศไทยจะมกฎหมายทวาดวยการทงขยะในทสาธารณะกตาม แตไมท�าใหชาวไทยมแนวทางการคดแยกขยะไดดมากขนเลย ชาวไทยสามารถน�ามาปรบใชไดทนท ไมตองลงทน รวมทงเปนการใชเครองมอบางชนดมาใชเพอปรบพฤตกรรมทเรยกวา Behaviormodification shaping เชน การแยกขยะเบองตนทเรมไดในทกครวเรอนเปน 2 ชนดคอ ขยะเศษอาหารและขยะชนดอนๆเปนตนรวมถงแนวคดเรองการท�าความสะอาดบรรจภณฑกอนทงเพอลดแหลงเพาะเชอโรคตางๆและการปนเปอนตอสงแวดลอมได


62

บรรณานกรม

กรมควบคมมลพษ.2555.แผนจดกำรมลพษ พ.ศ.2555-2559.

อษาวดถาวระ.2553.ชววทยำและกำรควบคมแมลงทเปนปญหำสำธำรณสข. หนงสอวนด:กรงเทพ.

Akhtar,T.2016.Howethicalinnovationsboostbrandperceptions. Marketing Week.

Andrews,M.,Luo,X.,Fang,Z.,&Aspara,J.2014.Causemarketing effectivenessandthemoderatingroleofpricediscounts. Journal of Marketing.786,42-120.

Asante,B.O.,Yanful,E.,&Yaokumah,B.E.2014.HealthcareWaste Management;ItsImpact:ACaseStudyOfTheGreaterAccraRegion,Ghana.

International Journal Of Scientific & Technology Research,3(3).

Choi,J.S.2012.RFID garbage bins save billions of won. Retrieved 29/03/2016, 2012, from http://www.korea.net/NewsFocus/

Policies/view?articleId=100424#none

DurhamYorkEnergyCentre.2015.How does EFW fit in with other waste diversion programs?.Retrieved8/07/2016, fromhttps://www.durhamyorkwaste.ca/FAQ/FAQ.aspx

Giménez,J.F.V.,&Valls,J.-F.2013.Beyond the Low Cost Business: Rethinking the Business Model.PalgraveMacmillan.

Hong,S.2001.Priceeffectfordecreasingurbanhouseholdsoilidwaste: theeffectofunitpricingsystemuponhouseholdsolidwaste management.Journal of Economics,491,203-221.

Jonsson,A.2010.Howtomaintainaprocessperspectiveonretailinternation-alization:theIKEAcase.European Retail Research(pp.27-49)Springer.


63

Lee,S.,&Paik,H.S.2011.Koreanhouseholdwastemanagementandrecyclingbehavior.Building and Environment,46(5),1159-1166.

Maliene,V.,&Malys,N.2009.High-qualityhousing—Akeyissueindeliveringsustainablecommunities.Building and Environment,44(2),426-430.

Mthai.2015.จ�ำไดไหม? ตำวเศษเหนนะโครงกำรรณรงคสดเจงในอดต. Retrieved8/07/2016,fromhttp://teen.mthai.com/variety/88074.html

R.T.2012.Throwing Things Away in Korea.Retrieved8/07/2016, fromhttps://ramblingsabout.wordpress.com/2012/04/29/ throwing-things-away-in-korea/

Tam,V.W.,&Tam,C.M.2006.Evaluationsofexistingwasterecyclingmethods: aHongKongstudy.Building and Environment,41(12),1649-1660.

Thaipublica.2555.สถำนกำรณขยะของไทย วกฤตขยะ 26 ลำนตน. Retrievedfromhttp://thaipublica.org/2014/09/thailands-garbage-crisis/

TheKoreanEnvironmentalStatisticsPortal.2008.MSWsurvey. Retrieved from http://www.index.go.kr/egams/stts/jsp/potal/stts/

PO_STTS_IdxMain.jsp?idx_cd¼1477;2008.

TheKoreanMinistryofEnvironment.2009)The report of National waste management survey from 1990 – 2008.

Tsai,W.T.2008.Managementconsiderationsandenvironmentalbenefit analysisforturningfoodgarbageintoagriculturalresources. Bioresource technology,99(13),5309-5316.


effective behavior-based solid waste management of korean in south korea : missing lessons in thai...

Education