effects of climate change and forest fire on wildlife...

รายงานการวจย เรอง

ผลกระทบของสภาวะภยแลงและไฟปาตอพชอาหารสตว และการใชประโยชนพนทของสตวปาในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง

Effects of Climate Change and Forest Fire on Wildlife Forage and Forest Area Utilization of Herbivorous Mammal at Huai Kha Khaeng Wildlife Sanctuary

เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง ส านกบรหารพนทอนรกษท 12 (นครสวรรค) กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช

1

โครงการวจยเรอง ผลกระทบของสภาวะภยแลงและไฟปาตอพชอาหารสตว และการใชประโยชน

พนทของสตวปาในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง

คณะผวจย

ทปรกษา : ผศ.ดร.นรศ ภมภาคพนธ ภาควชาชววทยาปาไม คณะวนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

คณะผวจย : 1. นายสนทร ฉายวฒนะ นกวชาการปาไม 7 ว หวหนาโครงการ มสดสวนงานวจย 40 % เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง ส านกอนรกษสตวปา 2. นายสรยา สกลวทยานนท นกวชาการปาไม 7 ว ผรวมโครงการ มสดสวน งานวจย 20 % ส านกบรหารจดการพนทอนรกษท 12 (นครสวรรค)

3. นายศกสทธ ซมเจรญ นกวชาการปาไม 8 ว ผรวมโครงการมสดสวนงานวจย 10% หวหนาสถานวจยสตวปาเขานางร า ส านกอนรกษสตวปา 4. นายชชวาล พศด าข า นกวชาการปาไม 8 ว ผรวมโครงการ มสดสวนงานวจย 10 % ผอ านวยการสวนอนรกษสตวปา ส านกบรหารจดการพนทอนรกษท12 5. นางสนนทา วสทธพานช นกวชาการปาไม 8 ว ผรวมโครงการ มสดสวน งานวจย 10% กลมงานนเวศวทยาและสงแวดลอมปาไม ส านกวจยการ อนรกษปาไมและพนธพช

6. นายสดชาย วสทธพานช นกวชาการปาไม 7 ว ผรวมโครงการ มสดสวน งานวจย 10% ศนยปฎบตการไฟปาอทยธาน ส านกงานปองกน ปราบปราม และควบคมไฟปา

ผด าเนนการวจย : 1. นายสนทร ฉายวฒนะ นกวชาการปาไม 7 ว 2. นายวระพงค โคระวตร นกวชาการปาไม 3 3. นายวรญย ชศร พนกงานจางเหมา 4. นางสาวรสอบล บวบาน พนกงานจางเหมา

5. นายสตสาคร พหตธ พนกงานราชการ 6. นายสมควร หาญเชงชย พนกงานจางเหมา 7. นายสะอาด สนตยโชต พนกงานจางเหมา

2

หนวยงานทรบผดชอบ

หนวยงานหลก : กลมงานนเวศวทยาและสงแวดลอมปาไม ส านกวจยการอนรกษปาไม และพนธพช หนวยงานสนบสนน : 1) ศนยปฎบตการไฟปาอทยธาน ส านกปองกน ปราบปรามและควบคมไฟปา

2) ศนยวจยปาหวยขาแขง ส านกปองกน ปราบปราม และควบคมไฟปา 3) ส านกบรหารจดการพนทอนรกษท 12 (นครสวรรค) 4) สถานวจยสตวปาเขานางร า ส านกอนรกษสตวปา 5) เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง ส านกอนรกษสตวปา

ประเภทของงานวจย งานวจยขนประยกต

ความส าคญและทมาของปญหาทท าการวจย

เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขงเปนพนทปาอนรกษขนาดใหญ ทเปนสวนหนงของผนปาตะวนตกของระเทศ มเนอทถง 1,737,587 ไร มความหลากหลายของชนดและจ านวนของพนธพชและสตวปาเปนจ านวนมาก โดยพนทปาสองในสามของปาหวยขาแขงทเปนปาผลดใบ ซงมไฟเปนปจจยส าคญทก าหนดสภาพปา ไดแกปาเตงรง แลปาเบญจพรรณ ทมกเกดไฟปาจากสาเหตตางๆ เสมอ และเกดเปนบรเวณกวางโดยทวไป

เมอมการเปลยนแปลงภมอากาศ และเกดสภาวะภยแลงทท าใหไฟปาทวความรนแรงขน จงยอมมผลกระทบอยางชดเจนในปาเตงรงและปาเบญจพรรณดงกลาว ไฟปาอาจมผลในการท าลายทงชวต แหลงอาหาร และแหลงหลบภยของสตวปา ในขณะเดยวกนไฟปาทเกดในความถเหมาะสม กมประโยชนในการก าหนดโครงสรางของปา และกอใหเกดหญาระบด เปนอาหารของสตวปาทกนพช โดยเฉพาะสตวจ าพวกสตวกบ เชน กวาง กระทง ววแดง และเปนประโยชนตอสตวกนเนอ เชน เสอโครง เสอดาว หมาใน ฯลฯ ทมาลาสตวกนเปนอาหาร รวมท งสตวอนๆ ทใชพนทบรเวณเดยวกนเปนแหลงอาหาร ในปจจบนยงไมมการศกษาถงผลกระทบของการเปลยนแปลงภมอากาศและไฟปาดงกลาว

ดงนนโครงการวจยนจงตองการศกษาถงผลกระทบของสภาวะภยแลงและไฟปาตอพชอาหารสตว จ านวนและชนดสตวปา การใชแหลงอาหาร และผลกระทบอนๆ ซงการศกษาตางดงกลาวจะเปนพนฐานเพอตอบค าถามตางๆ ทจะมตอไปในอนาคต และยงเปนขอมลส าหรบการจดการและวางแผนควบคมไฟในพนทเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขงอนเปนมรดกโลกทางธรรมชาตของประเทศไทยตอไป

3

วตถประสงคของโครงการวจย

(1) เพอใหทราบถงผลกระทบของสภาวะภยแลงและไฟปาตอพชอาหารสตว (2) เพอใหทราบจ านวนและชนดของสตวปา โดยเนนสตวกนพช (Herbivore) ทเขาใช

ประโยชนพนทศกษา (3) เพอศกษาเปรยบเทยบ จ านวน ชนด ความถการใชประโยชน ระหวางพนทศกษาทมการ

ปองกนไฟถาวรและพนททมการชงเผาในความถของไฟตางๆ (4) เพอเปรยบเทยบผลของสภาวะภยแลงและไฟปาทมตอการใชพนทของสตวปาบางชนด (5) น าขอมลทไดมาใชในการวางแผนการจดการพนทในเขตรกษาพนธสตวปา

ขอบเขตของโครงการวจย

ท าการศกษาในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง โดยก าหนดพนทปาเบญจพรรณและปาเตงรง บรเวณปาหนองหม โปงชางเผอกในพนทเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง ขอมลผลกระทบทไดจะน ามาศกษาเปรยบเทยบกบขอมลดานอนๆ ทเกยวของ

ทฤษฎ สมมตฐาน หรอกรอบแนวความคดของโครงการวจย

การเปลยนแปลงของภมอากาศท าใหเกดสภาวะภยแลงมผลโดยตรงตอการเกดไฟปาในสงคมพช ทมไฟเปนปจจยก าหนดลกษณะสภาพปา ท าใหไฟปา เกดมากขนทงความรนแรง และความถการเกดผลกระทบทเกดขนจงมากเกนกวาทกลไกลธรรมชาตจะรกษาสภาวะสมดลของปานนๆ ไวได ไฟปาแมจะเปนตวท าลายพชพนธไมปา และสตวปา แตในสงคมพชหลายสงคมพชไฟปาจะเปนตวควบคมเสถยรภาพของสงคมพชใหคงเปนสงคมพชแบบสงคม Climax ไดนอกจากนภายหลงการเกดไฟปาจะท าใหเกดการแตกยอดออนของหญา และไมพนลางอนๆ ทเปนอาหารสตวปา ดงนนผลกระทบจากไฟปาอาจเปนไปไดทงในดานบวกและดานลบ

การทบทวนวรรณกรรม/สารสนเทศ (information) ทเกยวของ

จากปรากฏการณเอลนโญททวความรนแรงขนในชวง ป ค.ศ. 1997, 1998 และศตวรรษท 20 มผลท าใหเกดสภาวะภยแลงรนแรง ในแถบอเมซอน เอเชยตะวนออกเฉยงใต และเมกซโก (Nepstad et al., 2004) โดยหากมการเกดเอลนโญรนแรงขนเมอใด ปรมาณฝนของประเทศไทยจะมแนวโนมต ากวาปกตในฤดฝน ขณะทจะมอณหภมของอากาศสงกวาปกตในฤดหนาว พรอมกบปรมาณฝนทลดลงในทงสองฤด หรออกนยหนงจะมฝนนอยลงขณะทอากาศรอนขน (ส านกควบคมไฟปา,2548) ซงจะเหนไดชดเจนคอ สภาวะภยแลงทรนแรงมาตงแตปลายป 2547 จนถงปจจบน

4

จากการเปลยนแปลงภมอากาศโลกดงกลาวกอใหเกดปญหาไฟปาททวความรนแรงขน ความรนแรงของสภาวะภยแลงจงปรากฏผลอยางชดเจนในสงคมพชหรอปาไมททมไฟเปนปจจยก าหนดลกษณะสภาพปา ทนอกจากจะท าใหตนไมมอตราการเจรญเตบโตลดลง และมอตราการตายสง เนองจากไดรบอนตรายหรอถกท าลายจากไฟโดยตรง และยงมผลกระทบทางออม เชนท าใหเกดโรค และแมลงบางชนดมความรนแรงยงขน และโครงสรางของปาเปลยนแปลงไปในทสด นอกจากนไฟปายงท าใหสตวปาลดลง มการอพยพของสตวปารวมทงท าลายแหลงอาหาร ทอยอาศย ทหลบภย และแหลงน า อยางไรกตามแมไฟปาจะเปนตวท าลายพชพนธไมปาแตในสงคมพชหลายสงคมพช ไฟปาจะเปนตวควบคมเสถยรภาพของสงคมพชใหคงเปนสงคมพชแบบสงคม Climax ได (สนต,2544)

เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขงอนเปนมรดกโลกทางธรรมชาตของประเทศไทย ทเปนสวนหนงของผนปาตะวนตกของประเทศ มเนอทถง 1,737,587 ไร มความหลากหลายของชนดและจ านวนของพนธพชและสตวปาเปนจ านวนมาก โดยเฉพาะกลมสตวปาขนาดใหญ ขณะเดยวกนพนท สองในสามของปาหวยขาแขงทเปนปาผลดใบ มกเกดไฟปาจากสาเหตตางๆ เสมอ โดยไฟปามกจะเกดระหวางเดอนธนวาคม- เมษายน ของทกปและเกดเปนบรเวณกวางโดยทวไป

ปาผลดใบสามารถจ าแนกเปนระบบนเวศของปาไดหลายประเภท แตในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขงมระบบนเวศปาผลดใบหลกอย 2 ประเภท คอ ปาเบญจพรรณ และปาเตงรง (กนก,2539) ชนดของไฟปาทเกดในปาผสมผลดใบม 2 ชนด คอ ไฟใตผวดน และไฟผวดน พฤตกรรมของไฟ มความรนแรงนอย กลาวคอในสภาพลมสงบจะมความรนแรงของไฟ 179 กโลวตตตอเมตร (52 บทยตอฟตตอวนาท) มอตราการลามของไฟ 0.7-5 เมตรตอนาท และมความยาวของเปลวไฟ 0.8-1.5เมตร แตถามลมพดแรง ความรนแรงของไฟกจะมากขน ไฟลามเรวขน และความยาวของเปลวไฟกจะมากขน สวนไฟในปาเตงรงกจะมอยชนดเดยวคอ ไฟผวดน พฤตกรรมของไฟ มตงแตรนแรงนอยจนถงรนแรงปานกลาง มความรนแรงของไฟในชวง 35-865 กโลวตตตอเมตร (10-250 บทยตอฟตตอวนาท) มอตราการลกลามของไฟระหวาง 1.5-9 เมตรตอนาท และมความยาวของเปลวไฟ 0.5-8 เมตร ไฟนสามารถควบคมไดโดยเครองมอธรรมดา และเครองสบฉดน า (สนต, 2544)

ในปจจบน ปญหาการเพมขนของประชากร ความตองการทดนเพอการเกษตรปญหาเศรษฐกจสงคม ท าใหมนษยมกจกรรมการใชไฟในปา และท าใหเกดไฟปามากเกนกวาทกลไกลธรรมชาตจะรกษาสภาวะสมดลของปานนๆ ไวได ผลกระทบทเกดจากการรบกวนสมดลของธรรมชาต จงเกดขนตามมาอยางหลกเลยงไมได (ศร, 2543)

ผลของไฟปาตอสตวปา มทงผลโดยตรงและผลโดยออม ผลโดยตรงตอสตวปาคอท าใหสตวบาดเจบ หรอถงแกความตายได สวนผลโดยออมตอสตวปาคอ การเปลยนแปลงของ

5

สงแวดลอม ซงมผลกระทบตอสตวดวย ไฟกอใหเกดการเปลยนแปลงอยางฉบพลน หรอในระยะยาวตอสภาพถนอาศย และปจจยทจ าเปนตอการด ารงชพของสตวปา (อาหาร สงปกคลม น า และสงจ าเปนอนๆ ) ในประเทศไทยไฟปามกเกดในบรเวณถนอาศยของสตวทเปนแหลงทงหญา ปาเตงรง ปาเบญจพรรณ และปาสน ในชวงเกดไฟไหม สตวปามกหลบไปอาศยในบรเวณปาทบ และมกจะกลบมาเมอพนทหญาระบดและพชอาหารปรากฏ (สนต, 2544)

ในระบบนเวศวทยาสตวกบถอวามบทบาทส าคญยง โดยสตวกบเปนสวนหนงของสายใยอาหาร ท าหนาทเปนตวกลางในการถายทอดพลงงานและหมนเวยนแรธาตจากอาหารทกนเขาไปจนกลายเปนเหยอของสตวผลาชนดตางๆ ชวยพนธไมบางชนดในการกระจายพนธและสามารถใชเปนดชนบงชความอดมสมบรณ และความส าเรจของการจดการพนท

ในการศกษาประชากรสตวปา กระท าไดหลายวธทงทางตรงและทางออม ซงการศกษาดวยวธการนบกองมลในแปลงตวอยางเปนวธทนยมใชกน โดยการใชแปลงทดลองขนาดเลกแตมจ านวนมากจะใหความแมนย าสงกวาแปลงขนาดใหญแตมจ านวนนอยในพนทเดยวกน และแปลงวงกลมเปนแปลงทสะดวกและถกตองมากกวาลกษณะอนๆ (สถานวจยสตวปาเขานางร า, 2543) ในการศกษาความหนาแนนของกวางปาในอทยานแหงชาตเขาใหญ ในแปลงวงกลมรศม 1.22 เมตร (Ngampongsai, 1997,1981) สรศกด (2525) ขณะทสถานวจยสตวปาเขานางร า (2543) ใชแปลงวงกลมรศม 2 เมตร ในการศกษาประชากรเกงธรรมดา และกวางปาในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง การค านวณหาความหนาแนนของประชากรจากแปลงตวอยางของการศกษาครงนใชอตราการถายมลตอตวตอวนของสตว ชนดตาง ๆ ดงน กวางเทากบ 12 กอง เกงเทากบ 11.88 กอง ววแดงและกระทงเทากบ 9.5 กอง ( Ngampongsai, 1997: Srikosarmatara,1993 )

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

มขอมลพนฐานทจะใชในการจดการแหลงอาหารสตวปา ทมผลกระทบจากการเกดไฟปา และการเปลยนแปลงภมอากาศ

สถานทท าการทดลอง/เกบขอมล

ท าการศกษาทเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง จงหวดอทยธาน บรเวณปาหนองหม โปงชางเผอก (ภาพท 1)

6

ภาพท 1 แผนทแสดงบรเวณการวางแปลงวจย

7

ผลการด าเนนงาน

1 การวางแปลง

การวางแปลงขนาด 100 x 100 เมตร แปลงขนาด 100x100 เมตร ศนยควบคมไฟปาหวยขาแขงเปนผด าเนนการวางแปลง โดยมแนวกนชนขอบแปลง 20 เมตร และแนวกนไฟ 10 เมตร ในพนททไดรบอทธพลจากไฟปาเปนพนทศกษา คอปาเตงรง 10 แปลง และปาเบญจพรรณ จ านวน 10 แปลง

1.1 การวางแปลงศกษาเพอเกบขอมลพชอาหารสตว

ภายในแปลงขนาด 100x100 เมตร จะท าการวางแปลง 1x1 เมตร จ านวน 32 แปลง 32 แปลงภายในแปลงขนาด 100x100 เมตร รวมทงหมดเปน 640 แปลง (ภาพท 2)

ภาพท 2 การวางแปลงขนาด 1x1 เพอเกบขอมลพช

1.2 การวางแปลงศกษาเพอเกบขอมลสตว

(1) ภายในแปลงขนาด 100 x 100 เมตร

จะท าการวางแปลงส ารวจ วงกลมรศม 2 เมตร จ านวน 32 แปลงภายในแปลงขนาด 100x100 เมตร รวมทงหมด 640 แปลง

(2 ) ภายนอกแปลงการวางแปลงส ารวจทมลกษณะเปน Line plot system

จะท าการวางแปลงส ารวจทมลกษณะเปน Line plot system จ านวน 12 เสน แตละเสนหางกน 20 เมตร บนเสนส ารวจวางแปลง วงกลมรศม 2 เมตร โดยทจดศนยกลางของวงกลมตงอยบนเสนส ารวจโดยทแปลงแรกอยหางจากเสนขอบแปลง 10 เมตร ขณะทแปลงถดมาจะมจดศนยกลางของแปลงส ารวจหางจากแปลงแรก 10 เมตร โดยแตละเสนจะมแปลงส ารวจ 10 แปลงรวมทงหมด 240 แปลง

8

2. การเกบขอมล 2.1 การเกบขอมลพชอาหารสตว

(1) การเกบขอมลพชอาหารสตวจะท าการ วด และบนทกผล เสนผานศนยกลางระดบคอราก ความสง จ านวนตน และเปอรเซนตการปกคลมพนทของพชอาหารสตว (ภาพท 3)

(2) สมเกบตวอยางพชอาหารสตวนอกแปลงทดลอง (ท าในบรเวณแนวกนชน)

ท าการสมเกบตวอยางมวลชวภาพของพชอาหารสตว โดย การตดหญา และพชอาหารสตวอนๆ ทระดบชดดน จากแปลง 1x1 เมตร ขอบแปลง 100x100 เมตร จ านวน 5 แปลง ทกเดอนโดยแบงเปนตวอยางพชแหงและตวอยางพชสดทเปนอาหารสตวไดน ามาชงน าหนกสด แลวสมตวอยางน าไปอบทอณหภม 80 องศาเซลเซยส เปนเวลา48 ชวโมง น าไปชงหาน าหนกแหง

ภาพท 3 การเกบขอมลพชอาหารสตว

9

2.2 การเกบขอมลสตว

การเกบขอมลสตวจะประกอบดวย 2 สวน คอ ขอมลทวไป ภายนอกแปลงทดลอง ทงทถกไฟไหม และไมถกไฟไหม และขอมลจากแปลงทดลอง เพอการเปรยบเทยบ

(1) การเกบขอมลนอกแปลงทดลอง ในแปลงวงกลมรศม 2 เมตร จะท ำกำรเกบขอมลสตวทกชนดออกจำกแปลง

กอนด ำเนนกำรศกษำ เกบขอมลกำรใชพนทในแปลงโดยบนทก ชนด จ ำนวนมล รอยเทำ รองรอยกำรกดกน และขอมลอนๆ ทจ ำเปน โดยจะท ำกำรเกบขอมลเดอนละครง (ภาพท 4)

(2) การเกบขอมลในแปลงทดลอง ในแปลงวงกลมรศม 2 เมตร จะท ำกำรเกบขอมลสตวทกชนดออกจำกแปลง

กอนด ำเนนกำรศกษำ เกบขอมลกำรใชพนทในแปลงโดยบนทก ชนด จ ำนวนมล รอยเทำ รองรอยกำรกดกน และขอมลอนๆ ทจ ำเปน โดยจะท ำกำรเกบขอมลเดอนละครง

ภาพท 4 การเกบขอมลสตวปา

10

3. การวเคราะหขอมล

น าขอมลพชทไดไปวเคราะหลกษณะเชงปรมาณ อนไดแก ความถ (frequency) ความสมบรณ (abundance) ความหนาแนน (density) ความเดนของพช (domenance) และน าขอมลท งหมดไปค านวณหาดรรชนความส าคญ (lmportance Value, lV) ตอไป แลวจงวเคราะหความหลากหลายชนด (species diversity) ของพรรณไม (ตารางท 1 และ 2) ดงน

(1) ความถ (frequency) เปนคาทชถงการกระจายขงพชแตละชนดในพนทน น มคาเปนเปอรเซนต คอ

ความถ % = จ านวนแปลงทมพชชนดนนปรากฏอย x 100 จ านวนแปลงทงหมด

ส าหรบคาความถทใชในการหาความส าคญทางนเวศวทยา (ecological importance) ของพชแตละชนด ในสงคมพชคอ ความถสมพทธ (relative frequency) ซงหาไดจากสตรดงน ความถสมพทธ % = คาความถของพชชนดนน x 100 ผลรวมคาความถของพชทกชนด (2) ความสมบรณ (abundance) เปนคาประมาณจ านวนตนของพชชนดหนงๆ ตอแปลงทมพชชนดนนปรากฏอย ชใหทราบถงปรมาณมากนอยของพนธพชชนดนน (distribution pattern) ความสมบรณ = จ านวนตนของพชชนดนนทงหมด จ านวนแปลงทพบพชชนดนน

(3) ความหนาแนน (density) เปนจ านวนตนของพชชนดนนตอหนวยพนท หรอตอแปลงหาไดจากสตร

ความหนาแนน = จ านวนตนของพชชนดนนทงหมด จ านวนแปลงทศกษา

หรอ ความหนาแนน = จ านวนตนของพชชนดนน พนททท าการศกษา

11

คาทใชในการหาความส าคญทางนเวศวทยาคอ ความหนาแนนสมพทธ มสตรดงนคอ ความหนาแนนสมพทธ (%) = ความหนาแนนของพชชนดนน x 100 ความหนาแนนรวมของพชทกชนด

(4) ความเดนของพช (dominance) อาจบอกไดหลายรปแบบ ซงในการศกษาครงนบอกคาความเดนของพชอาหารสตวโดยบอกเปนเปอรเซนการปกคลมโดยเรอนยอดตอเนอทแปลง คาเหลานจะชใหเหนวาพชชนดนนมอทธพลตอสงคมพชทขนอยมากนอยเพยงใด สวนคาความเดนสมพทธ (relative dominace) เปนอตราสวนความเดนของพชชนดนน เมอเปรยบเทยบกบพชทกชนดทมอยหาไดจากสตร

ความเดนสมพทธ (% ) = ความเดนของพชชนดนน x 100 ผลรวมของความเดนของพชทกชนด (5) ดรรชนความส าคญ (Importance Value, IV) เปนคาทท าให เหนถงภาพพจนของ

ความส าคญทางนเวศวทยา (ecological importance) ของพชชนดใดชนดหนงในสงคมนน ซงหาไดจากสตร

ดรรชนของความส าคญ = ความถสมพทธ + ความหนาแนนสมพทธ + ความเดนสมพทธ

12

3.1การวเคราะหลกษณะเชงปรมาณ

ตารางท 1 แสดงขอมลการวเคราะหลกษณะเชงปรมาณในพนทศกษาปาเบญจพรรณ

ล าดบท

ชอพรรณพชปาเบญจพรรณ ความถ ความสมบรณ ความ

หนาแนน ความถสมพทธ

ความหนาแนนสมพทธ

ความเดนสมพทธ

ดรรชนความส าคญ

1 กก Costus speciosus Smith. 15.35 1.08 0.16 3.52 1.58 1.69 6.79

2 กระทอ Zingiber zerumbet Smith. 2.5 1.28 0.03 0.57 0.29 0.58 1.44

3 กลอย Dioscorea hispida Dennst. 6.78 1 0.06 1.55 0.59 0.41 2.55

4 กระทม Anthocephalus chinensis Rich. Ex Walp. 1.42 1.12 0.02 0.32 0.19 0.09 0.6

5 กระพจน Dalbergia cana Grah 1.42 1 0.01 0.32 0.09 0.1 0.51

6 ไขเตา Polyalthia debilis (Pierre) Finet & Gagnep 49.28 4.84 2.38 11.3 23.5 10.85 45.65

7 กดลน Walsura trichostemon Miq. 10 1.83 0.18 22.93 1.77 0.59 25.29

8 ไขเนา Vitex glabrata R.Br 1.25 1.85 0.02 0.28 0.19 0.13 0.6

9 หญากระดกสนหลงง Mnesithea helferi (Hook.f) Koning & Sosef 5.35 1.03 0.05 12.27 0.49 1.14 13.9

10 หญาไขแมงดา Oplismenus compositus (L.) P. Beavv. 10.17 1.03 0.1 2.32 0.98 2.26 5.56

11 หญาไขเหา Panicum notatum Retz. 11.96 1 0.11 2.74 1.08 1.36 5.18

12 หญาพงช Themeda australis Stapf. 1.6 1 0.02 0.36 0.19 0.6 1.15

13 หญาคา Imperata cylindrica (L.) Beauv. 0.89 1 0.01 0.02 0.09 0.05 0.16

13

ล าดบท






14 หญางาด Cyrtococcum accrescens Stapf. 40.35 1.03 0.41 9.25 4.05 18.19 31.49

15 หญาลเภา Lygodium salicifolium Presl. 1.96 1.38 0.05 0.44 0.49 2.1 3.03

16 หญาหางหมาจงจอก Setaria geniculata (Lam.) Beavv. 1.42 1.25 0.02 0.32 0.19 0.13 0.64

17 รกฟา Terminalia alata Heyne ex Roth. 1.07 1.66 0.02 0.24 0.19 0.12 0.55

18 คณทา Harrisonia perforate Merr. 19.1 2.57 0.49 4.38 4.84 5.94 15.16

19 แคทราย Stereospermum ncurunthum Kurz. 0.35 1 0.01 0.08 0.09 0.04 0.21

20 แคหางคาง Markhamia stipulate Seem.var. stipulata 11.07 1.37 0.15 2.53 1.48 3.64 7.65

21 ชงช Capparis micracantha DC. 3.92 2.27 0.08 0.89 0.79 0.61 2.29

22 ซองแมว Gimelina philippensis Cham. 7.85 3 0.23 1.8 2.27 5.14 9.21

23 รางจด Thunbergia laurifolia Linn. 0.53 1.33 0.01 0.12 0.09 0.01 0.22

24 ตดหมตดหมา Paederia linearis 12.67 1.73 0.21 2.75 2.07 0.48 5.3

25 ตะขบ Muntingia calabura Linn. 0.89 9.8 0.08 0.2 0.79 0.28 1.27

26 ตะครอ Schleichera oleosa (Lour) Oken. 7.67 1.06 0.08 1.75 0.79 0.5 3.04

27 เตง Shorea obtasa Wall. 2.32 1.46 0.03 0.53 0.29 0.2 1.02

28 ตว Cratoxylum sp 2.67 1.86 0.05 0.61 0.49 0.25 1.35

14

ล าดบท






29 ถว Dendrolobium sp. 10.35 3.86 0.4 2.37 3.95 6.06 12.38

30 สงค า 0.17 1 0.01 0.03 0.09 0.03 0.12

31 ประด Pterocarpus macrocarpus Kurz. 2.85 1.68 0.04 0.65 0.39 0.2 1.24

32 ปอขาวตาก Grewia tomentosa Juss. 3.03 1.17 0.3 0.69 0.29 0.12 1.1

33 ปอแกนเทา Grewia eriocarpa Juss. 5.35 1.23 0.06 6.88 0.59 0.7 8.17

34 ปอบด Heliconia isora Linn. 11.6 2.06 0.23 2.66 2.27 2.04 6.97

35 เปลา Croton oblongifolius Roxb. 35.71 2.25 0.8 8.19 7.9 7.49 23.58

36 ลกใตใบ Sauropus amabilis 5 3.6 0.18 1.14 1.77 1.04 3.95

37 ผาเสยน Vitex canescens 3.75 1.52 0.05 0.86 0.49 0.56 1.91

38 ผกปลาบ Commelina bengalensis Linn 8.03 1.13 0.09 1.84 0.88 3.59 6.31

39 รง Shorea siamensis Miq. 0.17 2 0.01 0.03 0.09 0.01 0.13

40 มะกอกปา Apondias pinnata Kurz. 1.25 2.42 0.03 2.28 0.29 0.17 2.74

41 มะเมาสาย Antidesma sootepense. 16.25 3.08 0.5 3.72 4.94 3.94 12.6

42 สวอง Vitex limonifolia Wall. 11.6 1.72 0.2 2.66 1.97 1.72 6.35

43 สมกบ Hymenodictyon orixense. (Roxb.) Mabb 2.85 1.81 0.05 0.65 0.49 0.16 1.3

15

ล าดบท






44 สะแก Combretum procursum Craib. 25.89 3.65 0.94 5.93 9.28 7.28 22.49

45 สาน Dillenia parviflora Griff. 0.89 1.4 0.01 0.2 0.09 0.13 0.42

46 เสยว Bauhinia variegate Linn. 19.28 1.45 0.28 4.42 2.76 1.77 8.95

47 หนามขแรด Acacia megaladena Desv. 3.75 2.33 0.08 0.86 0.79 0.06 1.71

48 เอองหมายนา Costus speciosus Smith. 1.42 1.25 0.01 0.32 0.09 0.06 0.47

49 แดง Xylia xylocarpa Taub var. kerrii (Craib & Hatch) I.C. Nieken. 0.17 1 0.01 0.03 0.09 0.01 0.13

50 ก าแพงเจดชน Salacia chinensis L. 34.83 0.35 0.89 7.78 8.79 5.19 21.76

16

ตารางท 2 แสดงขอมลการวเคราะหลกษณะเชงปรมาณในพนทศกษาปาเตงรง

ล าดบท

ชอพรรณพชปาเตงรง ความถ ความสมบรณ

ความหนาแนน

ความถสมพทธ




1 กก Costus speciosus Smith. 38.39 1.04 0.45 10.33 4.56 6.49 21.38

2 กระเจยว Curcuma parviflora Wall. 0.17 1 0.01 0.04 0.1 0.06 0.2

3 กระทม Anthocephalus chinensis Rich. Ex Walp. 2.14 3.91 0.08 0.57 0.81 0.89 2.27

4 กระพจน Dalbergia cana Grah 2.32 1.61 0.03 0.62 0.3 0.3 1.22

5 กระทอ Zingiber zerumbet Smith. 0.17 1 0.05 0.04 0.1 0.01 0.15

6 กะพเขาควาย Dalbergia cultrate Grah ex Benth. 16.78 2.02 0.33 5.28 3.4 6.94 15.62

7 ก าแพง 7 ชน Salacia chinensis L. 5.17 3.58 3.58 1.39 36.3 2.23 39.92

8 คณทา Harrisonia perforate Merr. 1.25 2.28 0.02 0.39 0.2 0.27 0.86

9 รกฟา Terminalia alata Heyne ex Roth. 26.25 1.7 0.44 7.06 4.46 2.63 14.15

10 ซองแมว Gimelina philippensis Cham. 1.07 3.5 0.03 0.28 0.3 0.31 0.89

11 แดง Xylia xylocarpa Taub var. kerrii (Craib & Hatch) I.C. Nieken. 4.1 1.34 0.05 1.1 0.5 0.93 2.53

12 ตะขบ Muntingia calabura Linn. 1.25 1 0.01 0.33 0.1 0.19 0.62

13 ตว Cratoxylum sp 14.64 2.42 0.35 3.94 3.54 5.87 13.35

14 เตง Shorea obtasa Wall. 17.67 2.48 0.43 4.75 4.36 3.91 13.02

15 นมแมวปา Ellipeiopsis cherrevensis Fries. 9.28 2.19 0.2 2.49 2.02 1.61 6.12

17

ล าดบท







16 ถว Dendrolobium sp. 35.35 2.21 0.78 11.13 7.91 11.43 30.47

17 ปอบด Heliconia isora Linn. 1.25 3.57 0.04 0.33 0.4 0.4 1.13

18 ปอมน Colona floribunda 0.17 3 0.01 0.45 0.1 0.02 0.57

19 เปลา Croton oblongifolius Roxb. 17.32 2.67 0.46 4.66 4.66 7.88 17.2

20 ผกปลาบ Commelina bengalensis Linn 16.07 1.01 0.16 4.32 1.62 1.2 7.14

21 มะขามปอม Phyllanthus emblica 1.25 3.85 0.04 0.33 0.4 1.18 1.91

22 มะมวงหวแมงวน Buchanania reticuluta Hance. 6.07 1.41 0.08 1.63 0.81 0.66 3.1

23 มะกอกปา Apondias pinnata Kurz. 7.36 1.56 0.11 1.98 1.11 1.45 4.54

24 ไขเตา Polyalthia debilis (Pierre) Finet & Gagnep 9.46 1.67 0.33 2.54 3.33 2.09 7.96

25 รง Shorea siamensis Miq. 29.1 1.9 0.55 7.83 5.56 4.97 18.36

26 ลกใตใบ Sauropus amabilis 3.21 2.66 0.08 0.86 0.08 0.56 1.5

27 สาน Dillenia parviflora Griff. 12.85 1.66 0.21 3.45 2.12 4.62 10.19

28 สมกบ Hymenodictyon orixense. (Roxb.) Mabb 0.71 1 0.01 0.19 0.1 0.07 0.36

29 เสยว Bauhinia variegate Linn. 7.85 1.36 0.1 2.11 1.01 0.52 3.64

30 หญาตะไครทง Cymbopogon nardus (L.) Rendle. 8.78 1.02 0.08 2.35 0.8 1.8 4.95

31 หญากระดกสนหลงง Mnesithea helferi (Hook.f) Koning & Sosef 0.17 1 0.01 0.04 0.1 0.1 0.24

32 หญาไขเหา Panicum notatum Retz. 0.17 1 0.01 0.04 0.1 0.01 0.15

18

ล าดบท







33 หญาคา Imperata cylindrica (L.) Beauv. 1.78 1 0.01 0.47 0.1 0.53 1.1

34 หญาพรกพาน Apluda mutica Linn. 0.71 1.25 0.01 0.19 0.1 0.03 0.32

35 หญาลกนอง Heteropogon triticeus (RiBr.) Stapfex Craib. 48.92 1.03 0.5 13.16 5.05 23.53 41.74

36 หญาหางหมาจงจอก Setaria geniculata (Lam.) Beavv. 9.82 1.22 0.09 2.64 0.91 1.54 5.09

37 หญาหนวดฤาษ Heteropogon contortus Beauv. 3.57 1 0.03 0.96 0.3 0.83 2.09

38 หนามเคลด Randia tomentosa Hook. F. 1.07 1.5 0.01 0.28 0.1 0.15 0.53

39 ออยชาง Lannea cormandelica (Houtt.) 3.21 1.5 0.04 0.86 0.4 0.88 2.14

40 วานมหากาฬ Gynura pseudo-china 1.07 2 0.02 0.28 0.2 0.25 0.73

41 ยางเหยง Dipterocarpus obtusifolius 3.58 2.85 0.1 0.96 1.01 0.65 2.62

19

สมตวอยางพชสดและแหงทอบแลว สงวเคราะหจะท าเพยง 2 ครง โดยใชตวแทนของตวอยางพชในชวงฤดรอน (เดอนเมษายน – มถนายน) และ ฤดฝน (เดอนกรกฎาคม – กนยายน) เทานน มขอมลทตองการวเคราะห คอ N P K โปรตน ไขมน เยอใย (Fiber) และพลงงาน (ตารางท 3-15)

3.2 การวเคราะหตวอยางพชอบแหงในหองปฏบตการ

3.2.1 ผลการวเคราะหหาคาปรมาณสารอาหาร

ตารางท 3 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรง (แปลงกอนเผา)

ล าดบท รายการวเคราะห ผลการวเคราะห

โปรตน (%) ไขมน (%) เยอใย (%) พลงงานรวม (cal/g)

1 เตง 6.86 1.77 34.26 4781.94

2 เปลา 8.59 2.83 34.23 4585.17

3 ไขเตา 7.57 1.68 36.41 4410.08

4 กะพ เขาควาย 8.83 2.51 34.13 4705.01

5 นมแมวปา 6.61 2.85 39.83 4698.55

6 มะมวงหวแมงวน 5.33 2 25.65 4249.1

7 รกฟา 5.76 1.54 21.91 4220.5

8 รง 5.3 2.03 37.6 4698.55

9 หญาลกนอง 4.1 2.58 35.5 4217.59

20

ตารางท 4 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรงชวงฤดรอน (แปลงหลงเผา)



1 เขยง 6.46 2.53 29.72 4530.64

2 เตง 7.13 2.13 27.94 4823.02

3 เปลา 8.39 2.82 35.45 4620.8

4 แดง 13.21 2.24 37.57 4739.08

5 ไขเตา 6.91 2.41 38.2 4492.84

6 กะพ เขาควาย 11.07 2.18 29.49 4703.54

7 ตว 4.08 2.15 37.89 4639.45

8 ยอเถอน 6.48 1.76 37.1 4222.14

9 รกฟา 5.83 1.5 23.7 4184.82

10 สวอง 6.52 2.75 33.24 4622.76

11 สาน 5.22 1.4 23.56 4248.27

12 หญาลกนอง 3.87 0.94 32.53 4391.28

13 หญาหางหมาจงจอก 3.82 1.44 33.83 4326.25

14 ออยชาง 5.65 2.14 17.52 4350.56

ตารางท 5 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรงชวงฤดฝน (แปลงหลงเผา)

ล าดบท

รายการวเคราะห

ผลการวเคราะห


1 เตง 7.01 1.72 31 4800.95

2 กะพ เขาควาย 13.05 2.07 23.95 4612.91

3 สาน 5.58 1.34 25.52 4073

4 หญาลกนอง 3.37 0.72 32.38 4061.28

21

ตารางท 6 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรง (แปลงทไมเผา)



1 เตง 6.26 3.44 28.77 4780.01

2 ตว 4.97 3.2 27.56 4705.4

3 รง 7.13 1.35 29.74 4697.08

4 กระพจ น 10.58 2.77 28.61 4631.06

5 หญาตะไครทง 4.39 3.51 33.59 4616.35

6 ไขเนา 4.26 2.97 46.3 4615.78

7 กะพ เขาควาย 10.24 2.01 30.92 4598.54

8 หญาลกนอง 3.62 1.43 33.53 4575.92

9 เปลา 6.76 1.89 31.57 4483.97

10 สาน 5.9 1.34 20.19 4345.29

ตารางท 7 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณ (กอนเผา)

ล าดบท

รายการวเคราะห ผลการวเคราะห


1 เตง 5 2.62 36.44 4772.12

2 เสยว 5.09 2.52 42.76 4343.56

3 แคหางคาง 4.52 1.8 45.1 4548.87

4 ไขเตา 8.4 3.6 33.42 4490.69

5 ก าแพงเจดชน 10.7 2.39 31.57 4146.81

6 มะเมาสาย 6.53 2.24 29.39 4585.17

7 สะแก 5.08 2.6 31.41 4211.99

8 หญากระดกสนหลงง 5.71 2.12 33.57 4311.75

9 หญางาด 8.09 2.43 33.09 4705.01

22

ตารางท 8 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณชวงฤดรอน(แปลงหลงเผา)

ล าดบท



1 ปอแกนเทา 7.79 1.78 37.3 4482.92

2 ไขเตา 8.63 2.65 36.5 4664.27

3 คณทา 6.55 2.55 32.01 4578.83

4 เปลา 7.25 2.87 46.13 4535.54

5 ก าแพง 7 ชน 10.91 1.66 34.38 4412.78

6 หญางาด 7.63 2.14 37.32 4328.9

7 สะแกเครอ 7.02 2.47 34.29 4311.21

8 มะเมาสาย 5.84 2.33 29.4 4301.9

ตารางท 9 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณชวงฤดฝน (แปลงหลงเผา)

ล าดบท



1 สะแก 7.56 2.93 32.66 4311.84

2 เปลา 9.09 3.33 36.49 4617.07

3 เสยว 10.59 2.31 43.72 4704.15

4 แคหางคาง 10.38 1.27 37.86 4603.62

5 ผาเสยน 7.31 1.61 40.65 4350.01

6 ปอเตาไห 6.31 3.09 40.05 4475.78

7 หญางาด 7.49 1.99 32.52 4269.93

8 หญากระดกสนหลงง 4.77 1 33.95 4326.61

9 ผกปลาบ 8.83 1.3 26.65 3700.41

10 ก าแพงเจดชน 14.26 3.46 33.88 4465.36

11 สงค า 7.06 1.65 36.67 4607.38

23

ตารางท 10 แสดงผลการวเคราะหสารอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณ (แปลงทไมเผา)

ล าดบท



1 ไขเตา 8.13 2.5 36.48 4677.07

2 ปอแกนเทา 8.74 1.83 31.13 4350.17

3 หญาไขเหา 8.08 2.36 30.2 4097.67

4 หญางาด 6.86 1.81 31.31 4176.43

5 หญากระดกสนหลงง 6.4 2.89 40.69 4290.49

6 ซองแมว 7.34 2.86 31.37 4549.2

7 สงค า 5.51 1.66 36.53 4380.57

8 เปลา 9.19 2.61 37.88 4408.37

9 แดง 11.97 4.52 42.74 4763.72

10 ก าแพงเจดชน 12.45 1.29 34.5 4489.76

11 มะเมาสาย 6.01 1.98 28.87 4267.69

12 ชงช 10.66 3.3 33.36 4267.69

13 เกลดปลาชอน 8.75 1.12 40.87 4613.81

14 เสยว 6.84 0.46 46.07 4656.18

15 Unknow 10.41 1.9 30.02 3882.57

16 แคหางคาง 8.99 1.28 44.01 4608.6

17 หญาไขแมงดา 7.06 2.22 35.48 4180.87

18 หญาไขเหา 5.19 0.95 41.14 4458.5

19 ก าแพง 7 ชน 13.67 1.42 35.2 4477.6

20 หญางาด 5.99 0.09 38.1 4449.24

21 ไขเตา 8.04 2.16 37.43 4629.86

22 ซองแมว 7.26 0.65 40.61 4589.83

23 หญาตะไครทง 4.08 2.62 36.52 4605.04

24 คณทา 7.3 1.7 29.44 4397.54

25 สงค า 4.82 0.95 42.4 4340.56

26 เปลา 6.63 1 49.56 4349.56

24

ตารางท 10 (ตอ)

ล าดบท




27 เสยว 6.63 0.89 47.96 4658.54

28 หญาไขแมงดา 7.65 1.33 30.34 3845.04

29 เตง 5.39 1.11 40.47 4798.01

30 หญากระดกสนหลงง 4.58 2.22 34.78 4390.18

31 สะแก 6.17 2.83 33.43 4238.7

32 มะเมาสาย 5.17 1.09 34.48 4688.85

33 ตะครอ 6.08 0.65 40.67 4644.78

3.2.2 ผลการวเคราะหหาคาปรมาณธาตอาหารหลก

ตารางท 11 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรง (แปลงกอนเผา)



N P K หญาลกนอง 0.87 0.15 1.32

ไขเตา 1.67 0.17 0.83

เตง 1.61 0.11 0.34

รกฟา 1.19 0.14 0.64

รง 0.95 0.15 0.42

กะพ เขาควาย 1.94 0.09 1.17

เปลา 1.52 0.26 1.29

นมแมวปา 1.19 0.14 0.81

มะมวงหวแมงวน 0.95 0.10 0.53

25

ตารางท 12 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรงในชวงฤดรอน (แปลงหลงเผา)



N P K ตว 0.84 0.12 0.37 หญาลกนอง 0.66 0.12 0.64 ไขเตา 1.25 0.19 0.95 หญาหางหมาจงจอก 0.84 0.84 2.02 สาน 0.87 0.15 1.46 รกฟา 1.01 0.15 1.01 เปลา 1.46 0.32 1.78 กะพ เขาควาย 2.24 0.11 1.32 ยอเถอน 1.52 0.13 1.19 เตง 1.13 0.15 0.42 สวอง 0.87 0.13 1.33 ออยชาง 1.13 0.17 0.84 เขยง 1.19 0.10 1.40 แดง 2.24 0.12 1.19

ตารางท 13 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรงในชวงฤดฝน (แปลงหลงเผา)


N P K

สาน 1.01 0.16 1.01

กะพ เขาควาย 2.15 0.12 0.94

เตง 1.37 0.15 0.37

หญาลกนอง 0.6 0.2 1.28

26

ตารางท 14 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเตงรง (แปลงทไมเผา)


N P K

สาน 0.9 0.17 1.16

หญาลกนอง 0.78 0.15 1.02

หญาตะไครทง 0.72 0.18 1.6

ตว 0.92 0.27 0.39

กระพจ น 1.82 0.12 1.03

กะพ เขาควาย 1.76 0.14 1.06

เปลา 0.98 0.33 1.4

เตง 1.04 0.13 0.27

ไขเนา 1.01 0.24 0.9

รง 1.34 0.17 0.41

ตารางท 15 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณ (แปลงกอนเผา)



N P K หญางาด 1.49 0.32 1.42 มะเมาสาย 1.34 0.29 1.15 ก าแพง 7 ชน 2.45 0.20 1.32 สะแก 1.25 0.31 1.10 ไขเตา 1.55 0.22 1.00 เตง 1.10 0.24 0.25 แคหางคาง 1.58 0.22 0.22 เสยว 1.55 0.40 0.87 หญากระดกสนหลงง 0.90 0.31 1.14

27

ตารางท 16 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณชวงฤดรอน (แปลงหลงเผา)


N P K

ปอแกนเทา 1.43 0.23 1.41

ไขเตา 1.61 0.13 0.93

หญางาด 1.31 0.29 2

เปลา 1.61 0.25 1.64

ก าแพง 7 ชน 2.06 0.13 0.87

คณทา 1.64 0.41 0.91

มะเมาสาย 0.98 0.17 0.99

สะแกเครอ 1.31 0.32 0.82

ตารางท 17 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณชวงฤดฝน (แปลงหลงเผา)


N P K

สะแก 1.61 0.3 1.2

เปลา 2 0.41 1.94

เสยว 2.12 0.32 0.97

แคหางคาง 2.27 0.45 1.3

ผาเสยน 1.43 0.24 1.32

ปอเตาไห 1.46 0.34 0.64

หญางาด 1.49 0.35 1.67

หญากระดกสนหลงง 0.9 0.33 1.74

ผกปลาบ 1.49 0.36 3.15

ก าแพงเจดชน 2.51 0.21 1.5

สงค า 1.52 0.25 0.95

28

ตารางท 18 แสดงผลการวเคราะหธาตอาหารของพชในพนทศกษาปาเบญจพรรณชวงฤดฝน (แปลงหลงเผา)


N P K

ไขเตา 1.52 0.14 0.96

ปอแกนเทา 1.64 1.64 0.99

หญาไขเหา 1.34 0.27 1.76

หญางาด 1.37 0.25 0.25


ซองแมว 1.34 0.16 0.9

สงค า 1.19 0.12 0.52

เปลา 1.19 0.27 1.21

แดง 1.88 0.12 1.02

ก าแพงเจดชน 2.8 0.17 1.33

มะเมาสาย 1.19 0.28 1.06

ชงช 1.7 0.18 0.93

เกลดปลาชอน 2.36 0.14 0.98

เสยว 1.76 0.31 0.9

Unknow 1.88 0.37 3.66

แคหางคาง 1.67 0.26 1.1

หญาไขแมงดา 1.61 0.43 2.64

หญาไขเหา 1.22 0.2 1.39

ก าแพง 7 ชน 2.06 0.17 1.34

หญางาด 1.31 0.35 1.65

ไขเตา 1.58 0.17 1.01

ซองแมว 1.28 0.14 1.22

หญาตะไครทง 0.69 0.18 0.98

คณทา 1.22 0.39 0.92

สงค า 0.98 0.22 0.48

29

ตารางท 18 (ตอ)


N P K

เปลา 1.61 0.27 1.91

เสยว 2.06 0.35 1.03

หญาไขแมงดา 1.01 0.27 2.21

เตง 1.55 0.16 0.45


สะแก 1.49 0.48 1.25

มะเมาสาย 1.22 0.29 1.07

ตะครอ 1.4 0.21 0.62

3.3 การวเคราะหคาดรรชนความเดนของสตวกบค

น าขอทไดมาวเคราะหหาคาดรรชนคาความเดนและความหนาแนนของสตวกบค ดงน - ดรรชนความเดนของสตวกบคแตละชนด = ผลรวมของเปอรเซนตความถของการพบกองมลในแปลงส ารวจ

+ เปอรเซนตจ านวนกองมลของสตวในแปลงส ารวจ

- เปอรเซนตความถของการพบกองมลของสตวกบคแตละชนด = จ านวนแปลงส ารวจทพบมลสตวแตละชนด x 100 ผลรวมของจ านวนกองมลสตวกบคแตละชนด

- เปอรเซนตจ านวนกองมลของสตวกบคแตละชนด = จ านวนกองมลสตวกบคแตละชนด x 100 ผลรวมของจ านวนกองมลสตวกบคทกชนด

30

3.3.1 การวเคราะหคาดรรชนความเดนของสตวกบคในพนทวจยนอกแปลง

จากการเกบขอมลในพนทนอกแปลงวจยโดยการวางแปลงแบบ Line plot system เพอดวาการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ และปาเตงรง (ตารางท 19 และ 20) เปนไปในทศทางใด

ตารางท 19 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ

ชนดสตว เปอรเซนความถ เปอรเซนจ านวนกองมล ดรรชนความเดนของสตวกบค

ชาง 50 3.5 53.5

กระทง 0 0 0

ววแดง 42.42 57.89 100.31

กวาง 68.42 3.33 71.75

เกง 100 3.5 103.5

หมปา 100 1.75 101.75

ตารางท 20 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง


ชาง 0 0 0


ววแดง 100 62.5 162.5

กวาง 100 12.5 112.5

เกง 100 12.5 112.5

หมปา 100 12.5 112.5

ซงเมอเปรยบเทยบลกษณะการใชประโยชนในพนททตางกนของสตวปาแตละชนดแลว มลกษณะการใชประโยชนตามแผนภมท 1

31

แผนภมท 1 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายนอกแปลงวจย

3.3.1 การวเคราะหคาดรรชนความเดนของสตวกบคในพนทวจยในแปลง

จากการเกบขอมลสตวปาทเขามาใชประโยชนในแตละพนทภายหลงจากทมการควบคมโดยการเผา ซงมลกษณะการใชประโยชนตามตารางท 21 และ 22 ตารางท 21 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง

ชนดสตว เปอรเซนความถ เปอรเซนจนวนกองมล ดรรชนความเดนของสตวกบค

ชาง 0 0 0


ววแดง 100 1 101

กวาง 0 0 0

เกง 20 83.33 100.33

หมปา 0 0 0

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

ดรรช

นความเดน

ชาง กระทง ววแดง กวาง เกง หมปา

ชนดของสตวปา

ปาเตงรง

ปาเบญจพรรณ

32

ตารางท 22 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ

ชนดสตว เปอรเซนความถ เปอรเซนจนวนกองมล ดรรชนความเดนของสตวกบค

ชาง 0 0 0


ววแดง 0 0 0

กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 100 1 101

และจากการเปรยบเทยบลกษณะการใชประโยชนของสตวปาระหวางแปลงวจยปาเตงรง กบปาเบญจพรรณภายหลงจากการเผา มลกษณะทแตกตางกน ซงสรปไดตามแผนภมท 2

แผนภมท 2 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายในแปลงวจยภายหลงการเผา

0

20

40

60

80

100

120

ดรรช



ชนดสตวปา

ปาเตงรง

ปาเบญจพรรณ

33

เมอแยกลกษณะการใชประโยชนของสตวปาในแปลงทเผา ตามชวงฤดรอน และฝน พบวามสตวปาบางชนดทเขามาใชประโยชน (ตารางท 23 ถง 26 และแผนภมท 3) ตารางท 23 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง ในชวงฤดรอน (แปลง D 2 และ 6)


ชาง 0 0 0


ววแดง 100 66.66 166.66

กวาง 0 0 0

เกง 100 33.33 133.33

หมปา 0 0 0 ตารางท 24 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง ในชวงฤดฝน (แปลง D 2 และ 6)


ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

34

ตารางท 25 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ ในชวงฤดรอน (แปลง D 2 และ 8)


ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 100 100 200 ตารางท 26 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ ในชวงฤดรอน (แปลง D 2 และ 8)

ชนดสตว เปอรเซความถ เปอรเซนจ านวนกองมล ดรรชนความเดนของสตวกบค

ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

35

แผนภมท 3 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายในแปลงวจยภายหลงการเผา ตามชวงฤดกาล

เมอแยกลกษณะการใชประโยชนของสตวปาในแปลงทไมไดท าการเผา ตามชวงฤดกาล และแบงการวเคราะหเปนกลม พบวามสตวปาบางชนดทเขามาใชประโยชน (ตารางท 27 ถง 42 และแผนภมท 4 ถง 7)

ตารางท 27 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง ในชวงฤดรอน (แปลง D 1 และ 3)


ชาง 0 0 0



กวาง 100 33.33 133.33

เกง 100 33.33 133.33

หมปา 100 33.33 133.33

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200ดร

รชนค

วามเดน



ปาเตงรง (รอน)

ปาเตงรง (ฝน)

ปาเบญจพรรณ (รอน)

ปาเบญจพรรณ (ฝน)

36



ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0



ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0



ชาง 0 0 0


ววแดง 50 100 150

กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

37

แผนภมท 4 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายในแปลงวจยปาเตงรงในชวง ฤดรอน (แปลงทไมไดเผา) ตารางท 31 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง ในชวงฤดฝน (แปลง D 1 และ 3)


ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

0

20

40

60

80

100

120

140

160ดร

รชนค

วามเดน



แปลง D 1 และ 3

แปลง D4 และ 5



38

ตารางท 32 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเตงรง ในชวงฤดฝน (แปลง D 4 และ 5)


ชาง 0 0 0



กวาง 50 100 150

เกง 0 0 0



ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0



ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

39

แผนภมท 5 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายในแปลงวจยปาเตงรงในชวง ฤดฝน (แปลงทไมไดเผา)

ตารางท 35 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ ในชวงฤดรอน (แปลง M 1 และ 3)


ชาง 50 20 70


ววแดง 100 20 120

กวาง 66.66 60 126.66

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

0

20

40

60

80

100

120

140

160

ดรรช





แปลง D4 และ 5



40



ชาง 0 0 0


ววแดง 50 40 90

กวาง 100 20 120

เกง 100 40 140

หมปา 0 0 0



ชาง 0 0 0



กวาง 100 100 200

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0 ตารางท 38 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ ในชวงฤดรอน (แปลง M 9 และ 10)


ชาง 0 0 0



กวาง 66.66 100 166.66

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

41

แผนภมท 6 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายในแปลงวจยปาเบญจพรรณในชวง ฤดรอน (แปลงทไมไดเผา)

ตารางท 39 แสดงดรรชนความเดนของสตวปาแตละชนดในพนทแปลงวจยปาเบญจพรรณ ในชวงฤดฝน (แปลง M 1 และ 3)


ชาง 0 0 0



กวาง 50 66.66 116.66

เกง 0 0 0

หมปา 100 33.33 133.33

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

ดรรช




แปลง M 1 และ 3

แปลง M4 และ 5



42



ชาง 0 0 0



กวาง 50 66.66 116.66

เกง 0 0 0

หมปา 100 33.33 133.33



ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0



ชาง 0 0 0



กวาง 0 0 0

เกง 0 0 0

หมปา 0 0 0

43

แผนภมท 7 เปรยบเทยบการใชประโยชนของสตวปาแตละชนดภายในแปลงวจยปาเบญจพรรณในชวง ฤดฝน (แปลงทไมไดเผา)

0

20

40

60

80

100

120

140

ดรรช





แปลง M4 และ 5



44

4. สรป

จากการวางแปลงเพอศกษาในพนทปาเตงรง และเบญจพรรณ โดยวางแปลงตวอยางทงหมด 20 แปลง แตละแปลงมขนาด 100x100 แบงเปน ปาเตงรง 10 แปลง และปาเบญจพรรณ 10 แปลง และวางแปลงภายนอก แบบ Line plot system จ านวน 240 plot แบงเปนปาเตงรง 120 plot และปาเบญจพรรณ 120 plot

4.1 ดานขอมลอาหารสตว จากการศกษาพบวา

4.1.1 ในพนทปาเตงรง ส ารวจพนธพชในแปลงตวอยาง มทงหมด 41 ชนด ซงพบวา หญาลกนอง มคาดรรชนความส าคญมากทสด รองลงไปคอ ก าแพงเจดชน ถว กก และรง ตามล าดบ

การวเคราะหปรมาณสารอาหาร พบวา

- โปรตน พบใน แดง มากทสด รองลงไป คอ กะพ เขาควาย กระพจ น และเปลา ตามล าดบ

- ไขมน พบใน หญาตะไครทง มากทสด รองลงไป คอ ตว ไขเนา และนมแมวปา ตามล าดบ

- เยอใย พบใน ไขเนา มากทสด รองลงไป คอ นมแมวปา ไขเตา ตว และรง ตามล าดบ

- พลงงานรวม พบใน เตง มากทสด รองลงไป คอ กะพ เขาควาย ตว นมแมวปา และรง ตามล าดบ

4.1.2 ในพนทปาเบญจพรรณ ส ารวจพนธพชในแปลงตวอยาง มทงหมด 50 ชนด ซงพบวา ไขเตา มคาดรรชนความส าคญมากทสด รองลงไปคอ หญางาด กดลน เปลา และสแก ตามล าดบ

การวเคราะหปรมาณสารอาหาร พบวา

- โปรตน พบใน ก าแพงเจดชน มากทสด รองลงไป คอ แดง ชงช และเสยว ตามล าดบ

- ไขมน พบใน แดง มากทสด รองลงไป คอ ไขเตา ก าแพงเจดชน และเปลา ตามล าดบ

45

- เยอใย พบใน เปลา มากทสด รองลงไป คอ เสยว แคหางขาง และแดงตามล าดบ

- พลงงานรวม พบใน เตง มากทสด รองลงไป คอ แดง หญางาด เสยว และมะเมาสาย ตามล าดบ

4.2 ขอมลดานสตวปา

4.2.1 ภายนอกแปลงการศกษา พบวา สตวปามการใชประโยชนในพนทปาเตงรง มากกวาปาเบญจพรรณ ยกเวนชางทใชประโยชนในปาเบญจพรรณมากกวาปาเตงรง และพบวาทง 2 พนท ไมพบวากระทงเขามาใชประโยชน

4.2.2 ภายในแปลงศกษา พบวา ภายหลงจากการเผา พนทปาเตงรงมสตวปาทเขามาใชประโยชน คอ ววแดงและเกง ในชวงฤดรอน สวนในชวงฝนไมพบสตวปาเขามาใชประโยชนในพนท สวนแปลงวจยปาเบญจพรรณ พบเพยงหมปาในชวงฤดรอนเทานน

เมอเปรยบเทยบกบแปลงวจยทไมไดเผาแลว พบวา

- ในชวงฤดรอน แปลงทไมไดเผา ในแปลงปาเตงรงพบ ววแดง เขามาใชประโยชนในแปลงส ารวจท 9 และ 10 สวนแปลง 1 และ 3 พบกวาง เกง และหมปาเขามาใชประโยชน

- ในชวงฤดฝน แปลงทไมไดเผา ในแปลงปาเตงรงพบเฉพาะกวาง ววแดง เขามาใชประโยชนในแปลงส ารวจท 4 และ 5 เทานน

- ในชวงฤดรอน แปลงทไมไดเผา ในแปลงปาเบญจพรรณ ในแปลงส ารวจท 1 และ 3 พบวามชาง ววแดง และกวาง เขามาใชประโยชน ในแปลงส ารวจท 4 และ 5 พบวามววแดง กวาง และเกง เขามาใชประโยชน ในแปลงส ารวจท 6 และ 7 พบวามกวาง เขามาใชประโยชน สวนแปลงส ารวจท 9 และ 10 พบวามวางเขามาใชประโยชน

- ในชวงฤดฝน แปลงทไมไดเผา ในแปลงปาเบญจพรรณ พบกวาง และหมปา เขามาใชประโยชนในแปลงส ารวจท 1 3 4 และ 5

46

5. ขอเสนอแนะ

5.1 การเกบขอมลไมครบรอบของทกชวงฤด เนองจากงบประมาณลาชา ท าใหขาดขอมลในชวงฤดหนาว

5.2 ขอมลของแปลงทท าการเผา มเพยง 2 แปลงในสภาพปาหนงๆ แตแปลงทไมไดเผามทงหมด 8 แปลง ซงท าใหมพนทครอบคลมมากกวา ซงอาจท าใหความเปนไปไดทจะพบรองรอยของสตวปาในแปลงทไมไดเผามากตามไปดวย

5.3 ลกษณะการวเคราะหขอมลดานสตวปาใชจ านวนกองมลในการค านวณ ซงในลกษณะของรองรอยอนๆ เชนรอยตน พบวาสตวปาเขามาใชประโยชน แตไมพบกองมล ซงนาจะมดรรชนในการค านวณขอมลดานสตวปาดวย

5.3 แปลงวจยใกลกนมากเกนไป ซงอาจท าใหการกระจายของสตวปากลมใดกลมหนงกระจายเขาในพนท แตไมไดใชประโยชน

5.4 พนทศกษามการวจยเขมขน และหลากหลายวตถประสงค ซงอาจท าใหมผลตอการเขามาใชประโยชนของสตวปา

47

เอกสารอางองของโครงการวจย กนก เลศพานช. 2539. ขนาดพนททเหมาะสมส าหรบศกษาระบบนเวศวทยาปาผสมผลดใบ แบบ ตางๆในเขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง. วทยานพนธปรญญาวทยาศาสตร มหาบณฑต สาขาสตววทยา ภาควชาชววทยา. บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

88 น. ศร อคคะอคร. 2543. การควบคมไฟปาส าหรบประเทศไทย. ส านกควบคมไฟปา, กรมปาไม, กรงเทพฯ. 229 น. สถานวจยสตวปาเขานางร า. 2543. แนวทางการส ารวจสตวปาในเอกสารวจยสถานวจยสตวปา

เขานางร า เลม 7 สถานวจยสตวปาเขานางร า สวนสตวปา กรมปาไม กรงเทพฯ. สนต เกตประณต. 2530. นเวศวทยาไฟปา. ภาควชาวนวฒนวทยา คณะวนศาสตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ. 192 น. สนต เกตประณต. 2544. ไฟปากบสงแวดลอม. ในรายงานสรปผลการประชมเชงปฏบตการเพอ

ก าหนดแนวทางการศกษาวจยดานไฟปาในผนปาตะวนตก. ระหวางวนท 15-16 พฤษภาคม 2544. ณ หองประชมตกวนศาสตร 60 ป คณะวนศาสตร. 18 น.

สรศกด เรองจนทร. 2525. การศกษาประชากรและโครงสรางของฝงกวางปาในอทยานแหงชาต เขาใหญ วทยานพนธปรญญาโท มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรงเทพฯ.

Kreb, G. J. 1972. Ecology. Harper and Row Publ., New York. 694 p. Nepsted D.C.;P. Lefebvre; U. L. DA Silva; J. Tomasella; P. Schlesinger; L. Solorzano; P. Moutinho; D. Ray and J. G. Benito. 2004. Amazon drought and its implications for forest flammability and tree growth: a basin-wide

analysis. Global Change Biology (2004) 10, 704-717. Ngampongsai, C. 1997. Habitat relation of the sambar (Cervus unicolor) in Knoa-Yai

National Park, Thailand. Ph. D. Dissertation Department of Fisheries and Wildlife,Michigan state University U.S.A. 115 p.

Ngampongsai. 1981. The application of pellet group counts in estimating samba popuration. P.316-320. In Thailand wildlife seminar, The second time.

Faculty of Foresty. Kasetsart University. Bangkok. Srikosamatara, S. 1993.Density and biomass of large herrbvores and othermammal in

dry tropical forest, Thailand. J. of Tropical Ecol. 9:33-44

48

ภาคผนวก

ภาพท 1 ลกษณะแปลงวจย

ภาพท 2 รองรอยการใชประโยชนพนทของสตวปา

49

ภาพท 3 การเกบขอมล

ภาพท 4 การรวบรวม และวเคราะหขอมล

50

ภาพท 5 การหาน าหนกแหงตวอยางพช

ภาพท 6 การเตรยมตวอยางพชเพอวเคราะหธาตอาหาร และสารอาหาร

effects of climate change and forest fire on wildlife...

Documents