egzamin gimnazjalny część...

egzamin gimnazjalny Część humanistyczna

1

21Czwartek20 kwietnia 2017

Gimnazjalisto! Dziś drukujemy egzamin z polskiego, historii i WOS-u z odpowiedziami naszych ekspertów. Jutro – matematyka i przedmioty przyrodnicze, w sobotę – język angielski – poziom podstawowy i rozszerzony

JĘZYK POLSKICZAS PRACY: 90 MINUTLICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA: 32

Przeczytaj tekst i wykonaj zadania 1.-7.

Jan Tomkowski

Bestsellery i arcydzieła

„Nigdy nie czytaj książki, która nie ma przynajmniej roku”– radzi Ralph Emerson, amerykański pisarz i filozof tworzącyw XIX wieku. Starszy od niego o jedno pokolenie angielski ese-ista William Hazlitt wypowiada się równie krytycznie o namięt-nym poszukiwaniu księgarskich nowości: „Nie mogę pojąć na-miętności, z jaką większość ludzi czyta nowe książki. Książkanieprzeczytana jest dla mnie pod każdym względem książkąnową, niezależnie od tego, czy wydrukowana została wczoraj,czy też przed trzystu laty”.

Również i dzisiaj w czytelniach publicznych stoją na półkachklasyczne arcydzieła (niekiedy pokryte warstewką kurzu), na-tomiast wypożyczający uganiają się za nowościami.

Mechanizmy promocyjne dotyczą wyłącznie świata nowo-ści, starannie zaplanowane kampanie reklamowe mają skłonićkonsumenta do sięgnięcia po całkiem nowy, nieznany jeszczeprodukt. Symbolem naszych czasów jest nie arcydzieło, leczprzebój – zwłaszcza muzyczny lub kinowy. Odbiorca nie powi-nien poświęcać zbyt wiele uwagi jednej i tej samej płycie, su-perprodukcji filmowej czy odcinkowi serialu telewizyjnego.W kolejce czekają przecież już następne atrakcje.

Jesteśmy więc dziś świadkami zanikania sztuki, której ce-lem byłoby tworzenie nieśmiertelnych arcydzieł. Obniża sięrównież pozycja artysty, a siłą rzeczy także krytyka formują-cego opinie. Publiczność obywa się teraz bez krytyki, sama de-cyduje o akceptacji twórcy i jego dzieła. Czy jednak rzeczywi-ście mamy tu do czynienia ze swobodną grą rynkową, a nie – zestarannie zaplanowaną manipulacją? Czy potencjalny czytel-nik wybiera całkowicie świadomie i bez nacisku? Czy znajdu-je faktycznie satysfakcję, gdy sięga po tytuły z list rankingo-wych?

Najczęściej bestseller literacki jest najzupełniej przeciętnąpowieścią, napisaną przez w miarę sprawnego rzemieślnika,za którym stoi znająca potrzeby rynku instytucja. Wysoki na-kład i sukces finansowy rzadko łączą się z walorami artystycz-nymi czy intelektualnymi. Świadczą natomiast o profesjona-lizmie zastosowanych mechanizmów promocyjnych.

Jak łatwo się przekonać, wzorcowy bestseller nie stawia czy-telnikowi większych wymagań. Nie może ani nudzić, ani skła-niać do głębszych refleksji. Może natomiast prowokować, szo-kować, rozśmieszać. Czytanie przerywa się w dowolnym mo-mencie, kartkowanie i przerzucanie w poszukiwaniu atrakcyj-nego zakończenia to po prostu rutynowe zabiegi.

Przyznać muszę, że bestsellerowe nowości nigdy nie stano-wiły dla mnie zbyt wielkiej pokusy. Zawsze lubiłem natomiastksiążki zapomniane i odrzucone, o których istnieniu świat daw-no zapomniał. Zatem komuś, kto niepewnie uchyla drzwi dobiblioteki, udzieliłbym takiej oto rady. Czytaj to, co chcesz czy-tać, ale nie omijaj klasyków. Książki klasyków to bagaż, z któ-rym warto wędrować po bibliotece. Bo to oni, autorzy arcydzieł,kształtują od wieków nasz smak, uczą nas, czego mamy prawowymagać od naprawdę wielkiej literatury.

Prawdziwa, dojrzała i mądra erudycja1 nie polega na tym,by czytać wszystko. Chodzi raczej o sztukę wyboru, dzięki któ-rej z niezawodną intuicją potrafimy decydować, które książkiokażą się dla nas nieodzowne, a które ze spokojem możemyodrzucić. A kiedy nęcą nas nowości, warto czasem skorzystaćz rady Emersona i poczekać rok. Bo może zdarzyć się i tak, żebardzo głośny i hałaśliwie reklamowany bestseller w ciągu ro-ku stanie się książką całkowicie zapomnianą. I być może wca-le nie będziemy musieli do niego zaglądać.

1 Erudycja – rozległa,wszechstronna wiedza.

Zadanie 1. (0-1)

Oceń prawdziwość poniższych informacji. Wybierz P, jeśli in-

formacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.

Zadanie 2. (0-1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród poda-

nych.

Pytania postawione przez autora w czwartym akapicieA. zachęcają do kupowania książek znajdujących się na li-

stach rankingowych.B. sugerują zależność odbiorców kultury od działań promo-

cyjnych. C. służą uzasadnieniu ważnej roli artystów i krytyków.D. podkreślają atrakcyjność nowości książkowych.

Zadanie 3. (0-1)

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród poda-

nych.

Używanie słów produkt, konsument w odniesieniu do współ-czesnego rynku księgarskiego świadczy o tym, że

A. wzrasta zapotrzebowanie na literaturę fachową i bizne-sową.

B. wydawcy dbają przede wszystkim o walory artystyczneksiążki.

C. książka staje się towarem, takim samym jak inne rekla-mowane przedmioty.

D. popularyzowanie wartościowych książek jest dzisiaj sku-teczniejsze niż dawniej.

Zadanie 4. (0-1)

Która wypowiedź nie jest zgodna z opinią Jana Tomkowskie-

go na temat bestsellerów? Wybierz właściwą odpowiedź spoś-

ród podanych.

A. Mają wysoki nakład i gwarantują sukces finansowy.B. Są reklamowane jako modne nowości.C. Zajmują wysokie miejsce w rankingach popularności.D. Mają niekwestionowaną wartość intelektualną i arty-

styczną.

Zadanie 5. (0-1)

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B, a następnie 1.,

2. albo 3.

Wypowiedzenie Książki klasyków to bagaż, z którym war-to wędrować po bibliotece zawiera

Zadanie 6. (0-1)

Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród poda-

nych.

Podkreślone czasowniki w zdaniu Czytaj to, co chcesz czy-tać, ale nie omijaj klasyków użyte są w trybie A/B, co wskazuje,że wypowiedź należy traktować jako C/D.

A. rozkazującym C. sugestięB. oznajmującym D. wyjaśnienie

Zadanie 7. (0-2)

Czy warto czytać dzieła klasyków, czy lepiej sięgać po nowo-

ści? Uzasadnij odpowiedź, podając dwa argumenty. Nie cytuj sfor-

mułowań z arkusza.

................................................................................................................

................................................................................................................


Arthur Conan Doyle

Pies Baskerville’ów (fragment)

Sir Henry położył kopertę na stole. Adres, napisany niew-prawną ręką, brzmiał: „Sir Henry Baskerville, hotel Northum-berland”.

– Hm! – mruczał Sherlock Holmes. – Zdaje mi się, że ktoś bar-dzo interesuje się pańską osobą.

Holmes wyjął z koperty pół arkusza papieru złożonegowe czworo. Rozłożył papier na stole, na środku znajdowałosię tylko jedno zdanie ułożone z naklejonych powycinanychsłów: „Jeśli cenisz swoje życie, trzymaj się z dala od mocza-rów1”. Tylko jeden wyraz: „moczarów” napisany był atramen-tem.

– Może mi pan wyjaśni, panie Holmes – zapytał sir Henry Ba-skerville – co to wszystko znaczy i kto może się mną tak żywointeresować?

– Jeżeli pan pozwoli, zajmiemy się teraz tym ciekawym do-kumentem. Został on niewątpliwie zredagowany i wysłanywczoraj wieczorem. Czy masz, Watsonie, wczorajszego „Time-sa”2?

– Leży na stole. – Jest tu świetny artykuł o wolnym handlu – rzekł. – Pozwól-

cie, że wam przeczytam urywek: „Na podstawie wiadomościkrążących obecnie możesz sobie wyobrazić, że twoje przedsię-biorstwo handlowe czy też przemysłowe zyska na wprowadze-niu ceł ochronnych. Jednak trzymaj się z dala od takich poglą-dów, jeśli cenisz ogólny dobrobyt kraju, a tym samym i swojespokojne życie”. – Jakie jest twoje zdanie o tym artykule, Wat-sonie? – zawołał wesoło Holmes.

Sir Henry utkwił we mnie wzrok pełen zdumienia.– Nie znam się na cłach i temu podobnych rzeczach – rzekł

sir Henry. – Ale wydaje mi się, że odbiegliśmy nieco od tema-tu.

– Przeciwnie, sir Henry, nie odbiegliśmy ani trochę. Watsonzna lepiej od pana moje metody, ale obawiam się, że nawet onnie zrozumiał, o co mi chodzi w przytoczonym fragmencie.

– Przyznaję – odparłem – nie widzę żadnego związku.– A jednak, mój drogi, istnieje bardzo ścisły związek: „trzy-

maj się”, „z dala od”, „jeśli cenisz”, „swoje”, „życie”.– Do licha! Ma pan rację! – zawołał sir Henry. – Doprawdy panie Holmes, to mi się nie mieści w głowie

– rzekł doktor Mortimer, spoglądając ze zdumieniem na mo-jego przyjaciela. – Domyślić się, że zdanie wycięto z gazety,nietrudno, ale wiedzieć, z jakiej gazety, a nawet z jakiego ar-tykułu, to jest godne podziwu! Jakim sposobem pan to od-gadł?

– Znajomość czcionek drukarskich jest jedną z podstawo-wych umiejętności specjalisty od spraw kryminalnych.

– Ale niech mi pan wytłumaczy, dlaczego słowo „moczarów”jest napisane atramentem?

– Dlatego, że tego słowa nie ma w artykule. Inne spotkać moż-na w każdej gazecie, ale wyraz „moczarów” trudno znaleźć.– Nasuwa mi się parę wskazówek, choć autor zadał sobie dużotrudu, aby zatrzeć wszelkie ślady. Na przykład adres napisanyjest koślawymi literami, a przecież wiemy, że „Timesa” czytajątylko ludzie wykształceni. Z tego można wywnioskować, że listukładał człowiek wykształcony, który pragnął uchodzić za pro-staka. Poza tym wyrazy nie zostały równo naklejone. Może toświadczyć o niedbalstwie lub pośpiechu. Czyżby autor obawiałsię, że ktoś mu przeszkodzi?

– Wchodzimy teraz w dziedzinę domysłów – odezwał się dok-tor Mortimer.

– Powiedzmy raczej: w dziedzinę rozważań nad wyboremnajbardziej prawdopodobnej hipotezy. Jest to naukowe wyko-rzystanie wyobraźni, przy czym mamy zawsze jakiś fakt, naktórym możemy opierać nasze domysły. Zdaje się, że wysnu-liśmy z tego listu wszelkie możliwe wnioski.

1 Moczary – podmokłe, bagniste tereny.2 „The Times” – popularny brytyjski dziennik społeczno-polityczny.

Zadanie 8. (0-1)


nych.

Z tekstu można wywnioskować, że relacje między Sherlo-ckiem Holmesem a Watsonem są oparte na

A. powierzchownej znajomości.B. zależności finansowej.C. ciągłej rywalizacji.D. bliskiej znajomości.

Zadanie 9. (0-1)

Oceń, czy wypowiedzi Sherlocka Holmesa umieszczone w ta-

beli są zgodne z podanymi obok stwierdzeniami dotyczącymi je-

go cech. Wybierz T, jeśli stwierdzenie jest zgodne, albo N – jeśli

nie jest.

1. arcydzieła umilają czytelnikom długie podróże.

A. metaforę,

2.

w czytelniczych doświadczeniach nie powinno się pomijać arcydzieł.

B. apostrofę,

za pomocą której autor wyraża przekonanie, że

3.

czytanie arcydzieł jest zbędnym obciążeniem dla współczesnego czytelnika.

Wypowiedzi Ralpha Emersona i Williama Hazlitta zacytowane w pierwszym akapicie są wyjaśnieniem przyczyn popularności kultury masowej.

P F

Cytaty przywołane w pierwszym akapicie sygnalizują kwestię, do której autor nawiązuje w końcowej części tekstu.

P F

1

22 Czwartek20 kwietnia 2017

EDUKACJA EGZAMIN GIMNAZJALNY Z „WYBORCZĄ”

Zadanie 10. (0-1)



Zadanie 11. (0-1)

Uzupełnij zdania. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród poda-

nych.

Z końcowej wypowiedzi Sherlocka Holmesa wynika, że bar-dzo ważną cechą detektywa jest A/B. By móc rozwiązać zagad-kę, niezbędny jest mu C/D, który pozwala na sformułowanieprzypuszczenia.

A. wyobraźnia C. niezbity dowódB. odwaga D. punkt zaczepienia

Zadanie 12. (0-1)


nych.

Aby zachować sens wypowiedzenia Co to wszystko znaczyi kto może się mną tak żywo interesować?, przysłówek żywomożna zastąpić słowem

A. nagle. C. bardzo.B. żwawo. D. szybko.

Zadanie 13. (0-1)


nych.

Na podstawie tekstu można stwierdzić, że nieodłącznymelementem powieści detektywistycznej jest

A. komizm. C. zdrada.B. zagadka. D. podróż.


Ewa Kołodziejek

[Moda językowa]

Moda to charakterystyczny dla danej epoki i środowiska zes-pół cech obejmujących strój, zachowanie, zainteresowania,światopogląd. Do tej definicji słownikowej trzeba dodać język,moda bowiem obejmuje także słowa, ich połączenia, cząstkisłowotwórcze. Wyraz czy wyrażenie stają się modne wówczas,gdy są używane częściej niż zwykle, a ich użycie nie jest uza-sadnione potrzebami komunikacyjnymi. Wyrazy modne wy-dają się użytkownikom języka lepsze, ładniejsze, oryginalniej-sze, atrakcyjniejsze od innych, sygnalizują w ich mniemaniuprzynależność do określonego środowiska lub do jakiejś pożą-danej „grupy wtajemniczenia”. Modny wyraz, zrazu atrakcyj-ny, staje się jednak bardzo szybko językowym natrętem i zaczy-na pojawiać się w połączeniach dla niego niewłaściwych, wy-pierając słowa kontekstowo i znaczeniowo ustabilizowane. Nadużywanie takich wyrażeń prowadzi do zmian w całym za-

sobie słownym języka. Rozszerzenie zakresu użycia modnegowyrazu powoduje, że jego sens staje się ogólnikowy, rozmyty,w skrajnych wypadkach pozbawiony znaczenia.

Moda językowa obejmuje przede wszystkim słowa obce,przyswajane z języka i kultury będącej w jakimś okresie przed-miotem narodowych lub środowiskowych fascynacji. W zależ-ności od okresu historycznego fascynowano się łaciną, włosz-czyzną, francuszczyzną, angielszczyzną.

Moda na język angielski spopularyzowała przedrostki su-per-, ekstra-, mega-, hiper-, które w tekstach reklamy i w mo-wie potocznej używane są głównie jako elementy dodatnio war-tościujące, służące intensyfikacji cechy: megatanie esemesy,hiperatrakcyjny superkredyt, jogurt z ekstradużymi kawałka-mi owoców.

Modę na słowa potęgują też teksty reklam, które zawierająsformułowania sygnalizujące przynależność do określonegośrodowiska. Dziś, by odnaleźć się w grupie, wśród ludzi ucho-dzących za nowoczesnych, by – mówiąc modnymi słowami – byćna topie, trendy, super i cool, trzeba używać obcych wyrażeń,być menedżerem, nie kierownikiem, zamienić bycie twórczymna bycie kreatywnym, wizerunek na image, model na design,podkoszulek na T-shirt, przepraszam na sorry, a dobrze naokey.

Modę na tego typu zachowania słowne popularyzują media,walczące o odbiorcę wszelkimi metodami i mające największywpływ na upodobania językowe Polaków. Moda w języku – wbrewoczekiwaniom jego użytkowników – nie wzbogaca środków wy-razu, lecz przeciwnie, zuboża je, schematyzując i banalizująckażdą wypowiedź. Jest więc zjawiskiem niepożądanym, gdyżzwalniając z twórczego myślenia, przynosi i językowi, i jegoużytkownikom więcej szkody niż pożytku.

Zadanie 14. (0-1)


nych.

Z tekstu wynika, że wyrazy modneA. nie mają synonimów.B. są przejawem troski o język.C. świadczą o oczytaniu rozmówcy.D. są nadużywane bez potrzeby komunikacyjnej.

Zadanie 15. (0-1)



Zadanie 16. (0-1)


nych.

Przykłady modnych wyrazów przywołane przez Ewę Koło-dziejek

A. nadają tekstowi literacki charakter.B. są ilustracją omawianych zjawisk językowych.C. dotyczą różnic między pisownią a wymową.D. świadczą o braku nacechowania stylistycznego.

Zadanie 17. (0-1)

Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród poda-

nych.

Ewa Kołodziejek A/B zjawisko mody językowej, o czym świad-czy fakt, że C/D.

A. aprobuje C. dostrzega szkodliwe skutki bezrefleksyjnego używania wyrazów modnych

B. krytykuje D. dostrzega zalety używania wyrazów uznawanych za modne


Jan Kochanowski

O miłości

Próżno uciec, próżno się przed Miłością schronić,Bo jako lotny nie ma pieszego dogonić?

Zadanie 18. (0-1)

Jaka jest miłość ukazana w tekście? Wybierz właściwą odpo-

wiedź spośród podanych.

A. Zwodnicza. C. Nieuchronna.B. Okrutna. D. Przelotna.

Zadanie 19. (0-1)


nych.

Powtórzenie w tekście wyrazu próżno służyA. podkreśleniu ludzkiej pychy.B. uwydatnieniu bezradności człowieka.C. wzmocnieniu poczucia ludzkiej obojętności.D. spotęgowaniu niechęci człowieka do działania.

Zadanie 20. (0-1)



Zadanie 21. (0-1)

Uzupełnij zdania. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród poda-

nych.

W zdaniu Bo jako lotny nie ma pieszego dogonić? podkre-ślony wyraz pełni funkcję A/B. Taką samą funkcję wyraz pieszypełni w sformułowaniu C/D.

A. rzeczownika C. piesza wycieczkaB. przymiotnika D. przejście dla pieszych

Zadanie 22. (0-10)

Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że marzenia mają spraw-

czą moc? Napisz rozprawkę, w której uzasadnisz swoje stanowi-

sko. Argumenty zilustruj przykładami z literatury.

................................................................................................................

................................................................................................................

................................................................................................................

................................................................................................................

................................................................................................................

Wykaz źródeł wykorzystanych w zadaniach egzaminacyjnych.

Zadania 1.-7.

Na podstawie: Jan Tomkowski, Bestsellery i arcydzieła, [w:]tegoż, Zamieszkać w bibliotece, Ossa 2004.

Zadania 8.-13.

Na podstawie: Artur Conan Doyle, Pies Baskerville’ów, War-szawa 2001.

Zadania 14.-17.

Na podstawie: Ewa Kołodziejek, Festiwal radosnych zaku-pów – moda kulturowa na tle współczesnych zmian kulturo-wych, [w:] W kręgu polszczyzny dawnej i współczesnej. Księ-ga ofiarowana dr. hab. Kazimierzowi Długoszowi, profesoro-wi Uniwersytetu Szczecińskiego, pod red. E. Kołodziejek, Szcze-cin 2006.

Zadania 18.-21.

Jan Kochanowski, O miłości, [w:] tegoż, Fraszki, Wrocław1991.

+

+

+

+

Fraszka O miłości ma formę pytania retorycznego.

P F

Fraszka Jana Kochanowskiego O miłości ma charakter uroczystego zwrotu do adresata.

P F

Moda językowa wpływa na jakość wypowiedzi użytkowników języka.

P F

Moda językowa pojawiła się dopiero przed kilkudziesięcioma laty.

P F

Sposób sporządzenia listu pozwolił Holmesowi sformułować hipotezę dotyczącą autora anonimu.

P F

Anonim w całości składał się ze słów wyciętych z „Timesa”.

P F

– Znajomość czcionek drukarskich jest jedną z podstawowych umiejętności specjalisty od spraw kryminalnych.

Ta wypowiedź wskazuje, że Sherlock Holmes jest kompetentny.

T N

– Nasuwa mi się parę wskazówek, choć autor zadał sobie dużo trudu, aby zatrzeć wszelkie ślady. Na przykład adres napisany jest koślawymi literami, a przecież wiemy, że „Timesa” czytają tylko ludzie wykształceni.

Ta wypowiedź wskazuje, że Sherlock Holmes ma umiejętność logicznego myślenia.

T N

JUTRO – część matematyczno-przyrodnicza z odpowiedziami

ZNASZ OSO BĘ, KTÓ RA DZIA ŁA NA RZECZ PO MO CY DZIE CIOM?

Zgłoś ją do Na gro dy im. Ali ny Mar go lis-Edel man!

Wię cej in for ma cji oraz for mu larz zgło szeń:fdds.pl/na gro da

Na gro dę usta no wi ły w 2011 ro ku Fun da cja Da je my Dzie ciom Si łę (wte dy Fun da cja Dzie ci Ni czy je) oraz Fun da cja Ze szy tów Li te rac kich, aby wy róż nić oso by za an ga żo wa ne spo łecz nie lub za wo do wo w po moc dzie ciom.

OGŁOSZENIE BEZPŁATNE 33626278

WŁOCŁAWSKA SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWAul. Wronia 1a, 87-800 Włocławek

ogłasza pisemny przetarg nieograniczonyna dostawę i wymianę 1 szt. dźwigu

osobowego w budynku mieszkalnym WSM.

Oferty należy składać w sekretariacie Zamawiającego pokój nr 19 do dnia4 maja 2017 r. do godz. 13.00.Specyfikacja Warunków Zamówienia do pobrania za opłatą w siedzibieogłaszającego przetarg pokój nr 29 w dni robocze w godz. 8.00-14.00.

REKLAMA 33627183

CZAS PRACY: 60 MINUTLICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA: 32

Tekst do zadania 1.

Świat egipskich bogów był bogaty, a bóstwa egipskie miałymniej lub bardziej określoną naturę, a także główne miejscekultu, własne symbole i liczby magiczne. Podział Egiptu naPółnoc i Południe funkcjonował w tradycji i świadomości Egipcjanjako przede wszystkim rozbicie państwa na kraje Horusa i Seta.Po zjednoczeniu, gdy przewagę zdobył kult Horusa jako bogazespalającego cały kraj, faraonów z I dynastii uznawano za jegożywe wcielenie.

Zadanie 1. (0-1)

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest

prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Teksty do zadania 2.

Tekst I

Na zgromadzeniu lud miał prawo decydować tylko o wnioskuprzedstawionym przez gerontów i królów. Gdy zaś później ludprzekręcał i naruszał jego sens, królowie dodali następującyustęp: „Jeżeli lud poweźmie fałszywą uchwałę, starszyznai królowie mogą ją znieść”. Wmówili zaś w ziomków, żepoświęceni królowie władają na czele geruzji, podają ludowiswe wnioski, a lud niech o nich stanowi, nic w nich nie zmieniając.

Tekst II

Na pierwszym zgromadzeniu ludowym musi sięprzeprowadzić głosowanie nad urzędnikami, czy zdaniem lududobrze swe czynności spełniają. Drugie zgromadzenieprzeznaczone jest na rozpatrzenie próśb. Każdy obywatel wedlewoli może na znak prośby złożyć gałązkę i przedstawić ludowisprawę. Na zgromadzeniu ludowym odbywają się też wyborystrategów i innych władz wojskowych w sposób, jaki ludpostanowi.

Zadanie 2. (0-1)



Ilustracje do zadania 3.

1 2

3 4

Zadanie 3. (0-1)

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród

podanych.

Budowlę wzniesioną w starożytnym Rzymie na cześćzwycięskiego wodza oznaczono numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Tekst do zadania 4.

Po usunięciu etruskich królów Rzym stał się republiką, a jegoobywatele trzymali się odtąd swej „republikańskości” nawetwtedy, gdy faktyczny ustrój państwa przypominał raczejmonarchię. Prawdę mówiąc, rzeczpospolita utrzymała sięw Rzymie ok. 450 lat – do pierwszego stulecia p.n.e. Jej obliczeulegało przez ten czas licznym przemianom. Po śmierci JuliuszaCezara całą rzeczywistą władzę w Rzymie, mimo utrzymaniainstytucji republikańskich, skupił w swych rękach OktawianAugust, pierwszy cesarz rzymski.

Zadanie 4. (0-1)


podanych.

Szereg, w którym przedstawiono formy rządów w kolejnościich występowania w starożytnym Rzymie, to:

A. republika, królestwo, cesarstwo.B. cesarstwo, republika, królestwo.C. królestwo, cesarstwo, republika.D. królestwo, republika, cesarstwo.

Mapa i tablica genealogiczna do zadania 5.

Podział państwa Franków po traktacie w Verdun (843 rok)

Tablica genealogiczna Karolingów (fragment)

państwo Karola Łysego

państwo Lotara

państwo Ludwika Niemieckiego

Rzym

Paryż

Akwizgran Moguncja

W tekście I opisano ustrój starożytnej Sparty. P F W ustrojach politycznych państw opisanych w tekście I i tekście II zgromadzenie ludowe było organem jedynie o charakterze doradczym.

P F

+

+

Religia opisana w tekście miała charakter politeistyczny.

P F

Na podstawie tekstu można stwierdzić, że po zjednoczeniu Egiptu faraon był utożsamiany z bogiem Horusem.

P F

1 2 3 4

Zadanie 1. F, P; Zadanie 2. B; Zadanie 3. C;Zadanie 4. D; Zadanie 5. A2; Zadanie 6. A, C; Zadanie 7.

Np. Uważam, że warto sięgać i po klasyków, i czytać nowości.

Jako przykład może posłużyć twórczość Jana Kochanowskiego,która pomimo upływu czasu wciąż mówi o problemachdotyczących każdego człowieka, także współczesnego. Z koleiwspółcześnie także pojawiają się wartościowe książki, którepowinno się znać. Można do nich zaliczyć na przykład twórczośćJ.K. Rowling, autorki serii o Harrym Potterze, czy polskichpisarek dla młodzieży, D. Terakowskiej i A. Onichimowskiej.

Zadanie 8. D; Zadanie 9. T, T; Zadanie 10. P, F;Zadanie 11. A, D; Zadanie 12. C; Zadanie 13. B;Zadanie 14. D; Zadanie 15. P, F; Zadanie 16. B; Zadanie 17. B, C; Zadanie 18. C; Zadanie 19. B; Zadanie 20. P, F; Zadanie 21. A, D

Zadanie 22.

W rozprawce powinieneś przedstawić i uzasadnić swojestanowisko na temat marzeń i ich zdolności do wpływania narzeczywistość. Aby wykazać, że marzenia mają moc sprawczą,i odwołać się do przykładów z literatury, mogłeś przywołać np.mit o Dedalu i Ikarze, w którym Dedal buduje skrzydłapowodowany marzeniem o powrocie do rodzinnego miasta;Alka, Zośkę i Rudego z powieści A. Kamińskiego Kamienie naszaniec, którzy marzyli o wolnej Polsce i wcielali swe marzeniaw czyn; Odyseusza, bohatera Odysei Homera, który przez wielelat marzył o powrocie na Itakę i potrafił to marzenie zrealizować;Gandalfa, czarodzieja z powieści Hobbit Tolkiena, który marzyło pokonaniu Smauga i przekonał do realizacji tego marzeniatytułowego bohatera; Luelle, bohaterkę Córki CzarownicD. Terakowskiej marzącej o odzyskaniu przez Wielkie Królestwowolności, czy choćby Balladynę, tytułową bohaterkę dramatuJ. Słowackiego, która marząc o koronie, dopuściła się wieluzbrodni.

*Jeżeli uczeń pisze rozprawkę na inny temat lub pisze pracęw innej formie, otrzymuje 0 punktów również w pozostałychkryteriach.

Uwaga!

W pracy krótszej od wyznaczonej objętości ocenasegmentacji, stylu, języka, ortografii i interpunkcji pozostajena poziomie 0.

Segmentacja tekstu

1 pkt – zachowany logiczny tok rozważań, segmentacjakonsekwentna i celowa; 0 pkt – brak uporządkowania logicznego,segmentacja przypadkowa lub brak segmentacji

Styl

1 pkt - styl konsekwentny, dostosowany do wywodu argumen-tacyjnego; 0 pkt – styl niekonsekwentny lub niedostosowanydo wymaganej formy wypowiedzi

Język

2 pkt– dopuszczalne 5 błędów składniowych lub leksykalnych,lub frazeologicznych, lub fleksyjnych; 1 pkt – dopuszczalne 6błędów składniowych lub leksykalnych, lub frazeologicznych,lub f leksyjnych; 0 pkt – powyżej 6 błędów składniowych lubleksykalnych, lub frazeologicznych, lub fleksyjnych

Ortografia

1 pkt – dopuszczalne 2 błędy; 0 pkt – powyżej 2 błędów W przypadku uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu

się

1 pkt – dopuszczalne 3 błędy; 0 pkt – powyżej 3 błędów Interpunkcja

1 pkt – dopuszczalne 3 błędy; 0 pkt – powyżej 3 błędów W przypadku uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu

się

1 pkt – dopuszczalne 4 błędy; 0 pkt – powyżej 4 błędów

+

+

+

+

+

+

+

+

++

+++

+++

+++

+++

+

+++

+++

KLUCZ PUNKTOWANIA – JĘZYK POLSKI

4 pkt 3 pkt 2 pkt 1 pkt 0 pkt praca odnosi do problemu sformułowanego w temacie przedstawia stanowisko autora zawiera trafną i wnikliwą argumentację popartą trafnymi przykładami z literatury (konieczne informacje o tytułach i autorach przywołanych tekstów) zachowuje logikę wywodu (podkreśloną segmentacją tekstu), w tym formułuje wniosek

praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie przedstawia stanowisko autora zawiera trafną i wnikliwą argumentację popartą trafnymi przykładami z literatury (konieczne informacje pozwalające zidentyfikować przywołane teksty) zachowuje logikę wywodu podkreśloną segmentacją tekstu

praca w przeważającej części odnosi się do problemu sformułowanego w temacie przedstawia stanowisko autora zawiera trafną, ale prostą argumentację zilustrowaną przynajmniej jednym przykładem z literatury (konieczne informacje pozwalające zidentyfikować tekst) w przeważającej części zachowuje logikę wywodu

praca jest próbą realizacji tematu przedstawia stanowisko autora zawiera próbę argumentacji

praca nie spełnia kryteriów, nie odnosi się do tematu lub nie zawiera próby argumentacji

Możliwe kryteria oceny rozprawki

HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

1



Zadanie 5. (0-1)Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest


Zadanie 6. (0-3)

Każdemu władcy z dynastii Piastów przyporządkuj odpowiedni

opis. Wybierz go spośród oznaczonych literami A-D. W każdym

wierszu tabeli zaznacz jedną właściwą literę.

A. Dla zapobieżenia przeto domowym wojnom, mogącympo jego zgonie wybuchnąć, królestwo polskie między synówpodzielił w ten sposób, że najstarszemu Władysławowi odkazał1

ziemię krakowską, zalecając, aby przy nim jako pierworodnymzostało prawo starszeństwa, zwierzchnia władza i powaga.

B. Objąwszy księstwo, zaczął dawać dowody zdolności umysłui sił cielesnych. Dotychczas jednak pogrążony był w błędachpogaństwa. W końcu zażądał w małżeństwo2 jednej bardzodobrej chrześcijanki z Czech.

C. Jak zaś doszło do wypędzenia króla z Polski, długo byłobyo tym mówić; tyle wszakże można powiedzieć, że sam będącpomazańcem [Bożym] nie powinien był [drugiego] pomazańcaza żaden grzech karać cieleśnie. Wiele mu to bowiem zaszkodziło,gdy wydał biskupa na obcięcie członków.

D. On to również, gdy przybył doń św. Wojciech, przyjął goz wielkim uszanowaniem i wiernie wypełniał jego pouczeniai zarządzenia. Później zaś ciało jego wykupił na wagę złota odPrusów i umieścił [je] z należytą czcią w siedzibie metropolitalnejw Gnieźnie.

1 Odkazał – przydzielił.2 Zażądał w małżeństwo – pojął za żonę.

Tekst i taśma chronologiczna do zadania 7.

Krzyżacy, po przybyciu do Polski, wzmocnieni siłami księciaKonrada Mazowieckiego, podjęli akcję systematycznegowypierania Prusów z ziemi chełmińskiej. Prusowie zostali pobicii zmuszeni do uznania władzy Krzyżaków.

Zadanie 7. (0-1)Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród

podanych.

Wydarzenia opisane w tekście miały miejsce w okresieoznaczonym na taśmie chronologicznej numerem

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4.

Tabela do zadania 8.

Struktura zawodowa miast w Polsce w XV wieku (w procentach)

Zadanie 8. (0-1)



Tekst do zadania 9. Giovanni Pico della Mirandola o godności człowieka

Wydaje mi się, że wreszcie zrozumiałem, dlaczego człowiekjest najszczęśliwszym, a przeto godnym największegopodziwu.

Najwyższy Ojciec, Bóg architekt, wzniósł mocą praw tajemnejmądrości ten oglądany przez nas dom świata, najwznioślejsząświątynię boskości. Stworzył On zatem człowieka i umieściwszygo pośrodku świata, tak do niego rzekł: „Umieściłem cię pośrodkuświata, byś stamtąd dogodnie zgłębiał to, co jest w świecie. Nieuczyniłem ciebie ani istotą niebiańską, ani ziemską, aniśmiertelną, ani nieśmiertelną, byś sam siebie wyraził swobodniew formie, którą nad inne przedłożysz”.

Zadanie 9. (0-1)

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie

1., 2. albo 3.

W tekście opisano główne założenia

Tekst do zadania 10.

Juliusz Ruggieri o handlu Polski w II połowie XVI wieku

Polska prowadzi handel nie tylko z sąsiadami, lecz i zodleglejszymi krajami. Całe handlu skupienie jest w Gdańsku.W sierpniu odbywa się tu wielki jarmark od św. Dominikaczternaście dni i dłużej trwający, na który zbierają się Niemcy,Francuzi, Flamandy, Anglicy, Hiszpanie, Portugalczycy i wtedyzawija do portu przeszło 400 okrętów naładowanych winemfrancuskim i hiszpańskim, jedwabiem, oliwą, cytrynami,konfiturami i innymi płodami hiszpańskimi, korzeniamiportugalskimi, cyną i angielskim suknem. Zastają w Gdańskumagazyny pełne pszenicy, żyta i innego zboża, lnu, konopi,wosku, miodu, drzewa do budowy, solonej wołowiny, którymikupcy rozładowane swoje okręty na powrót ładują.

Zadanie 10. (0-1)



Mapa do zadania 11.

Rzeczpospolita Obojga Narodów po wojnach w XVII wieku

Zadanie 11. (0-3)

Uzupełnij poniższy tekst. Przyporządkuj do każdego zdania

właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A-C.

W II połowie XVII wieku Rzeczpospolita Obojga Narodówutraciła na rzecz Turcji 11.1.___. Po zakończeniu w 1699 rokuwojen, które Rzeczpospolita prowadziła ze swoimi sąsiadami,w jej granicach pozostał 11.2.___. Spośród traktatów podpisanychw miejscach oznaczonych na mapie Rzeczpospolita najwcześniejpodpisała traktat pokojowy 11.3.___.

11.1. A. Wołyń 11.2. A. Kijów 11.3. A. ze SzwecjąB. Podole B. Smoleńsk B. z TurcjąC. Zaporoże C. Kamieniec C. z Rosją

Podolski

Ilustracje i tekst do zadania 12.

1 2

Przy oficjalnych okazjach nakładano kontusz. Strój byłotwarty u góry, co umożliwiało odsłonięcie żupana noszonegopod spodem. Każdy mógł podziwiać kosztowny pas, który tkanyz jedwabnej, lnianej lub bawełnianej nici, osiągał długość nawetczterech metrów.

Zadanie 12. (0-1)




Tekst I

Ponieważ nie ma na ziemi po Bogu nikogo większego odsuwerennych książąt i ponieważ są oni przezeń ustanowienijako Jego namiestnicy, ażeby rozkazywali innym ludziom, ktoznieważa swego suwerennego księcia, znieważa Boga, któregojest on obrazem na ziemi.

Tekst II

Dalej postanawiamy, że mieszczanom i plebejuszom niewolno dóbr ziemskich kupować, dzierżawić lub posiadać.

Tekst III

W każdym państwie istnieją trzy rodzaje władz: władzaprawodawcza, władza wykonawcza, w sprawach zależnych odprawa narodów, oraz władza wykonawcza, w sprawach zależnychod prawa cywilnego. Nie masz również wolności, skoro władzasądownicza nie jest oddzielną od władzy prawodawczeji wykonawczej.

Tekst IV

Równość naturalna to taka, która panuje między wszystkimiludźmi li tylko dzięki ich naturalnej konstytucji. Równość tajest zasadą i fundamentem wolności.

Zadanie 13. (0-1)

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie

1., 2. albo 3.

Poglądy filozofów okresu oświecenia przedstawiono w

Tekst i ilustracja do zadania 14.

Był to okres, w którym Polska przedtem prawie całkowicieodcięta od życia kulturalnego na Zachodzie z powrotemnawiązała z nim kontakt. Wyrosło pokolenie, które swą mądrość

1.

do boskiego pochodzenia władzy oraz do podziału społeczeństwa na uprzywilejowane i nieuprzywilejowane grupy.

A. tekście I i tekście II,

2.

do równości wszystkich ludzi wobec prawa oraz do boskiego pochodzenia władcy.

B. tekście III i tekście IV,

gdyż teksty te odnoszą się

3.

do konieczności rozdziału władz państwowych oraz do równości wszystkich ludzi.

+

+

+

+

Stroje utrwalone na ilustracjach oznaczonych numerami 1 i 2 noszono w epoce baroku. P F

Strój opisany w tekście został przedstawiony na ilustracji oznaczonej numerem 2. P F

granica Rzeczypospolitej w 1619 roku

terytorium utracone na rzecz Imperium Osmańskiego w latach 1672–1699

granica ustalona na mocy pokoju w Oliwie w 1660 roku, traktatu w Andruszowie w 1667 roku, pokoju Grzymułtowskiego w 1686 roku i traktatu karłowickiego w 1699 roku

miejsca podpisania traktatów pokojowych

W II połowie XVI wieku z Polski, oprócz zboża, wysyłano za granicę wyroby rzemieślnicze.

P F

Wśród przybywających na jarmark do Gdańska dominowali kupcy z Europy Wschodniej.

P F

1. Bogu. A. humanizmu, 2. człowiekowi.

B. racjonalizmu,

ponieważ centralne miejsce w świecie przypisuje się 3. mądrości.

Niezależnie od liczby mieszkańców w XV-wiecznych miastach dominowali rzemieślnicy.

P F

Im mniejsze było miasto, tym więcej jego mieszkańców zajmowało się produkcją rolną.

P F

Zajęcia mieszkańców

miast

Miasta liczące

przeciętnie po 400

mieszkańców

Miasta liczące

przeciętnie po 1000

mieszkańców

Miasta liczące

przeciętnie po 2000

mieszkańców produkcja rolna

50 25 7

rzemiosło 33 50 67

handel 13 20 15

inne 4 5 11

6.1. Mieszko I A B C D 6.2. Bolesław Chrobry A B C D 6.3. Bolesław Krzywousty A B C D

Na mapie przedstawiony został podział państwa Franków między synów Karola Wielkiego.

P F

W wyniku podziału państwa Franków Lotar otrzymał ziemie położone na zachód od posiadłości Karola Łysego.

P F

1



czerpało z książek osiemnastowiecznych filozofów. Pokolenieto było przekonane o nieomylności rozumu.

Biały Domek w Łazienkach Królewskich, wzniesiony w latach 1774—1776 według projektu Dominika

Merliniego.

Zadanie 14. (0-3)

Uzupełnij poniższy tekst. Przyporządkuj do każdego zdania

właściwe uzupełnienie spośród oznaczonych literami A-C.

Obydwa materiały źródłowe odnoszą się do okresu rządówkróla 14.1.___. Za jego panowania wzniesiono w ŁazienkachKrólewskich m.in. budowle w stylu 14.2.___. Filozofowiewspomniani w tekście reprezentowali idee 14.3.___.

14.1. A. Zygmunta AugustaB. Stanisława LeszczyńskiegoC. Stanisława Augusta Poniatowskiego

14.2. A. klasycystycznymB. renesansowymC. gotyckim

14.3. A. barokuB. odrodzeniaC. oświecenia


Wiadomy jest światu stan teraźniejszy nieszczęśliwej Polski.Niegodziwość dwóch sąsiednich mocarstw i zbrodnia zdrajcówojczyzny pogrążyły ją w przepaść. Uwzięta na zniesienie imieniapolskiego1, Katarzyna II, w zmowie z wiarołomnym FryderykiemWilhelmem, dokonała zamiaru nieprawości swojej. UwolnieniePolski od obcego żołnierza, przywrócenie i zabezpieczeniecałości jej granic, ugruntowanie wolności narodoweji niepodległości Rzeczypospolitej, ten jest cel święty powstanianaszego.

1 Zniesienie imienia polskiego – tu: likwidacja państwa polskiego.

Zadanie 15. (0-1)


podanych.

Tekst jest fragmentemA. uchwały Sejmu Wielkiego.B. uchwały sejmu rozbiorowego.C. aktu zawiązania konfederacji targowickiej.D. aktu ogłoszenia powstania kościuszkowskiego.


Tekst I

Kto by uwierzył, że dwiema tylko kompaniami piechoty i ztrzechset tylko ludźmi pod Racławicami zwyciężyliśmy piechotęmoskiewską, zabraliśmy 12 armat i kosami zwycięstwodecydowane było. I dlatego lud do sprawy publicznej przywiązaćnależy. Ulżenie pańszczyzny jest rzeczą konieczną.

Tekst II

Przyjęto nas ogniem dwóch baterii. Bem rzucił się naprzódi odpowiedział ze swoich dziesięciu armat, zająwszy od razupozycję. Wkrótce lekka artyleria rosyjska musiała się cofnąć zaIganie. Część armat ugrzęzła; ósmy pułk polski zajął kraniec

wsi i kawałek szosy. Kanonierzy rosyjscy, prażeni ogniemkarabinowym na bliski dystans, uciekli ze swymi końmi; ugrzęzłearmaty dostały się do rąk naszych.

Zadanie 16. (0-1)




Aprobuję oświadczenie domagające się w Konstytucjipoprawki, która zakazałaby niewolnictwa w całym państwie.Poprawka do Konstytucji stała się stosownym i koniecznymzwieńczeniem ostatecznego zwycięstwa sprawy Unii. Ważnośćjej uznają dziś i podpisują się pod nią wszyscy, z Północy i zPołudnia, którzy stanęli bez zastrzeżeń po stronie Unii. W imięWolności i zarazem Jedności dołóżmy teraz starania, abypoprawce nadać formę prawną i skuteczność praktyczną.

Zadanie 17. (0-1)


podanych.

Powyższy tekst jest fragmentem przemówieniaA. Thomasa Jeffersona z 1776 roku.B. Abrahama Lincolna z 1864 roku.C. George’a Washingtona z 1787 roku.D. Thomasa Woodrow Wilsona z 1918 roku.

Tekst do zadań 18. i 19.

28 grudnia 1895 roku w paryskiej kawiarni Grand Café odbyłsię pierwszy komercyjny pokaz zorganizowany przez braciLumiere. Oprócz Wyjścia robotników z fabryki Lumierew Lyonie wyświetlono jeszcze: Śniadanie oraz Wjazd pociąguna stację w La Ciotat. Właściciel Grand Café nie wierzył, żepokaz, który pozwolił u siebie zorganizować, kogokolwiekzainteresuje. Niski dochód, jaki przyniósł pokaz, tylko utwierdziłgo w tym przekonaniu. Ale kiedy następnego dnia ustawiła siękilkusetmetrowa kolejka do jego lokalu, zrozumiał, że tenwynalazek zawojuje świat. Bracia Lumiere swój patentzaprezentowali jako ciekawostkę techniczną. Szybko okazałosię, że kinematograf ma niebywałe możliwości.

Zadanie 18. (0-1)



Zadanie 19. (0-1)


podanych.

Wydarzenie opisane w tekście miało miejsce międzyA. podpisaniem traktatu III rozbioru Rzeczypospolitej

a początkiem kongresu wiedeńskiego.B. zakończeniem kongresu wiedeńskiego a wybuchem

powstania listopadowego.C. upadkiem powstania listopadowego a wybuchem

powstania styczniowego.D. upadkiem powstania styczniowego a wybuchem I wojny

światowej.

Mapy do zadania 20.

Sieć kolejowa w 1914 roku

Ziemie polskie pod zaborami w przededniu I wojny światowej

Zadanie 20. (0-1)




A. Decyzje podejmowane są jedynie przez głosowania,w których mogą wziąć udział wszyscy obywatele mający prawawyborcze.

B. Decyzje są podejmowane w gronie nielicznych,wpływowych osób i następnie przekazywane są społeczeństwu.Instytucje przedstawicielskie nie odgrywają żadnej roli.

C. Decyzje podejmują przedstawiciele społeczeństwa wybraniw wyborach. Władza państwowa sprawowana jest przez organyprzedstawicielskie.

D. Decyzje podejmuje przywódca partii rządzącej, a władzajest sprawowana poza wszelką kontrolą prawną.

Zadanie 21. (0-2)

Wskazanym poniżej formom demokracji przyporządkuj właściwy

opis. Wybierz go spośród oznaczonych literami A-D. W każdym

wierszu tabeli zaznacz jedną właściwą literę.


Przodkowie Luizy, uczennicy gimnazjum, pojawili sięw Bohonikach pod koniec XVII wieku. Członkowie jej rodzinykultywują pamięć o tatarskich przodkach. Luiza zna języktatarski i bierze udział w warsztatach tańców tatarskich.

Piętnastoletni Jan mieszka w Puńsku w województwiepodlaskim i uczęszcza do gimnazjum z polskim i litewskimjęzykiem nauczania. Jan i jego rodzina posługują się w domujęzykiem litewskim.

Zadanie 22. (0-1)




Ustawa o samorządzie województwa (fragment)Art. 16.1. Sejmik województwa jest organem stanowiącym

i kontrolnym województwa.Art. 31.1. Zarząd województwa jest organem wykonawczym

województwa.2. W skład zarządu województwa wchodzi marszałek

województwa jako jego przewodniczący.Art. 78.1. Nadzór nad działalnością samorządu województwa

sprawują Prezes Rady Ministrów i wojewoda.

Zadanie 23. (0-1)


podanych.

Władzę uchwałodawczą na terenie województwa sprawujeA. wojewoda.B. sejmik województwa.

Rodzina Luizy reprezentuje jedną z mniejszości etnicznych zamieszkujących obszar Polski.

P F

Prawo Luizy i Jana do zachowania i rozwoju własnej kultury gwarantuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.

P F

21.1. demokracja bezpośrednia A B C D 21.2. demokracja pośrednia A B C D

Ziemie o największej gęstości linii kolejowych znajdowały się w zaborze rosyjskim.

P F

Między zaborem rosyjskim a zaborem pruskim nie istniały połączenia kolejowe.

P F

W tekście opisano wynalazek techniczny, który zapoczątkował rewolucję przemysłową.

P F

Bracia Lumiere w swoich pierwszych dziełach przedstawiali sceny z życia codziennego ludzi.

P F

W tekście I zawarty jest opis walk Polaków o niepodległość w XIX wieku.

P F

Autorzy obu tekstów opisali zwycięstwa oddziałów polskich nad wojskami carskimi.

P F

+

+

1



W czwartek na wyborcza.plznajdziecie komentarze nauczycieli i analizy najtrudniejszych zadań z egzaminów gimnazjalnych z matematyki i przedmiotówprzyrodniczych

WYBORCZA.PL

1



C. zarząd województwa.D. marszałek województwa.


Tekst I

Właściciel cukierni przekazał synowi rodzinny przepis naznakomite lody.

Tekst II

Producent serów reklamował swoje wyroby jako ekologicznei naturalne. Tymczasem zawierały one znaczną ilośćkonserwantów.

Tekst III

Maria od kilku lat opiekuje się dziećmi sąsiadów i dostajewynagrodzenie. Wbrew obowiązującym przepisom niezarejestrowała swojej działalności.

Tekst IV

Właściciel firmy remontowej zawarł z pracownikamidodatkową umowę na wykonanie usługi w czasie weekendu.

Zadanie 24. (0-1)


podanych.

Zjawisko szarej strefy w gospodarce opisano wA. tekście I.B. tekście II.C. tekście III.D. tekście IV.

Wykres do zadania 25.

Dochody Unii Europejskiej w 2015 roku

Zadanie 25. (0-1)Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest


Brudnopis

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

..................................................................................................................................

...........................................................................................................................

Wykaz źródeł wykorzystanych w zadaniach egzaminacyjnych.

Zadanie 1.

Na podstawie: M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historiastarożytna, Warszawa 2002.

Zadanie 2.

Na podstawie: A. Gulczyński, B. Lesiński, J. Walachowicz,J. Wiewiorowski, Historia państwa i prawa. Wybór tekstówźródłowych, Poznań 2000.

Zadanie 3.

Na podstawie: Sztuka świata, t. 2,Warszawa 1989.Zadanie 4.

Na podstawie: Ilustrowana historia świata. Pierwsi ludzie.Pierwsze cywilizacje, Łódź 1986.

Zadanie 5.

Na podstawie: Atlas historyczny. Od starożytności dowspółczesności, red. I. Hajkiewicz, Warszawa 2008; B. Zientara,Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1996.

Zadanie 6.

Na podstawie: Jana Długosza kanonika krakowskiego Dziejówpolskich ksiąg dwanaście, tłum. K. Mecherzyński, t. 4, ks. XII,Kraków 1870; Anonim tzw. Gall, Kronika polska, tłum. R.Grodecki, Wrocław 1965.

Zadanie 7.

Na podstawie: M. Biskup, G. Labuda, Dzieje zakonukrzyżackiego w Prusach, Gdańsk 1988.

Zadanie 8.

Na podstawie: K. Baczkowski, Dzieje Polskipóźnośredniowiecznej (1370—1506), Kraków 1999.

Zadanie 9.

Na podstawie: G. Pico della Mirandola, Mowa o godnościczłowieka, tłum. Z. Nerczuk, M. Olszewski, Warszawa 2010.

Zadanie 10.

Na podstawie: Wiek XVI—XVIII w źródłach. Wybór tekstówźródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycielihistorii, studentów i uczniów, red. M. Sobańska-Bondaruk, S.B.Lenard, Warszawa 1999.

Zadanie 11.

Na podstawie: J. Tazbir, 1586—1696, [w:] Polska na przestrzeniwieków, Warszawa 2007.

Zadanie 12.

Na podstawie: J.A. Gierowski, Rzeczpospolita w dobie złotejwolności (1648—1763), [w:] Wielka historia Polski, t. 5, Kraków2001; www.wilanow-palac.pl; webart.nationalmuseum.se

Zadanie 13.

Na podstawie: Wiek XVI—XVIII w źródłach. Wybór tekstówźródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycielihistorii, studentów i uczniów, red. M. Sobańska-Bondaruk, S.B.

Lenard, Warszawa 1999; Wiek V—XV w źródłach. Wybór tekstówźródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycielihistorii, studentów i uczniów, red. M. Sobańska-Bondaruk, S.B.Lenard, Warszawa 1999; T. Maresz, K. Juszczyk, Historiaw tekstach źródłowych, t. II, Rzeszów 1996.

Zadanie 14.

Na podstawie: J.A. Gierowski, Historia Polski 1764—1864,Warszawa 1980; www.lazienki-krolewskie.pl

Zadanie 15.

Na podstawie: www.muzhp.plZadanie 16.

Na podstawie: Źródła i materiały do nauczania historii, red.S. Sierpowski, Warszawa 1998; Polska w latach 1795—1864. Wybórtekstów źródłowych do nauczania historii, red. I. Rusinowa,Warszawa 1986.

Zadanie 17.

Na podstawie: […] o demokracji, red. M. Cuomo, H. Holzer,Warszawa 1990.

Zadanie 18. i 19.

www.polskieradio.plZadanie 20.

Na podstawie: G. Szelągowska, Historia. Dzieje nowożytnei najnowsze 1870—1939. Podręcznik dla klasy III liceumogólnokształcącego, Warszawa 1994; Atlas historyczny. Odstarożytności do współczesności, red. I. Hajkiewicz, Warszawa2008.

Zadanie 23.

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiejz dnia 1 kwietnia 2016 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstuustawy o samorządzie województwa, Dz.U. 2016 poz. 486.

Zadanie 25.

Na podstawie: www.europa.eu

ODPOWIEDZI – HISTORIA I WOS

1. P, P; 2. P, F; 3. D; 4. D; 5. F, F; 6.1. B; 6.2. D; 6.3. A; 7. A; 8. F,P; 9. A, 2; 10. F, F; 11.1. B; 11.2. C; 11.3. A; 12. P, P; 13. B, 3;14.1. C; 14.2. A; 14.3. C; 15. D; 16. F, P; 17. B; 18. F, P; 19. D;20. F, F; 21.1. A, 21.2. C; 22. P, P; 23. B; 24. C; 25. P, F

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

+

Głównym źródłem dochodów Unii Europejskiej są wpłaty poszczególnych państw.

P F

Dane z wykresu pozwalają na odczytanie, na co przeznaczane są pieniądze z budżetu Unii Europejskiej.

P F

+

+

+

+

W prenumeracie teczkowej „Gazeta Wyborcza” w najniższej cenie*

*15% rabatu w stosunku do średniej ceny egzemplarzowej. Oferta dotyczy wyłącznie wydań „Gazety Wyborczej” o zawartości odpowiadającej niższej z cen podanych na egzemplarzu** cena sugerowanaInfolinia: 22 555 44 00; Więcej informacji na wyborcza.pl/prenumeratagw

tylko

Prenumeratę na majw cenie 75,00 zł** możesz zamówićTYLKO DO JUTRAw kiosku lub punkcie sprzedaży prasy 3zł OG

ŁOSZ

ENIE

WŁA

SNE W

YDAW

CY

00

Partnerzy medialni:

Organizatorzy: Partnerzy merytoryczni:Partner główny: Partner:

O G Ł O S Z E N I E W Ł A S N E W Y D A W C Y 33621403

„WYBORCZA” POLECA

Gimnazjalisto!Sprawdź, czy zdałeś!EGZAMIN GIMNAZJALNY 2017Z ODPOWIEDZIAMIW „WYBORCZEJ”

% jutro część matematyczno-przyrodnicza

% w sobotęj. angielski

OPRÓCZ TEGO! Każdego dnia na wyborcza.plnauczyciele komentują dla Was egzaminy gimnazjalne, omawiają pułapki i najtrudniejsze zadania.

O G Ł O S Z E N I E W Ł A S N E W Y D A W C Y 33622823

egzamin gimnazjalny część...

Documents