448

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល

កា រចៀសវា ង និងកា រ ប់ ងកា របំពុល . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 450

យើងអា ចបង្ខ ឲំ្យក មុហុ៊នធ្វ ើកា រសមា ត . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .451

កា រចំណា យដលមើលមិនឃើញ និងអ្ន ក ដល បង់ថ្ល ទា ងំនះ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 452

កា របំពុលខ្យល់ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454

កា រតា មដា នកា របំពុលខ្យល់ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 455

សា ច់រឿង ៈ មធ បា យកងពលធុងទឹកនក មុ "កា រងា រមូលដា ន" . . . . . . . . . . . . . . 456

ផលិតកម្ម សា ត . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 458

ពា ណិជ្ជ កម្ម សា តតូចតា ច . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 459

សា ច់រឿង ៈ ផលិតកម្ម សា ត ក្ន ងុ ងចក កច្ន ស្បក . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .461

សា ច់រឿង ៈ បទពិ ធន៍នផលិតកម្ម សា ត . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 462

កា រ លកា កសំណល់ពុល យគា នសុវត្ថ ភិា ព . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 463

សា ច់រឿង ៈ គ ងស្ត កុទុកកា កសំណល់នបណា្ខ ទសអា ្រ ហ្វ កិ . . . . . . . . . . . . . 463

ពា ណិជ្ជ កម្ម កា កសំណល់ពុល . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465

សា ច់រឿង ៈ យកកា កសំណល់ពុលរបស់អ្ន ក ផ្ទ ះវិញ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465

សា ច់រឿង ៈ កីឡា បសបលដើម្ីបសុខភា ព . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466

កិច្ច ម ៀងអន្ត រជា តិស្ត អំីពីកា រ ះ លកា កសំណល់ពុល . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 467

សកម្ម ភា ព ៈ ល្បងពស់ និងជណ្ណ ើរ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 468

ទំព័រ ក្ន ុងជំពូកន្ះ ៈ

20

449

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល

ក្ន ុងពលដលយើងស្វ ងយល់កា ន់ត ើនអំពីផលប៉ះពា ល់ដ៏ ះថា ក់នសា រធា តុគីមីពុលមកលើសុខភា ព

និងបរិសា នរបស់យើង មនុស្សកា ន់ត ើនកំពុងរៀបចំសកម្ម ភា ពដើម្បីបងា្ក រ ះថា ក់ និងស្វ ងរក

មធ បា យ ដលមិនសូវប៉ះពា ល់សុខភា ពនិងមា នចិរភា ពក្ន ុងកា រផលិតវត្ថ ុផ្សងៗ។

មា ស់ពា ណិជ្ជ កម្ម អ្ន កដឹកនា ំរដា ភិបា ល និងអ្ន កវិទ សា ្ត មួយចំនួន ព យា មលើកយកហតុផល

ដើម្បី កា រពា រ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុលថា កា រ ឈម ះថា ក់ជា ក់លា ក់មួយចំនួនគឺអា ចទទួលយកបា ន

យសា រតម្ល នកា រអភិវឌ្ឍន៍(យើងអា ចមា នអគ្គ ិសនី កា រថទា ំផ្ន កវជ្ជ សា ្ត កា រដឹកជញ្ជ ូន កុំព្យូទ័រ

។ល។)។ ប៉ុន្ត អ្វ ីដល ពួកគមិនបា ន ប់យើងគឺ យើងអា ចទទួលបា នផល ជន៍ទា ំងនះតា ម

មធ បា យមួយចំនួន ដល មា នសុវត្ថ ិភា ព សើរស ប់ ជា ជននិងបរិសា ន(មើលទំព័458)។ ជា ជា ង កា រ

ទទួលយកកា រ ឈមនឹង ះថា ក់ដលមិនចា ំបា ច់ យើងអា ច ើសរីសផលិតកម្ម អា ហា រ ទំនិញ ងចក

និងថា មពលដល មា នសុវត្ថ ិភា ព សើរ ខណៈ តបងា្ក រភា ពកខ្វ ក់ យសា រសា រធា តុពុលបា នយា៉ ង ើន

តា មដលអា ចធ្វ ើ បា ន។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល450

កា រចៀសវា ង និងកា រ ប់ ងកា របំពុលកា របងា្ក រកា រ ឈមនឹងភា ពកខ្វ ក់ យសា រសា រធា តុពុល ចា ប់ផ្ត ើមឡើងពី លកា រណ៍ ុង យ័ត្ន (មើលទំព័រ32)ដលគិតអំពី ះថា ក់ផ្សងៗមុននឹងធ្វ ើសកម្ម ភា ពមួយឬ ើ ស់ ផលិតផលអ្វ ីមួយ ថា តើវា អា ច បង្ក ះថា ក់អ្វ ីខ្ល ះ។ ខណៈដលយើងអា ចធ្វ ើកា រស ចចិត្ត ផា ល់ខ្ល ួន និងកា រស ចចិត្ត ជា សហគមន៍ ដើម្បី ចៀសវា ង ះថា ក់ឲ្យបា ន ើនបំផុតតា មដលអា ច, យើងក៏ចា ំបា ច់ ូវតទា មទា រមា ស់ពា ណិជ្ជ កម្ម និងរដា ភិបា លរបស់យើង ឲ្យយកសុខភា ពយូរអង្វ ងស ប់មនុស្សទា ំងអស់(មិនថា មា នឬក ) និងបរិសា ន ធ្វ ើជា ចំណុចសំខា ន់ជា ងផល ជន៍របស់កម្ម ករនិងសា ជីវកម្ម ។

អ្វ ីៗ ជា ើនដលយើងធ្វ ើជា រៀងរា ល់ថ្ង ប៉ះពា ល់លើរបៀបដលយើងនិងអ្ន កដទ ឈមនឹងសា រធា តុពុល។ មា នកា រ ឈម ចា ំថ្ង ខ្ល ះៗដលយើងមិនអា ច ប់ ងបា ន យកា រស ចផា ល់ខ្ល ួនឡើយ។ ប៉ុន្ត មា នកា រ ឈមមួយចំនួនដលយើងអា ចដា ក់ក ិតវា បា ន តា មរយៈកា រស ចចិត្ត ដលជួយរក ខ្ល ួនយើង ួសា រយើង និងសហគមន៍យើង ឲ្យមា នសុវត្ថ ិភា ពនិងសុខភា ព សើរ។ កា រស ចផា ល់ខ្ល ួន ើនតឈា នដល់សកម្ម ភា ពសហគមន៍ ះយើងមើលឃើញថា មនុស្សតមា ក់មិនអា ច ប់ ងលើ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុលដលយើងកំពុង ឈមឡើយ។

ដើម្បីបញ្ឈប់ ះថា ក់ដលបង្ក ឡើង យសា រធា តុពុល យើង ូវត ៈ

អប់រំខ្ល ួនយើង។អប់រំខ្ល ួនយើង។ ស្វ ងយល់និងប ៀនអ្ន កដទអំពីអ្វ ីដល ថា សា រធា តុពុល និងថា តើ សា រ ធា តុពុលបង្ក ះថា ក់យា៉ ងដូចម្ត ច។ អា ន សៀវ នះ, ជជកជា មួយ ជា ជន, និងរៀនពីអង្គ កា រផ្សងៗដលផ្ត ល់ព័ត៌មា នអំពីសា រធា តុ ពុល។ សា លា រៀន មណ លសុខភា ព កន្ល ង ធ្វ ើកា រ មណ លក្ន ុងសហគមន៍ និងផ្ទ ះរបស់យើង សុទ្ធ តអា ចជា កន្ល ងស ប់អប់រំសហគមន៍អំពីសា រធា តុពុលនិងសុខភា ព។ (ស ប់សកម្ម ភា ពនកា រ ពិភា ក ក្ន ុងសហគមន៍អំពីសា រធា តុពុល សូមមើល ទំព័រ468)។

ស្វ ងរក ភពនកា រ ឈមនឹងសា រធា តុពុលស្វ ងរក ភពនកា រ ឈមនឹងសា រធា តុពុល ក្ន ុងផ្ទ ះរបស់យើង ភពទឹក ផ្ទ ះសម្បងអ្ន កជិតខា ង កន្ល ងធ្វ ើកា រ សា លា រៀន និងភូមិភា គ។ ដើម្បីវា យតម្ល អំពីផលប៉ះពា ល់នភា ពកខ្វ ក់ យសា រសា រធា តុពុល

ក្ន ុងសហគមន៍របស់អ្ន ក ចូរធ្វ ើកា រដើរពិនិត្យមើលសំរា ម(មើលទំព័រ391), ធ្វ ើកា រស្ទ ង់មតិផ្ន កសុខភា ព (មើលទំព័រ500), ឬបង្ក ើតក ុមមួយដើម្បីតា មដា នកា របំពុល(មើលទំព័រ456)។

ចៀសវា ងសា រធា តុពុល ប់ ភទតា មដលអា ច។ចៀសវា ងសា រធា តុពុល ប់ ភទតា មដលអា ច។ ស្ថ ិត ឲ្យឆា យពី ភពសា រធា តុពុលដលអ្ន ក បា នដឹង។ កា ត់បន្ថ យកា រ ើ ស់ផលិតផលពុល យកា រស្វ ងរកមធ បា យជំនួសស ប់ផលិតផលសមា ត(មើលទំព័រ373) និង យកា រ ប់ ងសត្វ ល្អ ិតច ក្ន ុងទ ង់ដលគា នកា របំពុល(មើលទំព័រ296

301 និង366)។ ប់ ងសា រធា តុពុល យកា ររៀបចំកម្ម វិធីកា កសំណល់រឹងក្ន ុងសហគមន៍(មើលទំព័រ75) និង យកា រធ្វ ើកា រងា រដើម្បីបណ្ណ ញពា ណិជ្ជ កម្ម ឬសកម្ម ភា ពដលមា នកា របំពុល ឲ្យ ឆា យពី កន្ល ង ដា ំដំណា ំ និងទីសា ធា រណៈដូចជា សួនច រជា ដើម។ ធ្វ ើឲ្យ កដថា សា រធា តុពុលមិន ូវបា នរក ទុក

ើ ស់ ឬប ្ច ញ ក្ន ុងឬ ក្បរកន្ល ងដល ជា ជនរស់ ឡើយ។ ធ្វ ើឲ្យ កដថា កុមា រ មនុស្ស ចា ស់ អ្ន កជំងឺ និង ្ត ីមា នផ្ទ ះឬ ្ត ីកំពុងបំ ះកូន មិនមា នកា រ ឈមនឹងសា រធា តុពុលទ។

កា រចៀសវា ង និងកា រ ប់ ងកា របំពុល 451

យើងមិនអា ច ើសរីសខ្យល់ដលយើងដកដង្ហ ើម ទឹកដលយើងផឹក ឬសមា រៈដលនិ ជករបស់យើងឲ្យយើងធ្វ ើកា រទ, ហើយជា ញឹកញា ប់យើងមិនអា ចដឹងថា តើយើង ឈមនឹងអ្វ ីខ្ល ះដលមា ន ក្ន ុង របស ់ដលយើងបរិ គឬផលិតផលដលយើង ើ ស់ទ។ យមូលហតុនះហើយ យើងចា ំបា ច ់ រៀបចំ សកម្ម ភា ពដើម្បីទា មទា រក ុមហ៊ុនពា ណិជ្ជ កម្ម និងរដា ភិបា លឲ្យកា ត់បន្ថ យកា រ ើ ស់សា រធា តុពុល និងកា រគំរា មកំហងនសា រធា តុពុល។ មនុស្សជា ើនដលធ្វ ើកា រជា មួយគា ក្ន ុងជំនឿរួមមួយដលថា អ្វ ីមួយមា ន ះថា ក់យា៉ ងខា ំង មា នអំណា ចនឹងធ្វ ើកា រផា ស់ប្ត ូរ។

យើងអា ចបង្ខ ំឲ្យក ុមហ៊ុនធ្វ ើកា រសមា តកា រទទួលខុស ូវលើភា ពកខ្វ ក់ យសា រសា រធា តុពុល ភា គ ើន ស្ថ ិត លើឧស ហកម្ម ដលមា នកា របំពុល ដូចជា ងចក ថា មពល ងចក ផលិតផល ឬ ឧស ហកម្ម ច ញ់ ងនិងរ៉, ខណៈដល បន្ទ ុក នកា ររស់ ជា មួយភា ពកខ្វ ក់ យសា រសា រធា តុពុល និងកា រសមា តវា ជា ទូ ូវ ធា ក់

លើ ជា ជនដលរស់ ក្បរកន្ល ងប ះ។ សហគមន៍ខ្ល ះបា ន ទទួល គជ័យក្ន ុងកា រ

បង្វ រ កា រ ទទួលខុស ូវ ឲ្យឧស ហកម្ម វិញ និងបា ន បងា ញ ថា ឧស ហកម្ម ឬក ុមហ៊ុន ជា ក់លា ក់មួយ ជា អ្ន ក បង្ក ើត ប និង គួរតសមា តវា និងតា ំងចិត្ត កា ន់ ខា ប់ នូវ កា រ អនុវត្ត កប យសុវត្ថ ិភា ព។ (ចំ ះ សា ច់រឿង ន សហគមន៍ដលបា នបង្ខ ំ ក ុមហ៊ុនឲ្យសមា ត ភា ពកខ្វ ក់ សូមមើល ទំព័រ344, 465, 483, និង521)។

ដា ក់សមា ធលើរដា ភិបា លឲ្្យផ្ត ល់ស្ត ង់ដា រសុវត្ថ ិភា ពល្អ ្ សើរកា រកា រពា រ ជា ជនពីកា របំពុល គឺជា កា រទទួលខុស ូវរបស់រដា ភិបា ល។ ប៉ុន្ត សា ជីវកម្ម និងសា ប័នហិរញ្ញ វត្ថ ុអន្ត រជា តិដ៏មា នឥទ្ធ ិពល បា នដា ក់សមា ធលើរដា ភិបា លឲ្យបំបា ត់ លឬ ងើយកន្ត ើយ ចំ ះច ប់នកា រ

ើ ស់សា រធា តុពុល។ ដើម្បីបង្ខ ំឲ្យរដា ភិបា លបង្ក ើតនិងអនុវត្ត ច ប់ដលកា រពា រ ជា ជន ចា ំបា ច់ ូវត មា នសមា ធយា៉ ងខា ំងពីសហគមន៍ទា ំងឡា យ ជា ពិសសក្ន ុង ទសដលព យា មទា ក់ទា ញពា ណិជ្ជ កម្ម ឲ្យមក វិនិ គក្ន ុង ទសរបស់ខ្ល ួន។ ប៉ុន្ត យុទ្ធ នា កា រតា មសហគមន៍ អា ចបង្ខ ំឲ្យមា នកា រផា ស់ប្ត ូរផ្ល ូវច ប់ (មើល ទំព័រ 417, 465, 466, 473 និង480) ក៏ដូចជា ឲ្យ ើ ស់ច ប់បរិសា នដលមា ន ប់(មើលសចក្ត ីបន្ថ ម ខ)។

ដា ក់សមា ធឲ្្យមា នកា រផា ស់ប្ត ូរលើរបៀបបង្ក ើតផលិតផលឧស ហកម្ម ជា ើនបា នបង្ក ើតវិធីផ្សងៗដលមា នចិរភា ពជា ង និងមិនសូវបំផា ញសុខភា ពមនុស្សនិង បរិសា ន ដើម្បីជំនួសសា រធា តុគីមីពុល និងមធ បា យផលិតកម្ម ។ មើលទំព័រ458 ស ប់ព័ត៌មា នបន្ថ មអំពីមធ បា យផលិតកម្ម សា ត និងវិធីដា ក់សមា ធលើក ុមហ៊ុនពា ណិជ្ជ កម្ម ឲ្យស បតា ម។

ផា ស់ប្ត ូរលំនា ំន្កា រ ្ ើ ្ ស់ ចុងបញ្ច ប់ ពួកអ្ន កមា ន ើ ស់របស់ ើនពក។ កា រ ើ ស់និងកា កសំណល់តិចតួច យ ើល្ម ម

ត ប់ ន់ប៉ុន្ត មិនលើសលុប គឺជា ផ្ន កដ៏ធំមួយនដំ ះ យ។

បុ៉ន្ត ក ុមហុ៊ននឹងមិនសា រភា ពថា សា រធា តុ គីមីទា ំងនះគ ឺជា ប ះទ។ វា ស្ថ ិត លើ យើង ថា តើយើងហា ៊ ន ទា មទា រ ឲ្យក ុមហុ៊ន កចិត្ត ទុកដា ក់ដល់ សុវត្ថ ិ ភា ព របស់ យើង ឬទ។

សា រធា តុគ ីមី ដលយ ើងធ្វ ើ កា រជា មួយ ធ្វ ើ ឲ្យ យើងឈឺ។

ក ុមហុ៊នអា ច ី ស់ សា រធា តុ គីមី

ពុល តិចជា ងនះ និង ផ្ត ល់កា រ កា រពា រ ល្អ ស ើរដល់ពួកយើង។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល452

កា រចំណា យដលមើលមិនឃើញ និងអ្ន ក ដល បង់ថ្ល ទា ំងនះ ឧស ហកម្ម ជា ើនដលផលិតនិង ើ ស់សមា រៈពុល ប់ ជា ជនថា សមា រៈនិងផលិតផលទា ំង ះ

មា នសុវត្ថ ិភា ពនិងជា របស់ចា ំបា ច់។ ប៉ុន្ត វា មិនមនជា កា រពិតទ។ សា រធា តុគីមីនិងផលិតផលជា ើនដល

ជា ជនធា ប់គិតថា មា នសុវត្ថ ិភា ពនិងជា របស់ចា ំបា ច់ ដូចជា បា ស្ទ ិកPVC ងសា ំងមា នជា តិសំណ ឬថា ំ

សមា ប់សត្វ ល្អ ិត ឥឡូវនះ ូវបា នដឹងថា បង្ក ះថា ក់យា៉ ងខា ំង។ ហើយសា រធា តុពុលជា ើនអា ច ូវ បា ន

ជំនួស យអ្វ ីផ្សងដលមា នសុវត្ថ ិភា ពជា ង សិនបើឧស ហកម្ម ន់តស្វ ងរកវា និង ើ ស់វា

ប៉ុ ះ។

កា រអភិវឌ្ឍន៍ផ្ន កឧស ហកម្ម មា ន "កា រចំណា យដលមើលមិន ឃើញ" ជា ើន ក្ន ុងទ ង់ជា កា រ

បំផា ញ បរិសា ន និងប សុខភា ពរបស់មនុស្ស។ កា រចំណា យដលមើលមិនឃើញទា ំងនះ ជា ទូ ូវបា ន

"បង់ថ្ល " យ ជា ជនដល ូវរស់ ជា មួយ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល គឺមិនមន យឧស ហកម្ម ដល

បង្ក ះថា ក់ ះទ។ វិធីមួយដលឧស ហកម្ម អា ចកា រពា រនិងបង្ក ើន ក់ចំណូលរបស់ខ្ល ួន គឺកា រកា ត់ ផា ច់

កា រចំណា យដលមើលមិនឃើញទា ំងនះ ចញពីក ុមហ៊ុនដលធ្វ ើសកម្ម ភា ពរា លដា លសា រធា តុពុល។

ជា ញឹកញា ប់ ក់ចំណូលទា ំងនះមា នទំហំធំណា ស់ គឺអា ច ប់ ន់នឹងគា ំ នូវកា រអនុវត្ត កប យ

សុវត្ថ ិភា ព មទា ំងកា រកា រពា រសុខភា ព ជា ជន។

ជា ទូ ជា ជនដលរង ះបំផុតពីកា របំពុលរបស់ឧស ហកម្ម គឺកម្ម ករ ក្ន ុងឧស ហកម្ម ះ។

អ្ន កដលរង ះផ្សងទៀត គឺអ្ន កដលរស់ ក្បរៗ និងមិនអា ចផា ស់ទីលំ កន្ល ងដលមិនសូវពុល

បា ន។ ប សុខភា ពជា ើនពីសា រធា តុពុល គឺមិនអា ចព បា លសះស្បើយទ(មើលជំពូក16)។ ដូច្ន ះ

ហើយ ះបីអ្ន កខ្ល ះអា ចចំណា យលើកា រព បា លថ្ល ៗ ក៏ យ(ហើយពួកយើងភា គ ើនមិនអា ច)

ជា រឿយៗ ះថា ក់មកលើសុខភា ពយើង គឺស្ថ ិត ជា អចិ ្ត យ៍។ ដំ ះ យពិត កដគឺ ូវ

ហា មឃា ត ់កា រ ើ ស់សមា រៈដលពុលយា៉ ងខា ំង និង ប់ ងយា៉ ងតឹងរឹងលើកា រ ើ ស់សា រធា តុពុល

ដលចា ំបា ច់ និងមិនមា នមធ បា យជំនួសដលមា នសុវត្ថ ិភា ពជា ង។

ឧស ហកម្ម ទា ំងឡា យ ូវតបង់ថ្ល លើកា រចំណា យស ប់មធ បា យជំនួសដលមា នសុវត្ថ ិភា ពជា ង និងកា រកា រពា រល្អ សើរចំ ះកម្ម ករ សហគមន៍ និងអ្ន ក ី ស់ ប់ទីកន្ល ង។

វដ្ត នផលិតកម្ម និងកា កសំណល់ពុល ះបីឧស ហកម្ម ទទួលខុស ូវលើកា រផលិតនិង ើ ស់សា រធា តុគីមីពុលនិងកា កសំណល់ពុលក៏ យ

យើង ប់គា មិនថា រស់ ក្ន ុងភូមិតូចមួយឬ ទីក ុងធំទ សុទ្ធ តរងផលប៉ះពា ល់ពីវដ្ត សកលនផលិតកម្ម

និងកា កសំណល់។ មិនថា វា ជា ថង់បា ស្ទ ិកដល ូវបា ន ើ ស់ យមនុស្សទូទា ំងពិភព ក(មើលទំព័រ

389) ឬវា ជា កា កសំណល់ពុលនិងមធ បា យផលិតកម្ម ដល ូវបា នផលិតជា កុំព្យូទ័រ រថយន្ត ឬទូរស័ព្ទ ទ,

យើង ប់គា សុទ្ធ តមា នទំនា ក់ទំនងជា មួយវដ្ត សកលមួយនកា រផលិតសា រធា តុពុលនិងកា កសំណល់ពុល។

កា រចំណា យដលមើលមិនឃើញ និងអ្ន កដលបង់ថ្ល ទា ងំនះ 453

កា រផលិតអគ្គ ិសនី - និងកា កសំណល់ពុល

ជា ជនរងផលប៉ះពា ល់ពី ប់ជំហា នទា ំងអស់នវដ្ត ផលិតកម្ម និងកា កសំណល់។ ហើយ ជំហា ននីមួយៗ ជា ជនរងផលប៉ះពា ល់ពី ប់ជំហា នទា ំងអស់នវដ្ត ផលិតកម្ម និងកា កសំណល់។ ហើយ ជំហា ននីមួយៗ ជា ជនអា ច ធ្វ ើកា រដើម្បីបងា្ក រនិងកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់។ ជា ជនអា ច ធ្វ ើកា រដើម្បីបងា្ក រនិងកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់។

ភពញឹកញា ប់មួយចំនួននកា របំពុលពីឧស ហកម្ម ងចក ស្ល ងកា ត និង ងចក ថា មពលអគ្គ ិសនី ងចក ស្ល ងកា ត និង ងចក ថា មពលអគ្គ ិសនី បំពុលដល់ខ្យល់ ទឹក និងដី យសា រសា រធា តុគីមីនិង

ហៈធ្ង ន់។ស ប់ព័ត៌មា នបន្ថ មអំពី ងចក ស្ល ងកា ត សូមមើលទំព័រ513។

ច ្ក នរំលា យច ្ក នរំលា យ ប ្ច ញ ហៈធ្ង ន់ ដូចជា បា រតនិងសំណ(មើលទំព័រ338និង357) និងសា រធា តុពុល ដូចជា

ឌីអុកសា ំង(មើលទំព័រ341)។

ងចក ងចក ប់ ភទសុទ្ធ តអា ចបង្ក កា របំពុល ប៉ុន្ត គអា ចកលម្អ សុវត្ថ ិភា ពរបស់ខ្ល ួន យ ើ ស់

មធ បា យ ផលិតកម្ម សា ត(មើលទំព័រ458)។

រ ្ខ កា កសំណល់ឧស ហកម្ម រ ្ខ កា កសំណល់ឧស ហកម្ម ធា យសា រធា តុគីមី ប ក្ន ុងដីនិងទឹកក មដី បណា្ខ លឲ្យមា នប

សុខភា ពធ្ង ន់ធ្ង ររយៈពលយូរឆា ំ។

ឡដុតសំរា មឡដុតសំរា មប ្ច ញសា រធា តុគីមីពុល ក្ន ុងខ្យល់ ទឹក និងដី(មើលទំព័រ423)។

ឧស ហកម្ម ង់ យតូច ឧស ហកម្ម ង់ យតូច ដូចជា ងចក កច្ន ស្បក ងចក ប ហៈ ងចក កា ត់ដរ និង

ងចក ថ្ម ពិល អា ចបង្ក កា របំពុលនិងប សុខភា ពធ្ង ន់ធ្ង រទា ំងចំ ះកម្ម ករនិង ជា ជនរស់ ក្បរ

(មើលទំព័រ459 464)។

មូលដា ន ធា និងតំបន់ស ្គ ម មូលដា ន ធា និងតំបន់ស ្គ ម បង្ក កា របំពុលខា ំងក លង ចា ប់ពីកា រភា យកា ំរស្ម ី ដល់ឌីអុកសា ំង, និង

បន្សល់ នូវកា កសំណល់ ះថា ក់ដលអា ចស្ថ ិត ជា ើនជំនា ន់ក យៗទៀត។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល454

កា របំពុលខ្យល់ខ្យល់ ូវបា នបំពុល ពលវា ប៉ះពា ល់នឹងភា ពកខ្វ ក់នឧស្ម ័នពុល និងភា គល្អ ិតតូចៗ។ កា របំពុលខ្យល់

ភា គ ើន ូវបា នបង្ក ឡើង យកា រដុតឥន្ធ នៈហ្វ ូសុីលឥន្ធ នៈហ្វ ូសុីល( ង ធ្យូង មា៉ ស៊ូត សា ំង) ដើម្បីដំណើរកា រមា៉ សុីន

ងចក និង ងចក ថា មពល(មើលទំព័រ526)។ ខ្យល់និងភ្ល ៀងអា ចនា ំយកកា របំពុលខ្យល់ កា ន់កន្ល ង

ឆា យៗពីកន្ល ងដលវា កើតឡើង។ បបនះបណា្ខ លឲ្យមា នប សុខភា ពដល់ ជា ជន ប់ទីកន្ល ង។

ជា ទូ កា របំពុលខ្យល់មា នសភា ពធ្ង ន់ធ្ង រ ក្ន ុងទីក ុង តំបន់ឧស ហកម្ម តំបន់ទំនា បឬតំបន់ដល ម

ព័ទ្ធ យភ្ន ំ និងកន្ល ងដលមា នខ្យល់បក់មិនបា នល្អ ។

កា របំពុលខ្យល់អា ចផ្ទ ុក ហៈធ្ង ន់ ដូចជា បា រត និងសំណ(មើលទំព័រ337 340 និង368 370),

សា រធា តុសរីរា ង្គ ពុលអូសបនា យ(POPs)(មើលទំព័រ340), និងសា រធា តុគីមីពុលដទទៀតដូចជា ស៊ុលហ្វ ័រ

ឌីអុកសុីត(sulfur dioxide)។

សិនបើអ្ន កកំពុងតា មដា នកា របំពុលខ្យល់ក្ន ុងសហគមន៍ ជា កា រសំខា ន់អ្ន កគួរដឹងថា សា រធា តុគីមី

ណា ខ្ល ះដលមា ន ក្ន ុងខ្យល់។ ប៉ុន្ត ូវចា ំថា កា រដឹងពីរបៀបកា រពា រខ្ល ួនអ្ន កនិងសហគមន៍អ្ន កពី ះថា ក់

នកា របំពុលខ្យល់ គឺសំខា ន់ជា ងកា រដឹងថា អ្វ ីពិត កដដលស្ថ ិត ក្ន ុងខ្យល់។

កា របំពុលខ្យល់បណា្ខ លឲ្យមា នប សុខភា ពធ្ង ន់ធ្ង រ ដូចជា ជំងឺមហា រីក និងជំងឺផ្ល ូវដង្ហ ើមជា ើន

(មើលទំព័រ327 331)។ កា របំពុលខ្យល់បណា្ខ លឲ្យមា នភ្ល ៀងអា សុីតដលបំផា ញ ឈើ ភពទឹក និង

សំណង់អា គា រ ក៏ដូចជា សួតរបស់យើងផងដរ។ ម ៉ ងទៀត កា របំពុលខ្យល់គឺជា មូលហតុចម្បងមួយនកា រ

ឡើងក ផនដី(មើលទំព័រ33)។

កា របំពុលខ្យល់ 455

កា រតា មដា នកា របំពុលខ្យល់ កា រតា មដា នកា របំពុលខ្យល់ គឺជា មធ បា យមួយដល ូវបា ន ើ ស់ យសហគមន៍ ក្ន ុងអំឡុង

យុទ្ធ នា កា រ ឆា ំងនឹងកា របំពុលរបស់ក ុមហ៊ុនឬឧស ហកម្ម ។ កា រតា មដា ននះអនុ ្ញ តឲ្យ ជា ជន

ជា ើនចូលរួមក្ន ុងយុទ្ធ នា កា រ ក៏ដូចជា កា របង្ក ើតភស្ត ុតា ងដើម្បីដា ក់សមា ធលើក ុមហ៊ុនឬឧស ហកម្ម ឲ្យ

បញ្ឈប់កា របំពុល។

កា រតា មដា ន ឬកា រ ួតពិនិត្យកា របំពុលខ្យល់ ចា ប់ផ្ត ើមពីគំនិតសា មញ្ញ ៗ របស់អ្ន ក។ ដើម្បីដឹងថា កា រ

បំពុល ខ្យល់ផ្ត ល់ផលប៉ះពា ល់អ្វ ីខ្ល ះលើសហគមន៍របស់អ្ន ក ចូរសុំឲ្យ ជា ជនកត់ អំពីអ្វ ីដលពួកគធុំក្ល ិន

មើលឃើញ សា ប់ឮ ភ្ល ក់រសជា តិ ឬមា នអា រម្ម ណ៍ដឹង។ កា លណា ជា ជនធ្វ ើបបនះកា ន់ត ើន ះ

សហគមន៍ នឹងមា នឱកា សល្អ សើរក្ន ុងកា រកំណត់អំពីកា របំពុលនិងបញ្ឈប់វា ។

មធ្ បា យកងពលធុងទឹក សហគមន៍ខ្ល ះតា មដា នខ្យល់ យ ើ ស់មធ បា យសា មញ្ញ

និងចំណា យតិចមួយ ថា "កងពលធុងទឹក"។ ធុងទឹកបា ស្ទ ិក

មួយចំណុះ៥ហា្ក ឡុង ដលមា នសន្ទ ះស្ន ប់មួយ និងថង់ពិសសមួយ

ូវបា ន ើ ស់ស ប់ដា ក់គំរូខ្យល់។ ពលបើកសន្ទ ះស្ន ប់ក្ន ុង

ពលមា នកា រប ្ច ញសា រធា តុពុល ឬ ពលណា ដលខ្យល់

ហា ក់ដូចជា មា នភា ពពុលខា ំង, ះបរិមា ណខ្យល់បន្ត ិចបន្ត ួចនឹង

ូវបា ន ូបចូល ក្ន ុងថង់។ បនា ប់មកគយកថង់ ះចញពីធុង

រួច បញ្ជ ូន មន្ទ ីរពិ ធន៍ដើម្បីស្វ ងរកថា តើវា មា នសា រធា តុគីមី

អ្វ ីខ្ល ះ។ (មើលផ្ន កធនធា ន)។

កា រយកគំរូខ្យល់ ធ្វ ើតស្ត ៍ មន្ទ ីរពិ ធន៍ គឺជា ផ្ន កដលចំណា យ ើនបំផុត ក្ន ុងមធ បា យ

កងពលធុងទឹក។ ទសភា គ ើនមិនមា នមន្ទ ីរពិ ធន៍របស់ខ្ល ួនដលអា ច(ឬនឹង)ធ្វ ើតស្ត ៍គំរូខ្យល់យា៉ ង

ឹម ូវទ ដូច្ន ះពួកគអា ច ូវបញ្ជ ូន ទសអឺរ៉ុបឬសហរដ្ឋ អា មរិក។ សហគមន៍ខ្ល ះរអងា្គ ស ក់

ដើម្បី បង្ក ើតមធ បា យកងពលធុងទឹក យកា រ មូលតា មផ្ទ ះ ឬកា រ រព្ធ ពិធីរា ំ ៀង ឬកា រជួប ជុំ

តា មផ្ទ ះ។

សហគមន៍ជា ើន ើ ស់មធ បា យកងពលធុងទឹក ជា មួយនឹងសហគមន៍ដទទៀតដលរៀបចំ

សកម្ម ភា ព ដូចជា កា រធ្វ ើបទសមា សន៍និងកា រស្ទ ង់មតិ។ ពួកគក៏រា យកា រណ៍ពីកា រប ្ច ញសា រធា តុពុល ឲ្យ

ព័ន្ធ ផ្សព្វ ផ យនិងរដា ភិបា លផងដរ និងព យា មបង្ខ ំ ងចក ស្ល ងកា តនិងឧស ហកម្ម បំពុលដទ

ទៀត ឲ្យ ើ ស់ឧកបរណ៍ដលមា នសុវត្ថ ិភា ព សើរ និងកា ត់បន្ថ យកា របំភា យ។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល456

មធ បា យកងពលធុងទឹកនក មុ "កា រងា រមូលដា ន"ទីក ុងឌូបា ន ន ទសអា ្រ ហ្វ ិកខា ងត្បូង គឺជា ទីក ុងដល មព័ទ្ធ យ ងចក ស្ល ងកា ត និង បំពង់បង្ហ ូរ ង, ងចក គីមី, ងចក វា យនភណ និងក ដា ស, និងរ ្ខ សំរា មពុល។ រៀងរា ល់ ថ្ង ជា ជនក្ន ុងក ុងឌូបា ន ឈមនឹងកា របំពុលខ្យល់ក ិតខ្ព ស់ កា របំពុលទឹក និងប សុខភា ព

ប ់បបយា៉ ងដលបណា្ខ លមកពីកា រ ឈមជា ចា ំនឹងសា រធា តុគីមីពុល។ ឧប្បត្ត ិហតុ ឧស ហកម្ម កា រធា យអា ងស្ត ុក និងកា រធា យបំពង់ ង កើតឡើងជា ញឹកញា ប់ ដលបណា្ខ លឲ្យមា ន ភ្ល ើងឆះ និងបំផា ញដីល យខ ច់ និង ភពទឹកក្ន ុងដី។

ឆា ំ១៩៩៩ ក ុមមួយ ថា "កា រងា រមូលដា ន" ូវបា នបង្ក ើតឡើងដើម្បីជួយ ជា ជនក្ន ុងក ុងឌូបា នឲ្យតា មដា នកា របំពុលខ្យល់។ សហគមន៍បា ន ើមធ បា យកងពលធុងទឹក ដើម្បីធ្វ ើតស្ត ៍ខ្យល់ ពលណា មា នកា រឆា បឆះឧស្ម ័ន កា រផ្ទ ុះ ឬកា រសា យភា យសា រធា តុពុល។ បនា ប់មកពួកគផ្ញ ើថង់ដលពញ យខ្យល់ពុលនះ កា ន់មន្ទ ីរពិ ធន៍មួយ ក្ន ុងសហរដ្ឋ អា មរិកដើម្បី ធ្វ ើតស្ត ៍។

កា រធ្វ ើតស្ត ៍ មន្ទ ីរពិ ធន៍បា នរកឃើញសា រធា តុពុលក ិតខ្ព ស់ ដូចជា ស៊ុលហ្វ ័រឌីអុកសុីត (sulfur dioxide) នី ូហ្សនអុកសុីត(nitrogen oxide) និងបង់ហ្សន(benzene)។ លទ្ធ ផល តស្ត ៍ នគំរូខ្យល់ដល មូលមកតំបន់ក្បរសា លា រៀន បា នបងា ញថា កុមា របា ន ឈមនឹងកា រ បំពុល ក្ន ុងក ិតខ្ព ស់មួយដលដូចគា នឹងកា រឈរពញមួយថ្ង រៀងរា លថ្ង លើមហា វិថីដ៏ កុះករ។

សកម្ម ជនទា ំងឡា យបា នបងា ញលទ្ធ ផលតស្ត ៍នះ ឲ្យ រដា ភិបា ល និងឧស ហកម្ម ពុលទា ំងឡា យ ហើយថមទា ំង កា ស

តា មវិទ្យុ កា សត និងតា មកន្ល ងផ្សងៗក្ន ុងសហគមន៍។ ក ុមហ៊ុន ងរដ្ឋ មួយបា ននិយា យថា តស្ត ៍នះគា នភា ពសុក ិតទ ហើយក៏បា ន

យកគំរូខ្យល់មកពិនិត្យ យខ្ល ួនឯង។ ប៉ុន្ត លទ្ធ ផលតស្ត ៍របស់ពួកគបងា ញថា មា នក ិតជា តិពុលរឹតតខ្ព ស់ ទៀត!

មធ បា យកងពលធុងទឹក បា នជួយបង្ក ើតចលនា មួយ ទូទា ំង ទស ដើម្បី ឆា ំងនឹងកា រ បំពុល ក្ន ុង ទសអា ្រ ហ្វ ិកខា ងត្បូង។ យមា នសមា ធកា ន់តខា ំងឡើងៗពីចលនា យុត្ត ិធម៌បរិសា ន រដា ភិបា លក៏បា នអនុម័តច ប់នគុណភា ពខ្យល់ ឆា ំ២០០៤។ ទីក ុងឌូបា នក៏បា នដំឡើង ព័ន្ធ តា មដា នខ្យល់របស់ខ្ល ួន។ ចា ប់ពីពល ះមក កា របំពុលខ្យល់ ូវបា នឃើញថា មា នកា រធា ក់ចុះគួរ ឲ្យកត់សមា្គ ល់។

មធ បា យកងពលធុងទឹក បា នជួយសមា ជិកសហគមន៍ឲ្យមា នអា រម្ម ណ៍រឹងមា ំ កា ហា ន និង ហា៊ ន តស៊ូជា មួយឧស ហកម្ម ពុលទា ំងឡា យ។ ជា មួយនឹងសចក្ត ីជឿជា ក់ខ្ព ស់ ពួកគបា នបង្ខ ំ រដា ភិបា ល ឲ្យសា ប់ បល់របស់ពួកគ។

មា នប បំពុលយា៉ ងធ្ង ន់ធ្ង រមួយទៀត ក្ន ុង ទសអា ្រ ហ្វ ិកខា ងត្បូង។ យសា រ ងចក គីមី ងចក ស្ល ងកា ត និងបំពង់ ង មា នសភា ពចា ស់ ពួកគ ឈម ះថា ក់ខ្ព ស់នឧប្បត្ត ិហតុនា នា ដលអា ចកើតឡើង។ ប៉ុន្ត តា មរយៈកា ររួមបញ្ច ូលគា រវា ងកា ររៀបចំសហគមន៍យា៉ ង រឹងមា ំ ជា មួយនឹងឧបករណ៍ស ប់ មូលគំរូនភា ពបំពុល, ជា ជននក ុងឌូបា ន បា នធ្វ ើឲ្យខ្ល ួនគមា នសុវត្ថ ិភា ព សើរ។ ហើយពួកគបា នបងា ញ ជា ជនដទទៀត ក្ន ុង ទសនិងទូទា ំងពិភព

ក ថា ជា ជនអា ចធ្វ ើឲ្យឧស ហកម្ម និងរដា ភិបា លទទួលខុស ូវលើកា របំពុលរបស់ខ្ល ួន។

កា របំពុលខ្យល់ 457

ពលមា នកា រប ្ច ញសា រធា តុពុល ងចក គីមី ងចក ស្ល ងកា ត និង ងចក ដទទៀត អា ចមា នឧប្បត្ត ិហតុផ្សងៗដលធ្វ ើឲ្យប ្ច ញ

សា រធា តុគីមីពុលយា៉ ង ើនក្ន ុងពលភា មៗ។ ម ៉ ងទៀត ក្ន ុង"កា រថទា ំជា ចា ំ" ងចក ស្ល ងកា ត

ក៏ប ្ច ញឧស្ម ័នពុលផងដរ។ កា រប ្ច ញសា រធា តុពុលអា ចមើល ដូចជា ដុំពពកផ្សងឬភ្ល ើងយា៉ ងធំ ឬ

មា ន ក្ល ិនឆួលភា មៗ។ បបនះគួរឲ្យរន្ធ ត់ណា ស់។ វា ក៏អា ចធ្វ ើឲ្យសា ប់ដរ។

ក្ន ុងរយៈពលខ្ល ី ជា ជនអា ចអនុវត្ត ជំហា នមួយចំនួនក្ន ុងពលនិងក យពលមា នកា រប ្ច ញ

សា រធា តុពុល និងកា រកំពប់គីមីមួយលើកៗ ដើម្បីកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់(មើលសចក្ត ីបន្ថ ម ក)។ ក្ន ុង

រយៈពលវង សហគមន៍ ូវរៀបចំសកម្ម ភា ពផ្សងៗដើម្បីដា ក់សមា ធលើឧស ហកម្ម និងរដា ភិបា ល

ឲ្យអនុវត្ត បទប សុវត្ថ ិភា ព។

ក្ន ុងព្លប ្ច ្ញសា រធា តុពុល ៈអា ័យលើសា នភា ព និងភា ពរហ័សរហួន • របស អ្ន ក ជួនកា លអ្ន ក ន់ត ក្ន ុងផ្ទ ះ

គឺមា ន សុវត្ថ ិភា ព។ ក្ន ុងសា នភា ពខ្ល ះទៀត

អ្ន ក ូវរត់ ចញពីតំបន់ ះឲ្យឆា ប់បំផុត

ទើបមា ន សុវត្ថ ិភា ព។ កា របណ្ណ ុះបណា្ខ ល

និងផនកា រភា ព អា សន្ន ក្ន ុងសហគមន៍ នឹង

ជួយអ្ន កឲ្យដឹងថា ពលណា គួរ ក្ន ុងផ្ទ ះ

និងពលណា គួរចញ ពីផ្ទ ះ។

កត់ ហតុកា រណ៍មួយចំនួន។ កត់ចំណា ំ • ពលវលា នកា រប ្ច ញ និងរយៈពលន កា រ

ប ្ច ញ។ ដូចគា ដរ គួរកត់ចំណា ំលើក្ល ិន

គំហុើញ សំឡង និង តិកម្ម រា ងកា យផ្សងៗ

(អា រម្ម ណ៍ក្ន ុងខ្ល ួន)ដលចម្ល កៗ មទា ំង

តិកម្ម ន ជា ជនដទនិងសត្វ ដល

ជុំវិញ អ្ន ក។ ព័ត៌មា នទា ំងនះអា ចមា នសា រ

សំខា ន់ ពលក យ ក្ន ុងពលធ្វ ើ

សកម្ម ភា ព សហគមន៍។

ថតរូបភា ពនិងរូបវីដអូ សិនបើអា ចថត • យ សុវត្ថ ិភា ព។ អ្ន កអា ច ើ ស់វា

ពល ក យ ក្ន ុងតុលា កា រឬយុទ្ធ នា កា រ

ផ្សងៗ។

កា រគូសចំណា ំ លើ តិទិន គឺជា វិធីដ៏ល្អ មួយ កា រគូសចំណា ំ លើ តិទិន គឺជា វិធីដ៏ល្អ មួយ ក្ន ុងកា រកត់ អំពីកា រ ប ្ច ញសា រធា តុពុល។ក្ន ុងកា រកត់ អំពីកា រ ប ្ច ញសា រធា តុពុល។

ក្ យព្លប ្ច ្ញសា រធា តុពុល ៈ សិនបើ ជា ជនបា ន ឈមនឹង •

សា រធា តុ គីមី ជួយនា ំពួកគឲ្យ គ្ល ីនិក

ឬមន្ទ ីរពទ្យភា មៗ។

ទា ក់ទងអា ជា ធរនិង ព័ន្ធ ផ្សព្វ ផ យដើម្បី• រា យកា រណ៍ពីអ្វ ីដលបា នកើតឡើង។

រៀបចំកា រ ជុំមួយដើម្បី ប់មនុស្សទា ំង• អស់គា ក្ន ុងសហគមន៍ឲ្យដឹងថា មា នអ្វ ី

កើតឡើង រួចរៀបចំកា រឆ្ល ើយតបរបស់

សហគមន៍។

លើកទឹកចិត្ត សមា ជិកសហគមន៍ឲ្យចក • រំលក បទពិ ធន៍និងអា រម្ម ណ៍ របស់

ខ្ល ួន។ បបនះនឹងជួយ ជា ជនឲ្យងើប

ចញពី ឹត្ត ិកា រណ៍ ះ មទា ំងបង្ក ើត

សា មគ្គ ីភា ពក្ន ុងសហគមន៍។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល458

ផលិតកម្ម សា តបច្ច កវិទ និងមធ បា យផ្សងៗ កើតឡើងដើម្បីផលិតនិងលក់ផលិតផល យមិនបង្ក កា របំពុលឬ

កា កសំណល់ពុលទ។ ផលិតកម្ម សា តផលិតកម្ម សា ត កា រពា រសុខភា ពរបស់ ជា ជន និងសុខភា ពរបស់បរិសា ន។

តើ ងចក្ ក្ ដា ស ្ ើ ្ ស់ផលិតកម្ម សា តយ៉ា ងដូចម្ត ្ច

ងចក ក ដា ស ើ ស់ដើមឈើ ទឹក អគ្គ ិសនី និងសា រធា តុគីមី ដូចជា ក្ល រីន ជា ដើម។ ងចក ក ដា ស

ដលមា នផលិតកម្ម សា ត កា ត់បន្ថ យកា របំពុលតា មរយៈកា រ ើ ស់ ៈ

ក ដា សដលភា គ ើនជា ក ដា សស ប់កច្ន ឡើងវិញ និងដើមឈើមកពី ឈើដលបា ន • ប់ ងយា៉ ងមា នចិរភា ព។

ភពថា មពលដលអា ចធ្វ ើថ្ម ីវិញបា ន (ដូចជា ពន្ល ឺថ្ង ឬថា មពលខ្យល់) ជា ជា ងអគ្គ ិសនីពី • ឥន្ធ នៈហ្វ ូសុីល ដូចជា ង ឬធ្យូង។

មិន ើ ស់សា រធា តុក្ល រីន ឬសា រធា តុគីមីពុលដទទៀត។• ទឹកតិចបំផុតតា មដលអា ច។ ទឹក ូវបា ន ើ ស់ឡើងវិញជា ើនដង បនា ប់មក ូវបា នរមា ប់ • ម គមុន នឹង ល ក្ន ុងបរិសា នវិញ។

ឧស ហកម្ម ភា គ ើន អា ច ើ ស់ដំណើរកា រផលិតកម្ម សា តបា ន។ ក ចញពី ងចក អា ច ូវបា ន

ើស ប់ផលិតអគ្គ ិសនី ហើយជា ញឹកញា ប់ កា កសំណល់ផលិតផលអា ច ូវបា ន ើជា សមា រៈ ក្ន ុង

ផលិតផលផ្សងទៀត។ ផលិតកម្ម សា ត អា ចកា ត់បន្ថ យកា កសំណល់ស្ទ ើរតគា នសល់ឡើយ។ ហើយ

យសា រផលិតកម្ម សា ត ើ ស់សមា រៈនិងថា មពលឡើងវិញ ដូច្ន ះវា ក៏សន្សំសំច ក់ផងដរ។

ប៉ុន្ត យហតុតក ុមហ៊ុនមិនចំណា យលើកា រសមា ត ឬលើកា របងា្ក រកា របំពុលនិង ះថា ក់ដល

គបង្ក ឡើងទ ដូច្ន ះជា ទូ ពួកគ ូវបា នបង្ខ ំឲ្យផា ស់ប្ត ូរ ើ ស់មធ បា យផលិតកម្ម សា តវិញ

យសា រ មា នសមា ធពី ជា ជន ឬបទប របស់រដា ភិបា ល។

ថា មពល ខ្យល់ដល ថា មពល ខ្យល់ដល អា ចបង្ក ើតថ្ម ីបា នអា ចបង្ក ើតថ្ម ីបា ន

ក ដា សដលបា នក ដា សដលបា នផលិតរួចផលិតរួច ងចក ក ដា ស ងចក ក ដា ស

ដើមឈើនិង ឈ ើ ដើមឈើនិង ឈ ើ ដល ូវ បា ន ប់ ង ដល ូវ បា ន ប់ ង

កប យចិរភា ព កប យចិរភា ពទឹក ូវបា ន ើ ឡើង វិញ ទឹក ូវបា ន ើ ឡើង វិញ

និងរមា ប់ម គមុន និងរមា ប់ម គមុន នឹងប ្ច ញ លនឹងប ្ច ញ ល

ក ដា ស ដលបា ន ក ដា ស ដលបា ន កច្ន ឡើងវិញកច្ន ឡើងវិញ

ក និងចំហា យ ូវបា ន មូល ក និងចំហា យ ូវបា ន មូល កច្ន និង ើ ស់ គឺមិន ូវបា ន កច្ន និង ើ ស់ គឺមិន ូវបា ន ប ្ច ញ ក្ន ុងខ្យល់ទប ្ច ញ ក្ន ុងខ្យល់ទ

ផលិតកម្ម សា ត 459

កា រលើកកម្ព ស់ក ុមហ៊ុនពា ណិជ្ជ កម្ម សា ត ពលមា ស់ក ុមហ៊ុននិងកម្ម ករ យល់អំពី ះថា ក់នសា រធា តុគីមីនិងកា កសំណល់ឧស ហកម្ម មកលើ

មនុស្ស ប់គា ក្ន ុងសហគមន៍ ជា ទូ ពួកគមា នឆន្ទ ៈនឹងធ្វ ើកា រផា ស់ប្ត ូរនូវសមា រៈនិងមធ បា យផលិត

កម្ម ដើម្បីកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់។ ះជា យា៉ ងនះក្ត ី ជួនកា លយើងចា ំបា ច់ ូវដា ក់សមា ធលើពួកគ យ

ទា ំង វិធីវិជ្ជ មា ននិងអវិជ្ជ មា ន ដើម្បីស ចឲ្យបា នកា រផា ស់ប្ត ូរនា នា ដលនឹងផ្ត ល់ផល ជន៍ដល់សុខភា ព

សហគមន៍។ មា នវិធីផ្សងៗដើម្បីដា ក់សមា ធលើក ុមហ៊ុនឲ្យ ើសរីសយកមធ បា យផលិតកម្ម សា តវិញ។

រដា ភិបា លអា ច ៈរដា ភិបា លអា ច ៈ ហា មឃា ត់ឬដា ក់ក ិតលើកា រ ើ ស់សា រធា តុគីមីពុល និងដំណើរកា រផលិតកម្ម

ដល ះថា ក់, ផ្ត ល់មូលនិធិដល់ក ុមហ៊ុនដើម្បីឲ្យពួកគផា ស់ប្ត ូរ ើ ស់មធ បា យផលិតកម្ម សា ត,

យកពន្ធ ទា បចំ ះក ុមហ៊ុនដល ើ ស់ផលិតកម្ម សា ត, និងយកពន្ធ ខ្ព ស់ចំ ះក ុមហ៊ុនដល ើ ស់

មធ បា យ ះថា ក់។

ជា ជនអា ច ៈ ជា ជនអា ច ៈ អប់រំខ្ល ួនឯង មា ស់ក ុមហ៊ុន

និង កម្ម ករ អំពី ះថា ក់នសា រធា តុពុល និងពី

ផល ជន៍ នមធ បា យផលិតកម្ម សា ត,

ធ្វ ើពហិកា មិនទិញផលិតផលដលផលិតឬលក់

យក ុមហ៊ុនដលបំពុល, ប់អ្ន កដទអំពី

ផលិតផលដលមិនពុល ដលអា ច ើជំនួស

ផលិតផលពុលបា ន, ើ ស់ ព័ន្ធ ផ្សព្វ ផ យ

ដើម្បី បកអា ក តសា រជីវកម្ម ដលបំពុល និងលើក

សរសើរ ពី គជ័យនក ុមហ៊ុនដលមិនបំពុល

និងដលមា នចិរភា ព។

កម្ម ករអា ច ៈកម្ម ករអា ច ៈ រៀននិងអនុវត្ត តា មច ប់ស្ត ីពីកា ររៀបចំសា រធា តុពុល កប យសុវត្ថ ិភា ព, និងសរសរ

ក្ន ុងកុង សហជីពរបស់ខ្ល ួនអំពីកា រកា រពា រកម្ម ករនិងសហគមន៍ ទប់ទល់នឹងសា រធា តុពុល។

ពា ណិជ្ជ កម្ម សា តតូចតា ចជួនកា ល មា ស់ពា ណិជ្ជ កម្ម តូចតា ចមិនយល់ច ស់ពី ះថា ក់ដលអា ចបង្ក ឡើង យសា រធា តុពុលទ។

ពលពួកគនិងកម្ម កររបស់គ ើ ស់ រក ទុក និង ះ លសា រធា តុគីមីពុលតា មរបៀបដលគា ន

សុវត្ថ ិភា ព ជា ទូ ពួកគ ន់តព យា មសន្សំសំច ក់ ពលវលា និងពលកម្ម ប៉ុ ះ។ ចុងក យ

អ្ន កជំនួញ ជា ើនរស់ ក្ន ុងសហគមន៍តមួយដលពួកគកំពុងបំពុល ហើយអ្ន កទា ំងនះគឺជា មិត្ត ភក្ត ិ និង

អ្ន កជិត ខា ងន ជា ជនដលរងផលប៉ះពា ល់។ ឬមួយពួកគអា ចដឹងអំពីមធ បា យផលិតកម្ម សា ត ប៉ុន្ត មា ន

អា រម្ម ណ៍ថា គា នលទ្ធ ភា ពចំណា យលើកា រផា ស់ប្ត ូរទ។ ប៉ុន្ត ក្ន ុងពលខា ងមុខ កា រចំណា យលើកា រថទា ំ

សុខភា ពនកម្ម ករដលរបួស និងលើកា រសមា តបរិសា នក្ន ុងសហគមន៍ នឹងមា នតម្ល ើនជា ង ក់និងពល

វលា ដលពួកគសន្សំសំច ទៀត។

ពលពា ណិជ្ជ កម្ម តូចតា ច ផា ស់ប្ត ូរ អនុវត្ត ផលិតកម្ម សា ត ពួកគនឹងជួយសហគមន៍ទា ំងមូល

ហើយ អនា គតនពា ណិជ្ជ កម្ម របស់ពួកគ កា ន់តមា នចិរភា ព។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល460

កា រ លក់ថា ំពណ៌ថា ំ លក់ពណ៌ជា ើន ូវបា នផលិតពី ហៈធ្ង ន់ និងសា រធា តុគីមីពុលដទទៀត។ ជា ញឹកញា ប់

កា កសំណល់ចញ ពីកា រផលិតថា ំ លក់ពណ៌ ូវបា នចា ក់ចូលក្ន ុងផ្ល ូវទឹក ដលធ្វ ើឲ្យមា នសា រធា តុពុល

ដ៏ ះថា ក់ និងពិបា កសមា តណា ស់។

វិធីកា ត់បន្ថ យកា របំពុលពា ណិជ្ជ កម្ម តូចតា ចក្ន ុងផ្ន កឧស ហកម្ម ថា ំ លក់ពណ៌ អា ចកា ត់បន្ថ យកា កសំណល់ ះថា ក់ យ

អនុវត្ត តា មកា រណនា ំទា ំងនះ ៈ

ចៀសវា ងថា ំ លក់ពណ៌ដលពុលខា ំងបំផុត ដូចជា ថា ំ លក់ពណ៌Azo, និងរកមើលថា ំជំនួស • ផ្សងដលមា នសុវត្ថ ិភា ពជា ង។ ថា ំ លក់ពណ៌Azo ដល ូវបា នដឹងថា បណា្ខ លឲ្យមា នពិកា រភា ព

ពីកំណើត គឺ ូវបា ន ើ ស់ញឹកញា ប់ ក្ន ុងកា រ ះពុម្ព វា យនភណ ងចក ផលិតក ដា ស

ងចក ផលិតថា ំពទ្យ និងឧស ហកម្ម អា ហា រ។

ប់ ងបរិមា ណនសា រធា តុពុលដលបា ន ើ ស់។ • ើ ស់អនុផលពីថា ំ លក់ពណ៌ ធ្វ ើជា សមា រៈស ប់បង្ក ើតផលិតផលដទទៀត។ • ើ ស់ទឹកសមា តឡើងវិញ ដើម្បីបង្ក ើតថា ំ លក់ពណ៌បនា ប់ទៀត។• ើ ស់ទឹកសមា តដលបា ញ់ចញពីទុ យសមា ធខា ំង ដើម្បីកា ត់បន្ថ យបរិមា ណ •

ទឹកសំណល់។

បិទសា កស ្ញ និងរក ទុកសមា រៈពុល ក្ន ុងកន្ល ងសុវត្ថ ិភា ពដលស្ថ ិត ឆា យពីផ្ល ូវទឹក។ •

ងចក កច្ន ស្បក ងចក កច្ន ស្បក ើ ស់ទឹក អំបិល និងសា រធា តុគីមីពុល(ដូចជា ទ ង់ផ្សងៗនក ូមីញ៉ូម) ក្ន ុង

បរិមា ណយា៉ ង ើន ។ ចុងបញ្ច ប់នដំណើរកា រកច្ន ស្បក សា រធា តុគីមីទា ំងនះភា គ ើន ូវបា នចា ក់

ចូលក្ន ុងទន្ល និងផ្ល ូវទឹកដទទៀត។ ជា លទ្ធ ផល សហគមន៍ទា ំងឡា យដល ជុំវិញ ងចក កច្ន ស្បក

ើនតមា នទឹកផឹកដល ូវបា នបំពុលយា៉ ងខា ំង។

ក្ន ុងរយៈពលខ្ល ី សា រធា តុពុលទា ំងនះអា ចបណា្ខ លឲ្យមា នជំងឺរលា កទងសួត ជំងឺហឺត និងប ដង្ហ ើម

ផ្សង ទៀត។ ក្ន ុងរយៈពលវង កា រ ឈមជា បន្ត បនា ប់ អា ចបណា្ខ លឲ្យមា នពិកា រភា ពពីកំណើត និងជំងឺ

មហា រីក។

វិធីកា ត់បន្ថ យកា របំពុល ងចក កច្ន ស្បកខ្ល ះ ើ ស់មធ បា យផលិតកម្ម ដលមិនបំពុល ឬមិនសូវបំពុល។ មធ បា យ បុរា ណ

នកា រកច្ន ស្បក គឺគ ើ ស់ផ្ន កផ្សងៗរបស់សត្វ ស ប់កា ររមា ប់ស្បកដលមា នសុវត្ថ ិភា ព ជា ងនិង

សា តជា ង។ ចំ ះ ងចក កច្ន ស្បកដល ើ ស់ក ូមីញ៉ូម មា នវិធីកច្ន ក ូមីញ៉ូមឡើងវិញ ដូច្ន ះ វា ូវ

បា ន ើ ស់បន្ត ិចបន្ត ួច និងមិនសូវមា នកា កសំណល់ ើន។ បបនះកា ត់បន្ថ យទា ំងកា រ ចំណា យ និងកា រ

បំពុល។ ទឹកដល ើក្ន ុងកា ររមា ប់ស្បក អា ចកច្ន ើឡើងវិញបា ន ហើយទឹក កា កសំណល់អា ច ូវបា ន

រមា ប់ម គ ដើម្បីអា ចចា ក់វា ល យសុវត្ថ ិភា ព។

ផលិតកម្ម សា ត 461

ផលិតកម្ម សា ត ក្ន ងុ ងចក កច្ន ស្បកទីក ុងលីយ៉ន(Leon)ន ទសមុិកសុីកូ មា នភា ពល្បីល ញ យសា រស្បកជើង ស្បកគុណភា ពខ្ព ស់របស់ពួកគ។ ងចក កច្ន ស្បក ក្ន ុងទីក ុងលីយ៉ន គឺជា ពា ណិជ្ជ កម្ម តូចៗ ដលមា នសា រសំខា ន់ស ប់សដ្ឋ កិច្ច ក្ន ុងសហគមន៍។ ជា អកុសល

តិបត្ត ិកា រកច្ន ស្បក ធា ប់បា នចា ក់កា កសំណល់គីមីចូល ក្ន ុង ផ្ល ូវទឹក យ ផា ល់ ធ្វ ើឲ្យ ជា ជនជា ើនមា នជំងឺធ្ង ន់ធ្ង រ។

ើនឆា ំកន្ល ង ក ុងលីយ៉នបា នអនុម័តច ប់រឹតបន្ត ឹងកា របំពុល ប៉ុន្ត ងចក កច្ន ស្បក ទា ំង ះ សឹង តមិនដល រពម្ត ងណា ឡើយ។ មា ស់ ងចក ជា ើនគិតថា កា រកា ត់បន្ថ យកា រ បំពុល គឺ ូវ ចំណា យ ើនណា ស់ ហើយវា នឹងប៉ះពា ល់ដល់ពា ណិជ្ជ កម្ម របស់ពួកគ។

ះជា យា៉ ងនះក្ត ី ពលសត្វ សា បរា ប់ពា ន់ក លបា នសា ប់ យសា រកា របំពុល ទី ដីល យ ខ ច់ មួយក្បរក ុងលីយ៉ន, អង្គ កា រពា ណិជ្ជ កម្ម ក្ន ុងតំបន់ដលតំណា ងឲ្យ ងចក កច្ន ស្បក បា នចា ប ់ផ្ត ើម ស្វ ងរកវិធីកា ត់បន្ថ យកា របំពុល យមិនធ្វ ើឲ្យប៉ះពា ល់ដល់ពា ណិជ្ជ កម្ម របស់ ខ្ល ួន។ ពល ះ ពួកគ ក៏បា នស្វ ងយល់អំពីផលិតកម្ម សា ត។

ជា ើនឆា ំបនា ប់មកទៀត អង្គ កា រពា ណិជ្ជ កម្ម នះបា នជួយ ងចក កច្ន ស្បកឲ្យកា ត់បន្ថ យកា រ បំពុល ហើយ ងចក កច្ន ស្បកជា ើន បា នផា ស់ប្ត ូរកា រអនុវត្ត របស់ខ្ល ួន។ ពួកគធ្វ ើដូចនះគឺ មិនមន

ន់តចង់កា រពា រ ភពទឹកផឹក ឬសត្វ សា បប៉ុ ះទ។ ពួកគធ្វ ើនះក៏ យសា រមើល ឃើញថា ផលិតកម្ម សា តអា ចសន្សំសំច ក់ និងផលិតស្បកដលមា នគុណភា ពកា ន់តល្អ ។

ងចក កច្ន ស្បកទា ំងឡា យ ក្ន ុងបណា្ខ ទសអា ្រ ហ្វ ិកនិងអា សុី បា នធ្វ ើកា រងា រជា មួយ អង្គ កា រ អភិវឌ្ឍន៍ឧស ហកម្ម នអង្គ កា រសហ ជា ជា តិ(UNIDO) ដើម្បីស្វ ងរកវិធីផ្សងៗក្ន ុងកា រ កច្ន និង

ើ ស់ ឡើងវិញនូវសា រធា តុគីមីដលបា ន ើ ស់ ក្ន ុងកា រសមា ប់ស្បក។ គ ង ផលិតកម្ម សា ត នអង្គ កា រ UNIDO បា នបងា ញថា ជា ងពា ក់កណា្ខ លនកា របំពុលដលចញពី ងចក កច្ន ស្បក អា ច

ូវ បា នកា ត់បន្ថ យតា មរយៈកា រ ើ ស់ធនធា នធម្ម ជា តិយា៉ ងមា ន សិទ្ធ ភា ព និង យ ុង យ័ត្ន - ើ ស់ក្ន ុងបរិមា ណតិចជា ងមុន និង ើ យ ុង យ័ត្ន បំផុត។

ងចក កច្ន ស្បកក្ន ុងទីក ុងលីយ៉ន បា នរៀនតា មគ ងរបស់អង្គ កា រUNIDO ហើយបា ន ចា ប់ផ្ត ើម អនុវត្ត មធ បា យផលិតកម្ម សា ត។ ដំបូងពួកគ ើ ស់ដំណើរកា រថ្ម ីមួយដលធ្វ ើឲ្យ ក ូមីញ៉ូម ក្ន ុងទឹករមា ប់ស្បក ប៉ះពា ល់យា៉ ង ើនជា មួយនឹងស្បកសត្វ ហើយក ូមីញ៉ូមបន្ត ិចបន្ត ួច កា យ ជា កា កសំណល់។ បនា ប់មក អង់ហ្សុីម(ផលិតផលធម្ម ជា តិដលធ្វ ើឲ្យមា នកា រ ួលគីមី) បា ន ជំនួស សា រធា តុគីមី ពុលដល ើស ប់បន្ទ ន់ស្បកសត្វ ។ ងចក កច្ន ស្បកខ្ល ះដលផលិតស្បកគុណភា ពទា ប បា នចា ប់ផ្ត ើម ើ ស់របៀបសមា ប់ស្បកដល ើបន្ល ជា ជា ងកា រ ើ ក ូមីញ៉ូម ដូច្ន ះពួកគបា ន បំបា ត់ ល នូវផ្ន កមួយដលពុលជា ខា ំងនិងមា នតម្ល ខ្ព ស់ ក្ន ុង ដំណើរកា រកច្ន ស្បកនះ។

ងចក កច្ន ស្បកដលមិនអា ចរកមធ បា យជំនួសក ូមីញ៉ូមទ បា នចា ប់ផ្ត ើម ើ ស់វា ឡើងវិញ ជា ជា ងចា ក់វា លបនា ប់ពី ើតមួយលើក។ ដូចគា ដរចំ ះទឹកកខ្វ ក់ ងចក កច្ន ស្បក ខ្ល ះ បា នបង្ក ើត ព័ន្ធ រមា ប់ម គលើទឹកសំណល់ ដើម្បីសមា តវា និងកច្ន វា ស ប់ ើ ស់ឡើងវិញ ដល ចំណុចនះពួកគបា នកា រពា រនិងប ុង ភពទឹក។

បច្ច ុប្បន្ន កម្ម ករ ងចក កច្ន ស្បក ក ុងលីយ៉ន ដឹងអំពីផលិតកម្ម សា ត។ ពលអ្ន កសួរថា ហតុអ្វ ី ពួកគ ើ ស់មធ បា យថ្ម ីទា ំងនះ ពួកគអា ចនឹង ប់អ្ន កថា ដើម្បីកា រពា រ ភពទឹក។ ប៉ុន្ត ពួកគក៏នឹង ប់អ្ន កផងដរថា ឥឡូវនះពួកគផលិតស្បកដលមា នគុណភា ពកា ន់តខ្ព ស់ យ ចំណា យ តិចជា ងមុន ទៀត។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល462

បទពិ ធន៍នផលិតកម្ម សា ត ទសភា ព ស់ កា ល លើកំពូលភ្ន ំក្ន ុងរដ្ឋ សា ន់ហ្រ ្វ ាន់សុីស្ក ូ នសហរដ្ឋ អា មរិក ទា ក់ទា ញភ្ញ ៀវ ទសចរ មកពី ប់ទីកន្ល ងនពិភព ក។ ជនីយដា នតូចៗជា ើន ប ើអា ហា រយា៉ ង ើន ភទ ដល់ពួក ទសចរ។ ប៉ុន្ត ជា មួយនឹង ជនីយដា នជា ើន ងសំណល់ពីកា រចម្អ ិន បា នកា យ ជា ប មួយដលធ្វ ើឲ្យស្ទ ះលូបង្ហ ូរ និងធ្វ ើឲ្យទីក ុងចំណា យ ក់ យប នះ។ ក ុងទា មទា រ ជនីយដា ន ទា ំងអស់ឲ្យ

ើ ស់ "បំពង់ចា ប់ ង" ដើម្បីបងា្ក រវា កុំឲ្យចូលក្ន ុងលូបង្ហ ូរ ប៉ុន្ត កា រចា ក់ លនិងសមា តបំពង់ចា ប់ ង ូវចំណា យ ក់ ើន។ ពា ណិជ្ជ កម្ម តូចៗជា ើនដល ប់ ង យជនអ វសន៍ថ្ម ីៗ

មិនមា នចំណា យលើកា រសមា តនះទ។

គណៈកម្ម កា រផល ជន៍សា ធា រណៈ នរដ្ឋ សា ន់្រ ហា ន់សីុស្ក ូ ដលទទួលខុស ូវលើ ព័ន្ធ លូ ក្ន ុងទីក ុង បា នស ចចិត្ត ថា ជំនួសឲ្យកា រផា កពិន័យធ្ង ន់ធ្ង រលើ ជនីយដា នទា ំងឡា យដលមិនបា ន

ល ង សំណល់របស់ខ្ល ួន ឹម ូវ ពួកគបា នផ្ត ល់ជា ដំ ះ យមួយវិញ។ ពួកគនឹង មូល ង សំណល់ រួច ើវា ស ប់ដំណើរកា ររថយន្ត ក ុង!

ពលមា៉ សុីនមា៉ ស៊ូត ូវបា នបង្ក ើតឡើង វា ដុតឥន្ធ នៈ លៗដូចជា ងបន្ល ជា ដើម។ ប៉ុន្ត យសា រ ង មា នតម្ល ក និងសម្បូរ ហើយក ុមហ៊ុនដលផលិតវា មា នឥទ្ធ ិពលខា ំង ដូច្ន ះ មា៉ សុីន

មា៉ ស៊ូតក៏បា នចា ប់ផ្ត ើម ើ ស់ ង ។ ឥឡូវ យមា នប បំពុលធ្ង ន់ធ្ង រ និងកា រ ឡើងក ផនដី ដលបង្ក ឡើង យ ង ជា ជនកំពុង ឡប់ រក ងបន្ល ធ្វ ើជា ឥន្ធ នៈសា ត ហើយវា មិនថ្ល ដូច

ង ផង។

បនា ប់ពីកា រកច្ន បន្ត ិចបន្ត ួច មា៉ សុីនមា៉ ស៊ូតអា ច ើ ងបន្ល បា ន ឬគអា ច កា យ ងបន្ល ឲ្យ ជា " ងជីវៈ" ដលអា ច ើជា មួយមា៉ សុីនមា៉ ស៊ូត យមិនចា ំបា ច់កច្ន ។ កា រដុត ងជីវៈ កា ត់ បន្ថ យ កា របំពុលខ្យល់យា៉ ង ើនដលបង្ក ជំងឺហឺតនិងមហា រីក ហើយវា មិនបណា្ខ លឲ្យឡើងក ផនដីទ។ បើ ៀបធៀបជា មួយឥន្ធ នៈដទទៀត ដូចជា ឧស្ម ័នធម្ម ជា តិជា ដើម ងជីវក៏មា នតម្ល ក ជា ងដរ។

កា រផលិត ងជីវៈ យកា រកច្ន ងសំណល់ គឺខុសគា នឹងកា រដា ំដំណា ំ ន់តដើម្បីផលិត ង។ កា រកច្ន បងា្ក រ ងសំណល់មិនឲ្យចូលក្ន ុងលូ ហើយយកវា ើ ស់ថមទៀត។

ដើម្បីធ្វ ើឲ្យផលិតកម្ម សា តមា នដំណើរកា រ គណៈកម្ម កា រផល ជន៍សា ធា រណៈនរដ្ឋ សា ន់្រ ហា ន់សីុស្ក ូ បា នជួលអ្ន កនិយា យភា សា ដើមកំណើតជា ើនអ្ន ក ឲ្យ ជួបជជកជា មួយមា ស់

ជនីយដា នទា ំងឡា យ និង មូល ង សំណល់។ មា ស់ ជនីយដា នលងចំណា យ ក់លើកា រ ល ង របស់ខ្ល ួនទៀត ហើយ ហើយក ុង បា ន

ទទួលផល ជន៍វិញដរ គឺ លងសូវមា ន ង ស្ទ ះ ព័ន្ធ លូ និង មា នឥន្ធ នៈ ក

ស ប់រថយន្ត ក ុង។

ឥឡូវនះ ផ្ល ូវទា ំងឡា យក្ន ុងរដ្ឋ សា ន់្រ ហា ន់សីុស្ក ូ ធុំក្ល ិនឈ្ង ុយម្ហ ូប អា ហា រ

ប់មុខ ដលទា ក់ទា ញពួក ទសចរ កា ន់ត ើន មក ជនីយដា នតូចៗ ទា ំងនះ។

កា រ ះ លកា កសំណល់ពុល យគា នសុវត្ថ ភិា ព 463

កា រ លកា កសំណល់ពុល យគា នសុវត្ថ ិភា ព ក ុមហ៊ុនដលមិន ើ ស់មធ បា យផលិតកម្ម សា ត ើនតបង្ក ើតកា កសំណល់ពុលយា៉ ង ើន។ ឧស ហកម្ម ខ្ល ះ ដូចជា ឧស ហកម្ម គីមី និងឧស ហកម្ម រ៉និង ង, កា កសំណល់ពុលអា ចជា ផលិតផលដ៏ធំបំផុតរបស់ពួកគ!

យសា រកា កសំណល់ពុលពិបា កនឹង ះ លឲ្យមា នសុវត្ថ ិភា ពនិង ូវកា រចំណា យយា៉ ង ើន ដូច្ន ះ ទើប កា រចា ក់ លកា កសំណល់ ះថា ក់ កើតមា នជា ញឹកញា ប់។ ហើយម ៉ ងទៀត កា រចា ក់ ល កា កសំណល់ ក៏បន្ថ ម ភពនជំងឺមួយទៀតដល់ ជា ជនដលរស់ ក្ន ុងសហគមន៍ក ីក ។

ក ុមហ៊ុនកា ន់ត ើន ូវបា នណនា ំឲ្យរក ផលិតផលពុលរបស់ខ្ល ួនកុំឲ្យ ជា កា កសំណល់ តា ម រយៈ កា រកច្ន កា កសំណល់ផ្ន កខ្ល ះឡើងវិញឬផ្ន កទា ំងមូល។ ប៉ុន្ត សូម្បីតសកម្ម ភា ពមិនបំផា ញបរិសា ន ដូចជា កា រកច្ន ធនធា ន ក៏ ូវតធ្វ ើ យ ុង យ័ត្ន ដរ ដើម្បីបងា្ក រសា រធា តុពុលកុំឲ្យបង្ក ះថា ក់ ដល់កម្ម ករនិង បរិសា ន។

កា រធ្វ ើឲ្យ កដថា ឧស ហកម្ម ះ លកា កសំណល់របស់ខ្ល ួន យមា នកា រទទួលខុស ូវ គឺ ន់ត ជា ផ្ន កមួយនដំ ះ យប៉ុ ះ។ ដើម្បីបញ្ឈប់ប នកា កសំណល់ពុលយា៉ ងពិត កដ យើង ូវ ត ែផា ស់ប្ត ូរ របៀបធ្វ ើកា ររបស់ឧស ហកម្ម ។ វិធីសុវត្ថ ិភា ពតមួយគត់ក្ន ុងកា រ ះ លកា កសំណល់ពុល គឺ ូវ បញ្ឈប ់កា របង្ក ើតកា កសំណល់នះតា ំងពីទីដំបូងមក។

គ ងស្ត កុទុកកា កសំណល់នបណា្ខ ទសអា ្រ ហ្វ កិ ើនទសវត្សរ៍មកហើយ សា ជីវកម្ម និងភា ក់ងា រអភិវឌ្ឍន៍នា នា បា នលើកកម្ព ស់ថា ំសមា ប់សត្វ ល្អ ិតដល់

កសិករ ដលចា ត់ទុកវា ជា ផ្ន កមួយនដំ ះ យភា ពអត់ឃា ន។ ប៉ុន្ត ឥឡូវនះអ្ន កវិទ សា ្ត និង កសិករជា ើនបា នដឹងថា ថា ំសមា ប់សត្វ ល្អ ិតបង្ក ប ើនជា ងអ្វ ីដលវា ះ យ ទៀត។ តើ នរណា នឹង ះ លសា រធា តុគីមីពុលដល់ជីវិតទា ំងនះ? តើវា ូវ ះ លឲ្យមា នសុវត្ថ ិភា ពយា៉ ងដូចម្ត ច?

តា ម ទសនា នា ក្ន ុងទ្វ ីបអា ្រ ហ្វ ិក មា នថា ំសមា ប់សត្វ ល្អ ិតដលមិន ើ ស់និងមិនចង់បា ន ជា ង ៥០.០០០ ន និងកា កសំណល់ពុលដទទៀត ូវបា នរក ទុកក្ន ុងធុងធា យ។ ដើម្បីសមា ត សា រធា តុពុល ទា ំងនះ និងដើម្បីបងា្ក រកា រចា ក់ លកា កសំណល់ពុលបន្ថ មទៀត ភា ក់ងា ររដា ភិបា លនិងអង្គ កា រ អន្ត រជា តិមួយក ុម បា នបង្ក ើតកម្ម វិធីស្ត ុកទុកកា កសំណល់នបណា្ខ ទសអា ្រ ហ្វ ិក(ASP)។

ក ុមទា ំងឡា យ ក្ន ុងកម្ម វិធីASP មា នគំនិតខុសៗគា អំពីវិធីសមា តកា កសំណល់។ អ្ន កខ្ល ះនិយា យថា វិធីដលងា យបំផុត និងចំណា យតិចបំផុត គឺ ូវដុតវា ល។ ធនា គា រពិភព ក និងរដា ភិបា ល មួយចំនួន កំពុងសា ងសង់ឡស ប់ដុតកា កសំណល់ទា ំងនះ។ ក ុមដទទៀត ក្ន ុងកម្ម វិធីASP និយា យថា កា រដុតកា កសំណល់ទា ំងនះនឹងប ្ច ញធា តុពុល ក្ន ុងខ្យល់និងទឹក ហើយក៏បា នលើកឡើងនូវមធ បា យផ្សងៗទៀត។ រហូតមកទល់ពលនះ គា នវិធីសុវត្ថ ិភា ពពិត កដក្ន ុងកា របំផា ញសា រធា តុគីមីទា ំងនះទ។ កា របង្ក ើតមធ បា យសុវត្ថ ិភា ព នឹង ូវចំណា យ ើនជា ងកា រដុត ហើយនឹងចំណា យ ពលយូរ។

ខណៈដលកម្ម វិធីASP ធ្វ ើកា រងា រដើម្បី ះ យប នះ កា កសំណល់ពុល បា ន ហើរ ក្ន ុងខ្យល់ និង ប ក្ន ុងទឹកក មដី។ កា របំពុលនិងជំងឺផ្សងៗដលកា កសំណល់បង្ក ឡើង គឺជា ផ្ន កមួយនករដំណល ះថា ក់ដល់ជីវិត ដលក ុមហ៊ុនគីមីនិងភា ក់ងា រអភិវឌ្ឍន៍បា នផលិតនិង លើកកម្ព ស់កា រ ើ ស់វា ។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល464

កា រកច្ន អា គុយ/ថ្ម ពិល អា គុយជា តិសំណដលយកពីរថយន្ត ជា ញឹកញា ប់ ូវបា នកច្ន យកជា តិ ហៈដលមា នក្ន ុង ះ។

កន្ល ងភា គ ើន វា មិនមនជា ដំណើរកា រឧស ហកម្ម ទ ប៉ុន្ត វា ូវបា នធ្វ ើ ក្ន ុងផ្ទ ះនិងក យផ្ទ ះ។

កា រកច្ន អា គុយ បង្ក ើតកា របំពុល យជា តិសំណយា៉ ងធ្ង ន់ធ្ង រ ដលបំផា ញដល់សុខភា ពមនុស្សនិង

បរិសា ន។ កា រ ឈមនឹងជា តិសំណក ិតខ្ព ស់ក្ន ុងរយៈពលខ្ល ី អា ចបណា្ខ លឲ្យក្អ ួត រា ក កា ច់ សន្ល ប់យូរ

ឬថមទា ំងសា ប់ទៀតផង(មើលទំព័រ368 370)។

កន្ល ងខ្ល ះ ថ្ម ពិលតូចៗ ូវបា នគផា ច់ចញពីគា ដើម្បីយកម ពណ៌ ខា ងក្ន ុងធ្វ ើជា ថា ំ លក់ពណ៌

ថា ំពណ៌ និងផលិតផលសមា ង។ ម នះមា នជា តិពុលខា ំងណា ស់ និងមិនគួរយកមក ើក្ន ុង លបំណង

ទា ំងនះឡើយ។ វា ូវបា នផលិតចញពីកា តមីញ៉ូម សំណ ស័ង្ក សី បា រត និង ហៈធ្ង ន់ពុលផ្សងទៀត។

សិនបើ ើម នះ ូវតរៀបចំវា យពា ក់ មដនិងមា៉ ស់ ហើយ ះ លវា ឲ្យមា នសុវត្ថ ិភា ព។

កា រកា ត់បន្ថ យ ្ ះថា ក់ វិធីល្អ បំផុតក្ន ុងកា រកា ត់បន្ថ យកា រ ឈមនឹងសា រធា តុពុលក្ន ុងអា គុយនិងថ្ម ពិល គឺ ូវឲ្យអ្ន កផលិតរបស់

ទា ំងនះជា អ្ន ក មូលអា គុយនិងថ្ម ពិលដល ើរួច ហើយ កដថា វា ូវបា នកច្ន យស្ថ ិតក្ន ុងសា នភា ព

សុវត្ថ ិភា ព។ ទសខ្ល ះមា នច ប់ដា ក់ក ិតលើកា រកច្ន អា គុយនិងថ្ម ពិល យសុវត្ថ ិភា ព។

កា រកច្ន ឧបករណ៍អឡិច ូនិច កា របង្ក ើតឧបករណ៍អឡិច ូនិច ដូចជា កុំព្យូទ័រ ទូរទស្សន៍ ទូរស័ព្ទ ដ និងវិទ្យុ ទា មទា រធនធា នយា៉ ង ើន។

ឧបករណ៍អឡិច ូនិចក៏ផ្ទ ុកសា រធា តុពុលជា ើនផងដរ ដូចជា សំណ កា តមីញ៉ូម បា រីយ៉ូម បា រត សា រធា តុ

ពន្យឺតអណា្ខ តភ្ល ើង(មើលទំព័រ372) PCBs(មើលទំព័រ372) និងបា ស្ទ ិកPVC(មើលទំព័រ341)។

ជា ញឹកញា ប់ ឧបករណ៍អឡិច ូនិច ូវបា ន ះ ល ក្ន ុងរ ្ខ សំរា មដលសា រធា តុពុល ក្ន ុង

ះ បចូល ក្ន ុងទឹកក មដី។ ឬមួយវា ូវបា នបំបកចញពីគា ហើយសា រធា តុដលមា នក្ន ុង ះ

ូវបា ន កច្ន ឡើងវិញ(ដល ើនតធ្វ ើ យដ) យ ើសា រធា តុ

រំលា យ។ បបនះបង្ក ប សុខភា ពធ្ង ន់ធ្ង រដល់មនុស្សដលធ្វ ើកា រងា រ

កច្ន និងយកសា រធា តុពុល បញ្ច ូលក្ន ុងផលិតផលដទទៀត

ដលនឹង ធ្វ ើឲ្យមា នប សុខភា ព ថ្ង ក យ។

ដំ ះ យសុវត្ថ ិភា ពបំផុត គឺ ូវត ូវឲ្យក ុមហ៊ុន

ដលផលិតឧបករណ៍អឡិច ូនិច ទទួលខុស ូវលើកា រ

កច្ន ឡើងវិញ យសុវត្ថ ិភា ព និងរៀបចំបង្ក ើតឡើងវិញនូវ

ផលិតផល ដល ើ ស់សា រធា តុ ះថា ក់តិចតួច និងដល

ើបា នយូរ។ ចំណកឯ ជា ជនដលទិញនិង ើ ស់ផលិផល

អឡិច ូនិក អា ចកា ត់បន្ថ យកា កសំណល់ ះថា ក់ យយក

វា ជួសជុល ពលខូច ជា ជា ង ះវា ល។

កា រពា ក់មា៉ ស់ មដ និងឧបករណ៍ កា រពា ក់មា៉ ស់ មដ និងឧបករណ៍ កា រពា រដទទៀត នឹងជួយកា រពា រ ជា ជន កា រពា រដទទៀត នឹងជួយកា រពា រ ជា ជន ដលធ្វ ើកា រងា រកច្ន ឿងកុំព្យូទ័រ។ដលធ្វ ើកា រងា រកច្ន ឿងកុំព្យូទ័រ។

កា រ ះ លកា កសំណល់ពុល យគា នសុវត្ថ ភិា ព 465

ពា ណិជ្ជ កម្ម កា កសំណល់ពុលពា ណិជ្ជ កម្ម កា កសំណល់ពុលគឺជា កា រនា ំចញពី ទសមួយ ទសមួយ នូវកា កសំណល់ពុល និង សា រធា តុ ះថា ក់។ យសា រ ទសអ្ន កមា ន ើនតព យា មចា ក់កា កសំណល់របស់ខ្ល ួន ឲ្យឆា យ ហើយ យសា ររដា ភិបា លន ទសក ីក មិនសូវមា នអំណា ចក្ន ុងកា របញ្ឈប់វា , ទើបពា ណិជ្ជ កម្ម កា កសំណល់ពុល ភា គ ើនបំផុតមា នន័យថា ទសអ្ន កមា ននិងសហគមន៍អ្ន កមា ន ចា ក់កា កសំណល់ ក្ន ុង ទសក ីក និងសហគមន៍ក ីក ។

ះបីមា នកិច្ច ម ៀងជា អន្ត រជា តិស្ត ីពីកា រកា រពា រសុខភា ពនិងបរិសា នក៏ យ ពា ណិជ្ជ កម្ម កា កសំណល់ ពុល គឺជា ផ្ន កមួយនពា ណិជ្ជ កម្ម សកល។ ះបីវា មា ន ះថា ក់ក្ត ី ផលិតផលផ្សងៗ ដូចជា ថា ំជក់ ថា ំសមា ប់សត្វ ល្អ ិត អា ហា របងា្ក ត់ពូជ អា បសស្ត ូ ឧស្ម ័នសំណ ឧបករណ៍អឡិច ូនិចចា ស់ៗ និង វត្ថ ុ ដទទៀត ជា ញឹកញា ប់ ូវបា នបញ្ជ ូនពី ទសអ្ន កមា ន ទសក ីក ។

ពា ណិជ្ជ កម្ម កា កសំណល់ពុលខ្ល ះ ូវបា នហា មឃា ត់ យច ប់អន្ត រជា តិ(មើលទំព័រ467)។ ប៉ុន្ត ដូចសកម្ម ជនផ្ន កសុខភា ពនិងសិទ្ធ ិមនុស្សជា ើន បា នដឹងរួចហើយថា ច ប់អា ចកា រពា រ ជា ជនត ពលដល ជា ជនរៀបចំសកម្ម ភា ពទា មទា រឲ្យមា នកា រអនុវត្ត ច ប់ប៉ុ ះ។

យកកា កសំណល់ពុលរបស់អ្ន ក ផ្ទ ះវិញ ឃា នសុី គឺជា កបា៉ ល់មួយដលផ្ទ ុក យផះពុលចញពីឡសំរា ម ចំនួន១៤.០០០ ន មកពី ទីក ុង ហ្វ ីឡា ដលហ្វ ៀ នសហរដ្ឋ អា មរិក ដើម្បីយក ចា ក់ ល ទីណា ផ្សងក ពីសហរដ្ឋ អា មរិក។ ប៉ុន្ត ះបីកបា៉ ល់នះ ទីណា ក៏ ជា ជនបដិសធមិនទទួលយកដរ។ ដំបូង កបា៉ ល់នះធ្វ ើដំណើរ

ទសបា ហា មា៉ បនា ប់មក សា ធា រណរដ្ឋ ដូមីនិកកា ំង ប៉ុន្ត ទសទា ំងពីរមិន ទទួលយកកា កសំណល់ នះទ។ គបន្ត ដំណើរ ទសហុងឌូរា៉ ស់, ប៊ឺមូដា , ហ្គ ីនីប៊ីសា វ និង ទស នីឌ័រលនអា ន់ធីលី។ ប៉ុន្ត គា ន ទសណា មួយចង់បា នផះពុលនះទ។

យអស់សង្ឃឹមនឹងកា រចា ក់ផះពុលនះ ក ុមនា វិកបា នកុហកពីកបា៉ ល់នះ។ ជួនកា ល ពួកគ និយា យថា ផះពុលនះគឺជា សមា រៈសំណង់ ឬសមា រៈស ប់ចា ក់បំពញផ្ល ូវ។ ប៉ុន្ត ពួកសកម្ម ជន ផ្ន ក បរិសា ន បា នដើរមុនកបា៉ ល់មួយជំហា នរួចហើយ យបា ន ប់ ទសទា ំងឡា យឲ្យដឹងថា តើអ្វ ី ពិត

កដដលមា ន ក្ន ុងផះ ះ។ គា ននរណា មា ក់ទទួលយកវា ទ រហូតទា ល់ត ដល់ ទសហទី។ ទី ះ រដា ភិបា លហទីដលមា នអា មរិកជា អ្ន កគា ំ បា នអនុ ្ញ តឲ្យផះ (ឥឡូវ ូវបា ន ថា "ជី")

នះចូលក្ន ុង ទសរបស់ខ្ល ួន។ ផះចំនួន៤០០០ ន ូវបា នចា ក់ លើឆ្ន រខ ច់មួយ ក្ន ុងក ុង ្គ ណា យ ន ទសហទី។

មុនយូរប៉ុនា ន កា រ ឆា ំងជំទា ស់ជា សា ធា រណៈ បា នបង្ខ ំឲ្យម ្ត ីហទី សា រភា ពថា វា មិនមន ជា ជីទ។ ពួកគប ឲ្យយកកា កសំណល់ ះ កបា៉ ល់វិញ។ ប៉ុន្ត កបា៉ លនះបា នគច ឆា យតា ំងពីយប់ម្ល ៉េះ។

ក្ន ុងរយៈពល២ឆា ំ កបា៉ ល់ឃា នសុីបា នធ្វ ើដំណើរពី ទសមួយ ទសមួយ ព យា ម ចា ក់ ល ផះ ដល ដល់១០.០០០ នទៀត។ ក ុមនា វិក ូវបា នប ឲ្យលា បពណ៌ប្ត ូរ ះ កបា៉ ល់។ ប៉ុន្ត តគា ន ទសណា ចា ញ់ កពួកគដរ។ ក យមកទៀត នា វិកមា ក់បា នធ្វ ើ សា ក្សីក្ន ុងតុលា កា រថា ភា គ ើន នកា កសំណល់ ូវបា នចា ក់ចូល ក្ន ុងសមុ ឥណា ។ ចុង បញ្ច ប់ ផះ២០០០ ន ូវ បា ន ជញ្ជ ូន ឡប់ ចា ក់ក្ន ុងរ ្ខ ក្ន ុងក ុងហ្វ ីឡា ដលហ្វ ៀវិញ។ លទ្ធ ផលនះ គួរតអរគុណដល់កា រ ខំ ឹង ង ជា ើនឆា ំរបស់សកម្ម ជនផ្ន កបរិសា ន។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល466

កា រសា ងសង់ក្ន ុងទីក ុង អា ចគា ស់កកា យកា កសំណល់ពុលជា អកុសល កា រ ងើយកន្ត ើយនឹងកា កសំណល់ពុល មិនធ្វ ើឲ្យវា បា ត់ ណា ទ។ ពលគ ងអភិវឌ្ឍន៍

ថ្ម ីៗ ចា ប់ផ្ត ើមក្ន ុងទីក ុង ជា ទូ ជា ជនមា នកា រសប យចិត្ត នឹងផ រថ្ម ីៗ លំ ដា ន ទីកំសា ន្ត និងកា រងា រ

ដលបា នបង្ក ើតស ប់ ជា ជន។ ប៉ុន្ត ពលគ ងទា ំងនះ ូវបា នសា ងសង់ លើទីកន្ល ងដល

ធា ប់សង់ ងចក ឬមូលដា ន ធា ះ ជា ជន ូវត ុង យ័ត្ន ថា ដី ទី ះមិនមនធា ប់ជា កន្ល ង

ចា ក់កា កសំណល់ពុលទ។ ហើយ សិនបើវា ធា ប់ជា កន្ល ងចា ក់កា កសំណល់ពុលមន វា ូវតបា នចា ក់

យសុវត្ថ ិភា ព។

កីឡា បសបលដើម្ីបសុខភា ព ពលទីក ុងស៊នឌីអី ្គ នសហរដ្ឋ អា មរិក ចា ប់ផ្ត ើមសា ងសង់

សា តថ្ម ី អ្ន កគា ំ ក ុមបសបល (baseball) San Diego Padres មា នភា ពរីករា យជា ខា ំង។ សា តថ្ម ីនះនឹងធ្វ ើឲ្យអា ចទស្សនា កីឡា បសបលបា នកា ន់ត ួល ហើយកា រសា ងសង់សា តនឹងបង្ក ើត កា រងា រស ប់សហគមន៍។ ប៉ុន្ត កា រវា យតម្ល ផលប៉ះពា ល់ លើ បរិសា ន(EIA) បា នបងា ញថា គ ងនះនឹងមា នផលប៉ះពា ល់យា៉ ង អា ក ក់ មកលើបរិសា ន និង សុខភា ពមនុស្ស។

ទីតា ំងដលបា នស្ន ើសុំសង់សា តនះ មា នភា ពកខ្វ ក់ យសា រសា រធា តុគីមីពុល។ គ ងនះបា នស្ន ើសុំឲ្យជីក ទា ប់ដីពុល រួចដុតវា កណា្ខ លទីក ុងតម្ត ង។ សមា ជិកនក ុមសហពលកម្ម ដើម្បីសុខភា ពបរិសា ន(EHC) ដឹងថា បបនះនឹងបង្ក ប សុខភា ពយា៉ ងធ្ង ន់ធ្ង រ។ ដូច្ន ះពួកគក៏បា នរៀបចំសកម្ម ភា ពដើម្បីឲ្យសហគមន៍ទា មទា រមធ បា យជំនួសវិញ។

ក ុមEHC និងសមា ជិកសហគមន៍បា នស្ន ើសុំឲ្យម ្ត ីក ុងបដិសធគ ងដុតដីកខ្វ ក់ ប៉ុន្ត ក ុង បា នបដិសធសំណើរនះ។ បនា ប់មកសហគមន៍បា ន មូលអ្ន ករស់ ជា ង១០០នា ក់ មក តវា ៉ លើ ផ្ល ូវនទីតា ំងសំណង់។ ពល ព័ន្ធ ផ្សព្វ ផ យក្ន ុង ុក រា យកា រណ៍ពីប នះ ក ុមកីឡា San Diego Padres ហា ក់ដូចជា មិនយកចិត្ត ទុកដា ក់នឹងអ្ន កគា ំ របស់ខ្ល ួនទ។ មិនយូរប៉ុនា ន មា ស់ក ុម កីឡា នះបា នយល់ មស្វ ងរកមធ បា យផ្សងដើម្បី ះ យ ទា ប់ដីពុលនះ។

ក ុមEHC ក៏បា នបងា ញពីរបៀបដលសា តថ្ម ីនឹងបង្ក កា រស្ទ ះចរា ចរ កា របំពុលខ្យល់ និងជំងឺហឺតក្ន ុងចំ មកុមា រ ជុំវិញតំបន់នះផងដរ។ បនា ប់ពីកា រ ជុំជា ើនដង ក ុមEHCបា នជួយបង្ក ើតផនកា រសា ងសង់ថ្ម ីដលមិនសូវប៉ះពា ល់សុខភា ព។

ះបីមា នកា រ ជុំជា សា ធា រណៈ និងមា នកា រវា យតម្ល ផលប៉ះពា ល់លើបរិសា នក៏ យ ក៏ មិនមន មា នន័យថា គ ងមួយនឹងមិនបង្ក ះថា ក់ដរ។ ដូចក្ន ុងករណីសា តស៊នឌីអី ្គ នះ ជា ដើម អ្ន កអភិវឌ្ឍន៍ចះតចង់ចា ប់ផ្ត ើមគ ងរបស់ខ្ល ួន ះបីបា នដឹងពី ះថា ក់នកា រដុត

ទា ប់ ដីពុល និងប ផ្សងៗទៀតចញពីផនកា រសា តនះហើយក៏ យ។ បនា ប់ពីមា នក ុម ជា ជន ដលមា នកា រប្ត ជា ចិត្ត ខ្ព ស់ បា នធ្វ ើកា រសិក លើរបា យកា រណ៍ ចូលរួមកា រ ជុំ និង តវា៉ ឆា ំង តា មផ្ល ូវ ទើបរដា ភិបា ល មកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់។ មនុស្សជា ើន ស៊នឌីអី ្គ

យកចិត្ត ទុកដា ក់លើកា រលង របស់ក ុមPadres រៀងរា ល់ពល កួត។ ឥឡូវនះពួកគអា ចគា ំ ក ុមរបស់ខ្ល ួន និងដឹងថា វា មិន ទា ន់ធ្វ ើឲ្យពួកគមា នជំងឺ ឡើយទ។

កា រ ះ លកា កសំណល់ពុល យគា នសុវត្ថ ភិា ព 467

កិច្ច ម ៀងអន្ត រជា តិស្ត ីអំពីកា រ ះ លកា កសំណល់ពុលជា ើនឆា ំកន្ល ង ពួក ទសអ្ន កមា ន ទ្វ ីបអា មរិកខា ងជើង និងអឺរ៉ុប បា ន ើ ស់ទ្វ ីបអា ្រ ហ្វ ិក អា សុី

អា មរិកឡា ទីន និងអឺរ៉ុបខា ងកើត ធ្វ ើជា កន្ល ងចា ក់កា កសំណល់របស់ខ្ល ួន យមិនមា នសមា ធផ្ល ូវច ប់

ណា មួយបញ្ឈប់ពួកគឡើយ។ ចុងក យ សកម្ម ភា ពក្ន ុងសហគមន៍ន ទសក ីក រួមជា មួយនឹង

សមា ធ ពីអ្ន កបរិសា ន ទូទា ំងពិភព ក បា នឈ្ន ះកិច្ច ម ៀងអន្ត រជា តិមួយដលចា ត់ទុកពា ណិជ្ជ កម្ម

កា កសំណល់ពុលថា ខុសច ប់។

កិច្ច ម ៀងដំបូងគឺ អនុស ្ញ ក ុងបា ហ្សល ស្ត ីអំពីកា រ ប់ ងចលនា ឆ្ល ង ទសនកា កសំណល់

ឆ្ល ង គនិងកា រ ះ លវា (ឆា ំ១៩៩២)។ កិច្ច ម ៀងបា នឈ្ន ះភា គ ើនគឺ យសា រសកម្ម ជនទា ំង

ឡា យដលតា មដា នកបា៉ ល់ឃា នសុីដលធ្វ ើដំណើរជុំវិញពិភព កដើម្បីព យា មចា ក់ លផះពុលរបស់

ខ្ល ួន។ បណា្ខ ទសដលចុះហត្ថ លខា លើអនុស ្ញ ក ុងបា ហ្សល យល់ មថា នឹងរមា ប់ម គ ើ ស់

ឡើងវិញ និង ះ លកា កសំណល់ពុលឲ្យ ជិតបំផុតពីកន្ល ងដលបង្ក ើតវា ចញមក ជា ជា ងដឹកជញ្ជ ូន

យក ចា ក់ ល ទសដទ។

ឆា ំ២០០១ ទសចំនួន៩២ បា នចុះហត្ថ លខា លើអនុស ្ញ ក ុងស្ត ុកខុម ស្ត ីអំពីPOP(សា រធា តុ

សរីរា ង្គ ពុលអូសបនា យ, មើលទំព័រ340)។ អនុស ្ញ នះហា មឃា ត់កា រផលិតនិងកា រ ើ ស់POPដល

ះថា ក់បំផុតចំនួន១២មុខ ( ថា "វត្ថ ុកខ្វ ក់ទា ំង១២") ហើយចា ត់ទុកកា រធ្វ ើពា ណិជ្ជ កម្ម POPទា ំងនះ

ជា កា រខុសច ប់ លើកលងតកា រ ើ ស់សា រធា តុគីមីពុលជា ក់លា ក់ណា មួយនឹងបងា្ក រ ះថា ក់បា ន

ើនជា ងអ្វ ីដលវា បង្ក ឡើង (ដូចជា កា រ ើDDTដើម្បី ប់ ងជំងឺ ុនចា ញ់, មើលទំព័រ150)។

កិច្ច ម ៀងលើកទី៣ ូវបា នអនុម័ត ឆា ំ២០០៤ គឺអនុស ្ញ ក ុងរ៉ុតធឺដា ំ ស្ត ីអំពីកា រអនុ ្ញ ត

ជា មុន។ អនុស ្ញ នះត ូវឲ្យ ទសមួយជូនដំណឹងនិងទទួលកា រអនុ ្ញ តពី ទសមួយទៀតសិន

មុននឹង នា ំចញសា រធា តុគីមី ះថា ក់ ទស ះ។

ពល ជា ជនដឹងអំពី និង ើ ស់កិច្ច ម ៀងទា ំងនះ ះវា កា យជា ឧបករណ៍សំខា ន់មួយ

ដើម្បី ធ្វ ើឲ្យពិភព ករបស់យើងមា នសុខភា ព សើរនិងកា ន់តមា នយុត្ត ិធម៌។ ប៉ុន្ត មា នវិធីជា ើនដល

ទស និងសា ជីវកម្ម ទា ំង ះអា ចគចវះពីច ប់បា ន។ ស ប់ព័ត៌មា នបន្ថ មអំពីវិធី ើ ស់ច ប់ទា ំង

នះ និងច ប់ជា តិនិងអន្ត រជា តិដទទៀត ក្ន ុងកា រតស៊ូដើម្បីសុខភា ពបរិសា នរបស់អ្ន ក សូមមើលសចក្ត ី

បន្ថ ម ខ។

កា របងា្ក រ និងកា រកា ត់បន្ថ យ ះថា ក់ពីសា រធា តុពុល468

ល្បងពស់និងជណ្ណ ើរគឺជា ល្បងលើកា រមួយដ៏មា ន ជា យិ ក្ន ងុកា រ អប់រំអំពីសុខភា ព។ ល្បងក្ន ងុទំព័រនះអា ចបងា ញពីរបៀបផ្សងៗដលសា រធា តុពុលបង្ក ះថា ក់មកលើយើង និងពីរបៀបបងា្ក រនិងកា ត់បន្ថ យ

ះថា ក់។ អ្ន កអា ចបង្ក ើតល្បងនះ យខ្ល នួឯង យចម្ល ងតា ម វា ខា ងក ម លើផា ងំក ដា សធំ ក ដា សឡា ងំ ឬបន្ទ ះកា រ។

សមា រៈ ៈ សមា រៈ ៈ ប់ឡុកឡា ក់, និង ប់ពូជ ដំុថ្ម ឬសម្បកលៀស ដើម្ីបធ្វ ើ ប់ដើរ, និង បន្ទ ះកា រ ១។

ក្ួបន ៈ ក្ួបន ៈ ល្បងនះអា ចលងបា នចំ ះមនុស្សពី២ ៤នា ក់ ឬលងជា ក មុៗ។ អ្ន កលង មា ក់ៗ មា ន ប់ដើរមួយ( ប់ពូជ ដំុថ្ម ឬសម្បកលៀស) ដើម្ីបបងា ញពីទីតា ងំដលគា ត់ស្ថ តិ

លើបន្ទ ះកា រ។

អ្ន កលងទី១ ះ ប់ឡុកឡា ក់ រួចដើរ ប់របស់គា ត់តា មលខដល ះបា ន យ ចា ប់ផ្ត ើម ពីក ឡា កា រទី១ ដល មា ន សរសរថា "ចា ប់ផ្ត ើម"។

សិនបើ ះ ប់ឡុកឡា ក់បា នលខ៦ ះគា ត់ដើរ បា ន៦ក ឡា រួចអា ច ះបា នម្ត ងទៀត។ បើខុសពីលខ ៦ អ្ន ក លងបនា ប់ វូ ះម្ត ង។

សិនបើ ប់ដើរ វូក ឡា ដលមា នរូបក លពស់ ះអ្ន ក លង មា ក់នះ វូអា នអក្សរក្ន ងុ ះ ះឲ្យឮ បនា ប់មកលើក ប់ដើរ ង់កន្ទ យុពស់វិញ ហើយអា នអក្សរ លើ

អប់កន្ទ យុពស់នះ។ អ្ន ក វូចា ប់ផ្ត ើមពីក ឡា នះឡើងវិញ។

សិនបើដើរចំជើងជណ្ណ ើរ វូអា នអក្សរ ះ ះឲ្យឮ បនា ប់ លើក ប់ដើរ ចុង ជណ្ណ ើរ ហើយអា នអក្សរ ះចុងជណ្ណ ើរ។ អ្ន ក វូ ចា ប់ផ្ត ើមពីក ឡា នះឡើងវិញ។

អ្ន កណា ដលដើរដល់ក ឡា ចុងក យគ គឺជា អ្ន កឈ្ន ះ។ អ្ន កលង វូត ះ ប់ឡុកឡា ក់រហូត ទា ល់ត បា ន លខដល វូកា រដើម្ីបដើរ ក ឡា ចុងក យ។

ល្បងនះមា ន សិទ្ធ ភា ពបំផុត ពលអ្ន កកត វូព័ត៌មា ន ក្ន ងុក ឡា ពស់ ឲ្យ វូនឹងប សុខភា ព និងសា រធា តុពុលដលមា ន ក្ន ងុសហគមន៍របស់អ្ន ក។ ដូចគា ដរ គួរកត វូព័ត៌មា ន ក្ន ងុក ឡា ជណ្ណ ើរ ជា សកម្ម ភា ពនា នា ដើម្ីបកា ត់បន្ថ យកា រ ឈមសា រធា តុពុល និងដំ ះ យ ផ្សងៗ ដលពា ក់ព័ន្ធ នឹងសហគមន៍របស់អ្ន ក។

ជំរុញឲ្យអ្ន កលងទា ងំអស់ ពិភា ក អំពីប (ពស់)និងដំ ះ យ(ជណ្ណ ើរ)ទា ងំឡា យក្ន ងុពល លង ល្បងនះ។ ពលចប់ សួរពួកគថា តើមា នប សា រធា តុពុលផ្សងទៀតដលមិនបា ន លើកឡើង ក្ន ងុល្បងដរឬទ ហើយបើមា ន តើសកម្ម ភា ពអ្វ ខី្ល ះដល ជា ជនអា ចធ្វ ើបា ន ដើម្ីប កា រពា រ សុខភា ពរបស់ខ្ល នួ។

ល្្ប្ងពស់ និងជណ្ណ ើរ

កា រ ះ លកា កសំណល់ពុល យគា នសុវត្ថ ភិា ព 469

ស ប់ព័ត៌មា នបន្ថ មអំពីកា របង្ក ើតនិង ើ ស់ល្បងបន្ទ ះកា រ សូមមើលជំពូក11

នសៀវ កា រជួយបុគ្គ លិកសុខា ភិបា ល ឲ្យរៀនសូ របស់ អង្គ កា រហស្ព រឺៀន។