ek temaz 44 az ÉlÔ És Élettelen termÉszet alapismeretei 1. a) rajzolj le egy erdôt! b) Írd...

16
Tompáné Balogh Mária KÖRNYEZETISMERET Élô és élettelen természet TÉMAZÁRÓ FELADATLAPOK 4. osztályos tanulók részére . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a tanuló neve pauz–westermann ®

Upload: others

Post on 13-Nov-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

Tompáné Balogh Mária

KÖRNYEZETISMERET

Élô és élettelen természet

TÉMAZÁRÓ FELADATLAPOK4. osztályos tanulók részére

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .a tanuló neve

pauz–westermann®

Page 2: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

2

AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI

1. Nevezd meg az erdô szintjeit! Minden szinthez írd oda egy-egy élôlény nevét!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Nevezd meg az ábrázolt növényeket!

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. a) Csoportosítsd az elôzô feladat növényeit az alábbiak szerint!b) Adj nevet a csoportoknak! c) Egy-egy kifejezéssel jellemezd az egyes csoportokat!

a csoport neve: jellemzôje:

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

��

A. változat

6

20

16

� �

Page 3: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

3

4. Nevezd meg a gomba megjelölt részeit!

5. Mely környezeti tényezôkhöz alkalmazkodott a földigiliszta?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hogyan alkalmazkodott ezekhez a tényezôkhöz?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

tápláléka:

teste:

bôre:

6. Hasonlítsd össze az ábrázolt állatok tulajdonságait!

Az állat neve: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

hasonló tulajdonságaik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

eltérô tulajdonságaik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Nevezd meg az ábrázolt állatot! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Jellemezd a testfelépítését!

8. Egészítsd ki a hiányos táplálékláncot!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � erdei meztelen csiga � . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Az ember mely tevékenységeivel veszélyezteti az erdô életét? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

+

⎧ ⎨ ⎩

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–25 � 41–59 �73–80 �

26–40 � 60–72 �

7

12

6

8

3

2

Page 4: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

4

AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI

1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére!

b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Nevezd meg az ábrázolt állatokat!

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. a) Csoportosítsd az elôzô feladat növényeit az alábbiak szerint!b) Adj nevet a csoportoknak! c) egy-egy kifejezéssel jellemezd az egyes csoportokat!

a csoport neve: jellemzôje:

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

B. változat

� �

� �

� �

��

� �

6

20

18

Page 5: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

5

4. A növények fejlôdéséhez milyen környezeti feltételek szükségesek?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. a) Nevezd meg a fa részeit és feladatukat! b) Nevezd meg a fa fejlôdési szakaszait!

6. Nevezd meg és jellemezd a hóvirág megjelölt részeit!

részei: jellemzôi:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Melyek a rovarok fejlôdésének szakaszai? Írd le a szakaszok és a folyamatok nevét!

� . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Egészítsd ki a hiányos táplálékláncot!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � erdei meztelen csiga � . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Az ember környezetszennyezô tevékenysége hogyan hat az erdô életére? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

⎫⎬⎭⎫⎬⎭

⎫⎬⎭

rész: feladat:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

. . . . . . . . . .

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–25 � 41–59 �73–80 �

26–40 � 60–72 �

. . . . . . . . . . .

3

66

8

8

3

2

Page 6: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

6

TÁJÉKOZÓDÁS, ORSZÁGISMERET

1. Mi segíti a térképen való tájékozódást?a) b) a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Mi a „tengerszint feletti magasság”?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Nevezd meg hazánk szomszédos országait világtájak szerint!

� . . . . . . . � . . . . . . . . . . . �. . . . . . . � . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . � . . . . . . . . . . . �. . . . . . . � . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . � . . . . . . . . . . . �. . . . . . . � . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . � . . . . . . . . . . .

4 Írd le az ábrázolt nagytájak kistájait!�. . . . . . . . . . . . . . . . �. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Nevezd meg az ábrázolt nagytájakat és jelöld kistájait a térképvázlaton!

nagytáj: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

kistájai:

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . �. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Határozd meg Budapest földrajzi helyzetét!

határai: � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . �. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . �. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

folyója: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� �

��

� �

2

2

14

11

7

5

A. változat

Page 7: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

7

7. Folytasd a csoportosítást! Írj példákat is a megadott helyekre!

közlekedési eszközök

egyéni közlekedési eszközök . . . . . . . . . . . . . . . . .közlekedési eszközök

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . helyi . . . . . . . . . . . . . . . . . .

pl.: . . . . . . . . . . . . . pl.: . . . . . . . . . . . . . . . . pl.: . . . . . . . . . . . . . . pl.. . . . . . . . . . . . . . . .

pl.: . . . . . . . . . . . . . . pl.. . . . . . . . . . . . . . . .

8. a) Írd az ábrák fölé mely felszíni formák kialakulását ábrázolják a rajzok?b) Az ábrák alá írd azon tájak nevét, amelyek felszíne az ábrázolt módon alakult ki!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Sorold fel a koronázási jelvényeket!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Csoportosítsd az állóvizeket! 11. nevezd meg a térképvázlaton jelölt folyókat!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . .

12. Fogalmazd meg röviden az alábbiakat!

anyanyelv: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

kisebbség: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

nemzetiség: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

��

��

�1a

1

2a

2

1b

1c

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–25 � 41–59 �73–80 �

26–40 � 60–72 �

10

7

5

6

6

Page 8: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

8

TÁJÉKOZÓDÁS, ORSZÁGISMERET

1. Írd le a fô- és mellékvilágtájakat!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . világtájak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . világtájak

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Fogalmazd meg röviden az alábbiakat!

térkép: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

magassági szám: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

csatorna: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Nevezd meg hazánk nagytájait!

�. . . . . . . . . . . . . . . . . .� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

�. . . . . . . . . . . . . . . . . .� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Írd le az ábrázolt nagytájak kistájait!�. . . . . . . . . . . . . . . . �. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Írd le az ábrázolt nagytáj határait a világtájak szerint!

nagytáj: határai:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� �

� �

B. változat

10

6

6

9

9

Page 9: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

9

6. Nevezd meg Budapest részeit! 7. Írd le négy a fôvárosban látható jelentôsebb épület nevét!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Miért esik több csapadék a hegyvidéken mint a síkságon?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9. Csoportosítsd a folyóvizeket!

10. Nevezd meg a megjelölt állóvizeket nagyságuk szerint!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11. Írd le Magyarország napjainkban használatos jelvényeinek nevét!

Jellemezd röviden azokat!

jelvények neve: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

jellemzôik: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12. Fogalmazd meg röviden az alábbiakat!

szülôföld: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

haza: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

lakóhely: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

a) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

a)

b)

c)

1 1a

2a 2b

2d

2

2c 2e

••

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–25 � 41–59 �73–80 �

26–40 � 60–72 �

4

4

6

6

9

Page 10: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

10

AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI II.

1. Nevezd meg a nyílt területek megismert részeit!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Írd a rajzok alá az ábrázolt élôlények nevét!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Csoportosítsd az elôzô feladat élôlényeit a megadott szempontok szerint!

⎧ ⎪ ⎨ ⎪ ⎩ ⎧ ⎪ ⎨ ⎪ ⎩

1

1

2

2

3

3

termesztett növények vadon élô növények

1 2

6 7 8 9 10

11 12 13 14 15

3 4 5

A. változat

4

15

15

Page 11: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

11

4. Három állat testrészei összekeveredtek.a) Kösd össze az összetartozókat!b) Írd a rajzok alá az ábrázolt részek nevét!c) Nevezd meg a három állatot!

c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Jellemezd a sün megjelölt tulajdonságait!

orra: . . . . . . . . . . . . . . . . . termete: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

fogainak felülete: . . . . . . . . . . . . . . . . . háta: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

farka: . . . . . . . . . . . . . . . . . hasa, lába: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ujjainak száma: . . . . . . . . . . . . . . . . . bôrizomzata: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. nevezd meg az ábrázolt állatokat! Hasonlítsd össze tulajdonságaikat!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Keress egyszerû összefüggéseket az alábbiakra!

8. Milyen hatással van az élôlényekre az alábbi környezeti tényezôk szennyezettsége?Írj mindegyikre két-két példát!

talaj víz levegô

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–25 � 41–59 �73–80 �

26–40 � 60–72 �

azonos tulajdonságok:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

eltérô tulajdonságok:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . testrészek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lábak száma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

az élôlény neve: élôhelye: életmódja: testfelépítése:

12

8

8

12

Page 12: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

12

AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI II.

1. A nyílt területek mely részeirôl tanultál? Írd nevüket a rajzok alá!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Nevezd meg az ábrázolt élôlényeket!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3. Csoportosítsd az elôzô feladat élôlényeit az alábbiak szerint!

gerinctelenek gerincesek

ízeltlábúak férgek

rovarok

pókok

madarak halak emlôsök

B. változat

4

15

15

Page 13: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

13

4. Három növény föld alatti szervei és levelei összekeveredtek.a) Kösd össze az összetartozókat!b) Írd a rajzok alá az ábrázolt részek nevét!c) Nevezd meg a három növényt!

c) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Nevezd meg a pázsitfûfélék megjelölt részeit és jellemezd tulajdonságait!

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Mely környezeti tényezôkhöz kellett leginkább alkalmazkodniuk a fûféléknek?a) Írd a rajzok fölé a környezeti tényezôk nevét! b) A rajzok alá írd az alkalmazkodás módját!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7. Írd le a két növény nevét és hasonlítsd össze a megjelölt tulajdonságaikat!

8. Sorolj fel négy olyan szokást amely káros az egészségre!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� �

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–25 � 41–59 �73–80 �

26–40 � 60–72 �

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . a növény neve: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . virága: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beporzási módja: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szára: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . levele: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gyökérzete: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12

12

6

12

4

Page 14: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

14

ÉV VÉGI FELMÉRÉS

1. Írd le a számmal jelzett felszíni formák nevét! A �-ot színezd ki a megfelelô színnel!

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2. Az alábbi hiányos mondatokból hiányoznak hazánk nagytájainak nevei. Írd be azokat a megfelelô helyre!

A szeszélyes éghajlatú . . . . . . . . . . . . . . . . . . .�. Hazánk legnyugatibb tája az . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hazánk legmagasabb tája az . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .�. A változatos kistájú . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .�. Az ezervölgy birodalma a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .�. A Balaton észa-

ki partján fekvô középhegység a . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .�

3. Jelöld az elôzô feladat nagytájait a térképen! Írd melléjük egy-egy nagyobb városuk nevét is!

�. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

� . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Nevezd meg a betûvel jelölt vizeket!

A: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . B: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . C: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . E: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Dolgozz az utasításoknak megfelelôen!

a) Megyénk neve: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b) Mely nagytájon található: . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

c) Szomszédos nagytájak világtájak megnevezésével:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

d) Színezd ki pirosra saját megyéteket, más színekkela szomszédos megyéket!

� �

A

BC

D

E

6

6

17

6

Page 15: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

15

6. Mely életközösségekrôl tanultál az idén?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Miért neveztük a és � számmal jelölt életközösségeket nyílt területeknek? . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. nevezd meg az ábrázolt élôlényeket!

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . .

� �

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

1

2

3

4 5

6 7

8

9

10

11

12

13 14

15

1617

18

19

20

2122

23

2425

3

2

25

Page 16: Ek temaz 44 AZ ÉLÔ ÉS ÉLETTELEN TERMÉSZET ALAPISMERETEI 1. a) Rajzolj le egy erdôt! b) Írd le, hogy a fény hogyan hat a növények életére! b

16

9. Állíts össze táplálékláncot az alábbi életközösségek élôlényeibôl!(Segítségedre lehetnek a 8. feladat ábrái!)

erdô: tölgyfa � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . � . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

mezô: füvek � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

víz: békalencse � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

vízpart: felfutó sövényszulák � . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10. Írd le a fa részeinek nevét és feladatukat!

11. Hogyan alkalmazkodott a búvárpók a vízi életmódhoz?

fejtor színe:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

potroh színe:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12. Töltsd ki az ábrázolt élôlény „személyi adatait”!

neve: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . füle: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

élôhelye: . . . . . . . . . . . . . . . . . . feje: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

szôrzetének színe: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

testmérete: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

hátulsó lába: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

utódai: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13. Sorolj fel három olyan tevékenységet, amellyel az ember veszélyezteti saját környezetét, a természetet!

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . feladat: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . feladat: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . feladat: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . feladat: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

„hálója”:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

testét borító szôrök:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Maximális pontszám: 80 pont Elért pontszám: . . . . . . . . . . . . Érdemjegy:

00–32 � 51–74 �91–100 �

33–50 � 75–90 �

12

8

4

8

3

Kiadó:

Dinasztia Tankönyvkiadó Kft. 1155 Budapest, Tóth István u. 97.

Raktári szám:

PK-0574k