El hombre

que mató

a

Liverty

Balance

Iluna Uriarte

Itxasne Rodriguez

Claudia Vielba

EL HOMBRE QUE MATÓ A LIVERTY BALANCE

1. Ransom Sotodard abokatuaren nortasuna deskribatu eta azaldu zuen ustez defendatzen dituen baloreak eta ideiak.

Ikasi dituen legeekin, herriaren garapena bilatzen du, berdintasuna eta errespetua bermatuz. Badaki hiriko egoera oso ezberdina dela herrienekin konparatuz eta horregatik justizia eta orden soziala ezartzen saiatzen da, biolentzia eta desorden publikoa, ezabatzen ziatuz. Oso burugogorra da bere ideiekin, eta denen onura lortu arte ez da gelditzen.

Bere ustez gauzak hitz egiten konpontzen dira eta ez biolentzia erabiliz. Hiria eredutzat hartzen du, horregatik, hezkuntza eta emak umeen egoera aldatu nahi du, bakoitzaren eskubideak bultzatuz.

2. Tom Donifan pertsonaiaren nortasuna deskribatu eta azaldu zure ustez defendatzen dituen baloreak eta ideiak.

Tom Donifan, tipo gogor bat da eta herri bateko mutil prototipoa da: gizon ausarta, ez dio inori beldur, indartsuena izaten saiatzen da besteen aurrean, besteen errespetua izateko.

Beraren pentsamoldea herrikoa da eta horrek eragiten dio, legeak ez errespetatzea. Ezertarako balio ez dutela pentsatzen du, beti indarraren legea erabiltzen baitu arazoak konpontzeko.

3. Komentatu kazetariaren papera herrian esaldi hauek komentatuz eta azaldu zure ustez zein den prentsaren papera demokrazian.

Pelikulan esaten den bezala prentsa laugarren indarra da. Herraren kazetariak ez ditu mugak, bere ustez egunkarian gertakari guztiak agertu behar dira eta bere betebeharra herrian informatzea da.

Horregatik berain propositua lortzeko, pelikulan ikusten den moduan, izugarrizko presioa ezartzen dute herriko jendeari, jakitearen grinak bultzatua. Eta

horrek, egoera deserosoak sortzen ditu.

4. “Hally para qué necesita leer y escribir? Algún día será una buena esposa.” Komentatu esaldi hau eta emakumeek pelikulan duten papera.

Garai hartan emakumeen papera platerak eta etxea garbitzea zen, hau da, emazte ona izatearen pertsonaia. Film honek oso ondo erakusten du garaiko pentsamoldea, eta emakumeen egoera, hau da, pentsamolde matxista eta sexista.

Horrez gain ez zuten eskubiderik arlo gehienetan, iritzia ematean ez zietelako kontuan hartzen. Garai hartan oso ohikoa zen emakumea prototipo hori izatea, baina gaur egungo egoera aldatu egin da, nahiz eta kasu matxistak egoten jarraitu.

5. Zer da zure ustez “la ley del oeste”? Eta zer izango litzateke kontrakoa?

Esaldi honek oso argi usten du hartako arazoak ez zirela konpontzen hitz egiten ezta legea jarraituz. Abokatuak bilatzen zuena egoera hobeagoa izatea zen, legeekin bakea bilatuz, aldiz, bertan, indarra aplikatuz konpontzen ziren arazoak, hau da indartuaren legea. Hori da Liberty Valancek aipatzen duen, “ley del oeste”.

6. “Yo no quiero ningún revolver, yo no quiero matar, quiero meterle en al cárcel”. Nork esaten du, zure ustez, esaldi hau? Komentatu esaldia.

Abokatuak, hau da, Ransom Sotodarrek, herrira eltzerakoan Liberty Valancek izandako liskarrean eta jasandako jipoiaren ondoren esaten du esaldia.

Denek esten dioten errebolberrarekin konpontzeko arazoa, baina berak, bere printzipioak jarraituz, legearekin justizia bilatu nahi du, bera datorren hiritik, dena horrela funtzionatzen duelako, aldiz herrian, justizia ez dago legeen eskuan, baizik eta, indarraren eskuan.

7. Amaieran, nor da herritarrentzako heroia eta zergatik? Ados al zaude herritarren irizpideekin? Zein izango litzateke zuretzako justuagoa, eta gogokoena, Tom Donifan ala Ransom Sotodard? Zergatik?

Amaieran, Ransom Sotodard da heroia, Liberty Valancen hiltzailea delako. Ez dago ados herritarren irizpideekin zeren eta Tom Donifan izan zelako beti herriaren babeslea, nahiz eta Ransomek ere gauza onuragarriak ekarri herrirantz.

Hala ere, herriak jakin izango balu nor izan zen Liberty Valancen benetako hiltzailea, Ransom ez zen izango hain garrantzitsua, benetako Tom izan zelako eta bergatik izan ez balitz, Ransom hil egingo baitzen.

8. Egizue pelikularen balorazio orokor bat eta kokatu, gutxi gorabehera, dagokion leku eta garai historikoan, testuinguru historiko hori labur-labur deskribatuz.

Filmaren helburua garai hartan jenda entretenitzea zen, baina gaur egun, horrez gain, beste garai bateko eguneroko bizitza ulertzen laguntzen digu.

Honi esker, herriek eta sozietateek bizi izan duten aldaketa ikusi dezakegu.