electronic publication part 2: content...

80
สมอ./ศอ.พว./CDV สิงหาคม 2557 ห้ามใช้หรือยึดร่างนี ้เป็นมาตรฐาน มาตรฐานฉบับสมบูรณ์จะมีประกาศในราชกิจจานุเบกษา ร่าง มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม สิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ เล่ม 2 ข้อกาหนดการจัดเอกสารเนื ้อหาสิ่งพิมพ์อิเล็กทรอนิกส์ ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTS สาหรับเสนอคณะกรรมการวิชาการด้านมาตรฐานสาขาเทคโนโลยีสารสนเทศ คณะที6 สานักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม กระทรวงอุตสาหกรรม ถนนพระรามที6 กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท์ 0 2202-33XX

Upload: others

Post on 13-Jan-2020

2 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

สมอ./ศอ.พว./CDV สงหาคม 2557

หามใชหรอยดรางนเปนมาตรฐาน มาตรฐานฉบบสมบรณจะมประกาศในราชกจจานเบกษา

ราง

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สงพมพอเลกทรอนกส เลม 2 ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส

ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTS

ส าหรบเสนอคณะกรรมการวชาการดานมาตรฐานสาขาเทคโนโลยสารสนเทศ คณะท 6

ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ถนนพระรามท 6 กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2202-33XX

Page 2: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม THAI INDUSTRIAL STANDARD

มอก.XXXX – 25XX

สงพมพอเลกทรอนกส เลม 2 ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส

ELECTRONIC PUBLICATION

PART 2: CONTENT DOCUMENTS

ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ICS 91.160.10 ISBN

Page 3: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สงพมพอเลกทรอนกส เลม 2 ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส

มอก.XXXX – 25XX

ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม กระทรวงอตสาหกรรม ถนนพระรามท 6 กรงเทพฯ 10400

โทรศพท 0 2202 3300

ประกาศในราชกจจานเบกษา ฉบบประกาศและงานทวไป เลม ตอนพเศษ วนท พทธศกราช 25xx

Page 4: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

(2)

คณะกรรมการวชาการ ดานมาตรฐานสาขาเทคโนโลยสารสนเทศ คณะท 6

ประธาน

นางสาววนทนย พนธชาต ผทรงคณวฒ

กรรมการ นายธรรม จตนาม วทยาลยราชสดา มหาวทยาลยมหดล นายบญเลศ อรณพบลย ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต นางสมศร หอกนยา กระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร นางสาวนตมา จตตจ านงค ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา นายจตพล หนทาทอง สมาคมคนตาบอดแหงประเทศไทย นายดนพล กงสคนธ สมาคมผจดพมพและผจ าหนายหนงสอแหงประเทศไทย นายประสทธ คลองงเหลอม ชมรมการจดพมพอเลกทรอนกไทย

นายพสษฐ วงษพไลวฒน นายสรพนธ เมฆนาวน ผทรงคณวฒ นายณฐนนท ทดพทกษกล ผทรงคณวฒ นายธนาคม ตาฬวฒน ผทรงคณวฒ นายน าหนง มตรสมาน ผทรงคณวฒ นายชวลต จรรยารกษสกล ผทรงคณวฒ นายธนวฒน ภลายเหลอง ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

กรรมการและเลขานการ นางกมลพรรณ พนพง ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต นางสาวสภาพนธ เกตค า นางกลธดา เออมลฉตร

Page 5: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

(3)

เทคโนโลยมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว การจดท ารปแบบขอมลขาวสารไดปรบตวใหเปนไปตามเทคโนโลยใหมๆ มากขน รวมถงหนงสอ ซงแตเดมเปนรปแบบของกระดาษ ไดเปลยนมาเปนระบบอเลกทรอนกสกนมากขน เพอความสะดวก รวดเรวในการเขาถงขอมลดวยอปกรณพกพาแบบตางๆ เพอใหสามารถใชงานหนงสออเลกทรอนกสรวมกนไดกบอปกรณแบบตางๆ ได ดงนนเพอเปนการสงเสรมอตสาหกรรมประเภทน และเพอใหผลตภณฑนมคณลกษณะและคณสมบตถกตองตามหลกวชาการ จงก าหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสขน

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน จดท าขนตามความรวมมอดานการก าหนดมาตรฐานระหวางส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมกบศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ทตงอยเลขท 112 อทยานวทยาศาสตรประเทศไทย ถนนพหลโยธน ต าบลคลองหนง อ าเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน 12120 โทรศพท 0 2564 6900 www.nectec.or.th และใชขอมลจากผท า ผใช และเอกสารตอไปน เปนแนวทาง

International Digital Publishing Forum. 2014. EPUB Content Documents 3.0.1

คณะกรรมการมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมไดพจารณามาตรฐานนแลว เหนสมควรเสนอรฐมนตรประกาศตามมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511

Page 6: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

(4)

สารบญ

หนา

1. ขอบขาย 1

2. บทนยาม 2

3. ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส 6

3.1 เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล 6

3.2 เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส 28

3.3 เอกสารเนอหาชนดเอสวจ 39

3.4 เอกสารเนอหาสครปต 41

3.5 เอกสารเคาโครงแบบคงท 48

4. สไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส 50

4.1 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา 50

4.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน 51

4.3 โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส 51

5. เอกสารขอก าหนดคลงศพทการออกเสยงของ W3C 58

ภาคผนวก ก. ออบเจคจาวาสครปต epubReadingSystem 61

ก.1 โครงสรางทางไวยกรณ 61

ก.2 ค าอธบาย 61

ก.3 คณสมบต 61

ก.4 วธการ 62

ภาคผนวก ข. การอางองการจบคอกขระ -epub-fullsize-kana 64

บรรณานกรม 69

Page 7: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

(5)

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 1 คณสมบตทตองมของ epubReadingSystem 61

ตารางท 2 คณลกษณะทตองมของ epubReadingSystem 63

ตารางท 3 การจบคอกขระส าหรบคา -epub-fullsize-kana ของคณสมบต text-transform 64

Page 8: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

(6)

Page 9: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

(7)

ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม

ฉบบท (พ.ศ. 2554) ออกตามความในพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

พ.ศ. 2511 เรอง ก าหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สงพมพอเลกทรอนกส เลม 1 ขอก าหนดการจดท าสงพมพอเลกทรอนกส ________________________

อาศยอ านาจตามความในมาตรา 15 แหงพระราชบญญตมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม พ.ศ. 2511 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรมออกประกาศก าหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม สงพมพอเลกทรอนกส เลม 2 ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส มาตรฐานเลขท มอก. XXXX-255X ไว ดงมรายละเอยดตอทายประกาศน

ประกาศ ณ วนท พ.ศ. 2557 รฐมนตรวาการกระทรวงอตสาหกรรม

Page 10: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย
Page 11: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-1-

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

สงพมพอเลกทรอนกส เลม 2 ขอก าหนด การจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส

1. ขอบขาย

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนครอบคลมการอธบายโครงรางของเอชทเอมแอล 5 (HTML5) เอสวจ (SVG) และ ซเอสเอส (CSS) เพอใชกบบรบทของการจดท าสงพมพอเลกทรอนกส

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนเปนเลมหนงในอนกรมมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกส โดยสามารถอานและเขาใจได เมอใชประกอบกนในอนกรมมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกส ประกอบดวย

1. มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส เลม 1 ขอก าหนดการจดท าสงพมพอเลกทรอนกส 2. มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส เลม 2 ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพ

อเลกทรอนกส 3. มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส เลม 3 ขอก าหนดรปแบบโอเพนคอนเทนเนอร 4. มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส เลม 4 ขอก าหนดการซอนทบของสอ

Page 12: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-2-

2. บทนยาม

เพอใหบรรลวตถประสงคของชดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสอสงพมพอเลกทรอนกส ใหใชศพทและค าอธบายตามทก าหนดไวใน มอก. xxxx-25xx เลม 1 และค าศพททใชเพมเตมในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบน คอ

2.1 สงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication) หมายถง สงพมพอเลกทรอนกส

ชดของเรนดชนจ านวนหนงหรอมากกวา บนทกรวมกนอยในคอนเทนเนอรของสงพมพอเลกทรอนกส ทปฏบตตามขอก าหนดฉบบนและขอก าหนดในอนกรมเดยวกน

สงพมพอเลกทรอนกสโดยทวไปแสดงผลงานเชงปญญาหรอเชงศลปะ แตขอก าหนดฉบบนและขอก าหนดในอนกรมเดยวกนไมไดจ ากดลกษณะของเนอหา

2.2 เรนดชน (rendition)

เอกสารทประกอบดวยชดของทรพยากรทเกยวของกน แสดงถงการประมวลการแสดงผลของสงพมพอเลกทรอนกสหนงชน

2.3 เรนดชนโดยปรยาย (default rendition)

เรนดชนทถกลงบญชรายการในเอลเมนต rootfile ล าดบแรกในไฟล Container – META-INF/container.xml ใน มอก.xxxx-255x เลม 3

2.4 ทรพยากรสงพมพ (publication resource) หมายถง ทรพยากรทประกอบดวยเนอหาหรอค าสงทใชในการประมวลการแสดงผล (rendering) ของเรนดชนของสงพมพอเลกทรอนกสอยางนอยหนงชน หากขาดทรพยากรน กไมอาจแสดงสงพมพตามทผแตง (author) ตองการได ตวอยางของทรพยากรสงพมพ ไดแก เอกสารแพคเกจ เอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication Content Document) สไตลชทสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication Style Sheet) เสยง วดทศน รปภาพ รปแบบตวอกษรและสครปตทฝงอยในเอกสาร

ทรพยากรสงพมพทจ าเปนในการประมวลการแสดงผลเรนดชน ยกเวนเอกสารแพคเกจเองจะถกเขยนแจงเปนรายการไวในรายชอแฟม (manifest) ของเรนดชนนน และบนทกรวมกนในคอนเทนเนอรของสงพมพอเลกทรอนกส (เวนแตจะไดก าหนดไวเปนอยางอนในหวขอ 6.3 ขอก าหนดต าแหนงทรพยากรสงพมพ)

ตวอยางทรพยากรทไมใชทรพยากรสงพมพ ไดแก สวนทระบไวในเอลเมนต link ในเอกสารแพคเกจ และสวนทระบในการเชอมโยงออกไปภายนอกของไฮเปอรลงค ซงสวนเหลานจะถกจดการอยภายนอกคอนเทนเนอรของสงพมพอเลกทรอนกส (ตวอยางเชน ทรพยากรทถกอางถงจากแอททรบวท href ในเอลเมนต a ตามขอก าหนดเอชทเอมแอล 5 [HTML5])

Page 13: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-3-

หมายเหต ค าภาษาองกฤษตวหนาในเครองหมาย [ ] หมายถง ชอเอกสารอางองในบรรณานกรมของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน

2.5 ทรพยากรภายนอก (foreign resource) หมายถง ทรพยากรสงพมพทไมใชชนดสอหลก (core media type) ทรพยากรภายนอกตองการการระบฟอลแบค (fallbacks) อยางนอยหนงครง

2.6 ทรพยากรชนดสอหลก (core media type resource) หมายถง ทรพยากรสงพมพชนดทเปนสอหลกทบรรจในสงพมพอเลกทรอนกสโดยไมมการระบฟอลแบค

2.7 เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication content document) หมายถง ทรพยากรสงพมพทมลกษณะตามนยามของเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส (เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล หรอ เอกสารเนอหาชนดเอสวจ)

เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสเปนชนดสอหลก จงสามารถน ามาบรรจไวในสงพมพอเลกทรอนกสไดโดยไมตองระบฟอลแบค

2.8 เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล (XHTML content document) หมายถง เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทมลกษณะตาม [HTML5] ทนยามไวในหวขอเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ใน มอก.xxxx-255x เลม 2

2.9 เอกสารเนอหาชนดเอสวจ (SVG content document) หมายถง เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทมลกษณะตามขอบงคบทแสดงไวในหวขอ 3.3 เอกสารเนอหาชนดเอสวจ ใน มอก.xxxx-255x เลม 2

2.10 เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication navigation document) หมายถง เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทมลกษณะเฉพาะ ซงบรรจขอมลการน าทางทคนและเครองสามารถอานได

2.11 เอกสารเนอหาสครปต (scripted content document) หมายถง เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทมสครปต หรอเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทมเอลเมนต HTML5 forms

2.12 เอกสารเนอหาระดบบนสด (top-level content document) หมายถง เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทอางถงโดยตรงจากสไปน ไมวาจะโดยตรงหรอผานฟอลแบคเชน

2.13 เอกสารเคาโครงแบบคงท (fixed-layout document) หมายถง เอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทอางองโดยตรงจากสไปนซงถกก าหนดเปน pre-paginated ในเอกสารแพคเกจ ตามทนยามในหวขอ 5.4.2.2 คณสมบต rendition:layout

มตการใชงานส าหรบการประมวลการแสดงผลเอกสารทมการจดหนาคงทไดนยามไวในหวขอ 3.5 เอกสารเคาโครงแบบคงท ใน มอก. xxxx-255x เลม 2

Page 14: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-4-

2.14 ซนธธคสเปรด (synthetic spread) หมายถง การประมวลการแสดงผลของหนาทตดกนสองหนาพรอมกนบนหนาจอของอปกรณ

2.15 ชนดสอหลก (core media type) หมายถง ชดของชนดทรพยากรสงพมพทไมจ าเปนตองระบฟอลแบค

2.16 เอกสารแพคเกจ (package document) หมายถง ทรพยากรสงพมพทมขอมลเมทาดาตาดานบรรณานกรมและขอมลเมทาดาตาดานโครงสรางทเกยวกบเรนดชนทใหมาของสงพมพอเลกทรอนกส

2.17 ตวระบทเปนเอกลกษณ (unique identifier) หมายถง ตวระบหลกส าหรบเอกสารสงพมพอเลกทรอนกสทมคาไมซ า ซงก าหนดไวในแอททรบวท unique-identifier เรนดชนของสงพมพอเลกทรอนกสทเหมอนกนหนงชนหรอหลายชนซงปฏบตตามมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกสและมเนอหาเดยวกน อาจใชตวระบทเปนเอกลกษณรวมกนได

ตวระบทเปนเอกลกษณหนงตว ครอบคลมไดหลายเลขมาตรฐานสากลประจ าหนงสอ อยางไรกด หากมการเปลยนแปลงเนอหาอยางมนยส าคญ ผลงานนนตองมตวระบทเปนเอกลกษณใหม

2.18 ตวระบการออกเผยแพร (release identifier) หมายถง ตวระบการออกเผยแพร (release identifier) หมายถง ตวระบทใชเปรยบเทยบอนสแตนซของสงพมพอเลกทรอนกสวาเหมอนหรอเปนรนทตางกน หรอไมมความเกยวของกน

2.19 รายชอแฟม (manifest) หมายถง รายการทรพยากรสงพมพทงหมดทเปนสวนประกอบของเรนดชนทใหมาของสงพมพอเลกทรอนกส

2.20 สไปน (spine) หมายถง ล าดบรายการของทรพยากรสงพมพ เชน เอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกส ทแสดงถงล าดบการอานโดยปรยายของเรนดชนทใหมาของสงพมพอเลกทรอนกส

2.21 เอกสารการซอนทบของสอ (media overlay document) หมายถง เอกสารชนดเอกซเอมแอลทเชอมโยงเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลกบเสยงทบนทกไวลวงหนา เพอใหแสดงผลแบบประสานเวลาได

2.22 การแปลงขอความเปนเสยง (text-to-speech หรอ TTS) หมายถง การแปลงเนอหาทเปนขอความของสงพมพอเลกทรอนกสใหเปนเสยงพดของมนษย โดยใชเสยงสงเคราะห

2.23 สไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication style sheet) หมายถง ซเอสเอส (CSS) ทเปนไปตามโครงรางของซเอสเอสทนยามในหวขอ 4. สไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส ใน มอก.xxxx-255x เลม 2

2.24 ววพอรต (viewport) หมายถง พนทแสดงผลของระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกส ทประมวลการแสดงผลใหผใชเหน

2.25 ววพอรตซเอสเอส (CSS viewport) หมายถง ววพอรตทสามารถแสดงเนอหาทถกก าหนดดวยซเอสเอส

Page 15: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-5-

2.26 คอนเทนเนอรของสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication container) หมายถง รปแบบการบรรจและการเผยแพรสงพมพอเลกทรอนกสในลกษณะซป (ZIP-based) ตามทอธบายใน มอก.xxxx-255x เลม 3

2.27 ผแตง (author) หมายถง บคคลหรอองคกรทรบผดชอบในการสรางสงพมพอเลกทรอนกส ซงอาจไมจ าเปนตองเปนผประพนธเนอหา และทรพยากรทบรรจอยภายในสงพมพอเลกทรอนกสกได

2.28 ผใช (user) หมายถง บคคลใดๆ ทบรโภคสงพมพอเลกทรอนกสโดยใชระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกส

2.29 ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกส (e-Publication Reading System) หมายถง ระบบทประมวลผลสงพมพอเลกทรอนกสเพอแสดงผลตอผใช โดยวธการทเปนไปตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสน และมาตรฐานในชดอนกรมเดยวกน

2.30 ยเซอรเอเจนท (user agent) หมายถง ลกขายหรอโปรแกรมประยกตทใชเอชทเอมแอลทวไป (เชน เวบบราวเซอร โปรแกรมอานหนาจอ)

2.31 ววพอรตเอสวจ (SVG viewport) หมายถง ววพอรตทสามารถแสดงภาพเอสวจ

Page 16: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-6-

3. ขอก าหนดการจดเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส

3.1 เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

เนอหาในสวนนอธบายโครงราง (profile) ของ [HTML5] ส าหรบการสรางเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล อนสแตนซ (instance) ของเอกสารเอกซเอมแอลทปฏบตตามโครงรางน คอ ชนดสอหลก ซงอางองในขอก าหนดน และขอก าหนดในอนกรมเดยวกนเรยกวาเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

ถาไมไดมการระบไวเปนอน ขอก าหนดนจะสบทอดอธบายของความหมาย โครงสรางและพฤตกรรมการประมวลผลจากขอก าหนด [HTML5] ทงหมด

ขอควรระวง อธบายของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลอางองคณลกษณะ ในขอก าหนด [HTML5] ขององคการมาตรฐาน เวลด ไวด เวบ (World Wide Web Consortium) ซงยงอยในระหวางการด าเนนงานและอาจมการเปลยนแปลงไปในแนวทจะเขากนไมได เมอตองน าคณลกษณะเหลานนมาใช ผแตงพงพจารณาความเสยงทสบทอดมาในเรองผลกระทบทอาจเกดขนได ของความสามารถในการท างานรวมกนและอายการใชงานของเอกสาร

หมายเหต ค าภาษาองกฤษตวหนาในเครองหมาย [ ] หมายถง ชอเอกสารอางองในบรรณานกรมของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน

3.1.1 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตองผานเกณฑทงหมดดงน

คณสมบตของเอกสาร

- ตองเปนไปตามหวขอขอบงคบเ งอนไขการปฎบตตามขอก าหนดเอกซ เอมแอล (XML conformance) ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

- ตองเปนเอกสาร [HTML5] ทปฏบตตามหวขอโครงสรางไวยากรณเอกซเอชทเอมแอล

- ประโยคของเอกสารทงหมดตามทอธบายโดย [HTML5] ตองปฏบตตามเกณฑทอธบายส าหรบการสรางประโยคตามขอก าหนดนน นอกจากแจงยกเลกไวในหวขอ 3.1.4 การเบยงเบนและขอบงคบเอชทเอมแอล 5 (HTML5 deviations and constraints)

- อาจรวมสวนตอขยายไปยงไวยากรณ [HTML5] ตามทอธบายในหวขอสวนตอขยายเอชทเอมแอล 5 และตองปฏบตตามขอบงคบขอก าหนดส าหรบเนอหาทงหมดทอธบายไวในเอกสาร

คณสมบตแฟม - ชอแฟมของเอกสารชนดเอกซเอชทเอมแอลควรใชนามสกล .xhtml

Page 17: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-7-

หมายเหต ทรพยากรสงพมพ (publication resource) ทงหมดทอางองจากเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตองสอดคลองกบขอบงคบส าหรบทรพยากรสงพมพตามทอธบายในหวขอสงพมพอเลกทรอนกส – หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา ใน มอก.xxxx-25xx เลม 1

3.1.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

ระบบทเปนไปตามขอก าหนดของระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสส าหรบประมวลผลเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตองผานเกณฑทงหมดดงน

- หากมไดอธบายไวใหใชแทนทในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนหรอมาตรฐานอนในอนกรมเดยวกน ระบบตองประมวลผลเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล โดยใชการอธบายความหมายตามทอธบายไวโดยขอก าหนด [HTML5] และใหความส าคญกบขอบงคบการปฏบตตามยเซอรเอเจนท ตามทระบไวในเอกสาร

- ตองเปนไปตามเกณฑขอก าหนดของระบบการอานทงหมดตามทอธบายในหวขอสวนตอขยายเอชทเอมแอล 5

- ตองรบรและปรบใชกบขอบงคบตามทอธบายในหวขอการเบยงเบนและขอบงคบเอชทเอมแอล 5

- ตองเปนไปตามเกณฑขอก าหนดของระบบการอานทอธบายในหวขอ 3.4.3 เอกสารเนอหาสครปต – หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

- ตองรองรบการประมวลผลการแสดงเชงภาพของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ตามทอธบายในหวขอ 4.2 สไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส – หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

- ควรรบรการก ากบเออารไอเอ (ARIA markup) แบบฝง และรองรบการแสดงบทบาท สภาพ และคณสมบตของเออารไอเอทใหมา กบแพลทฟอรมของเอพไอ (API) การเขาถงเวบส าหรบคนพการ ตามขอก าหนดโปรแกรมประยกตและเนอหาทคนพการเขาถงได 1.0 [WAI-ARIA]

3.1.3 สวนตอขยายเอชทเอมแอล 5

เนอหาสวนนอธบายสวนตอขยายของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตามทก าหนดไวในรปแบบเอกสารตามทก าหนดใน [HTML5]

3.1.3.1 การก ากบความหมาย

(1) การผนความหมาย

(1.1) บทน า

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

Page 18: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-8-

การผนความหมายเปนกระบวนการผนวกความหมายเกยวกบวตถประสงคเฉพาะและ/หรอธรรมชาตซงเอลเมนตแสดงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ในบรบทของสงพมพอเลกทรอนกส โดยปกตแอททรบวท epub:type ถกใชเพอแสดงความหมายเฉพาะของโดเมน (domain-specific semantics) และการผนความหมายเปนการเตมเตมค าศพทหลกพนฐาน [HTML5] มาใช ความหมายทน ามาใชจะคดกรองความหมายของเอลเมนตทบรรจอยโดยไมไปยกเลกสภาพธรรมชาตของเอลเมนตเหลานน (ตวอยางเชน แอททรบวทสามารถใชเพอแสดง section วาคอบท (chapter) ในชนงาน แตไมสามารถน าไปใชเพอเปลยนเอลเมนต p มาเปนบญชของรายการ (list item) เพอหลกเลยงโครงสรางรายการทควรจะเปน)

เมตาดาตาทางความหมายไมไดเจตนาท ามาเพอการใชงานของมนษย แตใหวธการควบคมส าหรบระบบการอานและเครองมอของผใชงานอน เพอทจะเรยนรมากขนเกยวกบโครงสรางและเนอหาของเอกสาร เปนการใหโอกาสทจะเพมพนประสบการณการอานแกผใชงาน

ขอก าหนดนอธบายวธการส าหรบการผนความหมายโดยใชแอททรบวท axis : แทนทจะเพมเอลเมนตเอกซเอมแอลใหมใหกบค าศพทของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล สามารถเพมตอทายแอททรบวท epub: type เขาไปกบอลเมนตทมอยแลวเพอผนความหมายไปตามทตองการ กลไกเพอบงชค าศพทภายนอกทใหคาทไดรบการควบคมแกแอททรบวทถกอธบายไวดวย

(1.2) แอททรบวท epub: type

แอททรบวท epub:type ผนความหมายใหกบเอลเมนตทไปปรากฏอย คาของแอททรบวท คอ ค าศพทหนงค าหรอค าศพทจ านวนมากกวาหนงค า ทคนดวยชองวาง ซงเกดขนจากค าศพทภายนอกทเชอมโยงกบอนสแตนซของเอกสาร ตามทอธบายในหวขอการเชอมโยงของค าศพท

ความหมายทผนตองแสดงความหมายในชนรองลงไปของการผนความหมายของเอลเมนตทประมวลผลอย ในกรณของเอลเมนตทมการผนความหมายแบบเปนกลาง (เชน div และ span [HTML5]) ความหมายทผนตองไมเพมความหมาย ซงถกสอถงแลวโดยเอลเมนตทมอยเดม (ตวอยางเชน div ทแสดงยอหนาหรอตอน) ระบบการอานตองไมรบรการผนความหมายทขดแยงกบเอลเมนตทก าลงประมวลผลอย

Page 19: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-9-

เนองจากเอลเมนต head [HTML5] เปนคอนเทนเนอรของเมทาดาตาของเอกสาร ความหมายเชงโครงสรางทแสดงในเอลเมนตนหรอเอลเมนตทสบทอดใดๆ จงไมมความหมาย ระบบการอานตองไมรบรความหมายนน

หมายเหต แอททรบวท epub:type เจตนาจะใหท าหนาทเทยบเทากบแอททรบวท W3C Role ตามทอธบายในขอก าหนดแอททรบวทโรล รน 1.0 [Role] แตมขอจ ากดตามทระบไวในหวขอการเชอมโยงของค าศพท เจตนาขององคกร IDPF คอการรวมแอททรบวทนกบกลไกของ W3C ส าหรบการผนความหมายในการปรบปรงใหญของขอก าหนดในอนาคต

ชอแอททรบวท type เนมสเปซ (namespace) http://www.idpf.org/2007/ops การใช โกลบอลแอททรบวท (Global attribute) อาจ

ระบใชกบทกเอลเมนต คา

รายการของคาคณสมบต ใน มอก.xxxx-25xx เลม 1 ทคนดวยการเวนวรรค โดยมขอจ ากดดงทอธบายในหวขอการเชอมโยงของค าศพท

(1.3) การเชอมโยงของค าศพท

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนน ากลไกการเชอมโยงค าศพททอธบายในหวขอ 5.2กลไกการเชอมโยงค าศพท (vocabulary association mechanisms) ตามทระบใน มอก.xxxx-25xx เลม 1 มาใช โดยมการดดแปลง ดงตอไปน

- ค าศพทโดยปรยาย

ค าศพทโดยปรยายส าหรบเนอหาเอกสารตาม [StructureVocab]

- ค าน าหนาศพทสงวน

ขอก าหนดนสงวนค าน าหนาศพททผแตงอาจใชในแอททรบวท epub:type ในเอกสารทเปนไปตามกฎเกณฑขอก าหนดค าน าหนาศพทสงวนของเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส (EPUB content documents reserved prefixes)

- แอททรบวท prefix

Page 20: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-10-

ค าอธบายแอททรบวท prefix ไมมการเปลยนแปลง แตจะถกอธบายใหอยในเนมสเปซ http://www.idpf.org/2007/ops หากถกน าไปใชในเนอหาเอกสารสงพมพอเลกทรอนกส

แอททรบวท prefix ใชการไดเพยงบนเอลเมนตราก html [HTML5]

ตวอยาง

ตวอยางตอไปนแสดงการใชแอททรบวท epub:type ผนความหมาย footnote และ noteref คณสมบตทใชไดรบการอธบายไวในค าศพทโดยปรยาย

<html … xmlns:epub="http://www.idpf.org/2007/ops"> … <p> … <a epub:type="noteref" href="#n1">1</a> … </p> … <aside epub:type="footnote" id="n1"> … </aside> … </html>

ตวอยางตอไปนแสดงการใชแอททรบวท epub:type ผนความหมาย glossary ของรายการค าอธบายของเอชทเอมแอล 5 คณสมบตทใชไดรบการอธบายไวในค าศพทโดยปรยาย

<html … xmlns:epub="http://www.idpf.org/2007/ops"> … <dl epub:type="glossary"> … </dl> … </html>

Page 21: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-11-

ตวอยางตอไปนแสดงการใชแอททรบวท epub:type ผนความหมาย pagebreak คณสมบตทใชไดรบการอธบายไวในค าศพทโดยปรยาย (พงสงเกตวาเอลเมนต dc:source ตาม มอก. xxxx-25xx เลม 1 ใหวธการบงชแหลงทมาของสงพมพซงใหขอมลการจดหนามาใช)

<html … xmlns:epub="http://www.idpf.org/2007/ops"> … <p> … <span epub:type="pagebreak" title="234"/> … </p> … </html>

(1.4) ขอก าหนดส าหรบการประมวลผล

ระบบการอานตองประมวลผลแอททรบวท epub:type ดงตอไปน

- อาจเชอมโยงพฤตกรรมพเศษ (specialized behaviors) เขากบค าทอธบายไวในค าศพทโดยปรยาย ทกค า บางค า หรอไมมค าใดเลย

- อาจเชอมโยงพฤตกรรมพเศษเขากบค าทใหไวในประมวลศพทนอกเหนอไปจากค าศพทโดยปรยาย

- ตองไมด าเนนการใดกบค าทไมรจก

หากพฤตกรรมระบบการอานเชอมโยงกบคาของ epub:type ทใหไป ขดแยงกบพฤตกรรมทเกยวของกบเอลเมนตทประมวลผลอย พฤตกรรมทเชอมโยงกบเอลเมนตจะตองไดรบการประมวลผลกอน

(2) การเพมความหมาย

(2.1) บทน า

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

ตางจากการผนความหมายซงเกยวกบการคดกรองโครงสรางภายในการก ากบ การเพมความหมายท าใหสามารถเพมชนของความหมายเขาไปในเนอหาเพอเอออ านวยกบการประมวลผลเครอง

ทงขอก าหนด [Microdata] และ [RDFa11] อธบายชดของแอททรบวททสามารถถกใชในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลเพอเพมความหมายใหกบเนอหา

Page 22: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-12-

(2.2) การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทปฏบตตามขอก าหนดน ตองเปนไปตามเกณฑทงหมดตอไปน

- ตองอนญาตใหใชแอททรบวท [Microdata] ตามทอธบายในขอก าหนดนน

- ตองอนญาตใหใชแอททรบวท [RDFa11] ตามทอธบายใน [HTML+RDFa11]

(2.3) ขอก าหนดส าหรบการประมวลผล

ระบบการอานอาจประมวลผลแอททรบวท [Microdata] และ [RDFa11] ทอธบายในขอก าหนดเหลานนตามล าดบ แตการรองรบการประมวลผลนเปนทางเลอก

3.1.3.2 แอททรบวท SSML

(1) ภาพรวม

ภาษาก ากบการสงเคราะหเสยง (Speech Synthesis Markup Language) ตามขอก าหนดภาษาก ากบการสงเคราะหเสยง รน 1.1 [SSML] ของ W3C เปนภาษาทใชชวยเอนจนการแปลงขอความเปนเสยงในการสงเคราะหเสยง SSML ถกออกแบบใหเปนเอกสารประเภททท างานไดโดยล าพง อกทงยงอธบายความหมายใหเหมาะทจะใชกบภาษาหลกของระบบอยางอนไดดวย

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบนสรางเอลเมนต phoneme ตามขอก าหนด SSML 1.1 ขนใหมเปนสองแอททรบวท ไดแก ssml:ph และ ssml:alphabet และท าใหสามารถใชไดในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

ระบบการอานทมความสามารถในการแปลงขอความเปนเสยงควรรองรบแอททรบวท SSML ดงทอธบายไวดานลางน

(2) แอททรบวท ssml:ph

แอททรบวท ssml:ph ก าหนด การออกเสยงตามระบบเสยง (phonemic pronunciation) หรอตามการออกเสยงจรง (phonetic pronunciation) ของขอความซงเอลเมนตทมแอททรบวทนแนบมา

Page 23: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-13-

ชอแอททรบวท ph เนมสเปซ http://www.w3.org/2001/10/synthesis

การใช โกลบอลแอททรบวท จรง (

คา

แอททรบวทนสบทอดความหมายทงหมดของแอททรบวท ph ภายใตเอลเมนต phoneme ตามขอก าหนด SSML 1.1 โดยมสวนเพมเตมตอไปน:

- ssml:ph (text node) (string) จรง (

หมายเหต SSML (PLS document) อธบาย ของสองขอก าหนดน

(3) แอททรบวท ssml:alphabet

ssml:alphabet ssml:ph

Page 24: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-14-

ชอแอททรบวท alphabet

เนมสเปซ http://www.w3.org/2001/10/synthesis

การใช โกลบอลแอททรบวท อาจระบใหกบเอลเมนตใดกได คา ชอของอกขระการออกเสยงทใชในคาของ ssml:ph (สบทอดกน)

แอททรบวทนสบทอดความหมายทงหมดของแอททรบวท alphabet ภายใตเอลเมนต phoneme ตามขอก าหนด SSML 1.1 ดวยสวนเพมเตมตอไปน

- ssml:alphabet (the document tree) ssml:ph ssml:alphabet ssml:ph ตนตระกล

ระบบการอานทรองรบคณลกษณะแอททรบวท SSML ของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบน ควรรองรบอกขระไอพเอ (IPA) [refIPA] ดงแสดงโดยคา “ipa”

3.1.3.3 การสลบเนอหา

(1) บทน า

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

เอลเมนต switch จดใหมกลไกพนฐานทผ แตง สามารถปรบแตงเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสทแสดงผลแกผใช โดยทไมขนกบความสามารถในการประมวลผลสครปตของระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกส

ผพฒนาระบบการอานอาจเลอกทจะรองรบค าศพทเอกซเอมแอลและเอลเมนตเอชทเอมแอลใหมซงไมถกตองตามเอกสารเนอหาเอกซเอชทเอมแอล กลไก switch สนบสนนการพฒนาและการทดลองประเภทน ขณะเดยวกนจดใหผแตงทตองการใชประโยชนทราบวาเนอหาจะยงคงแสดงผลไดบนระบบการอานทปฏบตตามขอก าหนด (นนคอ ยงคงไวซงสงจ าเปนพนฐานทเอกสารเนอหาเอกซเอชทเอมแอลทงหมดยงคงใชไดอย หากไมรองรบการก ากบพเศษ)

การสลบเนอหาไมไดมไวเพยงเพอสนบสนนการพฒนาในอนาคตเทานน แตยงสามารถใชเพอสรางสงพมพอเลกทรอนกสทยงคงไวซงระดบการเขากนไดกบระบบการอานรนเกาทไมสามารถจดการกบคณลกษณะใหมตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ตวอยางเชน

Page 25: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-15-

กรณอนสแตนซของภาษาก ากบทางคณตศาสตร (MathML) ซงปจจบนเปนชนดทมอยแลว (native type) สามารถเพมเขาไปโดยใชเอลเมนต switch เพอใหระบบการอานตาม [EPUB2] สามารถจดเตรยมใหมฟอลแบค (fallback) ภาพหรอตวอกษรแทน

(2) ค าอธบาย

(2.1) เอลเมนต epub:switch

เอลเมนต switch อนญาตใหแทรกสวนแตกยอยของเอกซเอมแอลเขาไวอยางมเงอนไขในรปแบบเนอหาของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

ชอเอลเมนต switch

เนมสเปซ http://www.idpf.org/2007/ops

การใช ในเนอหา flow และ inline สามารถมซ าได แอททรบวท id [ทางเลอก]

หมายเลขประจ าตวในขอก าหนดเอกซเอมแอล [XML] ของเอลเมนตนจะตองมคาไมซ ากนภายในเอกสารเดยวกน

รปแบบเนอหา ใหมการวางเอลเมนตทเปนองคประกอบภายในเรยงตามล าดบดงน: case [1 ตวหรอมากกวา], default [1 ตวเทานน]

ระบบการอานตองประมวลผลเอลเมนต switch แตละรายการในเอกสารเพอตดสนวาจะสามารถแสดงผลเอลเมนต case ซงเปนเอลเมนตลกใดๆ ไดหรอไม (ถกตดสนโดยคาของแอททรบวท required-namespace)

เมอระบบการอานพบเอลเมนต switch แตละตว ระบบการอานควรแสดงผลเนอหาของ case ตวแรกทรองรบ แตสามารถทจะเลอกทางเลอกอนใดทรองรบได หากระบบการอานไมรองรบการก ากบทบรรจไวในเอลเมนตลก case ระบบตองประมวลการแสดงผลเนอหาของเอลเมนต default

เอลเมนต object [HTML5] ควรน าไปใชในการฝงประเภทของเนอหาทไมใชเนอหาชนดสอหลกของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล การก ากบทท าขนเฉพาะควรอยภายในเอลเมนต switch เฉพาะเมอเนอหาทน ามาแสดงเปนสวนส าคญของเอกสารเทานน และขนกบบรบททเอกสารจะถกประมวลผลอยางถกตอง

Page 26: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-16-

ไมเจตนาใหใชเอลเมนต switch ทดแทนกลไกอนทรนสคฟอลแบค เชน แอททรบวท alttext [MATHML] และเอลเมนต title และ desc [SVG] ผแตงควรพจารณารวมอนทรนสคฟอลแบคเสมอ แมเมอรวมเอลเมนต switch ส าหรบระบบการอานทไมมการรองรบไวยากรณหลก (ตวอยางเชน เพอใหแนใจวาสามารถเขาถงและใชประโยชนได)

ตวอยาง

ตวอยางของการก ากบภาษาก ากบทางเคม (ChemML) ทแทรกไวโดยใชเอลเมนต switch

<epub:switch id="cmlSwitch"> <epub:case required-namespace="http://www.xml-cml.org/schema"> <cml xmlns="http://www.xml-cml.org/schema"> <molecule id="sulfuric-acid"> <formula id="f1" concise="H 2 S 1 O 4"/> </molecule> </cml> </epub:case> <epub:default> <p>H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub></p> </epub:default> </epub:switch>

ตวอยางการเพมการก ากบภาษาทางคณตศาสตรเพอใหประมวลผลไดกบระบบการอานตาม [EPUB2]

<epub:switch id="mathmlSwitch"> <epub:case required-namespace="http://www.w3.org/1998/Math/MathML">

Page 27: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-17-

<math xmlns="http://www.w3.org/1998/Math/MathML"> <mrow> <mn>2</mn> <mo> &#x2061;<!--INVISIBLE TIMES--></mo> <mi>x</mi> </mrow> <mrow> <mo>+</mo> <mi>y</mi> <mo>-</mo> <mi>z</mi> </mrow> </math> </epub:case> <epub:default> <p>2x + y - z</p> </epub:default> </epub:switch>

(2.2) เอลเมนต epub:case

เอลเมนต epub:case บรรจอนสแตนซของการก ากบจากค าศพทเอกซเอมแอล เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลโดยธรรมชาตอาจรองรบการก ากบทมอยภายใน (กรณของภาษาก ากบทางคณตศาสตรและเอสวจ) แตการรองรบดงกลาวไมใชขอบงคบ

Page 28: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-18-

ชอเอลเมนต case

เนมสเปซ http://www.idpf.org/2007/ops

การใช เปนลกล าดบแรกทตองมของเอลเมนต switch และสามารถมซ าได

แอททรบวท id [ทางเลอก]

หมายเลขประจ าตว [XML] ของเอลเมนตนจะตองมคาไมซ ากนภายในเอกสารเดยวกน

required-namespace [ตองม]

ตวระบสวนตอขยายในรปแบบยอารไอ (URI) ตามทอธบายไวในขอก าหนดสอประเภทไมม [RFC2046] ทระบค าศพทเอกซเอมแอลหรอสวนตอขยายทระบบการอานตองรองรบเพอประมวลผลเนอหาของเอลเมนต case

รปแบบเนอหา แฟรกเมนตของเอกซเอมแอลทเปนไปตามแบบแผนค าศพทการก ากบทระบไวในแอททรบวท required-namespace

เอลเมนต case แตละตวตองบรรจตวแทนส ารองของเนอหาเดยวกน ผแตงควรเรยงล าดบเอลเมนต case ตามล าดบฟอรแมตการแสดงผลทดทสด เพอใหมนใจวาจะไดการแสดงผลเนอหาทดทสด

หากเอลเมนต case บรรจการก ากบทมผลใชไดในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล (เชน ภาษาก ากบทางคณตศาสตร) เนอหานนตองมผลใชได ณ จดทเอลเมนต switch แทรกอย (นนคอ สวนทเพมเขาไปตองไมใหผลลพธออกมาเปนเอกสารทมผลใชไมได)

การก ากบภายนอก (foreign markup) ในเอลเมนต case ตองจดรปแบบใหถกตอง แตไมจ าเปนตองมผลใชได ณ จดทแทรกอย ผแตงควรท าใหมนใจไดวาการก ากบภายนอกเหมาะกบบรบททน าไปใช (ตวอยางเชน เอลเมนต block ไมควรรวมอยในเอลเมนต switch ซงแทรกอยในบรบทระหวางบรรทด)

Page 29: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-19-

หมายเหต องคกรฟอรมการจดพมพสอดจทลสากล (IDPF) บ ารงรกษาขอมลการจดทะเบยน (registry) ของตวระบสวนตอขยายทวไปส าหรบการใชในแอททรบวท required-namespace ท http://www.idpf.org/epub/switch/

(2.3) เอลเมนต epub:default

เอลเมนต default จดใหมการก ากบทมผลใชไดในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลเมอระบบการอานไมสามารถประมวลการแสดงผลเอลเมนต case ได

ชอเอลเมนต default

เนมสเปซ http://www.idpf.org/2007/ops

การใช เปนลกล าดบสดทายทตองมของเอลเมนต epub: switch

แอททรบวท id [ทางเลอก]

หมายเลขประจ าตว [XML] ของเอลเมนตนจะตองมคาไมซ ากนภายในเอกสารเดยวกน

รปแบบเนอหา แฟรกเมนตการก ากบทเปนไปตาม [HTML5]

เอลเมนต default ท าหนาทเปนฟอลแบคส าหรบเอลเมนต switch และตองรวมตวแทนของเนอหาทมผลใชไดในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

เอลเมนต default ตองไมมเนอหาทจะท าใหเอกสารมผลใชไมได ณ จดทแทรกเอลเมนต switch อย เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตองมผลใชไดถาเอลเมนต switch ทงหมดถกแทนทดวยเอลเมนตลก default

(3) การประมวลผล

ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสตองรองรบเอลเมนต switch

ขอก าหนดมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบนไมตองการวธประมวลการแสดงผลเปนการเฉพาะส าหรบเอลเมนต switch ตวอยางเชน ระบบการอานอาจเลอกทจะใชการท าสไตลแบบซเอสเอส (CSS) ในการประมวลผลการแสดงผลเอลเมนต switch แตละตว แตอาจเลอกใชวธอนไดตามเหมาะสม อยางไรกตาม ระบบการอานทงหมดตองแสดงเนอหาของเอลเมนต case หรอเอลเมนต default เพยงหนงตวตอการสลบเนอหาแตละครงเพอการประมวลการแสดงผล

เอลเมนต switch ตองถกประมวลผลราวกบวาเอลเมนตลกทงหมดมการตงคา HTML5 hidden

attribute ยกเวนหนงตวทไมไดตงคา (กลาวคอ ประยกตใชกฎเกณฑการประมวลผลและ

Page 30: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-20-

ขอก าหนดชดเดยวกนทงหมดทระบส าหรบแอททรบวทนนกบเนอหาทไมตองการประมวลการแสดงผลดวย)

หมายเหต เนองจากเนอหาทอาจถกประมวลการแสดงผลขนอยกบความสามารถของระบบการอานของผใช การเชอมโยงสามารถท าไดเพยงกบเอลเมนต switch เทานน ไมแนะน าใหอางองเชงลกไปยงเอลเมนต switch

การปรากฏเอลเมนต switch ในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลจะแสดงอยในรายชอแฟมของเอกสารแพคเกจในคณสมบต switch ใน มอก. xxxx-25xx เลม 1

3.1.3.4 เอลเมนต epub:trigger

เอลเมนต trigger ชวยในการสรางสวนตดตอกบผใชแบบก าหนดการก ากบเพอควบคมวตถมลตมเดย เชน การเปดเสยงและภาพวดทศน ทงในบรบททมสครปตและไมมสครปต

Page 31: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-21-

ชอเอลเมนต trigger เนมสเปซ http://www.idpf.org/2007/ops การใช เปนลกของ head และอยใน flow content สามารถมซ าได แอททรบวท id [ทางเลอก]

หมายเลขประจ าตว [XML] ของเอลเมนตนจะตองมคาไมซ ากนภายในเอกสารเดยวกน

action [ตองม] การกระท าทด าเนนการส าหรบเหตการณน คาทอนญาต: show | hide | play | pause | resume | mute |

unmute ref [ตองม]

คาของไอดอารอเอฟ (IDREF) [XML] ใชระบเอลเมนตทเปน ออบเจกตของ action

ev:defaultAction [ทางเลอก] เหตการณทใชไดกบ trigger น เปนไปตามทอธบายไวในขอก าหนดเอกซเอมแอลอเวนท [XML Events]

ev:event [ตองม] เหตการณทใชไดกบ trigger น เปนไปตามทอธบายไวใน [XML Events]

ev:observer [ตองม] วตถตนก าเนดส าหรบ trigger น เปนไปตามทอธบายไวใน [XML Events]

ev:phase [ทางเลอก] เหตการณทใชไดกบ trigger น เปนไปตามทอธบายไวใน [XML Events]

ev:propagate [ทางเลอก] เหตการณทใชไดกบ trigger น เปนไปตามทอธบายไวใน [XML Events]

รปแบบเนอหา วาง

Page 32: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-22-

เอลเมนต trigger เชอมโยง event จากวตถตนก าเนดทเฉพาะเจาะจง (observer) เขากบการกระท าทตองการเพอใหประมวลผลกบวตถเปาหมายทเฉพาะเจาะจง (ref) ความหมายของคา action ทอธบายไว ไดแก - show หมายถง ใหตงคาคณสมบต DOM visibility ตามขอก าหนดแคสเคดดงสไตลชท ระดบ 2

ฉบบปรบปรง 1 [CSS2.1] เปนมองเหนได - hide หมายถง ตงคาคณสมบต DOM visibility ตาม [CSS2.1] เปนการซอน

- play หมายถง ใหประมวลทรพยากรทเชอมโยงจากสวนเรมตน

- pause หมายถง หยดประมวลผลชวคราว

- resume หมายถง กลบไปประมวลผลตอจากต าแหนงเดม

- mute หมายถง ปดเสยง

- unmute หมายถง ยกเลกปดเสยง

ระบบการอานทรองรบเอลเมนต audio หรอ video [HTML5] ตองรองรบเอลเมนต epub:trigger

การกระท า play, pause, resume, mute และ unmute ใชไดกบเอลเมนต audio หรอ video เทานน การกระท า show และ hide สามารถใชไดกบสวนสบทอดของเอลเมนต body

ตวอยางการก ากบของตวประมวลผลวดทศนทใชเอลเมนต trigger ควบคมการประมวลผลและการปดเสยง แอททรบวท role, tabindex และ aria-controls ท าใหแนใจวาเอลเมนต span สามารถเขาถงและใชประโยชนเปนปมกดส าหรบผใชทใชแปนพมพ

<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml"

xmlns:epub="http://www.idpf.org/2007/ops"

xmlns:ev="http://www.w3.org/2001/xml-events">

<head>

<epub:trigger ev:observer="pause" ev:event="click" action="pause" ref="test"/>

<epub:trigger ev:observer="resume" ev:event="click" action="resume" ref="test"/>

<epub:trigger ev:observer="mute" ev:event="click" action="mute" ref="test"/>

<epub:trigger ev:observer="mute" ev:event="click" action="show" ref="muted"/>

Page 33: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-23-

<epub:trigger ev:observer="unmute" ev:event="click" action="unmute" ref="test"/> <epub:trigger ev:observer="unmute" ev:event="click" action="hide" ref="muted"/> </head> <body> <video id="test" src="birds.mp4" width="320" height="240"/> <p>

<span id="resume" role="button" tabindex="0" aria-controls="test">Play/Resume</span> <span id="pause" role="button" tabindex="0" aria-controls="test">Pause</span> <span id="mute" role="button" tabindex="0" aria-controls="test">Mute</span> <span id="unmute" role="button" tabindex="0" aria-controls="test">Unmute</span> <span id="muted" role="button" tabindex="0" aria-controls="test">MUTED</span>

<p> </body>

</html> 3.1.3.5 แทกรปแบบทางเลอก

ตามขอก าหนดแทกรปแบบทางเลอก [AltStyleTags] เอลเมนต link แอททรบวท class อาจรวมถงคาดงตอไปน: horizontal, vertical, day และ night คาเหลานสบทอดความหมายตามทอธบายในขอก าหนดขางตนส าหรบการใชงาน

ระบบการอานควรเลอกและใชประโยชนจากชดรปแบบทถกก ากบดวยแทกตามความเหมาะสม และตามทอธบายในขอก าหนดดงกลาว

3.1.3.6 คสตอมแอททรบวท

ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสอาจมฟงกชนการท างานทไมไดอธบายในขอก าหนดนเพอเพมประสทธภาพการประมวลการแสดงผลของสงพมพอเลกทรอนกส เพอเอออ านวยตอการทดลองน ผ จ าหนาย (vendor) อาจใหความหมายคสตอมแอททรบวทส าหรบใชในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

คสตอมแอททรบวทอาจถกรวมบนเอลเมนตใดๆ ในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ซง แอททรบวทนนมาจากเนมสเปซภายนอก ดงอธบายเปนเนมสเปซ [XMLNS] ทไมจบคกบทงยอารไอทงสอง ดงตอไปน

- http://www.w3.org/1999/xhtml

Page 34: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-24-

- http://www.idpf.org/2007/ops

คสตอมแอททรบวทและพฤตกรรมทเกยวของตองไมเปลยนแปลงความสมบรณของสงพมพอเลกทรอนกส ผใชตองยงคงใชเนอหาได โดยขอมลไมสญหาย หรอเกดความเสยหายรนแรงอนใด ไมวาจะประมวลการแสดงผลบนระบบการอานใดๆ

หมายเหต เพอเอออ านวยการท างานไดของคสตอมแอททรบวทบนระบบการอาน แนะน าให ผจ าหนายบนทกเอกสารสวนตอขยายทท าขนไวท http://www.idpf.org/epub/extensions/attributes

3.1.3.7 แอททรบวท aria-describedat

แอททรบวท aria-describedat จาก [WAT-ARIA-1.1] อาจถกระบบนทกเอลเมนตในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล โดยใชไวยากรณและความหมายทอธบายในขอก าหนดนน แอททรบวทนอาจถกใชเพออางองการบรรยายภายนอกคอนเทนเนอรของสงพมพอเลกทรอนกส (ดหวขอ6.3 ขอก าหนดต าแหนงทรพยากรสงพมพใน มอก. xxxx-255x เลม 1)

ระบบการอานทรองรบแอททรบวทนเปนทางเลอก

หมายเหต อนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ไมไดรองรบขอมล ARIA 1.1 อยางสมบรณในขณะน

3.1.4 การเบยงเบนและขอบงคบของเอชทเอมแอล 5 (HTML5 deviations and constraints)

หมวดนอธบายการเบยงเบนและ/หรอขอบงคบในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทเปนพนฐานของรปแบบเอกสารตาม [HTML5]

3.1.4.1 ภาษาก ากบทางคณตศาสตรแบบฝง

(1) บทน า

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลรองรบการก ากบทางคณตศาสตรแบบฝง ตามขอก าหนดภาษามารกอพทางคณตศาสตร รน 3.0 [MATHML] แตจ ากดการใชงานเพยงกบเซตยอยทก าหนดไวของภาษาก ากบทางคณตศาสตรชดสมบรณ

เซตยอยนออกแบบมาเพอลดภาระการประมวลผลบนระบบการอาน รวมทงสนบสนนการเขาถงและใชประโยชนได ขณะทยงคงรกษาความเขากนไดกบยเซอรเอเจนท [HTML5]

หมายเหต คณสมบต mathml ใน มอก.xxxx-25xx เลม 1 ของเอลเมนต item ในรายชอแฟมแสดงวาเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลบรรจภาษาก ากบทางคณตศาสตรแบบฝง

(2) การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

Page 35: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-25-

ภาษาก ากบทางคณตศาสตรทปรากฏในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตองเปนไปตามขอบงคบทแสดงใน [MATHML] พรอมมขอจ ากดเพมเตมตอไปน

ภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานการน าเสนอ - เอลเมนต m:math ตองบรรจเพยงภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานการน าเสนอ ยกเวนเอล

เมนต m:annotation-xml ตามทอธบายไวขางลางน

ภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานเนอหา - ภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานเนอหาอาจรวมอยภายในตวก ากบทางคณตศาสตรใน

เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล และเมอถงเวลาน าเสนอตองปรากฏภายในเอลเมนตลก m:annotation-xml ของเอลเมนต m:semantics

- เมอภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานเนอหาถกรวมมาดงเชนเงอนไขกอนหนา แอททรบวท encoding ของเอลเมนต m:annotation-xml ทใหมาตองตงคาเปน MathML-Content หรอ application/mathml-content+xml ซงท าหนาททดเทยมกน และคาของแอททรบวท name ตองถกตงใหเปน contentequiv

ภาษาก ากบทางคณตศาสตรทไมแนะน าใหใช - เอลเมนตและแอททรบวททระบวาไมแนะน าใหใชใน [MATHML] ตองไมรวมอยภายใน

ตวก ากบแมทเอมแอลในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

แฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล - แฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลอาจรวมอยในตวก ากบแมทเอม

แอลในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล และเมอถงเวลาแสดง ตองปรากฏภายในเอลเมนตลก m:annotation-xml ของเอลเมนต m:semantics

- เมอแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลถกรวมเขาตามทกลาวถงในยอหนาขางบน แอททรบวท encoding เอลเมนต m:annotation-xml ตองถกตงคาใหเปน application/xhtml+xml และแอททรบวท name ตองถกต งใหเปน alternate-

representation

- เนอหาใดกตามทมแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ตองไมบรรจตวก ากบแมทเอมแอล

- เนอหาใดกตามทมแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ตองปฏบตตามรปแบบเนอหาซงเอลเมนตตนตระกล (ancestor) m:math ปรากฏ ดงนนถาเอลเมนต

Page 36: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-26-

m:math ถกแทนทดวยแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทใหมาเอกสารยงคงมผลใชได

เนอหาทางเลอก (alternative content)

- ควรมเนอหาทางเลอกรวมอยดวย และเมอมตองน าเสนอตามทอธบายไวในหวขอ 3.1.4.1.4 เนอหาทางเลอก

(3) การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสทเปนไปตามมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกสตองผานเกณฑทงหมดตอไปนส าหรบการประมวลผลแมทเอมแอลแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

- ตองรองรบการประมวลผลภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานการน าเสนอและอาจรองรบการประมวลผลของ ภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานเนอหาโดยใชความหมายทอธบายโดย [MATHML]

- ถามววพอรต ระบบตองรองรบการประมวลผลการแสดงภาพของภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานการน าเสนอ

- เมอสรางเนอหาขอความทางเลอกส าหรบตวก ากบแมทเอมแอล ควรสามารถสรางเนอหานนไดอยางพลวตจากภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานการน าเสนอทใหมา มฉะนนแลวตองใหสทธกบแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลกอน ตามดวยแอททรบวท alttext บนเอลเมนต m:math

- ระบบตองค านงถงคณสมบต mathml ใน มอก.xxxx-25xx เลม 1 ของเอลเมนต item ของรายชอแฟมของเอกสารแพคเกจในฐานะตวอธบายสทธวาเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลจะรวมแมทเอมแอลแบบฝงมาดวยหรอไม

(4) เนอหาทางเลอก

ระบบการอานควรสามารถสรางการแสดงผลขอความทางเลอกทจ าเปนไดอยางพลวตโดยใชการก ากบภาษาก ากบทางคณตศาสตรดานการน าเสนอทใหมา (ตวอยางเชน เปนผลทไดไปใหกลไกการสงเคราะหเสยง) เพอรองรบระบบการอานทไมคอยมความสามารถนก ควรมเนอหาขอความทางเลอกรวมเขาอยในการปรากฏแตละครงของเอลเมนต m:math ในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

Page 37: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-27-

แอททรบวท alttext บนเอลเมนต m:math ควรถกน าไปใชเปนล าดบแรกส าหรบวตถประสงคนเมอการประมวลผลขอความทางเลอกทสนกวาเพยงพอ เมอตองการขอความทางเลอกทมากขน ควรใชแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล (สงเกตวาระบบการอานสอบถามต าแหนงขอความทางเลอกสองแบบนดวยการก าหนดล าดบสทธกอนหลง)

เพอใหระบบการอานมความสามารถเขากนไดกบรนสงกวา ใหมภาพฟอลแบคโดยใชแอททรบวท altimg บนเอลเมนต m:math แนะน าใหน าแอททรบวทส าหรบมตและการจดเรยง (altimg-width, altimg-height และ altimg-valign) มาใชรวมไปกบแอททรบวท altimg

หมายเหต ทรพยากรสงพมพท งหมดทอางองไว ตองปฏบตตามขอบงคบส าหรบทรพยากรสงพมพ ตามทอธบายไวในหวขอขอก าหนดเอกสารการจดพมพสงพมพอเลกทรอนกส หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหาใน มอก.xxxx-25xx เลม 1

3.1.4.2 เอสวจแบบฝง

เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลรองรบการฝงตวของแฟรกเมนตของเอกสารเอสวจ 1.1 โดยการอางอง (ฝงตวผานการอางอง ตวอยางเชน จากเอลเมนต img หรอ object) และโดยการรวมเขา (inclusion) (ฝงตวผานการรวมเขาของเอลเมนต svg:svg ในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ตามขอก าหนดเอสวจ 1.1 (ปรบปรงครงท 2) [SVG]

ขอบงคบการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหาส าหรบเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล เหมอนกบทอธบายส าหรบเอกสารเนอหาชนดเอสวจในหวขอขอจ ากดบนเอสวจ 1.1

ระบบการอานตองประมวลผลเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ตามทอธบายไวในหวขอเอกสารเนอหาชนดเอสวจ หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

หมายเหต คณสมบต svg ตาม มอก.xxxx-25xx เลม 1 ของเอลเมนต item ในรายชอแฟมแสดงถงวาเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลบรรจเอสวจแบบฝง

(1) เอสวจแบบฝงและซเอสเอส

การจดรปแบบเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลโดยการอางอง ระบบการอานตองไมน ากฎรปแบบซเอสเอสของเอกสารทบรรจมาใชกบเอกสารเนอหาชนดเอสวจทถกอางอง

การจดรปแบบเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลโดยการรวมเขา ระบบการอานตองน ากฎรปแบบซเอสเอสของเอกสารทบรรจมาใชกบเอลเมนตเอสวจทถกรวมเขา

หมายเหต เอสวจทถกรวมเขาโดยการอางองจะไดรบการประมวลผลในลกษณะเอกสารทแยกออกจากกน และอาจรวมกฎรปแบบซเอสเอสของตวเองเหมอนเอกสารเนอหาชนดเอสวจ สงเกตวาน

Page 38: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-28-

เปนลกษณะเดยวกบกรณทเอลเมนต object [HTML5] อางองเอลเมนตภายนอก (external element) [HTML5]

3.1.4.3 ขอจ ากดของยนโคด

เนอหาในหวขอนแสดงรายการขอจ ากดบนบญชรายการอกขระยนโคด

อกขระทใชเฉพาะตวและฟอนตแบบฝง อกขระทปรากฎรวมอยใดๆ ทชไปยงรหสภายในชวงพสยของพนทใชเฉพาะตว (Private Use Area; PUA) ตามทอธบายใน [Unicode] ตองปรากฏภายในสายอกขระทถกจดรปแบบหรอตงคาแอททรบวทในลกษณะทมการอางองไปสฟอนตแบบฝงทบรรจรปอกขระทเหมาะสมส าหรบคารหสนน

3.1.4.4 โครงสรางทไมสนบสนน

เอลเมนต rp

- เอลเมนต rp ใน [HTML5] ตงใจมไวเพอจดใหมฟอลแบค ซงหมายถง เปนทางเลอกแสดงอยใกลกบตวก ากบรบ (ruby markup) ส าหรบระบบการอานรนเกาทไมรองรบตวก ากบรบ เนองจากระบบการอานตาม [EPUB 3] รบรรบ (ruby-aware) และสามารถมฟอลแบค จงไมสนบสนนใหใชเอลเมนต rp ในเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกส

เอลเมนต embed

- เนองจากเอลเมนต embed [HTML5] ไมมกลไกอนทรนสคทจะจดใหมฟอลแบคแกระบบการอานทไมรองรบการท าสครปต จงไมสนบสนนใหน าไปใชงานหากทรพยากรทอางองมาใชมสวนประกอบทมสครปต ผแตงควรใชเอลเมนต object แทน

3.1.4.5 ขอพจารณาพเศษ

(1) เอลเมนต body

เปนทเขาใจกนวาในการจดรปแบบ การประมวลการแสดงผลโดยปรยายส าหรบเอลเมนต body [HTML5] สอดคลองกบคณสมบต page-break-before [CSS2.1] ซงถกตงคาเปน always แตคาโดยปรยายนอาจถกแทนทโดยการประกาศของสไตลชททเหมาะสม

3.2 เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส

3.2.1 บทน า

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

Page 39: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-29-

เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสเปนสวนประกอบทจ าเปนของสงพมพอเลกทรอนกสตามทก าหนดไวใน มอก.xxxx-25xx เลม 1 เปนกลไกใหผแตงใชใสชนขอมลการน าทางทมนษยและเครองสามารถอานไดไปยงต าแหนงตางๆ ในสงพมพอเลกทรอนกส เปนการชวยเพมความสามารถในการน าไปใชงานและการเขาถงของผใช

เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสเปนการดดแปลงเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล และโดยอธบายแลว จดเปนอนสแตนซของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทใชการได ขอปฏบตตามของเนอหาเอกสารและระบบการอานทงหมดทใชกบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลน าไปใชกบเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสดวย

คณลกษณะการน าทางของการดดแปลงนแสดงในขอก าหนดเฉพาะของเอลเมนต nav [HTML5] เอลเมนต nav แตละตวในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสแสดงถงชดขอมล ซงเปนแหลงขอมลพเศษทฝงมาภายในการก ากบทวไป ทระบบการอานสามารถเรยกขอมลเกยวกบการน าทางขนมาใชงาน อยางไรกตาม ไมเหมอนกบชดขอมลของเอกซเอมแอลทวไป ขอมลภายในเอลเมนต nav ยงคงเปนชนดทมนษยอานไดในรปแบบเอกสาร [HTML5]

เพออ านวยความสะดวกใหกบการอานดวยเครอง รปแบบเนอหาของเอลเมนต nav ในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสถกจ ากดเมอเทยบกบทอนญาตไวในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทวไป

สงเกตวาเอกสารการน าทางไมไดมไวเฉพาะส าหรบการประมวลผลของเครอง การสรางเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลสามารถน าล าดบการอานเชงเสนตรงของสงพมพอเลกทรอนกสกลบมาใชได เลยงการสรางสารบญเพมขนมา (นนคอ สามารถเพมเขาไปในสไปนไดดวย ตาม มอก. xxxx-255x เลม 1) การแสดงผลเปนภาพขององคประกอบทอธบายในเอกสารการน าทางสามารถควบคมโดยใชแอททรบวท hidden ซงไมมผลกระทบภายนอกจากการประมวลการแสดงผลของสไปน (นนคอ การซอนองคประกอบจากการประมวลการแสดงผลในสไปนไมไดซอนจากการน าเสนอของระบบการอานในการควบคมทสรางขนเอง)

อยางไรกด เมอออกแบบเอกสารการน าทางส าหรบการใชงานทงสองประเภท ควรระวงวาการน า เนอหาออกของเครองอาจท าใหเกดการสญเสยการควบคมการจดรปแบบ การท าสครปต รปแบบ และการจดรปแบบเอชทเอมแอลอนสามารถถกดงออกโดยระบบการอาน เนองจากวาระบบสรางการควบคมทสรางขนเองจากการก ากบ เชน การสรางสารบญ ถามการใชการจดรปแบบและฟงกชนดงกลาวน เอกสารการน าทางตองถกรวมไวในล าดบการอานเชงเสนดวย การออกแบบอกอยางหนงคอการใชเทคนคการเพมประสทธภาพแบบกาวหนาส าหรบการท าสครปตและการท ารปแบบของเอกสาร

Page 40: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-30-

การน าทาง ซงเนอหาจะยงคงความครบถวนสมบรณเมอประมวลการแสดงผลในบรบททไมไดใชเบราเซอร (non-browser)

หมายเหต เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสถกระบในคณสมบต nav ในรายชอแฟมของเอกสารแพคเกจ ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสใชทดแทนเอกสารชนดเอนซเอกซตามทอธบายในขอก าหนดโอพเอฟ2 [OPF2]

ขอมลเกยวกบการท าอยางไรใหสงพมพอเลกทรอนกสอาจรวมเอกสารชนดเอนซเอกซ เพอใหมความเขากนไดกบรนสงกวาของระบบการอานตาม [EPUB 2] ปรากฏใน มอก. xxxx-255x เลม 1 หวขอการทดแทนการใชขอก าหนดแฟมชนดเอนซเอกซ

3.2.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบน ตองเปนไปตามทกเกณฑทงหมดตอไปน

คณสมบตของเอกสาร

- ตองสอดคลองกบขอบงคบของขอก าหนดส าหรบเนอหาส าหรบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทกประการตามทอธบายในหวขอ 3.1.1 เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

- ตองปฏบตตามขอบงคบของขอก าหนดส าหรบเนอหาทกประการ โดยเฉพาะส าหรบเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส ดงแสดงไวในหวขอ 3.2.4 ค าอธบายส าหรบเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส

- การปฏบตตามขอก าหนดเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล เอกสารการน าทางอาจรวมเขาอยในสไปนของเรนดชน

3.2.3 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสตองผานเกณฑทกขอส าหรบการประมวลผลเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส ดงตอไปน

- เมอผใชเรยกใชงาน ระบบการอานตองใหวธการเขาถงการเชอมโยงและปายบอกการเชอมโยงไวในเอลเมนต nav ของเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสในลกษณะทยอมใหผใชสงงานตวเชอมโยงทใหมา เมอตวเชอมโยงถกสงใหท างาน ระบบการอานจะตองยายทต าแหนงการอานของโปรแกรมไปยงจดหมายปลายทางทระบไวโดยตวเชอมโยงนน

Page 41: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-31-

- ระบบการอานตองปฏบตตามขอก าหนดขางตน โดยไมตองค านงวาเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสในเรนดชนจะเปนสวนหนงของสไปนหรอไม

3.2.4 ค าอธบายส าหรบเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส

3.2.4.1 เอลเมนต nav: ขอจ ากด

เ มอเอลเมนต nav มแอททรบวท epub:type อยในเอกสารการน าทาง มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบนจ ากดรปแบบเนอหาของเอลเมนต nav และทายาท ดงน

- เอลเมนต nav แตละเอลเมนตอาจบรรจหวเรองซงเปนทางเลอก เพอแสดงชอเรองของรายการการน าทาง หวเรองตองเปนเอลเมนตหนงในเอลเมนต HTML5 heading content

- หวเรองซงเปนทางเลอกตองตามดวยรายการทเรยงล าดบของเอลเมนต ol เอลเมนตเดยว ไมอนญาตใหมเอลเมนตอนมาเปนลกโดยตรงของเอลเมนต nav รายการทเรยงล าดบนแสดงล าดบชนหลกของเนอหาการน าทาง

- บญชรายการแตละรายการ (เอลเมนต li) ของรายการทเรยงล าดบแสดงถงหวเรองหลก โครงสรางหรอประเดนทสนใจอนภายในสงพมพอเลกทรอนกส และตองบรรจเอลเมนตลก a หรอเอลเมนตลก span เอลเมนต a บรรยายเปาหมายภายในเอกสารเนอหาทตวเชอมโยงชไปหา เอลเมนต span ท าหนาทเปนหวเรองส าหรบรายการทแตกยอยออกมาเปนกลมแยกออกจากกน (ตวอยางเชน บญชรายการขนาดใหญของภาพประกอบ สามารถแบงสวนออกมาเปนหลายรายการ รายการหนงส าหรบบทหนง เปนตน)

- เอลเมนตลก a หรอเอลเมนต span แตละเอลเมนตของบญชรายการอาจบรรจเนอหาเอชทเอมแอล 5 เฟสซงคอนเทน (HTML5 phrasing content) ทใชการได แตตองไมใหผลลพธออกมาเปนตวอกขระขอความทความยาวเปนศนย หลงจากการเชอมเนอหาลกทงหมดเขาดวยกน และการใชกฎการจดการชองวาง (whitespace normalization rule) แมวาเอลเมนตทายาททไมใชขอความอาจถกประมวลการแสดงผลโดยตรงถงผใช เมอตองปฏบตตามขอก าหนดน เนอหาทเปนขอความซงรวมอยในแอททรบวท title และ alt ตองถกน ามาใช

- หากเอลเมนต a หรอ span บรรจอนสแตนซของเนอหาแบบฝงเอชทเอมแอล 5 (HTML5 embedded content) ทไมมขอความทางเลอกอนทรนสค จะตองมแอททรบวท title รวมมาพรอมกบการแปลความหมายขอความทางเลอกของปายการเชอมโยงดวย

- การอางองไออารไอสมพทธ ทมในแอททรบวท href ของเอลเมนต a ตองแกปญหาใหกบเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสหรอแฟรกเมนตทอยในทนน

Page 42: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-32-

- เอลเมนต a ซงเปนทางเลอกอาจตามดวยรายการทเรยงล าดบของเอลเมนต ol ทแสดงถงระดบชนเนอหายอยทอยใตหวเรองนน (ตวอยางเชน หวเรองของหมวดยอยทงหมดของหมวด) เอลเมนต span ตองตามดวยรายการทเรยงล าดบของเอลเมนต ol กลาวคอ จะน าไปใชใน "leaf" ของเอลเมนต li ไมได ไมวาเอลเมนต a หรอเอลเมนต span จะอยกอนหนาหรอไม รายการยอยนตองยดกบขอก าหนดส าหรบเนอหาทงหมดตามทระบไวในเนอหาสวนนเพอใชสรางรายการการน าทางหลก และประมวลผลซ าขนตอนเดม (ส าหรบแตละระดบทเพมขนของล าดบช นของสงพมพอเลกทรอนกส แสดงไวในลกษณะเชนน)

- เอลเมนต ol แสดงถงรายการทเรยงล าดบ ในบรบทของมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน รปแบบการแสดงผลโดยปรยายของบญชรายการตองเทยบเทากบ list - style: none ของซเอสเอส (ระบบการอานทไมรองรบซเอสเอสตองไมแสดงเลขล าดบของบญชรายการ) ผแตงอาจระบรปแบบทางเลอกของบญชรายการโดยใชซเอสเอส แตรายการนจะไมไดรบการประมวลจากระบบการอานทไมรองรบคาสเคดดงสไตลชท

ขอก าหนดขององคกร IDPF อาจแนะน าขอจ ากดเพมเตมเกยวกบรปแบบเนอหาตามทอธบายดานบนส าหรบเอลเมนต nav ในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส

ตวอยางตอไปนแสดงสวนหนงของ lot (“บญชตาราง”) เอลเมนต nav โดยใชเอลเมนต span เปนหวเรองแบบไมมการเชอมโยงเพอการจดกลมของรายการยอย

Page 43: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-33-

<nav epub:type="lot"> <h2>List of tables, broken down into individual groups, one per major section of the publication content</h2> <ol> <li><span>Tables in Chapter 1</span> <ol> <li><a href="chap1.xhtml#table-1.1">Table 1.1</a> </li> <li><a href="chap1.xhtml#table-1.2">Table 1.2</a></li> </ol> </li> <li><span>Tables in Chapter 2</span> <ol> <li><a href="chap2.xhtml#table-2.1">Table 2.1</a> </li> <li><a href="chap2.xhtml#table-2.2">Table 2.2</a></li> <li><a href="chap2.xhtml#table-2.3">Table 2.3</a></li> </ol> </li> ... <li><span>Tables in Appendix</span> <ol> <li><a href="appendix.xhtml#table-a.1">Table A.1</a> </li> <li><a href="appendix.xhtml#table-a.2">Table B.2</a></li> </ol> </li> </ol> </nav>

Page 44: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-34-

3.2.4.2 เอลเมนต nav: Types

เอลเมนต nav ตามอธบายในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสไดรบการจ าแนกโดยความหมายโดยคาของแอททรบวท epub:type คาปรยายของ epub:type ถกดงมาจาก [StructureVocab] แตคาทมาจากค าศพทอนอนญาตใหท าไดเชนกน ดขอมลเพมเตมทหวขอแอททรบวท epub:type

(1) เอลเมนต toc nav

เอลเมนต toc nav อธบายล าดบชนหลกของการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส แนวคดในการท างานมลกษณะเดยวกนกบสารบญในงานพมพ (นนคอ ท าหนาทน าทางไปยงสวนทเปนโครงสรางของสงพมพอเลกทรอนกส)

ส าหรบเหตผลดานการใชงานไดและการเขาถงและใชประโยชนได ผแตงควรจดใหมสารบญทครอบคลม เอลเมนต toc nav ไมควรตดสวนอางองทตงเปนวงซอนอกตามล าพงภายในล าดบชนของเอกสาร ดงทมกเปนกรณในงานสอสงพมพ (โดยเฉพาะอยางยงสารบญแบบยอ)

กรณทเรนดชนอางองเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตางหากเปนการเฉพาะจากสไปน โดยทวไป toc nav จะเปนไปตามการรวมกนของเคาโครงเอชทเอมแอล 5 ของเอกสารเหลานน (ไมรวมถงสวนแยกยอยทไมเกยวของกบเคาโครงหลกของสงพมพอเลกทรอนกส)

ล าดบของเอลเมนต li ทบรรจไวในเอลเมนต toc nav ตองเขาชดกนกบล าดบของเอลเมนตเปาหมายภายในแตละเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทเปนเปาหมาย และตองด าเนนตามล าดบของเนอหาเอกสารในสไปนของเรนดชน

เอลเมนต toc nav ตองปรากฏในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสเพยงครงเดยวเทานน

หมายเหต เอลเมนต toc nav สอดคลองกบเอลเมนต navMap ในการทดแทนการใชขอก าหนดแฟมชนดเอนซเอกซ ตาม [OPF2]

(2) เอลเมนต page-list nav

เอลเมนต page-list nav เปนคอนเทนเนอรส าหรบขอมลการจดหนาเอกสาร ท าหนาทน าทางไปยงต าแหนงตางๆ ในเนอหาทสอดคลองกบต าแหนงบนขอบเขตของหนางานบนสงพมพตนฉบบซงถกน าเสนอโดยสงพมพอเลกทรอนกสน

เอลเมนต page-list nav เปนขอก าหนดทางเลอกในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส และตองไมปรากฏเกนหนงครง

Page 45: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-35-

ล าดบของเอลเมนต li ทบรรจในโครงสราง page-list nav ตองเขาชดกนกบล าดบของหนาจรงภายในแตละเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสทเปนเปาหมาย และตองด าเนนตามล าดบของเนอหาเอกสารในสไปนของเรนดชน

เอลเมนต page-list nav ควรบรรจทายาท เอลเมนต ol เพยงเอลเมนตเดยว (กลาวคอ ควรเปนรายการแบบชนเดยว ไมใชโครงสรางของรายการน าทางแบบซอน

หมายเหต เอลเมนต page-list nav สอดคลองกบเอลเมนต pageList ในการทดแทนการใชขอก าหนดแฟมชนดเอนซเอกซ [OPF2]

เอลเมนต dc:source ตามก าหนดใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ใหวธการระบสงพมพอเลกทรอนกสตนตอซงน าขอมลการจดหนาไปใช

(3) เอลเมนต landmarks nav

เอลเมนต landmarks nav ระบองคประกอบเชงโครงสรางพนฐานของสงพมพอเลกทรอนกส เพอท าใหระบบการอานสามารถใหผ ใชงานเขาถง สงพมพอ เลกทรอนกสไดอยางมประสทธภาพ

ความหมายเชงโครงสรางของแตละเปาหมายการเชอมโยงภายในเอลเมนต landmarks nav ถกก าหนดโดยคาของแอททรบวท epub:type บนทายาทของเอลเมนต a ทายาทของเอลเมนต a ของเอลเมนต landmarks nav ถกก าหนดวาตองมแอททรบวท epub:type

เอลเมนต landmarks nav ขยายบรบทค าศพทของเอชทเอมแอลเพมเตมจากค าศพทความหมายเชงโครงสรางของสงพมพอเลกทรอนกสเพอรวมเอลเมนต a เขาไวดวย

ตวอยางตอไปนแสดงเอลเมนต landmarks nav โดยกบความหมายเชงโครงสรางทน ามาจากค าศพทความหมายเชงโครงสรางของสงพมพอเลกทรอนกส

Page 46: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-36-

<nav epub:type="landmarks"> <h2>Guide</h2> <ol> <li><a epub:type="toc" href="#toc">Table of Contents</a></li> <li><a epub:type="loi" href="content.html#loi">List of Illustrations</a></li> <li><a epub:type="bodymatter" href="content.html#bodymatter">Start of Content</a></li> </ol> </nav>

เอลเมนต landmarks nav เปนขอก าหนดทางเลอกในเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกส และตองไมปรากฏเกนหนงครง

หมายเหต เอลเมนต landmarks nav สอดคลองกบเอลเมนต guide ทไมแนะน าใหใชในขอก าหนดรปแบบโอเพนแพคเกจจง อางองขอมลเพมเตมของเอลเมนต guide ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

(4) เอลเมนต nav อน

เอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสอาจมเอลเมนต nav หนงเอลเมนตหรอมากกวา เพมจากเอลเมนต toc เอลเมนต page-list และเอลเมนต landmarks nav ทอธบายไวดานบน เอลเมนต nav ทเพมเขามานนควรมแอททรบวท epub:type ทใหความหมายซงเครองสามารถอานได และตองมหวเรองทมนษยสามารถอานไดเปนเอลเมนตลกล าดบแรก

ขอก าหนดนไมมขอจ ากดเรองความหมายของเอลเมนต nav ทเพมเขามา ความหมายอาจถกใชเพอน าเสนอความหมายเชงน าทางส าหรบโดเมนขอมล และอาจบรรจเปาหมายของการเชอมโยงทมความหมายซงเปนแบบเดยวกนหรอแบบตางกน

3.2.4.3 แอททรบวท hidden

บางกรณผแตงอาจประสงคทจะซอนสวนของขอมลการน าทางไวในสวนของเนอความ (นนคอ การแสดงผลหลกของเนอหาสไปนของระบบการอาน) ตวอยางทวไปไดแก รายการของการขนหนาใหม ซงปกตไมถกประมวลผลในฐานะเปนสวนหนงของเนอความ แตแสดงแกผใชแยกตางหากไวในสวนตดตอผใชงานเรองการน าทางแทน

แมวาคณสมบตการแสดงผลซเอสเอสสามารถใชเพอควบคมการแสดงผลทางสายตาของเอกสารการน าทางของสงพมพอเลกทรอนกสในระบบการอานทมววพอรตซเอสเอส แตทกระบบการอาน

Page 47: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-37-

ไมไดมสวนตดตอผใชแบบนน เพอควบคมการประมวลการแสดงผลในทกระบบการอาน ผแตงตองใชแอททรบวท hidden [HTML5] เพอแสดงวาสวนใดของขอมลการน าทาง (ถาม) ตองถกละเวนจากการประมวลการแสดงผลในสวนของการไหลของเนอหา แอททรบวท hidden ไมมผลกระทบตอวธทขอมลการน าทางถกประมวลการแสดงผลภายนอกการไหลของเนอหา (ดงทสวนตดตอผใชเรองการน าทางโดยเฉพาะของระบบการอาน)

ตวอยางตอไปนแสดงบางสวนของเอลเมนต page-list nav การมอยของแอททรบวท hidden ทไดเรกทอรรากแสดงวารายการทงหมดถกละเวนจากการประมวลการแสดงผลในการไหลของเนอหา

<nav epub:type="page-list" hidden=""> <h2>Pagebreaks of the print version, third edition</h2> <ol> <li><a href="frontmatter.xhtml#pi">I</a></li>

<li><a href="frontmatter.xhtml#pii">II</a></li> … <li><a href="chap1.xhtml#p1">1</a></li>

<li><a href="chap1.xhtml#p2">2</a></li> … </ol> </nav>

ตวอยางตอไปนแสดงบางสวนของเอลเมนต toc nav ซงแอททรบวท hidden ถกน าไปใชเพอจ ากดการประมวลการแสดงผลสวนของเนอความสองล าดบชนบนสด

Page 48: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-38-

<nav epub:type="toc" id="toc"> <h1>Table of contents</h1> <ol> <li> <a href="chap1.xhtml">Chapter 1</a> <ol> <li> <a href="chap1.xhtml#sec-1.1">Chapter 1.1</a> <ol hidden=""> <li> <a href="chap1.xhtml#sec-1.1.1">Section 1.1.1</a> </li> <li> <a href="chap1.xhtml#sec-1.1.2">Section 1.1.2</a> </li> </ol> </li> <li> <a href="chap1.xhtml#sec-1.2">Chapter 1.2</a> </li> </ol> </li> <li> <a href="chap2.xhtml">Chapter 2</a> </li> </ol> </nav>

Page 49: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-39-

3.3 เอกสารเนอหาชนดเอสวจ

3.3.1 บทน า

ขอก าหนดกราฟกสแบบเวกเตอรทปรบขนาดได (Scalable Vector Graphics (SVG)) รน 1.1 (ปรบครงท 2) [SVG] อธบายฟอรแมตส าหรบแสดงเวกเตอรกราฟกแบบไฟนอลฟอรม (final-form) และขอความ

แมโดยทวไปสงพมพอเลกทรอนกสใชเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลเปนเอกสารระดบชนบนสด แตอนญาตใหใชเอกสารเนอหาชนดเอสวจไดดวย เอสวจจะถกน าไปใชในบางกรณพเศษเทานน ดงเชนเมอภาพหนาแบบไฟนอลฟอรมเปนเพยงรปแบบทเหมาะสมทสดในการน าเสนอเนอหา (ดงกรณตวอยางบรบทของหนงสอการตน)

เนอหาในสวนนอธบายโครงรางส าหรบเอกสารตามขอก าหนด [SVG] อนสแตนซของเอกสารเอกซเอมแอลทปฏบตตามโครงรางนคอ ชนดสอหลก และถกอางองถงในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน รวมทงมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมในอนกรมเดยวกนในฐานะเปนเอกสารเนอหาชนดเอสวจ

หมายเหต เนอหาในสวนนอธบายขอก าหนดการปฏบตส าหรบเอกสารเนอหาชนดเอสวจ ดหวขอ 3.1.4.2 เอสวจแบบฝง ส าหรบขอก าหนดการปฏบตส าหรบเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

3.3.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

เอกสารเนอหาชนดเอสวจตองผานเกณฑทงหมด ดงน

คณสมบตของเอกสาร - ตองเปนไปตามขอบงคบการปฏบตส าหรบเอกสารเอกซเอมแอลตามทอธบายในขอปฏบตของ

เอกสารเอกซเอมแอลใน มอก. xxxx-255x เลม 1

- ตองเปนแฟรกเมนตของเอกสารเอสวจ รน 1.1 ทใชไดกบผงเอกสารเนอหาชนดเอสวจ ตามทอธบายไวในผงเอกสารเนอหาชนดเอสวจ และปฏบตตามขอบงคบของขอก าหนดเนอหาทงหมดตามทแสดงในหวขอขอจ ากดของเอกสารเนอหาชนดเอสวจ รน 1.1 (Restrictions on SVG 1.1)

- ควรเปนไปตามแนวทางการเขาถงและใชประโยชนไดตามทก าหนดไวในขอก าหนดการเขาถงและใชประโยชนไดของเอสวจ [SVG Access]

คณสมบตของไฟล - ชอไฟลของเอกสารเนอหาชนดเอสวจควรใชนามสกล .svg

หมายเหต ทรพยากรสงพมพอเลกทรอนกสทงหมดทอางองจากเอกสารเนอหาชนดเอสวจตองปฏบตตามขอบงคบส าหรบทรพยากรสงพมพอเลกทรอนกส ทอธบายไวในหวขอ สงพมพอเลกทรอนกส หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา ใน มอก. xxxx-255x เลม 1

Page 50: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-40-

3.3.3 ขอจ ากดของเอกสารเนอหาชนดเอสวจ รน 1.1

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนจ ากดรปแบบเนอหาของเอกสารเนอหาชนดเอสวจและเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ดงน

- ตองไมมเอลเมนต animation และแอททรบวท animation event [SVG]

- เอลเมนต svg:foreignObject [SVG] ตองบรรจโฟลวคอนเทน (flow content) [HTML5] หรอเอลเมนต body [HTML5] เพยงหนงตวเทานน เนอหานตองแสดงแฟรกเมนตของเอกสารทใชการไดของรปแบบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลตามทอธบายในหวขอ 3.1 เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล – หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

ถามแอททรบวท requiredExtensions ของเอลเมนต svg:foreignObject ตองต งคาใหเปน http://www.idpf.org/2007/ops

- เอลเมนต svg:title [SVG] ตองบรรจเพยงเนอหาเฟสซงของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลทใชไดเทานน

3.3.4 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสทเปนไปตามขอก าหนดตองผานเกณฑทงหมดส าหรบการประมวลผลเอกสารเนอหาชนดเอสวจและเอสวจแบบฝงในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล ดงน

- ตองรองรบคณลกษณะภาษาของเอสวจทสอดคลองกบสายอกขระทแสดงถงคณลกษณะ http://www.w3.org/TR/SVG11/feature#SVG-dynamic ยกเวนคณลกษณะ

- http://www.w3.org/TR/SVG11/feature#Animation

- http://www.w3.org/TR/SVG11/feature#AnimationEventsAttribute

(ดขอก าหนด สายอกขระทแสดงถงคณลกษณะ) [SVG]

- ตองเปนไปตามเกณฑการปฏบต ตามทอธบายไวในหวขอ 2.4 เอกสารเนอหาสครปต ในสวนของหวขอยอย การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

- ถาระบบการอานมววพอรตเอสวจ ระบบตองรองรบการประมวลการแสดงผลทางการเหนของเอสวจโดยใชซเอสเอสตามทอธบายไวในหมวด 6 ของ [SVG] และควรรองรบทกคณสมบตทอธบายไวในภาคผนวก N [SVG] ในกรณของเอสวจแบบฝง จะตองปฏบตตามขอบงคบทอธบายไวในเอสวจแบบฝงและซเอสเอส

- ควรรองรบการเลอกและการคนหาขอความของผใชภายในเอลเมนต SVG

Page 51: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-41-

- ตองรบรคา http://www.idpf.org/2007/ops ของแอททรบวท requiredExtensions เมอปรากฏบนเอลเมนต svg:switch และ svg:foreignObject โดยแสดงถงการเกดขนของแฟรกเมนตของเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

- ตองถอปฏบตวาคณสมบต svg ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ภายใตเอลเมนต item ในรายชอแฟมของเอกสารแพคเกจเปนค าอธบายทมหนาทเปนทางการ แมวาเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลจะรวมเอสวจแบบฝงมาหรอไมกตาม

3.3.5 การผนความหมาย

ไวยากรณและความหมายทอธบายในหวขอ 3.1.3.1 (1) การผนความหมายเอกซเอชทเอมแอล ถกสบทอดมาเพอการใชของแอททรบวท epub:type และ epub:prefix ในเอกสารเนอหาชนดเอสวจ

การใชงานแอททรบวท epub:prefix ใชการไดบนเอลเมนตราก svg ในเอกสารเนอหาชนดเอสวจ ค าน าหนาศพททใชในเอสวจแบบฝงตองถกประกาศบนเอลเมนตราก html [HTML5] ตามทอธบายในหวขอ 3.1.3.1 (1) การผนความหมายเอกซเอชทเอมแอล

3.4 เอกสารเนอหาสครปต

เอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสอาจบรรจการท าสครปตโดยใชสงอ านวยความสะดวกตามทอธบายไวใน [HTML5] และ [SVG] เมอเอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสบรรจการท าสครปต เอกสารจะไดรบการอางองในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนและมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมในอนกรมเดยวกนวาเปนเอกสารเนอหาสครปต ปายบอกนน าไปใชกบ เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลเมอบรรจอนสแตนซของฟอรมตามขอก าหนดของเอชทเอมแอล 5 (HTML5 forms) ดวย

3.4.1 บรบทการท าสครปต

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนอธบายบรบทซงสครปตอาจปรากฏขน 2 บรบท คอ

ระดบสไปน - อนสแตนซของเอลเมนต script [HTML5] ทอยในเอกสารเนอหาระดบบน

คอนเทนเนอร-คอนสเตรน - อนสแตนซของเอลเมนต script [HTML5] ทอยในเอกสารเนอหาสงพมพอเลกทรอนกสซงฝงอยใน

เนอหาเอกสารฉบบแม โดยใชเอลเมนตตวใดตวหนงจากเอลเมนต object, iframe หรอ embed [HTML5]

ในทงสองบรบททระบไวขางตน ไมวาจะมรหสจาวาสครปตฝงมาโดยตรงในเอลเมนต script หรออางองผานแอททรบวท src จะไมกอใหเกดความแตกตางกบบรบททสงการท างาน

Page 52: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-42-

บรบททมสครปตจะก าหนดสทธและขอจ ากดทระบบการอานอาจจะก าหนดลงบนนน ส าหรบขอก าหนดเฉพาะทตองปฏบตตามใหอางองถงหวขอ 3.4.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา และหวขอ 3.4.3 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน (ระบบการอานทงหมดอาจไมมการท างานดานสครปตแบบเดยวกน)

ตวอยาง

พจารณาเอกสารแพคเกจตอไปน

<package …> … <manifest> … <item id="chap01" href="scripted01.xhtml" media-type="application/xhtml+xml" properties="scripted"/> <item id="inset01" href="scripted02.xhtml" media-type="application/xhtml+xml" properties="scripted"/> <item id="slideshowjs" href="slideshow.js" media-type="text/javascript"/> </manifest> <spine …> <itemref idref="chap01"/> … </spine> … </package>

Page 53: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-43-

และไฟล scripted01.xhtml ตอไปน

<html …> <head> … <script type="text/javascript"> alert("Reading System name: " + navigator.epubReadingSystem.name); </script> </head> <body> … <iframe src="scripted02.xhtml" … /> … </body> </html>

และไฟล scripted02.xhtml ตอไปน

<html …> <head> … <script type="text/javascript" href="slideshow.js"></script> </head> <body> … </body> </html>

จากตวอยางเหลาน เปนความจรงทวา

- เนอหาโปรแกรมในเอลเมนต script ในสวน head ใน scripted01.xhtml เปนสครปตระดบสไปน เพราะเอกสารอางองมาจากสไปน

Page 54: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-44-

- เนอหาโปรแกรมในเอลเมนต script ใน scripted02.xhtml เปนสครปตแบบคอนเทนเนอร-คอนสเตรน เพราะไฟลเอชทเอมแอลทปรากฏอยขางในรวมอยใน scripted01.xhtml ผานทางเอลเมนต iframe

3.4.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

สครปตคอนเทนเนอร-คอนสเตรน - สครปตคอนเทนเนอร-คอนสเตรนตองไมบรรจค าสงส าหรบการดดแปลงดอม (DOM) ของ

เอกสารเนอหาฉบบแมหรอเนอหาอนในสงพมพอเลกทรอนกส และตองไมบรรจค าสงส าหรบการจดการขนาดของกรอบสเหลยมผนผาทบรรจอย

สครปตระดบสไปน - เอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสทรวมสครปตระดบสไปนตองใชประโยชนจากเทคนค

การเพมประสทธภาพแบบกาวหนา ส าหรบมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนหมายถง เมอเอกสารถกประมวลการแสดงผลโดยระบบการอานทไมรองรบการท าสครปตหรอการรองรบการท าสครปตถกระงบไว เนอหาเอกสารระดบบนสดของเอกสารตองคงความสมบรณไว กลาวคอ ผใชยงคงใชงานไดโดยทไมมขอมลใดสญหายหรอบกพรองไปอยางมนยส าคญ

การเขาถงและใชประโยชนได - เอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสทรวมสครปตไวโดยใชอนคลชนโมเดล ควรใชเทคนค

การเขาถงและใชประโยชนไดทเกยวของเพอใหมนใจไดวาผใชท งหมดยงคงใชเนอหาได ตาม [WAI-ARIA] และ มอก. 2565-2555

ฟอลแบค - เอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสทรวมสครปตไวโดยใชอนคลชนโมเดลอาจจดใหมฟอล

แบคส าหรบเนอหาเหลานน โดยการใชกลไกอนทรนสคฟอลแบค (ดงเชน กลไกทมส าหรบเอลเมนต object และ canvas ใน [HTML5]) หรอเมออนทรนสคฟอลแบคใชไมได ใหใชฟอลแบคระดบแมนเฟส (manifest-level) ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

หมายเหต คณสมบต scripted ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ของเอลเมนต item ในรายชอแฟมแสดงใหเหนวาเอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสเปนเอกสารเนอหาสครปต

Page 55: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-45-

3.4.3 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

การรองรบการท าสครปตของระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสเปนขอปฏบตทางเลอก ระบบการอานทรองรบการท าสครปต ตองผานเกณฑทงหมดดงน

- ตองรองรบการท าสครปตคอนเทนเนอร-คอนสเตรน และอาจรองรบการท าสครปตระดบสไปน

- อาจประมวลการแสดงผลเอกสารเนอหาสครปตในลกษณะอนเตอรแอคทฟ ซงเปนยเซอรเอเจนททใสสครปตไว [HTML5]

- ตองไมอนญาตใหสครปตคอนเทนเนอร-คอนสเตรนดดแปลงดอม (DOM) ของเอกสารเนอหาฉบบแมหรอเนอหาอนในสงพมพอเลกทรอนกส และตองไมอนญาตใหจดการขนาดของกรอบสเหลยมผนผาทบรรจอย (หมายเหต: แมวาสครปตจะไมเปนแบบคอนเทนเนอร-คอนสเตรน ระบบการอานอาจก าหนดขอจ ากดเกยวกบการดดแปลงได (ดขอมลหวขอคณลกษณะการจดการดอม (dom-manipulation feature))

- อาจใสขอจ ากดเพมเตมเกยวกบความสามารถทมใหของสครปตระหวางการประมวลผล (ตวอยางเชน ขอจ ากดดานเครอขาย)

- ตองปฏบตตามระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสจาวาสครปตนาวเกเตอรเอกเทนชน ออบเจคกต ทอธบายไวใน ภาคผนวก ก. ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสจาวาสครปต ออบเจกต ระบบการอานตองรองรบคณลกษณะการจดการดอมและการเปลยนการจดหนา ตามทอธบายไวในหวขอ ก.4.1.3 คณลกษณะ ในบรบทการท าสครปตแบบคอนเทนเนอร-คอนสเตรนดวย

- ตองถอปฏบตวาคณสมบต scripted ดงทกลาวไวใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ภายใตเอลเมนต item ในรายชอแฟมของเอกสารแพคเกจ เปนค าอธบายทเชอถอได แมวาเอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสรวมสครปตหรอไมกตาม

ระบบการอานทไมรองรบการท าสครปตตองปฏบตตามเกณฑ ตอไปน

- ตองประมวลผลฟอลแบคส าหรบเอกสารเนอหาสครปตตามทอธบายไวในหวขอ 3.4.2 ฟอลแบค ส าหรบเอกสารเนอหาสครปต

หมายเหต ระบบการอานอาจประมวลการแสดงผลเอกสารเนอหาสครปตโดยระงบความสามารถอนของสงพมพอเลกทรอนกส และ/หรอใหการประมวลการแสดงผลและประสบการณแกผใชทตางออกไป (ตวอยางเชน ระงบการแสดงผลหมายเลขหนา)

การทผแตงเลอกจ ากดการใชงานของการท าสครปตใหเปนรปแบบคอนเทนเนอร-คอน สเตรน จะชวยใหมนใจถงประสบการณของผใชทมความสอดคลองระหวางเนอหาสครปตและเนอหาทไมใชสครปต (ตวอยางเชน การจดหมายเลขหนาทสอดคลองกน)

Page 56: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-46-

ผแตงควรใชวธการประกาศเมอสามารถใชไดเพอเพมความสามารถในการท างานรวมกน ความยงยน การเขาถงและใชประโยชนไดของสงพมพอเลกทรอนกส และหลกเลยงการรวมการท าสครปตเมอสมควร

3.4.4 การพจารณาดานความปลอดภย

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

ผแตงและผพฒนาระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสจ าเปนตองระมดระวงในประเดนความปลอดภยทเกดขนเมอเนอหาสครปตถกสงใหท างานโดยระบบการอาน เนองจากโมเดลการท าสครปตทระบบการอานใชอยเบองหลงและเบราเซอรเปนแบบเดยวกน ประเดนในลกษณะเดยวกนทพบในบรบทของเวบจะตองน ามาพจารณาดวย

ระบบการอานควรตรวจสอบวาสครปตในเอกสารนนๆ จะเชอถอไดหรอไม ขอแนะน าคอใหถอวาสครปตทงหมดไมนาเชอถอ (และมโอกาสเปนภยอยางรายแรง) และเสนทางการโจมตทงหมดตองไดรบการตรวจสอบและปองกน โดยเฉพาะในกรณตอไปน

- การโจมตสวนสภาวะแวดลอมขณะทก าลงท างาน (ตวอยาง การขโมยไฟลจากฮารดไดรฟของผใช)

- การโจมตระบบการอาน (ตวอยาง การขโมยรายชอหนงสอของผอานหรอการกอพฤตกรรมทไมคาดคด)

- การโจมตจากเอกสารเนอหาใดๆ ไปยงเอกสารเนอหาอน (ตวอยาง การขโมยขอมลทเปนตนฉบบจากเอกสารเนอหาอน)

- การโจมตจากสครปตทไมไดเขารหสไปยงสวนทเขารหสของเอกสาร (ตวอยางสครปตทอนตรายเขาไปโจมตเพอสกดเนอหาทถกปองกนไวออกมา)

- การโจมตเครอขายทองถน (ตวอยาง การขโมยขอมลจากเครองแมขายดานหลงไฟรวอล (firewall))

ขอแนะน าตอไปนเปนแนวปฏบตส าหรบการควบคมสครปตทไมนาเชอถอ

- ระบบการอานควรปฏบตเหมอนกบวามโดเมนเฉพาะถกจดสรรไวใหกบเอกสารเนอหา เนองจากระบบความปลอดภยแบบบนเบราเซอรขนอยกบยอารแอล (URL) และโดเมนของเอกสารอยางมาก การน าวธการนมาใชจะแยกเอกสารออกจากกนและแยกจากโดเมนอนเทอรเนตอน ดงนนจงจ ากดการเขาถงยอารแอลภายนอก คกก (cookies) หนวยเกบขอมลดอม (DOM storage) เปนตน

- ระบบการอานทอนญาตการท าสครปตและการเขาใชงานเครอขายควรจะเพมกระบวนการแจงเตอนผใชวามกจกรรมเครอขายก าลงเกดขน และ/หรออนญาตใหผใชปดการใชงานกจกรรมนนได

Page 57: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-47-

หมายเหต ในทางปฏบต ระบบการอานอาจจะใชโดเมนรวมกนส าหรบเอกสารทงหมด แตควรคงความอสระระหวางเอกสารตางๆ

โดเมนเฉพาะทจดสรรใหกบเอกสารเนอหาแตละเอกสารอาจใหการปองกนไมเพยงพอ ในกรณทเอกสารเนอหาบางสวนไดรบการเขารหสและบางสวนไมไดรบการเขารหส หรอใชกญแจการเขารหสตางกนในแตละสวนของเอกสารเนอหา

- หากระบบการอานอนญาตใหมการจดเกบขอมลถาวร ขอมลนนควรไดรบการจดการอยางระมดระวง สครปตอาจบนทกขอมลถาวรไวทคกกและหนวยเกบขอมลดอม แตระบบการอานอาจจะไมอนญาตใหกระท าได ในกรณทระบบอนญาตใหจดเกบได จะตองมนใจวา ไมสามารถน าไปใชกบเอกสารอนทไมเกยวของได (ตวอยาง เอกสารทอาจเปนขอมลปลอมแปลง) โดยเฉพาะวธการตรวจสอบดวย การจบคตวระบเอกสาร (หรอ เมทาดาตาทคลายกน) ไมใชวธการตรวจสอบสมบรณเพยงพอทจะควบคมการเขาถงขอมลถาวร

ระบบการอานทอนญาตใหมการจดเกบขอมลลงหนวยบนทกขอมลภายในควรมวธการใหผใชงานตรวจสอบ ปดการใชงาน หรอลบขอมลนน เมอใดกตามทมการลบสงพมพอเลกทรอนกส ขอมลทถกจดเกบของสงพมพนนๆ ตองถกท าลายดวย

สงเกตวาการปฏบตตามขอแนะน านไมไดประกนการปองกนจากการโจมตทกลาวถงขางตน ผพฒนาตองตรวจสอบชองโหวทอาจเกดขนได แตละสวนภายในบรบทของระบบการอาน

3.4.5 การพจารณารปแบบสภาวะการณ

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

ระบบการอานควรปฏบตตามรปแบบเหตการณดอม (DOM event model) ตาม [HTML5] และสงผานเหตการณสวนตดตอผใช (UI event) ไปยงสภาพแวดลอมการท าสครปตกอนด าเนนการกระท าโดยปรยายใดๆ ทเกยวของกบเหตการณเหลาน ผพฒนาระบบการอานควรท าใหมนใจวาสครปตไมสามารถไปปดการท างานทส าคญได (เชน การน าทาง) เพอจ ากดขอบเขตทสครปซงอาจเปนภยรายแรง สงผลกระทบตอระบบการอาน ผลทไดคอ แมวาสภาพแวดลอมการท าสครปตจะสามารถยกเลกการกระท าโดยปรยายใดๆ ของเหตการณได แตเหตการณบางเหตการณอาจจะไมสามารถสงผานไปหรอไมสามารถยกเลกได

ผแตงควรค านงถงความหลากหลายของการน าระบบการอานไปใช เมอเพมความสามารถในการท าสครปตใหกบสงพมพอเลกทรอนกส (ตวอยาง ไมใชอปกรณทงหมดทจะมแปนพมพจรง และ ในหลายกรณ แปนพมพเสมอนจะปรากฏขน เมอใชงานกบเอลเมนตการใสขอความเทานน) ดงนน จงไมแนะน าใหพงพงกบเหตการณแปนพมพอยางเดยวเทานน ควรจดเตรยมทางเลอกอนทจะไปเรยกการกระท าทตองการไดเสมอ

Page 58: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-48-

3.5 เอกสารเคาโครงแบบคงท

3.5.1 บทน า

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

เนอหาสวนนอธบายกฎส าหรบการแสดงและการตความของคณสมบตเชงมตของเอกสารเนอหาของสงพมพอเลกทรอนกสทระบเปน pre-paginated ในเอกสารแพคเกจ

มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบนไมอธบายวาคอนเทนนงบลอกเรมตน (initial containing block : ICB) จะถกวางภายในพนทแสดงผลเนอหาของระบบการอานอยางไร

หมายเหต อางองหวขอ 5.4.2 คณสมบตเคาโครงแบบคงท ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ส าหรบขอมลเกยวกบการระบวาเรนดชน หรอรายการสไปนแตละรายการจะถกประมวลการแสดงผลในรปแบบทมการจดหนามากอนแลว (กลาวคอ มมตความกวางและความสงแบบคงท) อยางไร

3.5.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

ระบบทเปนไปตามขอก าหนดส าหรบระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสส าหรบประมวลผลเอกสารเคาโครงแบบคงทตองผานเกณฑทงหมด ดงน

- ควรจดสรรพนทการประมวลการแสดงผลเนอหาทสมบรณส าหรบเอกสาร

- ตองใชมตทแสดงในแทก meta viewport เพอประมวลการแสดงผลเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล แตอาจไดรบมตเหลานจากคณสมบต rendition: viewport ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ของแพคเกจ

- ตองใชมตทแสดงในแอททรบวท viewBox เพอประมวลการแสดงผลเอกสารเนอหาชนดเอสวจ แตอาจไดรบมตเหลานจากคณสมบต rendition: viewport ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ของแพคเกจ

- ตองใชมตทแสดงในเนอหา ในกรณทมเนอหาไมเหมอนกบแพกเกจ คณสมบต rendition: viewport

3.5.3 การประมวลการแสดงผลววพอรต

เมอประมวลการแสดงผลเอกสารเคาโครงแบบคงท เจตนาโดยปรยายคอพนทการประมวลการแสดงผลเนอหาควรจองพนทจอแสดงผลทมอยใหมากทสดเทาทจะมากได ระบบการอานไมควรใสเนอหาเพมเตม เชน ระยะขอบ ระยะกนหนา หวกระดาษ หรอทายกระดาษ เขาไปในววพอรตหรอพนททเกยวของในบรเวณววพอรต

หมายเหต การแสดงกลไกขนาดเลก (widget) การควบคมของระบบการอานใหแกผใชเปนการกระท าเฉพาะ และไมรวมอยในพฤตกรรมทคาดไวขางตน

Page 59: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-49-

3.5.4 มตเนอหาส าหรบเอกซเอชทเอมแอลและเอสวจ

เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลแตละรายการซงอางองจากรายการสไปนทมการตงคา pre-paginated ตองมการแสดงมต viewport (ส าหรบเอกซเอชทเอมแอล) หรอ viewBox (ส าหรบเอสวจ) ตามทอธบายดานลางน ไมวาคาจะถกตงผานคณสมบตโกลบอล rendition:layout ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ส าหรบเรนดชน หรอบนการยกเลกระดบสไปน (spine-level override) ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

ทงเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลและชนดเอสวจ การแสดงมตก าหนดคอนเทนนงบลอกเรมตนของซเอสเอส ดงแสดงในซเอสเอสพกเซล [CSS2.1]

3.5.4.1 การแสดงมตคอนเทนนงบลอกเรมตนในเอกซเอชทเอมแอล

ส าหรบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล มตคอนเทนนงบลอกเรมตนตองแสดงในแทก meta

viewport โดยใชไวยากรณตามอธบายในขอก าหนดแทกเมทาทรองรบ [MetaTags] มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมฉบบนก าหนดใหระบบการอานตองรบรเพยงมตความกวางและความสงได

ตวอยางตอไปนแสดงแทก meta viewport

<head> … <meta name=“viewport” content=“width=1200, height=600”/> … </head> ระบบการอานตองใสเนอหาเอกซเอชทเอมแอลเขากบมตคอนเทนนงบลอกเรมตนทประกาศในแทก meta viewport เนอหาทอยในต าแหนงภายนอกคอนเทนนงบลอกเรมตนจะมองไมเหน เมออตราสวนแสดงผล (aspect ratio) ของคอนเทนนงบลอกเรมตนไมเทากนกบอตราสวนแสดงผลของพนทแสดงผลเนอหาของระบบการอาน ระบบการอานอาจวางต าแหนงคอนเทนนงบลอกเรมตนภายในพนทเพอจดการกบสวนตดตอผใช หรอกลาวอกอยางหนงคอ พนทกลองตวอกษรทเพมเขาไปอาจปรากฏอยขางใดขางหนง (หรอทงสองขาง) ของเนอหา

3.5.4.2 การแสดงมตคอนเทนนงบลอกเรมตนในเอสวจ

ส าหรบเอกสารเนอหาชนดเอสวจ คอนเทนนงบลอกเรมตนตองถกแสดงโดยการใชแอททรบวท viewBox [SVG]

ตวอยางตอไปนแสดงการประกาศแอททรบวท viewBox

Page 60: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-50-

<svg xmlns=http://www.w3.org/2000/svg" version="1.1" width="100%" height="100%" viewBox="0 0 844 1200"> … </svg>

4. สไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส

เนอหาสวนนนยามโครงรางส าหรบคาสเคดดงสไตลชท โดยเจตนาใหน าไปใชสรางรปแบบใหกบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล อนสแตนซของสไตลชทซเอสเอสทปฏบตตามโครงรางน คอ ชนดสอหลก ซงไดรบการอางถงในมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมนและมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมในอนกรมเดยวกนวาสไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส

ขอควรระวง โครงรางซเอสเอสอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส อางองกบขอก าหนดซเอสเอส ซงอยในระหวางการด าเนนงานและอาจมการเปลยนแปลงไปในแนวทอาจจะเขากนไมได เมอน าคณลกษณะจากขอก าหนดนนมาใช ผแตงพงพจารณาความเสยงทจะตามมาในดานผลกระทบถงการท างานรวมกนและอายการใชงานของเอกสารดวย

หมายเหต โครงรางซเอสเอสอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส สวนน าหนาศพท -epub- ใชส าหรบชอคณสมบตของซเอสเอส 3 หลายรายการ ดงรายละเอยดดานลางน เมอโมดลซเอสเอส 3 ทนยามคณสมบตเหลานเสถยร แนวทางการสรางสงพมพอเลกทรอนกสอาจสนบสนนใหผแตงใสคณสมบตทเทยบเทาแบบไมตองมสวนน าหนาศพทเขาไวในสไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกสดวย

4.1 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

สไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกสตองผานเกณฑทกขอตอไปน

- ตองปฏบตตามขอจ ากดดานเนอหาทงหมดในโครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส

- อาจมโครงสรางทมไดระบไวชดเจนในโครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสจงควรเขยนใหวธการประมวลการแสดงผลไมตองขนกบโครงสรางทเพมขนนน

- ตองเขารหสแบบยทเอฟ-8 (UTF-8) หรอ ยทเอฟ-16 (UTF-16)

หมายเหต ทรพยากรสงพมพทงหมดทอางองจากซเอสเอสสไตลชทตองปฏบตตามขอบงคบส าหรบทรพยากรสงพมพตามทนยามไวในหวขอสงพมพอเลกทรอนกส หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา [มอก.xxxx-255x เลม 1]

Page 61: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-51-

4.2 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

- ระบบการอานทมซเอสเอสววพอรตควรสนบสนนทกโครงสรางซเอสเอสทมในโครงรางน เวนแตใหรายละเอยดไวเปนอยางอนในโครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส

- โดยประมวลการแสดงผลตามทนยามไวในขอก าหนดทตรงกนในววพอรต

- ระบบการอานอาจรองรบโครงสราง ซเอสเอสเสรมทมไดก าหนดไวชดเจนในโครงรางซเอสเอสตาม อนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส

- และตองจดการโครงสรางสวนทไมรองรบใหเปนไปดงทอธบายไวใน [CSS2.1]

หมายเหต ระบบการอานมสมรรถนะทหลากหลายในการรองรบการแสดงผลของซเอสเอส ดงนนระบบอาจไมรบรขอมลรปแบบของสไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกสบางสวนหรอทงหมดกได

นอกจากน แมระบบการอานจะมววพอรตซเอสเอส แตมกประมวลการแสดงผลเนอหาออกไปในรปแบบทตางจากยเซอรเอเจนทของเอชทเอมแอล 5 (HTML5 user agent) ทวไป (ตวอยาง แสดงเนอหาเปนหนา แทนทจะแสดงเปนแบบเลอนขนลงอยางไมมขอบเขต)

4.3 โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส

4.3.1 ซเอสเอส 2.1

มาตรฐานพนฐานของรปแบบของโครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกส คอคาสเคดดงสไตลชทระดบ 2 ปรบปรงครงท 1 [CSS2.1] โครงรางนรวมโครงสรางสไตลชททงหมด ตามทอธบายไวเปนกฎเกณฑใน [CSS2.1] โดยมขอยกเวนตอไปน:

- คา absolute ของคณสมบต position ควรใชกบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลเทานน ซงคณสมบต rendition:layout ใน มอก.xxxx-255x เลม 1 ใชตงคาเปน pre-paginated

- คา fixed ของคณสมบต position ไมไชเปนสวนหนงของโครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส

- จงไมควรใสไวในสไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส เพอหลกเลยงประเดนการท างานรวมกนและการประมวลการแสดงผลทอาจเกดขน

- คณสมบต direction และ unicode-bidi ตองไมรวมอยในอพบสไตลชท ผแตงควรใชการก ากบทเหมาะสม [HTML5] เพอแสดงขอมลทศทางแทน

- ระบบการอานทมววพอรตซเอสเอสตองรองรบคณสมบต font-family

4.3.2 ซเอสเอส 2.0

Page 62: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-52-

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมคาดงตอไปนส าหรบคณสมบต list-style-type ตามทอธบายไวใน [CSS2.0]

- cjk-ideographic

- hebrew

- hiragana

- hiragana-iroha

- katakana

- katakana-iroha

4.3.3 เสยงพดซเอสเอส 3.0

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส รวมสวนน าหนาศพท -epub- ของคณสมบตตอไปนจากโมดลของซเอสเอส 3 สปช [CSS3Speech] โดยใชโครงสรางทอธบายไวใน [CSS3Speech-20110818] และความหมายตามทอธบายไวใน [CSS3Speech]

- -epub-cue

- -epub-pause

- -epub-rest

- -epub-speak

- -epub-speak-as

- -epub-voice-family

หมายเหต ดขอมลเ พมเตมส าหรบคณลกษณะตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส ทเ กยวของกบเสยงสงเคราะห ไดท หวขอการสงเคราะหเสยงจากขอความ [EPUB3Overview]

Page 63: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-53-

4.3.4 ฟอนตซเอสเอสระดบ 3

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมกฎ @font-face และขอบงชตามทอธบายในขอก าหนดซเอสเอส เรองฟอนตโมดลระดบ 3 [CSS3Fonts] โดยใชโครงสรางไวยากรณตามทอธบายใน [CSS3Fonts-20110324] และความหมายทอธบายใน [CSS3Fonts]

ระบบการอานทมววพอรตซเอสเอสตองรองรบฟอนตโอเพนไทป (OpenType) [OpenType] และดบเบลยโอเอฟเอฟ (WOFF) ทฝงตวโดยใชกฎ @font-face

หมายเหต ขอก าหนดการประมวลผลฟอลแบคของฟอนต ใหดจากอนทรนสคฟอลแบคของฟอนตแบบฝง ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

นอกจากน ระบบการอานตองรองรบขอบงชฟอนต @font-face อยางนอยดงตอไปน

- font-family

- font-style

- font-weight

- src

- unicode-range

ส าหรบความเขากนไดกบการท างานของระบบการอาน กบรนทสงกวากบระบบการอานตามมาตรฐานอพบ2 ทไมรองรบกฏ @font-face ผแตงควรอางองฟอนตทวไป โดยใชคณสมบต font-family

หมายเหต ขอบงคบการพรางฟอนต (font obfuscation) ของระบบการอาน ใหดจากการพรางทรพยากรใน มอก.xxxx-255x เลม 3

4.3.5 ขอความซเอสเอส ระดบ 3

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส รวมสวนน าหนาศพท -epub- ของคณสมบตดงปรากฏดานลางนจากขอก าหนดขอความซเอสเอส ระดบ 3 [CSS3Text] โดยใชโครงสรางไวยากรณตามทอธบายไวใน [CSS3Text-20110412] และความหมายตามทอธบายใน [CSS3Text]

- -epub-hyphens*

- -epub-line-break

- -epub-text-align-last

Page 64: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-54-

- -epub-word-break

* คณสมบต -epub-hyphens ไมรวมการรองรบคา all

นอกจากนโครงรางซเอสเอสตามมาตรฐานอพบ 3 รวมคณสมบต text-transform แบบไมใสสวนน าหนาค าศพท จากขอความซเอสเอส ระดบ 3 โดยใชความหมายตามทอธบายใน [CSS3Text] และโครงสรางไวยากรณตามทอธบายใน [CSS 3 Text-20110412] ยกเวนวาคา fullwidth และ fullsize-kana ถกใสค าน าหนาค าศพทในโครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส (-epub-fullwidth และ -epub-fullsize-kana ตามล าดบ)

พงสงเกตวาโมดลขอความซเอสเอส ระดบ 3 เลกรองรบเฉพาะคา fullsize-kana โครงรางซเอสเอสตามมาตรฐานอพบ 3 ยงคงรกษาคาน แตปจจบนนยามความหมายดงดานลางน

-epub-fullsize-kana

คานแสดงถงการจบคตวอกขระฮรากานา หรอคาตากะนะ ตามทแสดงในภาคผนวก ข. การอางองการจบคอกขระ -epub-fullsize-kana คานปกตใชส าหรบขอความอธบายประกอบรบภาษาญปน

4.3.6 การตกแตงขอความซเอสเอส ระดบ 3 (CSS text decoration level 3)

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมชดค าน าหนา -epub- ของคณสมบตดงตอไปนจากขอก าหนดการตกแตงขอความซเอสเอส ระดบ 3 [CSS3TextDecoration] โดยใชโครงสรางไวยากรณตามทอธบายใน [CSS 3 Text Decoration-20130103] และความหมายตามทอธบายใน [CSS3TextDecoration]

- -epub-text-emphasis

- -epub-text-emphasis-color

- -epub-text-emphasis-position

- -epub-text-emphasis-style

- -epub-text-underline-position

4.3.7 วธการเขยนซเอสเอส

โครงรางซเอสเอส ตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกส รวมคณลกษณะท งหมดตาม ทอ ธบ าย ในขอก าหนดโม ดลว ธ ก า ร เ ข ยน ซ เ อส เอส ร ะดบ 3 [CSS3WritingModes] โดยใชชอคณสมบต ค าน าหนา -epub- โครงสรางไวยากรณตามทอธบายใน [CSS3WritingModes-20110428] และความหมายตามทอธบายใน [CSS3WritingModes] ยกเวน

Page 65: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-55-

คณสมบต direction และ unicode-bidi ตามทกลาวถงขางลางน นอกจากนอนญาตใหคา "sideways" และ "mixed" เปนคาของคณสมบต -epub-text-orientation ตามทระบใน [CSS3WritingModes-

20121115] ไมแนะน าใหใช คา "vertical-right", "rotate-right", "rotate-left", "rotate-normal" และ "auto" ของคณสมบตน หมายเหต ความหมายของ "vertical-right", "rotate-right", "rotate-left", "rotate-normal" และ "auto"

เหมอนกบ "mixed", "sideways-right", "sideways-left", "sideways" และ "use-glyph-orientation" ใน [CSS3WritingModes] ตามล าดบ

ไมแนะน าใหใช คณสมบต -epub-text-combine และเพมคณสมบต -epub-text-combine-horizontal จาก [CSS3WritingModes-20121115]

หมายเหต คาของคณสมบต -epub-text-combine สามารถจบคกบ -epub-text-combine-horizontal ดงน: 'none' กบ 'none' และ 'horizontal' กบ 'all'. โครงสรางไวยากรณ 'horizontal <ตวเลข>' ถอวาเปนขอผดพลาด

คณสมบต direction และ unicode-bidi จาก [CSS3WritingModes] ไมรวมอยในโครงสรางซเอสเอสตามมาตรฐานตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสผแตงควรใชตวก ากบ [HTML5] ทเหมาะสมเพอแสดงขอมลทศทางแทน

4.3.8 ตวเลอก

โครงรางซเอสเอสตามมาตรฐานตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมการรองรบส าหรบขอก าหนดตวเลอกระดบ 3 [Selectors]

4.3.9 มเดยควร

โครงรางซเอสเอสตามมาตรฐานตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมกฏ @media และ @import ไวในมเดยควรตามทนยามในขอก าหนดมเดย ควร [MediaQueries]

4.3.10 ซเอสเอสเนมสเปซ

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมกฏ @namespace ตามทอธบายใน [CSS Namespaces] เพอประกาศเนมสเปซโดยปรยายส าหรบสไตลชท และผกสวนค าน าหนาศพทไวกบเนมสเปซ

4.3.11 การจดวางหลายคอลมนของซเอสเอส

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมคณลกษณะทงหมดทอธบายใน [CSSMultiCol] ยกเวนคณสมบต column-span

Page 66: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-56-

ขอพงระวง ผเขยนไมควรอาศยพฤตกรรมของคอลมนในสภาวะลน / โอเวอรโฟว (overflow) ซงพฤตกรรมนไมเสถยรและอาจเปลยนแปลงได

ขอพงระวง เนองจากอลกอรทมของวธการจดหนาไมไดนยามไวอยางสมบรณในซเอสเอส ดงนนผแตงควรคาดหมายต าแหนงของหนาในแตละระบบการอานจะไมเหมอนกน

ระบบการอานตองปฏบตกบคณสมบต oeb-column-number ในฐานะเปนอกชอหนงของคณสมบต column-count ไมแนะน าใหใชคณสมบต oeb-column-number ในสไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกส การปฏบตตามขอก าหนดนอาจถกน าออกไปในมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกสรนหลกถดไป

4.3.12 การวางต าแหนงรบ

โครงรางซเอสเอสตามอนกรมมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมสงพมพอเลกทรอนกสรวมคณสมบต -epub-ruby-position ดงทอธบายขางลางน

ชอ: -epub-ruby-position

คา: over | under | inter-character

คาเรมตน: over

ใชกบ: ruby text elements

การสบทอด: ใช

รอยละ: ไมม

สอ: ภาพ

คาทค านวณได: ตามทระบ

Page 67: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-57-

คณสมบตนควบคมการวางขอความรบ (ruby text) โดยองตามขอความฐาน (base text) คาทใสมความหมายดงตอไปน

over ต าแหนงขอความรบอยเหนอฐานรบ (ruby base)

under ต าแหนงขอความรบอยใตฐานรบ

inter-character ต าแหนงขอความรบอยดานขวามอของขอความฐาน (คานปกตใชกบรบ Zhuyin Fuhao (Bopomofo))

หมายเหต คณสมบต -epub-ruby-position จะกลายเปนนามแฝงส าหรบคณสมบต ruby-position ใน [CSS3Ruby]

4.3.13 คาคณสมบตการแสดงผล oeb-page-head และ oeb-page-foot ทไมแนะน าใหใช

ไมแนะน าใหใชคา oeb-page-head และ oeb-page-foot ซงคาดวาจะถกยกเลกหรอทดแทนในมาตรฐานสงพมพอเลกทรอนกสในรนตอไป

ผแตงอาจยงคงรวมคาเหลานในสไตลชทของสงพมพอเลกทรอนกสเพอก าหนดเลขหนาของหวกระดาษและทายกระดาษ อางถงขอมลเพมเตมหวขอ 3.3.11 oeb-page-head oeb-page-foot definitions ใน [ContentDocs30]

Page 68: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-58-

5. เอกสารขอก าหนดคลงศพทการออกเสยงของ W3C

5.1 ภาพรวม

เนอหาสวนนเปนขอแนะน า

ขอก าหนดคลงศพทการออกเสยงของ W3C [PLS] อธบายโครงสรางไวยากรณและความหมายส าหรบพจนานกรมการออกเสยงทองกบเอกซเอมแอลเปนฐาน เพอใชกบเอนจนของการรจ าเสยงพดอตโนมต (automatic speech recognition) และการแปลงขอความเปนเสยง

เนอหาตอไปนนยามเกณฑการปฏบตส าหรบเอกสารพแอลเอสเมอรวมอยในสงพมพอเลกทรอนกส และกฏส าหรบการเชอมโยงเอกสารพแอลเอสกบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

หมายเหต ส าหรบขอมลเพมเตมเกยวกบคณลกษณะทเกยวของกบเสยงสงเคราะหใหอางองไปทหวขอการแปลงขอความเปนเสยง [EPUB3Overview]

5.2 การปฏบตตามสงพมพอเลกทรอนกส

เรนดชนของเอกสารสงพมพอเลกทรอนกสทเปนไปตามเกณฑตองผานเกณฑทงหมดส าหรบการรวมเอกสารพแอลเอส ดงน

- เอกสารพแอลเอสอาจถกเชอมโยงเขากบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล เอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลแตละชนอาจบรรจเอกสารพแอลเอสจ านวนศนยชนหรอมากกวา

- เอกสารพแอลเอสตองเชอมโยงกบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอลดวยการใชเอลเมนต link [HTML5] โดยตงคาแอททรบวท rel ใหเปน pronunciation และตงคาแอททรบวท type เปนชนดสอพแอลเอส (application/pls+xml)

- ควรระบแอททรบวท hreflang ภายใตเอลเมนต link ใหกบแตละเอลเมนต PLS link และคาของเอลเมนตตองสมพนธกบภาษาทคลงศพทการออกเสยงเกยวของตาม [PLS] เมอถกระบ

- เอกสารพแอลเอสตองผานเกณฑการปฏบตดานเนอหาตามทนยามในหวขอเอกสารพแอลเอส หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

- เอกสารพแอลเอสตองแสดงและอยในต าแหนงดงทอธบายในหวขอสงพมพอเลกทรอนกส หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

ตวอยาง

ตวอยางตอไปนแสดงเอกสารพแอลเอสสองชน (ชนหนงส าหรบภาษาจน และชนหนงส าหรบภาษามองโกเลยน) ทเชอมโยงกบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล

Page 69: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-59-

<html … > <head> … <link rel="pronunciation" type="application/pls+xml" hreflang="zh" href="../speech/zh.pls"/> <link rel="pronunciation" type="application/pls+xml" hreflang="mn" href="../speech/mn.pls"/> </head> … </html>

5.3 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบเนอหา

เอกสารพแอลเอสทพจารณาจดเปนทรพยากรชนดสอหลกตองผานเกณฑทงหมด ดงตอไปน

คณสมบตของเอกสาร

- ตองปฏบตตามขอบงคบส าหรบเอกสารเนอหาชนดเอกซเอมแอล ตามทอธบายไวในหวขอการปฎบตตามขอก าหนดเอกซเอมแอล ใน มอก.xxxx-255x เลม 1

- ตองใชงานไดตามผง RELAX NG ส าหรบเอกสารพแอลเอส ดงจดใหมไวในยอารไอ

http://www.w3.org/TR/pronunciation-lexicon/pls.rng ตาม [PLS]

คณสมบตของไฟล

- ชอไฟลของเอกสารพแอลเอสควรใชนามสกล .pls

5.4 การปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน

ระบบการอานสงพมพอเลกทรอนกสตองผานเกณฑทงหมดส าหรบการประมวลผลเอกสารพแอลเอส ดงตอไปน

- ระบบการอานทมความสามารถในการแปลงขอความเปนเสยงควรรองรบพแอลเอส

- ระบบการอานทรองรบพแอลเอสตองประมวลผลเอกสารพแอลเอส ตามทอธบายใน [PLS]

- ระบบการอานทรองรบพแอลเอสตองประยกตค าสงการออกเสยงทมกบทกหนวยขอความในเอกสารเนอหาชนดเอกซเอชทเอมแอล โดยทภาษา [HTML5] สมพนธกบภาษาของคลงศพทการออกเสยงทเกยวของ [PLS] อลกอรทมส าหรบการจบคแทกภาษามอธบายไวในขอก าหนดบซพ 47 (BCP47)

Page 70: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-60-

- เมอกฎการออกเสยงถกก าหนดใชกบคาใดคาหนงในภาษาทใหมามากกวาหนงครง การใชกฏทเกดขนครงหลงสดถกจดใหมล าดบเหนอกวา ในลกษณะเชนวานกฏการออกเสยงใดๆ ทไดรบการนยามไวกอนหนานนจะถกยกเลก

- ระบบการอานทรองรบพแอลเอสและแอททรบวท SSML ตองอนญาตใหค าสงการออกเสยงทใหมาผานทางแอททรบวท ssml:ph มล าดบเหนอกวา ในกรณท pls:grapheme จบคกบหนวยขอความของเอลเมนตทมแอททรบวท ssml:ph

Page 71: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-61-

ภาคผนวก ก.

ออบเจคจาวาสครปต epubReadingSystem

ก.1 โครงสรางทางไวยกรณ

ReadingSystem = navigator.epubReadingSystem;

ก.2 ค าอธบาย

ออบเจค epubReadingSystem (epubReadingSystem object) ใหสวนเชอมตอเพอเอกสารเนอหาสครปต สามารถสอบถามขอมลเกยวกบระบบการอานของผใชได ออบเจค epubReadingSystem แสดงคณสมบตตางๆ เกยวกบระบบการอาน เชน ชอและรน และกระบวนวธแฮสฟเจอร (hasFeature) ซงสามารถเรยกมาเพอใชก าหนดคณลกษณะทระบบอานรองรบ ตวอยาง ฟงกชนจาวาสครปตทแสดงชอของระบบการอานทท างานอยในปจจบน alert("Reading System name: " + navigator.epubReadingSystem.name);

ก.3 คณสมบต

คณสมบตตอไปนตองจดท าใหมไว เพอเรยกดขอมลเกยวกบระบบการอาน

ตารางท 1 คณสมบตทตองมของ epubReadingSystem

ชอ ค าอธบาย

name คนคา String ทบอกชอระบบการอาน (เชน “iBooks” “Kindl”) version คนคา String ทบอกชอรนของระบบการอาน (เชน “1.0” “2.1.1”)

layoutStyle คนคา String ทบอกรปแบบการจดหนาส าหรบเนอหา โดยปกตแลวระบบการอานจะบอกคา “paginated” หรอ “scrolling” แตอาจนยามคาส าหรบรปแบบการจดหนาเพมเตมอนทระบบรองรบ

Page 72: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-62-

ก.4 วธการ

ก.4.1 hasFeature

ก.4.1.1 โครงสรางไวยากรณ hasFeature(feature[, version])

ก.4.1.2 ค าอธบาย ส าหรบคณลกษณะทระบบรบร กระบวนวธ hasFeature จะคนคาบลน (boolean) เพอบงชวารองรบรนใดบาง หากมพารามเตอร version ซงเปนพารามเตอรทางเลอกมาดวย คาทคนกลบมาบงชเพยงวารองรบเฉพาะรนทระบมา กระบวนวธจะแสดงค าวา undefined ถาระบบการอานไมรบรคณลกษณะนน

ตวอยางจาวาสครปตทแสดงวา ระบบการอานทท างานอยรองรบการจดการเนอหาสครปตของดอมหรอไม var feature = "dom-manipulation"; var conformTest = navigator.epubReadingSystem.hasFeature(feature); alert("Feature " + feature + " supported?: " + conformTest);

ก.4.1.3 คณลกษณะ ตารางขางลางนใหรายละเอยดคณลกษณะทระบบการอานทงหมดซงสนบสนนการท าสครปต (ระดบสไปนหรอคอนเทนเนอร-คอนสเตน) ตองรบรได ระบบการอานอาจรองรบคณลกษณะเหลานบางคณลกษณะหรอทงหมดกได (ดรายละเอยดเพมเตมจากหวขอเอกสารเนอหาสครปต - หวขอยอยการปฏบตตามขอก าหนดส าหรบระบบการอาน)

ชอคณลกษณะไมถอความแตกตางของตวพมพใหญและตวพมพเลก

Page 73: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-63-

ตารางท 2 คณลกษณะทตองมของ epubReadingSystem

ชอ ค าอธบาย

dom-manipulation สครปตอาจท าใหเกดการเปลยนแปลงเชงโครงสรางแกดโอเอมของเอกสาร (ใชกบการสรางสครปตระดบสไปนเทานน)

layout-changes สครปตอาจดดแปลงแอททรบวทและสไตลซเอสเอส ซงสงผลกระทบตอการจดหนาของเนอหา (ใชกบการสรางสครปตระดบสไปนเทานน)

touch-events อปกรณรองรบสภาวะการณการสมผส และระบบการอานสงสภาวะการณการสมผสผานไปใหสวนเนอหา

mouse-events อปกรณรองรบสภาวะการณจากเมาส และระบบการอานสงสภาวะการณของเมาสผานไปใหสวนเนอหา

keyboard-events อปกรณรองรบสภาวะการณจากแปนพมพ และระบบการอานสงสภาวะการณของแปนพมพผานไปใหสวนเนอหา

spine-scripting รองรบการท าสครปตระดบสไปน

หากระบบการอานรองรบคณลกษณะทนยามไวในเนอหาสวนน ระบบจะตองคนคาออกมาเปน true ทงเมอไดรบการสอบถามโดยไมตงคาพารามเตอรรนมา และเมอคาพารามเตอรตงมาเปน “1.0” มฉะนนระบบตองคนคา false ผพฒนาระบบการอานไมควรเปลยนเลขรนของคณลกษณะเหลานโดยเปนอสระไปจากมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมน ผ พ ฒน า ร ะบบก า ร อ า นอ า จ เพ ม คณลก ษณะ อน ได ซ ง อ า จ จ ะ ไม เ ข า กบ ม า ตรฐ านผลตภณฑอตสาหกรรมนในรนอนาคตทมการผนวกคณลกษณะอนทอาจขดแยงหรอเขากนไมไดกบสงทเพมเขามาใดๆ นนกได

Page 74: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-64-

ภาคผนวก ข. การอางองการจบคอกขระ -epub-fullsize-kana

ภาคผนวกนเปนขอแนะน า

ตารางท 3 การจบคอกขระส าหรบคา -epub-fullsize-kana ของคณสมบต text-transform

จาก จาก

อกขระ

จาก

ชอ กบ

กบ อกขระ

กบ

ชอ

03041 ぁ HIRAGANA LETTER SMALL A 03042 あ HIRAGANA LETTER A

03043 ぃ HIRAGANA LETTER SMALL I 03044 い HIRAGANA LETTER I

03045 ぅ HIRAGANA LETTER SMALL U 03046 う HIRAGANA LETTER U

03047 ぇ HIRAGANA LETTER SMALL E 03048 え HIRAGANA LETTER E

03049 ぉ HIRAGANA LETTER SMALL O 0304A お HIRAGANA LETTER O

03063 っ HIRAGANA LETTER SMALL TU

03064 つ HIRAGANA LETTER TU

03083 ゃ HIRAGANA LETTER SMALL YA

03084 や HIRAGANA LETTER YA

03085 ゅ HIRAGANA LETTER SMALL YU

03086 ゆ HIRAGANA LETTER YU

03087 ょ HIRAGANA LETTER SMALL YO

03088 よ HIRAGANA LETTER YO

0308E ゎ HIRAGANA LETTER SMALL 0308F わ HIRAGANA LETTER WA

Page 75: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-65-

WA

03095 ゕ HIRAGANA LETTER SMALL KA

0304B か HIRAGANA LETTER KA

03096 ゖ HIRAGANA LETTER SMALL KE

03051 け HIRAGANA LETTER KE

030A1 ァ KATAKANA LETTER SMALL A

030A2 ア KATAKANA LETTER A

030A3 ィ KATAKANA LETTER SMALL I 030A4 イ KATAKANA LETTER I

030A5 ゥ KATAKANA LETTER SMALL U

030A6 ウ KATAKANA LETTER U

030A7 ェ KATAKANA LETTER SMALL E

030A8 エ KATAKANA LETTER E

030A9 ォ KATAKANA LETTER SMALL O

030AA オ KATAKANA LETTER O

030C3 ッ KATAKANA LETTER SMALL TU

030C4 ツ KATAKANA LETTER TU

030E3 ャ KATAKANA LETTER SMALL YA

030E4 ヤ KATAKANA LETTER YA

030E5 ュ KATAKANA LETTER SMALL YU

030E6 ユ KATAKANA LETTER YU

Page 76: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-66-

030E7 ョ KATAKANA LETTER SMALL YO

030E8 ヨ KATAKANA LETTER YO

030EE ヮ KATAKANA LETTER SMALL WA

030EF ワ KATAKANA LETTER WA

030F5 ヵ KATAKANA LETTER SMALL KA

030AB カ KATAKANA LETTER KA

030F6 ヶ KATAKANA LETTER SMALL KE

030B1 ケ KATAKANA LETTER KE

031F0 ㇰ KATAKANA LETTER SMALL KU

030AF ク KATAKANA LETTER KU

031F1 ㇱ KATAKANA LETTER SMALL SI

030B7 シ KATAKANA LETTER SI

031F2 ㇲ KATAKANA LETTER SMALL SU

030B9 ス KATAKANA LETTER SU

031F3 ㇳ KATAKANA LETTER SMALL TO

030C8 ト KATAKANA LETTER TO

031F4 ㇴ KATAKANA LETTER SMALL NU

030CC ヌ KATAKANA LETTER NU

031F5 ㇵ KATAKANA LETTER SMALL HA

030CF ハ KATAKANA LETTER HA

031F6 ㇶ KATAKANA LETTER SMALL 030D2 ヒ KATAKANA LETTER HI

Page 77: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-67-

HI

031F7 ㇷ KATAKANA LETTER SMALL HU

030D5 フ KATAKANA LETTER HU

031F8 ㇸ KATAKANA LETTER SMALL HE

030D8 ヘ KATAKANA LETTER HE

031F9 ㇹ KATAKANA LETTER SMALL HO

030DB ホ KATAKANA LETTER HO

031FA ㇺ KATAKANA LETTER SMALL MU

030E0 ム KATAKANA LETTER MU

031FB ㇻ KATAKANA LETTER SMALL RA

030E9 ラ KATAKANA LETTER RA

031FC ㇼ KATAKANA LETTER SMALL RI

030EA リ KATAKANA LETTER RI

031FD ㇽ KATAKANA LETTER SMALL RU

030EB ル KATAKANA LETTER RU

031FE ㇾ KATAKANA LETTER SMALL RE

030EC レ KATAKANA LETTER RE

031FF ㇿ KATAKANA LETTER SMALL RO

030ED ロ KATAKANA LETTER RO

0FF67 ァ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL A

0FF71 ア HALFWIDTH KATAKANA LETTER A

Page 78: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-68-

0FF68 ィ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL I

0FF72 イ HALFWIDTH KATAKANA LETTER I

0FF69 ゥ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL U

0FF73 ウ HALFWIDTH KATAKANA LETTER U

0FF6A ェ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL E

0FF74 エ HALFWIDTH KATAKANA LETTER E

0FF6B ォ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL O

0FF75 オ HALFWIDTH KATAKANA LETTER O

0FF6C ャ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL YA

0FF94 ヤ HALFWIDTH KATAKANA LETTER YA

0FF6D ュ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL YU

0FF95 ユ HALFWIDTH KATAKANA LETTER YU

0FF6E ョ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL YO

0FF96 ヨ HALFWIDTH KATAKANA LETTER YO

0FF6F ッ HALFWIDTH KATAKANA LETTER SMALL TU

0FF82 ツ HALFWIDTH KATAKANA LETTER TU

Page 79: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-69-

บรรณานกรม

กฎเกณฑอางอง (Normative References)

[AltStyleTags] Alternate Style Tags . Elika J. Etemad. [CSS Namespaces] CSS Namespaces Module . Elika J. Etemad, et al. [CSS2.0] Cascading Style Sheets, level 2 - CSS2 Specification . Bert Bos, et al. 12 May 1998 (revised 11

April 2008). [CSS2.1] Cascading Style Sheets Level 2 Revision 1 (CSS 2.1) Specification . Bert Bos, et al. 7 June 2011. [CSS3Fonts] CSS Fonts Module Level 3 . John Daggett. [CSS3Fonts-20110324] CSS Fonts Module Level 3 (20110324) . John Daggett. 24 March 2011. [CSS3Ruby] CSS3 Ruby Annotation Module . [CSS3Speech] CSS3 Speech Module . Dave Raggett, et al. [CSS3Speech-20110818] CSS3 Speech Module (20110818) . Dave Raggett, et al. 19 April 2011. [CSS3Text] CSS Text Level 3 . Elika J. Etemad, et al. [CSS3Text-20110412] CSS Text Level 3 (20110412) . Elika J. Etemad, et al. 12 April 2011. [CSS3WritingModes] CSS Writing Modes Module Level 3 . Elika J. Etemad, et al. [CSS3WritingModes-20110428] CSS Writing Modes Module Level 3 (20110428) . Elika J. Etemad, et al. 28

April 2011. [CSSMultiCol] CSS Multi-column Layout Module . Håkon Wium Lie. [ContentDocs30] EPUB Content Documents 3.0. [EPUB2] EPUB 2.0.1 specifications. [HTML5] HTML5: A vocabulary and associated APIs for HTML and XHTML. [ISOSchematron] ISO/IEC 19757-3: Rule-based validation — Schematron. [MATHML] Mathematical Markup Language (MathML) Version 3.0 . David Carlisle, et al. 21 October 2010. [MediaOverlays30] EPUB Media Overlays 3.0. [MediaQueries] Media Queries. [NVDL] ISO/IEC 19757-4: NVDL (Namespace-based Validation Dispatching Language). [OCF3] Open Container Format 3.0. [OPF2] Open Packaging Format 2.0.1. [OPS2] Open Publication Structure 2.0.1.

Page 80: ELECTRONIC PUBLICATION PART 2: CONTENT DOCUMENTSecec.nectec.or.th/sites/default/files/NT4009-2_CDV_5708.pdf · เข้าใจได้เมื่อใช้ประกอบกนัในอนุกรมมาตรฐานสิ่งพิมพอ์ิเล็กทรอนิกส์ประกอบดว้ย

มอก.XXXX-25XX

-70-

[OpenType] ISO/IEC 14496-22:2009 - Information technology -- Coding of audio-visual objects -- Part 22: Open Font Format.

[PLS] Pronunciation Lexicon Specification 1.0 (PLS) . Paolo Baggia. 14 October 2008. [Publications30] EPUB Publications 3.0. [RFC2046] Multipurpose Internet Mail Extensions (MIME) Part Two: Media Types (RFC 2046) . N. Freed, N.

Borenstein. November 1996. [RFC2119] Key words for use in RFCs to Indicate Requirement Levels (RFC 2119) . March 1997. [RFC5646] Tags for Identifying Languages (RFC 5646) . A. Phillips, M. Davis. September 2009. [RelaxNG] ISO/IEC 19757-2: Regular-grammar-based validation — RELAX NG. Second Edition . 2008-12-15. [SSML] Speech Synthesis Markup Language (SSML) Version 1.1 . Daniel C. Burnett, et al. 7 September 2010. [SVG] Scalable Vector Graphics (SVG) 1.1 (Second Edition) . Erik Dahlström, et al. 09 June 2011. [SVG Access] Accessibility Features of SVG . Charles McCathieNevile, et al. 7 August 2000. [StructureVocab] EPUB 3 Structural Semantics Vocabulary. [Unicode] The Unicode Consortium. The Unicode Standard, Version 5.0.0, defined by: The Unicode Standard,

Version 5.0 (Boston, MA, Addison-Wesley, 2007. ISBN 0-321-48091-0). [WAI-ARIA] Accessible Rich Internet Applications (WAI-ARIA) 1.0 . James Craig, et al. [WCAG20] Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.0 . Ben Caldwel, et al. 11 December 2008. [WOFF] WOFF File Format 1.0 . Jonathan Kew, et al. [XML] Extensible Markup Language (XML) 1.0 (Fifth Edition) . T. Bray, et al. 26 November 2008. [XML Events] XML Events . Shane McCarron, et al. 14 October 2003. [XMLNS] Namespaces in XML (Third Edition) . T. Bray, D. Hollander, A. Layman, R. Tobin. W3C. 8 December

2009. ขอมลอางอง (Informative References) [EPUB3Changes] EPUB 3 Differences from EPUB 2.0.1 . William McCoy, et al. [EPUB3Overview] EPUB 3 Overview . Garth Conboy, et al. [Role] Role Attribute . An attribute to support the role classification of elements. McCarron, et al. 05 August

2010.