elektrik perpa dergisi Şubat 223
DESCRIPTION
ÂTRANSCRIPT
HCS Yay›nc›l›k Matbaac›l›k Organizasyon Tic. Ltd. fiti. Ad›na, ‹mtiyaz Sahibi
Sorumlu Yaz› ‹flleri MüdürüMuzaffer ATAfi
Reklam KoordinatörüFunda HACISAL‹HO⁄LU
Yay›n Dan›flmanlar›:Gazanfer Sanl›top (Gazanfer Sanlıtop Mekatronik Ürünler Pazarlama A.fi.),Cahit Durmaz (V‹-KO), Necati Çal›flkan (MAKEL), Mehmet Reflit Gö¤üfl (PEL-SAN AYDINLATMA), Abdullah Atalar (GECEM AYDINLATMA), Halil Öner(RTM ELEKTRON‹K), Kamil Karaca (ONKA), Sertaç Ortaç (ORTAÇLAR), Ya-flar Demir (ÖZCAN AYDINLATMA), Ferdinand Paçac› (ROKET ELEKTR‹K),Kemal Gün (ÖZGÜNSAN), Do¤u Bulutsuz (TEM TEKN‹K), Muharrem Öztürk(PEDAfi AYDINLATMA)
Yay›n Kurulu:Prof. Dr. Osman Altu¤ (Ekonomi), Prof. Dr. Osman Tonyal› (Elektrik-Elektro-n i k ) • Prof. Dr. Özcan Köknel (Ekonomi), Prof. Dr. Hilmi Hac›saliho¤lu (Ma-tematik), Prof. Dr. Gündüz Öz›fl›k (‹nflaat), Prof. Dr. ‹lhan Yaflar Hac›sali-ho¤lu (Politika), Prof. Dr. Ayten Kuntman (Elektrik-Elektronik), Prof. Dr.Rengin Ünver, (Y›ld›z Tek. Üni. Mim. Fak.), Prof. Dr. Leyla Dokuzer Öztürk •(Y›ld›z Tek. Üni. Mim. Fak.), Yüksek Mak. Müh. Nezih Erdem (Makina), Elekt.Yük. Müh. ‹rfan Bilgin (Elektrik), Gazanfer Sanl›top (Mak. Yük. Müh)
Grafik Tasar›m: Hamit YÜ[email protected]
‹ç Anadolu Bölge Müdürü: Erkan ESK‹Ç[email protected]
Marmara Bölge Müdürü: Sevda [email protected]
Güneydo¤u Anadolu Bölge Müdürü: Kamil [email protected]
Müflteri Temsilcisi: u¤çe DEM‹RBA⁄[email protected]
Hukuk Dan›flmanl›¤›: Corpus Hukuk OfisiAv. M. Faruk ÖZEN - Av. Ömer ÜNLÜ
Tercüman Sitesi A/1 Blok Kat 3 D. 15 Cevizliba¤ -Topkap› / ‹stanbulTel: 0212 679 49 49 • Fax: 0212 679 62 34 • www.corpushukuk.com
Bas›n-Yay›n-Haber Organizasyon: HCS Yay›nc›l›k Matbaac›l›k Organizasyon Tic. Ltd. fiti.
Yaz›flma Adresi ve Merkezi: Perpa ‹flmerkezi, Elektrokent A Blok, K.5 No: 283O k m e y d a n › - ‹ s t a n b u l•Tel: 0212 320 11 38 • Fax: 0212 320 11 37
[email protected] [email protected] • [email protected] • [email protected]
[email protected] • [email protected]
Do¤u Karadeniz Bölge Temsilcisi: Gültekin HACISAL‹HO⁄LUOrtahisar Mah. Mimar Sinan Cad. No. 18 TRABZON
Tel: +90.462.322 17 71 Gsm: 0532 255 26 22
M›s›r Temsilcisi: Hikmet YARIZ34 Swiss Building - A - Gate - 2 - Nasr City St., Cairo Egypt • Tel: 0020 26714594GMS: 0020 106641819 • e-mail: [email protected] • [email protected]
Hollanda Temsilcisi: Nihat KAYMAKLIIBS Foreign Trade Hunenborglaan 160 7576xG Oldenzaal
Tel: +31 (0) 541-523454 • Fax: +31(0) 541-530787 • [email protected]
Polonya Temsilcisi: ‹smail COfiKUNU1. Zawimky 16b m7 Warszawa-POLSKA
Tel: 0048 607 54 58 44, e-mail: [email protected]
Bask› & Film Ç›k›fl›: fian Ofset Matbaac›l›k (0212 289 24 24)Hamidiye Mahallesi Anadolu Caddesi No: 50 Ka¤›thane / ‹STANBUL
Yay›n Türü: Yayg›n Yay›n • Y›l: 24 • Say›: 223
Ad›m Yurtiçi yurtd›fl› Yay›nc›l›k Org. San. ve Tic. Ltd. fiti.
AYDA B‹R YAYINLANIR: Dergimizde yaz›lan yaz›lar›n sorumlulu¤u yazarlar›na aittir.
ELEKTR‹K • AYDINLATMA • ELEKTRON‹K • OTOMASYON
ENERJ‹ • MAK‹NA • KONTROL S‹STEMLER‹ DERG‹S‹
ÜRÜNLER
THEA’n›n Mavi LED Ifl›¤› Swarovski'nin P›r›lt›s› ‹le Bulufltu… ......58SERIE Simon 15 Zarif Çerçevesi,Yüksek Kalitesi ve Genifl Serisiyle Notu 10 Üstünden 15. ..........................60Elektrik Anahtarlar›nda Son Teknoloji;Viko’dan Hareket Sensörleri… ............64Schneider Electric’ten KonforuVerimlilikle Birlefltiren Ak›ll› Bir Çözüm: KNX ....................66-67Ayd›nl›¤a Hayat Veren Tasar›mMoonstar LED Spot ............................70Ofis Alanlar› ‹çin ‹deal TOSHIBA E-CORE LED Baselight Ayd›nlatma ....72Mavili Elektronik’ten Yeni K›sa Devre‹zolatörlü Dedektör Serisi ....................74COMM LIGHT Led Cadde / Sokak Armatürleri ..........76JUMPFLEX® Çeviriciler – Kesintisiz Süregelen Geliflim ..............80Üç Faz, Üç Çeflit: Yeni EPSITRON®
ECO Güç Kaynaklar› ..........................82HAMLE MÜHEND‹SL‹K PLC Ç›k›fl Kartlar›n› (Elektronik Röle) Sat›fla Sundu ........................84-85WAGO’dan Yeni Kilitleme Mandall›Burkulma Önleyici Plakalar ..................88‹LKER / AEG Perfekt in form und funktion ................................................90DER‹N LED Ifl›¤›n En ‹nce Ayr›nt›s› LGP Led Panel ....................................92
RÖPORTAJLAR
EMAS ............................................96-98HES KABLO ..............................102-103S‹MON ........................................106-107VESTEL LED AYDINLATMA ......110-111SCHNEIDER ELECTRIC ............114-115LED DEPOSU ............................118-120
HABERLERMakel Yönetim Kurulu Baflkan› NecatiÇal›flkan: “‹nflaat Sektörü ÜlkeBüyümesinin Üstünde” ........................52MAKEL Bayiler Buluflmas›’ndaKampanya Araçlar› Geceye Damgas›n› Vurdu ..........................53-55ELB‹, Partnerleri ‹le Farkl› ÜlkelerdeBuluflmaya Devam Ediyor ................122V‹KO, Kurumsal Sa¤l›k ProjesineEce Vahapo¤lu ‹le Start Verdi… ........124Ar-Ge Yat›r›mlar›n› Artt›ran MAKEL 2014 Y›l›nda Daha da Güçlü ............126MAKEL’den S›n›rlar› Zorlayan Yepyeni Bir Kampanya ! ....................128NILSON K›rg›siztan'da 2013 Y›l›n›n En ‹yi Markas› Seçildi! ......................130BTicino ile 2099’un Yaflam Alanlar›ndaEnerji Kullan›m› ve Yönetimini Tasarla,‹talya Turuna Gitme fians›n› Yakala! 132HCS Kablolama Sistemleri’nden KurFark› Riskine TL Çözümü ................136TÜRK PRYSMIAN KABLO Kurumsal Yönetim DerecelendirmeNotunu 8.65’e Yükseltti! ....................138Türkmenistan Vip Otel Projesinde Klas Kablo Tercih Edildi ....................140Libya-Tatweer Tatil Köyü Projesinde
Klas Kablo Tercih Edildi ....................142Vestel, Yeflil fiehirler ‹çin Sokak Ayd›nlatmalar›n›n LEDDönüflümüne Talip ............................144“Türkiye’nin Enerji Yükü art›yor. Philips Olarak Enerji Verimli Ayd›nlatma Çözümlerine GeçifleÖncülük Ederek Bu Yükü
Azaltmay› Sürdürece¤iz.” ............146-147Sevgiler Gününde “Aflk”› Ifl›¤a Bo¤un! ......................................150PSL ELEKTRON‹K (Fiberli) Optik Test Laboratuvar› Faaliyette ..............152% 100 Türk Markas› TLT, LED Panele Damga Vuruyor ............154Mustafa Kemal Kartal: ‘‹key Elektrik’inAna ‹lkesi Teknolojiyi Yak›ndan TakipEderek Müflterilerimize YüksekPerformansl› Çözümler Sunmakt›r.’ ..156Emokon Sektörün Seçkin Markalar› ‹leÇözüm Ortakl›¤› Yapmaktad›r.. ..........158Bosch’a Enerji ve Tabii KaynaklarBakanl›¤›’ndan Birincilik Ödülü ..........160JMK Güvenlik Teknolojileri ‹le Güveni Keflfedin ................................162Dünya markalar› 4. Ulusal Enerji Verimlili¤i Forumu ve Fuar›’nda Bulufltu… ....................166-168Enerjisa’n›n Yeni Enerji Santrali Siemens ‹mzas›n› Tafl›yacak ....172-173Tunçmatik, Yeni CEO Olarak Can Güven’i Transfer Etti ..................174Günefl Panelinde Dünya Pazar LideriYine Yingli Solar Oldu ........................176Dar Gelirliye Devletten Ucuz Elektrik 180TÜB‹TAK 20 Üniversiteyi Seçti, Ar-GeDeste¤i 20 Milyon TL’ye Ulaflt› ........182TET AR-GE Proje Pazar›na Son Baflvuru 14 fiubat… ..................186Arçelik A.fi. Enerji Verimlili¤i Haftas›’n› 2 Ödülle Kapatt› ..........................188-189Güler Elektrik 30 Y›ld›r ‹zmirliSanayicilerin Hizmetinde… ................191Toptan Elektrik Malzemesi ve GenelTaahhüt Konusunda Uzman Kurulufl;PERPA ELEKTR‹K ............................1932014 Y›l› Yurtiçi Fuar Listesi ..............2322014 Y›l› Yurtd›fl› Fuar Listesi ............234‹ç ve D›fl Mekan Ayd›nlatmaÇözümlerinin ‹stanbul’daki Adresi; Gürsu Elektrik ....................................236Simlight Gece Lambas› Acil Durum Ayd›nlatmas› ....................238Gurup Ayd›nlatma ‘Do¤ru Çözümler ‹çin Yan›n›zday›z’ ..............240
TEKN‹KLERAni Afl›r› Gerilimler ve Alçak Gerilim Parafudr Sistemleri ........194-195Türkiye’nin 2023 Yenilenebilir Enerji Hedefi ..........198-201Sanayide Enerji Tasarrufu Çal›flmalar›n›nÖnemi ve Uygulama Örnekleri ..204-211Yol Ayd›nlatmas›nda LED Çözümleri:‹zmir Pilot Proje Uygulamas› ......216-220Paslanmaz Çelik Kafes Kanallar›n Önemi Kablo Tafl›ma Sistemleri ............223-225Mekatronik nedir? ......................228-229Osmanl› Devletinde Elektrik ......242-262
Gazanfer SANLITOP ..................................................................50-51
w w w . e l e k t ri kp e r p a d e r g i s i . c o mw w w . m a k i n a d e r g i s i . c o m
w w w . e l e c t r i c f a i r s . c o mw w w . w e m f a i r s . c o m
w w w . w e m t u r k e y . c o m
www.wemturkey.com • www.wemturkey.org • www.wemturkey.net
i n f o @ e l e k t ri kp e r p a d e r g i s i . c o mi n f o @ m a k i n a d e r g i s i . c o mi n f o @ e l e c t r i c f a i r s . c o mi n f o @ w e m f a i r s . c o mi n f o @ w e m t u r k e y . c o m
ABB ..................................................................23ADIM ABONE ................................................264AKME LED PCB ................................................8AK‹fi PLAST‹K ..............................................272ALKO AYDINLATMA / KÖSEO⁄LU ................68ALKO AYDINLATMA / KÖSEO⁄LU ................69ALMER ............................................................86
ALMER ............................................................87ANADOLU KABLO ..........................................46ANKARA HADDE BAKIR ................................89ALAfiIM ..........................................................125ALPAN ELEKTR‹K..........................................189ALPKE ELEKTR‹K ............................................38ALTERNAT‹F MAK‹NA ..................................127
ALTINKAYA ..................................................230ARDA ELEKTR‹K ..............................................6ARMON‹TEL ....................................................26ARSEPA ..........................................................27ARTAS‹L METAL ............................................24ASLI MAKARA ................................................83ATEK ELEKTRON‹K ........................................73
AYAR ELEKTR‹K............................................190AY-KA ............................................................177AYPER / AV‹MADA ......................................233BAHA ENERJ‹ ................................................45BAKIRAL ........................................................131BEKER ELEKTR‹K ........................................137BEM‹S ..............................................................59
BENSA ............................................................14B‹ÇER PANO ..................................................37BUSE AYDINLATMA ....................................261CANOZAN PANO ..........................................134CEB‹T FUARI ................................................214CUSTOLUX ..................................................256DEM‹R OTOMAT ............................................94
DEM‹R OTOMAT ............................................95DER‹N LED ......................................................99D‹KEY ELEKTR‹K ............................................30D‹ZAYN PANO ..............................................252DO⁄AN PLAST‹K ..........................................197DÜZGÜNLER / S‹R‹USTAR ............................29EKSAN - EKALDES AYDINLATMA ..............139
ELSAN - SEM‹LEDS ........................................20ELPA fiALT ....................................................101ELEKTRONA ................................................108ELEKTRONA ................................................109EMAS ELEKTROTEKN‹K ................................17EMGE KOLL. fiT‹. ..........................................253EMOKON ELEKTR‹K ....................................149
EMOSAN ......................................................199EMOSAN ......................................................201EMOSAN ......................................................205EMOSAN ......................................................207EMOSAN ......................................................209EMOSAN ......................................................211EMOSAN ......................................................217
EMOSAN ......................................................219EMOSAN ......................................................223EMOSAN ......................................................225EMOSAN ......................................................229ENTEK LED ....................................................91ERO⁄LU FLASH ELEKTR‹K..............................7ERG‹NO / RENCH............................................10ER-PA VESTEL A. fi. ....................................135EUROPOWER ................................................28FAREL GURUP AYDINLATMA ....................241F‹BERL‹ PSL ..................................................13GALATA ELEKTR‹K ......................................141GECEM ..........................................................133GEMTA ............................................................43GLOBSAN ......................................................104GLOBSAN ......................................................105GÖLDA⁄I KABLO ..........................................93GÜRAL ELEKTR‹K ........................................113GÜRSÜ ELEKTR‹K ........................................237HAN ELEKTRON‹K ........................................112HAWERSAN KABLO ........................................16‹KEY OTOMASYON ......................................157‹LKA KABLO ..................................................143‹LKER ÖZTÜRK ............................................145‹NTEKSAN KABLO ........................................160‹STANBUL GRUP ..........................................257JETLED AYDINLATMA ..................................148KAMELSAN AYDINLATMA ............................51KAfiIKO⁄LU ENERJ‹ ....................................244KENTOLED ....................................................123KLAS CAM ....................................................179KONAK C‹VATA ............................................117KONDAfi ........................................................170KONDAfi ........................................................171KROM PLAS - COMM ....................................77KUVEL PANO ..................................................21KYM KABLO ....................................................25LEGA ............................................................192LEVENT ELEKTRON‹K ..................................121L‹GHTECH FUARI ........................................270L‹VA GRUP ....................................................153LVT TEST LABORATUARI ............................116MAKEL ............................................................56MAKEL ............................................................57MARMARA KABLO MAKARA ......................155MAV‹L‹ . ............................................................75MEPA ............................................................159MEPA ............................................................161MEPA ............................................................163MERT PLAST‹K ............................................129M‹RSA ELEKTR‹K ............................................33MNK PANO ......................................................34MULT‹TEK ........................................................15MUPA PANO ................................................100MODALED ........................................................18MONO ELECTRIC ..........................................62MONO ELECTRIC ..........................................63
MUTLUSAN ..................................................227MZ - ÖZAYDO⁄DU AYDINLATMA ..............181NASSA ELEKTR‹K ............................................4NEXT ..............................................................78NEXT ..............................................................79N‹LSON / METAL KALIP ................................41NURAL ELEKTR‹K ......................................169NÜSA ELEKTR‹K ............................................42OBO ..................................................................5OPT‹K AYDINLATMA ..................................1187ORAY METAL ................................................191OR-EL ELEKTR‹K ..........................................235OSKAR - ‹STANBUL K‹L‹T ..............................65ÖREN KABLO ................................................19ÖZÇET‹NKAYA -MEKAS ..............................226ÖZNUR TURGUT ..........................................260PAKOSAN ........................................................32PELSAN ..........................................................81PEMSAN ........................................................263RA‹NA AYDINLATMA ......................................11ROBOTUS ....................................................165RÖLESAN ......................................................151SAF‹ REZ‹STANS ............................................35SERT PLAST‹K ..............................................183SES PANO ......................................................40SEVAL KABLO ..................................................1S‹EMENS ..........................................................3S‹MS ELEKTR‹K ............................................239S‹STEM ELEKTROMARKET............................39SMD TEK ......................................................249SUTEM ..........................................................248TANSA GÜVENL‹K ..........................................31TAfiCIO⁄LU METAL ....................................196TEK ELEKTR‹K ..............................................193TEKN‹K ROVELVER ....................................174TEKN‹K ROVELVER ....................................175TEKN‹K SAT UYDU ......................................203TEKNOLABOR ..............................................222TENSE ..............................................................2TORK ELEKTROTEKN‹K ................................22TOY ELEKTR‹K ..............................................231TRAKO L‹GHT ................................................44T-TETA L‹GHT ................................................71TÜRKLED ......................................................213URAL ELEKTR‹K............................................215ÜÇLER PLAST‹K ..........................................212ÜNAL KABLO ................................................202ÜN‹VERSAL HOPARLÖR ............................245VARSAN ELEKTR‹K ......................................221WAGO ................................................................9W‹N FUARI ....................................................269YALÇINKAYA ELEKTR‹K ................................36YILDIZLAR ELEKTR‹K ....................................12YILDIZ DE-PA ELEKTR‹K ..............................47ZEN HA‹R ......................................................271ZORBEYLER ................................................184ZORBEYLER ................................................185
ÖN KAPAK ....................................................................KONDAfi
ÖN KAPAK ‹Ç‹ ........................................KLAS ENERJ‹ - KABLO
KATLAMA ÖN KAPAK ..................................U⁄RAY / FUJ‹ LED
KATLAMA ÖN KAPAK ‹Ç‹ ..............................................TEKNOS
ARKA KAPAK ......................................................................NEXT
ARKA KAPAK ‹Ç‹ ......................ALKO AYDINLATMA / ECOLUX
R E K L A M ‹ N D E K S ‹ ( A D V E R T I S E M E N T L I S T )
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 54
‹kizler burcunda do¤uflumdan olacak, akl›m›n ermeye
bafllad›¤› ilk günden beri, hep de¤iflik fleyler yapmaya
çal›fl›yorum. Devaml› olarak yenilikler peflindeyim. Bu
özelli¤im, bazen olaylara yüzeysel bakmama yol aç›yor olsa
da, özellikle kitap yazma konusunda çok renkli bir yelpaze
oluflturmama yard›m ediyor. fiu anda tamamlamak üzere oldu¤um dosya “Dilflad Hatun”
isimli tarihi bir roman. Roman›m›n kahraman› ise güzeller
güzeli, güzel oldu¤u kadar da kahraman ve savaflç› bir Uy-
gur kad›n›… Dilflad Hatun, 1757-1759 y›llar› aras›nda, iki
y›l boyunca efli Hoca Cihan ile birlikte omuz omuza Çinli-
lerle savaflm›fl. Hoten’deki son savafl› kaybederek s›¤›nd›k-
lar› baflka bir Müslüman ülkesinde, eflinin bafl›n›n alçakça
kesilerek düflmana teslim edildi¤ini bilmeden, aylarca bek-
lemifl. Sahta vatanseverlerin ricalar›na inanarak ç›kt›¤› üçay süren yolculuktan sonra elçi olarak Pekin’e varan, orada
esir edilen, sekiz y›l boyunca Çin hükümdar›n›n evlenme
teklifine cesaretle direnen bu kahraman ve iffetli kad›n,
kendisini ülkesi için tehlikeli bulan ana kraliçe taraf›ndan
bo¤durularak öldürülmüfl.
Yaklafl›k 250 y›ldan beri Çin zulmü alt›nda ezilen Do¤u
Türkistan’›n tarihini incelerken, flu anda ülkemizde de gün-
celli¤ini koruyan ac› bir durumla karfl›laflt›m. Bu gerçe¤ipaylaflmak ad›na kitaptaki baz› bölümleri, özet olarak ak-
tarmak istiyorum:
Do¤u Türkistan tarihi, Türk tarihi ile birlikte bafllar. Uygur-
lar, uzun y›llar boyunca, de¤iflik Türk devletlerinin etkisi al-
t›nda kald›ktan sonra, M.S. 744 de büyük bir imparatorluk
kurmay› baflarm›fllard›. Orta Asya’daki bütün Türk uluslar›
gibi, Uygurlar da tek tanr›l› idiler. Zaman içinde Budistli¤i
benimsediler. Çinlilerle yak›nlaflma sonucu, 763 y›l›ndan iti-baren Mani dinini, resmi din olarak kabul ettiler.
Türkistan halk›n›n Müslümanl›¤› kabul etmesi zorla de¤il,
gönül yoluyla gerçekleflmiflti. Bu konuda binli y›llardan iti-
baren ülkede yaflayan de¤erli din âlimlerinin büyük katk›lar›
olmufltu. Söz konusu hocalar, giderek parçalanmakta olan
Do¤u Türkistan halk›na ‹slâmiyet’i ö¤retmeleri, ayd›nlatma-
lar› ve birleflmeyi telkin etmeleri amac›yla, Ça¤atay Haneda-
n›’n›n hükümdarlar› taraf›ndan de¤iflik dönemlerde ülkeye
davet edilmifllerdi… Bu de¤erli ayd›nlat›c›lar›n bafl›nda Hoca Ahmet Yesevi
gösterilir. Türkistan halk›n›n Müslümanl›¤› kabul etmesi
yönünde büyük katk›lar› olan de¤erli ayd›nlat›c›lardan bi-
ri de, Hoca Bahaüddin Nakflibend idi. Hoca Bahaüddin
Nakflibend’den sonra, Türkistan halk›n› ‹slâmiyet konu-
sunda ayd›nlatanlardan biri de de¤erli din âlimi
Mahdum-› Âzam idi. ‹flte bu ulu din adamlar›n›n, evlâtlar›n›n ve takipçilerinin,
inançl› ve özverili çal›flmalar›, Budist ve Maniheist etkilerin
hüküm sürdü¤ü Do¤u Türkistan’da, ‹slâmiyet’in yay›lmas›-
na büyük katk›lar sa¤lam›flt›. Do¤u Türkistan halk› taraf›n-
dan çok sevilen bu insanlar, bir süre sonra ülkeyi yönetmek-
te olan ka¤anlar›n yard›mc›s› durumuna geldiler. Bütün bu
geliflmeler 1680 y›l›ndan itibaren 77 y›l boyunca sürecek
Hocalar Devri’nin bafllamas›na yol aç›yordu. Hocalar döne-
minin son y›llar›nda ise, Hoca Burhaneddin ve kardefli HocaCihan, ikisi birlikte ülkeyi yönetiyorlard›.
Hocalar, ‹slâmiyet’i yaymak, halk ve ülke bütünlü¤ünü sa¤-
lamak için gelmifllerdi. Onlardan baz›lar›na saltanat tatl› gel-
di ve üzerlerine ald›klar› görevin tam aksine, egemenlik h›r-
s› ile ülkenin parçalanmas›na giden yollara bile girebildiler.
Kitapta, ülke yönetimi aç›s›ndan, kuvvetler ayr›l›¤› ad›na ba-
z› aç›klamalar›m›z olmufltu:
Siyaset, devlet ifllerini düzenleme ve yürütme eylemidir. Bu-na, devletin halka dair yapt›¤› tüm etkinlikler de denilebilir
ki; engin deneyim, özel görüfl ve anlay›fl gerektirir. En basit
bir ifl için bile ustal›k, bilgi, beceri gerekirken, ülkeyi yöne-
tecek kimselerde çok daha üstün vas›flar aranmas› kaç›n›l-
mazd›r. Ça¤lara göre bu hasletlerde baz› de¤ifliklikler söz
konusu olsa da, devlet adam›nda bulunmas› gereken ana
özellikler hiç de¤iflmemifl, hatta zaman ve zemine ba¤l› ola-
rak artm›fl ve çeflitlenmifltir. Siyasete soyunan bir insan, her fleyden önce beden ve beyin
yönünden sa¤l›kl› olmal›d›r. Kavray›fl› yüksek, haf›zas› güç-
lü, âdil, dürüst, uyan›k, zeki, ak›ll›, sab›rl›, azimli ve sa¤lam
iradeli olmal›d›r. Devletin devaml›l›¤› ad›na, önceki yöneti-
cilerin koydu¤u kurallar› bilmeli, tan›mal› ve zorunlu olma-
d›kça bozmamal›d›r. Kendisi kanun koyarken de mutlaka ak-
l›n› ve mant›¤›n› kullanmal›, gerekti¤inde dan›flmay› bilme-
li, ülke ç›karlar›n› her fleyin üzerinde tutmal›d›r. Koydu¤u
kurallar› aç›k bir flekilde halk›na anlatmal›d›r. Bütün bunlar›n yan›nda, siyaset ilmini de çok iyi bilmelidir.
Gazanfer SANLITOP - Makina Yüksek Mühendisi
Herkes Kendi ‹flini
Y a p m a l ›
Bunun yolu; öncelikle kendi halk›n›n, komflular›n›n ve özel-
likle düflmanlar›n›n tarihlerini, sosyal ve kültürel yönlerini,ayr›ca güncel durumlar›n› çok iyi tan›maktan ve gelece¤e
dönük e¤ilim ve niyetlerinin neler oldu¤unu bilmekten ge-
çer. Bu aç›dan bak›l›nca, siyasetçinin diplomasiyi bilmesi,
zaman› iyi kullanmas›, yumuflak huylu ve güven verici olma-
s› gere¤i ortaya ç›kar. Çünkü ülkeleri ve insanlar› yönetme
konusu, hüner isteyen ince bir sanatt›r.
Yetki kullanacak, emirler verecek, ulusu hakk›nda önemli
kararlar alacak kifli, her fleyden önce namuslu, dürüst ve iyi
niyetli olmal›, vatan›n›, milletini çok sevmeli, bu konuda hiç-
bir fedakârl›ktan kaç›nmamal›d›r.
Din adam›n›n durumu ise, çok daha farkl›d›r. Çünkü o,
do¤rudan bütün topluma hitap edecek, yol gösterecek, her
türlü davran›fl› ile halk›na ve bütün insanlara örnek olacak-
t›r. Gerçek bir din adam›, dinî kültür; tefsir, hadis, akâid, f›-
k›h, siyer bilgileri yan›nda, iyi seviyede dil, tarih ve edebi-
yat bilmelidir. ‹ffetli, yumuflak huylu, takva sahibi, alçak-gönüllü, a¤›rbafll›, hoflgörülü olmal›, fevri davran›fllardan
kaç›nmal›d›r. Ayr›ca, halk›n›n yetiflti¤i çevreyi, yaflad›¤›
koflullar› çok iyi bilmeli, onlar›n anlayacaklar› düzeyde ko-
nuflmal›d›r. Görevini hakk›yla yapabilmek için; sevmeyi,
ac›may› bilmeli; giyinifli, davran›fl›, konuflmas›, bilgisi ile
halk›na örnek olmal›d›r. Her zaman olgun davranmal›d›r.
Rahat ve sâkin konuflmay› ve insanlar› ikna etmeyi ancak o
hasletleriyle sa¤layacakt›r.
Askerlikte ise durum çok daha farkl›d›r. ‹yi yetiflmifl bir ko-
mutan, her fleyden önce cesur, at›lgan, dayan›kl›, kurnaz, ini-
siyatif sahibi ve ani karar verebilecek yarat›l›flta olmal›d›r.Savafl sanat›n› bütün ayr›nt›lar›yla, hatta bütün hileleriyle
çok iyi bilmeli, görevinin ehli olmal›, teflkilâtlanmay› ve ele-
manlar›n› iyi seçmeyi bilmelidir. Yetkisini kötüye kullanma-
mal›, hesap vermekten kaç›nmamal›, kanunlar›, örf, adet ve
gelenekleri çi¤nememelidir.
Askerlikte, hangi seviyede bulunulursa bulunulsun, bir ast›n
üstlerine karfl› sayg›l› davranmas›, iflin olmazsa olmaz›d›r.
‹yi bir komutan, emrindeki askerlerine karfl› ak›lc› ve inand›-
r›c› davranmak zorundad›r. Sözleri k›sa ve öz, ama mutlaka
anlafl›l›r olmal›d›r. Ödül ve cezalar›, belirli bir esasa dayan-
d›rmal›d›r. Kurallara ayk›r› ve yanl›fl hareketler hiçbir suret-te cezas›z b›rakmamal›, fakat cezalar›n kiflisel de¤il, kanunu
uygulayarak verilmesinin zorunlu oldu¤unu herkese aç›k bir
flekilde hissettirmeli, ayr›ca, bu cezalardan dolay› üzüntü
duydu¤unu da belirtmelidir. Görevini tam yerine getirme-
yenleri önce e¤itmeli, yine ayn› hatada ›srar ediyorlarsa an-
cak o zaman cezaland›rmal› ama asla baflkalar›n›n yan›nda
küçük düflürmemelidir.
Bütün görevlerde oldu¤u gibi, iyi bir komutan için, büyük-
lenmek, haset, acelecilik, flakac›l›k, ciddiyetten uzak davra-
n›fllarda bulunmak, ahdi bozmak, hatalarda ›srar etmek, is-tenmeyen hatalar›n bafl›nda gelen kötü özelliklerdir.
Sonra da kendimce bir yorum yapmaya çal›flm›flt›m:
K›sacas›, siyaset, insan›n ortaya ç›k›fl›yla bafllayan ve yöne-
ten ile yönetilen aras›ndaki iliflkileri düzenleyen çok yönlü
bir sanatt›r. Devlet ise, toprak bütünlü¤üne ba¤l› olarak tefl-
kilatlanm›fl siyasi, hukuki, askeri, ekonomik ve sosyal ku-
rumlar ve elbette ulus veya uluslardan oluflan tüzel bir yap›-
d›r. Bütün bu kurumlar, yönetenlerle uyumlu bir iflbirli¤i
içinde ülkeleri için çal›flt›¤›nda, her kurum kendi uzmanl›kalan›nda görev yapt›¤› sürece, ulusun huzuru ve refah› kolay-
ca sa¤lan›r. Bu kural, ister güç kullanarak, ister halk›n yanl›fl
ya da duygusal tercihleri sonucu, flu ya da bu flekilde bozul-
du¤unda, devletin yap›s› da h›zl› bir flekilde bozulmaya, yoz-
laflmaya bafllar.
‹flte Hoten bozgunu, böyle bir yozlaflman›n ac› bir sonucu gi-
biydi. Çünkü siyaset, askerlik ve din iflleri, hatta yarg› ve
adalet düzeni tek elde toplanm›fl ve birbirleri ile uyum için-de yürütülmesi hayli zor, hatta imkâns›z hâle gelmiflti. Hoca-
lar devri liderleri de elbette kahraman, vatansever ve inançl›
insanlard› ama bu dört ana kurumu tek elden yürütmek çok
zor olup, birtak›m zaaflar› beraberinde getiriyordu.
Böylece, Do¤u Türkistan Çin iflgâline u¤rarken, ülkeye ‹s-
lâm’› yaymak, ‹slâm kardeflli¤i ve birli¤ini sa¤lamak için ge-
lip de siyasetle u¤raflmak yanl›fll›¤›na düflen, biraz da halk›n
duygusall›¤› nedeniyle ortaya ç›kan “Hocalar Devri” fiilen
ve ac› bir flekilde sona ermifl oluyordu… Bir anlamda, din iledevlet ifllerini birlefltirmenin bedeli ulusça ödeniyor gibiydi!
Bu ac› durumun nedenleri aras›nda, öncelikle ülkenin o an-
daki askeri gücünün ve birliktelik ruhunun tam olarak göz
önünde bulundurulmamas›, bir anlamda siyaset ilminin yete-
rince bilinmemesi olarak da gösterilebilir.
Gerçekten de, Hoca Burhaneddin iki fleyi fark edememiflti:
Birincisi, o s›ralarda Çin ‹mparatorlu¤u en parlak dönemle-
rinden birini yafl›yordu ve çok güçlü bir orduya sahipti. ‹kin-cisi ise Do¤u Türkistan, Çin’in aksine belki de tarihindeki en
zay›f dönemini yaflarken, kendi aralar›nda bile birlik ve be-
raberlik olmay›fl›yd›. Daha aç›kças›, savafl açman›n, ya da sa-
vafla neden olacak giriflimlerde bulunman›n zaman› de¤ildi.
Yaz›ma Mehmet Âkif’ten bir al›nt›yla son vermek istiyorum:
Geçmiflten adam hisse kaparm›fl... Ne masal fley!
Befl bin senelik k›ssa, yar›m hisse mi verdi?
Tarih’i tekerrür diye tarif ediyorlar;
Hiç ibret al›nsayd›, tekerrür mü ederdi?S a y g › l a r › m l a
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 55
H A B E R / N E W S
Elektrik malzemeleri sektöründe faali-
yet gösteren Makel 1987 y›l›ndan iti-
baren Makel markas› ile sektördeki fa-
aliyetlerini sürdürmektedir. Elektrik anahtar›
ve priz ürün serilerinden, grup prizlere, oto-
matik sigortadan, kaçak ak›m, kompakt flal-
terlere, sayaç ve ak›ll› ev otomasyon sistemle-
rine ürünlerine kadar sektöre dair birçok ürün
grubunu üreten Makel yüzde yüz yerli serma-
yeli bir firma olma özelli¤ine sahiptir.2014 y›l›nda yatay büyümelere dikkat edil-
mesi gerekti¤ini belirten Necati Çal›flkan,
“Tasarruf yapmal› ve dövizle borçlanmay›
minimize etmeliyiz.” dedi. ‹nflaat sektörü-
nün 2013 y›l›n› % 7 büyüme ile kapatt›¤›n›
belirten Çal›flkan, inflaat sektöründe yaflanan
büyümenin, Türkiye’nin büyümesinden, da-
ha fazla oldu¤unu söyledi.
‹nflaat sektörünün Türkiye için lokomotif bir
sektör oldu¤una dikkat çeken Çal›flkan, ver-
gi gelirlerinin beflte birinin yap› sektöründen
geldi¤ini söyledi. 2014 y›l›nda kentsel dönü-
flüm projeleri ile sektörün daha da hareket
kazanaca¤›na dikkat çeken Çal›flkan, 2013
y›l›nda yaklafl›k 1 milyon konut sat›fl› yap›l-d›¤›n›, 2012 y›l›nda da bu rakam›n 701 bin
civar›nda oldu¤una dikkat çekti. Ülkedeki
konut sto¤unun 100 milyar lira, yani yakla-
fl›k 50 milyar dolar seviyesinde oldu¤unu an-
latan Makel Yönetim Kurulu Baflkan› Neca-
ti Çal›flkan bu rakam›n GSMH’nin yüzde 5,5
- 6 ‘ s›na denk geldi¤ini belirtti.
Makel fiirketleri Grubu’nun 2014 y›l›nda da-
ha verimli ve güçlü bir flirket olaca¤›na dik-
kat çeken Çal›flkan flöyle dedi:
“ Makel 2013 y›l›nda, Türkiye piyasas›ndaki
sistematik büyümesini sürdürecektir. ‹ç pa-
zar›n yan› s›ra Afrika da, Ortado¤u da ve Av-
rupa da yeni pazarlara girme hedeflerimiz
çok yüksek. Bu noktada üzerimize düflen gö-rev üretime, yat›r›ma, ihracata, istihdama,
bilgi ve teknolojiye daha fazla odaklanmak-
t›r. Ürün kalitemiz ve güvenilirlili¤imiz ile
hem ülkemizde hem de yurt d›fl›nda tercih
edilen markalar›n bafl›nda gelmekteyiz. “
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 56
---
-
H A B E R / N E W S
2013 y›l›n› baflar› ile sonland›ran Makel
20 Aral›k 2013 tarihinde gerçeklefltirdi-
¤i “Bayiler Buluflmas› ve Kampanya
Araçlar› Teslim Organizasyonu” ile yaklafl›k
320 kiflilik bayi misafir grubunu önce kendi
tesislerinde sonras›nda ise Hilton Double Tre-
e Otel’de a¤›rlad›. Y›l sonu kampanyas› ile
hak kazan›lan birbirinden al›ml› 52 arac› hak
sahibi bayilerine teslim eden Makel, baflar› ile
tamamlanan bir kampanyan›n keyfini bayileri
ile birlikte e¤lenerek ç›kard›. Y›l sonu kam-
panyas› ile araç almay› hak kazanan bayileri-
ne hak ettikleri Mercedes, Ford ve Passat gibi
farkl› modellerdeki hediye araçlar› sahiplerineteslim etmenin mutlulu¤unu yaflad›.
Ana bayi ve bayilerin yan› s›ra Makel ailesine
yeni kat›lan çiçe¤i burnunda bayilerin de yer
ald›¤› organizasyonda yeni bayiler, Makel’in
35 y›ldan bu yana sektöre katt›¤› bilgi, birikim
ve deneyimi yak›ndan görme ve tan›ma flans›-
na sahip oldular. ‹lk etapta Makel Konferans
Salonu’nda bir araya gelen bayilere bir konufl-
ma yapan Genel Müdür Hakan Öztürk, Makel
ailesine yeni kat›l›m gösteren bayileri gör-
mekten büyük mutluluk duydu¤unu belirte-
rek, Gelinen noktada 45 m2’lik bir atölyeden
45.000 m2 üzerine kurulu tesisi ile Türki-
ye’nin en modern fabrikalardan birisi oldukla-
r›n› belirtti. Öztürk, “Birlikte ifl yapt›¤›m›z
herkesin katk›lar› ile Türkiye’nin ilk 500 fir-mas›ndan birisi haline geldik.” dedi.
Türkiye’nin dört bir köflesinde 300’e yak›n
ana bayi ve bayileri oldu¤unu belirten Öz-
türk, y›llar içinde Makel Bayileri ile çok güç-
lü sevgi, sayg› ve güven ba¤lar› olufltu¤unu
söyledi. Öztürk, “Bayilerimiz Makel’ i çok
iyi biliyor ve tan›yorlar. Buray› kendi yerleri
gibi görüyor ve sahip ç›k›yorlar. Bizler bayi-
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 57
Sektörün lider markas› Ma -kel, mevcut ve yeni oluflumtüm bayilerini organize etti¤igece ile bir araya getirdi.Yaklafl›k 320 kiflilik misafirgrubunu görkemli bir organi -zasyon ile ‹stanbul’un son dö -nemdeki gözde mekânlar›n -dan Hilton Double TreeOtel’de a¤›rlayan Makel, ge -çen y›l oldu¤u gibi bu y›l dabirbirinden al›ml› Mercedesve Ford araçlar› törenle bayi -lerine teslim etti. Makel tesis -lerinde fabrika gezisi ile bafl -layan organizasyon gece “Ga -la Yeme¤i” ile sona erdi.
H A B E R / N E W S
lerimizi müflteri olarak de¤il, Makel ailesi-
nin birer ferdi olarak görüyoruz.” dedi.
2014 y›l› ekonomisi ile ilgili bir de¤erlen-
dirmede bulunan Makel Genel Müdürü
Hakan Öztürk, 2013 y›l›nda, döviz kurlar›-
n›n ve faiz oranlar›n›n yükselmesinin eko-
nomide risk alg›s› yaratt›¤›n› belirterek, ül-
ke olarak hedeflenen %4,4 ‘lük büyüme
oran›n›n gerçekleflti¤ine de dikkat çekti.
2014 y›l›nda daha güçlü bir Makel fiirketler
Grubu olmak istediklerini ifade eden Öz-
türk, “2013 y›l›nda, Türkiye piyasas›nda %
25 civar›nda büyüdük. Türkiye’de 2014 y›-
l›nda, 2013 y›l›na göre % 43 civar›nda bü-
yümeyi hedefliyoruz.” dedi.
Ard›ndan Makel Firma sunumunu gerçeklefl-tiren Pazarlama Müdürü Fatih Yüzbafl›o¤lu
ise firma ve ürünler hakk›nda detayl› bilgiler
aktard›.
Sunumlar sonras›nda Makel üretim tesisleri-
ni gezen bayiler, hammadde giriflinden ürün
ç›k›fl›na dek tüm süreci yak›ndan gözlemle-
yerek bilgi ald›lar. Son dönemde gerçeklefl-
tirdi¤i otomasyon yat›r›m› ile üretim h›z›n›
artt›ran Makel, kendi mühendisleri ile yarat-
t›¤› “Makel Otomasyon” markal› robot ma-
kineleri ile de dikkat çekti. Yüzde yüz Türk
mühendisli¤i ve zekas› ile yap›lan yar› ma-
mul otomasyon makineleri firmay› gezen
misafirler taraf›ndan yo¤un ilgi gördü.
Fabrika gezisi sonras›
otele geçen bayiler k›sa
bir dinlenmenin ard›n-
dan “Gala Yeme¤i” içinsalonda tekrar bir araya
geldiler. Aç›l›fl konufl-
mas›n› gerçeklefltiren
Makel fiirketler Grubu
Yönetim Kurulu Baflkan›
Necati Çal›flkan, Makel
ailesine yeni kat›lan 165
bayiye “Aram›za Hofl
Geldiniz” diyerek 35 y›ll›k bir geçmifle sahip
olan flirketin birçok dönüm noktalar›ndan
geçerek bu günlere geldi¤ini söyledi. 1987
y›l›ndan itibaren Makel markal› ürünleri
üretmeye bafllad›klar›n› belirten Necati Ça-
, Krizleri baflar› ile hep birlikte aflarak
gelifltiklerini belirterek konuflmas›na flöyle
sürdürdü: “2014 y›l›nda da ekonomi k›r›lgan
olma durumunu sürdürecektir. Bu aç›dan ya-
tay büyümelere dikkat etmeli, tasarruf yap-
mal› ve dövizle borçlanmay› minimize etme-
liyiz. ‹nflaat sektörünün 2013 y›l›n› % 7 bü-
yüme ile kapatmas›n›n beklendi¤ini belirten
Çal›flkan, inflaat sektöründe yaflanan büyü-
menin, Türkiye’nin büyümesinden, yakla-
fl›k iki kat daha fazla oldu-
¤unu söyledi.
‹nflaat sektörünün toplam
y›ll›k gelir vergisi içerisin-deki oran›n›n 2004 y›l›nda
%3,1 seviyesinden 6 kat
artarak %18,3 seviyelerine
geldi¤ini belirten Makel
Yönetim Kurulu Baflkan›
Necati Çal›flkan konuflma-
s›na flöyle devam etti :
“ Toplanan vergilerin ne-
redeyse beflte biri yap›
sektöründen geliyor. 2014
y›l›nda kentsel dönüflüm
projeleri ile sektörümüzün
daha da aktif olaca¤›na
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 58
H A B E R / N E W S
inan›yorum. 2013 y›l›n›n ilk 9 ay›nda
862 bin konut sat›fl› yap›lm›fl olup geçeny›l toplam 701 bin konut sat›lm›flt›. Bu
y›l sonuna kadar konut sat›fl rakam›n›n 1
milyona yaklaflaca¤› düflünülmektedir.
Bu y›l›n 2. yar›s›ndan itibaren konut kre-
disi faizleri 0,65’ten 0,85’e yükselmesi-
ne ra¤men konut talebi artmaya devam
etti. Türkiye’de her zaman sorulan bir
soru var: Her taraf ev doldu, her taraf ye-
ni inflaat doldu, bu evleri kim alacak? Ül-
kemizin konut sto¤u 100 milyar lira, ya-
ni yaklafl›k 50 milyar dolar seviyesinde.
Bu da Gayri Saf›la’›n yüzde 5,5 -6 ‘ s›na
gelmektedir. Amerika’da meflhur mort-
gage krizi patlad›¤›nda, bu oran yüzde
110’u geçmiflti. Dolay›s› ile ülkemizde
mevcut oranlarla yak›n zamanda balon
riskinden bahsetmek mümkün de¤il.
2014 y›l›nda iyimser bir tahmin var.
Tahminler 2013 y›l›na göre daha olumlu
ve güzel geçece¤ini gösteriyor.
Bildi¤iniz üzere, 2014 y›l› seçim y›l› olacak.
Belediye seçimleri ve Cumhurbaflkanl›¤›
seçimlerinin ekonomimize hareket getire-
rek, faydal› olaca¤›na inan›yorum. Makel
olarak siyasi istikrar›n sürece¤ine ve 2013
büyüme rakamlar›n›n üzerine ç›kaca¤›m›-
za inan›yorum. dedi.
Konuflmas›n›n sonunda tüm bayilerinin
2014 y›l›n› kutlayan , herkese
bol kazanç, sa¤l›k ve mutluluk diledi.
Makel Yönetim Kurulu Baflkan› Necati
Çal›flkan’n›n ard›ndan sahneye ç›kan
Sat›fl ve Pazarlama Direktörü Serkan
Emsal, Makel sat›fl ve pazarlama yap›-
lanmas›, kampanya hedefleri ve 2014
y›l›na iliflkin yap›lacak çal›flmalarla il-
gili de¤erlendirmelerde bulundu.
Ard›ndan Kampanya Araç Teslim veplaket törenine geçildi. Y›l sonu kam-
panyas› ile araç almaya hak kazanan ba-
yilere araç anahtarlar› ve plaketleri tes-lim edildi. Bununla birlikte geceye kat›-
lan tüm bayilere plaketleri teslim edildi.
Gece sonunda bayilere 52 adet araç
anahtar› ve 320 adet plaket da¤›t›m›
gerçeklefltirilmifl oldu. Plaketler baflta
Makel Yönetim Kurulu Baflkan› Necati
Çal›flkan, yönetim kurulu üyeleri Tur-
gay Yalç›nkaya ve Günay Yalç›nkaya
olmak üzere sat›fl - pazarlama yönetici-
leri taraf›ndan bayilere verildi.
Geceye damgas›n› vuran bir di¤er et-
kinlikte Metin fientürk konseri oldu.
Plaket töreninin ard›ndan sahne alan
ünlü flark›c› muhteflem flarkl›lar› ve es-
pirleri ile geceye kat›lan bayilere e¤len-
celi ve bir o kadar da unutulmaz anlar
yaflatt›. Metin fientürk’ün flark›lar› gece
boyunca dinleyenlerin dilinden düflme-
di. Gece yar›s›na kadar performans›n›
hiç düflürmeyen Metin fientürk repar-
tuar› geceye ayr› bir renk katt›.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 59
Ü R Ü N / P R O D U C T
TV‹-
’nun en özel koleksiyonu , elek-trik anahtar› tasar›mlar›n› lüksün ve zara-
fetin sembolü olan tafllarla süs-
leyerek mekanlara bambaflka bir ›fl›lt› tafl›-yor. , teknoloji ve
sadeli¤i en görkemli flekilde bulufltururken
inox, inox-mat, chrome, chore-mat, una ve
gold gibi zengin renk seçenekleri de sunu-yor. ’nde elektrik
anahtarlar› ve prizler, her iki yanlar›ndan
yayd›klar› kadifemsi mavi ›fl›k ile mekan-lara farkl› bir hava kat›yor. Duvara yans›-
yan ›fl›klar, adeta kelebek kanatlar›na ben-
zer bir figür olufltururken ürünlerin üzerle-rindeki tafllar da estetik zevk-
lerde yeni bir sayfa aç›yor.
Yüzy›l›n ›fl›k keflfi Thea’da… ’nun ödüllü markas›
anahtar ve priz serisinde, kendi
kendine kapanan gecikmeli
anahtarlardan, dijital müzikyay›n anahtar›na kadar
70’in üzerinde farkl›
ürün bulunuyor. Dik-kat çekici özellikleri-
nin bafl›nda; anah-
tar serilerinin yanyüzey ayd›nlat-
mas›nda kul-
lan›lan yüz-y›l›n ›fl›k
keflfi; mavi
LED ayd›nlatma-s› geliyor. , mavi
›fl›kl› özel ayd›nlatmas›, yüzen
anahtar yap›s›, tornavida kullan›m›
gerektirmeyen çabuk ba¤lant›l› klemensle-ri, 35 renk alternatifi ve incelikle düflünül-
müfl daha birçok tasar›m ö¤esiyle yepyeni
bir yaflam tarz› sunuyor.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 62
V‹KO’nun en seçkin ürün serisi Thea,-
Ü R Ü N / P R O D U C T
SBu y›l›n sonunda beyaz ve krem iki
farkl› renkle ticari olacak seri, markal› infla-
at firmalar›n›n hem nitelikli hem de ekono-mik ürün aray›fl›na çözüm olmay› hedefli-
yor. Serie 15 sade tasar›m›, yüksek stan-
dartlar› ve uygun fiyat›yla kentsel dönüflüm
projelerinin de anahtar› olacak.
Barcelona merkezli Simon Elektrik, bu se-
rinin üretimini Türkiye’deki fabrikas›nda
yapma karar›n› alarak, yerel pazar›n ihtiya-
c›na yönelik ürün gam›n› tamamlaman›n
yan› s›ra, bölgede üretim üssü olarak Türki-
ye’yi seçti¤inin bir iflaretini de ver-
mektedir.
Hali haz›rda anahtar priz, ba¤lant› çö-
zümleri ve iç mekan ayd›nlatma ürün
gruplar› ile duvar, yer, mobilya ve ta-
van üzerinde tesisat malzemeleri çözü-
mü sunan Simon Elektrik, 2016’da yü-
züncü y›l kutlamalar›n› yapmaya ha-
z›rlan›yor.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 64
ZSiz unutsan›z
bile, O Hareket Sensörleri a y a r l a d › ¤ ›-n›z süre sonras›nda ›fl›klar› kapatarak hem
bütçenize hem de enerji verimlili¤ine kat-k› sa¤l›yor. Bazen bir odadan di¤erine birfley tafl›rken ya da al›flveriflten eve elleri-miz dolu olarak döndü¤ümüzde antreninelektrik dü¤mesine uzanamayabiliyoruz.Bazen de ev içinde koflturan afacanlar ka-ranl›k koridorlarda ev kazas› yaflayabili-yor. Küçük çocuklar› olan ebeveynler dekimi zaman uyuyan çocuklar›n›
yataklar›na tafl›rken elektrik dü¤mesinebasmakta güçlük yaflayabiliyor. Bunlar›nhepsi V‹KO Hareket Sensörleri s a y e s i n d eart›k tarihe kar›fl›yor. Ülkemizde inovas-yonun önde gelen ismi , flimdi ol-dukça pratik ve teknolojik bir çözümlekonfor ve enerji tasarufunu hayat›m›z›n bir
parças› haline getiriyor. ’nun üretti¤iHareket Sensörleri sayesinde siz koridoraya da antreye ad›m att›¤›n›z anda ›fl›klarotomatik olarak yan›yor ve ç›kt›¤›n›zdakendili¤inden sönüyor.
Aç›k unutulan ›fl›klara son vermek ve ›fl›k-
lar›n otomatik olarak yanmas›n›
sa¤lamak için elektrik anah-
tarlar›n›, V‹KO Hareket
ile de¤ifltirenler
hem rahat ediyor hem de
daha az ödüyor. 1800 y a-
tay alg›lama aç›s›na ve 8
metreye kadar alg›lama
mesafesine sahip
antre ve uzun
koridorlarda bile size çö-
züm getiriyor. Aç›k kal-
ma süresi 10 saniyeden
20 dakikaya kadar iste-
¤e göre ayarlanabilen,
gerekti¤inde tamamen
kapat›labilen
; farkl› ay-
d›nlatma tipleri ve
evinizin tesisat›na
göre nötrlü ve nötr-
süz alternatifleri ile
sunuluyor.
Meridian, Novella
ve s e r i l e-
rinde farkl› çerçe-
ve ve renk alterna-
tifleriyle kombine
edilebilen -
ket Sensörleri,
evinizin deko-
rasyonuyla bü-
tünlük sa¤l›yor.
Ü R Ü N / P R O D U C T
Kuca¤›n›zda uyuyan minikbebe¤inizle evinize geldi¤i -nizde ya da al›flverifl dönü -flünde koridorun elektrikdü¤mesine uzanmakta güç -lük çekti¤iniz oluyor mu?Elektrik anahtar› ve priz sek -törünün lideri V‹KO’nun Ha -reket Sensörleri ile ellerinizdoluyken bile ›fl›¤› açmak ar -t›k sorun olmaktan ç›kt›.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 68
S Evinizin kontrolünü kolaylaflt›rman›n ve
kullan›m kolayl›¤›n›n yan› s›ra enerji verim-
lili¤ini de önemli ölçüde art›ran KNX ile
evinizin her ayr›nt›s›n› yüksek standartlara
göre tasarlayabilir; ak›ll› evinizi konforunu
sürebilirsiniz. Üstelik KNX’in sundu¤u pek
çok fonksiyonu ak›ll› telefonunuza ya da
tabletinize indirece¤iniz InSide Control uy-
gulamas›yla internete ba¤lanabildi¤iniz her
yerden kontrol edilebilirsiniz.
Ak›ll› evler, konforlu yaflam…‹htiyaçlar›n›z› en geliflmifl teknolojiye göre
karfl›layan KNX ile ayd›nlatma, s›cakl›k ve
jaluzi kontrolü gibi bina ifllevlerini kolayca
çal›flt›rabilir; böylece zaman›n›z› daha ve-
rimli kullanabilirsiniz. KNX, ayd›nlatmay›,
s›cakl›¤› ve jaluzileri gruplayan senaryo
kontrolünden, stereo sistemi gibi cihazlar›
bir anahtara dokunarak açma kapamaya,
otomatik bina kontrolü yapmaya kadar bir-
çok uygulama sunuyor. KNX tüketim ölçü-
mü, ak›ll› sensörler ve mobil cihazlar ile
uzaktan eriflim sayesinde enerjiden tasarruf
sa¤l›yor.
KNX ile gözünüz arkada kalmas›n!Ev d›fl›nda ya da seyahatteyken bile evinizi
gözlemleyebilece¤iniz ak›ll› ifllevleri bün-
yesinde bar›nd›ran KNX ile evde olmad›¤›-
n›z zamanlarda da evinizin güvende oldu¤u-
nu kontrol edebilirsiniz.
Sensörler f›rt›nalar› veya afl›r› günefl ›fl›¤›n›
alg›layarak panjurlar› ve jaluzileri otomatik
olarak indirdi¤i için evinizden uzaktayken
de rahat olabilirsiniz. Bahçenizin ayd›nlat-
ma ve sulama sistemini de dokunmatik pa-
nel üzerinden kontrol edebilirsiniz.
Ü R Ü N / P R O D U C T
Verimlilikle
Birlefltiren A
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 70
Enerji yönetimi alan›ndadünya çap›nda uzmanSchneider Electric’in gelifltir -di¤i KNX bina kontrol sis -temleriyle ayd›nlatma, s›cak -l›k, jaluzi kontrolü gibi binaifllevlerini kolayca yapabilir;güvenli ve konforlu hayat›ntad›n› ç›kar›rken enerjiden detasarruf edebilirsiniz.
Ü R Ü N / P R O D U C T
Tek bir tuflla mükemmel ortam…KNX, senaryo kontrolleri sayesinde sihirli
bir dünyan›n kap›lar›n› aral›yor. TV izle-
mek, kitap okumak, akflam› dostlar›n›zla ke-
yifli bir yemekle geçirmek gibi birçok duru-
ma uygun senaryonlar kaydederek bir tuflla
mükemmel ana geçifl yapabilirsiniz. KNXile tek bir tufl ile istedi¤iniz tüm fonksiyon-
lar› etkinlefltirebilir ve bu fonksiyonlar›n
belli bir s›rada kusursuzca çal›flmas›n› sa¤-
layabilirsiniz.
Spa keyfini evinizde yaflay›nKNX ile tek tuflla basarak banyonuzu bir spa
merkezine dönüfltürebilirsiniz. Do¤ru s›cak-
l›kta ayarlanan banyonuz, ›l›k havlu ask›n›z
ve karart›lm›fl ayd›nlatma sayesinde spa
keyfini evde yaflayabilirsiniz.
KNX, zaman kontrolü, gece s›cakl›¤› düflü-rebilen iklim kontrolü ve yata¤›n baflucun-
daki panik butonu huzur içinde uyuman›z›
sa¤lar. Gece kuflku uyand›ran sesler duyma-
n›z durumunda panik butonuna basarak evi-
nizi ve bahçenizi parlak ›fl›klarla ayd›nlata-
bilir; jaluziyi kald›rabilirsiniz.
‹ster çal›flma ister çocuk odas›…KNX ile yap›land›rmadaki ifllevleri revize
ederek büyük bir oday› iki çocuk odas›na,
bir misafir odas›na veya çal›flma odas›na dö-
nüfltürebilirsiniz. Üstelik KNX’in çerçeve
tasar›m› ve kontrol yüzeyleri de hayallerini-
ze göre tasarlad›¤›n›z yeni evinize kolayca
uygulanabiliyor.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 71
Üstelik ak›ll› telefon ve--
mini kullanarak istedi¤inizher an, bulundu¤unuz heryerden KNX’in sundu¤u
Schneider Electric
InsideControl sistemiyle;! Ifl›klar› ve havaland›rmay›
birlikte ya da ayr› ayr› kontrol
! RGB kontrolü sayesinde hoflbir ortam yaratabilir,! Genel kontrol için ve farkl›kullan›mlar için senaryolar olufl -
! Uyar›lar› ayarlayabilir,! Ak›ll› ölçüm teknolojisi saye -sinde enerji verimlili¤i sa¤laya -bilir ve! Odalar ve fonksiyonlar içiniki renk temas›ndan birini ve ki -flisellefltirilebilen ikonlar› kulla -
Ü R Ü N / P R O D U C T
Arlight’›n yeni ürünü Moonstar led
spotlar tasar›m›n ayd›nl›k yönünün
alt›n› çiziyor. Alüminyum enjeksi-
yon gövdeye sahip olarak üretilmekte olanMoonstar serisi, 1*13 watt’tan 2*26 watt’a
kadar kullan›lan kompakt flüoresan lambal›
downlight ürünlerimize alternatif ledli spot-
lard›r. 200 ve 230 mm çaplar›nda ölçü alter-
natifleri mevcuttur. Çelik montaj aparatlar›
sayesinde kolay ve h›zl› montaj avantaj›
sa¤lar. Moonstar Led spotlarda kullan›lan
ledler 50.000 saat ömürleri sayesinde kulla-
n›c›ya düflük bak›m maliyeti sa¤lamakla bir-
likte, MIDPOWER ledler ile üretildi¤indenhalojen spotlara k›yasla %80’e kadar enerji
tasarrufu sa¤lamaktad›r. Ergonomik gövde
yap›s› ve özel tasarlanm›fl akrilik (PMMA)
optik lens sayesinde minimum kamaflma
özeli¤ine sahiptir. Renk s›cakl›¤› 2700K den
6000K kadar beyaz s›cakl›k seçene¤i mev-
cuttur. CRI de¤eri 80’nin üzerinde ve güç
olarak kompakt floresan lambal› spotlara
göre daha verimli bir ürün grubudur. Ayn›
zamanda acil ayd›nlatma modeline ve dalisisteme uyumlu olarak üretilebilmektedir.
Bir çok mekân konseptine uyum sa¤lamak-
ta olup otellerde, ofislerde, konutlarda, kafe
ve restoran gibi mekanlarda özelikle tercih
sebebidir.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 74
-
Ü R Ü N / P R O D U C T
1Toshi-
ba ailesine en son kat›lan E-CORE
LED BASELIGHT ay-d›nlatma ürünleri ge-
nifl ofis alanlar› ve ifl
ortamlar› için sabit
ve homojen bir ay-
d›nlatma sunuyor.
57.5 watt l›k güç ve 2700 lm de¤eri ile ça-
l›flt›¤› süre boyunca ça¤dafl ve tasarruflu ofis
ortamlar› yarat›yor. Sabit ›fl›k ak› kontrolü
tüm çal›flma süresi boyunca düzgün bir par-
lakl›k sa¤l›yor. 600x600 mm ölçüsü ve IP65
de¤eri ile seçimleriniz aras›nda yer almaya
aday. Yeryüzü ile uyum içinde yaflamay› ve
de¤er katmay› öngören bir yaklafl›m içinde
olan TOSHIBA küresel ›s›nmay› azaltmak ve
kaynaklar›n verimli kullan›lmas›n› sa¤lamak
için herkesi duyarl› olmaya teflvik ediyor.
Standart ürünlerle ayn› duya, ayn› ›fl›k renk-
lerine ve ayn› forma sahip TOSHIBA LED
ampuller; tüketicilerin al›flt›klar› ve ihti-
yaç duyduklar› ayd›nlatmay› su-narken, LED teknolojisi sa-
yesinde enerji tasar-
rufu da sa¤l›yor.
Farkl› renk ve
güç seçenekleri
ile en genifl
alanlar› bile baflar›yla ayd›nla-
tabilen Toshiba LED ürünleri ile evinizde ya
da ofisinizde keyifli vakit geçirebilirsiniz.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 76
Ü R Ü N / P R O D U C T
Sektörde her zaman fark yaratan ürün-
ler tasarlayan Mavili Elektronik ola-
rak ürün portföyümüzü gelifltirmeye
devam etmekteyiz. Son olarak Maxlogic
serisi Ak›ll› Adresli K›sa devre ‹zo-
latörlü Dedektörleri, ML-0150
Asma Tavan Ünitesi ve ML-
0121 S›va Üstü Montaj Kutusu-
nu da müflterilerimizin be¤enisi-
ne sunmufl bulunmaktay›z.
Maxlogic ML-1110.SCIAk›ll› Adresli Optik Duman
Dedektörü, K›sa devre ‹zolatörlüAk›ll› adresli optik duman dedektörleri, IR
›fl›k saçma prensibiyle çal›flan bir fotoelek-
trik duman hücresine sahiptir. Fotoelektrik
duman hücresi, büyük partiküllü toz, sinek
ve böcek gibi d›fl etkenlerden etkilenmeyen
tasar›ma sahiptir. Dahili k›sa devre izolatörü
sayesinde hata oluflabilecek k›sa devre du-
rumlar›nda hatt› izole eder. Konut, ofis, otel,
hastane gibi mahallerde dâhili kullan›ma
uygundur.
Maxlogic ML-1130.SCI Ak›ll› AdresliIs› Dedektörü, K›sa devre ‹zolatörlü
Ak›ll› adresli s›cakl›k dedektörü, s›cakl›¤a
duyarl› termistör vas›tas›yla s›cakl›¤› alg›la-
maktad›r. Sabit s›cakl›k dedektörü veya s›-
cakl›k art›fl h›z› dedektörü olarak çal›flabil-
mektedir. Dedektör kafesi ortamdaki s›cak-
l›¤a h›zl› bir biçimde cevap verecek flekilde
tasarlanm›flt›r. Dahili k›sa devre izolatörü
sayesinde hata oluflabilecek k›sa devre du-
rumlar›nda hatt› izole eder. Mutfak, çay oca-
¤› ve otopark gibi mahallerde dâhili kullan›-
ma uygundur.
Maxlogic ML-1140.SCI Ak›ll› AdresliMultisensör Dedektörü, K›sa devre ‹zo -
Ak›ll› adresli multisensör, IR ›fl›k saçma
prensibiyle çal›flan bir fotoelektrik duman
hücresine ve s›cakl›¤a duyarl› termistöre sa-
hiptir. Fotoelektrik duman hücresi, büyük
partiküllü toz, sinek ve böcek gibi d›fl etken-
lerden etkilenmeyen tasar›ma sahiptir.
Multisensör kafesi ortamdaki du-
mana ve s›cakl›¤a h›zl› bir biçim-
de cevap verecek flekilde tasar-
lanm›flt›r. Dahili k›sa devre izola-
törü sayesinde hata oluflabilecek
k›sa devre durumlar›nda hatt› izole eder.
Depo gibi farkl› malzemelerin bulundu¤u
mahallerde dâhili kullan›ma uygundur
ML-0150 Asma tavan ünitesiAk›ll› adresli yang›n dedektörlerinin tafl yü-
nü, alç›pan, metal vb. tüm asma tavan çeflit-
lerine montaj›nda; sarkma veya bozulmalar›
engellemek ve mimari bütünlü¤ü sa¤lamak
amac›yla kullan›lmaktad›r. ABS yap›da ve
dedektörler ile ayn› renk ve malzemeden ya-p›lm›flt›r. Ünite, asma tavan malzemesine en
az iki paslanmaz metal kulakç›k ile s›k›flt›r-
ma prensibi ile monte edilmektedir.
ML-0121 S›va Üstü Montaj Kutusu
Hava flartlar›na dayan›kl› tasar›m› ile s›va
üstü tesisat uygulamalar›nda kullan›l›r. ABS
yap›da ve dedektörler ile ayn› renk ve mal-
zemeden yap›lm›flt›r.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 78
Özellikler• EN 54-5 ve EN 54-7 standardla -r›na uygun• 360° görüfl aç›s› sa¤layan çiftLED • Adresleme cihaz› ile yaz›l›msal(software) adresleme kolayl›¤› • Paralel ihbar lambas› ç›k›fl›• Alarm durumunda maks. 1,5 sniçerisinde sorgulamay› kesme (in -
• Kararl› hassasiyet • Elektromanyetik giriflimlerekarfl› koruma • ML-0140 serisi adresli dedektörsoketleri ile uyumlu• ML-0121 serisi s›va üstü montajkutusu ile uyumlu • ML-0150 serisi asma tavan üni -tesi ile uyumlu• Mikroifllemci kontrollü• Temass›zl›¤›n önlenmesi içinklips
Ü R Ü N / P R O D U C T
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 80
W®
Yeni 2857 Serisi ® çeviricilermevcut 857 serisi ile uyumlu olarak ayn› d›fl
formda dizayn edildi. Tüm geniflliklerde ku-
tular ayn› d›fl forma sahiptir, bu sayede bes-
lemelerin kolayl›kla bir birine köprülenmesi
sa¤lan›r. Bu özellik ayn› zamanda her bir
ba¤lant›n›n ayr› ayr› yap›lmas›n›n önüne ge-
çerek size zaman ve emek tasarrufu sa¤lar,
ba¤lant›lar h›zl› ve kolay
yap›l›r. 2857 serisi JUMP-
FLEX® -25…+70 derece
gibi genifl bir s›cakl›k ara-
l›¤›nda çal›flmak için di-zayn edilmifltir. Markala-
ma etiketleri ile WMB ve
WMB Inline etiketler çe-
viricileri etiketlemek için
kullan›labilir, ayr›ca her
bir ba¤lant› Micro-WSB
markalama sistemi ile eti-
ketlenebilir.
Kullan›c› ayr›ca cihaz›
ayarlama yöntemini diledi-
¤i gibi seçebilir. ‹ster ci-
haz üzerindeki DIP switc-
hler ile ister PC üzerinde-
ki ya da ak›ll› telefonda-
ki uygulama yaz›l›m› ile
ya da yeni gelifltirilen
dokunmatik ekran ile
tercih size kalm›fl. Bu
tak ç›kar ekran h›zl› ve
kolay bir flekilde cihaz
üzerine tak›labilmektedir
ve butonsuz kapasitif do-kunmatik yap›s› ile kulla-
n›c› dostudur. Ekran çok
renklidir ve çeviricinin o
anki durumuna göre ka-
vuniçi, k›rm›z, yeflil ve
beyaz gibi farkl› renkler
aras›nda geçifl yapmakta-
d›r. Kopyalama fonksiyo-
nu gibi entegre özellikleri
baflka bir cihaz için kay-
dedilmifl ayarlar› zahmet-
sizce di¤er bir cihaza tafl›-
man›z› sa¤lar. Parola ko-
rumas› ile yetkisiz kiflile-
rin çevirici ayarlar›n› de-
¤ifltirmesi engellenebilir.
Yeni ® 2 8 5 7
serisi ilk olarak ak›m trans-formatörü (AC/DC 100 A),
izolasyon yükselticisi ve PT
sensörü ya da Termokupul giriflli 2
s›cakl›k limit rölesi ürünleri ile ç›-
k›fl yapacakt›r. Tüm cihazlar genifl
ayarlama seçenekleri sayesinde bir
çok farkl› uygulama için çözüm
üretebilecektir.
‹yi düflünülmüfl konsept: teknik
özelliklerinin yan›nda, çok çeflitli
ba¤lant› opsiyonlar›, WAGO’dan
yeni JUMPFLEX® 2857 serisi ye-
ni standartlar› belirlemektedir,
tüm bunlar›n ötesinde tüm genifl-
liklerde ayn› olan gövde silueti
takdire flayand›r.
Sezgisel ayarlama: dokunma-tik kapasitif ayarl› tak ç›kar
ekran› ayarlamalar› oldukça
kullan›c› dostu yapmaktad›r.
Entegre kopyalama fonksi-
yonu ayarlar›n bir cihazdan
di¤er bir cihaza kolayca ta-
fl›nmas›n› sa¤lar.
Ü R Ü N / P R O D U C T
JUMPFLEX®
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 84
Ü R Ü N / P R O D U C T
2®
WAGO ECO güç kaynaklar› güvenilir24VDC besleme gerekti¤inde ekonomik
bir alternatif oluflturmaktad›r. Mevcut tek
faz ürünler 2014’ün ilk çeyre¤inde 3-fazgirifle sahip güç kaynaklar› ile çeflitlilik ka-
zanacakt›r. Üç yeni ECO güç kayna¤›;
6.25A (787-738), 12.5A (787-740) ve 20A(787-742) seçenekleri ile gelmektedir. -25
ile +70°C aras› art›r›lm›fl çal›flma s›cakl›¤›
aral›¤› ile yük afl›m›nda sabit ç›k›fl modu
ve +50°C’ye kadar verimde düflüfl yaflan-
mamas› ile bu güç kaynaklar› karmafl›k uy-
gulamalar için oldukça ilginç bir seçenekoluflturmaktad›r; örne¤in bilgi ifllem ve
otomasyon uygulamalar›, fabrika otomas-
yonu, bina otomasyonu yada proses mü-hendisli¤inde.
Kuzeni olan tek-fazl› ECO güç kaynaklar›
gibi yeni üç-fazl› ECO güç kaynaklar› daparalel ba¤lanabilmektedir. Makinan›n
yada sistemlerin ihtiyac›na tam uyum sa¤-
layabilmek için cihaz›n ön yüzünde yeralan potansiyometre ile ç›k›fl voltaj› 22 ile
28V aras›nda ayarlanabilmektedir. Enteg-
re açma kapama kollar› olan klemenslersayesinde iletkenin güç kayna¤›na ba¤lan-
t›s› hiçbir alet gerektirmeden kolay ve se-
ri flekilde yap›lmaktad›r. CAGE CLAMP ®
ba¤lant› teknolojisi operatörden ba¤›ms›z
olarak klemens ba¤lant›s›n›n her zamantam kapal› oldu¤unu ve kontak noktas›nda
gerekli kuvvetin uyguland›¤›n› garanti
e d e r .
Ürünler Mart 2014’te (787-738, 787-740),ve Nisan 2014’te (787-742) online kata-
logda yer alacak.
Kompakt gövdede ekonomik güç kaynak-lar›: 150W ç›k›fl gücü ile, yeni üç-faz ECO
güç kayna¤› (787-738) sadece 50mm ge-
nifllik ve 92mm derinli¤e sahiptir. Tümba¤lant›lar vidas›z ® yay
bask›l› ba¤lant› teknolojisine sahiptir.
® ECO
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 86
--
--
de yap›lmaktad›r. CAGECLAMP ® -jisi operatörden ba¤›ms›z
-
-
Ü R Ü N / P R O D U C T
EEndüstriyel otomasyon uygulamalar›n›nmerkezinde PLC bulunur,Tüm PLC marka-
lar›n›n role ç›k›fll› modülleri bulunmas›na
ra¤men uygulamac›lar sahada olan prob-
lemlerden PLC’nin direk etkilenmesini en-
gellemek üzere PLC ç›k›fllar›n› role ile izole
etme yoluna gitmektedir,ayr›ca pek çok
Fabrika ve kurum Teklif flartnamelerinde bu
uygulama fleklini zorunlu k›lmaktad›r.
Son zamanlarda h›zla yayg›nlaflan flekilde
mekanik role kullan›m›ndan elektronik role
kullan›m›na geçildi¤ini görüyoruz,bu do¤ru
bir tercihtir zira elektronik role pek çok aç›-
dan mekanik röleye üstünlük sa¤lamaktad›r
bunlar› k›saca özetlemek gerekirse
mekanik rolenin maximum
çal›flaca¤› bir mekanik ömrü vard›r, elektro-nik rölede iletim eleman› yar›iletken oldu-
¤undan ömürsüz tabir edilir,bu noktada k›sa
devre gibi durumlar için mekanik rölenin
nisbi olarak daha dayan›kl› oldu¤u düflünü-
lebilir, EFLAN Elektronik rölelerde bulu-
nan dahili sigortalar ile bu sorun ortadan
kald›r›lm›flt›r.
mekanik rolelerde 1 sn alt›n-
daki tetikleme h›zlar› uygulanabilir de¤ildir,
tetikleme h›z› rölenin marka modeline göre
100 milisaniyeye inebilsede bu sefer ömür
sorunu ortaya ç›kmaktadt›r, EFLAN Elektro-
nik roleler ile 30KHz (Saniyede 30.000) h›z-
da tetikleme mümkündür, bu h›zl› puls ç›k›-
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 88
Ü R Ü N / P R O D U C T
fl› ile step/servo sürme uygulamalar›nda bile
PLC ç›k›fl›n› koruyabilmenize olanak verir.
Mekanik rölelerde sigortala-
ma yapmak için sigorta klemensleri kullan-
mak gerekecektir, bu kullan›m hem klemens
maliyeti hemde pano içinde yer ve tesisattan
kaynaklanan iflçilik kayb›na sebep olacakt›r,
EFLAN markal› elektronik rölelerde her ç›-
k›fl ayr› ayr› sigortalanm›flt›r.
Mekanik rölelerde girifl geri-
limi gözlemlenemez, baz› markalarda
opsiyonel olarak monte edile-
bilir ancak bu ek maliyet
getirecektir, EFLAN
m a r k a
Elektronik rölelerde girifl gerilimi LED gös-terge ile izlenir, ar›za tespiti kolaylafl›r.
Yerli çözüm; Otomasyon uygulamac›lar›n›n
kulland›¤› rölelerin tamam›na yak›n› ithal
markalardan sa¤lanmaktad›r, baz› uygulama-
c›lar bilinen kaliteli markalar› seçerken baz›-
lar› uzak do¤u menflei ürünleri kullanmakta-
d›r, Elektronik roleler tamamen yerli üretim-
dir,Elektronik role kullanarak Uzakdo¤u
malzemelere denk Role/Soket fiyat› ile PLC
ç›k›fl›nda en kaliteli çözümü üretmifl olursu-
nuz, bunun yan›nda yerli üretimi destekleye-
rek ulusal geliflmeye katk› sa¤lars›n›z.
EFLAN Markas› ile üretilen PLC Ç›k›fl kart-
lar› 4 farkl› tipte üretilmektedir. AC ve DC
yük tiplerine göre üretilen kartlar iki ve dört
ç›k›fll› olarak ikili ve dörtlü modüller halin-
de sat›fla sunulmufltur
1 ç›k›fll› AC yükler için
PLC ç›k›fl kart›d›r,PLC taraflar›
LED’li gösterge ile girifllerde
sinyal olup olma-
d›¤› izlenebilir ve
ar›za aramada büyük ko-
layl›k sa¤lar,ç›k›fl sigorta ile ko-
runmufltur, afl›r› ak›m yada k›sa devre du-
rumlar›nda yar›iletkenin ar›zalanmas› ön-
lenmifl olur,ar›za sigorta de¤iflimi ile kolay-
ca giderilir,Is›nmaya karfl› so¤utucu ile ko-runan ç›k›fl 4A kapasitesindedir.
4 ç›k›fll› AC yükler için
PLC ç›k›fl kart›d›r,PLC taraflar› LED’li gös-
terge ile girifllerde sinyal olup olmad›¤› izle-
nebilir ve ar›za aramada büyük kolayl›k sa¤-
lar,4 ç›k›flta müstakil olarak sigorta ile ko-
runmufltur, afl›r› ak›m yada k›sa devre du-
rumlar›nda yar›iletkenin ar›zalanmas› ön-
lenmifl olur,ar›za sigorta de¤iflimi ile kolay-
ca giderilir, 4 A kapasitesinde olan 4 ç›k›fl
müstakil so¤utuculudur bu sayede afl›r›
ak›m çeken kanal›n di¤er yar› iletenleri ›s›t-
mas› önlenmifl olur.
1 ç›k›fll› DC yükler için PLC
ç › k › fl
k a r t › d › r , P L C
taraflar› LED’li gös-
terge ile girifllerde sinyal
olup olmad›¤› izlenebilir ve ar›za
aramada büyük kolayl›k sa¤lar,ç›k›fl sigor-
ta ile korunmufltur, afl›r› ak›m yada k›sa devre
durumlar›nda yar›iletkenin ar›zalanmas› ön-
lenmifl olur,ar›za sigorta de¤iflimi ile kolayca
giderilir,Is›nmaya karfl› so¤utucu ile korunan
ç›k›fl 4A kapasitesindedir.
4 ç›k›fll› DC yükler için
PLC ç›k›fl kart›d›r,PLC taraflar› LED’li gös-
terge ile girifllerde sinyal olup olmad›¤› izle-
nebilir ve ar›za aramada büyük kolayl›k sa¤-
lar,dört ç›k›flta müstakil olarak sigorta ile
korunmufltur, afl›r› ak›m yada k›sa devre du-
rumlar›nda yar›iletkenin ar›zalanmas› ön-
lenmifl olur,ar›za sigorta de¤iflimi ile kolay-
ca giderilir, 4 A kapasitesinde olan 4 ç›k›fl
müstakil so¤utuculudur bu sayede afl›r›
ak›m çeken kanal›n di¤er yar› iletenleri ›s›t-
mas› önlenmifl olur.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 89
Ü R Ü N / P R O D U C T
K›l›fl› kablolar, düz kablolar
ve tek iletkenler için: ‹kioptimize edilmiflmifl bur-
kulma önleyici plaka, montajdan
sonra bile yerine tak›labilir ve kul-lan›m› çok kolayd›r.
Burkulma önleme, ince çok-telliiletkenli ayd›nlatma armatürü ba¤-
lant›lar› için ilgili standartlarla ta-
n›mlanm›flt›r. WAGO, 294 ve 294Linect® serilerindeki 2–7 kutup
aras› güç ba¤lant› konektörleri için
burkulma önleyici plakalar› en iyihale getirdi: Bu iki yeni kompo-
nentin kilitleme mandallar› art›kesnek ba¤lant›larla burkulma önle-
yici plakaya do¤rudan ba¤l›, ürün-
lerin nakliye esnas›nda sabit dur-mas›n› sa¤l›yor ve montaj s›ras›nda
nerede ve ne zaman ihtiyaç duyar-san›z elinizin alt›nda.
294-364 kodlu k›l›fl› kablolar için
burkulma önleyici plaka, d›fl çap›
5.2 ile 12 mm aras›ndaki hatlariçin tasarland›. 294-384 kodlu düz
kablolar ve tek iletkenler için bur-
kulma önleyici plaka ise en az 0.5mmÇ kesitinde üç iletkenle, en
fazla 2.5 mmÇ kesitinde 5 iletken-le veya 1.5 mmÇ kesitinde 7 ilet-
kenle kullan›labilir. WAGO 294
ve 294 Linect® Serisi Güç Ba¤-lant› Konektörleri için bütün bur-
kulma önleyici plakalar sadece ye-
rine oturtulmas›yla de¤ifltirilebilir.Bu kullan›m flekli, ayd›nlatma ar-
matürü imalat›n› dikkate de¤er öl-çüde basitlefltirecek ve en nihaye-
tinde üretim maliyetlerinin optimi-
ze edilmesine yard›mc› olacakt›r. Optimize burkulma önleyici pla-
kalar: Kilitleme mandal› esnek birba¤lant› ile burkulma önleyici
plakaya do¤rudan ba¤l›d›r.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 92
Burkulma önleme, ince çok-
telli iletkenli ayd›nlatma arma -
türü ba¤lant›lar› için ilgili stan -
dartlarla tan›mlanm›flt›r. WA -
GO, 294 ve 294 Linect® -
rindeki 2–7 kutup aras› güç ba¤ -
lant› konektörleri için burkulma
önleyici plakalar› en iyi hale ge -
tirdi: Bu iki yeni komponentin
kilitleme mandallar› art›k esnek
ba¤lant›larla burkulma önleyici
plakaya do¤rudan ba¤l›, ürünle -
rin nakliye esnas›nda sabit dur -
mas›n› sa¤l›yor ve montaj s›ras›n -
da nerede ve ne zaman ihtiyaç du -
yarsan›z elinizin alt›nda.
Ü R Ü N / P R O D U C T
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 94
Ü R Ü N / P R O D U C T
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 96
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
Sektörümüzün Bugünkü Durumu
T Çünkü ülkemizde liberal
ekonomi yeni bir yönetimin ifl bafl›na gelme-
siyle birlikte, fiilen o tarihten sonra baflla-
m›flt›r. Daha önceki y›llar “devletçi ekono-
mi”nin a¤›rl›kl› oldu¤u dönemlerdir ki, daha
çok devlet yat›r›mlar› ön plândad›r. Özel gi-
riflimcilik yeni yeni filizlenmeye bafllam›flolup, emekleme ça¤›ndad›r.
Liberal ekonomi ile birlikte, akla gelen bütün
konularda, giderek artan h›zlarda özel giri-
flimcili¤in öne ç›kt›¤›n› görüyoruz. Liberal
ekonomilerde bütün yat›r›mlar, öncelikle ih-
tiyaca yani pazara ve kârl›l›¤a göre flekillenir.
Rahmetli Özal’›n dilinden hiç düflürmedi¤i
slogan› hat›rl›yorum: “Bilgi, sermaye ve pa-
zar!” O’na göre bu üç unsur bir araya gelince
her fley üretilebilir idi.
Ellili y›llarda, bütün bafllang›çlarda oldu¤u
gibi her fley küçük çaptayd› ama büyüme
trendindeydi. O dönem iktidar›n› baflar›l› k›-
lan sloganlardan biri, “Her köflede bir mil-
yoner yarataca¤›z” sözlerinden olufluyordu
ki, sermaye birikimi ad›na, baz› hareketlere
göz yumulaca¤› anlam›n› da tafl›yordu.
Kore savafllar›na kat›l›fl›m›z Türkiye Büyük
Millet Meclisi’nin onay› bile beklenmeden,
çok h›zl› bir flekilde gerçekleflmiflti. O sa-
vaflta üstün baflar› gösteren askerlerimize
çok say›da ve de¤iflik türden madalyalar ve-
rildi. Ard›ndan, NATO’ya girdik. 1948 y›-
l›nda kararlaflt›r›lm›fl oldu¤u hâlde, “Mars-
hall Plan›” ad› alt›nda önceden yap›lamayan
yard›mlar da o dönemle birlikte h›zl› bir fle-
kilde devreye girdi. Yap›lan bütün yard›m-
lar›n miktar›, neredeyse o tarihlerdeki klasik
ürünlerimizin y›ll›k ihracat toplam› olan 400
milyon dolara yak›nd›. Bu yard›mlar bir fle-
kilde halka yans›t›lm›fl, ulusumuzun tüketici
toplum olma yolu aç›lm›flt›.
O dönemde esas olan eksiklik, bilgi yönün-
deydi. Onu da yapt›kça, yaflad›kça ö¤rene-
cektik. ‹lk ürünlerimiz, “ithal ikamesi” yö-
nündeydi. D›flar›dan ithal edilmekte olan
ürünleri ele al›yor ve üretmeye çal›fl›yorduk.
Ama o dönemde bile bire bir kopya gayreti
içinde de¤ildik. Yani Uzakdo¤u ülkelerinin
hâlâ sürdürmekte olduklar› seviyesizli¤i de-
nemedik. Hep kendimizden bir fleyler kat›-
yorduk. Bu tutum, her geçen gün bilgi sevi-
yemizi h›zla yükseltiyordu.
Sonunda bütün sektörlerde oldu¤u gibi elek-
trik malzemeleri üretimi konusunda belirli
seviyelere ulaflt›k. Dünya standartlar›nda
üretim yapan firmalar›m›za her geçen gün
yenileri ekleniyordu. Bu süreçte devletten,
“Gölge etme, baflka ihsan gerekmez” mant›-
¤›yla, yard›m filan da beklemiyorduk. Ama
gölge ettiler.
Halka dönük üretim yapanlar, ço¤unlukla
kay›t d›fl› çal›flt›klar› için, onlar› saym›yo-
rum. Sanayi mal› üreten giriflimciler, fatura-
l› çal›flmak zorunda olduklar› için zaten çok
yüksek vergi oranlar› alt›nda ezilirken, yük-
sek enflasyonlar dönemi bafllay›verdi. Bu
konunun üzerinde biraz durmak gerekiyor.
Üretim yapan bir giriflimciyi düflünün. Y›l-
bafl›nda; hammadde, yar› mamul ve mamul-
lerden oluflan toplam 1 milyon liral›k stoku
olsun. Y›l boyunca üretim yap›p satm›fl, 500
bin lira kâr etmifl ve stoklar›n› miktar baz›n-
da ayn› seviyede korumufl olsun. Onun ver-
mesi gereken vergi sadece yapt›¤› kâr ile
orant›l› olmas› gerekirken, ayr›ca enflasyon
vergisi vermek zorunda kal›yor. Çünkü elin-
EMAS
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 100
-nün önde gelen firmalar›ndan
--
deki mal›n fiyat›, o y›l gerçekleflen yüzde
100 enflasyon nedeniyle iki misline ç›km›fl,
dolay›s›yla stoklar› 2 milyon olarak görünü-
yor. Bu hesaba göre, normal ticari kâr› d›-
fl›nda 1 milyon liral›k fiktif kâr›n da vergisi-
ni vermek zorunda kal›yor. Sonunda iflletme
sermayeniz giderek tükeniyor. Art›k iki yol-
dan birini seçeceksiniz: Ya fazla riske gir-
meden, “kendi ya¤›n›zla kavrulacak” ya da
faiz bata¤›na düfleceksiniz.
Bu ac› gerçek sadece elektrik sektörünün
de¤il, bütün sektörlerin konusudur. Enflas-
yonun yüzde yüzler mertebesinde oldu¤u
zaman sessiz kalan devletimiz, flimdi gerek-
li yasal düzenlemeleri yapt› ama, çoktan ifl
iflten geçmifl durumda.
Bu arada Çin ve Uzakdo¤u konusuna da de-
¤inmemiz gerekiyor. Önceki sat›rlarda da
belirtti¤imiz üzere, o ülkeler tam bir taklitçi-
lik içindeler. Sat›labilece¤ini fark ettikleri
her fleyi taklit ediyorlar, hatta markan›z› bi-
le. Birkaç y›l önce Fiat Traktörleri için üret-
ti¤imiz ve tamamen kendi gelifltirdi¤imiz
bir ürünün birebir benzerini, hem de EMAS
markas› alt›nda görünce ne yapaca¤›m› bile-
memifltim. Asl›nda böyle bir durumla karfl›-
laflt›¤›m›zda ne yapaca¤›m›z› yine bilemiyo-
ruz. Çünkü devletimiz, birçok konuda oldu-
¤u gibi, burada da etkisiz kal›yor. Siz bir
ürün gelifltiriyorsunuz. Devletten patent de
al›yorsunuz ama taklitlerinizle u¤raflmak si-
ze düflüyor. Mahkeme aç›p kazan›yor ve
taklitlerinizi toplat›yorsunuz, ama tak-
litçiniz sil bafltan yap›p devam ediyor.
Patent sahibi olarak polislik yap-
mak zorunda kal›yorsunuz. Sonra
düflünmeye bafll›yorsunuz. Tek-
rar dava açsan›z ne ola-
cak? Durmaks›z›n siz
u¤raflacaks›n›z. Devle-
tin k›l› bile k›p›rdama-
yacak! Neyse ki, halk›-
m›z gün geçtikçe bilinç-
leniyor. Ama yine de ye-
terli olmuyor.
Giriflimcilik istikrarla güç-
lenir. Güven duygusu olma-
y›nca hevesler de biter. Dev-
letin esas görevi üretmek, al›p-
satmak de¤il, uygun ortam› sa¤-
lamakt›r. Bunlar›n en bafl›nda da
para politikalar› gelir.
Bunun çözümü
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 101
--
-
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
de herkesin kendi alan›nda çal›flmas›yla
mümkündür. Devlet kendi içinde bölünmüfl-
lü¤e u¤ram›flsa, siyasetçi din adaml›¤›na
özenmifl, din adam› siyasetçili¤e soyunmufl-
sa, Ziya Pafla’n›n, “Kad› ola davac› ve muh-
z›r dahi flâhid/Ol mahkemenin hükmüne
derler mi adalet” dizelerinde oldu¤u gibi,
savc›lar ve hakimler ayn› çat› alt›nda toplan-
m›flsa, iktidar ve muhalefet sadece koltuk
sevdas›na düflmüflse, giriflimcilerin de yapa-
bilecekleri pek fazla bir fley yoktur. Ama ha-
yatta çareler tükenmezmifl. Eskiler öyle bil-
mifl, öyle söylemifller. K›sacas›, her zaman,
her konuda uygun bir çözüm yolu bulunur.
Biraz da bu yüzden, bilgileri, becerileri ve
üstün gayretleri ile durmaks›z›n geliflen, bü-
yüyen birçok güzide firmam›z yabanc›lara
sat›l›yor. Oysa yerli üreticiler, her fleyden
önce yabanc›lar›n fahifl fiyat vurgunlar›n›
ölmeme aç›s›ndan kutsal bir görev üstlen-
mifl durumdalar.
2013 Y›l›ndaki Durumumuz ve 2014’ten Beklentilerimiz.
2013 y›l›n›n EMAS aç›s›ndan oldukça bafla-
r›l› geçti¤ini rahatl›kla söyleyebiliriz. Birkaç
y›ld›r art arda gelen ekonomik ve siyasi
krizler, ayr›ca yaflan›lan yönetim de¤ifliklik-
leri, baz› duraklamalara yol açm›fl olsa da,
firma imaj›m›z›n zedelenmemifl olmas› se-
vindirici bir durum. Ayr›ca, ortakl›k yap›m›-
z›n de¤iflmesi ve en basit eleman›ndan, üst
düzey yöneticisine kadar, Emas’› Emas ya-
pan eski kadrolar›n ifl bafl›na gelmeleri en
büyük flans›m›z olsa gerek.
2013 y›l›, bir anlamda, zaman içinde aç›lan
aray› kapatma dönemiydi. K›sa sürede tam
olarak gerçekleflmemifl olsa da, baflar›l› geç-
ti¤ini söyleyebiliriz. 2014’ten beklentileri-
miz ise çok daha farkl›. Çünkü flimdi,
Emas’› gerçek anlamda bir dünya markas›
yapmak iste¤i ve inanc›nday›z. Unumuz, fle-
kerimiz, ya¤›m›z (yeterli seviyede sermaye-
miz, bilgimiz, deneyimli bir kadromuz) var.
Bizim için helva yapmak zor de¤il! Ayr›ca
firmam›z, her firmada olmas› gereken sade-
li¤e de ulaflm›fl durumda. Çok bafll›l›k yok.
Kararlar› en h›zl› flekilde ve rahatça al›yo-
ruz. Gerisi Yüce Allah’›n takdirine ba¤l›.
Mevlâm neylerse, güzel eyler!
Kentsel DönüflümKentsel Dönüflüm konusu, e¤er do¤ru yürü-
tülürse, ülkemiz ve sanayimiz aç›s›ndan çok
büyük bir f›rsat olacakt›r. Çünkü bir anda
ak›l almaz boyutlarda bir pazar aç›l›yor. Bu
pazarda sadece elektrik de¤il, bütün sektör-
ler var. Ama onlar›n da önünde yüklenicile-
rimiz bulunuyor. Çünkü bütün malzeme se-
çimlerini ve uygulamalar› onlar yapacaklar.
Devletimize düflen en büyük görev, yükleni-
cilerimizi; “iyiye, güzele ve do¤ruya” yön-
lendirmektir. Bunu yapabilmenin ana koflu-
lu ise, öncelikle devletin kendini haz›r duru-
ma getirmesidir. Çünkü iflin kontrolü onda-
d›r. Devletin elemanlar›ndad›r. Onlar›n, bil-
gili, deneyimli, ça¤dafl ve üstün zevk sahibi
kifliler olmalar›na özen gösterilmelidir. Bu
özelliklerden birinin noksanl›¤› bile her fleyi
berbat edebilir.
Bundan 50 y›l önce genç bir mühendis ola-
rak, Ankara’da Bay›nd›rl›k Bakanl›¤›’nda ça-
l›flm›flt›m. O y›llarda güzel Anadolu’muzda
yeterli say›da mühendis olmad›¤› için bizleri
gönderiyorlard›. Acemi oldu¤umuz için, bir-
likte çal›flt›¤›m›z a¤abeylerimizden yard›m
al›yorduk. Onlardan ö¤rendi¤imiz ilk fley,
her yerde, özellikle Anadolu’nun ücra köfle-
lerinde ayn› kaliteyi aramamam›z gerçe¤iydi.
Çünkü arada büyük geliflmifllik farklar› vard›.
fiimdi ise durum de¤iflti. Küreselleflme ile
birlikte, bütün bilgiler, yenilikler, hatta zevk-
ler birbirine yak›n duruma geldi.
Art›k bütün Türkiye çap›nda ayn› kaliteyi uy-
gulamak zorunday›z. Kaliteden taviz verdi¤i-
miz anda, hem oralarda yaflayan vatandaflla-
r›m›za sayg›s›zl›k etmifl, hem de yükleniciler
aras›nda haks›z rekabete yol açm›fl oluruz.
Kullan›lan malzemelerin yerli olmas› da çok
önemli! fiu anda ülke olarak, özellikle ay-
d›nlatma malzemesi üretimi konusunda
dünya lideri durumunday›z. Bu konuda ister
Uzakdo¤u, ister bat› menfleli olsun, ithal
ürün kullan›lmas›na izin vermemeli, bu ger-
çe¤i ilke edinmeliyiz. Ak›ll› ev konular›nda
da üretimi Türkiye’de yapan yerli ya da ya-
banc› lisansl› yerli firmalara öncelik verme-
liyiz. Çal›flanlar›m›z›n emekleri, al›n terleri
ve bin bir zorluklarla kazand›¤›m›z dövizle-
rimizi boflu bofluna harcamamal›y›z. Çünkü
o dövizleri sarf etmemiz gereken çok daha
önemli konular var!
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 102
2013 y›l›, bir anlamda, zamaniçinde aç›lan aray› kapatmadönemiydi. K›sa sürede tamolarak gerçekleflmemifl olsada, baflar›l› geçti¤ini söyleye -biliriz. 2014’ten beklentileri -miz ise çok daha farkl›. Çünküflimdi, Emas’› gerçek anlamdabir dünya markas› yapmak is -te¤i ve inanc›nday›z.
Kentsel Dönüflüm konusu,e¤er do¤ru yürütülürse, ülke -miz ve sanayimiz aç›s›ndançok büyük bir f›rsat olacakt›r.Çünkü bir anda ak›l almaz bo -yutlarda bir pazar aç›l›yor. Bupazarda sadece elektrik de¤il,bütün sektörler var. Ama on -lar›n da önünde yüklenicileri -miz bulunuyor. Çünkü bütünmalzeme seçimlerini ve uygu -lamalar› onlar yapacaklar.
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
Sektörümüzü yak›ndan bilen birisiolarak bize sektörümüzle ilgili k›sa birde¤erlendirmede bulunur musunuz?Dünya ile karfl›laflt›rd›¤›m›zda sektö -rümüz olmas› gereken yerde mi? E¤erde¤ilse dünya ölçe¤inde bir sektörolabilmek için neler yapmal›y›z?
Türk kablo sektörü bölgesel olarak iyi
bir seviyede denilebilir. ‹rili ufakl›
200’ün üzerinde firman›n oldu¤u sek-
tör, Türkiye’yi kablo üretim üssü haline getir-mifl durumda. Türk firmalar› bölge co¤rafya-
m›zda oldukça etkin ve ciddi ihracat yap›yor.
Ancak dünya kablo pazar›n›n tahmini 90 mil-
yar dolar oldu¤u ve Türkiye kablo sektörünün
bu pazar›n›n yaklafl›k yüzde 2’lik bir orana sa-
hip oldu¤u düflünülürse henüz küresel bir
oyuncu oldu¤umuz söylenemez.
Türkiye toplam üretim kapasitesi bak›m›ndan
dünyada ilk 10 ülke aras›nda yer al›yor. 1. s›-
rada Çin, 2. s›rada Meksika yer al›yor. Son 5-
10 y›ll›k ihracat verilerine bakt›¤›m›zda ihra-
cat›m›z›n a¤›rl›kl› olarak ayn› ülkelere yap›l-
d›¤›n› görüyoruz. Bu rakamlara Hes Kablo
özelinde bakacak olursak dünyan›n her bölge-
sinde 125 ülkeye ürünlerimizle ulafl›yoruz.
2013 y›l›nda 172 milyon dolar ihracat gerçek-
lefltirdik. Kablo sektörü aç›s›ndan flehirleflme-
si tamamlanmam›fl Orta Do¤u ve Afrika gibi
bölgelerin avantajl› oldu¤unu söyleyebiliriz.
Di¤er yandan kalite düzeyi ve güvenilirlik
konusunda yeterli olmayan firmalar›n pazar-
da faal olmas› ve bunun getirdi¤i haks›z reka-
betin, orta ve uzun vadede sektöre ve ülke ih-
racat›na olumsuz yans›malar› olaca¤›n› düflü-
nüyoruz. Dünya kalite standartlar›na uygun
ürünleri dünya pazar›na sunmam›z gerekiyor.
Aksi takdirde kalitesiz ve standartlara uyma-
yan ürünler mevcut ihracat pay›m›z› afla¤›la-
ra çekebilece¤i gibi ülke imaj›m›z› zedeleye-
rek di¤er sektörlerde faaliyet gösteren Türk
firmalar›n›n sat›fllar›n› da düflürecektir.
fiükrüKakillio¤lu:
Markas›n›Dünyan›n
Bölgesinde
‹hraçEdiyoruz.”
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 106
-
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
2013 y›l› firman›z aç›s›ndan nas›l geçti? 2013y›l› ile ilgili okuyucular›m›za k›sa bir de¤er -lendirme de bulunur musunuz? 2014 y›l› içinhedefleriniz ve beklentileriniz neler?
Türkiye kablo sektöründe Hes Kablo olarak
pazar pay›m›z ürün gruplar›na göre de¤ifl-
mekle birlikte %10-%25 civar›nda oldu¤u-
nu söyleyebiliriz. 2013 y›l› ciromuzu önceki
y›la göre %5 yükselifl ile gerçeklefltirdik. ‹h-
racat›m›z› 170 milyon dolar›n üzerine ç›kar-
d›k. Hes Kablo markas›n› dünyan›n hemen
her bölgesinde 125 ülkeye ihraç ediyoruz.
Hes Kablo olarak 2014 y›l›nda da istikrarl›
büyümemize devam ederek ve ihracat kana-
l›m›zda yeni ülkeleri de portföyümüze ekle-
meyi hedefliyoruz. fiu anda %30 seviyele-
rinde olan ihracat oran›m›z› orta vadede ci-
romuzun en az %50’sine ç›karmak en büyük
hedefimiz. Bunun için referans listemize
girmeyen ülkelere yönelik özel çal›flmalar
yapt›¤›m›z gibi Hes Kablo markas› olarak
bulundu¤umuz 125 ülkede pazar oranlar›-
m›z› artt›rmaya yönelik çal›flmalar yürütü-
yoruz. 2023 y›l› için hedefimiz dünyan›n ilk
5 markas› aras›nda yer almak.
Her sektörün oldu¤u gibi bizim sektörümü -zün de sorunlar› var. K›saca bize bu sorunlar -dan ve sizin çözüm önerilerinizden bahseder
Kablo sektörü olarak sorunlar›m›z›, ihracat
kanal›nda yaflananlar ve yerli pazarda yafla-
nan sorunlar olarak ikiye ay›rabiliriz.
‹hracat kanal›na bakt›¤›m›z zaman sahip ol-
du¤u bilgi, tecrübe ve kullan›lan üretim tek-
nolojileri aç›s›ndan Türk üreticileri di¤er ül-
kelerle rahatl›kla rekabet edebilecek seviyede.
Ancak ihracat pazarlar›nda karfl›lafl›lan ve ge-
nelde ülkemiz aleyhine olan bir tak›m eflitsiz-
likler, uluslararas› pazarda rekabetimizi ve
ürün sat›fl›m›z› engellemektedir. Bu engeller
aras›nda; ilgili ülkelerde yerli üreticileri koru-
mak ad›na uygulanan gümrük vergileri, baz›
ülkeler aras›nda imzalanan ve üye ülkeler ara-
s›nda vergi muafiyeti sa¤lay›c› ikili veya böl-
gesel anlaflmalar, yüksek navlun maliyetleri,
denizafl›r› ülkelere olan transit sürelerinin, do-
lay›s› ile teslim sürelerinin uzun oluflu, ilgili
ülkelerde yerli veya bölgesel firmalar› koru-
mak ad›na konulan zorunlu sertifikalar, tip
test raporlar›, geliflmifl ülke standart kurulufl-
lar›n›n verdi¤i sertifikalar›n geçerli say›l›p,
TSE baflta olmak üzere Türkiye'de al›nan ser-
tifikalar›n di¤er ülkelerde kabul görmemesi
ve baz› kalitesiz ürün satan Türk firmalar›n›n,
Türk Mal› imaj›na verdi¤i olumsuz etkileri
saymak mümkün.
Yurtiçi pazarda yaflanan sorunlar›n bafl›nda
gelen büyük sorun, arz›n talepten fazla olmas›
nedeniyle haks›z rekabet yapan firmalar›n ku-
rumsal ve markalaflm›fl firmalar aleyhine olufl-
turdu¤u olumsuz koflullard›r. Bu olumsuz ko-
flullar›n en önemlisi uygunsuz ve standart d›fl›
ürünlerin getirdi¤i haks›z rekabet ortam›d›r.
Ayr›ca baz› küçük ölçekli firmalar›n kay›t d›-
fl› ticaretleri de piyasay› olumsuz etkilemekte-
dir. Sektör flartlar› gere¤i, birçok durumda son
kullan›c›lar ile sat›n alan firmalar farkl› olup,
sat›n alan firma sadece flahsi menfaatini düflü-
nerek karar vermektedir. Bunun neticesinde
kalitesi düflük ve uygunsuz ürünler piyasaya
girmekte ve bu hem topluma, hem ülke eko-
nomisine hem de mevzuata ve standartlara uy-
gun üretim yapan kurumlara ciddi zararlar
vermektedir. Müteahhit bir firman›n sistemde
veya binalarda kulland›¤› kalitesiz ve stan-
dartlara uygun olmayan kablolar, kablo hem
risk oluflturmakta hem de düflük performan-
s›ndan dolay› kullan›m ömrü boyunca ciddi
ekonomik kay›plara sebebiyet vermektedir.
Kentsel dönüflüm yasas›n›n kanunlaflmas›n -dan sonra birçok ilde efl zamanl› olarak y› -k›mlar yap›lmaya baflland› ve 10 y›l kadarsürmesi beklenen kentsel dönüflüm çal›flmas›resmen start alm›fl oldu. Buradan hareketleKentsel Dönüflüm sektörümüzü nas›l etkile -yecek ve sektörümüze getirileri ne yönde ola -cak ö¤renebilir miyiz?
Sektörün en önemli sorunlar›ndan birisinin
üretim kapasitesi fazlal›¤› ve bunun getirdi-
¤i haks›z rekabet koflullar› oldu¤unu biliyo-
ruz. Bunun üzerine bir de piyasada denetim
olmay›fl› ve müteahhitlerin fiyat bazl› al›m
tercihlerini dikkate ald›¤›m›zda; kurumsal
ve markalaflm›fl firmalar›n rekabet etme flan-
s›n›n azald›¤›n› görüyorduk. Öte yandan de-
netimsiz piyasa koflullar›nda ön plana ç›kan
düflük kaliteli kablolar, hem can ve mal gü-
venli¤ini tehdit etmekte hem de uzun vade-
de ciddi maddi kay›plara neden olmakta idi.
Kentsel dönüflümün bafllam›fl olmas›, yap›
denetim flart›n›n taviz vermeden uygulan-
mas› hem marka ürünlerin ön plana ç›kmas›
ve kalitenin tercih edilmesini sa¤layacak
hem de bu ürünlerin sa¤layaca¤› düflük ka-
y›p ve yüksek performans neticesinde ülke
kaynaklar› daha verimli kullan›lmas›n› sa¤-
layaca¤›n› düflünüyoruz.
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 107
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
Sektörümüzü yak›n -dan bilen birisi ola -rak bize sektörü -müzle ilgili k›sa bir
bulunur musunuz?Dünya ile karfl›lafl -t›rd›¤›m›zda sektö -rümüz olmas› gere -ken yerde mi? E¤erde¤ilse dünya ölçe -¤inde bir sektör ola -bilmek için neler
Elektrik sektörü
enerji yat›r›mla-
r›ndan hariç tutu-
lursa di¤er ana sektörle-
re göre hacim olarak kü-
çüktür. Bununla birlikte
bir o kadar da çeflitlili¤indinamizm katt›¤› bir
sektördür. Birçok ürün
çeflidini bar›nd›rman›n
yan› s›ra ülkemizde de-
¤iflik sat›fl kanallar› ve
pazarlama tekni¤i ile ni-
haiyi tüketiciye kadar
kar›fl›k yap› vard›r.
Kabul görmüfl ürün kali-
tesi, kullan›labilir ürün
fonksiyonlar› ve bunlara
sahne olan ticaret zemi-
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 110
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
ni göz önüne al›n-
d›¤›nda birçok ülke
standartlar›n› geç-
mifl olsak da, halen
ileri ülkeler seviye-
sinde de¤iliz ma-
alesef. Bu muhak-
kak ki afl›r› reka-
betten do¤an agre-
sifli¤imizi ürün ve
çözüm üzerine yans›tt›¤›m›z zaman ülke-
miz ad›na daha iyi bir üretim ve tüketim pa-
zar› yarataca¤›m›za inan›yorum.
2013 y›l› firman›z aç›s›ndan nas›l geçti? 2013y›l› ile ilgili okuyucular›m›za k›sa bir de¤er -lendirme de bulunur musunuz? 2014 y›l› içinhedefleriniz ve beklentileriniz neler?
Simon Türkiye olarak, 2013 y›l›nda daha
fazla ürün lansmanlar›na a¤›rl›k verdik.
Anahtar-priz, bürotik ürünlerimizden sonra
bu sene tamamen LED çözümünü bar›nd›-
ran ayd›nlatma ifl birimimizi de pazar›m›z›n
be¤enisine sunduk. Sonras›nda ald›¤›m›z
pozitif tepkiler bizleri daha da yüreklendir-
di. ‹ç pazardaki yerimizi sa¤lamlaflt›r›rken
baz› d›fl ticaret pazarlar›n› da eklememiz
2013’ün getirilerinden oldu.
Son olarak 2014’e haz›rl›k mahiyetinde;
mevcut anahtar-priz serimize ilave Türki-
ye’de üretimini planlad›¤›m›z S15 serimizin
de endüstriyel haz›rl›klar›n› bitirdik. Bu ül-
kemiz ad›na sevindirici bir yat›r›md›r.
Tüm bu ürün gam›m›zla 2014’e yüksek he-
deflerle giriyoruz. Çok daha iyi organize ol-
mufl bir Simon Elektrik görece¤imizi düflü-
nüyorum. Yeni hedeflerimiz aras›nda Orta-
do¤u pazarlar›na da Türkiye üzerinden a¤›r-
l›k verme planlar›m›z var.
Her sektörün oldu¤u gibi bizim sektörümü -zün de sorunlar› var. K›saca bize bu sorunlar -dan ve sizin çözüm önerilerinizden bahseder
‹flin asl›, her ifl birimin kendisine has so-
runlar› var. Anahtar-priz’de katma de¤erli
bir ürün gam›n› ve flirketinizi sunacak ze-
min hala Türkiye’de çok geliflmedi. Hal
böyle olunca da ticaret tamamen promos-
yon, vade vb argümanlar üzerinden yürütü-
lüyor. Nihai tüketicinin bu kadar az karar
merci oldu¤u ve toplam sektör olarak bu
ölçekte ifl hacmine ra¤men bu kadar pro-
mosyon, rekabet ve reklam›n bol oldu¤u
sektör azd›r diye düflünüyorum. Bu da sek-
törü k›s›r döngüye sokuyor.
‹ç mekan ayd›nlatma ise Türkiye’nin hiç
hak etmedi¤i bir biçimde kaos içerisinde.
fiimdilik özellikle LED çözümlerinde marka
de¤eri tafl›yan firmalar bekleyiflte. Neredey-
se %80 oran›nda henüz evrimini tamamla-
yamam›fl ithalat yapan küçük firmalar›n
ürünleri piyasada hüküm sürüyor. Pazar ak-
törlerinin bize verdi¤i geribildirim Türki-
ye’nin bir LED çöplü¤üne dönmek üzere ol-
du¤u ve bu aflamadan sonra daha kaliteli ve
markal› ürünlerin talepte olaca¤› yönünde.
Biz Simon Türkiye olarak flirketimizi, ürün-
lerimizi ve çözümlerimizi do¤ru noktalara
anlatmaktan vazgeçmeyece¤iz. Mümkün
mertebe agresifli¤imizi bu yönde kullanaca-
¤›z ve daha çok ülkemize yat›r›m getirmeye
çal›flaca¤›z. Bizim elimizden gelen bu, uy-
gulamac›lar›m›z›n ve son kullan›c›lar›m›z›n
daha da bilinçlenmesi her zaman lehimize
olacakt›r.
Kentsel dönüflüm yasas›n›n kanunlaflmas›n -dan sonra birçok ilde efl zamanl› olarak y› -k›mlar yap›lmaya baflland› ve 10 y›l kadarsürmesi beklenen kentsel dönüflüm çal›flmas›resmen start alm›fl oldu. Buradan hareketleKentsel Dönüflüm sektörümüzü nas›l etkile -yecek ve sektörümüze getirileri ne yöndeolacak ö¤renebilir miyiz?
Kentsel dönüflüm daha yaflanabilir bir çevre
için önemli bir at›l›m. Muhakkak ki sektörü-
müzün bina segmentinde yer alan k›sm› po-
zitif anlamda direkt etkilenecektir. Buna ül-
kenin üretime yönelik endüstriyel altyap›s›
da eklenirse o zaman daha sa¤l›kl› bir eko-
nomi geliflimi yaflayaca¤›z. Di¤er türlü bu
dönüflümün finansman› sektörümüzü olum-
suz da etkileyebilir. Öte yandan birçok kal-
burüstü inflaat firmas›n›n bu projede rol al-
mas› bizim gibi firmalara kap› açacakt›r.
Mesela buna yönelik hem kaliteli, hem
montaj› kolay üstelik de hesapl› bir seri olan
S15’in üretimine karar verdik.
Ayr›ca yeni binalarla birlikte öyle umuyo-
rum ki rekabetten kaynakl› çok daha modern
binalar infla edilecek ve bizler gibi katma
de¤erli firmalara pazar do¤acakt›r. Haliyle
bizler aras›nda da rekabet hat safhaya ulafla-
cakt›r. Elbette bu anlamda rekabet müteah-
hidin faydas›na olacakt›r.
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 111
-
-d›nlatma sektörünü, Si -
-
Sektörümüzü yak›ndan bilen birisiolarak bize sektörümüzle ilgili k›sabir de¤erlendirmede bulunur musu -nuz? Dünya ile karfl›laflt›rd›¤›m›zdasektörümüz olmas› gereken yerdemi? E¤er de¤ilse dünya ölçe¤indebir sektör olabilmek için neler yap -
Türkiye’de LED ayd›nlatma pazar› çok
genifl ve yüksek bir potansiyele sahip.
Hem Türkiye’nin hem de dünyan›n
gelece¤inin LED ayd›nlatma teknolojisinde
oldu¤una inan›yoruz. Bu aç›dan da Enerji
Bakanl›¤›’n›n kararnamesi ile sokak ayd›n-
latmas›nda gerçekleflecek LED dönüflümünü
çok olumlu bir ad›m olarak görüyoruz. LED
ayd›nlatma armatürleri ile de¤ifltirilecek 15
milyon sokak armatürü ülkemize yüzde
50’yev aran enerji tasarrufu sa¤layacak.
2013 y›l› firman›z aç›s›ndan nas›l geçti? 2013y›l› ile ilgili okuyucular›m›za k›sa bir de¤er -lendirme de bulunur musunuz? 2014 y›l› içinhedefleriniz ve beklentileriniz neler?
2013 y›l›n›n Vestel LED ayd›nlatma için gü-
zel bir y›l oldu¤unu söyleyebiliriz. Bir önce-
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 114
Tunç Göz: ‘Türkiye’de LED Ayd›nlatma Pazar›
Çok Genifl ve Yüksek Bir
Potansiyele Sahip’
-
y›l›nda mevcut büyümenin--
latma Sat›fl ve Pazarlama
-
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
ki y›la göre 4 kat› büyüdük. 2014 y›l›nda da
Vestel LED ayd›nlatma olarak mevcut bü-
yümemizin üç kat›na ulaflmay› hedefliyoruz.
Bu hedefe ulaflmak için de Manisa’daki AR-
GE ve üretim yat›r›mlar›m›z› tamamlad›k.
Bu y›l sat›fla sundu¤umuz ürünlerden olan
LED sokak ayd›nlatma armatürlerimizin op-
tik, mekanik, elektronik ve güç ünitesi tasa-
r›mlar›n› Ar-Ge merkezimizde, üretimlerini
ise Vestel City’de gerçeklefltirdik. Yerli üre-
tim ve tasar›m LED sokak ayd›nlatma arma-
türlerimizle yeflil ve ak›ll› flehirlerin oluflma-
s›na öncülük etmeyi hedefliyoruz. 2014 y›l›-
n›n LED dönüflümünün en h›zl› gerçeklefle-
ce¤i y›l olaca¤›n› öngörüyoruz.
Her sektörün oldu¤u gibi bizim sektörümü -zün de sorunlar› var. K›saca bize bu sorunlar -dan ve sizin çözüm önerilerinizden bahseder
fiu an LED ayd›nlatma sektörünün en büyük
s›k›nt›s›n›n sektörel standartlar›n
istenilen düzeyde olmamas›ndankaynakl› kontrolsüz LED ayd›n-latma ithalat› oldu¤unu görüyo-ruz. Bu durum, kalitesiz ürünle-
rin pazara girmesine ve tüketi-cinin güvenin sars›lmas›na ne-den oluyor. Biz Vestel olarak,büyüme ve geliflmenin dünya
standartlar›na uygun gerçeklefl-tirilmesi gerekti¤ine inan›yoruz.Amac›m›z, Türkiye LED ayd›n-latma sektöründe kaliteyi oturt-
mak, ürün ve ithalat standartlar›-n›n belirlenerek pazarda kaliteliürünlerin yer almas›n› sa¤lamak.Standartlar›n oluflturulmas›, kon-
trolsüz ithalat›n önüne geçilmesi veLED ayd›nlatma kirlili¤inin engel-lenmesi için sektöre rehberlik edecekbilimsel çal›flmalar› destekliyoruz.
Kentsel dönüflüm yasas›n›n ka -nunlaflmas›ndan sonra birçok ildeefl zamanl› olarak y›k›mlar yap›l -maya baflland› ve 10 y›l kadarsürmesi beklenen kentsel dönü -flüm çal›flmas› resmen start al -m›fl oldu. Buradan hareketleKentsel Dönüflüm sektörümüzünas›l etkileyecek ve sektörümü -ze getirileri ne yönde olacak ö¤ -renebilir miyiz?
Kentsel dönüflüm projesi ile önü-
müzdeki dönemde birçok inflaat
projesi devreye girecek. Bu proje-
ler, ülkemizin LED ayd›nlatma
dönüflümü için büyük bir potansi-
yeli ortaya ç›karacak. Kentsel dö-
nüflüm ile konutlarda LED ayd›nlatma
kullan›m›n›n Türkiye’de iyice yayg›n-
laflaca¤›n› öngörüyoruz.
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 115
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
Sektörümüzü yak›ndan bilen birisiolarak bize sektörümüzle ilgili k›sabir de¤erlendirmede bulunur musu -nuz? Dünya ile karfl›laflt›rd›¤›m›zdasektörümüz olmas› gereken yerdemi? E¤er de¤ilse dünya ölçe¤indebir sektör olabilmek için neler yap -mal›y›z?
Günümüzde her sektör için en önem-
li bafll›k, enerji. Enerji, çözülmesi
kolay gibi gözüken, ancak bir o ka-
dar da karmafl›k dinamikleri beraberinde ta-
fl›yan bir denklem olarak karfl›m›za ç›k›yor.
Elektrik ve ayd›nlatma konusunu da içine
alarak ifade etti¤imizde, dünyada enerji tü-
ketimi gelecek 40 y›l içerisinde iki kat›na ç›-
kacak. 2025 y›l›nda dünya nüfusuna 1 mil-
yar kifli daha eklenecek. Toplumlar›n her
geçen gün artan daha iyiye ulaflma arzusu,
onlar› bugün temsil ettiklerinden çok daha
büyük bir ekonomiyi temsil etmeye götüre-
cek. Dolay›s›yla daha fazla talep edecekler,
daha fazla üretecekler ve daha fazla tükete-
cekler. Bu durumda her geçen gün daha faz-
la enerjiye ihtiyaç duyaca¤›z.
Ancak daha fazla enerji üretmek ve tüket-
mek demek, hem enerji kaynaklar›n› daha
fazla kullanmak hem de daha fazla karbon
emisyonu salmak anlam›na geliyor. Oysaki
aktif verimlilik zihniyetiyle hareket etme-
miz, enerji tüketimi ve ilgili süreçlerden her
türlü israf› kald›rmam›z gereken bir döne-
min içindeyiz.
Dolay›s›yla bütün bu bilgiler ›fl›¤›nda haya-
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 118
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
t›n devaml›l›¤› için tek bir gerçek var; ener-
jiyi daha verimli kullanmak ve ifllerimizi bu-
gün harcad›¤›m›zdan daha az enerji kullana-
rak yapmaya bafllamak. Dolay›s›yla geliflen
enerji verimlili¤i bilincinin de katk›lar›yla
bu trendin daha da güçlenerek yayg›nlaflaca-
¤› kan›s›nday›z. Schneider Electric olarak,
dünya için sürdürülebilir bir gelecek sa¤la-
maya hizmet etmek ve enerji konusundaki
bilinci gelifltirmek ad›na, dünyada ve Türki-
ye’de elektrik ve ayd›nlatma alanlar›nda et-
kin çözümler sunmaya devam ediyoruz.
Dünyayla karfl›laflt›r›ld›¤›nda sektörde ve-
rimlilik konusunda sorunlar›m›z oldu¤u gö-
ze çarp›yor. Türkiye’nin büyüyen bir ekono-
misi, haliyle daha çok enerji, dolay›s›yla da-
ha yo¤un elektrik kullan›m›n› gerektiriyor.
Verimlilik sorunu burada devreye giriyor ve
sektörün dünya çap›nda bir sektör olmas›,
öngörülen verimlilik art›fl›n›n destek verece-
¤i bir sürdürülebilirlik anlay›fl›n› gerektiri-
yor. Sadece ülkemizde enerji tüketimini
yüzde 20 azaltman›n parasal karfl›l›¤›n›n 60
milyar dolar oldu¤unu ve bu potansiyelin
hayata geçirilmesinin, 2020 y›l› itibar›yla
390 milyon ton petrol tasarrufuna eflde¤er
bulundu¤unu dikkate alacak olursak konu-
nun önemi çok daha iyi anlafl›l›r.
Her sektörün oldu¤u gibi bizim sektörümü -zün de sorunlar› var. K›saca bize bu sorunlar -dan ve sizin çözüm önerilerinizden bahseder
Bugün bir yandan enerji ihtiyac›n›n sürekli
olarak artt›¤› ve buna karfl›l›k kaynaklar›n
gitgide azald›¤› bir dünyay› konufluyoruz.
Di¤er yandan küresel iklim de¤ifliklikleri-
nin önüne bir set çekmek durumunday›z.
Ve bunlar›n önüne geçmek için tek gerçek-
lili¤imiz verimlilik.
Schneider Electric olarak biz, Elektrik ve
Ayd›nlatma Sektörü’nde dünya ve ülke ça-
p›nda enerji verimlili¤i çözümlerine olduk-
ça önem veriyoruz. Enerji yönetiminin glo-
bal uzman› olarak, dünyada toplam enerji
tüketiminin %72’sini yapan pazarlar›n ta-
mam›na enerji verimlili¤i çözümleriyle
hizmet veriyor ve hizmet verdi¤imiz tüm
sektörlere enerji yönetimi konusunda ön-
derlik yap›yoruz.
Dünyan›n gelece¤ini koruyacak olan sürdü-
rülebilirlik anlay›fl›n›n gerek çeflitli sektör-
lerde, gerekse toplum yaflant›s›nda yerlefl-
mesi için çal›flmalar yürütüyor, bu paradig-
ma de¤iflikli¤inin gerçeklefltirilmesinde ifl
dünyas› çok önemli sorumluluklar düfltü¤ü-
nü biliyoruz. Çünkü ifl dünyas› ulusal ve
uluslararas› örgütlü çal›flmalar›yla yenilikle-
re her zaman aç›k ve ça¤›n geliflmelerine da-
ha h›zl› uyum sa¤lama yetene¤ine sahip.
Bizleri sürdürülebilir bir dünyaya tafl›yacak
bu yol haritas›nda sadece sosyal inovasyon
de¤il ayn› zamanda teknolojik çözümler kri-
tik önem tafl›yor. 2050 y›l›nda dünya üzerin-
de yaflayaca¤› öngörülen 9 milyar insan›n
sa¤l›kl› g›da, temiz su, geliflmifl sa¤l›k hiz-
metleri ve e¤itime, s›f›r at›k flehirlerde erifle-
bildi¤i bir dünya vizyonundan bahsediyoruz.
Dünyada oldu¤u gibi Türkiye’de de gittikçe
öne ç›kan sürdürülebilir kalk›nma uzun y›l-
lard›r kaynaklar›n› verimli kullanamayan ül-
kemiz aç›s›ndan önemli f›rsatlar sunmakta.
Enerjinin verimli kullan›m›, enerjisinin bü-
yük bir k›sm›n› d›flar›dan sa¤layan ve büyü-
yen ekonomiler aras›nda yer alan Türkiye
için son derece önemli. Bu sayede hem bi-
reyler hem de ülkemiz ekonomisi için
önemli kazan›mlar elde edebiliriz. Ayn› za-
manda gelecek nesiller için daha yaflanabilir
bir çevre b›rakabiliriz.
Kentsel dönüflüm yasas›n›n kanunlaflmas›n -dan sonra birçok ilde efl zamanl› olarak y› -k›mlar yap›lmaya baflland› ve 10 y›l kadarsürmesi beklenen kentsel dönüflüm çal›flma -s› resmen start alm›fl oldu. Buradan hareketleKentsel Dönüflüm sektörümüzü nas›l etkile -yecek ve sektörümüze getirileri ne yöndeolacak ö¤renebilir miyiz?
Kentsel Dönüflüm söz konusu oldu¤unda
kurumlar›n ne kadar ve nerelerde enerji tü-
kettiklerini anlamalar›n›; pasif geliflim
alanlar›n› tan›mlamalar›n›; ard›ndan oto-
masyon, düzenleme ve izleme yoluyla tesi-
satlar›n› gelifltirerek optimum düzeye getir-
melerini sa¤layan aktif enerji verimlili¤i
üzerine odaklan›yoruz. Yap›lan uygulama-
lar›n sa¤lad›¤› tasarruflar›n de¤iflimler ya-
ratt›¤› ve iyi bir sistem tasar›m›n›n büyük
bir fark sa¤lad›¤› ortada.
Schneider Electric olarak, kentsel dönüflü-
mün, sektöre verimli projeler üretme ve yap›-
land›rma anlam›nda yeni deneyimler kazand›-
raca¤›na inan›yoruz. fiirket olarak enerji ve
altyap›, endüstri, konut ve bina pazarlar›nda
uygulad›¤›m›z teknolojik ve yenilikçi enerji
verimlili¤i yöntemleriyle %30’a varan oran-
larda tasarruf elde edebiliyoruz. Bu, özellikle
enerjisinin büyük bir k›sm›n› d›flar›dan sa¤la-
yan Türkiye gibi bir ülke için ciddi bir oran.
Kentsel dönüflüm projelerinde konut içi ve
konut d›fl› elektrik aksamlar›n projelendiril-
mesinde etkinli¤imizi sürdürece¤iz.
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 119
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
K›saca firman›z› tan›yabilir miyiz?
Firmam›z 1999 y›l›nda kuruldu. ‹lk
y›llar›m›z elektronik aletlerin sat›fl›
ve tamiri ile geçti. 2010 Y›l›nda elek-
tronik malzeme ve LED ithalat›na girifltik.
Daha sonra LED grafik panellerin gelece¤i-
ni keflfedip buraya yöneldik. Ciddi anlamda
LED grafik panel ve ilgili tüm ürünleri sto-
¤unda bulunduran bir firma oldu¤umuzu ve
flu anda da bu sektörün de bafl›n› çekti¤imi-
zi söyleyebilirim. Tabii vizyonumuz sadece
ithal edip satmak de¤il. Beraberinde AR-GE
çal›flmalar› da yürüterek katma de¤er sa¤l›-yoruz. Çok k›sa bir zaman içinde animasyon
kartlar› ve tafl›t güzergâh sistemleri için ken-
di donan›m ve yaz›l›mlar›m›z› da tasarlad›k.
Devam›nda yine önemli eksikliklerden biri-
si olan grafik panel kasalar›n›n çözümüne
yönelik çal›flmalar›m›z oldu ve sonucunda
bu konuda ihtiyaç duyulan tüm ürünlerin sa-
t›fl›n›n yan› s›ra haz›r ya da istenilen ölçüler-
de iç ya da d›fl mekân kasalar›n da üretimine
bafllad›k. 2012- 2013 y›llar›nda da Asya’n›n
konular›nda en güçlü iki firmas› ile distribü-
törlük anlaflmas› yapt›k ve çal›flmalar›m›za
büyük bir h›zla devam ediyoruz. Rekabetçi
piyasalarda öncü olman›n getirdi¤i avantaj-
lar›n da zorluklar›n fark›nday›z. fiimdiden
LED panel deyince profesyonellerin akl›na
LED DEPOSU’NUN geldi¤ini biliyoruz.
Firman›z›n ürün yelpazesinde ne tür ürünlervar ö¤renebilir miyiz?LED grafik paneller, LED çeflitleri, kontrol
kartlar›, güç kaynaklar›, kasa profili ve akse-
suarlar›, elektronik komponentler. fiimdi de
LED ampul yapmak için gerekli ürünler.
Sürücüsü, LED’leri, kasas›... K›saca ampul
üretimi için gerekli tüm malzemeler.
Firman›z›n ürün yelpazesinde a¤›rl›kl› olarakLED’ler oldu¤unu söylediniz. Buradan hare -ketle bize gelecek yüzy›l›n ayd›nlatma tekno -lojisi olarak ta lanse edilen LED’lerle ilgilineler söylemek istersiniz?
LED’lerin ülkemiz piyasas›nda görülmeye
bafllanmas›, 1970’li y›llara kadar dayan›r.
‹lk zamanlar sadece k›rm›z› rengi varken da-
ha sonra yeflil ve ard›ndan amber rengi ç›k-
t›. ‹lk zamanlarda LED’ler sadece gösterge-
lerde kullan›l›rken 2000’li y›llara geldi¤i-
mizde ucuzlamas›yla birlikte reklamc›l›kta
da kullan›lmaya baflland›. Son birkaç y›ld›r
da ayd›nlatmada kullan›lmas› ekonomik ha-
le gelmeye bafllad›. Yak›n zamana kadar
LED ile ayd›nlatma, toplam sahip olma ma-
liyeti göz önüne al›nd›¤›nda ekonomik de-
¤ildi. Yanl›fl hesap yap›p ekonomik oldu¤u-
nu iddia ederek satmaya bafllayanlar vard›
ama biz LED ayd›nlatman›n gerçekten eko-
nomik oldu¤unu görene dek bu ifle girme-
dik. Art›k ekonomik oldu¤unu biliyoruz.
Son günlerin önem kazanan ürünlerinden bi -ri olan LED panellerden ve bu ürünlerin özel -liklerinden bahseder misiniz?
Öncelikle söylemek isterim ki, biz tabela
üretmiyoruz. Tabela üretmek için gerekli
tüm malzemeyi en küçük parças›na kadar
stoklar›m›zda bulundurup üreticilere teknik
altyap›m›z ile birlikte sunuyoruz. LED pa-
neller bir ya da birden çok adedinin birleflti-
rilerek elektronik tabelalar yap›lmas›na im-
kân sa¤layan birimlerdir. Her bir panel ile
birlikte ücretsiz olarak verdi¤imiz enerji ve
veri kablolar› ile kolayca ba¤lant›lar› yap›la-
bilir, yine ücretsiz olarak d›fl ortam paneller
için birlikte verdi¤imiz contalarla mekanik
montaj› yap›larak sudan etkilenmeyen yap›-
lar oluflturulabilir.
Paneller k›rm›z›, yeflil, amber (sar›), mavi,
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 122
1999 y›l›nda elektronik
konusunda sektörünün en
baflaran Levent Elektro -
-tikleri ürünleri ve sektörükonufltuk.
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
beyaz gibi tek bir renkte ya da her bir hücre-
si k›rm›z› + yeflil gibi iki adet LED’den olu-
flan ve yeflil / sar› / k›rm›z› aral›¤›ndaki renk-
leri verebilen iki renkli veya tüm renkleri
verebilen, her hücresinde k›rm›z› / yeflil /
mavi LED içeren paneller olabilir. Ayr›ca
d›fl ortam için günefl alt›nda görülebilen ve
sudan etkilenmeyen “d›fl ortam” ve yak›n-
dan bak›lacak, bina içinde bulunacak, üstü-
ne gün ›fl›¤› düflmeyecek tabelalar yapmak
için “iç ortam” panelleri vard›r. Paneldeki
her hücreye piksel denir ve paneller tarif
edilirken bir pikselin boyu milimetre olarak
söylenir. Örne¤in her pikseli 10x10 mm bo-
yutlar›nda olan bir panel, P10 olarak an›l›r.
Panel cinsine göre belli say›daki panel için
uygun bir güç kayna¤› gereklidir. Örne¤in
bir projede her 6 panel için bir güç kayna¤›
gerekebilir, örne¤in 60 panel kullan›lacaksa
bu durumda 10 adet de güç kayna¤› gereke-
cektir. fiebeke ile ya da motorlu tafl›tlarda
kullanmak üzere farkl› tip ve güçlerde güç
kaynaklar›m›z mevcuttur.
Tabeladan beklentilerinize ve tabela boyut-
lar›na göre uygun bir de kontrol kart› seçme-
lisiniz. Bu konuda biz müflterilerimize des-
tek vermekteyiz. Bu seçimde üst üste kaç s›-
ra panel kullan›laca¤›, panel türü, tabelan›n
kullan›m alan›, iletiflim flekli, sensorlar v.s.
gibi birçok kriter göz önünde bulundurula-
rak seçim yap›lmaktad›r. Bu arada, kontrol
kart› çeflitlili¤i ve miktar aç›s›ndan ülkemiz-
deki en büyük stoka sahip oldu¤umuzu da
söylemek isterim.
AR-GE ve inovasyonu nas›l tan›ml›yorsu -nuz? Firman›z›n bu konudaki çal›flmalar› neyönde ö¤renebilir miyiz?
Bizim görevimiz müflterilerimizin ihtiyaçla-
r›n› karfl›lamak ve yeni kullan›m alanlar›n›
keflfedebilecekleri ürünleri sto¤umuzda bu-
lundurmak. Örne¤in round ve mantar ledler-
le yap›lan eski tip tabelalar›n kontrol kartlar›-
n›, LED panellerle yap›lan tafl›t güzergah sis-
temlerinin kontrol kart›n› ve yaz›l›m›n›, pro-
fil kasa üretimini en bafltan sona kadar tüm
AR-GE ve üretim çal›flmalar›n› tamamen
kendimiz yapt›k. Bunun yan›nda müflterileri-
mizin özel isteklerine yönelik AR-GE ve mü-
hendislik çal›flmalar› da yapmaktay›z.
LED’ler a¤›rl›kl› olarak ayd›nlatma endüstri -sinde nerelerde kullan›lmaktad›r.
Is›nma ile ilgili sorunu olan yerler için ideal
bir kere. Çünkü ak›m kaynaklar›n› (ayd›n-
latmada elektrik beslemesinde gerilim kay-
naklar› de¤il, ak›m kaynaklar› kullan›l›r) ay-
d›nlat›lacak bölge d›fl›nda tutarsan›z, ›s› nefl-
ri di¤er mevcut hiçbir teknolojiyle k›yasla-
namayacak ölçüde az olacakt›r. Dolay›s› ile
örne¤in market buzdolaplar›n›n ayd›nlat›l-
mas›nda LED ampul kullan›lmas›, ayd›nlat-
man›n harcayaca¤› enerjiden tasarruf d›fl›n-
da buzdolab›n›n harcad›¤› elektri¤i de azala-
cakt›r. Müflterilerin yo¤un olarak bulundu-
¤u, bu yüzden ayd›nlat›lmas› gereken ‹fl yer-
lerinde ayd›nlatma arac› olarak LED ampul
kullan›lmas›, ayd›nlatma giderleri d›fl›nda
klima harcamas›n› da azaltacakt›r. Çünkü
LED ampuller alternatiflerine göre daha az
›s› neflrediyor.
Sonra ampulün de¤ifltirilmesinin sorun ol-
du¤u yerler vard›r. Ampulün de¤ifltirilmesi
de bir maliyettir. Normal ampullerin ömrü
bellidir. Bu yüzden s›k de¤ifltirilmesi gere-
kir. Ama LED ampullerin ömrü, usulüne uy-
gun kullan›ld›¤›nda neredeyse sonsuzdur.
‹yi bir LED ayd›nlatma gereci nas›l olmal›d›r.
En önemlisi ›s›nmamal›d›r. Çünkü LED de-
di¤imiz yar› iletken malzeme için yüksek s›-
cakl›k ölüm demektir. Yüksek s›cakl›kta ça-
l›flan bir LED ayd›nlatma gerecinin zaman
içinde h›zla verimi düflecek, belki de tama-
men ifl görmez hale gelecektir. Bu yüzden
LED yongalar›n›n ›s›nmamas› için gerekli
önlemler al›nmal›d›r.
Kullan›m aç›s›ndan bak›ld›¤›nda, örne¤in
mekân ayd›nlatmas›nda yüksek s›cakl›kl›
yani düflük dalga boylu ürünler tercih edilir-
ken örne¤in kuyumcu vitrini ayd›nlat›lma-
s›nda s›cakl›k etkisini verebilmek için düflük
s›cakl›kl› yani yüksek dalga boylu ürünler
kullan›lmal›d›r.
LED lamba kullanman›n avantajlar› nelerdir?
LED lambalar›n iki önemli özelli¤i vard›r:
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 123
R Ö P O R T A J / I N T E R V I E W
Birisi sonsuz denebilecek uzunluktaki
ömürleri, ikincisi flu andaki kullan›labilir
teknolojideki “en az elektrik harcamas› ile
en yüksek ›fl›¤› sa¤layan” elemanlar oluflu.
Birkaç sene evvel bunu söylemek pek müm-
kün de¤ildi, ancak flimdi LED ampul fiyat-
lar›n›n geldi¤i seviye göz önüne al›nd›¤›nda
evlerde dahi tüm mekânlarda LED lambala-
r› tercih etmemek için hiçbir gerekçe kalma-
d›. Az elektrik harcamak demek, do¤aya da-
ha az zarar vermek demektir. Dolay›s› ile
LED ampul kullanarak hem kaliteli ›fl›¤a ka-
vufluruz, hem s›k s›k ampul de¤ifltirme kül-
fetinden kurtuluruz, hem cebimizden daha
az para ç›kar hem de do¤aya daha sayg›l›
davranm›fl oluruz. LED ampul kullanma-
mak günümüzde ak›l kâr› de¤il!
LED’lerin ortalama çal›flma ömürleri ile ilgi -li neler söylemek ister siniz? Teorik olarak LED’lerin ömrü sonsuz. An-
cak pratikte durum ne yaz›k ki böyle olmu-
yor. Ampul verdi¤iniz birine “Bu ampulün
çal›flt›¤› ortam›n s›cakl›¤›n› s›f›r derecenin
üstüne ç›kartmay›n” deme flans›n›z yok.
LED’in ömrü ›s›nmas›na ba¤l›. Is›nmazsa
size çok uzun süreler hizmet edebilir. Ama
montaj ve yerlefltirmeye dikkat edilmez ve
oluflan ›s›y› da¤›tacak tedbirler al›nmazsa,
hat›r› say›l›r para ödeyerek ald›¤›n›z
LED’leri k›sa sürede çöpe atmak durumun-
da kal›rs›n›z. Uç örnek vermek gerekirse,
so¤utma uygulanmam›fl 5 watt’l›k bir LED’i
çal›flt›r›rsan›z, saniyeler içinde bozulacakt›r.
Ama örne¤in buzdolab› içindeki bir LED
çok uzun ömürlü olacakt›r.
LED’in y›ld›z›n›n parlamas›yla birlikteLED’li ayd›nlatma ifline giren firma say›s› birhayli artt›. Birincisi ayd›nlatma sektörü bukadar çok firmay› doyurabilecek bir sektörmü? ‹kincisi LED’li ayd›nlatma konusundahizmet alacak müflteriler firma seçerlerkennelere dikkat etmelidir.
Çok do¤ru. LED’in y›ld›z›n›n parlamas›
enerjiyi daha verimli olarak kullanmas› se-
bebiyle ön plana ç›k›yor. 2010 y›l›nda dün-
yadaki pazar büyüklü¤ü 69 milyar Euro olan
ayd›nlatma sektörünün 2020 y›l›nda 108
milyar Euro’luk bir pazar hacmine ulaflaca-
¤› öngörülüyor. Bu durumda yolun bafl›nda
oldu¤umuzu söylemek daha do¤ru olur. fiu
anda as›l önemli olan bu kadar çok firman›n
var olmas› de¤il, bilinçsizce ürün sunmalar›-
d›r. Bilgiye ulaflman›n çok kolay oldu¤u gü-
nümüzde hizmet alacaklara -sektörün d›fl›n-
da olanlar da dâhil olmak üzere önerimiz,
konuyu araflt›rmalar›, beklenti ve ihtiyaçlar›
do¤rultusunda karar vermelerine alternatif
çözümler ile yard›mc› olabilen, konuya hâ-
kim oldu¤una inand›klar› firmalar ile hare-
ket etmeleri olacakt›r. H›zla ilerleyecek bir
sektör oldu¤undan dolay› kat› rekabet ko-
flullar›nda ürünleri öncelikle fiyatlar›na göre
de¤il fiyat / ürün / performans çizgisine dik-
kat ederek yorumlamalar›n›n daha iyi so-
nuçlar verece¤ini söyleyebiliriz.
Sat›fl›n› yapt›¤›n›z ürünlerle ilgili sorun ya -fland›¤›nda teknik destek veriyor musunuz?Ya da ürünü yenisi ile de¤ifltiriyor musunuz?Sat›fl›n› gerçeklefltirdi¤imiz ürünlerin tama-
m› bizim belirledi¤imiz standartlarda üretil-
mekte olup iki aflamal› testten geçmektedir.
Birinci aflamas› üretim sonras› testleri olup
Türkiye’deki depolar›m›za girmeden önce
yap›lan testtir. Bu test, e¤er üretim ile ilgili
bir sorun varsa tespitinin hemen yap›lmas›n›
amaçlar. ‹kinci test ise, Türkiye’de sat›fl›
gerçekleflmeden önce yap›lan uygulama tes-
tidir. Örne¤in LED paneller, tüm LED’leri-
nin homojen ›fl›k vermesinden plastik kasa-
s›na kadar birçok aç›dan kontrol edilir. Do-
lay›s›yla ar›zal› ürün ç›kma ihtimali çok ama
çok düflüktür. Daha önce de bahsetti¤imiz
gibi uygun uygulama flekli ile çok uzun
ömürlü olacaklard›r. Tabi ki müflterilerimi-
zin olabilecek sorunlar›na destek veriyoruz.
Aksi bir davran›flla ticaret yapmak da söz
konusu olamaz zaten.
LED ayd›nlatma konusunda bilinçlendirmeçal›flmalar›n›z var m›? Varsa bu çal›flmalar› -n›zdan bahseder misiniz? Bu konuda üniver -sitelerle ifl birli¤i yap›yor musunuz? Ö¤rene -bilir miyiz?LED ayd›nlatma, Türkiye’de daha çok yeni.
Bu yüzden evet. Bilinçlendirme ve kullan›-
m›n›n h›zla artmas› ad›na baz› projelerimiz
var ilerleyen dönemlerde inflallah bunu hep
birlikte görece¤iz.
RÖ P O R T A J /SÖ Y L E fi ‹ /AN L A T I /FE A T U R E /CO N V E R S A T I O N /Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 124
H A B E R / N E W S
ELB‹ Elektrik çeflitli etkinlik ve orga-
nizasyonlarda partnerleri ile biraraya
gelmeye devam ediyor. ELB‹ Elek-
trik bu kapsamda her biri birbirinden özel
farkl› ülkelere seyahatler gerçeklefltiriyor.
Y›l boyunca yaratt›¤› f›rsatlarla partnerleri ile
biraraya gelen ELB‹, 2013 y›l›n›n son gezisi-
ni Pattaya olarak belirledi. Geçti¤imiz y›l da
gerçeklefltirilen ve ELB‹’nin partnerleri tara-
f›ndan be¤eni ile karfl›lanan Pattaya turu bu
y›l 7-13 Kas›m tarihlerinde gerçeklefltirildi.
2013 y›l›n›n kampanya sat›fllar›nda baflar›l›
olan 45 partnerin kat›ld›¤› turda partnerler,
Timsah Çiftli¤i Turu, Mercan adas› turu ile
heyecanl› anlar yaflarken Kraliyet Mücevher
Fabrikas›’n› da görme flans› yakalad›lar.
ELB‹ hakk›nda
ELB‹ Elektrik Uluslararas›, Elbistan H›rda-
vat ad› alt›nda 1987 y›l›nda kuruldu. Ulusla-
raras› piyasalardan gelen talep nedeniyle
ürün yelpazesini geniflleterek 1993 y›l›ndan
itibaren elektrik tesisat malzemeleri üretimi-
ne bafllad›. Üretim kapasitesini, sat›fl›n› veihracat›n› art›raran Elbistan H›rdavat, ismini
ELB‹ Elektrik ‹thalat ve ‹hracat San. ve Tic.
Ltd. fiti. olarak de¤ifltirdi. 2002 y›l›nda Ar-
navutköy’deki modern üretim tesislerine ta-
fl›nan ELB‹ Elektrik Uluslararas›, 2005 y›l›n-
da ünvan›n› ELB‹ Elektrik ‹thalat ve ‹hracat
San. ve Tic. A.fi. olarak de¤ifltirdi. 2006 y›-
l›nda ELB‹ Elektrik Uluslararas› San.ve Tic.
A.fi.’nin kurulmas›n›n ard›ndan 2007 y›l›nda
Finlandiyal› Ahlström Capital ile bir ortakl›-
¤a giderek ortak teflebbüs flirketini halini
alan ELB‹, 2013 - Ahlström Capital’in tümhisseleri almas›yla %100 Ahlström Capital
ifltiraki durumuna geldi. 2013 Eylül ay›nda
ABB'nin flirketi sat›n almas›yla bir ABB
Grup flirketi durumuna geldi.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 126
--
tarihleri aras›nda gerçek -lefltirilen seyahate EL -
H A B E R / N E W S
Elektrik anahtar› ve priz sektörü-
nün lider kuruluflu V‹KO, çal›-
flanlar›na yönelik gerçeklefltir-
di¤i örnek projelerine bir yenisini da-
ha ekleyerek bu alanda da öncü oldu-
¤unu bir kez daha gösterdi. F i t n e s s
merkezinden havuza, tenis kortundan
futbol ve voleybol sahas›na kadar bir-
çok hizmeti V‹KO tesisleri içerisinde,
çal›flanlar›n›n ifl yaflam›na dahil ederekfark yaratan kurulufl, yine çal›flanlar›
için hayata geçirdi¤i “Kurumsal Sa¤-
l›k Projesi”nin lansman›n› ünlü Sunu-
cu ve Wellness E¤itmeni Ece Vaha-
po¤lu ile birlikte gerçeklefltirdi.
“Amaç; sa¤l›kl› yaflam kültürünü benim -semifl çal›flanlar…”Çal›flan odakl›l›¤› kurumsal bir de¤er olarak
ele alan ve çal›flan motivasyonu kapsam›nda
birçok örnek çal›flma gerçeklefltiren V‹KO,
bu alanda önemli bir projeye daha imza att›.
V‹KO; mutlu, motivasyonu yüksek, sa¤l›kl›
yaflam kültürünü benimsemifl çal›flanlara sa-
hip bir kurulufl olmak misyonu ile hayata ge-
çirdi¤i “Kurumsal Sa¤l›k Projesi”ni genifl
kat›l›ml› bir lansman ile çal›flanlar›na tan›tt›.
V‹KO ‹K Direktörü Gülay SELK‹’nin proje
tan›t›m sunumu ile bafllayan program, tüm
çal›flanlardan büyük ilgi toplad›. Sa¤l›kl› ve
dengeli beslenmeden sigaray› b›rakma semi-
nerlerine, hijyen e¤itimlerinden ofis egzersiz-
lerine kadar bir çok çal›flman›n gerçekleflece-¤i projenin lansman›nda be¤enilen Sunucu ve
Wellness E¤itmeni Ece Vahapo¤lu’nun yan›
s›ra, projenin önemli partnerlerinden Medical
Park Hastanesi Diyet Uzman› Arzu Gökmen
de bir sunum gerçeklefltirdi.
“Kendimiz ve sevdiklerimiz için hayat› -m›za yepyeni al›flkanl›klar kataca¤›z…”
V‹KO ‹K Direktörü Gülay Selki “Sa¤l›k-
l› olmak, insan mutlulu¤unun öncelik tafl›-
yan bir göstergesi. Günlük enerjimizi ar-
t›rmak, daha sa¤l›kl› ve dengeli beslen-
mek, spor yapmak ancak bir yaflam tarz›
haline gelirse sürdürülebilir mutlulu¤a
dönüflebilir. Bu bak›fl aç›s›yla ve ‘Sa¤-
l›kl› Yaflam Elimizde’ slogan› ile yola
ç›kt›k. Amac›m›z, çal›flanlar›m›z› do¤ru
ve dengeli beslenme, egzersiz ve daha bir-çok sa¤l›kl› yaflam tarz› kazand›racak
program ile desteklemek; sa¤l›kl›, mutlu
ve stresten ar›nm›fl bir ruh haline sahip ol-
malar›n› sa¤lamakt›r. Yo¤un ifl temposu
içerisinde zaman zaman ihmal edebildi¤imiz
sa¤l›k ve mutlulu¤umuzu ele alarak kendi-
miz ve sevdiklerimiz için hayat›m›za yepye-
ni al›flkanl›klar kataca¤›z.
Çal›flanlar›m›za verdi¤imiz de¤eri, onlar
için oluflturdu¤umuz ‘Kurumsal Sa¤l›k Pro-
jemiz’ ile sa¤l›k ve mutlulu¤a dönüfltürmek
için çal›flaca¤›z. Çal›flan odakl›l›¤› temel
de¤erleri aras›nda tan›mlayan bir kurulufl
olarak, çal›flanlar›m›z›n sa¤l›¤›na yat›r›m
yapaca¤›m›z bu önemli projeyi hayata ge-
çirmifl olman›n mutlulu¤unu hep birlikte
yafl›yoruz. Bugün çal›flanlar›m›za sundu¤u-
muz ve kuruluflumuzun beslenme ve sa¤l›k
profilini ortaya koyacak anket sonuçlar›na
göre önceliklendirece¤imiz projeler ile
2014 y›l›na ‘Sa¤l›kl› Yaflam Elimizde’ di-
yerek girece¤iz.” dedi.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 128
H A B E R / N E W S
Sanayi ve Teknoloji Bakanl›¤› taraf›n-
dan da onaylanan “Makel Ar-Geile ilgili konuflan Makel
Genel Müdürü Hakan Öztürk, “Tüketicibeklentilerinin son derece h›zl› geliflti¤i ve
farkl›laflt›¤› günümüzde art›k ürünlerin sa-
dece mekanik fonksiyonelli¤i de¤il, gör-
selli¤i, teknolojik özellikleri de büyük
önem kazanmaktad›r. Bu nedenle gelece¤e
daha emin ad›mlarla ilerlemek, yeni ve
ak›lc› teknolojiler gelifltirebilmek, bunlar›
görsellikle desteklemek ve bunlar› sat›labi-
lir ürünlere çevirerek müflteriye be¤endir-
mek çok önem tafl›maktad›r. ‹flte bu nokta-
da Araflt›rma-gelifltirme faaliyetlerinin çok
daha fazla önem kazand›¤› günümüzde, bu
çal›flmalar› yapaca¤›m›z bir merkezimizin
olmas› bizlere yar›nlara daha umutla bak-
mam›za neden olacakt›r.” dedi.
Elektrik ve elektronik sektörüne hizmet ve-
ren Makel markas›n›n katma de¤eri yüksek
trend tasar›mlar tafl›yan ve teknolojik ürün-
lere do¤ru e¤ilimin zaman içinde meyveleri-
ni verece¤ine inand›¤›n› belirten Öztürk,
“Bilgi birikimini artt›rmak Makel’in ana he-
defidir. Daha mükemmeli daha k›sa sürede
piyasaya sunabilmek için Makel, cirosunun
% 5’ini Ar-Ge Merkezine ay›rm›flt›r.” Dedi.
Yeni inovatif tasar›ml› ürünleri ile 2012 y›-l›na damgas›n› vurdu¤unu belirten Makel
Genel Müdürü Hakan Öztürk, “2013 y›l›n-
da hayata geçirdi¤i Ar-Ge Merkezi ile tasa-
r›mlar›n› h›zla geniflletmeye ve gelifltirmeye,
tüm yeni nesil Makel ürünlerini Makel kul-
lan›c›lar› ile buluflturmaya devam edece¤iz.
10 y›l içerisinde ev ve iflyeri tipi elektrik
ba¤lant› sistem ve elemanlar› konusunda
Asya-Avrupa-Afrika pazar›nda ciro baz›nda
ilk 10 firma aras›na girmek vizyonu do¤rul-
tusunda çal›flan Makel, çal›flmalar›na h›z
kesmeden teknolojinin her damlas›ndan fay-
dalanarak devam etmektedir.Toplam 1.750
m2 alana sahip olan Makel Ar-Ge Merkezi
toplamda 2 milyon dolar yat›r›ml› Yüksek
Gerilim ve Ak›m Laboratuar› ile Sayaç
Test ve Gelifltirme Laboratuar›na sahiptir.
Yüksek gerilim ve Ak›m Laboratuar› ile
sektördeki en geliflmifl yat›r›ma sahip olan
Makel, ürünlerinin kalite testlerini kendi
bünyesinde yapmaktad›r.” Dedi.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 130
Ar-Ge çal›flmalar›n› MakelA.fi Ar-Ge Merkezi alt›nda
-
-
de¤eri yüksek, rekabetçi,
---
--
Faaliyetlerine 1977 y›l›n-
da bafllayan ve sektörün-de birçok ilke imza atma
baflar›s› gösteren Makel fiirket-
ler Grubu, yüzde yüz Türk ser-
mayeli bir flirkettir. S e k t ö r ü n d e
pazar›n önde gelen firmalar›n-
dan birisi olan Makel, uzun y›l-
lard›r Türkiye elektrik malze-
meleri sektörü ihracat lideri
olarak dünyan›n 40 aflk›n ülke-
sine, en son teknoloji kullan›la-
rak üretti¤i ürünleri ihraç et-
mektedir.
Hedeflerini ve sektördeki bü-
yümesini sürekli yükselten
Makel fiirketler Grubu art›k
hayallerde bile s›n›r tan›mayan
bir kampanya ile yeni y›la bafl-
lang›ç yapt›.
“Makel’den ‹ste Gerçek Ol-
sun” slogan› ile yepyeni bir
kampanya dönemine imzas›n›atan Makel, s›n›rlama olmak-
s›z›n hediye seçilmesine ola-
nak tan›yan yepyeni bir uygu-
lamay› hayata geçirdi. Hedef-
lerini her geçen gün yükselten
Makel bayileri art›k hayalleri-
ni s›n›rlamay›p hediyelerini
seçerken seçim özgürlüklerini
doyas›ya kullanabilecek. ‹ster
son model bir spor araba, ister
mücevher, ister harika bir se-
yahat, ister uzay yolculu¤u ya
da lüks bir yat.
Kampanyalar›n olmazsa ol-
maz› konumunda yer alan se-
yahatlerin de sunuldu¤u ça-
l›flmada kutsal topraklara ya-
p›lacak Umre gezisi, eflli Sin-
gapur ve Bali gezisi, Uzakdo-
¤u’nun incisi Pattya seyahati,
Ukrayna - Kiev ve Yalta ge-
zileri de yer alacak. Kampanya y›l boyunca devam
edecek.
H A B E R / N E W S
MAKEL’den
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 132
Makel bayileri art›k hayallerini s›n›rlamay›p hediyelerini seçerken seçimözgürlüklerini doyas›ya kullanabilecek. ‹ster son model bir spor araba, istermücevher, ister harika bir seyahat, ister uzay yolculu¤u ya da lüks bir yat.
H A B E R / N E W S
Estetik, modern ve özgün dizaynlar›
ile k›sa sürede anahtar-priz sektö-
ründe önemli bir pay sahibi olmay›
baflaran NILSON, K›rgisiztan'da 2013 y›l›-
n›n en iyi markas› seçildi. K›rgisiztan paza-
r›na girdi¤i ilk y›l›nda alm›fl oldu¤u bu ba-
flar› NILSON için ayr› bir gurur kayna¤› ol-
Orta Asya pazar›nda Rusya, Ukrayna,
Kazakistan ve Özbekistan'da sektöre yön
veren bir marka olan NILSON, 2014 y›l›
için planlad›¤› Dokunmatik Anahtar, Yeni-
lenmifl Sigorta Kutusu, Kolay Ba¤lant› Me-
kanizma ve Yeni Ekonomik Anahtar Serisi
ile K›rgisiztan'da göstermifl oldu¤u bu bafla-
r›y› 2014 y›l›nda da sürdürmeye devam et-
meyi planl›yor. Pazarlama faaliyetlerinin
yan›nda ürün çeflitlili¤ini artt›rmaya da de-
vam eden NILSON, 2014 y›l› için Rusya ve
Ukrayna baflta olmak üzere Orta Asya'da
marka talebinin artmas› için çal›flmalar›na
devam edecektir.
Bugün 39 ülkeye ihracat yapan NILSON, fl›k,
özgün ve fonksiyonel dizaynlar› ile kaliteli
ürün ve hizmet anlay›fl›n› ön planda tutup
müflteri memnuniyetini sa¤lamaya devam
e d e c e k t i r .
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 134
2007 y›l›ndaNILSON markas›
-tar-priz üretimine
-
lüks anahtar-priz-----
H A B E R / N E W S
Konut, ofis ve interkom sis-
temlerinde yenilikçi, elek-
trik altyap› ve tesisat›nda
dünya lideri Legrand Grup bünye-
sinde yer alan ve esteti¤i ile göz
dolduran ‹talyan BTicino, lisans
ö¤rencilerinin kat›l›m gösterece¤i
tasar›m yar›flmas› ile hem yar›flt›racak
hem de kazand›racak.
Mimarl›k, tasar›m ve güzel sanatlar
bölümlerinde okuyan lisans ö¤rencile-
rinin kat›laca¤›, "2099 Yaflam Alanla-
r›nda Enerji Kullan›m› ve Yönetimi"
adl› tasar›m yar›flmas› ile BTicino, ge-
lece¤in mimarlar› ve endüstriyel tasa-
r›mc›lar›ndan hayal güçleri ile s›n›r tan›ma-
malar›n› istiyor.
Ö¤rencilerin yarat›c›l›k ve yeteneklerini ser-
gileyece¤i tasar›m yar›flmas›, 6 Ocak 2014
tarihinde BTicino ve Legrand sosyal medya
hesaplar›ndan yap›lacak duyurular ile bafll›-
yor. Ö¤renciler BTicino Facebook hesab›n-
dan ilgili formu doldurarak yar›flmaya kat›-
l›m gösterebilecekler. Ayn› zamanda birey-
sel veya grup olarak kat›labilecekleri yar›fl-
man›n projeleri, en geç 28 fiubat 2014 tarihi-
ne kadar hem dijital olarak Bticino Türkiye
Facebook sayfas›na yüklenecek hem de mat-
bu olarak Legrand fiiflhane Ofisin aç›k adre-
sine posta/kargo yoluyla teslim edilecek. 3-
7 Mart 2014 haftas› kat›l›mc›lar›n projeleri,
de¤erli mimarlar, üniversite ö¤retim üyeleri
ve BTicino yöneticilerinden oluflan büyük
jürinin de¤erlendirilmesine sunulacak. 10-14
Mart 2014 haftas› yar›flman›n sonuçlar› BTi-
cino sosyal medya hesaplar›ndan duyurula-
cak. Yar›flmada ilk 3'e giren proje sahipleri
9/13 Nisan 2014 tarihlerinde ‹talya Mila-
no'da yap›lacak olan Salone Internazionale
del Mobile ve Salone Internazionale del
Complemento d'Arredo fuarlar›n› (mobilya
dekorasyon, tasar›m fuarlar›na) 2 günlük zi-
yaret edecek ve ‹talya Varese'de bulunan
BTicino Üretim Tesisleri ve BTicino Show-
room'una bir günlük ziyaretten oluflan bir
‹talya seyahatine kat›lmaya hak kazanacak.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 136
---
H A B E R / N E W S
Boydak Holding flirketleri bünyesinde
yer alan, yurtiçi ve yurtd›fl› pazarlar-
da bak›r ve fiber optik yap›sal kablo-lama üretim ve sat›fl› gerçeklefltiren HCS
Kablolama Sistemleri, yeni y›l ile birlikte
ücretlendirmede yeni bir döneme girdi.
Kuruldu¤u y›ldan itibaren kendi sektöründe
aç›k ara liderli¤ini koruyan HCS, ifl ortakla-
r›n›n deste¤iyle geldi¤i noktada, müflterile-
rinden gelen istekleri de göz önünde bulun-
durarak bir yenili¤e imza att›. Kur riskini or-
tadan kald›rmak ve ifl ortaklar›n›n sektörde
daha rahat hareket etmesine olanak sa¤la-
mak amac›yla HCS, ürün sat›fllar›n› art›k do-
lar yerine TL üzerinden gerçeklefltirilecek.
Mustafa Boydak: “Kur riskini ortadan kal -d›rarak ifl ortaklar›m›z rahatlatmak istedik”
HCS olarak sektörde bir ilke imza att›klar›n›
ve bundan gurur duyduklar›n› belirten HCS
Kablolama Sistemleri Yönetim Kurulu Bafl-
kan› Mustafa Boydak, “Sektör ay›rmaks›z›n,
bilgi teknolojilerinin kullan›ld›¤› her yerde
HCS ürünleri önemli rol oynuyor. Yap›sal
kablolama sistemlerinde kullan›lan ürünleri-
miz bina projelerinin bir parças› olarak alg›-
lan›yor. Yüklenici firmalar tüm tekliflerini
TL baz›nda veriyor, anahtar teslimi ifllerini
de yine TL baz›nda sat›yor. Ancak bizden
dolarla ürün alan alt proje yüklenicileri ki
bunlar›n ço¤u bizim müflterimiz, do¤al ola-
rak kur riski ile karfl› karfl›ya kal›yorlar. Son
dönemde hareketlenen kur ve bundan ortaya
ç›kan kur riskini ortadan kald›rmak ve ifl or-
taklar›m›z› rahatlatmak amac›yla 2014 ba-
fl›ndan itibaren ürün sat›fllar›m›z› TL cinsin-den yapmaya bafllad›k” dedi.
HCS olarak kablo sektörünün önemli ve en
büyük flirketlerinden olduklar›n›n alt›n› çi-
zen Mustafa Boydak, “2013 y›l›nda üretim
tesislerimizin yenilenmesi için önemli ça-
l›flmalar yapt›k ve kapasitemizi art›rd›k.
Kayseri’de yer alan fabrikam›z 20 bin met-
rekare kapal› alanl›, Avrupa’n›n en modern
data kablolama ürünleri üretim tesislerin-
den birine tafl›nd›. Sat›fllar›m›zda TL’ye ge-
çiflimizle birlikte 2014 y›l›nda müflteri
memnuniyetini art›rmay›, artan kapasitemiz
ve geniflleyen ürün yelpazemizle müflteri
beklentilerini azami düzeyde karfl›lamay›
hedefliyoruz” diye konufltu.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 140
--
--
kini ortadan kald›ran çok
-temleri Yönetim KuruluBaflkan› Mustafa Boydak,
-
H A B E R / N E W S
Türkiye'de Sermaye Piyasas› Kurulu
(SPK) lisans› ile kurumsal yönetim de-
recelendirme faaliyetinde bulunan SA-
HA Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelen-
Prysmian’›n Kurumsal Yönetim Derecelendir-
me notu 10 üzerinden 8,65 olarak güncellendi.
Türk Prysmian’›n Kurumsal Yönetim Dere-
celendirme notunda bu güncelleme yap›l›r-
ken, SPK taraf›ndan belirlenen ve yeni dü-
zenlemelerle de¤iflen metodoloji kapsam›n-da hareket edildi. Daha önce, kurumsal yö-
netim ilkelerinde uyulmas› zorunlu tutulan
unsurlar›n yerine getirilmesi 100 tavan puan
olarak notlan›rken, yeni metodolojide bu ta-
van 85 olarak s›n›rland›r›ld›. Bu de¤ifliklikle
birlikte, yaln›zca, zorunlu unsurlar›n yan› s›-
ra iyilefltirmelerde de bulunan flirketler 85’in
üzerinde notlanabildi.
Türk Prysmian iyilefltirme gerçeklefltiren flir-
ketlerden biri oldu¤unu, yeni metodolojiye
göre yap›lan güncellemede ald›¤› 10 üzerin-
den 8,65 (%86,55) notu ile ortaya koydu. ‹lk
kez 2009 y›l›nda, 7.76 olarak hesaplanan
Kurumsal Yönetim Derecelendirme notu2010 y›l›nda 8.08, 2011 y›l›nda 8.15 ve 2012
y›l›nda ise 8.44 olmufltu. Türk Prysmian’›n
yükselen Kurumsal Yönetim Derecelendir-
me Notu, kurumsal yönetim ilkelerine verdi-
¤i önem, bunu sürekli ve dinamik bir süreç
olarak yürütmedeki isteklili¤i ve bu do¤rul-
tuda son on iki ayl›k sürede gerçeklefltirdi¤i
iyilefltirmeler göz önüne al›narak hesapland›.
Böylelikle Türk Prysmian, “Pay Sahipleri,
Kamuyu Ayd›nlatma, Menfaat Sahipleri ve
Yönetim Kurulu” de¤erlerine uyum sa¤lad›-
¤›n›, bir önceki y›la k›yasla 0.21 puan art›flgerçeklefltirerek bir kez daha belgeledi.
Enerji ve telekomünikasyon kablolar› sektö-
rünün dünya çap›nda lideri Prysmian Gro-
up’un Türkiye operasyonu Prysmian Group
Türkiye’nin bünyesinde hizmet veren Türk
Prysmian, kuruldu¤u günden bu yana Türk
sermaye piyasalar›n›n ve Türkiye ekonomi-
sinin geliflimine katk›da bulunan firmalar›n
tafl›d›¤› kurumsal de¤erleri yans›t›yor. Fir-
ma, Kurumsal Yönetim Derecelendirme-
si’nde 2012 y›l› sonunda Dünya Kurumsal
Yönetim Endeksi’ne (WCGI) göre 1. grupta
yer alm›flt›. 2013 y›l›nda Kurumsal Yönetim
Derecelendirme Notu, 10 üzerinden 8,65
(%86,55) olarak belirlenen Türk Prysmian
gelecek y›llarda 2009 y›l›ndan bu yana süre-
gelen yükseliflini sürdürmeyi hedefliyor.
2012 ve 2013 y›llar› Kurumsal Yönetim De-
recelendirme Raporlar›’n›n tam metnine
Türk Prysmian Kablo’nun web sayfas›
www.prysmiangroup.com.tr içerisinde yer
alan “Kurumsal Yönetim” bafll›¤›ndan ulafla-
b i l i r s i n i z .
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 142
Sistemleri A.fi.’nin “Ku ----
-
-
H A B E R / N E W S
Olimpiyat Kompleksi, Kopetda¤› etek-
lerinde, Aflkabat kent merkezinde veulafl›ma çok elveriflli bir bölgede ko-
numland›r›ld›. 2017 Asya Salon ve Uzakdo¤u
Sporlar› (AIMAG 2017) oyunlar›na ev sahip-
li¤i yapacak olan kompleks, de¤iflik spor or-
ganizasyonlar›na uygun çok yönlü yap› ve te-
sislerden oluflacak. Üç etapta tamamlanacak
olan Olimpiyat Kompleksi projesinde Poli-
meks; çeflitli spor dallar› için modern tesisle-
rin, otellerin, sporcular için konaklama tesisi
ve restoranlar›n, ticaret merkezi ve dinlenme
tesisleri gibi sosyal amaçl› yap›lar›n mimari,
mühendislik tasar›m› ve inflaat›yla genel çev-
re düzenleme ve peyzaj ifllerini üstlendi.
Bu kapsamda; 5bin kiflilik su sporlar› merke-
zi, 4bin kiflilik kapal› tenis kompleksi, 5 bin
kapal› atletizm salonu, 6 bin kiflilik kapal› bi-
siklet arenas›, tak›m sporlar› için öngörül-
müfl 15 bin kiflilik arena, bireysel sporlar için
öngörülmüfl 5 bin kiflilik arena, aç›k spor
alanlar›, 450 yatak kapasiteli VIP Otel, 800
yatak kapasiteli otel ve bas›n merkezi, spor-cu rezidanslar›, kültür merkezleri, ifl merkezi
binas› ve aç›k ve kapal› otoparklar infla edi-
lecek. Ayr›ca, flu an 30 bin kiflilik kapasiteye
sahip olan Olimpiyat Stadyumu da proje
kapsam›nda geniflletilerek kapasitesi 45 bine
ç›kart›lacak ve uluslararas› spor federasyon-
lar›n gerekliliklerine uygun hale getirilecek.
Yap›lacak tüm bu tesislerle; karate, judo,
boks, bisiklet, tenis, yüzme, halter, atletizm,jimnastik, futbol, basketbol, voleybol, hent-
bol gibi çok de¤iflik spor tiplerinin hem mü-
sabaka hem de antremanlar›n›n yap›lmas›
için tüm gereklilikler sa¤lanm›fl olacak.
Kompleksin ulafl›m ihtiyac›na iliflkin de, tüm
kompleksi çevreleyen ve yaklafl›k 5 kilomet-
relik hat uzunlu¤una sahip bir monoray sis-
temi öngörülmektedir. Toplam 1,3 milyon
mÇ üzerine infla edilecek tesislerin toplam
inflaat alan› 1 milyon mÇ'yi aflmaktad›r.
2010 y›l›nda temeli at›lan projenin birinci eta-
b›n›n, Nisan 2014'de, ikinci etab›n›n Aral›k
2015'te ve üçüncü etab›n›n ise 2016 y›l›nda
tamamlanmas› öngörülüyor. Türkmenistan'da
inflaat alan›ndaki baflar›lar›yla ad›ndan söz et-
tiren Türk müteahhitlik flirketlerinin, bu ülke-
de Ocak – Eylül 2013 tarihleri aras›nda üslen-
di¤i projelerin de¤eri 7,24 milyar dolara ulafl-
t›. Geçen sene 4.9 milyar dolar ile rekor k›ran
Türk flirketleri, bu y›l 10 milyar dolar› aflacak.
3 aflamadan oluflan projenin maliyetinin 5milyar dolar› bulmas› bekleniyor. Türkme-
nistan, 2017 y›l›nda Asya Salon ve Uzakdo-
¤u Sporlar› Oyunlar›'na ev sahipli¤i yapacak.
Söz konusu Olimpiyat Kompleksi projesi bu
oyunlar için infla ediliyor. Türk imzas›n› tafl›-
yacak dev projedeki 7 y›ld›zl› V‹P OTEL
kapsam›ndaki, zay›f ak›m kablolar›nda
KLAS KABLO tercih edildi.
Proje kapsam›nda kullan›lan KLAS KABLOmarkal› Halojensiz alev iletmeyen (HFFR)
Koaksiyel, data, yang›n alarm, sinyal & ku-
manda, kontrol kablolar› ile telefon kablola-
r›; merkezi flirket binalar›, hastaneler, al›flve-
rifl merkezleri, oteller, tatil köyleri, sinema-
lar, yeralt› metro, elektrik santralleri, yang›n-
la ilgili merkezler gibi insanlar›n topland›¤›
yerlerde yang›n esnas›nda insan hayat›n›n,
de¤erli malzemelerin ve önemli belgelerin
korunmas› için gelifltirilmifltir. Yang›n esna-
s›nda bu binalardaki yang›n alarm sistemleri,
havaland›rma sistemleri, asansörler, ikaz ve
yönlendirme ›fl›klar›, kap›lar en az›ndan bir
süre çal›fl›r olmal›d›r. Bundan dolay› bu sis-
temlerin besleme ve kontrol kablolar› halo-
jensiz (HFFR), emniyet kablolar› olmal›d›r.
KLAS KABLO markal› Halojensiz (HFFR)
emniyet kablolar›n›n özellikleri
Flor, klor, brom ve iyot gibi halojen ele-
mentleri içermezler.
HFFR malzemeler yand›¤›nda zehirli gazortaya ç›kmaz, sadece su ve karbondioksit
o l u fl u r .
Alev iletmezler. Polietilen (PE) ve polipro-
pilen (PP) halojensiz ancak kolay yanabilen
m a l z e m e l e r d i r .
Kendi kendine sönebilir. Alüminyum veya
magnezyum hidroksit ihtiva eden özel bile-
flikler kullan›larak bu özellik sa¤lan›r.
Yang›n esnas›nda duman yo¤unlu¤u çok az-
d›r. Bu nedenle bilhassa insan hayat›n›n teh-
likede olabilece¤i yerlerde kullan›l›r.
Elektrik iletimini önemli bir süre devam etti-
rir (800 ± 50 °C de 180 dakika).
‹lave olarak cam elyaf, mika ve benzeri bant
ve malzemeler kullan›larak kablonun fonksi-
yonu FE 180/E90/PH 180 seviyesine kadary ü k s e l t i l e b i l i r .
KLAS KABLO markal› Yang›na Dayan›kl›
Halogen Free kablolar 1984 y›l›ndan beri
Türkiye ve Dünya pazar›nda, bir çok önemli
projede güvenle kullan›lmaktad›r. Klas kab-
lo markal› yang›na dayan›kl› kablo grubun-
daki ürünler Alman VDE, Rus Yang›n ve
TSE taraf›ndan ürün sertifikalar›na sahiptir.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 144
H A B E R / N E W S
Tatweer Turistik Tatil Köyü, Libya’n›n
uluslararas› turizm bölgesi olarak ge-
liflmekte olan, Sabratha flehir merke-
zi’nin 10 km bat›s›nda, Dar Tallil’in yak›n›n-
da, Tallil Orman›`nda bulunan sahil yolunun
kenar›nda yer almaktad›r. Tatweer Turistik
Köyü, 179 suit odal› ve 750 yatakl› olup, be-
yaz Akdeniz kumuyla örtülü sahilleri ile
75.850 mÇ’lik bir alana yerleflmifltir. Buraya
Zawara ve Tripoli havaliman›ndan direk
ulaflmak mümkündür. Sabratha arkeolojik
kal›nt›lar› ile yerli ve yabanc› turistler için
çekici tarihi bir bölgedir. Sabratha, III. yüz-
y›ldan kalma amfi tiyatro kal›nt›lar› nedeniy-
le bat› Libya’da UNESCO Dünya Miras›
alan› ilan edilen üç (Leptis Magna-Oea-Sab-
ratha) bölgeden birisidir.
Tatweer Tatil Köyü 97 adet 2 katl› binadan
oluflmaktad›r. Bunlardan 17 adedi kendi özel
havuzlar› ve bahçeleri bulunan 3 odal› dub-
leks suittir. Kalan 80 tanesi ise oturma odas›,
mutfak ve 1, 2, 3 odal› ünitelerden oluflmak-tad›r. Her bina, dalga formunda e¤risel bir
flekilde arsaya oturmakta ve huzur dolu gö-
letler ile özenle haz›rlanm›fl peyzajlara bak-
maktad›r. Proje, toplant› salonlar›, karfl›lama
binas›, restoranlar, aç›k hava restoran ve ka-
feler, spa ve fitness merkezi, ma¤azalar, süs
havuzlar›, yüzme havuzlar›, deniz suyu ar›t-
ma tesisleri, pis su ar›tma tesislerini, perso-
nel lojmanlar›n›, Wi Fi ve telekom sistemle-
rini, beach club ve plaj aktivite alanlar›n›n en
ufak detay›na kadar tasarlanmas›n› kapsayan
tasarla- infla et, anahtar teslimi iflidir.
Tatil köyü tasarlan›rken Akdeniz yaflam tar-
z›n› yans›t›p ile sa¤l›kl› yaflam tarz›ndan il-
ham alan bir konsept amaçlanm›fl ve bu te-
may› destekleyen flekiller, formlar, görüntü-
ler, sirkülasyon ve fiziksel elemanlar tasar›-
m›n ana ö¤elerini oluflturmufltur. Proje için-
de bar›nd›rd›¤› yap›lar›n organik tasar›m›,
deniz ile bütünlü¤ü, do¤al havaland›rma için
rüzgar koridorlar›, özenli çevre düzenlemesi,
e¤lence olanaklar›, kullan›lacak do¤al yap›
malzemeleri ve çevre ile uyumlu teknolojisi
sayesinde dünya standartlar›ndaki bir tatil
köyü olmaya adayd›r. Tatil köyü, yaklafl›k320 personel istihdam etme ve günlük 700
konuk a¤›rlama kapasitesindedir.
L‹BYA - TATWEER TAT‹L KÖYÜprojesinin Tüm zay›f ak›m kablolamasisteminde KLAS KABLO markas› tercih edilmifltir.. Proje kapsam›nda kullan›lan KLAS KAB-
LO markal› Halojensiz alev iletmeyen
(HFFR) Koaksiyel, data, yang›n alarm, sin-
yal & kumanda, kontrol kablolar› ile tele-
fon kablolar›; merkezi flirket binalar›, hasta-
neler, al›flverifl merkezleri, oteller, tatil köy-
leri, sinemalar, yeralt› metro, elektrik san-
tralleri, yang›nla ilgili merkezler gibi insan-
lar›n topland›¤› yerlerde yang›n esnas›nda
insan hayat›n›n, de¤erli malzemelerin ve
önemli belgelerin korunmas› için gelifltiril-
mifltir. Yang›n esnas›nda bu binalardaki
yang›n alarm sistemleri, havaland›rma sis-
temleri, asansörler, ikaz ve yönlendirme›fl›klar›, kap›lar en az›ndan bir süre çal›fl›r
olmal›d›r. Bundan dolay› bu sistemlerin
besleme ve kontrol kablolar› halojensiz
(HFFR), emniyet kablolar› olmal›d›r.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 146
Proje kapsam›nda kullan› -lan KLAS KABLO markal›Halojensiz alev iletmeyen(HFFR) Koaksiyel, data,yang›n alarm, sinyal & ku -manda, kontrol kablolar› iletelefon kablolar›; merkeziflirket binalar›, hastaneler,al›flverifl merkezleri, oteller,tatil köyleri, sinemalar, yeral -t› metro, elektrik santralleri,yang›nla ilgili merkezler gibiinsanlar›n topland›¤› yerlerdeyang›n esnas›nda insan haya -t›n›n, de¤erli malzemelerinve önemli belgelerin korun -mas› için gelifltirilmifltir.
Vestel, Enerji Verimlili¤i Haftas› kap-
sam›nda 8-11 Ocak tarihleri aras›nda
WOW Convention Center’da düzen-
lenen 5. Ulusal Enerji Verimlili¤i Fuar›’nda
LED sokak ayd›nlatma armatürleri ile yer
al›yor. Vestel’in tüm ürün gamlar›ndaki üre-
timini enerji tasarrufu yüksek A+ ve üstü ci-
hazlara kayd›rd›¤›n› belirten Vestel ‹cra Ku-
rulu Baflkan› Turan Erdo¤an, “Enerji Bakan-
l›¤›’n›n kararnamesine ba¤l› olarak LED ay-
d›nlatma armatürleri ile de¤ifltirilecek 15
milyon sokak armatürü ülkemize yüzde 80’e
varan enerji tasarrufu sa¤layacak. Vestel
LED Ayd›nlatma olarak Türkiye’nin gelece-
¤ine yat›r›m niteli¤indeki bu dönüflüm proje-
sinin bir parças› olmaya talibiz“ dedi.
Vestel LED Ayd›nlatma, optik, mekanik,
elektronik ve güç ünitesi tasar›m ve üretim-lerini Vestel City’de yapt›¤› ürünlerini 5.
Ulusal Enerji Verimlili¤i Fuar›’nda görücü-
ye ç›kar›yor. Vestel stand›ndaki LED sokak
ayd›nlatma armatürleri yeflil flehir konsepti-
nin en önemli bileflenlerinden biri olarak dik-
kat çekiyor.
Piyasaya sunduklar› enerji verimlili¤i yüksek
LED ayd›nlatma ürünleri ile enerji tasarrufu-
na büyük katk› sa¤lad›klar›n› belirten Vestel
‹cra Kurulu Baflkan› Turan Erdo¤an, “Yerli
üretim ve tasar›m Vestel LED sokak ayd›n-
latma armatürleri ile yeflil flehirlerin oluflma-
s›na öncülük etmeyi hedefliyoruz” dedi.
Enerji Bakanl›¤›’n›n kararnamesi ile LED
ayd›nlatma armatürleri ile de¤ifltirilecek 15
milyon sokak lambas›n›n yüzde 80’e varan
enerji tasarrufu sa¤layaca¤›n› vurgulayan
Erdo¤an flunlar› ifade etti:
“Kontrol sistemine sahip ak›ll› armatürleri -miz ile araç ve yaya trafi¤inin yo¤un olmad› -¤› saatlerde ayd›nlatma seviyelerinde ayarla -malar yaparak enerji verimlili¤ini en üst se -viyeye tafl›yabiliriz. Vestel bu teknolojiyesahip bir firma. Vestel LED Ayd›nlatma ola -rak Türkiye’nin gelece¤ine yat›r›m niteli¤in -
deki bu dönüflüm projesinin bir parças› ol -maya talibiz.”
LED dönüflümü cari a盤› daraltacakGünde 12 saatlik kullan›m sonucunda akkor
lambalar›n 6 ayda, tasarruflu lambalar›n 2
y›lda ömürlerini tamamlad›klar›n› belirten
söyle konufltu:“Ayn› kullan›m flartlar›nda LED ayd›nlatmaürünlerinin ömrü ise 8 y›l. Türkiye’nin LEDdönüflümü tamamland›¤›nda enerji tasarrufuaç›s›ndan ciddi bir ad›m at›lm›fl olacak. Böy -lece cari a盤›m›zdaki en büyük paya sahipkalemlerden enerji ithalat›n›n düflürülmesinekatk› sa¤layaca¤›z. Bu dönüflüm, toplumsa¤l›¤› kadar refah›na da yat›r›m anlam›nageliyor.”
LED ayd›nlatma kendini 8 ayda amorti
, LED dönüflümünün yaln›zca sokak
ayd›nlatmas›nda de¤il mekan ve ev ayd›nlat-
mas›nda da enerji tasarrufu ve maliyet düflü-
flü sa¤layaca¤›n› söyleyerek sözlerini flöyle
t a m a m l a d › :
“Halihaz›rda ayd›nlat›lan bir firman›n LEDdönüflümünden elde edece¤i tasarruf, ilk ya -t›r›m maliyetini ortalama 18 ayda amortieder. Ayd›nlatma sistemi yeni kurulan birfirma ise yat›r›m maliyetinin geri dönüflünüyaklafl›k 8 ayda al›r. Rakamsal de¤erler pro -je bazl› olarak de¤iflir ancak LED dönüflümü,akkor lambalara göre yüzde 80’e, enerji ta -sarruflu lambalara göre yüzde 50’ye varantasarruf sa¤lar.”
H A B E R / N E W S
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 148
Enerji Bakanl›¤›’n›n kararnamesi -ne ba¤l› olarak LED ayd›nlatma ar -matürleri ile de¤ifltirilecek 15 milyonsokak armatürü ülkemize yüzde 80’evaran enerji tasarrufu sa¤layacak.
H A B E R / N E W S
Enerji verimlili¤inde 2023 y›l›na kadar
yüzde 20’lik iyilefltirme hedefine yö-
nelik kamu, özel sektör ve sivil top-
lum kurulufllar›n› göreve ça¤›ran de¤erlendi-
rilmelerin yap›ld›¤› fuarda, ülkelerin enerjiverimlili¤i politika ve stratejileri ve Türki-
ye’de yaflanan geliflmeler, farkl› disiplinler
arac›l›¤›yla de¤erlendirilirken, gelifltirilen
çözüm önerileri tart›fl›ld›.
Ayd›nlatma sektörünün lideri Philips’in
EVF 2014’te sergiledi¤i ürünler aras›nda,
sa¤lad›¤› yüzde 75’e varan enerji verimlili¤i
ile ekonomiye önemli katk› sa¤layan yol ve
mimari ayd›nlatma çözümleri ilk s›rada yer
ald›. Kentsel dönüflüm projeleri arac›l›¤›yla
hareketli günler yaflayan sektörün öncelikle-
ri aras›nda yer alan eski ve verimsiz teknolo-
jinin enerji verimli LED teknolojisine dönü-
flümüne enerji verimli çözümleriyle rehber-
lik eden Philips; fuarda sergiledi¤i ev, pera-
kende ve otel, ofis ve endüstriye yönelik
enerji verimli ayd›nlatma çözümleriyle de
ayd›nlatma teknolojisinin ulaflt›¤› son nokta-
y› ortaya koydu.
LED lamba, armatür, kontrol sistemleri ve
yaz›l›m›n› tam entegre bir flekilde flehir ay-
d›nlatmas› çözümlerine dahil ederek, flehirle-
rin enerji ve bak›m maliyetlerini minimize
ederek yüzde 60’a varan enerji verimlili¤i
sa¤layan ak›ll› ayd›nlatma çözümleriyle bu
konuda yenilikçi bir yaklafl›m sunduklar›n›
--
Enerji Verimlili¤i Forumuve Fuar›’na(EVF) kat›ld›.
-
-
-zand›¤›n› belirterek Phi -
inovasyon deneyimi ileenerji verimli ayd›nlatma
-
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 150
H A B E R / N E W S
ifade eden Philips Profesyonel Ayd›nlatma
Çözümleri Pazarlama Müdürü Mehmet
Aras, flu de¤erlendirmede bulundu:
“Uluslararas› Enerji Ajans›n›n tahminleri-
ne göre 12,7 milyar TEP olan dünya birin-
cil enerji talebinin mevcut enerji politikala-
r› ile devam edilmesi durumunda 2035 y›-
l›nda yüzde 50 oran›nda artarak 18,7 milyar
TEP’e ulaflmas› bekleniyor. Ülkemizde de
son 10 y›lda birincil enerji tüketimi yüzde
50 oran›nda artt›. Artan bu talebi karfl›la-
mak üzere enerji yat›r›mlar›-
n›n da artt›¤› ülkemizde
enerji verimlili¤i çok
önemli bir gündem
maddesi. Philips
olarak biz de
l i d e r l i ¤ i n i
ü s t l e n d i ¤ i m i z
enerji verimli
LED teknolojisi ile
sundu¤umuz ürün ve
teknolojiler arac›l›¤›yla,
tüm sosyal paydafllar›m›za
kazanma f›rsat› sunuyoruz.
Enerji verimlili¤i sa¤laman›n
d›fl›nda gereksiz ›fl›k kirlili¤ini ve
enerji tüketimini ortadan kald›rma-
ya yönelik sundu¤umuz ak›ll› teknolo-
jiler de bu misyonumuzun bir ürünü.”
Aras, 2015’e kadar ayd›nlatma sektö-
rünün yüzde 50’sinin LED teknolo-
jisine geçmesini, 2020’de bu raka-
m›n yüzde 75’e ulaflmas›n› bekle-
diklerini ifade etti. Aras, flunlar›
s ö y l e d i :
“LED teknolojisi, hem birey-
sel olarak tüketiciye, hem ül-
ke ekonomisine hem de eko-sisteme ciddi kazan›mlar
getiriyor. LED lambalar
enkandesan lambalara
oranla 25 kat daha uzun ömürlü olmalar›-
n›n yan› s›ra yüzde 75 oran›nda daha az
enerji tüketiyor. Geleneksel lambalara göre
LED lambalar›n 15 kat›n üzerinde uzun
ömürleri sayesinde iflletmeler s›k de¤ifltir-
me maliyetlerinden tasarruf edebildikleri
gibi 1-2 y›l içerisinde ilk yat›r›mlar›n›
amorti edebiliyorlar. LED lambalar›n civa
içermemeleri, daha az ›s›nmalar›, UV ve IRgibi zararl› olabilecek ›fl›n yaymama gibi
avantajlar› da yaflad›¤›m›z çevreye ve do-
¤aya önemli katk›lar sa¤l›yor.”
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 151
H A B E R / N E W S
Bazen güzellik ayd›nlat›r,Bazen de ayd›nlanmak gü -
Sözcüklerin sevginizi anlatmaya
yeterli gelmedi¤i anlarda, aflk›-
n› en yo¤un ve en güzel cümle-
lerle anlatmak isteyenler için 14 flubat
bulunmaz bir gün. Modern tasar›mla-
r›n hayat buldu¤u Özcan ayd›nlatma
ürünleri büyüleyici renkleri ile aflk›
yeniden anlat›yor. Özcan ayd›nlatma-
n›n sevgililer gününe özel K›rm›z›, beyaz ve
siyah renklerden oluflan St.valentine serisin-
de tango –swan-serçe ve viyola modelleribulunuyor. Valentin serisinde bulunan ma-
sa lambas› ürünlerinin fiyatlar› 100 Tl. ‹le
170 Tl. Aras›nda de¤ifliyor. Özcan Ayd›nlat-
ma markas›n›n sevgililer gününe özel valen-
tine serisi, online ayd›nlatma ürünleri al›flve-
rifl sitesi www.alaaddinvari.com ‘dan da sa-
t›n al›nabiliyor.
Özcan Ayd›nlatma Hakk›nda‹ç mekan ayd›nlatmas› üzerine üretim yapan
Özcan Ayd›nlatma San.Tic. Ltd. fiti., 1987 y›l›n-
da Yaflar Demir taraf›n-
dan kurulmufltur. Merke-
zi ‹stanbul’da bulunan
firma 10.000 m2 üretim
tesisine sa-
hip olup
y›lda 1 mil-
yon adet üretim yapmaktad›r.
Firma Türkiye'nin hemen her
bölgesinde yer alan genifl sat›fl
a¤› ile iç mekan ayd›nlatmas›
alan›nda sektörünün hem ulu-
sal hem de uluslararas› düzey-
de art› de¤er kazanmas›n› sa¤-
lam›flt›r. 4 ma¤azas›, zengin
ürün yelpazesi, uzman teknik
servisi ve sat›fl sonras› hizmet anlay›fl› ile tü-
keticisine kaliteli hizmeti vermeyi amaçlayan
Özcan Ayd›nlatma, kendi tecrübesini dünya-
daki yenilik ve geliflmelerle pekifltirmektedir.
‹S‹AD'›n düzenledi¤i 7 tepeden
7 k›taya baflar› ödülleri töreninde, “2012 y›l›-
n›n ihracatç›s›” ödülüne lay›k görülmüfltür.
Özcan Ayd›nlatma, Güney Afrika, Avrupa ve
Balkan ülkeleri baflta olmak üzere 30’dan
fazla ülkeye parlak fikir ihracat›
yapmaktad›r. Firma daha çok tü-
keticiye ulaflabilmek amac›yla
2013 y›l›nda online sat›fl sitesi
‘u da
hayata geçirmifltir. Firman›n yö-
netim kurulu baflkan› Yaflar De-
mir ayn› zamanda AYDS‹AD
(Ayd›nlatma Sanayici ve ifla-
damlar› Derne¤i) baflkanl›¤› gö-
revini de sürdürmekt e d i r .
“ Ayd›nlatmada fi›kl›k" sloga-
n›yla yola ç›kan Özcan Ayd›nlatma, kalitesi
ve estetik ürün portföyü sayesinde kazand›¤›
sayg›n ve özgün çizgisini her geçen gün da-
ha da sa¤lamlaflt›rmaktad›r.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 154
“
Bo¤un!
H A B E R / N E W S
Yeni nesil LED teknolojilerinin gelifl-
tirilmesi ve uygulanmas› için AR-GE departman›m›za her geçen gün
yeni yat›r›mlar yap›yoruz. AR-GE çal›flma-
lar›m›z› desteklemek ve müflterilerimi-
ze/profesyonellere ürünlerimizin bilimsel
verilerini sa¤lamak amac›yla bu y›l ciddi bir
bütçe ay›rd›k. LED armatürleri ve ayd›nlat-
ma aparatlar› gibi ürünlerin testlerini gerçek-
lefltirece¤imiz Optik Test Laboratuvar›m›z
Antalya’daki fabrikam›zda faaliyete geçti.
Laboratuvar›m›zda hem ›fl›ksal ölçümler
hem de çevre flartlar›na uyumluluk ölçümle-
ri TS ve EN standartlar›na uygun yap›l›yor.
Gonyofotometre, Ifl›k Küresi, Jet Nozul gibi
cihazlar›n bulundu¤u laboratuvarda lümen-
lux ölçümleri, dalga boyu ölçümleri, ›fl›k flid-
deti ve parlakl›k ölçümleri, ›fl›k aç›sal da¤›l›-
m› ölçümü, izolayon, topraklama, kaçak
ak›m ölçümü gibi ölçümler gerçeklefltiriyo-
ruz. Yap›lan test raporlar›n›n ve Dialux/Re-
lux datalar›n›n bir k›sm›na web sitemizden
ulaflabilirsiniz.
Laboratuvarda Bulunan Baz› Cihazlar ! Ifl›k Küresi! CCD Spektroradyometre! Jet Nozul! ESD Simulator! ‹klimlendirme Kabini! Hipot Test Cihaz›! M u l t i m e t r e! L u x m e t r e
! LED Driver Test Cihaz›! LRC Metre! O s i l o s k o p! IP Dald›rma Tank›
PSL ELEKTRON‹K1991 y›l›nda Antalya’da kurulan PSL Elek-
tronik, ticari hayat›na ses görüntü- ›fl›k uygu-
lamalar›yla bafllam›fl, 2000 y›l›nda bu uygu-
lama alan›ndan tamamen çekilerek LED ve
Fiber Optik sistemlerde uzmalaflmaya yö-
nelmifltir. PSL Elektronik 6.000 metrekare-
lik en son teknoloji ile donat›lm›fl fabrikas›n-
da ROSH belgeli ve enerji tasarrufu sa¤layan
çebvre dostu LED armatürler üretiyor. ‹ç
mekan, d›fl mekan ve dekoratif LED ayd›n-latma ürünlerini Fiberli, TecoLight ve Teco-
Led markalar› alt›nda toplayan PSL Elektro-
nik, ayd›nlatma sektöründe gün geçtikçe bü-
yüyerek ayd›nlatma çözümlerindeki deneyi-
mini baflta Avrupa ülkeleri olmak üzere tüm
dünyaya ulaflt›r›yor.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 156
H A B E R / N E W S
Günümüzde sadece reklam sektörün-
de de¤il al›flverifl merkezlerinden
okullara, hastanelerden ofislere ka-
dar hayat›n hemen hemen her alan›nda mi-mari ve dekoratif olarak karfl›m›za ç›kan
LED Paneller, art›k bir Türk firmas› taraf›n-
dan tamamen Türk mühendislerinin gelifltir-
di¤i teknolojilerle Türkiye’de üretiliyor. A y-
d›nlatma sektörüne 1997 y›l›nda giren ve
2009 y›l›nda Ar-Ge partneriyle yapt›¤› iflbir-
li¤i sonucu TLT (Türk Led Teknolojileri)
markas›yla LED panelüretimine bafllayan
Osaka LED Panel, ay-
d›nlatma ve reklam
sektöründe devrim niteli¤i yaratacak çok bü-
yük avantajlara sahip LED panel ürünleriyle,
üretimini h›zla art›r›yor.
TLT Panel ile birlikte yüzey ayd›nlatma tek-
nolojileri yepyeni bir yöntemle tan›fl›yor.
Bilindi¤i gibi LED Panelller, en kolay ve an-
lafl›l›r bir ifade ile; kenardan ald›¤› ›fl›¤› yü-
zeyine eflit bir flekilde yayma prensibine da-
yan›r. Optik akrilik olan panelin yüzeyinde-
ki ›fl›k yollar›, TLT patentindeki prizma al-
goritmas› ile dizayn ediliyor. Bu prizma di-
zaynlar›n en önemli özelli¤i ise panelin yü-
zeyinde homojen bir yap› oluflturmas›. Yani
geleneksel LED ayd›nlatmada karfl›lafl›lan,
baz› bölgelerin çok parlak buna karfl›n baz›
bölgelerin ise gölgeli olma problemi TLT
LED panellerinde ortadan kald›r›l›yor.
Osaka LED Panel, özellikle LED panellerin
daha dekoratif olmas›n› sa¤lamak amac›yla
evlerde ve mimari projelerde daha rahat kul-
lan›m›n› üst seviyeye ç›karmak için LED pa-
nellerin çerçevesiz modellerini g e l i fl t i r e r e k
bunlar› üretmeye bafllad›. Panelden spotlar
da üreten TLT Panel, bununla ilgili Ar-Ge
çal›flmalar›na da devam ediyor. Özellikleotoparklar için suya ve neme dayan›kl› IP
54-65 koruma özelli¤i olan yeni LED panel-
ler gelifltiriliyor.
Mimarlardan gelen talepler do¤rultusunda
kare veya dikdörtgen
olan ürünlerini yuvar-
lak, elips veya benzeri
ü r e t e b i l m e k
için 6 ay süren Ar-Ge
çal›flmalar›n› da ta-
mamlayan Osaka LED
Panel, bu ürünlerle birlikte büyüyen taleple-
re karfl›n üretim kapasitelerini art›rmak için
gerekli çal›flmalara bafllam›fl durumda.
Damga
Vuruyor
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 158
-
--
nin katk›lar›yla üretiliyor.
--
rurunu yaflayan TLT PA -NEL özellikle oluflturdu¤uhomojen yap›yla gölgeli
kald›r›yor.
H A B E R / N E W S
Firmam›z, 2006 y›l›nda, 5 teknikerin 20
y›ll›k orta gerilim, flalt sistemleri ve
otomasyon sistemleri konusundaki bil-
gilerini ve tecrübelerini bir araya getirmesi ile
kurulmufltur. bünyemizde 1 mühendis, 6 tek-
niker, 5 teknisyen ve 3 beyaz yakal› çal›flan
bulunmaktad›r. Firmam›z, daha önceki tecrü-
beleri do¤rultusunda, enerji üretimi-iletimi ve
da¤›t›m› konusunda sürekli geniflleyen müflte-
ri potansiyeline en kaliteli hizmeti vermeyi
amaç edinmifltir. ‹key Elektrik, Elektronik,
Enstruman, Otomasyon malzemeleri temin ve
sat›fl›nda faaliyet göstererek, sat›fl öncesi da-
n›flmanl›ktan, sat›fl sonras› teknik deste¤e ve
teslimata kadar genifl bir yelpaze içinde sek-
törde hizmet vermektedir.Firmam›z Mühendisleri, teknisyenleri ve tüm
teknik kadrosuyla sistem mühendisli¤inin ge-
re¤i olan Malzeme seçimi ve kullan›m›, Pro-
jelendirme, Saha Keflfi ve Montaj konular›n-
da ihtiyac›n›z olan tüm hizmetleri size sun-
makta ve hizmet a¤›n› her geçen gün genifllet-
m e k t e d i r .
Firmam›z›n Ana ilkesi teknolojiyi ve yeni
ürünleri yak›ndan takip ederek müflterileri-
mize yüksek performansl› çözümler sun-
makt›r. Bu felsefe ile firmam›z afla¤›da belir-
tilen hususlar› ilke edinmifltir
Firmam›z, Moeller, Auton›cs, Teco Otomas-
yon, Fatek, Be›jer markalar›n›n ana bayisi
olup sat›fl›n› yapt›¤›m›z di¤er markalar ara-
s›nda; Siemens, Merlin Gerin-Telemecani-
que,Omron, Hes Kablo, Öznur Kablo, Pits
Geçifl Sistemleri, Philips, Gecem, Pelsan,
Legrand ve Viko bulunmaktad›r.2012 y›l› bafl›nda Ostim’de kendi pano ima-
lathanesini kuran firmam›z modüler ve duvar
tipi her tür pano ve kabini kendi bünyesinde
üretip bu konuda da müflterilerine hizmet sun-
maktad›r. Ayr›ca müflterilerimizden gelen her
türlü otomasyon ve tasar›m taleplerine çö-
zümler sunmaktad›r. Firmam›z, deneyimli ve
zengin kadrosu ile zay›f ak›mdan orta gerili-
me kadar ki her türlü elektrik ifllerinin taahhüt
ve tafleronluk ifllerini de yapmaktad›r.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 160
H A B E R / N E W S
2008 y›l›nda Ankara’da ‹sa
Dinçer taraf›ndan kurulan
Emokon Elektrik artan ta-
lebi karfl›lamak ve müflterilere
daha iyi hizmet verebilmek ama-
c›yla 29 Ekim 2013 tarihinde
Ostim ‹vedik Organize Sanayi
Bölgesi 2. Cadde’de 1000 met-
rekarelik kapal› alan› bulunan 4
katl› müstakil binas›na tafl›nm›fl.
Emokan’›n hizmetleri aras›nda;
Endüstriyel flalt ürünleri, enerji
kablolar›, zay›f ak›m kablolar›,
klemesler, pano çeflitleri, spiral-
ler, endüstriyel fifl prizler ve ay-
d›nlatma ürünlerinin sat›fl›n›n
yan› s›ra EMAS, ETK Kablo,
Finder, Klemsan, Mesan Kilit,
Ortaçlar, Schrack, fiafak, Ton-
gün ve T-Plast sektörün önde
gelen seçkin markalar›n›n çö-
züm ortakl›¤›n› yapmaktad›r.
Müflterilerinin ihtiyaçlar›na
an›nda ve eksiksiz cevap verme-
yi kendisine ilke edinen Emokan
konusunda Ankara ve çevresinin
önde gelen firmalar› aras›nda
yer alabilmek için sa¤lam ve
emin ad›mlarla yoluna devam
e t m e k t e d i r .
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 162
H A B E R / N E W S
Bosch Termoteknik Türkiye, Enerji ve
Tabii Kaynaklar Bakanl›¤› Yenilene-
bilir Enerji Genel Müdürlü¤ü taraf›n-
dan düzenlenen, Sanayide Enerji Verimlili-
¤inin Art›r›lmas› Proje Yar›flmas›'nda (SE-
VAP-2), 1001-50000TEP aras›nda tüketimi
olan endüstriyel iflletmeler aras›nda birinci
oldu. 5. Enerji Verimlili¤i Fuar› ve Forumu
kapsam›nda, WOW Convention Center’da
düzenlenen ödül töreninde, ödülü Bosch
Termoteknik Türkiye Teknik Genel Müdürü
‹rfan Bayrak, Enerji ve Tabii Kaynaklar› Ba-
kan› Taner Y›ld›z'›n elinden ald›.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›’n›n
enerji politikalar› çerçevesinde; enerji verim-
lili¤inin art›r›lmas› amac›yla baflar›l› projele-
rin duyurulmas› ve teflvik edilmesi amac›yla
düzenlenen proje yar›flmas›nda ödüller, Sa-
nayide Enerji Verimlili¤inin Art›r›lmas› Pro-
jeleri (SEVAP), Enerji Verimli Endüstriyel
Tesis (EVET) ve Enerji Verimli Ürün
(EVÜ) olmak üzere 3 ayr› kategoride verildi.
33. Enerji Verimlili¤i haftas› etkinlikleri
kapsam›nda gerçeklefltirilen proje yar›flmas›-
na Bosch, SEVAP-2 kategorisinde kat›ld›.
Bosch yar›flmada, “final test istasyonlar› at›k
sular›n›n boyahane piflirme ve kurutma baca-
lar›na konan iki adet ekonomizer ile kaskat
sistemi giriflinin beslenmesi” projesiyle bi-
rincilik ödülü ald›. Proje, toplam 167.000 TL
enerji tasarrufu, CO2 sal›n›m›nda ise 468 ton
/y›l azalma sa¤l›yor. Toplam 13 adet test is-
tasyonunda uygulanan sistemin geri ödeme
süresi ise 1,3 y›l.
Enerjinin etkin kullan›m›, tasarruf edilmesi,
enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yü-
künün hafifletilmesi ve çevrenin korunmas›
gibi konulara büyük önem veren ve özel ça-
l›flmalar yapan Bosch, ayn› kategoride “ve-
rimli so¤utma grubu de¤iflimi” projesiyle de
finale kalarak kat›l›m plaketi almaya hak ka-
zand›. Yüksek verimli so¤utma sistemi kuru-
lumu projesi de 207.000 TL’lik enerji tasar-
rufunun yan› s›ra, CO2 sal›n›m›n›n y›lda 694
ton azalmas›n› sa¤l›yor.
Bakanl›¤›’ndan
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 166
" Bosch Termo --
--
Proje Yar›flmas›’nda
" -
sistemi projesiyleBosch, toplam
-sarrufu, CO2 sal›n› -
K›saca Firmam›z
JMK Güvenlik Teknolojileri 1997
y›l›ndan beri güvenlik sektöründe
hizmet vermektedir. 17 y›l boyunca
sahip oldu¤u bilgi ve tecrübe ile sürekli yeni-
likleri takip ederek müflteri memnuniyeti
odakl› bir yol izleyen firmam›z; ç›kt›¤› buyolda kaliteli ve ayn› zamanda uygun fiyatl›
ürünleri müflterilerine sunmaya çal›flm›flt›r.
Firmam›z h›zla geliflen teknoloji ve ne yaz›k
ki gün geçtikçe artan güvenlik ihtiyac›na,
sahip oldu¤u genifl ürün yelpazesiyle
mümkün oldu¤unca h›zl› cevap vermeye
çal›flm›flt›r. Bu nedenledir ki sektöründe
hat›r› say›l›r bir yer edinmifl ve bu yerini
uzun y›llar boyunca koruyacak ve daha da
ileriye tafl›yacak duruma gelmifltir.
Çal›flma Alanlar›m›zApartman, ev, okul, iflyeri, hastane, devlet
daireleri, kamu kurum ve kurulufllar› vb. gibi
birçok alanda hizmet veren firmam›z, araç
içi/d›fl› görüntüleme ve takip konusunda da
sektöründe önde gelen birçok araç firmas›yla
çözüm orta¤› olarak çal›flmaktad›r. Çal›flt›¤›
alanlarda iflini her zaman en iyi flekilde
yapan firmam›z kurdu¤u köklü ba¤larla da
müflteri-tedarikçi iliflkilerinde aranan isim
haline gelmifltir.
Ürün ÇeflitlerimizYo¤un olarak analog görüntüleme sistemleri
ve araç içi/d›fl› görüntüleme sistemleri
üzerinde hizmet veren firmam›z; gün
geçtikçe lüks olmaktan ç›k›p ihtiyaç halinegelen ve müflterilerinin istekleri, önerileri
do¤rultusunda çeflitli projeler için gereken IP
kamera sistemleri, HD görüntüleme sistem-
leri, araç takip sistemleri alanlar›nda da
çal›flmalar yapmaktad›r. Ayr›ca daha ileri
düzeyde projeler kapsam›nda sonar görün-
tüleme sistemleri, termal kameralar, kablo-
suz görüntüleme sistemleri gibi alanlarda da
kendini göstermektedir.
Sat›fl Sonras› Destek HizmetlerimizSat›fl sonras›nda müflterilerine her konuda
yard›mc› olarak müflteri memnuniyetini son
derece önemseyen firmam›z; telefon, inter-
net, e-posta ve birebir ürün tan›t›m› gibi yol-
larla ürün deste¤i vererek, gerek bayileri
gerekse son kullan›c› müflterileri için her
daim en iyi çözüm orta¤› olmaya çal›flm›flt›r.
H A B E R / N E W S
Güveni
Keflfedin
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 168
H A B E R / N E W S
Sektörel Fuarc›l›k taraf›ndan 10 – 11Ocak 2013 tarihlerinde düzenlenecek
UEVF 2013 – 4. Ulusal Enerji Verim-
lili¤i Forumu ve Fuar› “Verimli Kullan›rsan,
Enerji Gelecektir” temas› alt›nda gerçekleflti.
UEVF 2013 kapsam›nda yap›lacak çeflitli
oturum ve panellerde kamu kurum ve kuru-
lufllar›n›n yöneticileri, özel sektör temsilcile-
ri ve akademisyenler bildirilerini sunacak.
Forumun amac› toplumdaki enerji kültürü
ve verimlilik bilincinin art›r›lmas›n› sa¤la-
mak. Ülkemizde 1981 y›l›ndan bu yana ara-
l›ks›z kutlanan Enerji Verimlili¤i Haftas›
kapsam›nda gerçeklefltirilen çeflitli etkinlik-
lerden biri olan UEVF 2013 – 4.Ulusal Ener-
ji Verimlili¤i Forum ve Fuar›, 10 – 11 Ocak
2013 tarihlerinde “Verimli Kullan›rsan,
Enerji Gelecektir” temas› ile gerçeklefltirildi.
WOW Convention Center ‹stanbul’da dü-
zenlenecek UEVF 2013’e kamu kurum ve
kurulufllar›, özel sektörden üst düzey yöneti-
ciler ve akademisyenler kat›lacak. ‹ki gün
sürecek forumda birbirinden önemli oturumve paneller düzenlenecek, sektör temsilcileri
ve akademisyenler bildirilerini sundu.
Verimli Enerji GelecektirEnerji Verimlili¤i Haftas› her y›l ocak ay›n›n
ikinci haftas›nda, Yenilenebilir Enerji Genel
Müdürlü¤ü koordinasyonunda Milli E¤itim
Bakanl›¤›, Türkiye Odalar ve Borsalar Birli-
¤i, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araflt›r-
ma Kurumu, Makina Mühendisleri Odas› ve
Elektrik Mühendisleri Odas› iflbirli¤i ile kut-
lan›yor. Bu kapsamda ülke genelinde genifl
kat›l›ml› etkinlikler düzenleniyor.
Toplumdaki enerji kültürü ve verimlilik bi-
lincinin gelifltirilmesi amac›yla bakanl›klar,
valilikler, büyükflehir belediyeleri, elektrik
motoru üreticileri, ayd›nlatma, beyaz eflya,
ve yal›t›m sektörü temsilcileri, bankalar, tu-
rizm tesisleri ve al›flverifl merkezleri ile ilgi-
li kurum, kurulufllar veya organizasyonlarla
iflbirli¤i ortamlar› gelifltirildi.
Dünya markalar› UEVF 2013’teydi4.Ulusal Enerji Verimlili¤i Forum ve Fua-
r›’nda ulusal ve uluslararas› dünya markalar›
yerini al›yor ve sponsorluk deste¤i veriyor.
‹gdafl, Pentair, Schneider Electric, Siemens,
fiekerbank ve Tüprafl UEVF 2013 sponsoru
olarak yerlerini al›rken; Bilgi Üniversitesi,
Enerji Verimlili¤i konulu resim, öykü ve
proje dal›nda ödül alan ö¤rencilerin “destek
sponsorlu¤unu” üstlendi. Enerji Verimlili¤i
etkinlikleri kapsam›nda ödül alan ö¤renciler
için ‹stanbul Akvaryum katk›lar›yla akvar-
yum gezisi düzenlendi.
UEVF 2013 forumunda gerçeklefltirilecek
oturum ve panellerde afla¤›daki konu bafll›k-
lar› ele al›nd›.
! Dünyada ve Türkiye’de Enerji Verimlili¤i
Çal›flmalar› Örnekleri ve Sonuçlar›
! Bölgesel Is›tma A¤lar›! Sanayide Enerji Verimlili¤i Stratejileri
! Bina ve Hizmetler Sektöründe Enerji Ve-
rimlili¤i Stratejileri! Ulafl›m Sektöründe Enerji Verimlili¤i
S t r a t e j i l e r i! Sürdürülebilir Finansman Modelleri
! Enerji Verimli Ürün ve Teknolojiler
! ‹dari ve Kurumsal Yap› ve Yap›lanmalar
! Enerji Arz Güvenli¤i ve ‹klim De¤iflikli¤i
Ba¤lam›nda Yenilenebilir Enerji
! Yan Etkinlikler: Ürün ve Hizmet Sunum-
l a r ›
Dünya
EnerjiVerimlili¤i
Fuar›’ndaBulufltu…
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 170
--
-rimlili¤i Forumu ve Fuar›
Gelecektir” temas› alt›ndagerçekleflti.
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 171
H A B E R / N E W S
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 172
H A B E R / N E W S
H A B E R / N E W S
Siemens, Türk enerji sektöründeki yeni
yat›r›mlarda iflletmecilerin verimlili¤i-
ne katk›da bulunmaya devam ediyor.
Bu kapsamda Siemens, yeni imzalanan an-
laflmayla Sabanc› Holding ve E.ON ifltiraki
olan Enerjisa’n›n Bal›kesir’de bulunan Ban-
d›rma II Kombine Çevrim Santrali’nin anah-
tar teslim kurulumunu gerçeklefltirecek.
Band›rma II Kombine Çevrim Santrali,
SGT5-8000H gaz türbininin kullan›laca¤›
Türkiye’deki ikinci büyük proje olma özelli-
¤ini tafl›yor. Enerjisa taraf›ndan iflletilecek
olan santral yaklafl›k 600 MW’l›k kapasiteye
ve yüzde 60’›n üzerinde verimlili¤e sahip
olacak. 2016 y›l›n›n ortas›nda tamamlanma-
s› beklenen Band›rma II Kombine Çevrim
Santrali anlaflmas›, EPC iflleri ve uzun vade-
li servis sözleflmesini de kaps›yor.
Siemens, bu proje kapsam›nda, Enerjisa’ya
anahtar teslim infla d›fl›nda farkl› ürünler ile
de katk› verecek. S›n›f›nda dünyan›n en ve-
rimli gaz türbini olma unvan›n› elinde bulun-
duran SGT5-8000H d›fl›nda bir adet SST5-
5000 model gaz türbini ile bir adet Sgen5-
3000W jeneratörün de santrale kurulumu
gerçeklefltirilecek. Tesisin tüm elektrik siste-
mini ve SPPA-T3000 ölçüm ve kontrol siste-
mini tedarik edecek olan Siemens, ayr›ca
400 kV’luk yüksek gerilim flalt sistemi kuru-
lumunu da gerçeklefltirecek. Siemens ayr›ca,
NEM flirketi taraf›ndan üretilen Benson tipi
›s› geri kazan›ml› bir buhar kazan› ve ilgili
yedek ve yard›mc› sistemlerinin teminini de
üstlenecek. Tüm bunlara ilaveten tesisin ana
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 176
-
---
recek. Hayata geçirilecek---
H A B E R / N E W S
komponentleri olan gaz türbinleri ve jenera-
törlerini kapsayan uzun dönemli bir servisanlaflmas› da proje dahilinde sunulacak.
Siemens Türkiye Yönetim Kurulu Baflkan› ve
CEO’su Hüseyin Gelis, Enerjisa ve Siemens
aras›ndaki en büyük projelerden birine imza
atmaktan duydu¤u mutlulu¤u dile getirerek,
“Sabanc› ve E.ON ortakl›¤›ndaki Enerji-
sa’n›n projesi olan, çevre dostu ve yenilikçi
bu tesisin anahtar teslim kurulumunu gerçek-
lefltirece¤imiz için gururluyuz. Siemens,
Enerjisa ve Sabanc› Grubu aras›nda uzun y›l-
lara dayanan bir dostluk ve iflbirli¤i mevcut.
Band›rma II Kombine Çevrim Santrali proje-
sinin, Enerjisa’n›n bölgesel güç olma vizyonu
kapsam›nda belirledi¤i 2020 y›l›nda 7.500
MW kurulu güce ulaflma hedefine ulaflmada
önemli bir rolü olaca¤›na inan›yoruz” dedi.
Tek flaftl› tasar›ma sahip olan Band›rma II
Kombine Çevrim Santrali, esnek yap›s›yla
yaln›zca 30 dakikada tam güç kapasiteye ç›-kabiliyor. Tesis, dakikada 50 MW’› bulan
yük yükseltme gradyanlar› sayesinde güç ta-
lebindeki dalgalanmalara da h›zl› bir flekilde
yan›t vererek flebekenin stabilizasyonuna
yard›mc› olacak. Bu gaz türbini, 2011 y›l›n-
dan bu yana ticari olarak iflletilen Alman-
ya’daki bir santralde yüzde 97’ye ulaflan em-
reamadelik oran› ve 50 bin saate varan çal›fl-
ma süresiyle kendini ispatlamay› baflard›.
Yüksek verimli kombine çevrim santralleri
ve servis hizmetleri, Siemens’in Çevre Dos-
tu Ürünler Portföyü’nün bir parças› olma ni-
teli¤i tafl›yor. Toplam cirosunun %43’ünü
Çevre Dostu Ürünler Portföyü’nden elde
eden Siemens, bu sonuçla da dünyan›n en
büyük çevre dostu teknoloji tedarikçisi unva-
n›n› elinde tutmakta.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 177
Sabanc› ve E.ON ortakl›¤›n -daki Enerjisa’n›n projesi olan,çevre dostu ve yenilikçi bu te -sisin anahtar teslim kurulumu -nu gerçeklefltirece¤imiz içingururluyuz. Siemens, Enerjisave Sabanc› Grubu aras›ndauzun y›llara dayanan bir dost -luk ve iflbirli¤i mevcut. Ban -d›rma II Kombine ÇevrimSantrali projesinin, Enerji -sa’n›n bölgesel güç olma viz -yonu kapsam›nda belirledi¤i2020 y›l›nda 7.500 MW kuru -lu güce ulaflma hedefine ulafl -mada önemli bir rolü olaca¤› -na inan›yoruz.
H A B E R / N E W S
Bugüne kadar sürekli gelifltirdi¤i ürün
portföyüyle Türkiye’nin enerji sorun-
lar›na çözüm getirerek pazara yön ve-
ren Tunçmatik, yeni CEO olarak yurt d›fl›n-
da çeflitli flirketlerde üst düzey yönetici ola-
rak çal›flan Can Güven’i transfer etti.
1953 y›l› ve Eskiflehir do¤umlu olan Can
Güven, Izmir Bornova Anadolu Lisesi ve
Bradford Üniversitesi Makine Mühendisli¤i
ve Endüstri Mühendisli¤i mezunu. ‹lk olarak
3 sene ‹ngiltere’de Johnson & Johnson’da
endüstri mühendisi olarak çal›flan Can Gü-
ven yine ayn› üniversitede MBA e¤itimi al-
d›. ‹ngiltere’de çeflitli flirketlerde, yöneti-
ci/dan›flman olarak çal›flmas›n›n ard›ndan,
Türkiye’de de farkl› firmalarda yöneticilik
yapt›. Daha sonra Kanada’ya yerleflen Gü-
ven, burada da global markalarda üst düzey
yöneticisi olarak görev ald›. ABD’den ald›¤›
bir ifl teklifiyle çal›flmalar›n› yar› iletkenlerde
dünyan›n ileri gelen firmalar›ndan olan In-
ternational Rectifier’da, Finansman, Strate-
jik Planlama ve ‹fl Yöntemleri Gelifltirme Di-
rektörü olarak 7 sene sürdürdü. Güven, Ocak
2014 tarihi itibariyle de Tunçmatik’te CEOolarak göreve bafllad›.
Tunçmatik’in Ocak 2014 tarihi itibariyle
CEO görevini üstlenen Can Güven flunlar›
ifade etti “Tunçmatik olarak en önemli hede-
fimiz, müflterilerimizin ve sat›fl ortaklar›m›-
z›n ihtiyaçlar› için, mamullerimizi en k›sa
zamanda, en yüksek kalitede ve en makul fi-
yatlarda arz ederek bir an önce Türkiye eko-
nomisi içindeki lay›k oldu¤umuz yeri bul-
makt›r. Kuvvetli bir ekip iflbirli¤i ile ana ya-
p›m›zda yap›lacak kültürel de¤iflmenin ve en
yak›n zamanda da Tunçmatik’in herkesin ça-
l›flmak için can ataca¤› bir flirket haline gel-
mesinin mümkün oldu¤una inan›yorum. “
Tunçmatik Yönetim Kurulu Mehmet Özer
ise konuyla ilgili ”Tunçmatik olarak Can
Güven’in aram›za kat›lmas›ndan dolay› he-
yecanl› ve gururluyuz. Bu yeni süreçte, yeni
ürünlerimiz ve stratejilerimizle Tunçmatik’i
sektörde çok daha iyi yerlere tafl›yaca¤›m›z-
dan eminim.” fieklinde konufltu.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 180
Türkiye’nin 45 y›ld›r
-
H A B E R / N E W S
Dünyadaki baflar›s› Türkiye’ye
Yingli Solar Türkiye Ülke Müdürü
U¤ur K›l›ç, “2012 y›l›n› dünya lideri
olarak kapatm›flt›k, liderli¤imizi
2013 y›l›nda da devam ettirmeyi baflard›k.
Yingli Solar, global bir marka olarak kalite-
si, raporlanarak kan›tlanan yüksek verimlili-
¤i ve herkes taraf›ndan tercih edilen ürünle-
riyle dünya çap›nda gösterdi¤i baflar›y› Tür-
kiye’ye tafl›yor ve günefl enerjisi sektöründe
öncü olmay› hedefliyor. Global baflar›n›n bi-ze verdi¤i cesaretle 2014 y›l›nda da Türki-
ye’de önemli projeleri hayata geçirmek üze-
re çal›flmalar›m›z› sürdürüyoruz” dedi.
Bir y›lda 3 GW’lik günefl paneli Dünyada 20 bölgesel ülke ofisinde, 18 bin-
den fazla çal›flan›, 25 y›ll›k tecrübesi, 7
GW’tan fazla kurulu park› ve 2.5 GW üretim
kapasitesiyle faaliyet gösteren, dünyan›n en
büyük günefl paneli üreticilerinden Yingli
Solar, 2013 y›l›nda lider konumunu sürdürüp
dünyada sektörün 1 numaras› olmay› baflar-
d›. Dahas›, bir y›l içerisinde 3 GW üzerindegünefl paneli tedarik eden ilk tedarikçi firma
olma baflar›s›n› gösterdi.
2012 y›l›n› global çerçevede 2.2 GW kapasi-
tesinde günefl paneli sat›fl› gerçeklefltirerek li-
der bitiren Yingli Solar, 2013’ün ikinci çeyre-
¤inde tüm PV üreticileri aras›nda 0,8 GW ile
tek bafl›na tüm global sat›fl›n yüzde 8’ini ger-
çeklefltirerek bir dünya rekoru k›rm›flt›.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 182
Merkezi Çin’de bulunan vedünyan›n en büyük günefl pa -neli üreticilerinden biri olanYingli Solar, 2012’de dünyapazar lideri olarak, 2013 y› -l›nda rekor sat›fl gerçekleflti -rip 3 GW üzerinde panel te -darik eden ilk günefl paneliüreticisi oldu. Yingli Solarkazand›¤› dünya çap›ndakibaflar›y› 2014 y›l›nda da sür -dürmeyi amaçl›yor.
H A B E R / N E W S
Döviz kurundaki art›fla ba¤l› olarak
elektri¤e zam beklenirken, müjde
geldi. Da¤›t›m flirketleri, düflük geli-
re sahip vatandafllar›n elektrik faturalar›n›n
bir bölümünü, "devletin alacaklar›na karfl›l›k
mahsuplaflt›rmak" için teklif yapt›.
ENERJ‹ BAKANLI⁄I SICAK BAKI -
Türkiye gazetesinde yer alan haberde; Ener-ji Bakanl›¤›'n›n s›cak bakt›¤› bu teklif, dar
gelirlilerin cebini biraz olsun rahatlatacak.
Alt› ay ya da y›lda bir yap›lmas› öngörülen
mahsuplaflma için dar gelirlinin faturas›n›
gecikmeye b›rakmadan ödemesi gerekiyor.
Aksi hâlde 'sosyal tarife'den faydalanamaya-
cak. Elektrik tüketiminin alan›na göre, Ta-
r›m, G›da ve Hayvanc›l›k Bakanl›¤›, Maliye
Bakanl›¤› ile Aile ve Sosyal Politikalar Ba-
kanl›¤› fatura giderinin bir k›sm›n› ödeye-
cek. Da¤›t›m flirketlerinin gündeme getirdi¤i
sisteme geçilmesi halinde, yeflil kartta oldu-
¤u gibi dar gelirlinin elektrik faturas›n›n bir
bölümünü devlet karfl›layacak.
YEfi‹L KART BENZER‹ UYGULAMADevlet, dar gelirliye destek için, elektrik gi-
derinin bir bölümünü üstlenecek. fiu an ça-
l›flmalar› devam eden sisteme geçildi¤inde
t›pk› yeflil kartl› ailelerin sa¤l›k giderlerinde-
ki uygulama benzeri bir çal›flma yap›lacak.
Böylece dar gelirlinin elektrik faturas›n›n bir
bölümünü devlet karfl›layacak. Da¤›t›m flir-
ketlerinin üzerinde çal›flt›¤› düzenlemeye
göre geliri, belirlenen s›n›r›n alt›nda kalan ai-
lelerin ödedi¤i elektrik faturas›n›n bir bölü-
mü mahsuplaflma suretiyle al›nmayabilecek.
KAÇAK KULLANIMININ ÖNÜNE
Alt› ay veya y›lda bir yap›lmas› öngörülen
mahsuplaflman›n gerçeklefltirilebilmesi için
dar gelirlinin, elektrik faturas›n› düzenli ola-
rak, gecikmeye b›rakmadan ödemesi istene-
cek. Geçti¤imiz mart ay›nda Resmi Gaze-
te'de yay›mlanan 6446 say›l› Elektrik Piya-
sas› Kanunu'nda yer alan Sosyal Tarife kap-
sam›ndaki çal›flmaya Enerji ve Tabi-i Kaynaklar Bakanl›¤› s›cak bak›yor. Uygu-
lama bafllat›l›rsa G›da Tar›m ve Hayvanc›l›k
Bakanl›¤›, Maliye Bakanl›¤› ile Aile ve Sos-
yal Politikalar Bakanl›¤›, faturay› ortak kar-
fl›layacak. Özellikle kay›p kaça¤›n yo¤un ol-
du¤u yörelerde uygulaman›n büyük fayda
sa¤lamas› bekleniyor.
KAYIP-KAÇAK AZALACAKDar gelirlinin elektrik faturas›n›n karfl›lan-
mas› için tek flart faturan›n düzenli ödenme-
si olacak. Uygulaman›n kay›p kaça¤› da
azaltmas› bekleniyor.
Sayaçlar Ücretsiz De¤iflecekArt›k elektrik sayaçlar› da enerji tasarrufunayard›m edecek.Bu y›l içerisinde kullan›m ömrü dolan bütün
elektrik sayaçlar› de¤iflecek ve bu de¤iflim
tamamen ücretsiz olacak. Yap›lacak olan dü-
zenleme ile enerji tasarrufu konusunda ol-
dukça önemli bir ad›m at›lm›fl olacak ve eski
elektrik sayaçlar› sebebiyle gereksiz elektrik
tüketimi olmayacak. Bu ay bafllayacak olan
de¤iflimler, öncelikle 10 y›l› aflk›n süredir
kullan›lan elektrik sayaçlar› üzerinde gerçek-
lefltirilecek. Öte yandan, su, elektrik ve do-
¤algaz sayaçlar›n›n tamir ve ayar ücretleri de
belirlendi. Su sayaçlar›n›n ayar ücreti, sayaç-
lar›n özelli¤ine göre 7.5-10.6 lira olarak be-
lirlendi. Tamir ücreti ise 3.4-10.6 lira aras›n-
da de¤iflecek. Elektrik sayaçlar›n›n ayarlan-
mas› için 5.8-8.9 lira, tamiri için 3.4-10.6 li-
ra aras›nda ödeme yap›lacak.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 184
Özellikle kaçak kullan› --
karfl›layacak.
H A B E R / N E W S
Toplam destek 10 milyon TL
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Arafl-
t›rma Kurumu (TÜB‹TAK), üniversi-telerin bünyesindeki Teknoloji Trans-
fer Ofisleri’nin (TTO) gelifltirilmesi ve yeni-
lerinin kurulmas›n› teflvik etmek amac›yla
geçen y›l bafllatt›¤› destek program›n› bu y›l
da sürdürüyor. Toplam 10 milyon TL’lik des-
tekten yararlanmak için baflvuran üniversite-
ler aras›ndan baflvuru dosyas› kabul edilen 10
üniversitenin TTO’su 1 milyon TL’ye kadar
olan hibe deste¤inden yararlanacak.
Baflvuran 36 üniversite aras›nda yap›lan de-
¤erlendirmenin ard›ndan Anadolu, Bilkent,
Dokuz Eylül, Erciyes, Gaziantep, ‹stanbul, ‹s-
tanbul fiehir, ‹stanbul Teknik ve Uluda¤ Üni-
versiteleri ile ‹zmir Yüksek Teknoloji Enstitü-
sü 2014 y›l›nda destek almaya hak kazand›.
Ekonomiye katk›da TTO’lar›n rolü büyükTürkiye’de 30 y›l› aflk›n süredir patent vekil-
li¤i hizmeti veren Destek Patent Yönetim
Kurulu Baflkan› Kemal Yamankaradeniz,
TTO projesinin öncülü¤ünü ilk kez Destek
Patent’in yap›p konuyu Türkiye’nin günde-
mine getirdiklerini belirterek, destek almaya
hak kazanan üniversiteleri tebrik etti.
TTO’lar›n üniversite ile sanayi aras›nda ifl-
birli¤ini sa¤lamak amac›yla oluflturuldu¤unusöyleyen Yamankaradeniz, akademisyenle-
rin bilgi birikimlerini sanayinin hizmetine
sunmas›yla bu birikimin ürün ve teknolojiye
dönüflece¤ini ve patentlenece¤ini belirtti.
Kemal Yamankaradeniz, TTO’lar sayesinde
üniversitelerin gelifltirecekleri ürünler ve fikir-
lerle Ar-Ge, inovasyon alan›nda Türkiye’nin
önemli bir aflama kaydedece¤ini ve Türkiye
ekonomisinin çok önemli bir sürece girdi¤ini
söyledi. Yamankaradeniz, “Üniversitelerin
TTO bölümlerinden büyük beklentimiz var.
Üniversitelerimizdeki taze beyinler patent ko-
nusunda dünya ile yar›flacak, sanayi ile iflbirli-
¤i yaparak üretimin hem de¤erinin hem hac-
minin artmas›na yard›mc› olacak ve ülkemizinekonomisine katk› sa¤layacak” dedi.
TTO Destekleme Program› Nedir?TTO Destekleme Program›’na üniversiteler,
üniversitelerin ortak oldu¤u flirketler, tekno-
park yönetici flirketleri ve teknopark yönetici
flirketinin ortak oldu¤u flirketler baflvurabili-yor. Program kapsam›nda TTO’lar 10 y›l sü-
reyle hibe alabilecek. Destek oranlar› ilk 5 y›l
için yüzde 80, ikinci 5 y›l için ise yüzde 60
olacak. Seçilen 10 üniversiteye verilecek des-
tek kapsam›nda; personel giderleri, ulafl›m,
harc›rah ve konaklama giderleri, alet, teçhizat,
yaz›l›m, yay›n al›m giderleri, yurtiçi ve yurt-
d›fl› dan›flmanl›k ve e¤itim hizmetleri de dahil
olmak üzere hizmet al›m›, toplant›, tan›t›m ve
organizasyon giderleri, yeminli mali müflavir-
lik ücretleri ve genel giderler karfl›lanacak.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 186
-
-
TÜB‹TAK’a baflvuru yapan36 üniversitenin TeknolojiTransfer Ofisi içerisinden Ana -dolu, Bilkent, Dokuz Eylül, Er -ciyes, Gaziantep, ‹stanbul, ‹s -tanbul fiehir, ‹stanbul Teknikve Uluda¤ üniversiteleri ile ‹z -mir Yüksek Teknoloji Enstitü -sü destek almaya hak kazand›.2013 y›l›nda seçilen 10 üniver -site ile birlikte toplamda 20üniversiteye 20 milyon TL des -tek verilmifl olacak.
H A B E R / N E W S
Üniversite ve sanayi iflbirli¤i gelifli-
minde önemli bir rol oynayan
Ar-Ge Proje Pazar›” Türkiye’nin ön-
de gelen üniversitelerinin yan› s›ra Hong
Kong University of Science and Technology
ve flimdiye kadar binlerce Ar-Ge Projesini
destekleyen EUREKA iflbirli¤i ile gerçeklefl-
Etkinlik, sanayi kurulufllar›n›n tem-
silcileri, üniversiteler, AR-GE kurulufllar› ve
teknopark çal›flanlar› ile araflt›rmac›lar› bir
araya getirecek.
Proje Bahar› olarak da bilinen etkinli¤e
fiubat 2014’e kadar baflvuran projeler; sektörtemsilcileri, akademisyenler ve ilgili uzman-
lardan oluflan Seçici Kurul taraf›ndan de¤er-
lendirilecek. Seçilen projeler ise 26 Mart
2014 tarihinde yap›lacak Proje Bahar›’nda
potansiyel yat›r›mc›s›yla buluflma f›rsat› ya-
kalayacak. Giriflimciler ve akademisyenler
için projelerini üretime dönüfltürme f›rsat›
sunan etkinlikte ayr›ca 4 farkl› kategoride
ödüller da¤›t›lacak. Bilgi ve ‹letiflim Tekno-
lojisi Uygulamalar›, Enerji Üretim ‹letim ve
Da¤›t›m›na Yönelik Uygulamalar, Çevre ve
Enerji Verimlili¤i Uygulamalar› ve Di¤e o l-
mak üzere dört farkl› kategoride dereceye gi-
ren ilk 3 Ar-Ge projesi sahibine s›ras›yla 20
bin TL, 10 bin TL ve 7 bin 500 TL’lik nakdi
ödüller verilecek.
Elektrik Elektronik ve Hizmet ‹hracatç›lar›
Birli¤i (TET) Yönetim Kurulu Baflkan› FatihKemal Ebiçlio¤lu, sürdürülebilir ihracata
ulaflman›n katma de¤erli üretimle, katma de-
¤erli üretimin ise AR-GE ve inovasyon ile
mümkün olabilece¤ini belirterek, flunlar›
söyledi: “Sektörümüzde bir ilk olan Proje
Bahar›’n›n üçüncüsünü gerçeklefltirmenin
mutlulu¤unu yafl›yoruz. Her geçen y›l sanayi
kurulufllar› temsilcilerinin, üniversitelerimiz
akademisyen ve ö¤rencilerin, AR-GE kuru-
lufllar› ve teknopark çal›flanlar›n›n ilgi ve ka-
t›l›m›n›n artt›¤›n› gözlemliyoruz. Bu oldukça
sevindirici. 2023 y›l›ndaki 45 milyar dolarl›k
ihracat hedefimize ulaflmam›zda AR-GE ve
inovasyon önemli bir gereklilik. Sektörü-
müz, üretim kapasitesi, teknolojik yeterlili¤i
ve geliflme potansiyeli ile bu hedefe ulaflabi-
lecek güçte. ‹hracat›m›z›n katma de¤erini
yükseltecek çal›flmalar› Birlik olarak destek-
lemeye devam edece¤iz.”
Etkinlikle ilgili daha detayl› bilgi almak için
web sitesiziyaret edilebilir.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 190
---
deki gücünü temsil eden-
-
---
-
Ürünlerinde, üretimde
ve tüm faaliyetlerinde
enerji verimlili¤ine
öncelik veren, çevre bilincini
tüm tüketicilere yayg›nlaflt›r-
mak üzere ad›mlar atarak, bu
alanda da liderlik üstlenen
Arçelik A.fi., 6-12 Ocak ta-
rihleri aras›nda bu y›l 33.’sü
düzenlenen Enerji Verimlili¤i
Haftas›’na en verimli ürünleri
ile tam destek verdi.
Enerji Verimlili¤i Hafta-s›’n›n en önemli etkinlikle-
rinden biri olan, 8-11 Ocak
tarihleri aras›nda WOW Convention Cen-
ter’da gerçeklefltirilen Enerji Verimlili¤i
Forumu ve Fuar›’nda, Arçelik A.fi. Enerji
ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›’n›n her y›l
düzenledi¤i “Sanayide Enerji Verimlili¤i”
(SENVER) Proje Yar›flmas›’nda iki ödüle
birden lay›k görüldü.
En Verimli ÜrünArçelik A.fi. Enerji Verimli
Ürün” kategorisinde “A+++ %-
10 kurutucu” ile “En Verimli
Ürün” (EVÜ) ödülünü ald›.
Ödülü Arçelik A.fi. Kurutucu ‹fl-
letmesi ‹flletme Yöneticisi Gök-
han Özgürel Bilim Sanayi ve
Teknoloji Bakan› Fikri Ifl›k’›n
elinden ald›.
En Verimli TesisArçelik A.fi. Bulafl›k Makinesi ‹flletmesi “En
Verimli Endüstriyel Tesis” (EVET) katego-
risinde Jüri Özel Ödülü’ne lay›k görüldü.
Ödülü Arçelik A.fi. Bulafl›k Makinesi Ürün
Direktörü Haldun Dingeç, yine Bilim Sanayi
ve Teknoloji Bakan› Fikri Ifl›k’tan ald›.
Arçelik A.fi.’nin Çevre Dostu ÜrünleriTüm ifl süreçlerinde “Dünyaya Sayg›l›, Dün-
yada Sayg›n” vizyonuyla hareket eden Arçe-
lik A.fi., do¤an›n ve ekolojik sistemin korun-
mas› konusunda yürütmekte oldu¤u projeler
ve üretti¤i çevre dostu buzdolaplar›, bulafl›k,
çamafl›r ve kurutma makineleriyle çevreye
olan sorumlulu¤unu yerine getiriyor.
Arçelik 2488 CNGY Buzdolab› Arçelik A.fi.’nin s›n›f›nda öncü olup dünya-
da enerji rekorlar›n› k›rm›fl ve enerji verim-lili¤i ç›tas›n› yükseltmifl ürünlerinden biri
olan A +++ No-Frost kombi buzdolab›, A
s›n›f›na göre %60 daha az enerji tüketiyor.Koku oluflumunu engelleyen antibakteriyel
koku filtre sistemi, buzdolab› içindeki ha-
vay› iyonize ederek hava kaynakl› bakteri-
H A B E R / N E W S
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 192
“Dünyaya Sayg›l›, Dünyada Sayg›n”vizyonu do¤rultusunda, kaynaklar›n ve -rimlili¤ine odaklanan; tüm ifl süreçlerin -de, üretimde ve ürünlerinde enerji ve -rimlili¤ini esas alan Arçelik A.fi., EnerjiVerimlili¤i Haftas› kapsam›nda Enerjive Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›’n›n dü -zenledi¤i “Sanayide Enerji Verimlili¤iProje Yar›flmas›’nda; A+++ %-10 enerjiseviyesine sahip kurutucusu ile “En Ve -rimli ürün” ve Bulafl›k Makinesi ‹fllet -mesi ile “En Verimli Endüstriyel Tesis”ödüllerini ald›.
leri yok eden ve taze hava sa¤layarak g›dalar›n ömrünü uzatan iyo-nizer sistemi ile dikkat çeken buzdolab› beyaz LED ayd›nlatma ve
475 litre brüt hacme sahip.
Arçelik 5088 NFY Buzdolab›S›n›f›nda öncü olup dünyada enerji rekorlar›n› k›rm›fl ve enerji ve-rimlili¤i ç›tas›n› yükseltmifl ürünlerinden bir di¤eri de A +++ enerjiseviyesine sahip 5088 NFY buzdolab›. 5088 NFY buzdolab›, mavi
›fl›k teknolojisi ile sebzeliklerde yeflil yaprakl› yiyeceklerin tazeli¤i-nin korunmas›n› sa¤l›yor. Koku oluflumunu engelleyen antibakteri-yel koku filtre sistemi, buzdolab› içindeki havay› iyonize ederek ha-va kaynakl› bakterileri yok eden ve taze hava sa¤layarak g›dalar›n
ömrünü uzatan iyonizer sistemi ve beyaz LED ayd›nlatmaya sahipolan ürün, her rafa hava üf-leyen multiflow sistemi ilede dikkat çekiyor.
Arçelik 8127 N In Love Çamafl›r makinesiA+++ enerji s›n›f›ndan %30
daha fazla verim sa¤layanArçelik In Love çamafl›r
makinesi 8 kilogram y›ka-
ma kapasitesine sahip. Do-kunmatik tufllar›yla son derece kolay bir kullan›m imkan› sunan
üründe 16 program bulunuyor. Çamafl›r›n cinsini ve miktar›n› alg›-
layarak program seçebilen otomatik program, Woolmark ApparelCare sertifikal› yünlü program, buhar destekli havaland›rma progra-
m›, h›zl› 14 k›sa süreli program ve daha birçok ifllevsel programa sa-
hip olan In Love çamafl›r makinesi ön y›kama, ilave su ile y›kama,k›r›fl›k azaltma, buhar ve favori fonksiyonlar› ile de dikkat çekiyor.
Elektronik su kontrol sistemi, kalan zaman göstergesi ve su taflma
emniyeti ürünün di¤er özellikleri aras›nda bulunuyor.
Arçelik 3885 KT Kurutma makinesiA++ enerji s›n›f›nda yer alan Arçelik kurutma makinesi 8 kilogram
kurutma kapasitesi ve ›s› pompal› kurutma teknolojisine sahip. 16
program› bulunan Arçelik kurutma makinesi, k›r›fl›k önleme fonksi-
yonu, program takibi, kalan zaman gösterme, temizlenebilir filtre ve
tambur içi ayd›nlatma özellikleriyle dikkat çekiyor. Arçelik 3885
KT, gömlek 30 k›sa program›, gömlek, kot, hassas programlar›, yor-gan, havaland›rma, sepette yünlü programlar› ile farkl› ihtiyaçlara
özel çözümler sunuyor.
Arçelik 63101 Bulafl›k MakinesiA+++ s›n›f›nda yer alan ve s›n›f›n›n en düflük enerji tüketimine sa-
hip olan 63101 bulafl›k makinesi, LGA onayl›, afl›nmay› önleyen
otomatik bardak koruma sistemi sayesinde bardaklar›n ömrünü 20
kat uzat›yor. Filtre temizleme ihtiyac›n› 1 y›la kadar uzatan benzer-
siz ‘Ak›ll› Filtre Temizleme’ teknolojisine sahip olan üründe 10 y›-
kama program› ve 13 kiflilik y›kama kapasitesi bulunuyor. Genifl
bilgi sat›rl› LCD ekran›yla dikkat çeken bulafl›k makinesi koku ve
t›kanmay› engelleyen teknolojisi ve alt sepette yo¤un y›kama bölge-
si Power Zone ile fark yarat›yor.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 193
H A B E R / N E W S
H A B E R / N E W S
SanayicilerinHizmetinde…
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
GÜLER ELEKTR‹K 1985 y›l›nda Karaba¤lar’da Ömer GÜ-
LER taraf›ndan kurulmufltur.1986 y›l›nda Elek. Mühendisi
Rafet GÜLER taraf›ndan kurulan Güler Mühendislik ile
GÜLER ELEKTR‹K Çankaya 1362 sokak Altan ‹fl Han›nda ortak
faaliyete bafllam›flt›r. 1990 y›l›nda iki firma birleflerekGÜLER Mü-
hendislik limited flirketi ad› alt›nda çal›flmaya devam etmifltir. 1993
y›l›nda ayn› binan›n zemin kat›nda malzeme tedariki ve ticaretine
bafllanm›flt›r. fiirket 2005 y›l›nda Yeniflehir H›rdavatç›lar Çarfl›s›nda
kendi yerine geçmifltir.
ATATÜRK Organize Sanayi bölgesinde verdi¤imiz hizmetlerin yo-
¤unlaflmas› nedeniyle 1997 y›l›nda organize flubemizi açt›k. fiirket
ortaklar›n›n vard›¤› anlaflmayla 15 May›s 2012 tarihinden itibaren ikiflirketin tekrar ayr› çal›flmas›na karar vermifltir. GÜLER ELEKTR‹K
faaliyetlerine Atatürk Organize Sanayi Bölgesi 10022 Sokak
No:2’de devam etmektedir.
" SANAY‹ TES‹SLER‹ ELEKTR‹K MONTAJI" T R A F O
" ENERJ‹ NAK‹L HATLARI
" PANO ‹MALATI
" KOMPANZASYON PANO ‹MALATI VE BAKIMI
" P A R A T O N E R
" ARIZA BAKIM H‹ZMETLER‹
" ELEKTR‹K MALZEMELER‹ TEM‹N‹
" PROJE VE TAAHHÜT
195
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 197
H A B E R / N E W S
Firmam›z Perpa Ticaret Merkezi A-Blok 8. Katta 2011 y›l›nda
faaliyetlerine bafllad›. Toptan elektrik malzemeleri ve taahhütkonusunda hizmet veren firmam›z uzman kadrosu ve teknolo-
jik donan›m›yla müflterileri için ideal sektörel çözümler üretmektedir.
Perpa ElektrikHes Kablo, Reçber Kablo, V‹KO, Siemens, Osram,
Audio, ACK, Cata gibi sektörün önde gelen üretici ve ithalatç› firma-
lar›n›n ürünlerini en uygun fiyata bünyesinde toplayarak Türkiye ge-
nelindeki müflterilerine sat›fl›n› gerçeklefltirmektedir.
Perpa Elektrik olarak dinamik ve h›zl› çal›flma tempomuzla elektrik
ve ayd›nlatma malzemesi ihtiyac› olanlar› müflteri memnuniyetini
benimsemifl personelimizle Perpa Elektrik’e bekleriz.
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Y›ld›r›mdan korunma sistemleri; Türk
standartlar› ve ulusal standartlar göz
önüne al›nd›¤›nda dört sistemin bir-
biri ile entegre olmas› sonucunda kurulmal›-
Sektörde yapm›fl oldu¤umuz araflt›rma-
lar sonucunda birçok mühendis ve teknisyen
taraf›ndan y›ld›r›mdan korunma sisteminin
sadece d›fl y›ld›r›ml›k (faraday kafesi,yaka-
lama ucu,gergi teli,paratoner) uygulamalar›
olarak alg›land›¤› sonucuna ulaflt›m.Ancak
bir yap›da bulunmas› gereken y›ld›r›mdan
korunma sistemleri aras›nda d›fl y›ld›r›ml›k
uygulamalar› bu entegrasyonun sadece dört
aya¤›ndan biridir.Nitekim nas›l bir masa tek
ayak üzerinde duramay›p y›k›l›r ise yap›m›z
da y›ld›r›m darbesine maruz kald›¤›nda y›l-
d›r›m desarj›n›n etkileri karfl›s›nda zarar gö-
recektir.Y›ld›r›dan korunma sistemleri dört
sistemin bütünleflmesi sonucu oluflturulma-
l›d›r.Bunlar ;iyi bir Topraklama sistemi,do¤-
ru projelendirilmifl bir Efl potansiyel sis-
tem,binam›z›n d›fl›nda yer alacak yap› tipine
göre seçilmifl d›fl y›ld›r›ml›k sistemi ve ka-
demeli olarak yerlefltirilmifl iç y›ld›r›m-
l›k(ani afl›r› gerilim koruyucu )sistemi ola-
rak s›ralanmaktad›r.Bu sistemler bir yap›da
standartlar ve teknik aç›dan de¤erlendirdi¤i-
mizde olmak zorundad›r.
E¤er bir yap›ya iç y›ld›r›ml›k sistemi kurma-
yacaksak d›fl y›ld›r›ml›k sistemi kurararak
tüm enerji ve veri hatlar›m›z› ,elektronik ci-
hazlar›m›z› riske atm›fl olaca¤›z.Di¤er taraf-
tan bir yap›da topraklama sistemi yok ise iç
y›ld›r›ml›k sistemini o yap›ya entegre ede-
meyiz,ayr›ca efl potansiyeli eksik olan bir te-
sis d›fl y›ld›r›ml›k sisteminin kuplaj etkile-
rinden dolay› zarar görebilmektedir.Bu en-
tegrasyon basamaklar› daha da artt›r›labi-
lir.Özet olarak bir yap›y› y›ld›r›mdan koru-
mak istiyorsak binalardaki yang›n riskini
azaltmak ve canl›lar› korumak için d›fl y›ld›-
r›ml›k sistemi,elektronik cihazlar› korumak
için ise iç y›ld›r›ml›k sistemi o yap›da olmak
zorundad›r.Bu yaz›m›zda iç y›ld›r›ml›k sis-
temleri hakk›nda bilgi vermeye çal›flaca¤›z.
Ani Afl›r› Gerilimler birkaç mikro saniye ile
birkaç mili saniye aras›nda meydana gelen
ve tedbir al›nmad›¤› zaman can ve mal kay-
b›na sebebiyet veren gerilimlerdir. Bu tür ge-
rilimleri oluflum bak›m›ndan bafll›ca iki
grupta inceleyebiliriz.
Y›ld›r›m Etkili Ani Afl›r› Gerilimler :Y›ld›r›m Deflarj› s›ras›nda 2.000 ile 200.000
amper aras›nda bir ak›m akmaktad›r. Bu de-
¤erler yaklafl›k olarak 2 km mesafeye kadar
bir alanda bulunan Enerji iletim hatlar›, Ha-
berleflme hatlar›, Güvenlik Sistemleri, v.b. gi-
bi tesisler üzerinde direk y›ld›r›m deflarj› ve-
ya manyetik alan etkisi ile bir gerilim olufl-
mas›na sebep olurlar. Meydana gelen bu ge-
rilimler tesisat veya cihaz dayan›m s›n›rlar›-
n›n üstünde ise izolasyon bozulmalar›, yan-
malar, patlamalar fleklinde a盤a ç›kmaktad›r.
Elektriksel Anahtarlama ile oluflan aniafl›r› gerilimler :Bir iletkenden geçen ak›m manyetik alan
oluflturur ve ak›m kesildi¤inde manyetik alan
aniden azal›r. ‹letken üzerinde biriken enerji
indüklenme yolu ile gerilim olarak sistem
içerisine da¤›t›l›r. Bu tür gerilimler çok yay-
g›n olarak görülmektedir.
Y›ld›r›m desarj› topra¤a ulaflt›ktan sonra 2
km lik bir alan içerisinde daireler fleklinde
yay›larak direncin düflük oldu¤u noktaya
do¤ru hareket etmektedir. Bu nedenle yuka-
r›da belirtmifl oldu¤um iç y›ld›r›ml›k sistem-
lerini binam›zda d›fl y›ld›r›ml›k sistemi ol-
masa da kullanmak zorunday›z.
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 198
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Günümüzde sanayi, ticaret ve hizmet, sa¤l›k
insan yaflam›ndaki ço¤u sosyal aktivite kuv-
vetli bir biçimde elektrikli ve elektronik ci-
haz ve sistemlerin do¤ru bir flekilde çal›flma-
s›na ba¤l›d›r. Bu sistemlerin en s›k bozulma
nedeni ise veri iletimini aksatan ve bu dona-
n›mlar›n hasara u¤ramas›na sebep olan ani
afl›r› gerilimlerdir Birçok flirket kesintisiz
güç kaynaklar› UPS’ leri bir afl›r› gerilim ko-
ruma sistemi gibi görebilir. Fakat UPS ler
devrelerde meydana gelen de¤iflmeleri dü-
zenlemek için konuyorsa da herhangi bir afl›-
r› gerilim koruma sistemi içermez. ‹çerdi¤i
söylenilen cihazlar›n ço¤unda ise sadece
ufak bir alçak geçiren süzgeç bulunur.
Ani Afl›r› gerilimden korunma nas›l ol -
Alçak gerilim tesislerinde fazlarla- toprak ve
nötr-toprak aras›na ba¤lanan afl›r› gerilim pa-
rafudrlar›, darbe gelmesi durumunda iletime
geçerek afl›r› gerilimi kendi üzerinden söndü-
rürler. Yani sistemimizin maruz kalaca¤› afl›-
r› gerilimi üzerine alarak sistemin zarar gör-
mesini engeller. Bunun için DIN-IEC norm-
lar›nda bir kademeli koruma öngörülmekte-
dir. Her kademe darbe gerilimini bir derece
azaltarak neticede sistem için zarars›z hale
getirir. D›flardan gelen y›ld›r›m darbesi için B
s›n›f› koruma , Sistem içerisindeki ani afl›r›
gerilimlere karfl› C s›n›f› koruma ve Hassas
koruma için D s›n›f› koruma kullan›l›r. B s›-
n›f› Class 1 yada Tip 1 ,C s›n›f› Tip 2 yada
Class 2 ,D s›n›f› parafudrlar ise Class 3 yada
tip 3 olarak da adland›r›labilmektedirler.
Binaya enerjinin girifl yapt›¤› ilk noktada ge-
nellikle ana panolar›m›za B s›n›f› ürünler,
enerjinin bina içerisinde da¤›ld›¤› tali panolar-
da C s›n›f› ürünler ve server,kamera,harici
hat,data,bilgisayar ve di¤er elektronik cihaz-
lar›n korunmas› içinde cihaz önlerine D s›n›f›
ürünler yerlefltirilmelidir. E¤er bir yap›da d›fl
y›ld›r›ml›k sistemi var ise do¤rudan y›ld›r›m
desarj›na karfl› koruma sa¤layacak B s›n›f›ürünün ana panoda kullan›lmas› zorunlu ola-
rak görülmektedir. D›fl y›ld›r›ml›k sistemi-
mizden 200 kiloamperlik bir y›ld›r›m darbesi-
nin geldi¤i varsay›l›rsa bunun 100 ka i toprak-
ta sönümlenecek geriye kalan 100 ka lik k›s›m
binam›za girifl yapacakt›r.B s›n›f› ürünlerde
faz bafl›na 50 ka lik bir koruma seviyesi olufl-
turularak bu darbenin cihazlar›m›za ulaflmas›
engellenmektedir.B s›n›f› ürün ile darbe ak›m-
lar›n›n ana besleme noktas›nda 4,5 kV - 2,5
kV -1,5 kV mertebelerinde s›n›rland›r›larak
sistemimizin zarar görmesini engeller. Bu ko-
ruma ana pano seviyesinde yap › l m a k t a d › r .
Enerjinin bina içerisinde da¤›ld›¤› tali pano-
larda ise C s›n›f› koruma öngörülmektedir.
D›fl y›ld›r›ml›k olan bir yap›da B s›n›f› kulla-
n›lmadan C s›n›f› ürün kullan›l›r ise sistemi-
mizin zarar görecektir. C s›n›f› ürünler sis-
tem içerisinde oluflan ani afl›r› gerilimlerin
hat üzerindeki cihazlara zarar vermesini en-
geller faz bafl›na 40 kA’ e kadar olan afl›r› ge-rilim ak›mlar›n› 2,3 kV, 1,5 kV, 1 kV merte-
besinde s›n›rland›r›r. Genelde tali pano sevi-
yesinde yap›lan korumad›r. C s›n›f› koruyu-
cunun sisteme uygulana bilmesi için B s›n›f›
koruyucuyla aras›ndaki mesafenin minimum
5 m olmas› gerekmektedir.Ancak yeni gelifl-
tirilen teknoloji ile üretilen B+C s›n›f› ürün-ler bu sorunu ortadan kald›rmaktad›r.
D s›n›f› koruyuculardan muhtelif cihazlar›n
korunmas›na uygun olarak gelifltirilmifltir.
Direk cihaza yönelik koruma oldu¤u için
hassas koruma olarak nitelendirilir Priz tiple-
ri ve Pano tipleri mevcuttur. Kullan›ld›¤› ala-
na göre birçok seçenekleri vard›r. Ancak B
ve C s›n›f› ürünler kullan›lmadan kullan›lan
D s›n›f› ürünler ifllev görmemektedir.
Özet olarak Y›ld›r›mdan Korunmak için ay-
r›ca ani gerilim darbelerine yol açan anahtar-
lama elemanlar›n›n,harmoniklerin,gerilim
dalgalanmalar›n›n etkilerinden korunabilme-
miz için iç y›ld›r›ml›k(ani afl›r› gerilim önle-
yici-parafudr) sistemlerini kullanmam›z ge-
rekmektedir.Geliflen teknoloji ile hassasla-
flan cihazlar›m›z›n zarar görmemesi ,kritik
önem tafl›yan verilerin kaybolmamas›,milyar
dolarl›k tesislerin zarar görmemesi için bu
sistemleri tesislerimize ve binalar›m›za kur-
durmal›y›z.Bu konuda uzman mühendisler-den ve konuya teknik olarak hakim firmalar-
dan ürün seçimi konusunda destek almam›z
oldukça önemlidir.Unutmayal›m ani afl›r› ge-
rilim darbesi gibi küçük bir etkinin büyük
zararlara yol açmamas› bizim elimizdedir.!
OBO BETTERMANN TÜRK‹YE
Serdar AKSOY - Elektrik Mühendisi/MBATBS ÜRÜN MÜDÜRÜ
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 199
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Yenilenebilir kaynaklar için belir-
lenen hedeflere kaynak baz›nda
bakarsak, hidroelektrik alan›nda
de¤erlendirilebilecek tüm kaynaklar›n
2023 y›l›na kadar tamam›n›n elektrik
üretiminde kullan›lmas› amaçlan›yor.
Rüzgar enerjisinin de 20 bin MW’ye ç›-
kar›lmas› stratejisi belirlenirken, 600
MW’l›k jeotermal potansiyelinin tümünün
iflletmeye girmesinin sa¤lanmas› isteniyor.
Günefl enerjisine bak›ld›¤›nda ise teknolojik
geliflmeler do¤rultusunda üretimin yayg›n-
laflt›r›lmas› hedefleniyor.
Çevreye duyarl› sanayi üretiminin önem ka-
zand›¤› günümüzde, yenilenebilir enerji kay-
naklar› önemini her geçen gün artt›r›yor. Ye-
nilebilir enerji konusuna büyük önem veren
Avrupa Birli¤i (AB) Komisyonu da özellik-
le, rüzgar olmak üzere günefl, biyokütle ve
hidrolik enerji gibi kaynaklar›n kullan›m›n›n
gelifltirilmesini, ulusal politikalar›n›n merke-
zine yerlefltirdi¤i görülüyor. AB yüzde 6 se-
viyelerinde olan yenilenebilir enerji kaynak-
l› enerji tüketimini, 2012 y›l› itibariyle iki
kat›na ç›karmay› hedefliyor. Uluslararas›
Enerji Ajans›’n›n projeksiyonuna göre
2001-2030 y›llar› aras›ndaki dönemde ye-
nilenebilir enerji kaynaklar›na 10 trilyon
dolarl›k yat›r›m gerçekleflmesi tahmin edi-
liyor. OECD ülkeleri aras›nda yenilenebilir
kaynaklar›n enerji üretimindeki pay›n›n ise
yüzde 25’e ulaflmas› hedeflenmekte.
Elektrik Enerjisi Piyasas› ve Arz Güvenli-
¤i Strateji Belgesi’ne göre Türkiye’de ye-
nilenebilir kaynaklar›n, elektrik enerjisi
üretimi içindeki pay›n›n 2023 y›l›nda en az
yüzde 30’lar düzeyine ç›kmas› planlan›yor.
Bu kaynaklar›n devreye girmesi ile baflta
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 202
--
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
ithal kaynaklar olmak üzere fosil yak›tlar›n pay›n›n azalt›lmas› üze-
rinde dikkatle duruluyor. Yenilenebilir kaynaklar için belirlenen he-
deflere kaynak baz›nda bakarsak, hidroelektrik alan›nda de¤erlendi-
rilebilecek tüm kaynaklar›n 2023 y›l›na kadar tamam›n›n elektrik
üretiminde kullan›lmas› amaçlan›yor. Rüzgar enerjisinin de 20 bin
MW’ye ç›kar›lmas› stratejisi belirlenirken, 600 MW’l›k jeotermal
potansiyelinin tümünün iflletmeye girmesi hedefleniyor. Günefl ener-
jisine bak›ld›¤›nda ise teknolojik geliflmeler do¤rultusunda üretimin
yayg›nlaflt›r›lmas› hedefleniyor.
Bugün dünyada kullan›lan elektrik enerjisinin yüzde 80’i yenilene-
meyen kaynaklardan (kömür, do¤algaz, petrol ve uranyum) üretil-
mekte. Geri kalan bölüm ise yenilenebilir enerji kaynaklar›ndan sa¤-
lanmakta. Yenilenebilir enerji kaynaklar› aras›nda hidrolik enerji
yüzde 19’luk paya sahipken, günefl, rüzgar, biyokütle ve jeotermal
kaynaklardan elde edilen enerjinin toplam pay› ise yüzde 1 düzeyin-
de bulunuyor. Günümüzde tüm yenilenebilir ve alternatif enerji kay-
naklar›, enerji talebinin yüzde 2.5`lik bölümünü karfl›lamakta. Ulus-
lararas› Enerji Ajans›, 2015 y›l›nda yenilenebilir enerji kaynaklar›n›n
toplam talebin yüzde 3.3’ünü karfl›lamas›n› öngörmekte. Öte yandan
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl›¤›, Türkiye’nin yerli ve yenilene-
bilir enerji kaynaklar›yla ilgili yap›lanmas›n› sürdürüyor. Gerek kö-
mür teknolojileriyle, gerek nükleer yat›r›mlarla alakal›, gerekse hid-
roelektrik santraller, rüzgar ve günefl gibi yat›r›mlar›n birçok tekno-
loji uygulamalar›n› yak›ndan takip eden Bakanl›k, konuyla ilgili ça-
l›flmalar›na h›z verdi¤i görülüyor.
Dünyadaki talep art›fl›n›n kay-
naklar›na göre da¤›l›m›na bak›l-
d›¤›nda Türkiye`deki enerji ya-
p›lanmas› aç›s›ndan da dikkati
çeken rakamlar var.
Bakanl›k, önümüzdeki dönemde
kullan›mda do¤algaz›n yüzde 50,
kömürün yüzde 30, nükleer ener-
jinin yüzde 61, hidroelektrik kay-
naklar›n yüzde 47, yenilenebilir
enerji kaynaklar›n›n ise yüzde550 kat civar›nda artaca¤›n› ön-
görüyor. Bu konuda Bakanl›k, “Türkiye yerli ve yenilenebilir ener-
ji kaynaklar›yla ilgili yap›lanmas›n› sürdürecek.
Gerek kömür teknolojileriyle, gerek nükleer yat›r›mlarla alakal›, ge-
rekse hidroelektrik santraller, rüzgâr günefl gibi yat›r›mlar›n birçok
teknoloji uygulamalar›n› görece¤iz. Sivil toplum örgütlerine ayn› za-
manda kamu kurum ve kurulufllar›n›n yan›nda düflen önemli bir gö-
rev var. Bir k›s›m iyi niyetli vatandafllar›n yan›nda spekülatif flekilde
yerli kaynaklar›m›za müdahale edenlere karfl› sivil toplum örgütleri
gücünü kullanmak durumundad›rlar” tespitleriyle yenilebilir enerji-
ye verdi¤i önemi ortaya koyuyor.
203
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
DEVLETTEN RÜZGARA 5.5 EU -RO/CENT’L‹K ALIM GARANT‹S‹Ülkemizde rüzgar enerjisiyle ilgili çal›flma-
lar›n bafllang›ç tarihi 1980`li y›llar›n ortala-
r›nda bafllad›. 1995 y›l›ndan bafllayarak baz›
küçük uygulamalar Yap-‹fllet-Devret mode-
liyle gerçeklefltirildi. Türkiye`de ilk rüzgar
santrali Demirer Holding`in Çeflme’de kur-
du¤u santrali. Rüzgar enerjisine verilen res-
mi önemin kan›t› olarak ilk ciddi giriflim ise
ancak 2005`de Yenilenebilir Enerji Kaynak-
lar› Kanunu`yla ortaya konuldu. Bu kanunun
sonras›nda Band›rma, Çeflme Yar›madas›,
Hatay, Manisa, Çanakkale`de gerçeklefltiri-
len 150 MW gücündeki santraller kanunun
ilk meyveleri olarak karfl›m›za ç›k›yor.
2007 y›l›nda gerçeklefltirilmifl olan Türkiye
Rüzgâr Enerjisi Potansiyel Atlas› (REPA) ile
ülkemizde y›ll›k rüzgâr h›z› 8,5 m/s ve üze-
rinde olan bölgelerde en az 5.000 MW, 7,0
m/s`nin üzerindeki bölgelerde ise en az
48.000 MW büyüklü¤ünde rüzgâr enerjisi
potansiyeli bulunuyor.
Türkiye rüzgâr potansiyeli yüksek ülkeler
aras›nda say›l›yor. Örne¤in, Avrupa parla-
mentosunun belirledi¤i rüzgâr endeksinde
Danimarka 100, ‹ngiltere 2800 ve Türkiye
2000 birim üzerinden ölçeklendirilmifltir.
2004 y›l› itibariyle sadece 18 MW düzeyinde
olan rüzgâr enerjisi kurulu gücünün art›r›l-
mas›nda aflama kaydedilmifltir. 2009 y›l› so-
nu itibariyle rüzgâr kurulu gücümüz 802,8
MW düzeyine ulaflm›flt›r.
Yenilenebilir Enerji Kanunu’nun yürürlü¤e
girmesinden sonra 3.363 MW kurulu gücün-
de 93 adet yeni rüzgar projesine lisans veril-mifltir. Bu projelerden yaklafl›k 1.100 MW
kurulu gücünde santrallerin yap›m› devam
etmektedir. Devletin belirli bir fiyattan al›m
garantisinin 5.5 Euro/cent’e düflürülmesi za-
ten düflük seviyede olan rüzgâr enerjisi yat›-
r›mlar›n› azalt›yor.
ÇEVRE DOSTU H‹DROELEKTR‹K
Çeflitli enerji kaynaklar› içerisinde hidro-
elektrik enerji santralleri çevre dostu olmala-
r› ve düflük potansiyel risk tafl›malar› sebe-
biyle tercih ediliyor. Hidroelektrik santraller;
çevreye uyumlu, temiz, yenilenebilir, yüksek
verimli, yak›t gideri olmayan, enerji fiyatla-
r›nda sigorta rolü üstlenen, uzun ömürlü, ifl-letme gideri çok düflük d›fla ba¤›ml› olmayan
yerli bir kaynak olarak tan›mlan›yor.
Türkiye`de teknik olarak de¤erlendirilebilir
hidroelektrik potansiyeli 140 GWh/y›l olarak
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 204
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
hesaplan›yor. 2009 y›l› sonu itibariyle iflletmede bulunan 150 adet
HES (hidroelektrik santrali) 14.417 MW`l›k kurulu güce ve toplam
potansiyelin yaklafl›k %38`ine karfl›l›k geliyor. 2009 y›l›nda elektrik
üretimimizin %18,5`i hidroelektrik santrallerden gerçeklefltirilirken,
son y›llarda yaflanan kurakl›klar hidroelektrik santrallerinin verimini
düflürmekte. Ancak hidroelektrik üretimi 2009 y›l›nda 2008 y›l›na
göre %7,8 oran›nda artarak 35.870 MW olarak gerçekleflti¤i görülü-
yor. Hidroelektri¤in Türkiye’deki geliflimi incelendi¤inde 1989’lar-
da toplam ihtiyac›n yüzde 60’› hidroelektrikten sa¤lan›rken, bu oran
2008 y›l›nda yüzde 17.5’e düfltü. Teknik ve ekonomik olarak de¤er-
lendirilebilecek tüm hidroelektrik potansiyelin 2023 y›l›na kadar
elektrik enerjisi üretiminde kullan›lmas› hedefleniyor.
B‹YOYAKIT GELECEK VADED‹YORDr. Rudolph Diesel’in sebze ya¤lar›n› yak›t olarak kendi makinas›n-
da test etmesi ile bafllayan biyodizel fikri, bugün biyoyak›tlar›n bafl-
lang›c› olarak kabul edilir. Biyoyak›t, içeriklerinin hacim olarak en
az yüzde 80`i son 10 y›l içerisinde toplanm›fl canl› organizmalardan
elde edilmifl her türlü yak›t olarak tan›mlan›r. Biyodizel, biyoetanol,
biyogaz ve biyokütle olarak çeflitlendirilebilir. 3 milyon tonu benzin
tüketimi olmak üzere toplam 22 milyon ton akaryak›t tüketimi olan
ülkemizde, 160 bin ton biyoetanol kurulu kapasitesi bulunmakta.
Türkiye`nin hayvansal at›k potansiyeline karfl›l›k gelen üretilebile-
cek biyogaz miktar›n›n 1,5-2 MTEP (milyon ton eflde¤er petrol) ol-
du¤u tahmin ediliyor. At›k potansiyelimiz yaklafl›k 8.6 MTEP olup
bunun 6 milyon TEP`i ›s›nma amaçl› kullan›lmakta. 2008 y›l›nda bi-
yokütle kaynaklar›ndan elde edilen toplam enerji miktar› 66 bin TEP.
Yenilenebilir kaynaklardan üretilen çevreci yak›tlar incelendi¤inde
bitkisel kaynakl› ya¤lar›n biyodizel üretilmesinde büyük pay sahibi
oldu¤u görülüyor. Ülkemizde çok so¤uk bölgelerimizin d›fl›nda dize-
lin kullan›ld›¤› her alanda kullan›labilecek bir yak›t olan biyodizel,
ulaflt›rma sektöründe dizel yak›t› yerine kullan›ld›¤› gibi, konut ve
sanayi sektörlerinde de fuel oil yerine kullan›labiliyor.
205
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Küreselleflen ekonomi ve artan reka-
bet flartlar›n›n hüküm sürdü¤ü günü-
müzde enerji, bir ekonomideki talep
ve arz üzerinde oldukça etkili bir rol oyna-
maktad›r. Bu noktadan hareket ile talep aç›-
s›ndan bak›ld›¤›nda enerji, tüketicilerin fay-
dalar›n› maksimize etmeleri için sat›n ald›k-
lar› bir ürün niteli¤indedir. Arz aç›s›ndan ise
enerji, emek ve sermaye gibi önemli bir üre-
tim faktörüdür ve ço¤u üretim ve tüketim fa-
aliyetlerinde gerekli bir girdi oldu¤u için, ül-
kelerin ekonomik geliflmelerinin ve sosyal
refah›n oluflturulmas›nda belirleyici ve kritik
bir konuma sahiptir. Bu çal›flman›n amac›
enerjinin ve enerji tasarrufu çal›flmalar›n›n
önemini ortaya koymak, yap›labilecek olan
uygulamalardan örnekler vermek ve konu ileilgili bilincin artmas›na katk› sa¤lamakt›r.
Çal›flmada belirtilen bilgiler çok çeflitli kay-
naklardan al›nm›fl olup, sunulan örnekler ise
gerçek hayatta sanayi tesislerinde ya da en-
düstriyel iflletmelerde uygulanm›fl örnekler-
dir. De¤iflik sektörlerde yap›lan enerji denet-
leme çal›flmalar›nda ortaya ç›kan tablo sonu-
cunda sanayi tesislerinin ve endüstriyel ifllet-
melerin % 95’inde % 5 ila 40 aras›nda ener-
ji tasarrufu yap›lmas›n›n mümkün oldu¤u
görülmektedir. Bu oran enerji tüketimine ve
enerji tasarrufuna verilmesi gereken önemi
gözler önüne sermektedir.
G‹R‹fi
Düreselleflen ekonomi ve artan rekabet
flartlar›n›n hüküm sürdü¤ü günümüz-
de enerji, bir ekonomideki talep ve
arz üzerinde oldukça etkili bir rol oynamak-
tad›r. Bu noktadan hareket ile talep aç›s›n-
dan bak›ld›¤›nda enerji, tüketicilerin fayda-
lar›n› maksimize etmeleri için sat›n ald›klar›
bir ürün niteli¤indedir. Arz aç›s›ndan ise
enerji, emek ve sermaye gibi önemli bir üre-
tim faktörüdür ve ço¤u üretim ve tüketim fa-
aliyetlerinde gerekli bir girdi oldu¤u için, ül-
kelerin ekonomik geliflmelerinin ve sosyal
refah›n oluflturulmas›nda belirleyici ve kritik
bir konuma sahiptir. Geçmiflte yaflanan ener-
ji krizlerinin etkisiyle maliyetlerin artmas›
sonucu enerji, ekonomik geliflmelerin ölçül-
mesinde önemli bir noktaya gelmifltir.
AMAÇ
Bu çal›flman›n amac› enerjinin ve
enerji tasarrufu çal›flmalar›n›n öne-
mini ortaya koymak, yap›labilecek
olan uygulamalardan örnekler vermek ve
konu ile ilgili bilincin artmas›na katk› sa¤-
lamakt›r. Çal›flmada belirtilen bilgiler çok
çeflitli kaynaklardan al›nm›fl olup, sunulan
örnekler ise gerçek hayatta sanayi tesisle-
rinde ya da endüstriyel iflletmelerde uygu-lanm›fl örneklerdir. Bu noktadan hareketle,
amaç bilinmeyen bir fleyi ortaya koymak
de¤il, Literatürde var olan ancak bilgi ve il-
gi eksikli¤i nedenleri ile oluflan milyarlarca
Dolar de¤erindeki kayb›n hangi noktalarda
ve hangi yöntemlerle aranmas› gerekti¤ini
vurgulamakt›r. Toplam üretim ve iflletme
maliyeti içerisinde küçük bir paya sahip ol-
du¤u düflünülen enerji maliyetinin asl›nda
parasal olarak iflletmenin kar›yla karfl›laflt›-
r›ld›¤›nda ne kadar büyük oldu¤unun alt›n›n
çizilmesi ve örneklerle desteklenmesidir.
TÜRK‹YE’N‹N DURUMU VE SANA -Y‹’DE TASARRUF POTANS‹YEL‹Türkiye h›zla kalk›nmakta olan ve nüfusu ar-
tan bir ülke olmas› nedeni ile enerji tüketimi
de h›zla artmaktad›r. Ortalama y›ll›k % 5,5
büyüme h›z› olan Türkiye’de, enerji tüketi-
minin % 40 oran›ndaki k›sm› sanayi tesisle-
rinde ve endüstriyel iflletmelerde yap›lmak-
tad›r. Elde edilen veriler ›fl›¤›nda son 5 sene-
lik enerji tüketim art›fl h›z› devam etti¤i tak-
dirde 2020 y›l›nda sanayide enerji tüketimi
2006 y›l›n›n 2,5 kat› olacakt›r.
Endüstriyel istihdam›n üçte birini bar›nd›ran
tekstil endüstrisinin bafl› çekti¤i Türkiye’de
yüksek enerji tüketen ve geliflmekte olan de-
mir-çelik ve çimento sektörleri, geliflen ihra-
catta büyük pay sahibi olan otomotiv ve
elektronik sektörleri ile yerel ve uluslararas›
firmalar›n yeni yat›r›mlar› ile geliflmekte
olan g›da, kimya ve k⤛t sektörleri en önem-
li sektörlerdir.
De¤iflik sektörlerde yap›lan enerji denetleme
çal›flmalar›nda ortaya ç›kan tablo sonucunda;
sanayi tesislerinin ve endüstriyel iflletmelerin
% 95’inde % 5 ila 40 aras›nda enerji tasarru-
fu yap›lmas›n›n mümkün oldu¤u görülmek-
tedir. Daha da çarp›c› olan konu ise sanayi
tesislerinde ve endüstriyel iflletmelerde hiç
yat›r›ms›z veya az yat›r›ml› önlemlerin uy-
gulanmas› ile asgari % 10 oran›nda enerji ta-
sarrufu sa¤lamak mümkündür. Bu oran ener-
ji tüketimine ve enerji tasarrufuna verilmesi
gereken önemi gözler önüne sermektedir.
ENERJ‹ TASARRUFUNUN ANLAMIEnerji tasarrufu, enerji arz hizmetlerinin azal-
t›lmas› veya k›s›tlanmas› fleklinde düflünülme-
melidir. Enerji tasarrufu iki ampulden birini
söndürerek yap›lan k›s›nt› ya da programl›
olarak yap›lan kesinti de¤ildir. Enerji tasarru-
fu kullan›lan enerji miktar›n›n de¤il, ürün ba-
fl›na tüketilen enerjinin azalt›lmas›d›r. Enerji-
nin gereksiz kullan›m sahalar›n› belirlemek ve
israf› asgari düzeye indirmek veya tamamen
ortadan kald›rmak için al›nan önlemler bütü-
nüdür. Enerjinin ak›ll›ca kullan›lmas›yla ka-
y›plar›n en aza indirilmesi, ayn› enerji ile da-
ha çok ifl yap›lmas› veya ayn› ifl için daha az
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 208
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
enerji tüketilmesidir. Bu flekilde, üretici konumundaki sanayi tesisi ya
da endüstriyel iflletme ayn› miktardaki mal veya hizmetleri daha az
enerji veya ayn› miktar enerji ile daha çok mal ve hizmet üreterek, ulu-
sal ve uluslararas› alanda rekabet gücünü artt›rabilir.
ENERJ‹ TASARRUFU ÇALIfiMALARININ OLUfiTURUL -
! Çal›flanlar›n Katk›s›Enerji tasarrufu çal›flmalar› iyi organize edilmesi gereken ve bütün
çal›flanlar›n üst düzeyde motivasyonu ile katk› sa¤layaca¤› disiplinli
bir çal›flma gerektirir. Bu noktadan hareketle, enerji tasarrufu çal›fl-
malar›n›n baflar›ya ulaflmas› için üst yönetimden alt düzeyde çal›flan-
lara kadar tüm organizasyonda enerji tasarrufu bilinci oluflturulmal›-
d›r. Enerji tasarrufu ile ilgili bilgi ve ilgi eksikli¤inin giderilerek, bu-
nun bütün iflletme taraf›ndan bir felsefe olarak benimsenmesi gerek-
mektedir. Ancak bu flekilde iflletmenin bütün kaynaklar› enerji tasar-
rufu çal›flmalar›na dâhil edilebilir ve her kademedeki çal›flanlar›n bu
çal›flmalara daha fazla ba¤l›l›k duymas› sa¤lanabilir. Unutulmamal›-
d›r ki, insan faktörü herhangi bir ifli baflarmak için çok önemli bir ele-
menttir. Bu mant›k özellikle enerji yönetimi için geçerlidir. Sadece
teknoloji de¤il insanlar da enerjiyi kontrol eder, kullan›r ve tasarruf
ederler.
!Ba¤›ms›z Dan›flman›n ÖnemiSanayi tesisi ya da endüstriyel iflletmenin her kademesinin enerji ta-
sarrufu çal›flmalar›na yapaca¤› katk›n›n yan› s›ra, özgün ve pratik ta-
sarruf olanaklar›n›n belirlenmesine deneyimli, ba¤›ms›z, objektif ve
iflletme körlü¤ü olmayan profesyonel dan›flman›n yard›m› da hayati
önem tafl›maktad›r. Çal›flanlara verilecek e¤itimleri pratik uygulama-
larla destekleyecek flekilde organize edecek olan dan›flman, verilerin
toplanmas›nda ve yorumlanmas›nda da sahip oldu¤u güncel bilgiler
›fl›¤›nda enerji tasarrufu çal›flmalar›na önemli katk› sa¤layacakt›r.
! Enerji Tasarrufu Çal›flmalar›n›n Ad›mlar›Öncelikli olarak yap›lmas› gereken sanayi tesisi ya da endüstriyel ifl-
letmenin ne oranda enerji tüketti¤inin tespitidir. Lord Kelvin’in be-
lirtti¤i gibi bahsetmekte oldu¤unuz maddeyi ölçebiliyor ve bir birim-
le ifade edebiliyorsan›z hakk›nda bir fley biliyor ve onu yönetebili-
yorsunuz demektir. Aksi takdirde bilginiz zay›f ve yetersizdir. Dola-
y›s› ile enerji tasarrufu çal›flmalar›na bafllamadan önce her türlü ener-
ji tüketiminin tespit edilmesi gerekmektedir. Bunun içinde do¤ru se-
çilmifl ölçüm aletleriyle ölçüm yapmak ve ölçümleri kaydetmek ge-
rekmektedir. Enerji tüketim de¤erleri belirlendikten sonra s›ras›yla
afla¤›daki ad›mlar gerçeklefltirilmelidir. # Enerji tasarrufu çal›flmalar› öncesinde ön enerji auditi gerçekleflti-
r i l m e s i# Ön enerji auditi sonuçlar›n›n yorumlanarak gerçekçi hedef tespiti# Hedefe ulaflmak için gerekli strateji ve etkin ifl plan›n›n belirlenmesi# Enerji tasarrufu çal›flmalar› için uzman ekibin oluflturulmas›
209
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
# Do¤rudan üst yönetime ba¤l› enerji yöneti-
c i s i# Ba¤›ms›z profesyonel bir dan›flman# ‹flletmenin her önemli bölümünden birer
y ö n e t i c i# Detayl› enerji auditi çal›flmas› ile çal›flma
plan›n›n güncellenmesi ve müdahale plan›-
n›n oluflturulmas›# Gerekli finansal kaynak ve insan gücünün
temin ve tesis edilmesi# Enerji tasarrufu çal›flmalar›n›n sürekli de-
netimi ile elde edilen sonuçlar›n yorumlan-
m a s ›# Enerji tasarrufu çal›flmalar›n›n fayda mali-
yet analizleri ile desteklenerek konulan he-
deflerin revizyonun yap›lmas›
ENERJ‹ TASARRUFU UYGULAMA
At›k Baca Gaz› Is›s›ndan Enerji Ta -sarrufu Uygulamas›Uluslararas› bir kimya firmas›n›n üretim ifl-
letmesinde, enerji tasarrufu çal›flmalar› kap-
sam›nda yap›lan ön audit çal›flmas›n›n sonu-
cunda, mevcut buhar kazan› bacalar›ndan at›-
lan at›k gazlar›n duyulur ›s›s›ndan istifade
ederek kazana verilen besi suyunun ›s›t›lmas›
ile ciddi enerji tasarrufu sa¤lanaca¤› tespit
edilmifltir. Yap›lan detayl› audit çal›flmas›nda
iflletmenin 2 adet ayn› ›s›l kapasite de buhar
kazan›n oldu¤u, bu kazanlardan birinin ye-dek, di¤erinin ise aktif olarak çal›flt›¤› tespit
edilmifltir. Buhar kazanlar›n›n teknik verileri:
Is›l Kapasite : 6.000.000 Kcal/h
Buhar Üretim Kapasitesi : 10.000 Kg/h
Buhar ‹flletme Bas›nc› : 8 Barg
Baca Gaz› S›cakl›¤› : 200 °C
Besi Suyu S›cakl›¤› : 80 °C
Kazan› terk eden duman gazlar›n›n s›cakl›¤›-
n›n kazandaki suyun doyma s›cakl›¤›ndan
daha yüksek olmas› ›s› geçifli için flartt›r. Is›
geçiflinin pratik ve ekonomik olarak makul
seviyelerde olabilmesi için su ile duman ga-
z› s›cakl›klar› aras›ndaki fark eski yaklafl›m-
da 100 ile 150 °C mertebelerinde iken, günü-
müzde bu fark 50 ile 75 °C mertebelerine ka-
dar indirilmektedir. Bu durumda hiçbir ön-
lem al›nmazsa buhar kazanlar›nda duman s›-
cakl›klar› 200 ile 350 °C °Caras›nda bir de-
¤erde d›flar› at›lmaktad›r. Özellikle baz› tip
kazanlarda bu baca s›cakl›klar› çok yüksek-
tir. Hâlbuki duman gazlar› asit yo¤uflma s›-
cakl›k de¤erlerine kadar so¤utulabilir. Bu
de¤er yak›t›n kükürt içeri¤ine ba¤lad›r.
Aradaki bu s›cakl› fark›ndan faydalanabil-
mek ve enerji tasarrufu sa¤lama için baca ga-
z› ekonomizeri kullan›l›r. Baca gaz› ekono-
mizerine giren ve ›s›t›c› ak›flkan olan yüksek
s›cakl›ktaki duman gazlar› ile brülör yakma
havas›n›, besi suyunu ya da make-up suyunu
›s›tmak mümkündür.
Uluslararas› kimya firmas›ndaki enerji tasar-
rufu çal›flmas› için yap›lan gerekli ölçüm ve
hesaplamalar›n ard›ndan, 2 buhar kazan› hiç-bir zaman ayn› anda çal›flmad›¤›ndan otoma-
tik klape kontrol sistemine sahip tek bir ortak
baca gaz› ekonomizeri uygulamas› yap›lma-
s›na karar verildi. Bu flekilde yat›r›m maliye-
ti ciddi oranda düflürülürken, tek bir ekono-
mizer uygulamas› ile hangi kazan çal›fl›rsa
çal›fls›n enerji tasarrufu sa¤lanabilecekti. Ya-
p›lan uygulaman›n ard›ndan baca gaz› s›cak-
l›¤› 200 °C’den 120 °C’ye düflürüldü. Baca
gaz› ekonomizerinden ç›k›fl s›cakl›¤›n›n seçi-
minde kritik faktör, yak›t olarak yüksek su
ve hidrojen oran›na sahip do¤algazd›. 120
°C’nin alt›na düflürüldü¤ü takdirde bacada
yo¤uflma bafllayacak ve yo¤uflma neticesin-
de asit oluflumu teflekkül edecekti. Böyle bir
durumda hem baca hem de kullan›lacak baca
gaz› ekonomizerin zarar görmesi durumu or-
taya ç›kacakt›. Böylesi bir durumun oluflma-
mas› için baca gaz› ç›k›fl s›cakl›¤› 120 °C s›-
n›r de¤erinde tutulmas›na karar verildi. Besi
suyu ise 104 °C‘ye kadar ›s›t›ld›.Sonuç ola-
rak, enerji tasarrufu kapsam›nda yap›lan ya-t›r›m›n ard›ndan sa¤lanan de¤erler afla¤›daki
g i b i d i r :
Tasarruf Edilen Enerji Miktar› ve Bedeli:
240.909 Kcal/h
Tasarruf Edilen Enerjinin Bedeli:
TL/Y›l (7.200 h/y›l çal›flma için) - GÖS: 8 Ay
Buhar Kazan› Otomasyonu ‹le Enerji
Tasarrufu Uygulamas›Ülkemizin önemli tekstil firmalar›ndan biri-
nin üretim iflletmesinde, enerji tasarrufu ça-
l›flmalar› kapsam›nda yap›lan ön audit çal›fl-
mas›n›n sonucunda, mevcut buhar kazanlar›-
n›n kazan otomasyon sistemleri uygulamas›ile daha verimli çal›flaca¤› tespit edilmifltir.
Yap›lan detayl› audit çal›flmas›nda iflletme-
nin 2 adet ayn› ›s›l kapasite de buhar kazan›n
oldu¤u, bu kazanlardan birinin yedek, di¤eri-
nin ise aktif olarak çal›flt›¤› tespit edilmifltir.
Buhar kazanlar›n›n teknik verileri:
Bu enerji tasarrufu çal›flmas› için yap›lan ge-rekli ölçüm ve hesaplamalar›n ard›ndan bu-
har kazanlar›nda manuel yap›lan yüzey blö-
fünün gere¤inden fazla yap›ld›¤› ve bununsonucunda iflletmenin hem yak›t, hem su ve
hem de kimyasal israf etti¤i ortaya ç›kart›l-
m›flt›r. Kazan içerisinde bulunan su tamamensaf de¤ildir. Kimyasal iflleme u¤rayan ham
su kat› partiküller içerir. Bu kat› maddeler
gerek erimifl, gerekse süspansiyon halindebulunurlar. Kazan buhar üretti¤inde, suyun
içerisindeki maddelerin yo¤unlu¤u giderek
artar ve bu maddeler kazan ›s›t›c› yüzeylerin-de birikir ve bir tabaka oluflturarak ›s› trans-
ferini engeller ve sistemin ömrünü k›salt›r.
Su yüzeyinde köpük fleklinde birikir ve bu-har ile tafl›narak kontrol cihazlar›n›n ar›za-
lanmas›na, ›s› eflanjör yüzeylerinde birikim
yapmas›na ve kondenstoplar›n t›kanarak ar›-zalanmas›na neden olur.
Is›t›c› yüzeylerdeki kireç tafl› birikiminin et-
kisi önemlidir. Kazanlar için verilen ›s›l ve-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 210
1 Nolu Buhar Kazan› 2 Nolu Buhar Kazan›Is›l 7 . 2 0 0 . 0 0 0
K c a l / hIs›l 7 . 2 0 0 . 0 0 0
K c a l / hBuhar Üretim
12.000
K g / h
Buhar Üretim
12.000
K g / h
Buhar ‹flletme
6 Barg Buhar ‹flletme
6 Barg
Besi Suyu 70 µS Besi Suyu 70 µS
Kazan ‹çi ‹letkenlik
9 1 0 µS Kazan ‹çi ‹letkenlik
1 . 0 6 0 µS
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
rim de¤erleri herhangi bir kireç tabakas›n›n oluflmad›¤›, temiz yüzey-
li yeni kazanlar içindir. Kazan alev – duman borular› etraf›nda olu-
flacak kireç tafl›, kazanda yanma ile ortaya ç›kan ›s›n›n tamam›n›n su-
ya iletilmesini engeller. Ayn› zamanda bu tabakalar dolay›s›yla su ile
temas› engellenen borularda yeterli so¤utman›n yap›lamad›¤› s›cak
noktalar ortaya ç›kar. Bu noktalarda yüksek s›cakl›klar›n etkisiyle bir
süre sonra delinmeler meydana gelir. Bu tabakalar›n temizlenmesi
zordur. Dolay›s› ile kireç oluflmamas› için, kazan içerisindeki ilet-
kenlik de¤erleri belirli mertebelerde tutulmaya çal›fl›l›r. D›flar› at›lan
(yüzey blöf) yüksek derifliklikte kirletici içeren su yerine, çok daha
düflük derifliklikte yabanc› madde içeren taze besi suyu kazana oto-
matik olarak al›n›r. Böylece kazandaki yabanc› madde deriflikli¤i
kontrol edilir. Kazan ›s›t›c› yüzeylerinde biriken kireç tafl› kal›nl›¤›-
na ba¤l› olarak, kazanda tüketilen yak›t miktar› artacakt›r. Örne¤in;
2 mm kireç tabakas›ndan dolay› kazanda tüketilen yak›t miktar›nda-
ki art›fl yaklafl›k %14 olacakt›r. Bu tür bir durumun oluflmamas› için
yap›lacak olan yüzey blöfü gerekti¤i kadar kontrollü olarak yap›lma-
l›d›r. Gere¤inden fazla blöf yap›ld›¤› takdirde, kazana ilave edilen su
için fazla enerji harcanacak, ayr›ca ilave suyun kimyasal katk› mad-
deleri de iflletmeye ek maliyet getirecektir.
Modern buhar kazanlarda istenilen TDS (Toplam Erimifl Kat› Mad-
de) de¤eri 3.000 ppm’dir. PPM, milyonda parça anlam›n› tafl›r ve 1
ppm 0,7 µS de¤erine eflittir. Bir kazanda yap›lmas› gereken yüzey
blöf miktar› hesaplan›rken afla¤›da belirtilen formülden yararlan›l›r.
Blöf Miktar› = [ F ÷ (B-F)] x S
Besi Suyu TDS De¤eri (ppm),
‹stenen Kazan Suyu TDS De¤eri (ppm) , Kazan Kapasitesi
( k g / h )
Bu formülde de¤erler yerine konuldu¤unda, enerji tasarrufu çal›flma-
lar› kapsam›nda buhar kazanlar›na otomasyon iyilefltirmesi yap›lma-
dan önce iflletmenin yapt›¤› yüzey blöfü miktarlar›:
1 Nolu Buhar Kazan›nda: 999,6 kg/h
2 Nolu Buhar Kazan›nda: 848,4 kg/h
Buhar kazanlar›na yap›lan otomasyon uygulamas› sonucunda, oto-
matik yüzey blöf sistemi sahip oldu¤u iletkenlik duyargas› ile kazan
suyunun iletkenli¤ini eflzamanl› olarak ölçerek kazan›n gerekti¤i ka-
dar blöf yapmas›n› otomatik olarak sa¤lamaktad›r. Bu sistemin kon-
trol ünitesi 3.000 ppm de¤erine ayarlanm›fl ve sistemin buhar kaza-
n›n›n TDS de¤erini modern kazanlar için tavsiye edilen bu seviyede
sabit tutmas› sa¤lanm›flt›r. Bu uygulaman›n ard›ndan iflletmenin yap-
t›¤› yüzey blöf miktarlar›:
1 Nolu Buhar Kazan›nda: 285,6 kg/h
2 Nolu Buhar Kazan›nda: 285,6 kg/h
olarak gerçekleflmifltir. Enerji tasarrufu çal›flmalar› kapsam›nda ya-
p›lan otomasyon yat›r›m› sonucunda iflletmenin sa¤lad›¤› tasarruf
m i k t a r l a r › :
211
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Tasarruf Edilen Enerji Miktar›:
82.992 Kcal/h
Su Tasarrufu : 1.276,8 kg/h
Kimyasal Tasarrufu: 128 gr/h
Toplam Tasarrufun Parasal De¤eri: 4 8 . 3 1 2
TL/Y›l (7.200 h/y›l çal›flma için)
5 Ay
3. Flafl Buhar Geri Kazan›m Sistemi ‹leEnerji Tasarrufu Uygulamas›
Ülkemizin en önemli döviz girdi kaynakla-
r›ndan birini oluflturan ve her geçen gün da-
ha da önem kazanan turizm sektöründe faali-
yet gösteren bir otelde, enerji tasarrufu çal›fl-
malar› kapsam›nda yap›lan ön audit çal›flma-
s›n›n sonucunda, kazan dairesine geri döndü-
rülen kondensin atmosfere aç›k bir tanka bo-
flald›¤› tespit edilmifltir. Yap›lan detayl› audit
çal›flmas›nda iflletmenin toplam buhar ihtiya-
c›n›n 2.200 kg/h oldu¤u ve kondens dönüfl
oran›n % 87 oldu¤u ortaya ç›kart›lm›flt›r. Bu-
har kazanlar›n›n 8 barg iflletme bas›nc›nda
çal›flt›¤› bu iflletmede, kondens dönüfl s›cak-
l›¤›n›n 152 °C ve bas›nc›n›n ise 4 barg o l d u-
¤u ölçülmüfltür. Detayl› audit çal›flmas› kap-
sam›nda toplanan de¤erler ve yap›lan hesap-
lamalar sonucunda, iflletmeye flafl buhar geri
kazan›m sistemi kurulmas› kararlaflt›r›lm›fl-
t›r. 152 °C’de ve 4 barg bas›nçtaki kondensin
sahip oldu¤u ›s› enerjisinin 153,28 kcal/kg
oldu¤u buhar tablolar›ndan bulunmufltur.
Flafl buhar bas›nc›n› 0,2 barg olarak seçti¤i-
miz iflletmede elde edilen flafl buhar miktar›
afla¤›daki gibi hesaplanm›flt›r:
4 barg bas›nçtaki kondens 0,2 barg b a s › n ç t a
serbest b›rak›ld›¤›nda a盤a ç›kan enerji
m i k t a r ›
153,28 kcal/kg – 105,45 kcal/kg = 47,83
A盤a ç›kan bu enerji kondensin bir k›sm›n›
buharlaflt›r›r. Buharlaflma oran›:
[47,83 kcal/kg ÷ 536,70 kcal/kg] x 100 = %
Geri dönen kondensin % 8,91’i 0,2 b a rg b a-
s›nçta buharlaflaca¤›na göre elde edilen bu-
har miktar›:
1.914 kg/h x % 8,91 = 170,54 kg/h olacakt›r.
Atmosfere atmak yerine flafl buhar geri kaza-
n›m sistemi ile elde edilen 170,54 kg/h buhar
ile otel odalar›nda kullan›lmakta olan s›cak
suyun ön ›s›tmas› yap›lm›flt›r. Enerji tasarru-
fu çal›flmalar› kapsam›nda yap›lan flafl buhar
geri kazan›m sistemi yat›r›m› sonucunda ifl-
letmenin sa¤lad›¤› tasarruf miktarlar›:
Tasarruf Edilen Enerji Miktar›:
91.528,8 Kcal/h
Su Tasarrufu : 170,54 kg/h
Kimyasal Tasarrufu: 15 gr/h
Toplam Tasarrufun Parasal De¤eri:
48.620 TL/Y›l (5.000 h/y›l çal›flma için)
GÖS: 4 Ay
4. Proses F›r›nlar›n›n Bacalar›ndan At›lanGazlardan Enerji Tasarrufu Uygulamas›
Türkiye’nin en büyük g›da üretim iflletmele-
rinden birinde, enerji tasarrufu çal›flmalar›
kapsam›nda yap›lan ön audit çal›flmas› sonu-
cunda, iflletmenin piflirme f›r›nlar›n›n baca-
s›ndan atmosfere yüksek s›cakl›kta baca gaz›
at›ld›¤› tespit edilmifltir. Do¤algaz yakan
brülörlerle çal›flan f›r›n›n baca gazlar› ile d›-
flar›ya at›lan ›s› enerjisinden faydalan›larak,
iflletmenin ihtiyac› olan s›cak su üretiminin
gerçeklefltirilmesi düflünülmüfltür. Bu tür bir
enerji tasarrufu sistem yat›r›m›n›n hesapla-
malar›n› ve tasar›m›n› gerçeklefltirmeden ön-
ce güncel bilgileri toplamak için detayl› au-
dit çal›flmas› yap›lm›flt›r. Detayl› audit çal›fl-
mas› sonucunda baca gaz› debileri ve s›cak-
l›klar› ile iflletmenin ne miktarda ve kaç de-
recede s›cak su ihtiyac› oldu¤u tespit edil-
mifltir. Yap›lan hesaplamalar›n ard›ndan elde
edilen sonuçlar afla¤›da belirtilmifltir.
‹stenilen S›cak Su Debisi: 15.000 kg/h
Girifl S›cakl›¤›: 20 °C
‹stenilen Su Ç›k›fl S›cakl›¤›: 80 °C
Bu firmadaki enerji tasarrufu çal›flmas› için
yap›lan gerekli ölçüm ve hesaplamalar›n ar-d›ndan, her bir bacaya ayr› ayr› baca gaz›
ekonomizeri uygulamas› yap›lmas›na karar
verilmifltir. Baca gaz› ekonomizerlerinin sugirifl ç›k›fllar› seri ba¤l› olarak tasarlanm›fl
olup, saatte 15.000 kg su, 20 °C’de ilk eko-
nomizere girecek ve 80 °C olarak son ekono-mizerden ç›kacakt›r. F›r›n bacalar›ndan at›-
lan baca gaz› s›cakl›klar› ise 200 °C’den, do-
¤algaz yakan sistemlerde kritik de¤er olan120 °C’ye kadar düflürülerek atmosfere b›ra-
k›lacakt›r. Hem çevre duyarl›l›¤› hem de
enerji tasarrufu aç›s›ndan bak›ld›¤›nda ifllet-menin kazanc› büyük olmaktad›r.
Enerji tasarrufu çal›flmalar› kapsam›nda ya-
p›lan f›r›n bacalar›na baca gaz› ekonomizeri
uygulamas› neticesinde elde edilen sonuç
afla¤›daki gibidir.
Tasarruf Edilen Enerji Miktar›:
927.770 Kcal/h
Tasarruf Edilen Enerjinin Bedeli:
399.847 TL/Y›l (6.400 h/y›l çal›flma için)
9 Ay
Kazan Teflhis ve Tan› Sistemi Uygula -mas› ‹le Enerji Tasarrufu Uygulamas›Uluslararas› bir g›da firmas›n›n üretim ifllet-
mesinde, enerji tasarrufu çal›flmalar› kapsa-
m›nda yap›lan ön audit çal›flmas›n›n sonu-cunda, iflletmenin buhar tüketiminin kazan
verimini olumsuz etkileyecek flekilde oldu¤u
tespit edilmifltir. Bu durumun net bir biçim-de ortaya konulabilmesi için detayl› audit ça-
l›flmas› d›fl›nda enerji tasarrufu faaliyetleri
kapsam›nda buhar kazan›na kazan teflhis vetan› sistemi uygulanmas›na karar verilmifltir.
Kazan teflhis ve tan› sistemi, kazan›n verimi-
ni, kazanda oluflan kay›plar›, buhar üretim veyak›t tüketim de¤erleri ile yük modellemesi-
ni yapmaktad›r. Sistem eflzamanl› olarak;
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 212
4 barg
S u0. 2 b a rg
S u0. 2 b a rg
B u h a r l a fl m a
153,28 5 3 6 , 7 0
1. Baca 2. Baca 3. Baca 4. Baca 5. Baca 6. Baca 7. Baca
Debi (Nm3/ h ) 4 . 1 5 5 4 . 1 5 5 3 . 4 6 2 3 . 4 6 2 6.871 1 2 . 0 6 2
S › c a k l › k ( ° C ) 2 0 0 2 0 0 2 0 0 2 0 0 2 0 0 2 0 0 2 0 0
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
hesaplamalar›n› yapmakta, bütün ölçtü¤ü ve hesaplad›¤› de¤erleri
grafiksel olarak göstermekte ve yine bütün bilgiyi ileride yorumlaya-
bilmek için kaydetmektedir. Kazan teflhis ve tan› sisteminin buhar
kazan›na uygulanmas› neticesinde, iflletmede buhar çeken ana 3 pro-
sesin, ayn› anda buhar çekmesine ba¤l› olarak, kazanlar›n dur – kalk
çal›flmas›na (On – Off) yol açt›¤› görülmüfltür. Buhar kazan› baca ga-
z› kayb›n› azaltmak ve enerji tasarrufu sa¤lamak için baca gaz› eko-
nomizeri bile bulunan ve yak›t olarak do¤algaz kullanan iflletmede
kazan veriminin % 64 – 69 aral›¤›nda de¤iflti¤i gözlemlenmifltir. Dü-
flük k›smi yük çal›flmas›nda on-off brülör kullan›ld›¤›nda y›ll›k flalt
say›lar› çok yüksek olmaktad›r. Her çal›flma konumuna geçiflte önce-
likle 30-90 saniye süren bir ön süpürme yap›l›r. Bu standartlar tara-
f›ndan patlama riskine karfl› al›nan bir önlemdir. Durma s›ras›nda bir
yak›t s›zmas› söz konusu oldu¤unda, bu ön süpürme s›ras›nda s›zan
yak›t ocaktan uzaklaflt›r›lacakt›r. Bu durum s›v› ve gaz yak›t yakan
bütün brülörler için bu geçerlidir. Ön süpürme süresince d›flardan al›-
nan so¤uk hava kazanda ›s›t›larak bacadan d›flar› at›l›r. Ayr›ca brülö-
rün her kalk›fl›nda bir süre karars›z ve kötü yanma meydana gelir. Ya-
k›t tam yanmadan d›flar› at›l›r. Son olarak da durma periyodundaki
ilave so¤uma kay›plar› yak›t tüketimini artt›r›r. Kazan teflhis ve tan›
sisteminin sa¤lad›¤› bilgiler sonucunda, üretim plan› yeniden planla-
narak, iflletmede buhar çeken ana 3 prosesin pefl pefle devreye girme-
leri ile buhar kazan›ndan sürekli buhar çekimi olmas› sa¤lanm›fl, dur
– kalk çal›flma minimize edilmifl ve kazan verimi % 82 – 86 aral›¤›-
na ç›kart›lm›flt›r. Enerji tasarrufu çal›flmalar› kapsam›nda yap›lan ka-
zan teflhis ve tan› sistemi yat›r›m› sonucunda iflletmenin sa¤lad›¤› ta-
sarruf miktarlar›:
Buhar Kazan› Verim Art›fl› : ~ % 13
Toplam Tasarrufun Parasal De¤eri: 2 0 0 . 7 0 0 TL/Y›l ( 6 . 0 0 0
h/y›l çal›flma için) - GÖS: 5 Ay
At›k Boyal› Sudan Geri Kazan›m Sistemi ‹le Enerji Tasar -rufu Uygulamas›Ülkemizdeki istihdam›n % 30’unu bar›nd›ran tekstil sektöründe fa-
aliyet gösteren bir firman›n, enerji tasarrufu çal›flmalar› kapsam›nda
yap›lan ön audit çal›flmas›n›n sonucunda, firman›n boyahanesinden
yüksek debide ve s›cakl›kta kirli suyun at›ld›¤› gözlemlenmifltir. Bo-
213
Blöf Kayb› Kazan Verimi (Direkt ve EndirektO l a r a k ) Buhar Debisi
Yak›t Debisi Baca Gizli Is› Kayb› (EntalpiK a y b › ) Buhar S›cakl›¤›
Hava Fazlal›k› Baca Gaz› O2 (Oksijen) Miktar› Buhar – Yak›t Oran›
Baca Gaz›› Kazan Suyu ‹letkenli¤i (TDS) Yanma Kayb›
Besi Suyu Yap›lan Yüzey Blöf Miktar› Baca Duyulur Is› Kayb›
Kazan Yüzey Kayb› (ÇeperK a y b › )
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
yahaneden at›lan kirli su yerine temiz su
al›nmakta ve do¤algaz yakan buhar kazan›n-
dan elde edilen buhar ile istenilen s›cakl›¤a
›s›t›lmaktad›r. Enerji tasarrufu çal›flmalar›
kapsam›nda, at›lan kirli suyun sahip oldu¤u
›s› enerjisinden faydalan›larak boyahaneye
al›nan temiz suyun ön ›s›tmas›n›n yap›labile-
ce¤i tespit edilmifltir. Böyle bir yat›r›m ile
sadece enerji tasarrufu sa¤lanmayacak ayn›
zamanda s›cak at›klar›n do¤aya at›lmas› en-
gellenerek ekolojik dengenin bozulmas›
azalt›lacakt›r.
Ayn› zamanda at›k su s›cakl›¤› afla¤›ya çeki-
lerek iflletmenin ar›tma sisteminin daha ve-
rimli çal›flmas›na olanak verilecektir. Yap›-
lacak yat›r›m›n boyutu ve elde edilecek ka-
zançlar ile sistemin tasar›m› için at›k su ve
temiz su ile ilgili bilgileri tespit edebilmek
için yap›lan detayl› audit çal›flmas› sonucun-
da afla¤›daki bilgiler elde edilmifltir.
At›k S›cak Kirli Su Debisi : 55.000 kg/h
At›k S›cak Kirli Su S›cakl›¤›: 65 °C
Temiz (So¤uk) Su Debisi : 55.000 kg/h
Temiz (So¤uk) Su S›cakl›¤› : 20 °C
Bu noktadan hareketle sistem tasar›m› yap›l-
m›flt›r. Drenaja gönderilen at›k s›cak kirli su,
kanallar vas›tas› ile at›k su dengeleme havu-
zuna yönlendirmifltir. At›k su dengeleme ha-
vuzuna girmeden önce ön filtreden geçirile-
rek içerisinde bulunan parçac›klar›n tutulma-
s› sa¤lanm›flt›r. At›k su dengeleme havuzuna
boflalan kirli s›cak su, pompalar yard›m› ile
serbest ak›fll› plakal› eflanjörlere yönlendiril-
mifltir. Pompalar›n basma hatt›na ise parça
ve elyaf tutucu filtre yerlefltirilmifltir. Bu fil-
trenin amac› ›s› transferi s›ras›nda at›k suyun
içerisinde olmas› muhtemel parça ve elyafla-
r›n tutularak eflanjör ›s› transfer yüzeyine ya-
p›flmas›n› ve ›s› transferine engel olmas›n›n
önüne geçmektir. Eflanjörde sahip oldu¤u ›s›
enerjisini, temiz so¤uk suya aktaran at›k kir-
li su drenaja verilerek ar›tmaya yönlendiril-
mifltir. Is›nan temiz su ise, temiz su depola-
ma tank›na al›narak buradan da hidrofor gru-
bu ile proseslere gönderilmifltir. Enerji tasar-
rufu çal›flmalar› sonucunda iflletmenin sa¤la-
d›¤› tasarruf miktar› afla¤›da belirtilmifltir.
Temiz (S›cak) Su Ç›k›fl S›cakl›¤›: 58 °C
Tasarruf Edilen Enerji Miktar›: 2.090.000 Kcal/h
Tasarruf Edilen Enerjinin Bedeli: 1 . 0 1 1 . 6 0 0
TL/Y›l (7.200 h/y›l çal›flma için) - 8 Ay
Buhar Da¤›t›m Hatlar›n›n ‹zolasyonu‹le Enerji Tasarrufu Uygulamas›
Enerji tasarrufu çal›flmalar›na bafllamak is-
teyen fakat nereden bafllamas› gerekti¤ini
bilemeyen bir tekstil firmas›nda yap›lan ön
audit çal›flmas› sonucunda, buhar hatlar›n›n
ve bu hatlarda kullan›lan vanalar›n izolesiz
oldu¤u gözlemlenmifltir. Bu durumun ve
gözlemlenen di¤er tasarruf noktalar›n›n ne
boyutta enerji kayb›na yol açt›¤›n›n tespiti
için yap›lan detayl› audit çal›flmas›n›n ar-
d›ndan, yat›r›m maliyeti aç›s›ndan ucuz an-
cak enerji tasarrufu aç›s›ndan etkin bir çö-
züm olan izolasyon kullan›m› ile enerji ta-
sarrufu çal›flmalar›na bafllanmas›na karar
verilmifltir. Yap›lan ölçüm ve gözlemlerin
ard›ndan, iflletmede izolasyonsuz boru
uzunlu¤unun 224 m oldu¤u ve bu hatlar
boyunca 44 tane armatürün izolesiz oldu¤u
tespit edilmifltir. Hatlarla ilgili detayl› bilgi
flu flekilde ortaya konmufltur.
Ortam s›cakl›¤›n›n 20 °C ve ortamdaki hava
ak›fl h›z›n›n 2 m/s olarak yap›lan hesaplama-
lar neticesinde, boru hatlar›n›n kaya yünü ile
izolasyonuna ve armatürlerin ise özel üreti-
len ceketler ile izolasyonuna karar verilmifl-
tir. Hatlara uygulanan kaya yünü izolasyo-
nun üstü alüminyum sac ile kaplanarak izo-
lasyon malzemesi sudan korunurken ayrc›a
k›smen darbelere karfl› da dayan›kl›l›¤› art›-
r›lm›flt›r. Enerji tasarrufu çal›flmalar› kapsa-
m›nda yap›lan izolasyon yat›r›m› sonucunda
iflletmenin sa¤lam›fl oldu¤u tasarruf de¤erle-
ri flu flekildedir.
Tasarruf Edilen Enerji Miktar›:
147.736 Kcal/h
Tasarruf Edilen Enerjinin Bedeli: 7 5 . 8 4 3
TL/Y›l (7.200 h/y›l çal›flma için) – GÖS: 6 Ay
Günümüzde küreselleflen ekonomi ile artan
rekabet flartlar› endüstriyel iflletmeleri enerji
maliyetlerini gözden geçirmeye zorlamakta-
d›r. Önceleri yak›t ucuz ve rekabetin az ol-
mas›ndan dolay› enerji maliyetleri önemsen-
miyordu. Bugün ise sanayi tesisleri ya da en-
düstriyel iflletmeler, bofla yak›t tüketme lük-
süne sahip de¤ildir. Geliflmifl ülkelerde oldu-
¤u gibi ülkemizde de tek amaç, minimum
yak›t tüketimi ile maksimum enerji elde et-
mek olmak zorundad›r.
Üst yönetimden en alt kademedeki çal›flana
kadar, enerji tasarrufunu prensip edinmifl ve
çal›flmalar›n› bu do¤rultuda planlam›fl sanayi
tesisleri ya da endüstriyel iflletmeler günün
sonunda ayn› ifl için daha az enerji tüketimi-
ni sa¤layacaklard›r. Do¤ru ve güncel bilgile-
re ulafl›labilmesi ve enerji tasarrufu çal›flma-
lar›n›n gerçekçi olarak planlanabilmesi için
deneyimli, tarafs›z ve profesyonel dan›flman-
lardan al›nacak destek ile çal›flmalara yön
verilmelidir. Teknolojide yaflanan geliflmeler
ile sa¤lanan faydalar takip edilerek, do¤ru
seçilmifl yüksek hassasiyetli ölçüm aletleri
kullan›larak sürekli ölçüm ve gözlem yap›l-
mal›d›r. Yap›lan ölçüm ve gözlemler kay›t
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 214
1 Nolu Hat 2 Nolu Hat 3 Nolu Hat 4 Nolu Hat
Buhar Bas›nc› 6 barg 6 barg 6 barg 6 barg
Buhar S›cakl›¤› 165 °C 165 °C 165 °C 165 °C
Hat Çap› DN 50 DN 3 2 DN 2 5 DN 2 5
Hat U z u n l u ¤ u 118 m 6 0 m 28 m 18 m
Armatür Say›s› 8 8 1 6 1 2
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
alt›nda tutularak, enerji tasarrufu çal›flmalar›n›n iflletmeye sa¤lad›¤›
faydalar gözlemlenmeli, yap›lacak analiz ve yorumlamalar ile aksak-
l›klar›n üzerine ivedilikle gidilmelidir. Her türlü tüketim de¤erinin
bilinmesi, yap›lacak ya da yapt›r›lacak olan ön enerji auditi ve detay-
l› enerji auditi ile kay›plar›n tamam›n›n tespiti enerji tasarrufu çal›fl-
malar›na bafllaman›n yeter flart› oldu¤u göz önünde bulundurulmal›-
d›r. Enerji tasarruf çal›flmalar›na gerekli mali kaynak ve insan gücü
temin ve tesis edilerek k›sa, orta ve uzun vadede bu çal›flmalar›n ge-
tirileri en iyi flekilde de¤erlendirilmelidir.
“En ucuz enerjinin ta-
sarruf edilen enerji” ol-
du¤u dikkate al›nd›¤›n-
da, yap›lacak çal›flma-
lar›n sonunda, önemli
kazançlar›n sa¤land›¤›
g ö r ü l e c e k t i r .
Under ruthless reign of
globalization and in-
creasing competition
circumstances, today
energy critically ef-
fects on the supply and demand on an economy. On demand point
of view, energy is such a product, which is bought by consumers to
increase its effectiveness. When supply side is considered, energy
is a vital factor of production such as labor or capital. Due to the
fact that it is a great necessity on production and consumption ac-
tivities, energy has a determinant and crucial role on economical
growth and social wealth. because of it is necessity an input at in-
dustrial and provident activities. It has a specific and critical posi-
tion for economic development of countries and live in easy cir-
cumstances. By the energy crisises bygone (formerly), the result of
increase in cost energy is, fetched up with economic growth rate.
Aim of this article is to display the importance of the studies of
energy and energy savings, to give examples from feasible applica-tions and contribute to make people conscious of the subject. Sour-
ces in this article are received from wide range of sources, and
examples which are applied at industrial plants or industrial opera-
tions. Setting out by this point, the aim is not to display unknown
thnigs. The real aim is to emphasize the deprivation of billion do-
lar because of the lack of information and interest, are searched
thoroughly at which points and methodologies although (though)
all of them are in literature.
It’s feasible to have energy saving with minimum percent of 10 by
the cautions of non-investment or low-investment in industrial
complex and operations are applied.
215
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Schreder S.A
In one of the main avenues of the Izmirmunicipality, 20 HID luminaires equip-
ped with 250W High Pressure Sodium
lamps were replaced by 20 LED luminaires
The new LED luminaires were chosen to
comply with the CEN 13201-2 ME1 lighting
class and to maximize the energy savings,
while being installed at the same location as
the HID fixtures. They are equipped with ne-
utral white LEDs for the best balance betwe-
en comfort and energy efficiency. In Sep-
tember 2013, a measurement campaign allo-
wed to validate the performances of the LED
luminaires installation. Illuminance and lu-
minance were measured in a representative
zone, and illuminance was compared with
the HID installation. The result showed an
energy consumption decreased by 43%, whi-
le the overall light level increased, as well as
the safety and comfort of the road users.
Anahtar Sözcükler : Led Lamba, Yol Ayd›n-
latmas› ,Yol Armatürü , Toplam Sahip OlmaMaliyeti, Verimlilik, Enerji Verimlili¤i
1.Girifl
Günümüzde ayd›nlatma uygulamala-
r›nda gerçeklefltirilebilecek tasar-
ruf önlemleri, enerji verimlili¤i ça-
l›flmalar›nda üzerinde önemle durulan ko-
nulardan biridir. Bu kapsamda , az enerji
harcayarak çok ›fl›k üretebilen Led teknolo-
jisi , son y›llarda h›zla ayd›nlatma uygula-
malar›na girmifltir. Uzun ömürleri ve etkin-
lik faktörlerinin ( lm/ W) yüksek olmas›n›n
yan›s›ra renksel geri verimlerinin iyileflme-si gibi özellikleri ön plana ç›kar›larak , Led
›fl›k kaynaklar› yol ayd›nlatma uygulamala-
r›nda kullan›lmaya bafllam›flt›r. Bu çal›fl-
mada özellikle yol ayd›nlatma uygulamala-
r›nda yüksek gaz deflarjl› lambalar›n , Led
lambalar ile de¤ifliminin örnek uygulama
ile de¤erlendirilmesi yap›lm›fl ve ölçüm
sonuçlar› incelenmifltir.
2. Ayd›nlatma Tasar›m Aflamas› ‹zmirde gerçeklefltirilmesine karar verilen
pilot projede, öncelikle yer seçimi,proje tasa-
r›m girdilerinin belirlenmesi, ayd›nlatma he-
saplar›n›n yap›lmas› ve bunlara müteakip
uygulamas› yap›lacak ürün seçimi gerçek-lefltirilmifltir.
‹zmir’de ikinci kordon olarak da an›lan ve
flehrin yo¤un trafi¤e sahip caddelerinden bi-
ri olan Cumhuriyet Bulvar›
üzerinde yer alan çift konsol-
lu 10 adet direk üzerinde
mevcut yüksek gaz deflarjl›
lambaya sahip 20 adet arma-
türün, Led lambalara haiz ar-
matürler ile de¤ifltirilmesi ka-
r a r l a fl t › r › l m › fl t › r .
Proje kapsam›nda kullan›la-
cak armatürlerin konfigürasyonlar›n›n belir-
lenmesi için ayd›nlatma tasar›m çal›flmas›
yap›lm›flt›r. Tasar›m aflamas›nda kullan›lan
tüm girdiler bölgeden sorumlu da¤›t›m flirke-
ti taraf›ndan verilmifltir. ‹lgili girdilerözetle
afla¤›da sunulmaktad›r :
! 10 adet çift konsollu ayd›nlatma dire¤i! Toplam 20 adet armatur ! Direk yuksekligi 11.00 m! Direk konsol boyu 2.00 m ! Yol profili ( 6m ( orta refüj )+ 2*3,00 m (
flerit genifllikleri )+4,8 m ( yaya kald›r›m› ) ! ‹ki direk arasi mesafe de¤iflken , ortalama
33.00 m - 34.00 m ! Mevcut ›fl›k kaynaklar› 250W yüksek ba-
s›nçl› sodyum buharli lamba ve manyetik
balast kullan›m›! Yol kaplama yüzeyi net olarak bilinme-
mekte, ancak R3 olarak kabul edilmifltir ! Proje bak›m faktörü 0,8 ! Ortalama iflletim süresi 10 saat
vKonsol aç›s› 5°! Yol s›n›f› ME1 ( ‹lgili de¤erin belirlenmesi
Ayd›nlatma firmas›n›n sorumlulu¤unda de-
¤ildir.Yol s›n›flar› TEDAS Yol Ayd›nlatma
Teknik fiartnamesinde tan›mlanm›fl , yine bu
yol s›n›flar› CIE 115-2010 de belirlenmifl ve
yay›nlanm›flt›r. Yol s›n›f›n›n belirlenmesi
h›z, trafik yo¤unlu¤u,yol kullan›c›lar›n›n
kompozisyonu, kavflak yo¤unlu¤u ...gibi pek
çok faktöre de ba¤l›d›r. Her faktörün ayr› ay-
r› de¤erlendirilmesi gerekli ve önemlidir.)
Yukar›da belirtilen tasar›m girdileri dikkate
al›narak yap›lan ayd›nlatma hesaplar›n›n
analizleri sonucunda de¤iflim için 144 adet
led lamba ihtiva eden ve 350 mA sürücü ak›-
m› ile çal›flan armatürlerin kullan›lmas› ka-
rarlaflt›r›lm›flt›r .
fiekil 1- Armatür seçimi için tüm ayd›nlatma tasar›m he -saplar› yap›lm›flt›r..
3.Uygulama Aflamas› Yüksek bas›nçl› gaz deflarjl› ampullere haiz
mevcut armatürler ile pilot uygulamada kul-
lan›lan Led lambalara sahip armatürlerin
montaj› gerçeklefltirilmifl ve ayd›nlatma
performans› aç›s›ndan ölçümlerde her iki sis-
teminde do¤ru de¤erlendirilmesi için uygun
flartlar sa¤lanm›flt›r.
Ölçüm s›ras›nda her iki uygulaman›nda ayn›
flartlarda karfl›laflt›rmas›n›n yap›labilmesi
için, yine ayn› cadde üzerinde Ledli ayd›nlat-
ma armatürlerini takiben yer alan 20 adet
yüksek bas›nçl› sodyum buharl› armatür veampulleri yenileri ile de¤ifltirilmifltir.De¤i-
flim yap›lan bölgenin tasar›m girdileri pilot
uygulama bölgesinin tasar›m girdileri ile ay-
n›d›r. Yeni ampullerin 100 saat eskitme sü-
resi de tamamlanm›flt›r.
Ayn› zamanda Ledli ayd›nlatma armatürleri-
nin de¤iflim yap›laca¤› direklere ba¤›ms›z ve
yük profili ölçümlemesi yapma imkan› sa¤-
layacak sayaçlar yerlefltirilmifltir. Ayd›nlat-
ma ölçümlerinin akredite edilmifl bir labora-
tuarda çal›flan ilgili ekip taraf›ndan yap›l-
mas›na karar verilmifltir.Mevcut armatürlerin Ledli armatürlere göre
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 220
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
daha hafif olmas› sebebiyle mevcut direk konsollar›nda sa¤lamlaflt›r-
ma ve direklerde tadilat yap›lm›flt›r.
4.Fotometrik Ölçüm Aflamas›
Ayd›nlatma pilot projesi kapsam›nda her iki uygulama için foto-
metrik ölçümler gerçeklefltirilmifl ve ilgili raporlar düzenlenmifl-
tir.Ölçüm, ‹zmir Cumhuriyet Bulvar›nda 10 adet çift konsollu di-
rekte yer alan 20 adet yüksek bas›nçl› sodyum lamba içeren arma-
türlerin, 144 adet LED lamba içeren 350mA sürüfl ak›m›na haiz
yol ayd›nlatma armatürü ile de¤iflim sonuçlar›n› ölçümlemek
amaçl›d›r.Bu konfigürasyon seçimi, uygulama bölgesine ait yol s›-
n›f›n›n tasar›m girdilerinde ME1 olarak belirlenmesi sebebiyle il-
gili s›n›fa ait ayd›nlatma kriterlerini karfl›layacak tasar›m çal›flma-
s›n›n sonucudur (Lave=2 cd/mÇ, U0=40%, Ul=70%, TI!10%) .
Yol s›n›f›n›n belirlenmesi,daha öncede belirtti¤imiz gibi ayd›nlat-
ma firmas›n›n sorumlulu¤unda de¤ildir.
4.1 Tasar›m veMevcut UygulamaBölgesinin Karfl›laflt›rmas›
Tablo1 Mevcut uygulama ölçüleri
ile tasar›m girdilerininkarfl›laflt›rmas›
Ölçümler kapsam›nda geometrik data ölçülmesi gerekmektedir. Ön-
celikle, bu ölçüm gerçeklefltirilmifl ve tasar›m girdileri ile mevcut uy-
gulaman›n yerinde ölçülmesi aras›ndaki farklar sebebiyle, projenin ilk
aflamas›nda belirlenen girdilere göre yap›lan ayd›nlatma hesaplar› ön-
celikle revize edilmifltir. Özellikle, direk aç›kl›¤›, yol geniflli¤i ve di-
rek yüksekli¤indeki farklar öne ç›kmaktad›r.Revize hesaplar ölçüm
gerçeklefltirilen örnek bölgeyi tam ve do¤ru olarak tan›mlamaktad›r.
fiekil 2- Uygulama sonras›nda geometrik data ölçümü yap›lm›fl ve ayd›nlatma hesap -lar› bu geometriye göre revize edilmifltir.
221
Mevcut Uygulama
Tasar›m
Direk aç›kl›¤› 34.60 m 33.50 m
fierit Say›s› veGeniflli¤i
2 x 3.15 m 2 x 3.15 m
Direk Yüksekli¤i 11.90 m 11.00 m
Armatür aç›s› 5 ° 5 °Orta Refüj 5.60 m (+2
x 0.20 m)6.00 m ( t o t a l )
Yaya Kald›r›m› V a r i e s 4.80 m
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
4.2 Uygulama Bölgesinde Yer Alan En -geller Pilot bölgede, direkler aras›nda orta refüj-
de yol üzerine yeflil büyük dallar› uzanm›fl
pek çok a¤aç yer almaktad›r. Bu a¤açlar,
yol üzerinde ölçümlenecek ayd›nlatma de-
¤erlerini ve düzgünlü¤ünü etkileyebi-
lir.Yol üzerindeki a¤açlar›n mevcudiyeti
ayd›nlatma uygulamas›ndan ba¤›ms›zd›r ve
pilot projenin analizi s›ras›nda dikkate al›n-
mas› gereklidir.
4.3 Ayd›nl›k Düzeyi Ölçümleri (LED )
4.3.1 Özet Tablo
Tablo2 – Ayd›nl›k seviyesi ölçüm de¤erleri (LED)
4.3.2 Yorumlar Pilot bölgede ölçüm yap›lan armatürler % 50
Dim ile çal›flmaktad›r ve ölçülen ortalama
ayd›nl›k seviyesi tam olarak % 50 Dim için
hesaplanan ortalama ayd›nl›k seviyesi de¤e-
rini karfl›lamaktad›r .
Ortalama düzgünlük de¤eri için ölçüm de-
¤erlerini yol üzerindeki a¤açlar›n mevcudi-
yetini dikkate alarak de¤erlendirdi¤imizde
hesaplanan de¤erleri karfl›lamaktad›r .
4.3.3 Sonuç Ölçülen ayd›nl›k seviyesi de¤erleri ile hesap-
lanan ayd›nl›k seviyesi de¤erleri karfl›lan-
m a k t a d › r .
Armatürlerin fotometrisi do¤rulanm›flt›r .
4.4 Par›lt› Seviyesi Ölçümleri (LED)
4.4.1 Özet – ( Sa¤ flerit )
Tablo3 – Par›lt› seviyesi ölçüm de¤erleri (LED)
4.4.2 Yorumlar Pilot bölgede ölçüm yap›lan armatürler % 50
Dim ile çal›flmaktad›r.! Ölçülen par›lt› de¤eri hesaplanan de¤erden82% oran›nda daha yüksektir ( Ölçüm 2.33c d / m2 , hesaplanan 1.28 cd/m2) .! Bu de¤er ayr›ca ME1 yol s›n›f› için geçer-li par›lt› de¤erinden de yüksektir.Bu ölçüm ve karfl›laflt›rma uygulama bölge-sindeki yol yüzeyinin hesaplarda girdi ola-
rak kullan›lan yüzey de¤erinden f a r k l › o l d u-¤unu göstermektedir. Uygulamadaki yeryüzeyinin R3 q0=0.07 olmad›¤› kesindir.Yüzeyin daha yüksek yans›tma özelli¤ine
sahip oldu¤unun göstergesi aç›k ve net ola-rak ölçülen ortalama par›lt› seviyesininyüksek olmas›d›r.! Ortalama düzgünlük de¤eri 40%’a yak›n-
d›r. Luxmetrenin (± 0.1 cd/m2) tolerans›n›göz önünde bulundurdu¤umuzda bu de¤erinME1 yol s›n›f› kriterlerine gore ortalama düz-günlük de¤erine eflit oldu¤unu belirtebiliriz.
Yine de ölçülen de¤erin, hesaplanan de¤er-den daha düflük oldu¤u görülmektedir. ( Öl-çülen 38.7% , hesaplanan 64%). Bu karfl›lafl-t›rma, yine hesaplamalarda kullan›lan yüzey
de¤erlerinin , uygulamada mevcut de¤erler-den oldu¤unu göstermektedir.
! Sa¤ fleritte ölçülen boyuna düzgünlük de-
¤eri 75%’ tir ve bu de¤er ME1 yol s›n›f›na
gore 70% olarak belirlenen de¤erden yük-
sektir.‹ki de¤er aras›ndaki fark, yine yol yü-
zeyi ile ilgili hesap ve mevcut aras›ndaki de-
¤er fark›ndan kaynaklanmaktad›r.! Sol fleritte ölçülen boyuna düzgünlük de-
¤eri hesaplanan de¤erden daha düflük de¤er-
de ölçülmüfltür.‹ki de¤er aras›ndaki fark, yi-
ne yol yüzeyi ile ilgili hesap ve uygulama
bölgesindeki de¤erlerin farkl› olmas›ndan
kaynaklanmaktad›r.
4.4.3 Yol Yüzeyi ( Asfalt ) Tasar›m girdilerinde yol yüzeyinin
R3 q0=0.07 oldu¤u
de¤erlendirilmifltir. Ancak pilot pilot bölge
de yer alan mevcut yol yüzeyi kaplamas› or-
talama düzgünlük faktörünün azalmas›na ,
en yüksek ve en düflük par›lt› de¤erleri ara-
s›ndaki farkin artmas›na sebeptir.Yol yüzeyi
girdilerde tan›mlanandan daha yüksek ayna
etkisine sahiptir ve ›slak yüzey gibi davran-
maktad›r .Afla¤›daki resimler bunu aç›kca
ifade etmektedir.
Resim 2 – Asfalt yüzeyinin farkl›l›¤› flerit üzerinde ve ortaçizgi üzerindeki farklarla gözlemlenmektedir.
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 222
Resim 1 – Asfalt yüzeyi yüksek ayna etkisine sahiptir
De¤erleri % 50 Dim
Hesaplar› 50% Dim ( MF =1)
Hesaplar› 100% Dim ( MF =1)
18.4 Lux 18.0 Lux 36.0 Lux
E min 11.0 Lux 1 1 .9 L u x 23.8 Lux
Eave )60.0 % 66.1 % 66.1 %
De¤erleri % 50 Dim
Hesaplar› 50% Dim ( MF =1)
Hesaplar› 100% Dim ( MF =1)
Par›lt› 2 . 3 3c d / m2
1 . 2 8 c d / m2 2 .5 5 c d / m2
Par›lt› 0 . 9 0c d / m2
0.82 c d / m2 1 . 6 4 c d / m2
ave )
38.7 % 64.2 % 64.2 %
7 5 . 0 % 8 8 . 0 % 8 8 . 0 %
flerit **2 0 . 0 % 8 9 . 0 % 8 9 . 0 %
* Hesaplar yol yüzeyi R3 q0=0.07 olarakg e r ç e k l e fl t i r i l m i fl t i r . Uygulama bölgesinde-ki yüzey de¤erleri bu de¤erden farkl›d›r** Sol fleritten yap›lan ölçüm
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
Resim 3 –Asfalt yüzeyinin farkl›l›¤› flerit üzerinde ve orta çizgi üzerindeki farklarla göz -lemlenmektedir.
Resim 4 – Asfalt Yüzeyin gündüz görünüflü
4.4.4 Sonuç Par›lt› de¤eri endikasyon için ölçülmektedir ve yol yüzeyine ba¤l›
bir de¤erdir.Uygulama kapsam›nda ölçülen de¤erler yol yüzeyin-
den yüksek oranda etkilenmektedir. Yol yüzeyi hesaplarda kullan›-
lan de¤erlerden farkl› olsada, ölçüm de¤erlerinin büyük ço¤unlu¤uME1 Yol s›n›f› için gerekli kriterleri sa¤lamaktad›r .Sonuç olarak pi-
lot proje uygulamas› Led lamba kullan›m›nda gerekli ve istenen kri-
terleri büyük oranda sa¤lamakta, yol yüzeyi de¤erinin R3
q0=0.07.olmas› halinde bu kriterlerin tam olarakyakalanmas› müm-
kün olacakt›r.
4.5 Ayd›nl›k Seviyesi Ölçümleri (HID)
4.5.1 Özet
Tablo 4 Ayd›nl›k seviyesi ölçümde¤erleri
223
HID – LED –
De¤er 50%im (MF=1)
E 20.1 Lux 18.4 Lux 36.8 Lux
E min 9.0 Lux 11.0 Lux 22.0 Lux
U0 (min/ 45.0 % 60 . 0 % 66.1 %
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
4.5.2 Yorumlar Yüksek bas›nçl› sodyum buharl› lamba ile
uygulama ayn› flartlar alt›nda LED li lamba
uygulamas›n›n ayd›nlatma performans›na
karfl›n 45% daha düflük performans göster-
mektedir. (HID 20.1 Lux , LED 36.8 Lux).
Yüksek bas›nçl› sodyum lamba uygulamas›-
n›n ölçüm de¤erleri , LED uygula-
mas›n›n 50% Dim performans›na
oldukça yak›nd›r.Ayn› zamanda
HID uygulamas›n›n ortalama düz-
günlük seviyesi ayn› flartlar alt›n-
da LED uygulamas›na göre daha
düflüktür. (HID 45%, LED 66.1%).
4.5.3 Sonuç Ölçümlere göre LED uygulamas›
ayn› flartlar alt›nda HID uygulama-
s›na göre daha yüksek ayd›nl›k se-
viyesi ve daha düzgün bir ayd›nlat-
ma elde etmemizi sa¤lam›flt›r.
4.6 Fotometrik Ölçüm Genel Sonuçlar› P i l o t p r o j e k a p s a m › n d a g e r ç e k l e fl t i r i l e n
LEDli Yol Ayd›nlatma uygulamas› f o t o-
metrik olarak talep edilen teknik kriterlere
u y g u n d u r .
Ayd›nl›k seviyesi ölçüm de¤erleri tam olarak
tasar›m de¤erlerini karfl›lamaktad›r.
Par›lt› de¤erleri yol yüzeyinden yüksek oran-
da etkilenmektedir ( yol yüzeyi armatur üre-
ticisinin sorumlulu¤unda de¤ildir ) ancak bü-
yük oranda ME1 yol s›n›f› kriterlerini karfl›-
lamaktad›r.Yol kaplamas› asfalt s›n›f› R3
q0=0.07 olmas› halinde uygulama tam ola-
rak gerekli de¤erleri sa¤layacakt›r
5. Tasar›m ve Ölçüm Standartlar› Tüm tasar›m çal›flmalar› EN 13201:2001
Standart›na göre gerçeklefltirilmifltir.
Tüm ölçümler de EN 13201-4:2001 (Met-
hods of measuring lighting performance) il-
kelerine uygun olarak gerçeklefltirilmifltir.
6. Enerji Tüketim Karfl›laflt›rmas› Tasar›m girdilerine göre mevcut 250W sod-
yum buharl› ampul içeren ayd›nlatma arma-türlerinin balast kay›plar› dahil, güçleri
278Wolarak tespit edilmifltir. Pilot uygulama
için seçilen Ledli armatürün gücü ise 158W
d›r. Teorik hesaplama ile bu uygulama için
% 43 enerji verimlili¤i ön görülmüfltür. Pilot
proje uygulamas› sonucunda bu öngörü öl-
çüm de¤erleri ile do¤rulanm›fl ve % 43 ola-
rak elde edilmifltir.
Ayn› zamanda güç faktörü karfl›laflt›r›lmas›
yap›lm›fl. Mevcut uygulamada % 54-%57
aras›ndaki güç faktörü, LED uygulamas›nda
%50 Dim halinde % 84 olarak ölçülmüfltür.
Güç faktörü sürücünün % 100 kapasite ile
çal›flmas› halinde de %97’dir.
7.Sonuçlar Çal›flma kapsam›nda çal›flma öncesinde ya-
p›lan ayd›nlatma hesaplar›n›n ve uygulama-
da kullan›lan led lambal› ayd›nlatma armatü-rünün fotometrik e¤risi do¤rulanm›flt›r.
Mevcut sodyum lambal› armatürlerin Led
lambal› armatürlere göre ayd›nl›k seviyesi
performanslar› % 45 daha düflüktür.
Bu uygulama için çal›flman›n ba-
fl›nda belirlenen ayd›nl›k seviye-
si kriterlerinide sa¤layacak flekil-
de verimlilik de¤eri % 43 dür.Her
uygulama için kendi flartlar›, uy-
gun yol s›n›f› kriterleri dikkate
al›narak de¤erlendirilme yap›l-
mal› ve verimlilik tutar› tespit
edilmelidir. Bu tutar›n tüm ME1
yol s›n›f› uygulamalar›na uygu-
lanmas› söz konusu de¤ildir. Ör-
ne¤in 3 veya 4 fleritli ME1 s›n›-
f›ndaki otoyol uygulamalar›nda
bu verimlilik tutar›n›n çok daha düflük olma-
s› beklenmektedir.
Led lambal› uygulaman›n yüksek renk ge-
ri verim avantaj› ve renk s›cakl›¤› fark› uy-
gulaman›n di¤er avantajlar› olarak dikkat
çekmektedir.
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 224
T E K N ‹ K /
Sistemleri
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
Paslanmaz çelik, yeni yap›lan binalardaki kablolama tesisa-
t›nda da özellikle tercih edilmekte ve hayat›m›zdaki yayg›n
kullan›m›n› her geçen gün artt›rmaktad›r. Paslanmaz çelik
ürünler, içerdikleri özel alafl›m sayesinde korozyona karfl› yüksek
koruma sa¤lad›klar› gibi, küf ve mantar oluflumlar›na da asla izin
vermezler! Detaylar yaz›m›zda.
Paslanmaz Çelik Paslanmaz Çelik Kafes Kablo Tafl›ma Sistemleri
Kablo Kafesleri Paslanmaz Çelik Nedir?Paslanmaz Çelik Nerelerde
Kullan›l›r? Korozyon Nas›l Önlenir? Korozyon Nedir? Paslanmaz
Çeli¤in Avantajlar›Kablo Sistemleri Kablolar
2011 y›l›, Avrupa Standartlar›na uyum süreci aç›s›ndan ülkemiz
için faydal› bir y›l olmufltur. Özellikle y›l›n son ay›nda Resmi Ga-
zete’de yay›nlanarak yürürlü¤e giren Avrupa G›da Hijyen Yönet-
meli¤i, yaflam kalitemizi yükseltmek ad›na yeni kurallar› da bera-berinde getirmifltir.
227
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Söz konusu yönetmelik uyar›nca g›da, ilaç
vb. imalat yapan tüm tesisler, üretim ve de-
polama alanlar› dâhil, kullan›lan malzemele-
rin tamam›nda, afla¤›daki kriterleri sa¤la-
makla görevlendirilmifllerdir:
" Korozyona karfl› yüksek koruma
s a ¤ l a m a k
" Dezenfekte yöntemlerine imkân vermek
" Küf ve mantar oluflumlar›n› engellemek
" Toz ve kir birikimini engellemek
Bu kriterlere uygun olarak paslanmaz çelik
ürünler, içerdikleri özel alafl›m sayesindeko-
rozyona karfl› yüksek koruma sa¤lad›klar› gi-
bi, küf ve mantar oluflumlar›na da asla izin
vermezler! Ayr›ca y›kanabilir yap›ya sahip
olmalar› sayesinde belirli aral›klarla düzenli
olarak temizlenebildikleri için, k u l l a n › l d › k l a-
r› yap›ya uzun y›llar boyunca da rahatl›kla
hizmet ederler.
G›da ve Hijyen kurallar› gere¤i paslanmaz
çelik, yeni yap›lan binalardaki kablolama te-
sisat›nda da özellikle tercih edilmekte ve ha-
yat›m›zdaki yayg›n kullan›m›n› her geçen
gün artt›rmaktad›r. Ham madde olarak paha-
l› olan paslanmaz çeliklerin, kablolama esna-
s›nda s›kl›kla tercih edildikleri özel bir tafl›-
ma sistemi mevcuttur. Söz konusu tafl›ma
sistemi (yayg›n olarak bilinen ad› ile Kafes
Kanallar), belirli ölçülerdeki paslanmaz çe-
lik tellerin birbirlerine perçinlenmesi metodu
ile oluflturulan tafl›ma sistemleridir.
" Teknolojinin geliflimine uygun olarak
üretilen yeni nesil Kafes Kanal Sistemlerintafl›ma kapasiteleri, neredeyse normal tipte
kablo tafl›ma sistemleri ile denk de¤erler-
dedir.
" Robot teknolojisi ve lazer kaynak metodu
kullan›larak oluflturulan güçlü direnç nokta-
lar› sayesinde 125 Kg’a varan tafl›ma de¤er-
leri sa¤lanabilmektedir.
" Tel kanallar›n sa¤lad›¤› bir di¤er avantaj,
hava sirkülasyonuna izin vermeleri ve bu sa-
yede tafl›d›klar› kablolar›n üzerinde toz biri-
kimine olanak tan›mamalar›d›r.
Bu husus özellikle hijyen standartlar› aç›s›n-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 228
" fiekil 2: Paslanmaz çeliklerin, kablolama esnas›ndas›kl›kla tercih edildikleri özel
bir tafl›ma sistemi mevcuttur.
" fiekil 1: Dünya’da yo¤un olarak kullan›lan malzeme paslanmaz çeliktir! ,
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
dan çok büyük önem tafl›maktad›r. Tel kanal›n müdahale edilebilir
olmas›, temizlenebilmesi, nefes almas› çok önemlidir. Bu sayede ge-
rekli hijyen standartlar›n›n karfl›lanmas› sa¤lan›labilece¤i gibi, za-
man içerisinde kapal› tip kanallar›n içerisinde oluflabilecek böcek ve
haflerat yuvalar›n›n önüne geçilebilmesi de mümkündür.
" fiekil 3: Paslanmaz Çelik Kafes Kanallar tamamen hijyen standartlar›na uyacak
flekilde üretilmifl özel sistemlerdir.
Paslanmaz Çelik Kafes Kanallar, Dünya’da ve Avrupa’da hijyen
standartlar›n›n gerekti¤i alanlardaki kablo tafl›ma sistemlerinde, ön-
celikli olarak tercih edilmekte ve kullan›lmaktad›r. Kullan›m ve üre-
tim amac› kiri bloke etmek veya kapal› bir alanda birikmesine izin
vermek asla de¤ildir! Bu tarz eski çözümlerin zaman içerisinde ya-
ratt›¤› büyük sorunlar gözlemlendi¤i için Kafes Kanal Sistemlerin
ihtiyac›n›n do¤du¤u unutulmamal›d›r.Kaynak: OBBO BETERRMAN
229
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
Mekatronik; ‹ngilizce mechanics ve
electronics kelimelerinin uygun bir
flekilde birlefltirilmesinden olufl-
mufltur ve ilk kez Japonya'da kullan›lm›flt›r.
Mekatronik, makine, elektronik, yaz›l›m ve
kontrol mühendisli¤ine dayanan; çok kon-
trollü bir mühendislik dal›d›r
Mekanik ve elektronik bileflenlerden oluflan,
verileri alg›lay›c›lar› (sensörler) yard›m›yla
çevre ortamdan alg›layan, toplam›fl oldu¤u
bu verileri kontrol donan›mlar› (mikroifllem-
ciler v.s.) ve haf›zas›ndaki yaz›l›mlar marife-
tiyle yorumlayan ve gerekli kararlar› alabi-
len, tahrik elemanlar› (aktüatörler) ile de ge-
rekli tepkileri veren tüm makineler, cihazlar
ve sistemler birer mekatronik sistemlerdir.
Alg›layabilen, ölçebilen, karar verebilen ve
bu karar yönünde hareket edebilen otomatikmakineler (yani mekatronik sistemler) sa-
vunma sanayiinde, güvenlik sistemlerinde,
makine sanayinde, endüstriyel otomasyon
sistemlerinde, t›pta, tar›mda, bankac›l›kta,
madencilikte ve birçok alanda kullan›lmakta
ve her geçen gün kullan›m alan› artmaktad›r.
Günümüzde yayg›n olarak kullan›lan gece
görüfl sistemleri, may›n tarama robotlar›,
otomatik stoklama sistemleri, foto¤raf maki-
nalar›, videolar, çamafl›r-bulafl›k makinalar›,
bankamatikler gibi sistemler ve ürünler birer
mekatronik sistemlerdir.
Mekatronik'in uygulama alanlar›Mekatronik genel olarak, bilgisayar kontrol-
lü sistemlerin veya elektromekanik sistemle-
rin, ürün tasar›m›nda ve/veya üretiminde gö-
rev alan akademik kariyerli mühendisler ta-
raf›ndan uygulanmas›d›r. Buna ilave olarak
mühendis statüsünde olmayan teknik ele-
manlar ve bu ifle merak ile kendini gelifltiren
kifliler taraf›ndanda uygulanabilir.
Birden fazla mühendislik branfl›n›n ortak kul-
lan›m›yla birlikte geliflmesi ve içinde yerald›-
¤› mühendislik branfllar›n›n da ilerlemesini
sa¤lamaktad›r. Mekatronik, asl›nda yeni bir
kavram de¤ildir. En son teknolojiler kullan›-
larak, ürünlerin daha çok iflleve sahip olmas›
ve kolay iflletilebilir olmas› sa¤lan›rken, te-
mel olarak makina mühendisli¤ine, enforma-
tik bilimine ve elektroni¤e baflvurulmas›d›r.
Buradan da anlafl›laca¤› gibi teknoloji gelifl-
tikçe mekatronik ilerler, böylece teknoloji da-
ha da geliflir. Yani arada sürekli bir döngü var-
d›r, bu döngü d›flar›ya aç›k olup, çeflitli mü-
hendislik ve bilimlerlede etkileflim halindedir
ve bunlar›n geliflmesine de katk›da bulunur.
Mekatroni¤in kullan›m›yla ilgili en güzel ör-neklerden biri, bilgisayar sabit disk sürücü-
südür. H›zl› cevaplama, do¤ruluk ve sa¤lam-
l›k gibi özelliklerle mekatroni¤in kullan›m
amaçlar›na uygun niteliklere sahiptir.
Bilgisayar sabit disk sürücüleri, mekatronik
uygulamalar›n›n ilk örneklerindendir. Bu
makinalar, çok h›zl› bilgi aktar›m›na ve has-
sas pozisyonlamaya sahip olup, de¤iflken sis-
tem etkilerine de dayan›kl›d›rlar.
Mekatronik tasar›m ÜrünleriÇa¤dafl mekatronik teknolojisi ürünleri, bir
veya bikaç mikroifllemci çevresinde yerlefltiri-
len duyucular (sensörler), eyleyiciler (motor
sistemler), ve tüm sistem veya makinay› mer-
kezi veya da¤›n›k yap›da denetleyebilen bilgi-
sayar programlar›ndan oluflmaktad›r. Bu tan›-
ma uygun sistem ve makinalar kendisine ta-
n›mlanan çevreyi gözlemlemekte, çevredeki
de¤iflimleri alg›lamakta, ve alg›lad›¤› bilgileri
yorumlayarak gerekli motor sistemler yard›m›
ile çevresini de¤ifltirebilmektedir. Mekatronik
makinalar mekanik ifllevsellik ile tümleflik al-
goritmik denetimi beraberce içeren ürün ve
sistemlerdir. Geliflmifl mekatronik ürünler ba-
sit makinalar yerine çevrelerini de¤ifltirebilen
bilgisayar sistemlerine dönüflmüfltür. Do¤al
olarak bu yap›daki makina ve sistemler ak›ll›
davran›fllar göstermektedir. Mekatronik ürün-lerde yer alan yaz›l›mlar genellikle yapay ze-
ka tekniklerini kullanmakta ve böylece me-
katronik tasar›m ürünleri, basit ifllevsel maki-
nalar yerine, çeflitli koflullara uyum sa¤layabi-
len yetenekli sistemlere dönüflmektedir.
Mekatronik Mühendisli¤inin önde gelenuygulama alanlar› flunlard›r:1- Üretim Mühendisli¤i, Tar›m Robotlar›
Otomotiv Endüstrisi, 4- Uçan Robotlar
5-Mikro Elektromekanik Sistemler (MEMS)
robot Görme, Endüstriyel otomasyon
8- Ak›ll› Silah ve Silah Sistemleri
Mikro robotlar, Gezer Robotlar
Endüstriyel Robot Kollar
Mekatronik tasar›m felsefesi, özellikle yük-
sek teknoloji ürünü ak›ll› makina ve sistem-
lerde uygulanmaktad›r. Bu makina ve sis-
temlerin baz› örnekleri flunlard›r:
Tafl›tlarda hava yast›¤› güvenlik sistemleri,
abs fren sistemleri, uzaktan kumandal› kap›
kilitleri, sürüfl ve seyir denetimi, motor ve güç
sistemleri denetimi, yolcu güvenlik sistemleri,
ve tafl›t araçlar›ndaki benzer sistemler,
NC, CNC, AC v.b. tezgahlar, h›zl› protip
üretim tezgahlar›, ve benzeri otomatik üre-
tim tezgahlar›,
Fotokopi makinalar›, faks makinalar›, elek-
tronik daktilolar, ve benzeri büro makinalar›,
MR cihazlar›, atroskopik cihazlar, ultraso-nik problar, ve benzeri di¤er t›bbi cihazlar,
Otomatik odaklamal› foto¤raf makinalar›,
Video kameralar›, Video, cd ve dvd gösteri-
cileri, CD kay›t ve benzeri kiflisel kullan›m
amaçl› elektronik cihazlar,
lazer yaz›c›ar, Sabit disk kafa konumla-
y›c›lar›, Teyp sürücü ve yükleyicileri, CD
okuyucu ve yaz›c›lar›, ve benzeri bilgisayar
a k s e s u a r l a r › ,
Kaynak robotlar›, Fabrika içi kendinden
yönlenmeli araçlar (AGV), uzay araflt›rmala-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 232
T E K N ‹ K /
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14
r›nda kullan›lan robotlar, Askeri amaçl› may›n imha robotlar›, bom-
ba tafl›y›c›lar›, ve benzeri gezer robotlar,
Uçufl denetim eyleyicileri, ‹nifl sistemleri, Kokpit kumanda ve ci-
hazlar›, ve benzeri hava tafl›tlar› sistemleri,
Garaj kap›s› otomatik açma sis-
temleri, Güvenlik sistemleri, ‹k-
limlendirme denetim sistemleri, ve
benzeri ev ve büro uygulamalar›,
Çamafl›r makinalar›, Bulafl›k
makinalar›, Otomatik buz makina-
lar›, ve benzeri ev uygulamalar›,
De¤iflken h›zl› matkaplar, Sa-
y›sal tork anahtarlar›, ve benzeri tak›mlar,
malzeme test cihazlar›, ve benzeri laboratuar cihazlar›,
Bar kodlu sistemler, Konveyör sistemleri, ve benzeri fabrika oto-
masyon sistemleri,
El ve otomatik kuman-
dal› hidrolik krenler ve ben-
zeri malzeme tafl›ma ve in-
flaat makinalar›,
Otomatik etiketleme,
Kalite denetiminde kamera,ve benzeri kalite denetimi
ve paketleme uygulamalar›,
Video oyunlar› ve Sanal
gerçeklik uygulamalar›nda
gerçek girdi denetim sistemleri.
Türkiye'de Mekatronik Üzerine E¤itim Veren KurumlarMühendislik e¤itimi olarak ilk Kocaeli Üniversitesi'nde 2000 y›l›nda
e¤itime bafllanm›flt›r. Ö¤retmenlik bölümü ilk olarak 2003 senesinde
Marmara Üniversitesi Teknik E¤itim Fakültesinde aç›lm›flt›r. Bunu,
Süleyman Demirel Üniversitesi'nde kurulan ö¤retmenlik bölümü iz-
lemifltir. E¤itimi için genifl bir parasal kayna¤a ihtiyac› olan mekat-
ronik mühendisli¤i bölümü ise Kocaeli, Sabanc›, Bahçeflehir, At›l›m,
Erciyes, Gaziosmanpafla ve Y›ld›z Teknik üniversitelerinde lisans
düzeyinde bulunmaktad›r. 2009 itibariyle de Nam›k Kemal Üniver-
sitesi'nde Mekatronik Mühendisli¤i bölümü kurulmufltur. Fakat he-
nüz lisans ö¤rencisi kabul etmemifltir.Son olarak Kto Karatay Üni-
versitesinde ‹ngilizce e¤itim dili ile 2010 da e¤itime bafllam›flt›r. Ay-
r›ca ön lisans düzeyinde 2009 y›l› itibari ile afyon Kocatepe Üniver-
sitesi bünyesindeki Bolvadin Meslek Yüksek Okulu'nda ve 2010 iti-
bari ile de Gedik Meslek Yüksek Okulu'da e¤itim vermeye bafllam›fl-
t›r. Genel anlamda mekatronik disiplini, günümüzde ayr›lamaz bir
hale gelmifl olan elektrik, elektronik, mekanik ve yaz›l›m disiplinle-
rinin anlaml› bir flekilde bütünlefltirilmesiyle oluflturulmufltur. Bu
yüzden de mekatronik disiplininin a¤›r bir e¤itime sahip oldu¤u söy-
l e n e b i l i r . Kaynak: http://mekatronik.nedir.com
233
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 236
06.03.2014 - 09.03.2014 Uluslararas› LIGHTTECH 2014 ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy19.03.2014 - 22.03.2014 WIN Otomasyon '14 21.Endüstriyel Otomasyon Fuar› Tüyap Fuar ve
Kongre Merkezi ‹stanbul
19.03.2014 - 22.03.2014 WIN Electrotech '14 15.Enerji, Elektrik ve Elektronik Teknolojileri Fuar›
Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi ‹stanbul10.04.2014 - 12.04.2014 7.Uluslararas› Solarex ‹stanbul Günefl Enerjisi ve Teknolojileri Fuar›
‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy-‹syanbul
2 4 . 0 4 . 2 0 1 4 - 26.04.2014 ICCI- 20.Uluslararas› Enerji ve Çevre Fuar› ve Konferans› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy-‹stanbul
24.04.2014 - 27.04.2014 KONELEX 2014 Konya 9.Elektrik, Elektronik, Elektromekanik, Enerji Üretimi,
Otomasyon Fuar› KTO Tüyap Konya Uluslararas› Fuar Merkezi Konya
0 6 . 0 5 . 2 0 1 4 - 10.05.2014 37.Yap› Fuar› - Turkeybuild ‹stanbul 2014 Tüyap Fuar ve Kongre ‹stanbul Merkezi15.05.2014 - 18.05.2014 Konya Yap› ve Dekorasyon Fuar› 2014 11.Yap› Malzemeleri Yap› Teknolojileri ve
Dekorasyon ve Ayd›nlatma Fuar› KTO Tüyap Konya Uluslararas› Fuar Merkezi Konya
0 5 . 0 6 . 2 0 1 4 - 0 8 . 0 6 . 2 0 1 4 2.Van Günefl Enerjisi ve Yenilenebilir Enerji Fuar› Tuflba Fuar ve Kongre Merkezi Van
05.06.2014 - 08.06.2014 WIN Metal Working'14 19.Makine ‹malat› ve Metal ‹flleme Teknolojileri Fuar› Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi ‹stanbul
2 6 . 0 6 . 2 0 1 4 - 2 8 . 0 6 . 2 0 1 4 Avrasya Elektrikli ve Mekanik El Aletleri Fuar› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul
04.09.2014 - 07.09.2014 Best Bina Elektrik, Elektronik, Mekanik ve Kontrol Sistemleri Fuar› 2014 Lütfi K›rdar Uluslararas› Kongre ve Sergi Saray› ‹stanbul
1 1 . 0 9 . 2 0 1 4 - 1 4 . 0 9 . 2 0 1 4 CeBIT Biliflim Eurasia ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul
18.09.2014 - 21.09.2014 18.Uluslararas› Isaf -Security Fuar› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul
2 5 . 0 9 . 2 0 1 4 - 2 8 . 0 9 . 2 0 1 4 10.Uluslararas› LED & LED Ayd›nlatma Fuar› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul25.09.2014 - 28.09.2014 3.Elektronist Fuar› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul
2 5 . 0 9 . 2 0 1 4 - 2 8 . 0 9 . 2 0 1 4 3.Elex Fuar› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy
13.10.2014 - 18.10.2014 CNR Endüstri Fuar› 2014 ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul
2 3 . 1 0 . 2 0 1 4 - 2 6 . 1 0 . 2 0 1 4 27. Yap› Fuar› - Turkeybuild Ankara 2014 ATO Kongre ve Sergi Saray› Ankara27.10.2014 - 30.10.2014 Yenilenebilir Enerji Fuar› ‹stanbul Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul
3 0 . 1 0 . 2 0 1 4 - 3 1 . 1 0 . 2 0 1 4 EIF 2014 - 3.Enerji Fuar› ATO Kongre ve Sergi Saray› Ankara
06.11.2014 - 09.11.2014 20.Yap› Fuar› - Turkeybuild ‹zmir 2014 Uluslararas› ‹zmir Fuar Alan› ‹zmir0 6 . 1 1 . 2 0 1 4 - 0 8 . 1 1 . 2 0 1 4 IFSEC ‹stanbul 2.Ulusal Güvenlik, Çal›flma Güvenli¤i,ve Sa¤l›¤›,Yang›n Sistemleri Fuar› ve
Zirvesi Lütfi K›rdar Uluslararas› Kongre ve Sergi Saray› ‹stanbul
13.11.2014 - 16.11.2014 ‹novasyon Türkiye, Yenilikçi Teknolojiler Zirvesi ve Fuar› ‹stanbul
Fuar Merkezi Yeflilköy ‹stanbul0 4 . 1 2 . 2 0 1 4 - 0 7 . 1 2 . 2 0 1 4 BELEX 2014 Bursa 12.Uluslararas› Elektrik, Elektronik, Otomasyon, Ayd›nlatma ve
‹letiflim Fuar› Bursa Uluslararas› Fuar ve Kongre Merkezi Bursa
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 238
11.02.2014 - 13.02.2014 Elektrik Elektronik Middle East Electricity: Ortadogu Enerji Sanayi Fuar› Dubai Iirme Expo
23.02.2014 - 26.02.2014Elektrik Led China 2014: LED ayd›nlatma ürünleri ve ayd›nlatma teknikleri fuar› Guangzhou
Trust Exhibition
30.03.2014 - 04.04.2014Elektrik Elektronik Light & Building: Elektrik, Ayd›nlatma ve Teknoloji Fuar› Frankfurt Messe
Frankfurt
08.10.2014 - 11.10.2014 Wire China: Kablo Fuar› Sangay SECRI
H A B E R / N E W S
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 240
Gürsu Elektrik sektörde ki sene-sinde ayd›nlatma ile ilgili projelen-dirme ve ürün temini konusunda
müflterilerine çözümler sunmaya devam edi-yor. MAXILED ve MAXILUX markalar› ileithalat ve sat›fl organizasyonunu konusunda
müflterilerine uygun fiyatlar sunan, ayn› fle-kilde sat›fl sonras›nda da müflterilerinin ya-n›nda olan Gürsu Elektrik sat›fl›n› yapt›¤› ay-d›nlatma malzemelerinin tamam›n›n ithalat›-
n› kendisi yap›yor. Sektörel yenilikleri ya-
k›ndan takip ederek ürünçeflitlerini sürekli olaraka r t › r m a k t a d › r .‹thalat öncesi sat›fla sunula-
cak ürünlerin kapsaml› test-lerini bizzat yapmaktaolan Gürsu Elektrik , do¤-ru üretim ve kalite standartlar›-
n›n yakalanabilmesi için hem Türkiye hemde yurtd›fl›nda bulunan mühendisleri ileürünlerin kalitesinden emin olabilmek içinciddi anlamda çaba göstermektedir.
Genifl ürün yelpazesi tercih sebebi Ayd›nlatma konusundaki genifl ürün yelpa-zesi ile müflterilerinin isteklerine an›nda ce-vap verebilen Gürsu Elektrik’in ürün yelpa-zesinde; LED fieritler, Tavan Armatürleri,Spotlar, LED Paneller, LED Floresanlar,Duvar Boyay›c›lar, RGB Projektörler, Kon-trol Cihazlar› ve Güç Kaynaklar› bulunuyor.
Sims taraf›ndan uzun süren AR-GE çal›fl-
malar› sonucunda üretilen Simlight gecelambas› ile ›fl›¤›n›z hiç sönmeyecek.
Uzun ömürlü ve tasarruflu LED ampullerin kul-
lan›ld›¤› Simlight Gece Lambas› ile kesintisiz
ayd›nlatman›n tad›n› doyas›ya ç›karacaks›n›z.
Ürün Özellikleri! Ürün prize tak›labilen ve prizde iken üst ve
altta 2’fler LED ile toplam 4 LED ile gece lam-
bas› modunda ayd›nlatma yapmaktad›r.
! Ürün prize tak›l› iken enerji kesildi¤inde
otomatik olarak devreye girmektedir ve 8 LED
kesintisiz minumum 4 saat 60 lüx ›fl›k vermek-
tedir.
! Ürün üzerinde bulunan on-of switch ile iste-
nildi¤inde aç›p kapatmak mümkündür.
! Ürün ön yüzünde bulunan toprakl› priz ço-
cuk korumal›d›r.
! Ürünümüz iki y›l garantilidir.
! Ürünümüz Türk mal›d›r ve TSE standartlar›na haizdir.
ÜRÜN/YEN‹L‹K/TASARIM/PRODUCT/NEWSNESS/DESIGN/Elektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 242
H A B E R / N E W S
H A B E R / N E W S
P& bahçe ayd›nlatma konusunda
sürekli yenilenen modelleriyle ön pla-
na ç›kan ‘’gurup ayd›nlatma’’ son y›l-
lardaki teknolojik geliflmelere de süratle
uyum sa¤lamaktad›r. LED teknolojisini, ge-
lifltirdi¤i modern ve klasik ayd›nlatma direk-
lerinde baflar›yla uygulamaya devam etmek-
tedir. Standart üretimlerin yan›nda ihtiyaca
yönelik proje bazl› imalatlarda da baflar›l›
olan ‘’gurup ayd›nlatma’’ özel LED’li ayd›n-
latma direklerinin yan›nda LED ›fl›kl› bank-
lar, özel speratörler, yönlendirme tabelalar›,döküm masa sandalye oturma gruplar›, çocuk
oyun parklar›, özel sütun ayd›nlatma arma-türleri gibi birçok ihtiyaca çözüm orta¤› ol-
mufl ve olmaya da devam etmektedir.
Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan,
‹ran, Dubai, Tunus, KKTC, Ege Adalar›,
Yunanistan, Bulgaristan, Danimarka, Rusya
gibi ülkelerin yan›nda Güney Marmara baflta
olmak üzere birçok noktada ürünleri bulunan
‘’Gurup Ayd›nlatma’’ yurt d›fl›na gönderdi¤i
ürünlerde ülkemizin ekonomisine ve tan›t›-
m›na katk›da bulunurken, yurt içinde yapt›¤›
çal›flmalarla da birçok ihtiyaca çözüm orta¤›
olmufltur. Üretim bölümünde ortalama k›rk
çal›flan› olan gurup ayd›nlatma tüm kalite
belgelerine de sahip olmakla birlikte üretime
ba¤l› olmayan baflka nedenlerden kaynakla-
nan yedek parça ihtiyaçlar›n› en k›sa süreler-
de çözebilme kapasitesine sahiptir.
Daima yüksek müflteri memnuniyeti hedef-
lenerek yap›lan çal›flmalar›n tümünde kalite,
fiyat, fayda pradoxu 60 y›la yak›n tecrübe ve
bilgi birikiminin tamam› kullan›larak sa¤la-n›r. Otomotiv sanayinin hatta son zamanlar-
da ülkemizin gözbebe¤i ipekböce¤i tren ray-
l› sistemi ve makina sanayi ile bursa önemli
bir sanayi flehrimizdir. Artarak devam eden
sanayi yat›r›mlar›, üretimde tecrübeli kalifi-
ye elemanlar› ile bursa da üretim yapmak her
firma gibi gurup ayd›nlatma’ ya da önemli
faydalar sa¤lam›flt›r.
‘’Gurup Ayd›nlatma’’ da Ar-Gge çal›flmala-
r›, tasar›m, üretim, kalite testleri bir otomotiv
firmas› titizli¤i ve hassasiyeti alt›nda yürür.
Bütün bunlar›n sonunda do¤ru ürüne ulafl›l›r.
Gurup Ayd›nlatma’n›n üretimlerine en k›sa
yoldan ulaflabilmek için
adresinden, instagram gurup ay-
d›nlatma sayfas›ndan facebook hesab›ndan
veya 0224-451 72 72 nolu telefondan ve
0224-453 17 36 nolu fakstan ulaflaca¤›n›z gi-
bi istedi¤iniz zaman sizlere güncel katalog
da ulaflt›r›labilir. Gurup Ayd›nlatma tüm
müflterilerine bu konularda hizmet vermek-
ten memnuniyet duymaktad›r.
Do¤ru çözümler için yan›n›zday›z.
HABER/TREND/AKTÜAL‹TE/SEKTÖR/NEWSElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 244
1958 y›l›nda Bursa’daMehmet Gülbin taraf›ndan
-
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
1856 y›l›na kadar Osmanl› Devleti’nde;
Baflta payitaht ‹stanbul olmak üzere
imparatorlu¤un bütün flehirleri modern
anlamda flehir ayd›nlatmas›ndan yoksundu.
‹stanbul’da gece olup havan›n kararmas›yla
birlikte sosyal yaflant› sona eriyordu. Evler
mum ve ya¤ kandilleriyle, belli bafll› sokak-
lar, önemli kamu binalar›, varl›kl› ailelerin
konak ve yal›lar›n›n önleri de fenerlerle ay-
d›nlat›l›yordu. Belediye çal›flanlar› taraf›n-
dan havan›n kararmas›yla yak›lan kandiller
havan›n ayd›nlanmas›na kadar yan›k tutulup,
havan›n ayd›nlanmaya bafllamas›yla söndü-
rülüyordu. ‹nsanlar güvenlik nedeniyle gece-
leri fenersiz d›flar›ya ç›kam›yorlard›. Oysa
ayn› dönemlerde Avrupa’n›n ço¤u flehirle-
rinde caddeler, sokaklar, parklar vb. aç›k me-
kânlar ile evler, sinemalar, tiyatrolar, tren
garlar› vb. kapal› mekânlar günefl batt›ktan
sonra, gece boyunca havagaz› ile ayd›nlat›l›-
yordu. Sosyal yaflant› gündüz gibi olmasa da
geceleri geç saatlere kadar devam ediyordu.‹stanbul, bu olumsuzlu¤una ra¤men konu-
mu, tarihsel zenginli¤i ve do¤al güzellikle-
riyle sadece Osmanl› Devleti’nin baflkenti
olmay›p dünya baflkentlerinin en önemlile-
rinden say›l›yordu.
‹stanbul’u fliirleriyle, romanlar›yla, resimle-
riyle vb. anlatan çok say›da yerli ve yabanc›
yay›n vard›r. Bunlardan birisi de 1874 y›l›n-
da ülkemize turist olarak gelen ‹talyan "Ed-
mondo de Amicis (1846-1908)" in iki ciltlik
"Costantinopolis 1877" adl› eseridir. Amicis
kitab›nda ‹stanbul’un do¤al ve tarihi zengin-
liklerden övgü ile söz ederken ‹stanbul’u,
farkl› kültürdeki insanlar›n binlerce y›l bar›fl
ortam›nda bir arada yaflad›¤› yer olarak an-
latmaktad›r. Amics, kitab›nda dile getirdi¤i
övgülerine ra¤men kitab›n›n bir bölümünde
‹stanbul’un gecelerini flöyle tarif etmektedir;
"‹stanbul Avrupa’n›n gündüz en parlak, gece
en karanl›k flehridir. Tek tük ve birbirinden
çok uzak olan fenerler belli bafll› sokaklar›
ancak ayd›nlat›r; ötekiler ma¤ara gibidir,
kimse elinde bir fener olmadan bu sokaklara
girmeyi göze alamaz."
‹stanbul’un havagaz› ile ayd›nlatmas›Osmanl› Devletinde modern anlamda ça¤dafl
flehir ayd›nlatmas› Dünya’n›n önemli flehirle-
rinde oldu¤u gibi havagaz› ile bafllad›. Ame-
rika Birleflik Devletleri’nin Baltimore flehrin-
de bir soka¤›n 1817 y›l›nda, Berlin flehrinde
bir soka¤›n 1826 y›l›nda, Paris’teki bir soka-
¤›n 1829 y›l›nda havagaz›yla ayd›nlat›lma-
s›ndan çok sonra, 1856 y›l›nda ‹stanbul’un
önemli yerleri havagaz› ile ayd›nlatmaya bafl-
lad›. Sultan Abdülmecit’in saltanat dönemin-
de (1839-1861), 1853 y›l›nda inflaat›na baflla-
nan Dolmabahçe Saray› yap›l›rken Saray’›n
havagaz› ile ayd›nlat›lmas› düflünülmüfltü.
Bunun için Saray’›n bahçesine bir gazhane
yap›ld›. Yaklafl›k üç y›lda inflaat› tamamlanan
Dolmabahçe Saray›, müfltemilat› ile birlikte
07 Haziran 1856 tarihinde resmi bir törenle
aç›ld›. Böylece 1856 y›l›nda Dolmabahçe Sa-
ray› havagaz› ile ayd›nlat›ld›.
Saray’›n ayd›nlat›lmas› yap›l›rken ‹stanbul’un
Cadde ve Sokaklar›n›n ayd›nlat›lmas› düflü-
nülmüfltü: Ayd›nlatma çal›flmalar›, Dolma-
bahçe Saray›’na yak›n semtlerden bafllayarak
zaman içerisinde ‹stanbul’un bütün semtlerini
kapsayacak flekilde plânlanm›flt›. Yap›lan
plân gere¤i önce Beyo¤lu’nun Cadde ve So-
kaklar› havagaz› ile ayd›nlat›ld›. Daha sonra,
zamanla ‹stanbul’un di¤er semtlerinin de ha-vagaz› ile ayd›nlat›lmas›na devam edildi.
II. Abdülhamit’in saltanat döneminde (1876-
1909) ‹stanbul’un havagaz› ile ayd›nlat›lma-
s› doruk noktas›na ulaflt›. 1914 y›l›na gelindi-
¤inde Dolmabahçe Gazhanesi, Yedikule
Gazhanesi ve Kad›köy Gazhaneleri aç›larak
bu gazhanelerinin besledi¤i toplam sokak
lambas› 8 bin 742’ye ulaflt›. Böylece, ‹stan-
bul’un ana arterleri, caddeleri, sokaklar›, ko-
nak ve yal›lar›, devlet daireleri modern an-
lamda havagaz› ile ayd›nlat›lm›fl oldu.
‹stanbul’un elektrikle ayd›nlat›lmas›
‹stanbul’un Cadde, sokak, park, konak, yal›,
ev gibi aç›k ve kapal› mekânlar›n›n havagaz›
ile ayd›nlat›lmas›ndaki gecikmenin benzeri
elektrikle ayd›nlatmada (elektrifikasyon) dayafland›. Dünyadaki emsallerine bakt›¤›m›z-
da: 1882 y›l›nda bir hidroelektrik santralde
üretilen do¤ru ak›ml› elektrikle A.B.D’nin
Wisconsin flehrini; 1891 y›l›nda da bir ter-
mik santralde üretilen alternatif ak›ml› elek-
trikle Londra’n›n cadde, sokak, tiyatro, tren
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 246
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
istasyonlar› gibi yerlerin ayd›nlat›ld›¤› düflü-
nüldü¤ünde, ‹stanbul’un 1914 y›l›ndan sonra
elektrikle ayd›nlat›lmas›nda geç kal›nd›¤›n›
rahatl›kla söyleyebiliriz.
Servet-i Finûn Dergisin’de yay›nlananmakaleden bir bölüm, Y›l 1893Osmanl› ayd›nlar› ça¤dafl medeniyetin gere-
¤i olan elektri¤in Dünya’daki önemli bafl-
kentleri ayd›nlatt›¤› gibi ‹stanbul’un da bu
imkâna biran önce kavuflmas›n› istiyorlard›.
Bu isteklerini çeflitli ortamlarda dile getire-
rek kamuoyunu ve dönemin yöneticilerini
bilgilendiriyorlard›. Bu ayd›nlar›m›zdan biri-
si de Mahmut Sad›k’t›r (1864-1930).Sad›k, 25 Temmuz 1893 tarihinde ‘’Servet-i
Fünûn Dergisi’’ nde yazd›¤› makalesinde
Fransa’da düzenlenen elektroteknik fuar›n-
dan bahsederek elektri¤in ça¤dafl dünyadaki
önemine vurgu yap›yor ve ülkemizin bu tek-
nolojiden bir an önce yararlanmas›n› istiyor-
du. Sad›k bu iste¤ini yaz›s›n›n bir bölümün-
de flöyle dile getiriyordu.
"Fenlerin bugünkü terakkisini (ilerlemesini)
kaydetmek isteyen ister istemez ara s›ra
elektrik flubesine bakmak mecburiyetindedir.
Çünkü ilim ve marifet, insan›n son medeni
as›r içinde meydana koydu¤u telgraflar, tele-
fonlar, fonograflar ve bunun gibi garip fleyler
hep o nâzenin sayesinde ortaya ç›km›flt›r.
Elektrik kuvvetinin medeni hayatta gittikçe
ehemmiyetinin artt›¤›n› gerek bu sütunlarda
ve gerek Servet-i Fünûn’un di¤er sahifelerin-
de lüzumundan fazla söylenen sözlerle ve
yaz›lan makalelerle aç›klamak gayretini el-
den b›rakmad›k. Çünkü fenni terakkiyata,
pek uzaktan ve pek sathi (üstünkörü) olarakdikkat edilse bile makineler çeviren, çarklar
döndüren, insan sesini uzak yerlere ulaflt›ran,
nadirden zenite haber ulaflt›ran, parlakl›¤›yla
güneflin ziyas›na (›fl›¤›na) rakip olan elektrik
kuvvetinin ve meydana getirdi¤i terakkiyat›n
göze çarpmamas› mümkün de¤ildir.
Frans›zlar bin dokuz yüzde Paris’te açacak-
lar› serginin bütün fenni terakkiyat› ve asri
(zamana uygun) medeniyeti ihtiva etmesi
için olanca gayreti sarfta çekinmiyorlar.
fiimdiden bize teminat veriyorlar. Bu meflhur
as›rda gariplikler ve acayiplikler aramak ve
hangi marifet flubesinde daha ziyade terakki-
yat görüldü¤ünü takdir etmek için u¤rafl›l-
mas›n diyorlar. Bu terakki elektrikte de görü-
lecek imifl. Bu umumi sergi, elektri¤e ait bir
sergi olacak imifl. Sergi makinelerini elektrik
çevirecek, ufak ve büyük hizmetleri elektrik
görecek imifl... Elektri¤in hareket ettirici bir
kuvvet olarak kullan›lmas›n›n ne kadar fayda
ve kolayl›k sa¤layaca¤› hakk›nda Avrupa
fenni yay›nlar› aç›klamalar ile doludur... "
Yabanc› elektrik flirketlerinin giriflimleriSultan II. Abdülhamit döneminde (1876-
1909) havagaz›n›n ulaflmad›¤› semtlere ha-
vagaz›n›n götürülmesi bütün h›z›yla devam
ederken yabanc› elektrik flirketleri, ‹stan-
bul’un elektrikle ayd›nlat›lmas›n› (elektrifi-
kasyonunu) gündeme getirdiler. Bu flirketle-
rin herbiri ‹stanbul’un elektrifikasyonunda
önceli¤in kendilerine verilmesi için sürekli
Padiflaha yak›n kiflileri ve "Bâb-› Alî" ’yi et-
kilemeye çal›fl›yorlard›.
Havagaz› çal›flmalar›na büyük miktarda yat›-
r›m yapan hükümet, yabanc› elektrik flirketle-
rinin teklifini göz ard› etmedi ancak; havaga-
z›ndan elektri¤e geçifl, bütçeye önemli ölçüde
mâli yük getirecekti. Bu arada gaz flirketleri
de menfaatlerine zarar gelmesin diye ‹stan-
bul’un elektrifikasyonu için olumsuz propo-
gandaya bafllad›lar: yabanc› flirketler propo-
gandalar›n› bazen do¤rudan, bazen de padifla-
ha yak›n kifliler üzerinden yap›yorlard›.
‹stanbul’un elektrifikasyonu için ilk giriflim
Sultan II. Abdülhamit’in tahta geçmesinden
iki y›l sonra, 1878 tarihinde bir Frans›z flirke-
ti ad›na Mösyö fiarl Tokas’›n Nâf›a Nezâre-
ti’ne (Bay›nd›rl›k Bakanl›¤›) yapt›¤› müraca-
atla bafllad› . Mösyö fiarl Tokas, Nâf›a
Nezâreti’ne yapt›¤› müracaatta bütün Avru-
pa flehirlerinin elektrikle ayd›nlat›ld›¤› halde
‹stanbul’un halen gaz ile ayd›nlat›lmas›n›n
yanl›fl oldu¤unu belirterek ‹stanbul’un elek-
trifikasyonu için Bakanl›ktan 50 y›ll›k imti-
yaz talep etmifltir.
Frans›z fiirketi’nin ile Nâf›a Nezâreti aras›n-
da elektrik imtiyaz› için bir dizi görüflme ya-
p›lm›flt›r. fiirket, alaca¤› 50 y›ll›k imtiyaz›n
karfl›l›¤›nda hükümetten baz› isteklerde bu-
lunmufltur. fiirketin hükümetten talep etti¤i
ayr›cal›klar›n en önemlileri flunlard›: fiirket,
‹stanbul ve di¤er flehirlerin elektrifikasyonu
için kendilerine befl y›ll›k hak tan›nmas›n› is-
temifl; Devlet’in, yap›lan ifllerden memnun
kalmamas› halinde veya kabul etmemesi ha-
linde herhangi bir tazminat ödemeyecekti.
fiirket, Padiflah taraf›ndan onay ç›kt›ktan son-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 247
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
raki 6 ay içerisinde faaliyete bafllayacak, Av-
rupa’dan gelecek malzemeler için bir defaya
mahsus olarak gümrük resminden muaf tutul-
mas›n› istemiflti. fiirket, baflta ‹stanbul’un Üs-
küdar semti olmak üzere Selanik, Edirne, Si-
nop, Konya, Tarsus, ‹zmir, Bursa flehirlerinde
masraf› kendilerine ait olmak üzere 4 sene
müddetle yapacaklar› denemelerin Devlet ta-
raf›ndan himaye edilmesini istemiflti.
Mösyö fiarl’›n teklifi Nâf›a Nezâreti taraf›n-
dan yaz›l› bir tezkere ile genel kurula gönde-
rildi. Teklif genel kurulda baz› de¤ifliklikler
yap›larak kabul edildi. Teklif, padiflahtan da
gerekli irade al›nmas›na ra¤men teflebbüsten
öteye geçemedi. Bu teflebbüsün hangi neden-
lerle hayata geçirilemedi¤i bilinmez ama bu
süreçte Osmanl›-Rus Harbi'nin bafllamas› bu
giriflimi engelledi¤i düflünülebilir! Bu giriflim-
den sonra, uzun bir süre elektrik imtiyaz› içinhükümete herhangi bir talep yap›lmam›flt›r.
Aradan geçen uzun bir zamandan sonra elek-
trik flirketleri hükümet nezdinde tekrar faali-
yete geçmifltir. Elektrik flirketlerinin rekabeti
önceleri ‹ngiliz ve Frans›z flirketleri aras›nda
olmufltur. Daha sonra bu rekabete Alman flir-
ketleri de kat›ld›lar. Yabanc› elektrik flirket-
lerinin aras›ndaki rekabet o kadar yo¤undu
ki, kimi zaman flirketlerin yöneticileri, kimi
zaman bu ülkelerin elçilikleri ya da parla-
menteri hatta devlet baflkanlar› bile devreye
girmifllerdir. Bunlardan: ‹ngiltere tebaas›n-
dan Sir Ellis Ashmead Bartlett, Alman Mös-
yö Ferdinand Rayz, ‘’Campany General De
Traksion’’ Anonim fiirketi Vekili Edvard
Tokas, Alman Büyükelçili¤i ve Alman ‹m-
paratoru II. Wilhelm v.b. bu rekabette aktif
rol alm›fllard›r.
19. yüzy›l›n sonlar›na gelindi¤inde, ‹stan-
bul'daki Alman büyükelçili¤i adeta tüccarla-
r›n ve imtiyaz avc›lar›n›n temsilcili¤ini üs-
lenmiflti. Alman diplomatlar› mütemadiyen
‘’Bab-› alî'’ den ve Saraydan kendi yurttaflla-
r›na imtiyaz kopart›yorlar bununla da kalma-
y››p baflka milletlerin elde etti¤i imtiyazlara
da el at›yorlard›. Mesela, 1898 y›l›nda ‹z-
mir’in elektrifikasyon’u için Almanlarla ‹n-gilizler aras›nda yaflanan rekabetin boyutlar›-
n› "Telegram Pera 4 Dez. 1898." Dergisinde
ç›kan yaz›dan daha iyi anlamaktay›z. Dergi-
deki yaz›da ‹ngiliz ifl adam› A. Bartlett'in
1898’de ‹zmir’in elektrik iflini almas› üzeri-
ne, Alman büyükelçisi Baron Marschall von
Biberstein derhal faaliyete geçti¤inden bah-
sedilerek Büyükelçi’nin, 4 Aral›k 1898 de
D›flifllerine çekti¤i telgrafta;
"A. Bartlett ‹zmir'in elektrik iflini alm›fl, der-
hal önleyece¤im, çünkü Siemens ve Halske
ne zamand›r bu iflin peflindeler. Bugün Se-
laml›kta Haydar Pafla ile bu ifli görüfltüm"
‹fadesiyle, Alman firmalar›n›n kendi ç›karla-
r›na destek sa¤lamaya çal›flt›¤›ndan bahse-
d i l m e k t e d i r .
Elde etti¤i imtiyaz› böyle bir faaliyet sonucu
Almanlara kapt›rarak ma¤dur duruma düflen
ingiliz ifl adam› Sir Ashmead Bartlett’in,
"The Standard Tuesday" dergisinin 13 Hazi-
ran 1899 nüshasmda yay›nlanan makalesinin
bir bölümünde;"Selânik ve ‹zmir elektrik tesislerini kurma
imtiyaz› bana verilmiflti. Almanlar ifli bozdu
ve tazminat›n verilmemesi için mazbata (finalreport) yok edildi. Alman sefirinin bizzat bu
ifle kar›flmas› benim için sürpriz oldu. Benim
imtiyaz›m›n iptali için sefir saray› üç kere zi-yaret etti. Dragoman›n› hergün saraya ve Bab-
› Ali'ye gönderdi. ‹ngiltere ve Fransa sefirleri
de benim için flefaat etti ama yarar› olmad›.Son alt› y›ld›r izledi¤imiz aptalca anti Türk
politikam›z yüzünden Almanlar kazan›yor ve
biz kaybediyoruz. Almanlar burada herfleyiyiyor. Bu ülke ki güvenlik ve zenginlik yö-
nünden uzak Çin'e göre çok daha iyidir".
‹fadesiyle, Osmanl›’n›n gözünde Almanla-r›n, ‹ngiliz ve Frans›zlara göre daha ön plana
geçti¤inden bahsetmifltir.
Yabanc› flirketlerin gerek Padiflah nezdindegerekse Bâb-› Alî nezdinde yapt›¤› giriflimler
yukar›daki iki örnekle s›n›rl› kalmay›p bu tür
örneklerin çok daha fazla oldu¤unu afla¤›da-ki arfliv belgelerinden de ö¤renmekteyiz. Bu
belgelerden baz›lar›:
"Paris Elektrik fiirketi'nin, padiflah huzurun-da Dersaadet'teki baz› sokaklar›n elektrikle
ayd›nlat›lmas› ile ilgili bir sunum yapma-
s›(19.11.1879); ‹zmir'in elektrikle tenviri(ayd›nlatma) ihalesinin Alman Mösyö Ferdi-
nand Rayz'a verildi¤ine dair belge
(14.12.1898); ‹zmir ve Selanik'in elektrikletenvîri için ‹ngiltere tebaas›ndan Sir Ellis
Ashmead-Bartlett’e imtiyaz(03.06.1899);
Selanik flehrinin elektrik ile ayd›nlat›lmas›ve ‹zmir flehrinde de yaln›z elektrik ile tram-
vay iflletilmesi için Sir Ellis Ashmead-Bart-
lett’e imtiyaz verilmesi hususu Meclis-i Vü-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 250
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
kela'da(bakanlar kurulu toplant›s›) tanzim ve
takdim k›l›nan mazbatada arzedilmifl ise de
aralar›nda tramvay hatt› tesis edilmemifl ol-du¤undan iflin bu yönünün de a盤a kavufltu-
rularak mazbata ile arz›(01.07.1899); Sela-
nik ve ‹zmir'in elektrikle ayd›nlat›lmas› vefiam-Beyrut tramvay hatt› imtiyazlar›n›n
devr ve fira¤(çekilme) muamelat›n›n icraya
konulmamas›ndan dolay› ‘’Campany Gene-ral De Traksion’’ Anonim fiirketi Vekili Ed-
vard Tokas'›n, Ticaret ve Nafia Naz›r› (Ba-
y›nd›rl›k Bakan›) Zihni Pafla'y› protesto et-mesi(28.01.1901); Elektrik ‹nflaat fiirketi'nin
Dersaadet (Osmanl›lar taraf›ndan ‹stanbul'a
verilen ad, Mutluluk Kap›s›") TemsilcisiKrespy'in yeni yap›lacak kasr›n elektrik tesi-
sat›n›n kendi firmalar›nca yap›lmas› iste¤i
(1901) v.b. ..." Yabanc› flirketlerin Bâb-› Alî’ den elektrik
imtiyaz› almalar› için yapt›klar› giriflimler
sürerken ayn› tarihlerde Bâb-› Alî’ de elek-trik teknolojisinin ülkemize getirilmesi için
çal›flmalar›n› sürdürüyordu: Bu çal›flmalar›
da arfliv belgelerinden ö¤renmekteyiz. Bubelgelerden baz›lar›:
"Padiflah için Londra'dan siparifl edilen elek-
trikli araba ve elektrikli sandal›n Londra'danDersaadet'e gönderilmesi(04.06.1889); Pan
Elenik Kumpanyas›'na mensup Isparta vapu-
runun padiflah›n do¤um gününde ayd›nlat›l-mas› için elektrik feneri dikilmesine müsaa-
de edilmesi(06.03.1893); Bo¤azlar›n tenviri
için Tersane'de imâl olunan elektrik fenerle-rinin denenmesi(14.05.1893); Tersane-i
Amire'de yap›lmakta olan elektrik fenerle-
rinden bitmifl olanlar›n›n ‹zmir'de tecrübele-ri(01.11.1893); Tüccar Azeryan Efendi ad›na
Marsilya'dan Dersaadet Liman›'na gelen alt›
sand›k edevat (parça) ve elektrik makineleri-nin Kireçkap› Gümrü¤ü'nde bekletildi¤ine
dair belge(1893); Talim için ‹zmir'e gidecek
torpido istimbotlar›yla Tersane-i Amire'deimâl edilen elektrikli fener ve torpidolar›n
tecrübe edilmeleri için gönderilmesi(1894);
Bah-› Sefid Bo¤az› Muhaf›z Vekili Fe-rik(korgeneral) Abddurrahman Pafla'n›n bo-
¤aza konulacak elektrik fenerlerine iliflkin
malumat(bilgi) arz›(1896); 16.yy sonras› Os-
manl› dönemi haritalar›nda ad› Akdeniz ola-
rak geçen ‘’Bahri Sefid Bo¤az›’'na dört adet
elektrik feneri konulmas›(04.10.1896); Mek-teb-i Sanayi talebesinin iaflesine(beslenme)
karfl›l›k gösterilen Galata'daki ma¤azan›n ta-
miri ve elektrikle ›fl›kland›r›lmas› ancakelektrik iflinin yeni icat olmas› hasebiyle du-
rumun mutlaka padiflah›n iznine ba¤l› oldu-
¤u hakk›nda Mekteb-i Sanayi Naz›r› Süley-man Pafla'n›n arizas›(1889); ‹zmir'de tram-
vaylara verilecek elektrik imtiyaz›na dair
mukavele ve flartame(10.05.1899); Filibe'detesis edilecek elektrik fabrikas› için mukave-
lename haz›rland›¤› (11.04.1899); Beyo¤lu
ve Befliktafl gaz ve elektrik imtiyaz›nda birtak›m entrikalar oldu¤unu iddia eden Meh-
med Rauf'un flikâyeti üzerine Süreyya Pa-
fla'n›n bu hususta cevabi aç›klama-s›(23.12.1889); ‹zmir ve Selanik'de elektrik-
li tramvay çal›flt›rmak üzere fiirket-i S›naiy-
ye-i Osmaniye ismiyle bir anonim flirketi tefl-kili(12.04.1902); Elektrik enerjisinin birçok
alanda kullan›labilece¤i(26.10.1902); Saray-
› Hümayunun ayd›nlat›lmas› için gereklielektrik malzemesinin temini ve bedelinin
Hazine-i Hassa taraf›ndan ödenmesi
(30.10.1902); Haydarpafla liman›nda inflaolunan ve silo tabir olunan zahire deposunda
elektrik gücü kullan›laca¤› (1902);; fiam'›n
elektrik ile ayd›nlat›lmas› imtiyaz›n›n Mu-
hammed Rüslam Efendi uhdesine (üslen-mek) verilmesi (1903); fiam'›n elektrik ile
ayd›nlat›lmas› imtiyaz›n›n Beyrut eflraf›ndan
Mehmed Arslan Bey uhdesine ihalesi(16.04.1903) v.b ..."
Sultan II. Abdülhamit’in endifleleri ve‹stanbul’un elektrifikasyonundaki gecik -menin nedenleriOsmanl› Devletinde ilk elektrifikasyon ça-
l›flmalar› Sultan II. Abdülhamit dönemin-
de(1876-1909) bafllad›. Sultan II. Abdülha-
mit: e¤itim, sa¤l›k, imarethane, posta, tele-
fon, telsiz, demiryolu gazhane, r›ht›m v.b.
konularda ülkemize önemli hizmetlerde bu-
lunmufl ancak, elektri¤in ülkemize getirilme-
sinde hep çekimser kalm›flt›r.
Çok say›da araflt›rmac› ve yazar, SultanII. Abdülhamit’in endifleleriyle ilgilifarkl› görüfller ortaya koymaktad›r. Buendiflelerden baz›lar›:
a) Elektrikten kaynaklanacak yang›nlar
Bilindi¤i gibi o y›llarda ‹stanbul’daki binala-
r›n neredeyse tamam› ahflapt›. Ayr›ca ‹stan-
bul, konumu gere¤i her yönden rüzgâra aç›k
bir kenttir. Bu duruma halk›n cehaleti ve tu-
lumbac›lar›n da yetersizli¤i eklenince ‹stan-
bul’da ç›kacak bir yang›n›n kontrol edilmesi
neredeyse imkâns›z hale gelecektir. Dolay›-
s›yla, Sultan II. Abdülhamit, elektrikten kay-
naklanan en küçük bir k›v›lc›m›n ahflap bina-
lar› kolayca tutuflarak ‹stanbul’un büyük bö-
lümünü küle çevirece¤ini, önemli ölçüde can
ve mal kayb›na neden olaca¤›n› düflünmek-
teydi. Sultan II. Abdülhamit, kendi saltana-t›ndan önceki y›llarda ‹stanbul’da ç›kan bü-
yük yang›nlar› düflündükçe endiflesi daha da
art›r›yordu.
Ayr›ca, Sultan II. Abdülhamit elektrik yü-
zünden ‹stanbul’da ç›kacak bir yang›n›n mu-
halifleri taraf›ndan aleyhine kullanmas›ndan
da çekinmekteydi. Belki bu yüzden, ayn› y›l-
larda, fiam ve Selanik gibi kentlerin elektri-
¤e kavuflmas›na izin verdi¤i halde ‹stan-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 251
II. Abdulhamit (d: 1842 - ö: 1918
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
bul’da elektri¤in kullan›lmas›na hemen karar
v e r m e m i fl t i r .
b) Dinamo kelimesinin dinamit’i ça¤r›flt›r -
Dinamo, mekanik enerjiyi içindeki m›knat›sve bobin sayesinde elektrik enerjisine dönüfl-
türen bir makinedir. Dinamonun çal›flma
prensibi ilk olarak, 1831 y›l›nda ‹ngiliz bilimadam› Faraday taraf›ndan ortaya konulmufl,
1867’ de Werner Siemens dinamoyu icat ede-
rek dinamodan elektrik üretimini gerçeklefltir-mifltir. Daha sonra Gramme ve Tesla, Sie-
mens' in çal›flmalar›n› daha da gelifltidiler.
18. yüzy›l›n bafllar›nda Avrupa’n›n ço¤u ül-kesinde elektrik üretmek için kullan›lan di-
namo’nun ülkemizde ne ifle yarad›¤› pek bil-
miyordu. Dolay›s›yla, yenili¤e karfl› direnenbaz› çevrelerin kastl› söylemleri; ‘’dinamo’’
sözcü¤ünün ‘’dinamit’’ kelimesi ile ça¤r›fl›m
yapt›¤›n›, dinamonun da ‘’dinamit’’ gibi teh-likeli bir madde oldu¤u söylentilerini ç›kar-
malar› halk üzerinde etkili oldu . Belki
bu yüzden, Sultan II. Abdülhamit, o zaman›nen modern binas› Tarabya Oteli’ne elektrik
dinamosu konulmas›na izin vermemiflti. Hat-
ta öyle ki, o dönemde Tarsus’a kurulacak di-namo’nun önce ‹stanbul’a kurulmas› düflü-
nülmüfl ancak, Sultan II. Abdülhamit bu tek-
lifi reddetmesi nedeniyle ‹stanbul’da elektri-
¤in kullan›lmas› gecikmifltir.
c) ‹stibdat Döneminin etkisiSultan II. Abdülhamit’i endifleye sokan bir
neden de ‹stanbul’un asayifli ile ilgilidir. Bi-
lindi¤i gibi ‹ttihatç›lar II. Abdülhamit döne-
mine "Devr-i ‹stibdâd" (‹stibdat Dönemi) ad›
veriyorlard›. Sultan II. Abdülhamit Meclis'i
kapatarak yönetimi eline ald›ktan sonra Os-
manl› tarihinde ilk defa genifl kapsaml› bir
polis ve istihbarat örgütü kurmufltur. Çok sa-
y›da hafiyeden oluflan bu örgütün amac› Sul-
tan II. Abdülhamit'in siyasi rakipleri hakk›n-
da bilgi toplamak ve Sultan II. Abdülhamit'e
karfl› haz›rlanan darbe veya ayaklanma giri-flimlerini önlemekti. Hafiyeler sadece kendi
bafllar›na bilgi toplamakla kalm›yor, halk
aras›nda çok say›da kifliye maafl ba¤layarak
genifl bir istihbarat a¤› oluflturuyorlard›. Jur-
nalci ad› verilen bu kifliler Abdülhamit yöne-
timine karfl› olabilecek faaliyetleri bildiriyor-
lar, böylece her türlü hareketin önü önceden
kesilmifl oluyordu. E¤er ‹stanbul’a elektrik
gelirse ‹stanbul flehri geceleri de ayd›nlat›la-
cak bu da insanlar›n hareketlili¤ini geceye
tafl›mas›yla kontrolun güçleflmesine yol aça-
cakt›r. Bu yüzden elektri¤in geceleri kulla-
n›lmamas› ‹stibdat yönetiminin bir tedbiri
olarak düflünülebilirdi.
d ) E¤itimsizlik
Baflka bir neden, halk›n elektri¤in kullan›l-
mas›ndaki bilgisizli¤idir. Amerika’da bafl-
lang›çta güvenlik yönetmeliklerinin eksikli-
¤inden dolay› alternatif ak›m ço¤u ölümle
biten kazalara neden olurken, alternatif ak›-
m›n tehlikesini kan›tlamak için ölüme mah-
kûm edilenlerin dara¤ac› yerine elektrikle
idam edilmelerini öngören bir yasa tasar›s›
meclise sunuldu. Tasar› 1888 y›l›nda New
York eyaletinde yasalaflt›. Bu durum halk ta-
raf›ndan yaln›z alternatif ak›m için de¤il
elektri¤in tümü için tehlike olarak alg›lan-
m›flt›r. Bilindi¤i gibi, o y›llarda mühendislik
tahsili için Avrupa’ya gönderilen ö¤renci sa-
y›s›n›n azl›¤›, bu iflten anlayan teknik eleman
say›s›n›n yetersizli¤i ve halk›n elektrik kulla-
n›lmas›ndaki bilgisizli¤inin ölümcül kazala-
ra neden olaca¤› da etken olabilirdi.
e) Havagaz› flirketlerinin olumsuz propogan -
‹stanbul’a elektri¤in geç gelmesinde havaga-
z› flirketlerinin olumsuz propagandalar›n›n
da etkisi oldu. Havagaz› flirketleri menfaatle-ri gere¤i ülkemize elektri¤in zaman›nda gel-
mesine fliddetle muhalefet etmifllerdir. Çün-
kü bu flirketler, elektri¤in ayd›nlatmada kul-lan›lmas›n› imtiyaz haklar›na tecavüz olarak
görmüfller ve bunu engellemek için ellerin-
den geleni yapm›fllard›r. Mesela o dönemdeOsmanl› hükümeti merkezi Budapeflte’de
olan Macar “Ganz Anonim Elektrik fiirketi”
ne 50 y›l süre ile ‹stanbul’un elektrik da¤›t›mimtiyaz›n› vermiflti. fiayet ‹stanbul’a elektrik
erken gelirse havagaz›na talep azalacakt›. Bu
da havagaz› flirketlerinin menfaatlerine tersdüflmekteydi. Bundan dolay› havagaz› flir-
ketleri ‹stanbul’da elektri¤in kullan›lmas›n›
i s t e m i y o r l a r d › .
II. Wilhelm’in ‹stanbul’u ziyaretiBilindi¤i gibi, Osmanl› ‹mparatorlu¤u
1870’li y›llara kadar yeni projelerde genel-
likle ‹ngiltere ve Fransa ile çal›flmaktayd›.
1870’lerden sonra, Almanya ile yak›nlaflma
sa¤lanmas›ndan sonra bu tür projelere Al-
manya’da kat›ld›. 1880 y›l›ndan sonra da Os-
manl› d›fl ticaretinde Almanya a¤›rl›k kazan-
maya bafllad›. Almanya ve Osmanl› ‹mpara-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 254
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
torlu¤u aras›nda karfl›l›kl› olarak kurulan ye-
ni ve çok yönlü iliflkilerin sonucu olarak, bir-
çok projede yer almak üzere Almanya’dan
sivil ve asker uzman getirilmeye bafllanm›fl-
t›. Bu kapsamda, Alman ‹mparatoru II. Wil-
helm(d:1859-ö:1941), 1898 y›l› Ekim ay›nda
ailesi ‹mparatoriçe "Hohernzollern" ile bir-
likte ‹stanbul-Kudüs yolculu¤una ç›kt›.
II. Wilhelm’in befl günlük ‹stanbul ziyareti
gerek bir gövde gösterisi olarak, gerekse sa¤-
lad›¤› sonuçlar bak›m›ndan Osmanl› ‹mpara-
torlu¤u'nda Almanya'n›n nüfuzunu art›ran
tarihî bir dönüm noktas› say›l›r. Beraberinde
elektrik projelerinin de oldu¤u bir dizi proje
ile Osmanl› ‹mparatorlu¤unu ikinci kez ziya-
ret eden II. Wilhelm, Berlin'e döndü¤ünde
kendisini karfl›layan bankac›lar ve ifladamla-
r›na, Sultan'dan kopard›¤› hediyeleri; Kös-tence-‹stanbul telgraf hatt›n›n infla imtiyaz›-
n›, ticarî iliflkilerin yo¤unlaflmas›n›, Anadolu
demiryollar›n›n Ba¤dat'a kadar uzat›lmas›
için Deutsche Bank'a verilen imtiyaz› müjde-
liyordu. Ama elektrikle ilgili projelerinde bir
geliflme sa¤layamad›¤›ndan bahsediyordu.
Alman ‹mparatoru II. Wilhelm ile birlikte ‹s-
tanbul’a gelen Prens Bülow’un 1898 sene-
sinde yazm›fl oldu¤u “ Memoires du Chance-
lier” adl› kitab›n›n bir bölümünde Sultan II
Abdülhamit’in elektrik konusundaki endifle-
sinden flöyle bahsediyor:
“II. Abdülhamit iki fleye karfl› çok büyük bir
ürküntü içerisindedir. Bunlardan biri donan-
ma di¤eri de elektrik k›v›lc›m›d›r. Ziyareti-
miz s›ras›nda Siemens taraf›ndan ‹stanbul’un
elektrikle ›fl›kland›r›lmas› teklifini hat›rlat-
t›k, bunun sanayiye olan faydalar›n› anlatt›k,
fakat baflar› elde edemedik” fleklinde II. Ab-
dülhamit’in kuflkular›ndan söz etmifltir.
Osmanl› Devleti’nin elektrik üreten ilk san -
trali Tarsus’ta kuruluyor
‹stanbul’un elektrifikasyonundaki çal›flmalara¤›r aksak yürürken sekiz bin y›ll›k tarihi ile
çeflitli medeniyetlere önderlik yapan Tarsus’ta
önemli bir geliflme olur. Tarsus, ülkemize
elektri¤in gelmesine öncülük yapacakt›r.
Tarsus’ta kurulmas› düflünülen elektrik san-
tralinin öyküsü: bir rivayete göre, Tarsus Be-
lediyesinde çal›flan Avusturyal› Döfler’in
elektrik üretimi için gereken dinamoyu Avus-
turya’dan Tarsus’a getirmek istemesi, di¤er
bir rivayete göre de Avusturya hükümeti tara-f›ndan Saraya hediye verilmek istemesi an-
cak II. Abdülhamit’in suikast endiflesiyle bu-
nu reddetmesi fleklinde aktar›lmaktad›r.
Tarsus’un ileri gelenleri Tarsus’ta bir elektrik
santralinin kurularak cadde, sokak ve evlerin
elektrikle ayd›nlat›lmas›n› plânlarlar. Ama
bunun için öncelikle Sultan II. Abdülha-
mit’ten izin al›nmas› gerekmektedir. Ancak
iznin al›nmas› pek kolay olmam›flt›r. Sonuçta
izin için yap›lan giriflimler olumlu netice ve-
rir ve Tarsus’un ileri gelenlerinden Karamüf-
tüzade Hulusi Pafla Padiflahtan gereken izni
al›r. ‹znin al›nmas›ndan k›sa bir süre sonra
elektrik santralinin yap›m›na bafllan›r. Santral
binas› Tarsus’a 1800 metre uzakl›ktaki Bent-
bafl›’na kurulur. Yurtd›fl›ndan 2 KW gücün-
deki dinamo (elektrik jeneratörü), kablo, vb.
elektrik malzemeleri ithal edilerek bunlar›n
santral binas›na montajlar› yap›l›r. Gerekli
test çal›flmalar› yap›ld›ktan sonra santral
elektrik üretebilir hâle getirilir.
Önceden belirlendi¤i gibi elektrik, santralinkuruldu¤u Bentbafl›’ndan Tarsus’un ileri ge-
lenlerinden Müftüzade Sad›k Pafla ile Rama-
zan o¤ullar›’ndan sorgu yarg›c› Yakup
Efendinin evlerine verilecektir. Bunun için
Santralden evlere kadar belirli aral›klarla di-
rekler dikilir, teller çekilir, evlerin elektrik
tesisatlar› tamamlanarak evler elektrik alabi-
lir hale getirilir.
15 Eylül 1902’de Santralden evlere elek-
trik verilmesi için gereken haz›rl›klar ya-p›l›r. ‹nsanlar, direklere yaklaflmamalar›
ve tellerin alt›ndan durmamalar› için uya-
r›l›r. Dinamonun etraf›nda toplanan hal-k›n ve ilçe yöneticilerinin heyecanla bek-
ledi¤i an gelmifltir. Gerekli önlemlerin
al›nmas›ndan sonra suyun ak›fl kuvveti iledönen bir çark, çarka ba¤l› milden ald›¤›
dönme hareketiyle elektrik üreten dinamo
çal›flt›r›l›r. Santral binas›ndaki elektrikflalteri kapat›larak Yakup Efendi ile Sad›k
Pafla’n›n evlerine elektrik verilir. Evlerin
içi ›fl›l ›fl›l olmufltur.Halk›n merakl› bekleyifli sevince dönmüfltür.
Ancak bir eksiklik vard›r o da, evlerde elek-
tri¤i aç›p kapatacak elektrik anahtar› kulla-n›lmad›¤›ndan evlerin ayd›nlatmas› dinamo-
daki flalterden yap›lmaktad›r. Yani evler, ko-
nak sahibinin iste¤ine göre santraldeki gö-revlinin dinamoya ba¤l› flalteri aç›p kapat-
mas›yla ayd›nlat›lmaktad›r.
Zaman içerisinde tellerin alt›ndan ya da di-reklerin yak›n›ndan geçen insanlar elektri¤e
çarp›lmad›klar›n› gördükçe, o zamana kadar
al›fl›lm›fl›n d›fl›nda, rüzgârla sönmeyen, is ç›-karmayan üstelik yakmak için ne gazya¤›, ne
de kibrit gerektiren elektri¤in nimetlerinden
faydalanmak isterler. Ama dinamonun gücük›s›tl›d›r: 2 kilovat’l›k dinamonun gücü en
fazla yirmi-otuz ampulü yakmaktad›r. Böy-
lece Osmanl› topraklar›nda ilk olarak Tarsuselektri¤in nimetinden faydalanm›fl oldu.
1. Dünya Savafl›’n›n bafllad›¤› y›llara kadar
santral elektrik üretmeye devam etti. 1. Dün-ya Savafl›’n›n yap›ld›¤› y›llarda gaz s›k›nt›s›
bafl gösterince elektri¤e talep daha da artt›.
Bu duruma çözüm olarak santrale yeni birdinamo daha eklenerek santralin üretim ka-
pasitesi art›r›l›r.
1918 y›l›nda Tarsus, Frans›zlar taraf›ndan ifl-gal edilince bölgeye yerleflen Frans›z askeri
birli¤i flehrin elektri¤inden kazanç sa¤lamak
amac›yla belediye arac›l›¤›yla evlerden lam-ba bafl›na ücret al›r. Bu, ‹stanbul’dan sonra
ilk ücretli elektri¤in Tarsus’ta kullan›ld›¤›n›
göstermektedir. 27 Aral›k 1921’de Tar-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 255
Sultan II. Abdulhamid’in Alman ‹mparatoru Kayzer II. Wilhelm’i karfl›lama töreni.
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
sus’un düflman iflgalinden kurtar›lmas›ndan
sonra bölgedeki elektrik ihtiyac› art›nca
elektrik üretimi daha da art›r›l›r. 1940 y›l›nagelindi¤inde Tarsus’ta, 200 kadar eve ve 15
sokak lambas›na günün belli saatlerinde
elektrik verilir. Art›k Tarsus’ta hayat yeni birboyut kazanm›flt›r.
Tarsus’taki santralin ak›betiAradan y›llar geçer. Türkiye’deki elektrik
flebekesi eskisine göre daha geliflmifltir. Ama
medeniyet tarihimizin ilklerinden olan bu
santralin ak›beti hep merak konusu oldu. ‹fl-
te bu santralin ak›beti konusunda Çukurova
Üniversitesi Ö¤retim üyelerinden ‘’Prof. A.
Hamit Serbest’ ‘ in yapt›¤› araflt›rmalar tari-
he ›fl›k tutmas› aç›s›ndan bizlere önemli bil-
giler vermektedir.
‘’Türkiye’de elektrik enerjisinin ilk üretildi-
¤i mekân› ve santrali bulmak amac›yla 1989
y›l›nda Tarsus’ta birtak›m incelemeler yap-
m›flt›m. Elektrik enerjisi konu¬sunda Tar-
sus’un bu özelliklerini bilen meslektafllar›m-
dan Sefa Kurdak’›n yard›m›yla ilk santral bi-
nas›n› kolayca bulmufltuk. Berdan çay›n›n
kenar›ndaki küçük bina, d›fl görünümü ile
santral binas› oldu¤unu anlat›yordu. Tar-
sus’taki santralden neredeyse hiç bir eser
kalmam›fl. Tarsus belediyesi’den binay› kira-
layan ki¬fliler oray› “kurba¤a kesimhanesi”
olarak kullan›yorlard›...
...Binan›n bugünkü ad› “Tarsus Gübre Fabri-
kas›.” Bi¬nan›n bugünkü halini gördükten
sonra 1989 y›l›nda binay› “kurba¤a kesimha-
nesi” olarak kullananlara haks›zl›k etti¤imi
anlad›m. Çünkü eskiden gerek binan›n içi
gerekse d›fl görünümü, buran›n bir santral bi-
nas› oldu¤unu gösteriyordu.’
Tarsus Belediyesi’ne ait santral binas›n›n
müze haline getirilmesi gerekirken s›rf gelir
sa¤lamak amac›yla kiraya verilmesi, tarihi
ve kültürel varl›klar›m›za ne kadar sahip ç›k-
t›¤›m›z› göstermektedir.
Prof. A. Hamit Serbest bu kez de elektrik üre-
ten dinamonun ak›betini araflt›rarak elde etti¤i
bilgilerle kamuoyunu ayd›nlatmaktad›r:
‘’Merak etti¤im di¤er konu da eski jeneratör-
lerin ak›beti idi. Ve Tarsus’ta depolarda bul-
may› ümit ediyordum. Ancak Tarsus Beledi-
yesinden emekli olan bir kifli, Tarsus’tan sö-
külen eski Jeneratörün ihale yoluyla sat›ld›¤›-
n› söyledi; ama kaç y›l›nda kime sat›ld›¤› ko-
nusunda bilgi veremedi. Hurda olsa da jene-
ratörü alan kiflinin kullanma amac› olabilece-
¤i dolay›s›yla varl›kl› bir kifli olmas› gerekti-
¤i düflüncesinden hareketle Adana’daki ban-
kalardan yard›m istedim; Yap› Kredi Banka-
s› Bölge Müdürlü¤ü arac›l›¤›yla, Çorum’un
Osmanc›k kazas›nda Tarsus’tan sat›n al›nan
bir jeneratör oldu¤unu belirledi. K›z›l›rmak
nehrinin hemen kenar›ndaki Osmanc›k kaza-
s›ndan Derindere ailesi, 1958 y›l›nda Tar-
sus’ta yaflanan sel felaketinden sonra sökülen
bu jeneratörün 1964 y›l›nda sat›n alm›fl. 250
KVA gücündeki bu jeneratörü tamir ettirmifl
ve K›z›l›rmak k›y›s›na kurmufl...
...Bu jeneratör, 1989 y›l›na kadar bir çeltik
ve bir un fabrikas›n› çal›flt›r›yordu. 15 KV ile
yan yana bulunan fabrikalara aktar›lan ener-ji ile ilk 12 saatte un fabrikas›, di¤er 12 saat-
te çeltik fabrikas› besleniyordu. 11 ay boyun-
ca 24 saat çal›flt›r›lan üstelik her y›l bir ay
dinlendirilmifl, bak›m yap›lm›fl. Tüm bu hiz-
metlerde e¤itimsiz teknisyeni vardiyal› çal›fl-
t›rm›fllar. Bu çal›flmalar› haz›rlarken aile bü-
yü¤ü fiahin Derindere’yi arad›m ve kendisin-
den Jeneratörün halen çal›flt›¤›n› ö¤rendim.’’
Serbest, elektrik enerjisinin ülkemizdeki ta-
rihçesini araflt›r›rken yapt›¤›m çal›flmalarda
bir kez daha gör¬düm ki; birçok konuda ol-
du¤u gibi teknoloji konusunda da tarihi de-
¤erlere sahip ç›kam›yoruz. Di¬¤er taraftan,
teknolojiyi ithal edip kullanma kolayc›l›¤›n-dan da bir türlü vazgeçemiyoruz. Ne yaz›k
ki, kullanabilme ayr›cal›¤›na sahip olmakla
ö¤ündü¤ümüz teknoloji ürünlerinin geliflti-
rilmesinde hiç bir katk›m›z olmam›fl diyerek
yap›lan hatalar› dile getirmifltir.
‹stanbul’da yap›lan talihsiz bir deneme Tarsus’ta baflar›yla yap›lan çal›flma çok geç-
meden ‹stanbul’da duyulur. ‹stanbul halk› da
Tarsus gibi biran önce evlerinin ve sokaklar›-
n›n elektrikle ayd›nlat›lmas›n› isterler. Bunun
için çok say›da yenili¤e aç›k, gönüllü vatan-
dafl elektri¤in önce kendi evlerinde denenme-
sini ister. Ama öncelikle Sultan II. Abdülha-
mit’ten izin al›nmas› gerekmektedir.
‹stanbul'da elektrik üretip satmak için imti-
yaz talep eden yabanc› bir flirket, Sultan II.
Abdülhamit’in en yak›n adamlar›ndan sara-
y›n Mabeyn ikinci kâtibi ‹zzet Paflay› ikna
eder. ‹zzet Pafla, elektri¤in önce kendi kona-
¤›nda denenmesini, böylece olay›n yak›ndanizlenebilece¤ini ve elektri¤in güvenilir olup
olmad›¤› konusunda daha kolay karar verile-
bilece¤ini söyleyerek Sultan II. Abdülha-
mit’ten izin al›r. Ama uygulama Tarsus'takin-
den farkl›d›r. Elektri¤i üreten jeneratör ‹zzet
Pafla’n›n kona¤›n›n bahçesine kurulacak ve
sadece ‹zzet Pafla’n›n kona¤›n›n ayd›nlata-
cakt›r. Paflan›n kona¤› o zamanlar Beflik-
tafl’tan Y›ld›z’a uzanan yokuflun, yani bugün-
kü Barbaros Bulvar›n›n sol taraf›nda, flimdiki
Said Çiftçi Dispanserinin yak›n›nda bulunan
ahflaptan yap›lm›fl görkemli bir yap›yd›.
‹zzet Paflan›n kona¤›n›n elektrikle ayd›nlat›l-
mas›n› Weinberg ve Otto ad›nda Yahudi kö-
kenli iki alman vatandafl› üstlenir. Elektrik
için lâz›m olan tesisat Beyo¤lu’nda ithalat ve
foto¤raf iflleriyle u¤raflan Weinberg taraf›n-
dan bir hafta gibi çok k›sa bir sürede, Alman-
ya’dan ‹stanbul’a getirtilir. S›ra elektrik tesi-
sat›n kurulmas›na gelmifltir: Alman mühen-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 258
Arap ‹zzet Holo Pafla (d: 1852 - ö: 1924
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
dis Otto, elektri¤i üretecek kazan› kona¤›n
bahçesinde yap›lan özel bir yere yerlefltirir,
kona¤a kablolar çekilir ve kona¤›n iç tesisa-
t› tamamlan›r. ‹zzet Paflan›n kona¤›nda yap›-
lan çal›flmalar tamamland›ktan sonra s›ra ko-
na¤a elektrik verilmesine gelir. fialter herke-
sin heyecanl› bekleyiflleri s›ras›nda, bir ak-
flam vakti indirilir. Baflta Pafla, Weinberg ve
Otto olmak üzere bu iflle yak›ndan ilgilenen
insanlar›n heyecan› sevince dönüflmüfltür. ‹s-
tanbul'da geceleri bir tek ‹zzet Pafla Kona¤›
›fl›l ›fl›ld›r. Herkes geceleri konaktan d›flar›ya
s›zan ›fl›¤› uzaktan bile olsa görmek için ko-
na¤› ziyarete giderler ve gördükleri manzara
karfl›s›nda hayranl›klar›n› gizleyemezlerdi.Yap›lan bütün çal›flmalardan haberi olan Sul-
tan II. Abdülhamit’in vesvesesi azalmam›flt›r.Muhtemel bir kazay› düflünerek beklenmedik
bir kazadan dolay› ç›kabilecek yang›n›n ‹s-tanbul’a verece¤i zarardan endifle etmektedir.
Olaya temkinli yaklaflan Sultan II. Abdülha-mit ‘’Aradan bir müddet geçsin ve görelim’’
diye buyurur ve beklemeye bafllar.
Alman flirketi Pafla’ya ald›¤› bu riskin karfl›-l›¤›nda bir de sinema makinesi hediye etmifl-
tir. ‹flte, yang›n›n ç›kt›¤› o akflamüstü ‹zzetPafla, kona¤›nda ailesi ve yak›n dostlar›yla
birlikte Almanya'da bile yeni gösterime gi-ren sessiz film izlemektedir. Olay, iflte böyle
akflamlardan birinde oldu: Pafla film seyretti-¤i s›rada elektrik tesisat›ndan kaynaklanan
bir hata, kablolar›n ›s›narak yanmas›na veevin alev almas›na neden olur. Yang›n için
gelen tulumbac›lar›n çabalar› netice vermez
ve koskoca konak iki saat içinde kül olur.Üstelik yang›n, o s›rada üst katta her fleyden
habersiz uyumakta olan genç hizmetkâr birk›z› da can›ndan etmifltir.
‹zzet Pafla’n›n kona¤›n›n yand›¤› s›rada Sul-tan II. Abdülhamit Y›ld›z Saray› Külliye-
si'ndeki Mabeyn'de Fransa Elçisinin talepleri-ni dinlemektedir. Elçi bu arada beraberinde
getirdi¤i ‘’Terkos Su fiirketi'’ ne yeni atananGenel Müdürü Sultan'a takdim etmek niyetin-
dedir. Birkaç dakika geçmifltir ki, Mabeyn gö-revlileri belki de ilk kez huzura destursuz gi-
rerek feryat ederler: YANGIN VAR! … Ve,
Sultan II. Abdülhamit endiflesinde hakl› ç›kar.
‹zzet Pafla yang›ndan sonra ailesiyle beraber
bir baflka paflan›n, ‹stanbul’un ‘’fiehremini’’yani belediye baflkan› olan dünürü Reflit Pa-
fla’n›n Bebek’teki yal›s›na tafl›r. Ama yan-
g›ndan as›l zarar› ‹zzet Pafla ve kona¤› de¤il,bütün ‹stanbul halk› görmüfltür. ‹ k i n c i
Meflrutiyet y›llar›nda da Osmanl› ‹mparator-lu¤u’nun önemli flehirlerinin elektriklendiril-
mesine devam edilmifltir; Selanik ve ‹zmir’in
elektrik iflini almak için ‹ngiliz ve Almanlararas›nda büyük rekabet yaflanm›flt›r. Aylarca
süren karfl›l›kl› çal›flmalardan sonra AlmanBüyükelçili¤i’nin deste¤i ile ‘’Siemens &
Halske’’ Selanik ve ‹zmir flehirlerine elektriktesisi kurma imtiyaz›n› alarak 1905 y›l›nda
Selanik ve ‹zmir flehirlerini elektri¤e kavufl-
mufltur. Ayr›ca 1906 y›l›nda Halep ve Bur-sa’n›n elektrikle ayd›nlat›lmas› ve Tramvay
hatt› tesisi için ihaleye ç›k›lm›flt›r. Yine 1906y›l›nda Manast›r civar›ndaki Drahor Neh-
ri'nden elektrik istihsali (üretimi) imtiyaz›n›n
Manast›r Daire-i Belediyesi nam›na veril-mifltir. 1907 y›l›nda fiam elektri¤e kavufl-
mufltur. Yine ayn› y›l içerisinde Bo¤aziçi'ninSar›yer'e kadar Rumeli Sahili Tophane ve
Beyo¤lu ile ‹stanbul taraf›n›n elektrik iflinindoksan dokuz senelik ihalesi yap›lm›flt›r.
1908 y›l›nda Hz. Ali'nin Necef'teki türbesi
ile müfltemilat›n›n elektrikle ayd›nlat›lmas›ifli için Türbe Kilitdar› Seyid Cevad Efen-
di’nin taahhüdü kabul edilmifltir. Yine ayn›y›llarda, Padiflahtan al›nan özel izinlerle Y›l-
d›z Saray›, Çubuklu’daki M›s›r h›divinin
köflkü, Perapalas ve Tokatl›yan otelleri özeljeneratörlerle ayd›nlat›lm›flt›r. Son olarak
Üsküp'ün elektrik enerjisiyle tan›flmas›n›n100. y›l› kutlama töreninde konuflan Balkan
Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüner fien-can, bulunduklar› binan›n tarihi bir bina ol-
du¤unu belirterek:
"1899 y›l›nda Sultan Abdülhamit taraf›ndaninfla edilmifl ve 10 y›l sonra elektri¤e ba¤lan-
m›flt›r. Elektrik, uygarl›¤›n geliflmesini sa¤-layan bir numaral› geliflme nedenidir." Diye-
rek, Üsküp’ün Sultan II. Abdülhamit döne-
minde elektri¤e kavufltu¤unu söylemifltir.Yine ayn› y›llarda, 1906 y›l›nda ‹stanbul’da
Y›ld›z Saray›, Beyo¤lu ve civar›n›n elektrik-
le ayd›nlat›lmas› için Siemens fiirketinin,
1909 y›l›nda Bo¤aziçi’nin Asya sahilleriniayd›nlatmak için Paris Elektrik fiirketinin ve
1910 y›l›nda ayd›nlatma, telefon ve kanali-
zasyon sistemleri için ‘’British Westinghou-se Electric and Manifacturing’’ flirketlerinin
imtiyaz talepleri olmufltur. Ancak bu imtiyaztalepleri kabul edilmemifltir.
Bütün bu çal›flmalardan sonra gecikmeli de
olsa s›ra Payitaht ‹stanbul’un Caddeleri, so-
kaklar›, evleri k›saca aç›k ve kapal› mekânla-
r›n elektrikle ayd›nlat›lmas›na gelmifltir.
‹stanbul’un elektrifikasyonu için yap›lan
33 y›ll›k iktidar› süresince ‹mparatorlu-
¤u’nun çok say›da önemli projelerine imza
atan Sultan II. Abdülhamit, ne var ki ça¤dafl
medeniyetin en önemli bulufllar›ndan elektri-
¤in ülkemize getirilmesinde yavafl hareket
etmifltir. Avrupa’n›n önemli merkezleri elek-
tri¤in bütün imkânlar›ndan yararlan›rken
baflta ‹stanbul olmak üzere ülkemizin ço¤u
yerleflim yerleri medeniyetin bu imkânlar›n-dan yoksundu. Sultan II. Abdülhamit’ten
sonra tahta ç›kan Sultan V. Mehmet Reflat
döneminde (1909-1918) ise art›k çok geç ka-
l›nm›flt›r. Koca ‹mparatorluk Trablusgarp sa-
vafl› (1911), I. ve II. Balkan Savafllar› (1912-
1913), I. Dünya Savafl› (1914-1918) ile da-
¤›lma sürecine girmifltir.
Elektri¤in sadece ayd›nlatmada de¤il güven-
lik için de önemini kavrayan Bâb-› Alî ’nin
ilk icraatlar›ndan birisi öncelikle ‹stanbul’un
elektri¤e kavuflturulmas› olmufltur. Bunun
için yap›lan ilk çal›flma, 10 Haziran 1910 ta-
rihinde ç›kar›lan “Menafi Umumiye Müteal-
lik ‹mtiyaz” yani “kamu yarar›na iliflkin ay-
r›cal›klar› düzenleyen yasa” n›n ç›kart›lmas›-
d›r. Bu yasa ile enerji alan›nda ülkemizde ya-
t›r›m yapacak yabanc› sermayeye imtiyazlar
s a ¤ l a n m › fl t › r .
Yine ayn› y›l içerisinde ‹stanbul’un elektrik
imtiyaz› konusunda yap›lan ihaleye 8 flirket
kat›lm›fl ve ihaleyi ‘’Macar Ganz elektrik flir-
keti ‘’ kazanm›flt›r. ‹stanbul’da elektrik üreti-mine imtiyaz veren flartnamenin 2. Maddesi-
nin 3. F›kras›nda elektrik imtiyaz› yetkisinin
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 259
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
genel tafl›ma araçlar›na elektrik verilip çal›flt›-
r›lmas› konusunu kapsamad›¤› aç›kça belirtil-
mifl ve Tramvay fiirketi korunmufltur. Sultan
V. Mehmet Reflad baflkanl›¤›nda 1 Ekim 1910
tarihinde toplanan hükümet’in onay›yla Ma-
car Ganz Anonim fiirketi’ne 50 y›ll›k çal›flma
yetkisi verilmifltir. Anlaflmay› firma ad›na
Fökyö Varnan ve Jiro Loflor imzalam›flt›r.
Ganz elektrik flirketi, 25 Ekim 1910’da ald›¤›
lisansa göre ‹stanbul'un belirli bölgelerinde,
elektrik üretme ve satma yetkisine sahip ola-
cakt›r. Ancak, o s›ralarda, ‹stanbul’un Avru-
pa yakas›n›n ‘’sokak ve ev ayd›nlatmas›’’ im-
tiyaz›, ‘’‹stanbul Havagaz› fiirketi’ ’nin elin-
de oldu¤u için Ganz Elektrik fiirketi öncelik-
le Rumeli Yakas›nda, Yeniköy'deki 20. Bele-
diye Dairesinin s›n›rlar›n› kapsayan bölgede
faaliyet gösterecektir. Ayr›ca. Ganz fiirketi,Kabatafl’ta 500 Beygir Gücü’nde (BG) 2 adet
lokomobil kuracak, kay›flla müteharrik dina-
modan elde etti¤i 500 voltluk do¤ru ak›m› o
zamana kadar at ile çekilen tramvaylara uy-
gulayarak, Galata-Ortaköy aras›n› ‘’Elektrik-
li Tramvay’’ haline getirecektir.
Yine ayn› flirket, Haliç’in k›y›s›nda, Silahta-
ra¤a’da sat›n ald›¤› arazide 3x6700 Beygir
Gücünde(B.G), 1500 devirli, toplam 13.400
Kilovat(KW) verebilen türbo-alternatörden
ibaret bir santral kuracakt›r. Ganz flirketi bir
taraftan yükümlülü¤ünü yerine getirirken di-
¤er taraftan flirkete finansman deste¤i sa¤la-
mak için ‘’Banque Generale de Credit Hon-
grois ve Banque de Bruxelles’’ isimli Belçika
firmalar›yla birleflerek, 1911’de, her biri 22
Osmanl› alt›n› de¤erindeki 24.000 hisseden
oluflan ‘’Osmanl› Anonim fiirketi’ ‘ni kur-
mufltur. Bu arada Ganz flirketi taahhüt etti¤i
iflleri yapabilmesi için ‘’‹stanbul Havagaz›
fiirketi’’ nin imtiyaz süresinin bitmesini bek-
lemek zorunda kalm›flt›r.
Osmanl› Devleti’nin ilk ve son termiksantrali; Silahtara¤a, 1914Birbiri ard›na yap›lan savafllar ve bunun eko-
nomi üzerindeki olumsuz etkisi v.b olumsuz
koflullar›n hüküm sürdü¤ü bir ortamda ‹stan-
bul’da elektrik santralinin kurulmas› hükümet
için geç de olsa önemli bir karard›. Ama yap›-
lacak santral için ciddi anlamda bir ön haz›rl›-
¤›n yap›lmas› gerekmektedir. Mesela bu ön
çal›flmalardan baz›lar›: yap›lacak elektrik san-
trali için uygun bir yer seçilmeasi ayr›ca seçi-
len yerin kamulaflt›r›lmas› için mali kaynak
teminidir. Santral›n kurulmas›yla ifller bitme-
mektedir; santralinin kurulmas›, iflletilmesi ve
üretilen elektri¤in tüketilece¤i yerlere kadar
emniyetli olarak tafl›nmas› için yetiflmifl tek-
nik elemana ihtiyaç vard›r. Oysa o y›llarda ye-
tiflmifl teknik eleman say›s› yok denecek kadarazd›. Hele birde bu iflin ilk olmas› yap›lacak
ifli daha da önemli hale getirmekteydi.
‹stanbul’da kurulacak santral için bafllang›çta
hidrolik santral düflünülmüfltür. Ancak hidro-
lik santralin çal›flabilmesi için yeterli akarsu
yataklar›n›n bulunmay›fl› nedeniyle flirket ter-
mik santral yap›m›n› uygun görmüfltür.
Santral’in yer seçiminde Silahtara¤a tercih
edilmifltir. fiehir merkezine yak›n olmas›, ula-
fl›m yollar›n›n kömür tafl›mac›l›¤›na elveriflli
olmas› nedeniyle Haliç k›y›s›nda bulunan Si-
lahtara¤a’da termik santralin kurulmas› uy-
gun yer olarak görülür. Bu sayede, santralin
elektrik üreten türbinlerin so¤utulmas› için
gereken suyun büyük bir bölümü Haliç’in su-
yundan karfl›lanacakt›r. Di¤er bir avantaj da
santralin ihtiyac› olan kömürün Zonguldak
havzas›ndan ‹stanbul’a nakliyesindeki kolay-
l›kt›r. Kömürün mavnalara yüklenerek Haliç
yoluyla santrale ulaflt›r›lmas›n›n yan›nda, ay-
n› dönemde kurulmaya bafllayan K⤛thane-
Kemerburgaz demiryolunun da kullan›labile-
ce¤i düflünülmekteydi.
1911 y›l›nda, Dersaadet Elektrik fiirketi tara-
f›ndan elektrik santrali için Silahtara¤a’da
118.000 mÇ’lik bir arazi sat›n al›n›r. Ganz
Elektrik fiirketi, lisans›n al›nmas›ndan bir y›l
sonra Silahtara¤a tesislerinin inflas›na bafllar.
Santral için gerekli olan malzemeler yurt d›-
fl›ndan ithal edilir. Çok k›sa sürede: 3x6700
Beygir Gücünde(BG) ve 1500 devirli, toplam
13.400 Kilovat (KW) güç üreten türbo alter-
natör’lerden ibaret santrali iflletmeye haz›r ha-
le getirir. 1913 y›l›n›n Haziran ay›nda bitiril-
mesi düflünülen santral, Balkan savafllar› ve
28 Eylül 1913 tarihinde ‹stanbul’daki sel fela-
keti yüzünden alt› ay gecikmeli tamamlan›r.
Santral yap›l›rken Beyaz›t, ‹stinye ve Toz-
koparan'daki transformatör Merkezlerinin
yap›mlar› da eflzamanl› olarak tamamlan›r.
Bu arada Pera bölgesinin ayd›nlatma imtiya-
z›n› elinde bulunduran Pera fiirketi'yle imti-
yaz meselesi halledilir. Ve I. Dünya Savafl›
arifesinde, Silahtara¤a santralinden transfor-
matör merkezlerine, Dolmabahçe Saray› ve
Galata-Ortaköy hatt›nda bulunan tramvay
hatlar›na 11 fiubat 1914'te ilk elektrik veril-
di. Bundan üç gün sonra ‹lk elektrikli tram-
vaylar 20 fiubat 1914 tarihinde Karaköy
Meydan›'nda yap›lan törenle Galata Köprüsü
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 262
Silahtara¤a santralinin türbini
Galata Ortaköy tramvay hatt›n›n aç›l›fl›
Elektrik hatlar›n›n çekilmesi
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
üzerinden geçmeye bafllad›lar. Böylece ilk
olarak 1871’de atl› tramvaylarla bafllayan
ulafl›m yar›m as›r sonra daha modern hale
getirilir. Ayr›ca yine ayn› bölgede bulunan
konutlara elektrik verildi. Buna ra¤men ‹s-
tanbul’un ço¤u yeri hâlâ elektrikten istifade
edemiyordu.
Silahtara¤a Santrali’nin üretti¤i elektri¤i
kullanmaya bafllayan birçok sanayi tesisi ar-
t›k buharl› makinelerin yerine tezgâhlar›n›
elektrik motoru ile çal›flt›r›yorlard›. 1913 y›-
l›nda ülkemizin toplam elektrik gücü: 17.2
Megavat termik, 0.1 Megavat hidrolik güce
u l a fl m › fl t › . Ama ar›za, bak›m, yak›t ek-
sikli¤i vb. nedenlerle bu gücün tamam› kul-
lan›lam›yordu bu da s›k s›k ve uzun süreli
elektrik kesintilerine neden oluyordu.
1913-1915 y›llar› aras›nda yap›lan Sanayi Sa-
y›m bulgular›na göre Osmanl› Devletinde çe-virici güçlerin toplam kapasitesi 20 bin 977
BG idi. Bu gücün 15 bin 946 BG’si (%76) ile
Buhar makineleri baflat rol oynuyordu. Elek-
trikli makinelerin say›s› ise çok az olup top-
lam harcanan gücün 1342 BG’sini(%6) elek-
trik makineleri harc›yordu (Tablo-1). Bu de-
¤erler sanayileflmifl ülkelerin güç tüketimiyle
k›yaslanamayacak kadar küçüktü ( Tablo-2).
Ama buna ra¤men Osmanl› Devleti’nin son
dönemlerinde elektri¤e olan ilgi artarak de-
vam etmekteydi. Yerli teknolojiye sahip ola-
mamam›z nedeniyle elektrik motoru olmayan
sanayi tesisleri Hükümet’ten al›nan özel izin-
lerle hurda bak›r karfl›l›¤›nda elektrik motoru
ithal ederek sanayi tesislerini elektrikle do-
natmaya çal›fl›yorlard›.
Mesela, Matbaa-i Bahriye için Viyana'da
Siemens fabrikas›ndan getirilecek elektrik
motoruna karfl›l›k iki yüz seksen kilo bak›r
ihrac›na müsaade edilmesi (1916); Levaz›-
mat-› Umumiye Dairesi Beykoz Fabrika-
s›'yla Unkapan› De¤irmeni için siparifl edilen
dinamo ve kabloya karfl›l›k Avusturya Ganej
Elektrik Fabrikas›'na bak›r ve kurflun ihrac›-
na müsaade edilmesi (30.5.1917); Asr mat-
baas› için gerekli befl adet elektrik motorunu
ithali karfl›l›¤›nda Viyana'ya yüz elli kilo ba-
k›r ihrac›na müsaade edilmesi (13.3.1918);
Adana'da askeri g›da ihtiyac› için kullan›lan
bir de¤irmene Avusturya'dan sat›n al›nacak
elektrik motoruna karfl›l›k hurda bak›r ihrac›-
na müsaade edilmesi (24.07.1918); ‹zmit
Mensucat Fabrikas›’n›n elektrik donan›mla-
r›na karfl›l›k dört ton bak›r›n ihrac›na müsaa-
de edilmesi (29.9.1918) vb. ‘’ bu örnek-
lerden birkaç›d›r.
Silahtara¤a Santrali’nin ak›betiSilahtara¤a elektrik santrali 1914 y›l›ndan
1983 y›l›na kadar toplam 69 y›l elektrik üret-
ti. Ama ne var ki, santral’e yeni yat›r›m yap›-
lamay›nca geliflen teknolojiye ayak uydura-
mad›. Eski teknolojisiyle elektrik üretmeye
devam eden santral ‘’yak›ld›¤› kömür piya-
sada sat›lsa, üretti¤i elektrikten daha çok ge-
lir sa¤lar’’ duruma düflerek Mart 1983’te
teknik ve ekonomik ömrünü doldurdu¤u ge-
rekçesiyle ›skarta’ya ç›kar›ld›.
Yak›n zamana kadar da ‹stanbul’a gelen ya-banc› ve yerli üst düzey konuklara iftiharla
gezdirilen santral bugün bak›ms›zl›ktan do-
lay› esrarengiz bir görünüm ald›. Ortaya ç›-
kan bu durum baz› giyim firmalar›n›n kata-
log çekimlerinde, film ve sanat yönetmenle-
rinin klip çekimlerinde tercih edilen mekan
haline geldi. Sonuçta, Kültür Bakanl›¤› duru-
ma el koyarak Silahtara¤a santralinin tarihimiras olarak kabul edilip ‘'enerji müzesi'’
olarak düzenlenip halk›n ziyaretine aç›lmas›-
na karar verdi. Santralin restorasyon(yenile-
me) ifllerini de Bilgi üniversitesi sahiplendi.
Kültür Bakanl›¤›’n›n Bilgi Üniversitesi ile
Yapt›¤› protokole göre Bilgi Üniversitesi,
haz›rlanan proje gere¤ince Silahtara¤a tesis-
lerine 20 milyon dolara yak›n bir yat›r›m ya-
parak, santral ve çevresindeki 118 dönümlük
bölgeyi kültür ve sanat merkezine dönüfltüre-
cek, 20 y›l sonra da Silahtara¤a’daki tesisler
bakanl›¤a devredilecek.
Sonuç olarak: Tar›m Toplumu’nun öncü dev-
letlerinden Osmanl› Devleti 17. yüzy›la girer-
ken Bat› Avrupa’da bafllay›p giderek dün-
ya’n›n di¤er devletlerinde de etkisini gösteren
sosyal, siyasal, bilimsel ve teknolojik alanlar-
daki de¤iflim ve dönüflümlere zaman›nda ayak
uyduramad›. Gecikmeli de olsa bu eksikli¤ini
telefi etmeye çal›flm›fl ancak, bunda pek bafla-
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 263
Yenilenmifl hali ile Silahtara¤a
Silahtara¤a santralinin teski hali
Tablo- 1: Osmanl› Devleti’nde Çevirici Güçlerin Çal›flma Kollar›na Göre Da¤›l›m›(Beygir G ü c ü )
Sanayi kolu Buhar Makinesi Su Türbini ‹çten Yanmal› Motor
G›da sanayi 6 2 2 7 2 1 0 9 5 3 5 0 3 7 8 9 3
Toprak sanayi 3 7 5 7 4 5 3 5 - 3 8 3 7
Deri sanayi 6 1 2 - 3 4 9 - 9 6 1
A¤aç sanayi 2 6 7 - 2 3 8 8 5 1 3
Dokuma sanayi 4 3 5 6 7 5 8 7 4 8 6 5 5 6 2 4 7
Ka¤›t sanayi - - 5 2 9 1 7 6 7 0 5
Kimya sanayi 7 2 7 - 9 4 - 8 2 1
1 5 9 4 6 1 0 1 3 2 6 7 6 1 3 4 2 2 0 9 7 7
Kaynak: 1913-1915 Sanayi Say›m bulgular›
T E K N ‹ K / T E C H N I C A L
r›l› olamam›flt›r. Bu de¤iflimlerden birisi de
enerji kaynaklar› ve bunlara dayal› teknoloji-
lerde oldu. Osmanl› Devleti, Sanayi Devri-
mi’nin itici gücü olan Enerji kaynaklar›ndan:
kömür, petrol, buhar, elektrik ve bu enerji
kaynaklar›na dayal› teknolojilere sahip ola-
may›nca d›fla ba¤›ml› hale geldi.
Devletler de ayn› canl› varl›klar gibidir:
Enerjileri olmadan yaflayamazlar enerjilerini
ise do¤ada bulunan enerji kaynaklar›ndan
sa¤larlar. E¤er bu kaynaklar da d›fla ba¤›m-
l›ysa yaflama flanslar› da d›fla ba¤›ml› hale
gelir. Osmanl› Devleti’nin y›k›lmas›ndaki
nedenlerden birisi de enerji kaynaklar› ve bu
kaynaklara ba¤l› teknolojilere sahip olama-
mas›yd›. Tabii ki bu tek neden de¤ildi ama
önemli nedenlerden biriydi.
1KW= 1,34 Beygir Gücü (BG-HP)
1 KWh=85,9 X 10-6 TEP (Ton Eflde¤er Pet-
rol)= 3412 BTU (British Thermal Unit
1 Ton Taflkömürü = 1 TET (Ton Eflde¤eri
Taflkömürü) = 0.610 TEP
1) Edmondo De Amicis, Costantinopoli
(1877): 1874'de ‹stanbul (Reflad Ekrem Ko-
çu çevirisi; k›salt›lm›fl metin) ve ‹stanbul
(Beynun Akyavafl çevirisi; tam metin) bafl-
l›klar›yla çevrilmifltir.
Sertaç KAYSER‹L‹O⁄LU-Mehmet
MAZAK-Kadir KON, Osmanl›’dan Günü-
müze Havagaz›n›n Tarihçesi, ‹stanbul
1999,c.1, s.65.
h t t p : / / w w w . i t u s o z l u k . c o m
Aliye Onay, “Türkiye’de ‹lk Elektrik Te-
sisi”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, Sa-
y›.59, 1972, s.31. 232 Onay, s.28. Mentefl
K i t a b e v i
‹kinci Abdülhamit Döneminde Osmanl›
‹mparatorlu¤unda Alman Nüfuzu: ‹LBER
ORTAYLI: Ankara Üniversitesi Siyasal Bil-
giler Fakültesi Yay›nlar› No: 479: Türke-
i 175, bd. 1-2, "Telegram Pera 4 Dez. 1898."
7) ‹kinci Abdülhamit Döneminde Osmanl›
‹mparatorlu¤unda Alman Nüfuzu: ‹LBER
ORTAYLI: Ankara Üniversitesi Siyasal Bil-
giler Fakültesi Yay›nlar› No: 479: Sir Ash-
mead Barlett, The Standard Tuesday. 13 Ha-
ziran 1899 nüshas›ndaki makalesi.
8, 9, 19): Devlet Arflivleri
Koçu, R.E.;”‹stanbul Tulumbac›lar›”, s.
478, Do¤an Kitapç›l›k (2005).
Uflakl›gil, 1987, 474.
12) Kaynak Dergisi
1847’den 1997’ye S‹EMENS’in 150. y›-
l› (Türkiye bölümü). Prof: Önder Küçüker-
man, Aksoy matbaas›, Eylül 1997
Prof. Dr. A. Hamit SERBEST:(http://www.emo.org.tr/ (II Bölüm), ser-
b e s t @ c u . e d u . t r
Beyaz enerji krizimiz bir yang›nla baflla-
d›-Murat BARDAKÇI -13.May›s 2001-Pa-
z a r - H ü r r i y e t
TEK Dergisi:.Ekim 1985-Mart 1986,
YIL:14, SAYI 49-50.
TEAfi ‹statistikleri, 1999
Silahtara¤a santralinin ak›beti. www.ye-
n i a k t u a l . c o m . t r
Haz›rlayan:
Ahmet AKTEPE / Elektronik Müh.
TE K N ‹ K /AR A fi T I R M A / ‹N C E L E M E /AK A D E M ‹ KElektrik Perpa Dergisi/fiubat’14 266
19. Yüzy›lda Çeflitli Ülkelerin Toplam (Sabit ve Hareketli) Buhar Makinesi Kapasiteleri (1000 bg olarak)
1 8 4 0 1 8 5 0 1 8 6 0 1 8 7 0 1 8 8 0 1 8 8 8 1 8 9 6
6 20 1 2 90 2 4 5 0 4 0 4 0 7 6 0 0 9 2 0 0 1 3 7 0 0
4 0 2 6 0 8 5 0 2 4 8 0 5 1 2 0 6 2 0 0 8 0 8 0
9 0 3 7 0 1 1 2 0 1 8 5 0 3 0 7 0 4 5 2 0 5 9 2 0
2 0 1 0 0 3 3 0 8 0 0 1 5 6 0 2 1 5 0 2 5 2 0
4 0 7 0 1 6 0 3 5 0 6 1 0 8 1 0 1 1 8 0
2 0 7 0 2 0 0 9 2 0 1 7 4 0 2 2 4 0 3 1 0 0
1 0 4 0 5 0 3 3 0 5 0 0 8 3 0 15 20
1 0 2 0 1 0 0 2 1 0 4 7 0 7 4 0 11 80
- - 2 0 1 0 0 2 2 0 3 0 0 5 10
- 1 0 3 0 1 3 0 2 5 0 3 4 0 6 00
8 6 0 2 2 4 0 5 5 4 0 1 1 5 7 0 2 2 0 0 0 2 8 6 3 0 4 0 3 00
7 6 0 1 6 8 0 3 4 7 0 5 5 9 0 9 1 1 0 1 4 4 0 0 1 8 0 60
1 6 5 0 3 9 9 0 9 3 8 0 1 8 4 6 0 3 4 1 5 0 5 0 1 5 0 6 6 1 00
Kaynak: Laners (1995: 221-Table7)
ABONE FORMU / SUBSCRIPTION FORM
/ / / / / / / ABONE FORMU / / / / / / /
/ / / / / / FATURA B‹LG‹LER‹ / / / / / /
ABONE FORMU / SUBSCRIPTION FORMSEKTÖRE B‹R ADIM DAHA YAKIN OLMAK ‹Ç‹N
AfiA⁄IDAK‹ FORMU DOLDURUNUZ…FILL IN THE BLANKS COMPLETELY IN THE SUBSCRIPTION
FORM. SEND FORM AND BANK DETAILS VIA FAX.
ABONE BAfiLANGIÇ SAYISI …………………....................………… ABONE B‹T‹fi SAYISI …………………....................………
ELEKTR‹K Perpa (ELEKTR‹K-ELEKTRON‹K-OTOMASYON-ENERJ‹-MAK‹NA-KONTROL S‹STEMLER‹)
DERG‹S‹'NE ………………....................………… SAYISINDAN ‹T‹BAREN 12 AY ABONE OLUYORUM.
ABONEL‹K BEDEL‹ OLAN 100 TL+KDV'yi (HCS YAYINCILIK MATBAACILIK ORG. T‹C. LTD. fiT‹. G A -
RANT‹ BANKASI Hesap Numaras›: 459-6294879 IBAN:TR06 0006 2000 4590 0006 2948 79 / K U V E Y T T Ü R K
BANKASI Hesap Numaras›: 239-8713029 IBAN:TR63 0020 5000 0087 1302 9000 01) Y A T I R D I M .
ABONE KAYDIMIN YAPILARAK DERG‹M‹N HER AY AfiA⁄IDAK‹ ADRES‹ME GÖNDER‹LMES‹N‹ R‹CA EDER‹M.
ADI / SOYADI:………………....................…....................……… D. TAR‹H‹ VE YER‹: ………..………....................…………
F‹RMA ADI: ………………....................………...........................… M E S L E ⁄ ‹ / G Ö R E V ‹: ……………..…....................…………
DERG‹ TESL‹M ADRES‹: ………………....................…………………………....................……………………...……....................……
………………....................…………………………....................…………………………....................…………………………....................……….............…
………………....................…………………………....................…………………………....................…………………………....................……….............…
POSTA KODU: ………………....................………...........................… fiEH‹R: ……………….....................………...........................…
TELEFON (EV): ………………....................………...........................… (‹fi): ………………..............................………...........................…
FAX: ………………....................……….........................................................… WEB: ……………….........................………...........................…
E-MA‹L: ………………....................………...........................…………………....................………...........................…………………....................…
PERPA T‹CARET MERKEZ‹ A BLOK KAT 5 NO. 283 OKMEYDANI - ‹STANBUL / TÜRK‹YETel: • Fax: • Gsm:
www.elektrikperpadergisi.com • info@ elektrikperpadergisi.com
•ELEKTR‹K •AYDINLATMA
•ELEKTRON‹K •OTOMASYON •ENERJ‹
•MAK‹NA •KONTROL S‹STEMLER‹
Gsm:
ETÜD B‹LG‹SAYARPerpa Tic.Merk. A Blok Kat: 7-8-9 No: 774
fiiflli / ‹STANBULTel:
Fax: 0212 220 04 81 • Gsm: 0549 860 17 [email protected]
ROLLOUTFeneryolu Ba¤dat Cad. No: 143/10
Kad›köy / ‹STANBULTel: 0216 349 01 01
Fax: 0216 349 38 38 • Gsm: 0532 594 16 93Perpa Tic. Merk. A Blok Kat: 8 fiiflli /
‹ S T A N B U LTel: 0212 210 48 44 • Fax: 0212 210 97 93
•
AK Ü SA N ve T‹ C. A.fi.orumlusu
Ofis: Perpa Tic Merk. B Blok Kat: 8 No: 964fiiflli / ‹STANBUL
Tel: • Gsm: Sivas Yolu 8 Km. Kumarl› MevkiKocasinan / KAYSER‹
Tel: • Fax: [email protected] • www.akusan.com
J‹BO B‹L‹fi‹MTEKNOLOJ‹LER‹Perpa Tic Merk. B Blok Kat: 9 No: 1337
Okmeydan› fiiflli / ‹STANBULTel:
Gsm:
REAKT‹F ELEKTR‹K2. Sanayi Sitesi C/6 Blok No: 10
Seyrantepe / D‹YARBAKIRTel:
Tel&Fax: fiube: Perpa Tic.Merk.B Blok Kat: 11 No:
1860 Okmeydan› fiiflli ‹STANBULTel: Fax:
Gsm:
GÜLER ELEKTR‹K
Ömer Güler A.O.S.B. 10022 Sok.No: 2 Çi¤li ‹ZM‹R
Tel:
Fax: [email protected] •
EL-TES ELEKTR‹K
B.O.S.B. Birlik San. Sit. 3 Cad. No: 21Beylikdüzü / ‹STANBUL
Tel:
Fax: 0212 875 00 96 • G s m : 0 532 557 51 78
[email protected] • www.el-tes.com
TELMAR ELEKTRON‹KPerpa Tic. Merk. A Blok Kat: 6 No: 545
Okmeydan› / ‹STANBULTel:
Fax: 0212 320 33 56 • Gsm: 0 532 612 56 99
www.telmarelektronik.com
MAKSELElektrik ‹ç ve D›fl Tic.Ltd. fiti.
Okçumusa Caddesi Erseven ‹fl Han› No: 28/12 Karaköy / ‹STANBULTel & Fax:
PLAT‹N AYDINLATMA&ELEKTR‹K75. Y›l Mah. ‹stiklal Caddesi No: 49 Sultangazi / ‹STANBUL
Tel: Fax: Gsm:e-mail: [email protected] • web: www.platinaydinlatmaelektrik.com
ÖZGÜR AYDINLATMAEmekyemez Mahallesi Okçumusa Caddesi No: 12/F Beyo¤lu / ‹STANBUL
Tel: Telefax:
TEGSAN SECURITY
Perpa Tic Merk. B Blok Kat: 8 No: 1106fiiflli / ‹STANBUL
Tel: pbx
F a x : 0212 320 80 38 • G s m : 0505 506 98 58
ANADOLU’DANGsm:
ÜSTÜN SANOG-AG Panolar› • Kumanda Panolar› • Sulama Panolar›
Otomasyon Panolar› • Bina Sayaç • Panolar› • Kablo Kanallar›LEGRAND - FEDERAL - S‹GMA YETK‹L‹ BAY‹‹ - EDAfi VE TOK‹ ONAYLI
‹skenderpafla Mah. E¤ri Sok. No: 91 D‹YARBAKIRTel: Fax: [email protected]
ÖMERO⁄ULLARI AV‹ZEDiclekent Son Durak 272. Sokak Avrupa Sitesi No: 7 D‹YARBAKIR
Tel & Fax:
Büsan Sanayi Sitesi Fevzi Çakmak Mahallesi Demir Caddesi No:1 Karatay / KONYA
Tel: Fax:
[email protected] • [email protected] • www.doguelektrik.com
AK ELEKTR‹K
Aliemiri 4. Sokak No: 3/C Yeniflehir / D‹YARBAKIRTel: • Fax: • Gsm:
RUHBAfi ELEKTROMARKET Schneider, Siemens, Prysmian Kablo ürünleri toptan ve perakende sat›fl›
e-mail: [email protected] • gsm: Merkez: Sanayi Bölgesi 3. Cadde No: 24 Kayseri • Tel: • Fax:
fiube: Sanayi Bölgesi 3. Cadde No: 9/B Kayseri • Tel: • fax: fiube: Sanayi Bölgesi 6. Cadde No: 28 Kayseri • Tel: • Fax:
fiEN ELEKTR‹K‹Nfi .TAAH. TUR‹ZM GIDA T‹C. VE SAN. LTD. fiT‹.
Eski Sanayi Bölgesi 2. Caddesi No: 13/A Kocasinan / KAYSER‹Tel: Fax:
Tel:
ANADOLU’DANGsm:
“Aydınlı!ın Gülen Yüzü”
SAYAÇ, PANO & ARAÇ TAK‹P S‹STEMLER‹TOPTAN & PERAKENDE ELEKTR‹K MALZEMELER‹
FAB. ‹Nfi. KOMPANZASYON & KUMANDA PANOLARIAkçekale Yolu No.72 fiANLIURFA
Tel: • Faks:
DELTA CANElektrik-Elektronik-‹nfl-Taah.G›da San.Tic.Ltd. fiti.
Ersoylu Mah.‹pekyolu Üzeri No:256 K›z›ltepe / MARD‹NTel: • Telefax:
HAL‹S ENERJ‹ ELEKTR‹K SAN ve T‹C.LTD.fiT‹
Paflaba¤› Mah. Cumhuriyet Cad, Orkide Apt. Alt› No: 9/B fiANLIURFATel: Fax: Gsm:
e-mail: [email protected]
‹MAJ ELEKTR‹K AYDINLATMAHer Türlü Elektrik Malzemeleri
Toptan ve Perakende Sat›fl MerkeziAtatürk Blv. Stat Sok. Karakoyunlu Apt. Alt› No: 10/D fi.URFA • Tel:
Karaköprü 35. Mt.Yol Nar Kavfla¤› Kaplan Apt. Alt› No:1 fi.URFA • Tel:
KÖKSAN TRAFOEvren Sanayi Sitesi 1.Cadde 9.Sokak No: 25 fi.Urfa
Tel&Fax: Gsm: e-mail:
ANADOLU’DANGsm:
LAZERSAN ELEKTR‹K‹perkyol Üzeri Dedeman Kavfla¤› No:74 K›z›ltepe/MARD‹N
Tel: • Fax: • Gsm:
AREL ELEKTR‹KToptan Elektrik Malzemeleri Sat›fl ve Pazarlama
Muratpafla Mahallesi 593. Sokak 8/A Sar›ca Apt. ANTALYATel:
www.teksanelektrik.com.tr
GAZ‹ EKOL AYDINLATMAMücahitler Mahallesi 12 Nolu Sokak No: 8/5 fiehit Kamil / Gaziantep
Tel: Faks: Gsm:
e-mail:
AKIM 82 ELEKTR‹K PANOLARI & POSTA KUTULARIKaragöz Mahallesi Bedesten Sokak No. 3/A fiahinbey / GAZ‹ANTEP
Telefax: • Gsm: • [email protected]
POZ‹T‹F ELEKTR‹KKaragöz Mahallesi Boza¤a Sokak No:7 GAZ‹ANTEP
Tel: 0342 231 93 33 • T e l e f a x : 0342 220 01 73
toptan elektrik malzemeleri san. ve tic.
MRK: KARAGÖZ MAHALLES‹ TORUN SOKAK NO: 23 fiAH‹NBEY / GAZ‹ANTEPDEPO: KARAGÖZ MAHALLES‹ TORUN SOKAK NO: 13 fiAH‹NBEY / GAZ‹ANTEP
WEB: www.yildizelektirik.com.tr MA‹L: [email protected] TEL: 0342 230 92 78 - 220 64 45 FAX: 0342 232 00 15
YetkiliBayi