elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/pliki/fizyka_2-elektrostatyka.pdf · michael faraday...
TRANSCRIPT
![Page 1: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/1.jpg)
ElektromagnetyzmOpis oddziaływania ciał naładowanych
Oddziaływanie na odległość a opis polowy
Fundamentalne równania: równania Maxwella (+ siła Lorentza)
→ ogólny opis pól pochodzących od dowolnego układu ładunków w ruchu
Michael Faraday (1791–1867)
Thomas Phillips, 1842
James Clerk Maxwell 1831–1879
G. J. Stodart
![Page 2: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/2.jpg)
Elektryczność i magnetyzm – plan wykładu
Elektrostatyka
Ładunki, pola, potencjały; prawo Coulomba, Gaussa; energia pola
Naładowane przewodniki
Pola w dielektrykach
Magnetostatyka
Prądy, pole magnetyczne, siła Lorentza; prawo Ampère'a i Biota-Savarta
Pola w materii
Elektrodynamika
Indukcja elektromagnetyczna; obwody prądu zmiennego
Równania Maxwella
Fale elektromagnetyczne
Oddziaływanie promieniowania z materią
Podstawy optyki
![Page 3: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/3.jpg)
Pole, potencjał, gęstość ładunku
![Page 4: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/4.jpg)
Generator Van de Graaffa
Dake, modified by Gonfer00/Wikipedia
+
+
+
+
+
+ +
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
-
-
-
-
-
-
+
-
-
-
-
-
-
--
-
-
-
-
1
2
4 5
6
8
9
3
-
-
7
-
-
-
-
-
-
-
-
+
+
+
++
Robert J. Van de Graaff, 1929
![Page 5: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/5.jpg)
Polaryzacja – mechanizmyIndukowany moment dipolowy
Orientacja dipoli stałych
+
–
+
–
polaryzowalność atomowa
+
+
–
H
H
O
++
–
HH
O
losowa orientacja
preferowana orientacja zgodna z polem
![Page 6: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/6.jpg)
Polaryzacja – mechanizmyKryształ jonowy (np. NaCl)
Na
+
Na
+
Cl
-
Cl
-
![Page 7: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/7.jpg)
Polaryzacja – ładunek związanyPrzemieszczenie ładunku
Polaryzacja stała (jednorodna) → ładunek powierzchniowy
Polaryzacja niejednorodna → ładunek objętościowy
Ładunek rozłożony w większej objętości → mniejsza gęstość ładunku
uśredniona
gęstość ładunku
pole średnie(makroskopowe)
– spełnia te same
równania pola
![Page 8: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/8.jpg)
Polaryzacja – ładunek związanyPrzemieszczenie ładunku
Polaryzacja stała (jednorodna) → ładunek powierzchniowy
Polaryzacja niejednorodna → ładunek objętościowy
Ładunek przemieszczony do zewnątrz:
Ładunek wewnątrz:
Tak jest dla dowolnej powierzchni
![Page 9: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/9.jpg)
Względna przenikalność elektryczna
powietrze: 1,00054
woda 0°C: 88
woda 200°C: 34,5
krzem: 12
GaAs: 13
SiO2
: 3,9
HfO2
: 30
Zastosowanie: tranzystor MOSFET
Dielektryk „low-k” (HfO2)
– Intel 2007
![Page 10: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/10.jpg)
Pole średnie (makroskopowe) w dielektrykuPole uśrednione po kuli pochodzące od ładunków wewnątrz tej kuli
Pole w punkcie r' od ładunku dq położonego w punkcie r
Uśrednione po kuli
Pole w punkcie r od ładunku -dq rozłożonego jednorodnie w kuli
Wypadkowe pole od wszystkich ładunków w kuli
– sumowanie wkładów od wszystkich dq w kuli
(z prawa Gaussa):
– jak w jednorodnie spolaryzowanej kuli
– zależy tylko od polaryzacji w kuli, a nie od szczegółów rozkładu ładunku
to samo!
![Page 11: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/11.jpg)
Pole średnie (makroskopowe) w dielektrykuPole uśrednione po kuli pochodzące od ładunków na zewnątrz tej kuli
Pole w punkcie r' od ładunku dq położonego w punkcie r
Uśrednione po kuli
Pole w punkcie r od ładunku -dq rozłożonego jednorodnie w kuli
Wypadkowe pole od wszystkich ładunków na zewnątrz kuli
– sumowanie wkładów od wszystkich dq na zewnątrz kuli
to samo!
(z prawa Gaussa):
– pole jak w środku kuli
![Page 12: Elektromagnetyzm - if.pwr.wroc.plmachnik/PLIKI/Fizyka_2-elektrostatyka.pdf · Michael Faraday (1791–1867) Thomas Phillips, 1842 James Clerk Maxwell 1831–1879 G. J. Stodart. Elektryczność](https://reader030.vdocuments.pub/reader030/viewer/2022012321/5c7760b809d3f229578bc72e/html5/thumbnails/12.jpg)
Pole średnie (makroskopowe) w dielektrykuPole średnie
czyli
Pole od ładunków na zewnątrz kuli: jak w środku kuli;
źródłem są dipole, które są daleko
Pole od ładunków wewnątrz kuli: jak od jednorodnie spolaryzowanej kuli
– można liczyć jak dla ciągłego rozkładu polaryzacji
(bo kula mała, więc dla r' wewnątrz kuli).
Wynik końcowy
(całka po całej objętości dielektryka)