elektromanyetik tayf · ozel duyular.pdf author: sinan canan created date: 1/9/2013 11:20:12 pm
TRANSCRIPT
10.01.2013
2
Görme Optiği Kırılma
Görme Optiği Kırılma
10.01.2013
3
Görme Optiği – Odak Uzaklığı
Işığın gözde izlediği yol: Kornea (en yüksek kırma gücü!) Aköz humor Mercek Vitröz humor Retina
Görme Optiği
10.01.2013
4
Aköz (aqueous) Humor ve Mercek
Aköz (aqueous) Humor ve Mercek
10.01.2013
5
Uzaklığa Uyum (akomodasyon)
Pupilla Hareketleri
10.01.2013
6
Presbiyopi
Gözde Derinliğin Algılanması
Bilinen nesnelerin büyüklüğü Hareketli paralaks Stereopsis
10.01.2013
7
Göz Hareketleri
Lateral rektus kası
Abdusens siniri
Işığın zihinsel imgeye dönüştürülmesi Fotoreseptör hücreler: Çubuk ve koniler
Görme: Retina ve Fotoreseptörler
10.01.2013
8
Çubuk fotoreseptörler: Renksiz (monokrom) Konik hücreler: Kırmızı, yeşil ve mavi Pigmentli epitel tabakası
Melanin granülleri Yansımayı engeller
Retina
Retina
10.01.2013
9
Retina: Detaylar Pigment tabakası
Fotoreseptör tabakası (“koni” ve “çubuk”lar)
Ganglion tabakası
IŞIK
Retinada Reseptör Yoğunluğu
10.01.2013
10
Fovea
Yalnızca koniler Renk duyarlılığı yüksek Işık duyarlılığı düşük En net görüntü Yüksek reseptör yoğunluğu
Fotoreseptörlerin Özellikleri – Renkli Görme
Syanolab Klorolab Eritrolab
10.01.2013
11
Fotoreseptörlerin Özellikleri – Renkli Görme
Güneş ışığı
Yağmur damlaları
10.01.2013
12
mavi kırmızı sarı kırmızı
10.01.2013
13
Görme Yolları
10.01.2013
14
Görme Kayıpları
Görme Yolları - Görme Korteksi
10.01.2013
15
Işık ve Biyoritimler – Melanopsin Hücreleri
Belenky, M.A., Smeraski, C.A., Provencio I., Sollars, P.J. and Pickard, G.E. (2003) Melanopsin retinal ganglion cells receive bipolar and amacrine cell synapses. J. Comp. Neurol., 460, 380-393.
Dr. Sinan Canan [email protected]
İşitme Duyusu
10.01.2013
16
Ses Dalgaları
Basınç dalgası Sıkışmalar/gevşemeler 3 boyutta yayılma
Ses Dalgaları
Basınç dalgası Sıkışmalar/gevşemeler 3 boyutta yayılma
10.01.2013
17
Ses Dalgaları
Frekans – “ton” [Hz] Genlik Şiddet Tını
Ses Dalgaları Ses şiddeti ve desibel
Kaynak Şiddet dB X Eşik Eşik şiddeti 1.10-12 W/m2 0 100 Yaprak hışırtısı 1.10-11 W/m2 10 101 Fısıltı 1.10-10 W/m2 20 102 Normal konuşma 1.10-6 W/m2 60 106 Caddedeki yoğun trafik 1.10-5 W/m2 70 107 Elektrik süpürgesi 1.10-4 W/m2 80 108 Büyük orkestra 6,3.10-3 W/m2 98 109.8 Walkmenin en yüksek sesi 1.10-2 W/m2 100 1010 Rock konserinin ön sırası 1.10-1 W/m2 110 1011 Jet uçağının kalkışı 1.102 W/m2 140 1014 Kulak zarı hasarı 1.104 W/m2 160 1016
10.01.2013
18
Ses Dalgaları Yaşa bağlı işitme kaybı
Kulak
Dış kulak Orta kulak İç kulak
10.01.2013
19
Dış Kulak
Sesin toplanması Ses kaynağının
yerinin belirlenmesi “Transfer fonksiyonu”
Kulak Zarı
10.01.2013
20
Kulak Zarı
Normal Otitis media
Orta Kulak
1. Malleus (çekiç) 2. Incus (örs) 3. Stapes (üzengi) 4. Kulak zarı 5. Yuvarlak pencere 6. Östaki borusu
10.01.2013
21
İç Kulak
Koklea
10.01.2013
22
Koklea
Koklea
Skala vestibuli
Skala timpani
Skala media
Stria vaskularis
Reissner z
arı
Corti organı
Bazilar zar
10.01.2013
23
Koklea ve Corti Organı
Corti Organı
10.01.2013
24
Baziler Zar
Sesin Frekans Analizi Bazilar zarın frekans seçiciliği
10.01.2013
25
Sesin Frekans Analizi Bazilar zarın frekans seçiciliği
Tüy Hücreleri
Tepe bağlantısı miyozin
Kanal
10.01.2013
26
İşitme Yolları
İşitme Korteksi
10.01.2013
27
İşitme Korteksi
Lisan ve İşitme
10.01.2013
28
Tat ve Koku Duyuları
Dr. Sinan Canan [email protected]
Tat Duyusu
Jan Bruegel – The Sense of Taste - 1618
10.01.2013
29
Tat Duyusu – Dil ve Tat Reseptörleri
Papillalar
Ekşi Tuzlu
Tatlı
Acı
Tat algılama (5 tat duyusunun bileşimi) Tatlı-ekşi-tuzlu-acı Umami ve su reseptörleri
Umami- amino asitlere (özellikle glutamat), küçük peptidlere ve nükleotidlere duyarlı reseptörler.
Su reseptörleri- Özellikte farinkste… Bireysel farklılık çok; bir kısmı genetik
Tat tomurcukları yaşla azalır…
Tat Algılama ve Ayırdetme
10.01.2013
30
10.01.2013
31
Koku Duyusu
10.01.2013
32
Koku Duyusu
Koku Yolları
10.01.2013
33
Koku Duyusu Talamusta durak yok... Koku epiteli – koku soğanı (olfaktor bulbus) – Korteks
(Entorhinal korteks, amigdala, septum, hipotalamus...) Koku ayrımı
2,000-4,000 kimyasal uyaran ayırdedilebilir! MSS’de reseptör aktivasyon düzenine göre ayrım
Yaşla reseptör sayısı azalır!
Koku Duyusu
Koku, Davranışlar ve Hafıza
Feromonlar... Bombyx mori – ‘Bombikol’ Eş tanıma/seçme Yavru tanıma Sirkadian eşgüdüm
Koku hafızası Doğrudan korteks bağlantısı Miyelinsiz sinirler
10.01.2013
34
Vomeronazal Organ?
10.01.2013
35
B.İ.T.T.İ.
Kalabalıkların kafası çoktur, ama aklı yoktur...