elektronik haberleşme sektörü - bthk · 2019-06-07 · elektronik haberleşme sektörü 3 aylık...
TRANSCRIPT
Elektronik Haberleşme Sektörü 3 Aylık Veriler Raporu 2019 –1. Çeyrek Yayın Tarihi: Haziran 2019
bthk.org
Elektronik Haberleşme Sektörü 3 Aylık Veriler Raporu2019 – 1. Çeyrek
Sektörel Rekabet Bölümü
06/2012 sayılı Elektronik Haberleşme Yasası uyarınca, Kurumumuzun görev ve yetkileri arasında ‘Elektronik haberleşme sektöründeki gelişmeleri takip etmek, sektörün gelişimini teşvik etmek amacıyla gerekli araştırmaları yapmak veya yaptırmak ve bu konularda ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği halinde çalışmak’ yer almaktadır.
İlgili görev ve yetkilerden yola çıkarak, Kurumumuz işbu raporu hazırlayarak kamuoyuna sunmuştur. Burada paylaşılan bilgiler genel bilgi amaçlıdır. Yayımlanan tüm raporlarda bulunabilecek farklılıklardan ötürü, Kurum, değişiklik yapma hakkını saklı tutar.
Bu rapor, Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu’nun resmi yayını olup, barındırdığı bilgilerin kısmı ve/veya tümü kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
http://www.bthk.org
Management Systems Certification Body.
İÇİNDEKİLER Terimler Sözlüğü ....................................................................... 3
Giriş ................................................................................................. 4
Detaylı Veriler ............................................................................ 13
SEKTÖR BAZINDA GELİRLER ..................................................................................................... 13
Mobil Haberleşme Sektörü ................................................... 15
ABONE SAYISI VE PENETRASYON .......................................................................................... 15
MOBİL TRAFİK HACMİ .................................................................................................................... 21
MOBİL GELİRLER ............................................................................................................................. 23
ABONE BAŞINA VE ÇAĞRI BAŞINA AYLIK GELİR ............................................................ 26
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU) .......................................................................................... 28
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER ...................................................... 31
KISA NUMARALAR ......................................................................................................................... 32
SMS – SHORT MESSAGING SERVICE ......................................................................................33
AKILLI TELEFON VE DATA KULLANIMI ................................................................................ 34
İSTASYON DAĞILIMI ..................................................................................................................... 39
Sabit Haberleşme Sektörü ................................................. 40
SABİT PAZARDA TRAFİK HACMİ ............................................................................................ 42
SABİT PAZARDA GELİRLER ...................................................................................................... 44
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU) .................................................................................. 46
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU) .......................................................................................... 47
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER .................................................... 48
Sabit İnternet ve Genişbant Sektörü ............................. 50
SABİT İNTERNET HİZMET TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIM .................................................... 51
SABİT İNTERNET GENİŞBANT BAĞLANTI HIZLARI ..........................................................53
SABİT GENİŞBANT İNTERNET PAZARINDA GELİRLER .................................................. 54
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU) .................................................................................. 56
Çağrı Taşıma Sektörü ........................................................... 60
TAŞINAN DAKİKA .......................................................................................................................... 60
ÇAĞI TAŞIMA PAZARINDA GELİRLER .................................................................................... 61
Detaylı Tablolar ....................................................................... 62
Elektronik Haberleşme Sağlayıcılar ................................ 67
| 3
Terimler SözlüğüARPM Average revenue per minute - dakika başına ortalama gelir. Haberleşme
sağlayıcıların veya sektörün ses görüşmelerinden elde edilen gelirin, aktif kullanıcıların görüşme süresi toplamına bölünmesi ile elde edilen rakam.
ARPU Average revenue per user - abone başına ortalama gelir. Haberleşme sağlayıcıların veya sektörün seçilmiş gelir kalemlerinin, o gelir grubuna ait toplam aktif kullanıcı sayısına bölünmesi ile elde edilen rakam.
Genişbant Her zaman açık ve çevrimiçi olan, aynı zamanda da hızı 128 KBit/s üzeri olan internet bağlantılarına verilen genel isim.
Cepten İnternet Akıllı telefonlar aracılığı ile 3G teknolojisi üzerinden internete ulaşım.
Dial-Up Özel bir telefon numarası aranarak modem aracılığı ile internete ulaşan, hızı 128 KBit/s altında olan bağlantılarına verilen isim.
xDSL Digital subscriber line - sayısal abone hattı. Bakır telefon kabloları üzerinden evlere ve ofislere yüksek bant genişliği sağlayan bir internet teknolojisi.
Hotspot Halka açık yerlerde kablosuz internet ya da ağ hizmetlerinin sağlandığı yerel alanlardır. Abonelik sözleşmesi gerektirmeden internete ulaşmak için kullanılmaktadır.
MBit/s Megabits per second. Sayısal bilginin aktarım hızının ölçülmesinde kullanılan bir hız birimi.
MOU Minutes of usage - abone başına aylık ortalama kullanım. Bir kullanıcının aylık ortalama konuşma süresini ölçen bir hesaplama yöntemidir.
Mobil İnternet Ses kullanımına kapalı olan data GSM hatları kullanılarak 3G modem üzerinden internete ulaşım.
M2M Cihazların kablosuz olarak birbirleri ile iletişim kurmasını sağlayan platform ve teknolojilere verilen genel tanımdır.
SMS Short Message Service - Kısa Mesaj Hizmeti. Cep telefonu aracılığı ile yazılan azami 160 karakterlik mesajın bir cep telefonundan diğer bir cep telefonuna gönderilmesi, mesajlaşması hizmetidir.
Telemetri Bir sistem ya da tesisin uzaktan izlenmesi veya kontrol edilmesine olanak sağlayan mobil teknolojidir.
Wireless Radyo dalgaları ile çalışan ve kullanıcının hanesine monte edilen bir antenin, internet servis sağlayıcısının istasyonu ile bağlantı kurarak aldığı genişbant internet hizmetindir.
4 |
1.
Giriş Elektronik haberleşme sektöründeki gelişmeleri, haberleşme sağlayıcılar tarafından tarafımıza bildirilen veriler ışığında derlerken, 2011-2019 yıllarına ait veriler uygun olduğu ölçüde kullanılmıştır. Bunu takiben, ilgili veriler Kuzey Kıbrıs’taki elektronik haberleşme sektörüne ilişkin performans göstergeleri olarak kullanılmak üzere raporda işlenmektedir.
2019 yılı birinci çeyrek sonu itibarıyla Kuzey Kıbrıs elektronik haberleşme sektörünün durumu, yaşanan gelişmeler ve geçmiş yıllar ile yapılan kıyaslama takip eden sayfalardaki özet şekiller aracılığı ile görselleştirilmiştir. 2019 yılı birinci çeyreğini kapsayan döneme dair (Ocak-Şubat-Mart) sektörel detaylar ve dağılımlar ise raporun ileriki bölümlerinde işlenmektedir.
Bu raporda kullanılan veriler aşağıdaki haberleşme sağlayıcıların BTHK’ya yapmış olduğu resmi bildirimlerden derlenerek hazırlanmıştır.
Çeyrek Veri Sağlayan Haberleşme Sağlayıcılar
5 ÇAĞRI TAŞIMA
İŞLETMECİSİ
8 ALTYAPI
İŞLETMECİSİ
1 SABİT HABERLEŞME
SAĞLAYICI
2 MOBİL
HABERLEŞME SAĞLAYICI
35 İNTERNET
SERVİS SAĞLAYICISI
EL EKTRO NİK HABERLEŞME SEKTÖRÜ
2019 1. Çeyrek Gelişmeleri Yetkilendirme Sayıları*
2018 – 1 2018 – 4 2019 – 1
Mobil Haberleşme Kullanıcı Sayıları2018-4 2019-1
54 55
46
% 2 2018 - 4
2018 - 1
Mobil Ses (Kayıtlı ve Aktif abone bazında)
Bilgisayardan İnternet (3N mobil)
ş
5,562
5,662
Cepten İnternet (cepten internet kullanıcıları
ses aboneleri sayısına dâhildir)
354,978
358,400
* Haberleşme saylayıcılar, sundukları hizmet türüne görebirden fazla yetkilendirmeye sahip olabilmektedir.
Aktif
489,361
Kayıtlı
616,550
Aktif
497,158
Kayıtlı
638,377
Mobil Haberleşme Kullanıcı Sayıları*
2 018-4 2019-1
Sabit Haberleşme Kullanıcı Sayıları2018-4 2019-1
Mak ineden Makineye (M2 M)
35,006 34,646
Telemetri
191,402 193,458
85,073
85,185
64,739 SES
18,209 xDSL
2,125 DİĞER
* Kullanılan tüm rakamlar, aksi belirtilmedikçe aktifkullanıcı sayılarına dayanmaktadır.
* Yukarıda belirtilen ses ifadesi, xDSL hizmetinden yararlanmayan abonelerdir. xDSL aboneleri ise ses ve sabit internet hizmeti alanaboneleri ifade etmektedir.
2,806
2,485
11, 270
11,079
Sabit Genişbant Kullanıcı Sayıları2018-4 2019-1
Aylık Genişbant İnternet Data Trafiği Abone Başına Aylık Data Trafiği2018-4 2019-1
Wireless
79,112
79,419
xDSL 18,519
18,209
Hotspot 110,877
107,404
(Terabyte) (Gigabyte)
25.4 101.9
YÜKLEME İNDİRME YÜKLEME İNDİRME
Elektronik Haberleşme Sektör Gelirleri2018-4 2019-1
106.2 MİLYON 108.1 MİLYON
69.1M 2019-1
66.9M 2018-4
Mobil Haberleşme
%1 artış
13.5M 2018-4
13.7M 2019-1
Sabit Haberleşme
%1.5 artış
23.9M 2018-4
23.5M 2019-1
Sabit Genişbant İnternet
%1.6 düşüş
₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺
₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺ ₺
Akıllı Cihazlar2018-4 2019-1
%67 %66
2018 - 4 2019 - 1 Abonelerin Akıllı Cihaz Kullanım
Oranı
2018-4 2019-1
333,097
DİĞER
%31 %68 %1
323,550
P latform Bazında Akıllı Cihazlar
TrafikSabit Mobil
373,317,218 2019 1. ÇEYREK TOPLAM GİDEN + GELEN DAKİKA
Abone Başına Ortalama Aylık Dakika (MoU)2018-4 2019-1
Sabit Mobil
164 dk. 108 dk.
%89 %
11
248 227
155 162
Abone Başına Aylık Ortalama Çağrı Başlatma (Toplam Dk.)
Abone Başına Aylık Gelir2018-4 2019-1
27.78₺ 2019-1
26.66₺ 2018-4
53.52₺ 2019-1
52.90₺ 2018-4
Mobil ARPU
Sabit ARPU
38.97₺ 2018-4
37.51₺ 2019-1
Genişbant İnternet ARPU
Elektronik Haberleşme Sektörü İstihdam Rakamları201 8-4 2019-1
948 İSTİHDAM
948 İSTİHDAM
%29 %36 %35 Mobil Haberleşme Sabit Haberleşme İnternet
Servis Sağlayıcılar
Kim, Nerede Çalışıyor?
| 13
2.
Detaylı Veriler 2019 yılı birinci çeyrek sonu itibarıyla ülkemizdeki elektronik haberleşme sektöründe faaliyet gösteren 54 yetkilendirilmiş elektronik haberleşme sağlayıcısı bulunmaktadır. İlgili dönemde mobil şebeke elektronik haberleşme sağlayıcıları (Kıbrıs Mobil Telekomünikasyon Ltd. & Vodafone Mobile Operations Ltd.) ve sabit şebekede elektronik haberleşme sağlayıcısı (KKTC Telekomünikasyon Dairesi) net satış gelirleri yaklaşık 82.79 Milyon ₺ olarak gerçekleşmiştir. Diğer haberleşme sağlayıcılar olarak adlandırılabilecek olan internet servis sağlayıcılarının net satış gelirleri 2019 yılı birinci çeyrekte yaklaşık 23.49 Milyon ₺, çağrı taşıma işletmecilerinin gelirleri 214 Bin ₺ ve altyapı işletmeciliği geliri 1.64 Milyon ₺ olarak gerçekleşmiştir.
SEKTÖR BAZINDA GELİRLERİ
Mobil haberleşme sağlayıcıların, sabit haberleşme sağlayıcısının ve internet servis sağlayıcılarının 2011 yılından itibaren yıllık net satış gelirlerine Tablo 1’de yer verilmektedir. 2018 yılında toplam net satış gelirleri bir önceki yıla göre %9.3’lük artışla 390 Milyon ₺’ye ulaşmıştır.
Kaynak: BTHK
Sektörlerin Yıllık Net Satış Gelirleri, ₺
NET SATIŞ (₺) 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 MOBİL HABERLEŞME
SAĞLAYICILAR 169,103,924 176,352,726 185,811,762 209,871,001 214,444,127 227,252,264 247,993,391 257.871.372
SABİT HABERLEŞME SAĞLAYICI
33,976,399 37,496,778 37,496,778 50,700,5201 47,798,951 51,604,636 51,019,248 51.556.947
İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILARI
8,407,215 8,669,816 11,466,346 16,090,333 18,409,085 25,524,593 50,042,982 73.503.493
ÇAĞRI TAŞIMA İŞLETMECİLERİ
- - - - 2,928,440 2,505,813 1,809,257 1.890.582
ALTYAPI İŞLETMECİLERİ
- - - - - - 4,541,260 4.932.948
TOPLAM 211,487,538 222,519,321 234,058,450 276,661,854 283,580,603 306,887,306 355,406,138 389.755.344
1 KKTC Telekomünikasyon Dairesi tarafından Kurumumuza sunulmuş olan 2014 gelirleri güncellendiğinden, söz konusu veri bu dönemde değişmiştir.
Tablo 1
14 |
₺Şekil I’de 2011- 2018 yılları arasında elde edilen toplam gelirin sektörler arasında yüzdesel dağılımına yer verilmektedir. Buna göre mobil şebekede faaliyet gösteren haberleşme sağlayıcılar, 2018 yılında 258 Milyon ₺, sabit haberleşme sağlayıcı yaklaşık 52 Milyon ₺, sabit genişbant haberleşme sağlayıcıları yaklaşık 74 Milyon ₺, çağrı taşıma işletmecileri 1.9 Milyon ₺ ve altyapı işletmecileri 4.9 Milyon ₺ gelir elde etmişlerdir.
2018 yılında elde edilen toplam gelirlerin yaklaşık %66’sını mobil haberleşme sağlayıcılar, %13’ünü sabit haberleşme sağlayıcı, %19’unu internet servis sağlayıcıları, % 0.5’ini altyapı işletmecileri ve %1.3’ünü çağrı taşıma işletmecileri elde etmiştir. Bir önceki yıla (2016) bakıldığında ise, elde edilen toplam gelirlerin %74’ünü mobil haberleşme sağlayıcılar, %17’sini sabit haberleşme sağlayıcı ve %8’ini internet servis sağlayıcıları ve %1’ini çağrı taşıma işletmecileri elde etmiştir.
Kaynak: BTHK
Sektörlerin Toplam Gelirden Aldığı Pay, %
Şekil I
2011 → 2018SON ALTI YIL İÇERİSİNDE ELEKTRONİK
HABERLEŞME SEKTÖRÜNDE 179 MİLYON ₺ BÜYÜME GERÇEKLEŞTİ
390 Milyon ₺
KKTC TELEFON DAİRESİ
İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILARI ÇAĞRI TAŞIMA İŞLETMECİLERİ
%70%14
%1…
2017 2018
%66%13
%19
%1
| 15
2.1
Mobil Haberleşme Sektörü 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaklaşık %241 penetrasyon oranına karşılık gelen toplam 900,334 kayıtlı mobil abone bulunmaktadır. Mobil haberleşme sektöründe yetkili olan iki haberleşme sağlayıcı bulunmakta olup, bunlar Kıbrıs Mobil Telekomünikasyon Ltd. (K.K. Turkcell - ) ve Vodafone Mobile Operations Ltd. (Telsim - ) şirketleridir. 2019 yılı birinci çeyrek dönemi itibarıyla kayıtlı abone sayısına göre K.K. Turkcell’in %64 Telsim’in ise %36 pazar paylarına sahip oldukları görülmektedir.
ABONE SAYISI VE PENETRASYON 2019 yılı birinci çeyrek itibarıyla ülkemizde yaklaşık %2412 penetrasyon oranına karşılık gelen toplam 900,334 kayıtlı mobil abone ve 731,189 aktif abone bulunmaktadır. (Şekil A)
Kaynak: BTHK & Devlet Planlama Örgütü
Mobil Haberleşme Sağlayıcı Bazında Abone Sayıları3
2 KKTC 2011 De-facto nüfusu 294,600 olup, 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin olarak nüfus DPÖ tarafından projeksiyon alınarak hesaplanmıştır. (2013 DPÖ Projeksiyonu: 306,368 & 2014 DPÖ Projeksiyonu: 320,884 & 2015 Projeksiyonu: 338,537 & 2017 Projeksiyonu: 351,965 & 2019 Projeksiyonu: 374,299) 3 Raporda kullanılan logolar Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Ltd. ve Vodafone Mobile Operations Ltd.’nin tescilli markalarıdır.
Q1 2015 Q1 2019 Şekil A
452.
738
461.3
33
485.
813
493.
939
494.
686
489.
498
496.
00
3
491.5
85
486.
052
481.8
23
490
.050
492.
891
501.0
85
503.
080
529.
968
548.
014
574.
320
222.
329
232.
395
307.3
20
311.4
83
317.1
29
322.
143
331.3
17
312.
760
311.5
58
309.
099
323.
393
324.
598
325.
251
321.2
33
324.
392
329.
976
326.
014
%207 %210
%237 %238 %237 %237 %241 %235 %233 %231 %237 %239 %235 %234%243 %249
%241
16 |
Kaynak: BTHK
Mobil Abone Dağılımı (Kayıtlı - Üst & Aktif - Alt)
Mobil haberleşme sağlayıcı bazında, haberleşme sağlayıcıların üçer aylık dönemler itibarıyla toplam kayıtlı abone sayıları önceki sayfada yer alan şekilde verilmektedir. 2019 yılının birinci çeyreğinde, önceki üç aylık döneme kıyasla kayıtlı abone sayıları bakımından K.K. Turkcell’de %4,8 artış, Telsim’de ise %1,2 düşüş yaşanmıştır.
Şekil B’da, mobil kayıtlı abonelerin, haberleşme sağlayıcı bazında ayrımı görülmektedir. Burada görülebileceği üzere, 900,334 kayıtlı abonenin 574,320 tanesi K.K. Turkcell şebekesinde kayıtlı bulunmakta olup, buna göre ilgili haberleşme sağlayıcının pazar payı yaklaşık olarak %64’e denk gelmektedir. Kayıtlı abonelerin 326,014 tanesi ise Telsim şebekesinde olup, haberleşme sağlayıcının pazar payı yaklaşık %36 olarak izlenmektedir.
Şekil B
%64 SES
MO
BİL N
TERN
ET
M2M
Yine aynı şekilde, aktif mobil abonelerin, haberleşme sağlayıcı bazında ayrımı görülmektedir. Şekilde de görülebileceği üzere, 731,189 aktif abonenin 463,856 tanesi K.K. Turkcell şebekesinde kayıtlı bulunmaktadır. Aktif abonelerin 267,333 tanesi ise Telsim şebekesinde kayıtlı oldukları izlenmektedir.
%36
%37
%63
| 17
Şekil C’de ülkemizdeki faturalı-ön ödemeli ayrımında mobil abone sayılarına yer verilmektedir. 2019 yılı birinci çeyrek itibarıyla ön ödemeli mobil abone sayısı 263,455, faturalı mobil abone sayısı ise 467,734 olarak gerçekleşmiştir. Ön ödemeli kullanıcıların sayısı, 2019 yılının birinci çeyreğinde, bir önceki üç aylık döneme göre %1,4 artmış, faturalı abonelerin sayısı ise %1,1 oranında artış göstermiştir.
Toplam mobil kullanıcı sayılarına bakıldığında, mobil abonelerin yaklaşık %36’sını ön abonelerin oluşturduğu, son bir yıl içerisinde faturalı abonelerin oranının %65.3’den %64’e gerilediği görülmektedir.
Şekil C
4 Telsim tarafından sunulan ön ödemeli abone rakamları 2015-4. çeyrekte değişmiştir, buna bağlı olarak haberleşme sağlayıcı verilerini geriye dönük olarak güncellemiştir.
Kaynak: BTHK
Ön Ödemeli Ve Faturalı Mobil Aboneler, Bin (K)4
Faturalı Ön Ödemeli
₺
% Değişim
%1,4
%1,4
Q1 2015 Q1 2019
467.7
34
263.
455
731K
273.
307
288.
498
325.
836
387.3
03
401.0
67
398.
858
400
.940
419.
359
417.0
36
431.3
92
430
.558
447.9
67
447.4
83
460
.912
453.
211
461.3
05
264.
888
260
.290
262.
556
269.
019
247.6
31
239.
835
244.
105
244.
440
231.2
64
234.
353
239.
910
236.
334
238.
00
2
237.5
51
259.
735
259.
783
538K 549K588K
656K 649K 639K 645K 664K648K 666K670K 684K 685K 698K 713K 721K
18 |
Alt görselde ise, (Şekil D) ülkemizdeki mobil haberleşme sağlayıcıların ön ödemeli/faturalı dağılımları görülmektedir5. Oransal olarak en fazla faturalı aboneye Telsim’in sahip olduğu ve abonelerinin %70.5’inin faturalı abonelerden oluştuğu görülmektedir. Telsim’i %60.2 ile K.K. Turkcell takip etmektedir.
Ön ödemeli abonelere bakıldığında ise, Telsim şebekesine kayıtlı ön ödemeli abonelerin %29.5 oranında olduğu, K.K. Turkcell şebekesine kayıtlı ön ödemeli abone oranının ise %39.8 olduğu görülmektedir. Önceki döneme bakıldığında, K.K. Turkcell faturalı abonelerinin bir önceki döneme kıyasla %1.2 oranında arttığı, Telsim faturalı abonelerinin bir önceki döneme kıyasla %1.7 oranında arttığı görülmektedir. Aynı dönemde, K.K. Turkcell ön ödemeli abonelerinin bir önceki döneme kıyasla %3.6 oranında arttığı, Telsim ön ödemeli abonelerinin bir önceki döneme kıyasla %3.4 oranında azaldığı görülmektedir.
Kaynak: BTHK
Mobil Haberleşme Sağlayıcılar Bazında Ön Ödemeli Ve Faturalı Oranları, 2019 – 1. Çeyrek
Faturalı Ön Ödemeli
Şekil D
5 Mobil haberleşme sağlayıcıların, faturalı/faturasız abone oranları, aktif abone sayıları temel alınarak hesaplanmaktadır.
% Ön Ödemeli/Faturalı
% Ön Ödemeli/Faturalı
%29.5 %70.5 %39.8 %60.2
₺
Şekil E’de bazı Avrupa ülkeleri ve ülkemizdeki ön ödemeli ve faturalı mobil abone oranları karşılaştırılmaktadır. Avrupa ülkelerinde ortalama ön ödemeli/faturalı abone oranı %31/%69 civarında iken ülkemizdeki ön ödemeli/faturalı oran da %36/%64 seviyesindedir.
Kaynak: GSMA Wireless Intelligence
Bazı Avrupa Ülkeleri Ve Ülkemizdeki Ön Ödemeli/ Faturalı Abone Oranları, %
Şekil E
8 914 17 19 21 21 21
26 30 3036 39 43
54
70
81 83
92 9186 83 81 79 79 79
74 70 7064 61 57
46
30
19 17
Finl
andi
ya
Fran
sa
Dan
imar
ka
Bel
çika
Hol
land
a
İsve
ç
Nor
veç
İspa
nya
Avu
stur
ya
İsvi
çre
İngi
ltere
KK
TC
Alm
anya
Türk
iye
Port
ekiz
Yun
anis
tan
İtaly
a
Mal
ta
| 19
20 |
KURUMSAL BİREYSEL
Şekil F’de 2019 yılının birinci çeyreğini de kapsayacak şekilde 2013 yılının başından günümüze kadar gerçekleşen mobil haberleşme sağlayıcıların abone kayıp oranlarına6 yer verilmektedir. Abone kayıp oranı farklı tarifeler, hizmet çeşitliliği ve hizmet kalitesi açısından yoğun rekabet yaşanan mobil telekomünikasyon hizmetleri sektöründe yaygın olarak kullanılan bir göstergedir. İlgili dönem itibarıyla K.K. Turkcell ve Telsim’in abone kayıp oranları faturalı hatlarda sırasıyla %1,5 ve %2,3, ön ödemeli hatlarda ise sırasıyla %21,6 ve %23,7 olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BTHK
Mobil Abone Kayıp Oranları (Churn Rate), %7 8
Şekil F
Şekil G’de mobil haberleşme sağlayıcıların abone portföyü içerisinde yer alan faturalı abonelerin bireysel /kurumsal (kurumsal abonelik sözleşme imzalayan) ayrımı incelenmektedir. Toplam faturalı aktif mobil abonelerin yaklaşık %84’ü bireysel, %16’sı ise kurumsaldır.
Kaynak: BTHK
Faturalı Mobil Abonelerin Bireysel-Kurumsal Bazda Ayrımı9, %, 2019-1 Çeyrek
6 Abone kayıp oranı haberleşme sağlayıcılar tarafından kaybedilen müşterilerin miktarını ölçmek için kullanılan bir orandır. Abone kayıp oranı belli bir dönemde haberleşme sağlayıcıdan aldığı hizmeti sona erdiren abonelerin sayısının o dönemdeki mevcut ortalama abone sayısına bölünmesiyle hesaplanmaktadır. Özellikle abone kitlesine sahip sektörler için kullanılan bir ölçüttür. Genellikle yıllık, çeyrek ve aylık olarak hesaplanmaktadır. Abone kayıp oranı haberleşme sağlayıcıların tüm abone kitlesi için bilgi veren bir ölçüttür. 7 Telsim tarafından kullanılan hesaplama yöntemi 2014 3. Çeyrekte değişmiştir, buna bağlı olarak haberleşme sağlayıcı verilerini geriye dönük olarak güncellemiştir. 8 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.9 Kurumsal abonelerin kapsamına, Araç Takip, Telemetri, POS cihazları ve El Terminalleri dâhil edilmemiştir.
21.6
Ön Ödemeli
Ön Ödemeli
Faturalı
Faturalı
Şekil G
Q1 2013 Q1 2019
37.386
203.302
%1
5
%8
5
| 21
249,7
288,8
258,8266,6261,5286,5
255,7
278,8267,5
294,1265,3
297,6286,3
305,5
272,6
315,5
298,0
324,0
306,0
342,0
325,2
341,1
311,3
340,6
115,4
MOBİL TRAFİK HACMİ 2019 yılının birinci çeyreğinde toplam mobil trafik hacmi 335 Milyon dakika olarak gerçekleşmiştir. 2019 yılının birinci dönemine ait trafik bilgileri, bir önceki üç aylık dönemle kıyaslandığında toplam trafiğin %1,8 oranında azaldığı, geçen senenin aynı dönemi ile kıyaslandığında ise %2,9 oranında arttığı görülmektedir. Elektronik haberleşme sağlayıcı bazında incelendiğinde ise bir önceki döneme göre K.K. Turkcell’in trafiğinin %0,5 oranında arttığı, Telsim’in trafiğinin ise %5,8 oranında azaldığı görülmektedir. Geçen senenin aynı dönemine göre kıyaslandığında K.K. Turkcell’in trafik hacminde %5,2 artış, Telsim’in trafik hacminde ise %0,9 düşüş olduğu görülmektedir. Mobil trafik hacmindeki bu değişim dönemler itibarıyla Şekil H’de verilmektedir.
Şekil H
Kaynak: BTHK
Mobil Haberleşme Sağlayıcıların Dönemlere Göre Toplam (Giden/Originating + Gelen/Terminating) Trafikleri, Milyon Dakika
Q1 2013 Q1 2019
+
22 |
Şekil J’de mobil haberleşme sağlayıcılar tarafından üretilen toplam trafiğin dağılımına yer verilmektedir. Raporlama döneminde, şekilde de görüleceği üzere, söz konusu trafiğin büyük bir kısmını (%61,3) mobil haberleşme sağlayıcıların kendi aboneleri arasındaki trafiği ifade eden şebeke içi trafik oluşturmaktadır. Mobil haberleşme sağlayıcılardan diğer operatöre doğru giden trafik ise toplam trafiğin %18.8iniı oluşturmaktadır. Toplam mobil şebeke içi trafik miktarı, 2019 yılının birinci çeyreğinde, bir önceki üç aylık döneme göre yaklaşık %6,3 oranında azalarak 150 Milyon dakika, karşı mobil operatöre doğru trafik miktarı ise %3,7 oranında azalarak yaklaşık 45,9 Milyon dakika olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BTHK
Mobil Trafik Dağılımı, Giden/Originating Milyon Dakika (M)
Şekil J
150
,0M
42,9
M
45,9
M 6,0
M
160
,0M
47,1M
47,7
M 6,4M
145,
1M
42,6
M
44,3
M
6,3M
162,
5M
46,9
M
46,0
M
6,2M
157,
6M
44,8
M
42,8
M
6,1M
ŞEBEKE İÇİ YURTDIŞI VE DİĞER DİĞER OPERATÖR SABİT OPERATÖR
| 23
MOBİL GELİRLER Aşağıdaki şekilde (Şekil K) 2011 yılından bu yana mobil telekomünikasyon hizmetlerinden elde edilen net satış gelirlerine yıllık olarak yer verilmektedir. Yıllar itibarıyla artış eğiliminde olan mobil gelirler 2012 yılında 176.35 Milyon ₺ olarak gerçekleşirken 2013 yılında bir önceki yıla göre %5.4 oranında artış göstererek 185.81 Milyon ₺’ye yükselmiştir. 2014 yılına bakıldığında mobil gelirler 209.87 Milyon ₺’ye ulaşmış ve bir önceki yıla kıyasla %13 oranında artış göstermiştir. 2015 yılında mobil gelirler 214.44 Milyon ₺’ye ulaşırken, bir önceki yola kıyasla artış %2.2 olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılında mobil gelirler bir önceki yola kıyasla %6 artarak 227.3 Milyon ₺’ye ulaşmıştır. 2017 yılında mobil gelirler bir önceki yola kıyasla %9 artarak 248 Milyon ₺’ye ulaşmıştır. Son olarak 2018 yılında mobil gelirler bir önceki yola kıyasla %11 artarak 276 Milyon ₺’ye ulaşmıştır.
Kaynak: BTHK
Yıllar İtibariyle Mobil Hizmetlerden Elde Edilen Gelir, Milyon ₺
Şekil K Çeyrek verilerine bakılacak olursa (Tablo 2), ülkemizde faaliyet gösteren mobil haberleşme sağlayıcıların dönemsel net satış gelirleri aşağıdaki tablolarda verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Geçen Döneme Ve Geçen Yılın Aynı Dönemine Kıyasla Net lirler, ₺
2019 - 1 2018 - 4 2018 - 1 ABONELİK 1.030.625 848.211 505.353
SES 28.027.321 27.496.247 23.582.231
İNTERNET 15.374.876 13.057.775 17.334.369
DATA (M2M) 463.323 456.007 542.187
ARABAĞLANTI 4.638.078 4.839.818 4.528.807
ROAMING 5.753.470 5.824.915 3.269.749
KATMA DEĞERLİ SERVİSLER 3.130.442 2.672.513 1.874.010
SMS/MMS 2.096.067 2.144.453 2.396.635
DİĞER GELİRLER 8.614.655 9.566.890 13.241.507
TOPLAM GELİR 69.128.857 66.906.828 67.274.847
↑%5.4 ↑%13
Tablo 2
↑%2.2 ↑%6 ↑%9 ↑%11.5
176,35 185,81 209,87 214,44 227,25 247,99 276,48
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
24 |
Buna göre, mobil haberleşme sağlayıcıların son dönemdeki (2019 birinci çeyrek) net satış gelirleri bir önceki çeyreğe (2018 dördüncü çeyrek) göre %3,3 artışla 69,128,857 ₺ olarak gerçekleşmiştir. Mobil haberleşme sağlayıcıların son dönemdeki (2019 birinci çeyrek) net satış gelirleri bir önceki yılın aynı çeyreğiyle 67.274.847 ₺ - 2018 birinci çeyrek) kıyaslandığında ise %2.8 artış gerçekleştiği görülmektedir. Aşağıdaki Şekil L’de 2018 yılı dördüncü ve 2019 yılı birinci çeyrek itibarıyla mobil haberleşme sağlayıcıların gelir dağılımı gösterilmektedir.
Şekil L
Kaynak: BTHK
Gelir Dağılımı, 2019 – 1. Çeyrek, Milyon ₺
2019 – 1. Çeyrek & 2018 – 4. Çeyrek, Milyon ₺
ABONELİK KATMA DEĞER SERVİSLERİ SMS ROAMING ARABAĞLANTI DİĞER INTERNET SES
ABONELİK INTERNET & M2M DATA
KATMA DEĞER SERVİSLERİ SMS/MMS SES ROAMING ARABAĞLANTI
₺
1,034,64
15,84
3,135,75
28,03
2,10
1,03
0,8
5 3,
13
2,67
2,10
2,
14
5,75
5,82
4,64
4,84
8,61
9,57
15,84
13,51
28,03
27,50 2018 4. Çeyrek
66.9 Milyon ₺
2019 1 Çeyrek
69.1 Milyon ₺
| 25
Şekil M’de her bir mobil haberleşme sağlayıcısının 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla toplam gelirlerine ait dağılıma karşılaştırmalı olarak yer verilmektedir. Konuşma gelirleri K.K. Turkcell’in gelirlerinin %31.2’sini ve Telsim’in gelirlerinin %52.5’ini oluşturmaktadır. İnternet ve M2M Data gelirleri K.K. Turkcell’in gelirlerinin %28.9’unu ve Telsim’in gelirlerinin %15.3’ünü oluşturmaktadır. Ara bağlantı gelirleri ise K.K. Turkcell ve Telsim’de sırası ile %8.7 ve %4.1 paya sahiptir.
Konuşma gelirleri K.K. Turkcell’in gelirlerinin %31.2’sini ve Telsim’in gelirlerinin %52.5’ini oluşturmaktadır. SMS+MMS gelirleri K.K. Turkcell’in gelirlerinin %4.4’ünü ve Telsim’in gelirlerinin %1.2’sini oluşturmaktadır. İnternet ve Data gelirleri ise K.K. Turkcell’de %28.9 ve Telsim’de %15.3 paya sahiptir.
Kaynak: BTHK
Mobil Haberleşme Sağlayıcılar Bazında Gelir Dağılımı, 2019 – 1. Çeyrek
Şekil M
SES SES
KATMA DEĞERLİ SERVİSLER SMS/MMS ABONELİK DATA (M2M)
İNTERNET DİĞER GELİRLER ARABAĞLANTI
ROAMING KATMA DEĞERLİ SERVİSLER SMS/MMS ABONELİK
DİĞER GELİRLER İNTERNET ROAMING ARABAĞLANTI
%28,7
%27,7%9,9
%8,7
%8,7
%5,9
%4,4%2,2
%52,5
%16
%15,3
%7,8
%4,1
%2,7%1,2
26 |
27,88
11,02
31,90
20,85
23,88
34,53
31,56
17,08
33,64
15,94
ABONE BAŞINA VE ÇAĞRI BAŞINA AYLIK GELİR Şekil N’de ülkemizde hizmet veren mobil haberleşme sağlayıcıların 2013 yılından itibaren üç aylık ortalama ARPU rakamlarına yer verilmektedir. 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla K.K. Turkcell için aylık kullanıcı başına ortalama gelir 27,88 ₺ ve Telsim için 31,90 ₺’dır10.
Şekil N Aynı şekilde 2019 yılı birinci çeyrek dönemi için mobil haberleşme sağlayıcıların ön ödemeli, faturalı ARPU ve ses & Data ARPU rakamlarına yer verilmektedir. Ön ödemeli ARPU rakamları incelendiğinde, 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla K.K. Turkcell’in ön ödemeli ARPU’sunun 20,85 ₺ ve Telsim’in 23,88 ₺ olduğu görülmektedir. Faturalı ARPU rakamları incelendiğinde son çeyrekte K.K. Turkcell’in faturalı ARPU’sunun 34,53 ₺ ve Telsim’in 31,56 ₺ olduğu görülmektedir. Ses ARPU rakamları incelendiğinde son çeyrekte K.K. Turkcell’in ses12 ARPU’sunun 17,08 ₺ ve Telsim’in 33,64 ₺ olduğu görülmektedir. Son olarak, Data ARPU rakamları incelendiğinde son çeyrekte K.K. Turkcell’in Data ARPU’sunun 15,94 ₺ ve Telsim’in 11,02 ₺ olduğu görülmektedir.
ARPU AVERAGE REVENUE PER USAGE ARPU ABONE BAŞINA ORTALAMA GELİR
10 Toplam ARPU Hesaplama Yöntemi: Toplam Gelir / Dönem Ortalama Aktif Abone Sayısı (Toplam gelire, taahhüt karşılığı satılan cihazlardan elde edilen gelirler dâhil edilmemiştir.) 11 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır. 12 Ses ARPU: Toplam Ses Geliri/Ortalama Aktif Ses Hattı Sayısı - Data ARPU: Toplam İnternet Geliri/Ortalama İnternet Kullanıcı Sayısı
Kaynak: BTHK
Mobil ARPU, (₺/ay)11
Faturalı
Faturalı Genel ARPU Genel ARPU
Ses
Ön Ödemeli Ses Ön Ödemeli
Data
Data
2014 2015 2016 2017 2018 2019
| 27
Şekil O’da Avrupa ülkeleri ile ülkemizin mobil ARPU rakamları kıyaslanmaktadır. Şekilde incelenen Avrupa ülkelerinde ortalama ARPU13 €18.00 (Aralık 2018) seviyelerinde iken ülkemizde 2019 yılı birinci çeyrek için ise €4.1014 seviyelerindedir.
Kaynak: GSMA Wireless Intelligence & BTK Türkiye & MCA
KKTC Ve AB’de Mobil ARPU, Ortalama, 2019 1. Çeyrek €
Şekil O Şekil P’de ülkemizde hizmet veren mobil haberleşme sağlayıcıların 2013 yılı dördüncü çeyreğinden itibaren üç aylık ortalama ARPM rakamlarına yer verilmektedir. 2019 yılının birinci çeyreğinde K.K. Turkcell için dakika başına aylık gelir 0.08 ₺ ve Telsim için 0.15 ₺’dir.15 Aynı şekilde, faturalı ve ön ödemeli ARPM endüstri ortalamaları da verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Mobil ARPM, (₺/ay)16
Şekil P
13 Avrupa ülkeleri için Wireless Intelligence 2018-4. Çeyrek verileri, Türkiye için 2018-4. Çeyrek BTK verisi kullanılmıştır. 14 Türk Lirası-Euro kuru olarak KKTC Merkez Bankası döviz kuru kullanılmıştır (1 Euro = 6,78 ₺ - 28 Mayıs 2019) 15 Genel ARPM Hesaplama Yöntemi: Toplam Ses Geliri / Abonelerin Oluşturduğu Toplam Trafik16 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
AVRUPA KKTC AB ORTALAMASI
Genel ARPM
Genel ARPM
Q3 2013 Q1 2019
Endüstri Ortalaması (Faturalı)
Endüstri Ortalaması (Ön Ödemeli)
ARPM AVERAGE REVENUE PER MINUTE ARPM DAKİKA BAŞINA ORTALAMA GELİR
€ 4
,10
€ 5
,10
€ 9
,36
€ 10
,38
€ 12
,06
€ 12
,57
€ 14
,72
€ 16
,01
€ 16
,04
€ 16
,09
€ 16
,25
€ 17
,22
€ 18
,00
€
18,6
9
€ 19
,06
€ 19
,65
€ 2
1,36
€ 2
7,45
€ 2
9,0
4
€ 3
0,0
5
KK
TC
Türk
iye
Yun
anis
tan
Port
ekiz
İtaly
a
Alm
anya
Avu
stur
ya
Mal
ta
İspa
nya
Dan
imar
ka
Hol
land
a
Finl
andi
ya
Avr
upa
Ort
alam
ası
Fran
sa
İngi
ltere
Bel
çika
İsve
ç
Nor
veç
İrlan
da
İşvi
çre
0,08
0,15
0,11 0,10
28 |
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU) MoU17 terimi ‘Minutes of Usage’ yani abone başına aylık ortalama dakika kullanımı, mobil telefon kullanım seviyesinin ölçümünde yaygın olarak kullanılan bir gösterge olup bir abonenin aylık ortalama konuşma süresi olarak tanımlanmaktadır. Aşağıdaki şekilde ülkemiz, Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletlerinde gerçekleşen ortalama aylık MoU rakamları paylaşılmaktadır. (Şekil R)
Şekil R
MOU MINUTES OF USAGE MOU ABONE BAŞINA AYLIK ORTALAMA KULLANIM
17 MoU değerleri aktif kullanıcıların görüşme süresi ortalamasını dakika olarak veren bir değer olduğu için değerler toplam hat sayısından ses hizmetine açık olmayan mobil hatlar (M2M hatları ve mobil bilgisayardan internet hatları gibi yalnızca veri iletmek amaçlı kullanılan hatlar) düşülerek hesaplanmaktadır.
Kaynak: GSMA Mobile Economy 2014 & Wireless Intelligence
901 DAKİKA
AVRUPA A.B.D.
242 DAKİKA
226 DAKİKA
| 29
Şekil S’de mobil haberleşme sağlayıcıların 2013 yılı üçüncü çeyreğinden itibaren gerçekleşen çeyreklik MoU değerleri aylık bazda verilmektedir. 2019 yılı birinci çeyrek itibarıyla K.K. Turkcell’in MoU değeri 226 dakika ve Telsim’in ise 227 dakika olarak gerçekleşmiştir18.
Kaynak: BTHK
Mobil Haberleşme Sağlayıcı Bazında MoU Değerleri, Dk./Ay19
Şekil S Şekil Ş’de bazı Avrupa ülkeleri ile ülkemizdeki ortalama mobil telefon kullanım sürelerine yer verilmektedir. 2019’un birinci çeyreğinde 227 dakika olan ortalama aylık mobil dakika kullanımı diğer Avrupa ülkelerinde gerçekleşen (2019 1. Çeyrek verileri) ile aşağıda kıyaslanmaktadır.
Kaynak: GSMA Wireless Intelligence & BTK Türkiye & MCA
KKTC ve AB’de Mobil Abone Başına Ortalama Görüşme, Ortalama, 2019 1. Çeyrek, Dk./Ay
Şekil Ş
18 Genel MOU Hesaplama Yöntemi: Toplam Dönem Trafiği/ Ortalama Aktif Ses Hattı Sayısı 19 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
Q3 2013 Q1 2019
Endüstri Ortalaması (Faturalı)
Genel MOU
Genel MOU
Endüstri Ortalaması (Ön Ödemeli)
AVRUPA KKTC AB ORTALAMASI
226
227
315
152
444
336
317
316
315
300
286
281
270
261
233
228
227
227
201
199
173
166
160
140
137
115 112
Türk
iye
Fran
sa
Bul
garis
tan
Mak
edon
ya
İsve
ç
İtaly
a
İngi
ltere
İspa
nya
Rom
anya
Hırv
atis
tan
Mac
aris
tan
Yun
anis
tan
Avr
upa
Ort
alam
ası
KK
TC
Polo
nya
Avu
stur
ya
Çek
ya
Bel
çika
Hol
land
a
Alm
anya
Port
ekiz
Mal
ta
İsvi
çre
30 |
Aşağıdaki şekilde (Şekil T), 2009 yılının birinci çeyreğinden günümüze kadar çeyrek dönemler itibarıyla gerçekleşen Avrupa ve Türkiye aylık ortalama mobil telefon kullanım sürelerine yer verilmektedir. Ülkemize ait aylık ortalama mobil telefon kullanım süreleri ise Kurumumuzun kuruluş tarihi dolayısı ile 2012 yılı dördüncü döneminden itibaren elimizde bulunmaktadır.
Kaynak: GSMA Wireless Intelligence & BTK Türkiye
KKTC, Türkiye ve AB’de Mobil Abone Başına Ortalama Görüşme, Ortalama, Dk./Ay
Şekil T
Üstteki şekilde görülebileceği üzere, Türkiye ortalama görüşme süresi 2009 yılı üçüncü döneminde Avrupa ortalamasının üzerine geçerek, günümüze dek Avrupa ortalamasından yüksek seyretmiştir. Öte yandan ülkemiz MoU değerleri (endüstri ortalaması), Türkiye MoU değerlerinin (endüstri ortalaması) altında seyretmektedir.
Q1 2009 Q1 2019
227
444
227
| 31
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER
Aşağıda 2019 yılı birinci çeyreğinde mobil şebekelerden en fazla trafik gönderilen ve alınan ülkelere yer verilmektedir. Bu üç aylık dönemde en çok trafik gönderilen ülkeler Türkiye, İngiltere, Nijerya, Güney Kıbrıs ve Türkmenistan olmuştur. Mobil şebekelere en fazla çağrı gönderen ülkeler ise Türkiye, İngiltere ve Nijerya şeklinde sıralanmaktadır.
↑ EN FAZLA TRAFİK GÖNDERİLEN ÜLKELER↓ EN FAZLA TRAFİK ALINAN ÜLKELER
↑↓İNGİLTERE
#2
↑↓TÜRKİYE
#1 ↑
#4
↑TÜRKMENİSTAN
#5 ↑↓NİJERYA
#3
G. KIBRIS
Türkiye ve İngiltere dışında kalan ülkeler incelendiğinde, Nijerya yönüne gönderilen ve alınan trafiğin ülkede bulunan öğrencilerden, Türkmenistan yönüne gönderilen trafiğin ise ülkede bulunan yabancı iş gücünden kaynaklandığı görülmektedir.
KISA NUMARALAR
Şekil U’da 2019 yılı birinci çeyreğinde mobil şebekelerden en fazla aranan (arama sayısına göre) kısa numaralar görülmektedir. Buna göre, 2019 yılının birinci çeyreğinde en fazla aranan kısa numaralar arasında 600 (K.K. Turkcell müşteri hizmetleri), 155 (Polis İmdat), 192 (Bilinmeyen numaralar) ve 548 (Telsim müşteri hizmetleri) yer almaktadır.
Kaynak: BTHK
En Sık Aranan Kısa Numaralar, 2019 1. Çeyrek
Şekil U
192 600
155
548
32 |
| 33
SMS – SHORT MESSAGING SERVICE
2013 yılı ilk çeyreğinden itibaren gönderilen aylık ortalama SMS sayısına Şekil Ü’de yer verilmektedir. Buna göre aylık SMS ortalaması sayısı 2013’ün ilk çeyreğinde 37.33 Milyon adet iken, 2019 yılının birinci çeyreğine kadar geçen 4 yıllık süre zarfında artışlar ve düşüşler yaşamış, sonuç olarak yaklaşık %54’lük artışla 54.30 Milyon adet seviyesine yükselmiştir. SMS sayıları çeyrekler itibariyle incelendiğinde; bir önceki dönem olan 2018 yılı dördüncü çeyreğinde SMS sayısı yaklaşık 53.21 Milyon adet civarında gerçekleşirken, bu dönemde %2’lik artışla 54.30 Milyona yükselmiştir.
Kaynak: BTHK
Çeyreklere Göre Gönderilen Mobil SMS Miktarı, Milyon Adet
Şekil Ü
Q1 20
13
Q1 20
19
37,33 45,03 43,92
58,76 46,23
49,74 38,62
45,76 37,62
47,09 30,98
38,33 31,93
31,70
26,57 28,73
23,26 23,66
20,90
22,71 20,13
26,07 38,06
53,21 54,30+
34 |
AKILLI TELEFON VE DATA KULLANIMI
Akıllı telefonların kullanımının yaygınlaşması ve bununla birlikte Data kullanımında gerçekleşen artış, Dünyada olduğu gibi ülkemizde de gözlemlenmektedir. Bu doğrultuda, aşağıdaki şekilde, ülkemizde faaliyet gösteren mobil haberleşme sağlayıcılar tarafından bildirilmiş olan, 2013 yılı ikinci çeyreğinden 2019 yılı birinci çeyreğine kadar geçen dönemde, abonelerin akıllı cihaz kullanım oranları ve cihazlarında kurulu olan işletim sistemine yer verilmektedir. (Şekil V)
Kaynak: BTHK
Akıllı Cihaz Kullanım Sayıları
20
Şekil V
Veriler incelendiğinde, abonelerin akıllı telefon kullanım oranında, 2013 yılının ilk çeyreğine kıyasla yaklaşık olarak %190’lık bir artış yaşandığı görülebilmektedir. Aynı şekilde, 2019 yılının birinci çeyreği, bir önceki çeyrekle kıyaslandığında ise, yaklaşık olarak %3’lük bir düşüşün yaşandığı gözlemlenmektedir.
20 Kurumumuz tarafından verilen toplam izin adedi akıllı ve akıllı olmayan cihazların tümünü içermektedir.
iOS (APPLE) ANDROID BLACKBERRY OS WINDOWS PHONE DİĞERLERİ
Kurumumuz tarafından verilen cihaz ithal izinleri
Kullanımdaki akıllı cihazlar
178.172
205.694 208.346 205.411
232.480
264.534
288.571 291.454
318.974 310.720
301.717 313.638
320.741
349.164 339.588
328.912
346.872
323.550 333.097
+12,681 +20,520 +20,378 +25,255 +18,888 +19,097+50,903
+71,643 +25,417 +27,269+55,293 +36,164 +32,396
+44,331+51,513
+54,227 +40,169
| 35
“2013 yılında 115 bin akıllı telefon ve tablet kullanıcısı bulunurken, 5 yıllık bir sürede %182’lik artışla 2019 birinci çeyreği itibarıyla 333 bin’e ulaşmıştır” 2014 yılı üçüncü çeyreğinden 2019 yılı birinci çeyrek sonuna kadar Kurum tarafından ithal izni verilen IMEI’li cihaz sayısı 930,161 adettir. Söz konusu cihazlar içerisinde yer alan, IMEI kullanan fakat kişisel kullanım cihazı (akıllı ve akıllı olmayan cihazlar) kategorisinde olmayan POS makinesi, araç takip cihazları gibi aygıtlar genel toplamdan düşüldüğünde, söz konusu rakamın 707,159 olduğu görülmektedir. Aşağıdaki şekilde (Şekil Y), ithal izni verilen kişisel kullanım cihazların marka ve dönemlere göre dağılımı gösterilmektedir.
Kaynak: BTHK
Kurum Tarafından İthal İzni Verilen Cihazlar21
Şekil Y
21 IMEI kullanan fakat kişisel kullanım cihazı (akıllı ve akıllı olmayan cihazlar) kategorisinde olmayan POS makinesi, araç takip cihazları gibi aygıtlar dâhil edilmemiştir.
iOS (APPLE) ANDROID BLACKBERRY OS WINDOWS PHONE DİĞERLERİ
1.290 1.348 1.802 3.159 2546 2.391 3.875
12.887 6.492 5.954 6.953 8.118 5.311 8.371 7.693 9.705
4.555 9.238 12.310 13.921
19.544 13999 14.582
40.453
43.200
18.724 21.290
48.301
28.032 27.072
35.946 43.753
44.502
35.605
2.153
6.856 4.430
2.498
2343 2.078
6.574
15.521
12.681
20.520 20.378
25.225
18.888 19.097
50.903
71.643
25.417 27.269
55.293
36.164
32.396
44.331
51.513 54.227
40.169
2015-1 2015-2 2015-3 2015-4 2016-1 2016-2 2016-3 2016-4 2017-1 2017-2 2017-3 2017-4 2018-1 2018-2 2018-3 2018-4 2019-1
36 |
2008 yılında kullanılmaya başlanan ve bu yılın son çeyreği itibarıyla dokuz yıla yakın bir süredir 3G hizmetlerini sunan mobil haberleşme sağlayıcılardan elde edilen verilere göre, mobil bilgisayardan ve cepten internet abone sayısı bir önceki çeyreğe göre yaklaşık %0,9 oranında azalarak 363,962 olarak gerçekleşmiştir.
Şekil Z’de mobil haberleşme sağlayıcıların 2019 birinci çeyrek itibarı ile abone profiline (2G ve 3G toplam) yer verilmekte ve bu sayılar, geçmiş dönemler halinde belirtilmektedir. Buna göre, dördüncü çeyrekte toplamda 140,516 aktif 2G ve 363,962 aktif 3G abonesi bulunmaktadır. Aktif 3G kullanıcıların sayısı, aktif 2G kullanıcılarının önünde seyretmektedir.
Kaynak: BTHK
Toplam Aktif Abone Sayısı (Teknoloji Bazında)
Şekil Z
%72
%28
3G
2G
Q3 2014 Q1 2019
178.
987
166.
024
174.
102
169.
125
164.
397
169.
022
153.
782
139.
669
130
.658
141.6
87
128.
358
136.
100
119.6
27
124.
238
118.5
14
121.2
24
133.
821
137.4
67
140
.516
255.
509
281.4
14
287.5
82
288.
902
297.8
60
307.1
15
308.
024
305.
858
316.
942
319.
950
316.
094
322.
500
340
.770
346.
172
351.7
77
356.
763
361.1
91
360
.640
363.
962
| 37
Şekil AA’de 3G hizmetlerine ilişkin ek detaylı veriler yer almaktadır. 2019 yılı birinci çeyreğinde 3G cepten internet kullanan abone sayısı 358,400 olurken; 3G mobil bilgisayardan internet hizmeti alan mobil genişbant abone sayısı da 5,562’de22 kalmıştır. 2019 yılı birinci çeyrekte toplam bant hacmi talebi ise 12,936 Gbit olarak gerçekleşmiştir.
Şekil AA
22 2014 ve 2015 hariç, faturalı hatlar için mobil bilgisayardan ve cepten internet hizmeti alan mobil genişbant abone sayısı, ön ödemeli için mobil internet hizmeti alan abone sayısı toplanmıştır. 2014 öncesi kullanılan cepten internet abone sayısı varsayımsal olarak hesaplanmıştır.
Kaynak: BTHK
Mobil Genişbant Kullanıcıları, Gbit
% 2038 İnternet Bant Talebi
%2 Mobil İnternet
%98 Cepten İnternet
Q4 2013 Q1 2019
2013 → 2018SON BEŞ YIL İÇERİSİNDE
MOBİL GENİŞBANT KULLANIM HACMİNDEKİ
ARTIŞ
230
.929
239.
505
252.
263
274.
394
277.0
72
286.
491
297.0
89
299.
117
296.
914
309.
064
313.
218
310
.318
315.
569
333.
675
339.
748
346.
00
5
350
.435
355.
017
354.
978
358.
400
16.80916.004
29.151
13.18811.83011.369
10.0268.9078.9447.8786.7325.776
6.931
7.0956.424
5.7726.3286.1745.6625.562
659
4.041
6.671
12.936
38 |
Cep telefonundan internet kullanımına bakılacak olursa, Şekil AB’de cepten internet abonelerinin kullanım miktarına göre dağılımı verilmektedir. Buradaki dağılıma göre aboneler tarafından en fazla tüketim %29.3’lik oran ile 8 GB ile üzeri ve %23.4 ile 1-4 GB kullanım aralıklarında yapıldığı görülmektedir. Aynı şekilde, mobil bilgisayardan internet abonelerinin kullanım miktarına göre dağılımı da verilmektedir. Şekil incelendiğinde 50 MB ve altı kullanımı olan abonelerin oranının yaklaşık olarak %45.3 olduğu anlaşılmaktadır. En az kullanımı gösteren 50-100 MB aralığında ise abonelerin %2’si bulunmaktadır.
Kaynak: BTHK
Mobil Cepten Ve Bilgisayardan İnternet Abonelerinin Kullanıma Göre Dağılımı
Şekil AB
Mobil İnternet
Cepten İnternet
%11,5
%1,8
%3,5
%10,4
%23,4
%20,1
%29,3
%45,3
%3
%3,7
%8,3
%12,2
%9,1
%18,8
0-50 MB
50 MB-100 MB
100 MB-250 MB
250 MB-1 GB
1 GB-4 GB
4 GB-8 GB
> 8 GB
| 39
İSTASYON DAĞILIMI Ülkemizde faaliyette bulunan mobil haberleşme sağlayıcıların kurulu bulunan istasyon sayılarına ve ilgili istasyonların ilçe bazında dağılımlarına aşağıdaki şekilde yer verilmektedir. İlgili şekilde (Şekil AC), 2019 yılı birinci çeyrek itibarı ile kurulu istasyonların sayıları yer almaktadır. Toplam istasyon sayısının 2013 yılının ilk çeyreğinden günümüze kadar 521’den 694’e çıkmıştır.
Kaynak: BTHK
Baz İstasyonlarının İlçelere Göre Dağılımı, 2019 - 1. Çeyrek23
LEFKOŞA MAĞUSA GİRNE GÜZELYURT İSKELE TOPLAM 21
Şekil AC
23 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
694
216
122
22357
76
2.2
Sabit Haberleşme Sektörü 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yaklaşık %22,7 penetrasyon oranına karşılık gelen toplam 85,073 kayıtlı sabit şebeke kullanıcısı bulunmaktadır. Sabit şebekede ülkemizde yetkili bulunan tek haberleşme sağlayıcı KKTC Telekomünikasyon Dairesi’dir. Aynı dönemde, Telekomünikasyon Dairesi’nin sabit telefon gelirleri yaklaşık 13,67 Milyon ₺24 olarak gerçekleşmiş olup bir önceki döneme göre %1 oranında yükselmiştir.
2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla 85,073 sabit şebeke abonesi bulunan ülkemizde penetrasyon oranı bir önceki çeyreğe göre aynı kalmış, 2018 yılının birinci çeyreğine göre ise %1,6 azalarak yaklaşık %22,725 seviyesine gerilemiştir. Ülkemizin ortalama hane halkı büyüklüğünün 2.9526
olduğu göz önünde bulundurulduğunda sabit telefon hizmetlerinin azalmakla birlikte halen önemli bir kesimine ulaştığını söylemek mümkündür.
Kaynak: BTHK
Sabit Abone Sayısı Ve Penetrasyon, 2019 1. Çeyrek
Şekil AÇ
24 Telekomünikasyon Dairesi’nin gelir verileri geriye dönük olarak güncellenmiştir. 25 KKTC 2011 De-facto nüfusu 294,600 olup, 2013 ve 2014 yıllarına ilişkin olarak nüfus DPÖ tarafından projeksiyon alınarak hesaplanmıştır. (2013 DPÖ Projeksiyonu: 306,368 & 2014 DPÖ Projeksiyonu: 320,884 & 2015 Projeksiyonu: 338,537 & 2017 Projeksiyonu: 351,965 & 2019 Projeksiyonu: 374,299)26 DPÖ Verisi – 2011 Nüfus sayımı sonuçlarına göre
Q3 2015 Q1 2019
97.5
90
97.7
34
88.5
55
90.9
35
90.9
36
90.9
21
90.7
56
90.4
65
90.2
91
97.2
00
85.7
02
85.4
95
85.3
50
85.18
5
85.0
73
%29 %28,9
%25,8%26,6 %26,6 %26,6 %26,5 %26,4 %26,4
%28,4
%24,3 %24,3 %24,2 %24,2%22,7
40 |
| 41
Aşağıdaki Şekil AD’de sabit ses aboneliği yanında, Telekomünikasyon Dairesi’nin altyapısını sunmakta olduğu xDSL teknolojisine dayalı hizmetlerden yararlanan aboneler görülmektedir. Buradagörülebileceği üzere, 85,073 kayıtlı abonenin 18,209 tanesi ilgili hizmetlerden yararlanmakta, bu rakam da toplam ses abonelerinin yaklaşık olarak %21.4’üne denk gelmektedir. Ön ödemeli (chip) kartlar ve data devreleri (2,125) ise kayıtlı aboneler içerisinde %2.5 paya sahiptir.
Sabit telefon hizmetlerini sunan KKTC Telekomünikasyon Dairesi (Telekomünikasyon Dairesi) ön ödemeli (chip) kartlar ile de son kullanıcılara arama hizmetleri sunmaktadır. Telekomünikasyon Dairesinin 2019 yılının birinci çeyreği itibarıyla sattığı toplam ön ödemeli kart adedi 1,785 olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BTHK
Telekomünikasyon Dairesi’nin Toplam Ön Ödemeli Kart Satış Adedi
Şekil AE
Kaynak: BTHK
xDSL Aboneler
Şekil AD
↓%41↑%3
↓%10
64,739 SADECE SES
SES + xDSL – 18,209
CHIP KART + ÖZEL DEVRELER – 2,125
Q1 2017 Q1 2019
↓%9
↑%129
↓%74
%76.1%21.4
%2,5
5.926 6.100
3.605 3.235 2.955
6.778
1.785
42 |
266,58286,52
255,70278,78
267,46294,08
265,35
297,56 305,45272,63
315,52297,98
323,99306,00
342,04
325,25
341,08
311,30
334,61
81,44 82,1675,98 69,6068,38 62,7964,24 60,28 50,3152,49 51,49
73,07
45,89 42,31 38,71
SABİT PAZARDA TRAFİK HACMİ 2018 yılının dördüncü çeyreğinde yaklaşık 40,4 Milyon dakika olan Telekomünikasyon Dairesi’nin ses trafiği, 2019 yılının birinci çeyreğinde 38,7 Milyon dakika olarak gerçekleştiği ve bir önceki döneme göre yaklaşık olarak %4,3 oranında düştüğü, geçen senenin aynı dönemi ile kıyaslandığında ise %10,7 oranında arttığı görülmektedir. Sabit trafik hacmindeki bu değişim dönemler itibarıyla Şekil AF’de verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Telekomünikasyon Dairesinin Dönemlere Göre Toplam (Giden/Originating + Gelen/Terminating) Trafiği, Milyon Dakika
Şekil AF
Q4 2013 Q1 2019
+
Telekomünikasyon Dairesi
2019 1. Çeyrek “2019 yılının birinci dönemine ait trafik bilgileri incelendiğinde toplam trafiğin %90’ını mobil, %10’unu ise sabit şebekede gerçekleştiği görülmektedir. Geçen yılın aynı döneminde toplam trafik dağılımı %82 mobil - %18 sabit olmuştur. ”
2018 1. Çeyrek
| 43
Çeyrek dönemler itibarı ile Telekomünikasyon Dairesinin şebekesinde gerçekleşen trafik dağılımının seyrinin gösterildiği aşağıdaki Şekil AG’de, 2018 yılının dördüncü döneminde %37.3 olan şebeke içi trafiğin toplam trafik içindeki payının 2019 yılı birinci çeyrek döneminde %40.5 olarak gerçekleştiği görülmektedir. Bununla birlikte 2018 yılının dördüncü çeyreğinde toplam trafiğin %41.5’ini oluşturan mobile doğru trafik (K.K. Turkcell + Telsim) 2019 yılının birinci çeyreğinde %38.6 seviyesine gerilemiştir. Sabit şebekede üretilen ve alınan son 5 dönemdeki toplam trafik dağılımına aşağıda yer verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Telekomünikasyon Dairesi’nin Trafik Dağılımı, Giden/Originating +
Gelen/Terminating Milyon Dakika, (K=Bin)
Şekil AG
15,7
8,0
9,1
5,8
92K
15,1
8,5
10,2
6,5
93K
16,1
9,8
10,0
6,3
90K
16,8
10,2
11,0
6,8
90K
18,1
10,5
10,4
6,8
91K
ŞEBEKE İÇİ YURTDIŞI KKTCELL TELSİM DİĞER
44 |
SABİT PAZARDA GELİRLER Aşağıdaki şekilde (Şekil AĞ) 2011 yılından 2017 yılına kadar gerçekleşen sabit telekomünikasyon hizmetlerinden elde edilen net satış bilgilerine yıllık olarak yer verilmektedir. Elde olan 4 yılın verisi birbiri ile kıyaslandığında, sabit gelirler 2011 yılında 33.98 Milyon ₺ olarak gerçekleşirken, 2012 yılında bir önceki yıla göre %10.36 oranında artış göstererek 37.50 Milyon ₺’ye yükselmiştir. 2014 yılının sonunda sabit gelirler 50.70 Milyon ₺’ye ulaşarak 2012 senesine kıyasla %35.2 oranında artmıştır27. 2015 yılı sonunda sabit gelirler 47.8 Milyon ₺ olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılı sonunda sabit gelirler 51.6 Milyon ₺’ye ulaşarak %8 oranında yükselmiştir. 2017 yılı sonunda sabit gelirler 51 Milyon ₺ olup %1 oranında gerilemiştir. Son olarak 2018 yılı sonunda sabit gelirler 53 Milyon ₺ olup %3 oranında artmıştır.
Kaynak: BTHK
Yıllar İtibariyle Sabit Hizmetlerden Elde Edilen Gelir, Milyon ₺28
Şekil AĞ
Çeyrek verilere bakıldığında, 2019 yılının birinci çeyreğinde Telekomünikasyon Dairesinin toplam gelirleri 13,667,815 ₺ olarak gerçekleşmiş, bir önceki döneme kıyasla (13,532,790 ₺ - 2018 4. Çeyrek) %1 oranında artmıştır. Diğer sayfadaki Şekil AH’de sabit pazarda TelekomünikasyonDairesi’nin son çeyrekteki net gelirlerinin dağılımına yer verilmektedir.
Aynı şekilde, Telekomünikasyon Dairesi’nin son iki çeyrekteki (2018 dördüncü çeyrek ve 2019 birinci çeyrek) gelir getiren farklı hizmetlerinin, toplam geliri üzerinde olan dağılımı yer almaktadır. Buna göre Telekomünikasyon Dairesi’nin Daire üzerinden yapılan yurtiçi ve uluslararası trafik taşıma, erişim ve data devresi gelirleri bir önceki döneme göre artış gösterirken, PSTN, abonelik, arabağlantı, chip kart, altyapı ve parselasyon, rehberlik hizmet, ve diğer gelirlerinin azaldığı gözlemlenmektedir. En yüksek düşüş, %73 (46,742 ₺ - 2019 1. Çeyrek & 19,897 ₺ - 2018 4. Çeyrek) ile ön ödemeli chip kart satış gelirlerinde yaşanmıştır.
27 KKTC Telekomünikasyon Dairesi tarafından Kurumumuza sunulmuş olan 2014 gelirleri güncellendiğinden, söz konusu veri bu dönemde değişmiştir.28 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
↓%5.7 ↑%8↑%35
↓%1 ↑%2.9
37,50
50,70 47,80 51,60 51,02 52,51
2012 2014 2015 2016 2017 2018
| 45
Kaynak: BTHK
Gelir Dağılımı,2019 – 1. Çeyrek, Milyon ₺
2018 – 4. Çeyrek & 2019 - 1. Çeyrek
Şekil AH
2018 dördüncü çeyrekte toplam gelirlerin %27.5’ini oluşturan PSTN hizmetlerinin 2019 birinci çeyrekte toplam gelirlerdeki payı %26.8 seviyesine gerilemiştir. 2018 dördüncü çeyrekte toplam gelir içinde %26.8’lik bir paya sahip olan abonelik gelirlerinin, dördüncü çeyrekte toplam gelir içindeki payı %26.4’e gerilemiştir. 2018 dördüncü çeyrekte chip kart gelirleri, toplam sabit gelirlerin %0.23’i iken; aynı hizmetin payı 2019 birinci çeyrekte %0.06’ya gerilemiştir.
ARABAĞLANTI CHIP KART & DİĞER xDSL DATA DEVRESİ ERİŞİM ABONELİK PSTN (SES)
2018 4. Çeyrek
13.53 Milyon ₺
PSTN (SES)
CHIP KART xDSL ARABAĞLANTI
& DİĞER ERİŞİM DATA DEVRESİ
ABONELİK (SES)
2019 1. Çeyrek
13.67 Milyon ₺
₺3,66 3,61
0,01
0,83
1,65
3,20
0,02
0,8
4 0
,83
1,47
1,65
3,07
3,20
3,63
3,61
3,72
3,66
46 |
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU)Şekil AI’de Telekomünikasyon Dairesi’nin ses hizmetlerine ilişkin 2013 son çeyrekten ve 2019 yılı birinci çeyreğe kadar gerçekleşen aylık bazda ortalama ARPU (Average Revenue per User: Abone Başına Aylık Ortalama Gelir) değerlerine yer verilmektedir. 2019 yılı birinci çeyrek verilerine göre Telekomünikasyon Dairesi’nin abone başına aylık geliri 53.52 ₺29 olarak gerçekleşmiştir. Ses ve Data ARPU rakamları incelendiğinde 2019 birinci çeyrekte Telekomünikasyon Dairesinin ses ARPU’sunun 29,28 ₺ ve Data ARPU’sunun ise 99,05 ₺ olduğu görülmektedir.30
Kaynak: BTHK
SABİT ARPU, (₺/Ay)31
Şekil AI
ARPU AVERAGE REVENUE PER USAGE ARPU ABONE BAŞINA ORTALAMA GELİR
29 ARPU Hesaplama Yöntemi: Toplam Gelir / Ortalama Kayıtlı Abone Sayısı 30 Ses ARPU: Toplam Ses Geliri / Ortalama Aktif Ses Hattı Sayısı - Data ARPU: Toplam Data Geliri / Dönem Ortalama Data Abone Sayısı31 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
Data
Genel ARPU
Ses
Q4 2013 Q1 2019
53,52
29,28
99,05
| 47
AYLIK KULLANIM MİKTARI (MOU)Şekil AJ’de 2013 yılı son çeyreği ve 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla sabit telefon abonelerine ait MoU (Minutes of Usage - Abone başına aylık ortalama kullanım miktarı) değerleri gösterilmektedir. 2018 yılı ilk üç aylık döneminde 155 dakika olarak gerçekleşen sabit MoU32, bir önceki döneme (162) göre %4.1 oranında düşmüştür.
Kaynak: BTHK
Sabit MOU, Dakika/Ay33
Şekil AJ
MOU MINUTES OF USAGE MOU ABONE BAŞINA AYLIK ORTALAMA KULLANIM
32 MOU Hesaplama Yöntemi: Toplam Dönem Trafiği/ Ortalama Kayıtlı Ses Hattı Sayısı33 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
Kaynak: BTHK & BTK TÜRKİYE
Q4 2013 Q1 2019
155 DAKİKA
104 DAKİKA
276
155
48 |
EN ÇOK TRAFİK GÖNDERİLEN VE ALINAN ÜLKELER
Aşağıdaki çizimde, 2019 yılı birinci çeyreğinde Telekomünikasyon Dairesi hatlarından en fazla trafik gönderilen ve alınan ilk iki ülkeye yer verilmektedir. Bu üç aylık dönemde en çok trafik gönderilen ülkeler Türkiye ve İngiltere olmuştur. Telekomünikasyon Dairesi hatlarına en fazla çağrı gönderen ülkelere bakıldığında ise ilk iki sırayı yine Türkiye ve İngiltere’nin aldığı görülmektedir.
↑ EN FAZLA TRAFİK GÖNDERİLEN ÜLKELER↓ EN FAZLA TRAFİK ALINAN ÜLKELER
↑↓İNGİLTERE
#2
↑↓TÜRKİYE
#1
KISA NUMARALAR
Şekil AK’de 2019 yılı birinci çeyreğinde Telekomünikasyon Dairesi hatlarından en fazla aranan (arama sayısına göre) 3 kısa numara görülmektedir. Buna göre, 2019 yılının birinci çeyreğinde en fazla aranan kısa numaralar, 192 (Bilinmeyen numaralar), 161 (Telekomünikasyon Dairesi Arıza) ve 163 (Telekomünikasyon Dairesi Borç Sorgulama) olmuştur.
Kaynak: BTHK
En Sık Aranan Kısa Numaralar, 2019 1. Çeyrek
Şekil AK
192
161
163
| 49
2.3
Sabit İnternet ve Genişbant Sektörü 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla sabit genişbant internet pazarında, Dünya ve Avrupa eğilimleri ile doğru orantılı olarak gerek haberleşme sağlayıcı bazında, gerekse artan kullanım miktarı bakımından artış olduğu gözlemlenmektedir. 2019’un birinci çeyreğinde gerçekleşen rakamlara bakılacak olunursa, ülkemizde 35 adet yetkilendirilmiş ve aktif olan internet servis sağlayıcısı (İSS) bulunmaktadır. Aşağıdaki şekilde (Şekil AL), haberleşme sağlayıcıların yıllar itibarı ile yetkilendirme kırılımına yer verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Yıl Bazında Yetkilendirilen İnternet Servis Sağlayıcılar
Şekil AL
MEVCUT YETKİLENDİRİLMİŞ
2018
2017
2016
2015
2014
132
5
3
8
5
50 |
| 51
SABİT İNTERNET HİZMET TÜRLERİNE GÖRE DAĞILIM 2019 yılı birinci çeyrek sonu itibarıyla ülkemizde 207,14334 35 sabit genişbant internet abonesi bulunmaktadır. Bir önceki dönem ile kıyaslanacak olursa, geçtiğimiz üç aylık dönemden günümüze dek sabit genişbant abone sayısında %1.6’lık bir düşüş (2018 - 4. Çeyrek’te 210,483 abone) meydana geldiği görülmektedir. Genişbant olmayan Dial-Up abone sayısı geçmişe kıyasla ciddi derecede azalmış ve yapılan bildirimlere göre ülke çapında 5 aboneye (2014 yılsonu itibarı ile 32 abone) inmiştir. Sabit İnternet ve genişbant abonelerinin, kullanmakta oldukları hizmet türüne göre dağılımlarını gösteren tablo aşağıda yer almaktadır. (Şekil AN)
Kaynak: BTHK
Sabit İnternet Abone Sayıları, 2019 – 1. Çeyrek36
Şekil AN Toplam abone rakamları içerisinde yer alan ve Lifecell Digital Ltd. tarafından bildirilen Hostpot abone sayısı (93,876), ilgili şirketin yan kuruluşu olan Kuzey Kıbrıs Turkcell mobil abonelerinin bir kısmına ek fayda olarak sunulmuş, dolayısı ile yalın hizmet olarak satın alınmamıştır. Bu yüzden, raporun ilerleyen kısımlarında, söz konusu haberleşme sağlayıcıya ait olan Hotspot abone rakamı, değerlendirmeye dâhil edilmeyecektir. Şekil AO’da ise 2019 yılı
birinci çeyrek itibarıyla sabit internet ve genişbant abonelerinin hizmet türüne göre dağılımları yer almaktadır. Buna göre, toplam sabit internet abonelerinin %86’lık oranı, hizmet türü olarak Wireless veya xDSL teknolojilerini kullanmaktadır. Detaylı bakılacak olursa, en fazla tercih
34 Toplam abone sayısı, internet servis sağlayıcılarından ve Telekomünikasyon Dairesi’nden değişik dönemlerde sunulan çoklu verilerden derlenerek tespit edilmiştir. 35 Toplam abone sayısında, 2016 yılı 4. Çeyrek’te meydana gelen yüksek artış, Kuzey Kıbrıs Turkcell’in bu dönemde bildirdiği 34,238 Hotspot abonesinin yarattığı farktır. 36 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
Q1 2014 Q1 2019
TOPLAM ABONE:
207,143
Fiber
Dial-Up
108
5
32.058 32.796 35.708
40.562 38.838
44.108 53.938 60.324
72.737 76.887 79.419
21.854 21.261 21.021
20.691 20.481
20.509 20.206 19.893
18.863 18.678 18.209
2.836 6.120 5.896 5.811 7.503
38.085
73.317
82.900
94.304
100.899
107.404
Hotspot
xDSL
Wireless
52 |
edilen sabit bağlantı yöntemi, %70.1 ile Wireless olurken, ikinci sırada %16.1 ile xDSL gelmektedir. Abonelerin %11.9’u bağlantı yöntemi olarak Hotspot’u tercih ederken, Fiber kullanımı bu dönemde de sadece kurumsal müşteriler bazında sınırlı kalarak %0.1 ile en az yararlanılan genişbant hizmet türü olmuştur.
Kaynak: BTHK
Sabit İnternet Abonelerinin Hizmet Türüne Göre Dağılımı, %
Şekil AO
Şekil AP’de xDSL abone sayılarının üçer aylık dönemler itibarıyla seyrine yer verilmektedir. 2018 yılı birinci çeyreğinde 18,863 olan abone sayısı, 2019 yılı birinci çeyreğinde 18,209 olarak gerçekleşmiştir. Ülkemizde xDSL abonelerine ağırlıklı olarak ADSL az sayıda da G.SHDSL (98) teknolojileri ile hizmet sunulmaktadır. Aynı şekilde kartlı/ön ödemeli ve Data devresi aboneleri de dönemler halinde verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Toplam Data Abone Sayıları
Şekil AP
xDSL DIAL-UP WIRELESS FIBER HOTSPOT DİĞER
≈ %86
KARTLI/ÖN ÖDEMELİ
DATA DEVRESİ
xDSL
Q1 2016 Q1 2019
16,1
0,00
70,1
0,1011,9
1,76
20.4
81
20.5
33
20.5
09
20.3
82
20.2
06
20.0
45
19.8
93
21.11
0
18.8
63
18.6
76
18.6
78
18.5
19
18.2
09
1.110 1.122 1.124 1.138 1.124 1.104 1.073 1.239 1.037 1.034 1.012 1.027 1.043
1.128 1.198 1.184 1.159 1.149 1.142 1.130 1.161 1.113 1.106 1.108 1.101 1.082
| 53
KURUMSAL BİREYSEL
Şekil AR’de İSS’lerin abone portföyü bireysel (özel kişilik)/kurumsal (tüzel kişilik) ayrımında incelenmektedir. Toplam abonelerin yaklaşık %90.6’sı bireysel, %9.4’ü ise kurumsaldır.
Şekil AR
SABİT İNTERNET GENİŞBANT BAĞLANTI HIZLARI Şekil AS’de sabit genişbant internet abonelerinin hızlara göre dağılımına yer verilmektedir. Buna göre 2019 yılı birinci çeyrekte ülkemizde sabit genişbant abonelerinin yaklaşık %20’sinin 4 Mbit/s hızı tercih ettikleri görülmektedir. Bunu, %18.3 ile 5 Mbit/s hızı tercih eden aboneler izlemektedir. 10 Mbit/s ve üzeri hızında bağlantıları tercih eden abonelerin oranı da yaklaşık %16.3 olup, 5 Mbit/s – 10 Mbit/s arası hız tercih eden abonelerin oranı yaklaşık %19’dur. Bu dönemde 2 Mbit/s altı hızları tercih edenlerin oranı %4.6 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Kaynak: BTHK
Hızlara Göre Sabit Genişbant İnternet Abonelerinin Dağılımı, Mbit/s,
2019- 1. Çeyrek
Şekil AS
Kaynak: BTHK
Abonelerin Bireysel-Kurumsal Bazda Ayrımı, %, 2019 - 1. Çeyrek
0.5 1 2 3 4 5 8 10 >10
%9,4 %90,6
0,02
4,59
15,95
3,81
20,2318,32
9,90 9,24
16,27
54 |
8,67 11,47 16,05 18,99
25,52
51,18
73,50
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
SABİT GENİŞBANT İNTERNET PAZARINDA GELİRLER Aşağıdaki şekilde (Şekil AT) 2012 yılından 2018 yılına kadar gerçekleşen sabit internet ve genişbant hizmetlerinden elde edilen gelir bilgilerine yıllık olarak yer verilmektedir. İSS’lerin 2015 yılı gelirleri bir önceki yıla (16,048,930.52 ₺) göre %18 artarak 18,991,301.19 ₺ seviyesinde gerçekleşmiştir. 2016 yılı gelirleri bir önceki yıla göre %34 artarak 25,524,593 ₺ seviyesinde gerçekleşmiştir. 2017 yılı gelirleri bir önceki yıla göre %100 artarak 51,176,167 ₺ seviyesinde gerçekleşmiştir. Son olarak, 2018 yılı gelirleri bir önceki yıla göre %44 artarak 73,503,494 ₺ seviyesinde gerçekleşmiştir.
Kaynak: BTHK
Yıllar İtibarıyla Sabit İnternet Hizmetlerden Elde Edilen Gelir, Milyon ₺
Şekil AT
2019 yılı birinci çeyrekte internet servis sağlayıcılığına ilişkin toplam gelir yaklaşık 23.496.898,72 ₺ seviyesinde gerçekleşmiştir. 2019 yılı birinci üç aylık dönemi incelendiğinde, internet servis sağlayıcılarının dönemsel gelirinin bir önceki döneme kıyasla (23,893,669.79 ₺) %1.6 oranında azaldığı görülmektedir. Diğer sayfadaki Şekil AU’da sabit genişbant pazarında yer alan haberleşme sağlayıcıların son çeyrekteki net gelirlerinin dağılımına yer verilmektedir.
Aynı şekilde, internet servis sağlayıcıların son iki çeyrekteki (2018 dördüncü çeyrek ve 2019 birinci çeyrek) gelir getiren farklı hizmetlerinin, toplam geliri üzerinde olan dağılımı yer almaktadır. Buna göre Wireless, Fiber ve xDSL gelirleri bir önceki döneme göre artarken, Hotspot ve diğer gelirlerin gerilediği gözlemlenmektedir. Dial-up hizmetlerinden bu dönemde gelir elde edilmemiştir.
↑%39↑%40
↑%18 ↑%34↑%100
↑%44
| 55
Kaynak: BTHK
Gelir Dağılımı,2019 – 1. Çeyrek, Bin ₺
2018 – 4. Çeyrek & 2019- 1. Çeyrek
Şekil AH
2018 dördüncü çeyrekte toplam gelirlerin %56.7’sini oluşturan Wireless hizmetinin 2019 birinci çeyrekte toplam gelirlerdeki payı %61.3 olmuştur. 2018 dördüncü çeyrekte toplam gelir içinde %1,9’luk bir paya sahip olan xDSL gelirlerinin, 2019 birinci çeyrekte toplam gelir içindeki payı %2.5’e yükselmiştir.
FIBER DİĞER xDSL HOTSPOT WIRELESS
2018 4. Çeyrek
23.89 Milyon ₺
2019 1. Çeyrek
23.49 Milyon ₺
xDSL WIRELESS FIBER HOTSPOT DIAL-UP DİĞER
587 0,00
14.394
423
7.520
572
149
42
3
707
572
46
0
587
9.0
56
7.520
13.522
14.394
56 |
ABONE BAŞINA AYLIK GELİR (ARPU) Şekil AU’de İnternet Servis Sağlayıcıların sunduğu sabit genişbant internet hizmetlerine ilişkin 2014 yılı başından 2019 birinci çeyreğe kadar gerçekleşen aylık bazda ortalama ARPU (Average Revenue per User: Abone Başına Aylık Ortalama Gelir) değerlerine yer verilmektedir. 2019 yılı birinci çeyrek verilerine göre İSS’lerin abone başına aylık geliri 37.51 ₺37 olarak gerçekleşmiştir.
Kaynak: BTHK
Sabit Genişbant İnternet’te ARPU, (₺/Ay)38
Şekil AÜ
Değişik genişbant hizmet türlerine göre, sektörün ARPU rakamları incelendiğinde 2019 birinci çeyrekte ortalama Wireless ARPU’sunun 60,53 ₺, Hotspot ARPU’sunun 22,97 ₺ ve son olarak xDSL ARPU’sunun 10,66 ₺ olduğu görülmektedir.
ARPU AVERAGE REVENUE PER USAGE ARPU ABONE BAŞINA ORTALAMA GELİR
37 ARPU Hesaplama Yöntemi: Toplam Gelir / Kayıtlı Abone Sayısı Dönem Ortalaması 38 Tarihsel verileri gösteren detay tablosu raporun son bölümünde bulunmaktadır.
Wireless
Genel ARPU
Hotspot
xDSL
Q1 2014 Q1 2019
60,53
22,97
37,51
10,66
Şekil AU’de ülkemiz ve OECD ülkelerinde sabit genişbant internet penetrasyon oranları temel bağlantı teknolojilerine göre verilmektedir. OECD ortalama penetrasyon oranları Aralık 2017 itibarıyla DSL için %12.4 ve Fiber için %7.1 seviyesinde gerçekleşmiştir. Ülkemizde ise Mart 2019 itibarıyla sabit genişbant internet penetrasyon oranlarının DSL için %4,9 ve Fiber için %0.03 seviyesinde olduğu görülmektedir.39
Kaynak: OECD Genişbant Portalı
OECD Ülkelerinde Sabit Genişbant İnternet Penetrasyon Oranları, %
39 OECD ülkelerinin verileri Aralık 2017, KKTC verileri ise Mart 2019 tarihlidir.
FİBER
Şekil AU
22,331,1
35,31,8
22,031,1
7,723,2
29,818,4
16,710,6
27,614,9
1,85,1
10,86,4
9,1
10,37,3
19,410,3
12,418,018,018,3
9,011,7
7,911,6
8,37,7
5,96,0
4,24,0
5,3
16,75,4
0,1
9,90,5
8,00,9
10,612,0
17,6
11,923,7
20,014,2
17,514,2
6,811,4
13,40,8
9,57,1
0,9
0,27,6
4,66,3
3,45,4
4,22,531,97
2,21,425
0,02
İzlandaFransa
YunanistanKore
Lüksemburgİngiltere
İsveçİsviçre
AlmanyaYeni Zelanda
DanimarkaNorveç
İsrailAvustralya
JaponyaLitvanyaİspanyaLetonya
FinlandiyaHollandaEstonyaPortekiz
İrlandaSlovenya
OECDİtalya
AvusturyaBelçika
SlovakyaKanada
MacaristanTürkiye
ÇekyaABD
MeksikaPolonya
ŞiliKolombiya
KKTC
| 57
Şekil AÜ’de OECD ülkeleri ve ülkemizde nüfusa göre sabit ve mobil genişbant penetrasyon oranlarına yer verilmektedir. Ülkemizde nüfusa göre sabit genişbant penetrasyon oranı %30.3 iken OECD ülkeleri penetrasyon ortalaması %30.4’dür. Mobil genişbant penetrasyon oranı ülkemizde %97.2 iken OECD ortalaması %102.4’dür.40
Kaynak: OECD Genişbant Portalı
OECD Ülkelerinde Sabit-Mobil Genişbant İnternet Yaygınlığı, %
40 OECD ülkelerinin verileri Aralık 2017, KKTC verileri ise Mart 2019 tarihlidir.
MOBİL GENİŞBANT
SABİT GENİŞBANT
Şekil AÜ
48,648,8
66,574,571,270,5
66,086,0
69,182,8
72,082,2
94,486,2
75,786,687,8
79,286,1
94,984,588,2
101,197,2
90,398,8102,498,4
93,7116,8
111,9111,7120,5
132,7132,4132,4
127,5
12,830,2
13,916,3
27,628,935,4
16,534,7
25,837,8
29,618,4
27,438,6
28,328,5
40,235,9
31,142,839,4
31,930,3
42,133,730,440,9
46,827,139,441,2
38,429,831,833,7
42,9
KolombiyaMacaristan
MeksikaTürkiye
İsrailSlovenya
YunanistanŞili
PortekizSlovakya
KanadaÇekya
Polonyaİtalya
BelçikaLitvanya
AvusturyaAlmanya
LüksemburgİspanyaFransa
İngiltereİrlanda
KKTCHollanda
Yeni ZelandaOECD
Norveçİsviçre
Letonyaİzlanda
Koreİsveç
EstonyaAvustralya
ABDDanimarka
58 |
| 59
2019 yılı birinci çeyreğinde toplam sabit genişbant internet kullanım (indirme ve yükleme) miktarı dönemsel olarak yaklaşık 40,694 TB olarak gerçekleşmiştir. Bu kullanımın yaklaşık %80.1’i (33,811 TB) veri indirme, %19.9’u veri yükleme (8,419TB) şeklinde gerçekleşmiştir. Son bir yılda gerçekleşen toplam indirme ve yükleme miktarı ise yaklaşık olarak 142,079 TB (142.1 Petabyte) olarak hesaplanmıştır.
Buna göre, abone başına düşen indirme 101.9 GB/ay ve yükleme ise 25.4 GB/ay olarak hesaplanmaktadır. Alttaki şekilde (Şekil AV), farklı İSS’lerin aylık toplam indirme ve yükleme hacimleri gösterilmektedir.
Kaynak: BTHK
İSS Bazında Sabit Genişbant İnternet Kullanımı, (TB/Ay)41
9
41 2019 1. Çeyrekte veri indirme/yükleme bildirimde bulunan İSS’ler dâhil edilmiştir.
YÜKLEME
İNDİRME
Şekil AV
3713
17 10
0
1432
37
233
47
54
54
39
87
81
67
500
152
304
667
156
7,724,2
41,750
,352,7
55,773,7
6075,7
114,1160
100
197,8
329,9416,0
233,3539,4
572,8591,3622,3
683,3752,9833,3
500,0976,7
972,5666,7
1.982,5
Gizmo…
Fixed
Surface…
RoyalNet
KKTCELL
Özle
Mahir
Highlevel
Longson
Cyprus…
Ensonnet
Megafox
Comtech
Netpoint
Cypking
Netbir
Vodafone
Lifecell
Flytom
Towernet
Çağnet
Multimax
Arınet…
Goldsurf
Broadm…
Xrealnet
Freenet
Netonline
60 |
2.4
Çağrı Taşıma Sektörü 2019 yılı birinci çeyreği itibarıyla çağrı taşıma hizmeti sunmak amacı ile Kurum tarafından yetkilendirilmiş 5 elektronik haberleşme sağlayıcı bulunmaktadır. Kurum, 2014 yılının ilk çeyreğine dair verilerden başlayarak, 2019’un birinci çeyreğine kadar gerçekleşen çağrı taşıma miktarını kayıt altına almıştır.
TAŞINAN DAKİKA Sabit şebekede çağrı taşıma hizmetine genel olarak bakıldığında, 2014 yılında 28,386,929 (28.4 milyon) dakika olarak gerçekleşen toplam transit trafik miktarı, 2015 yılında bir önceki yıla kıyasla %4.2 artarak 29,566,838 (29.6 milyon) dakika, 2016 yılında bir önceki yıla kıyasla %20 azalarak 23,620,934 (23.62 milyon) dakika olmuştur. Çağrı taşıma hizmeti 2017 yılı verilerine bakıldığında ise toplam transit trafik miktarının 19,245,830 (19.2 milyon) dakika olarak gerçekleştiği, bir önceki yıla göre %18.5 azalma gerçekleştiği görülmektedir. 2019 yılı birinci çeyreğinde toplam transit dakika miktarı 2,685,526 (2.7 milyon) dakika olarak gerçekleşmiştir. Alttaki şekilde (Şekil AY), haberleşme sağlayıcıların 2015 ilk çeyreğinden günümüze dek gerçekleşen trafik taşıma verilerine yer verilmektedir.
Kaynak: BTHK
Yurtdışından Taşınan Trafik (Geliş Yönüne Göre), Dakika
K=Bin & M=Milyon
Şekil AY
Q3 2015 Q1 2019
Yurtdışı
TR
TR
4,2M
2,8M
2,4M
1,5M 2,
9M
1,7M
1,1M 1,6
M
2,2M
1,6M
1,5M
1,6M
1,8M
1,0M
138,4K
153,1K146,9K
149,5K
267,5K
266,2K171,5K
112,4K197,9K
180,7K 183,7K 147,3K 133,1K101,1K
3,1M
3,7M
4,0
M
4,7M 3,
2M
2,5M
2,3M
3,8M 3,
1M
1,7M 2,8M 3,0
M
2,4M
3,0
M
2,5M
7.47
7.99
5
6.67
3.27
9
6.49
3.16
7
6.43
7.18
8
6.32
7.112
4.36
3.46
7
3.52
2.72
1
5.64
3.60
5
5.42
6.87
2
3.48
1.131
4.45
5.83
4
4.66
6.29
3
4.35
1.850
4.13
4.50
2
2.68
5.52
6
| 61
Alttaki diğer şekilde ise (Şekil AZ), aynı dakika trafiği, taşınan dakikaların sonlandırıldığı haberleşme sağlayıcıya göre belirtilmektedir.
Kaynak: BTHK
Yurtdışından Taşınan Trafik (Sonlanışa Göre), Dakika
K=Bin & M=Milyon
Şekil AZ
ÇAĞI TAŞIMA PAZARINDA GELİRLER Aşağıdaki şekilde (Şekil BA) 2015 birinci çeyreğinden günümüze kadar gerçekleşen çağrı taşıma hizmetlerinden elde edilen gelir bilgilerine çeyrek dönemler bazında yer verilmektedir. Çağrı taşıma gelirleri, 2015 yılında 2.93 Milyon ₺ olarak gerçekleşirken, 2016 yılı için aynı rakam 2.51 Milyon ₺ olmuştur. Haberleşme sağlayıcıların 2017 yılı gelirleri bir önceki döneme göre %25 azalarak 1.86 Milyon ₺ seviyesine gerilemiştir. 2018 toplam geliri 1.59 Milyon ₺ olmuştur. 2019 yılının birinci çeyreğinde 214 bin ₺ gelir elde edilmiştir. Bununla birlikte
Kaynak: BTHK
Çağrı Taşıma Hizmetinden Elde Edilen Gelir, Bin ₺
Şekil AZ
Q3 2015 Q1 2019
Q1 2015 Q1 2019
2,0M 1,8M
1,6M
1,5M
1,4M
1,1M
970
,5K
1,2M
1,1M
984,
7K
842,
8K
1,0M
837,6
K
810
,0K
445,
6K
593,5K 747,0K 842,6K 864,7K 764,9K835,0K
617,0K1,1M
830,3K 705,3K 598,9K 454,5K387,2K 458,7K
318,6K
4,9M
4,1M
4,0
M
4,0
M
4,1M
2,4M
1,9M
3,4M
3,5M
1,8M 2,9M 3,0
M
3,0
M
2,8M
1,9M
7.47
7.99
5
6.67
3.27
9
6.49
3.16
7
6.43
7.18
8
6.32
7.112
4.36
3.46
7
3.52
2.72
1
5.64
3.60
5
5.42
6.87
2
3.48
1.131
4.35
9.67
9
4.45
2.32
8
4.25
6.71
6
4.0
34.5
15
2.68
5.52
6
744,
9
710
,8
730
,6
742,
2
704,
2
680
,4
570
,3
550
,9
370
,9 569,
9
485,
1
433,
3
402,
2
428,
2
408,
9
351,0
213,
6
62 |
Detaylı Tablolar
Tablo 3
Kaynak: B
THK
Mobil A
bone Kayıp O
ranları (Churn R
ate), %20
14-4 20
15-1 20
15-2 20
15-3 20
15-4 20
16-1 20
16-2 20
16-3 20
16-4 20
17-1 20
17-2 20
17-3 20
17-4 20
18-1 20
18-2 20
18-3 20
18-4 20
19-1
K.K
. Turkcell
Ön Ö
demeli
%13.1
%13.7
%16.8
%16.9
%16.2
%17.1
%18.7
%20
.1 %
20.8
%19.1
%19.4
%18.5
%17.6
%18.4
%19.2
%17.6
%23,2
%23,7
Faturalı %
3.5 %
2.7 %
1.9 %
4.3 %
2.1 %
2.2 %
2.2 %
2.1 %
2.3 %
1.8 %
1.8 %
2 %
1.4 %
1.7 %
1.9 %
1.8 %
1.9 %
1.5
TELSİM
Ön Ö
demeli
%14.3
%12.6
%11.2
%17.8
%20
.4 %
22.4 %
15.7 %
19 %
35.9 %
22.1 %
23.4 %
23.1 %
19.1 %
20
%21.2
%22
%20
,1 %
21,6
Faturalı %
4.0
%3.4
%4.6
%3.4
%2.3
%2.6
%4.2
%4
%2.5
%2.6
%2.7
%3
%2.2
%2.3
%2.3
%2.9
%2.2
%2.3
Kaynak: B
THK
Mobil A
RPU
, (₺/Ay)
2015-1
2015-2
2015-3
2015-4
2016-1
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
K.K
. Turkcell G
ENEL A
RPU
29,34 28,92 28,20
26,76 25,86 27.40
27.59 25.42
23.55 25.17
24.96 25,32
24,09 26,0
8 24.95 26,12
27,88
Ön Ö
demeli
19,28 20
,11 20,50
20,58 20
,98 21.34 21.29
22.93 21.96
23.59 21.31
25,35 24,80
25,38 19,94 21,40
20,85
Faturalı 40
,06 37,91 33,49
31,71 30
,11 31.42
31.72 29.79
27.31 30
.49 32.29
29,07
32,26 32,74
36,61 33,20 34,53
Ses 21,23
21,67 20
,48 20,36 19,52
21.04
20.31 20
.42 18.28
19.11 17.60
18,77
17,98 18,13
15,45 16,86 17,0
8
Data
12,89 13,55
14,42 15,23
15,84 16.49
16.39 15.20
14.57
14.82 13.99
14,87 14,42
15,15 14,98 12,75 15,94
TELSİM
GEN
EL AR
PU
34.24 34.03 32.15 28.99
25.03 26.0
0
27.78 28.67 27.61
29.45 30
.13 31,0
3 29,84 30,60
34,18 31,49 31,90
Ön Ö
demeli
15.71 15.36 15.30
19.35 19.14
17.35 18.62
23.27 21.15
22.18 20
.37 26,24 25,63 25,72
24,33 28.39 23,88
Faturalı 45.89
49.12 45.14
33.88 27.47 29.11
30.11
30.13
29.97 31.62
32.57 31,32 30
,76 30,24 31,14 29,65 31,56
Ses 25.44
25.46 23.74
24.90 23.64 24.92
25.44 25.36
21.56 22.21
23.20
24,27 23,76 23,0
0 23,85 33,31 33,64
Data
6.53 7.0
5 8.17
9.26 10
.08
10.47
11.06
14.01
18.32 20
.26 19.14
20,27
19,73 20,33 19,60
10,92
11,02
Tablo 4
62 |
Tablo 5
Tablo 6
Kaynak: B
THK
Mobil A
RPM
, (₺/Ay)
2015-2
2015-3
2015-4
2016-1
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
K.K
. Turkcell G
ENEL A
RPM
0
.10
0.10
0
.09
0.0
9 0
.09
0.10
0
.09
0.0
8 0
.08
0.0
8 0
.07
0.0
7 0
.07
0.0
7 0
.07
0.0
8
Ön Ö
demeli
0.0
7 0
.08
0.0
7 0
.07
0.0
6 0
.08
0.0
7 0
.07
0.0
7 0
.07
0.0
7 0
.07
0.0
7 0
.07
0.0
7 0
.08
Faturalı 0
.12 0
.12 0
.11 0
.11 0
.10
0.11
0.10
0
.09
0.0
8 0
.09
0.0
9 0
.07
0.0
7 0
.07
0.0
7 0
.07
TELSİM
GEN
EL AR
PM
0.12
0.12
0.12
0.12
0.12
0.13
0.11
0.10
0
.09
0.10
0
.10
0.11
0.10
0
.11 0
.14 0
.15 Ö
n Ödem
eli 0
.09
0.0
9 0
.09
0.13
0.11
0.12
0.10
0
.07
0.0
6 0
.07
0.0
7 0
.09
0.0
8 0
.10
0.13
0.13
Faturalı 0
.14 0
.14 0
.13 0
.12 0
.13 0
.13 0
.12 0
.11 0
.11 0
.12 0
.12 0
.12 0
.11 0
.12 0
.15 0
.16
Kaynak: B
THK
Mobil H
aberleşme Sağlayıcı B
azında MoU
Değerleri, D
k./Ay
2015-2
2015-3
2015-4
2016-1
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
K.K
. Turkcell G
ENEL M
oU
227 20
0
223 215
239 20
9 239
226 246
239 258
252 254
225 242
226 Ö
n Ödem
eli 181
152 179
196 20
2 170
20
3 197
207
189 218
218 198
167 163
157 Faturalı
290
266 283
268 313
281 287
288 292
289 295
303
302
338 329
329 TELSİM
G
ENEL M
oU
192 20
5 195
210
203
227 216
237 222
225 238
222 236
220
238 228
Ön Ö
demeli
128 121
130
119 10
4 140
130
147
166 163
194 162
164 136
165 147
Faturalı 275
292 278
294 285
303
297 312
309
307
320
310
326 315
324 30
2
| 63
64 |
Tablo 7
Kaynak: B
THK
Mobil B
az İstasyon Sayıları20
15-1 20
15-2 20
15-3 20
15-4 20
16-1 20
16-2 20
16-3 20
16-4 20
17-1 20
17-2 20
17-3 20
17-4 20
18-1 20
18-2 20
18-3 20
18-4 20
19-1
K.K
. Turkcell Lefkoşa
83 83
85 87
92 95
96 96
96 99
99 99
102
102
107
109
112
Gazi M
ağusa 64
64 67
70
70
70
71 71
72 71
72 72
72 72
72 72
72
Girne
91 93
95 95
96 99
100
10
1 10
3 10
7 10
7 110
110
110
113
119 121
Güzelyurt
26 27
27 26
26 26
26 26
26 26
26 26
26 26
27 27
27
İskele 36
36 36
36 36
36 36
36 36
36 36
38 38
38 38
39 39
TELSİM
Lefkoşa 84
84 86
90
92 95
96 97
98 98
98 10
0
101
101
101
102
104
Gazi M
ağusa 43
43 45
45 46
46 46
47 50
50
43
50
50
50
50
50
50
Girne
78 80
82
88 89
90
90
92 94
94 67
97 97
98 99
101
102
Güzelyurt
24 25
26 26
26 26
26 27
28 28
21 28
28 29
30
30
30
İskele 34
34 34
34 34
34 34
34 34
34 32
34 35
37 37
37 37
64 |
Tablo 8
Tablo 9
Kaynak: B
THK
Sabit Haberleşm
e Gelirleri, ₺
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
PSTN G
elirleri (Ses) 5,243,389
4,847,693 4.851.123
4.708.760
4.351.623
4.218.351 4.727.847
4.192.277 3.90
8.217 3.660
.454 3.721.197
3.663.435
Abonelik G
elirleri (Ses) 3,80
0,0
54 3,795,777
3.804.961
3.804.40
4 3.797.268
3.781.843 3.0
51.510
3.606.771
3.611.695 3.624.645
3.625.263 3.610
.088
GSM
Arabağlantı G
elirleri 19,249
19,809
4.128 7
8.7489 21.577
98.377 20
.283 21.40
8 20
.780
22.333 17.331
Trafik Taşıma
74,015
102,787
570
644 9.571
276.963 365.176
47.167 49.687
19.896 46.743
Chip K
art Gelirleri
121,350
103,122
56.8597 68.453
33.941 26.647
751.570
16.431 15.0
84 13.777
31.604
8.322
Rehberlik H
izmetleri G
elirleri 2,938
11,686 -
- -
- 13.849
- -
- -
-
Altyapı ve Parselasyon G
elirleri 283,219
397,377 320
.029
298.027
319.210
268.346 229.826
663.620
450.395
504.732
686.295 584.971
Diğer G
elirler 5,0
00
7,20
0
9.400
3.20
0
8.201
3.800
13.20
0
3.800
5.40
0
3.050
21.150
1.50
0
xDSL A
bone 936,165
935,190
929.370
920.715
913.890
907.0
50
984.810
860.745
852.180
851.115, 843.540
829.695
Data D
evresi (Özel D
evreler) 983,290
1,0
06,927
1.075.50
1.0
93.167 1.114.492
1.170.112
834.959 1.276.396
1.373.986 1.351.30
5 1.468.353
1.646.195
Abonelik G
elirleri (Data)
49,251 26,276
50.376
32.364 79.50
1 59.622
21.426 10
3.735 39.999
30.786
25.750
62.295
Erişim G
elirleri 1,939,10
6 1,690
,827 1.823.772
1.914.618 2.188.591
2.195.977 1.327.0
06
2.638.00
1 2.692.125
2.465.979 3.0
67.407
3.197.241
TOPLA
M
13,457,028
12,944,673 12.926.0
90
12.844.361 12.825.0
37 12.930
.289 12.419.559
13.382.060
13.0
17.655 12.576.30
9 13.532.790
13.667.814
Kaynak: B
THK
Sabit AR
PU, (₺/A
y)
2015-3
2015-4
2016-1
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
GEN
EL AR
PU
41.11 39.37
43.93 49.98
47.45 47.39
47.13 47.18
47.69 44.16
48.78 50
,69 49,0
7 52,90
53,52
Ses 25.85
25.30
29.56 34.55
32.63 32.57
32.05
30.78
30.33
28.61 29.0
7 30
,12 29,24
29,54 29,28
Data
51.11 53.26
57.45 60
.58 56.66
60.25
61.95 67.78
68.95 49.26
77.80
83,93 79,94
92,30
99,05
| 65
66 |
Tablo 10
Tablo 11
Kaynak: B
THK
Sabit Haberleşm
e Sağlayıcı MoU
Değeri, D
k./Ay
2015-3
2015-4
2016-1
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
MoU
242
219 236
251 227
246 189
198 195
261 171
180
169 162
155
Kaynak: B
THK
Sabit Genişbant İnternet A
bone Sayıları20
15-4 20
16-1 20
16-2 20
16-3 20
16-4 20
17-1 20
17-2 20
17-3 20
17-4 20
18-1 20
18-2 20
18-3 20
18-4 20
19-1 xD
SL 21,526
20,481
20,533
20,50
9 20
,382 20
,206
20,0
45 19,893
21,100
18,863
18,676 18,678
18,519 18,20
9
Dialup
6 6
6 6
5 5
5 5
5 5
5 5
5 5
Wireless
38,399 38,838
40,576
44,108
47,00
7 53,938
55,438 60
,324 68,10
5 72,737
72120
76,887 79,112
79,419
Fiber 56
57 58
119 56
60
59 59
66 68
69 71
72 10
8
Hotspot
7,333 7,50
3 7,761
38,085
44,121 73,317
75,301
82,900
91,749
94,304
99,832 10
0,899
110,877
107,40
4
Kaynak: B
THK
Sabit Genişbant A
RPU
, (₺/Ay)
2015-4
2016-1
2016-2
2016-3
2016-4
2017-1
2017-2
2017-3
2017-4
2018-1
2018-2
2018-3
2018-4
2019-1
GEN
EL AR
PU
23.70
26.62 25,16
24.40
27.13 27.68
24.30
27,95 29.92
28,70
28.89 30
.26 38.97
37,51
xDSL
9.65 9.95
9,53 8.72
9.16 7.0
5 7.0
9 7.0
7 7.97
8,06
8.37 8,77
8,24 10
,66
Wireless
28.88 34.49
33,47 36.20
39.65
32.52 30
.43 37.60
44,66
40,44
38.42 44.23
57.79 60
,53
Hotspot
9,21 8,0
8 8,94
11,65 19,39
28,30
22,67 23,65
22,42 22.57
22.65 22.48
28.51 22,97
Tablo 12
66 |
| 67
Elektronik Haberleşme Sağlayıcılar
HABERLEŞME SAĞLAYICI ADI KISALTMA
MOBİL HABERLEŞME Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Ltd. K.K. Turkcell
Vodafone Mobile Operations Ltd. TELSİM
SABİT HABERLEŞME K.K.T.C. Telekomünikasyon Dairesi TELEKOMÜNİKASYON DAİRESİ
İNTERNET SERVİS SAĞLAYICILIĞI Airmax Communicaton Ltd. AIRMAX
Alemdar Networks Ltd. ALEMDAR
Analiz Computer (Cesim Ltd.) ANALİZ
Arınet Security & Internet Consultancy Ltd. ARINET
Broadmax İletişim Ltd. BROADMAX
Comtech Ticaret Ltd. COMTECH
Cypking Network & Communication Ltd. CYPKING
Cyprus Wireless Solutions Ltd. CYPRUS WIRELESS SOLUTIONS
Çağnet Communication Ltd. ÇAĞNET
Enson Net Ltd. ENSON NET
Freenet İletişim Ltd. FREENET
Fixnet Broadband Ltd. FIXNET
Flytom Networks Ltd. FLYTOM NETWORKS
Gizmoswift Internet Ltd. GIZMOSWIFT
Gold Surf Internet Ltd. GOLDSURF INTERNET
High Level Software Ltd. HIGH LEVEL SOFTWARE
Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Ltd. K.K. Turkcell
Lifecell Digital Ltd. LIFECELL
Literula Bilgi ve Haberleşme Teknolojileri Ltd. LİTERULA
Longnet İletişim Ltd. LONGNET
Mahir & Sons Ltd. (Kıbrıs NET Internet) MAHİR BİLGİSAYAR
Megafox İletişim Ltd. MEGAFOX
Multimax İletişim Ltd. MULTIMAX
Netonline Bilişim Şirketi Ltd. NETONLINE
Netpoint Networks Ltd. NETPOINT NETWORKS
Özel Güvenlik Sistemleri Ltd. (Netbir İnternet) ÖZEL GÜVENLİK
Özle İletişim Ltd. ÖZLE İLETİŞİM
Royalnet Networks Ltd. ROYALNET
Sistem Co. Ltd. SİSTEM CO
68 |
S.D.A. Communications Ltd. S.D.A.
Surface Net Ltd. SURFACE NET
Towernet İletişim Ltd. TOWERNET
Vodafone Mobile Operations Ltd. TELSİM
K.K.T.C. Telekomünikasyon Dairesi TELEKOMÜNİKASYON DAİRESİ
Xrealnet İnternet Ltd. XREALNET
Vnet Teknoloji Ltd. VNET
ÇAĞRI TAŞIMA Polyphone Communications Ltd. POLYPHONE
MMT Telekom Ltd. MMT
Netonline Ltd. NETONLINE
Flytom Networks Ltd. FLYTOM NETWORKS
Trio Telekom Ltd. TRIO
ALTYAPI İŞLETMECİLİĞİ Arınet Security & Internet Consultancy Ltd. ARINET
Broadmax İletişim Ltd. BROADMAX
Comtech Ticaret Ltd. COMTECH
Kıbrıs Mobile Telekomünikasyon Ltd. K.K. Turkcell
Lifecell Digital Ltd. LIFECELL
Netonline Ltd. NETONLINE
K.K.T.C. Telekomünikasyon Dairesi TELEKOMÜNİKASYON DAİRESİ
Vodafone Mobile Operations Ltd. TELSİM
| 5
İletişim bilgileri;
Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu
Adres: Osmanpaşa Caddesi, Feray Yağcıoğlu Apt. Kat 2 Daire 1 Köşklüçiftlik, Lefkoşa, K.K.T.C.
T +90 392 600 9000F +90 392 227 9635W http://www.bthk.orgE [email protected]
Raporu indirmek için:
bthk.org
® Management Systems Certification Body.