elementet strukturore tË ligjit pËr shËrbimin civil : trendet dhe alternativat fundamentale

© OECD

A jo

int

init

iati

ve o

f th

e O

EC

D a

nd th

e E

urop

ean

Uni

on, p

rinc

ipal

ly f

inan

ced

by th

e E

U ELEMENTET STRUKTURORE TË ELEMENTET STRUKTURORE TË LIGJIT PËR SHËRBIMIN CIVILLIGJIT PËR SHËRBIMIN CIVIL: : TRENDET DHE ALTERNATIVAT TRENDET DHE ALTERNATIVAT

FUNDAMENTALEFUNDAMENTALE

Dr. Vidmantas AdomonisLituani

Prishtinë, 2008

VLERAT E SHËRBIMIT CIVIL (Standardet e sjelljes së shërbyesve civil)

Serioziteti dhe parashikueshmëria* Sundimi i Ligjit * Kompetenca Ligjore * Maturia* Proporcionaliteti * Jo kufizimi kohor* Integriteti profesional(paanësi dhe pavarësi profesionale)

Sinqeriteti dhe transparenca Përgjegjësia Efektiviteti dhe efikasiteti

QËLLIMI I SHËRBIMIT CIVIL

Koncepti i kufizuar i shërbimit civil

Koncepti i gjerë i shërbimit civil

QËLLIMI I SHËRBIMIT CIVILKriteret për shërbimin e kufizuar civil

BËRTHAMA E ADMINISTRATËS PUBLIKE: Pozitat në fuqi ose autoriteti publik e ruajnë

sovranitetin e shtetit ose ndikimin fundamental të të drejtave të qytetarëve

Në baza profesionale dhe të përhershme, autoritetit publik duhet të ushtrohet nga persona të arsimuar e të kualifikuar sipas kërkesave të pozitës

Bërja e politikës, ose me fjalë të tjera kryesia e administratës publike, duhet të ndahet në mënyrë të qartë nga pjesa tjetër e administratës publike.

QËLLIMI I SHËRBIMIT PUBLIK

Politikanët

Shërbyesit civil të konfidencialitetit politik

Karriera e shërbyesve civil

Të punësuarit e tjerë publik

.

SHTRIRJA E SHËRBIMIT CIVIL

LIGJI I SHËRBIMIT CIVIL NUK ËSHTË I APLIKUESHËM TEK:

Institucionet politike– Zyra e presidentit, Parlamenti, Qeveria, Këshillat Lokal (Presidenti, DP-it, Ministrat, politikanët lokal.)

Institucionet e Drejtësisë– Gjykatat, Zyrat e prokurorëve (Gjyqtarët, prokurorët)

Avokatët e popullit Forcat e armatosura(personat në shërbimin profesional

ushtarak)

SHTRIRJA E SHËRBIMIT CIVIL

APLIKIMI ARBITRAR I LIGJIT TË SHËRBIMIT CIVIL PËR PJESËN TJETËR TË SEKTORIT PUBLIK:

Banka shtetërore Ndërmarrjet shtetërore dhe ato të poseduara nga

autoritetet lokale Administratat Lokale Shërbimet publike (Shëndetësia, Arsimi, Kultura,

Zjarrfikësit dhe Ekipet shpëtimtare)

SHTRIRJA E SHËRBIMIT CIVIL (shtetet e vjetra anëtare të BE)Shteti Shëndetësia Arsimi Policia Qev. Lokale

Austria + + + +

Belgjika – – – +

Danimarka + + + +

Finlanda – – + –

Franca + + + +

Gjermania + + + +

Greqia + + + +

Irlanda – – – –

Italia + + + –

Luksemburgu + + + +

Holanda – – – +

Portugalia – + + +

Spanja – + + +

Suedia + + + +

Britania e Madhe

+ + + –

SHTRIRJA E SHËRBIMIT CIVIL(Shtetet e reja anëtare të BE)

http://wwwl.worldbank.org/publicsector/civilservice/cs_law_OECD.htm

Shteti Shëndetësia Arsimi Policia Qev. Lokale

Bulgaria – – – +

Republika e Çekisë

– – – –

Qiproja Nuk ka të dhëna Nuk ka të dhëna Nuk ka të dhëna Nuk ka të dhëna

Estonia – – + +

Hungaria – – + +

Latvia – – + –

Lituania – – + +

Malta Nuk ka të dhëna Nuk ka të dhëna Nuk ka të dhëna Nuk ka të dhëna

Polonia – – + +

Romania – – + –

Sllovakia – – – –

Sllovenia + + – –

SHTRIRJA E SHËRBIMIT CIVIL (disa nga shtetet OECD)

http://wwwl.worldbank.org/publicsector/civilservice/cs_law_OECD.htm

Shteti Shëndetësia Arsimi Policia Qev. Lokale

Australia – – – +

Kanada – – – –

Islanda – – – –

Japonia + + + –

Korea + + + –

Meksika + + + –

Norvegjia – – – –

Turqia + + – –

ShBA – – – –

SEKTORI PUBLIK NË LITUANISTRUKTURAT & FIGURAT

Sektori publik Statusi i të punësuarve Numri

Administrata publike (shteti & institucionet komunale& agjencitë)

Shërbyesit civil (Ligji i shërbimit civil)

Gjendja e të punësuarve (Kodi i punës)

50 mijë.

Administrata Publike, Shërbimet publike (institucionet ligjore) Policia, diplomatët, doganierët, personeli i sistemit kombëtar të mbrojtjes, rojet e kufirit, administrata e burgut, brigadat e zjarrfikësve, etj.

Zyrtarët apo shërbyesit civil ligjor (Veprimet e veçanta ligjore, Ligji i shërbimit civil) Gjendja e të punësuarve (Kodi i punës)

25 mijë.

Shërbimet publike, Arsimi(Universitetet, Shkollat), Kultura (Muzetë, Bibliotekat), Shëndetësia (Spitalet,Klinikat), Shërbimet sociale

Gjendja e të punësuarve (Kodi i punës)

100 mijë.

SISTEMET ORGANIZATIVE TË SHËRBIMEVE CIVILE

SISTEMI I KARRIERËS

SISTEMI I POZITËS

ELEMENTET TIPIKE TË SISTEMIT TË KARRIERËS DHE POZITËS

A.Auer, Ch.Demmke, R.Polet Civil Services in the Europe of Fifteen: Current Situation and Prospects, 1996 Maastricht

Sistemi i karrierës Sistemi i pozitës

Kushtet për kyçje

- Rekrutimi i vetëm në pozitat hyrëse

- Shkollim i veçantë për karrierë të veçantë

- Maksimumi i limitit të moshës

- Trajnime dhe/ose për fillestarët që janë në periudhën provuese

- Gjithashtu rekrutim për profesionet gjysmë karrieriste

- Shkathtësitë e veçanta të caktuara sipas kërkesave të posteve të veçanta

- Nuk ka maksimum të limitit të moshës

- Nuk ka trajnime për fillestarët që janë në periudhën provuese

Procedurat e rekrutimit

Procedurat formale Procedurat joformale. Metodat e rekrutimit njëjtë sikur në sektorin privat




Kyçja për pjesëtarët e BE-së

- Është shumë e kufizuar hyrja në një profesion hyrës apo hyrja në gjysmë karrierë

- Nuk njihet përvoja profesionale

- Për profesionet hyrëse gjithashtu për gjysmë karriera hyrëse

- Një ndër kriteret për tu zgjedhur është përvoja profesionale

Zhvillimi i karrierës

- Sistemi i caktimit të gradimit

-Nuk njihet përvoja profesionale jashtë sektorit publik për gradim

- Lëvizshmëria është e kufizuar

- Nuk ka caktim të gradimit

- Njihet përvoja profesionale jashtë sektorit publik për gradim

- Mundësi të gjera për lëvizshmëri




Shërbimi i trajnimit Trajnim të detyrueshëm, veçanërisht për gradim

Trajnimi nuk është i detyrueshëm

Transparenca Administrative

Shpallje publike për vende të lira të punës

Nuk ka mënyra të caktuara për shpalljen e vendeve të lira të punës

Të drejtat dhe përgjegjësitë

Punësim afatgjatë Punësime jo afatgjate. Punësimi i bazuar në kontrata, sikurse në sektorin privat




Sistemi i pagave - Projekt i paraparë me ligj

- Avancim pas një periudhe të caktuar pritjeje

- Sistemi i vjetër

- Nuk ka paga në bazë të performancës

- Paga individuale ose kontrata kolektive

- Avancim vetëm përmes negociatave

- Nuk ka sistem të senioritetit

- Pagat në bazë të performancës

Sistemi i pensionit - Skema statusore

- Skema e veçantë

- Kontrata Kolektive

- Kontributi




Legjislacioni Disiplinor

I caktuar me ligj Nuk ka ndonjë normë të veçantë për shërbimin civil

Legjislacioni i Punës

Legjislacioni specifik rregullon pjesëmarrjen e unioneve sa i përket kushteve të punës së shërbyesve civil për vendim marrje, etj.

Kushtet e punës së shërbyesve civil janë të caktuara sipas negociatave të autoriteteve dhe unioneve që mbështeten në kontratat kolektive. Pjesëmarrja e unioneve është e njëjtë sikurse në sektorin privat

KARRIERA kundrejt SISTEMIT TË POZITËS

Austria Belgjika Franca Gjermania Greqia Irlanda* Luksemburgu* Portugalia* Spanja*

* Sistem i përzier me elementet ekzistuese të sistemit të karrierës

Suedia Danimarka** Finlanda** Italia** Holanda** Britania e Madhe**

** Sistem i përzier me elementet ekzistuese të sistemit të pozitës

TRENDET E REFORMËS SË SHËRBIMIT CIVIL NË EVROPË

SHEMBUJT

Shteti Përmbajtja e reformave

Danimarka, Ligji i vitit 1969

Zvogëlimi i shtrirjes së shërbimit civil

Suedia, Ligji i vitit 1976

Zgjerimi i shtrirjes së shërbimit civil, duke harmonizuar kushtet e të punësuarve me sektorin privat

Italia, Ligji në shkurt të vitit 1993

Zvogëlimi i shtrirjes së shërbimit civil

Zvicra, 1 janar 2001 Zvogëlimi i shtrirjes së shërbimit civil, prezantimi i kontratave ligjore publike dhe atyre kolektive

REFORMAT LITUANEZE TË SHËRBIMIT CIVIL

Elementet e shërbimit civil

Ligji për zyrtarët publik, 1995

Ligji i shërbimit civil,

1999

Ligji i shërbimit civil,

2002

Qëllimi i shërbimit civil

Të gjithë të punësuarit publik

Të gjithë të punësuarit publik

Vetëm të punësuarit që kanë autoritet publik ose pushtet, përafërsisht 50 mijë

Ngritja në pozita Jo Po Po

Rekrutimi Në ndonjë pozitë Vetëm pozitat hyrëse Në ndonjë pozitë

Mbajtja e përhershme Jo Po Po

Kontratat e Punës Po Jo Jo

Trajnim i detyrueshëm për fillestarët

Jo Po Po

Paga Vendim i qeverisë E parashikuar me ligj E parashikuar me ligj

Senioriteti Jo Po Po

Masat disiplinore Jo Po Jo

Skema pensionale I përgjithshëm I veçantë I përgjithshëm

ELEMENTET STRUKTURORE TË LIGJIT TË SHËRBIMIT CIVIL

(Sistem i përzier me elementet ekzistuese të karrierës) Dispozitat e përgjithshme

- Parimet(vlerat) themelore

- Sundimi i Ligjit

- Aplikimi i ligjeve të punës Klasifikimi i shërbyesve civil Rekrutimi i shërbyesve civil

- Kërkesat e rekrutimit

- Shpalljet publike

- Metodat e përzgjedhjes

- Personeli për përzgjedhje Përgjegjësitë dhe të drejtat e

shërbyesve civil

- Papajtueshmëritë

Zhvillimi i karrierës

- Gradimi

- Lëvizshmëria

- Vlerësimi i performancës

- Ulja në pozitë Paga, pagesat tjera Trajnimi i shërbyesve civil Masat disiplinore & nxitjet Garantimet sociale dhe të tjera Menaxhimi i shërbimit civil

RRUGA E DUHUR

Vizioni- Pjesëmarrja: administrata, politikanët, aksionarët tjerë - Rezultati – koncepti i pranuar i Ligjit të Shërbimit Civil

Niveli ministror (hartimi, aprovimi) Niveli parlamentar (miratimi i ligjeve) Implementimi (aktet dytësore ligjore)

Faleminderit !

.

elementet strukturore tË ligjit pËr shËrbimin civil : trendet dhe alternativat fundamentale

Documents