eleştirel düşünmeye genel bir bakış
DESCRIPTION
Eleştirel Düşünmeye Genel bir Bakış. Yrd. Doç. Dr. Cenk Akbıyık. Ali Bey ve Ayten Hanım’ın Öyküsü. Eleştirel düşünme ne yapacağına ve neye inanacağına odaklı mantıklı düşünmedir. Eleştirel düşünmenin temelinde şüphe ve sorgulama vardır. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Eleştirel düşünmenin temelinde şüphe ve sorgulama vardır.
Ancak eleştirel düşünme temelsiz yere şüphe duymak anlamına gelmemektedir.
Eleştirel düşünme, bizi ikna etmeye ve düşüncelerini kabul ettirmeye çalışan çok sayıda kişinin olduğu günümüzde bir tür gerekliliktir.
Günümüzde eleştirel düşünmenin gereklilik olduğunu anlamak için gazete manşetlerine göz atmak bile yeterlidir.
Türk firmasına ait yük gemisi önündeki gemiye çarptı
SİNGAPUR Boğazı'nda hareket halinde bulunan Beks Gemi İşletmeciliği A.Ş.'ye ait M/V Beks Halil adlı yük gemisinin önündeki bir başka gemiye çarpma anı amatör kameralarca kaydedildi.
Robert Cornish 1930´larda tahtıravalliye benzer bir düzenek kullanarak ölü hayvanları canlandırmaya kalkıştı.
Eleştirel Düşünmenin Boyutları Yorumlama
Bilgiyi sınıflandırma Bilginin önemini çözme İfadenin anlamını aydınlatma
Analiz İddia, görüş ve bakış açılarını ortaya çıkarma Düşünceleri karşılaştırma Bütün parça ilişkisini belirleme Varsayım ve sebepleri belirleme
Değerlendirme İddiaları, varsayımları ve zayıflıkları değerlendirme İddiaların kabul edilebilirliğini belirleme
Çıkarım yapma Destekleme gerektiren önermeleri fark etme Alternatifleri tahmin etme Sonuç çıkarma
Açıklama Ulaşılan sonuçları ifade etme Düşünürken temele aldığı ölçütleri açıklama Argüman sunma
Düzenleme Kendini gözden geçirme Kendi düşünmesini yargılama Hatalarının nedenlerini belirleme
Eleştirel düşünmenin alt boyutlarından bir de düşünce ve iddiaların netleştirilmesi ve ortaya çıkarılması ile ilgilidir.
Çıkarım haritalarının kullanımı bu işi kolaylaştırmaktadır.
Aşağıdaki sonuçları uyarlayınız ve verilen çıkarım haritalarını kullanarak gerekçelendiriniz:
Bugün yüzmeye gideceğim. Çikolata sağlık için faydalıdır. İdam cezası kaldırılmalıdır.
Sonuç
Sebep
Sebep
Sonuç
Sebep İtiraz
Çünkü
Çünkü
Çünkü FakatSonuç
Sebep İtiraz
Sebep İtiraza itiraz
Çünkü Fakat
Diğer taraftanÇünkü
Aşağıdaki iddianın dayanak noktalarını ve itirazlarını çıkarım haritasını kullanarak gösteriniz. Ardından haritadaki bilgileri düzyazı biçimine getiriniz.
Okullarda cep telefonu kullanımı yasaklanmalıdır.
Eleştirel düşünme ile ilgili belki de en önemli figürlerden biri Sokrates’tir.
Sokrates, “Sokratik Sorgulama” olarak bilinen kendine özgü yöntemiyle insanların bildiklerini sandıkları aslında bilmediklerini göstermiştir.
Sokrates sorarsa:
Sizce temel konu nedir? Bize bir örnek verebilir misiniz? Bu soru niçin önemlidir? Bu soruya dayanarak, hangi varsayımlarda bulunabiliriz? Bunun doğru olduğunu niçin düşünüyorsunuz? Başka hangi bilgilere ihtiyaç duyarız? Sebebinizi bize açıklar mısınız? Nasıl bir akıl yürütmeyle bu sonuca vardınız? Sizi buna inandıran nedir? Bu sizin fikriniz mi yoksa başka bir yerden mi duydunuz? Fikriniz birisinden ya da bir şeyden etkilendi mi? Alternatifi nedir? Bu olsaydı, sonuç olarak ne olurdu? Niçin? Başka insan grupları bu soruyu nasıl cevaplardı? Niçin?