elikadura2 eta 3 .gaia
TRANSCRIPT
![Page 1: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/1.jpg)
ELIKADURAELIKADURA1. GAIA
![Page 2: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/2.jpg)
KARGA ELEKTRIKOAKKARGA ELEKTRIKOAK GORPUTZAK ELEKTROIAK JASOTZEN
EDO GALTZEN DITUZTENEAN KARGATZEN DIRA.
KARGAREN UNITATEA: COULOMB-A DA
1C = 6,25· 1018 e
1 mC = 10-3 C 1µC = 10-6 C
![Page 3: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/3.jpg)
DEFINITUDEFINITUEROALE
KARGA ELEKTRIKOEI HIGITZEN UZTEN DIETEN MATERIALEI (METALAK)
ISOLATZAILEAKKARGA ELEKTRIKOEI HIGITZEN UZTEN EZ DIETEN MATERIALEI (PLASTIKOAK)
KORRONTE ELEKTRIKOA MODU ORDENATUAN HIGITZEN DIREN KARGA ELEKTRIKOEN MULTZOA
![Page 4: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/4.jpg)
DEFINITUDEFINITUZIRKUITU ELEKTRIKOA
KARGA ELEKTRIKOAK HASIERAKO PUNTURA ITZULTZEKO AUKERA EMATEN DIEN IBILBIDEA DA.
KARGAK MODU JARRAITUAN ZIRKUITU BATETIK HIGITU AHAL IZATEKO BEHARREZKO DA AMAIERAN PILA BAT AMAIERAN PILA BAT JARTZEA JARTZEA IBILBIDEARI BERRIZ EKIN DIEZAIOTEN
![Page 5: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/5.jpg)
Zirkuitu elektrikoen elementuakEroaleaPilaErresistentziaEtengailua: irekia itxitaMotorraSorgailua Anperemetroa (korronte
elektrikoaren intentsitatea neurtzeko tresna)
![Page 6: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/6.jpg)
Zirkuitu elektrikoen elementuakVoltmetroa (potentzial-diferentzia
neurtzeko tresna)Bonbila
![Page 7: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/7.jpg)
Korronte elektrikoaren noranzkoa
Korronte elektrikoaren noranzko errealakarga elektrikoak elektroiak dira: elektroiak polo negatibotik atera eta polo positibora doaz
• Korronte elektrikoaren noranzko konbentzionala.korrontea polo positibotik poo negatibora joaten da, elektroiak zeudela jakin aurretik ezarri zen
![Page 8: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/8.jpg)
Seriean eta paraleloanSeriean eta paraleloanSerietan: elementuak elkarren
segidan jartzen dira.Paraleloan: elementuak
zirkuituaren puntu batetik ateratzen diren adarretan ezartzen dira eta beste puntu batean elkartzen dira.
![Page 9: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/9.jpg)
MAGNITUDE ELEKTRIKOAKMAGNITUDE ELEKTRIKOAKINTENTSITATEA = I :
DENBORA UNITATE BATEAN EROALEAREN SEKZIO BATETIK IGAROTZEN DEN KARGA ELEKTRIKOA
UNITATEA: ANPERE-a A
Neurtzeko tresna Anperemetroa= elementu batetik zer intentsitate pasatzen den neurtzeko SERIEAN jarri behar da
![Page 10: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/10.jpg)
POTENTZIAL-DIFERENTZIAPOTENTZIAL-DIFERENTZIAZIRKUITU BATEKO BI PUNTUREN
ARTEKO TENTSIOA EDO POTENTZIAL-DIFERENTZIA (ΔV):karga unitateak puntu batetik bestera pasatzean jaso edo galtzen duen energia.
UNITATEA: VOLT-a VNeurtzeko tresna VOLTMETROA PARALELOAN jarri behar da
![Page 11: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/11.jpg)
ERRESISTENTZIAERRESISTENTZIAEROALE BATEN ERRESISTENTZIA (R)
EROALEAK KORRONTEARI ERAGITEN DION TRABA
ERRESISTENTZIA EROALEAREN LUZERAREN, LODIERAREN ETA MATERIALAREN ARABEKOA DA
UNITATEA: OHM-a Ω
![Page 12: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/12.jpg)
OHM-EN LEGEAΔV = I · R
Definizioa: Volt bat zera da
Ω bateko erresistentzia duen elementu batetik A bateko intentsitate bat zeharkatzean, sortzen den tentsioa edo potentzial diferentzia da.
![Page 13: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/13.jpg)
ZIRKUITU ELEKTRIKO BATEN ERRESISTENTZIASERIEAN KONEKTATURIKO
ERRESISTENTZIAK
Rbal= R1+R2+R3+…I berbera da seriean dauden
elementu guztietan ΔVg = ΔV1 + ΔV2 + ΔV3+…
![Page 14: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/14.jpg)
ZIRKUITU ELEKTRIKO BATEN ERRESISTENTZIAPARALELOAN KONEKTATURIKO
ERRESISTENTZIAK
1 / Rbal= 1/R1+1/R2+1/R3+…Intetsitatea: zirkuitu paralelora
iristen den guztizko intentsitatea adarretan banatzen da I = I1+I2+I3…
ΔVg = ΔV1= ΔV2 = ΔV3=…
![Page 15: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/15.jpg)
KORRONTE ELEKTRIKOAREN ERABILERAKEFEKTU TERMIKOA= korronte
elektrikoa igarotzen denean, haria berotu egiten da elektroiek hariaren partikulekin talka egiten dutelako.
JOULE EFEKTUA: energia elektrikoa energia termiko bihurtzea da
![Page 16: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/16.jpg)
POTENTZIAZIRKUITOETATIK ZIRKULATZEN
DUTEN KARGEK KORRONTE ELEKTRIKOAREN ENERGIA DUTE
E = I · t · ΔVΔV = I · R orduan E = I · t · I ·
R beraz...
E = I2· t· R unitatea : Joule (J)
![Page 17: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/17.jpg)
POTENTZIA ELEKTRIKOAPOTENTZIA ELEKTRIKOATRESNA BATEN POTENTZIA (P)
TRESNA HORREK SOR DEZAKEEN ENERGIA ETA ENERGIA HORI SORTZEKO BEHAR DUEN DENBORAREN ARTEKO ERLAZIOA
P = E / t unitatea Watt-a (W)1 watt = joule / segundo
E = I2· t· R beraz P = I2· t· R / t orduan
P = I2· R
![Page 18: Elikadura2 eta 3 .gaia](https://reader031.vdocuments.pub/reader031/viewer/2022013108/55901d641a28ab4e508b47ad/html5/thumbnails/18.jpg)
Kilowatt-orduaKilowatt-orduaEnergia unitatea da oso erabilia 1kwh = 3.6 · 106 J