endüstriyel tesislerde - tuyak · tank-köpük bağlantısı paslanmaz boru, atmosferik köpük...
TRANSCRIPT
2019/20 Eğitim Seminerleri
Endüstriyel Tesislerde Sprinkler Sistemlerinin
İşletme ve Bakımı
Sıtkı ENGİNMakine Mühendisi
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yararlanılan Kaynaklar
• TS-EN 671-3
• TS-EN 12845
2019/20 Eğitim Seminerleri
Giriş
• Alarm Vanaları,
• Köpüklü Söndürme Sistemleri
• Sprinkler
• Hat Vanaları, Akış Anahtarı,
• İtfaiye su verme ve Alma Ağzı,
• Boru sistemleri
• Yangın Dolapları, Hidrant Ekipman Dolapları,
• Hidrant ve Monitörler
• Yangın pompaları,
• Sorular
2019/20 Eğitim Seminerleri
Islak Alarm Vanası – Kontroller / Aylık
Çek Vana
Mekanik Çan
Orifis
Geciktirme Hücresi
Basınç Anahtarı
Alarm Test V.
Alarm Hat V.
Ana Tahliye Vanası
Besleme Suyu Basınç M.
Sprinkler Sist. Basınç M.
Filtre
Besleme Hattı
Sprinkler Sistemi
Fiziksel kontroller, Ortam sıcaklığı, Trim vanalarının pozisyonu,Manometreler, Besleme ve Sprinkler Sistem basıncı eşit yada Sprinkler Sistem basıncı yüksek olmalı, Sprinkler sisteminde emniyet ventili olmalı,Manometreler aynı anda değişiyor ise çek vana arızalıdır. Hatalı alarm alınabilir. Drenaj orifisinden damlama sürekli ise veya hatalı alarm alınıyorsa; Klape arızalı veya klapede pislik vardır.
Emniyet Ventili
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Islak Alarm Vanası – Alarm Testi / 3 Aylık
Çek Vana
Mekanik Çan
Orifis
Geciktirme Hücresi
Basınç Anahtarı
Alarm Test V.
Alarm Hat V.
Ana Tahliye Vanası
Besleme Suyu Basınç M.
Sprinkler Sist. Basınç M.
Filtre
Besleme Hattı
Sprinkler Sistemi
İlgili yerlere bilgi verilir,
Alarm Test vanası açılır,
Mekanik çan çalmalı (60 sn),
Drenajdan su damlamalı,
Basınç anahtarından ihbar sistemine alarm gelmeli,
İhbar sistemindeki tanım doğru olmalı.
Köpüklü sistemlerde hidrolik konsantrasyon vanasını açmalı,
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Islak Alarm Vanası – Ana Tahliye Testi / Yıllık
Çek Vana
Mekanik Çan
Orifis
Geciktirme Hücresi
Basınç Anahtarı
Alarm Test V.
Alarm Hat V.
Ana Tahliye Vanası
Besleme Suyu Basınç M.
Sprinkler Sist. Basınç M.
Filtre
Besleme Hattı
Sprinkler Sistemi
Manometre değerlerinin kaydı
Alarm Hat vanası kapatılır
Ana tahliye vanası açılır
Manometrede basınç %10 dan fazla düşerse; Önceki kayıtlara bakılır, Besleme hat üzerinde vana kısık/kapalı, Besleme hattında tıkanıklık, Filtre ve orifisler kontrol edilmeli, temizlenmeli
Vana içi, Klape bakımı (5 Yıl)
Manometre kalibrasyonu veya değişimi (5 Yıl) NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Kuru Alarm Vanası – Kontroller / Aylık
Fiziksel kontroller, ulaşılabilirlik,
Vana grubu ortam sıcaklığı (+5°C )
Trim vanalarının pozisyonu,
Manometreler,
Sistem hava basıncı en yüksek su basıncına göre uygun olmalı,
Klape veya su sızıntı kontrolü;
- Su ve hava besleme vanası kapatılır,- Ana tahliye vanası açılır, - Su kaçak vanası yavaşça kısmen açılır, su geliyorsa hava gelene kadar su boşaltılır.- Sistem devreye alınır.
Su Besleme Hattı
Kuru Boru Sprinkler Sistemi
Hızlandırıcı
Su Akış Anahtarı Düşük
Hava Bas. Anahtarı
Hava Regülatörü
Ana Tahliye Vanası
Alarm Test Vana
Alarm Hat Vana
Su Sızıntı Vanası
Mekanik Çan
NOT: Testler, bakım ve sistem hava basıncı için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Kuru Alarm Vanası – Kontroller / 3 Aylık
Su Besleme Hattı
Kuru Boru Sprinkler Sistemi
Hızlandırıcı
Su Akış Anahtarı Düşük
Hava Bas. Anahtarı
Hava Regülatörü
Ana Tahliye Vanası
Alarm Test Vana
Alarm Hat Vana Su Kaçak
Vanası
Mekanik Çan
İlgili yerlere bilgi verilir,
Alarm Test vanası açılır,
Mekanik çan çalmalı (60 sn),
Su akış basınç anahtarından ihbar sistemine alarm gelmeli,
İhbar sistemindeki tanım doğru olmalı.
Düşük hava basınç anahtarı testi,
Hızlandırıcı testi
Köpüklü sistemlerde hidrolik konsantrasyon vanasını açmalı,
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Kuru Alarm Vanası – Kontroller / Yıllık
Kuru Boru Sprinkler Sistemi
Hızlandırıcı
Su Akış Anahtarı Düşük
Hava Bas. Anahtarı
Hava Regülatörü
Ana Tahliye Vanası
Alarm Test Vana
Alarm Hat Vana Su Kaçak
Vanası
Mekanik Çan
Ana tahliye testi,
X Su besleme manometresinde basınç %10 dan fazla düşerse;
- Önceki kayıtlara bakılır,
- Besleme hat üzerinde vana kısık/kapalı,
-Su besleme hattında tıkanıklık
Filtre ve orifisler kontrol edilmeli, temizlenmeli
Alarm V.klapesi kısmi açılma testi,
Hava regülatör testi,
İçten kurmalı alarm vanalarının içi açılmalı,
Su Besleme Hattı
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Kuru Alarm Vanası – Kontroller / 3 Yıllık
Su Besleme Hattı
Kuru Boru Sprinkler Sistemi
Hızlandırıcı
Su Akış Anahtarı Düşük
Hava Bas. Anahtarı
Hava Regülatörü
Ana Tahliye Vanası
Alarm Test Vana
Alarm Hat Vana
Su Kaçak Vanası
Mekanik Çan
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
Tam akış testi,Manometre değerlerinin kaydı,En uzak noktadaki test ve drenaj vanası test konumunda açılır,60 sn’de su gelmeli,Düşük hava basınç, su akış, mekanik çan, hızlandırıcı çalışmalı Hava kaçak testi,3,2 bar basınçta, 2 saatte 0,2 bar veya az olmalı Dıştan kurmalı alarm vanalarının içi açılmalı,Manometre kalibrasyonu veya değişimi (5 Yıl)Köpüklü sistemlerde hidrolik konsantrasyon vanası açmalı,
2019/20 Eğitim Seminerleri
Baskın Alarm Vanası
Tam akış testiManuel devreye alma butonu
3 AyÖn basınçlandırma hattı (Aylık)İhbar + Selenoid testi,
Yıllık 5 Yıllık Dıştan kurmalı baskın vanalarda iç kontrol, bakım
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Baskın Alarm Vanası
Diyafram ön basınçlandırma hattında ki; çek vana, orifis vb. hatların temizliği yapılmalı.X Aksi durumda, herhangi bir tıkanıklık durumunda sistem kendi kendine devreye girecektir.
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Köpüklü Sistemler – Köpük Tankı
Köpük Hattı Köpük Hattı Basınç emn.v.
Su Besleme Su Besleme
Köpük dolum, boşaltma vanası
Drenaj
Drenaj
Köpük dolum, boşaltma vanası
Kö
pü
k Se
viye
gö
ste
rge
si
Kö
pü
k Se
viye
gö
ste
rge
si
Basınç emn.v.
Kö
pü
k
Kö
pü
k
SuAylık;
Fiziksel kontrol, korozyon
Vanaların pozisyonu,
3 Aylık;
Köpük seviye kontrolü, (%90)
Yıllık;
Köpük ömür kontrolü,
Raf ömrü dolan köpük testi
Ortam şartlarına uygun köpük,
10 Yıllık;
Hidrostatik test
Temizlik (seviye göstergesi vs)İşletme Durumu Köpük Seviye Ölçümü
2019/20 Eğitim Seminerleri
Köpüklü Sistemler
Tank-köpük bağlantısı paslanmaz boru,
Atmosferik köpük tankı paslanmaz ,
Atmosferik köpük tankı havalık,
Atmosfere açık alanda ise köpük sıvısı donma sıcaklığı,
Köpük istasyonuna ulaşım,
Köpük istasyonu sıcaklığı,
Tüm çek vana, pislik tutucular temizlenmeli,
Hidrolik konsantrasyon vanası pozisyonu, testlerde açılmalı,
Oranlayıcı testi (+- %10),
Hat tipi oranlayıcılar doğru hesaplara göre imal edilmeli,
YANLIŞ
2019/20 Eğitim Seminerleri
Sprinkler, Nozul
Yedek sprinkler ve anahtarı
Fiziksel kontrol, korozyon, eziklik, eksik sıvı,
Engeller,
Pozisyonları,
Tavana mesafelerinin, sıcaklıklarının uygunluğu,
Hızlı tepkili sprinklerlerin testi (20. Yıl ve sonraki her 10 yılda bir)
Standart tepkili sprinklerlerin testi veya değişimi (50. Yıl ve sonraki her 10 yılda bir)
Yüksek sıcaklık ve ergir lehimli sprinklerlerin testi (Her 5 yılda bir) 163 °C ve üzeri
Kuru tip sprinkler testi (10.Yıl ve sonraki her 10 yılda bir)
2019/20 Eğitim Seminerleri
Hat Vanaları, Akış Anahtarı
Aylık;
Ulaşılabilir, etiketli olmalı,
Fiziksel kontrol, korozyon, sızıntı
Vana pozisyonu doğru olmalı,
İzlenmeli veya kilitlenmeli,
Vana pozisyonu ve gösterge aynı (P.İ.V.)
3 Aylık;
Vana volanı 1/5 çevrilince ihbar alınmalı,
Akış anahtarı test edilmeli, 30 sn’de ihbar alınmalı
Yıllık;
Tam kapasite açılıp kapatılmalı,
Yükselen milli vana yağlanmalı
2019/20 Eğitim Seminerleri
İtfaiye Su Verme ve Alma Ağzı
3 Ay;
Ulaşılabilir, etiketli olmalı,
Fiziksel kontrol, korozyon, sızıntı
Storz kaplin ve zincirli kapak olmalı,
Çek vana sızdırmaz olmalı,
Otomatik damlatma çalışır olmalı,
Yıllık (İtfaiye su alma ağzı);
Kısmi akış testi
Tam akış testi, basınç kaydı (5 Yıl)
5 Yıllık (İtfaiye su verme ağzı);
Çek vana ile itfaiye su verme ağzı arası hidrostatik test edilmeli,
Çek vana bakımı yapılmalı,
-Dikey çıkış yapılmış,
-Diş uyumsuzluğu var ve itfaiye su verme ağzı sıkılamamış.
YANLIŞ DOĞRU
Ağızlar yatayda ve zeminden 0.5 ~ 1.2m yükseklikte olmalı.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Boru Sistemleri – Askılama ve Deprem Tedbirleri
Borular;
Fiziksel kontrol, korozyon
Islak sistem olan alanlardaki sıcaklık > +5 °C
Diletasyon ve duvar geçişleri,
Hat sonu boru içinin kontrolü,
Tam akış testi (5 Yıl)
Hidrostatik test (5 Yıl)
Vana odaları ve elektrikli ekipmanlar
Doğru aydınlatma ekipmanı,
Oda ısıtıcı seçimi,
Vana odasında yanıcı malzeme olmamalı,Korozyon
2019/20 Eğitim Seminerleri
Boru Sistemleri – Askılama ve Deprem Tedbirleri
Ekipmanlar;
Periyodik kontrol, test ve bakım için uygun yükseklikte olmalı
Drenajları gidere veya dışarı çıkartılmalı,
Askılama;
Support mesafeleri ve uygunluğu,
Uygun yerlere bağlanmalı,
Deprem tedbirleri;
Enine, Boyuna, dikey kolonlarda uygun mesafede olmalı
Yerden 4 m Yükseklikte
Üst Üste 4 kollektör ve 4,5 m yükseklik Çelik halata askılama
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yangın ve Hidrant Ekipman Dolapları
Fiziksel kontrol, sızıntı, sağlamlık, ulaşılabilirlik, Anahtar,
Islak sistem olan alanlardaki sıcaklık > +5 °C,
Köpük tankı sağlam ve dolu mu?
Kauçuk hortum testi (Yıllık)
Stroz kaplin uyumluluk,
Makaranın açılabilirliği,
Bez hortum açılıp tekrar ters sarılmalı (Yıllık)
Bez hortum testi (5 + 3 Yıl)
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yangın Hidrant ve Monitörler
Monitör ve Hidrant (6 Ay);
Fiziksel kontrol, sızıntı, sağlamlık, ulaşılabilirlik,
Islak sistem olan alanlardaki sıcaklık > +5 °C,
Hidrant hortum vanası volanlı tip,
Köpük tankı sağlam ve dolu mu?
Monitör ve Hidrant (Yıllık);
Tam kapasite açılmalı (En az 1 d.)
Damlama çalışmalı (60 dak.)
Tüm parçalar çalışır olmalı, yağlanmalı
Hortum çıkışında kapak olmalı,
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yangın Pompaları – Elektrik Motorlu
Haftalık;
Fiziksel kontrol,
Pompa emişinde yükselen milli vana,
Pompa emişinde 10xD düz boru boyu,
Hava atma ventili, drenajlar,
Salmastralardan su damlamalı,
Vanaların pozisyonu, manometreler,
10 dakika çalıştırma,
Pano ışıkları normal,
Pompa gövde soğutma ventili,
Pompa çalıştı, arıza bilgileri ihbar sist. gitmeli,
İhbar sistemi tanımlamaları,
Kapalı vana testi -30 dakika (Yıllık),
Performans testi (Yıllık),
Otomatik transfer anahtarı testi (Yıllık)
Pano testi (5 Yıllık).
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yangın Pompaları – Dizel Motorlu
Haftalık;Hava soğutmalı motorlarda pompa gövde soğutma ventili olmalı,
30 dakika çalıştırılmalı,
Soğutma suyu geçmeli (Eşanjörlü)
Antifirizli motor soğutma suyu seviyesi
Yakıt tankı kapasitesi uygun olmalı,
Yakıt seviyesi 2/3 dolu olmalı,
Yağ seviyesi
Akü kutup başları, voltaj, elektrolit, şarj
Motor çalışma saati kaydı, uygunluğu,
Egzos sisteminde sızıntı olmamalı,
Akü kutup başları sıkılığı, (3 Ay)
YANLIŞ
DOĞRU
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yangın Pompaları – Dizel Motorlu
Yıllık; Yataklar yağlanmalı,
Yakıt tankı drenaj vanası açılmalı, pislik veya su alınmalı,
Yağ, antifiriz ve filtre değişimleri,
Eşanjör yada radyatör temizliği,
Su filtrelerinin temizliği,
Egzos askılama ve bağlantılarının uygunluğu,
2 Yıllık;
Akülerin yenilenmesi,
Motor kayışları ve hortumların değişimi,
NOT: Testler ve bakım için üretici marka kataloglarına bakınız.
YANLIŞDOĞRU
2019/20 Eğitim Seminerleri
Yangın Pompaları – Pompa Odası
Pompa Odası Haftalık;Zemin kuru ve güvenli olmalı,
Uygun merdiven olmalı,
Acil aydınlatma olmalı,
Havalandırma,
Su taşma sensörü olmalı,
Drenaj pompaları UPS’ten beslenmeli,
Isıtma olmalı. İnfrared olmaz, hava ısıtılmalıdır.
Yanıcı madde olmamalı,
Su deposu seviye takibi,
Sprinkler sistemi olmalı,
Boru sistemleri sızıntı, uygunluk,
Pompa odası;
Hava soğutmalı dizel motorlu pompa
HAVALANDIRMA YOK.
- Drenajlar yapılmamış, Tüm zemin su ile kaplı
-- Kaide beton içinde değil,
GÜVENLİ ve UYGUN DEĞİL
2019/20 Eğitim Seminerleri
Pompa Pano Basınç Hissetme Hatları
Basınç hissetme hatları paslanmaz veya bakır olmalı,
Pompa basma tarafında çek vana ile kesme vanası arasından alınmalı,
1,5 m ara ile 2 adet 2,4 mm orifisli çek vana olmalı,
Çek vana yönü panodan pompa yönüne doğru olmalı
Hat alınan yerde ve panoda kontrol için 2’şer vana ile pano tarafında manometre olmalı
YANLIŞ DOĞRU
-Ortak kollektöre konulmuş,
-Plastik hortumla bağlanan sistemler var,
-Orifisli çek vana konulmamış.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Sorular; Projelendirme, Teslim Alma
Uygulamaya yönelik proje ve hidrolik hesap yapılmalı,
Kullanım amacı değişen alanlardaki mevcut sistemlerinin revizyonu yapılmalı,
Proje ve uygulamanızı denetleyen sigortacı veya bağımsız denetmen olmalı,
- Denetleyen yok ise;
- Malzeme satıcısına veya uygulamacıya proje yaptırılması,
- Uygulamanın eksiksiz ve doğru olduğunun kontrolü,
- Uygulama işini verdiğiniz firmadan sistemlerin teslim alınması,
- Konusunda uzman olmayan kişilerin/kurumların tavsiyelerine göre iş yapılması,
2019/20 Eğitim Seminerleri
Sorular; İşletmedeki Olumsuzluklar
- Yangın söndürme sistemlerinde plastik esaslı bağlantılar,
- Yangın dışındaki amaçlar için, yangın sistemlerinin kullanılması,
- Yangın pompası testlerinde pompanın normalden az süre çalıştırılması,
- Yangın pompaları ve sistemlerin periyodik kontrol, test ve bakımları,
- Yangın pompa odasının kilitli bırakılması, sadece 1 kişiye anahtarın verilmesi,
- Ana pompaların herhangi bir sebeple devreye giriyor/girecek diye kapatılması,
- Elektrikli pompa motor elektrik besleme hattının tesisten çekilmesi,
- Pompa istasyonu şartları.
2019/20 Eğitim Seminerleri
Sorular; Satıcı, Uygulamacı, Servis - Olumsuzluklar
- Negatif emiş pompa satış ve montajları,
- Yetersiz yakıt tankı hacmi,
- Pompa panolarının standartlara uygunsuzluğu,
- Havalandırma imkanı olmayan bodrum katlara hava soğutmalı dizel motorlu pompa,
- Montajı standartlara uygun olmayan sistemlerin servis tarafından devreye alınması,
- Negatif emişli pompalar,
- Pompa kaidesi,
- Pompa emişinde 10xD düz boru, havalandırma, yetersiz yakıt tankı,
- Basınç hattı paslanmaz ve uygulaması yanlış olan sistemler,
- Dizel motorlu pompa odalarında sprinkler sistemi olmaması,
2016/17 Eğitim Seminerleri
Teşekkürler