1

มาตรการปร�บลดแรงด�นไฟฟ�าของหม�อแปลงไฟฟ�า

บร�ษั�ท แอ�ดวานซ์� อะโกร จำ าก�ด (มหาชน)

โรงเยื่$%อ 2

มนตรี� เกิดเสมอ

2ความเป'นมาและล�กษัณะการใช�พล�งงาน

โรีงเยื่��อ 2 ม�กิารีใช้�พลั�งงานไฟฟ�าเป็�นป็รีมาณมากิ ในเด�อนกิ�มภาพ�นธ์" 2552 ป็รีมาณกิารีใช้�ไฟฟ�า (Power Consumption) เฉลั��ยื่ 7.48 MW (เฉพาะพ�%นที่�� Fiber line 2) รีายื่ลัะเอ�ยื่ดในตารีางที่�� 1.1

จากิกิารีตรีวจสอบพบว*าพ�%นที่��โรีงเยื่��อ 2 ม�หม�อแป็ลังไฟฟ�าจ-านวน 15 ช้�ด แบ*งตามรีะด�บแรีงด�นไฟฟ�าด�านที่�ตยื่ภ.ม ที่��จ*ายื่ไฟเข้�าต.� MCC เป็�น 2 รีะบบ ได�แกิ*

1.แบบ 3 เฟส 4 สายื่ แรีงด�นไฟฟ�ารีะหว*างสายื่ 690 โวลัที่" 50 เฮิรี"ต กิารีที่-างานข้องหม�อแป็ลัง 365 ว�น/ป็1 จ-านวน 12 ช้�ด

2.แบบ 3 เฟส 4 สายื่ แรีงด�นไฟฟ�ารีะหว*างสายื่ 400 โวลัที่" 50 เฮิรี"ต กิารีที่-างานข้องหม�อแป็ลัง 365 ว�น/ป็1 จ-านวน 3 ช้�ด

3

4

5

ตารางท+% 1-1 แสดงการใช�พล�งงานไฟฟ�า ในพ$-นท+% โรงเยื่$%อ 2

6

รีายื่ลัะเอ�ยื่ดหม�อแป็ลังไฟฟ�า1.TH431 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V2.TH432 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V3.TH433 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V4.TH434 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V5.TH435 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V6.TL491 พกิ�ด 1,000 KVA 3ph 22000-420/243V7.TH421 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V8.TH501 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V9.TH502 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V10.TL591 พกิ�ด 1,000 KVA 3ph 22000-420/243V

11.TH2112 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V12.TL2012 พกิ�ด 1,000 KVA 3ph 22000-420/243V13.TH131 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V

14.TH1012 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V15.TH1013 พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V

7

ป.ญหาของอ0ปกรณ�/ระบบก1อนปร�บปร0ง

จากิกิารีส-ารีวจพบว*าม�หม�อแป็ลังไฟฟ�าหลัายื่ช้�ด ที่��จ*ายื่แรีงด�นไฟฟ�าในรีะด�บที่��ส.งเกินพกิ�ดข้องอ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�า ที่-าให�หม�อแป็ลังไฟฟ�าต�องจ*ายื่กิ-าลั�งไฟฟ�าให�กิ�บอ�ป็กิรีณ"มากิข้2%นแลัะยื่�งที่-าให�อายื่�กิารีใช้�งานข้องอ�ป็กิรีณ"ส�%นลังอ�กิด�วยื่

วธ์�กิารีหน2�งในกิารีป็รีะหยื่�ดพลั�งงาน คื�อ กิารีคืวบคื�มแรีงด�นที่�ตยื่ภ.ม (Secondary) ให�เหมาะสมกิ�บโหลัด ซึ่2�งส*วนใหญ่*เป็�นมอเตอรี"ไฟฟ�า (Electric Motor) เพ��อลัดกิารีส.ญ่เส�ยื่ในมอเตอรี" เพรีาะถ้�าหากแรงด�นไฟฟ�าส3งเก�นกว1าพ�ก�ดท+%บอกไว�บนป�ายื่เคร$%อง (Name Plate) จำะท าให�เก�ดก าล�งส3ญเส+ยื่ในแกนเหล4กมากข5-นกว1าพ�ก�ด

8

มาท าความเข�าใจำก าล�งส3ญเส+ยื่ในมอเตอร�

9มาท าความเข�าใจำถ้5งการส3ญเส+ยื่ในมอเตอร�

ป็รีะสที่ธ์ภาพมอเตอรี" ถู.กิกิ-าหนดคื*าโดยื่กิ-าลั�งข้าออกิ  (Watt  Output) หารีด�วยื่กิ-าลั�งข้าเข้�า (Watt  Input) หรี�อในรี.ป็แบบกิลั�บกิ�น  โดยื่กิ-าลั�งข้าเข้าห�กิออกิด�วยื่กิ-าลั�งที่��ส.ญ่เส�ยื่ไป็ (Watt  Loss)  หารีด�วยื่กิ-าลั�งข้าเข้�า  โดยื่กิ-าหนดให�คื*ากิ-าลั�งหน2�งแรีงม�าที่างกิลัม�คื*าเที่*ากิ�บ 746 ว�ตต"ข้องกิ-าลั�งไฟฟ�า          

ที่างเด�ยื่วที่��จะเพ�มป็รีะสที่ธ์ภาพข้องมอเตอรี"จ-าเป็�นต�องลัดคืวามส.ญ่เส�ยื่ต*าง ๆ ที่��เกิดข้2%น

10

คืวามส.ญ่เส�ยื่เม��อมอเตอรี"ไม*ได�รี�บภารีะกิารีที่-างานหรี�อไม*ม�โหลัด (No Load Loss) เป็�นกิารีส.ญ่เส�ยื่ที่��แกินเหลั9กิ (Core loss) จะม�คื*าคืงที่��เกิดข้2%นเม��อเรีาป็�อนพลั�งงานเข้�ามอเตอรี" กิารีส.ญ่เส�ยื่ที่��แกินเหลั9กิป็รีะกิอบด�วยื่กิารีส.ญ่เส�ยื่จากิคื*าฮิ�สเตอรี"รี�ซึ่�ส (Hysteresis Loss) แลัะกิารีส.ญ่เส�ยื่จากิกิรีะแสไหลัวน (Eddy Current Loss) ในวงจรีแม*เหลั9กิข้องมอเตอรี" กิารีส.ญ่เส�ยื่ส.ญ่เส�ยื่ที่��แกินเหลั9กิม�คื*าป็รีะมาณ 30 % ข้องคื*าคืวามส.ญ่เส�ยื่รีวมในมอเตอรี"ต�วหน2�ง ๆ แลัะเกิดข้2%นไม*ว*ามอเตอรี"จะหม�นต�วเป็ลั*าหรี�อใช้�งานอยื่.*กิ9ตาม

คืวามส.ญ่เส�ยื่เม��อมอเตอรี"ต�องรี�บภารีะหรี�อโหลัดที่��เกิดข้2%น (Load Loss) หรี�อ Copper loss) กิารีส.ญ่เส�ยื่ที่��สเตเตอรี"หรี�อโรีเตอรี" เป็�นผลัข้องคืวามต�านที่านข้องว�สด�ที่��ใช้�ต�วน-าที่��สเตเตอรี" ต�วน-าที่��โรีเตอรี" แลัะวงจรีแม*เหลั9กิข้องมอเตอรี"เรีาสามารีถูคืวบคื�มคื*าคืวามส.ญ่เส�ยื่ได�ด�วยื่กิารีเลั�อกิใช้� ว�สด�ที่��เหมาะสม

11

คืวามส.ญ่เส�ยื่จากิแรีงลัม (windage Loss)

เกิดข้2%นจากิพ�ดลัมรีะบายื่คืวามรี�อนข้องมอเตอรี" แลัะแรีงฉ�ดข้องลัมโรีเตอรี"

คื*าคืวามส.ญ่เส�ยื่ที่��เกิดจากิคืวามเส�ยื่ดที่าน (Friction loss) แลัะเกิดข้2%นที่��ตลั�บลั.กิป็;นข้อง มอเตอรี"

ส*วนกิารีส.ญ่เส�ยื่จากิภารีะกิารีใช้�งานเป็�นผลัที่��เกิดจากิฮิารี"โมนคื แลัะกิารีส.ญ่เส�ยื่ที่��เกิดจากิกิรีะแสไหลัวน สามารีถูคืวบคื�มกิารีส.ญ่เส�ยื่น�%ได�จากิกิารีออกิแบบ แลัะกิารีคืวบคื�มกิรีรีมวธ์�กิารีผลัต

12

พลั�งงานไฟฟ�า110 kW

คืวามส.ญ่เส�ยื่10 kW

อ�ป็กิรีณ"ที่างกิลั

คืวามส.ญ่เส�ยื่30 kW

70 kWพลั�งงานกิลั

100 kW

ประส�ทธิ�ภาพ 90.9%

13

ป็กิตกิารีส.ญ่เส�ยื่ในมอเตอรี"แบ*งออกิเป็�น 2 ช้นดใหญ่* ๆ คื�อ

1.  กิารีส.ญ่เส�ยื่ในแกินเหลั9กิ (Core  Loss: Pc) จะ ข้2%นอยื่.*กิ�บช้นดข้องแกินเหลั9กิแลัะป็รีมาณฟลั�กิซึ่" ในกิรีณ�ที่��แหลั*งจ*ายื่ม�คืวามถู��คืงที่��จะข้2%นอยื่.*กิ�บแรีงด�นยื่กิกิ-าลั�งสอง ที่��ป็�อนให�กิ�บมอเตอรี" แลัะจะไม*ข้2%นอยื่.*กิ�บภารีะข้องมอเตอรี"

2.  กิารีส.ญ่เส�ยื่ในข้ดลัวด (Copper Loss: Pcu) จะข้2%นอยื่.*กิ�บกิรีะแสที่��จ*ายื่ให�กิ�บมอเตอรี"ยื่กิกิ-าลั�งสองแลัะจะข้2%นอยื่.*กิ�บภารีะข้องมอเตอรี"

14

ป็รีะสที่ธ์ภาพแลัะกิารีส.ญ่เส�ยื่ที่��เกิด ข้2%นที่��มอเตอรี"จะม�คื*าส.งหรี�อต-�าจะข้2%นอยื่.*กิ�บภารีะข้องมอเตอรี" น�%นคื�อ เม��อมอเตอรี"ม�ภารีะเบา ป็รีะสที่ธ์ภาพจะต-�าแลัะเกิดกิารีส.ญ่เส�ยื่ในแกินเหลั9กิส.งกิว*าในข้ดลัวดมากิ ซึ่2�งกิารีจะให�เกิดป็รีะสที่ธ์ภาพส.งส�ดต�องที่-าให�กิารีส.ญ่เส�ยื่ในข้ดลัวดเที่*ากิ�บกิารีส.ญ่เส�ยื่ในแกินเหลั9กิ  ด�งน�%นกิารีลัดแรีงด�นลังจ2งเป็�นกิารีลัด กิารีส.ญ่เส�ยื่ในแกินเหลั9กิลังเพ��อให�ใกิลั�เคื�ยื่งกิ�บกิารีส.ญ่เส�ยื่ในข้ดลัวด แต*อยื่*างไรีกิ9ตามเม��อมอเตอรี"ที่-างานที่��ภารีะใดภารีะ หน2�ง กิารีลัดแรีงด�นลังจะที่-าให�ฟลั�กิซึ่"แม*เหลั9กิลัดลังเพ��อที่-าให�เกิดแรีงบดเที่*าเดมจะต�อง ม�กิารีเพ�มกิรีะแสที่างด�านโรีเตอรี"ที่-าให�กิรีะแสไหลัเข้�ามอเตอรี"ส.งข้2%น  ซึ่2�งเป็�นกิารีเพ�มกิารีส.ญ่เส�ยื่ในข้ดลัวดตามไป็ด�วยื่

กิารีป็รี�บข้นาดข้องฟลั�กิซึ่"แม*เหลั9กิให�ม�คื*าลัดลังในภาวะโหลัดต-�า  เพ��อให�ม�กิารีส.ญ่เส�ยื่ในแกินเหลั9กิม�คื*าลัดลังแลัะป็รีะสที่ธ์ภาพโดยื่รีวมม�คื*าส.งช้2%น

15

กิารีป็รี�บแรีงด�นไฟฟ�าข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�าให�อยื่.*ในรีะด�บที่��ใช้�งานอยื่*างเหมาะสม สามารีถูที่-าได�โดยื่กิารีป็รี�บ TAP ข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�า โดยื่ป็กิตแลั�วอ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าจะกิ-าหนดรีะด�บแรีงด�นไฟฟ�าข้ณะใช้�งานไว� แต*ในที่างป็ฏิบ�ต อ�ป็กิรีณ"ด�งกิลั*าวอาจใช้�กิ�บรีะด�บแรีงด�นไฟฟ�าที่��ส.งหรี�อต-�ากิว*ารีะด�บแรีงด�นไฟฟ�าที่��กิ-าหนดมาได� แต*อาจที่-าให�อายื่�กิารีใช้�งานข้องอ�ป็กิรีณ"ด�งกิลั*าวส�%นลังกิว*าที่��คืวรี ส*งผลัให�กิรีะบวนกิารีผลัตข้องโรีงงานได�รี�บคืวามเส�ยื่หายื่ แลัะกิ*อให�เกิดกิารีส.ญ่เส�ยื่พลั�งงานไฟฟ�า

อยื่*างไรีกิ9ตามกิารีกิ-าหนดแรีงด�นไฟฟ�าข้องรีะบบจ*ายื่ไฟฟ�าจะต�องคื-าน2งถู2งคื*าแรีงด�นที่��เป็ลั��ยื่นไป็ข้ณะที่��ต*อโหลัด  ซึ่2�งเป็�นสาเหต�ที่��ที่-าให�แรีงด�นตกิ  ด�งน�%น  เม��อต�องกิารีป็รีะหยื่�ดพลั�งงานไฟฟ�าให�ได�ผลัจรีงจ�ง  จ-าเป็�นจะต�องตรีวจสอบสภาพแรีงด�นไฟฟ�าที่��จ�ดต*าง ๆ ในรีะบบจ*ายื่ไฟ  ที่��ข้�%วข้องอ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�า  รีวมที่�%งตรีวจด.สภาพกิารีเป็ลั��ยื่นแป็ลังข้องแรีงด�นข้ณะเรี�มเดนเคืรี��องแลัะข้ณะเดนเคืรี��อง  เม��อพบส�งผดป็กิตกิ9ต�องรี�บที่-ากิารีแกิ�ไข้ให�อยื่.*ในสภาพป็กิตที่��เหมาะสม

การปร�บแรงด�นไฟฟ�าด�านท0ต�ยื่ภ3ม�ของหม�อแปลง

16

ร3ปแสดงแทป +/-2x2.5%

A

BCDE

+2

+1

-1-2

1

212N

NVV

2

1

2

1

N

N

V

Va Turn ratio

การปร�บแรงด�นไฟฟ�าด�านท0ต�ยื่ภ3ม�ของหม�อแปลง

17

หม�อแป็ลังตามข้�อกิ-าหนดข้องกิารีไฟฟ�าส*วนภ.มภาคืกิ-าหนดให�ม� Tapping Winding +-2x2.5%

+TH 22000-720/416V +-2x2.5%

+TL 22000-420/243V +-2x2.5%

18

ด�งน�%น คืวรีป็รี�บต�%งรีะด�บแรีงด�นไฟฟ�าด�านที่�ตยื่ภ.มข้องหม�อแป็ลัง ให�ม�คื*าใกิลั�เคื�ยื่งกิ�บรีะบบแรีงด�นไฟฟ�าที่��ใช้�งาน โดยื่ไม*ส*งผลักิรีะที่บกิ�บกิารีที่-างานข้องอ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าในรีะบบ เน$%องจำากแรงด�น ไฟฟ�าท+%ส3งเก�นไป จำะท าให�การส3ญเส+ยื่ในแกนเหล4กของหม�อแปลงและมอเตอร�ไฟฟ�าส3งข5-น

19

ต�วอยื่*างเช้*น  กิรีณ�ข้องกิารีเรี�มเดนมอเตอรี"โดยื่กิารีป็�อนแรีงด�นโดยื่ตรีง  (Direct – on – Line)  คื*ากิรีะแสข้ณะเรี�มเดนเคืรี��องจะม�คื*าป็รีะมาณ  6  เที่*าข้องคื*ากิรีะแสพกิ�ด  เพรีาะฉะน�%นกิารีตรีวจสอบคื*าแรีงด�นไฟฟ�าจ2งม�คืวามจ-าเป็�นมากิ  โดยื่เฉพาะในกิรีณ�ที่��โหลัดยื่�งม�คืวามเฉ��อยื่  (Moment of Inertia)  ส.ง  ที่�%งน�%เน��องจากิคื*าแรีงด�นที่��ป็�อนให�กิ�บมอเตอรี"จะม�คื*าตกิลังไป็อ�กิ  เน��องจากิกิารีไหลัข้องกิรีะแสไฟฟ�าที่-าให�เกิดแรีงบดตอนเรี�มเดนเคืรี��องข้องมอเตอรี"ม�คื*าน�อยื่ลัง  ส*งผลัให�ต�องใช้�เวลัาในกิารีเรี�มเดนเคืรี��องนานข้2%น  นอกิจากิน�%นคื*ากิ-าลั�งงานส.ญ่เส�ยื่กิ9เพ�มข้2%นด�วยื่  เน��องจากิคื*ากิรีะแสไฟฟ�าที่��ส.งข้2%นน��นเอง  พจารีณาจากิตารีางที่��  1-2

20

21ตารางท+%  1– 2  กิารีเป็ลั��ยื่นแป็ลังคื�ณสมบ�ตข้องมอเตอรี"ไฟฟ�าเหน��ยื่วน-าเม��อแรีงด�นไฟฟ�าที่��ป็�อนเป็ลั��ยื่นไป็

22

ในกิรีณ�ข้องไฟฟ�าแสงสว*างไม*ว*าจะเป็�นหลัอดฟลั.ออเรีสเซึ่นต"  หรี�อหลัอดไอป็รีอที่คืวามด�นไอส.ง  (high Pressure Mercury Lamp)  อายื่�กิารีใช้�งานจะส�%นลังอยื่*างเห9นได�ช้�ด  ถู�าแรีงด�นไฟฟ�าส.งกิว*าหรี�อต-�ากิว*าคื*าแรีงด�นพกิ�ด  ในกิรีณ�ข้องหลัอดไส�ธ์รีรีมดา  (Incandescent)  อายื่�กิารีใช้�งานจะแป็รีผกิผ�นกิ�บคื*าแรีงด�นไฟฟ�ายื่กิกิ-าลั�งสอง  ส-าหรี�บอ�ป็กิรีณ"ให�คืวามรี�อนด�วยื่ไฟฟ�า  (Electric Heater)  ป็รีมาตรีคืวามรี�อนกิ9จะน�อยื่ลังเป็�นส�ดส*วนกิ�น

หากิใช้�หม�อแป็ลังไฟฟ�าแรีงต-�าหรี�อสายื่เมนซึ่2�งม�โหลัดต*อลั.กิอยื่.*มากิ  กิารีจ*ายื่แรีงด�นให�พอด�กิ�บแรีงด�นพกิ�ดข้องโหลัดที่�กิต�วน�%นเป็�นเรี��องที่-าให�ได�ยื่ากิ  กิารีเลั�อกิใช้�หม�อแป็ลังไฟฟ�าที่��ม�จ�ดแยื่กิ  (Tarp)  แลัะกิารีวางต-าแหน*งหม�อแป็ลังไฟฟ�าให�เหมาะสม  จะช้*วยื่แกิ�ป็=ญ่หาเหลั*าน�%ได�

23

ตารางท+%  1– 3   คื*ากิารีเป็ลั��ยื่นแป็ลังข้องแรีงด�นไฟฟ�าที่��ม�ผลัต*อมอเตอรี"เหน��ยื่วน-าที่��สภาพโหลัดต*างกิ�น

กิารีที่��แรีงด�นไฟฟ�าม�คื*าไม*เหมาะสมจะกิ*อให�เกิดกิารีส.ญ่เส�ยื่พลั�งงานที่��ต�วหม�อแป็ลังไฟฟ�าเพ�มข้2%น มอเตอรี"ในโรีงงานส*วนใหญ่*อยื่.*ในสภาพโหลัด  50 – 80%  ข้องพกิ�ด  ส*วนมอเตอรี"ที่��ใช้�งานเต9มพกิ�ดโหลัด  (Full Load)  จะม�น�อยื่  ด�งน�%น  กิารีเป็ลั��ยื่นแป็ลังแรีงด�นไฟฟ�าจะม�ผลัต*อมอเตอรี"เหน��ยื่วน-าที่��สภาพโหลัด อ�กิด�วยื่  ซึ่2�งด.ได�จากิตารีางที่��  1 – 3

24

แนวค�ดและข�-นตอนการด าเน�นงาน ในกิารีป็รี�บ Tapping Winding เพ��อลัด

แรีงด�นไฟฟ�าม�ผลัต*อกิ-าลั�งไฟฟ�า (Power Consumption)ที่��อ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าใช้�ลัดลัง โดยื่ม�ข้�%นตอนกิารีด-าเนนกิารีด�งน�%

1.ตรีวจว�ดคื*าแรีงด�นไฟฟ�าข้องหม�อแป็ลังที่��ม�แรีงด�นไฟฟ�าด�านที่�ตยื่ภ.มส.งกิ*อนแลัะหลั�งป็รี�บลัด

2.ที่-ากิารีบ�นที่2กิคื*าพลั�งงานไฟฟ�าข้องหม�อแป็ลังแต*ลัะช้�ดที่�กิว�นกิ*อนแลัะหลั�งป็รี�บลัด

3.ตรีวจสอบคื*าแรีงด�นไฟฟ�าที่��ป็ลัายื่ที่างรีะหว*างเฟสคืวรีอยื่.*ป็รีะมาณ 690 โวลัที่"หรี�อรีะหว*างเฟสกิ�บนวตรีอลัคืวรีอยื่.*ที่�� 400 โวลัที่" (คืวรีตรีวจสอบอ�างองกิ�บพกิ�ดแรีงด�นไฟฟ�าข้องอ�ป็กิรีณ")

4.กิารีคื-านวณผลัป็รีะหยื่�ดกิ*อนแลัะหลั�งป็รี�บลัดแรีงด�นไฟฟ�าน�%นกิารีที่-างานข้องเคืรี��องจ�กิรี อ�ป็กิรีณ" ช้� �วโมงกิารีที่-างานแลัะกิารีผลัตคืวรีอยื่.*ในสภาวะเด�ยื่วกิ�น

25

อ�างองข้�อกิ-าหนดข้อง NEMA อ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าโดยื่ที่��วไป็สามารีถูใช้�กิ�บแรีงด�นส.งหรี�อต-�าจากิแรีงด�นป็กิต(Nominal Voltage) ไม*เกิน 10 % เช้*น

• อ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าที่��ม�แรีงด�นไฟฟ�าพกิ�ด 230 V สามารีถูใช้�กิ�บแรีงด�นไฟฟ�า 10% คื�อรีะหว*าง 207 V

แลัะ 253 V• อ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าที่��ม�แรีงด�นไฟฟ�าพกิ�ด 400 V สามารีถูใช้�กิ�บแรีงด�นไฟฟ�า 10% คื�อรีะหว*าง 360 V

แลัะ 440V• อ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าที่��ม�แรีงด�นไฟฟ�าพกิ�ด 690 V สามารีถูใช้�กิ�บแรีงด�นไฟฟ�า 10% คื�อรีะหว*าง 621 V

แลัะ 759 V

26

จ�ดป็รี�บลัดแรีงด�นไฟฟ�า

จำ0ดปร�บลดแรงด�นไฟฟ�า

27

ข�อม3ลท+%ใช�ในการพ�จำารณาปร�บแทปหม�อแปลงไฟฟ�า

จากิกิารีส-ารีวจม�หม�อแป็ลังข้นาด พกิ�ด 3,150 KVA 3ph 22000-720/416V จ-านวน 12 ช้�ด ซึ่2�งที่-าหน�าที่��จ*ายื่กิรีะแสไฟฟ�า ให� MCC ในรีะบบ 3 เฟส 4 สายื่ แรีงด�นไฟฟ�ารีะหว*างสายื่ 690 โวลัที่" 50 เฮิรี"ต กิารีที่-างานข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�า 365 ว�น/ป็1

เม$%อต�องการประหยื่�ดพล�งงานไฟฟ�าให�ได�ผลจำร�งจำ�ง  จำ าเป'นจำะต�อง ตรวจำสอบสภาพแรงด�นไฟฟ�าท+%จำ0ดต1าง ๆ ในระบบจำ1ายื่ไฟ

1.ตรีวจว�ดแรีงด�นไฟฟ�าที่��หม�อแป็ลังจ*ายื่ให�กิ�บต.� MCC

2.ตรีวจว�ดแรีงด�นไฟฟ�าที่��ข้� %วข้องอ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�า (มอเตอรี"ที่��รีะยื่ะที่างไกิลัที่��ส�ด) 

28

การว�ดและการการบ�นท5ก ใช้�เคืรี��องว�ดแรีงด�นไฟฟ�า Fluke 789  #ว�ดแรีงด�นไฟฟ�าข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�า โดยื่ว�ดที่�� Bus bar MCC ซึ่2�งเป็�นแหลั*งจ*ายื่แรีงด�น ไฟฟ�าให�กิ�บโหลัด บ�นที่2กิคื*าในตารีาง 1.2

29

บรีเวณตรีวจว�ดแรีงด�นไฟฟ�าเฉลั��ยื่กิ*อนป็รี�บแรีงด�นไฟฟ�าเฉลั��ยื่หลั�งป็รี�บจ-านวน Tap ที่��ป็รี�บลัด

30

กิรีาฟแสดงคื*าแรีงด�นไฟฟ�าเกิน

หม�อแป็ลังไฟฟ�า ที่�%ง 15 ช้�ด ม�แรีงด�นไฟฟ�าเกินกิว*าพกิ�ด!!!

31

หากิที่-ากิารีป็รี�บลัดแรีงด�นไฟฟ�า 1 แที่ป็

32#ตรีวจว�ดแรีงด�นไฟฟ�าที่��ข้� %ว (Terminal)ข้องอ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�า (มอเตอรี"ที่��รีะยื่ะที่างไกิลัที่��ส�ด) 

33

34

ผลกระทบจำากการปร�บลดแรงด�น

-กิารีป็รี�บแที่ป็แรีงด�นต-�าลัง ม�ผลัต*อเสถู�ยื่รีภาพข้องรีะบบ กิรีณ�แรีงด�นตกิ อาจที่-าให�อ�ป็กิรีณ"ไฟฟ�าส��งต�ดกิารีที่-างาน

-คื*าแรีงด�นไฟฟ�าที่��เป็ลั��ยื่นไป็ข้ณะที่��ต*อโหลัด เช้*นกิารีสตารี"ที่มอเตอรี"ต�วใหญ่* ซึ่2�งเป็�นสาเหต�ที่��ที่-าให�แรีงด�นตกิ-เม��อลัดแรีงด�นไฟฟ�าต-�าลัง จะม�ผลัให�กิรีะแสไฟฟ�าที่��เกิดข้2%นที่��มอเตอรี"เพ�มข้2%น

เช้*น มอเตอรี" 402P007 Sump pump พกิ�ด 15 kW 690V 16.5 A ต*ออยื่.*กิ�บ MCC AH431 ป็=จจ�บ�นแรีงด�นไฟฟ�าที่��ป็�อนให� 717.7 V สภาพกิารีที่-างานป็กิตม�ใช้�กิรีะแสไฟฟ�า 16.5 A (Full load) หากิป็รี�บ Tap หม�อแป็ลัง 1 แที่ป็

คื*าแรีงด�นไฟฟ�าใหม* V2 = 717.7x(1-0.025) =

699.8 Vป็รีะมาณกิารีคื*ากิรีะแสไฟฟ�าใหม*ที่��เกิดข้2%น

% โหลัดเป็�น 102 % (Overload)

A9.168.699

5.167.717

35

แผนการท างาน

เป็�าหมายื่ ป็รี�บลัดแที่ป็หม�อแป็ลัง …./…../….. เงนลังที่�น ไม*ม�กิารีลังที่�น ผลัป็รีะหยื่�ดที่��ได� kW-h/ป็1

บาที่/ป็1

36

กิารีด-าเนนกิารีป็รี�บแที่ป็หม�อแป็ลังด-าเนนกิารีป็รี�บแที่ป็หม�อแป็ลังไฟฟ�าจ-านวน 3 ช้�ด

เม��อ 10 พ.คื. 2552

37

เอกิสารีแนบคืวามรี. �เกิ��ยื่วกิ�บหม�อแป็ลัง

38

หม�อแปลงไฟฟ�าหม�อแป็ลังไฟฟ�าเป็�นเคืรี��องกิลัไฟฟ�าที่��ที่-าหน�าที่��

เป็ลั��ยื่นรีะด�บ  แรีงด�นไฟฟ�า จากิแรีงด�นส.ง  (HV)  ซึ่2�งรี�บจากิกิารีไฟฟ�าไป็ส.*แรีงด�นต-�า  (LV)  ตามพกิ�ดข้องโหลัด  หม�อแป็ลังไฟฟ�าป็รีะกิอบด�วยื่ข้ดลัวด  2  ข้ด  คื�อ  ข้ด“ลัวดป็ฐมภ.มกิ�บข้ดลัวดที่�ตยื่ภ.ม   พ�นอยื่.*รีอบแกินเหลั9กิ  ”ข้ดลัวดที่�%ง  2  ข้ดลัวดที่�%ง  2  ข้ดน�%ถู.กิกิ�%นด�วยื่ฉนวน  เม��อให�แรีงด�นไฟฟ�ากิ�บข้ดลัวดป็ฐมภ.มแลัะเกิดเส�นแรีงแม*เหลั9กิที่��เป็ลั��ยื่นแป็ลังอยื่.*ตลัอดเวลัาตามกิารีเป็ลั��ยื่นแป็ลังข้องแรีงด�นไฟฟ�า  โดยื่ม�แกินเหลั9กิเป็�นต�วเหน��ยื่วน-าไป็ยื่�งข้ดลัวดที่�ตยื่ภ.ม  ที่-าให�เกิดแรีงด�นไฟฟ�าข้2%นที่��ข้ดลัวดที่�ตยื่ภ.ม  อ�ตราส1วนระหว1างแรงด�นไฟฟ�าท+%ขดลวดปฐมภ3ม�เท+ยื่บก�บแรงด�นไฟฟ�าท+%เก�ดท+%ขดลวดท0ต�ยื่ภ3ม�น�-น  ข5-นอยื่31ก�บอ�ตราส1วนจำ านวนรอบท+%พ�นของขดลวดปฐมภ3ม�เท+ยื่บก�บแรงด�นไฟฟ�าท+%เก�ดท+%ขดลวดท0ต�ยื่ภ3ม�น�-น  ซึ่2�งม�ข้นาดข้องข้ดลัวดเป็�นต�วกิ-าหนดคืวามสามารีถูในกิารีจ*ายื่กิรีะแสไฟฟ�า

39

ก าล�งส3ญเส+ยื่ในหม�อแปลงไฟฟ�า กิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่ในหม�อแป็ลังไฟฟ�าป็รีะกิอบด�วยื่

- ก าล�งส3ญเส+ยื่ขณะไม1ม+โหลด  (No Load Loss) หมายื่ถู2ง  กิ-าลั�งไฟฟ�าที่��ส.ญ่เส�ยื่ข้ณะที่��หม�อแป็ลังไฟฟ�ายื่�งไม*จ*ายื่โหลัด  กิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่น�%เกิดข้2%นในแกินเหลั9กิเรี�ยื่กิว*า  Iron Loss  หรี�อ  Core Loss  ซึ่2�งคื*า  Iron Loss  น�%น  ม�คื*าเกิ�อบคืงที่��ไม*ข้2%นอยื่.*กิ�บโหลัด  แต*จะเป็ลั��ยื่นแป็ลังไป็ตามกิารีเป็ลั��ยื่นแป็ลังข้องเส�นแรีงแม*เหลั9กิในแกินเหลั9กิ  แลัะข้2%นอยื่.*กิ�บคืวามถู��  คืวามหนาแน*นส.งส�ดข้องเส�นแรีงแม*เหลั9กิในแกินเหลั9กิ  คื�ณภาพข้องเหลั9กิ  ป็รีมาตรี  หรี�อน-%าหน�กิข้องแกินแม*เหลั9กิ

- ก าล�งส3ญเส+ยื่ขณะม+โหลด  (Load Loss)  หมายื่ถู2ง  กิ-าลั�งไฟฟ�าที่��ส.ญ่เส�ยื่ไป็เน��องจากิคืวามต�านที่านข้องข้ดลัวดข้ณะที่��หม�อแป็ลังไฟฟ�าจ*ายื่โหลัด  กิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่น�%เรี�ยื่กิว*า  Copper Lossกิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่ข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�า  สามารีถูน-ามาคื-านวณหาป็รีะสที่ธ์ภาพข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�าได�

           

40

การใช�หม�อแปลงไฟฟ�าให�เก�ดประโยื่ชน�ส3งส0ด  ม�วธ์�กิารีด�งน�%

-การลดก าล�งส3ญเส+ยื่ขณะไม1ม+โหลดกิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่ข้ณะไม*ม�โหลัดข้องหม�อแป็ลังไฟฟ�าเป็�น

กิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่ในแกินเหลั9กิ  (Core Loss or Iron Loss)  กิ-าลั�งส.ญ่เส�ยื่น�%จะม�คื*าเที่*าเดมตลัอด  ไม*ว*าหม�อแป็ลังไฟฟ�าจะจ*ายื่โหลัดมากิหรี�อน�อยื่  หรี�อไม*ได�จ*ายื่โหลัดเลัยื่ด�งน�%นส-าหรี�บสถูานป็รีะกิอบกิารีที่��ใช้�หม�อแป็ลังไฟฟ�ามากิกิว*า  1  ต�ว  เช้*น  รีะบบกิารีจ*ายื่ไฟฟ�าแบบเลั�อกิจ*ายื่  (Secondary Selective) คืวรีตดต�%งอ�ป็กิรีณ"ต�ดวงจรี (Circuit Breaker)  ที่างด�านข้ดลัวดป็ฐมภ.ม  เพ��อใช้�ต�ดหม�อแป็ลังไฟฟ�าออกิจากิรีะบบ  เพ��อลัดกิ-าลั�งฟ�าส.ญ่เส�ยื่ข้ณะไม*ม�โหลัดเวลัาหยื่�ดที่-างานหรี�อในว�นหยื่�ดนอกิจากิน�%นคืวรีตดต�%งหม�อแป็ลังไฟฟ�าข้นาดเลั9กิส-าหรี�บใช้�ในด�านรี�กิษาคืวามป็ลัอดภ�ยื่  (Security System)