enerjİ verİmlİlİĞİnde...yenilenebilir enerji genel müdürlüğü 5 fosil kaynaklar azalmakta....

36
1 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE Bugüne ve Geleceğe Bakış... Sürdürülebilir Kalkınma Derneği - Türkiye BEV Finansman ve Çözüm Fırsatları - 30 Eylül 2013 / İstanbul

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

15 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

1 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE Bugüne ve Geleceğe Bakış...

Sürdürülebilir Kalkınma Derneği - Türkiye

BEV Finansman ve Çözüm Fırsatları - 30 Eylül 2013 / İstanbul

2 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

İçerik

• Genel Bakış

• Neden Enerji Verimliliği

• Mevzuat & Uygulamalar

• Gelecek Planlaması

• Sonuç & Değerlendirme

3 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Sektörüne Bakış…

Büyüme:

2010 %8,9

2011 %8,5

2012 %2,2

Yıllık talep artışı: %4,6 - 1990 sonrası

(AB’nin yıllık talep artışı: %1,6)

Beklenen birincil enerji yıllık talep artışı %5

2020’ye kadar elektrik talebindeki yıllık artış %6,7 (düşük senaryo)

veya %7,5 (yüksek senaryo)

Enerjide yerli üretimin payı: %28 - 2011

2023 yılına kadar tesis yatırımı ihtiyacı 130 milyar $.

Sürdürülebilir bir kalkınma için her alanda verimlilik şart...

4 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Türk Enerji Sektörü “Ana Karakteristikler”

» Yüksek Talep Artışı: yatırım engelleri ve fırsatları

rekabetçi piyasanın rolu

» Yüksek İthalat Bağımlılığı: yerli kaynakların gelişimi için daha fazla çaba, özellikle

yenilenebilir enerji ve kaynak çeşitliliği

» Yüksek enerji yoğunluğu: Enerji verimliliğinin iyileştirilmesi için potansiyel

(yapısal duruma da bağlı...)

2011 yılı nihai enerji tüketimi 87 MTEP, konut ve hizmetler sektörü tüketimi

29,9 MTEP (%34)

5 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Fosil kaynaklar azalmakta. üretimi zorlaşmakta

Alternatif kaynaklar henüz rekabet edebilir değil.

Artan talep nedeniyle fiyatlar tırmanıyor.

Yerli kaynaklarımız ithal bağımlılığımızı önleyemiyor.

Ekolojik denge alarm veriyor.

Kullandığımız

enerjinin

tamamını

faydaya

dönüştürelim

Kaynak güvenliği ve temiz çevre için

Enerji Kaynaklarını ve Enerjiyi Neden

Verimli ve Etkin Kullanmalıyız?

Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızdan öncelikle ve azami miktarda

yararlanmak, aynı zamanda da enerjiyi her noktada etkin ve verimli

kullanmak istiyoruz.

6 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Türkiye’nin Enerji Yoğunluğu

7 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

ENERJİNİN VERİMLİ KULLANIMI İLE İMALAT SANAYİ, KONUT VE

ULAŞTIRMA SEKTÖRLERİNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN AZALTILMASI

0

20000

40000

60000

80000

100000

120000

140000

160000

2000 2005 2009 2015 2023

Yıllar

binTEP

Referans Enerji Tüketimi EV Senaryosuna Göre Enerji Tüketimi

Gerçekleşen Enerji Tüketimleri

İmalat sanayi, konut ve ulaşım sektörlerinde hala en az 16,5 milyon TEP’in

(165 Milyon Varil Petrol, 17 Milyar $) üzerinde enerjiyi gereksiz yere

tüketiyoruz.

8 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

0

0,05

0,1

0,15

0,2

0,25

0,3

0,35

0,4

0,45

0,5

0 2 4 6 8 10

Enerji Kullanımı (TEP/Kişi)

Ener

ji Yo

ğunl

uğu

(TEP

/200

0 US

D)

Türkiye

Meksika

Polonya

Portekiz

İtalya

İspanya

İsviçre Japonya

İngiltere

Almanya

Yeni Zellanda

Fransa

Hollanda

İsveç

Kanada

ABD

Danimarka

9 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

İhtiyaç: entegre içerik…

Mevzuat, Kurallar ve Düzenlemeler, Teknik Standartlar

Finansman

Bilgi

10 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

ETKB / YEGM

Meslek Odaları

Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu

Yönlendirme & Onay

Üniversiteler

Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri

(EVD)

Etüt & Proje & Sertifikalandırma

Sertifikalandırma

İdari Yapı

11 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Neleri Yapabildik?

• Proje Teşvikleri

• Enerji Yoğunluğu Azaltım Teşvikleri

• ENVER Hizmetleri Teşvikleri

• Performans Garantisi

• Lisans Muafiyetleri

Küçük Ölçekli YEK Tesisleri

Kojenerasyon

Mikro kojenerasyon

• Eğitim & Sertifikalandırma

• ENVER Haftası

• Etiketleme

• Abone bilgilendirme

• TV & Radyo Programları

• Eğitim Müfredatı

• Yarışmalar

• Enerji Yönetimi

• Etüt

• Isı Yalıtımı

• Isınmada Bireysel Ölçüm & Sıcaklık Kontrolu

• Merkezi Isıtma Sistemleri

• Asgari Verimlilik Gereksinimleri

12 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Yönetimi

Kılavuz: TS EN ISO 50001 Enerji Yönetimi Standardı

Enerji Yöneticisi Enerji Yönetim Birimi

Endüstriyel

İşletmeler

> 1.000 TEP

(1.241)

> 50.000 TEP

Organize Sanayi

Bölgeleri

> 50 Endüstriyel İşletme

(30)

Elektrik Üretim

Tesisleri

> 100 MW

(27)

Kamu Binaları > 10.000 m2 or > 250 TEP

Ticari ve Hizmet

Binaları

> 20.000 m2 or > 500 TOE

(946)

13 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Yönetimi

Enerji Politikası

Enerji yönetim ekibi

Enerji kaynakları planlaması

Eğitim & Bilinçlendirme

Ölçüm & İzleme

Enerji etütleri

Raporlama

Doğal gaz ve petrol kullanımında kriz dönemi planları

Alternatif yakıt kullanımı

CO2 azaltımı

Kılavuz: TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemleri Standardı

Uygulama

Planlama

Enerji Politikası

Gözden Geçirme

İç Denetim Kontrol İzleme ve Ölçüm

Önlem Alma

Sürekli İyileştirme

14 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Etütleri

- 5.000 TP ve üzeri enerji

tüketen endüstriyel

işletmeler ile hizmet

sektöründe kullanılan ve

toplam inşaat alanı20.000 m2

ve üzeri olan binalar için

2015 yılında ve daha sonra

her dört yılda bir enerji

etütlerini ve proje planlarını

hazırlamak zorunludur.

- 10.000 m2 ve üzeri toplam inşaat alanı olan kamu binaları için;

2013 yılında ve daha sonra her on yılda bir enerji etütlerini yapmak

YEGM’nin yükümlülüğünde, proje planlarını hazırlamak ve uygulamak ise

ilgili kurumun yükümlülüğündedir.

15 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Verimliliği Hizmetleri

Üniversiteler

Gazi Üniversitesi (B)

Korkut Ata Üniversitesi

Meslek Odaları

Makina Mühendisleri Odası (A)

Elektrik Mühendisleri Odası (B)

EVD Şirketleri (Toplam: 35)

Bina ve Hizmetler Sektörü (Toplam: 31 / B Sınıfı: 11)

Sanayi Sektörü (Toplam 18 / B Sınıfı: 6)

16 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Şirket Bina Sanayi Şirket Bina Sanayi

3E ENERJİ EĞT. VE YÖN.HİZ.

AFN ENERJİ B EKO-EVD B

ALARKO B EKONORM

ARÇELİK B EMAR B

ARGE İNO. END. ENERJİ B

ATLAS ENSA ENERJİ

AVD ENVE

BORUSAN B ERKA-EVD

BUREAU VERITAS ESKON ENERJİ

BETEK B ETİK ENERJİ

EFEKTİF B EVD B

Yetkili EVD Şirketleri (Eylül 2013)

17 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Şirket Bina Sanayi Şirket Bina Sanayi

GÜRIŞIK S.A.İ. ENERJİ

HEITEC B SETAŞ

İSTANBUL ENERJİ B SIEMENS B

İSORAST ŞEMS ENERJİ B

MYB TARU

ONUR İNŞAAT B B TFM ENERJİ

PROMET VEMEKS

SCHNEIDER VAILLANT B

Yetkili EVD Şirketleri (2) (Eylül 2013)

Güncel liste için: www.yegm.gov.tr

18 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Şirket Bina Sanayi Şirket Bina Sanayi

AVD B B ETİK ENERJİ B

BES ENERJİ B GÜRIŞIK B

EFEKTİF B SCHNEIDER B B

ENERVİS B B SETAŞ B B

ENVE B UGETAM B

ERENCO B VAILLANT (Ticari) B

ESCON B

Aday EVD Şirketleri (Eylül 2013)

19 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Performans Sözleşmesi - 1

(Garantili Tasarruf Sözleşme Modeli)

TÜKETİCİ

BANKA

EVD ŞİRKETİ

Hizmet

Ödeme

Ödeme Finansman

Sözleşme

Sözleşme

- Krediyi alan TÜKETİCİ

- Krediyi geri ödeme riski TÜKETİCİ

- Tasarruf taahhüt riski EVD

EVD Hizmetleri Finansman Modeli

20 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Performans Sözleşmesi - 2

Paylaşımlı Tasarruf Sözleşme Modeli

EVD

BANKA

TÜKETİCİ

Hizmet

Ödeme

Ödeme Finansman

Sözleşme

Sözleşme

- Krediyi alan EVD

- Tasarruf taahhüt riski + krediyi geri ödeme riski EVD

- Performans taahhüt riski TÜKETİCİ

EVD Hizmetleri Finansman Modeli

21 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Yatırımların enerji tasarrufları ile finanse edildiği yeni bir iş modeli

EVD Hizmet Modeli

Proje Öncesi

Proje Sonrası

(Sözleşme Dönemi)

Sözleşme Dönemi

Sonrası

22 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Teşvikler & Destekler

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin

Artırılmasına Dair Yönetmelik (27/10/2011 - 28097)

o Enerji Verimliliği Destekleri Hakkında Tebliğ (Sıra No: 2012/3)

(3/7/2012 – 28342)

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve

Destekleme İdaresi Başkanlığı

Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi

Başkanlığı (KOSGEB) Destekleri Yönetmeliği (18/10/2008 –

27028)

o Genel Destek Programı Uygulama Esasları (16/6/2010)

23 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Teşvikler

Verimlilik Artırıcı Projeler

Başvurular Ocak

Geri Ödeme Süresi < 5 Yıl

Azami Yatırım Büyüklüğü 1.000.000 TL

Azami Destek Tutarı < %30 & < 300.000 TL

Proje Bileşenleri

Mevcut sistemlerin iyileştirilmesi

Yerinde üretim (kojenerasyon, mikrokojenerasyon yenilenebilir)

Mühendislik hizmet bedeli

1/1/2014 tarihinden itibaren ISO 50001 Enerji Yönetim Standardı Belgesi’ne

sahip olmak şart.

24 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Müracaat Ekim

Periyod 3 Yıl

Taahhüt %10 enerji yoğunluğu azaltımı

Azami Destek %20 (Anlaşma Yapılan Yıla Ait Enerji

Maliyetine göre)

< 200.000 TL

Dolaylı Destekler

Kojenerasyon

Yenilenebilir Enerji

Atık Kullanımı

Teşvikler

Gönüllü Anlaşmalar

1/1/2014 tarihinden itibaren ISO 50001 Enerji Yönetim Standardı Belgesi’ne

sahip olmak şart.

25 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Yöneticisi Eğitimleri

Ön Etüt & Etüt

Danışmanlık

Teşvikler

Enerji Verimliliği Hizmetleri – KOBİ’ler

26 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Binalarda Enerji Performansı

Merkezi ve Bölgesel Isıtmada Bireysel Ölçüm

Isı ve Sıcaklık Kontrolu

Tasarım Esasları (Mimarî, mekanik, elektrik vs)

Isı Yalıtımı

Kojenerasyon, Merkezi ve Bölgesel Isıtma ve Yenilenebilir Enerji Kullanımı

Yardımcı İşletmeler (ısıtma, Soğutma, Havalandırma, Tesisat, Aydınlatma vb)

Otomasyon

Enerji Kimlik Belgesi

Asgari Enerji Verimliliği Gereksinimleri

Kazanlar

Kombiler

Kat kaloriferleri

Brülörler

Elektrik Motorları

Klimalar

Elektrikli Ev Aletleri (Buzdolapları, Çamaşır ve bulaşık makinaları, fırınlar)

Lambalar

27 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Kojenerasyon & Mikro kojenerasyon & Yenilenebilir

Enerji & Isı Pompası Verimi %80 ve üzeri olan kojenerasyon için lisans muafiyeti

1.000 kW altı yenilenebilir enerji tesisleri için lisans muafiyeti

20.000 m2’nin üzerindeki binalar için zorunlu uygulamalar

Kamu Kesimi Tedbirleri 2023 Yılında 2010 Yılı Özgül Enerji Tüketimine Göre %20

Tasarruf Hedefi;

Enerji yönetimi

Kamu alımlarında; klimalar için A etiket sınıfı, elektrik motorları için

yüksek verimli (ie2) ve ofis ekipmanları için «energy star» işareti

şartı ile asgari verimlilik sınırlamaları

28 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Ulaşımda Enerji Verimliliği

Elektrik Üretim, İletim ve Dağıtımında Enerji Verimliliği

Ölçüm & İzleme & Değerlendirme

Enerji yönetimi oluşturulan bina ve işletmelerin izlenmesi

Eğitim ve Bilinçlendirme

Enerji Verimliliği Haftası (Ocak ayının 2. Haftası)

Askeri liseler ile er-erbaş eğitim merkezlerinin ders ve eğitim

programlarında; örgün ve yaygın eğitim kurumlarının ders

programlarında; kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitimlerinde

enerji verimliliği

Doğal gaz ve elektrik tüketicilerinin enerji kullanımları hakkında

bilgilendirilmesi

Enerji tüketen ürünlerin kullanım kılavuzlarında ürünün verimli kullanımı

bilgileri

Elektrik motorları, klimalar, buzdolapları ve lambalar için Enerji Verimliliği

Etiketi

Ödüllü ve ödülsüz yarışmalar

- Öğrenciler arası resim, öykü ve proje yarışmaları

- İşletmelerde proje yarışmaları

Diğer Konular

29 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Ulusal Enerji Verimliliği Hareketi:

2008 – 2023

Enerji verimliliği yılı

Kamu kesimi tedbirleri

İl eylem planları

Ortak hareketler

Elektrik motor sistemleri

Bina yalıtımı

Turizm sektörü

Alışveriş merkezleri

Elektrikli ev aletleri ve lambalar

Sanayide ENVER Proje Yarışmaları

Bilinçlendirme & Tanıtım

30 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Verimliliği Haftası

Ocak Ayının 2. Haftası

6 – 12 Ocak 2014

5. Enerji Verimliliği

Forumu ve Fuarı

31 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji Verimli Ürünlerin Piyasa Dönüşümü Projesi (2011-2015)

Proje Yürütücüleri ve Ortakları

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)

- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)

- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB)

- Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRK BESD)

- Arçelik AŞ

Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (2011-2015)

Proje Yürütücüleri ve Ortakları

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)

- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)

- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB)

- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)

Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (2011-2016)

Proje Yürütücüleri ve Ortakları

- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)

- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)

- Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO)

- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB)

- Türk Standartları Enstitüsü (TSE)

- Küçük ve Orta Ölçekli Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB)

- Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)

Devam Eden Uluslararası Projelerimiz...

32 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Gelecek Planlaması: 2012 – 2023

Enerji Verimliliği Strateji Belgesi

YPK Onayı 20 Şubat 2012 2012/1

Resmi Gazete 25 Şubat 2012

Genel Hedef

Sanayi, bina ve hizmet, ulaştırma ve enerji sektörlerinde yapılacak

iyileştirmelerle Türkiye’nin 2010 yılı enerji yoğunluğunu 2023 yılına

kadar %20 azaltmaktır.

33 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Stratejik Amaçlar

• Sanayi ve hizmetler sektöründe enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını

azaltmak

• Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak; yenilenebilir

enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları

yaygınlaştırmak

• Enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümünü sağlamak

• Elektrik üretim, iletim ve dağıtımında verimliliği artırmak; enerji kayıplarını ve

zararlı çevre emisyonlarını azaltmak

• Motorlu taştların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak; yük ve yolcu

taşımacılığında demiryollarının ve şehir içinde toplu taşımanın payını artırmak;

şehiriçi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatını önlemek ve çevreye zararlı

emisyonlarını düşürmek

• Kamu kuruluşlarında enerjiyi etkin ve verimli kullanmak

• Kurumsal yapıları, kapasiteleri ve işbirliklerini güçlendirmek; ileri teknoloji

kullanımını ve bilinçlendirme etkinliklerini artırmak; devlet teşvikleri dışında

sürdürülebilir finansman ortamları oluşturmak

34 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Sonuç & Değerlendirme

2023 yılında dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi arasında olabilmek

için sınırlı kaynaklarımızı öncelikle NW yatırımları için kullanmak

zorundayız.

Tasarruf potansiyelimiz aynı zamanda sanayi ve ticaret sektörlerimizin

dış piyasalarda rekabet gücünün artış potansiyelidir.

Daha sürdürülebilir yarınlar için, bina ve kent ölçeğinde iyileştirmeler

yapılması, yani sürdürülebilir binaların yaygınlaşması artık ülkemiz

için de bir gereksinim

Hedefimiz; 2023 yılına kadar, 2010 yılındaki yapı stoğunun en az

dörtte birinin sürdürülebilir yapı haline getirilmesi; toplu konut

projelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarından, kojenerasyon veya

mikrokojenerasyon, merkezi ve bölgesel ısıtma ve soğutma ve ısı

pompası sistemlerinden daha fazla yararlanılması

35 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

Sonuç & Değerlendirme (2) Sürdürülebilir binalardan beklentilerimiz;

Doğal kaynak tüketiminin en düşük seviyeye indirilmesi

Arazi, inşat malzemeleri, fosil yakıtlar gibi yenilenmeyen kaynakların asgari,

yenilenebilir kaynakların ve yeniden kullanılabilir malzemelerin ise azami

düzeyde kullanımı

Suyun tasarruflu kullanımı

Doğaya saygılı bir inşaat türünün benimsenmesi

Su kullanımı, yer seçimi, tasarım, inovasyon, binada kullanılan ekolojik yapı

malzemeleri, yapım tekniği, atık malzemelerin yeniden kullanımı

konularındaki seçici yaklaşımların öngörülmesi

Küresel ısınma etkisi ve sera gazları gibi etkilerin en aza indirilmesi

Enerji verimli, çevre dostu sürdürülebilir bina anlayışının yaygınlaşması ile

daha çevreci yaşam alanlarında yaşayacak olanlar aynı zamanda görsel bir

eğitim almış olacaklar ve gördükleri ve kazanacakları çevreci davranışları

yaşamları boyunca kullanarak sonraki nesillere de aktaracaklardır.

İsraf haramdır, aynı zamanda emeğe de saygısızlıktır. Yeterli olanla yetinmeyi

öğrenmek zorundayız

36 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

TEŞEKKÜRLER

Enerji ve Tabii Kaynaklar

Bakanlığı

Yenilenebilir Enerji Genel

Müdürlüğü

Erdal ÇALIKOĞLU

Genel Müdür Yardımcısı V.

Telefon: (312) 295 5020

E-Posta

[email protected]