enerjİ verİmlİlİĞİnde...yenilenebilir enerji genel müdürlüğü 5 fosil kaynaklar azalmakta....
TRANSCRIPT
1 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
ENERJİ VERİMLİLİĞİNDE Bugüne ve Geleceğe Bakış...
Sürdürülebilir Kalkınma Derneği - Türkiye
BEV Finansman ve Çözüm Fırsatları - 30 Eylül 2013 / İstanbul
2 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
İçerik
• Genel Bakış
• Neden Enerji Verimliliği
• Mevzuat & Uygulamalar
• Gelecek Planlaması
• Sonuç & Değerlendirme
3 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Sektörüne Bakış…
Büyüme:
2010 %8,9
2011 %8,5
2012 %2,2
Yıllık talep artışı: %4,6 - 1990 sonrası
(AB’nin yıllık talep artışı: %1,6)
Beklenen birincil enerji yıllık talep artışı %5
2020’ye kadar elektrik talebindeki yıllık artış %6,7 (düşük senaryo)
veya %7,5 (yüksek senaryo)
Enerjide yerli üretimin payı: %28 - 2011
2023 yılına kadar tesis yatırımı ihtiyacı 130 milyar $.
Sürdürülebilir bir kalkınma için her alanda verimlilik şart...
4 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Türk Enerji Sektörü “Ana Karakteristikler”
» Yüksek Talep Artışı: yatırım engelleri ve fırsatları
rekabetçi piyasanın rolu
» Yüksek İthalat Bağımlılığı: yerli kaynakların gelişimi için daha fazla çaba, özellikle
yenilenebilir enerji ve kaynak çeşitliliği
» Yüksek enerji yoğunluğu: Enerji verimliliğinin iyileştirilmesi için potansiyel
(yapısal duruma da bağlı...)
2011 yılı nihai enerji tüketimi 87 MTEP, konut ve hizmetler sektörü tüketimi
29,9 MTEP (%34)
5 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Fosil kaynaklar azalmakta. üretimi zorlaşmakta
Alternatif kaynaklar henüz rekabet edebilir değil.
Artan talep nedeniyle fiyatlar tırmanıyor.
Yerli kaynaklarımız ithal bağımlılığımızı önleyemiyor.
Ekolojik denge alarm veriyor.
Kullandığımız
enerjinin
tamamını
faydaya
dönüştürelim
Kaynak güvenliği ve temiz çevre için
Enerji Kaynaklarını ve Enerjiyi Neden
Verimli ve Etkin Kullanmalıyız?
Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarımızdan öncelikle ve azami miktarda
yararlanmak, aynı zamanda da enerjiyi her noktada etkin ve verimli
kullanmak istiyoruz.
7 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
ENERJİNİN VERİMLİ KULLANIMI İLE İMALAT SANAYİ, KONUT VE
ULAŞTIRMA SEKTÖRLERİNDE ENERJİ TÜKETİMİNİN AZALTILMASI
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
140000
160000
2000 2005 2009 2015 2023
Yıllar
binTEP
Referans Enerji Tüketimi EV Senaryosuna Göre Enerji Tüketimi
Gerçekleşen Enerji Tüketimleri
İmalat sanayi, konut ve ulaşım sektörlerinde hala en az 16,5 milyon TEP’in
(165 Milyon Varil Petrol, 17 Milyar $) üzerinde enerjiyi gereksiz yere
tüketiyoruz.
8 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
0
0,05
0,1
0,15
0,2
0,25
0,3
0,35
0,4
0,45
0,5
0 2 4 6 8 10
Enerji Kullanımı (TEP/Kişi)
Ener
ji Yo
ğunl
uğu
(TEP
/200
0 US
D)
Türkiye
Meksika
Polonya
Portekiz
İtalya
İspanya
İsviçre Japonya
İngiltere
Almanya
Yeni Zellanda
Fransa
Hollanda
İsveç
Kanada
ABD
Danimarka
9 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
İhtiyaç: entegre içerik…
Mevzuat, Kurallar ve Düzenlemeler, Teknik Standartlar
Finansman
Bilgi
10 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
ETKB / YEGM
Meslek Odaları
Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu
Yönlendirme & Onay
Üniversiteler
Enerji Verimliliği Danışmanlık Şirketleri
(EVD)
Etüt & Proje & Sertifikalandırma
Sertifikalandırma
İdari Yapı
11 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Neleri Yapabildik?
• Proje Teşvikleri
• Enerji Yoğunluğu Azaltım Teşvikleri
• ENVER Hizmetleri Teşvikleri
• Performans Garantisi
• Lisans Muafiyetleri
Küçük Ölçekli YEK Tesisleri
Kojenerasyon
Mikro kojenerasyon
• Eğitim & Sertifikalandırma
• ENVER Haftası
• Etiketleme
• Abone bilgilendirme
• TV & Radyo Programları
• Eğitim Müfredatı
• Yarışmalar
• Enerji Yönetimi
• Etüt
• Isı Yalıtımı
• Isınmada Bireysel Ölçüm & Sıcaklık Kontrolu
• Merkezi Isıtma Sistemleri
• Asgari Verimlilik Gereksinimleri
12 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Yönetimi
Kılavuz: TS EN ISO 50001 Enerji Yönetimi Standardı
Enerji Yöneticisi Enerji Yönetim Birimi
Endüstriyel
İşletmeler
> 1.000 TEP
(1.241)
> 50.000 TEP
Organize Sanayi
Bölgeleri
> 50 Endüstriyel İşletme
(30)
Elektrik Üretim
Tesisleri
> 100 MW
(27)
Kamu Binaları > 10.000 m2 or > 250 TEP
Ticari ve Hizmet
Binaları
> 20.000 m2 or > 500 TOE
(946)
13 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Yönetimi
Enerji Politikası
Enerji yönetim ekibi
Enerji kaynakları planlaması
Eğitim & Bilinçlendirme
Ölçüm & İzleme
Enerji etütleri
Raporlama
Doğal gaz ve petrol kullanımında kriz dönemi planları
Alternatif yakıt kullanımı
CO2 azaltımı
Kılavuz: TS EN ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemleri Standardı
Uygulama
Planlama
Enerji Politikası
Gözden Geçirme
İç Denetim Kontrol İzleme ve Ölçüm
Önlem Alma
Sürekli İyileştirme
14 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Etütleri
- 5.000 TP ve üzeri enerji
tüketen endüstriyel
işletmeler ile hizmet
sektöründe kullanılan ve
toplam inşaat alanı20.000 m2
ve üzeri olan binalar için
2015 yılında ve daha sonra
her dört yılda bir enerji
etütlerini ve proje planlarını
hazırlamak zorunludur.
- 10.000 m2 ve üzeri toplam inşaat alanı olan kamu binaları için;
2013 yılında ve daha sonra her on yılda bir enerji etütlerini yapmak
YEGM’nin yükümlülüğünde, proje planlarını hazırlamak ve uygulamak ise
ilgili kurumun yükümlülüğündedir.
15 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Verimliliği Hizmetleri
Üniversiteler
Gazi Üniversitesi (B)
Korkut Ata Üniversitesi
Meslek Odaları
Makina Mühendisleri Odası (A)
Elektrik Mühendisleri Odası (B)
EVD Şirketleri (Toplam: 35)
Bina ve Hizmetler Sektörü (Toplam: 31 / B Sınıfı: 11)
Sanayi Sektörü (Toplam 18 / B Sınıfı: 6)
16 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Şirket Bina Sanayi Şirket Bina Sanayi
3E ENERJİ EĞT. VE YÖN.HİZ.
AFN ENERJİ B EKO-EVD B
ALARKO B EKONORM
ARÇELİK B EMAR B
ARGE İNO. END. ENERJİ B
ATLAS ENSA ENERJİ
AVD ENVE
BORUSAN B ERKA-EVD
BUREAU VERITAS ESKON ENERJİ
BETEK B ETİK ENERJİ
EFEKTİF B EVD B
Yetkili EVD Şirketleri (Eylül 2013)
17 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Şirket Bina Sanayi Şirket Bina Sanayi
GÜRIŞIK S.A.İ. ENERJİ
HEITEC B SETAŞ
İSTANBUL ENERJİ B SIEMENS B
İSORAST ŞEMS ENERJİ B
MYB TARU
ONUR İNŞAAT B B TFM ENERJİ
PROMET VEMEKS
SCHNEIDER VAILLANT B
Yetkili EVD Şirketleri (2) (Eylül 2013)
Güncel liste için: www.yegm.gov.tr
18 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Şirket Bina Sanayi Şirket Bina Sanayi
AVD B B ETİK ENERJİ B
BES ENERJİ B GÜRIŞIK B
EFEKTİF B SCHNEIDER B B
ENERVİS B B SETAŞ B B
ENVE B UGETAM B
ERENCO B VAILLANT (Ticari) B
ESCON B
Aday EVD Şirketleri (Eylül 2013)
19 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Performans Sözleşmesi - 1
(Garantili Tasarruf Sözleşme Modeli)
TÜKETİCİ
BANKA
EVD ŞİRKETİ
Hizmet
Ödeme
Ödeme Finansman
Sözleşme
Sözleşme
- Krediyi alan TÜKETİCİ
- Krediyi geri ödeme riski TÜKETİCİ
- Tasarruf taahhüt riski EVD
EVD Hizmetleri Finansman Modeli
20 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Performans Sözleşmesi - 2
Paylaşımlı Tasarruf Sözleşme Modeli
EVD
BANKA
TÜKETİCİ
Hizmet
Ödeme
Ödeme Finansman
Sözleşme
Sözleşme
- Krediyi alan EVD
- Tasarruf taahhüt riski + krediyi geri ödeme riski EVD
- Performans taahhüt riski TÜKETİCİ
EVD Hizmetleri Finansman Modeli
21 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Yatırımların enerji tasarrufları ile finanse edildiği yeni bir iş modeli
EVD Hizmet Modeli
Proje Öncesi
Proje Sonrası
(Sözleşme Dönemi)
Sözleşme Dönemi
Sonrası
22 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Teşvikler & Destekler
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin
Artırılmasına Dair Yönetmelik (27/10/2011 - 28097)
o Enerji Verimliliği Destekleri Hakkında Tebliğ (Sıra No: 2012/3)
(3/7/2012 – 28342)
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanlığı
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi
Başkanlığı (KOSGEB) Destekleri Yönetmeliği (18/10/2008 –
27028)
o Genel Destek Programı Uygulama Esasları (16/6/2010)
23 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Teşvikler
Verimlilik Artırıcı Projeler
Başvurular Ocak
Geri Ödeme Süresi < 5 Yıl
Azami Yatırım Büyüklüğü 1.000.000 TL
Azami Destek Tutarı < %30 & < 300.000 TL
Proje Bileşenleri
Mevcut sistemlerin iyileştirilmesi
Yerinde üretim (kojenerasyon, mikrokojenerasyon yenilenebilir)
Mühendislik hizmet bedeli
1/1/2014 tarihinden itibaren ISO 50001 Enerji Yönetim Standardı Belgesi’ne
sahip olmak şart.
24 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Müracaat Ekim
Periyod 3 Yıl
Taahhüt %10 enerji yoğunluğu azaltımı
Azami Destek %20 (Anlaşma Yapılan Yıla Ait Enerji
Maliyetine göre)
< 200.000 TL
Dolaylı Destekler
Kojenerasyon
Yenilenebilir Enerji
Atık Kullanımı
Teşvikler
Gönüllü Anlaşmalar
1/1/2014 tarihinden itibaren ISO 50001 Enerji Yönetim Standardı Belgesi’ne
sahip olmak şart.
25 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Yöneticisi Eğitimleri
Ön Etüt & Etüt
Danışmanlık
Teşvikler
Enerji Verimliliği Hizmetleri – KOBİ’ler
26 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Binalarda Enerji Performansı
Merkezi ve Bölgesel Isıtmada Bireysel Ölçüm
Isı ve Sıcaklık Kontrolu
Tasarım Esasları (Mimarî, mekanik, elektrik vs)
Isı Yalıtımı
Kojenerasyon, Merkezi ve Bölgesel Isıtma ve Yenilenebilir Enerji Kullanımı
Yardımcı İşletmeler (ısıtma, Soğutma, Havalandırma, Tesisat, Aydınlatma vb)
Otomasyon
Enerji Kimlik Belgesi
Asgari Enerji Verimliliği Gereksinimleri
Kazanlar
Kombiler
Kat kaloriferleri
Brülörler
Elektrik Motorları
Klimalar
Elektrikli Ev Aletleri (Buzdolapları, Çamaşır ve bulaşık makinaları, fırınlar)
Lambalar
27 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Kojenerasyon & Mikro kojenerasyon & Yenilenebilir
Enerji & Isı Pompası Verimi %80 ve üzeri olan kojenerasyon için lisans muafiyeti
1.000 kW altı yenilenebilir enerji tesisleri için lisans muafiyeti
20.000 m2’nin üzerindeki binalar için zorunlu uygulamalar
Kamu Kesimi Tedbirleri 2023 Yılında 2010 Yılı Özgül Enerji Tüketimine Göre %20
Tasarruf Hedefi;
Enerji yönetimi
Kamu alımlarında; klimalar için A etiket sınıfı, elektrik motorları için
yüksek verimli (ie2) ve ofis ekipmanları için «energy star» işareti
şartı ile asgari verimlilik sınırlamaları
28 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Ulaşımda Enerji Verimliliği
Elektrik Üretim, İletim ve Dağıtımında Enerji Verimliliği
Ölçüm & İzleme & Değerlendirme
Enerji yönetimi oluşturulan bina ve işletmelerin izlenmesi
Eğitim ve Bilinçlendirme
Enerji Verimliliği Haftası (Ocak ayının 2. Haftası)
Askeri liseler ile er-erbaş eğitim merkezlerinin ders ve eğitim
programlarında; örgün ve yaygın eğitim kurumlarının ders
programlarında; kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitimlerinde
enerji verimliliği
Doğal gaz ve elektrik tüketicilerinin enerji kullanımları hakkında
bilgilendirilmesi
Enerji tüketen ürünlerin kullanım kılavuzlarında ürünün verimli kullanımı
bilgileri
Elektrik motorları, klimalar, buzdolapları ve lambalar için Enerji Verimliliği
Etiketi
Ödüllü ve ödülsüz yarışmalar
- Öğrenciler arası resim, öykü ve proje yarışmaları
- İşletmelerde proje yarışmaları
Diğer Konular
29 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Ulusal Enerji Verimliliği Hareketi:
2008 – 2023
Enerji verimliliği yılı
Kamu kesimi tedbirleri
İl eylem planları
Ortak hareketler
Elektrik motor sistemleri
Bina yalıtımı
Turizm sektörü
Alışveriş merkezleri
Elektrikli ev aletleri ve lambalar
Sanayide ENVER Proje Yarışmaları
Bilinçlendirme & Tanıtım
30 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Verimliliği Haftası
Ocak Ayının 2. Haftası
6 – 12 Ocak 2014
5. Enerji Verimliliği
Forumu ve Fuarı
31 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Enerji Verimli Ürünlerin Piyasa Dönüşümü Projesi (2011-2015)
Proje Yürütücüleri ve Ortakları
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)
- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB)
- Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRK BESD)
- Arçelik AŞ
Binalarda Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (2011-2015)
Proje Yürütücüleri ve Ortakları
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)
- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (ÇŞB)
- Milli Eğitim Bakanlığı (MEB)
Sanayide Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (2011-2016)
Proje Yürütücüleri ve Ortakları
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü (YEGM)
- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP)
- Birleşmiş Milletler Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO)
- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (BSTB)
- Türk Standartları Enstitüsü (TSE)
- Küçük ve Orta Ölçekli Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB)
- Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV)
Devam Eden Uluslararası Projelerimiz...
32 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Gelecek Planlaması: 2012 – 2023
Enerji Verimliliği Strateji Belgesi
YPK Onayı 20 Şubat 2012 2012/1
Resmi Gazete 25 Şubat 2012
Genel Hedef
Sanayi, bina ve hizmet, ulaştırma ve enerji sektörlerinde yapılacak
iyileştirmelerle Türkiye’nin 2010 yılı enerji yoğunluğunu 2023 yılına
kadar %20 azaltmaktır.
33 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Stratejik Amaçlar
• Sanayi ve hizmetler sektöründe enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını
azaltmak
• Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak; yenilenebilir
enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları
yaygınlaştırmak
• Enerji verimli ürünlerin piyasa dönüşümünü sağlamak
• Elektrik üretim, iletim ve dağıtımında verimliliği artırmak; enerji kayıplarını ve
zararlı çevre emisyonlarını azaltmak
• Motorlu taştların birim fosil yakıt tüketimini azaltmak; yük ve yolcu
taşımacılığında demiryollarının ve şehir içinde toplu taşımanın payını artırmak;
şehiriçi ulaşımda gereksiz yakıt sarfiyatını önlemek ve çevreye zararlı
emisyonlarını düşürmek
• Kamu kuruluşlarında enerjiyi etkin ve verimli kullanmak
• Kurumsal yapıları, kapasiteleri ve işbirliklerini güçlendirmek; ileri teknoloji
kullanımını ve bilinçlendirme etkinliklerini artırmak; devlet teşvikleri dışında
sürdürülebilir finansman ortamları oluşturmak
34 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Sonuç & Değerlendirme
2023 yılında dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi arasında olabilmek
için sınırlı kaynaklarımızı öncelikle NW yatırımları için kullanmak
zorundayız.
Tasarruf potansiyelimiz aynı zamanda sanayi ve ticaret sektörlerimizin
dış piyasalarda rekabet gücünün artış potansiyelidir.
Daha sürdürülebilir yarınlar için, bina ve kent ölçeğinde iyileştirmeler
yapılması, yani sürdürülebilir binaların yaygınlaşması artık ülkemiz
için de bir gereksinim
Hedefimiz; 2023 yılına kadar, 2010 yılındaki yapı stoğunun en az
dörtte birinin sürdürülebilir yapı haline getirilmesi; toplu konut
projelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarından, kojenerasyon veya
mikrokojenerasyon, merkezi ve bölgesel ısıtma ve soğutma ve ısı
pompası sistemlerinden daha fazla yararlanılması
35 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
Sonuç & Değerlendirme (2) Sürdürülebilir binalardan beklentilerimiz;
Doğal kaynak tüketiminin en düşük seviyeye indirilmesi
Arazi, inşat malzemeleri, fosil yakıtlar gibi yenilenmeyen kaynakların asgari,
yenilenebilir kaynakların ve yeniden kullanılabilir malzemelerin ise azami
düzeyde kullanımı
Suyun tasarruflu kullanımı
Doğaya saygılı bir inşaat türünün benimsenmesi
Su kullanımı, yer seçimi, tasarım, inovasyon, binada kullanılan ekolojik yapı
malzemeleri, yapım tekniği, atık malzemelerin yeniden kullanımı
konularındaki seçici yaklaşımların öngörülmesi
Küresel ısınma etkisi ve sera gazları gibi etkilerin en aza indirilmesi
Enerji verimli, çevre dostu sürdürülebilir bina anlayışının yaygınlaşması ile
daha çevreci yaşam alanlarında yaşayacak olanlar aynı zamanda görsel bir
eğitim almış olacaklar ve gördükleri ve kazanacakları çevreci davranışları
yaşamları boyunca kullanarak sonraki nesillere de aktaracaklardır.
İsraf haramdır, aynı zamanda emeğe de saygısızlıktır. Yeterli olanla yetinmeyi
öğrenmek zorundayız
36 Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü
TEŞEKKÜRLER
Enerji ve Tabii Kaynaklar
Bakanlığı
Yenilenebilir Enerji Genel
Müdürlüğü
Erdal ÇALIKOĞLU
Genel Müdür Yardımcısı V.
Telefon: (312) 295 5020
E-Posta