Engraftman Dönemi Komplikasyonlarda Hemşirelik İzlemi

Nevin ÇETİNHacettepe Üniversitesi Pediatrik KİTÜ

• Engraftman Sendromu• Veno- Oklüzif Hastalık

Engraftman SendromuHemşirelik İzlemi

Vakamızda: KİT (+14)- (17.) günlerde

• Subfebril ateş• Döküntü

bulguları geliştiğinden engrafman sendromu düşünüldü.

Engrafman sendromunda

Klinik Bulgular:AteşCiltte döküntüKilo artışı- Sıvı yüklenmesi Beyaz kürelerde ani yükselmePulmoner semptomlarİshal

Engrafman sendromu

Ateş:• Engraftman sendromunda enfeksiyonabağlı olmayan ateş sık rastlanan bir bulgudur. • Enfeksiyon ekarte edilmeli.

Hemşire izlemi: Enfeksiyona neden olabilecek risk faktörleri tanımlamalı ve odaklar değerlendirilmeli: kateter bölgesi, ağız içivb.

Döküntü:• Cilt döküntüsü

Hemşire izlemi: Hastanın cildi her şifttedeğerlendirilmeli, değişiklikler kaydedilmeli

Pulmoner semptomlar:• Hipoksi ve dispne

Hemşire izlemi:

•Hastanın solunumu değerlendirilmeli

•Oksijen satürasyonu takibi

•Gerekirse gazı takibi yapılmalı

•Sıvı yüklenmesi açısından dikkati olunmalı

•Akciğer grafisi gibi tetkikler hakkında hasta /yakını

bilgilendirilmeli ve hasta hazırlanmalı

•Mekanik ventilasyon ihtiyacı değerlendirilmeli

Sıvı - elektrolit dengesi:

•Sıvı fazlalığı olabileceğinden ağırlık takibi yapılmalı

•Yeterli sıvı alımı sağlanmalı ancak sıvı yüklenmesinden

kaçınılmalı,

•Aldığı çıkardığı sıvı takibi yapılmalı

•Elektrolit değerleri izlenmeli

•Doktor istemine göre diüretikler verilebileceği bilinmeli

İshal:

Hemşire izlemi:

İshal engraftman sendromuna eşlik eden bir bulgu

olabileceğinden gaita ishal açısından gözlenmelidir.

İlaç tedavileri:• İmmünsupresifler• Steroid uygulaması

Hemşire izlemi:• Seviyelerinin belirlenmesi için isteme göre kan düzeyi alınmalı ve sonuçları takip edilmeli

• Steroid uygulaması –Steroid alan hasta izlemi

• Antibiyotiklerde doz ayarlaması• GCSF dozu atlanabilir

Hemşire izlemi:

•Hemşire antibiyotiklerde doz değişiklikleri yapılabileceğini

bilmeli ve yeni değişiklikleri uygulamalıdır.

• GCSF dozunu uygulamadan önce hekim ile görüşmelidir.

Özetle :Engraftman sendromu• HKHN’ nde sık karşılaşılabilen bir sorun• Bulguların bilinmesi, takibi ve bulgulara

yönelik hemşirelik izlemi önemli…

Veno- Oklüzif HastalıkHemşirelik İzlemi

Klinik Bulgular

• Hepatomegali• Karında asit• Sağ üst kadran ağrısı• Sarılık-Bilurubin artışı• Ağırlık artışı ›%2-5

Ayrıca VOH ile ilişkili olarak ;

Multiorgan yetmezlikleri :• Renal• Kardiyak• Pulmoner yetmezlikler• Refrakter trombositopeni• Santral Sinir Sistemi tabloya eşlik edebilmektedir.

VOH tanı ve izlemine yönelik hemşirelik uygulamaları

• Günlük kilo ve karın çevresi takibi yapılmalı,• Sıvı yüklenmesinden kaçınılmalı,• Aldığı çıkardığı takibi yapılarak sıvı volüm fazlalığı

açısından değerlendirilmeli,• İdrar çıkarımı değerlendirilmesi önemli

• IV sıvılar dikkatle verilmeli, ilaçlar minumum sıvı ile hazırlanmalı

• Ödem yönünden gözlenmeli, • Nefrotoksik ve hepatotoksik ilaçların

hazırlanmasında dozlarına dikkat edilmeli,

• Laboratuar bulgularından karaciğer fonksiyon testleri, (total bilirubin, direkt bilirubin, AST, ALT) • Böbrek fonksiyon testleri değerlendirilmeli,• Elektrolit takibi

VOH gelişen hastada hemşirelik uygulamaları (önleme girişimlerine ek olarak)

• Hepatomegali, karında şişlik, gerginlik ve sağ üst kadran ağrısı açısından değerlendirilmeli, değişiklikler doktora bildirilmeli

• Cilt ve scleralardaki ikteri takip edilmeli• Cilt bakımı planlanmalı

•İdrar çıkarımı sık değerlenmeli, idrar miktarları kaydedilmeli•Ödem artış-azalış açısından takibi yapılmalı,•Diüretikler doktor istemine göre uygulanmalı

• Trombosit sayımı yakın takip edilmeli, kanama yönünden izlenmeli

• Antikoagülan ilaçlar kanamaya neden olabileceğinden kanama izlemi yapılmalı

• Koagülasyon testleri izlenmeli• Ağrı değerlendirmesi

• Parasetamol hepatotoksik olduğundan mümkünse kullanılmamalı

• Böbrek ve karaciğere toksik ilaçlarda doz ayarlaması gerekebilir, isteme göre verilmeli

• Solunum sıkıntısı varsa desteklenmeli(karında şişliğe bağlı)

• Parasentez gerekirse işlem ve hasta hazırlığı yapılmalı

Şiddetli olduğunda hayatı tehdit eden bir komplikasyondur.

Bu nedenle hastanın yakın takibi kritik öneme sahiptir.

Bu yaklaşımlarda hemşirenin rolü büyük• Hasta ile birebir çalışan• En fazla zamanı geçiren• Komplikasyonlara özgü semptomları ilk fark

eden genellikle hemşireler

Nakil hemşireleri

• Bu semptomları iyi bilmeli, tanıyabilmeli• Sorunların önlenmesi ya da geliştiği süreçte

gerekli hemşirelik girişimlerini planlamalı veuygulamalı

VAKA- Engraftman sonrası

+17 19 21 23 +28 TABURCU +45…………….+ 50……

Nötrofil Trombosit Cilt engraft engraft biyopsisi

Döküntü (%25-50)AGVHH Evre II

Steroid(Metil pred)

AST 200

Akut GVVH klinik bulgular ve hemşire izlemi…