entroido
DESCRIPTION
Useful presentation to know about carnival in south GaliciaTRANSCRIPT
ENTROIDOENTROIDOFestaFesta popularpopular
ENTROIDOENTROIDO• As súas orixes
remóntanse ás Saturnaisdos romanos
• Os cristianos adaptáronae converteuse nunhapreparación para a Coaresma.
• No entroido o pobo faicrítica dos poderesestablecidos. Boteiros de Vilariño
ENTROIDOENTROIDO• Foi prohibido e
perseguido en diferentes épocas e lugares.
• En Galicia foi moipopular pero a mediados do séculoXX entrou en decadencia polo despoboamento do rural e a persecución.
ENTROIDOENTROIDO• Pero en pobos
illados, a maioríada provincia de Ourensemantivéronsemoitas tradicións.
• Son moi coñecidosos de Laza, Verín, Xinzo de Limia, Vilariño, Chantada, …
ENTROIDOENTROIDO• Mapa do carnaval
ENTROIDO LAZAENTROIDO LAZA
LAZALAZA• Empeza coas
badaladas de fin de ano.
• Os mozos percorren as rúas facendo soar os chocos e anunciando que o entroido estápróximo, pero non se poñen o traxe.
LAZALAZA• Os venres pola
noite, folións.• Fachóns de palla
ardendo chocossoando inundan as rúas.
• Os viciños agardano paso do folión e bótanlles cinsadende os balcóns.
LAZALAZA• Gran folión
– É o cuarto folión.– Dende os
corredoires e balcóns das casa tíraselles cinsa e fariña.
LAZALAZA• Sábado de entroido
– Fariñada na prazada picota.
– E de cea, cabritada.– Verbena na Praza
da Picota.– Madrugada na casa
dalgún veciño.
LAZALAZA• Domingo de
entroido (I)– Estrea dos
Peliqueiros– Nas casas
invítaselles a bica, viño e licorcafé.
– Á saída da misa dan zamarrazos ósfeligreses.
LAZALAZA• Domingo de
entroido (II)– Reparto da bica.
Mozas subidas no carro cortan o doce e repárteno.
– Primeiro os peliqueiros, logo o resto.
– A bica representa a careta do peliqueiro.
LAZALAZA• Luns de entroido
(I)– Chamado luns
borralleiro.– Farrapada. Dous
equipos se tiran farrapos, panoscheos de barro.
LAZALAZA• Luns de entroido
(II)– Este luns tamén se
fai a“Xitanada dos burros”
– Desfile no que parellas de mozos e mozas pasean polasrúas montados nunburro. Non se llepoden tirar farrapos.
LAZALAZA• Luns de entroido
(III)– Pola tarde aparece “A
Morena”.– É un home que leva
unha manta porriba e unha cabeza de vaca de madeira.
– Cando entra na prazatenta escornar óspresentes e levantarlles a saia ásmulleres.
LAZALAZA• Luns de entroido
(IV)– A comitiva da
morena bate con toxos e cobelleirosó que atopan
– Tiran formigasmesturadas con fariña e vinagre óspresentes.
LAZALAZA• Martes de entroido
(I)– Saen os peliqueiros
veteráns.– Desfilan carrozas
improvisadas. – Os temas son
relacionados coamorte.
LAZALAZA• Martes de entroido
(II)– Hai tristura pola fin
do entroido.– As mulleres visten
de loito e chorandesconsoladas.
– Os peliqueirossaltan con máisrabia ca nunca.
LAZALAZA• Martes de entroido
(III)– Ó caer a tarde,
“Lectura do testamento”
– O testamento éunha crítica satírica da actualidade en verso con rima.
– O testamenteiro é o encargado de faceloe leelo.
LAZALAZA• PELIQUEIRO (I)
– É o rei do carnaval.– Non se lle pode
tirar nada.– Ninguén o pode
chamar polo seunome
– Calquera que o toque, manche ouinsulte recibirá un bo zamarrazo.
LAZALAZA• PELIQUEIRO (II)
– Hoxe homes e mulleres poden ser peliqueiros
– Teñen que ter estilo “peliqueiro”.
– O xeito de correr, saltar, soster a zamarra son propios de Laza.
– Son os guardiáns do entroido.
ENTROIDO VERENTROIDO VERÍÍNN
VERVERÍÍNN• Día de San Antón
– Fai aparición por primeira vez a máscara do Cigarrón, cara a tardiña, que látego en man e sorriso cínico plasmado na súa careta, anuncia a proximidade do Entroido.
VERVERÍÍNN• Xoves de
compadres– Primeira petardada.– Celébrase o Xuizo
do Maragato”, que un ano máis serácondenado e executado.
VERVERÍÍNN• Domingo
corredoiro– Pola mañá os
cigarróns recorren a vila metendo ruído.
– Pola tarde, na PrazaGarcía Barbón, primeira fariñada.
VERVERÍÍNN• Xoves de comadres
– Día das mulleres. – Celébrase a
“Procesión da Vela e as Sábanas Brancas”.
– Despois, lectura pregón.
– O carnaval comezaoficialmente.
– Remata o día coaGran Queimada.
VERVERÍÍNN• Domingo de
Entroido– Desfile ás doce.– Os cigarróns en
cabeza, logo comparsas, carrozas e moitafariña.
VERVERÍÍNN• Luns de Entroido
(Fareleiro)– Na Praza Maior terá
lugar unha auténticabatalla de fariña, na que todo o mundo acaba manchado, sobre todo aqueles que máislimpiños van.
– A fariña era noutros tempos considerada, unsímbolo de fecundidade.
VERVERÍÍNN• Martes de Entroido
– Desfile de Carrozas, Comparsas, Máscaras e Cigarróns, amenizado unha vez máis polaBanda de Gaitas do Concello de Verin e as charangas
– Remata o Entroido.
VERVERÍÍNN• CIGARRÓN
– Figura característica propia do Entroidoverinés.
– A máscara consta dunha carauta de pau traballada en madeira e pintada de xeito que nela resalten as cellas, as sonrosadasmeixelas, amplo bigote, cínico sorriso mostrando a dentadura e barba falsa.
ENTROIDO XINZOENTROIDO XINZO
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Domingo Fareleiro
– Gástanse 2000 quilos de fariña. A batalla é moi dura.
– Antigamente os homes manchaban ás mulleres.
– Hoxe é unha batalla campal, quedando as rúas brancas.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Domingo oleiro.
– Un corro de persoaspásanse olas de barro.
– Ó que lle cae a ola, paga unha botella de viño.
– Na Ola Sagrada recóllense as botellas de viño, que se beberán despois.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Domingo corredoiro.
– Aparecen as pantallas e os disfraces.
– O nome provén de épocas de antaño, ondeos mozos empezaban a correr a festa e íanpolas rúas detrás duncarro cun moneco “O Meco”, que logo colocábase no centro da Praza
– O Meco é o rei do Entroido.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Venres de
carnaval. – Empeza a festa.– A xente disfrazada
sae á rúa.– As pantallas
perseguen ós que non se disfrazan.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Sábado a martes (I)
– As rúas énchense de xente, música, alegría, disfraces e festa.
– A xente leva preparando todo o ano os seus disfraces e carrozas, para lucilas durante estes días.
– En segredo, a vila transforma a súa rutinanun espectáculopopular e participativo que según os casos, reborda humor, crítica, inxenio ou beleza.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Sábado a martes (II)
– As “pantallas” impoñena súa presencia nas vellas rúas da vila.
– O compoñente máismoderno e urbano da festa de Xinzoexprésase no multitudinario desfile de carrozas e comparsas que percorren a vila o martes pola tarde.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Mércores de cinza
– Queima da sardiña. – Parodia a Coaresma
e as procesións de Semana Santa.
– Advirten do que pasará candoenterren o entroido.
– A festa remata de madrugada.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Domingo de piñata
– Último estertor do Entroido.
– Volven as pantallas ásrúas, queda tiempo para unha última salida. Hai menos xente na Vila e móvense a pracer.
– Na Praza Maior haipiñatas que os nenosderriban para acadar o seu contido (caramelos, confetis ou fariña).
– Empeza a conta atrás para o próximo Entroido.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Pantallas.
– Perseguen ós que non se disfrazan. Ós infractores pagan unha ronda.
– Levan vexigas de vaca seca coas fan ruído para facersenotar.
– Son as raiñas do entroido de Xinzo.
XINZO DE LIMIAXINZO DE LIMIA• Meco.
– Figura de forma humana rechea de palla.
– Preside a festadende a PrazaMaior.