SAÇ KAYBINDA NELER BİLİNMELİ? Saç Kaybı bilim insanları için çözüm getirmesi gerçekten de zor bir sorun. On yıllardır süren

araştırmalara rağmen saç kaybına neden olan biyolojik mekanizmalar henüz tam olarak anlaşılmış değildir. Peki bu durum gerçekten değişebilir mi?

‘Saç problemi yaşayan kadın, erkek, genç ve yaşlı insanlar için heyecan verici bir ürün geliştirildi. Artık kelliğe son’ gibi gazete başlıklarından yerli ve yabancı basında yüzbinlerce haber bulabilmek mümkün.

New York’taki Columbia Üniversitesi’nden Angela Christiano kellik sorununa dair uzun süre yeni fikir getirilemediğini, ancak şu sıralar heyecan verici gelişmeler olduğunu söylüyor. Dünyada milyonlarca erkek ve kadını etkileyen bu soruna kısaca bir göz atalım.

ERKEKLERDE ANDROGENETİK ALOPESİ Androgenetikalopesi (AGA) erkeklerde görülen en sık saç dökülmesi nedenidir. Olağan kellik, erkek tipi kellik, erkeksi saç kaybı olarak da bilinen AGA genetik olarak yatkınlığı bulunan kişilerde androjenlerin etkisiyle ortaya çıkan saç dökülmesi şeklidir. İnsanlar arasındaki sosyal iletişimde saçlar oldukça önemli rol oynar. Saçlarında dökülme olan bireylerin kendilerini daha yaşlı hissettiği, sosyal ve fiziksel olarak daha çekinik kaldıkları gözlenmektedir. Dolayısıyla AGA bireyler için sanıldığından daha stresli ve beden imgesi memnuniyetini oldukça azaltan bir durumdur. Bu nedenle hastalığın tedavisi için her yıl milyonlarca dolar harcanmaktadır.

Beyaz ırkta bulunan erkeklerin %96’sı bu hastalıktan etkilenir. Bununla birlikte siyah ırkta bu hastalığın görülme sıklığı beyaz ırka göre 4 kat daha azdır. Hastalarda yaşla birlikte AGA sıklığı artmaktadır. Otuz yaşındaki hastaların %30’u, 50 yaşındaki hastaların ise %50’si bu durumdan etkilenir. Daha ileri yaşlarda bu oran %70’lere çıkmaktadır. Diğer iyi bilinen risk faktörü aile öyküsüdür. Anne ve babasında AGA olan hastalarda AGA gelişme riski artmıştır.

Erkeklerde kellik (androgeneticalopecia), testislerde üretilen testosteron hormonunun yan ürünü olan ve DHT olarak bilinen maddenin kafa derisindeki kıl köklerini (folikül) giderek zayıflatması ve saçı deri üzerine çıkamayacak kadar cansızlaştırması sonucu ortaya çıkar.

KADINLARDA ANDROGENETİK ALOPESİ Kadınlarda androgenetikalopesi, karakteristik patern tipi dağılım gösteren, genetik olarak predispoze kadınlarda oluşan, kıl follikülününskarsız, progressifminyatürizasyonu olarak tanımlanmaktadır. Sık izlenen bir durumdur. Estetik kaygılarla ciddi emosyonel stres yaratması nedeniyle önem taşımaktadır. Kadınlarda saç kaybının %95’i andogenetikalopesidir. Otuz yaş civarındaki kadınlarda %12, 60-69 yaş arasında ise %30-%40 oranında görülür. Genellikle puberteden sonra değişken klinik şiddette ve ilerleme hızında izlenirse de herhangi bir yaşta başlayabilir. Başlangıç yaşı küçüldükçe klinik şiddetin daha fazla olma eğilimi artar.

Erkeklerde olduğu gibi kadınlarda da androgenetikalopesi sıklığı ve şiddeti yaşla artar. Patogenezdeandrojenlerin rolü erkeklerdeki kadar net değildir. Bu nedenle kadın tipi saç dökülmesi (KTSD) kavramının hastalığı tanımlamada daha doğru olduğu düşünülmektedir.

Menarş ya da adrenarş sonrası herhangi bir zamanda başlayabilir. Pek çok kadında 40-50 yaşında da başlayabilir. Bunun uzun süreli bir KTSD’nin alevlenmesi mi yoksa gerçek bir geç başlangıçlı KTSD olup olmadığı anlaşılamayabilir. KTSD genellikle yavaş ve ilerleyici bir saç incelmesi şikâyeti ile kendini gösterir. Etkilenen alanlar sıklıkla verteks, üst parietal bölge ve bazen frontopariteal bölgedir. Erkeklerin aksine frontal saç çizgisi korunmuştur ve minyatürizasyon o kadar şiddetli değildir.

ABD’de Gıda ve İlaç İdaresi’nin onayını almış ve başka hastalıklara çare aranırken tesadüfen bulunmuş finasteride ve minoxidil bazı etken maddelerin bazı erkeklerde saç dökülmesini yavaşlattığı biliniyor. Fakat dökülen saçları geri çıkaracak başka bir tedavi yöntemi saç ektirme dışında henüz bulunmuş değil. Bu ise hem pahalı hem de zahmetli bir işlem.

‘Epigenetik Sağlık Çözümleri’ olarak bizler sizlerin saç kaybı sorununuza DOĞRU, BİLİMSEL, ETKİLİ VE ETİK bir yaklaşım getiriyoruz.

Kaynakça: Aşağıdaki iki kaynaktan alıntılar yapılmıştır.

1- Turkderm 2014; 48: Suppl 1: 31-5 2- Turkderm 2014; 48: Suppl 1: 36-9