ervin alimani - diplomski rad

SVEUILITE U ZAGREBU

FAKULTET STROJARSTVA I BRODOGRADNJE

DIPLOMSKI RAD

Ervin Alimani

Zagreb, 2014.

SVEUILITE U ZAGREBU

FAKULTET STROJARSTVA I BRODOGRADNJE

STROJ ZA REZANJE I CIJEPANJE

OGRIJEVNOG DRVA

Mentori: Student:

prof. dr. sc. Neven Pavkovi, dipl. ing. Ervin Alimani

Zagreb, 2014

Izjavljujem da sam ovaj rad izradio samostalno koristei steena znanja tijekom studija i

navedenu literaturu.

Zahvale

Zahvaljujem se svom mentoru prof. dr. sc. Nevenu Pavkoviu na ukazanom povjerenju i

pruenim savjetima i pomoi tijekom izrade diplomskog rada.

Od srca se zahvaljujem svojoj obitelji na pruenoj podrci tijekom studija.

Ervin Alimani

Ervin Alimani Diplomski rad

Fakultet strojarstva i brodogradnje 4


Fakultet strojarstva i brodogradnje I

SADRAJ

SADRAJ .............................................................................................................................. I

POPIS SLIKA ...................................................................................................................... III

POPIS TABLICA .................................................................................................................. V

POPIS TEHNIKE DOKUMENTACIJE .............................................................................VI

POPIS OZNAKA .............................................................................................................. VIII

SAETAK ...........................................................................................................................XI

SUMMARY ....................................................................................................................... XII

1. UVOD ............................................................................................................................. 1

2. ANALIZA TRITA I POSTOJEIH RJEENJA .......................................................... 4

2.1. TAJFUN PLANINA D.O.O. .....................................................................................4

2.1.1. RCA 380 ............................................................................................................4 2.1.2. RCA 400 joy ......................................................................................................5

2.2. PALAX/YLISTARON TERASTAKOMO OY .........................................................6 2.2.1. Palax Power 100 S .............................................................................................6

2.2.2. Palax Active .......................................................................................................7 2.3. DYNA PRODUCTS .................................................................................................8

2.3.1. SC - 14 ...............................................................................................................8 2.4. Rezultati analize trita .............................................................................................8

3. TEHNIKA SPECIFIKACIJA ...................................................................................... 10

3.1. Nosiva konstrukcija ................................................................................................ 10 3.2. Podizanje trupaca na stroj ....................................................................................... 11

3.3. Rezanje ................................................................................................................... 11 3.3.1. Pila za rezanje .................................................................................................. 11

3.4. Cijepanje ................................................................................................................ 12 3.5. Pogon stroja ............................................................................................................ 13

3.5.1. Hidrauliki sustav ............................................................................................ 13 3.5.1.1. Hidraulika pumpa .................................................................................... 14

3.5.1.2. Hidrauliki fluid ........................................................................................ 15 3.5.1.3. Hidrauliki ventili ..................................................................................... 16

3.5.1.4. Hidrauliki motor ...................................................................................... 16 3.5.1.5. Hidrauliki cilindar ................................................................................... 16

3.5.1.6. Spremnik radnog fluida ............................................................................. 16 3.6. Sigurnost ................................................................................................................ 17

3.6.1. Zatita na radu.................................................................................................. 17

4. FUNKCIJSKO MODELIRANJE PROIZVODA ............................................................ 19

5. MORFOLOKA MATRICA ......................................................................................... 20

6. KONCEPTI ................................................................................................................... 25

6.1. Koncept 1 ............................................................................................................... 25

6.2. Koncept 2 ............................................................................................................... 27 6.3. Koncept 3 ............................................................................................................... 29


Fakultet strojarstva i brodogradnje II

6.4. Vrednovanje koncepata ........................................................................................... 31

6.5. Razrada odabranog koncepta ................................................................................... 32

7. PRORAUN.................................................................................................................. 38

7.1. Proraun hidraulikog cilindra za cijepanje ............................................................. 38

7.1.1. Promjeri klipa i klipnjae hidraulikog cilindra za cijepanje ............................. 38 7.1.2. Kontrola izvijanja klipnjae ............................................................................. 38

7.1.3. Proraun svornjaka ........................................................................................... 39 7.1.4. Potrebni protok i kapacitet pumpe za cilindar za cijepanje ................................ 40

7.2. Proraun hidraulikog cilindra za podizanje rampe ................................................. 40 7.2.1. Najvea masa trupca ........................................................................................ 40

7.2.2. Promjeri klipa i klipnjae hidraulikog cilindra za rampu ................................. 40 7.2.3. Kontrola izvijanja klipnjae ............................................................................. 41

7.2.4. Potrebni protok i kapacitet pumpe za cilindar ................................................... 41 7.3. Ostali hidrauliki cilindri ........................................................................................ 41

7.4. Odabir hidromotora ................................................................................................. 42 7.4.1. Odabir hidromotora za lananu pilu ................................................................. 42

7.4.2. Odabir hidromotora za pogon valjaka ............................................................... 43 7.5. Odabir pumpe ......................................................................................................... 44

7.5.1. Potrebna snaga pogonskog motora pumpe ........................................................ 46 7.6. Odabir multiplikatora .............................................................................................. 46

7.7. Proraun pogonskog valjka ..................................................................................... 46 7.7.1. Moment na valjku ............................................................................................ 46

7.7.2. Proraun najmanjeg promjera vratila valjka...................................................... 47 7.7.3. Proraun reduciranog naprezanja na kritinom presijeku .................................. 47

7.8. Proraun leaja ....................................................................................................... 47 7.8.1. Izbor leaja ...................................................................................................... 47

7.8.2. Trajnost leaja .................................................................................................. 48 7.9. Proraun nosive grede ............................................................................................. 48

7.9.1. Savijanje .......................................................................................................... 49 7.9.2. Progib .............................................................................................................. 49

7.10. Kontrola zavara kritinih dijelova konstrukcije ....................................................... 49 7.10.1. Nosa rampe .................................................................................................... 49

7.10.2. Prihvat cilindra za cijepanje ............................................................................. 50

8. FINALNI PROIZVOD ................................................................................................... 52

8.1. Tehniki podaci ...................................................................................................... 54

9. ZAKLJUAK ................................................................................................................ 57

LITERATURA ..................................................................................................................... 59

PRILOZI .............................................................................................................................. 60


Fakultet strojarstva i brodogradnje III

POPIS SLIKA

Slika 1 Podjela uma prema vlasnitvu .............................................................................1

Slika 2 Drvna zaliha prema vrstama u RH ........................................................................1 Slika 3 Bukova uma ........................................................................................................2

Slika 4 Stroj za obradu ogrjevnog drva RCA 380 .............................................................4 Slika 5 Stroj za obradu ogrjevnog drva RCA 400 joy .......................................................5

Slika 6 Stroj za obradu ogrjevnog drva Palax Power 100 S ...............................................6 Slika 7 Stroj za obradu ogrjevnog drva Palax Active ........................................................7

Slika 8 Stroj za obradu ogrjevnog drva Dyna SC 14 ......................................................8 Slika 9 Trupci na stovaritu ............................................................................................ 10

Slika 10 Vodilica i dva lanca ............................................................................................ 11 Slika 11 Cirkularne pile................................................................................................... 12

Slika 12 Klinovi za cijepanje na 8 i 12 dijelova ................................................................ 13 Slika 13 Prikaz toka energije kroz hidrauliki sustav ........................................................ 13

Slika 14 Osnovne komponente hidraulikog sustava ........................................................ 14 Slika 15 Funkcijska dekompozicija .................................................................................. 19

Slika 16 Koncept 1 ........................................................................................................... 25 Slika 17 Pogled sa stranje i prednje strane (koncept 1) .................................................... 25

Slika 18 Nosiva greda i osovina kotaa (koncept 1) .......................................................... 26 Slika 19 Pomicanje trupca na stolu za rezanje (koncept 1) ................................................ 26


Slika 22 Nosiva grede na osovini kotaa i stabilizatori (koncept 2) ................................... 28 Slika 23 Pomicanje trupca na stolu za rezanje (koncept 2) ................................................ 28


Slika 26 Nosive grede, limovi i noge za stabilnost (koncept 3) ......................................... 30 Slika 27 Pomicanje trupaca na stolu za rezanje (koncept 3) .............................................. 30

Slika 28 Nosiva konstrukcija ............................................................................................ 32 Slika 29 Pogled na prednji kraj prikolice odabranog koncepta .......................................... 32

Slika 30 Nazubljeni lim i valjak ....................................................................................... 33 Slika 31 Limovi zavareni za valjak ................................................................................... 33

Slika 32 Lisnata opruga .................................................................................................... 33 Slika 33 Izvedbe klina s jednom, tri i pet otrica za cijepanje ........................................... 34

Slika 34 Podeavanje visine klina pomou zatika ............................................................. 34 Slika 35 Hidrauliki cilindar za cijepanje trupaca ............................................................. 35

Slika 36 Svornjak osiguran uskonicima .......................................................................... 35 Slika 37 Mehanizam zakretanja pile ................................................................................. 35

Slika 38 Mehanizam za dranja trupaca tijekom rezanja ................................................... 36 Slika 39 Mehanizam odreivanja duljine cjepanice .......................................................... 36

Slika 40 Rampa za podizanje trupaca ............................................................................... 37 Slika 41 3D raunalni model odabranog cilindra proizvoaa ASSFALG ........................ 38

Slika 42 Optereenja na svornjaku ................................................................................... 39 Slika 43 Tehnika specifikacija za odabrani hidrauliki motor XV-0U/1.52 ..................... 43

Slika 44 Tehnika specifikacija za odabrani hidrauliki motor XV-2U/22 ........................ 44 Slika 45 Tehnika specifikacija odabrane hidraulike pumpe XV-3P/70 .......................... 45


Fakultet strojarstva i brodogradnje IV

Slika 46 Prednja i stranja strana odabranog multiplikatora .............................................. 46

Slika 47 Leaj pogonskog valjka ...................................................................................... 48 Slika 48 Dovoenje stroja u radni poloaj ........................................................................ 52

Slika 49 Postavljanje klina ............................................................................................... 52 Slika 50 Podeavanje visine klina i duljine cjepanice pomou zatika ................................ 53

Slika 51 Podizanje trupca na stol za rezanje ..................................................................... 53 Slika 52 Ciklus rezanja trupca .......................................................................................... 54

Slika 53 Cijepanje na est dijelova ................................................................................... 54 Slika 54 Raunalni model ureaja u 3D CAD sustavu ...................................................... 55

Slika 55 Pojednostavljeni prikaz hidraulikog sustava ureaja.......................................... 56


Fakultet strojarstva i brodogradnje V

POPIS TABLICA

Tablica 1 Podjela uma prema namjeni ................................................................................1

Tablica 2 Nain grijanja u kuanstvima................................................................................2 Tablica 3 Mehanike karakteristike drva ..............................................................................2

Tablica 4 Usporedba komercijalnih beraa ...........................................................................9 Tablica 5 Specifikacije odabranog hidraulikog ulja [9] ..................................................... 15

Tablica 6 Morfoloka matrica ............................................................................................ 20 Tablica 7 Pughova matrica vrednovanja rjeenja ................................................................ 31


Fakultet strojarstva i brodogradnje VI

POPIS TEHNIKE DOKUMENTACIJE

BROJ CRTEA Naziv iz sastavnice

EA-2014-00 Stroj za rezanje i cijepanje

EA-2014-01 Zavarena konstrukcija

EA-2014-02 Stol za rezanje

EA-2014-03 Prihvatni lim

EA-2014-04 Cijepa

EA-2014-05 Mehanizam pile

EA-2014-06 Sklop ruke

EA-2014-07 Nosa rampe

EA-2014-08 Rampa za podizanje trupaca

EA-2014-09 Valjak 1

EA-2014-10 Valjak 2

EA-2014-11 Valjak 3

EA-2014-12 Nosa motora

EA-2014-13 Graninik

EA-2014-14 ipka L2700 (dorada)


EA-2014-16 Nosa ograde

EA-2014-17 Lim nosaa ograde

EA-2014-18 Savijeni lim

EA-2014-19 Rebro prihvatnog lima

EA-2014-20 Ploa

EA-2014-21 Potisna ploa

EA-2014-22 Prihvat potisne ploe

EA-2014-23 Svornjak L70

EA-2014-24 Prihvat horizontalnog cilindra

EA-2014-25 Osovina mehanizma pile

EA-2014-26 produetak osovine

EA-2014-27 Poluga

EA-2014-28 Ploa mehanizma pile


EA-2014-30 Prihvat hidraulikog cilindra za pilu


EA-2014-32 Ruka

EA-2014-33 Prihvat ruke

EA-2014-34 Prihvat hidraulikog cilindra za ruku



EA-2014-37 Prihvat hidraulikog cilindra za rampu

EA-2014-38 Lim nosaa rampe

EA-2014-39 ahura


Fakultet strojarstva i brodogradnje VII

EA-2014-40 Rebro nosaa rampe

EA-2014-41 Bona ploa

EA-2014-42 Nosiva osovina rampe

EA-2014-43 Prednja ploa

EA-2014-44 Prihvatna ploa

EA-2014-45 Prihvat za plou

EA-2014-46 Uska ploa

EA-2014-47 Ploica

EA-2014-48 Prihvat za rampu

EA-2014-49 Osovina prihvata ploe


EA-2014-51 Nazubljeni lim

EA-2014-52 Kratko vratilo

EA-2014-53 Dugo vratilo

EA-2014-54 Vratilo s utorima

EA-2014-55 Nosa pumpe

EA-2014-56 Ploa nosaa motora

EA-2014-57 Distantni lim nosaa motora

EA-2014-58 Prednja ploa nosaa motora

EA-2014-59 ipka za graninik

EA-2014-60 Prolazna ipka

EA-2014-61 Granini lim


Fakultet strojarstva i brodogradnje VIII

POPIS OZNAKA

Oznaka Jedinica Opis

a mm duljina stranice

a mm debljina zavara

Az mm2 povrina zavara

C N dinamiko optereenje leaja

Co N statiko optereenje leaja

d mm promjer vratila

d1..4 mm promjer klipnjae hidraulikog cilindra

dmin mm najmanji promjer vratila

D1..4 mm promjer klipa hidraulikog cilindra

Dmax mm najvei promjer

E N/mm2 modul elastinosti

fH faktor tvrdoe na pogonskoj temperaturi

F N sila

FA N sila na leajnom mjestu A

FB N sila na leajnom mjestu B

Fc N sila u hidraulikom cilindru

Fcp N povratna sila u hidraulikom cilindru

g m2/s gravitacijsko ubrzanje

G N sila tea

h1..4 mm hod cilindra

i prijenosni omjer

I mm4 aksijalni moment tromost

Ix mm4 aksijalni moment tromost oko x osi

Imin mm4 najmanji aksijalni moment tromosti

KA faktor primjene

l0 mm dozvoljeni hod hidraulikog cilindra s obzirom na izvijanje

l0 mm duljina nosive grede

l1 mm krak djelovanja sile cilindra na rampu

l1 mm duljina poluge na svornjaku

l2 mm krak djelovanja sile tee na rampu

l2 mm duljina vilice na svornjaku

lmax mm najvea duljina trupca

L okr trajnost leaja u okretajima

Lh h trajnost leaa u satima

m eksponent vijeka trajanja leaja


Fakultet strojarstva i brodogradnje IX

ms kg masa stroja

mt max kg najvea masa trupca

mu kg masa ulja

mv kg masa valjka

Ms Nmm moment savijanja

Ms max Nmm najvei moment savijanja

n s-1

broj okretaja

nk s-1

broj okretaja kardana

nmax N/mm2

najvee normalno naprezanje okomito na ravninu spoja

kutnog zavara

nmin N/mm2

najmanje normalno naprezanje okomito na ravninu spoja

kutnog zavara

p bar radni tlak hidraulikog sustava

ps N/mm2 srednji pritisak na dodirnoj povrini

ps dop N/mm2 doputeni srednji pritisak na dodirnoj povrini

Pp W snaga pogonskog stroja pumpe

Rm N/mm2 statika vrstoa materijala

S sigurnost

t s vrijeme

V mm3 volumen

w mm progib

W mm3 aksijalni moment tromosti

Wx mm3 aksijalni moment tromosti oko x osi

qh1..4 cm3/o kapacitet hidraulikog cilindra

qp cm3/o kapacitet pumpe

quk cm3/o ukupni kapacitet sustava

Qp l/min volumni protok pumpe

Qh1..4 l/min volumni protok hidraulikog cilindra

Quk l/min ukupni volumni protok sustava

faktor debljine zavara

m mehaniki stupanj djelovanja

u hidrauliki stupanj djelovanja

uk ukupni stupanj djelovanja

v volumetrijski stupanj djelovanja

odnos graninih naprezanja

kg/m3 gustoa

grab kg/m3 gustoa graba

u kg/m3 gustoa ulja

N/mm2 vlano napreanje

D() N/mm2 doputeno naprezanje za dinamiki optereene zavare

dop N/mm2 doputeno naprezanje


Fakultet strojarstva i brodogradnje X

m N/mm2 srednje naprezanje

max N/mm2 najvee vlano naprezanje

min N/mm2 najmanje vlano naprezanje

red N/mm2 reducirano naprezanje

red max N/mm2 najvee reducirano naprezanje

red min N/mm2 najmanje reducirano naprezanje

s N/mm2 naprezanje na savijanje

s dop N/mm2 doputeno naprezanje na savijanje

z dop N/mm2 doputeno naprezanje zavara

z red N/mm2 reducirano naprezanje zavara

N/mm2 tangencijalno naprezanje

dop N/mm2 doputeno tangencijalno naprezanje

max N/mm2 najvee tangencijalno naprezanje

min N/mm2 najmanje tangencijalno naprezanje

s N/mm2 naprezanje na smik

s dop N/mm2 doputeno naprezanje na smik

t N/mm2 torzijsko naprezanje


Fakultet strojarstva i brodogradnje XI

SAETAK

U ovom radu koncipiran je i konstrukcijski razraen stroj za rezanje i cijepanje ogrijevnog

drva koji je prilagoen radu na terenu. Pogon stroja je ostvaren pomou traktora i kardanskog

vratila. U prvom dijelu analizira se trite i postojea rjeenja slinih strojeva. Zatim od tri

koncepta vrednovanjem izabiremo jedan koji detaljno konstrukcijski razraujemo. Za

razraeni koncept izraen je raunalni 3D model ureaja te tehnika dokumentacija u

dogovorenom opsegu.

Kljune rijei:

stroj za cijepanje i rezanje ogrijevnog drva, hidrauliki sustav, kardansko vratilo


Fakultet strojarstva i brodogradnje XII

SUMMARY

In this paper a firewood processor, which is adjusted for working in forest, was designed and

developed. Machine is powered by tractor and PTO. The first section analyzes the market and

existing soultions to similar machines. Then we choose between three concepts for the one

that will be elaborated in details. For that concept, a 3D computer model and tehnical

documentation within the agreed scope was made.

Key words:

firewood processor, hydraulic system, PTO



1. UVOD

U Hrvatskoj ume rastu na 47 % kopnene povrine ime pokrivaju 2 668.687 ha dravnog

teritorija. Od toga je veina u vlasnitvu Republike Hrvatske dok se 581 770 ha nalazi u

privatnom vlasnitvu. S fondom drvne mase od 398 milijuna m3

i s time to se svake godine

proizvede 8 milijuna m3 drva, odnosno 2,1 milijun m

3 u privatnom vlasnitvu, oito je da je

umarstvo i drvopreraivaka industrija od velikog znaaja za Republiku Hrvatsku.

Slika 1 Podjela uma prema vlasnitvu

Tablica 1 Podjela uma prema namjeni

ume prema namjeni

VLASNITVO GOSPODARSKE [ha] ZATITNE [ha] POSEBNA NAMJENA [ha] UKUPNO [ha]

RH - H 1 838 783 145 634 34 570 2 018 987

RH - DRUGE PRAVNE OSOBE 492 4 883 82 555 87 930

UMOPOSJEDNIKE 576 832 4 022 917 581 770

HRVATSKA UKUPNO 2 416 107 154 539 118 041 2 688 687

Slika 2 Drvna zaliha prema vrstama u RH

Iako je nekada glavni umarski proizvod bio ogrjevno drvo odavno je zamijenjen drugim

izvorima energije kao to su ugljen, nafta, elektrina energija i plin. Meutim, i danas se drvo

koristi kao izvor energije za grijanje u oko 20 % kuanstava u Republici Hrvatskoj. Grijanje

na kruta drva koriste najvie stanovnici Primorsko goranske, Istarske i Zadarske upanije.



Tablica 2 Nain grijanja u kuanstvima

Nain grijanja Plin Struja Drvo Lo ulje

Kuanstva u % 58,2 20,7 18,8 2,3

Iako je jedan od razloga koritenja drva nerazvijenost plinske mree, takoer postoji i tradicija

grijanja na drva, a tu je i rast cijena plina i loivog ulja koja je podlona nestabilnim

politikim situacijama. U novije vrijeme jedna od glavnih prednosti drva nad ostalim

izvorima energije je njegova obnovljivost. Uz odgovorno gospodarenje umama drvo je

obnovljivi izvor energije te danas kada se u svjetskim razmjerima 18 % primarne energije

dobiva iz obnovljivih izvora, u njime je najzastupljenija biomasa od ega 70 % ini drvo. Kod

izgaranja drva emisija ugljinog dioksida je neutralna jer drvo pri rastu potroi onoliko CO2

koliko ga emitira pri izgaranju te nema sumpora. Ogrjevna vrijednost tek posjeenog drva

iznosi 2 kWh/kg jer sadri 60 % vlage, stoga drvo treba suiti nakon ega se ta vrijednost i

udvostruuje. U pogledu ogrjevne vrijednosti takoer je vano utvrditi vrstu drveta, odnosno

ubraja li se ono u meko ili tvrdo drvo. Tvrdo drvo je kvalitetnije za loenje i u njega

ubrajamo: bukovinu, grabovinu, cerovinu i hrastovinu. [1][2][3]

Tablica 3 Mehanike karakteristike drva

bukva grab hrast

gustoa [kg/m^3] 625 762 657

lomna vrstoa [MPa] 100.52 100.22 98.26

model elastinosti [MPa] 1180 1199 1274

Slika 3 Bukova uma



Sjea i izrada drva za ogrjev na klasian nain te manipuliranje izraenim drvom, na putu od

panja do kupca zahtjeva veliku koliinu rada. Kako bi se potreban rad racionalizirao danas se

koristi razna mehanizacija. Drvo, odnosno trupci iz kojih e se proizvesti ogrjevno drvo

moraju se cijepati i rezati nakon sijee kako bi se drvo prije isuilo i bilo spremno za

koritenje. Cijepanje i rezanje se uglavnom vri nakon to se drvo transportira blie mjestu

koritenja. U ovom radu razradit emo stroj za rezanje i cijepanje ogrjevnog drva koji e imati

mogunost rada na terenu blizu mjesta sjee.



2. ANALIZA TRITA I POSTOJEIH RJEENJA

Strojevi koji slue za obradu drva nisu novost, pa tako ni strojevi koji vre rezanje i cijepanje.

To su ureaji koji uglavnom objedinjuju funkcije podizanja trupaca na ureaj, rezanje trupaca

te zatim cijepanje, a esto nakon toga i utovar pomou konvejera. Uglavnom se razlikuju s

obzirom na veliinu trupaca koje obrauju, s obzirom da li su fiksni ili prijenosni, s obzirom

na nain rezanja te naravno s obzirom na pogon stroja. Jedna od glavnih mana ovih ureaja je

visoka cijena to ih ini neisplativima za obradu manje koliine drva. U skladu s tim na naim

prostorima ei su strojevi kune izrade koji zadovoljavaju specifine potrebe vlasnika. U

daljnjem tekstu predstavit emo par komercijalnih strojeva koji ispunjavaju funkcije rezanja i

cijepanja ogrjevnog drva te njihove tehnike podatke.

2.1. TAJFUN PLANINA D.O.O.

TAJFUN je slovenska tvrtka osnovana 1967. koja se bavi proizvodnjom i razvojem opreme i

strojeva za umarstvo i poljoprivredu. 90 % svojih proizvoda izvoze po cijelom svijetu.

Glavni proizvodi su im umska vitla te strojevi za obradu ogrjevnog drva.

2.1.1. RCA 380

Stroj za obradu ogrjevnog drva koji omoguuje rezanje trupaca promjera do 380 mm i

cijepanje na cjepanice duljine od 200 do 500 mm. Podiza trupaca je odvojen od stroja. Pogon

je pomou traktora kardanskim vratilom. Izrezani trupci se cijepaju pomou klina na 2 ili 4

dijela silom od 150 kN te se odvode pomou 4 m dugo konvejera.

Slika 4 Stroj za obradu ogrjevnog drva RCA 380



Tehnika podaci [4]

duljina rezanja trupaca - 200 do 500 mm

maksimalni promjer debla 100 do 380 mm

vodilica lanca motorne pile Oregon 17, b = 1.5 mm

lanac 3/8 Oregon MULTICUT

sila cijepanja 150 kN

dimenzije (radne) 610 x 307 x 129 cm

dimenzije (transport) 235 x 236 x 129 cm

masa (s konvejerom) 900 kg + 130 kg

potrebna snaga traktora 30 kW (60 kW transport)

broj okretaja kardanskog vratila 430 min-1

2.1.2. RCA 400 joy

Stroj za obradu ogrjevnog drva koji omoguuje rezanje trupaca promjera do 400 mm i

cijepanje na cjepanice duljine od 250 do 500 mm. Sve osnovne funkcije stroja (podizanje

trupaca, rezanje, cijepanje, podeavanje visine klina) kontroliraju se pomou jednog joysticka.

Reetka za ispust piljevine nalazi se izmeu klina i konvejera. Lanac za rezanje se zaustavlja

kada je rezanje gotovo pomou spojke. Standardno hlaenje ulje. Podizanje klina te

hidraulini dra trupaca za vrijeme rezanja.

Slika 5 Stroj za obradu ogrjevnog drva RCA 400 joy

Tehnika podaci [4]


maksimalni promjer debla 100 do 400 mm



vodilica lanca motorne pile Oregon 17, b = 1.5 mm

lanac 3/8 Oregon MULTICUT

sila cijepanja 150 kN dvije brzine

dimenzije (radne) 610 x 315 x 129 cm


masa (s konvejerom) 950 kg + 130 kg

potrebna snaga traktora 30 kW (60 kW transport)

broj okretaja kardanskog vratila 400 - 430 min-1

2.2. PALAX/YLISTARON TERASTAKOMO OY

Palax je brand finske tvrtke Ylistaron Terastakomo Oy osnovane 1954. godine, a od 1959.

Palax nudi iroku liniju strojeva za rezanje i cijepanje drva sa cirkularnom ili lananom pilom

koji su pokretani pomou traktora ili pomou elektrine energije. Kao najvaniju znaajku

svojih proizvoda istiu kvalitetu i sigurnost. Gotovo polovicu proizvoda izvoze u vie od 30

zemalja.

2.2.1. Palax Power 100 S

Stroj za obradu ogrjevnog drva koji kod kraih stabala radi bre, a kod duljih primjenjuje

veu silu. Pogonske remenice se automatski zateu to produljuje njihov radni vijek. Kuglini

leaji na svim kontrolnim polugama omoguuju precizan i pouzdan rad. Kod cijepanja

cjepanica na duljinu 55 mm koristi se puni udar klina dok je za manje duljine udar reduciran

to poveava brzinu obrade.

Slika 6 Stroj za obradu ogrjevnog drva Palax Power 100 S



Tehnika podaci [5]


maksimalni promjer debla 400 mm

cirkularna pila 1000 mm

sila cijepanja 100 kN ili 160 kN


masa 1780 kg

pogon hidraulika ISO VGA 32 - 160 l

2.2.2. Palax Active

Iako malih dimenzija, stroj je kompaktan i sigurnost nije upitna. Stroj se lako koristi i

transportira na mjesto uporabe. Sila za cijepanje je 4 tone, a rezanje se vri motornom pilom.

Pogon je prema odabiru kupca stroja, moe biti hidraulika, kardansko vratilo, elektro motor ili

motor s unutarnjim izgaranjem. Takoer se moe dodatno opremiti 2.6 m dugim konvejerom.

Slika 7 Stroj za obradu ogrjevnog drva Palax Active

Tehnika podaci [5]



motorna pila 13

sila cijepanja 40 kN




masa 382 kg

2.3. DYNA PRODUCTS

Dyna Products je tvrtka sa sjeditem u SAD-u. Jedna je od najbre rastuih tvrtki koje se bave

proizvodnjom i razvojem strojeva za obradu drva za ogrjev, a jedan od razloga je to se

orijentiraju na jeftinije ali i dalje pouzdane i efikasne strojeve prilagoene malim korisnicima.

Njihov najprodavaniji model je Dyna SC 14.

2.3.1. SC - 14

Stroj za rezanje i cijepanje drva koji je pouzdan i visokih performansi, a izvedba pogona

mogua je u raznim varijantama kako bi bio prilogaen specifinim potrebama. Jednostavan

je za upravljanje, sa samo tri hidraulina joysticka kojim se upravlja dobavom trupaca na

stroj, primicanjem trupca pili, stezanjem trupca, pilom i klinom za cijepanje. Stroj se lako

transportira na nain da ga se moe zakaiti na svako vozilo. Osnovni model pogonjen je

benzinskim ili dizel motorom, ali mogua je i izvedba s kardanskim vratilom.

Tehnika podaci [6]

duljina trupaca 365 cm

maksimalni promjer debla 350 450 mm

vodilica lanca motorne pile 20 L

lanac 0.404

snaga motora 30 40 KS Kohler Gas/ 29 KS Kubata Diesel

podiza trupaca hidraulini

Slika 8 Stroj za obradu ogrjevnog drva Dyna SC 14

2.4. Rezultati analize trita



Analizom trita utvreno je da na tritu postoji veliki broj strojeva koji obavljaju iste ili

sline funkcije, iako one esto nisu objedinjene u jednom stroju ili se nude kao dodatna opcija

uz ureaj. Meutim uspjeh nekoliko mladih tvrtki koje se bave proizvodnjom ovih strojeva

pokazuje da na tritu ima mjesta za ovakve strojeve, posebice za one pristupanije cijenom.

U sljedeoj tablici dan je usporedni pregled predstavljanih strojeva.

Tablica 4 Usporedba komercijalnih beraa

RCA 380 Palax Power 100S Palax Active Dyna SC - 14

max promjer trupca

380 mm 400 mm 270 mm -

duljina cjepanice 200 - 500 mm 250 - 550 mm 250 - 400 mm 350 - 450 mm

rezanje lanana pila cirkularna pila lanana pila lanana pila

pogon kardansko vratilo kardansko vratilo po odabiru benzinski ili dizel

motor

masa 900 kg 1750 kg 382 kg -

sila cijepanja 150 kN 100 - 160 kN 40 kN -



3. TEHNIKA SPECIFIKACIJA

Ve smo spomenuli osnovne funkcije koje stroj treba ispuniti kako bi ostvario svoju namjenu.

O nainu izvedbe tih funkcija najvie e ovisiti masa trupaca, odnosno njihova duljina te

preferirani pogon stroja. Traeni pogon stroja je pomou traktora kardanskim vratilom i

hidraulikom. Cijeli proces zapoinje od trupaca odnosno njihovim ienjem od grana i

skraivanjem na prikladnu duljinu, to je najee na 3 do 3.7 metara. U ovom poglavlju

razradit emo potrebne dijelove i funkcije stroja koji e omoguiti daljnu obradu tih trupaca

do cjepanice.

Slika 9 Trupci na stovaritu

3.1. Nosiva konstrukcija

Nosiva konstrukcija je zavarena konstrukcija koje e nositi stroj ali i omoguiti njegov

prijenos do mjesta obavljanja rada. Stroj treba biti prilagoen radu na terenu; to znai da e

stroj operirati na stovaritu, to je mjesto na koje se izvlae oborena stabla iz ume te se tamo

razvrstavaju po kvaliteti i pripremaju za daljnu obradu. Visina podvozja te kotai i gume

trebaju biti prilagoeni neravnom terenu. Za osovinu se uzima osovina za prikolicu, a

potrebna nosivost prema prethodnom poglavlju iznosit e oko 1000 kilograma. Zbog

neravnog terena poeljne su lisnate opruge za ublaavanje udaraca. Nosiva konstrukcija

takoer treba imati prikljuak za traktor u jednoj toki i to zglobno radi kretanja u zavoju i

neravnina terena. Podizanje stroja za transport i sputanje u radni poloaj obavlja se



mehanikim ili hidraulikim ureajem na podvozju stroja. U radu se stroj oslanja na vlastite

kotae ali i dodatno radi stabilnosti stroja.

3.2. Podizanje trupaca na stroj

Za podizanje trupaca na stol za rezanje koriste se drugi radni strojevi kao viljukari, robotske

ruke ili prilagoeni hidrauliki podizai. Hidrauliki podizai esto su dodatna oprema

komercijalno dostupnih strojeva za rezanje i cijepanje ogrjevnog drva. Zbog rada na terenu

poeljno je da stroj ima vlastiti sustav za podizanje trupaca. Podiza mora biti takav da

zamijeni manualni rad pa bi kut podizanja trebao iznositi malo iznad 90 stupnjeva kako bi

trupac u krajnjem poloaju podizaa skliznuo s podizaa na stol za rezanje. Treba uzeti u

obzir masu trupaca i stabilnost stroja prilikom podizanja.

3.3. Rezanje

Duljina stola za rezanje mora biti takva da omogui prihvat cijelog trupca. Stol mora imati

transporter koji e primicati trupac pili za rezanje. U obzir treba uzeti nepravilne oblike

trupaca i razliite promjere. Neposredno prije rezanja trupac treba uvrstiti kako se ne bi

okretao.

3.3.1. Pila za rezanje

Veina slinih strojeva koristi hidrauliki pogonjene pile kako bi odrezali trupac na odreenu

duljinu. Duljinu rezanje treba moi podeavati, a maksimalna zadana duljina je 500 mm.

ea izvedba je lanana pila. Lanana pila sastoji se od vodilice i lanca. Mogu biti raznih

duljina, a prema prikazanim strojevima potrebna duljina vodilice za debla zadanog

maksimalnog promjera je iznad 400 mm. Lanana pila zahtjeva konstantno podmazivanje

vodilice i ee odravanje od cirkularne pile.

Slika 10 Vodilica i dva lanca



Cirkularna pila je veih dimenzija u odnosu na lananu pilu, proizvodi vie buke, ali zahtjeva

manje odravanja, iako je u sluaja loma zuba cirkularne pile potrebno vie vremena za

zamjenu nego kod lanane. Cirkularne pile su bre i efikasnije meutim na glasu su kao

manje sigurne.

Slika 11 Cirkularne pile

3.4. Cijepanje

Odrezani dio trupca pada ili se kotrlja u dio gdje e se cijepati. Potrebno je osigurati pravilan

poloaj odrezanog trupca prije samog cijepanja, odnosno njegovo prevrtanje i zakretanje.

Cijepanje se vri pomou hidraulikog cilindra i klina. Potrebna sila hidraulikog cilindra

prema vienim komercijalnim strojevima za debla promjera do 400 mm iznosi oko 150 kN.

Hidrauliki cilindar smjeten je ispod stroja za rezanje, a klin je na samom rubu podvozja

kako bi nakon cijepanja drvo ispadalo van ili na konvejer. Klin je takvog oblika da dijeli drvo

na najmanje 2 dijela ovisno o promjeru debla i eljenoj veliini cjepanice. Klin treba biti

podesiv po visini kako bi odgovarao raznim promjerima i kako bi cijepao drvo na jednake

dijelove, ali i lako zamjenjiv. Kut otrice klina bi trebao biti 60 stupnjeva ili manji.



Slika 12 Klinovi za cijepanje na 8 i 12 dijelova

3.5. Pogon stroja

Stroj treba biti prilagoen radu na terenu, stoga pogon stroja treba ostvariti pomou traktora i

hidraulike. Svi traktori imaju stranje prikljuno vratilo. Broj okretaja prikljunog vratila

standardiziran je na 540 okretaja u minuti, i to kod nazivnog broja okretaja radilice motora ili

maksimalne snage motora. Za rad u umi esto se koriste laki traktori snage do 50 KS (37

kW), meutim za rad na neravnom terenu i za izvlaenja trupaca potreban je traktor s barem

60 70 KS (44 51 kW). Kako bi se prenijela snaga s prikljunog vratila traktora na stroj

koristit emo kardansko vratilo.

3.5.1. Hidrauliki sustav [7][8]

Hidrauliki pogon je pogon zasnivan na prijenosu sile tekuinom. Zadaci hidraulikog sustava

su pretvorba, prijenos i upravljanje energijom. Osnovni elementi sustava su pumpa, radni

fluid, cjevovod, upravljaki elementi i hidrauliki motor ili hidrauliki cilindar. Hidraulika

pumpa slui za pretvorbu mehanikog rada u energiju hidraulikog fluida. Mehaniku

energiju pumpi dovodi se iz pogonskog ureaja, u naem sluaju to e biti putem kardanskog

vratila sa stranjeg vratila traktora. Energija hidraulikog fluida prenosi se putem radnog

fluida, cjevovoda i upravljakih elemenata, a u hidraulikom motoru ili hidraulikom cilindru

vri se pretvorba energije fluida u mehaniki rad.

Slika 13 Prikaz toka energije kroz hidrauliki sustav



Neke od znaajnih prednosti uporabe hidraulikog sustava u odnosu na elektrini pogon ili

mehanike prijenosnike su velika gustoa snage, mogue postizanje velikih sila,

jednostavnost pretvorbe energije fluida u mehaniki rad, mala inercija, automatsko

prilagoavanje potrebne sile, mogue pokretanje pod punim optereenjem, jednostavno i

neprekidno podeavanje brzine, sile i momenta, mogue velike i izuzetno male brzine, lako se

ostvaruje linearno gibanje, precizno pozicioniranje, jednostavnost zatite od preoptereenja,

jednostavnost podmazivanja i odvoenja topline, pouzdanost u radu i jednostavno i jeftino

odravanje. Nedostaci su relativno visoka cijena ureaja i elemenata, osjetljivost na neistoe,

nii stupanj korisnog djelovanja, curenje ulja i promjena karakteristika ulja s temperaturom i

tlakom.

Slika 14 Osnovne komponente hidraulikog sustava

3.5.1.1. Hidraulika pumpa

Ve smo spomenuli da je hidraulika pumpa stroj u kojima se izvana dovedena mehanika

energija pretvara u energiju radnog fluida. Moemo ih podijeliti na dvije skupine: volumenske

pumpe ili volumetrike, koje ostvaruju poveanje tlaka i protok putem smanjenja volumena u

pumpi i na dinamike pumpe ili turbopumpe koje u rotoru predaju snagu fluidu tako da



pokretne lopatice ostvaruju silu pritiska na fluid. Volumetrike pumpe se koriste za relativno

male protoke, uz relativno velike visine dobave, a turbopumpe se primjenjuju za velike

protoke i male visine dobave zbog ega u hidraulici volumetrike pumpe imaju prednost. Od

volumetrikih pumpi razlikujemo zupaste, klipne, vijane, krilne i klipne no za nau potrebu

najee se upotrebljavaju zupaste i rjee klipne pumpe. Zupaste pumpe su jednostavne

konstrukcije, niske cijene, male teine te irokog raspona brzina i viskoznosti radnog fluida,

no imaju popriline volumetrike gubitke (15 25%) i stvaraju veu buku. Nisu relativno

osjetljive na neistoe i imaju povoljan odnos snage i mase pumpe pa su pogodne za primjenu

kod mobilne hidraulike. Zbog standardiziranog broj okretaja stranjeg vratila traktora na 540

okretaja u minuti, bit e potreban multiplikator koji e ulazne okretaje kardana pretvoriti u

primjerenu brzinu okretanja hidrauline pumpe.

Tablica 5 Specifikacije odabranog hidraulikog ulja [9]

3.5.1.2. Hidrauliki fluid

Hidrauliki fluid je radni fluid hidraulikog pogona i slui, osim za prijenos energije od

hidraulike pumpe do hidraulikog motora ili cilindra, za hlaenje, podmazivanje, zatitu od

korozije i odnoenje neistoa. U hidraulici se najee koriste voda i vodene emulzije,

mineralna ulja, sintetiki fluidi te tekui metali i legure. Mineralna ulja su zbog svoje

dostupnosti i prihvatljive cijene te ravnotee dobrih svojstava daleko najzastupljeniji fluid u



hidraulici. U naem sustavu koristit emo INA Hidraol HVP 46, mineralno hidrauliko ulje

vrlo dobrih niskotemperaturnih svojstava, visokog indeksa viskoznosti i dobre stabilnosti na

smicanje. Posjeduje vrlo dobra svojstva podnoenja optereenja, dobru zatitu od korozije,

odgovarajuu oksidacijsku stabilnost i kompatibilnost s brtvenim materijalima.

3.5.1.3. Hidrauliki ventili

Ventili su iroka grupa elemenata neophodnih za pravilno funkcioniranje hidraulikih sustava.

To su ureaji za upravljanje ili regulaciju pokretanja, zaustavljanja, usmjeravanja i protoka

fluida pod tlakom dobavljenog pumpom. Prema njihovoj osnovnoj funkciji dijelimo ih na:

razvodnike, tlane ventile, protone ventile te nepovratne ventile, a pokretati se mogu runo,

mehaniki, hidrauliki ili pneumatski i elektriki.

3.5.1.4. Hidrauliki motor

Hidrauliki motor je izvrni dio hidraulikog sustava i on pretvara energiju fluida u mehaniki

rad. Kada se govori o hidraulikom motoru uglavnom se misli na rotacijski ili zakretni

hidrauliki motor. Uglavnom ih dijelimo na sporohodne i brzohodne motore. Za pokretanje

pile za rezanje trebat e nam motor s brojem okretaja oko 3500 po minuti, dok e nam za

pokretanje transportne trake odnosno valjaka za primicanje trupaca pili biti potreban vei

moment ovisno o dimenzijama trupaca.

3.5.1.5. Hidrauliki cilindar

Hidrauliki cilindri takoer pretvaraju energiju fluida u mehaniki rad i onu su zapravo

linearni hidrauliki motori. Ulazna veliina hidraulikog cilindra jest fluid pod tlakom koji

djeluje na povrinu klipa hidraulikog cilindra. Time uzrokuje pravocrtno gibanje klipa, a ako

posljedicu toga i klipnjae koje je povezana s teretom. Cilindri mogu biti jednoredni i

dvoredni, svi imaju oba prikljuka. Kod jednorednih hidraulinih cilindara ulje pod tlakom

dovodi se samo s jedne strane klipa, koji vri koristan rad u samo jednom smjeru. Povratno

kretanje ostvaruje se oprugom ili teinom tereta. Dvoradni hidruliki cilindri vre koristan rad

u oba smjera. Prilikom izvlaenja klipa brzina je manja, a sila vea nego u povratnom hodu.

Kriteriji za odabir cilindra su potrebna sila, potreban hod, potrebna brzina i konstrukcija

cilindra. Za cilindar cjepaa bit e potreban dvoradni hidrauliki cilindar dok na drugim

mjestima (podizanje trupaca, zakretanje pile) moemo koristiti jednoredne.

3.5.1.6. Spremnik radnog fluida



Hidraulikom sustavu potrebna je konana koliina radnog fluida koji se pohranjuje i

ponovno upotrebljava. Upravo zbog toga spremnik je nezaobilazan dio hidraulikog sustava.

Moe biti izveden kao samostalna jedinica ili kao dio konstrukcije unutar kuita. Osim to je

mjesto pohrane radnog fluida, spremnik, ako je dobro projektiran i postavljen omoguuje

hlaenje, daje vremena za ienje fluida od kontaminacija i doputa mjehuriima zraka da

izau na povrinu fluida. Takoer mogu dati dodatni pritisak pumpi ukoliko su postavljeni

iznad razine pumpe, a esto i sami slue kao postolje za pumpu ili motor. Izlaz iz spremnika u

hidrauliku pumpu bi trebao bit na istoj strani na kojoj je i ulaz fluida u spremnik te to blie

pumpi. To bi smanjilo potencijalne gubitke prije dolaska u pumpu ali bi i omoguilo bolje

hlaenje fluida u cijevima hidraulikog sustava.

3.6. Sigurnost

Najei uzroci povreivanja u umi su nepravilan rad i nepridravanje pravila zatite na radu

i to esto prilikom upravljanja postrojenjima, strojevima i drugim ureajima. Osim primjena

zatitnih sredstava prilikom upravljanja strojem potrebno je i sprijeiti pristup radnom

prostoru rezne pile kako bi se sprijeile neeljene posljedice. Isto tako potrebno je osigurati

trupac od pada sa stroja pomou zatitne ograde.

3.6.1. Zatita na radu [10][11][12]

Osnovno pravilo zatite na radu obvezuje poslodavce i proizvoae radne opreme da se zatita

mora provesti u onoj mjeri kojom se uklanjaju ili barem smanjuju opasnosti kojima se

ugroava ivot i zdravlje radnika. Ukoliko zatitu nije mogue provesti, provode se posebne

mjere zatite. Jedna od mjera zatite je osposobljavanje radnika za rad na siguran nain, uz

prepoznavanje moguih rizika radnog postupka, te prepoznavanje zatitnih naprava ugraenih

u radnu opremu i njihovu ispravnost.

Trening posluitelja radnog stroja prema Europskoj agenciji za sigurnost i zdravlje provodi se

najmanje jednom godinje i obuhvaa:

podruje radnog postupka koje moe uzrokovati ozljede

opis, svrhu i namjenu zatitnih naprava na stroju

vanost ispravnosti pravilnog djelovanja zatitnih naprava

opasnosti koje proizlaze iz rada stroja

Razliite vrste strojeva izlau radnike razliitim rizicima od ozljeda. Za istaknuti su sljedee

vrste strojeva:

pile, pree i savijaice za valjanje ili oblikovanje



runi alati s i bez pogonske energije

strojevi za prijenos gibanja, pree za ambalani otpad

strojevi unutranjeg transporta (viliari, elektrokolica i sl.)

Opasna radan podruja na strojevima odnose se na:

mjesta rezanja, buenja, savijanja ili odvajanja materijala

ureaje i instalacije za napajanje elektrinom energijom

rotirajue djelovanje i pokretni dijelovi

Takoer je potrebno upozoriti radnika da ne poduzima opasne radnje oko strojeva koje se

odnose na:

saginjanje ispod radnog dijela stroja ili obilaenje zatienih podruja

uklanjanje ili deaktiviranje zatite

posezanje za zaglavljenim dijelovima materije unutar radnog podruja

prekid radnog procesa/iskljuenje elektrinog napajanja prije zavretka radne

operacije

otklanjanje kvarova na stroju ako za to nisu osposobljeni

prinoenje kratkih komada u zonu obrade bez koritenja pomonih pomagala

obvezu primjene osobnih zatitnih sredstava

Poslodavac je duan osim ispitivanja propisanih pravilnikom i redovito obavljati preglede

strojeva i ureaja za koje se to predvia da bi se utvrdilo da li su na njima primijenjeni propisi

zatite na radu i da li zbog nastalih promjena tijekom uporabe ugroavaju zdravlje i sigurnost

radnika. Ako se pregledom utvrdi da je dolo do promjene koja ugroava sigurnost i zdravlje

radnika poslodavac je duan stroj odnosno radni ureaj iskljuiti iz koritenja do dovoenja

istog u ispravno stanje.



4. FUNKCIJSKO MODELIRANJE PROIZVODA

Slika 15 Funkcijska dekompozicija



5. MORFOLOKA MATRICA

Tablica 6 Morfoloka matrica

BROJ FUNKCIJA RJEENJE 1 RJEENJE 2 RJEENJE 3

1

MOMENT RADNOM STROJU

UKLJUITI

preko komandi traktora

spojka

poluga

2

MOMENT I BRZINU VRTNJE

REGULIRATI

papuica gasa

multiplikator

3 MOMENT NA RADNI STROJ

DOVESTI

kardansko vratilo

spojka

lanac

4

MEHANIKI RAD U

ENERGIJU FLUIDA

PRETVORITI

volumetrika pumpa

5 HIDRAULIKI

SUSTAV POGONITI

zupasta hidraulika pumpa

klipna hidraulika pumpa

krilna hidraulika pumpa



6 HIDRAULIKI

M SUSTAVOM UPRAVLJATI

runo

mehaniki

elektronika

7 RADNI FLUID

PRENOSITI

cijevi

tlane cijevi

visokotlane cijevi

8 RADNI FLUID

HLADITI

voda

zrak

ulje

9 RADNI FLUID POHRANITI

metalni spremnik

polimerni spremnik

10 TOK RADNOG

FLUIDA USMJERITI

razvodnik s kliznim elementom

razvodnik s kuglom

11

ENERGIJU FLUIDA U

MEHANIKI RAD

PRETVORITI

hidrauliki motor

hidrauliki cilindar

12 HIDRAULIKI

MOTOR

sporohodni hidrauliki motor

brzohodni hidrauliki motor



13 HIDRAULIKI

CILINDAR

jednoredni hidrauliki cilindar

dvoredni hidrauliki cilindar

diferencijalni hidrauliki cilindar

14 TRUPCE NA

STROJ POSTAVITI

viliar

robotska ruka

hidrauliki mehanizam

15 TRUPCE PILI PRIMICATI

glatka traka

valjci

traka s lopaticama

16 KONVEJER POGONITI

hidrauliki motor

elektromotor

17 DUINU

CJEPANICE ODREDITI

uskonik

hidrauliki cilindar

oblikom

18 DRA

TRUPCA POMICATI

hidrauliki cilindar

runom polugom

manualno

19 TRUPCE

PRIDRAVATI

stezaljka

oprugom

hidrauliki cilindar

20 PILU ZA REZANJE

PRIMICATI

hidrauliki cilindar

runom polugom

manualno



21 PILU ZA REZANJE

POGONITI

hidrauliki motor

Elektromotor

22

PILU ZA REZANJE

PODMAZIVATI

manualno

MAZIVO ULJE TOVARNA MAST

mazalica

gravitacijski spremnik

23 TRUPCE REZATI

cirkularna pila

lanana pila (lanac + vodilica)

motorna pila

24 RADNIKA ZATITITI

limeni poklopac

metalna ograda

kuite

25 TRUPCE NA CIJEPANJE POSLATI

slobodni pad

kosina

mehaniki

26 TRUPCE ZA CIJEPANJE PRIHVATITI

oblikom

gumena podloga

27 KLIN ZA

CIJEPANJE PODESITI

uskonik

hidrauliki cilindar

oblik



28 KLINOM ZA CIJEPANJE

UPRAVLJATI

hidrauliki cilindar

runom polugom

29 TRUPCE CIJEPATI

klinom

svrdlom



6. KONCEPTI

Konstrukciju stroja za rezanje i cijepanje najvie odreuju vrsta pogona i dimenzije trupaca.

Kako je pogon zadan, kardanskim vratilom i hidraulikom, a i maksimalni promjer trupca,

klasina izvedba stroja na jednoosovinskoj prikolici je najpraktinija i najjeftinija izvedba.

6.1. Koncept 1

Slika 16 Koncept 1

Slika 17 Pogled sa stranje i prednje strane (koncept 1)



Koncept 1 prikazuje stroj koji se nalazi na jednoj aksijalnoj osovini s jednom poprenom

gredom. Na vrhu se nalazi podiza za prikolice.

Slika 18 Nosiva greda i osovina kotaa (koncept 1)

Kako bi stroj bio to pristupaniji cijenom neke funkcije obavljaju se pomou ljudske snage.

Naravno, motorna pila, podizanje trupaca i cijepanje obavljaju se pomou hidraulikog

motora ili cilindra, koje pogoni hidraulika pumpa odnosno kardan traktora. Pribliavanje pile

vri se runo podizanjem i sputanjem poluge. Visina klina se takoer namjeta runo kao i

pomicanje trupaca na stroju.

Slika 19 Pomicanje trupca na stolu za rezanje (koncept 1)

Prijenosna traka izvedena je iz dva U profila meusobno povezanih ipkama krunog

poprenog presjeka po kojima e trupac klizati prema lananoj pili. Jednoj od ipki bit e

omogueno kruno gibanje preko poluge i labavog dosjeda. Na ipku se zavare kvadratni

komadi lima tako da prilikom okretanje poluge oni guraju trupac naprijed. Zbog manualnog



pogona bit e ograniena masa trupaca. Sa strane suprotne od podizaa trupaca (rampe) nalazi

se zatitna ograda.

6.2. Koncept 2

Slika 20 Koncept 2




Koncept 2 prikazuje stroj koji se nalazi na jednoj aksijalnoj osovini s dvije poprene grede

povezane kraim gredama na mjestima gdje e se nalaziti dijelovi stroja: hidrauliki cilindar

za cijepanje, spremnik hidraulikog mineralnog ulja te klin. Uz nogu za podupiranje na

poetku , sa svake strane se nalazi po dva stabilizatora stroja.

Slika 22 Nosiva grede na osovini kotaa i stabilizatori (koncept 2)

Kao i kod prethodnog koncepta, pogon je preko kardana koji se spaja na hidrauliku pumpu i

multiplikator. Rezanje trupaca vri se pomou cirkularne pile koju pokree hidrauliki motor,

a pribliavamo je trupcu pomou hidraulikog cilindra i vodilica. Na nosivoj konstrukciji

cirkularne pile nalazi se i hidrauliki cilindar koji e uvrstiti trupac prije samog rezanja.

Pomicanje trupaca na stolu obavlja se pomou dva vratila i lananog prijenosa. Moment na

pogonsko vratilo dovodi se preko spojke hidraulikim motorom, a prenosi na drugo vratilo

pomou dva lanca. Na lancima su karike takve da se na njega privrste nosai trupaca koji e

trupce primicati cirkularnoj pili.

Slika 23 Pomicanje trupca na stolu za rezanje (koncept 2)



Cilindar za cijepanje smjeten je ispod stola za rezanje, a sputanje i podizanje klina da

odgovara promjeru trupca vri takoer pomou hidraulikog cilindra smjetenog sa stranje

strane klina. Zatitna ograda postavljena je s obje strane, a trupci se podiu na stroj pomou

robotske ruke. Robotska ruka moe biti izvedena tako da je smjetena na nosaima traktora i

pokree je traktorska hidraulika.

6.3. Koncept 3

Slika 24 Koncept 3




Koncept 3 prikazuje stroj smjeten na jednoj aksijalnoj osovini i dvije poprene grede.

Stabilnost stroju daju etiri noge smjetene po dvije sa svake strane konstrukcije. Poprene

grede bit e povezane limenim ploama koje su rasporeene tako da mogu nositi klin za

cijepanje, cilindar za cijepanje, spremnik ulja te stol za rezanje.

Slika 26 Nosive grede, limovi i noge za stabilnost (koncept 3)

Stol za rezanje izveden je na metalnim gredama koje nose tri para leaja za valjke. Pogonski

valjak pokree se hidraulikim motorom preko spojke, a okretni moment na druga dva vratila

prenosi se pomou lananog prijenosa. Valjci su tokareni tako da se u njih umeu nazubljene

ploice lima koje e svojim zubima gurati trupac prema pili tijekom okretanja valjka. Izmeu

valjaka smjetene su ipke krunog poprenog presjeka kako bi se onemoguilo propadanje

trupaca meu valjke.

Slika 27 Pomicanje trupaca na stolu za rezanje (koncept 3)

Hidrauliki motor pokree i lananu pilu, a hidrauliki cilindri se koriste za cijepanje,

zakretanje pile, zakretanje poluge za uvrivanje trupca, podizanje trupaca na stol za rezanje

te za podeavanje visine klina i duljine cjepanice. Hidraulike motore i cilindre pokree



hidraulika pumpa koju pogoni traktor preko kardanskog vratila. Prilikom transporta potrebno

je odovojiti rampu za podizanje i noge od tla.

6.4. Vrednovanje koncepata

Da bi odabrali koncept koji najbolje ispunjava traene zahtjeve koristit emo se Pughovom

matricom. Najprije odabiremo kriterije vrednovanja i dodjeljujemo im teinske faktore. Suma

teinskih faktora iznosi 1. Zatim odaberemo referentno rjeenje (R), u ovom sluaju to je

koncept broj 2, u odnosu na koje vrednujemo druga rjeenja kao bolja (+), loija (-) ili jednaka

(+/-). Zbrajanjem minusa i pluseva sukladno teinskim faktorima dobijemo optimalno

rjeenje.

Tablica 7 Pughova matrica vrednovanja rjeenja

KRITERIJ TEINSKI FAKTOR KONCEPT 1 KONCEPT 2 KONCEPT 3

Kompliciranost izvedbe 0.08 + R +

Jednostavnost upravljanja 0.09 - R +/-

Broj elemenata 0.08 + R +/-

Dimenzije stroja 0.06 + R +

Stabilnost stroja 0.1 - R +/-

Broj operatera 0.09 +/- R +/-

Broj pogonskih ureaja 0.08 +/- R +/-

Sigurnost 0.1 - R +

Cijena 0.08 + R +

Brzina ciklusa 0.06 - R -

Dimenzije trupaca 0.1 - R -

Odravanje 0.08 + R +

+ (bez teinskog faktora)

5 R 5

- (bez teinskog faktora)

5 R 2

(bez teinskog faktora)

0 R 3

-0,07 R +0.24

Vrednovanjem pomou Pughove matrice doli smo do zakljuka da je koncept 3 najbolje

zadovoljava kriterije te emo u nastavku taj koncept izraditi detaljno konstrukcijsko rjeenje.



6.5. Razrada odabranog koncepta

Tijekom razrade odabranog koncepta zavarena nosiva konstrukcija doivjela je sitne preinake

te ima dosta slinosti s konstrukcijom iz koncepta 2.

Slika 28 Nosiva konstrukcija s oznakom gdje e se nalaziti 1 klin, 2 prihvatni lim, 3

cilindar za cijepanje, 4 spremnika ulja, 5 cilindar za podizanje rampe

Stroj je postavljen na dvije razine nosive konstrukcije, na donjoj razini bit e postavljene

poprene grede na mjesta gdje e biti postavljeni klin, prihvatni lim, cilindar za cijepanje,

spremnik ulja i cilindar za podizanje rampe. Na prednjoj strani nosive konstrukcije bit e

vijanim spojem uvrena ruda za vuu stroja te nosa za multiplikator i pumpu.

Slika 29 Pogled na prednji kraj prikolice odabranog koncepta

Druga razina bit e podignuta za vie od 400 mm i na njoj e bit smjeten stoj za rezanje s

valjcima i ipkama okruglog poprenog presjeka koji je objanjen u prvotnom konceptu. Na

slici 29 se vide i prolazne rupe za vijanu vezu s leajevima za valjke. Jedina promjena kod

valjaka je kod nazubljenog lima gdje su zubi sada poredani horizontalno kako bi mogli

zahvatiti i trupce manjeg promjera. Limovi kao i manja vratila i lananici su zavareni na

glavni valjak.



Slika 30 Nazubljeni lim i valjak

Slika 31 Limovi zavareni za valjak

Na bonim stranama bit e smjeteni nosa pile i dra trupaca na jednoj i rampa za podizanje

trupaca i nosa hidromotora za valjak na drugoj strani. Kao u konceptu 2, sa svake strane

nosive konstrukcije bit e postavljene po dvije noge za prikolicu koje se mogu podignuti i

spustiti ovisno o tome da li se stroj nalazi u radnom poloaju. Noge stroju daju stabilnost

zajedno s dva kotaa na kraju prikolice. Na osovini kotaa smjetene su lisnate opruge koje

daju stroju potrebnu visinu te ublaavaju udarce koji nastaju tijekom kretanja po neravnom

terenu.

Slika 32 Lisnata opruga



Klin za cijepanje je prvotno bio zamiljen tako da se mogao podeavati po visini uz pomo

hidraulikog cilindra. Ta ideja je odbaena kao nepotreban troak poto se promjer trupaca ne

mijenja toliko esto. Umjesto podeavanja hidraulikim cilindrom sada je omogueno

manualno podeavanje i izmjena klina.

Slika 33 Izvedbe klina s jednom, tri i pet otrica za cijepanje

Mijenjati se mogu tri razliite izvedbe klina za cijepanje ovisno o promjeru trupca i eljenoj

irini cjepanice. Isto tako svaki se klin moe podeavati na tri razliite visine jednostavnim

umetanjem zatika s prstenom na poeljnu visinu. Sa stranje strane nalazi se ruka za lake

rukovanje klinom prilikom podeavanja i zamjene.

Slika 34 Podeavanje visine klina pomou zatika

Horizontalni cjepa sastoji se od hidraulikog cilindra, prihvata za cilindar na obje strane te

potisne ploe koja e gurati drvo na klin. Hidrauliki cilindar je povezan pomou svornjaka i

uskonika.



Slika 35 Hidrauliki cilindar za cijepanje trupaca

Slika 36 Svornjak osiguran uskonicima

Mehanizam pile za rezanje izveden je tako da hidrauliki cilindar zakree polugu koja je

vrstim dosjedom povezana s jednim krajem osovine. Zakretanjem osovine u leaju zakree

se i lanana pila prema reznom stolu. Kuite pile je zavareno za drugi kraj osovine.

Slika 37 Mehanizam zakretanja pile



Prije dodira reznog lanca i trupca potrebno je osigurati trupac od pomicanja. To je izvedeno

pomou ruke koja je nazubljeni lim i sistema poluge. Otvaranjem i zatvaranjem hidraulikog

cilindra podie se i sputa ruka. Zglobne veze izvede se pomou svornjaka i uskonika.

Nosea greda cilindra i ruke zavarena je za plou nosaa lanane pile.

Slika 38 Mehanizam za dranja trupaca tijekom rezanja

Odreivanje duljine cjepanice kao i podeavanje klina obavlja se runo. Sistem je kao i kod

podizanja klin, pomou zatika s prstenom moe se podeavati na 3 razliite duine s time da

je maksimalan duina cjepanice 500 mm.

Slika 39 Mehanizam odreivanja duljine cjepanice

Rampa za podizanje trupaca sastoji se od dvije uske bone ploe na koje su popreno

zavarene tri iroke ploe. Na krajevima rampe nalaze se osovine koje omoguuju zakretanje

cijele rampe i ploe za prihvat trupca. Nosai gornje osovine zavareni su za stol za rezanje.



Hidrauliki cilindar kojim se podie rampa povezan je s rampom pomou svornjaka i

uskonika.

Slika 40 Rampa za podizanje trupaca



7. PRORAUN

7.1. Proraun hidraulikog cilindra za cijepanje

7.1.1. Promjeri klipa i klipnjae hidraulikog cilindra za cijepanje

Prema prikupljenim informacijama u analizi trita potrebna silu za cijepanje drva je

procijenjena na oko 150 kN pri tlaku od 200 bara.

Odabiremo dvosmjerni hidrauliki cilindar proizvoaa ASSFALG [15]:

Slika 41 3D raunalni model odabranog cilindra proizvoaa ASSFALG

Sada moemo izraunati stvarni radni tlak potreban za ostvarenje traene sile.

7.1.2. Kontrola izvijanja klipnjae

- sigurnost



- modul elastinosti za elik

ZADOVOLJAVA

7.1.3. Proraun svornjaka

Slika 42 Optereenja na svornjaku

- faktor primjene [14]

elik za cementiranje 20MnCr5

[13]

ZADOVOLJAVA



ZADOVOLJAVA

elik E335

[13]

ZADOVOLJAVA

7.1.4. Potrebni protok i kapacitet pumpe za cilindar za cijepanje

Odabiremo poeljno vrijeme cijepanja t.

- prijenosni omjer multiplikatora

- volumetrijski stupanj djelovanja

7.2. Proraun hidraulikog cilindra za podizanje rampe

7.2.1. Najvea masa trupca

- prema tablici 1

7.2.2. Promjeri klipa i klipnjae hidraulikog cilindra za rampu



Odabiremo dvoradni hidrauliki cilindar proizviaa ASSFALG [15]:

7.2.3. Kontrola izvijanja klipnjae

ZADOVOLJAVA

7.2.4. Potrebni protok i kapacitet pumpe za cilindar

Odabiremo poeljno vrijeme podizanja rampe t.

7.3. Ostali hidrauliki cilindri



Zbog relativno male sile u hidraulikim cilindrima za pridravanje trupaca prilikom rezanja i

za zakretanje lanane pile u odnosu na hidrauliki cilindar za cijepanje, njih odabiremo prema

potrebnim dimenzijama konstrukcije. Odabrani cilindri su proizvoaa ASSFALG [15].

7.4. Odabir hidromotora

7.4.1. Odabir hidromotora za lananu pilu

Iz prikupljenih podataka prije konstrukcijske razrade saznali smo da se hidromotor pile treba

vrtjeti na oko 3000 okretaja u minuti.

Odabrali smo hidromotor proizvoaa VIVOIL, XV-0U/1.52 [16]



Slika 43 Tehnika specifikacija za odabrani hidrauliki motor XV-0U/1.52

7.4.2. Odabir hidromotora za pogon valjaka

Odabrali smo hidromotor VIVOIL, XV-2U/22 [16].



Slika 44 Tehnika specifikacija za odabrani hidrauliki motor XV-2U/22

7.5. Odabir pumpe



Odabiremo pumpu proizvoaa VIVOIL, XV 3P/61 [16].

Slika 45 Tehnika specifikacija odabrane hidraulike pumpe XV-3P/70



ZADOVOLJAVA

7.5.1. Potrebna snaga pogonskog motora pumpe

7.6. Odabir multiplikatora

U skladu s odabranom hidraulikom pumpom iz grupe 3, odabran je i multiplikator grupe 3 s

mukim izlazom prijenosnog omjera 1:3.5. [17]

Slika 46 Prednja i stranja strana odabranog multiplikatora

7.7. Proraun pogonskog valjka

7.7.1. Moment na valjku



7.7.2. Proraun najmanjeg promjera vratila valjka

ZADOVOLJAVA

7.7.3. Proraun reduciranog naprezanja na kritinom presijeku

elik S355J

[13]

ZADOVOLJAVA

7.8. Proraun leaja

7.8.1. Izbor leaja

Odabrani par leaja je kuglini leaj s kuitem SY 40 TF [18].



Slika 47 Leaj pogonskog valjka

Karakteristike leaja i kuita:

d = 40 mm A = 48 mm A1 = 30 mm B = 49.2 mm

H = 99 mm H1 = 49.2 mm H2 = 19 mm J = 135.5 mm

L = 175 mm N = 24.5 mm N1 = 14 mm G = 12 mm

s1 = 30.2 mm m = 1.8 kg C = 30.7 kN C0 = 19 kN

7.8.2. Trajnost leaja

7.9. Proraun nosive grede

a = 36 mm

l0 = 2414 mm



7.9.1. Savijanje

- masa trupca

- masa stroja

- masa ulja u spremniku

opi konstrukcijski elik S355

[13]

NE ZADOVOLJAVA dodajemo jo jednu nogu kao oslonac na polovici grede sa svake

strane

ZADOVOLJAVA

7.9.2. Progib

7.10. Kontrola zavara kritinih dijelova konstrukcije

7.10.1. Nosa rampe

Najvee optereenje je kada je rampa u horizontalnom poloaju s podignutim trupcem. Sila

tea trupca nalazi se na kraku l1 = 1000 mm, a sila tea rampe na kraku l2 = 450 mm. Zavari



nosaa optereeni su na smik i savijanje. Povrina zavara je pojednostavljena tako da smo na

strani sigurnosti.

elik S355J

[13]

ZADOVOLJAVA

7.10.2. Prihvat cilindra za cijepanje



N2 redovit pogon s prekidima

S3 teki spektar naprezanja

B5 pogonska grupa

K2 kvaliteta zavara

[14]

ZADOVOLJAVA



8. FINALNI PROIZVOD

Na sljedeim slikama bit e prikazan finalni proizvod kroz funkcije koje obavlja, od pripreme

za rad do cijepanja trupca na cjepanice eljene duljine. Nakon dovoenja stroja na mjesto

obavljanja rada potrebno je osloniti stroj na sve etiri noge kako ne bi dolo do prevrtanja

stroja tijekom podizanja trupca, ali i kako se konstrukcija ne bi uruila pod njihovom teinom.

Slika 48 Dovoenje stroja u radni poloaj

Takoer je potrebno podesiti stroj tako da nam daje proizvod kakav elimo. Ovisno o

promjeru debla koje e stroj obraivati i o eljenoj irini cjepanice odabiremo vrstu klina koji

emo koristiti.

Slika 49 Postavljanje klina



Osim oblika klina moemo podesiti i visinu klina, jednostavnim podizanjem klina i

umetanjem zatika na optimalnu visinu. Na isti nain rijeeno je i odreivanje duljine

cjepanice.

Slika 50 Podeavanje visine klina i duljine cjepanice pomou zatika

Iako bi za upravljanje strojem bila dovoljna jedna osoba, zbog uinkovitosti, brzine rada i

sigurnosti preporuuje se dvije osobe. Naroito zbog opskrbljivanja stroja trupcima. Zbog

toga to stroj moe primiti trupac maksimalne duljine do 2 metra potrebno je prirediti druge

trupce tako da se skrate i priblie stroju ako je potrebno dok drugi radnik upravlja

hidraulikim sustavom stroja.

Slika 51 Podizanje trupca na stol za rezanje



Nakon podizanja trupca na stol za rezanje hidraulikom rampom, jedan radnik nastavlja

upravljati radnim funkcijama stroja dok drugi priprema sljedei trupac koji e na obradu.

Slika 52 Ciklus rezanja trupca

Trupac na stolu se okretanjem valjaka s nazubljenim limom primie mjestu za rezanje. Dolazi

do graninika kojim je odreena duljina nakon ega se na trupac sputa ruka koja osigurava

trupac od pomaka za vrijeme rezanja. Zatim se sputa i pila koja ree trupac koji pada u

prostor za cijepanje. Iako je bilo mogue sputanje rampe i pile na trupac izvesti tako da se

njima upravlja samo pomou jedne poluge, ipak je radi sigurnosti odlueno za nain pri

kojem su tijekom rada lanane pile obje ruke radnika na sigurnom mjestu. Dio trupca u

prostoru za cijepanje se potiskuje na klin, a za to vrijeme se trupac na stolu za rezanje

ponovno primie pile radi daljnjeg skraivanja.

Slika 53 Cijepanje na est dijelova

8.1. Tehniki podaci

visina 1447 mm

duljina 3715 mm

masa 1132.5 kg

duljina reznog stola 2700 mm


maksimalna duljina trupca 2000 mm



maksimalna duljina cjepanica 500 mm

vodilica pile 50 cm 3/8 1,5 36Z AMA

lanac pile 3/8 1.5 CARLTON CHISEL 36 noa na 72 lanka

sila cijepanja 150 000 N

potrebna snaga traktora 48.5 kW

prijenosni omjer multiplikatora 1:3.5

kapacitet pumpe 60.81

protok pumpe 114.93

Slika 54 Raunalni model ureaja u 3D CAD sustavu

U sklopu rada izraena je i pojednostavljena hidraulika shema za hidrauliki sustav stroja

koristei standardizirane simbole za oznaivanje komponenti sustava. Shematizirani

hidrauliki sustav sastoji se od 4 hidraulikih dvoradnih cilindara, 2 hidraulika motora, est

4/3 razvodnika s runim upravljanjem, jedne hidraulike pumpe, nepovratnog ventila,

prigunog ventila, filtera i spremnika. Ostale komponente kao to su hladnjak, razni ventili,

termometar i manometar nisu prikazane na shemi.



Slika 55 Pojednostavljeni prikaz hidraulikog sustava ureaja



9. ZAKLJUAK

Zadatak ovog rada bio je koncipirati i konstruirati stroj za cijepanje i rezanje ogrijevnog drva.

Prije samog koncipiranja provedena je analiza trita i ureaja sline namjene koji ve

postoje. Kako je Hrvatska zemalja bogata umama i umarstvo i drvopreraivaka industrija

su od velikog znaenja za gospodarstvo prostora na tritu za ovakav stroj ima. Takoer ide u

korist i to to je zbog nedostatne plinske infrastrukture u Hrvatskoj grijanje na drva i dalje

raireno.

Podruje na kojem je bio naglasak tijekom razvoja proizvoda je mogunost rada na terenu i s

obzirom na to ostvariti neovisan pogon. Takoer je bilo potrebno postii konkurentnost

cijenom jer se mnogo privatnih posjednika uma odluuje za samoizradu proizvoda sline

namjene od lako dostupnih i odbaenih strojnih djelova.

Kroz faze razvoja proizvoda razmotrene su glavne funkcije stroja, rezanje i cijepanje, ali i

dodatne koje mu poveavaju efikasnost, kao to su: podizanje trupaca na stol za rezanje,

primicanje trupca reznoj pili, osigurati trupac od pomicanja prilikom rezanja te mogunost

odreivanja duljine cjepanice, krajnjeg proizvoda ovog stroja.

S obzirom na potrebne funkcije koje su prikazane funkcijskom dekompozicijom i mogua

rjeenja koja su razmotrena u morfolokoj tablici, predloena su tri konceota. Vrednovanjem

je odabrano najbolje rjeenje, izvedba sa lananom pilom, ali su u daljnoj konstrukcijskoj

razradi preuzeta i neka optimalna rjeenja iz drugih koncepata. Nakon detaljne konstrukcijske

razrade i prorauna vanijih djelova stroja izveden je 3D raunalni model u CAD sustavu.

Glavne prednosti ovog stroja u odnosu na druge strojeve sline namjene koji se nude na

tritu su mogunost rada na terenu i koritenje traktora kao pogonskog stroja. Traktori se u

umi esto koriste za izvlaenje oborenih stabala pomou vitla pa se uz ovaj stroj daje

dodatna vrijednost traktoru i poveava njegova isplativost, a mogunost obrade trupca na

mjestu izvlaenja tedi vrijeme i novac utroen na transport trupaca

Traktor preko kardana pogoni hidrauliku pumpu koja pretvara mehaniku energiju u energiju

fluida te njome opskrbljuje druge izvrne komponente hidraulikog sustava koje vre rad i

obavljaju traene funkcije. Radi ostvarenja zadovoljavajue brzine rada stroja i poveanja

uinkovitosti pumpa nije direktno spojena na kardan ve preko multiplikatora.

Kako bi se nadoknadila visoka cijena komponenti hidraulikog sustava, konstrukcija je

izvedena jednostavno i primjenom elinih ipki standardnog profila i limova.



Strojem moe upravljati jedna osoba meutim da bi se postigla maksimalna uinkovitost,

naroito zbog opskrbljivanja stroja, idealno je dvije osobe za rad. Prilikom upravljanja

strojem, osim na vlastitu sigurnost i primjenu odgovarajue zatite na radu, treba obratiti

pozornost i na okoli zbog mogunosti procurivanja ulja kod hidraulikih sustava.

U daljnoj razradi trebalo bi detaljno razraditi sustav podmazivanja stroja, naroito lanane

pile, lananika i lanca. Takoer postoji mogunost da se pomou konvejera kao prikljunog

stroja odvode cjepanice na za to predvieno mjesto, npr. u prikolicu kamiona.



LITERATURA

[1] http://hsd-bjelovar.hrsume.hr/index.php/hr/ume/opcenito/sumeuhrv

[2] http://www.crozilla-nekretnine.com/content/Novosti/vecina-kucanstava-grije-se-na-

plin-777.htm

[3] http://www.eko-puls.hr/Grijanje_na_drva_piroliza.aspx

[4] http://www.tajfun.com/

[5] https://www.palax.fi

[6] http://dyna-products.com/

[7] Radoslav Korbar: Pneumatika i hidraulika,VT, Veleuilite u Karlovcu, 2007.

[8] Joko Petri, Hidraulika i pneumatika, FSB, Sveuilite u Zagrebu 2012.

[9] Katalog maziva INA, Maziva-Zagreb d.o.o., Zagreb, 2009.

[10] Pravilnik o listi strojeva s poveanim opasnostima (N.N 47/0.)

[11] Pravilnik o sigurnosti strojeva (N.N. 135/05)

[12] Pravilnik o sigurnosti i zdravlju pri uporabi radne opreme (N.N. 21/08)

[13] Kraut, B.: Strojarski prirunik, Tehnika knjiga Zagreb, 1970

[14] Decker, K. H.: Elementi strojeva, Tehnika knjiga Zagreb, 1975.

[15] http://www.assfalg.com/

[16] http://www.vivoil.com/

[17] http://www.trgo-agencija.hr/

[18] http://www.skf.com/



PRILOZI

I. CD-R disc

II. Tehnika dokumentacija

ervin alimani - diplomski rad

Documents