ese bindëse - ribashkimi
TRANSCRIPT
UNIVERSITETI MBRETËROR ILIRIAFakulteti i Marrëdhënieve Ndërkombëtare dhe Diplomacisë
Viti akademik 2008/2009Semestri III
Lënda
Shkrimi akademik I
TemaRIBASHKIMI IMPERATIV
DREJT ASPIRATAVE EUROATLANTIKE
TezaIntegrimi mbarkombëtarë është
kompatibil me integrimet euroatlantike
Tipi i punimit
ESE BINDËSE
Studenti Prof i Lëndës Bahri Gashi Mr. Dashamir Bërxulli Nr.ID 50-10009
Prishtinë, 20 Janar 2009
Lënda: Shkrimi Akademik I Prof Mr. Dashamir Bërxulli -Studenti Bahri Gashi
Pikat e Planit
Opinioni i brendshëm
Opinioni i rajonal
Praktikat e ribashkimit
Gatishmëria e shtetve mike
Konfiguracioni gjeografik
Dimensioni etnik
Integrimi paralel
Këndvështrimi ekonomik
Siguria kolektive
Teza
E drejta historike
Integrimi mbarkombëtarë ështëkompatibil me integrimet euroatlantike
TemaRIBASHKIMI IMPERATIV
DREJT ASPIRATAVE EUROATLANTIKE
Strategjia e veprimeve
Aspekti politik
Paranoja Ballkanike
Rizgjimi kombëtarë
E drejta ndërkombëtare Integrimet UE - NATO
Paragrafi i parë
Ribashkimi i kombit shqiptar, integrimi mbarkombëtarë është i bazuar padyshim në
tre argumente kryesore që i kam përzgjedhur me rastin e kësaj eseje bindëse.
Argumentet bazike të përzgjedhura si aspekti politik, e drejta ndërkombëtare si dhe
Integrimet në UE – NATO janë padyshim faktorë relevan që do të duhej inkorporuar në
procesin e ribashkimit kombëtarë. Gjithashtu ilustrimet e nevojshme me disa karaktere të
nënargumenteve mbështetëse nga të cilat do të arrijmë në një konkluzion që është
postulat i përbashkët se kombi shqiptarë vetëm si i bashkuar mundë të jetoj në paqe,
harmoni dhe tolerancë me popujt tjerë ballkanik dhe evropian.
Padyshim se në përmbyllje të argumentimit të tezës sime do të reflektoj fuqishëm
qëndrimi se integrimi në ribashkim mbarëkombëtar duhet të jetë dhe është imperativ i
pakthyeshëm drejt aspiratave euroatlantike.
Jetojmë në një situatë paradoksale ku flitet gjithmonë e më shpesh për integrime
evropiane, rajonale, madje globale e gjithmonë e më pak për bashkimin kombëtar.
Zhvillohen projekte të shoqërisë civile për të na njohur me maltezët, portugezët e
danezët, e për të na bërë gati për ditën kur do të hyjmë në BE dhe shumë nga ne nuk e
dinë që qyteti që gjithmonë e më shpesh nga mediat thirret Bitola është në fakt Manastiri
ku u hodhën themelet e gjuhës zyrtare shqipe. Bashkimi kombëtar reduktohet vetëm në
bashkimin territorial-shtetëror dhe politikanët tanë bëjnë gara se cili do të bërtasë më
shumë se të tjerët që nuk e duam “Shqipërinë e Madhe”. Ndërkohë nuk shprehen kundër
bashkimit të Gjermanive, njohin vetëm një Kinë dhe një Qipro dhe patjetër që nuk do ta
kundërshtojnë bashkimin e Koreve, kur ky të ndodhë. Parulla mbizotëruese e politikës
shqiptare është se çështja kombëtare shqiptare do të zgjidhet në kuadër të integrimit të
rajonit në BE. Evropa që na ndau, ajo do të na bashkojë! Pra, ne vetëm duhet të presim se
koha punon për ne.
Kombi është një ide dhe duhet të besojmë në fuqinë e ideve për të ndryshuar
realitetin. Bashkimi nuk realizohet mekanikisht, as nga një treg i vetëm. Shumëkush i ka
varur shpresat te rruga Durrës-Morinë, por 130 vjet më parë Abdyl Frashëri nuk priste
për rrugë për të udhëtuar nëpër të gjitha trevat shqiptare e për të ndarë me parinë e
popullin idenë e bashkimit kombëtar përballë armiqve të kombit. Çështja është se si të
përdorim liritë që kemi, për të fituar më shumë liri. Në kushtet e sotme kërkohet një
veprim hegjemonik ku përpjekjes kombëtare, pa e humbur specifikën e vet t’i
brendashkruhen përpjekjet lokale të shqiptarëve në fusha të ndryshme. Fjala “komb” të
kthehet në një shënues për një shumësi kërkesash kombëtare e shoqërore.
Sot, në epokën e globalizmit, integrimeve evropiane, demokracisë etj., na thonë që
ta rishkruajmë historinë, na mësojnë se nuk kemi më armiq. Në fakt kjo bëhet për të
fshehur: spastrimin e Preshevës, separatizmin serb rreth e brenda Mitrovicës (një Berlin
tjetër i ndarë!), boshnjakëzimin e Kosovës; përzënien dhe mënjanimin e shqiptarëve në
Shkup e Manastir për të krijuar Lebensraum-in e kombit foshnjarak maqedonas;
greqizimin e Himarës, ndërtimin e varreve dhe të kishave greke për të vijëzuar kufirin
simbolik dhe territorial të aneksimit të jugut të Shqipërisë, rritja artificialëve e “pakicës”
greke, ndërrimin e kombësisë dhe fesë së mërgimtarëve shqiptarë në Greqi, etj.
Shqiptarëve përherë u është rrudhur territori. Kur u shpall pavarësia e Shqipërisë në
vitin 1912 kishte 92.000 kilometra katrorë që populloheshin me shumicë nga shqiptarët,
kurse sot, më pak se një shekull më vonë, ne popullojmë rreth 46.000 kilometra katrorë,
pra gjysmën e asaj që dikur ishte tokë jona. Edhe pas luftës së fundit ne humbëm territor,
mbetëm pa veriun e Kosovës, ndërkaq prej vitit 1999 e deri më sot janë shpërngulur afër
30.000 shqiptarë nga Lugina e Preshevës prej të cilëve diçka mbi 11.000 jetojnë vetëm në
komunën e Gjilanit në Kosovë. Shqiptarët mbase kanë fituar më shumë të drejta e liri
përgjatë shekullit XX, mirëpo ata kanë humbur territor, ndërkohë që politikanët janë
ngjitur lart në hierarkinë e pushtetit në masën në të cilën e kanë braktisur konceptin dhe
projektin e bashkimit kombëtar. Faktorët ndërkombëtar kanë ndërmjetësuar midis
agresivitetit të pretendimeve hegjemoniste të Beogradit dhe Athinës në njërën anë dhe
pasivitetit të Tiranës, Prishtinës e Shkupit në anën tjetër; Pjesë e fjalimit të Albin Kurtit,
mbajtur në Universitetin Evropian të Tiranës - më 17 tetor 2008.
Në situatën me pak apo aspak zhvillim ekonomik, me varfëri të gjerë e papunësi
që rritet, me ushtri të vogël apo pa të fare, shqiptarët nuk kanë perspektivë të ndritshme.
Për paqe e stabilitet të qëndrueshëm duhet reciprocitet midis kombeve, popujve dhe
shteteve. Për zbrapsje të apetiteve të fqinjve të shqiptarëve duhet bashkimi i shqiptarëve.
Shqiptarët nuk ia vlen ta presin integrimin në BE për t'u integruar mes vete. Aq më tepër
që në BE kufijtë ndërmjet shteteve nuk dobësohen por forcohen. Kufijtë ndërmjet
shteteve të BE-së për njëra-tjetrën janë më të fortë se kurrë më parë. Kufijtë janë zbutur
për individët, por jo edhe për shtetet.
Jo aksidentalisht Evropa, si përgjegjëse kryesore e involvuar në proces në të
kaluarën historike dhe në të tashmën, po futet në të papriturat e paimagjinuara se do të
mundë të ndodhnin në teritorin e saj, në familjen e vet, në rast se epilogu i ngjarjeve për
unifikim - bashkim kombëtarë nuk do të kishte mbështetje. Natyrisht për ti riparuar
krimet politike që ajo i solli ndaj shqiptarëve, urgjentisht në mungesë të ndëshkimit duhet
të reflektoj pozitivizëm në realizimin e kësaj të drejte të natyrshme të kombit, e jo të
provokohej me ide të çoroditura e monstruoze për vet evropën dhe të ardhmen e saj me
logjikën e eliminimit të parimit ndarës të kombit shqiptarë.
Nëse Evropa tregon paaftësi për të vepruar – ndihmuar procesin e ribashkimit, është
thuajse e sigurtë se një gjë e tillë do të çojë herët a vonë në një gjakderdhje kolosale të
papërsëristshme të një kaosi të ri rajonal në Evropën qendrore dhe lindore, me disa valë
miliona refugjatësh dhe rrijte të forta të krimit të organizuar politik. Dëshmi kjo e hidhur
e historisë moderne evropiane, guxuam apo jo ta shprehim tani.
Shekulli i 19-të i cili shënoi konsolidimin e mendimit nacionalist shqiptar,
nëpërmjet asaj që u quajt periudha e Rilindjes Kombëtare, kurse tani shekulli 21 – të pas
pavarësisë së Kosovës do të duhej të shënoj rizgjimin drejt ribashkimit kombëtarë.
Krijimi i kombit shqiptar është bazuar tek etniciteti (gjaku, gjuha, tradita, kultura,
shtrirja gjeografike etj.) i cili ka qenë i vetmi element unifikues. Nacionalizmi - unifikimi
i kombit shqiptar, nuk i pati bazat e veta tek parimet liberale apo bashkimi kulturor, si në
disa vende të tjera, për shkak të izolimit nga gjithëpërfshirja në mendimin evropian si
pasojë e dominimit të influencave armiqësore që penguan zhvillimin e unifikimit
kombëtarë. Andaj procesi i formimit të shteteve-kombe në Ballkan duket se nuk ka
përfunduar. Ky proces në Evropë ka ndodhur në gjysmën e dytë të shekullit të 19-të.
Duke pasur parasysh faktin se Ballkani gjithmonë i ka pasur sytë kah Evropa, e ka pasur
dhe e ka model atë, atëherë mund të thuhet se procesi i formimit të shteteve-kombe në
Ballkan është një proces-prapavajtës i vonuar, që po ndodh këtu me një vonesë gati 140
vjeçare.
Së fundi argumentet deklarative të veshura vetëm me patetizem patriotik nuk janë
të mjaftueshme, sepse janë të çveshur nga fuqia e argumentit, e cila fuqi përveç
konstatimit ofron edhe alternativen reale. E gjithë kjo pa përkrahje ndërkombëtare nuk
ma merr mendja se bëhet. E përkrahja ndërkombëtare mund të fitohet gjithsesi. Është një
metodë e përfitimit të të dobëtit karshi të fortit duke ia adaptuar (vjedhur) mjetet dhe
format politike të të fortit. Duke e përvetësuar demokracinë dhe mjetet që ajo ofron, e
mbi të gjitha fjalën e lire, qëndrimin e lirë politik, ne duhet dhe mund ta bëjmë këtë. Ne
duhet të besojmë në ribashikimin kombëtarë para integrimeve europiane në cilën do
formë të realizimit dhe duhet ta bëjmë sa më parë. Përfundimisht dhe personalisht do të
vdisja si i pa vlerë sikur të mos jetoja në Shqipërinë etnike.