ESTERLERN KULLANIM ALANLARI BORK AST ESTERNN KULLANIM ALANLARI lk borik asit esterleri, BCl3 ile alifatik alkollerin reaksiyonu vastasyla 1846 ylnda Ebelman veBouqet tarafndan hazrlanmtr (Fleeting 1999). Basit borik asit esterleri iin genel forml B(OR)3tr (Docks 2000). Burada R; primer, sekonder, tersiyer, substite edilmi, doymam alkilgrubu veya bir aril grubu olabilir. Boroksinler (ROBO) 3, di ve polifonksiyonel hidroksi bileiklerinin borik asit esterleri gibi benzer bileiklerde kolaylkla hazrlanm ve borik asit esterlerinin genel kategorisine dahil edilmitir. Endstriyel uygulamalarda kullanlan yaygn borik asit esterlerinin bazlar; trimetil borat, trimetil borat azeotropu, trietil borat, trietil borat azeotropu, tri-n-propil borat, triizopropil borat, tri-n-butil borat, trifenil borat, trikresil borat, trimetoksi boroksin ve triizopropoksi boroksindir. En ok bilinen borik asit esterleri trialkoksi ve triariloksi boranlardr.Borik asit esterlerinin retim prosesi ile ilgili veya onlarn yllk retim oran hakknda yaynlanm bir bilgi mevcut deildir. Ticari kullanmlar (metil borat haricinde) retici firma olan Morton- Thiokol tarafndan olduka snrlandrlmtr Metilborat,sodyum,bor,hidrr(NaBH4) retimi iin Ventron Prosesinde anahtar bir ara maddedir.Metilborat ve onun metanolazeotropu, kaynak uygulamalarnda kullanlr. Dier ticari olarak mevcut borik asit esterleri; etil borat, n-propil borat, isopropil borat, n-btil borat ve kresil borattr. Metil ve isopropil boroksinler gibi, btilen ve hekzilen glikollerden hazrlanan baz borik asit esterleri de ticari olarak mevcuttur.Metil borat en byk ticari ilgiye sahipborikasitesteridir.nk metilborat,NaBH4n vediborann retimi iin dahilen kullanlr. Metilboratazeotropu zellikle Avrupada,kaynak uygulamalarnda gaz erime noktasn dren madde olarak kullanlr. . Polimer katk maddesi olarak borik asit esterlerinin kullanm zerine pek ok sayda patent yaynlanmasna karn; hak sahipleri tarafndan kullanm almad srece uygulamann snrl kald grlmtr. 1950 ve 1960l yllarda, glikollerden treyen borik asit esterleri, benzin katk maddesi olarak yaygn bir ekilde kullanlm, fakat bu alanda bugnk kullanm ok azalmtr. Bu glikol trevlerinin bir karm Biobor JF ticari ismi altnda, su ieren yakt sistemlerinde mikroorganizmalarn kontrol iin Borax & Chemical Corp. tarafndan retilmektedir. Bu rn; uak yaktlarnda, dizel yaktlarda ve fuel oil sistemlerinde baarl olarak kullanlabilmektedir.

Borat esterleri; alev geciktirici olarak, hidrokarbonlarn oksidasyonu iin modifiyer olarak, trietil boran ve trifenil boran gibi trialkil boranlarn hazrlanmas iin balang maddesi olarak, tahta koruyucu malzeme olarak, yalayc olarak vb. kullanmlar iin patentlidirler. Borik asit esterleri iin depolanma sresi ve koullar, Bora bal alkol veya fenoln doasna bal olarak deiir. Karbon atomu says 1den 4e kadar deien alkollerden treyen dk molekl arlkl bor alkoksitler, dk parlama noktasna sahiptirler ve bunlar mutlaka alevlenebilir diye etiketlenmelidirler. Uygun olarak sevk edilmeli ve depolanmaldrlar. Fenollerden treyen boratlarn kolaylkla hidrolizlenmesi gibi spesifik durumlar dnda, yksek molekl arlkl bileiklerin zel glkleri bulunmamaktadr. Borik asit esterleri, atmosferik koullarda hzla hidrolizlenirler bundan dolay atmosfer koullarndan korunmaldrlar. zellikle reaktif bileikler, nemsiz azot veya dier inert gazlarn atmosferinde depolanmal ve tanmaldrlar. Borik asit esterlerinin metal kutu veya bidonlarda transfer edilmesi, eer olas bir hidroliz sonucunda halojenlenmi alkol gibi korozif bir rn olumayacaksa kabul edilebilir. Tri-tersiyer btil boratn kullanm alanlar: Boyalarn, organik ve organoboranik bileiklerin sentezinde, motor yalarnn, yalayclarn, katalizrlerin, polimerlerin baz zelliklerini gelitirmede bir katk maddesi olarak kullanlrlar. Trietil boratn kullanm alanlar: Boyalarn, organik ve organoboronik bileiklerin sentezinde, bir antioksidant, fungusid veya antiseptik madde olarak, parafinlerin alkollere (aromatik bileiklerin fenollere) oksidasyonu iin katalizr olarak, polimerlerin, yalayclarn, motor yalarnn baz zelliklerini gelitirmek iin bir katk maddesi olarak kullanlabilirler. Triizopropil boratn kullanm alanlar: Organik, organoboronik bileikler ve boyalarn sentezinde, antioksidantlar, alev geciktirici ilaveleri, korozyon inhibitrlerini, dehidrasyon maddelerini, polimerizasyon ajanlarn, petrol rnlerini ieren eitli uygulamalarda bor kayna olarak, parafinlerin alkollere (aromatik bileiklerin

fenollere) oksidasyonu iin bir katalizr olarak, motor yaktlarnn ve polimerlerin kalitesini arttrmak iin bir katk maddesi olarak, fungusid ve antiseptik madde olarak kullanlrlar. Trisiklohekzil boratn kullanm alanlar Ham petrol rnleri iin bir korozyon ve anma inhibitr olarak kullanlr. Tri n- btil boratn kullanm alanlar: Lityum veya Grignard reaktifleri ile arilborik asitlerin sentezinde, aromatik veya alkil aromatik hidrokarbonlarn tekabl eden fenollere, alifatik hidrokarbonlarn (ounlukla n-parafinlerin) alkollere seimli oksidasyonu iin bir katalizr olarak, olefinlerin epoksidasyonu ve vinil hidrokarbonlarn polimerizasyonu iin bir katalizr olarak, doymam alkollerin izomerizasyonu ve seimli cis-trans izomerizasyonu v.b. iin bir katalizr olarak, polimerlerin, motor yaktlarnn, makine yalarnn zelliklerinin gelitirilmesinde bir katk maddesi olarak, bir antiseptik madde, fungusid ve antioksidasyon ajan olarak kullanlrlar.

Trimetil boratn kullanm alanlar: Reinelerin, mumlarn, boyalarn ve verniklerin retimi iin bir katalizr veya zgen olarak, organik reaksiyonlarda bir metilletirme ajan olarak, tekstil iin alev yavalatc bir komponent olarak kullanlr. Bu almada, nemli borik asit esterleri, lkemizde bol miktarda bulunan baz bor minerallerinden klarak direkt yntemle elde edilmitir. Bor minerallerinden klarak borik asit esterlerinin retim yntemleri patentlidir ve retim teknolojisi neredeyse hi aklanmamtr. Bu almann amac, borik asit esterlerini direkt yntemle (bor minerallerinden karak) elde etmek, retim teknolojisini aydnlatmaktr. Ayrca, bizim laboratuvarda gerekletirdiimiz borik asit retim yntemini literatrde varolan borik asit retim yntemleriyle karlatrmaktr.