Literatura/Historia

14

LITERATURA/HISTORIA

14

STUDIA TATARSKIE

Seria 4

KATEDRA BADAŃ FILOLOGICZNYCH

„WSCHÓD – ZACHÓD”

UNIWERSYTETU W BIAŁYMSTOKU

ZWIĄZEK TATARÓW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

WYDZIAŁ FILOLOGICZNY

UNIWERSYTETU W BIAŁYMSTOKU

NAUKOWA SERIA WYDAWNICZA

KOMITET REDAKCYJNY SERII:

Mariya

Grzegorz

Recenzenci tomu:

prof.

prof.

i

Redaktorzy tomu: Grzegorz Czerwiński, Artur Konopacki

Opracowanie

Korekta: ,

Grzegorz

Na

Copyright

ISBN

.

.

Wydawca tomu:

POLISH, BELARUSIAN AND LITHUANIAN TATARSTH ST

E

B

COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA

-

-

-

-

-

-

-

-

-

- Cywilizacyjne i kulturowe pogranicza Europy i innych kontynentów, Orientu,

- -

-

- -

- -

COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA:

13

33

49

69

143

183

10 SPIS TREŚCI

Tatarzy Henryka Sienkiewicza

11SPIS TREŚCI

-

kim (arebica alhami-

jado

Chirvat

türkisi – Hrvatska pjesma

–

-cerkiewno-733 alhamijado

Ein kroatisches Lied in türkischer Transkription aus dem Ende des

XVI Jahrhunderts ” 733 The Literature of Muslim Peoples in Europe Culture and

Learning in Islam Die Arabismen in der Aljamiado

Literatur Bosniens - La transcription arabe du serbe

Hrestomatija bosanske alhamijado

indoeuropejskich. Perspektywa historyczno- , pliki/Arty-kul-

türkükaside

gazal arzuhali mahzari 734

najpierw w Banjaluce,

736

737

738

-chorwacku739 alhamijado

734 Por np A Kalajd ija, O klasifikaciji bosanske alhamijado knji evnojezi ke tradicije Anali

Gazi - M Hukovi Muhamed Hevai u horizontima alhami-

jado knji evnosti (szczególnie podrozdzia Tipološki presjek anrova alhamijado pjesmištva”), w M Hukovi A I Smailovi Muhamed Hevaji Uskufi, Sarajevo

rahman Nametak, Uvod w idem, op. cit. A O Uskufijinu ivotu i stvaralašstvu w M Hukovi A

I Smailovi Muhamed Hevaji Uskufi, Sarajevo - 736 op. cit. - 737 Ibidem 738

Bosne i Hercegovine na orijentalnim je-

zicima – rezultati i perspektive - Bosnisch

-

Bosna The Encyclopaedia of Islam CR-Rom Edition v.1.1., Lei-

739

Serbsko- Wielka encyklopedia

PWN

-Wschodniej Europie

- Dzieje literatur europejskich - – ideologia –

256 MAREK M. DZIEKAN

-

– –

-

– –

– –

741

743

- Le

serbo-

langues, -

teratur. Odzyskiwanie utraconych przestrzeni tradycji, „ op. cit.

Wielka Encyklopedia PWN

y The Development of Spritual Life in Bosnia under the Influence of Turkish Rule

741 op. cit. Bosnisch-

schriften Ru-

The En-

cyclopaedia of Islam znajdujemy jedynie kilkuwe

Bosna. -

743 op. cit.

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 257

– czyli „z

nji Vakup

uskuf

–

a

nie ( 744 alhamijado,

uskuf

746

747

nie wiadomo o jego

Poziv na vjeru

744 op. cit. -

Alija Nametak, Tristagodišnjica prvog tursko- –1931)

Muhamed Hevaji Uskufi... 746 Ibidem 747 op. cit.

258 MAREK M. DZIEKAN

Makbul-i Arif

(163 –

-tureckiego znanego jako Makbûl-i ârif748

749

Potur Šahidija

znany turecki

,

Makbul-

748

– Makbul-i Arif, l –

– Potur Šahidija 749 – „Makbul-i Arif”Bosansko-

op. cit. -

-

- Još o „Makbuli-‘arifu” ili „Potur-Šahidiji”,

- - Osobenosti bosanskoga je-

-arifa - Turska

Makbuli Arif” Muhameda Hevaija Uskufija -- The First Bosnian-Turkish/Turkish-Bosnian Lexikographic

Work, The Turkish Index and Subject Classification of

the Words Used in Makbul-i Arif 2nd International Symposium on Suistanbable Deve-lopment, June 8-9, 2010 Sarajevo, cial-

- The Phenomenon of Conceptual Lex-

icography in Ottoman Bosnia Perspectives on Ottoman Studies. Papers from the 18th Sym-posium of the International Committee of Pre-Ottoman and Ottoman Studies (CIEPO)

op. cit.,

- nia 2nd International Symposium on Sustainable

Development, June 8-9, 2010, Sarajevo, - –

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 259

i Arif

–

Hercegowina i Stara Serbia ( ,

pi-

smennosti

( - i

wie

racy Rukopisni tursko-

-

Ewliji Czelebiego ,

- - op. cit. - -

-

260 MAREK M. DZIEKAN

761

Bosna dil

763

potur zna-

seljak 764

z Blauem, ani z Nametakiem

-

-zachodniej

op. cit. - AA, Predstavljen prvi bosansko- ,

Bosanska leksikografija kroz hi-

storiju: kratak pregled 761 op. cit. -

niki turecko- - Bosansko-turski...

763

Makbul-i Arif. Potur Šahidije

op. cit.

764 op. cit. -

Ibidem

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 261

- -i

go po

– 766 -tureckie

- 767

768

769

771

-

-Kadira al- 773

766 - -Ottoman Dictionary in Rhyme Encyclopaedia Iranica,

- - Osmanli

- -

„ - -

-

767 - 2nd Inter-

national Symposium on Sustainable Development, June 8-9, 2010, Sarajevo,

- 768 –

miecko- Novum dictionarii genus - Z pogranicza poezji, historii i mnemo-

,

769 -

Ma-

Mini Nur, -basza -

771 op. cit.,

A History of Ottoman Poetry 773 - -Bagh The Encyclopaedia of Islam

262 MAREK M. DZIEKAN

774

-

ra

jako pomoc mnemotechn

-

kita –

kita

bahr (bahir

, ale takie

Takti,

- - -

trum kamil 776

–

menty typu mesnevi mesnevi,

tachallus

Narodowej (Dar al- - Kunuz matwijja fi Chizanat al-Kutub al-Mis-rijja al-machtutat al- , Re-

– – raczej komentarz (szarh owy – czy

- - 774 , Sarajevo

-polski,

776 - . – – -je aszer dar bahr-e kamel

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 263

–

i trzecia – rodzaj p

basmali

Bi-Ismi Allah ar-Rahman ar-Rahim 777

g innego

778

55

kie779

tak arud, aruz arud

781

777 Makbul-i Arif

beyt

778 Bosansko-turski... op. cit.,

tachallus

– 779 ici, op. cit. -

op. cit. - Bosansko-

turski... - op. cit.

op. cit.

781 op. cit.

264 MAREK M. DZIEKAN

- -turecka prozodia, w jednym rytmie, który autor

takti

tego czerwony atram

-----a -----a

----- -----

-----c -----c

mesnevi783, co

Makbul-i arif

–

kita z kolejnym numerem

Sprawy rolnicze Elementy przyrody

rolnika

Pole i dom Ludzie i przyroda Rodzina

Las Liczby i inne784

Bosansko-turski...

783 op. cit. Mesnevi

–

–

Leksykon wiedzy o Turcji 784 op. cit. op. cit.

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 265

je786

,

takti

k

jako niewielki, nieza

– r

od pewnego konceptu787

788

Oto p arebicy:

Ibidem - -

786 op. cit. 787 Ibidem 788 op. cit. -

266 MAREK M. DZIEKAN

789

’a :

791

« » - » - , « » ,

« » - » , »

–

zyk – ego793 -tureckich794,

latife mülemma

takti latife – em

i i

O

789 Bosansko-turski...

op. cit.

op. cit. 791 Bosansko-turski...

A op. cit., 793 A K l Türkçe-Farsça..., nr 794 A K l Türkçe-Arapça Manzum sözlüklerden Sü -i iby n – 2 (Metin)

vol

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 267

-v-- -v-- -v-- -v-

„M -

Latife w Potur Šahidije

yczny

-796 latife

Bosnisch-türkische Sprachdenkmäler. Abtheilung II. B. Usk’ufi’s Sprü-

che 796 op. cit. -

268 MAREK M. DZIEKAN

interpretowana dwojako – zarówno jako mistyczne uwielbienie dla Boga,

zu

Smailovicia797

takti

Tahriren fi evahiri rebi’i ahir / sene sitte ve selasine / ve mietin ve

elfin798 Temmet tamam

elfin alfajn elf

(a alf –

rabi al-achir

799,

Makbul-i Arif

pory nieopracowany, turecko-

-

797 Ibidem 798 Tahriran fi

awachir rabi al-achira / sanat sitta wa-salasin / wa-mi’a wa-alf / Tammat / tamam

799 op. cit. -

op. cit. Tursko- -

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 269

ezji religijnej zwanej ilahije

Il

zycznych

il

zikrów Ilahije

–

ilahije (ilahija

ilahije

ilahije

to rod

ilahije dn

-R -Koecherowa, Historia literatury tu-

reckiej. Zarys The Encyclopaedia of Islam

,

Z serca do serc -Koecherowa

3.

i XIX -

Sufism and Music in Sarajevo The Middle East: Unity and Diversity,

270 MAREK M. DZIEKAN

-poecie, poza Makbul-i Arif,

tylko kilka ilahije

Ilahi be-zbani serb

Ilahije

–

!

Lik iš

— nije ništo

Muhamed Hevai... - Alija Nametak, Rukopisni...

nieco inna -Hevaj-

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 271

Daj

To modlitwa do Jedynego,

811

- - –

alhamijado op. cit.

Muhamed Hevai...

811 Serbokroatische Dichtungen Bosnischer Moslims aus dem XVII., XVIII. und XIX. Jahrhundert

272 MAREK M. DZIEKAN

Pozwal

sin jako (

–

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 273

Hrestomatiji

ilahi

813

Chirvat türkisi814

türkü

-

türkü

mani

wej

abab cccb

dddb

Muhamed Hevai... Rukopisni...

Nametak, op. cit. 813 Z serca do serc . 814 op. cit.

274 MAREK M. DZIEKAN

– ilahi 816

ilahije

jedini, ti nas ne kinji Sazdade ti

nas, ti paz uvik nas 817

ilahije

u Bogu sve koji

sazda Kako 818

Po-

ziv na vjeru tu Daveti baray

iman 819

-religij-

–

Molimo se tebi

- -Koecherowa, op. cit. -

Türkü The Encyclopaedia of Islam oshma

The Encyclopaedia of Islam 816 Ibidem 817 Muhamed Hevai..., op. cit. -

Rukopisni... - - --hevaia-

818 Muhamed Hevai... - op. cit.,

- - - -hevaia-

819 Muhamed Hevai... -66,

rahman Nametak, op. cit. - Rukopisni..., - -line - -hevaia-

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 275

Ja, kauri vama velju, czy

nami vi na viru

od alhamijado –

dzi tu o zjedno

–

nterpretacji,

vira/vjera

u

- ego terminu iman

inna ze

w

–

Muhamed Hevai... - Ibidem, oraz: idem,

276 MAREK M. DZIEKAN

-tureckiego poz

He

mie –

basso continuo

Muhamed Hevai..., - Hre-

stomatiji jednoznacznie odmawia utworowi au-

– -

on-line:

Muhamed Hevai...,

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 277

Niektórzy autorzy, np. Alija Nametak

Makbul-i Arif

nych (poza jedn

alhamijado

o je - Teb-

siret ul-arifin

tka modlitwa

–

Makbul-i

Arif

Alija Nametak, Rukopisni... Ibidem Ibidem - Povelja „Muhamed Hevai Uskufi“ dodijeljena prof. dr. ,

-muhamed-hevai--dodijeljena- -

278 MAREK M. DZIEKAN

-century

alhamijado (

- Maqbul-i

arif and poetry in ilahiye

alhamijado Maqbul-i

arif, ilahiye

-

Makbul-i arif ilahije

,

Makbul-i arif, ilahije

ŻYCIE I DZIEŁO BOŚNIACKIEGO PISARZA MUZUŁMAŃSKIEGO MUHAMEDA ... 279