etics – geleneksel cepheler İÇİn isi yalitim … · 2017-01-14 · etics – geleneksel...

January 2017 www.efectis.com

ETICS – GELENEKSEL CEPHELER İÇİN

ISI YALITIM SİSTEMLERİNDE YANGIN GÜVENLİĞİ VE

BELGELENDIRME

İLKER İBİK

www.efectis.com ETICS –YANGIN GÜVENLİĞİ 2 January 2017

EFECTIS KĠMDĠR?

Efectis, binalar, yapılar ve bunları kullanan insanların güvenliği için çalıĢan bağımsız ve

özel bir „3. taraf‟ organizasyonudur.

TNO (the Dutch national research center) ve CTICM (the French scientific and technical

center dedicated to steel construction), ülkelerinin ve Avrupa Birliği‟nin iki kamu kurumu

olarak, 2005 yılı içerisinde yangın güvenliği faaliyetlerini (ki 110 yıldan fazla bir

toplam deneyime tekabül etmektedir) tek bir Ģirket, yani Efectis altında toplamaya karar

verdiler.

Efectis Yangın Biliminde Küresel Uzman, test, mühendislik, tasarım ve modelleme, risk

ve yangın tehlike analizleri, kriminal yangın araĢtırmaları, eğitim, muayene ve

belgelendirme faaliyetlerinde bulunan uluslararası bir üçüncü taraf örgütüdür.

Amaç gerek yapı güvenlik performansının optimize edilmesi, mevzuata uygunluğun

sağlanması, sigorta primlerinin düĢürülmesi, gerekse bina yapım ve güvenlik

maaliyetlerinin azaltılması olsun; bizim sanal olarak modelleme ve fiziksel olarak test

edebilme yeteneklerimiz, yangın kompleks ortamlarda farklı malzemeler ve yapı

kesitleriyle temas ettikçe, detaylı yangın davranıĢı hakkında kapsamlı bir anlayıĢ ve

analiz edebilme kapasitesi sunmaktadır.


SUNUM SAHĠBĠ – ĠLKER ĠBĠK

Uçak Mühendisi – Ġstanbul Teknik Üniversitesi (1999)

ERA ġirketler Grubunu kurarak (2003),

- Türkiye‟nin Ġlk Akredite EUROCLASS YANGINA TEPKĠ LABORATUVARI‟nı (2008),

EFECTIS ERA Avrasya A.ġ.‟i EFECTIS HOLDING ile ortaklaĢa kurarak (2011),

- Türkiye‟nin Ġlk Akredite YANGIN DAYANIM LABORATUVARI‟nı (2011),

Faaliyete geçirdi.

- Halen EFECTIS Holding Türkiye, Ġran, Lübnan ve CIS Bölgesi‟nden sorumla Ġcra

Komitesi Üyesi,

- Efectis ERA Avrasya Test ve Belgelendirme A.ġ. Yönetim Kurulu BaĢkanı‟dır.

- TÜYAK Yönetim Kurulu Üyesi, TUCSA TK-3 Yangın Teknik Komitesi BaĢkanı, IMSAD

YYGÇG BaĢkanı, TC-3 Fire Technical Committe Member of ECCS, UDDER Denetim

Kurulu Üyesi, YMY-ONKUR Üyesi.


YÖNETMELĠK

• 19 Aralık 2007 tarihli 26735 sayılı Resmi Gazete‟de

yayımlanan “Binaların Yangından Korunması Hakkındaki

Yönetmelik” yürürlüğe girmiĢtir. 9 Eylül 2009 tarihli 27344

sayılı resmi gazetede “Binaların Yangından Korunması

Hakkında Yönetmelikte DeğiĢiklik Yapılmasına Dair

Yönetmelik” yayımlanarak revize edilmiĢ, 9 Temmuz 2015

tarihli resmi gazete yayımlanan 2015/7401 no.lu karar sayılı

ve aynı isimli yönetmelik ile son halini almıĢtır.

• 8 Eylül 2002 tarihli 24870 sayılı resmi gazetede “89/106/EEC

Yapı Malzemeleri Yönetmeliği” yayımlanmıĢtır. Son hali 10

Temmuz 2013 tarihli 28703 sayılı Resmi Gazete‟de

305/2011/AB Yapı Malzemeleri Yönetmeliği olarak

yayımlanmıĢtır.


BĠNALARIN YANGINDAN KORUNMASI YÖNETMELĠĞĠ -

SORUMLULUKLAR

“Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik” gereğince;

tüm binalarda ve inĢaat-yapım iĢlerinde, bina kullanım sınıflarına göre,

taşıyıcı olarak kullanılan yapı elemanları başta olmak üzere, çoğu yapı

elemanı için 30 dakika ile 180 dakika arasında değiĢen “Yangın Dayanımı”

zorunluluğu, ayrıca TÜM yapı malzemeleri için A1 ile E arasında “Yangına

Tepki Sınıflandırması” zorunluluğu tariflenmiĢtir.

Madde 5 – Ġlkeler

“(1) Projeler, kanuni düzenlemeler yanında, yangına karĢı güvenlik bakımından

bu Yönetmelikte öngörülen Ģartlara uygun değil ise yapı ruhsatı verilmez. Yeni

yapılan veya proje tadilatı ile kullanım amacı değiĢtirilen yapılarda bu

Yönetmelikte öngörülen esaslara göre imalat yapılmadığının tespiti hâlinde,

bu eksiklikler giderilinceye kadar binaya yapı kullanma izin belgesi veya

çalıĢma ruhsatı verilmez.”


BĠNALARIN YANGINDAN KORUNMASI YÖNETMELĠĞĠ -

SORUMLULUKLAR

Yönetmelik uygulama sorumluluğu;

o yapı ruhsatı vermeye yetkili idareler,

o yatırımcı kuruluĢlar, yapı sahipleri, iĢveren veya temsilcileri,

o tasarım ve uygulamada görevli mimar ve mühendisler ile uygulayıcı

yükleniciler,

o ve yapı yapılmasında ve kullanımında görev alan müĢavir, danıĢman, proje

kontrolü,

o yapı denetimi ve iĢletme yetkilileri,

Kısaca TÜM TARAFLAR,

Yasa karĢısında

Görevli,

ve

Sorumludur!


BĠNALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELĠK

Ek-2/Ç Yapı Malzemelerinin TS EN 13501-1‟e göre yanıcılık sınıfları


BĠNALARIN YANGINDAN KORUNMASI YÖNETMELĠĞĠ

Madde 27 – CEPHELER:

1. DıĢ cephelerin, bina yüksekliği 28,5 m.den fazla olan

binalarda zor yanıcı (Sınıf A2) malzemeden ve diğer

binalarda ise en az zor alevlenici (Sınıf A2, Sınıf B, Sınıf C)

malzemeden olması gerekir.

2. Geleneksel cephe sistemleri;

a) Isı yalıtım malzemesi, ısı yalıtım yapıĢtırıcısı, dübel, sıva filesi,

sıva ve benzeri diğer teçhizat kullanılarak teĢkil edilen ısı yalıtım

sistemi uygulandığında, sistem, ilgili standartlar kapsamında

akredite bir laboratuvar tarafından sertifikalandırılmalıdır.

Sertifikalandırılan sistem detayları ve teknik özellikleri piyasaya

arz dokümanlarında yer alır.



b) DıĢ cephesi zor alevlenici (Sınıf A2, Sınıf B, Sınıf C) malzeme

veya sistemden oluĢan, yüksekliği 28.50 m'den az olan

binalarda, tabii veya tesviye edilmiĢ zemin kotu üzerindeki 1.5 m

mesafe hiç yanmaz (Sınıf A1) malzeme ile kaplanmalı; bina

yüksekliği 6.50 m'den fazla olan binalarda pencere ve benzeri

boĢluklarının yan kenarları en az 15 cm ve üst kenarı en az 30

cm eninde hiç yanmaz (Sınıf A1) malzeme ile yangın bariyerleri

oluĢturulmalıdır.

c) Farklı yüksekliğe sahip bitiĢik nizamdaki yapılarda, alçak

binanın çatı hizasındaki yüksek bina katının dıĢ cephe kaplaması

hiç yanmaz (Sınıf A1) malzeme veya sistem ile kaplanmalıdır.



SONUÇ:

Mantolama Paket Üreticisi olan veya paket üreticisi olmayıp da

toplama mantolama kitleri oluĢturan/uygulayan/piyasaya arz

eden TÜM firmalar BYKHY uyarınca TS EN 13501-1‟e göre

Yangına Tepki Testlerini gerçekleĢtirecek ve akredite

test/sınıflandırma raporları ile ürünlerini piyasaya arz

edecekler/uygulamalarını gerçekleĢtireceklerdir.



PEKĠ, NEDEN?


POLĠMER MALZEMELER, YANGINDA NASIL DAVRANIR?


POLAT TOWERS – BĠZDEN BĠR ÖRNEK..

Toplam yangın yüksekliği: 140 m

Yanma süresi yaklaĢık 210 sn = 3,5 dk.

Ortalama yanma hızı…

66 cm/sn = 40 m/dak = 2.400 m/saat!

Ġtfaiye reaksiyon süresi = 5 dk…


YANGIN ĠSTATĠSTĠKLERĠ

Ġstanbul B. B. Ġtfaiye Daire BaĢkanlığı Yangın Ġstatistiği –

2012 (ĠBB HĠZMET SINIRLARI ĠÇĠNDE):

25.469 RaporlanmıĢ YANGIN !

13.804 Bina KISMEN KULLANILMAZ !!

706 Bina TAMAMEN KULLANILMAZ !!!

Bunlardan;

61 AVM, 11 BANKA, 214 DEPO, 47 EĞĠTĠM KURUMU, 30

HASTANE, 136 FABRĠKA, 16 ĠBADETHANE, 432 YEME

ĠÇME TESĠSĠ, 107 MARKET, 39 KONAKLAMA TESĠSĠ, 11

KAMU BĠNASI, 14 SAĞLIK KURUMU, 5 AKARYAKIT

ĠSTASYONU, 5129 KONUT!


TS EN 13501-1 / ETAG004 EK D’E GÖRE

YANGINA TEPKĠ TESTLERĠ

ÖN ġARTLAR:

1. TS EN 13501-1 SINIFLANDIRMA RAPORU DÜZENLENMESĠNĠ ĠSTEYEN

ÜRETĠCĠLER:

EPS üreticisi ise, en yüksek yoğunluklu EPS ürününün 10 mm kalınlığı için E

sınıfı Yangına Tepki Test Raporu,(Test sonuçları daha düĢük yoğunluk ve daha

büyük kalınlıklar için geçerlidir)

XPS üreticisi ise en yüksek yoğunluklu XPS ürününün en düĢük kalınlığı için E

sınıfı Yangına Tepki Test Raporu,

TaĢ yünü üreticisi ise A1 veya A2 sınıfı Yangına Tepki Test Raporu

Sahibi olmalıdır. (AKSĠ HALDE ĠLGĠLĠ TESTLER GERÇEKLEġTĠRĠLĠR.)

2. BAġVURU SAHĠBĠ ÜRETĠCĠ, LABORATUVARA BAġVURU ESNASINDA

TEST NUMUNELERĠNDE KULLANILACAK AġAĞIDAKĠ TÜM BĠLEġEN

TĠPLERĠ ĠÇĠN TS EN 13820 ORGANĠK MADDE MĠKTARI TEST RAPORU

VEYA TS EN 1716 YANMA ISISI (PCS) TEST RAPORU BEYAN EDECEKTĠR

(AKSĠ HALDE ĠLGĠLĠ TESTLER GERÇEKLEġTĠRĠLĠR):

Temel Sıva (Base Coat), Astar (Key Coat), Son kat-Dekoratif Sıva (Decorative

Coat), Isı Yalıtım Paneli, YapıĢtırıcı Sıva (Adhesive Coat), File (Reinforcement)




ÖRNEK BĠR EPS / XPS’li Mantolama Sistemi Ġçim Ana Test - TS EN 13823

SBI Testi Numune Seçimi:

1. EPS/XPS :Yangına tepki sınıfı E

(Beyaz, Gri, Siyah/Grafit, Renkli, Benekli, v.s., kanallı ve kanalsız olma durumları

ile beraber)

2. YapıĢtırıcı Tip Sayısı

Organik madde miktarı ≤%15 olan yapıĢtırıcı tiplerinden en kalın olan yalıtım

malzemesi ile; Organik madde miktarı >%15 olan yapıĢtırıcı tiplerinden en kalın

ve en ince olan yalıtım malzemesi ile sistem kurulur.

3. Temel Sıva Tip sayısı

Organik madde miktarı ≤ %5 olan temel sıva tiplerinden en ince kalınlık; Organik

madde miktarı >%5 olan temel sıva tiplerinde en kalın ve en ince kalınlık

uygulaması yapılır.

4. Son kat dekoratif tip sayısı

Organik madde miktarı ≤ %5 olan temel sıva tiplerinden en ince kalınlık; Organik

madde miktarı >%5 olan temel sıva tiplerinde en kalın ve en ince kalınlık

uygulaması yapılır.




5.File için tip sayısı

Eğer farklı tipte file kullanımı söz konusu ise en yüksek PCS (yanma ısısına)

değerine sahip olan file ile sistem kurulur.

6.Astar için tip sayısı

Farklı tipte astar kullanımı söz konusu olduğunda, organik bileĢiminde farklılık

yok ise, sadece organik madde miktarında farklılık söz konusu olduğunda En

yüksek PCS (yanma ısısına) değerine veya en yüksek organik maddeye sahip

olan astar ile sistem kurulur.

7.Dübel

Mantolama sisteminde yapıĢtırıcı kullanıldığında, test sonucu mekanik sabitleme

için de geçerlidir. Plastik dübel ile mekanik sabitleme sağlandığında test sonucu

metalik dübel için de geçerlidir.



YANGINA TEPKĠ TESTLERĠ – EN 13823 SBI TESTĠ MONTAJI

Montaj görünümü

61,25 cm.

60 cm.

50 cm.

DEMİR PROFİL

ALÇI PLAKA - 12,5 mm.

ALÇ

I PLA

KA

- 12

,5 m

m.

DEM

İR P

RO

FİL

EPS - 10 cm.

EPS -1

0 cm

.

100 cm.

+ 10 cm. (EPS)

+ 12,5 mm. (ALÇI PLAKA)



YANGINA TEPKĠ TESTLERĠ - EN 13823 SBI TESTĠ MONTAJI



YANGINA TEPKĠ TESTLERĠ – SBI TEST GÖRSELLERĠ

Yardımcı bek Ana Bek




Test sonrası görünüm


CEPHE MALZEME PERFORMANS KARġILAġTIRMALARI

TÜRKAK AKREDĠTASYONUNA SAHĠP

EFECTIS ERA YANGINA TEPKĠ LABORATUVARI‟NDA

2008 EKĠM – 2013 TEMMUZ ARASıNDA

TOPLAM 177 Tip ÇATI VE CEPHE KAPLAMA MALZEMESI

ĠÇĠN YAPILAN

TOPLAM 248 Test SonucuNA GÖRE

ORTALAMA YANGINA TEPKĠ PERFORMANS SONUÇLARI

VE YÖNETMELĠK UYUM DURUMLARI



ĠNCELENEN CEPHE KAPLAMA MALZEMELERĠ

Sandviç Paneller (Alt Cidar Çelik Saç / Aluminyum, Üst Cidar

Çelik Saç/ Aluminyum / Polimer Membran; Dolgu PUR / PIR /

TaĢyünü / EPS)

Aluminyum Kompozit Paneller (HDPE Dolgulu),

Boyalı Trapez Saçlar

MANTOLAMA = Isı Yalıtımlı Kompozit Cephe Kaplama Kitleri

(EPS / XPS / TaĢyünü dolgulu)



Cephe Kaplama Malzeme Tipleri

Ortalama Yangına Tepki Sınıfları

(TS EN 13501-1 )

Yönetmelik Uygunluk /

Kullanım Yeri

Sandviç Paneller

PUR&PIR

Dolgulu

B-C-D aralığında düzgün dağılımlı tepki

sınıfları; s1,s2, nadiren s3 duman sınıfları;

d0, d1 damlacık sınıfı

B ve C Sınıfı Ġse, SADECE

28,5 m.den Alçak Binalarda;

D sınıfı - UYGUN DEĞĠL!

TaĢyünü

Dolgulu

A1,A2, nadiren B sınıfı aralığında tepki

sınıfları; s1 duman sınıfı; d0 damlacık

sınıfı

A1 ve A2 Sınıfı ise 28,5

m.den Yüksek Binalarda; B

Sınıfı Ġse, SADECE 28,5

m.den Alçak Binalarda

Alüminyum Kompozit

Paneller

Polietilen

Dolgulu

B,C aralığında tepki sınıfları; s1 nadiren

s2 duman sınıfı; d0,d1 damlacık sınıfı

SADECE 28,5 m.den Alçak

Binalarda

Isı Yalıtımlı Kompozit

Sistemler (ETICS)

EPS&XPS

Yalıtımlı

B ve C, nadiren D tepki sınıfı; s1, nadiren

s2 duman sınıfı; d0,d1 damlacık sınıfı

SADECE 28,5 m.den Alçak

Binalarda

Mineral Yün

Yalıtımlı

A1, A2 aralığında yangın sınıfı; s1 duman

sınıfı; d0 damlacık sınıfı

Her Bina Yüksekliği Ġçin

Uygundur.

Trapez Saclar A1 sınıfı Her Bina Yüksekliği Ġçin

Uygundur.


SONUÇ

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik Gereği,

Yapı malzemelerin ve yapı elemanlarının piyasaya arzından önce akredite laboratuvarlar

tarafından test edilmemeleri,

Mimar ve mühendislerin yanlıĢ malzeme seçimleri ve hatalı yapı elemanı tasarımları

Yangına karĢı tepki sınıfı/yangın dayanımı yetersiz, ve yangın durumunda ‘tüm bina için

hayati risk teşkil edebilecek’ yapı elemanları oluĢturulabilmektedir.

Dolayısıyla tüm ilgili taraflar Yönetmelik ve diğer ilgili ürün mevzuatına uygun davranarak;

Hukuki yaptırımlardan korunmak,

Yangın afeti karĢısında gerekli önlemlerin alınmasıyla vicdanen rahat bulunmak,

Durumundadır.


SABRINIZ ĠÇĠN TEġEKKÜRLER!

Contact us at:

[email protected]

[email protected]

Our website:

www.efectis.com

mailto:[email protected]




http://www.efectis.com/

etics – geleneksel cepheler İÇİn isi yalitim … · 2017-01-14 · etics – geleneksel...

Documents