europejski fundusz spoŁeczny: obszary miejskie i...

16
Komisja Europejska EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I ROZWÓJ LOKALNY BROSZURA

Upload: others

Post on 23-Jun-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

Komisja Europejska

EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I ROZWÓJ LOKALNY

BROSZURA

Page 2: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

1

Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w imieniu Komisji nie ponosi odpowiedzialności za sposób

wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji.

Europe Direct to serwis, który pomoże

Państwu znaleźć odpowiedzi na pytania

dotyczące Unii Europejskiej.

(*) Niektórzy operatorzy telefonii komórkowej nie udostępniają

połączeń z numerami 00 800 lub pobierają za nie opłaty.

Numer bezpłatnej infolinii*:00 800 6 7 8 9 10 11

Wiele informacji na temat Unii Europejskiej można znaleźć w Internecie. Są one dostępne za pośrednictwem

portalu Unii Europejskiej (http://europa.eu).

© Unia Europejska, 2010

Powielanie materiałów dozwolone pod warunkiem podania źródła.

Wydane w Belgii.

WYDRUKOWANE NA PAPIERZE NIE ZAWIERAJĄCYM CHLORU.

WAŻNA INFORMACJA

Informacje zawarte w tej broszurze pochodzą z raportu opracowanego przez Bernard

Brunhes International (BBI, www.bpi-international.eu) w ramach kontraktu “Przegląd działań

finansowanych z EFS w krajach UE”. Raport zatytułowany “Europejski Fundusz Społeczny: obszary

miejskie i rozwój lokalny” został napisany przez Joaquim Aiguabella, Paolo Leotti i João Nunes i

jest dostępny na stronie http://ec.europa.eu/esf.

Page 3: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

1

Rosnące znaczenie wymiaru lokalnego

Ponad 60% ludności UE żyje na obszarach miejskich liczących powyżej 50 000 mieszkańców.

Obszary miejskie to miejsca, gdzie większość ludzi jest wykształcona gdzie do pracy przyjeżdżają

wysoko wykwalifikowani specjaliści i gdzie dostęp do technicznych i finansowych możliwości dla

rozwoju innowacyjności jest łatwiejszy. Wszystko to sprawia, że poszukiwanie nowych, zdolnych

osób jest tu bardziej intensywne. Z drugiej strony miasta charakteryzuje także wysoki poziom

ekonomicznych, społecznych i przestrzennych nierówności, a na niektórych obszarach duże

bezrobocie i wykluczenie społeczne.

Źródeł tych nierówności można doszukiwać się w kryzysie lat 70. ubiegłego wieku, kiedy to zaczął

się rozpadać paradygmat przemysłu opartego na dużych firmach zatrudniających większą część

aktywnej zawodowo ludności danego terytorium. W konsekwencji doprowadziło to do wzrostu

bezrobocia, które dotknęło miliony nisko wykwalifikowanych pracowników zatrudnionych wcześniej

w przemyśle ciężkim. Z drugiej jednak strony doszło także do rozwoju i wzrostu znaczenia sektora

usługowego, który w latach 80. i 90. stał się symbolem „nowej gospodarki” (new economy).

W odpowiedzi na tę sytuację lokalna administracja stała się głównym motorem napędowym rozwoju

lokalnego dzięki znajomości środowiska społeczno-gospodarczego i wspieraniu partnerstw lokalnych

tak, aby były one w stanie stawić czoła nowym wyzwaniom. Rosnące znaczenie kwestii zatrudnienia

na szczeblu lokalnym pociągnęło za sobą zaangażowanie większej liczby bardziej zróżnicowanych

podmiotów: władz lokalnych, przedsiębiorstw, przedsiębiorstw ekonomii społecznej, organizacji

pozarządowych, partnerów społecznych, publicznych służb zatrudnienia (PSZ) oraz organizatorów

szkoleń i kształcenia.

Rozwiązywanie problemu bezrobocia z lokalnej perspektywy zostało podkreślone w europejskiej

strategii zatrudnienia. Europejski Fundusz Społeczny (EFS) potwierdził korzyści płynące z takiego

podejścia i wspiera państwa członkowskie oraz regiony, które podjęły inicjatywy na rzecz zatrudnienia

na szczeblu lokalnym. Postawił on przede wszystkim na budowę sieci współpracy i stymulowanie

synergii wynikającej ze wspólnych działań publicznych służb zatrudnienia i innych zainteresowanych

podmiotów na poziomie lokalnym. Ten lokalny wymiar nie ogranicza się do obszarów miejskich, lecz

dotyczy także związanych z zatrudnieniem inicjatyw na obszarach wiejskich.

Page 4: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

2 3

Europejski Fundusz Społeczny w pigułce

Jednym z celów Europejskiego Funduszu Społecznego jest promowanie zatrudnienia w UE.

Fundusz pomaga państwom członkowskim lepiej przygotować pracowników i przedsiębiorstwa

europejskie do stawienia czoła nowym, globalnym zmianom. Współfinansuje inicjatywy wspierane

przez krajowe środki publiczne i prywatne. Strategia i budżet EFS są negocjowane i ustalane

między państwami członkowskimi reprezentowanymi w Radzie Unii Europejskiej, Parlamencie

Europejskim i Komisji Europejskiej. Na tej podstawie państwa członkowskie przygotowują

siedmioletnie programy operacyjne, które są następnie zatwierdzane przez Komisję Europejską.

Programy operacyjne 2000-2006: wszystkie wydatki poniesione przez państwa członkowskie

(w mln EUR) do 2 września 2008 r.

Państwo członkowskie Wydatki Państwo członkowskie Wydatki

Austria 1 326 Luksemburg 47

Belgia 2 416 Łotwa 115

Cypr 22 Malta 9

Czechy 297 Niemcy 20 930

Dania 779 Polska 1 776

Estonia 71 Portugalia 7 145

Finlandia 2 365 Słowacja 241

Francja 12 204 Słowenia 60

Grecja 4 783 Szwecja 2 661

Hiszpania 17 388 Węgry 288

Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285

Irlandia 1 778 Włochy 12 909

Litwa 166

Powyższe liczby nie obejmują Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, która była również finansowana

przez EFS w latach 2000-2006.

Page 5: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

2 3

EFS: fakty i liczby

Informacje w tej broszurze dotyczą lat 2000 – 2006 i 2007-2013. W 2000 roku środki z EFS zostały

przyznane ówczesnym 15 państwom członkowskim UE. Dodatkowe programy finansowane z EFS

uruchomiono w roku 2004 w celu uwzględnienia priorytetów 10 nowych państw członkowskich.

Poniżej przedstawiono dane liczbowe obrazujące rozmiar interwencji EFS:

EFS 2000-2006

W ramach ponad 200 programów operacyjnych wydano łącznie 105 mld euro (do sierpnia ®2008), z czego ponad połowa finansowana była z EFS (54 mld EUR), a pozostała kwota pochodziła z krajowych środków publicznych (45 mld) i środków prywatnych (6 mld euro) w państwach członkowskich.

Ponad 75 milionów ludzi zostało bezpośrednio objętych działaniami EFS, co stanowi około ®24% całej ludności UE między 16. a 64. rokiem życia.

EFS jest zaangażowany w promowanie równości szans. Z działań finansowanych przez EFS ®w równej mierze skorzystali przedstawiciele obu płci: 52% beneficjentów stanowiły kobiety, a 48% mężczyźni.

EFS pomógł w przygotowaniu młodych ludzi do znalezienia pracy: 37% wszystkich ®uczestników projektów były to osoby między 16. a 25. rokiem życia.

EFS wspiera inicjatywy mające na celu utrzymanie pracowników na rynku pracy, zwłaszcza w ®obliczu starzejącej się siły roboczej: 7% uczestników EFS to osoby powyżej 55. roku życia.

Wśród beneficjentów EFS 54% uczestników to bezrobotni, 38% to osoby czynne zawodowo, ®a 8% to osoby nieaktywne, które nie mogły zdobyć i utrzymać zatrudnienia.

Badania ewaluacyjne i analizy danych pokazują, że od 40 do 80% (czyli średnio połowa) ®bezrobotnych uczestników programu znajduje zatrudnienie w ciągu 12 miesięcy od momentu jego zakończenia

EFS 2007-2013

Wstępne dane na temat aktualnych programów wskazują, że z działań wspieranych przez EFS ®w latach 2007, 2008 i 2009 skorzystało już 18 milionów osób.

17% uczestników tych działań należy do defaworyzowanych grup społecznych, takich jak ®migranci, mniejszości, niepełnosprawni, Romowie, byli skazańcy, itd.

Page 6: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

4 5

Formy pomocy EFS na rzecz obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia

Finansowane z EFS działania dotyczące obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia zapewniły

wsparcie przede wszystkim dla lokalnych systemów i inicjatyw na rzecz zatrudnienia.

Wsparcie EFS na rzecz lokalnych systemów na terenie UE polegało na działaniach zwiększających

zdolność publicznych systemów i struktur do promowania lepszych jakościowo i liczniejszych

miejsc pracy. Zmierzało ono do modernizacji publicznych służb zatrudnienia, poprawy lokalnych

zdolności administracyjnych oraz popierania tworzenia i zarządzania partnerstwami, głównie

wśród podmiotów lokalnych. Choć interwencje te nie tworzyły bezpośrednio nowych miejsc

pracy, to nowe miejsca pracy z założenia mają być ich celem ostatecznym. W latach 2000-2006,

54 działania finansowane z EFS obejmowały wsparcie na rzecz lokalnych administracji publicznych

w 11 państwach członkowskich. Promowanie partnerstw, w szczególności na szczeblu regionalnym

i lokalnym, znalazło się także w centrum zainteresowania inicjatywy wspólnotowej EQUAL, która

również była finansowana z EFS w latach 2000-2006.

Bezpośrednie wsparcie na rzecz lokalnego zatrudnienia dotyczy działań adresowanych zarówno

do ludzi, takich jak szkolenia i coaching, jak i do konkretnych sektorów lokalnej gospodarki czy

przedsiębiorstwa. Wiele działań skierowanych było do osób należących do grup zagrożonych

wykluczeniem (takich jak osoby niepełnosprawne czy mniejszości etniczne). Z kolei w innych

uczestniczyły osoby, które musiały podnieść kwalifikacje w związku z dostosowywaniem się

przedsiębiorstw do potrzeb rynku. W okresie programowania 2000-2006, 15 państw członkowskich

wykorzystało środki z EFS do przeprowadzenia 137 działań obejmujących bezpośrednią pomoc dla

lokalnego zatrudnienia.

Wiele państw członkowskich postawiło na bezpośrednią pomoc dla lokalnego zatrudnienia.

Włochy potraktowały priorytetowo pomoc dla lokalnych systemów, podczas gdy inne państwa

takie jak Austria, Belgia czy Finlandia prowadziły działania dotyczące w równym stopniu obydwu

tych aspektów.

Page 7: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

4 5

EFS pomaga promować partnerstwa w administracji publicznej i firmach W Szkocji ogromna większość ubogich gospodarstw domowych skoncentrowana jest na

obszarach miejskich, a połowa z nich znajduje się w Glasgow. W ramach inicjatyw przeciwdziałania

wykluczeniu w miastach osoby przedwcześnie kończące naukę (w wieku 12-16 lat) skorzystały z

poradnictwa i doradztwa zawodowego, co miało na celu zmniejszenie liczby młodych ludzi zbyt

wcześnie porzucających szkołę. W tej inicjatywie uczestniczyli pracodawcy, którzy jako pierwsi

zaangażowali się w opracowywanie i prowadzenie stosownych działań pozwalających walczyć

z negatywnym postrzeganiem grup społecznie wykluczonych. Do ich wysiłków dołączyła także

administracja publiczna, przyczyniając się do stworzenia skutecznych sposobów łączenia osób

wykluczonych z możliwościami zatrudnienia, zajmując się problemem niedoboru kwalifikacji i

innych barier w zatrudnieniu, oferując wyższej jakości i lepiej dopasowane wsparcie i szkolenia,

zwłaszcza w zakresie opieki postpenitencjarnej i umiejętności społecznych. Wśród ponad 53 000

defaworyzowanych osób, które skorzystały z tej inicjatywy, znalazło się ponad 1 000 byłych

więźniów, 450 bezdomnych i 350 osób przyjmujących narkotyki. W świadczenie poradnictwa

aktywnie zaangażowało się ponad 7 000 firm.

Dodatkowo, władze regionalne i lokalne są bezpośrednimi beneficjentami EFS jako organizacje

zarządzające poszczególnymi projektami. Tak dzieje się na przykład w przypadku Holandii.

Zdarzyły się też działania obejmujące interwencje, które łączyły w sobie akcje systemowe i

bezpośrednią pomoc dla lokalnego zatrudnienia. To szerokie spektrum działań obejmowało

złożone i skoordynowane akcje prowadzone równocześnie przez wiele podmiotów i zajmujące

się danym problemem z różnych perspektyw. Mając na uwadze, że podejście Komisji Europejskiej

do lokalnego zatrudnienia opiera się na całościowej wizji bazującej na skoordynowanych

partnerstwach i interwencjach, można powiedzieć, że takie szerokie spektrum działań jest najbliższe

temu podejściu.

Page 8: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

6 7

W 118 programach operacyjnych z 16 państw członkowskich znalazły się w sumie ®223 działania związane z obszarami miejskimi i lokalnym zatrudnieniem.

Pod względem zakresu 54 działania wspomagały lokalne systemy publiczne, ®137 działań finansowało bezpośrednią pomoc dla lokalnego zatrudnienia, a 32 działania były kombinacją wsparcia dla systemów i bezpośredniej pomocy dla zatrudnienia.

Deklarowane wydatki na działania opisane powyżej wyniosły 11,5 miliarda ®euro, co stanowi prawie 11% sumy wydatków całego budżetu EFS w okresie programowania 2000-2006.

Czechy, Dania i Finlandia zainwestowały największą część swojego budżetu ®EFS w działania, które były adresowane do obszarów miejskich i uwzględniały kwestię zatrudnienia na lokalnym rynku pracy – ponad 24% całego budżetu zostało przeznaczone na te działania.

Z wybranych działań skorzystało ponad 4,3 miliona osób. Warto wspomnieć, ®że spośród nich:

prawie 200 000 osób uczestniczyło w działaniach zmierzających do ®unowocześnienia i wzmocnienia publicznych służb zatrudnienia;

ponad 100 000 osób wzięło udział w inicjatywach na rzecz lepszego ®sprawowania władzy na szczeblu lokalnym;

działania związane z tworzeniem i zarządzaniem partnerstwami objęły ®237 000 osób;

z pomocy dla lokalnych firm skorzystało ponad pół miliona osób; ®

2 miliony osób napotykających trudności w dostępie do rynku pracy ®i utrzymaniu zatrudnienia otrzymało pomoc w postaci poradnictwa zawodowego i łatwiejszego dostępu do szkoleń.

Krótki przegląd działań EFS na rzecz obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia: 2000-2006

Page 9: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

6 7

Krótki przegląd działań EFS na rzecz obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia: 2000-2006

Krótki przegląd działań EFS na rzecz obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia: 2007-2013

77 (ze 117) programach operacyjnych i w ramach 126 (z 633) osi priorytetowych ®22 państwa członkowskie zajmują się kwestiami, które mogą mieć znaczenie dla obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia.

Całkowity budżet przeznaczony na wybrane osie priorytetowe wynosi ®47 miliardów euro, czyli 40% całego budżetu EFS. Udział EFS to 66%, natomiast reszta jest finansowana z krajowych środków publicznych i prywatnych.

Według dostępnych danych dotyczących lat 2007, 2008 i 2009 ponad 6 milionów ®osób uczestniczyło w osiach priorytetowych istotnych dla obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia.

W ujęciu bezwzględnym działania EFS dotyczące obszarów miejskich i lokalnego ®zatrudnienia są najczęściej obecne w osiach priorytetowych z Niemiec, Włoch i Hiszpanii. W ujęciu względnym, to znaczy rozpatrując udział tych inicjatyw w całkowitej liczbie osi priorytetowych, obszary miejskie i lokalne zatrudnienie najczęściej występują w osiach priorytetowych w Bułgarii i Francji.

Uwaga dotycząca okresów programowania EFS 2000-2006 i 2007-2013

Wybrane działania i osie priorytetowe nie dotyczyły wyłącznie obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia. Nie zawsze można jasno stwierdzić, jak istotny jest ich udział w każdym z wybranych działań i osi priorytetowych. Dlatego też kwoty podane powyżej dla obydwu okresów programowania nie zawierają ściśle określonych wartości dla działań związanych z obszarami miejskimi i lokalnym zatrudnieniem, lecz reprezentują potencjalne środki dostępne w działaniach lub osiach priorytetowych, w ramach których wyodrębniono interwencje z zakresu obszarów miejskich i lokalnego zatrudnienia.

Page 10: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

8 9

Wzmacnianie systemów lokalnych

Cel wspierania systemów lokalnych w perspektywie tworzenia i ułatwiania podejmowania

zatrudnienia był szczególnie istotny w wykorzystaniu środków EFS w obydwu okresach

programowania 2000-2006 i 2007-2013.

Publiczne służby zatrudnienia (PSZ) odgrywają istotną rolę w procesie przywracania bezrobotnych

do pracy oraz zwiększania ich szans na zatrudnienie i wyposażania ich w strategiczną wiedzę na

temat rynku pracy. Wiele państw członkowskich zaczęło modernizować działanie i organizację

swoich publicznych służb zatrudnienia tak, by skuteczniej reagowały na zmieniające się realia rynku

pracy; 32 działania finansowane z EFS skoncentrowały się na podnoszeniu kwalifikacji pracowników

PSZ i zapewnieniu klientom lepszych usług takich jak doradztwo zawodowe, poradnictwo i

aktywne poszukiwanie pracy.

Wyższa jakość usług dla poszukujących pracy dzięki unowocześnieniu publicznych służb zatrudnienia we WłoszechWe Włoszech 22 programy regionalne zapewniły pomoc publicznym służbom zatrudnienia

poprzez szereg działań. W ramach pierwszej grupy działań EFS sfinansowano poprawę struktury

organizacyjnej służb zatrudnienia i wyposażono je w odpowiedni sprzęt. Wszystkie włoskie

prowincje wprowadziły wspólny system informacji o zatrudnieniu, wirtualną sieć wymiany

danych ułatwiającą powiązanie popytu na pracę z podażą. Kolejne interwencje doprowadziły

do podniesienia kwalifikacji pracowników: personel PSZ w Kampanii skorzystał na przykład z

100 000 godzin szkoleń. Wszystko to uzupełniono o działania zorientowane na klienta: osiem

gmin w regionie Basilicata otworzyło punkty informacyjne, a na Sardynii 13 tego rodzaju punktów

powstało ze zwróceniem szczególnej uwagi na osoby niepełnosprawne.

Kolejnym aspektem działań EFS było pomaganie władzom publicznym w lepszym zrozumieniu

lokalnych rynków pracy, w ocenie lokalnej polityki rządowej i w zwiększeniu efektywności pracy

urzędników służby cywilnej. 8 państw członkowskich zorganizowało inicjatywy na rzecz lepszego

sprawowania rządów na szczeblu lokalnym w ramach 10 działań, w których w latach 2000-2006

uczestniczyło ponad 100 000 osób.

Page 11: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

8 9

Mapowanie umiejętności a potrzeby gospodarcze w WaliiW Walii EFS przyczynił się do prognozowania przyszłego i analizy obecnego zapotrzebowania

na umiejętności na lokalnym rynku pracy. W 1998 roku Skills for Care rozpoczęło projekt

badawczy „Future Skills Wales” (‘Kompetencje przyszłości Walia’), usprawniając przepływ

informacji o dostępnych umiejętnościach, promując analizę umiejętności i rozwijając metody

lepszego równoważenia ich oferty i zapotrzebowania. Skontaktowano się z 440 firmami, które

zostały poddane analizie. W ramach projektu zorganizowano 127 imprez upowszechniających

wiedzę i podnoszących świadomość. Powołano także Regional Learning and Skills Observatory

(„Regionalne Obserwatorium Uczenia i Umiejętności”), które służy niezbędnymi informacjami

na temat dostępnych umiejętności i zapotrzebowania na nie zgłaszanego przez gospodarkę

południowo-zachodniej Walii. W czerwcu 2000 roku utworzono specjalny wydział, Future Skills

Wales Unit, który ma za zadanie kontynuację i rozwój programu badań i upowszechniania wiedzy.

Obecnie projekt Future Skills Wales jest wciąż realizowanym programem badawczym. Jednym z

jego najcenniejszych wyników było badanie dotyczące pracodawców i gospodarstw domowych

przeprowadzone w latach 1998, 2003 i 2005.

Powstanie terytorialnych paktów na rzecz zatrudnienia we FrancjiWe francuskim regionie Poitou-Charentes EFS przyczynił się do powstania terytorialnych

paktów na rzecz zatrudnienia mających na celu zwiększenie zdolności podmiotów lokalnych

do opracowywania i zarządzania projektami. Zaplanowano dwa rodzaje działań: programy

szkoleniowe oraz interwencje w zakresie dostosowania i usprawnienia sieci współpracy. W ramach

interwencji przeprowadzono analizę SWOT oraz udzielono wsparcia w tworzeniu mikro-, małych

i średnich przedsiębiorstw w tym regionie. W sumie przeprowadzono 15 ocen terytorialnych

i utworzono 18 terytorialnych paktów na rzecz zatrudnienia. Ponadto podniesiono kwalifikacje

około 11 000 osób.

Postanowiono także wzmocnić lokalne sieci współpracy i pozycję partnerstw. Mając to na uwadze

udostępniono zainteresowanym podmiotom mechanizmy i narzędzia, które mogą być pomocne

w procesie decyzyjnym – dzielenie się danymi, współfinansowanie badań, komunikacja i działania

upowszechniające. Inicjatywy te aktywnie promowały zaangażowanie lokalnych organizacji

pozarządowych, przedsiębiorstw i reprezentacji pracowników. W latach 2000-2006 działania na

rzecz sieci współpracy i partnerstwa pomogły zbudować i rozwinąć zarówno sieci horyzontalne, jak

i wertykalne.

Page 12: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

10 11

Bezpośrednie wsparcie dla lokalnego zatrudnienia

Pomoc udzielana przez EFS lokalnym firmom przybierała różne postaci, od wdrażania modelu

flexicurity na poziomie lokalnym do promowania nauki przez całe życie jako sposobu na utrzymanie

pracy lub szybkie znalezienie nowej. Państwa członkowskie wykorzystały możliwości oferowane

przez EFS do doskonalenia kwalifikacji siły roboczej, w tym również jej umiejętności przenośnych,

do wspierania wewnętrznej elastyczności firm, także do promowania wielozadaniowości i

odpowiedniej organizacji czasu pracy, oraz do zwiększania zewnętrznej elastyczności w formie

zwolnień monitorowanych w firmach.

Biorąc pod uwagę fakt, że europejscy pracownicy muszą zwiększyć swoją zdolność do adaptacji,

EFS rozpoczął proces, poprzez który stara się im pomóc antycypować zmiany i proaktywnie nimi

zarządzać. Oznacza to na przykład szkolenie pracowników pozwalające uniknąć bezrobocia lub

mu zapobiec, wprowadzenie elementu indywidualnego poradnictwa w ramach ścieżek kariery i

gwarantowanie dostępu do szkoleń dla osób z niższym poziomem wykształcenia, umiejętności lub

kompetencji. Takie formy pomocy są szczególnie widoczne w okresie programowania 2007-2013.

EFS pomaga tworzyć nowe miejsca pracy i firmy w Finlandii W północnym regionie Finlandii, Pohjois-Suomi, EFS dofinansował program rozwijania

umiejętności przedsiębiorców w dziedzinie zarządzania i zasobów ludzkich. Poza tym

interwencje EFS miały na celu promowanie odpowiednich warunków dla rozwoju

przedsiębiorczości, zwiększenie możliwości nowych przedsiębiorców oraz poprawę

mobilności zawodowej i skłonności do pracy ludzi w starszym wieku. Skutkiem tych działań

było powstanie 200 nowych firm i 1 200 nowych miejsc pracy.

Page 13: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

10 11

Odpowiedź na ukryty popyt rynkowy i poprawa zatrudnienia w AustriiW austriackim kraju związkowym Burgenland prowadzony jest „Program kształcenia opiekunów”

(Programm Gesundheits- und Altenpflege) zaadresowany do osób powyżej 30. roku życia, wśród

których znajduje się wiele kobiet z obszarów wiejskich, napotykających trudności w znalezieniu

pracy w miejscu zamieszkania. Uczestnicy objęci są intensywnym programem szkoleń złożonym

z 800 godzin teorii i 800 godzin praktycznego szkolenia w zakresie m.in. opieki nad ludźmi

starszymi, higieny, mobilności i obserwacji pacjentów oraz zasad zachowania w stosunku do

chorych. Kursy okazały się sukcesem nie tylko dlatego, że prawie wszyscy uczestnicy znaleźli pracę

po ich ukończeniu, lecz również dlatego, że ujawniły ukryty popyt na umiejętności potrzebne w

opiece domowej, placówkach opiekuńczo-pielęgnacyjnych i szpitalach, który wciąż nie został do

końca zaspokojony.

Ścieżki dla branży budowlanej w Ceucie (Hiszpania) Hiszpańską enklawę Ceuta zamieszkuje znacząca społeczność marokańska, która przed 2000

rokiem osiągnęła liczbę 40 000 osób. Ogromna większość tych osób posiadała ograniczone

kwalifikacje, była uboga i zamieszkiwała najbardziej zaniedbane dzielnice. W odpowiedzi na tę

sytuację opracowano tzw. „itinerarios de la construcción” („ścieżki dla branży budowlanej”), aby

pomóc zarówno potencjalnym pracownikom, jak i lokalnym przedsiębiorcom. Usprawniono

poza tym istniejące struktury poradnictwa i wsparcia dla pracowników. W latach 2000-2006

działaniami tymi objęto około 1 400 osób. Ponad 40% uczestników znalazło pracę w ciągu

następnych sześciu miesięcy.

Niektóre grupy społeczne wciąż spotykają się z dyskryminacją w momencie poszukiwania pracy,

a także w miejscu pracy: samotni rodzice, pracownicy starsi, osoby niepełnosprawne, mniejszości

etniczne, pracownicy nisko wykwalifikowani, imigranci i w niektórych przypadkach kobiety.

Działania finansowane z EFS zmierzały do znalezienia sposobów na wzmocnienie pozycji grup

dyskryminowanych lub znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, a co za tym idzie, ich integracji

lub reintegracji z rynkiem pracy oraz społeczeństwem. Związane z tym interwencje obejmowały

coaching, szkolenia, poradnictwo zawodowe, pomoc w aktywnym poszukiwaniu pracy i oferowanie

środków motywacyjnych w zakresie zatrudnienia.

Page 14: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

12

EFS 2007–2013: Inwestowanie w ludzi

W obecnym okresie programowania 2007–2013 EFS dysponuje budżetem w wysokości 76 mld EUR,

który ma być przeznaczony na współfinansowanie 117 programów operacyjnych w 27 państwach

członkowskich. Krajowe środki publiczne i prywatne to kolejne 41 mld EUR. Wspierane działania

obejmują następujące dziedziny:

(i) zdolność do adaptacji pracowników i przedsiębiorstw,

(ii) dostęp do zatrudnienia i integracja na rynku pracy,

(iii) integracja społeczna osób defaworyzowanych,

(iv) reforma systemów edukacyjnych i szkoleniowych,

(v) dobre rządzenie, partnerstwo i zaangażowanie partnerów społecznych.

EFS wspiera działania we wszystkich 27-miu państwach członkowskich w ramach dwóch celów:

Konwergencja i Konkurencyjność. Dodatkowe priorytety w tzw. regionach konwergencyjnych to:

(i) ustawiczne kształcenie, badania i innowacje,

(ii) budowanie potencjału administracji publicznej i sektora usług.

Programy operacyjne 2007-2013: łączny budżet tj. wraz ze współfinansowaniem ze środków

krajowych (w mln EUR) w podziale na Państwa Członkowskie:

Państwo członkowskie Budżet Państwo członkowskie Budżet

Austria 1 184 Łotwa 657

Belgia 2 320 Luksemburg 50

Bułgaria 1 395 Malta 132

Cypr 150 Niemcy 15 666

Czechy 4 436 Polska 11 420

Dania 510 Portugalia 9 210

Estonia 462 Rumunia 4 335

Finlandia 1 420 Słowacja 1 764

Francja 10 275 Słowenia 889

Grecja 5 726 Szwecja 1 383

Hiszpania 11 426 Węgry 4 270

Holandia 1 705 Wielka Brytania 8 598

Irlandia 1 360 Włochy 15 321

Litwa 1 210

Page 15: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

12

EFS 2007-2013: Inwestujemy w waszą przyszłość

Poziom finansowania z EFS jest różny w poszczególnych regionach w zależności od ich względnego bogactwa. Regiony UE dzieli się na cztery kategorie na podstawie PKB na mieszkańca w regionie w porównaniu ze średnią dla UE (UE z 27 lub 15 państwami członkowskimi).

Regiony konwergencji: z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-27

Regiony pomocy przejściowej “phasing out”: z PKB na mieszkańca powyżej 75% średniej dla UE-27 lecz

poniżej 75% średniej dla UE-15

Regiony pomocy przejściowej “phasing in”: z PKB na mieszkańca poniżej 75% średniej dla UE-15

(w okresie 2000-2006) lecz powyżej 75% średniej dla UE-15 (w okresie 2007-2013)

Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach: obejmuje wszystkie regiony UEStan w styczniu 2001 roku

© EuroGeographics Association for the administrative boundaries

Page 16: EUROPEJSKI FUNDUSZ SPOŁECZNY: OBSZARY MIEJSKIE I …ec.europa.eu/employment_social/esf/docs/sf_urban_areas_pl.pdf · Holandia 2 458 Wielka Brytania 13 285 Irlandia 1 778 Włochy

Co EFS robi dla ciebie?EFS: aktywna polityka rynku pracy i publiczne służby zatrudnienia

EFS: zdolność przedsiębiorstw do adaptacji i kształcenie ustawiczne pracowników

EFS i rozwój potencjału ludzkiego przez badania i innowacje

EFS i mobilność pracowników

EFS: edukacja i nauka przez całe życie

EFS: kobiety, wymóg uwzględniania równości płci oraz łączenie życia zawodowego i prywatnego

EFS i Romowie

EFS: zrównoważony rozwój i technologie przyjazne dla środowiska

EFS: migranci i mniejszości narodowe

EFS: obszary miejskie i rozwój lokalny

EFS i starsi pracownicy

EFS i zdrowie

EFS i przedsiębiorczość

EFS i młodzież

EFS i osoby niepełnosprawne

EFS i zdolność instytucjonalna organów publicznych

EFS i włączenie społeczne

EFS i wymóg uwzględniania problematyki równości

EFS i wsparcie dla partnerów społecznych

EFS i wsparcie dla organizacji pozarządowych

EFS: kultura i turystyka

Najnowsze publikacje znajdziecie Państwo na stronie internetowej http://ec.europa.eu/esf