euskal herrian barrena

26

Upload: marian-errasti

Post on 03-Aug-2015

96 views

Category:

Education


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: EUSKAL HERRIAN BARRENA
Page 2: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Euskaraz Donostia deitzen da eta San Sebastian gaztelaniaz. Gipuzkoako hiriburua da, eta bere udalerririk nagusiena. Euskal Herriko hiri jendetsuenen artean laugarrena da, 181.788 biztanlerekin. Euskal Herriko hiriburuetatik Donostiak du euskalhiztunen ehuneko handiena %33,5.Kantauri itsasoaren ertzean dago, Bizkaiako golkoaren muturrean .

Page 3: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Bertakoak arrasatearrak edo mondragoetarrak dira.Kooperatiben hiriburua da, hor sortu baiziren euskal enpresa kooperatibo garrantzitsuenak. Herriko eta inguruko jende gehienak enpresa horietan egiten du lan.Horretaz gain, garrantzi handikoa izan da herrian ´´Union Cerrajera`` XX. mendean zehar.Udalerriaren izen ofiziala Arrasate edo Mondragon da gaur egun. Urteetan zehar atzera eginez gero, udalerriaren izenakbiak direla erakusten du historiak, bai euskaraz bai gaztelaniaz.

Page 4: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Deba Gipuzkoako ipar mendebaldeko udalerri bat da. Deba barneko eskualdean dagoena, itsasertzean. Izena Deba ibaitik datorkio, bertan itsasoratzen baita. 5154km2 ditu eta 2008 an 5404 biztanle zituen. Iparraldean Bizkaiko golkoa, mendebaldean Mutriku eta Mendaro, ekialdean Zestoa eta Zumaia, eta hegoaldean Azkoitia mugakide ditu Debak.

Page 5: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Ipar-mendebaldean kokatua eta populatuena. Euskal Herriko zazpi

herrialdeetako bat da da. Bilbo da bere hiriburua.

Page 6: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Bizkaiko hiriburua eta Euskal Herriko hiririk

jendetsuena da. 347.769 biztanle eta 41 kilometro

karratu azaleraz ditu. Bilbao gaztelaniaz gorde

den euskal izen zaharrena da.

Bilboaldea Muskiztik Galdakoara, iparraldetik hegoaldera eratzen da. Ingurune horrek ia milioi bat biztanle biltzen du

guztira.

Page 7: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Gernika –Lumo, Bizkaiko erdialdeko udalerri bat da; Gernika –Lumo, Bizkaiko erdialdeko udalerri bat da; Busturialdean kokatuta dago. Gernika izan da hainbatBusturialdean kokatuta dago. Gernika izan da hainbat mendez Bizkaiko herrien batzarleku, eta gaur egun ere mendez Bizkaiko herrien batzarleku, eta gaur egun ere hantxe daude Bizkaiko Batzar Nagusiak. Izan ere, herri hantxe daude Bizkaiko Batzar Nagusiak. Izan ere, herri

hartan dago Gernikako arbola, Gernikako haritza.hartan dago Gernikako arbola, Gernikako haritza.

Batzarretxea eta Gernikako haritza Euskal Herriaren Batzarretxea eta Gernikako haritza Euskal Herriaren kondairaren ikur biziak dirakondairaren ikur biziak dira..

Page 8: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Arabaren hizkuntza euskara da. Espainiako lurralde historikoa da, bere hiriburua Gasteiz da. Azalerak 3.037.50 km2 ditu, 2013an 321.417 biztanle zeuzkan. Arabak 7 koadrila ditu: Arana , Ayala , Arabako mendiak, Arabako Errioxa, Agurain, Arabako Lautada eta Zuya.

Page 9: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Gasteiz Arabako hiriburua da; baita ere Euskal Autonomia Erkidegokoa. Bertan daude egoitza nagusiak: Eusko Jaurlaritza eta Eusko Legebiltzarra. Gutxigorabehera 239.949 biztanle dauzka. Gaztelaniaz Vitoria du izena. Arabako udalerririk handiena da bai jendez eta bai lurraldez.

Page 10: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Bere izen ofiziala Salvatierra/ Bere izen ofiziala Salvatierra/ Agurain da. Salvatierra Agurain da. Salvatierra gaztelaniaz eta Agurain gaztelaniaz eta Agurain

euskaraz. 26km da euskaraz. 26km da Gasteiztik Agurainera Gasteiztik Agurainera

dagoen distantzia. Agurain dagoen distantzia. Agurain Araba probintzian dago Araba probintzian dago kokatuta. Bere azalera kokatuta. Bere azalera

37,77km2 koa da. 600m.ko 37,77km2 koa da. 600m.ko garaiera du.garaiera du.

2013an 5.019 biztanle 2013an 5.019 biztanle zeuzkan eta 1256an sortu zeuzkan eta 1256an sortu

zen. Hasieran jarduera zen. Hasieran jarduera ekonomiko nagusia ekonomiko nagusia

nekazaritza izan zen, nekazaritza izan zen, geroago industriak garatu geroago industriak garatu

dira.dira.

Page 11: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Industriagune garrantzitsua dugu Laudio eta Arabako bigarren herririk populatuena da, Gasteiz ondoren. Gaur egun 18.420 biztanle ditu. Laudio izena segurunetik Laudius erromatar izenetik dator, Nerbioi ibarrean dago kokatuta geografikoki, Nerbioi ibaiaren ibilbidearen erdian. Herriak haren urak hartzen ditu Amurriotik etorriak, eta hauek Barakaldorako bidean segitzen dute.

Page 12: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Zuiako Kuadrilan kokatuta dago. Gainera Zuiako udalerria eratzen duten herririk handiena da, eta han daude kokatuta

udaletxea eta zerbitzu gehienak.

2007an 1169 biztanle zeuzkan. Bere mugakideak hauek dira: Iparraldean Sarria, Ipar-ekialdean Zarate, Hego-ekialdean Jugo, Hego-mendebaldean Bitoriano eta mendebaldean Ametzaga

Page 13: EUSKAL HERRIAN BARRENA
Page 14: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Baiona Lapurdiko hiriburua eta Ipar Euskal Herriko hiri nagusia da. Halaber, Euskal Herri osoko hamargarren hiririk jendetsuena da. Erromatarren garaian sortu zen eta Lapurdum izena izan zuen hasieran. Mendeetan zehar hiribildua setiatzeko izan ziren 14 saiakerak, gutxienez, porrot egin zuten.

Page 15: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Biarritzek kokapen geologiko berezia du . Iparraldeko Landetako dunaz beteriko 200 kilometro ditu .Gertuko Angelu eta Baiona bezala,Gaskoinia eta Euskal Herria arteko mugan kokatuta daudenez, zalantzazkoa da Erdi Aroan eta Aro Modernoan gaskoia ala euskara zen udalerriko hizkuntza nagusia. Neguak ez dira latzak eta udan beroa jasan daiteke

Page 16: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Idazten da Bidarray eta Euskaraz Bidarrai. Bidarray komunitate Frantsez baten parte da komunitate hori Pirinioetean dago , Aquitaniako departamenduan.

Nafarroa Behera probintzia historikoa da,Bidarrairen erditik Nive deitzen den ibai bat pasatzen da.

Bidarrayk 667 biztanle ditu eta bere dentsitatea %17,5 koa da.

Page 17: EUSKAL HERRIAN BARRENA
Page 18: EUSKAL HERRIAN BARRENA

ERDI AROAN, XII. mendean, Donibane Garazi hiribildua eratu zen. Zenbait mende

geroago karlos II.a Nafarroakoak bere 3 erresumaren giltza bezala hartu zuen. Donibane Garazi Nafarroa Behereko

 hiriburua da, Donejakue Bidean  kokatua. Bertakoak garaztarrak dira.

Hau Donibane Garaziko errobi gaineko zubia da.

Page 19: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Herria noiz sortu zen es dago argi eta agirietan lehenengoz XI.mendean agertzen da. Baigorriko

ibarrean kokaturik zegoen. Izen bereko bizkonderriaren zati izan zen 1033tik aurrera.

Baigorri Nafarroa Behereko herria da. 1999an 1525 biztanle zituen. Baigorriko kantonamenduko

hiriburua da.

KARRIKA HANDIABAIGORRIKO ELIZA

Page 20: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Nafarroa Behereko udalerri da. Jatorrizko izena Iriberri zuen; XIII. mendearen

hasieran Nafarroako erregeak sortu zuen eskualdeko epaitegi eta kartzela ezartzeko.

2006an 1.674 biztanle zituen. Bere ekonomia laborantzan dago oinarrituta; turismoa ere bultzatzen da. Euskararen

erabilera oso zabaldua dago.

Page 21: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Euskal Herriko 7 herritik Nafarroa handiena da (10.39 km2) Euskal Herriko erdialdean eta hegoaldean dagoena.

Page 22: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Iruñea Nafarroako hiriburua da. 197.604 biztanle ditu eta Euskal Herriko hirugarren hiririk handiena da.

Hiriak, euskara batuan Iruñea du izena, Euskaltzaindak hala arautu baitu.

Itsasoaren mailatik 449 metro gora dago. Arga ibaiak inauguratzen du.

Beste hiriburu batzuetatik dauden distantziak hauek dira:

Donostia (87 km), Gasteiz (94 km), Bilbo (159 km)…

Iruñeak klima ozeaniko eta klima mediterraneoaren arteko trantsiziozko klima du.

Page 23: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Eratsun Nafarroko Ipar-mendebaldean dagoen udalerria da. 160 biztanle zeuzkan 2012an.

6,26 biztanle/km2ko dentsitatea du.

Iruñera joateko NA-170 errepidea hartu behar da.

Garaiera 535 mtkoa du.

Bere azalera 25,54km2koa da.

Page 24: EUSKAL HERRIAN BARRENA

EZ ESAN HAU EZ DELA HERRIRIK POLITENALur honi euskaldunok Zuberoa deitzen diogu, gazteleraz Sola

deitzen da eta bertakoek Xiberua deitzen diote. Euskal herriko

lurralderik txikienaeta biztanle gutxien dituena: 814,5 km² eta 17.018 biztanle (zuberotarrak; zubereraz, xiberotarrak). Euskal Herriaren

ipar-ekialdean dago, Pirinioen iparraldean. Hiriburua Maule-Lextarre du. Mugakide ditu Bearno ekialdean eta iparraldean,

Nafarroa Beherea mendebaldean eta Nafarroa Garaiko Erronkari hegoaldean. Zuberoako euskalkia zuberera da.

Page 25: EUSKAL HERRIAN BARRENA

• Badakigu Paleolitikoan , lurralde honetan gizakiak iadanik bizi zirela, Neanderthal gizakiaren historiaurreko hondakinak, Xaxixiloaga eta Etxebarriko kobazuloetan aurkitu direlako.

• Neolitikoaren bukaeran biztanleria hedatu zen eta beste herri batzuetako teknikak ikasi zituzten.

• Erromatarrek Zuberoan eragin handia izan zuten , hala ere euskeraz hitz egiten jarraitu zuten .

Page 26: EUSKAL HERRIAN BARRENA

Maule Zuberoako  hiriburua da, 1841ean Maule  eta Lextarre  herriek bat egin zutenean sortua.Maule, gaztelu-gotorleku  bat zuen muino baten magalean garatu zen. Hasiera batean, Akitaniako  bizkonderriaren menpe egon zen, eta Maule izenaz 1050-1070 urteen bitartean sortu zen.