evde uzun süreli oksijen ve noninvaziv mekanik ventilasyon endikasyonları
DESCRIPTION
Evde Uzun Süreli Oksijen ve Noninvaziv Mekanik Ventilasyon Endikasyonları. Doç.Dr. Akın Kaya Ankara Ün. Tıp Fak. Göğüs Hastalıkları Solunum YBU. Oksijen. İlaç tedavisi. LTX. İleri Evre KOAH. LVRS. Ventilatör Desteği. Rehabilitasyon. Takipne Hiperpne. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Evde Uzun Süreli Oksijen Evde Uzun Süreli Oksijen veve Noninvaziv Mekanik VentilasyonNoninvaziv Mekanik Ventilasyon
EndikasyonlarıEndikasyonları
Doç.Dr. Akın KayaDoç.Dr. Akın Kaya
Ankara Ün. Tıp Fak. Göğüs Ankara Ün. Tıp Fak. Göğüs HastalıklarıHastalıkları
Solunum YBUSolunum YBU
İlaç tedavisi
Oksijen
LTX
LVRS
Rehabilitasyon
Ventilatör Desteği
İleri Evre KOAH
TakipneHiperpne
Uzun Süreli Oksijen Tedavisi (USOT)Uzun Süreli Oksijen Tedavisi (USOT)
USOT, hipoksemiye ikincil USOT, hipoksemiye ikincil polisitemiyi düzeltirpolisitemiyi düzeltir
Pulmoner arter basıncını düşürürPulmoner arter basıncını düşürür Nörofizyolojik fonksiyonları, efor Nörofizyolojik fonksiyonları, efor
kapasitesini artırırkapasitesini artırır Yaşam kalitesini artırırYaşam kalitesini artırır Yaşam süresini uzatırYaşam süresini uzatır
Oksijen tedavisi amacı PaOOksijen tedavisi amacı PaO22’nin ’nin 60- 60-
mm-Hgmm-Hg SaO SaO22%90 üstünde %90 üstünde
tutulmasıdır.tutulmasıdır.
Günlük kullanım en az 15 saat olacak Günlük kullanım en az 15 saat olacak
şekilde ayarlanmalıdır.şekilde ayarlanmalıdır.
1.5-2.5 lt/dk akımda oksijen 1.5-2.5 lt/dk akımda oksijen
verilmelidir.verilmelidir.
203 hasta
İleri evre KOAH
NOCTURNAL OXYGEN THERAPY TRIAL(NOTT), 1980
87 hasta
İleri evre KOAH
15 saat/ gün oksijen
MEDICAL RESEARCH COUNCIL (MRC) ÇALIŞMASI, 1981
Oksijen tedavisi almayan hipoksik KOAH hastalarında sağkalım kötü
Günde 12-15 saat oksijen alan grupta sağkalım daha iyi
Sürekli, ambulatuar oksijen terapisi alanlarda sağkalım en iyi
USOT alan olguların bir bölümünde, 1-3 ay sonra yapılan değerlendirmede,oksijen tedavisine gerek kalmaz
Tiep BL. Long term oxygen therapy. Clin Chest Med 1990; 11:505-21
USOT UYGULAMA YÖNTEMİ
Düşük egzersiz düzeylerinde Pao2<55 mmHg, SaO2< %88
Uykuda PaO2 5 dk boyunca <55 mmHg, SaO2<%88
Uykuda PaO2’de 20 mmHg, SaO2’de %5 düşme
KESİNTİLİ OKSİJEN TEDAVİSİ
Stabil dönemde hipoksi
PaO2<55, SaO2<%88
PaO2= 55-60+ korpulmonale, polistemi
PaO2>60 veya SaO2>%90 olacak şekilde USOT düzenle
İstirahatte verilen akıma egzersiz ve uykuda 1L/dk ekle
Hipoksemi varlığı akut atakta saptanmışsa
USOT’ne devam
USOT’ne devam
PaO2<55 veya 55-60 +
korpulmonale, polistemi
USOT’ni kes
30-90 gün sonra AKG’nı kontrol et
Hayır
Hayır
Evet
Evet
ATS/ERS Task Force ERJ,2004
OKSİJEN CİHAZLARIOKSİJEN CİHAZLARI
Gaz silindirleriGaz silindirleri
LLikid oksijen sistemleriikid oksijen sistemleri
Oksijen konsantratörleriOksijen konsantratörleri
Portabl oksijen konsantratörleriPortabl oksijen konsantratörleri
Evde doldurulabilen sistemlerEvde doldurulabilen sistemler
Oksijeni reserve eden cihazlarla beraber oksijen silindirleri Oksijeni reserve eden cihazlarla beraber oksijen silindirleri
OKSİJEN KONSANTRATÖRLERİOKSİJEN KONSANTRATÖRLERİ
FiO2 hiçbir zaman %100’ü bulamazFiO2 hiçbir zaman %100’ü bulamaz
Oksijen akımının artırıldıkça FiO2 düşerOksijen akımının artırıldıkça FiO2 düşer
Ucuz olduklarından evde oksijen tedavisinde ilk tercihtirlerUcuz olduklarından evde oksijen tedavisinde ilk tercihtirler
En sık kullanılan oksijen sunum sistemleridirEn sık kullanılan oksijen sunum sistemleridir
Yatağa bağımlı hastalar, yaşadığı yerden haftada iki saattten fazla Yatağa bağımlı hastalar, yaşadığı yerden haftada iki saattten fazla uzak kalması gerekmeyen hastalara oksijen konsantratörü ile beraber uzak kalması gerekmeyen hastalara oksijen konsantratörü ile beraber acil durumlar ve mobilizasyon için kullanacağı oksijen tüpü verilmelidiracil durumlar ve mobilizasyon için kullanacağı oksijen tüpü verilmelidir
Haftada 6 saatten fazla evden uzak kalması gereken, rehabilitasyon Haftada 6 saatten fazla evden uzak kalması gereken, rehabilitasyon yada egzersiz programlarına, toplumsal aktivitelere katılan hastalara yada egzersiz programlarına, toplumsal aktivitelere katılan hastalara ambulatuar sistemler verilmelidirambulatuar sistemler verilmelidir
NLHEPNLHEP
Nazan Pekçalışkan Kurtar, Eyüp Sabri Uçan, Sibel Şahbaz, Hülya Ellidokuz,Arif Hikmet Çımrın, Ergün Kurtar, Oya itil, Atila Akkoçlu Uzun Süreli Oksijen Tedavisinin Etkinliği ve Hasta Uyumu, Toraks Dergisi 2007; 8(3): 163-169
Nazan Pekçalışkan Kurtar, Eyüp Sabri Uçan, Sibel Şahbaz, Hülya Ellidokuz,Arif Hikmet Çımrın, Ergün Kurtar, Oya itil, Atila Akkoçlu Uzun Süreli Oksijen Tedavisinin Etkinliği ve Hasta Uyumu, Toraks Dergisi 2007; 8(3): 163-169
İlaç tedavisi
Oksijen
LTX
LVRS
Rehabilitasyon
Ventilatör Desteği (NIMV)
İleri Evre KOAH
USMV’nin Fizyolojik Etkileri
Noktürnal uygulama ile REM’deki oksijen desatürasyonunun önlenmesi• Gündüz PaO2’nin düzelmesi• Solunum işinin azalması• Akciğer ve toraks kompliansı ↑• Hiperkapnide düzelme• Solunum merkezinin PaCO2 duyarlılığı ↑• Pulmoner HT ve sekonder polistemi kontrol
altına alınması amaçlanır
KOAH
Longterm mechanical ventilation: Guidelines for management in the home and at alternate community sites:
Report of the Ad Hoc Committee, Respiratory Care Section, ACCPO’Donohue WJ, Giovannoni RR, Goldberg AI, et al.
Chest 1986; 90(suppl):1S-37S
Uzlaşı Konferansları
Kronik solunum yetersizliğinde NIMV: KOAH
Optimal medikal tedavi Optimal medikal tedavi (bronkodilatataör±steroid, O2) almasına (bronkodilatataör±steroid, O2) almasına rağmen semptomlu olan bir hastadarağmen semptomlu olan bir hastada
PaCO2>55 mmPaCO2>55 mm Hg ya da Hg ya da PaCO2= 50-54PaCO2= 50-54 mm Hg VE gece mm Hg VE gece
desatürasyon (2L/dakika O2 alırken desatürasyon (2L/dakika O2 alırken kesintisiz 5 dakika ya da monitörizasyon kesintisiz 5 dakika ya da monitörizasyon süresinin %10’undan fazla oksijen süresinin %10’undan fazla oksijen satürasyonu <%88 ise)satürasyonu <%88 ise)
PCO2=50-5PCO2=50-54 mm Hg VE bir yılda 2’den 4 mm Hg VE bir yılda 2’den fazla hastaneye yatmayı gerektiren akut fazla hastaneye yatmayı gerektiren akut hiperkapnik solunum yetersizliğihiperkapnik solunum yetersizliği
KOAH’da Hasta Seçimi
Karakurt S. Chest 2001;119:1379
KOAH-KOAH-Evde uzun süreli mekanik Evde uzun süreli mekanik ventilasyonventilasyon Yaşam kalitesinde artış? Yaşam kalitesinde artış?
(KOAH’lı hastaların ventilatör (KOAH’lı hastaların ventilatör kullanımı ile ilgili uyumları, kullanımı ile ilgili uyumları, restriktif akciğer restriktif akciğer hastalarından daha kötü) hastalarından daha kötü)
KOAH’da mortaliteyi azalttığı KOAH’da mortaliteyi azalttığı gösterilememiştir.gösterilememiştir.
KOAH-KOAH-Evde uzun süreli NIMVEvde uzun süreli NIMV
Akciğer volümlerine ve hava akımlarına Akciğer volümlerine ve hava akımlarına olumlu katkısı yok. Oksijenlenmede olumlu katkısı yok. Oksijenlenmede iyileşme V/Q dağılımının düzelmesinden iyileşme V/Q dağılımının düzelmesinden çok alveolar ventilasyonun artmasına çok alveolar ventilasyonun artmasına bağlı.bağlı.
Dinamik hiperinflasyonu engellemesi Dinamik hiperinflasyonu engellemesi inspirasyon kaslarının yükünü azaltıp inspirasyon kaslarının yükünü azaltıp efor kapasitesini arttırabilir.efor kapasitesini arttırabilir.
KOAH- NIMVKOAH- NIMV
Hiperkapni artıkça başarı artma Hiperkapni artıkça başarı artma eğilimi gösteriyor.eğilimi gösteriyor.
55-60 mm Hg altında başarısı 55-60 mm Hg altında başarısı gösterilememiş.gösterilememiş.
Uyku apne sendromu varsa Uyku apne sendromu varsa başarılı.başarılı.
Uyku apne semptomlarıUyku apne semptomları Gece O2 alan hastada sabah başağrısıGece O2 alan hastada sabah başağrısı PaO2>60 mm Hg iken polisitemi ya da ko PaO2>60 mm Hg iken polisitemi ya da ko
pulmonale gelişmesi pulmonale gelişmesi
Kronik solunum yetersizliği-Kronik solunum yetersizliği-Evde uzun süre ventilatör Evde uzun süre ventilatör kullanımıkullanımı
2 AY SONRA İLK KONTROL2 AY SONRA İLK KONTROL
Destek tedavisi olarak Destek tedavisi olarak kullananların günde en az 4-6 kullananların günde en az 4-6 saat kullanmaları önerilir.saat kullanmaları önerilir.
yeni vakalar
beklenen sayı
sonlanan vakalar
kümülatif vakalar
0
5
10
15
20
1 2 3 4 5 6
RAH OVERLAP KOAH
Acile başvuru sayısı/ay Hastaneye yatış sayısı/yıl YBÜ'ye yatış sayısı/yıl
Hasta sayısı: 41 (KOAH:17) NPPV ile 6 aylık takipte acil başvurusu, hastaneye ve YBÜ yatış oranlarında anlamlı azalma (p<0.05)
Long-term Follow-up of the Patients with Chronic Respiratory Failure Treated with NIMV at Home: the effect on the frequency of hospitalizationKarakurt Z,Yarkın T. Eur Respir J 2005; Vol 26:Supp. 49 Abstract 644Karakurt Z,Yarkın T. Eur Respir J 2005; Vol 26:Supp. 49 Abstract 644
(from Tuggey JM. et al. Thorax 2003; 58: 867-871)
KOAH Evde NIMV
Total days in hospital fell from a mean (SD) of 78 (51) to 25 (25) (p = 0.004), number of admissions from 5 (3) to 2 (2) (p = 0.007), and ICU days fell from a total of 25 to 4 (p = 0.24). Outpatient visits fell from a mean of 5 (3)to 4 (2) (p = 0.14).
Mevcut Tıbbi Kaynaklar(Maliyet)EN ÇOK
EN AZ
Hasta Bağımsızlığı(Yaşam Kalitesi) EN AZ
EN ÇOK
Akut Bakım Olanakları
Ara Bakım olanakları
Uzun Süreli Bakım Olanakları
YBÜÖzel Solunum Bakım ÜniteleriServisler
Subakut Bakım ÜniteleriUzun Süre Bakım HastaneleriRehabilitasyon Hastaneleri
Deneyimli Hemşire OlanaklarıBeraber Yaşam AlanlarıEv
Sonuç ve öneriSonuç ve öneri
USOT endikasyonları olan hastalarda USOT endikasyonları olan hastalarda önemli sorun hasta uyumudur ve önemli sorun hasta uyumudur ve evde bakım hizmetleri önemlidirevde bakım hizmetleri önemlidir
Evde NIMV seçilmiş ve uyumlu Evde NIMV seçilmiş ve uyumlu hastalara verilmelidir.hastalara verilmelidir.
Pulmoner rehabilitasyon Pulmoner rehabilitasyon hizmetlerinin organize edilmesi hizmetlerinin organize edilmesi gereklidir.gereklidir.