<•

BQ NaNG NGHIBpvA pHAT TRlEN NaNG THaN

eve BAo Vf; THV'e v ~TS6: 32811QD-BVTV-KH

eQNG BoA xA HOI CHiT NGHiA VIf;T NAMDqc I~p -.T1}'do - H,nh phuc .

n« N9i, ngay 27 thdng 11 niim 2018

QUYETDlNHV~ vi~c cong ohio tiSn bQ kY thuit llnh vt}'cbao v~ tht}'cvit

eve TRlJONG eve BAo V¥ THVe v~T

Can cu vao Quyet dinh 86 928/QD-BNN-TCCB ngay 24/3/2017 cua BQtnrong BQ Nong nghiep va PTNT v~ viec Quy dinh chirc nang, nhiem vu, quyenhan va co cftu t6 chirc cua C\lCBao v~ tlnrc v~t;

Can cir Thong ttl 86 04/20 18ITT-BNNPTNT ngay 03/5/2018 cua BQ Nong .nghiep va PTNT huang dful trinh tir, thu rue cong nh~ ti8n 'bQ ky thuat va congnghe moi nganh nong nghiep va phat triSn nong thon;

Can err vao bien ban hop ngay 25 thang 11 nam 20 18 cu~ hQi d6ng tir vftntham dinh tiSn bQ kY thu~t v~ viec danh gia h6 sa d~ nghi cong nh~ tiSn bQ kythuat: "Quy trinh phong tnr t6ng hop benh d6m nau iNeoscytalidiumdimidiatum) thanh long";

Xet d~ nghi cua Ban cong nhan tiSn bQkhoa hoc ky thu~t C\lCBao v~ thucv~t,

QUYETDlNH:

Di~u 1. Cong nhan ti8n bQkY thuat sau day la ti8n bQ ky thuat nganh nongnghiep va phat trien nong then linh V\lCbao v~ thuc v~t:

- Quy trinh phong tnr t6ng hop benh d6rn nau (Neoscytalidiumdimidiatum) thanh long.

- Ma hieu: TBKT 01-92: 2018IBVTV.

- NQi dung chi tiSt cua ti8n bQ kY thuat duoc ban hanh tai phu luc kerntheo Quyet dinh nay. .

- Nh6m tac gia tiSn bQ ky thudt: NguySn Thanh HiSu, Nguysn H6ng San,Nguysn Thj Bich NgQc, NguySn NgQc Anh Thu, Ngo Thj Kim Thanh, NguyenHuy Cuang,'V5 Minh Mful, NguySn Van Hoa, Nguyen Doan Phuong, Nguy~nH6ng Tuyen, Pham Thi Luang, Ha Minh Thanh va Nguyen Van Liem.

..:T6 clnrc co tiSn bQky thuat diroc cong nhan: Vien Cay an qua mien Nam- Vien Khoa hoc Nong nghiep Vi~t Nam.

f)i~u 2. Vi~n Cay an qua mien Nam; nhom tic gia cua tiSn bQ ky thuat vacac don vi lien quan co trach nhiem huang dfuI, ph6 bien tiSn bQ ky thuat neutren dS ap dung vao san xu~t.

f)i~u 3. Quyet dinh nay co hieu luc ke tir ngay kY ban hanh,

f)i~u 4. Cac phong chirc nang thuoc ·C\lC Bao v~ thirc v~t, Vien Cay anqua mien Nam, s.& Nong nghiep va Phat triSn nong thon cac tinh, thanh phd tnrcthuoc Trung uong va Thu tnrong cac don vico lien quan chiu trach nhiem thihanh quyet dinh nay./.

Noinh~n:- Nhir dieu 4;- Vu KHCN&MT (b/c);- Trung tarn Tin hQC va Thong ke (dang website);-Luu VT,KH.

Nguyin Quy Duong

PHVLVC

TIEN BQ KY THU~T (TBKT 01-92: 2018IBVTV)

Quy trlnh phong tra tAng hf}'Pb~nh dam nau (Neoscytalidium dimidiatum)thanh long

(Ban hanh kem theo Quyit iJinh s6 32811QD - BVTV - KH cua Cue trutmg Cue Bdo v~thuc vgt ngay 27 thdng 11 nam 2018)

Tic gia: Nguyen Thanh Hi~ut, Nguyen HAng Sorr', Nguyen Thi Bich NgQc3, NguySnNgoc Anh Thu\ Ngo Thi Kim Thanh', Nguyen Huy Cuong', vs Minh M§n1, NguyenVan Hoai, Nguyen Doan Phuong", NguySn H6ng Tuyerr', Pham Thi Luong', Ha MinhThanh3, NguySn Van Lienr'.

Dia chi tac gia: IVi~n Cay an 'qua mien Nam, 2Vi~n Khoa hoc Nong nghiep VietNam, 3Vi~n Bao v~ th1JCv~t.

Dia chi.lien h~: IPhong Quan ly Khoa hQCva HTQT, Vien Cay an qua Nam

Dja chi: Long Dinh, Chau Thanh, Ti€n Giang.

Di~n thoai: 02-733-893129; Fax: 02-733-893122 ;

E-mail: hieuvn2011@gmail.com

Nguan g6c, xuit xu: Quy trinh nay duoc xay dung tren co sa til cac k~t qua nghienciru khoa hoc trong qua trinh th1JChien d€ tai trong diem c~p BQ "Nghien cuu phongch6ng benh benh iJ6m ndu va m9t s6 benh hai chinh khdc tren cay thanh long", doGS.TS. Nguyen HAng Son va ThS. Nguyen Thanh Hi~u lam Chu nhiem d€ tai, thuchien trong giai doan 2015-2018 tai cac vung trbng thanh long trong diem phia Nam(Binh Thu~n, Long An va Tien Giang). DAng thoi, co S1Jk8 thira tir "Quy trinh kythust quan ly benh d6m nau hai thanh long" do C1.lCBao v~ Th1JCv~t ban hanh theoCong van 11621 BVTV-QLSVGHR ngay 28/6/2016.

I. Coosa khoa hoc etia ti~n bQ kY thu,tBenh d6m nau thanh long iNeoscytaltdium dimidiatumi la d6i nrong benh gay

hai nghiem trong tren thanh long a nhieu quec gia tren th~ gioi: Thai Lan, Malaysia,Dai Loan, In-do-ne-xi-a, Phillipine, Irael. o Vi~t Nam, benh d6m nau bAt d~u bQc phattil nam 2011 va gay hai nang {J nhtmg vung trAng thanh long t~p trung tai cac tinhBinh Thuan, Tien Giang, Long An va mQt s6 tinh thanh khac, Theo s6 li~u th6ng kecua C\lC Bao v~ thuc v~t (2014), dien tich thanh long nhiSm benh gia tang rat nhanh ketil nam 2011 va den nam 2013 dien tich nhiSm benh uoc khoang 10.000 ha. Benh gayhai tren canh, nu bong, "qua non va ca giai doan c~ thu hoach (Cht: thich I), Nguonbenh co kha 'nang t6n tai kha Iau trong moi tnrong ttJ nhien va lay Ian rat nhanh khig~p dieu kien thuan 19i (Am dQ cao, nhi~t dQ th~p, dieu ki~n v~ sinh vuCm, tieu huyngu6n b~nh kem, ... ). De quan Iy b~nh d6m nau, da phfut nong dan chi quan tam va Slrd\lIlg rat nhieu lo~i thu6c hoa hQc bao v~ th\lc v~t (BVTV) co dQc tinh m~nh khong

1

duoc khuyen cao sir dung tren nh6m cay an qua (dQ dQc II/WHO) va t§n suAt phun xitcao trong mila rmra. Tuy v~y, hieu qua kiem soat benh lai thAp do ap dung thieu d6ngbQ cac giai phap quan ly va hien htru nguy co gay mAt an toan thuc phAm do vuotngirong du hrong thu&c BVTV khi xuAt khAu sang cac thi tnrong c6 yeu cAukh~t khevS m~t chAt hrong va an toan thuc pham,

D. Pham vi ap dung

Ti~n bQ.ky thuat nay duoc ap dung d€ quan ly t6ng hop benh d&m nan tren thanhlong tai cac tinh phia Nam.

Ill. Nqi dung tiin bQ ky thu,t

Quy trinh quan ly benh d6m nau thanh long (Neoscytalidium dimidiatum) duatren nguyen t~c ap dung bien phap quan ly dich hai t6ng hQ'P,cu th€ nhu sau:

~.1.Bi~n phap gi6ng:

Khi c6 nhu cAu tr6ng moi, nen lua chon hom gi&ng khoe til nhtrng vuon thanhlong khong bi nhi€m benh hoac mua ill nhtrng co sa, don vi san xuAt kinh doanh cay

,giong co uy tin.

3.2. Bi~n phap v~ sinh dang rUQng:

Thu gom va tieu huy triet d€ cac bQ phan cay bi nhiem benh. Tuyet d&i khongdiroc virt bo tren m~t lip hay quang xuong muong mroc do mam benh co kha nang t6ntai lau dai trong moi tnrong nr nhien va se lay Ian khi g~p diSu kien thuan Ioi. o benh(vet d6ng xu) c6 kha nang s&ngxot d~n 220 ngay n~u quang trong vuon.

3.3. Bi~n phap canh tac:- Vuon trong phai c6 h~ thong tieu thoat mroc nhanh khi c6 mua to, mire mroc

muong nen each lip it nhdt til 40-50 cm, xe ranh thoat mroc t&t nham tranh ngap ungC\lC bQ d&i voi nhtrng vung c6 dia hinh khong bang phang. D&i voi nhtrng vuon trongmoi, c~n chu y d~n yeu cAukY thuat trong viec thi~t k~ woo tr6ng d€ dam bao su bSnvtrng vS lau dai,

- Cit tia bot canh gia, canh vo hi~u ben trong tan d€ tao diSu ki~n thong thoang,giam ap ll,lc ngu6n b~nh lay Ian. Muc dQ c~t tia canh my thuQc vao tu6i cay va dQdayctia tan cay, duy tri s& IUQllgcAnh vila dti tren cay khoang 180-220 canh/ trl,l (tuanglIng v6i muc c~t tta 25-40% tan cay) (chua 2-3 lap canh/tfl,l) d&iv6i wOn 6 giai do~kinh doanh 6n dinh (tren 5 nam tubi). Ti~n hanh c~t tia canh a thm di€m sau thu ho~chva trong mna kho, phun khfr trling v~t c~t b[ng thu6c BVTV co chua g6c d6ng.

- H~ ch~ vi~c gift eh6i non trong mna mua vi b~nh thuOng tin cong va gay h~i 6vi tri 0-20 cm tinh til dinh ch6i tr6 vao.

- Tu6i nucrc: Khong tum nucrc cho cay luc chiSu t&iva ban demo Tranh sir d\mgngu6n nu6e 0 nhi€m b~nh (quang eanh, qua nhi€m b~nh xu6ng kenh, ao) d€ tum trl,rcti~p len tan cay (tum qua g6c).

- Bon phan: Tuy VaG lo~i dAtva giai do~ sinh tru6ng etia cay nen c6 ch~ dQbonpharr hqp ly, can d6i N, P, K va trung vi IUQ'llg.LiSu IUQllgbon N, P, K theo cong thuc

2

khuyen cao 750 N-750-1250 P20s-I250 K20 g/tru/nam k€t hop phan htru co hoai muc,htru co vi sinh (~10 tfrnlhalnam). Han ch€ bon qua nhieu phan dam khi cay dang rach6i non.

- BAu mila mua, sir dung voi bQt bon voi hrong ill 0,5 - lkg/tru d€ cai thien dQpH, d6ng thoi giup klnr trung dfrt.

3.4. Bi~nphap bao qua

- Sir dung tui nilong trang, tui bao qua chuyen dung SOFRI DFB 1 va SOPRIDFB 2 d€ bao qua vao mQt trong cac thoi di€m: nu bong dat khoang 14 ngay tu6i ho~co thai diSm sau hoa no 2-3 ngay (sau khi rut rau bong) dS bao v~ qua trong mila muava thao tui bao hie 3-5 ngay tnroc thu hoach, Nen phun xit thu6c trir benh theo khuyencao tnroc khi ti€n hanh bao qua.

3.5. Bi~nphap sinh hqc

- B€ tieu huy tri~t dS canh nhi€m benh, co thS sir dung may dS bam canh thanhlong, gom thanh d6ng va u hoai (u nong trong khoang 1 thang dAu, sau do tiSp tuc uvoi Trichoderma, Bacillus amyloliquefaciens, chS pham Bio ADB) va tai sir dung lamphan huu co (Chu thich 2).

- Sir dung chS pham nk Trichoderma d€ xir ly hoai muc phan chuong, d6ng thoicurig cfrp nguen vi sinh co 19i cho dfrt. .::

3.6.Bi~nphap boa hqc

- Thoi di€m phong trir: Tlnrong xuyen kiem tra YUan d€ ph at hien benh som vaphong tnr kip thoi trong mila mua. Benh thuong gay hai nang nhfrt vaothang 8-9dirong lich hang nam va cac giai doan mfut cam nhfrt cua cay d6i voi benh la: dot non(dQ dai 0-20 em tinh illngon), nu bong, hoa sau rut ran (qua 2-3 ngay tu6i tinh ill thaidi€m rut rau) va qua gdn thai diSm thu hoach.

- Loai thu6c sir dung: sir dung luan phien cac heat chfrt co trong Danh muc thu6cBVTV duoc phep sir dung tren cay an qua nhu: g6c d6ng, Mancozeb, Propineb,Dimethomorph + mancozeb, Metiram Complex (tiSp xuc), Pyraclostrobin,Difenoconazole, Difenoconazole + azoxystrobin (nQi hfrp) d~ han chS tinh khangthuoc.

+ Trong mila mua, khi cay ra dot non va giai doan nu hoa 1-10 ngay tu6i co th~sir dung hoat chfrt thu6c BVTV co CO' chS nQi hfrp, hru dfut. Giai doan nu hoa ill 10ngay tu6i tro v~ sau - truce thu hoach, cAnsir dung thuoc co co ch€ tac dung ti€p xuc,thuoc sinh hoc co thai gian each Iy ngfut (propineb, Metonimostrobin, Acid ascorbicacid + acid citric + acid lactic, ... ) d~ dam bao an toan thuc pham.

- Li~u lugng, n6ng dQ: Theo huang dfut cua nha san xufrt va cdn dam bao duIUQ1lgnuac thu6c khi phun phU tan cay (300 l/ha).

LllU y: B6i vai vilng tr6ng thanh long xufrt khAu phai tuan thu theo quy djnh v~sir d\lng thu6c BVTV cua qu6c gia ho~c vilng lanh th6 nh~p khfru.

3

CHUTHicH 1

Tri~u chung b~nh dam nau gay h,i tren canh va qua thanh long

Tren canh: Khi moi xu~t hien, v~t benh 1<1nhung cham li ti hoi lorn vao b~ m~tbe (nhu v~t kim cham) va sau khoang 2-3 ngay chuyen sang v~t tron mau trang, tr~ghoi vang. o giira b~ mat v~t benh xu~t hien nhtrng chAm nho mau cam diroc bao bocbci vong tron mau Yang (sau khoang 8 ngay) va dAn dAnv~t benh nbi g6len thanh v~tghe nau (12-14 ngay). Khi g~p di~u kien thai ti~t thuan loi, cac vet benh phat tri~n Ianrong ra, lien k~t voi nhau gay sAn sui b~ m~t canh. 6 benh co dang hinh d6ng xu (m~tcua) thuong xuAt hien tren canh gia va gay thai canh.

Tren qua: Benh tan cong va gay hai 6 cit ca cac giai doan sinh tnrong cua qua,d~c bi~t 6 giai doan sau hoa no va giai doan chuan bi thu hoach. Trieu chtmg benh gayhai tren qua ciing nrong W nhu tren canh, khi nhi6m benh nang se lam cho lop vo bisAn sui nhung khong gay thai hong thit qua. .

Hinh. Benh d6m nau voi trieu chirng gay hai khac nhau tren canh va qua: a. V~tkim cham; b. V~t loet; c. V~t benh nbi len b~ m~t va co mau nau; d. V~t benh lien ket

voi nhau thanh tung mang; e. Benh gay th6i canh; f. Benh gay hai tren qua

4

CHUTHicH2

Quy trinh htr6ng din tieu huy canh nhi@m b~nh dAm nau bing phirong pbapbam va u canh b~nh bing Bacillus amyloliquefaciens, SOFRI - Trichoderma, ch~

phimBioADB

1. »Ai vOl ch~ phim Bio ADB

Nguyen Ii~u: d~ xu ly 1 tan canh benh

- Ch~ phfun vi sinh v~t xu ly xac htru co: lit ch~ pham vi sinh v~t httu hieu xuly ph~ thai him co (goi t~t lit ch~ pham vi sinh) + phu gia. Ch~ pham vi sinh duoc sanxuAt til cac chung vi sinh v~t htru hieu (Bacillus polyfermenticus, Strepmomycesowasiensis, Saccharomyces cerevisiae); cac enzyme thuy phan (Amilaza, xenlulaza,proteaza, phytaza). Cac chung V8V diroc nuoi cAytren moi' tnrong tinh bQt bi~ tinh,cam .gao, thit bo, pepton.

~ Phu gia lit ri duong va dinh dirong gi~~.Protein d~ cung cdp dinh d~.ong choV8V 6 giai doan d§u. Phu gia c6 dang long, d6ng g6i Ilit.

- Luong su dung: 200g ch~ pham + lIit phu gial tAn canh benh

- Voi bot: IOkg/.tAn canh benh

Dung cu, may moe:

- May c~t co, may hoac keo c~t canh; xe cho canh benh;

- Bat che phu d6ng u: khoang 7m2/ I d6ng ti 1 tdn canh

Cac bllac ti~n hanh: ti~n hanh theo 4 bircc

Btrac 1. Cit tia canh b~nh, canh gia: ca, tia toan bocanh benh nang, khoetbo v~t benh C\!C bQhien dien tren canh; canh gia, vo hieu ben trong tan, ... ;

Btrac 2. Chon v] tri u, thu gom, xu Iy ngu8n nguyen li~u v~ tao dAng u

- Chon vi tri ti thuan ti~n nhAt trong vuon d~ tao cac d6ng u, m6i d6ng U c6 dientich 1 x 2m, cao I,2m (d~ xu ly 1 tAn canh), r~c I lap voi bQt 1em len b~ m~t dAt d~han ch~ phat tan bao tir.

- Thu gom canh benh vao vi tri d6ng ti va x~p thanh lap d~ xu ly tung lap, m6ilap day khoang 30cm;

- 8u dung may c~t co de cAt ngan toan be>cac canh bi benh (dai khoang 10-15cm, cang nho cang t6t)

Bllac 3. PhAi trQn nguyen Ii~u va xu Iy ch~ phim

- Hoa g6i ch~ phfun 200g va llit phu gia vito 32 lit mroc;

- R~c I lap mong voi be>tlen m6i lap canh sau khi da c~t ngan;

5

- Su dung 8lit dung dich da pha phun vao m5i lop canh benh;

Ti~n hanh tu§n tu nhu v~y voi khoang 4 lop canh d~ dat dQ cao khoang 1,2m.

Sau khi xu ly ch~ pham xong, su dung bat hoac nilon hoac cac v~t lieu che phukhac che phu kin b~ m~t d6ng u (khong cAnkin hoan toan),

Bucre 4. Ki~m tra dang u va su dung phan bon:

Nhiet dQd6ng u dat cao nhdt 65-70oC vao khoang 5-10 ngay sau U.

Sau khi u 35-45 ngay, khi nhiet dQcua d3ng Uha xuong 6 nhiet dQ binh thuong,canh benh da phan giai thanh phan, d3ng u kho, khong con mui hoi, k~t thuc U. Sirdung phan sau u d~ bon cho cay theo hrong phan hlru co, .

Chit IUQ'Dgdang u sau xii Iy:

'- Sau 35-45 ngay, canh benh phan giai thanh phan, d3ng u kho, khong con muihoi.

- Hieu sudt thu h5i phan: 400-450kg phan/ 1000kg canh tiroi

- DQ b 25-30% (so voi chua u la 65-60%); pH 6,8-7,2 (so voi chua u la 6,6);ham luong mun 25-30% (so voi 55%); N (%) la 0,8-1,0 (so voi 0,5); P20S (%) 0,4 (sovoi 0,26); K20 (%) 0,6 (so voi 0,4),

2. Bai vOi eh~ phim SOFRI - Trichoderma, Bacillus amyloliquefaciens

Nguyen li~u u:- Canh thanh long benh (1.000 kg).

- Ch~ pham vi sinh: Trichoderma (3 kg),

- Voi (10 kg), XO' dira (2 bao), tro trdu (1 bao)

Dung ey, may moe:

- Keo c~t canh, bat che d3ng u- May bam canh, xe cho canh benh

Cac buoc ti~n hanh: ti~n hanh theo 4 buoc

Bucre 1. cit tia canh binh, canh gia: C~t, tia toan bQ canh benh nang, khoetbo v~t benh C\lC bQ hien dien tren canh; canh gia, VO hieu ben trong tan, ...;

Bucre 2. Chon vi tri n, thu gom, xu Iy nguan nguyen Ii~u va t~o dang ii

- Chon VItri ti thuan tien nhat trong vtron d~ tao cac d3ng u, m5i d3ng ti co dientich 1-2 x 2m: cao 1-1,2m (d~ xu ly 1 cin canh), r~c 1 lop voi bQt lcm len b€ m~t ddtd~ han ch~ phat tan bao tiro

- Thu gom canh benh vao gk vi tri d3ng 11 va sir dung may bam canh d~ bamnh6 canh.

6

Btr6'c 3. iJ nong

- Trai lap xo dira trQn voi tro trim (cy l~ 1:1) tai vi tri cfin it dS giup hut thAmmroc illd3ng u,

- X€p canh bam thanh rung lap co dQ day til" 10 - 20 em va rai xen ke lap voimong, dSu ben tren,

- Dung bat nylon d~y kin d6ng u,

Btr6"c4: Xir Iy ch~ phim va sir dung:

- Sau giai doan u nong khoang 1 thang, mo bat che dong u va xir ly ch€ phfunTrichoderma, Bacillus amyloliquefaciens bang each sir dung 109 ch€ pham SOFRITrichoderma (3,2.109bao tir/g)/Ht nuoc dS tuoi du trot cho d3ng u.

- Sau xir ly voi Trichoderma hoac Bacillus amyloliquefaciens 1 thang, co tbS sirdung nguon v~t li~u nay lam phan httu co bon cho cay.!.

7