Çevre ve temİz Üretİm Çevre ve temİz Üretİm...
TRANSCRIPT
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
GEN MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
GIDA ENSTİTÜSÜ
KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
MALZEME ENSTİTÜSÜ
YER VE DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
ENERJİ ENSTİTÜSÜ
TEMİZ ÜRETİMÇEVRE VE
ENSTİTÜSÜ
DOĞAL KAYNAKLARDAN SÜRDÜRÜLEBILIR VERIM KAZANIMI
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİMENSTİTÜSÜ
40 yılı aşkın bilgi birikimi ve deneyimiyle, çevre ve temiz üretim alanındaki çalışmalara yön veren, ihtiyaçları karşılamak üzere uygulamalı araştırmalar yaparak, bilim ve teknolojideki ilerlemeler doğrultusunda katma değeri yüksek ürünler geliştirerek, endüstrinin ve toplumun hizmetine sunan yetkin bir araştırma enstitüsüdür.
TÜBİTAKMARMARA ARAŞTIRMA MERKEZİ Gebze YerleşkesiKOCAELİ
Su ve Atıksu Teknolojileri01
02
03
04
05
Hava Kalitesi ve Gürültü Yönetimi
Temiz Üretim
Katı ve Tehlikeli Atık Yönetimi
Deniz ve İç Sular Araştırmaları
TÜBİTAK MAMÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
ÇALIŞMA KONULARI
TÜBİTAK
MARMARAARAŞTIRMAMERKEZİ
Toplumun yaşam kalitesinin artmasına ve ülkenin sürdürülebilir gelişimine hizmet eden, bilim ve teknoloji alanlarında yenilikçi, yönlendirici, katılımcı ve paylaşımcı bir kurum olan TÜBİTAK; akademik ve endüstriyel araştırma geliştirme çalışmalarını ve yenilikleri desteklemekte, ulusal öncelikler doğrultusunda Ar-Ge çalışmalarını yürütmekte, ülkemizin bilim ve teknoloji politikalarını belirlemektedir.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) TÜBİTAK’a bağlı en eski ve en büyük araştırma merkezlerinden biri olarak uygulamalı Ar-Ge faaliyetleri yürütmektedir.
TÜBİTAK MAM’a bağlı yedi enstitüden biri olanÇevre ve Temiz Üretim Enstitüsü (ÇTÜE), proje bazlı çalışmalar gerçekleştirmektedir.
mam.tubitak.gov.tr
4 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
5ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Uzman Ar-Ge Kadromuz%52Araştırmacı
%49Doktora
%43Teknisyen
%5İdari/Destek
120PERSONEL
ARAŞTIRMACI
PROFiLi
%44Yüksek Lisans
%7Lisans
• Çevre, Kimya, Makine, Jeodezi ve Fotogrametri, Meteoroloji, Endüstri, Ziraat, İnşaat, Fizik, Gemi İnşaatı ve Gemi Makinaları Mühendisleri ile Kimyager, Biyolog, Su Ürünleri Mühendisleri, Bilgisayar Bilgi Sistemleri Uzmanı, Şehir Planlamacısı ve Deniz Bilimciler bulunmaktadır.
Multidisipliner Araştırmacı Kadrosu:
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ6
Türkiye’ninAlanında En BüyükAr-Ge Altyapısı
Çevresel kalite standartlarının belirlenmesi ve risk analizi
Atıksu Arıtılabilirlik Laboratuvarı ve Pilot Ölçekli Sistemler
Çevre Alanında Coğrafi Bilgi Sistemleri Uygulamaları
Hava Kirliliği ve Kontrolü Laboratuvarları
Katı ve Tehlikeli Atık Laboratuvarları
Ulusal Temiz Üretim Merkezi (TÜM)
Deniz ve İç Sular Laboratuvarları
R/V TÜBİTAK Marmara Araştırma Gemisi
7ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
8 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
TEKNOLOJI GELIŞTIRME
VE UYGULAMAYA YÖNELIK AR-GE
FAALIYETLERIMIZ
9ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
01
SU VE ATIKSUTEKNOLOJİLERİ
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİMENSTİTÜSÜ
İYİ KALİTEDESU KAYNAKLARIMIZ İÇİN
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ12
Su ve AtıksuTeknolojileri
Bütünleşik Havza Yönetimi
• Su Kalitesi İzleme ve Karakterizasyon
• Havza yönetim ve koruma planlarının hazırlanması
• Havza modellemesi
Su Teknolojileri
• Membran teknolojisi ile atıksu ve kimyasal geri kazanım uygulamaları
• İleri arıtma teknolojileri
• Yerinde arıtma ve doğal arıtma teknolojileri
• Endüstriyel atıksuların arıtımı ve yönetimi
• Atıksu geri kazanımı uygulamaları
• Çevre biyoteknolojisi uygulamaları
• İklim değişikliği -su etkileşimi çalışmaları
• Atıksulardan enerji eldesi
13ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Patent hedeflenen bir KOBİ projesidir. Yeraltı suyuna arıtım amaçlı kimyasal enjeksiyonu, ultrasonik uç ile hızlı kuyu açma ve grid halinde en uygun kuyu yerlerini belirlenmesine yönelik yöntem geliştirilmiş, örnek veri tabanı hazırlanmıştır.
High Efficiency in situ Treatment Technology for Contaminated Groundwater
HEISTT
Avrupa Birliği’ne üyelik yolunda – AB Entegre Uyum Stratejisi’nin güncellenmesi amacıyla – Çevre Mevzuatı fark analizi – Öncelik– Yatırım ihtiyacı hesabı – Uyum sağlama stratejisi belirlenmiş – İzleme ve Değerlendirme amacıyla rehber ve yazılım hazırlanmıştır
UÇESAvrupa Birliği Çevre Entegre Uyum Stratejisi Belgesinin Güncellenmesi
Atıksu arıtımı ve geri kazanımına yönelik yeni teknolojilerin kullanımı ve uygulamaya aktarılması amacıyla araştırma projeleri yürütülmektedir. Enstitümüz’de yürütülen proje örnekleri: Turizmde Çevre Dostu Atıksu Yönetim Modelinin Oluşturulması, Ülkemiz Koşullarına En Uygun Zeytinyağı Üretim ve Atıksu Bertaraf Yönteminin Belirlenmesi, Afyon Alkaloidleri Endüstrisi Atıksularının Arıtımı için Uygun Yöntemlerin Araştırılması, Yüksek Alkali Endüstri-yel Atıksulardan Kimyasal Madde ve Su Geri Kazanımı için Seramik Membranların Üretimi ve Uygulanması, RESFOOD - Meyve suyu imalatında yüksek sıcaklıkta su geri kazanımının araştırılması.
Sürdürülebilir Atıksu Yönetimi ve Atıksu Geri Kazanımı Projeleri
ATIKSU YÖNETİMİ
v
Su ve toprak kaynaklarının sürdürülebilir kullanımı, su ekosistemlerinin korunması ve iyileştirilmesi amacıyla su yönetimi için havza ölçeğinin esas alınması gerekmektedir. Enstitümüz’de Türkiye için öncü olan ve havza yönetimi ile ilgili yürütülen projeler: Havza Koruma Eylem Planlarının Hazırlanması, Hassas Alanların ve Su Kalitesi Hedeflerinin Belirlenmesi, Günlük Maksimum Toplam Yük Yaklaşımının Gediz Havzası’nda Uygulanması, İçme Suyu Havzaları için Özel Hüküm Belirlenmesi Çalışmaları
Sürdürülebilir Havza Yönetimi ve Özel Hükümlerin Belirlenmesi Projeleri
HAVZA YÖNETİMİ
02
HAVA KALİTESİ VE GÜRÜLTÜ YÖNETİMİ
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİMENSTİTÜSÜ
KALİTELİ HAVASAĞLIKLI YAŞAM
18 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Hava Kalitesi ve Gürültü Yönetimi
• İklim değişikliği kapsamında azaltım/uyum çalışmaları
• Hava kirliliğinin önlenmesine yönelik temiz teknoloji uygulamaları
• Hava kalitesi ölçümleri ve modellemesi
• Gürültü modellemesi ve stratejik gürültü haritaları
• Gürültü yönetimi ve eylem planlarının hazırlanması
19ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından işletilen havalimanları için Stratejik Gürültü Haritalarının oluşturulması amacıyla; 39 adet havalimanı (2 farklı proje kapsamında) için gürültü simülasyon modeli geliştirilmesi, güncellenebilir parametrik model oluşturulması, uçuş gerçekleştiren uçak tipleri için ilk defa gürültü veritabanı oluşturulması hedeflenmiştir.
Türkiye’de DHMİ Tarafından İşletilen Havalimanlarının Stratejik Gürültü Haritalarının Oluşturulması
HAGÜRHA
Aksa Göynük Enerji Üretim A.Ş. Göynük Termik Santrali Tesisinin kurulumu öncesi çevresel açıdan (hava, su, toprak, bitki örtüsü) mevcut durumun ortaya konulması -Tesisin faaliyete geçmesi sonrasındaki olası çevresel etkilerinin belirlenmesi -Kurulum öncesi ve sonrasında bölgesel kirlilik durumunun kıyaslanması çalışmaları hedeflenmiştir.
AKSAAksa Göynük Enerji Üretim A.Ş Göynük Termik Santrali Tesisinin Hava Kirletici Kaynaklı Çevresel Etkilerinin Belirlenmesi
AB çevresel gürültü direktifi ve ulusal çevre mevzuatında yer alan ilgili yönetmelikte belirtilen esas ve kriterler kapsamında; yerleşim alanlarında yer alan karayolları, demiryolları, sanayi ve eğlence tesisleri için kaynak bazlı stratejik gürültü haritaları oluşturulmuştur. Projede yer alan 15 il için ilk kez gürültü simülasyon modeli oluşturulmuştur ve mekansal gürültü veritabanı hazırlanmıştır. Nihai olarak illerde tüm gürültü kaynaklarının entegre etkisinin ifade edildiği birleştirilmiş stratejik gürültü haritaları tamamlanmıştır.
Yerleşim Alanlarının Stratejik Gürültü Haritalarının Hazırlanması
YERGÜR
İklim değişikliği ile mücadele faaliyetleri kapsamında ülkemizde en yoğun sera gazı salımına sahip olan öncelikli yedi sektör için ülkemiz koşullarında uygulanabilecek en iyi teknolojiler seçilmiş, teknolojik değişimin sağlayacağı emisyon azaltım potansiyelleri belirlenmiş ve maliyet analizleri gerçekleştirilmiştir. İklim Değişikliği Ulusal Bildirimlerinin Hazırlanması Projesi (BİLDİRİM-6) kapsamında Türkiye İklim Değişikliği Altıncı Ulusal Bildirimi hazırlanmış olup, ayrıca ülkemizin 2050 yılına kadar olan sektörel sera gazı emisyon projeksiyonları ve sektörel analizleri yapılmıştır.
iklim Değişikliği Kapsamında Sanayide Teknoloji İhtiyaç Değerlendirmesi ve Sera Gazı Azaltım ve Potansiyelinin Belirlenmesi, İklim Değişikliği Ulusal Bildirimlerinin Hazırlanması (BİLDİRİM-6) Projeleri
İKLİM
03
TEMİZ ÜRETİM
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİMENSTİTÜSÜ
VERİMLİLİK
YAŞAM KAYNAKLARIMIZIN KORUNMASINDAVERİMLİLİK
MALİYET • EMİSYONLARKAYNAK TÜKETİMİ • ATIK
24 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Temiz Üretim
Kaynak Verimliliği ve Kirlilik Önleme• İmalat sanayinde üretim proseslerinin optimizasyonu ile verimli kaynak
(hammadde, su, enerji ve kimyasal madde) kullanımı uygulamaları
• Atıkların kaynağında azaltılması ve atıklardan yüksek katma değerli ürün ve/veya enerji üretimi
• Endüstriyel simbiyoz uygulamaları
• Yaşam döngüsü analizleri
• Entegre kirlilik önleme ve kontrol (IPPC) direktifi uyum sürecinde sektörel Mevcut En İyi Tekniklerin (MET) ülkemiz sanayisine uyarlanması çalışmaları
Ulusal Temiz Üretim Merkezi • Teknoloji transferi ve iyi uygulamaların yaygınlaştırılması, sanayide sürdürülebilir
üretim, kaynak verimliliği konularında Ar-Ge projeleri geliştirmek ve yürütmek
• Ulusal düzeyde farkındalık yaratmak
• Yerel uzman kadrosu ve kapasite oluşturmak için eğitim düzenlemek
• Sanayi sektörüne teknik destek sağlamak, kurumsal kapasiteleri geliştirmek
• Uluslararası kuruluşlarla iş birliği yapmak
25ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Sanayi ve kamu kurumlarının kaynak verimliliğinin artırılması için danışmanlık, eğitim ve teknoloji geliştirme hizmetlerinin gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.
Temiz Üretim Merkezi Altyapısının Hazırlanması
TÜM
Türkiye imalat sanayinde; çeşitli çalışmalar ile seçilmiş beş sektörden yola çıkarak ham madde, enerji ve su girdilerinin etkin ve sürdürülebilir kullanımı ile elde edilebilecek potansi-yel tasarrufu, sektör, bölge ve Türkiye imalat sanayi düzeyinde analiz edecek bir metodoloji geliştirilerek, bu potansiyelin niceliksel olarak tahmin edilmesi amaçlanmaktadır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için belirlenen metodoloji doğrultusunda seçili beş sektörde ve Türkiye imalat sanayinde ham madde, enerji ve su girdileri için kaynak verimliliği potansiyellerinin parasal ve miktarsal olarak tahmin edilmesi hedeflenmiştir.
Sanayide Kaynak Verimliliği Potansiyelinin Belirlenmesi
SANVER
Projenin amacı; evsel, zirai ve endüstriyel biyobozunur atıkları farklı kullanım alanlarında hayvan yemi, kompost, biyoetanol, biyogaz, laktik asit, protein, amino asitler vb. sürdürül-ebilir ve katma değeri yüksek ürünlere dönüştürecek biyoteknolojik proseslerin geliştirilmesi ve uygun dönüşüm teknolojilerinin gelişmekte olan ülkelerde uygulanmasıdır. Proje kapsamında büyükbaş hayvan atıklarının farklı oranlarda pirinç atığı ile karıştırılarak, her bir karışım oranı için proses verimi izlenmiş ve kompost ürünlerinin kalitesine yönelik analizler gerçekleştirilmiştir.
Turning biowaste into sustainable products: development of appropriate conversion technologies applicable in developing countries
BIOWASTE4SP
Demir-çelik ve maya sektörlerinin mevcut durumda sektörel ihtiyaçlarının, temiz üre-tim olanaklarının, teşvik mekanizmalarının ve ilgili sektörlere ait yasal düzenlemelerin incelenerek, belirlenen çeşitli olanakların ülkemiz koşullarında uygulanabilirliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Sanayide Temiz Üretim Olanaklarının ve Uygulanabilirliğinin Belirlenmesi Projesi
SANTEM
04
KATI VE TEHLİKELİATIK YÖNETİMİ
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİMENSTİTÜSÜ
HEDEF SIFIR ATIK
30 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Katı ve TehlikeliAtık YönetimiKatı Atık Yönetimi
Tehlikeli Atık Yönetimi
Kirlenmiş Alanların Belirlenmesi ve Dekontaminasyonu
• Karakterizasyon
• Atık Toplama ve Taşıma Optimizasyonu
• Düzenli Depolama Sahası Tasarımı ve İyileştirme
• Düzensiz Depolama Sahası Rehabilitasyonu
• Katı Atık Ana Planlarının Hazırlanması
• İl Atık Yönetim Planlarının Hazırlanması
• Atıktan türetilmiş yakıt (RDF), biyogaz ve sentetik gaz üretimi
• Değerli ürünlere dönüştürme (kompost, sıvı yakıt, sıvı gübre, “end of
waste” uygulamaları)
• Tehlikeli atık tanımlama ve sınıflandırma
• Su çerçeve direktifi kapsamında iyi su analizleri (Kalıcı organik kirleticil-
er, VOC’ler, alev geciktiriciler, pestisitler, hormonlar, ilaç aktif maddeler,
fenoller vb.)
• Kalıcı organik Kirleticilerin analizleri (Dioksin/Furan, PCB, PAH, PBDE,
Pestisitler vb.)
• Bertaraf metodolojisi tanımlama ve atık yakma prosedürlerinin belirlen-
mesi
• Çevresel Risk Analizi
• Endüstriyel Kaza Analizleri
• Değerli metal ve minerallerin geri kazanımı
• Atık azaltımı ve MET uygulamaları
• Metod Geliştirme
• Çevresel Kalite Standartlarının Belirlenmesi
• Kirlilik Konsantrasyonlarının Belirlenmesi (Dioksin-furan, PAH, PCB,
Klorlu/fosforlupestisidler, ağırmetaller)
• Dekontaminasyon Uygulamaları (ekstraksiyon, ısılişlemler, solidifi-
kasyon/stabilizasyon)
31ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Tarımsal mücadelede kullanılan fazla miktardaki pestisitler yeraltı ve yerüstü su kaynakları, toprak, tarım ürünleri ve atmosferin kirlenmesine yol açarlar. Çeşitli nedenlerle su ve toprağa ulaşan bir pestisit su ve toprak ekosistemlerinde yaşayan canlılar üzerinde toksik etkiler yaratmakta ve dolayısıyla besin zinciri yoluyla diğer canlılara geçebilmektedir. Bu çalışmada, pilot havzalarda 250 civarında örnekleme noktasında yaklaşık 300 pestisit izlemeleri yapılarak pestisit kirlilik haritaları havzalar özelinde oluşturulmuş ve elde edilen veriler doğrultusunda yayılı kaynaklı kirleticiler için taslak yönetmelik hazırlanmıştır.
Bitki Koruma Ürünlerinin Kullanımı Neticesinde Meydana Gelen Su Kirliliğinin Tespiti Ve Madde Veya Madde Grubu Bazında Çevresel Kalite Standartlarının Belirlenmesi
BİKOP
Ülke genelindeki evsel katı atık idarelerinde; atıkların toplanması, aktarma istasyonuna ve/veya geri kazanım ve bertaraf tesisine taşınması, geri kazanım ve bertaraf tesislerinin kurulması ve işletilmesi hizmetlerindeki maliyetlerin bölgesel olarak belirlenmesidir. Bu amaçla araştırmalar yapılarak mevcut durumdaki maliyetlerinin belirleneceği, söz konusu maliyetlerin optimum seviyede olabilmesi için hazırlanacak tedbir ve planlamaların yer alacağı “Hesap Aracı” nihai çıktısı olacak ar-ge projesidir.
Katı Atık Toplama, Taşıma ve Bertaraf Maliyetlerinin Belirlenmesi Projeleri
ATIK MALİYET
Bu proje kapsamında; Ulusal Atık Yönetim Planı’nın politika olarak uygulanması amacıyla il bazında mevcut durumun ortaya konulması, ilgili mevzuatlarda öngörülen şekilde belediye atıklarının kompozisyonunun belirlenmesi ile tüm atıkların toplanması, taşınması, işlenmesi, bertarafı ve maliyet unsurlarının ele alınması ve belediye atıklarının izlenmesi ve takibine ilişkin yazılımın oluşturulması yer almaktadır. Katı Atık Ana Planı hazırlanacak olup, tüm Türkiye için İl Atık Yönetim Planları oluşturmuştur.
Katı Atık Ana Planı ve İl Atık Yönetim Planlarının Hazırlanması
ATIK PLAN
Muğla İlinde faaliyet gösteren, Yatağan Termik Santrali’nde linyit kömürünün yanması sonrasında yüksek miktarlarda açığa çıkan uçucu kül ve cüruf atıkları ile tesisin baca gazı arıtma ünitesinde oluşan cips atıklarının mevcut durumda depolandığı atık depolama sahası için 26 Mart 2010 tarihli ve 27533 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Geçici Madde 2 kapsamında iyileştirme planı hazırlanmıştır.
YATAĞANYatağan Termik Santrali Kül Dağı İyileştirme Planının Hazırlanması
Projenin amacı, büyükbaş hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı ülkemizde, sürdürülebilir bir yöntem izlenerek büyük miktardaki potansiyel büyükbaş hayvan atıklarının kullanım kapasitesini, sağlıklı çevre, ekonomik ve sosyal yararlar baz alınarak arttırmaktır. Kompost ve havasız (anaerobik) ortamda çürütme tesisleri pilot ölçekte kurularak ekonomik kayba, çevre kirliliğine ve olumsuz halk sağlığı koşullarına neden olan hayvansal atıkların çevre ve halk sağlığına zarar vermeden kontrollü bir şekilde yem bitkileri üretiminde kullanımı ile ekonomiye geri kazandırılması sağlanmıştır.
Hayvansal Atık Yönetimi
HAY
05
DENİZ VE İÇ SULAR ARAŞTIRMALARI
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİMENSTİTÜSÜ
DENİZLERİMİZ
GELECEĞİMİZ
36 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Deniz ve İç Sular Araştırmaları
• Deniz ve göl biyojeokimyası çalışmaları
• Fiziksel, kimyasal ve biyolojik parametrelerin su, sediman ve organizmada bütünleşik yaklaşımla izlenmesi, baskı ve etkilerin araştırılması
• Ekotoksikoloji (Biyomarker ve toksisite) uygulamaları
• Sistem yaklaşımı uygulaması (Ekosistem-Sosyal-Ekonomik bileşenlerin entegrasyonu)
• Kıyı alanlarında sıcak nokta ve hassas alanların belirlenmesi, çevresel risk analizi
• Ekolojik ve kimyasal kalite sınıflandırmaları ve iyi çevresel durum değerlendirmeleri (AB-Su Çerçeve Direktifi (SÇD) ve Deniz Stratejisi Çerçeve Direktifi (DSÇD) kapsamında)
• Liman ve Körfezler’de biyolojik çeşitliliğin belirlenmesi ve balast suyu yönetimi
• Gemi trafiği ve kazalarının etkileri ve risk analizi, petrol kirliliği ve diğer zararlı maddelerin izlenmesi ve petrol döküntülerine müdahalede sistem yaklaşımı uygulamaları
• Mevzuat, Politika ve Karar Desteği çalışmaları
Deniz Ekosistem Çalışmaları
Kıyı ve Deniz Alanlarının Entegre Yönetimi
37ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Denizlerde Bütünleşik Kirlilik İzleme yaklaşımı ile Türk Boğazlarında ve Türkiye Denizler-inde, ayrıca evsel ve endüstriyel baskıların etkisi altındaki hassas bölgelerde, ulusal mevzuatlara, ülkemizin taraf olduğu sözleşmelere, AB mevzuatı ile uyumlu olarak (SÇD ve DSÇD) izleme çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca kıyı ve geçiş sularında spesifik kir-leticiler ile bu kirleticilere ait çevresel kalite standartları belirlenmekte ve bu kirleticile-rin ekosistem üzerinde oluşturduğu risklerin değerlendirilmesi yapılmaktadır.
Denizlerde İzleme
Uluslararası mevzuat ve uygulamalar dikkate alınarak, deniz dibi tarama ve bertaraf çalışmalarının ekosisteme ve insan sağlığına zarar vermeden sürdürülebilir kullanım ilkeleri doğrultusunda yönetiminin sağlanmasına yönelik bir yaklaşım geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Proje hedeflerinden bazıları; dip tarama malzemesinin denize boşaltılması ve/veya karada bertarafı için kriterlerin ve uygun alanların alternatifleriyle birlikte belirlenmesi, boşaltım alanlarının izlenmesi için esasların belirlenmesi, tarama malzemenin sürdürülebilir yönetimine ilişkin karar ağacının oluşturulması ve faydalı kullanımının araştırılmasıdır.
Dip Tarama Faaliyetlerinin Sürdürülebilir Yönetimi Projesi
DİPTAR
İZLEME
Avrupa Birliğine uyum sürecinde ülkemizin kıyı ve geçiş sularının AB SÇD ve DSÇD’ye göre tanımlanması, İyi Çevresel/Ekolojik Durum hedeflerinin belirlenmesine yönelik olarak mevzuat altyapısının hazırlanması ve uygulamasının, bilimsel veriler ışığında gerçekleştirilmesi için projeler yapılmaktadır. Bu kapsamda ulusal ihtiyaçlarımızın yerine getirilmesi, deniz ve kıyı sularında risklerin yönetilmesi ve klavuzlarının hazırlanması hedeflenmiştir.
Deniz ve Kıyı Alanları Entegre Yönetimi
DENİZ VE KIYI YÖNETİMİ
DİPTAR
Deniz çevresinin ve kıyıların petrol ve diğer zararlı maddelerle kirlenmesine karşı alınacak tedbirlerin belirlenmesi, müdahale sonrası deniz çevresinin ve kıyılarının reha-bilitasyonunun en etkin şekilde uygulanması için Acil Müdahale Sistemi (YAKAMOS) ve müdahale planları hazırlanmıştır. Limanlarımızda balast suyu ile taşınan zararlı sucul organizmaların, tüm deniz ve kıyı faaliyetlerine olan olumsuz etkilerinin azaltılmasını hedefleyen Balast Suyu Yönetim Sistemi kurulmuştur. Ayrıca su ürünleri yetiştiriciliğinin denizel ekosisteme olan etkileri çevrimiçi sistemler ile izlenmiştir.
Denizcilik Faaliyetlerinin Denizel Çevreye Etkileri
DENİZCİLİK
COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ, GEOMATİK VE UZAKTAN ALGILAMA ÇALIŞMALARI• AB Çevre Mevzuatları ile uyumlu (Su Çerçeve Direktifi, Yüzme Suyu Direktifi vb.)
CBS Tabanlı Veri Altyapısı Hazırlanması Coğrafi Veri Modeli Tasarımı ve Veri Entegrasyonu
• Risk ve Tehlike Haritalama
• Çevresel Değişimlerin İzlenmesi ve Analizler
• CBS Tabanlı Karar Destek Sistemi Uygulamaları
• Arazi Örtüsü/Arazi Kullanımı Sınıflandırma ve Değişim Saptama Analizleri
• Uzaktan Algılama Yöntemi ile Su Kalitesi Yüzey Dağılımının Belirlenmesi
• Havza Analizleri (Su Kütlesi Belirlenmesi Çalışmaları vb.)
• Hidrografik ve Oşinografik Ölçümlerin Haritalandırılması
• Mekânsal Analizler ve Tematik Haritalama
40 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
• Hidrografik ve Oşinografik Çalışmalar (CTD, ADCP, Multibeam Echosounder, Side Scan Sonar)
• İzleme Çalışmaları (Su, Sediman, Biyota)
• Deniz Tabanı ve Habitat Haritalandırma
• Sualtı Görüntüleme
• Sualtı Ekosistem ve Canlı Hayatı İnceleme
R/V TÜBİTAK MARMARA Araştırma Gemisi
41ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
TEST VE ANALİZ HiZMETLERi
Katı ve Tehlikeli Atık Analizleri
Gemilerden Kaynaklanan Petrol Kirliliğini Belirlemek İçin Parmak İzi Laboratuvarı
Su ve Atıksu Analizleri
Tehlikeli Organik Kimyasal Analizleri, Atık Tanımlama Analizleri, Atık Geri Kazanım ve Sınıflandırılması, Pestisit Analizleri
Kaçak deşarjlardan kaynaklanan (sintine, sludge, yıkama tankı vb.) ve deniz kirliliğine neden olan kaynağın tespiti için dört farklı metotla yapılan analizleri (Spektroflorometre, HPLC, GC-FID ve FT-IR) kapsamaktadır. Bilinmeyen bir kaynağın tespiti için yapılan parmak izi analizi kalitatif bir analiz olup spektrum/kromatografi karşılaştırma esasına dayanmaktadır.
Fiziksel ve Kimyasal Analiz, Hidrokarbon Analiz, Organik ve İnorganik Enstrümantal Analiz, Elementel Analiz, İleri Elementel Analiz, Spektrofotometrik Analiz, Balık Biyodeneyi Laboratuvarları
42 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Hava Kirliliği Analizleri
Deniz ve İç Su Analizleri
Tehlikeli Atık Tanımlama ve Sınıflama (EK3) Analizleri
Hava Kalitesi İzleme, Baca Gazı Karakterizasyon, Olfaktometrik
Koku Analiz, Gürültü Modelleme, Atmosferik Modelleme
Laboratuvarları
Su kalitesi belirleme analizleri (deniz ve iç sular), Ekotoksikolojik tehlike değerlendirme
veya etki analizleri, Sediman analizleri (jeokimya ve tüm organik/anorganik kirleticiler), Deniz Biyolojisi analizleri (planktonik ve bentik organizmaların
tanımlanması/tayini)
2010 yılından beri T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ana paydaşıdır. Ülkemizde
Bakanlığın tek yetkili kurumudur ve çevresel örneklerde pestisit, hormon, ilaç aktif
maddeleri vb. kalıntı analizlerinin yapıldığı en büyük araştırma laboratuvarıdır.
Tel: 0(262) 677 21 95
E-Posta: [email protected]
TÜBİTAK MAM Endüstriyel Hizmetler Birimi
43ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
ÖNCÜÇALIŞMALAR
2009 - 2012Türkiye’ de AB Çevre Mevzuatı
ile Uyumlu Tehlikeli Atık Yönetimi
2009 - 2011Türkiye Kıyılarında Kentsel Atıksu Yönetimi: Sıcak Nokta ve Hassas
Alanların Yeniden Tanımlanması, Atık Özümseme Kapasitelerinin İzleme-
Modelleme Yöntemleriyle Belirlenmesi ve Sürdürülebilir Kentsel Atıksu Yatırım
Planlarının Geliştirilmesi (SINHA)
2003 - 2008Sürdürülebilir Su Yönetimi Araştırma Ve Uygulamaları-Belediyeler İçin Sıfır
Deşarj Yöntemi AB MEDA Programı (ZERO-M)
2010 - 2012TKİ Garp Linyitleri İşletmesi
Müessesesinde Su Arıtımı/Geri Kazanımı ve
Ömerler-Beke Deresi Islahı
2010-2014AB(FP7)-PREPARED Enabling Change
2006 - 2011Acil Müdahale Merkezlerinin
Oluşturulması (AMM) ve Acil Mü-dahale Planlarının Hazırlanması
(AMP)
2011 - 2014AB(D) KORANET Entegre Sürdürülebilir Teknolo-
jiler ve Altyapı Sistemlerinin Geliştirilmesi Projesi
2011 - 2014AB(FP7)–RESFOOD-Meyve
Suyu İmalatında Yük-sek Sıcaklıkta Su Geri
Kazanımının Araştırılması
2007 - 2011AB(FP7)–Scienceand Policy Integra-tion for Coastal System Assessment
(SPICOSA)
2009 - 2011Balast Suları ile Taşınan Zararlı
Sucul Organizmaların Kontrolü, BS Yönetimi ve Risk Değerlendirme
Yazılımı Projesi (BALAST)
2006 - 2011Düşük Masraflı Arıtma Teknolo-
jilerinin Türkiye Şartlarına Göre Geliştirilmesi ve Marmara
Bölgesi için Örnek Uygulama
2010 - 2016İÇDAŞ A.Ş. 2x600 MW Enerji Üretim Tesisinin Hava Kirleticileri Kaynaklı Çevresel Etkilerinin Araştırılması
(İÇDAŞ)
44 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
2012İSKİ Atıksu Arıtma
Tesislerine Ait Atık Çamurların Yönetimi
2011 - 2012Kemer Country Yerleşim
Alanında Çevresel Kirliliğin Araştırılması
2012 - 2013Susurluk Havzasında Su Çerçeve Direktifi
Kapsamında Su Kalite-sinin İzlenmesi
2011 - 2013Türkiye Kömür İşletmeleri’ne
Bağlı İşletmelerde Çevresel Du-rum Değerlendirme Projesi (TKİ)
2011 - 2012Yeniköy Termik Santrali
Düzenli Depo Sahası İyileştirme Planının
Hazırlanması
2012 - 2014AB(FP7)-Zero Emission School–
Integrating Sustainable Technologies and Infrastructure Systems
2012-2013Catliq Oil Analizleri ve Proses Optimizasyonu
2013 - 2016Türkiye Kıyılarında Yüzme
Suyu Profillerinin Belirlenmesi (YÜTAY)
2013 - 2015Sinop Nükleer Güç Santrali için Yer
Değerlendirme Parametrelerine Yönelik Oşinografik Araştırmalar
2013 - 2015AB(D)-Integrated Regional Monitoring Implementa-
tion Strategy in the South European Seas (IRIS-SES)
2013 - 2015Doppler Sodar Verile-
rinin Atmosfer Modeline Asimilasyonu Yolu ile Hava
Kirletici Taşınımlarının İncelenmesi (DOPPLER-SODAR)
2012-2013Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin
Stratejik Gürültü Haritalarının Hazırlanması
45ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
ÖNCÜÇALIŞMALAR
2013 - 2016AB(FP7)- PAN-European
Infrastructurefor Ocean and Marine Data Management
(SEADATANET2)
2013 - 2017AB(FP7)- New Operational-StepsTowards an Alliance
of European Research Flee (EUROFLEETS2)
2013 - 2017İzmit Körfezi Su Kalitesinin ve Karasal Girdilerin İzlenmesi ve Kirliliğin Önlenmesine Yönelik Önerilen Geliştirilmesi (İK-İZ)
2014-2017Milli Termik Santral Kükürt
Arıtma Sisteminin Geliştirilmesi ve Yerlileştirilmesi İçin Çevresel
Parametrelerin İncelenmesi
2014-2016Sıcak Noktaların Entegre Yönetimi ve Karadeniz Ekosisteminin Korunması
(HOT BLACK SEA)
2014 - 2015Soma Termik Santrali Kül Depolama Alanının Hidro-jeokimyasal Açıdan
Değerlendirilmesi (SOMA)
2014-2016Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesinde-ki Hava Kirletici Kaynakların Emisyon Yüklerinin ve Bölgenin Hava Kalitesi
Seviyesinin Belirlenmesi
2014-2016Denizlerde Bütünleşik İzleme Projesi (İZLEME)
2014 - 2015Gemi Kazaları Sonucu Oluşan Atıkların Yönetimi Planlarının
Hazırlanması Ve Kirlenen Alanların Rehabilitasyonu Projesi
(GEMİ-ATIK)
2014-2016Deniz ve Kıyı Sularının Kalite Durumlarının Belirlenmesi ve
Sınıflandırılması Projesi (DeKoS)
2013 - 2015Ülkemiz Kıyı ve Geçiş Sularında Teh-
likeli Maddelerin Tespiti ve Ekolojik Kıyı Dinamiği (KIYITEMA)
46 ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
2015 - 2017İstanbul İli Atıksu Arıtma Tesislerinde
Öncelikli Madde Pro-filinin Çıkartılması
2016 - 2018Sağlık Kuruluşlarından
Kaynaklanan Atıksuların Arıtımı ve Bertarafı
2016 - 2017TÜRGAP Metal Madencilik San.
ve Tic. A.Ş. Kışladağ Altın Madeni Etki Alanında Hava Kalitesi Sevi-
yelerinin Belirlenmesi
2015 - 2016Türkiye Denizleri Akıntı ve Kirletici
Yayılım Model Sistemi Geliştirilmesi Fizibilite Çalışması Projesi
2015 - 2018Yüksek Alkali Endüstriyel Atıksulardan Kimyasal Madde ve Su Geri Kazanımı için Seramik Membranların Üretimi ve
Uygulanması
2016-2018Yeşilırmak Havzası Noktasal ve Yayılı Kirlilik Kaynakları
Yönetimi
2016 - 2018Ambarlı İleri Biyolojik Atıksu
Arıtma Tesisi Çamur Çürütücü Çıkış Sularında Anaerobik Amonyum Oksidasyonu Prosesi İle Azot
Giderimi Ön Etüt Projesi
2015 - 2020AB(D)-EXCEED - II Excellence Through DialogueAndResearch - Sustainable-Water Management in Developing-
Countries
2016-2018Mersin İli Hassas
Alanlarında Gürültü Azaltımı Alterna-tif Senaryolarının
Geliştirilmesi
2015 - 2016Deniz İzlemelerinde Standardizasyonun
Sağlanması (DİSSP)
2015-2016AB(D)-Assessment Of Novel
Technology For Phosphosrus Removal, Recycling & Re-Use From Domestic Wastewaters
2015 - 2018Denizde ve Haliç’de Su/Sediment Kalitesi ve Haliç’te Biyoçeşitliliğin
İzlenmesi (İSKİ)
47ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
Detaylı Bilgi İçin: www.mam.tubitak.gov.tr
BIRLIKTE NASILÇALIŞABILIRIZ?ÖZEL SEKTÖR AR-GE PROJELERİ - KAMU KURULUŞLARI AR-GE PROJELERİULUSLARARASI AR-GE KURULUŞLARI İLE ORTAK PROJELERTEST VE ANALİZ HİZMETLERİTEKNOLOJİ TRANSFERİ
• TÜBİTAK ARDEB (1003, 1004, 1007)
• TÜBİTAK TEYDEP (1501, 1505, 1511)
Ulusal Destek Programları Başvuruları
• AVRUPA BİLİM VAKFI – DENİZ KURULU (EUROPEAN MARİNE BOARD) TEMSİLCİLİĞİ
• KAYNAK VERİMLİLİĞİ VE TEMİZ ÜRETİM KÜRESEL AĞI (RECPNET) ÜYELİĞİ
• JPI OCEANS-SAĞLIKLI/ÜRETKEN DENİZLER VE OKYANUSLAR İNİSİYATİFİ STAB ÜYELİĞİ
• TÜBİTAK İKİLİ/ÇOKLU İŞ BİRLİĞİ PROJELERİ
• AVRUPA BİRLİĞİ PROJELERİ
Uluslararası Destek Programları Başvuruları
• TÜBİTAK ERVO (EUROPEAN RESEARCH VESSEL OPERATORS) ÜYELİĞİ
• SU TEMİNİ VE SANİTASYON TEKNOLOJİ PLATFORMU (WATER SUPPLY AND SANITATION TECHNOLOGY PLATFORM - WSSTP) ÜYELİĞİ
• THE SCIENTIFIC COMITTEE ON ANTARCTIC RE-SEARCH (SCAR) ULUSAL TEMSİLCİLİĞİ
Üyelikler
Birlikte çalışabileceğimizi düşündüğünüz projeleriniz için: dahaiyisimumkun.com/anket
AR-GE İŞ BİRLİĞİ İÇİNAÇIK KAPI
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
GEN MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
GIDA ENSTİTÜSÜ
KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
MALZEME ENSTİTÜSÜ
YER VE DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
ENERJİ ENSTİTÜSÜ
TEMİZ ÜRETİMÇEVRE VE
ENSTİTÜSÜ
ÇEVRE VE TEMİZ ÜRETİM ENSTİTÜSÜ
GEN MÜHENDİSLİĞİ VE BİYOTEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
GIDA ENSTİTÜSÜ
KİMYASAL TEKNOLOJİ ENSTİTÜSÜ
MALZEME ENSTİTÜSÜ
YER VE DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ
ENERJİ ENSTİTÜSÜ
TEMİZ ÜRETİMÇEVRE VE
ENSTİTÜSÜ