(executive summaryreport ) · (executive summaryreport )...

29
รายงานบทสรุปผู ้บริหาร (Executive SummaryReport) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ สําหรับธุรกิจให้บริการโลจิสติกส์ ไทยจากการจัดทําเขตการค้าเสรี เสนอ สํานักส่งเสริมพัฒนาธุรกิจ กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์

Upload: others

Post on 25-Jun-2020

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

รายงานบทสรปผบรหาร

(Executive SummaryReport)

โครงการศกษาวจยโอกาส

ผลกระทบและมาตรการรองรบ

สาหรบธรกจใหบรการโลจสตกส

ไทยจากการจดทาเขตการคาเสร

เสนอ

สานกสงเสรมพฒนาธรกจ

กรมพฒนาธรกจการคา

กระทรวงพาณชย

Page 2: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

2 Private & Confidential

Page 3: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 3

รายงานบทสรปผบรหาร

(Executive Summary Report)

โครงการศกษาวจยโอกาสผลกระทบและมาตรการรองรบสาหรบธรกจ

ใหบรการโลจสตกสไทยจากการจดทาเขตการคาเสร

เสนอตอ

สานกสงเสรมพฒนาธรกจ

กรมพฒนาธรกจการคากระทรวงพาณชย

โดย

บรษท ไบรอน เคฟ(ประเทศไทย) จากด

มถนายน2556

Page 4: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

4 Private & Confidential

Page 5: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 5

บทสรปผบรหาร

ธรกจใหบรการโลจสตกสเปนสาขาบรการทเรงรดเปดเสรภายใตกรอบ AFAS (ASEAN

Framework Agreement on Services) ของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนโดยจะเปดโอกาสให

ประเทศสมาชกอาเซยนสามารถถอหนไดถงรอยละ70ในป2556ซงในสภาวการณทการแขงขนทาง

การคาภาคบรการโลจสตกสภายใตระบบการคาเสรทวความเขมขนมากขนธรกจใหบรการโลจ

สตกสไทยซงสวนใหญเปนธรกจขนาดกลางและขนาดเลกยงขาดองคความรและศกยภาพในดาน

ตางๆเชนการบรหารจดการการตลาดเทคโนโลยและบคลากรอนจะสงผลใหธรกจใหบรการโลจ

สตกสไทยไมสามารถแขงขนทางการคากบประเทศทมศกยภาพสงกวาได

ดงนนภาครฐจงจาเปนตองมการศกษาวจยถงสภาพขอเทจจรงของธรกจศกยภาพโอกาส

ทธรกจจะใชประโยชนจากการจดทาเขตการคาเสรและผลกระทบทเกยวเนองจากการจดทาเขต

การคาเสรเพอหาแนวทางในการสงเสรมพฒนาและแนวทางในการปรบตวของธรกจใหบรการโลจ

สตกสโดยเฉพาะอยางยงธรกจขนาดกลางและขนาดเลก

งานวจยชนนแบงการนาเสนอออกเปน 4 สวนไดแก ภาพรวมและสถานะของธรกจ

บรการโลจสตกสไท ย ซงจะนาเสนอการกระจายตวของธรกจโลจสตกสในประเทศไทย มลคาทาง

เศรษฐกจและขอมลทางการตลาด แนวโนมการเตบโต สวนแบงการตลาดการเงนและการลงทนใน

อตสาหกรรมโลจสตกสการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกสความสามารถทางการแขงขนของ

ธรกจโลจสตกสไทยกฎระเบยบในอตสาหกรรมโลจสตกสไทย และปญหาและอปสรรคในการ

ประกอบธรกจโลจสตกสไทย สวนทสองจะนาเสนอเกยวกบ บทเรยนแนวทางการปรบตวอน

เนองมาจากการจดทาเขตการคาเสรของธรกจใหบรการโลจสตกสในตางประเทศ อนประกอบไป

ดวยการศกษาประเทศมาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร ออสเตรเลย จน และญปน ซงหวขอท

ทาการศกษาประกอบไปดวย ความสามารถในการแขงขนและสภาวะธรกจโลจสตกสกฎระเบยบท

เกยวของกบธรกจโลจสตกสผลกระทบของความตกลงเขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

และแนวทางการปรบตวของ แตละประเทศ อนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร สวนท 3 คอ

กรณศกษาธรกจบรการโลจสตกสทประสบความสาเรจ โดยผวจยไดรวบรวมกรณศกษาทงจาก

ไทยและตางประเทศในทกกลมธรกจทเกยวของกบโลจสตกส และสรปแนวทางสาหรบการพฒนา

ธรกจโลจสตกสในไทย และสวนสดทายคอ ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาและปรบตวของธรกจ

ใหบรการโลจสตกสไทย อนประกอบไปดวย นโยบายกลมโครงสรางพนฐานนโยบายกลมการ

พฒนาผประกอบการ และ นโยบายกลมการพฒนากฎหมาย แผน และองคกรภาครฐ โดยจะ

Page 6: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

6 Private & Confidential

นาเสนอทงนโยบายตามลาดบความเรงดวนและความสาคญ ตลอดจนเสนอแนะโครงการทเปนไป

ไดเพอใหกรมพฒนาธรกจการคาสามารถนาไปประยกตใชไดในอนาคต

1. ภาพรวมและสถานะของธรกจบรการโลจสตกสไทย

1.1. Uระเบยบวธการจดกลมธรกจโลจสตกส

ในการศกษาธรกจโลจสตกสผวจยไดจดกลมธรกจโลจสตกสออกเปน 5 กลมตามท

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดกาหนดไวไดแกกลมท 1 การ

ขนสงสนคา (Freight Transportation and Forwarding) ซงครอบคลมงานทางโลจสตกสท

เกยวของกบการใหบรหารดานการขนสงสนคาทงภายในและสงออกนอกประเทศในรปแบบตางๆ

ทงทางถนนทางรถไฟทางทะเลและทางอากาศซงประกอบไปดวย TSIC 60100 60230 60300

61100 61200 62100 62200 63009 และ63010 กลมท2 การจดเกบสนคาดแลและบรหาร

คลงสนคาและการใหบรการตดสลากสนคาหรอบรการดานบรรจภณฑ (Warehousing/Inventory

Management and Packing) รวมทงการกระจายสนคาซงประกอบไปดวย TSIC 63020 และ

63091 กลมท3 การใหบรการดานพธการตางๆทเกยวกบงานโลจสตกส (Non-Asset Based

Logistics Services) ครอบคลมงานพธการศลกากรงานเอกสารตางๆทเกยวของกบการนาเขาหรอ

สงออกสนคาซงประกอบไปดวย TSIC 63099 กลมท4 การใหบรการงานโลจสตกสทเกยวของกบ

การใหบรการเสรมเชนดานเทคโนโลยสารสนเทศและงานทปรกษาดานโลจสตกส (Information

and Communication Technology / Consulting) ซงประกอบไปดวยTSIC 63098 63031 63032

และ63033 และกลมท5 การใหบรการพสดและไปรษณยภณฑ (Courier and Postal Services)

เปนการใหบรการเกยวกบการจดสงทงภายในและภายนอกซงประกอบไปดวย TSIC 64110 และ

64120

1.2. Uการกระจายตวของธรกจโลจสตกสในประเทศไทย

หากพจารณาในแงของโครงสรางธรกจพบวาสวนใหญผประกอบการไทยประกอบ

ธรกจโลจสตกสประเภทการขนสงสนคาหรอกลมท 1เปนหลกทงในแงของจานวนผจดทะเบยนและ

ทนจดทะเบยนหากพจารณาในราย TSIC พบวาธรกจโลจสตกสทมจานวนบรษทจดทะเบยนกบ

กรมพฒนาธรกจการคามากเปนอนดบหนงในป 2554คอธรกจการขนสงสนคาทางถนน (TSIC

Page 7: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 7

60230) ตามมาดวยอนดบสองคอ ธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร (TSIC

63009) และตามมาดวยธรกจบรการอนๆทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)

หากพจารณาในแงของการกระจายตวทางภมศาสตรพบวาธรกจสวนใหญจดทะเบยน

ธรกจในจงหวดกรงเทพมหานครประเภทของธรกจโลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดใน

กรงเทพมหานครนนคอ ธรกจประเภทบรการอนๆทเกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)

ตามมาดวยธรกจการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร (TSIC 63009) และธรกจ

ประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC 60230)ในภาคตะวนออกนนประเภทของธรกจ

โลจสตกสทมการจดทะเบยนมากทสดคอการขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร (TSIC

63009)ตามมาดวยธรกจประเภท การขนสงสนคาทางถนน (TSIC 60230) และบรการอนๆท

เกยวเนองกบการขนสง (TSIC 63099)สาหรบภาคกลาง (ยกเวนกรงเทพมหานคร ) ภาค

ตะวนตกภาคใตภาคเหนอภาคตะวนออกเฉยงเหนอประเภทของธรกจโลจสตกสทมการจด

ทะเบยนมากทสดคอธรกจประเภทการขนสงสนคาทางถนน (TSIC 60230) ตามมาดวยธรกจ

การขนสงและขนถายสนคารวมถงคนโดยสาร (TSIC 63009) และบรการอนๆทเกยวเนอง

กบการขนสง (TSIC 63099)

ธรกจทมขนาดใหญทสดและรายรบรวมมากทสดรอยละ 20 แรกในแตละสาขานนเกอบ

ทงหมดมขนาดของสนทรพยรวมและรายรบหลกรวมคดเหนสดสวนทเกนกวารอยละ 80 ทงสน

ยกเวนธรกจการขนสงทางทะเลและทะเลชายฝง (TSIC 61100)ทมการกระจกตวของสนทรพย

และรายไดหลกทตากวาระดบรอยละ80

1.3.

มลคาทางเศรษฐกจและขอมลทางการตลาด แนวโนมการเตบโต สวนแบงการตลาด

ภาคโลจสตกสของไทยตงแตป 2513 จนถงป 2553 มอตราการเจรญเตบ โตเปนบวกใน

อตราทลดลง โดยเฉพาะในชวงป 2538 ถงป 2542 ทมอตราการเจรญเตบโตทตดลบ อน

เนองมาจากวกฤตเศรษฐกจของไทยในชวงป 2540 ทาใหเศรษฐกจมหภาคในภาพรวมและภาค

โลจสตกสหดตวอยางรนแรง อยางไรกตามในชวง 10 ปหลงมการเพมขนอยางตอเนอง สาเหต

หนงคอจากความตกลงการคาเสรระหวางประเทศททาใหมมลคาการคาและการใหบรการระหวาง

ประเทศทเพมมากขน ทาใหบรการโลจสตกสเพมขน สงผลตอมลคาของภาคโลจสตกสทเพมขน

อยางมาก สงทนาสงเกตอกประการหนงคอสดสวนของภาคโลจสตกส GDP ในชวง 10 ปหลงนน

ลดลงอยางตอเนอง ทงนเนองมาจากการเปดเสรทางการคาและการพฒนาเศรษฐกจในชวงหลงทา

ใหมลคาของ GDP เพมขนเปนอยางมาก และมอตราการเจรญเตบโตทสงกวาอตราการ

Page 8: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

8 Private & Confidential

เจรญเตบโตของภาคโลจสตกส ทาใหสดสวนดงกลาวลดลงกลมธรกจโลจสตกสทมมลคาสนทรพย

รวมในป 2554 สงทสดคอกลมท 1 ภาคการขนสงสนคา จากการศกษายงพบอกวากลมธรกจทม

อตราการเจรญเตบของสนทรพยรวมและรายไดหลกรวมทสงทสดคอ กลมท 4 การใหบรการ

งานโลจสตกสทเกยวของกบการใหบรการเสรม เชน ดานเทคโนโลยสารสนเทศและงานท

ปรกษาดานโลจสตกสในขณะท กลมท 3 หรอการใหบรการดานพธการตางๆ ทเกยวกบ

งานโลจสตกส(Non-Asset Based LogisticsServices) ครอบคลมงานพธการศลกากร งาน

เอกสารตางๆ ทเกยวของกบการนาเขาหรอสงออกสนคา มการหดตวของสนทรพยรวมและ

รายรบหลกรวมมากทสด

1.4. Uการเงนและการลงทนในอตสาหกรรมโลจสตกส

การลงทนโดยตรงระหวางประเทศเฉพาะในธรกจทเกยวของกบการขนสงและโลจสตกส

นนเพมมากขนอยางมนยสาคญนบตงแตป 2551 เปนตนมา ทงนอาจเนองมาจากการทสานกงาน

คณะกรรมการสงเสรมการลงทนไดออกประกาศเพอการสงเสรมการลงทนวาดวยกจการบรการ

และสาธารณปโภค โดยกจการดงกลาวรวมถง ศนยกระจายสนคาระหวางประเทศดวยระบบท

ทนสมย กจการศนยจดการจดซอชนสวนและผลตภณฑระหวางประเทศ กจการขนสงทาเรอ และ

กจการเขตอตสาหกรรมโลจสตกส

1.5. Uการจางงานในอตสาหกรรมโลจสตกส

จากการศกษาพบวาการจางแรงงานมแนวโนมทลดลงในระยะยาว ทงนอาจเนองมาจาก

การทภาคอตสาหกรรมโลจสตกสมการใชเทคโนโลยในการใหบรการมากขน และเนองมาจากการ

เคลอนยายแรงงานจากภาคโลจสตกสไปสอตสาหกรรมอน อนเนองมาจากการลดตนทนทางการ

ขนสงและตนทนทเกยวของในอนทจะคงความสามารถในการแขงขนกบคแขงทางธรกจ ทาให

แรงงานในอตสาหกรรมนไดรบผลกระทบ นอกจากนน การศกษายงพบอกวา จานวนการจางงาน

นนมลกษณะทเปนไปตามวฏจกรทางเศรษฐกจ และจากการสารวจพบวาสถานประกอบการสวน

ใหญยงไมมนโยบายใหบคลากรเขารบการฝกอบรมเกยวกบงานดานโลจสตกส

1.6. Uความสามารถทางการแขงขนของธรกจโลจสตกสไทย

ในภาพรวม แมวาไทยเปนประเทศทมระดบการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกสทนาพอใจ

เมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ทวโลก แตกลบมระดบการพฒนาของอตสาหกรรม โลจสตกสท

Page 9: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 9

ลดลงอยางตอเนองการพฒนาใน 6 มตสาคญตอการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกสของประเทศ อน

ไดแก โครงสรางพนฐาน (Infrastructure) พธการศลกากร (Customs) การขนสงระหวางประเทศ

(International Shipments) ความสามารถในการทาธรกจของผประกอบการ (Logistics

Competence) การตดตามสนคา (Tracking and Tracing) และความรวดเรวในการขนสง

(Timeliness) กลดลงอยางตอเนองเชนกน นอกนน พบวาในป 2553 ตนทนโลจสตกสของไทย

แมวาจะมแนวโนมทลดลงอยางตอเนอง อนเปนผลจากนโยบายรฐบาลและความมประสทธภาพ

ของอตสาหกรรมในภาพรวม อยางไรกตามตนทนโลจสตกสของไทยนน แปรผนกบราคานามนของ

โลกเปนสาคญ

1.7.

กฎระเบยบในอตสาหกรรมโลจสตกสไทย

ประเทศไทยมกฎหมายและระเบยบทเกยวของกบอตสาหกรรมโลจสตกสโดยตรง

ดงตอไปนคอพระราชบญญตการประกอบธรกจคนตางดาวซงอยในความดแลของโดยกระทรวง

พาณชยพระราชบญญตสงเสรมการลงทนซงอยในความดแลของสานกงานคณะกรรมการสงเสรม

การลงทนพระราชบญญตการทางานของคนตางดาวซงอยในความดแลของกระทรวงแรงงานพระ

ราชกฤษฎกากาหนดงานในอาชพและวชาชพทหามคนตางดาวทาพ .ศ. 2522พระราชบญญตการ

ขนสงทางบกพ .ศ. 2522พระราชบญญตเรอไทยพ .ศ. 2481พระราชบญญตการเดนอากาศพ .ศ.

2497ซงอยในความดแลของกระทรวงคมนาคม

1.8.

ปญหาและอปสรรคในการประกอบธรกจโลจสตกสไทย

ปญหาของธรกจโลจสตกสไทยมหลายประการไดแกประการทหนงปญหาดาน

ประสทธภาพของระบบขนสงและโลจสตกสอนประกอบไปดวยปญหาคอขวดของโครงขายถนนใน

พนทโดยรอบประตการคาหลกและในระบบการขนสงสนคาทางรถไฟสงอานวยความสะดวกในการ

รวบรวมและการกระจายสนคาไมเพยงพอและไมมประสทธภาพประการทสองปญหาของ

ผประกอบการโลจสตกสในประเทศไทยอนประกอบไปดวยผใหบรการโลจสตกสไทยสวนใหญม

ขนาดเลกมความสามารถในการแขงขนตาและมกอยในงานทสรางมลคาเพมตาการระดมทนและ

เงนทนหมนเวยนยงเปนปญหาสาคญของ SME ไทยและผประกอบการโดยทวไปยงขาดวสยทศน

ในระยะกลางถงระยะยาวประการทสามคอปญหาของสงอานวยความสะดวกทางการคามข นตอน

การจดเตรยมเอกสารและหนวยงานทเกยวของเปนจานวนมากซงเปนภาระตนทนทไมกอใหเกด

มลคาเพม (Non-value Added Cost) แกผประกอบการและประการทส คอปญหาดานกาลงคนและ

บคลากรในอตสาหกรรมโลจสตกสธรกจโลจสตกสขาดบคลากรในหลายระดบตงแตผเชยวชาญ

Page 10: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

10 Private & Confidential

นกวจยบณฑตจบใหมไปจนถงแรงงานไรฝมอในภาคธรกจแมวาจะมความพยายามจาก

ภาคเอกชนในการฝกอบรมหรอผลตบคลากรขนมาเองแตกยงไมสามารถตอบสนองความตองการ

ของอตสาหกรรมไดทงหมด

2. บทเรยนแนวทางการปรบตวอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสรของ

ธรกจใหบรการโลจสตกสในตางประเทศ

2.1. Uประเทศมาเลเซย

2.1.1. ความสามารถในการแขงขนสภาวะธรกจโลจสตกส และผลกระทบของความตกลง

เขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

มาเลเซยเปนประเทศในกลมกาลงพฒนากาวหนา และเปนประเทศทมระดบการพฒนา

อตสาหกรรมโลจสตกสทนาพอใจ คาดการณวาอตสาหกรรมโลจสตกสในมาเลเซยจะมอตราการ

เจรญเตบทสงอนเนองมาจากความแขงแกรงของภาคอตสาหกรรมของประเทศ กจกรรมโลจสตกส

หลกของประเทศไดแกการใหบรการคลงสนคา การใหบรการแหลงจดเกบสนคา การควบคมสนคา

คงคลง การบรรจภณฑ เปนตน

ปจจบน รฐบาลมาเลเซยเรมใชการจดทะเบยนแบบอเลกทรอนกสออนไลนมากขน

ตลอดจนลดหยอนภาษและคาธรรมเนยมทใชในการโอนทรพยสนและอสงหารมทรพย นอกจากน

มาเลเซยจดเปนประเทศทมอปสรรคในการทาการคาดานโลจสตกสไมมากนก มตนทนคาใชจาย

ดานโลจสตกสนอย อาท มตนทนคาภาระการใชทาเรอและทาอากาศยานทตา มการเกบอตรา

คาธรรมเนยมการขนถายสนคาและการรบฝากสนคาทตา ประกอบกบมคณภาพโครงสรางพนฐาน

ทด ทงน หากเปรยบเทยบแลว ระดบการแขงขนของผประกอบการขนสงและโลจสตกสบาง

ประเภทยงอยในระดบสง ไดแก บรการขนสงทางอากาศ บรการขนสงทางนา บรการตวแทนรบ

จดการขนสงสนคา บรการคลงสนคาและกระจายสนคา ขณะทการแขงขนบางประเภทยงไมระดบ

ไมสงมาก ซงผประกอบการตางชาตอาจใชกลยทธการเขาไปรวมทนทาธรกจกบมาเลเซยได ไดแก

การประกอบการในธรกจดานการขนสงทางถนน บรการตวแทนออกของรบอนญาต และธรกจ

ตรวจสอบมาตรฐานสนคากฎระเบยบทเกยวของกบธรกจโลจสตกส ของมาเลเซย ไดแก กฎหมาย

การขนสงสนคาทางทะเล กฎหมายแปรรปการทาเรอ กฎหมายการรถไฟ กฎหมายขนสงทางถนน

และ กฎหมายการขนสงโดยเครองบน

Page 11: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 11

ผลกระทบของความตกลงเขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส ของมาเลเซยนน

เปนไปในทศทางทดข นอยางตอเนอง กลาวคอ มลคาของภาคโลจสตกสของประเทศมาเลเซยท

เตบโตขนอยางกาวกระโดดนบตงแตมการเปดเขตการคาเสร การเจรญเตบโตของภาคโลจสต กส

และการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมเปนไปในทศทางเดยวกน และการเจรญเตบโตของ

เศรษฐกจมวลรวมนนเพมขนในอตราทเรวกวาภาคโลจสตกส

2.1.2. แนวทางการปรบตวของมาเลเซยอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร

ประเทศมาเลเซยมการเจรจาการคากบหลายประเทศ รวมถงอยในระหวางการเจรจากบ

หลายประเทศ โดยเฉพาะประเทศมสลม ภาครฐบาลของประเทศเลงเหนถงโอกาสของ

อตสาหกรรมอาหารฮาลาลทจะสามารถเตบโตไดอกมากจากการเปดเขตการคาเสรกบกลม

ประเทศมสลมเหลาน มาเลเซยไดมการพฒนาเขตอตสาหกรรมฮาลาลพารคและการพฒนา Super

Highway สาหรบอตสาหกรรมนโดยเฉพาะ มการใหสทธพเศษทางภาษในการงดเวนการจายภาษ

สานกมาตรฐานของมาเลเซยไดออกออกมาตรฐาน Halal Logisticsเพอประสานแนวนโยบายอยาง

เปนเอกภาพกบหนวยงานอน ปจจบนมบรษทตางชาตเขามาลงทนในเขตอตสาหกรรมฮาลาล

พารคและใชมาตรฐานเดยวกนนในองคกรของตนเพอใหสามารถเจาะตลาดประเทศมสลมได

2.2.

ประเทศอนโดนเซย

2.2.1. ความสามารถในการแขงขนสภาวะธรกจโลจสตกส และผลกระทบของความตกลง

เขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

อนโดนเซยเปนประเทศกาลงพฒนาในสวนของโครงสรางพนฐานของอตสาหกรรม

โลจสตกสนน อนโดนเซยมระบบการขนสงของประเทศทพฒนาอยางตอเนองจากความตองการ

ขนสงสนคาประกอบกบสภาพภมประเทศทเปนหมเกาะ การคมนาคมในทกรปแบบโดยเฉพาะการ

ขนสงทางนาเปนสวนสาคญในการพฒนาเศรษฐกจ การขนสงทางถนนเปนวธการขนสงหลกของ

ประเทศ ในขณะทการขนสงทางรางรถไฟนนถกนามาใชในการขนสงสนคาเทกองและมระบบราง

หลกสองระบบ ไดแกในเกาะสมาตราและเกาะชวา

ในภาพรวม อนโดนเซยเปนประเทศทมระดบการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกสท

คอนขางรงทายในกลมประเทศททาการศกษา ปจจบนรฐบาลอนโดนเซยผอนคลายกฎระเบยบใน

การจดทะเบยนธรกจมากขน เชน การลดระยะเวลาการจองใชชอธรกจและเครองหมายการคา

Page 12: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

12 Private & Confidential

รวมทงอนโดนเซยไดปรบลดอตราภาษเงนไดนตบคคล และเรมใชระบบการใหบรการแบบ

เบดเสรจสาหรบการสงออกและนาเขาสนคา อนโดนเซยจดเปนประเทศทมอปสรรคในการทา

การคาดานโลจสตกสคอนขางมากในกลมประเทศอาเซยน โดยยงคงมการเรยกเกบคาภาระการใช

ทาเรอ ทาอากาศยาน การใชเสนทางถนนทสง ประกอบกบมคณภาพโครงสรางพนฐานดานการ

ขนสงทางนา ทางอากาศ และระบบคลงสนคาทไมดนก ทงน หากเปรยบเทยบแลว ระดบการ

แขงขนของผประกอบการขนสงและโลจสตกสบางประเภทยงอยไมสงมาก โดยเฉพาะดานการ

ใหบรการโลจสตกสททนสมย ไดแก บรการขนสงทางนา บรการขนสงทางอากาศ บรการ

คลงสนคา บรการตวแทนรบจดการขนสงสนคา บรการตวแทนออกของรบอนญาต และธรกจ

ตรวจสอบมาตรฐานสนคา

หากพจารณาผลกระทบของความตกลงเขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส พบวา

มลคาของภาคโลจสตกสของประเทศอนโดนเซยเตบโตขนอยางกาวกระโดดนบตงแตมการเปดเขต

การคาเสรการเจรญเตบโตของภาคโลจสตกสและการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวม กเปนไป

ในทศทางเดยวกน และการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมนนเพมขนในอตราทเรวกวาภาคโลจ

สตกส

2.2.2. แนวทางการปรบตวของอนโดนเซยอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร

อนโดนเซยมการสรางบรรยากาศการลงทนทสงผลตออตราการขยายตวทางเศรษฐกจ

ของประเทศทสาคญรวมถงภาคโลจสตกส มาตรการทสาคญไดแก การเรงปรบปรงกฎระเบยบท

เกยวของเพอสงเสรมใหภาคเอกชนเขามาลงทนพฒนาโครงสรางพนฐานในประเทศ การจดตง

ศนย One Stop Service เพออานวยความสะดวกตอการดาเนนการลงทนทางอตสาหกรรม

รวมถงการเสรมสรางบรรยากาศในการลงทน และการพฒนาระบบโลจสตกสตามแผน National

Logistics Improvement และการพฒนาเขตเศรษฐกจ โดยรฐบาลอนโดนเซยไดระบ Economic

Corridor แลวเปนจานวน 6 โครงการเพอใหเกดความเชอมโยงกบภมภาคสาคญตางๆ ของ

ประเทศ และใหสอดประสานกบการพฒนาเขตเศรษฐกจพเศษ

Page 13: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 13

2.3.

ประเทศสงคโปร

2.3.1. ความสามารถในการแขงขนสภาวะธรกจโลจสตกส และผลกระทบของความตกลง

เขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

สงคโปรเปนประเทศทพฒนาแลวและเปนประเทศศนยกลางของการการขนสงและการ

โลจสตกสโดยมการใหบรการการเชอมตอทงทางนาและและทางอากาศทดทสดแหงหนงของโลก

ทต งของประเทศสงคโปรอยในเสนทางตดกนระหวาเสนทางการคาสายหลกหลายสายทาให

สงคโปรมโอกาสในการเปนทต งศนยกระจายสนคาสาคญของโลกบรษทชนนาระดบโลกหลาย

บรษทไดเขามาตงศนยจดหาสนคา (Procurement Center) รวมถงศนยการวจยตลาดและการ

ใหบรการโลจสตกสในสวนของอตสาหกรรมโลจสตกสของสงคโปรนนไดมการพฒนาจากการ

ใหบรการการขนสงและคลงจดเกบสนคาพนฐานมาเปนการใหบรการโลจสตกสอยางครบวงจร

อยางไรกตามการเขามาของบรษทตางชาตกเปนแรงกดดนสาคญสาหรบธรกจในประเทศสงคโปร

เองทจะตองพฒนาตวเองเพอรองรบการแขงขนทเพมสงขนจากตางประเทศ

สงคโปรเปนประเทศทมอปสรรคในการทาการคานอยทสดในอาเซยน มตนทนคาใชจาย

ดานโลจสตกสนอย อาท มตนทนคาภาระการใชทาเรอและทาอากาศยานทตา มการเกบอตรา

คาธรรมเนยมการขนถายสนคาและการรบฝากสนคาทตา ประกอบกบ มคณภาพโครงสราง

พนฐานทด อยางไรกตาม อปสรรคของการเขาสตลาดของสงคโปรอยทมผประกอบการในตลาดท

มความสามารถในการแขงขนทสงมากอยแลว โดยผใหบรการโลจสตกสทกสาขาทมระดบการ

แขงขนทสงอยแลวไดแก บรการขนสงทางถนน บรการขนสงทางอากาศ บรการขนสงทางนาสนคา

ตวแทนรบจดการขนสง ตวแทนออกของรบอนญาต และตวแทนธรกจตวสอบมาตรฐานสนคา

ในสวนของกฎระเบยบทเกยวของกบโลจสตกสในมตของการลงทนในอตสาหกรรมนนน

พบวา สงคโปรเปนประเทศทเปดกวาง และมระเบยบเกยวกบขอจาการการลงทนทนอย สาหรบ

ขอผกพนทวไปสาหรบการลงทนของตางชาตนน ไมมขอจากดในเรองการเขาสตลาดสาหรบการ

ลงทนของตางชาต ในสวนของการใหการปฏบตเยยงคนชาตนน พบวา การจดตงธรกจ สทธใน

การจดตงและเคลอนยายของนตบคคลยงมเงอนไขสาหรบขอผกพนทวไปสาหรบการทางานของ

คนตางชาตนน ในสวนของขอจากดในการเขาสตลาด มจะมการผกพนเฉพาะการทางานของ

บคคลธรรมดาสาหรบขอผกพนเฉพาะนน ในเกอบทกสาขาจะเปนไปตามขอผกพนทวไป ไววาจะ

เปนบรการจดชนเรอ บรการนายหนาชปปง บรการขนสงทางถนนระหวางประเทศ บรการตวแทน

ชปปงสาหรบการขนสงสคาทางทะเล เวนแตบางสาขาทจะตองดาเนนการตามกฎหมายภายในเชน

Page 14: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

14 Private & Confidential

บรการขนสงสนคาทางทะเลระหวางประเทศ ทจะตองมการจดทะเบยนเรอชกธงสงคโปรตาม

กฎหมาย Merchant Shipping Act

หากพจารณาผลกระทบของความตกลงเขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส พบวา

มลคาของภาคโลจสตกสของประเทศสงคโปรทเตบโตนบตงแตมการเปดเขตการคาเสร การ

เจรญเตบโตของภาคโลจสต กสและการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมเปนไปในทศทาง

เดยวกน และการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมนนเพมขนในอตราทเรวกวาภาคโลจสตกส

2.3.2. แนวทางการปรบตวของสงคโปรอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร

เนองจากสงคโปรเผชญสภาวะการแขงขนทรนแรงขนทงจากทาอากาศยาน

กวลาลมเปอร ของมาเลเซย และดไบของสหรฐอาหรบเอมเรตสทมขนาดใหญกวา ดงนน Civil

Aviation Authority of Singapore (CAAS) หนวยงานบรหารสนามบนชางอ จงไดทาการแปรรป

จากหนวยงานภาครฐเปนรปแบบบรษท (Corporatization) ในชอ Changi Airport Group Pte.

Ltd. (CAG) ในเดอนกรกฎาคม ป 2552 เพอความคลองตวของการดาเนนงานและการใหบรการ

สนามบนชางอ

สนามบนชางอไดใชบรการพเศษจากผใหบรการ คอ DHL เพอใหบรการในสงคโปร และ

แถบภมภาค และสาหรบสวนอนจะใชบรการของ TNT และสาหรบสนคาทวไปประมาณ 40,000

ตน ป/SATS จะเปนผใหบรการ และมผใหบรการเพออานวยความสะดวกภายใน Terminals

Gateway Facilities คอ FedEx และ UPS และลาสด สนามบนชางอไดเพม Coolportทรองรบ

สนคาทเนาเสยงายภายในทาอากาศยาน

นอกเหนอจากทไดกลาวมานน สนามบนชางอยงมพนทสวนทเปน Logistics Park ท

เรยกวา Airport Logistics Park of Singapore (ALPS) ซงเปนสวนทเพงเปดใหบรการในป 2003

ซงเปน Free Trade Zone

สงคโปรได สรางความเขมแขงใหกบผประกอบการในประเทศสงคโปรโดยการปลอยให

แขงกบผประกอบการจากตางประเทศอยางยตธรรม ซงประเทศสงคโปรไมมการแบงแยกเชอชาต

โดยถอวาทกคนทเขามาในประเทศสงคโปรมาเพอวตถประสงคเดยวกน นนคอการแสวงหากาไร

ทางธรกจ

Page 15: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 15

2.4.

ประเทศออสเตรเลย

2.4.1. ความสามารถในการแขงขนสภาวะธรกจโลจสตกส และผลกระทบของความตกลง

เขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

อตสาหกรรมโลจสตกสของออสเตรเลยเปนลกษณะทพฒนาแลวและอมตว สามารถเปน

สวนสาคญในการขบเคลอนเศรษฐกจไดอยางแขงแกรงอตสาหกรรมโลจสตกส ในประเทศประกอบ

ไปดวยผเลนทงจากในประเทศและตางประเทศ ซงมสวนชวยในการสรางเสรมกจกรรมทาง

โลจสตกสในประเทศไดอยางตอเนอง นอกจากนนแลวการ Outsourcing ในอตสาหกรรมโลจสตกส

ของออสเตรเลยนนสงถงรอยละ 50 ของมลคาอตสาหกรรมโลจสตกสทงหมดสภาวะการแขงขน

ของอตสาหกรรมโลจสตกสในออสเตรเลยอยในระดบทมการแขงขนสง กลาวโดยสรปคอ

ออสเตรเลยเปนประเทศทมระดบการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกสทนาพอใจ

ออสเตรเลยไดจดตงสภาโลจสตกสออสเตรเลย (Australian Logistics Council: ALC) ซง

เปนการรวมตวกนระหวางภาครฐบาลทเกยวของกบผประกอบการโลจสตกสรายใหญของประเทศ

เพอกาหนดกฎตางๆทเกยวของกบโลจสตกสในมตของการเพมประสทธภาพของผประกอบการ

การออกมาตรการและนโยบายตางๆเกยวกบการขนสงอยางเปนเอกภาพรวมถงการกาหนด

มาตรฐานความปลอดภยในการขนสงในรปแบบตางๆเปนตนเหลานชวยใหอตสาหกรรมโลจ-

สตกสเตบโตขนไดอยางมประสทธภาพเพราะมแนวนโยบายทชดเจนผานกลไกทมการทางานและ

ผลกดนอยางตอเนอง

ในสวนของกฎระเบยบทเกยวของกบการขนสงของออสเตรเลยนนมการกากบดแลโดย

หลายหนวยงาน ในระดบประเทศจะม Department of Transport and Regional Services ในการ

ดแลเรองกฎหมายและการออกนโยบาย ไมวาจะเปนการวางแผนโครงสรางพนฐานทางการ

คมนาคม การประสานกบหนวยงานระดบมลรฐเพอใหการวางแผนและนโยบายเปนไปในทศทาง

เดยวกน

ในสวนของมล คาของภาคโลจสตกสของประเทศออสเตรเลย นน เตบโตขนอยางกาว

กระโดดนบตงแตมการเปดเขตการคาเสร การเจรญเตบโตของภาคโลจสต กสและการเจรญเตบโต

ของเศรษฐกจมวลรวมเปนไปในทศทางเดยวกน และการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมนน

เพมขนในอตราทเรวกวาภาคโลจสตกส

Page 16: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

16 Private & Confidential

2.4.2. แนวทางการปรบตวของออสเตรเลยอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร

หนงในการปรบตวทสาคญของประเทศออสเตรเลยในการพฒนาอตสาหกรรมโลจสตกส

ของประเทศและเพอรองรบการคาทเพมมากขนในยคสมยนคอการจดตงสภาโลจสตกสออสเตรเลย

ขน (Australian Logistics Council: ALC) ดวยเหตผลทวาอตสาหกรรมโลจสตกสของประเทศม

กฎหมายหลายฉบบและมการกากบดแลโดยหลายหนวยงานทาใหการผสานนโยบายโลจสตกส

ของประเทศไมสามารถทาไดอยางเปนเอกภาพอกทงยงสามารถนาเสยงของภาคเอกชนเขาไปส

กระบวนการกาหนดนโยบายไดอยางมประสทธภาพโดยหนวยงานดงกลาวจะเปนกระบอกเสยง

สาคญใหกบภาคเอกชนและเปนการรวมมอกนกบภาครฐในกจการทเกยวกบภาคการขนสงสนคา

และซพพลายเชนโลจสตกสของประเทศรวมถงโครงสรางพนฐานทสาคญกระบวนการทาง

กฎหมายทสาคญอนนามาสการจดตงALC

2.5. Uประเทศจน

2.5.1. ความสามารถในการแขงขนสภาวะธรกจโลจสตกส และผลกระทบของความตกลง

เขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

จนเปนประเทศทกาลงพฒนา อยางไรกตาม จนเปนประเทศทมระดบการพฒนา

อตสาหกรรมโลจสตกสทนาพอใจ และเปนประเทศเดยวททาการศกษาทมระดบการพฒนาทดข น

อยางตอเนองความสามารถในการทากาไรของธรกจโลจสตกสจนในป 2554 นนยงอยในระดบทตา

เนองจากการมภาระทางภาษทสง การจายคาธรรมเนยม ตนทนดานพลงงาน และการเพมคาจาง

แรงงาน อยางไรกตามบรษทสวนใหญมการลงทนในสวนของการใช GPS การใช Barcode, RFID

และ EDI เพอชวยในการตดตามสนคาและเพมประสทธภาพในการขนสงและการใหบรการมากขน

สาหรบการจดจางบรษทอน หรอการ Outsourcing นนพบวามแนวโนมทเพมขนอยางตอเนอง ใน

สวนของโครงสรางพนฐานพบวาโครงขายการขนสงของจนนนยงอยในระหวางการพฒนาและ

ลงทนอยางตอเนองจากรฐบาลในทก รปแบบการขนสง สาหรบปรมาณการขนสง พบวาทงการ

ขนสงคนและการขนสงของนน มอตราการเจรญเตบโตทเพมขนอยางตอเนอง โดยการขนสงทาง

ถนนยงคงเปนการขนสงหลกของจน อย างไรกตาม ภาคการขนสงทมอตราการเจรญเตบโตทสง

ทสดคอการขนสงทางอากาศ

Page 17: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 17

อตสาหกรรมโลจสตกสของจนยงไมมกฎหมายเฉพาะในการกากบดแล ในสวนของการ

ขนสงในแตละ รปแบบและการลงทนโดยตรงจากตางประเทศยงมเงอนไขจานวนหนงทเปน

อปสรรคตอการเขาไปลงทน

มลคาของภาคโลจสตกสของประเทศจนทเตบโตขนอยางกาวกระโดดนบตงแตมการเปด

เขตการคาเสร แสดงใหเหนวาการเจรญเตบโตของภาคโลจสต กสและการเจรญเตบโตของ

เศรษฐกจมวลรวมเปนไปในทศทางเดยวกน และการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมนนเพมขน

ในอตราทเรวกวาภาคโลจสตกส

2.5.2. แนวทางการปรบตวของจนอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร

การกอสรางเขตอตสาหกรรมโลจสตกส ทางรถไฟ และทาเรอถอเปนงานสาคญเรงดวน

มการใหทนสนบสนน ใหเครดตและการออกใบอนญาต ซงถอเปนการสนบสนนบรษทในประเทศ

วธการขนสงแบบดงเดมเชนทางรถไฟหรอทางนากาลงฟนคนชพในฐานะทางเลอกทสาคญ โดยม

การลงทนขนาดใหญเพอปรบปรงและขยายเสนทาง อยางไรกตาม ปรมาณการขนสงทางรถไฟ

อาจเตบโตเรวกวาเดมเนองจากการขยายระบบรางรถไฟอยางรวดเรวและความกาวหนาทาง

เทคโนโลย รฐบาลจนออกนโยบายทสนบสนนมากขนรวมทงมาตรการเชงบวกเพอการพฒนาการ

ขนสงทางรถไฟ

อตสาหกรรมโลจสตกสของจนเผชญกบโอกาสและความทาทายมากมาย อยางไรกตาม

รฐบาลยงสนบสนนอยางเขมแขง และอาจยอมใหเปดลทางใหมๆ ในประเทศเพอใหแขงขนไดอยาง

มประสทธผลมากขนกบบรษทโลจสตกสเดมในระดบชาตหรอแมกระทงในระดบโลก สาหรบการ

ขนสงแบบบรณาการนนไดรบความนยมทเพมมากขนอยางตอเนอง มการผสมผสานเสนทางทาง

ทะเลและทางบกเพอขนถายสนคาไปยงมณฑลทอยลกเขาไปในแผนดน การขนสงจากใจกลาง

ประเทศไปสเมองทาสาคญกขยายตวอยางรวดเรวเชนกนอนเนองมาจากกอสรางเครอขายถนน

การขดลอกแมนา และการพฒนาสงอานวยความสะดวกตางๆ นอกจากน การบรณาการเสนทาง

แบบอนๆ กเรมมใหเหนเดนชดขน ในเมองชายฝ งของจนบางแหงเรมมการรวมกลมผซอโดย

บรษทโลจสตกสใหญๆ เพอควบคมคาใชจายใหเหมาะสมทสดและเพมประสทธภาพ

Page 18: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

18 Private & Confidential

2.6. Uประเทศญป น

2.6.1. ความสามารถในการแขงขนสภาวะธรกจโลจสตกส และผลกระทบของความตกลง

เขตการคาเสรกบอตสาหกรรมโลจสตกส

ญปนมองประเทศจนเปนแหลงแรงงานตนทนตาในการผลตสนคาอตสาหกรรม บรษท

จานวนมากไดยายฐานการผลตไปอยทประเทศจน ทาใหอตสาหกรรมการขนสงสนคาและวตถดบ

สาหรบการผลตระหวางจนและญปนนนเตบโตขนเปนอยางมาก ในขณะทการ Outsourcing กเปน

กจกรรมทเตบโตมากขนแมจะอยในชวงเศรษฐกจตกตา บรษทใหญหลายบรษทไดตงบรษท

ใหบรการโลจสตกสภายนอกขนเพอตอบสนองตอความตองการในการขนสงทเพมขนมาก อยางไร

กตามการ Outsourcing ในญปนนนยงคงมลกษณะทเปนชาตนยมอยสง ทาใหการเขาไปเจาะ

ตลาดญปนของชาวตางชาตยงมอยไมมากนก การเขาไปบกตลาดญปนของชาวตางชาตจง

จาเปนตองอาศยกลยทธอนในการเขาไปใหบรการ เชน การควบรวมกจการกบบรษทในประเทศ

การลงทนในอตสาหกรรมโลจสตกสของญปนจากตางชาตยงมเงอนไขหลายประการ

ขนอยกบประเภทของธรกจทจะเขาไปจดตงและกฎหมายภายในทควบคมอยแลว ตวอยางของ

ภาคอตสาหกรรมทมเง อนไข ไดแก อตสาหกรรมการขนสงทางราง โดยจะขนอยกบ Foreign

Exchange Law การขนสงทางนา โดยจะมกฎหมาย Foreign Exchange Law และ Ship Law ท

ควบคมอย การจดทะเบยนยานพาหนะทใชสาหรบการบนภายในประเทศ จะขนอยกบ Civil

Aeronautics Law การจดทะเบยนเรอและการไดมาซงเรอ จะขนอยกบ Ship Law ในสวนของ

อตสาหกรรมการขนสงสนคานนจะขนกบ Freight Forwarding Business Law เปนสาคญ

มลคาของภาคโลจสตกสของประเทศญปนทเตบโตขนอยางตอเนองจนถงตนศตวรรษท

ทมการชะลอตวลงเนองมาจากการชะลอตวของเศรษฐกจมหภาคของประเทศ อยางไรกตาม การ

เจรญเตบโตของภาคโลจสตสกและการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมเปนไปในทศทาง

เดยวกน และการเจรญเตบโตของเศรษฐกจมวลรวมนนเพมขนในอตราทเรวกวาภาคโลจสตกส

2.6.2. แนวทางการปรบตวของญป นอนเนองมาจากการจดทาเขตการคาเสร

เพอรองรบปรมาณการคาทเพมมากขนจากการทาความตกลงการคาเสร ญปนไดมการ

ปรบตวเพอรองรบกระแสดงกลาวในมตสาคญ เชน Green Logistics และการสนบสนน Third-

Party Logistics Providers ในสวนของ Green Logistics นนมมตสาคญไดแก Corporative

Page 19: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 19

Transport Eco-Dive และ Modal Shift ในสวนของ การสนบสนน Third-Party Logistics

Providers นน รฐบาล ญปน เลงเหนวามตลาดกลมนจงไดมการออกนโยบายเพอสนบสนน

ผประกอบการอยางตอเนอง ไมวาจะเปนการออก Logistics Industry Policy Outlineสนบสนนให

มการใชระบบ IT ในการจดการ ลดภาระคาธรรมเนยมแรกเขาสาหรบธรกจโลจสตกสใหมมการ

จดการฝกอบรมผประกอบการ SME ในอตสาหกรรมนทงในสวนของการทาธรกจ

โลจสตกสและทกษะการบรหารจดการธรกจทวไป สนบสนนให Third-Party Logistics Providers

สามารถใหบรการการคานวณตนทนโลจสตกสเพอนาไปเปนบรการหนงของธรกจและสามารถ

สรางมลคาเพมแกบรการของตน

3. กรณศกษาธรกจบรการโลจสตกสทประสบความสาเรจ

จากการศกษากรณศกษาใน 6 ประเทศพบวา จดรวมทสาคญของผใหบรการธรกจโลจ

สตกสคอ ผประกอบการในตางประเทศไดดาเนนกลยทธ 7 ประการตามระดบการเจรญเตบโตของ

บรษท กลาวคอ ในชวงเรมแรกของธรกจ SME เพอสรางความเขมแขงใหกบองคกร ธรกจจะตอง

มการพฒนาองคกรจากภายในเสยกอน และใหบรการแกกลมลกคาเฉพาะกลม (Niche Market)

เพอหลกเลยงการเผชญหนากบผประกอบการรายใหญโดยตรง หรอภาษาการตลาดเรยงกลยทธน

วาเปน Blue Ocean Strategy มการ Outsourcing หรอกระจายงานทตนไมถนดหรอมทรพยากร

ไมเพยงพอใหแกผประกอบการรายอน หรอเปนผทรบงานมาเองจากผประกอบการรายใหญ เมอ

ธรกจเตบโตไปไดระยะหนงแลวจะเรมมการสรางเครอขายทางธรกจผานการสรางพนธมตรหรอ

การควบรวมกจการ หรอการตงกจการรวมคาเพอการใหบรการรวมกนตลอดซพ -พลายเชน

นาไปสการใหบรการอยางครบวงจรหรอเปน Integrated Logistics Service Provider ในทสด และ

หากมโครงสรางพนฐานและการสนบสนนจากรฐบาลอยางจรงจงประกอบดวยแลว ธรกจกสามารถ

สรางเสนทางการคาใหม และเขาคมชองทางการคาได ดงตวอยางในประเทศทพฒนาแลว เชน

สงคโปร รายละเอยดของแตละกลมกลยทธนนมดงตอไปน

กลยทธท 1: การพฒนาองคกรจากภายใน

ไมเพยงแตบรษทผประกอบการโลจสตกสเทานนทจาเปนตองพฒนาองคกรจากภายใน

แตผประกอบการไมวาจะประกอบธรกจในอตสาหกรรม ใดกตองดาเนนขนตอนนทงสน กจกรรมท

สาคญทผประกอบการโลจสตกสควรใหความสนใจเปนพเศษเพอพฒนาองคกรไดแก การเพม

ประสทธภาพในการใหบรการ และการบรหารทรพยากรบคคล

Page 20: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

20 Private & Confidential

ในสวนของการเพมประสทธภาพการใหบรการนนตวอยางทพบมากคอการพฒนาระบบ

การจดการขอมลภายในองคกร เดมผประกอบการอาจมการจดการขอมลแบบแยกสวน ไม

สามารถรวมศนยการวเคราะหขอมลไวในแหลงเดยว อาจทาใหเกดความผดพลาดสง

ผประกอบการสามารถซอหรอพฒนาระบบการจดการขอมลแบบรวมศนยหรอระบบจดการขอมล

ผานอนเตอรเนตเพอการจดการขอมลทงายขน รวดเรวขน และมประสทธภาพมากขน สรางความ

ไววางใจแกผใชบรการ

ในสวนของ การบรหารทรพยากรบคคล นน ลกจางททางานไดด มประสทธภาพและ

จงรกภกดตอองคกรเปนสนทรพยทสาคญทสดของผประกอบการโลจสตกส ผประกอบการ

จาเปนตองรกษาลกจางเหลานไวเพอใหสามารถทางานใหกบองคกรไดอยางตอเนองและไมถก

ผประกอบการรายอนโดยเฉพาะผประกอบการตางประเทศซอตวไป วธทสามารถดาเนนการไดวธ

หนงคอการสรางวฒนธรรมองคกรทเออตอการทางานอยางสรางสรรคและใหผลตอบแทนท

สมนาสมเนอแกพนกงาน ใสใจความรสกของพนกงานและวางแผน Career Path ใหกบพนกงาน

ทกคนในทกระดบขน เหลานจะชวยใหลดปญหาสมองไหลจากองคกรได

กลยทธท 2: Blue Ocean Strategy, Niche Market

ในตลาดทมผแขงขนมากรายหรอมผประกอบการรายใหญเปนผใหบรการอยแลว ทาให

ผประกอบการรายเลกไมสามารถเขาไปแขงขนได หรอมสวนแบงตลาดทนอยกวา ทาใหสดทาย

แลวกลยทธทใชตองเปนการแขงขนทางดานราคา ซงจะสงผลตอความสามารถในการทากาไรของ

ธรกจในระยะยาว กลยทธหนงทผประกอบการตางประเทศใชและไดผลคอการเนนกลมลกคา

เฉพาะกลม เนนการใหบรการเฉพาะบางกลมการใหบรการ หรอ Niche Market รวมถงการ

ใหบรการในกลมลกคาหรอเสนทางทยงมผแขงขนนอยรายหรอผใหบรการรายใหญยงไมสามารถ

เขาไปถง เรยกวา Blue Ocean Strategy เหลานทาใหผประกอบการสามารถมงใชทรพยากรทม

อยไปกบการใหบรการเฉพาะดาน สามารถประหยดตนทนการตลาดไปไดมาก อกทงสามารถสราง

จดแขงใหกบตวองคกรในมมมองของตลาดได

กลยทธท 3: การ Outsourcing

ความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ โดยเฉพาะจากการเปดการคาเสร อกทงการบรหาร

จดการซพพลายเชนทซบซอน ทาใหการ Outsource เปนทตองการมากขน โดยการ Outsourcing

นนเปนกลยทธทางธรกจอยางหนงซงจะดาเนนการเมอตองการลดตนทนในการบรหารจดการ ทา

Page 21: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 21

ใหบรษทสามารถมงใชทรพยากรไปกบธรกจทบรษทตนถนด อยางไรกตามการควบคมคณภาพ

ของการใหบรการของหนวยงานอนนนเปนปญหาสาคญ อกทงยงประสบปญหาความแตกตางกน

ระหวางวฒนธรรมองคกรระหวางหนวยงานตวเองกบบรษท Outsource แนวทางหนงทชวย

แกปญหาดงกลาวคอการคดเลอก ผใหบรการทเชอใจได โดยผานการตดสนใจจากฝายทเกยวของ

อยางแทจรง มการรางสญญาจางงานในการใหรางวล หรอผลตอบแทนเพมเตมหากมการสงงาน

ตรงเวลา หรอมการใหบรการทเปนทนาพอใจ ตวอยางเชน การการนตการไดงานครงตอไปใน

คราวหนา การแบงกาไร (Profit Sharing) แทนทจะเปนการจางทาของทใหผลตอบแทนคงท เปน

ตน เปนแรงจงใจใหผ Outsource มการทางานทดข น สอดรบกบเปาหมายของการใหบรการของ

บรษท

Outsource ไมไดมองแคมตการลด Cost อยางเดยว แตคอการเขาถง Skill และความ

ชานาญทสราง Value Added ใหกบธรกจเราไดดวย

กลยทธท 4: การสรางพนธมตรทางธรกจ

หากผใหบรการโลจสตกสไมสามารถใหบรการอยางครบวงจรดงทลกคาตองการได การ

สรางพนธมตรทางธรกจกบผใหบรการโลจสตกสรายอนเปนทางเลอกทนาสนใจและมตนทนตากวา

ทางเลอกอนโดยเปรยบเทยบเนองจากไมตองพงเงนลงทนทสง เหมาะสมกบธรกจ SME ทม

ทรพยากรจากด สามารถนาเสนอบรการใหมทตรงกบความตองการของลกคาได ตวอยางเชน ผ

ใหบรการสามารถสรางเครอขายทางธรกจกบผใหบรการในลกษณะธรกจแบบเดยวกนในหลาย

พนท เชน คลงสนคา เพอสรางเครอขายการกระจายสนคาในตางประเทศ ไมจาเปนตองไปลงทน

เปดคลงสนคาเอง หรอจบมอกบผใหบรการในลกษณะธรกจทตางกนแตอยในซพพลายเชน

เดยวกนเพอใหการใหบรการทครบวงจรมากขน นอกจากนนพนธมตรทางธรกจยงสามารถแนะนา

หรอสงตอลกคารายใหมๆ เขามาได ทาใหผประกอบการสามารถสรางฐานลกคาทเพมขน อนจะ

นาไปสการใหบรการทตอเนองและยงยน

กลยทธท 5: การควบรวมกจการ กจการรวมคา

นอกเหนอจากการสรางพนธมตรทางธรกจแลว การควบรวมกจการหรอการทากจการ

รวมคากบธรกจอนกเปนอกกลยทธทผประกอบการสามารถทาได แมวาจะมตนทนทางการ

ดาเนนการดานเอกสารและกฎหมาย แตถอเปนการลงทนทคมคา เพราะธรกจสามารถ

ประหยดเวลาในการสรางสนทรพยไปไดมาก ตวอยางของบรษททนามาเปนกรณศกษาทนาสนใจ

Page 22: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

22 Private & Confidential

คอบรษท Toll Group ของออสเตรเลย กลยทธการควบรวมกจการาของ Toll นนมประสทธภาพ

เปนอยางมาก เพราะทาให Toll เขาสตลาดในประเทศตางๆ ไดอยางรวดเรวโดยอาศยฐานลกคา

เดมของบรษทท Toll นนเขาไปซอกจการ โดยทบรษทท Toll เลอกเขาไปซอนนลวนแลวแตเปน

บรษททมความเชยวชาญในสาขาทตนทาและมฐานลกคาทม นคง และธรกจนนสามารถตอยอดกบ

ธรกจของ Toll ไดโดยไมเสยเวลาในการปรบปรงโครงสรางมากนก อยางไรกตามการควบรวม

กจการจะตองคานงถงความเขากนไดระหวางวฒนธรรมองคกรดวย

กลยทธท 6: การใหบรการครบวงจร

จากการศกษาในตางประเทศรวมถงประเทศไทยเองพบวา เนองจากความซบซอนของ

โมเดลทางธรกจในปจจบนและความเชอมโยงกบโลกภายนอกทมมากขน ทาใหลกคาตองการ

บรการโลจสตกสทครบวงจร เพอความสะดวกและตอบสนองตอกลยทธหลกอนๆ ในมมมองของ

ลกคา ธรกจโลจสตกสจงตองนาเสนอการใหบรการแบบ One Stop Service มากขน นาเสนอ

Solution แทนทจะเปนแค Service เพอตอบสนองตอความตองการดงกลาว ปจจบนยงไมมการ

นาเสนอบรการเชนนมากนกในประเทศไทย จงเปนสงทควรใหการสนบสนนเปนอยางมาก

กลยทธท 7: การสรางและคมชองทางการคา

การสรางและคมชองทางการคาเปนเปาหมายหนงของรางแผนการพฒนาโลจสตกสของ

ไทย เนองจากทต งของไทยเออตอการเปนศนยกลางการขนสงในแถบภมภาคอนโดจน โครงสราง

พนฐานของไทยกพรอมทจะใหผประกอบการสามารถประกอบกจการไดอยางมประสทธภาพ

ดงนนเปาหมายสดทายทควรคานงถงคอการเขาคมชองทางการคาใหเขมแขง และสามารถ

ใหบรการไดอยางมประสทธภาพเหนอคแขง

4. ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาและปรบตวของธรกจใหบรการโลจสตกสไทย

ผวจยไดวเคราะหถงสภาพของอตสาหกรรมโลจสตกสไทย ทงในมมมองของปญหาท

เกดขนในปจจบน โอกาสการแสวงหาชองทางการใหบรการจากการเปดเสรทางการคา การใช

ประโยชนจากการเปดเสรทางการคา กรณศกษาจากตางประเทศ ทงในระดบมหภาค ระดบกลไก

การขบเคลอนนโยบาย หนวยงานของรฐ และระดบบรษท ประกอบกบการประชมกลมยอยของผท

มสวนไดสวนเสยในอตสาหกรรมนทงจากภาครฐและเอกชน โดยผวจยไดรวบรวมสงทศกษา

Page 23: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 23

ทงหมดมานาเสนอเปนขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางการพฒนาและปรบตวของธรกจใหบรการ

โลจสตกสไทยเพอรองรบโอกาสจากการเปดการคาเสรในสามกลมขอเสนอ ไดแก ขอเสนอเรอง

การพฒนาโครงสรางพนฐาน ขอเสนอเรองการพฒนาผประกอบการ และขอเสนอเรองการพฒนา

กฎหมาย แผน และองคกรภาครฐ โดยเรยงลาดบความสาคญและความเรงดวนของแตละแนวทาง

โดยมกรอบการนาเสนอขอเสนอแนะเชงนโยบายในภาพท 1

ภาพท 1: กรอบการนาเสนอขอเสนอแนะเชงนโยบายสาหรบการพฒนาโลจสตกสไทย

นโยบายกลมโครงสรางพนฐาน

ตารางท 1:ตารางแสดงนโยบายกลมโครงสรางพนฐาน ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนมาก

นโยบายการพฒนาระบบการขนสงเชอมโยง

หลายรปแบบ (Multimodal) ระบบการขนสง

สนบสนน (Feeder) ทางดวนพเศษ

(Motorway) รวมทงศนยรวบรวมและกระจาย

สนคา (เชน Logistics Center / Distribution

แมในสวนของการพฒนาโครงสรางพนฐานโดยตรงอาจไมเกยวของ

กบบทบาทและหนาทของกรมพฒนาธรกจการคา แตกรมฯ สามารถ

ใหความรผประกอบการเกยวกบโอกาสใหมๆ ทจะเกดขนจากการ

พฒนาโครงสรางพนฐานของรฐ รวมถงจากการทรฐพฒนาระบบการ

จดการขอมลใหมๆ ตวอยางเชน JETRO ของญปนมการสราง

39

-

5,000

10,000

15,000

20,000

25,000

1970

1971

1972

1973

1974

1975

1976

1977

1978

1979

1980

1981

1982

1983

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

1970-1974 1975 - 1979 1980 - 1984 1985 - 1989 1990 - 1994 1995 - 1999 2000 - 2004 2005 - 2010

14.95%17.60%

12.74%

16.69% 15.25%

-4.76%

5.54%

10.93%

5.69%5.91%

5.77%

5.28%5.14% 5.07%

5.34%5.07% 5.15%

5.27% 5.27%5.48%

6.46%

6.15%

6.59%

7.39%

7.78%7.64%

7.48% 7.38%7.10% 7.02%

7.16%

7.48% 7.41%7.19%

7.40%

7.82% 7.80%

8.11% 8.04%8.32% 8.24%

7.73%7.59%

7.33% 7.26% 7.35%7.11% 7.16%

6.81%

Signed FTA

LAOS ASEAN CN AUS ASEAN and CN NZ ASEAN and KOR JPN ASEAN and JPN ASEAN AUS NZ ASEAN INDIA PERU

% Logistics Sector / GDP

5-Year CAGR

Logistics Sector (Million USD)

ทมา: UNCTAD และการคานวณ

ผลของ FTA ตออตสาหกรรมโลจสตกสของไทย

กรณศกษาจาก

ตางประเทศกรณศกษา

รายบรษท

การใชประโยชนจาก

การเจรจาการคา

การประชมระดมความ

คดเหน

สภาวะอตสาหกรรมโลจสตกสไทย

ทมา: รวบรวมโดยไบรอน เคฟ (ประเทศไทย) จากด

นโยบายกลมการ

พฒนาผประกอบการ

นโยบายกลมการพฒนากฎหมาย

แผน และองคกรภาครฐ

นโยบายกลมการพฒนา

โครงสรางพนฐาน

ขอเสนอแนะเชงนโยบายสาหรบการพฒนาโลจสตกสไทย

ขอเสนอแนะเชงนโยบายสาหรบการพฒนาโลจสตกสไทยไดมการรวบรวมไวในสามกลมนโยบายสาคญ ไดแก นโยบายกลมการพฒนาโครงสรางพนฐาน

นโยบายกลมการพฒนาผประกอบการ และนโยบายกลมการพฒนากฎหมาย แผน และองคกรภาครฐ โดยเปนการรวบรวมจากสภาวะอตสาหกรรมโลจ

สตกสไทยในปจจบน การใชประโยชนจากการเจรจาการคา กรณศกษาตางประเทศในระดบมหภาค ระดบหนวยงานภาครฐ และระดบบรษท รวมถงการ

ประชมกลมยอยระดมความคดเหนทผานมา

ขอเสนอแนะเชงนโยบายสาหรบการพฒนาโลจสตกสไทย

174

Page 24: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

24 Private & Confidential

ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

Center / Container Yard เปนตน) ตามจด

ยทธศาสตรตางๆภายในประเทศ

โปรแกรมสาหรบการคานวณเสนทางการขนสงทเกดประสทธภาพ

มากทสด เชน หากตองการขนสงจากจงหวด ก ไปยงจงหวด ข จะ

สามารถขนสงไปอยางไรเพอใหมตนทนตาทสด หรอใชเวลาขนสงท

นอยทสด เพอเปนขอมลประกอบสาหรบการทผประกอบการสามารถ

เลอกใช เปนตน

พฒนาระบบการนา สงและแลกเปลยนขอมล

ขาวสารในกระบวนการโลจสตกสใหเปน

อเลคทรอนกส (e-Logistics) และพฒนาระบบ

Single Window Entry เปนศนยกลางของ

ระบบสาหรบใหบรการเพอการสงออก-นาเขา

และโลจสตกส

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนปานกลาง

ลงทนในโครงสรางพนฐานสาหรบการเดน

รถไฟ ตลอดจนสนบสนนระบบขนสงทางนา

และทางทอ การเปลยนรปแบบพลงงานไปส

รปแบบทมตนทนตา มการปรบปรงโครงสราง

ราคาเพอจงใจใหผประกอบการหนมาใชการ

ขนสงทางรางและทางนามากขน

เชนเดยวกนกบขางตน แมในสวนของการพฒนาโครงสรางพนฐาน

โดยตรงอาจไมเกยวของกบบทบาทและหนาทของกรมพฒนาธรกจ

การคา แตกรมฯ สามารถใหความรผประกอบการเกยวกบโอกาส

ใหมๆ ทจะเกดขนจากการพฒนาโครงสรางพนฐานของรฐ รวมถง

จากการทรฐพฒนาระบบการจดการขอมลใหมๆ ใหแกผประกอบการ

สนบสนนใหมการพฒนาระบบขอมลโลจสตกส

สาหรบการบรหารจดการโลจสตกสทงใน

ระดบมหภาคและธรกจเพอเปนเครองมอใน

การการวางแผนและขบเคลอนยทธศาสตร

การพฒนาทาเรอนาลกทมศกยภาพฝง

ตะวนตก และการพฒนาเสนทางขนสง

เชอมโยงทาเรอกบเสนทางขนสงหลกของ

ประเทศและภมภาค (Economic Corridor)

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนนอย

สนบสนนใหมการจดตงศนยรวบรวมและ

กระจายสนคา (Distribution and Logistics

Centers) ในตลาดเปาหมายหลก เพอเพม

ความสามารถในการเขาสตลาดตางประเทศ

ของธรกจไทย

หากพจารณาความเปนไปไดและความเหมาะสมของโครงการนแลว

ผวจยเหนวาไมเหมาะสม เนองจากสนคาไทยเองกเปนศนยกลางการ

กระจายสนคาอยแลว สนคาสงออกทสาคญอยางสนคาเกษตร และ

สนคาอเลกทรอนกสกมการสงออกเปนจานวนมากจากไทยแลว ไม

จาเปนทจะตองมศนยการกระจายสนคาในตางประเทศ เพราะอาจไม

มผประกอบการไปใชบรการมากเทาทควร อกประการหนงคอรฐอาจ

ไมตองเขาไปลงทนเอง ควรจะปลอยใหเอกชนเปนผดาเนนการ หรอ

มเอกชนเขามารวมทนดวยสวนหนง เพอแบงเบาภาระทางการคลง

นโยบายกลมการพฒนาผประกอบการ

ตารางท 2:ตารางแสดงนโยบายกลมการพฒนาผประกอบการ ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนมาก

เรงรดขยายการฝกอบรมใหกบบคลากรทงใน

ภาคการผลตและในธรกจใหบรการ โลจสตกส

ปรบปรงกระบวนการผลตบคลากร การวจย

กรมพฒนาธรกจการคาควรรวมมอกบเอกชนในการอบรมบคลากร

ใหตรงกบความตองการของอตสาหกรรม ทงบคลากรในระดบ

ปฏบตการและผบรหารระดบกลาง เพมเตมจากการอบรมมาตรฐาน

Page 25: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 25

ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

และพฒนา และวชาชพโลจสตกส ให

สอดคลองกบความตองการของธรกจและได

มาตรฐานสากล และเออตอการพฒนาบคลากร

ใหมระดบทกษะสงขน โดยเฉพาะผขบ

รถบรรทก

ISO ทผประกอบการมองวาเปนประโยชนอยางมาก อาจมสทธ

ประโยชนดานภาษใหจงใจใหกลมซพพลายเชนในอตสาหกรรม

โลจสตกส เขารวมอบรม

กรมฯ ควรยกระดบมาตรฐานอาชพคนขบรถเพอดงดดใหมแรงงาน

เขามาในตลาดมากขน และสรางความเขาใจกบผประกอบการดวยวา

พนกงานขบรถนนมความสาคญตอธรกจมากเพยงใด และชใหเหน

ถงความเสยงจากการทตางชาตจะสามารถดงตวพนกงานไปได

รฐควรสนบสนนและใหการพฒนาระบบการศกษาในไทย ใหบคลากร

มความสามารถทสอดคลองกบความตองการในตลาด โดยเนนการ

ฝกอบรมมากขน (Training) เนองจากคณภาพของบคลากรเปน

พนฐานสาคญตอการพฒนาอตสาหกรรมตางๆ ทวประเทศ ไมเพยง

เฉพาะภาคโลจสตกส

แบงแยกใหชดเจนวาการอบรมเทคโนโลยสาหรบโลจสตกส

อตสาหกรรมควรเปนหนาทของกระทรวงอตสาหกรรม สวนกรม

พฒนาธรกจการคาควรอบรมผประกอบการในหวขอทเกยวของกบ

การใชเทคโนโลยทางการขนสงโดยกลมเปาหมายหลกคอ

ผประกอบการธรกจโลจสตกส ไมใชกลมอตสาหกรรม

การจดทา Business Matching ระหวางผประกอบการเกษตรและ

อตสาหกรรมทเกยวเนอง กบผประกอบการโลจสตกสไทยดวย

กนเอง เพอสนบสนนให “ธรกจไทยใชบรการธรกจไทย” ในสวนของ

รปแบบการจดทา Business Matching นนควรจะตองจดใหผเสนอ

บรการและผรบบรการในสนคาประเภททตรงกน มาพบกน ให

ผประกอบการทงสองฝายมเวลาทนานพอทจะสามารถพดคยและ

เจรจารายละเอยดทางธรกจได รวมถงมการจดการงานอยางเปนมอ

อาชพ เชน ไมควรวาจางอาจารยจากมหาวทยาลยหรอบรษททวรท

ไมมประสบการณดานการทา Business Matching มากอน ไมมการ

เปลยนแปลงตารางเวลาและกาหนดการโดยไมแจงใหทราบลวงหนา

มการจดการดานโรงแรมและอาหารทสมควรแกฐานะผเขารวมงาน

เปนตน อกทงหากสามารถเชญเจาหนาทผบรหารระดบสงทงของ

กระทรวงและของเอกชนไดจะชวยใหงานออกมามประสทธภาพและ

ไดผลมากยงขน และทสาคญจะตองจดงานเพอวตถประสงคของการ

ทา Business Matching โดยเฉพาะ มใชเปนเพอวตถประสงคอน

เชน เพอการทองเทยวพกผอนของคณะทางาน เปนตน เหลานจะทา

ใหผประกอบการไทยรสกคมคากบเวลาทใชไปกบการมาทา

Business Matching

อกประเดนสาคญทตองการเนนยาสาหรบการทา Business

การประยกตใชวธการจดการขนสงททนสมย

(Less than Truck Load, Milk Run ฯลฯ)

รวมทงการใชเทคโนโลยการขนสง (Global

Positioning System, รถบรรทกแบบ B-

Double, หรอการวางแผนขนสงโดยใช

ซอฟแวรประยกต ฯลฯ) เพอเพมประสทธภาพ

ในการบรหารจดการและลดตนทนขนสง

สนบสนนโลจสตกสเพอสนคาเกษตรทเปน

สนคายทธศาสตรของประเทศ เชน ขาว มน

สาปะหลง ยางพารา นาตาล และเหลก รวมถง

สนบสนนโลจสตกสเพอกลม Cluster

อตสาหกรรมทเปนของคนไทยอยางแทจรง

Page 26: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

26 Private & Confidential

ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

Matching ของหนวยงานราชการไทยคอ จดแขงของหนวยงาน

ราชการไทยคอการมสายสมพนธกบหนวยงานระดบรฐบาล ระดบ

การทต และระดบองคกรเอกชน เชน สภาหอการคาตางประเทศ

หรอสมาคมผประกอบการในตางประเทศ หนวยงานราชการควรดง

จดแขงนออกมาใชใหเกดประโยชนสงสด เพราะนอกจากจะสามารถ

ดงดดนกลงทนไทยไดมากแลว นกลงทนไทยกจะไดประโยชนจาก

การไดรบขอมลเชงลกในการลงทนตางประเทศ และไดพบกบ

ผประกอบการทตรงกบความตองการของธรกจจรงๆ

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนปานกลาง

การสนบสนนใหมการประยกตใชวธการ

บรหารทดทสดของธรกจ (Best Practice) การ

ประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศหรอซอฟแวร

ดานการบรหารจดการโลจสตกสและการขนสง

ในสถานประกอบการ รวมทงการใชบรการ

ของผใหบรการโลจสตกส (Outsourcing)

อยางทไดกลาวไปในหวขอทแลววา ผประกอบการตองการการทา

Business Matching ทมประสทธภาพและเปนไปเพอประโยชนของ

ธรกจจรงๆ เพราะ Business Matching ทาใหผประกอบการไดเหน

ลกษณะการประกอบธรกจในตางประเทศจรง ๆ ไดสรางพนธมตร

ทางธรกจและตอยอดการใหบรการโลจสตกสตอไป อยางไรกตาม

ตองเปนการทา Business Matching ทมประสทธภาพและเปนไป

เพอวตถประสงคทางธรกจอยางแทจรง มการตดตอทตพาณชยใน

การใหขอมลเชงลกเกยวกบการลงทนในประเทศนนๆ

การใหความรความเขาใจเกยวกบการคาชายแดนใหมากขน

เนองจากมผประกอบการสนใจจะเขาไปทาธรกจในประเทศเพอน

บานเปนจานวนมาก อยางไรกตาม ในมมมองของผประกอบการเหน

วา รปแบบการตง SME Clinic ในกรมนนอาจไมมความจาเปน

เนองจากเจาหนาทอาจยงไมมความรทลกพอทจะใหคาปรกษาได

การเผยแพรกลยทธการพฒนาธรกจโลจสตกสทเปนกรณศกษาและ

เปน Best Practice จากตางประเทศ (เชน 7 กลยทธสความสาเรจ

ของ SME Logistics ของไทย) อาจปรบรปแบบการนาเสนอใหมให

อยในรปแบบหนงสอ Pocket Book ทสามารถเขาถงไดงายกวา

รายงานผลการศกษาทอาจเปนเชงวชาการมากเกนไป เขาถงยาก

การเรงสรางความรวมมอระหวางหนวยงานภายในกระทรวงพาณชย

เพอรวมเงนทนและบคลากรในการสรางโครงการ (ถาสามารถทาได

ในทางปฏบต) มแผนการทางานระยะยาวทชดเจน เพอใหตรงกบ

ความตองการของผประกอบการ

ปจจบนทางภาครฐไดดาเนนการเผยแพรความรความเขาใจเกยวกบ

AEC ใหกบประชาชนทวไปอยางตอเนอง โดยมประชาสมพนธผาน

สอตางๆ มการจดงานสมมนาเพอระดมความคดเหนและเผยแพร

ความร อยางไรกตาม ปจจบน ผประกอบการไทยสวนใหญยงขาด

ความรความเขาใจอยมาก โดยเฉพาะในเรองการอานตารางขอ

ผกพน ดงนนภาครฐอาจประชาสมพนธใหทวถงมากขน เชน การ

ประชาสมพนธผานสอทเปนสวนหนงของชวตประจาวนของ

สนบสนนการขนสงทเปนมตรกบสงแวดลอม

หรอ Green Logistics

สนบสนนบทบาทขององคกรภาควชาการ

สมาคมและองคกรภาคเอกชนทเกยวของ ใน

การสรางเครอขายความรวมมอ (Partnership)

ระหวางผใหบรการโลจสตกสไทย และระหวาง

ผใหบรการโลจสตกสไทยกบผใหบรการ

โลจสตกสระหวางประเทศ(Business

Matching)

ชชวนและใหความรเกยวกบการแสวงหา

โอกาสทางธรกจจากการเปดการคาเสร

ปรบเปลยนกลยทธในการดาเนนธรกจเพอให

สอดรบกบกระแสโลกมากขน รวมถงรองรบ

ความเสยงจากการเปดเสรทางการคา เชน

การแสวงหาพนธมตรทางธรกจ การใชกลยทธ

Blue Ocean สาหรบธรกจ SME การนาเสนอ

บรการเฉพาะทาง เชน การขนสงสนคาเนาเสย

งาย การขนสงวตถอนตราย การเนน

ความสมพนธระยะยาวกบลกคา

การจดอบรมทเกยวของกบผประกอบการโลจ

สตกส เชน ISO, การอานตารางขอผกพนของ

GATS เปนตน

การสรางเครอขาย (Network) โดยใชทต

พาณชยทประจาอยในตางประเทศ ควรจะเขา

มาสนบสนนโดยการพฒนาเครอขายดวยการ

จบคธรกจ (Business Matching) กบ

ผประกอบการ LSPs ในประเทศตางๆ ใน

Page 27: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 27

ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

อาเซยนและในภมภาคอนๆ ทวโลก

นอกจากนนทตพาณชยควรชวยสงเสรม

การคาเชงรก โดยสงเสรมและผลกดนใหคน

ไทยไปขายสนคาในตางประเทศ หรอสงเสรม

การเปดตลาดนดในตางประเทศตามเมอง

สาคญตางๆ เปนตน

ประชาชน หรอการใหประชาชนสามารถเขาถงสอความรโดยงายและ

ไมมคาใชจาย เปนตน นอกจากน ควรมการฝกอบรมอยางสมาเสมอ

แกเจาหนาทผใหการตดตอโดยตรงกบผประกอบการ เพอพฒนา

ความสามารถในการแนะนาหรอชแนะผประกอบการอยางม

ประสทธภาพตอไป

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนนอย

จดตงศนยใหคาปรกษาการลงทนของ SME

ในตางประเทศและศนยใหคาปรกษาทางธรกจ

(Advisory Service) อยางเตมรปแบบ ดงเชน

หนวยงานของประเทศญปนหรอสงคโปร และ/

หรอ สงเสรมใหบรษทใหคาปรกษาทาง

กฎหมายมบทบาทในการชวยเหลอกลม SME

ใหมากขน ดวยราคาทเหมาะสมกบ SME

การใหความชวยเหลอทางการเงนอาจจะไมจาเปนสาหรบรายใหญ

เนองจากธรกจรายใหญมสภาพคลองและสถานะทางการเงนทดอย

แลว และการสนบสนน SLA และ TLA ในอดตนนไมประสบ

ความสาเรจเทาทควร ควรจะปลอยใหการรวมตวเปนแตควรเนนการ

สนบสนนทางการเงนและภาษกบผประกอบการรายเลกหรอกลม

SME เนองจากเปนกลมทอาจมปญหาสภาพคลอง และเผชญกบ

ความเสยงทมากกวารายใหญ

การอบรมในหวขออนๆ นนอาจยงไมจาเปน เนองจากมหวขออนๆ

ทนาสนใจมากกวา และชวยผประกอบการไดมากกวา เชน ควรเนน

การอบรมเรองกลยทธในการแสวงหาโอกาสทางธรกจมากกวาเรอง

การจดการความเสยงหรอการประกนภย เนองจากในประเดน

ดงกลาวอาจใหหนวยงานอนทรบผดชอบโดยตรงเปนคนจดการให

ความร เชน บรษทประกนภยหรอ คปภ. เปนตน

สนบสนนการใหสทธประโยชนทางภาษในการ

ควบรวมกจการโลจสตกส เพอสรางความ

เขมแขงใหกบซพพลายเชน สรางความ

ตอเนองใหกบการสงเสรม 3PL และ 4PL ใน

ไทย ดงเชนการสนบสนน SLA และ TLA

สนบสนนการใหความรหรอฝกอบรมเชง

ปฏบตการเรองการจดการความเสยงในธรกจ

การขนสงสนคาระหวางประเทศเชนประกนภย

การปองกนขโมยความปลอดภยในการขนสง

สนคาเปนตน

สงเสรมการลงทนของธรกจ SME โลจสตกส

ไทยในตางประเทศโดยเฉพาะในแถบประเทศ

เพอนบาน เชน ใหสทธประโยชนทางภาษ

การจดหาแหลงเงนทนดอกเบยตาจากรฐบาล

ผาน SME Bank

สนบสนนการจดทา Business Continuity

Plan สาหรบธรกจโลจสตกสทอยในซพพลาย

เชนทเสยงตอการเกดสภาวะชะงกของหวงโซ

เชน จากภยธรรมชาต

สงเสรมใหเกดความรวมมอในลกษณะ

เครอขายวสาหกจ (Cluster) การพฒนา

มาตรฐานรวมเกยวกบเครองมอและวสด

อปกรณ ทใชในการเคลอนยายสนคา

นโยบายกลมการพฒนากฎหมายแผนและองคกรภาครฐ

Page 28: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

28 Private & Confidential

ตารางท 3:ตารางแสดงนโยบายกลมการพฒนากฎหมาย แผน และองคกรภาครฐ ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนมาก

ปรบปรงระบบภาษและพธการศลกากรท

เกยวกบการขนสงสนคาสงออก-นาเขา และ

การขนสงสนคาถายลา ใหเอออานวยตอ

กระบวนการสงออก-นาเขา

ในสวนของพธการศลกากรนน ควรมความรวมมออยางจรงจง

ระหวางหนวยงานและองคกรทเกยวของ ไดแก สานกงาน

คณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กรมประมง กรมโรงงาน

อตสาหกรรม กระทรวงมหาดไทย อตสาหกรรมทหาร มาตรฐาน

อตสาหกรรม กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย กรมการคา

ภายใน และอกหลายๆ หนวยงานซงฝากใหกรมศลกากรดแล

โดยเฉพาะในประเดนเรองการออกใบอนญาต โดยหลายหนวยงาน

ควรทจะตองเขารวม NSW เพอจะไดทาใหกระบวนการทางศลกากร

ไมลาชา แมวากรมศลกากรไดสราง E-Customs ทางอเลกทรอนกส

ซงใชเวลาในการปอนขอมลทางอเลกทรอนกสได 24 ชวโมงแลว แต

สวนใหญทมความลาชาอาจเกดจากขนตอนของกฎหมายอนๆ ท

ตองของอนญาตในการนาเขา-สงออก ในขณะนมเพยง 7-8

หนวยงานททา MOU กบกรมศลกากรไดเขามาในเรอง NSW ท

ศลกากรสามารถเรยกดใบอนญาตในหนาตางเดยวกนได ยงขาดอก

หลายๆ หนวยงานซงยงไมพรอมในการเขารวม NSW ดงนน

กระบวนการทางศลกากร (Customs Clearance) ทตางประเทศมา

องในภาพรวมไทยจงใชเวลามากในสวนน

รฐตองอานวยความสะดวกในการการคาขามพรมแดน โดยรฐจะตอง

มการปรบความรวดเรวใหกบพธการตางๆ เพราะความเรวเปนปจจย

ความสามารถในการแขงขนของธรกจโลจสตกส ตวอยางเชนใน

ประเทศเกาหลใตทมการกาหนด KPI ของความเรวของพธการดาน

ศลกากรโดยมการวดเปนชวโมง แทนทจะเปนวน เพอใหเจาหนาท

ชวยเหลอผประกอบการขนสงไดเรวมากขน

มผประกอบการบางทานใหความคดเหนเพมเตมเกยวกบกฎหมาย

การจดทะเบยนบรษทระหวางประเทศไวอยางนาสนใจวา มความ

เปนไปไดทธรกจนอกกลมประเทศอาเซยนทเขามาจดทะเบยนใน

ประเทศสงคโปรเพอแปลงสญชาต แลวเขามาแขงขนในประเทศไทย

ซงอาจจะไมเปนการปฏบตทถกตอง จงตองการใหรฐหรอหนวยงาน

ทเกยวของเตรยมรบมอหรอเขาไปใหความชดเจนกบประเดนเหลาน

ดวย

สนบสนนการขนสงสนคาขามแดน ปรบปรง

Truck Corridor ปรบปรงกฎหมายใหสอดรบ

กบวถการดาเนนธรกจโดยทวไป สรางความ

รวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของกบการ

ขนสงขามแดน และระหวางประเทศ

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนปานกลาง

สรางแผนแมบทการพฒนาธรกจโลจสตกสใน

ระยะสน ระยะปานกลาง และระยะยาว อยาง

ประเทศอนโดนเซย เพอเปนแนวทางของการ

พฒนาในระยะยาว เพอความตอเนองของการ

ดาเนนนโยบายและการจดสรรงบประมาณ

รฐควรมการกาหนดนโยบายและทศทางการดาเนนนโยบายอยาง

ชดเจนและตอเนอง การกาหนดนโยบายและทศทางการดาเนน

นโยบายอยางชดเจน เนองจากนโยบายทออกมาในแตละครง จะ

กระทบตอการตดสนใจการลงทนของภาคเอกชน รวมไปถงการ

วางแผนเพอดาเนนธรกจตอไป ดงนนการเปลยนแปลงนโยบาย

บอยครงจะเปนการเพมภาระใหแกผประกอบการทปรบตวไปแลว

นอกจากน การประกาศนโยบายในแตละครงนน ควรมการแจงให

ผประกอบการไดเตรยมตวลวงหนา เพอจะไดปรบตวไดอยาง

เรงรดการออกพระราชกฤษฎกา ทจะทาให

พรบ. วาดวยธรกรรมทางอเลคทรอนกส พ.ศ.

2544 มผลบงคบใชจรงในทางปฏบต และการ

Page 29: (Executive SummaryReport ) · (Executive SummaryReport ) โครงการศึกษาวิจัยโอกาส ผลกระทบและมาตรการรองรับ

Private & Confidential 29

ความสาคญและความ

เรงดวนของนโยบาย นโยบาย ตวอยางของนโยบาย

ปรบแกกฎหมายและระเบยบอนๆ ทเกยวของ

กบการทาธรกรรมผานระบบอเลคทรอนกส

รวมทงการพฒนามาตรฐานการเชอมตอขอมล

ระหวางภาครฐ-ธรกจ และภาคธรกจ-ธรกจ

ทนทวงท

รฐบาลหรอหนวยงานของรฐออกระเบยบใหมๆ อาจเพอสนองความ

ตองการของตางชาตมากเกนความจาเปน เชน การยกเลกตวแทน

ออกของรบอนญาตใหเปน AEC ทาใหผประกอบการตอง

ปรบเปลยนอยตลอดเวลา เพอคาใชจายทงๆ ทตองการลดตนทนใน

การทางาน

ประสานงานกบหนวยงานอนทเกยวของกบการกากบดแลหรอการ

สนบสนนธรกจโลจสตกสอยางใกลชด การออกโครงการทสามารถ

ทาดวยกนได หรอเสรมซงกนและกน และไมซาซอน

สรางความรวมมอกนระหวาง 2 หนวยงาน

ภายใตกระทรวงพาณชยทมภารกจเกยวของ

กบการพฒนาดานโลจสตกส ไดแก สานกโลจ

สตกสการคา กรมสงเสรมการสงออก และ

สวนสงเสรมธรกจโลจสตกส กรมพฒนาธรกจ

การคา

นโยบายทสาคญและ

เรงดวนนอย

รวมมอและประสานงานกบบรษทรบประกนภย

การขนสงระหวางประเทศ และหนวยงาน

กากบดแลทเกยวของในเรองการประกนสนคา

ในการขนสง โดยเฉพาะการขนสงขาม

พรมแดน

การสรางสภาโลจสตกสในปจจบนอาจไมเรงดวนในมมมองของ

ผประกอบการ เนองจากปจจบนมหลายหนวยงานทคอยผลกดน

นโยบายไปสภาคการเมองอยแลว การจดตงสภาควรจะมการพฒนา

สภาอยางคอยเปนคอยไปหรอใชโครงสรางทมอยเดมในการตอยอด

โดยปจจบนมการจดการสภาผสงสนคาทางเรอแหงประเทศไทย

(สรท.) ซงเปนการรวมตวของผประกอบการขนสงสนคาทางเรอ

เทานน ตลอดระยะเวลาทผานมา สภาผสงสนคาทางเรอแหงประเทศ

ไทย ไดทาหนาทในฐานะองคกรผแทนของผสงออก จนเปนทยอมรบ

จากหนวยงานตางๆ ทงภาครฐบาล และเอกชนภายในประเทศและ

ระหวางประเทศ กลมผประกอบการขนสงสนคาทางบก (ทางถนน)

ตองการจดตงสภาผขนสงสนคาทางบกขนเชนกน โดยวธการจดตง

ขอบเขตการดาเนนงานของสภามความคลายคลงกบสภาผสงออก

สนคาทางเรอแหงประเทศไทย อยางไรกตามการจดตงอาจม

ขอจากดเนองจากผประกอบการการขนสงสนคาทางบกนนมอยทว

ประเทศ ซงอาจรวมตวกนยากกวาผประกอบการขนสงสนคาทางเรอ

ซงมจานวนนอยกวา และหากเปนไปไดในทายทสดแลว สภา

โลจสตกสทควรจะเปนควรจะใชตวแบบจากองกฤษซงเปนการ

รวมตวของผประกอบการขนสงในทกรปแบบ ทงทางบก (ถนนและ

ราง) ทางเรอและทางอากาศ เพอใหเปนตวแทนของอตสาหกรรม

โลจสตกสออยางแทจรง

ในสวนของการผลกดนนโยบายอนๆ เชน การประกนภยระหวาง

ประเทศและ Logistic Park จาเปนตองใหหนวยงานทอยในความ

รบผดชอบเขามามสวนรวมและผลกดนโดยตรง เชน คปภ. ดแลเรอง

การประกนภย และสานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนเขามา

ดแลเรอง Logistics Park เปนตน