ezase nyara ofunayo. · 2013. 12. 2. · ezase nyara ngu old man asamtu : u mnu. j. mgookoca um...

5
Ezase Nyara N gu O ld Man ASAMTU : U Mnu. J. Mgookoca um Vangali walapa wehlolo lase Wesile uzimanya ngomtshato ongowele e Rini nentambi yakona a Nkosz. E. N. Yuso. Lomsebenzi uputywe ngu Mfu. B. Rwairwai, sebelapa ke nenkoskazi leyo kwakunye no Nkosaz. M Mgookoca, sibanqwenelela impilo ende nentleu Mbamba noma Hlati, ihlelo lase Wesile likula kanya i " position" izakuma ngaono. Kufike kwapakati komzi apa am&dodana exesha amabini avela a Bhai u Mnu. Nxumalo nomhlobo wake bobabini ngabasebenzi e Bedford Hotel apa. Akumandi ukuvakalisa umkuhlane opafce nzima umzi wakwa Mnu. T. Ko- lela, aniyukulibala ukuyaleza abantu bsnkosi emtandazweni. Kungosizi olu- kulu ukwazi ukuba u Nkosk. Faltein ulishiyile elipakade ngomhla warns 22 emva kokugula ixasha elide, nomana nivelela inkedamana azishiye nani. Abb HOLIDE ; Kufike ngeyama Si- naia i train u NkoBaz. G. Dliso umzu- kulwana wakwa Mnu. Jantjes u Keswa yena ogqibezela izifundo zake nonyaka nje ebutitsbaleni eDikeni. No Naam ofundisa ngase Bofolo ufikile pakati ko mzi savuya ukumbona epila. U Nkosaz' Solomon uke wegxada kwepelileyo uku-. za kuvela ekaya selabuyele kwase ntsa- benzweni e„Bhai. « iTliSHAliAKAZi Z alapa sezibe ze mka ukuoita i holide zazo ezizezi: u Nkosaz. L. N. Masikwana uyakuke aqale ekaya e Bhai adlule azibetise ngo moya kuka Bawo wake e Rini; u Nkosk. M. Dingiswayo uyokuvalela u " Ndofa ” a Qonce apo asebenza kona, u Nkosaz. E A. Ntshona (u Mkozi) nentwazana yakowibo u “ Hops ” basasinge ngase kaj a e Qonoe, mhlaumbi bogqitela e ititai,* ku Nkomo u Mnu. J. W. Ntahoaa. isengati bobuya bonke o Misless aba Kwezi kolof Kngqite apa ngololiwe ama Fork Hire ka Nokoleji ukuya kudlala ib’ola e Free Stata nase Transvval. U Mfu. J. Mvambo wehlelo lase We- sile uke wako pakati ukuza kubulisa ama Ranaante ake kuba utshintshiwe kule Sekoti, asikamazi ozayo. Siva into embi ukumkelwa yile ndodana kuba ebeseyi vatala. Hamba uyokuseza ind- wayi e Janseville wavuma ukuba uya- kujikeleza nawo lomnqamlezo. Siyalila ke e i>yara. Kweziveki zipelileyo ibitshala zalapa zaziye e Cookhouse apo zazidibene kona kwimbuto yazo yalicala le “ Midland Teaohers’ Atsooiation. ” Aziltbali ubu- bele babantu balapo zanga aziagebuyi. Zinooma ingoma eyayikwi Reception eyayipetwe ngu Mde ngentonga into ka Kwaza wodumo lwase Mtwaku. Ezase moyeni ziti ngo September abafundisi ntsapo badibana e Kaladokwe. | ff a I Location Advisory Board : Kuvnlwa apa okoknqala lembuto Inge- ntla kwiveki aogapaya. Lantlangaoiso lngena lntsnku zambint abantn baoga yiqondi lento besltl zezlnto zezane Poll Tax. Ngoku caclselwa nga Nolokishi Injongo zeliqamru kuto- llka injlnga yetltshala enkulu u Mod. Skosana a Radebe, Ida yasekwa i Bcdi apa nnyulo lwema ngoluhlobo emva koknngavisisanl okukuiu, Umgcini slblilo ibe yl Location superintendent a Mnu, 0. J- Adams nalamanene ma- taudatu Thos. Jaotjes, Th.s Ko e'a, K. Peters, William Nyatela, Simuel Rwaxwana na Jack Baba. Abatato bokoqala banyulwe yi Connell abatatu ngumzl—a Nobhala we Bcdi kuDyu Iwa n Mo. C. M. X. Mihlatshana. Bakungakuh a amuluugu a Bodl ezinya indawo ke afike apa o Mr. M*c Jabavu, H. W. S. Ben-Maiwi nabinye ngezoua njongo ze Bodi kuba aylkaqondwa ka* kuhle ngumzl lenlo. Imidlalo : Abajlall ba Rugby be* zioye Indawo bopanla ukoba I teams zalapa ezindala zicitiwe kumiswe inye ngoku egameni le Unions R.F. Club paatsi kwe Captain yayo a Hollie Mnyaogo, n Nobhala ngoka Mahlu- tshana, Bedford, ongabekisa knye ukuba nnqwenela lamakwenkwana. A bahambi baka L oliwe : Koko into embi apa yokuzallsa kwabaotwana estishlni ngakumbi amakwenkwe ayela ukusa, namantombazana ashiya ama- kaya abute estishlni. Kwesosipltlpitl sabantu estishini spa kwiveki epeiilsyo, Ite xj Itrenl indnluka utrntn obepantsl wabeta ngentonga entloko kumfazi obs vele Dgefestlle etrainiol apo. Uyokuwa ngoko ngapakati eslngazlyo ukuba we nzakele luhlobo lunioa. Amapollsa asifuna akaziwa lomatu wenze lonto kuba nbaleke ngoko. Sekamznzn ke apa abahambi bamaae nkuliog'swa ngentonga bakove a ez fastlleni ngama- kwenkwe bengati bayadiel’. Nibolam ka ke bahambl ngololiwe 1 I mvula : Imvala ine kamaudi aba ntu bayallma kanye, abanya sekulu- hlaza. Nto ibembana lngqele eze nayo iyoyikeka. —•— Ezase Natala. Alishoni Lingenazindaba. (Yi S yndicate .) ISIGOTO : Ngokuhlwa kwe 25 kufike isicoto esenzeumonakalo omkulu e Dolo- beni lase Tekwini ukusukola ku Berea Road uze ko West Street ngamatshe amakulu kufe izibuko (windows) zezitolo, kube idemeshe enkulu kabi. E ze I.C.U ya»e Natala. Lombuto upelile manje emva kwesipitipiti ebesi- kona Iholo yakona ivaliwe mpela kumiswe umteto omandhla yi Kantsele wokuba kungabi sabiko mihlangano neyalupi uhlobo-loku kuvimbele naba- dhlali be Bhola nabo abasadhlali e Tekwini. I Amatske (Native Beer Halls) asava- liwe kuze kube manje utywala abusapu- zwa. Kuze kwavalwa nawase Pinetown, akuko luto olwenziwayo. Onyati bati soka sibone ukuba ayovulwa yini. Amahemuhemu : U Mr. Q. Cele uhlalele ukuvula Ikaya Labantsundu apa e Debeni njengoko kade lingeko— abantu abaningi bayahlupeka bevela amakaya nezivakashi, abafundisi no tisha nezingane zezikolo azitoli ndawo engcono yokupumla. Manje siyetemba ukuti koba ngcono kakulu lendawo inku- lu kabi, intengo yayo kuzoba u £5,000, sengati u Nkulunkulu angalipumeza leli- cebo ibuye i Africa. A bantu : Kuluvuyo ukubona inko- sozana u Muriel Figlan wase Qonce C.P. elapa ngokuza kucita i holide evela e Inanda Seminary apo akona ngemfu- ndo. Simfiselaisikatiesimnandi. Uku- dadewabo uma Dhlamini u Miss Lily Figlan ose Durban North ngentsebenzo. U Mr. J. T. Gumede uke wabonakala lapa pakati komzi, asizwa ukuti ubeha- mbeleni. ^ Abaninzi kwelase Koloni nase Lusutu, enyanisweni kulo lonke elo Mdibaniso, ikakulu umtiojana owafunda e Dikeni (Lovedale) wazake ngoko waziwa ngo- kuba ungo “ Noqakata,” umtinjana osowungamakosikazi ezindlu zawo ngo ku, nosowufundisa intsapo yawo ngoku kwase Lovedale, wovuyiseka ukuva okokuba u " nina,” u 1Miss J. W. Coombs wodumo oluhle lwalo Sinaia eyaziwa lilo lonke elimiweyo, uflke e Rautini ngolwe Sihlanu ngomhla 28 ku June evela e Capetown eyindlela yokuya kwa Kayakulu apoi Dodge yento ka BuhluDgu, u Jwara yena, imtate kwa- kusasa ngo Mgqibelo vknyaku bona kwa ababeugo Noqakata abase benga- bami ngoku kwalo le Dinga. Ubaie- mpiiwani u Miss Coombs saye singa tandabuzi ukuti ukuya kwaka kwa Kayakulu kuyaku shiya intsikalalo kona. Uyakuba lundwendwe luka Mtimkulu nomam Jwara ncam nesizwe jikelela esilapa, azakuti ukubuya ajikela ngase Pitoli, Ndlelantle, ntamb’ enkulu. Ofunayo. Zinkoei, Knnyuk* kt 1915 nknba aadiposi kwenynka Bps nbawokizi oka Moogi- ml SiqaDgati Mtirara ogema lingn Weaile eh mba nenkosikazl yafce ndi. wonye nabkQtwana abatato. Igama lenkosikizi leyo yaka eloiczl ngu No fama elakowayo n*n Noyaka intombi ka Mhlati Badiz -U.Moete isidako. U Noyaka lowo nztlwa intombi ka Mo yaka enditi e Zimbans kwakasitili aaie Mtata. Amigsma abantwana owo. kaqUa yabiyi ntombi egoma lingu Nomatemb?, no Mbombilanga, inkwe- nkwe no Kaiser enye Inkwenftwe lc. mntn akavakali nkuba woba sezimiyi- nini ngati waba a«zif>ma epo nangokn ekuvakbla nknba akt>aeko ugtti w^bu baisivi mkondo ke n»ogololns»po lwake ukuba lnpina ngoko ndihUba nmkosi wokoknba nmntu olaziyo m». ha balele okanye enze iogxelo apa ko Mteteli anliOizele exela t>po lnkona udiya lufana ndovuyiswa bukulnva apo lakoai. Ndingunytaa omkuluw* ka Wdsile lowo, Nantso ne address yim. D avid J ongintaba D alindybbo , Ibsmba labaTembu, P.O Euq kezweni, Via Bitjl R.il, Amabhada Pakati Komzi. Njengokuba sih'ala sixela, zonke iveki, ukuzlpata okubl okuse knbarge'e okokuba imlnl yo Mgqlbe o reye C^wa a Raotlnl zazeke Iztminl zoku " jwf.- zana” kwaba ntsnodu ekuti ngazo zibe Inasl paya eslbbedlala nogqlra ngoku fanayo ibaknba nabutongo, slyakuke senzela umzi ongibafundi amananl u k w e D z a ’a akati uzlbanele ngokwawo, ugwabe wona uVutl siba islzwe slsa nd’eleni yobuotu na njilo. Ingselo esandul’ ukupapashwa ibonisa okokuba akusukela ku January, inyanga yokuqala unyaka, kude kubese kupeleni kuka June, inyanga yesitandatu yonya- ka, abantu abantsundu ababuleweyo e Johannesburg ngoku “ gwazwa ” babe- ngamashumi amablanu anabantu abasi- xenxe; abantsundu abate bakutungwa amanxeba esibedlele, bapila, babeliwnka elinamakulu matatu aneshumi linabali toba ngezonyanga zintandatu. Inkoliso yabafileyo nabenzakeleyo, kufumaneka okokuba benzakaliswe ngemigqibelo nange cawa- Kucaca into yokokuba kubako amaqela nge cawa apa kwindawo ngendawo ekudibaneni kwezitrato, lama qela akolisa ukwala ukubona umntu ezihambela ngendlela, nokuba akasa tetanga lizwi, asukelwe abetwe ngetya- tanga lebhaisekile wumbi ablatywe xa eke wabanjwa, yonke lonto ke, ngapa- ndle kwesizatu. Siba ke iBizwe simi kakuhle na njalo, xa kuza kufa into engako yabantu, bebulawa ngezandla kwangamawabo, ukanti kwelinye icala inkokeli zetu zifundekela u Rulumente ngabantsundu abadutyulwa ezifama. Xa tina ngokwetu sibonisa ukungabu xabisi ubom betu, silindele ukuti ezinye izizwe ziyakutini ukubuxabisa. Malunga nesihohela sase Tekwini esenzeka kwi ntsuku zokutwasa kwe nyanga ka June, sada saswantsulisa impi ye I.C.U. kwi Holo yayo, kuva- kala okokuba igqweta lolo manyano lwabn sebenzi lenze isicelo kusasa ngo- lwesi Hlanu ngomhla 28, kumantyi, so- kokuba umanyano muluvulelwe iholo leyo liqube umsebenzi walo lizokn kwa- zi nokuhlanganisa ubungqina bokwane- kwa pambikwe nkomityeni ezakupanda imbangeli yeso smyewenyewe. lnkosi yama polisa ite ngokwase mtetweni akuko salelo sokuba umanyano luvule- lwe i Holo leyo kodwa into afuna uku- yibeka pambi komhlakazi yayokuba unoloyiko yena lokuti ngako oko ukuba Impi ye I.C.XJ. ivule ibonwe isebenzela kulondlu, kuyakuhla kwa oluny e udusha lwenzakaliae indlu leyo umhlaumbi na- bantu abo abanokuba pakati kwayo. Fmva kokuhlola zonke inkalwana sali- we eso sicelo, okokutsho isavaliwe lo- ndlu. IKU8ELA AM 4NX€BA Qaba iuquzi, amanxaba nokunye ukudlavu- ka kwe nfclonze ngama futa e “ Vagaline.” Ikauleza ukudambisa noku polisa. Tkupa intlungu. Qwalasela it Pan In Rwebo Vaseline.' ’ Lusisi qiniselo sak <->. Chesabrough Mfg. Co., Cons’d New Tork London Montreal Zonke intlobo ezipambili zo MASHINI * zokutunga sinazo ■M i J ' S|| sitisodwa abatengisi be Pfiff PFAFF Mashini be Zandla ^8/15/0 PFAFE M ishini be Nyawo ^17/10/0 PFAFF3TER & ROSSMANS Omashini be Zandla £8/5/0 JONES M*sbini be Zaodla ^7/15/0 ANKER Mashini be Zandla ^6/l5/0 VESTA Mashini be Zandla /6/17/6 Bonke aba mashini bangent’a b&tungela pambili riasernva Saye sinibo abe Singer aba Langileyo be Zandla nabe Syawo Intsirnbi zibo. Siyaba kanda. O mashini abadala batshintshwa ngaba TSU.A. Bbalani nibize amanani, C . X>. H E N N E T T , Marlborough Houae, 128, Commissioner Street JOHANNESBURG Motor Cars For sale H AAK’S GARAGES, LTD., have the fol. lowing Used Cars to offer FIAT Touring ... ... ................. £160 BUICK Touring ................................ £260 OVERLAND 4 ................................ £60 AUSTIN 20 Large Car ... ... - £210 WILLYS-KNIGHT 4 ......................... £190 OLD CANADIAN BUICK Large Car £95 CHEVROLET ......................... £85 STUDEBAKER Light Six ... £110 STANDARD ... ... ... £95 HUPP 4 ............... .. .................. £90 SPa D Delivery Van ............... - ... £76 DOLGE Sports ................................ £185 MOON Sue Sedan (1300 miles) ... £495 HUPP Six Sedan ................................. £320 FORD Tourer ... ... ... .......... £45 MORRIS-COWLEY, as new .......... £185 AUSTIN 12 ........................................ £176 All th^se cars are in sound mechanical condition and are exceptional values. Distributors of WHIPPET and WILLYS-KNIGHT Cars. Write for our free Cata'ogue H AAK’S GARAGES LIMITED, 10 Riaalk Street. Phone 1421/1422 Central P. O. Box 8848. JOHANNESBURG. Subscribe to Umteteli

Upload: others

Post on 03-Feb-2021

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • Ezase Nyara

    Ngu Old Man

    ASAMTU : U Mnu. J. Mgookoca um Vangali walapa wehlolo lase Wesile uzimanya ngomtshato ongowele e Rini nentambi yakona a Nkosz. E. N. Yuso. Lomsebenzi uputywe ngu Mfu. B. Rwairwai, sebelapa ke nenkoskazi leyo kwakunye no Nkosaz. M Mgookoca, sibanqwenelela impilo ende nentleu Mbamba noma Hlati, ihlelo lase Wesile likula kanya i " position" izakuma ngaono. Kufike kwapakati komzi apa am&dodana exesha amabini avela a Bhai u Mnu. Nxumalo nomhlobo wake bobabini ngabasebenzi e Bedford Hotel apa. Akumandi ukuvakalisa umkuhlane opafce nzima umzi wakwa Mnu. T. Ko- lela, aniyukulibala ukuyaleza abantu bsnkosi emtandazweni. Kungosizi olu- kulu ukwazi ukuba u Nkosk. Faltein ulishiyile elipakade ngomhla warns 22 emva kokugula ixasha elide, nomana nivelela inkedamana azishiye nani.

    • • • •

    Abb HOLIDE ; Kufike ngeyama Sinaia i train u NkoBaz. G. Dliso umzu- kulwana wakwa Mnu. Jantjes u Keswa yena ogqibezela izifundo zake nonyaka nje ebutitsbaleni eDikeni. No Naam ofundisa ngase Bofolo ufikile pakati ko mzi savuya ukumbona epila. U Nkosaz' Solomon uke wegxada kwepelileyo uku-. za kuvela ekaya selabuyele kwase ntsa- benzweni e„Bhai.

    • « • •

    iTliSHAliAKAZi Zalapa sezibe ze mka ukuoita i holide zazo ezizezi: u Nkosaz. L. N. Masikwana uyakuke aqale ekaya e Bhai adlule azibetise ngo moya kuka Bawo wake e Rini; u Nkosk. M. Dingiswayo uyokuvalela u " Ndofa ” a Qonce apo asebenza kona, u Nkosaz. E A. Ntshona (u Mkozi) nentwazana yakowibo u “ Hops ” basasinge ngase kaj a e Qonoe, mhlaumbi bogqitela e ititai,* ku Nkomo u Mnu. J. W . Ntahoaa. isengati bobuya bonke o Misless aba

    Kwezi kolof Kngqite apa ngololiwe ama Fork H ire ka Nokoleji ukuya kudlala ib’ola e Free Stata nase Transvval.

    U Mfu. J. Mvambo wehlelo lase Wesile uke wako pakati ukuza kubulisa ama Ranaante ake kuba utshintshiwe kule Sekoti, asikamazi ozayo. Siva into embi ukumkelwa yile ndodana kuba ebeseyi vatala. Hamba uyokuseza ind- wayi e Janseville wavuma ukuba uya- kujikeleza nawo lomnqamlezo. Siyalila ke e i>yara.

    Kweziveki zipelileyo ibitshala zalapa zaziye e Cookhouse apo zazidibene kona kwimbuto yazo yalicala le “ Midland Teaohers’ Atsooiation. ” Aziltbali ubu- bele babantu balapo zanga aziagebuyi. Zinooma ingoma eyayikwi Reception eyayipetwe ngu Mde ngentonga into ka Kwaza wodumo lwase Mtwaku. Ezase moyeni ziti ngo September abafundisi ntsapo badibana e Kaladokwe.

    | ff a • •

    I L o c a t io n A d v is o ry B o a rd :

    Kuvnlwa apa okoknqala lembuto Inge- ntla kwiveki aogapaya. Lantlangaoiso lngena lntsnku zambint abantn baoga yiqondi lento besltl zezlnto zezane Poll Tax. Ngoku caclselwa nga Nolokishi Injongo zeliqamru kuto- llka injlnga yetltshala enkulu u Mod. Skosana a Radebe, Ida yasekwa i Bcdi apa nnyulo lwema ngoluhlobo emva koknngavisisanl okukuiu, Umgcini slblilo ibe yl Location superintendent a Mnu, 0. J- Adams nalamanene ma- taudatu Thos. Jaotjes, Th.s Ko e'a, K. Peters, W illiam Nyatela, Simuel Rwaxwana na Jack Baba. Abatato bokoqala banyulwe yi Connell abatatu ngumzl— a Nobhala we Bcdi kuDyu Iwa n Mo. C. M. X. Mihlatshana. Bakungakuh a amuluugu a Bodl ezinya indawo ke afike apa o Mr. M*c Jabavu, H . W . S. Ben-Maiwi nabinye ngezoua njongo ze Bodi kuba aylkaqondwa ka* kuhle ngumzl lenlo.

    • • • • •

    Im id la lo : Abajlall ba Rugby be* zioye Indawo bopanla ukoba I teams zalapa ezindala zicitiwe kumiswe inye

    ngoku egameni le Unions R .F . Club paatsi kwe Captain yayo a Hollie Mnyaogo, n Nobhala ngoka Mahlu- tshana, Bedford, ongabekisa knye ukuba nnqwenela lamakwenkwana.

    A b a h a m b i baka L o l iw e : Koko into embi apa yokuzallsa kwabaotwana

    estishlni ngakumbi amakwenkwe ayela ukusa, namantombazana ashiya ama- kaya abute estishlni. Kwesosipltlpitl sabantu estishini spa kwiveki epeiilsyo, Ite x j Itrenl indnluka utrntn obepantsl wabeta ngentonga entloko kumfazi obs vele Dgefestlle etrainiol apo. Uyokuwa ngoko ngapakati eslngazlyo ukuba we nzakele luhlobo lunioa. Amapollsa

    asifuna akaziwa lomatu wenze lonto kuba nbaleke ngoko. Sekamznzn ke apa abahambi bamaae nkuliog'swa ngentonga bakove a ez fastlleni ngama-

    kwenkwe bengati bayadiel’ . Nibolam

    ka ke bahambl ngololiwe 1• • • • •

    I m v u l a : Imvala ine kamaudi aba ntu bayallma kanye, abanya sekulu- hlaza. Nto ibembana lngqele eze nayo

    iyoyikeka.

    — • —

    Ezase Natala.

    Alishoni Lingenazindaba.

    (Yi Sy n d ic a t e .)

    ISIGOTO : Ngokuhlwa kwe 25 kufike isicoto esenzeumonakalo omkulu e Dolo- beni lase Tekwini ukusukola ku Berea Road uze ko West Street ngamatshe amakulu kufe izibuko (windows) zezitolo, kube idemeshe enkulu kabi.

    E ze I.C.U ya»e Natala. Lombuto upelile manje emva kwesipitipiti ebesi- kona Iholo yakona ivaliwe mpela kumiswe umteto omandhla yi Kantsele wokuba kungabi sabiko mihlangano neyalupi uhlobo-loku kuvimbele naba- dhlali be Bhola nabo abasadhlali e Tekwini.

    • I • • •

    Amatske (Native Beer Halls) asava- liwe kuze kube manje utywala abusapu- zwa. Kuze kwavalwa nawase Pinetown, akuko luto olwenziwayo. Onyati bati soka sibone ukuba ayovulwa yini.

    Am a h em u h e m u : U Mr. Q. Cele uhlalele ukuvula Ikaya Labantsundu apa e Debeni njengoko kade lingeko— abantu abaningi bayahlupeka bevela amakaya nezivakashi, abafundisi no tisha nezingane zezikolo azitoli ndawo engcono yokupumla. Manje siyetemba ukuti koba ngcono kakulu lendawo inku- lu kabi, intengo yayo kuzoba u £5,000, sengati u Nkulunkulu angalipumeza leli- cebo ibuye i Africa.

    Ab a n t u : Kuluvuyo ukubona inko- sozana u Muriel Figlan wase Qonce C.P. elapa ngokuza kucita i holide evela e Inanda Seminary apo akona ngemfu- ndo. Simfiselaisikatiesimnandi. Uku- dadewabo uma Dhlamini u Miss Lily Figlan ose Durban North ngentsebenzo. U Mr. J. T. Gumede uke wabonakala lapa pakati komzi, asizwa ukuti ubeha- mbeleni. ^

    Abaninzi kwelase Koloni nase Lusutu, enyanisweni kulo lonke elo Mdibaniso, ikakulu umtiojana owafunda e Dikeni (Lovedale) wazake ngoko waziwa ngo- kuba ungo “ Noqakata,” umtinjana osowungamakosikazi ezindlu zawo ngo ku, nosowufundisa intsapo yawo ngoku kwase Lovedale, wovuyiseka ukuva okokuba u " nina,” u 1 Miss J. W. Coombs wodumo oluhle lwalo Sinaia eyaziwa lilo lonke elimiweyo, uflke e Rautini ngolwe Sihlanu ngomhla 28 ku June evela e Capetown eyindlela yokuya kwa Kayakulu apoi Dodge yento ka BuhluDgu, u Jwara yena, imtate kwa- kusasa ngo Mgqibelo vknyaku bona kwa ababeugo Noqakata abase benga- bami ngoku kwalo le Dinga. Ubaie- mpiiwani u Miss Coombs saye singa tandabuzi ukuti ukuya kwaka kwa Kayakulu kuyaku shiya intsikalalo kona. Uyakuba lundwendwe luka Mtimkulu nomam Jwara ncam nesizwe jikelela esilapa, azakuti ukubuya ajikela ngase Pitoli, Ndlelantle, ntamb’ enkulu.

    Ofunayo.

    Zinkoei,Knnyuk* kt 1915 nknba aadiposi

    kwenynka Bps nbawokizi oka Moogi- m l SiqaDgati Mtirara ogema lingn Weaile eh mba nenkosikazl yafce nd i. wonye nabkQtwana abatato. Igama lenkosikizi leyo yaka eloiczl ngu No fama elakowayo n*n Noyaka intombi ka Mhlati Badiz -U.Moete isidako. U Noyaka lowo nztlwa intombi ka Mo yaka enditi e Zimbans kwakasitili aaie Mtata. Amigsma abantwana owo. kaqUa yabiyi ntombi egoma lingu Nomatemb?, no Mbombilanga, inkwe- nkwe no Kaiser enye Inkwenftwe lc. mntn akavakali nkuba woba sezimiyi- nini ngati waba a«zif>ma epo nangokn ekuvakbla nknba akt>aeko ugtti w^bu ba is iv i mkondo ke n»ogololns»po lwake ukuba lnpina ngoko ndihUba nmkosi wokoknba nmntu olaziyo m». ha balele okanye enze iogxelo apa ko Mteteli anliO izele exela t>po lnkona udiya lufana ndovuyiswa bukulnva apo lakoai. Ndingunytaa omkuluw* ka Wdsile lowo, Nantso ne address yim .

    D a v id J o n g in t a b a D a l in d y b b o ,

    Ibsmba labaTembu,

    P.O E u q kezweni,Via B itjl R .il,

    Amabhada Pakati Komzi.

    Njengokuba sih'ala sixela, zonke iveki, ukuzlpata okubl okuse knbarge'e okokuba imlnl yo Mgqlbe o reye C^wa a Raotlnl zazeke Iztminl z o k u " jwf.- zana” kwaba ntsnodu ekuti ngazo zibe Inasl paya eslbbedlala nogqlra ngoku fanayo ibaknba nabutongo, slyakuke senzela umzi ongibafundi amananl u k w e D z a ’a a k a t i uzlbanele ngokwawo, ugwabe wona uVutl siba islzwe slsa nd’eleni yobuotu na njilo.

    Ingselo esandul’ ukupapashwa ibonisa okokuba akusukela ku January, inyanga yokuqala unyaka, kude kubese kupeleni kuka June, inyanga yesitandatu yonya- ka, abantu abantsundu ababuleweyo e Johannesburg ngoku “ gwazwa ” babe- ngamashumi amablanu anabantu abasi- xenxe; abantsundu abate bakutungwa amanxeba esibedlele, bapila, babeliwnka elinamakulu matatu aneshumi linabali toba ngezonyanga zintandatu. Inkoliso yabafileyo nabenzakeleyo, kufumaneka okokuba benzakaliswe ngemigqibelo nange cawa- Kucaca into yokokuba kubako amaqela nge cawa apa kwindawo ngendawo ekudibaneni kwezitrato, lama qela akolisa ukwala ukubona umntu ezihambela ngendlela, nokuba akasa tetanga lizwi, asukelwe abetwe ngetya- tanga lebhaisekile wumbi ablatywe xa eke wabanjwa, yonke lonto ke, ngapa- ndle kwesizatu. Siba ke iBizwe simi kakuhle na njalo, xa kuza kufa into engako yabantu, bebulawa ngezandla kwangamawabo, ukanti kwelinye icala inkokeli zetu zifundekela u Rulumente ngabantsundu abadutyulwa ezifama. Xa tina ngokwetu sibonisa ukungabu xabisi ubom betu, silindele ukuti ezinye izizwe ziyakutini ukubuxabisa.

    Malunga nesihohela sase Tekwini esenzeka kwi ntsuku zokutwasa kwe nyanga ka June, sada saswantsulisa impi ye I.C.U. kwi Holo yayo, kuva- kala okokuba igqweta lolo manyano lwabn sebenzi lenze isicelo kusasa ngo- lwesi Hlanu ngomhla 28, kumantyi, so- kokuba umanyano muluvulelwe iholo leyo liqube umsebenzi walo lizokn kwa- zi nokuhlanganisa ubungqina bokwane- kwa pambikwe nkomityeni ezakupanda imbangeli yeso smyewenyewe. lnkosi yama polisa ite ngokwase mtetweni akuko salelo sokuba umanyano luvule- lwe i Holo leyo kodwa into afuna uku- yibeka pambi komhlakazi yayokuba unoloyiko yena lokuti ngako oko ukuba Impi ye I.C.XJ. ivule ibonwe isebenzela kulondlu, kuyakuhla kwa oluny e udusha lwenzakaliae indlu leyo umhlaumbi na- bantu abo abanokuba pakati kwayo. Fmva kokuhlola zonke inkalwana sali- we eso sicelo, okokutsho isavaliwe lo- ndlu.

    IKU8ELA

    AM 4NX€BA

    Qaba iuquzi, amanxaba nokunye ukudlavu- ka kwe nfclonze ngama futa e “ Vagaline.” Ikauleza ukudambisa noku polisa. Tkupa intlungu.

    Qwalasela i t Pan In R w ebo “ V aseline.' ’ Lusisi qin iselo sak.

    Chesabrough Mfg. Co., Cons’d New Tork London Montreal

    Zonke intlobo ezipambili zo MASHINI

    * zokutunga sinazo

    ■M i J '

    S||

    sitisodwa abatengisi be P fiffPFAFF Mashini be Zandla ^8/15/0 PFAFE M ishini be Nyawo ^17/10/0 PFAFF3TER & ROSSMANS

    Omashini be Zandla £8/5/0 JONES M*sbini be Zaodla ^7/15/0 ANKER Mashini be Zandla ^6/l5/0 VESTA Mashini be Zandla /6/17/6

    Bonke aba mashini bangent’a b&tungela pam bili riasernva

    Saye sinibo abe Singer aba Langileyo be Zandla nabe Syawo Intsirnbi zibo. Siyaba kanda. O mashini abadala batshintshwa ngaba TSU.A. Bbalani nibize amanani,C . X > . H E N N E T T ,Marlborough Houae, 128, Commissioner Street

    JOHANNESBURG

    M o t o rC a r s

    F o r s a l e

    H AAK’S GARAGES, LTD., have the fol. lowing Used Cars to offerFIAT Touring ... ... ................. £160BUICK Touring ................................ £260OVERLAND 4 ................................ £60AUSTIN 20 Large Car ... ... - £210WILLYS-KNIGHT 4 ......................... £190OLD CANADIAN BUICK Large Car £95CHEVROLET ......................... £85STUDEBAKER Light Six ... £110STANDARD ... ... ... £95HUPP 4 ............... .. .................. £90SPaD Delivery Van ...............- ... £76DOLGE Sports ................................ £185MOON Sue Sedan (1300 miles) ... £495HUPP Six Sedan ................................. £320FORD Tourer ... ... ... .......... £45MORRIS-COWLEY, as new .......... £185AUSTIN 12 ........................................ £176

    All th^se cars are in sound mechanical condition and are exceptional values.

    Distributors of

    WHIPPET and WILLYS-KNIGHT Cars. Write for our free Cata'ogue

    HAA K ’S GARAGES LIMITED, 10 Riaalk Street. Phone 1421/1422 Central P. O. Box 8848. JOHANNESBURG.

    Subscribe toUmteteli

  • Ezibeleni Kwa Komani.

    ISTISHI 8AKWA LOLIWB : (JkuSU-

    sela kuoytkt k» 1911, istishi siUpa

    stkw» loliwa b«b«(« emva kwesioye

    Dgesizitu aokungabintzindlu ctbn

    atsundn zokulicdel* uloliwe. Im»

    nyano ogemtnycno zftbmtsuadu ezi-

    Up», esiojs ugs Lizo Lomzi, i-Kon gresi, i B»ntu Uaioo d o Macyino

    Iwetitsht'a eziotsundu soloko zenza

    isimbonono sezicelo ku Rjlumeote

    ukuba csiai kwtslima silungiswe. Si*

    novuyo ukuti emveni kwemiayika ng«

    ma 18, n-Ralumente nde wayilungisa

    leodawo, o»mhlar jo knmi iziodlu ezi-

    tnbioi eziotle, zodidi lwe 1st ne 2nd

    ■Class, neaye yodidi lwe 3rd Cliss,

    kwaye (c*leoi komi iadla yaogaseee

    yemidtk* Ngokwenene umzingisi

    akanashw* ! !• • a •

    I Liso Lomzi; Nangona siye sihlabe kwakule mihlati inqubo yokutyafa nobu bhetyebhetye bolu manyano nszinye, giyatanda ukuvuma into entle nokupa- pela amalungelo aba ntsundu xa efezwe zimanyano zomzi ezivunyiweyo, Sitsho kuba i Kansele ye Mansipalati yalapa ibike yafumbata ioebo lokuba kunyuswe irafu yenkomo eyi 9/- ngonyaka ibeyi 18/-. I Liso Lomzi liwuve lomcimbi ngexa ubusingiswe kwi Komiti ye Kansele ekangele idlelo, laza Iliso lanyula isine samadoda angaba Numz. P. S. Mtatsi, S. Koti, J. W . S. Mahlufcshana E. S. Makalima ukuba ayokulilela umzi ontsundu kweio Qumru le Kansele Dge- sicelo sokuba ingenyuswa irafu. Sivuya kunene ukuba aivakalise ukuba i Kansele isivile esisicelo, yaza yagq ba eku beni inkomo ezizimazi zinganyuselwa

    rafu. Ngxatshoke!

    AbaNXU : Kwiqeia eiikuia labantn alilapar nge holide le yobusika siboae aba:— B'numz. Isaac Mb’eb'p, Shiloh; Enoch H. Mycli.Cathoart; Jas. Obose, Mt. Arthur; A. Mdake, Indwe ; J. Kwasa, K'ngwilHamstown ; Headman

    — f •"'P-.-IU-l&r -A&valo,BlilWBIHBlBIu r J." Nyoka, Lovedale " Vanqa S. A. P., B oemfontein ; Nkosz. Mayosi, Naauwpoort; Nkosazaoa Mateza, Lady Frere ; Nkosk. VioletH . X ’ashimba, Fransborg ; b*zidave zonke izibe e, siyivnya. U Mnu. Stepnen Sisusa, u Jwar' Omk’olu silo sizi ukuvakalisa ukuba lmplio ikeda- mtle kunene kuye ; nomkumbola ezl- knngwani- U Mnu. Chas. Siiosana ongo Dgq^nyela-m»b'alana wa N.R.C. Bps, nke wetsh-lala, wssinga ngasa Qance esela nmoya. U Mna R. T. Mona no Mlu. T. P. Mtyobo bobablni bakwa Andrewa apa, basinge kwi Sinodi yama Tshatshl ehlangana e- Monti nonyakanja- U Mnu Bob Pamla wase Gcuwa ud ule apa njengo tnbane, akaboowa zizihljbo zake ebezi- mnqwsnelB) ubepuma ngaseTekwini

    INGUQU : Amagwangqa aliqela alapa ebesehenza naba Ntsundu, amanye ayatshintshwp, wnmbi afnma- na ipensile. U Captain Hart obengn- mpati wamapolisa ekayapa utshintshe- lwe e-B ai emveni kwenkonzo entle nengama k’ete, emlnyt-ka emitatu U Sajene Klrkman obefudala ese Lut’at’u ayo waka wakanganyeka kwiogxwaba- ngxwaba eyayi 18po, oka Mvalo epam- biii, ufumene ipensile seiengomtsha- tsbisi apa tmioyaka embalwa. U Mna. C. Gebhart umkargeli wedielo ufunya- niswe Ipensile naye yl masipalati; u *■ Chsrlie ” lo abesaziwa naiasana kwaba setyini absntsundu kuba kaloku ubebamba kwabateza fedlelweni le msnsspalata ng“pandle kwe “ Demote. ’ U Mnu. Tom Darke urnpati we Lokl- shi yalapa emveni kwenkonzo engama 30 enomvo eminyaka, nyakupnmla ngomhla we 31st ku Jalay lo. Uhla- 1 ele akufumana “ ipensile ” no Mco tamo umantyi walapa, n Mno, J. Drys dale okwayi Native Commissioner.

    ISIKO : U-Mnu. S. M. Bennett Newa- na owaka walishukumisa lonke eli lase Ma-Xoseni ngamanqaku ake kwelipepa lokuba “ Amakwfcnke mawoluswe ” ufu- mana inxaso epeleleyo kumzi walapa wase buhlanti, kangangokuba aike aa- hletyelwa ukuba gekuaenziwa amalu.

    ngiseleio apatekayo okuba kuqalwe eso- sikolo; siva ukuba i “ Profesa ” zimbiui ezizakupata lomsebenzi, kwaye kuya- kucengwa nala selemak’ulu amakwe- nkwe akwindawo kweli lase Maxoseni, nasele bam be izihlalo ezipambili, ukuba eze kule Sinaia azokufeza imfanelo ye- ndoda nganye engutnXosa. Sobuya si- zive, singase moyeni! !

    U n y u l o l w e p o s t i : Njengoko u Mnu. W . F. de Wet ohekwindlu enga- pantsi ye Pondi enyuselwe ngoku kubu M. L. A., iqela le S, A. P. apa ligqatsa i “Xwane ’’ u Mnu. Lamb H. Brinkman, umakwekwete wegqweta ne lunga lo- mnumzaoa ukuba angene kwi Provincial Council kwesisitulo sase Komani. I S.A P. ioane ucwete ngokunyula i “Xwane ” eli, siyalazi kwanini; yi ndoda lo- nto ! 1

    U FELE O LU P ILE KAKUHLE.

    Kuminyaka engama 50 edlulileyo i Chamberlain's Salve inyange abantu abangena kubalwa abano Kwekwe, yaza yenza amawaka abantu anofele olupile kakukle cwaka. Itengiswa kuao zonke indawo.

    Koda Kuvokoteke.

    Icnpato yomnta omnyama kwelili-

    zwe lokcEtlwa kwake ayizinzanga

    kangt ngokuba abanye betu bida ba-

    azamele ukuocuma bati akusaze ku-

    lUQga naainiat. Akakonto ioj*lo,

    waye u Tixo eagesitulu. Itin to zika

    Nkalunkulu zihimba kade, kanti zi-

    nyaaisekile kodwa, noko kuaj«lo.

    Sudaia inkokeli zetu zikoloaga zisi-

    Iwa ikeke ematyaleni, ati umutu om

    nyama ahlauliswe kakalu ; imali aoge-

    ua kuy fikeleia itsho lonto imsa ento-

    loagweni ukanti umlungu kwange-

    tyala eliianayo udiiwa imalaoa eoga-

    pantsi abe eaguyena unemali nobe

    melwe kwazi bhetele.

    ke abtmhlope, laye eli qela labaWjalo liStnda, a

    oya nenkokeli sakwa N tu ekuaameai

    ukubonisa izipattmandla ukaogafani

    kwezigwebo kumatyala afanayo. Nje-

    agokuba ke bcsike sabikela umzi kuyo

    lemihlati okokuba kako am>polisa

    angatetiyo ngokn okulaula indlela

    zokunqumleza izitrato ngenyawo, nge-

    nqwalo naoga motokali, satsho sati

    kuko nemigca yekaiika eq«ty we mblo

    pe pantsi ekudibansni kwezitrato uku

    bonisa ukuti bonke nazonke eziwelayo

    apo mazinga hambi ngapandle kwalo-

    migca, umteto ke uyabamba kwaba-

    pula lowo nokuwela izitrato. Sekute

    kwaqala kwabako ikete nalapp,— hai

    ibala elimnyama betu. Ewizigwebo

    esezite zsuziwa, abeloDgu bahlauliswe

    ishumi lesheleoi kupela baza abantsu-

    ndu badliwa ipobti kwa ngalonto t

    Ioene elitile ke elimblope ngoku-

    bona lomihinko wenziwayo ngaba-

    gwebi, lite labhenela kuzo izipata-

    mandia e Pitoli apo zonke imantyi

    okanye abagwebi matyala bapetwe

    kona. Lomfo utumele namapepa abo nisayo ngokue»cileyo ukusbiyashiyana

    kwezigwebo zabamhlope nezabmtsu-

    nda. Unobhtlawe Bhotwe le Miteto

    xa ependula uti u R jlumente akanako

    ukuyalela imantyi indlela emazigwabe

    ngayo kuba amandla ziwanikwa ngu-

    mteto nezigwebo amabeziwise ngoko

    kuqonda kwabo ityala ngalinye. Utsho unobbala etembisa okokuba

    into kupela engade ayenze kukutu-

    mela inteto eziblaba ezozigwebo ku*

    mantyi omkulu wase Johannesburg

    ukwencela ukuba abone okuciogwa

    ngumzi.

    Y odb lonto iyabuleleka yoknti

    ingoings zomzi zibhekiswe libhotwe

    kwi nkulu mantyi ; into yesibiai ebu-

    lelekayo kwakakulu ngokuojalc, linya-

    telo elitatyatwe lelinene elingu Mr.

    M. Edwards, engacelwanga bani,

    endululwa cje kukubona lentswela-

    bulucgisa ingakanana. Kunokwenze-

    ka nkuti kanti, abelungu bebekelwa

    izigwebo ezilula nje, abagwebi be-

    Ukupeka ku Bhetele nge Oxo

    Indiela ye Oxo yeyona ndlela ekaulezayo nefanelekile- yo yoku peke. Abactwana batanda imlhluzl ye Oxo, baye bskula bomelele benempllo entle ngenxa yokondia kwe Oxo.

    UKondla kwe nyama ye nkomo

    nqena into yokuti bakusuka babhene,

    baye abamoyama bengekalisi kulita-

    b«ta eionyatelo, fati bexakwa yioto yckungabina mali. Kodwa ke yonke

    lonto ayiniki bagwebi amandla okuga*

    badela xa begweba tina ngetyala eli-

    lana nelafao ababagweba kancinane.

    Koda kuvoteke, mustni ukuncama.

    Ezase Metele.

    Eionyulo apa cja ngoko sike siva

    kalisa kwi nqaku eiiogapambili kwa-

    kuyo lemihlati, ngezipata mandla zale

    doropu sasite ngamadoporo, ngomhla

    we polls. Nditi mna ama National

    ayepume onke ezi plasioi zawo. Iz i

    moto sipitieela zama Nashinale kub«

    ngawo wodwa kule dolopu. Into eya-

    yihlekisa kukupiula udano nosizi le* — x i anwnani aye pttona e

    posiui. Iaopi ye Sepo ihtmbela pam bili enyuka amanani e vcti. Avakala

    esiti ama Bhulu, mfondiui kubi kum

    endioako nokuhleka, kubi kum. Ko

    dwa kute akupakama amanani ebati

    ttma-Nashonali, laqala ilanga Wkanya

    ebasweai bama-Naehonali kwamandi

    konkabi. Y a ti impi ka Tsalitcro,

    yakuqooda kakuhle ukuba yoyisilt

    ugesimanga se voti yabayimivazc

    nemiloz’, ye ’wuda se moto kwamna-

    rdi kwimpi yama National ogoloyiso.

    Yazi xolisa impi ye Sepa. Yazola

    ayabonakalisa buralirume ngokubu

    Pati.• • • •

    A b a n t u : Sike sabona apa u Mnu. u Griffiths Motsieloa neqela lake laba vnmi, base Rautini. Batsho ngento emnandi ye konsati ixube nomdyushc wexesha nengoma kwi School Room sabe Bbala. India yayime ngembbm bo. Imboto leyo yayi yemyoli ayisoze ifane ilibaleke kule mpi yalapa sltl naogomso, ka Motsieloa, azube upinde usindwendwele kozayo unyaka, uya- kufika umzi sowukulindele e Loklshini apo kuya kufuneka nizoku tshiia kona kuba uyaknba nomzi sowunilanglsale zonke imfanelo. Sikunqwenalela ne- ntsikelelo kuborn ozakungena kubo bokazimanya ngeqina lomtshato '* a ndofa naye u Miss Makanani oyiti- tshalakazi e Cradock.

    • • ■ *

    Ngomhla we 18 June umzi wakwa Dyanl W islli wenze ingxlkela ye kon- nsati yombuliso yomfandlsi wabo om- kayo pakati kwalomzl, u Dr. J. R. L. Kinyon, otshintshelwe e Bloemfon teln ngeze Lizwi ; iblyenye yembuto ezimnandi n8pakamlleyo, kuba umaneiilo nanxa ligwangqa ebiyindoda etm- dwayo ngibanto bonke ngakumbl aba- ntsundu nabe Bhala, kuba ebenobncule boknbatetela abantu aba banjiweyo, abanike amacebo ; ozibalale ngalo- nkonzo ilolohlobo umtika l o ; cka Kinyon mhlaumbi imantyi ziyavaya ngokamka kwake, kaba ebalixala kuzo. Simnqwenelela intlalo ekwalolohlobo kumzi wase Bloemfontein*

    WOLF BROS44, ST. GEORGE’S STR.,LATE OF 34, ADDERLEY STREET

    C A P E T OW NFREE GIFT OF a BURMA SILVER Wafch Chain and charm fo any Purchaser sending Cash when ordering a Watch

    Price

    30/-25 Year

    Guarantee

    $ws*--Watrii wiANon-Magnetic Moreaneiit 35/ aad in Solid Silver Cases 80/'

    OTHER WATCHES AND jEW HLtiHRY OFEVERY DESCRIPTION 8U PPD IM .

    WRITE FOR Illustrated Catalogue No. 6

    also copy of Unsolicited Native Testimonials

    POST FREE

    A, H. TODD. LIMITED.

    UFUNA IYEZA NA?BHAEiSSCiA e o w o k u q a l a d m x b m is i

    WABAi m j OYENA-YBNA

    E N D H J U O V X N I

    [Abantu banyangwa apa]

    Ozokntunda elona yeza likucanlleyo ukula nakupina okuku katazayo.

    KNDHLOVINI skuko e DURBAN

    B H A L E L A K U ■-

    A. H. TO D D , L td , E n d h lo v ls l R ad Hill, N ata l.

    U Miss Taba ofondisa intsapo apa pantsi ko Mou. Sol. Akena, inkosazana leyo lyokuyicita e Tinara iholide le ka June ekayeni lake. Simnqwenela iholide emnandi. U titshala omkulu wasa St. Boniface Mission apa, Mr. Sol. Akena, uylcita apa i holide yake ka Juae. U Rav. Oiivier we B>ndla lo A.M.E. Church, uke wnb^ne konsati kwepeli eyo iveke yamaluogiselelo okuya kwake e Komfenl yeslqlng^ta selj Bandla eyobase Cradock kwaka Jans apa yaba yemnandi i konsati leyo. Ugxotwa emsebenzi woba pollsa lo Mngweva a Mr. Madikane, isizata sisapandwa ngumzi walapa.

    (Dr.) M. G. SlSHUBAe

    Mlddeiburg, Cape.

  • 10au-L

    Umbukiso Wakwa

    Nongoma kwa Zulu.

    Mhleli ake nngivnmele ngiti nkn xozs kanesne ez^kwa Zulu zo Mbnkiso (show) obnwenziwe ngomhla ka 18 ka Jane, kwati ngenyanga edhlnle hnbizwe imbizo enkala ngn Magistrate Gebers oyi nkosi yakwa Nongoma kn. kon ne Nkoai a Solomon ka Dinnzuln, wamemeiela nknba knzaknba kon* ngalo llanga lika 18:h Jane nmbnkiso omknln wezinto zonke ezenziwa nga bantu ngeaandla nokndhla sbakalima. yo neii nknkn, bale bwati nknba kn. ■wakale loko nmntn wamargUa nj*- mbala knyaknti knhambe ngempnleio yini loko kitina balapa njengoba else- nga Zo la mecinei nje iningi letn. Bala ke It fib* llanga lelo lombnkiio, wona obnwenzelwe csltolo eainganeno kwaka Nongoma ngoba iDgatolakalaDga indawo pskati komzi. Izimpahla zo- kabnkiswa ezinhle ezlkstwe kahle nga. bantu zbfika ztbaningi ngapezn kwa. loko nmntn ebekwetambile, fati kwa fnmaniaeka akuti bababaningi abthln. pekayo nguknba izimpahla zabo zinga. ngenenga ngoba bepuaa nknzileta nge eiketi esifanele zona zapindele emva, kwati ngoknba qala kwaknngn 10 a m, kwsze kwaba ngo 11 a.m., nmscbeDzi wenganyelwa ilona i Eom itl lawo t l i . aizwa kaknln nga Magistrate G?ber no Inspector Thenieeer, knlona ieli i Eo m iti lobnblela kthle nmbnkiso kn. znbene ndawonye t melon gn emhlope namnyema, nakanjalo foti bokona aba. bekctelwe aknba ngabahlnleli knkona abamblope ntbamnyama tesebenaa ego knsizana. Kwbti nbnba libutane iba. ndla elimhlope cgatblmye nelimnya. ma likake indawina fqondene nalapo n Ndabnabsntu ezaknma bona kanyn ne nkosi n Solomon faa D inizo ln , wati u (M jip ) magistrate Gabtra inboai ya. kwa Nongrma knngnmsebezi wake nbaba a Ndabazabanta (Chief Nativr Commissioner) pembi komkand’ia nkn- vnla nmcebenzi lo wetn oeiDyatelo eetn soknqala ku'eli lakwa Nongoma kwa Zola wabnlnma nge iN g te i narigeei- Zulu bala wesnka a Mr. Norton a Ndsb*T*b»nfn ehnnynafielwa u Mr! C.

    Faye wabonga kabnin nbnhle bombn kiso ngendlela ebengsyilindele kanti

    uzwa nknti Iona Dgnmbnkiao woksqUa kulesi aigodi, waknlama 8Eqs2w1 mnfen la eti noko engeeiyona inowadi yezinto kodwa bayotokoza kakulu nknba ku- lombnkiso knkona nabtntn absbhinoi amabheehu nbnba babone pela nknba kwenziwani, foti wati nyatokoza ngo. knba knvamisa bfknln abantn aba. acane knlombukiso ngobnba ibona abszakntata izinto baziqabele pam b ili, ngoba abadale, sebeqine nemiaipa, ebonga babnln uknsebenza cknknlu kwe bomiti nbnba iipumelelise lom. bnkieo ongaka ngohlobo oinhle kanga ka, impela waknlama amazwi amaniogi akutazayo, esho nknba nalapo evela kona e Eoloni into evamisile nbnba abantn bByeoze lens, eyala nknba labo abazinto zabo zingapnmelelanga nsm bla bizame nkndlnlisela abanye ngc. nyaka oz«yo. Kwasuka u Salomon ka Dinuznlu nknba abonge inbnlnmo ka Ndabazabanta naye ehnnynshelwa ngn Mr. S. Bhecgn, naye wabonga kakoln amazwi ka Ndabazabanta no. knba kona kwake pak&ti kwetn nkosi* vulels lomsebenzi k^cye nabo abiae* benze kabnin nbnpnmelelisa umbn* kieo, eyaliaiaa kaknln abazali nknba Bengali bangizama nkuqnba nezingane ziye ezikoleni nkof onda ngoba ngokn. fnndisa izingane bayaknzibonga ngo mao, wabnlnma kaknln impels foti eyala nknba abantn baogati bsnga. funds badebekisele imisebenzi yeza ndbla ngoknba ilapn nbnntn beeizwe bnkona emisebenzini yezandhla. Ewa aukwa ke lapo fenyiwa knbonwa nknma kwezinto nokntoiakaia kwama Prize nknti zixhonyelwe kanjani, impela, kwaqalwa kahie kwapela kahle wonke nmntn okona nmfioa ejabnle, izingane zezikolo zicula zisenzela ne drill nazo siwenabele kaknlo nmbnkiso, bnkona abelnngn abavela knde cknzosiza ka. knln knlabo absbe ngabahlnleli (jadgee) konke knknhle, ke amsnani sms ka. njena.

    Sibonga kaknln abannmzane bakiti abamhlope nabamnyama ngokneebenza bwsbo nknlnngisela lombakiao nkais nme kahle, fati ke foti sibheke pam.

    bili nknti ngonyaka ozayo ka 1930 Boknbanomnye nmbnkiao ombmo wona nyaka qnbekela pambili ngo- bnbs bnbekona knwona izinkemo, smahishi nfzimbozi kanye nezinye izint't nezinto nezilwane tzinknln ez>Qgatolsksls. Pombili Mazaln.

    S I J. Bh e n g u ,Nongoma.

    TJYAKOHLELA NA ?

    Musa nkuxuzula inyamana ezitaznbi- leyo zomqala wako ngoknzama ukaku- pa iaikohlela esite nca. I Chamberlain’s Congh Bemedy iyaknkwenzela oko, futi iknnvange ingqele ebangela lonto. Ifce- ngiswa kuzo zonke indawo.

    Ezase Madikaleni

    Mhlali obekeklleyo kanndinceda nfa ka iBmszwana ambalwa knlo mvaba yakowsta, ngomhla ka 23 nga cawe epelileyo into ka Malgas wakwa Eaya knln ibipeblelela nnyana wayo a Nda- benl, n Gcwanlni isljaknla sala knla- cdelwa, okokntsho ke n Miya wasema Zlzini- Umgidi nbsmknln kaknln, ekn- peleni komdlalo kwasnke kwaxabana iogwevn ezimblni, lamaxrgn axabana ngento engeko betn, ntl omnye ndlmda- la knwe, nti omnye nyaposlsa mfondini odalnka cgapambi kwako, kodwa sizl ntanga ngemvela ; ndimdala knwa ngo- kwesiko lesi Xosa. EwBnqaudwa bn- patnpntn amaxegn efnna nkolwa, ko dwa abafana bezolile bona nxa Bmaxe- gn ecgesa ntlocipo kemnye nomnye ngaba ikaba liyakufncdiswa ngnbanina imbeko. Zibekeni msxrgn toro, yinloa kBDgake, xa niknle ntacga nifaneie ni beliselBDe amava obudala. Am&xega ellxetha ati xa encokoiayo ove omnye ssiti kwasise rgama bwenkwe awuza- Dge ncdlgalele, locto Byilncgarga konke konke, Intle kaknln Into oyenzi- leyo nto ka Malgas, knlnvnyo kuti ma Miya xa omane usenza izinto ezazise nziwa emakaya-

    G. R . R . R ub u sh e .Llchtenburg.

    Ks nako enDgne ha lils ie iai li re li ke li Bale m otho morao, rcna balho r< ee re re o malimabe kcpa ka Seaotho a r e o enpiloe ka monoans osele ke b(> nbhonoae. Monna emcng os lebhooa o teng eo ho kabang ha bnoa j at lo msbapi le e e n i; mofnmahali oa monn; enok hona mataatsing ans o sepatah ke bo knla; jnale ha eena a talimme If ho knleloa hoc, me ta’esra oa manteibo

    ka Is Bobeli, bekeng ena, eleDg It 25 Phnptjane, mohla ho baleng ho tlo. la matsitsi ohle a mariha ana, .r-onm eo o hUhetane ke kotai tee peii ale mong, ka nako elanngne; o thntene be motckera a tssmaea Betrateng, eare hi ale fata’e aba ifihla a hatoa be ko ic i!0 eepatsla jnale le eena ’me ho »polot< ho epasoa 1 Ns homme ekaba M*be. osna a fosi'ea ha are motho o nthele tsne ha taba li mo erne jnale, hojane ke Mceotho re babe re re haeee abe a it hnhlobe ho bo matBeteeie mohla a phelang, btke ba lahle maaapo a (bp ahneleng ba ’mohile hore ns b>limo ha hBbo ba mo halefetae ka lifeng. Re mo ntlnela bohloko kolnoeng eo, 'me re mo lakaletea ho phaham a hs. m m oho le ’noi oa hae. Seiemoaena ee mo h lah ile hatnpe boo hang.

    ’ MLsmphokoro emong o shloletsne

    khueli tea ta’eletseng ke ’msstrsts ks

    ho tloha a eska thoko ho doropo e»

    Johsnoesborg, mapalssaneog a e po-

    tspotileng, eba o fihla • hoshoslslss

    nkn tse supileng tea mopolssi emoog s

    tla leka ho li rekisa ’msrakeng ho bo

    ralilsga ba ileng ba belaela esbs ks

    lorna mabeletoko a moreneog tBebe.

    da mo isile, ha ho lebaka is hore ere

    ho ntso ho berekoa ke thaka tea hae

    ebe o ikentse mohlohloa-o-rspsme ha-

    the o tB’epile qhoqha le boipullo boo

    fokolaog ba hore o oa a aa tBebe seo a

    Sehlare Woods Great Peppermint ee loketse haholo Ho Ohlola le Mokho- hlane.

    ^ R b X L E YW RIT ING PADS

    Represent the Best Quality and Value Obtainable.

    F U L L 100 S H E E T SRuled with Margin :: ::

    Tbe P*d with the Largest Sale in the World.

    MADE IN SOUTH AFRICA

    Be etsang

    he jasle.

    ka nako eo. O tla teebs

    Sephoqo sa Lesholu.

    Bshlslefi ba bangata ba tiiBa here

    ktlello ea rons batho bsbsta o, ents’i

    jualoka ’mals oa rona. Ua re lame*

    ilana le monabsno oono hobaoe kele-

    llo le ea mscg feela ha re tBebe ’mala

    os eonr, empa ’nete eona ke ea hore

    mahaeso a sale msogata a knahetsneng

    ke bcostla boo ByekiBsng pelo hoo k>

    nsko enogne ereog ha motho n bent

    keiso tea bcna n bstle n fellca ke

    te’epo ea here ekaba ba aa tla chsbe.

    loa ke leseli boo aoetsecg jualoka he

    lichsba tse ling. Re hopotsna hoot

    ke kttso ea moblsoksns oa Lefeko

    msane cqa ea btphirima bo dcropo es

    Gaudeog. Moona enos c sebetss kc*

    mponeDg, ho bcnsbsla o ile a kena

    tlong es lekhora la lebeotlele a uteua

    mishtme a mane a lipooto ele chelete

    e k b u b e l n l e e tB’ehlt. O khutlets:

    leleokeleog la Iona lekhooa leo, bo

    £B», a ea reka ka hjeremme la chelett

    eo ea bctholu. Lejcremsne leoa lece

    le hlile le le leis’o ke ts’ila ’me ke Ic*

    na le mo ts’nirisitseog hoba lekboot

    le ile la te belaells eira bobs a fsue li

    Bala le itB'eba le ba ’Moso le bs nkisi

    mchlala. Mchaeso ke eloa a leka

    Krogeradcrp dorcpong moo a fihlileDR a fa taka a rakaka eogTe eog, ntja ta

    ’Aluso li fihla a sea rekile ka £17

    kaifels ka tsitsi le le !eog ! Ha re

    tsebe he Ithaekabe e ots’o kelello ea

    monaa enoa emps feeia e leVile mcrai

    me e tsueroe ke bohctsn hampe. O

    kite a leka ho lohs ih ipo ea stcbabs te

    letsiri ire chelete eo ke ea pereko e*

    hte, a lumela molito kamtrto. O

    ah oletsue khueli tse th>ro chsoktneDg

    a hoaa.

    Har'a ho bata hoo bileog teDg

    Gaudeog matsatBiog a ho qala beke,

    ka la Bcrirc, la 26 Phuptjioe, hobi

    hlile ho pholile, muruetsanyana oa le*

    khooa oile a thaloa ke ’motokira se-

    trateDg ’me a phallisetaus sepatsla le*

    ha emps ho no ho hlile ho apoloa h

    • ptsof. Re mo utluela bohloko !eh>

    feta, h ir ’a mohatsela oc, hs esita hi

    aa bate leqeba ele ntho e IntsetBang.• • a • ■

    Tloaeio ea ho ipolaea esale khoio le

    jaale bo ba basaeu. Msane ho Is

    ttolone tseleog e tlchsog Itioege e

    ebs H»r»Jcraete eitse hs tereae e

    fets msobs, bekeng e fetileng, ele ka

    phirimaoyana, bapslsmi ba terene b>

    bona knete ea lekhoos, kapa setopo sa

    looa, se ntse se leketla sefateng sa

    leoka, Be leketla kbuele ele molaleng,

    empa ele Beithati bs motbo ha ho uoa

    ka meaparo.

    OINGLERS

    No 9

    TOBACCO

    Seymour’s Double Strength Blood Purifier.6QIRA MKULU No. 9

    Ihlobo liya twasa ngoku, laye igazi la kc liyakonakala ukuze ligqibele ngokwo- na umzimba wako, nentlonze irwexe ipnme izinto ezimbi

    ITEZA L IKA SEYMOUR LE GAZI.

    Liyeza elikulu legazi elaziwa kulo lonke elase Afrika, liyeza legazi elinyanga inkatazo zonke eziveliswa kukonakala kwegazi, eliyeza linyanga inkatazo ezi- nje: Izilonda, Amaqakuva, Izitshangnba Amasa, Ukujaduka, Ukwekwe, Ama- nxeba, Ukudumb’ umzimba nazd zonke izifo zentlonze.

    IYEZA L IKA SEYMOUR LE GAZI,

    LiiyeBa— gtfo1’ ̂ a i h l ie m a n g a lis a y o , e liy e z a l iy a k u k u nika impilo entle, lihlambe negazi lako laye iliyeza elidume kakulu, sinenowadi ezi- ninzi ezingqina ngeliyeza, kautumele nje ibhotilo ibenye ye 4/- nge post, enkulu 7/6 nge posi.

    Tumela kumpitikezi walo,

    E. E. SEYM OUR,C h e m i s t .

    79 Musgrave Road, Durban.

    S n c ic i into yokokaka ncmteto nya-

    kuke rxambnle pamki kokuba ube-

    aako ukuyi pelisa ibdira (umya) nkn*

    lahayws kwayo ugako bawnqelileyo

    umya lo. Kuvtksls okokuka uys-

    ogens Dssentoloogweni ysmakwtnkwe

    e Tukayi ogase Kapa. Kutwa kuko

    inkweokwe essodul’ nkupuma kona e

    Tuksyi eti sms Lawo syayu kona

    ogokohsmhela angenisa umya ukuze

    ogeDxa yokuuqaba kwe sigarati apo

    entolongweni nokufumaneka lula oko

    komya, eyioto ke leyo ekanzima ngoku

    nkwahlukana oawo naxa sekepumile

    kuba kamke nmya nya “ hlaba ”

    (lento kanye ifunwayo ogabatshana

    »bs) k nne sigireti. Leotwsna icebisa

    cipatamai;dla nknsetshs onke ama-

    Lawu thamkela e Tukayi xangak*

    iojongo iiusupeliswa komya ukatsha-*

    ywa.

    Umhla we Cawa ye 30 ku June ibe ngumhla omkuln apa knlomzi wase B ’ongweni Location ngase George Goch knba ibitignmhla wopehlelelo lo nyana ka Mr. no Mrs. Mapbisa balomzi. Lo msebemi mhle nomkulu kunene wo- nganyelwe Dgu Mr. P. Ngaka, umehlo- mane yena wodomo lwase Germiston, pakati kwe nkungn ne langa yabantu abebe lapo ndingabalula aba : Messrs C. Mi phisa, J. Maphisa, P. Maphisa. T. Yekiso, Mtwalo, J. Nkungn Misses M. Mashupane, I. N. M ’gijima, S. Mdyogolo B. Maphisa nabanye, Lo msebenzi ube ngozuke kunene.

    Umuamcsns Allan C. Mgoqi wo~

    dumo oluhle kwezemidlslo nobslnleke

    ngegams loknba ngn

    aoqabi cfeeekileyo nolitemka kwinkosi

    • zikonzayo. Usempilweni u Tshawe

    ojeDgokuba besimboua aps epepeni

    ekopeleoi kweveki.

    Subscribe toUmteteli.

  • Tsa Maabane le Maloba.

    (K b N a t h a n ie l M . M a n a k a .)

    Bare joaleka ha ale mon» NaUla

    Mr. A . P . Madooa, Assistant Gene

    ral Secretary, lad . I. C. U o butse

    ofiai ea hae Qaeen Street, Durban,

    m p i esale e koaloa ke moboa I.L>.U.

    y*se Natala pele ha seteraeke Ben*

    sefetileog, ke utlaa bira c b b a r*t*

    ho e bula hape. Linton* tea IodI C O-mona Dnrban ke bo Messrs

    J . Mokhele, E »b Lentour, John

    Mbhele, H . Sekoa, E . Motfluminyane,

    ka 'nete ba ke bone hantle hore ban*

    feana beso ba tU tsoeU pele le IodI .C .U . k» hrre batho be bangata ba

    kene ho I .C .U . yase Natale.| • • • •

    Bare esale seteraeke b s eb* teng

    • • • M M ona]

    |J tlo n tie be oo eleng moriana o aepilgog lets leha ale leteng le a taoanyagg

    SNDHLOV1NI base DURBAN

    J < O O L L A H O i—|k , H. TOOO LTD . E a4l»lavla>

    Rad H ill, Natal.

    Lenama la ’Muso.

    Babali ba tla hopola h i ra kile ra

    ba phetela kamoo lefa la seoa le ntseng le fiella bathe, hiholo babats’r, k«-

    teng ka mona ka ho la ha Zulu. Lt-

    fa lena le ne le q ile khale, ke h ra ka

    khueli ea bobeli ea selemo sena Be

    stcha eleng hoo ho akanngoang here

    ho tloha ha le simolohi, ho isi ho fe

    leng ha khueli ea Mats’eaaong, ba

    o»ts’o baoeog ba shaele ke ntiramane

    ea kum* ha Znln, ba ne ba le kete tse peli.

    Taba e bohloko bakeng sa phiello

    e eotsueog ke lefn lent, eleng taba e

    iBuahUha le ho is;bieaha!a hanfiaya-

    ue tjena ka moromuoa oa kortnt*

    enogue e kholo ea makhooa kuma

    N»tal«, ea neng a hlile a ilo hUhloba

    Ufa leo la m ilir ia le tsamiisoa g ke

    monoang. Ke taba ea lemma leo ht

    fumaoehang le bile teog kanqa k>

    ’ MosoDg oa Kopano ho shebelleug

    sechaba kolnoeng ena. Ho utlua*

    hala hcra Fapha la tea bophelo

    kamona «a Ts’uane le tsebisitsnr

    ka khoeliea Hlakolo hore lefu

    leo le hanfi la hore bona baahl bao ba bats o boemo ba bona ke tekene menong a bob- le a malaria eo. ’Muso o laetse li’mastrata tsa litreke tseo bo bokalla piiisl tse ts’ooanyana (quinlnO tseo hotboeng li na le thoso* haholo ha Si qaliloe lefa le es’o kene mothong. E upa ’tmstrata tseo tsa iBeloa hore li nehe “ knlnini ” ho babats’o bao eleng mekopakopa feela, ba nang le matla ba e reke. Ho binabala hore le ho tseba hantle hore b are seo se ka fumaneha moo likantoroog sechaba ha fe .ka sa tseba hantle ’me lefu U barinya, thuso e teng ea “ kuinini ’’ ele e fumanoang ho Fatere ea Roms eneng e e otora mose ! ’Muso o iaetce morao batho ba se ba felile boholo, hore ’mastrata 11 ba nehe hlare seo ka phakiso ntle ho che lete 1 Lenama le juanana le boh oko ke leo h o kabang batboe ke hoba ba harintsneng ke lefu ene ele babats’o.

    Mahoo a Lintho.

    Ka tsako enDgae ha baiho ba h

    h ir ’a raiferefere, h »h o lo ha mtikutW

    bona tsa tsits* hantle eba ba tU

    o toa le ke seo ba se nahanang R« bna j i»nana hobane M rs'thi

    emong oa ba khale o naka are ma- khr>oa mots ehare ha a bene ka baka la mah o a maputsua, Ha re fcse- bisisrt hantle leha ekaba monna eo o na a nepile, feela hoo re ho tsebang ke hore ha letsatsi le baletse hantle ho e maru h o hang, bonguta ba makhooa boa se- nama eleng ntho eo re eeng re re e ba keloa ke mablo a oona ho hloloa ke khanya ea letsatsi Empa bo batlang ho tiis4 se neng se buoa ke monna eo oa khale, ke bongata ba ho thul ia hali mo'okara ke litrene moo ’mila o obong o khaohanya seporo sa terene. Hoo re sakeng re be re utluisise hoo hang hona kot-ing tsa mofuta ona, ke ho tse etsa- halang mots’uhare letsatsi le cbabile ’me le hona moo seporo se hloekileng se sa thijoang ke meru kapa lifate hoo motbo a ke keng a ro terene ha aka a e bona esale hole leha eba esaka ea etsa mololi. Empa hona holim’a ho hloeka hoo ha seporo ke hona moo ho atisang hore mots ehare lekhooa le phobe ’mo- to&.r* coe o tin o o tbulua &e lereue o

    ea* le b tthr, ba hlaheloe ke likotsi le

    •>ona 'mi tok»r» o thuoakace hampe.

    N« ha hole jaalo h*se kotai tse ka

    phengotng tseo tsa mota’ehare ? Ka

    pa ekaba btqhobi bao, ka hona hose

    oools'iae h»ntle motbo oa nthane hore

    teren^ esile hole ebe o ts’epa hore a

    k. jaha a feta kapele ho eona ? Ha

    ho kotsi e kaalo ka ea ho leka ho feta

    «»pele bo terene, leha ele kapele ho

    oaa ’motokara.

    H O KULA KAJENO, U PH ELE HOSESANE.

    Ha u ikutlua u se monate 'me u tsia- pa, u ena le nyooko u bile u pipitleloa kuenya Chamberlain s Tablets pele u robala. Ke eona ntho e ba tie hang ho aena, me u tla tsoha u phelile. Li re- kisoa hohle.

    Qamaka Lets’uao lena la Seeialeo eleng tiiso ea bonnete ea moetsi.

    Hana lits’uants’o.

    Lihempe tse entsueng ka Lesela la 1 Stifel’ le Leta’uao la Seeta ke tse lokileng haholo. L i thata 'me ha li fcsue 'mala.Basali ba Iona, bana le baratuoa ba rata mese le lipiniforo 6se entsueng ka porinti tsa ‘ Stifel ’ tse Ts’uao. la Seeta ho

    bane li ntle—lesela le thata ’me ha le teue 'mal?

    Litoro kaofela li na le oona

    Baemeli : H. JASPER SMITH & Co., (Pty) Ltd.

    Johannesburg, Cape Town, Durban, Port Elizabeth

    ^ bantu Abalumkiieyo Batshaya i

    Si 9a re Is y e F U G BazivaZim itandi

    %

    IKAYE UYAKUFiK* ZINJALQ NAWE.

    Ungazi tenga kuzo zonKe Ivenkile; ixablso yi 4d. nge paketi yezlli 10.

    BATHO BA BOHLALE BA TSUBA SEKARETE Tsa FLAG ba II utlua II le monate ’me le

    uena u tla fumana II le jualo.UKA LI REKA MABENKELENB OHLE,

    POREISI KE 4tt. K A PAKETE EA TSE 10

    S u b s c r i b e t o

    X J m t e t e l i

  • Collection Number: AD1715

    SOUTH AFRICAN INSTITUTE OF RACE RELATIONS (SAIRR), 1892-1974

    PUBLISHER: Collection Funder:- Atlantic Philanthropies Foundation

    Publisher:- Historical Papers Research Archive

    Location:- Johannesburg

    ©2013

    LEGAL NOTICES:

    Copyright Notice: All materials on the Historical Papers website are protected by South African copyright law and may not be reproduced, distributed, transmitted, displayed, or otherwise published in any format, without the prior written permission of the copyright owner.

    Disclaimer and Terms of Use: Provided that you maintain all copyright and other notices contained therein, you may download material (one machine readable copy and one print copy per page) for your personal and/or educational non-commercial use only.

    People using these records relating to the archives of Historical Papers, The Library, University of the Witwatersrand, Johannesburg, are reminded that such records sometimes contain material which is uncorroborated, inaccurate, distorted or untrue. While these digital records are true facsimiles of paper documents and the information contained herein is obtained from sources believed to be accurate and reliable, Historical Papers, University of the Witwatersrand has not independently verified their content. Consequently, the University is not responsible for any errors or

    omissions and excludes any and all liability for any errors in or omissions from the information on the website or any related information on third party websites accessible from this website.

    This document forms part of the archive of the South African Institute of Race Relations (SAIRR), held at the Historical

    Papers Research Archive at The University of the Witwatersrand, Johannesburg, South Africa.