dvbdebate.com facebook.com/dvb.debateTwitter@dvbdebate

“ဒဗြဘ ဒဘတ” အေခအတင ေဆြးေႏြးပြ အစအစဥက DVB Multimedia Group က စေနေန႔တငး တကရက ရကကးၿပး ဒဗြဘရပသလငးမာ တစဖကပါ အစအစဥအတငး ထတလႊင တငဆကပါတယ။ DVB Debate ဟာ မမတ႔ရ႕

အေတြးအျမင အယအဆေတြက လြတလပစြာ သေဘာကြလြႏငဖ႔၊ အျပနအလန နားလညမႈေတြက တညေဆာကႏငဖ႔၊ ျမနမာအနာဂတ ပမေကာငးမြနလာေစဖ႔၊ လ႔အဖြ႔အစညးအတြငးမာ ရေနတ ျပနာေတြက အေျဖရာႏငဖ႔၊ လတငးပါ၀ငႏငၿပး မတကြျပားတာေတြက လကခေပးႏငဖ႔၊ အေခအတငေဆြးေႏြးတ ယဥေကးမႈေပၚထြကလာေစဖ႔ ရညရြယပါတယ။ မဒယာေတြန႔ အသငးအဖြ႕ေတြကလညး အခလ လြတလပ ပြငလငးတ ဒဘတရ႕ အေခအတင ေဆြးေႏြးပြမာ ပါ၀ငဖ႔က ဖတေခၚပါတယ။ အပတစဥ သတငးထတျပနခကမား၊ သတငးဓာတပမားန႔ ဒဘတ ကာတြနးက ရပသရကကးၿပး မၾကာခငမာပ ဒဗြဘဒဘတရ႕ ေဖစဘတ စာမကႏာန႔ ၀ကဘဆကမာ ၾကညရႈႏငပါတယ။ ျပညတြငးမာ ျပလပမယ အေခအတင ေဆြးေႏြးတ ဒဘတေတြက ပပးကညဖ႔ DVB Debate မာ ရနပေငြ ရပါတယလ႔ အသေပးလပါတယ။

DVB DEBATE

ယခအပတ ေဆြးေႏြးပြအတြက ေမးခြနးကေတာ

“How to built Federal State?” ျဖစပါတယ။(ေဖေဖာ၀ါရ ၊၂၇ ၊၂၀၁၆ (ဘားအ)႐ကကးသည။)

v မတခကေပးလတာ၊ အႀကျပလတာန႔ ေမးျမနးလပါက ရးခနအတြငး ဖနးနပါတ ၀၁ ၉၀၀၀၄၈၈ န႔ debate@dvb.no က ဆကသြယၿပး အဖြ႔၀ငတစဥးဥးထ ေမးျမနးႏငပါတယ။

ဒတစပတမာေတာ “ဖကဒရယျပညေထာငစက ဘယလပစ တညေဆာကၾကမလ” ဆတ ဒဘတက ေဆြးေႏြးၾကမာ ျဖစပါတယ။ တငးရငးသားလမး ၁၃၅ မး ေနထငၾကတ ျမနမာႏငငမာ ေဒသအလက၊လမးအလက ရၾကတ ဘာသာ စကားေတြ ၊ ႐းရာပြေတာေတြလညး စစလငလငန႔ တညရေနပါသလ ျပညတြငး စစပြေတြ ျဖစပြား လာခတာ ဟာလညး ႏစေပါငး ၆၀ ေလာက ရေနပါၿပ။ ၀နႀကးခပဥးႏ လက ထကကစၿပး အပခပခသအဆကအဆက ျပညတြငးစစပြေတြ ခပၿငမးဖ႔ရာအတြက ေဆာင ရြကမႈေတြ လပခၾကတယလ႔ ဆေပမယ မေျပလညခတာ ေၾကာင စစပြေတြက ဒေန႔ထတင ျဖစပြားေနခတာေၾကာင ျပညတြငးမာ စစေရာငသေတြ၊ စစေဘးဒကၡသညေတြ ဆတစကား လးေတြန႔ ႐ပပေတြက တြငတြငကယကယျမငေတြ႔လာခရပါၿပ။

၂၀၁၀ျပညႏစမာ တကေရာကလာတ သမတ ဥးသနးစနလကထကမာေတာ တစႏငငလး ပစခတတက ခက မႈ ရပဆေရးအတြက ျပညတြငးလကနကကငအဖြ႕ေတြန႔ ျပညေထာငစ ၿငမး ခမးေရး ညလာခက ျပညပက ျပညလည၀ငေရာကလာတ တငးရငးသားအခ႕ေတြပါ ပါ၀ငၿပး လပေဆာငခပါတယ။ အဒါန႔ ပတသကလ႔ “ဥးသနးစနရ႕ ျပညတြငး ၿငမးခမးေရး မ၀ါဒမာ အေျပာငးအလေတြ ရလာပါတယ။ အရင တနးကလ တငးရငးသားလကနကကင အဖြ႕အစညးေတြက တစဖြ႕ခငးစ သးျခားေတြ႕ဆေဆြးေႏြးျခငး မျပေတာဘ တငးရငးသား လကနက ကင တပေပါငးစအေနန႔ေဆြးေႏြးဖ႔ သေဘာတလာပါတယ။ ပထမဆငအေနန႔ အစးရန႔ တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႕အစညးမား အားလးပါ၀ငတ တစႏငငလး အပစအခတ ရပစေရး သေဘာတစာခပက လကမတေရးထးဖ႔ျဖစၿပး ဒတယ အဆငမာ အစးရကယစား လယမားန႔ တငးရငးသားလကနကကငကယစားလယမား “ႏငငေရးေဆြးေႏြးပြဆငရာ မေဘာငမား” (The Framework for Political Dial-ogue) ခမတေရးေဆြးေႏြးရန၊ တတယ အဆငအေနန႔ ယငးမ ေဘာငမားက အေျခခၿပး ႏငငေရး ေဆြးေႏြးပြႀကး ကငးပရန၊ စတတ ဆငအေနန႕ “တငးရငးသား လမး မားဆငရာ ျပညေထာငစ သေဘာတ စာခပ” က ခပ ဆၿပး သေဘာတညခကမားက အေကာငအ ထညေဖာရန စသညျဖင အမားလကခႏငတ မ၀ါဒအေျပာငးအလေတြ ရလာပါတယ။” လ႔ ဖကဒရယ ျပညေထာငစ၊ ဖကဒရယတပမေတာ ႏင ျပညတြငးၿငမးခမးေရး ေဆာငးပါးမာ ေဆာငပါးရငေအာငဒငက သးသပထားပါတယ။

လကရမာေတာ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးေဆာငရြကေနသမား အေနန႔ တစေလာကလး ေတာငးဆလာခတ ဖကဒရယျပညေထာငစ၊ ဖကဒရယတပမေတာ အျပင အခႏစဆနးပငးခန႔မာ ျပလပခတ ၿငမးခမးေရး ညလာခကေန ၈ ျပညနယမ ဆတ ေတာငးဆသကလညး ထြကေပၚလာပါတယ။

တစခနက ကလနလကေအာကချဖစခတ ျမနမာႏငငမာ ဖကဒရယဆတ အသးအႏႈနးန႔ ပတသကရင ခြထြကေရးလ႔နားလညထားတ တပမေတာအေနန႔ တငးရငးသားေတြအားလးပါ၀င ဖြ႔စညးထားတ တပမ ေတာဟာ ဖကဒရယတပေတာျဖစတယလ႔ ေျပာၾကားခၿပး တငးရငးသား မား ဘကကေတာ ျပညနယမား တြင ျပညနယလၿခေရးတပ၊ ျပညနယေစာင တပေတြ ထားဖ႔၊ ျပညေထာငစ တပမေတာက အစးရ အပ ခပမႈ ေအာကမာရၿပး ျပညနယလၿခေရး တပ၊ ျပည နယေစာငတပေတြက ျပညနယအစးရအပခပမႈ ေအာကမာရဖ႔၊ ျပညေထာငစတပမေတာ က ႏငငေတာကာကြယေရးန႔ ျပညပရန ကာကြယေရးအတြက အဓက တာ၀နရၿပးျပညနယေစာင တပဖြ႔ေတြက သကဆငရာ ျပညနယ လၿခေရးအတြက အဓက တာ ၀န ရတယ၊ ျပညေထာငစ တပမေတာက ျပညနယေတြက အခးကေစလႊတတ အေရအတြကန႔ ဖြ႕စညး ရမယ စတာေတြပါတ ဖကဒရယက သြားခငၾကတယလ႔ ဆထားပါတယ။

ႏငငတကာက ပညာရငတစခ႕က အငဒနးရား၊ ရရား၊ တရတ၊ ႏငဂးရးယား၊ ျမနမာတ႔ အေနန႔ တညၿငမ တ ဒမကေရစႏငငေတြ ျဖစလာေစဖ႔ဆရင လကေတြ႔အလပျဖစတ ဖကဒရယ စနစေတြက ႀကးစားတည ေဆာကရ မယလ႔ေတာ သးသပမပါတယ။ အဒဖကဒရယစနစက ယဥေကးမႈ ပေဒသာ စလငမႈက ခြငျပ

ပါလမမယ။ လမႈစးပြား ဖြ႔ၿဖးတးတကမႈအတြက ျပညစကလတ အရငးအႏး စကထတ ေပးပါလမမယ။ ႏငငသားေတြၾကား တနးတညမမႈက ေယဘယကက စသတမတ ေပးႏငပါလမမယ။ ဖကဒရယႏငင ေတြဆတာ လဥးေရ မားျပားပါတယ။ နယေျမေတြ ကယျပန႔ပါတယ။ ေနထငရာေဒသက အေျခခၿပး ေျပာဆတ ဘာသာစကားေတြ ကြျပားသြားတ ဒမကေရစ အစအေ၀းေတြ ျဖစပါတယ။ နယေျမေဒသက အေျခခထားၿပး ေရရညတညတခငၿမ ေနတ ဘာသာစ ကားစ၊ တငးရငးသား လမးစ ဒမကေရစ ႏငင တငးကလညး ဖကဒရယႏငငေတြလ႔ပ ေျပာရ မာပါ။ တငးရငးသား လမးေပါငးစေနထငတႏငငေတြ ကမာၻေပၚမာ အမားႀကးရေပမယ သတ႔ထက နညးနညးေလာကပ ဒမကေရစႏငင ျဖစပါတယ။ ဒါေပမယ အဒတငးရငးသား လမးစ ဒမကေရစႏငင အားလး (ဆြစဇာလန၊ စပန၊ ဘယလဂမ၊ အႏၵယ၊ ကေနဒါ) ကေတာ ဖကဒရယက အားလးကငသးၾကပါတယ။

ဘားအက သြားေရာက႐ကကးတငဆကမယ အခတစပတ ဒဗြဘ ဒဘတမာ ဖကဒရယန႔ပတသကလ႔ ကၽြမးကငသေတြက ႐ႈေထာငစကေန ေဆြးေႏြးတငဆကၾကမာ ျဖစပါတယ။

သတ႔အျမင

“ဖကဒရယတပမေတာဆတာ အဓပၸာယမဖြငရေသးဘး။ အဓပၸာယမဖြငရေသးဘန႔ ေျပာတအခါၾကေတာ တပမေတာပငးကလညး လၿခေရးက အဓကထားတအတြက ဒါကစးရမတယ။ ဟတစေန႔က ခငးမငမာ ဥးေဇာေအးေမာင အငတာဗးမာေျပာသြားတ စကားေလးၾကားလကရေတာ ေတာေတာ၀မးသာသြား တယ။ သတ႔ေျပာတ ဖကဒရယတပမေတာဆတာ အရငတနးက ဗမာတပမေတာမာရတ တငးရငးသား တပရငးေတြ ရတယ။ ကခင (၁)၊ ကခင(၂)၊ ကခင (၃)၊ ခငး(၁)၊ ခငး (၂)၊ ကယား(၁) ဒလတပရငးေတြ က ေျပာတာပါဆ ေတာ အရငတနးကလညးရခၿပးသား။ ဒါဘာမခကတာမဟတပါဘး။ ဒါဖကဒရယတပမ ေတာပေလ။ တစေယာကန႔တစေယာက အဓပၸာယမဖြငဘန႔ ေၾကာကေနၾကတာ” ဥးေအာငမငး - သမၼတ႐း၀နႀကးဌာန ျပညေထာငစ၀နႀကး။

“အေျခခဥပေဒအရ တငးျပညဖကဒရယျဖစမ တပကလညး ဖကဒရယတပမေတာျဖစလာမာ” ဗလမးႀကး ခြနဥကာ - (UNFC) တြဖကအေထြေထြအတြငးေရးမး

“တပမေတာအရာရႀကးေတြထမာေတာ တငးရငးသားသပမရဘးဗ။ မရဘးဆတာက ဗလေလာငးမာ လညး ေလာကတတငးရငးသားေတြနညးေတာ အေပၚေရာကလာတအခါ နညးသြားတသေဘာပါ” အၿငမးစား တပမေတာအရာရတစဥး

Information l inks: www.burmese.dvb.no www.mizzimaburmese.com www.burma.irrawaddy.org www.7daydaily.com