factsheet jeugdzorg 2013 - houten geeft je de ruimte · de bestuurlijke verantwoordelijkheid van de...
TRANSCRIPT
factsheet jeugdzorg 2013
1
PROVINCIE-UTRECHT.NL
faCTsHEET jEUgdzORg 2013
3
Voor u ligt de Factsheet jeugdzorg provincie Utrecht 2013. Met de ontwikkelingen rond de transitie jeugdzorg is er veel behoefte aan inzicht in de jeugdzorg. Hoe is de jeugd-zorg nu georganiseerd? Wat gaat er veranderen?
In deze factsheet vindt u informatie over de huidige wettelijke kaders en de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partners: de provincie, Bureau Jeugdzorg (BJZ) en de aanbieders van Jeugd & Opvoedhulp (J&O). Dit wordt geïllustreerd met de gegevens over het gebruik van jeugdzorg per gemeente. Hoeveel jeugdigen uit de verschillende Utrechtse gemeenten maakten in 2012 gebruik van jeugdzorg?
Per functie/zorgvorm wordt weergegeven hoe deze in het nieuwe stelsel moet zijn belegd, wanneer de nieuwe wet ‘Zorg voor jeugd’ in werking treedt. In 2010 is de eerste factsheet jeugdzorg uitgegeven, met facts and figures over de geïndiceerde jeugdzorg in de provincie Utrecht. Nieuw in deze factsheet is dat er meer gedetailleerde gegevens op gemeenteniveau in zijn opgenomen: van BJZ, van de aanbieders van J&O1, van jeugd-GGZ, van gesloten jeugdzorg en van de Raad voor de Kinderbescherming.
Vanwege de geplande inwerkingtreding van de nieuwe jeugdwet (januari 2015) is dit de laatste factsheet die de provincie op papier uitgeeft. Medio 2014 zal de factsheet met de meest recente cijfers online bijgewerkt worden.
iMeer informatie: www.provincie-utrecht.nl/jeugdzorg Contact: [email protected]
1 De gegevens van BJZ en de aanbieders van J&O zijn gebaseerd op de uitvraag die gemeenten in de zomer van 2013 hebben gedaan ten behoeve van de transitiearrangementen. Indien er een andere bron aan de tabellen ten grondslag ligt, dan wordt dit apart erbij vermeld.
INLEIdINg
4 5
Inleiding 3algemeen 6• Provinciale jeugdzorg 7• Stroomschema huidige jeugdzorg 8• Stelselwijziging: transitie jeugdzorg 10• Stroomschema zorg voor jeugd na de transitie 14Provinciale middelen 16• Financiële middelen provinciale jeugdzorg 16• Herkomst en verdeling middelen Programma Jeugdzorg provincie Utrecht 2012 18Bureau jeugdzorg Utrecht 20• Centrale Aanmelding 22• Toegang Geïndiceerde Jeugdzorg (TGJ) (vrijwillige hulpverlening) 25• Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) 32• Jeugdbescherming (gedwongen hulpverlening) 35• Jeugdreclassering (gedwongen hulpverlening) 38• Kindertelefoon 41• Voorlichting en advies 42aanbieders jeugd en Opvoedhulp in de provincie Utrecht 44• Route naar Jeugd- en Opvoedhulp 46• Zorgvarianten 46• Prestatie-indicatoren 49Cliënten 52• Medezeggenschapsrecht 52• Vertrouwenspersoon 53• Klachtrecht 55Rijksoverheid 56• Raad voor de Kinderbescherming 57• Jeugdzorgplus 60• Justitiële Jeugd Inrichtingen (JJI) 62• Inspectie Jeugdzorg 64
INHOUd
factsheet jeugdzorg 2013
6 7
In het huidige stelsel is de provincie verantwoordelijk voor de geïndiceerde jeugdzorg en heeft zij een regiefunctie voor de hele jeugd(zorg) keten. dit is zorg voor de zwaardere doelgroep. gemeenten zijn verantwoordelijk voor het lokale aanbod aan eerstelijns zorg (jeugdgezondheidszorg, preventie en licht ambulante hulpverlening). de gemeentelijke voorzieningen moeten zoveel mogelijk voorkomen dat kinderen en jongeren een problematiek ontwikkelen waardoor ze gebruik moeten maken van de geïndiceerde jeugdzorg.
De verdeling van verantwoordelijkheden is vastgelegd in de Wet maatschappelijke onder-steuning (Wmo) en de Wet op de jeugdzorg.
Het kabinet heeft besloten om de verantwoordelijkheid voor de jeugdzorg vanaf 2015 onder te brengen bij gemeenten. Het komende jaar staat in het teken van de transitie van de provinciale jeugdzorg naar gemeenten.
PROVINCIaLE jEUgdzORgIn de huidige Wet op de jeugdzorg (2005) is de toegang en bekostiging van de jeugd-zorg geregeld en zijn de taken en verantwoordelijkheden verdeeld over Rijk, gemeenten en provincies.
De provincies ontvangen van het Rijk de doeluitkering jeugdzorg en hebben als taak ervoor te zorgen dat alle kinderen en jongeren in Nederland jeugdzorg kunnen ont-vangen, zoals vastgelegd in de wet. De provincie is verantwoordelijk voor:
• de toegang tot de jeugdzorg (via BJZ)• de inkoop van voldoende zorg (middels aanbieders van J&O) • de afstemming met gemeenten (voor het lokale, preventieve veld), het Rijk (voor de
justitiële jeugdzorg en jeugdzorgplus) en AWBZ-partners (voor de jeugdzorg die vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) gefinancierd wordt)
De provincie stelt de kaders voor de geïndiceerde jeugdzorg vast, koopt zorg in en stuurt de geïndiceerde jeugdzorgaanbieders en BJZ aan. De provincie is bovendien ketenregisseur, zodat een goede afstemming kan plaatsvinden tussen verschillende zorgdomeinen en er integrale hulp aan het kind geboden kan worden.
sTROOmsCHEma HUIdIgE jEUgdzORgIn het stroomschema op de volgende pagina wordt geschetst hoe de huidige jeugdzorg is georganiseerd.
iMeer informatie: www.provincie-utrecht.nl/jeugdzorg
aLgEmEENFACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
8 9
Centra voor jeugd en gezin (Cjg), waaronder: - Jeugdgezondheidszorg- Jeugdmaatschappelijk werk- Jongerenwerk
Centrale aanmelding (BjU)Alle (zorg-) meldingen komen hier binnen. Cliënten worden doorgeleid naar de juiste afdeling (SeZ/TGJ/AMK).
spoed Eisende zorg (sEz)- Crisishulp bij nieuwe zaken: 4 weken in vrijwillig kader en 6 weken
bij VOTS. Leidt daarna door naar TGJ of RvdK
- Bereikbaarheidsdienst voor bestaande caseload TGJ en JB en JR.
advies en- meldpunt Kinder- mishandeling (amK)(Bij AMK kan ook rechtstreeks gemeld worden).Doet onderzoek bij vermoedens van kindermishandeling. Motiveert voor hulp en verwijst (indien nodig) door naar de RvdK, het lokale veld of de TGJ en checkt na 6 mnd hoe de hulp verloopt.
jeugdbescherming (jB) Gedwongen kader. Civielrecht- gezinsvoogd voert ondertoezichtstelling
uit (ouders zijn beperkt in hun gezag).- Voogd voert voogdij-maatregel uit
(ouders zijn ontheven uit hun gezag).- Gezinsvoogd kan alleen uithuisplaatsen
met machtiging van de rechtbank (en indicatiebesluit).
jeugdreclassering (jR) 12-18 jaarGedwongen kader. Strafrecht1. Hulp en steun (max 2 jaar), waaronder
mogelijk ITB- criem (3 mnd) of ITB- plus (6 mnd).
2. Gedragsbeïnvloedende maatregel (GBM).
3. Toezicht en begeleiding.
Toegang geïndiceerde jeugdzorg (Tgj)Vrijwillige kader. Casemanager verzorgt voor cliënten de toegang tot geïndiceerde jeugdzorg en reageert op zorgmeldingen van derden.Casemanagement: indiceren, volgen en evalueren van de geïndiceerde jeugdzorg.Verwijst bij ontwikkelingsbedreiging door naar de Raad voor de Kinderbescherming.
INdICaTIEBEsLUITCliënten hebben met indicatiebesluit recht op jeugdzorg.Casemanangers/gezinsvoogden schrijven in overleg met cliënten een indicatie- formulier voor jeugdzorg. Dit wordt veelal in een MDO (Multi- Disciplinair Overleg) besproken en leidt tot een indicatiebesluit.
gEINdICEERdE jEUgdzORg: - Intensief Ambulant- Dagbehandeling- Residentieel- Pleegzorg- Crisishulpverlening
jEUgd-ggz: - AWBZ- ZorgverzekeringswetIndicatie kan ook via de huisarts lopen.
jEUgd-LVg (aWBz)Indicatie loopt via het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ)
jeugdzorg Plus (justitieel)Alleen voor civielrechtelijk geplaatste jeugdigen
Raad voor de Kinder- bescherming (RvdK)Doet onderzoek. Stelt een rapport op met een advies en legt het voor aan de rechtbank.
Civielrechtelijk: Onderzoekt of een kind in zijn ontwikkeling wordt bedreigd en of hulp niet of onvoldoende door ouders wordt geaccepteerd (0-18 jaar).
Strafrechtelijk: Onderzoekt de strafbare feiten bij jongeren (12-18 jaar).
Uitspraak RechtbankBij civielrecht:- Ondertoezichtstelling (OTS)- Voorlopige OTS (VOTS)- Voogdij (bijv. ontheffing)- Uithuisplaatsing
Bij strafrecht:- Jeugdreclassering.- Plaatsing in Justitiële Jeugd Inrichting (JJI)
justitiële jeugdinrichting (jjI)Alleen voor strafrechtelijk geplaatste jeugdigen
Overlegvormen gemeenten/scholen/BjU/politie etc:- Zorg Advies Teams (ZAT)- Netwerk 12+/12-- Veiligheidshuis (huisverbod/APJ)
LOKaaLjEUgdBELEId
PROVINCIaLEjEUgdzORg
jUsTITIELE jEUgdzORg
sTROOmsCHEma HUIdIgE jEUgdzORg (2013)
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
10 11
sTELsELWIjzIgINg: TRaNsITIE jEUgdzORgIn het regeerakkoord van oktober 2010 heeft het kabinet besloten het jeugdzorgstelsel te hervormen. Reden hiervoor is dat de organisatie en financiering van het huidige jeugdzorgstelsel te verkokerd is (lokale jeugdzorg, provinciale jeugdzorg, jeugd-GGZ, jeugd-VB), waardoor integrale zorg onvoldoende van de grond komt en er sprake is van onvoldoende kosteneffectiviteit.
Op 1 juli 2013 hebben de staatssecretarissen van ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en van Veiligheid en Justitie (VenJ) het voorstel voor een nieuwe jeugdwet aangeboden aan de Tweede Kamer. De planning is dat deze per 1 januari 2015 in werking treedt.
In het wetsvoorstel komt de bestuurlijke verantwoordelijkheid voor alle vormen van specialistische jeugdzorg (provinciale jeugdzorg, jeugd-GGZ en jeugd-VG) in 2015 geheel bij gemeenten te liggen. De gemeenten worden verantwoordelijk om een kind - gericht op de specifieke situatie en met inachtneming van de systemen die bij dit kind horen - zodanig te helpen dat het binnen de gegeven mogelijkheden veilig en gezond opgroeit (jeugdhulpplicht).
De komende periode kenmerkt zich door de voorbereiding op deze grote stelselwijziging (de transitie) en op een inhoudelijke vernieuwingsslag: de transformatie jeugdzorg.
TransitieplanIn het transitieplan jeugd van het Rijk, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Interprovinciaal Overleg (IPO) staan belangrijke acties en mijlpalen bij de overgang van de bestuurlijke verantwoordelijkheid van de zorg voor jeugd naar gemeenten in 2015. Tijdens het bestuurlijk overleg tussen rijk, VNG en IPO van 26 april 2013 zijn afspraken gemaakt over het overgangsjaar 2015. Onderdeel van deze afspraken is dat gemeenten in regionaal verband transitiearrangementen realiseren.
Regionale samenwerkingIn totaal hebben de 408 Nederlandse gemeenten zich gebundeld in 41 regio’s. De ge-meenten in de provincie Utrecht hebben zich verdeeld in zes regio’s:
Regio gemeenten
Lekstroom Houten, IJsselstein, Lopik, Nieuwegein en Vianen
Utrecht-West De Ronde Venen, Montfoort, Oudewater, Stichtse Vecht, Weesp, Wijdemeren en Woerden
zuid-Oost Bunnik, De Bilt, Utrechtse Heuvelrug, Wijk bij Duurstede en Zeist
food Valley Vanuit provincie Utrecht: Rhenen, Renswoude en Veenendaal Vanuit provincie Gelderland: Barneveld, Nijkerk, ede en Scherpenzeel
Eemland Amersfoort, Baarn, Bunschoten, eemnes, Leusden, Soest en Woudenberg
Utrecht stad Utrecht
TransitiearrangementenDe regionale transitiearrangementen moeten op 31 oktober 2013 gereed zijn. Doel hiervan is inzicht te bieden in de continuïteit van zorg voor cliënten. Toetsing van dit arrangement zal plaatsvinden door de Transitiecommissie Stelselherziening Jeugd (TSJ). Het arrangement moet een overzicht bevatten van gemaakte afspraken, intenties en uitgangspunten tussen gemeenten, zorgaanbieders en financiers op de volgende punten:
1. Zorgcontinuïteit• Cliënten die op 31-12-2014 in zorg zitten, mogen deze zorg voor de periode van
één jaar bij dezelfde zorgaanbieder continueren.• Voor pleegzorg geldt geen maximale duur voor continuïteit van zorg.• Voor cliënten met een indicatie per 31-12-2014 die op dat moment nog niet in
zorg zijn (wachtlijstcliënten), geldt dat zij moeten worden toegeleid naar zorg waarop zij aanspraak hebben. Hier geldt niet dat dit bij een bestaande aanbieder moet gebeuren.
2. Infrastructuur Om te realiseren dat zittende cliënten bij de bestaande aanbieders in zorg kunnen
blijven, is borging van de infrastructuur nodig.
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
12 13
3. Het beperken van de frictiekosten er moet inzichtelijk worden gemaakt hoe de frictiekosten beperkt worden.
In de Utrechtse zes regio’s is er bestuurlijke overeenstemming voor welke zorgvormen er in de transitie- arrangementen bovenregionale of regionale afspraken worden gemaakt. Hierbij wordt de volgende indeling gehanteerd:
Indeling volgens Utrechtse transitiearrangementen
Preventie, signalering, vroeg interventie en toeleidingRegionale afspraken
generalistische ondersteuningRegionale afspraken
specialistische voorzieningenRegionale- en bovenregionale afspraken
ResidentieelBovenregionale afspraken
gezinsvervangingBovenregionale afspraken
CrisisopvangBovenregionale afspraken
amKBovenregionale afspraken
jB/jR (Wettelijke taken)Bovenregionale afspraken
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
De intenties en uitgangspunten die in de (boven-) regionale transitiearrangementen zijn verwoord, zullen in 2014 uitgewerkt worden tot verdere afspraken tussen gemeenten en de zorgaanbieders.
iMeer informatie: www.netwerkjeugd.nl www.voordejeugd.nl www.vng.nl
sTROOmsCHEma zORg VOOR jEUgd Na dE TRaNsITIEIn het stroomschema op de volgende pagina wordt geschetst hoe (vanuit het wets- voorstel) de zorg voor jeugd er na 2015 uitziet.
factsheet jeugdzorg 2013
14 15
PROVINCIALe JeUGDZORG FACTSHeeT 2013
Toegang24–uurs bereikbaarheid
Specialistische ondersteuning
Residentiële hulp
JeugdzorgPlus
Generalistische zorg
Crisishulpverlening
Gezinsvervanging
advies en- meldpunt Kinder- mishandeling (amK/asHK)Doet onderzoek bij vermoedens van kindermishandeling. Motiveert voor hulp en verwijst (indien nodig) door naar de RvdK, het lokale veld of de TGJ en checkt na 6 mnd hoe de hulp verloopt.
jeugdbescherming (jB) Gedwongen kader. Civielrecht- gezinsvoogd voert ondertoezichtstelling
uit (ouders zijn beperkt in hun gezag).- Voogd voert voogdij-maatregel uit
(ouders zijn ontheven uit hun gezag).- Gezinsvoogd kan alleen uithuisplaatsen
met machtiging van de rechtbank (en indicatiebesluit).
jeugdreclassering (jR) 12-18 jaarGedwongen kader. Strafrecht1. Hulp en steun (max 2 jaar), waaronder
mogelijk ITB- criem (3 mnd) of ITB- plus (6 mnd).
2. Gedragsbeïnvloedende maatregel (GBM).
3. Toezicht en begeleiding.
Toeleiding vrij toegankelijke zorg
Verleningsbeschikking niet vrij toegankelijke zorg
Raad voor de Kinder- bescherming (RvdK)Doet onderzoek. Stelt een rapport op met een advies en legt het voor aan de rechtbank.
Civielrechtelijk: Onderzoekt of een kind in zijn ontwikkeling wordt bedreigd en of hulp niet of onvoldoende door ouders wordt geaccepteerd (0-18 jaar).
Strafrechtelijk: Onderzoekt de strafbare feiten bij jongeren (12-18 jaar).
Uitspraak RechtbankBij civielrecht:- Ondertoezichtstelling (OTS)- Voorlopige OTS (VOTS)- Voogdij (bijv. ontheffing)- Uithuisplaatsing
Bij strafrecht:- Jeugdreclassering.- Plaatsing in Justitiële Jeugd Inrichting (JJI)
justitiële jeugdinrichting (jjI)Alleen voor strafrechtelijk geplaatste jeugdigen
LOKaaLjEUgdBELEId
(BOVEN-)REgIONaaLjEUgdBELEId
jUsTITIELE jEUgdzORgsTROOmsCHEma zORg VOOR jEUgd Na dE TRaNsITIE
In dit overzicht nog veel ‘zwevende blokken” omdat veel functies en dwarsverbanden nog belegd moeten worden.
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
16 17
PROVINCIaLE mIddELEN
fINaNCIëLE mIddELEN PROVINCIaLE jEUgdzORg Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) heeft een ramings- en verdeelmodel ontwikkeld voor de verdeling van de doeluitkering voor de provinciale jeugdzorg. Risicofactoren van de jeugd (gewogen jeugdigen) zijn hierin bepalend. Op basis van dit verdeelmodel ontvangt de provincie Utrecht in 2013 7,4% van de landelijke doel-uitkering.
Toelichting• Het ministerie van VenJ financiert de gedwongen hulp (jeugdbescherming en jeugd-
reclassering) die door Bureau Jeugdzorg Utrecht (BJU) en de SGJ geboden wordt.• Het ministerie van VWS financiert de (toeleiding naar) vrijwillige hulp die geboden
wordt door Bureau Jeugdzorg Utrecht en het zorgaanbod door de aanbieders van J&O.
• er zijn vier Landelijk Werkende Instellingen (LWI’s).2 De provincie Utrecht is de penvoerder van de SGJ voor wat betreft de justitiële taken. De financiering van
de zorg door de LWI’s is met ingang van 2012 overgegaan naar de afzonderlijke provincies en grootstedelijke regio’s, op basis van gedwongen winkelnering conform een vastgesteld verdeelmodel.
Op basis van begroting en verleningsbeschikking ult. juli 2013
HERKOmsT EN BEsTEdINg mIddELEN PROgRamma jEUgdzORgPROVINCIE UTRECHT 2012
Provincie Utrecht
Min VWS
Min V&J
Programma Jeugdzorg Bureau Jeugdzorg
Transitie en steun-functies
Jeugdhulp provinciaal
Jeugdhulp vm. LWI’s
SGJ (LWI)
Toegangsfunctie
Justitietaak
Residentiële hulp
Pleegzorg
Ambulante hulp
Dagbehandeling
Flexibele middelen
experimenteer-middelen
Justitietaak
24,9 mln.
5,8 mln. 119,2 mln. 38,6 mln.
4,3 mln.
2,8 mln.
72,4 mln.
1,1 mln.
14,1 mln.
10,0 mln.
10,9 mln.
1,5 mln.
3,2 mln.
32,7 mln.
20,6 mln.
18,20 mln.
4,3 mln.
88,5 mln.
2 Stichting Gereformeerde Jeugdwelzijn (SGJ), het NIDOS, Leger des Heils Jeugdbescherming en -Reclassering en de William Schrikker Groep (WSG).
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
18 19
HOE zIET dE VERdELINg VaN dE mIddELEN ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR jEUgd?
In verband met de stelselherziening heeft het SCP een nieuw verdeelmodel ontwikkeld voor de verdeling van het budget. Het nieuwe verdeelmodel is niet meer gebaseerd op de risicofactoren van de jeugd per gemeenten, maar op het historisch gebruik van jeugdhulp zoals deze de afgelopen jaren (2010-2011) op gemeenteniveau is gerealiseerd.
Budget meicirculatie 2013 gemeenten
Amersfoort € 29.724.300
Baarn € 2.694.606
Bunschoten € 2.212.310
eemnes € 1.463.166
Leusden € 4.548.400
Soest € 7.778.909
Woudenberg € 2.173.063
Totaal Eemland € 50.594.754
Renswoude € 875.250
Rhenen € 2.759.507
Veenendaal € 15.347.099
Totaal food Valley € 18.981.856
Houten € 8.771.634
IJsselstein € 5.509.493
Lopik € 2.333.702
Nieuwegein € 12.875.641
Vianen € 3.329.087
Totaal Lekstroom € 32.819.557
Utrecht € 57.747.488
Totaal Utrecht stad € 57.747.488
De Ronde Venen € 5.460.817
Montfoort € 2.046.200
Oudewater € 1.285.224
Stichtse Vecht € 8.911.172
Woerden € 6.876.959
Totaal West € 24.580.372
Bunnik € 1.811.698
De Bilt € 6.163.250
Utrechtse Heuvelrug € 8.782.278
Wijk bij Duurstede € 4.227.620
Zeist € 14.720.344
Totaal zuid Oost € 35.705.190
EINdTOTaaL € 220.429.217
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
20 21
BUREaU jEUgdzORg UTRECHT
Bureau Jeugdzorg Utrecht (BJU) vormt de toegang tot de geïndiceerde jeugdzorg in de provincie Utrecht. De doelgroep is jeugdigen tot 18 jaar en hun ouders/opvoeders in situaties waarin er ernstige problemen zijn bij het opgroeien en de opvoeding. Veiligheid van kinderen is de kernwaarde.
BJU voert op grond van de Wet op de jeugdzorg de volgende functies uit: • Centrale aanmelding• Toegang Geïndiceerde Jeugdzorg (TGJ, vrijwillige hulpverlening) • Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK)• Jeugdbescherming (JB, gedwongen hulpverlening)• Jeugdreclassering (JR, gedwongen hulpverlening)• Kindertelefoon• Het geven van voorlichting en advies
Het gemiddeld aantal medewerkers in 2012: 490 fte
iMeer informatie: www.bjzutrecht.nl
Regiokantoor Locatie gemeenten
Centraal Bureau Utrecht
Regiokantoor Stad Utrecht
Utrecht Utrecht
Regiokantoor Noord Utrecht Abcoude, De Bilt, De Ronde Venen, Stichtse Vecht, Woerden, Zeist
Regiokantoor Zuid (1) Nieuwegein Bunnik, Houten, Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Oudewater, Vianen, Wijk bij Duurstede en IJsselstein
Regiokantoor Zuid (2) Veenendaal Renswoude, Rhenen, Utrechtse Heuvelrug en Veenendaal
Regiokantoor Oost Amersfoort Amersfoort, Baarn, Bunschoten, eemnes, Leusden, Soest en Woudenberg
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
22 23
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
CENTRaLE aaNmELdINg BJU heeft een centrale toegang: één telefoonnummer dat voor alle nieuwe aanmeldingen gebeld kan worden. Alle aanmeldingen worden, na acceptatie, gescreend op aard, ernst en mate van urgentie. Daarna wordt bepaald wat het vervolgtraject zal zijn: doorge-leiding naar de Toegang Geïndiceerde Jeugdzorg (TGJ), het team Spoed eisende Zorg (SeZ) of het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK).
HOE zIET dE TOEgaNg TOT dE jEUgdzORg ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten krijgen wettelijk de verantwoordelijkheid om de jeugdhulp voor jeugdigen, ouders en professionals herkenbaar en laagdrempelig te organiseren. Gemeenten zorgen ervoor dat jeugdigen en hun ouders binnen de gemeente of een daartoe door de gemeente aangewezen organisatie terecht kunnen met vragen over de opvoeding, ontwikkeling, geestelijke gezondheid of veiligheid van een kind.In het wetsvoorstel is opgenomen dat de huisarts naar alle vormen van jeugdhulp mag verwijzen. Dit geldt ook voor een medisch specialist of een jeugdarts. Om de regierol van gemeenten in het stelsel goed te kunnen borgen (volumebeheersing) is het noodzakelijk dat tussen de partijen goede afspraken over deze verwijzings-mogelijkheid worden gemaakt.
3 Bij casemanagement dwang gaat het niet om nieuwe instroom. Dit zijn lopende zaken in de vrijwillige hulpverlening met casemanagement die een dwingend karakter hebben.
Instroom bij BjU per gemeenteDe tabel op pagina 24 laat de nieuwe instroom3 van jeugdige cliënten in 2012 zien, onderscheiden naar de gemeente van inschrijving van de jeugdige. Het gaat om de gemeente waar de jeugdige is ingeschreven op het moment van aanmelding.
24 25
TOEgaNg gEïNdICEERdE jEUgdzORg (VRIjWILLIgE HULPVERLENINg)Volgens de huidige Wet op de jeugdzorg hebben jeugdigen pas recht op jeugdzorg nadat BJZ een indicatiebesluit heeft vastgesteld. BJZ indiceert voor:
1. Provinciaal gefinancierde jeugdzorg (op grond van de Wet op de jeugdzorg)- Bij reguliere aanmeldingen vullen ouders en/of verwijzers zelf het aanmeld-
formulier in. Dit is de verkorte indicatieroute. Hierbij toetst BJZ de aanvraag op drie aspecten: de veiligheid in de opvoedingssituatie, de complexiteit van de problematiek en de bereidheid van ouders om zelf hulp te organiseren. Mochten uit deze drie aspecten geen aanvullende vragen zijn, dan ontvangen ouders binnen tien dagen een indicatiebesluit dat zij zelf kunnen verzilveren. In dit geval wordt er geen casemanagement van BJU ingezet. Mochten er wel aanvullende vragen zijn, dan wordt er contact opgenomen met het gezin.
- Bij zorgmeldingen neemt de casemanager proactief contact op met het gezin. er wordt outreachend gewerkt. In samenspraak met de ouders en/of jeugdige wordt onderzocht welke vorm van geïndiceerde jeugdzorg nodig is. Als duidelijk is welke zorg gewenst is, wordt de definitieve keuze vastgelegd in het indicatie-besluit. De casemanager begeleidt de cliënt actief naar een aanbieder van J&O en blijft betrokken bij de hulp die wordt geboden. Dit betekent dat de casemanager middels start- en evaluatiegesprekken volgt hoe de hulpverlening verloopt en bij-stuurt indien noodzakelijk. In de tabel is dit weergegeven als casemanagement dwang. Mocht gaandeweg de hulpverlening blijken dat ouders en/of de jeugdige hulp niet of onvoldoende accepteren en de jeugdige in zijn ontwikkeling wordt bedreigd, dan kan er vanuit de vrijwillige hulpverlening besloten worden tot een melding bij de Raad voor de Kinderbescherming.
2. Jeugd-GGZ (op grond van de AWBZ of de zorgverzekeringswet) BJZ geeft jeugd-GGZ indicaties af wanneer er sprake is van psychiatrische proble-
matiek en het IQ 85 is of hoger. Dit gaat om Zorg in Natura (ZIN) of zorg die via een Persoons Gebonden Budget (PGB) kan worden verzilverd. er is geen sprake van casemanagement vanuit BJZ bij de zorg die vanuit de jeugd-GGZ wordt geboden. De zorgkantoren en de zorgverzekeraars hebben de taak om erop toe te zien of de zorg juist wordt ingezet.
Zie de tabellen op de pagina’s 28 t/m 31 voor het aantal jeugdigen die in 2012 na aanmelding een indicatiebesluit hebben ontvangen.
Bjz: instroom bij de Centrale aanmelding (vrijwillige hulpverlening)
gemeente Reguliere aanmeldingen
zorg-meldingen
Casemana-gement dwang
spoed Eisende zorg
Amersfoort 396 515 132 79
Baarn 34 44 11 10
Bunschoten 20 26 7 5
eemnes 8 11 3 4
Leusden 44 57 15 7
Soest 76 98 25 31
Woudenberg 26 34 9 8
Totaal Eemland 604 785 202 144
Renswoude 19 25 6 2
Rhenen 49 64 16 8
Veenendaal 199 259 67 33
Totaal food Valley 267 348 89 43
Houten 106 138 36 24
IJsselstein 83 108 28 17
Lopik 30 39 10 9
Nieuwegein 164 213 55 35
Vianen 58 75 19 12
Totaal Lekstroom 441 573 148 97
Utrecht 829 1.077 277 210
Totaal Utrecht stad 829 1.077 277 210
De Ronde Venen 71 93 24 19
Montfoort 22 28 7 6
Oudewater 19 24 6 4
Stichtse Vecht 161 209 54 34
Woerden 120 155 40 17
Totaal West 393 509 131 80
Bunnik 12 15 4 2
De Bilt 79 102 26 18
Utrechtse Heuvelrug 79 102 26 28
Wijk bij Duurstede 52 68 17 9
Zeist 132 171 44 30
Totaal zuid Oost 354 458 117 87
EINdTOTaaL 2.888 3.750 964 661
27
spoed Eisende zorg (sEz)Als er uit de aanmelding blijkt dat er sprake is van een crisissituatie, dan pakt het team Spoed eisende Zorg dit direct op. Deze is 24 uur per dag bereikbaar. De SeZ-mede-werker ondersteunt het gezin maximaal vier weken en schakelt geïndiceerde jeugdzorg in als dat nodig is. Indien de geïndiceerde jeugdzorg langer doorloopt dan vier weken, krijgt de cliënt een casemanager vrijwillige hulpverlening.
HOE zIET sEz ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten zorgen ervoor dat men binnen de gemeente terecht kan (ook buiten kantooruren) met vragen over de opvoeding, ontwikkeling of veiligheid van een kind. er is 24-uur bereikbaarheid inclusief de mogelijkheid van directe interventie in crisis-situaties.
Toeleiding en indicatiebesluit (aantal aanspraken)In de tabellen op de volgende pagina’s wordt weergegeven hoeveel jeugdigen er een (her-) indicatie hebben ontvangen per zorgvorm in 2012. Omdat één indicatiebesluit meerdere aanspraken kan bevatten, staat in de tweede tabel het aantal aanspraken per zorgvorm weergegeven.Nieuw in deze tabellen zijn de gegevens over de Jeugd-GGZ (zowel vanuit de AWBZ als de Zvw).
26
HOE zIET HET RECHT OP jEUgdzORg ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
In het wetsvoorstel wordt het huidige wettelijke recht op zorg vervangen door een jeugdhulpplicht voor gemeenten, vergelijkbaar met de huidige compensatieplicht in de Wmo. Het college is gehouden een voorziening te treffen als de jeugdige en zijn ouders er op eigen kracht niet uitkomen. Vervolgens beslist de gemeente of en welke voorziening een jeugdige nodig heeft.De gemeente bepaalt zelf welke hulp vrij toegankelijk is en welke niet. Voor de niet vrij toegankelijke jeugdzorg zal eerst beoordeeld moeten worden of de jeugdige of zijn ouders deze ondersteuning daadwerkelijk nodig hebben. Deze niet vrij toe-gankelijke voorzieningen veronderstellen altijd een ‘verleningsbeschikking’ met de mogelijkheid van bezwaar en beroep. Daarmee is de rechtsbescherming van de burger gewaarborgd.
28 29
UNIEKE
CLIëNTEN
jeug
dhul
p th
uis
indi
vidu
eel
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r in
divi
duee
l
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r gr
oep
Plee
gzor
g 24
uur
Plee
gzor
g de
eltij
d
Verb
lijf a
ccom
odat
ie z
orga
an-
bied
er d
eelti
jd (d
agbe
hand
elin
g)
Verb
lijf a
ccom
odat
ie
zorg
aanb
iede
r 24
uur
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
zo
rgve
rzek
erin
gsw
et
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
aW
Bz
Bunnik 10 0 0 1 2 3 2 3 12
De Bilt 30 2 2 9 2 3 17 11 38
Utrechtse Heuvelrug 41 5 1 17 2 14 21 9 70
Wijk bij Duurstede 26 3 0 4 1 6 13 3 25
Zeist 70 5 3 18 5 23 35 20 54
zuidoost 177 15 6 49 12 49 88 46 199
Voogdij: BJU4 28 3 5 55 14 11 45 8 15
BjU 28 3 5 55 14 11 45 8 15
Buitenprovinciaal 108 8 9 83 9 31 80 15 27
Buitenprovinciaal 108 8 9 83 9 31 80 15 27
EINdTOTaaL 1.471 106 77 576 109 435 735 322 1.245
UNIEKE
CLIëNTEN
jeug
dhul
p th
uis
indi
vidu
eel
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r in
divi
duee
l
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r gr
oep
Plee
gzor
g 24
uur
Plee
gzor
g de
eltij
d
Verb
lijf a
ccom
odat
ie z
orga
an-
bied
er d
eelti
jd (d
agbe
hand
elin
g)
Verb
lijf a
ccom
odat
ie
zorg
aanb
iede
r 24
uur
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
zo
rgve
rzek
erin
gsw
et
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
aW
Bz
Amersfoort 181 17 8 71 21 85 94 26 161
Baarn 23 0 0 9 2 8 7 3 15
Bunschoten 13 2 0 3 0 6 3 0 21
eemnes 7 0 0 0 1 1 5 4 13
Leusden 25 2 0 5 3 5 10 10 36
Soest 52 1 0 15 2 10 19 11 60
Woudenberg 14 1 0 3 0 5 2 3 16
Eemland 315 23 8 106 29 120 140 57 322
Renswoude 7 0 2 0 0 4 0 0 5
Rhenen 24 1 3 7 0 5 7 5 21
Veenendaal 104 10 10 27 2 23 27 21 129
food Valley 135 11 15 34 2 32 34 26 155
Houten 56 1 2 11 4 17 27 9 60
IJsselstein 46 1 0 10 1 11 16 11 36
Lopik 13 1 0 6 0 3 5 3 25
Nieuwegein 84 4 1 26 5 17 47 23 65
Vianen 26 1 1 8 0 3 15 5 18
Lekstroom 225 8 4 61 10 51 110 51 204
Utrecht 270 21 19 142 25 108 163 64 156
Utrecht 270 21 19 142 25 108 163 64 156
De Ronde Venen 56 1 2 11 4 17 27 9 60
Montfoort 46 1 0 10 1 11 16 11 36
Oudewater 13 1 0 6 0 3 5 3 25
Stichtse Vecht 84 4 1 26 5 17 47 23 65
Woerden 26 1 1 8 0 3 15 5 18
West 213 17 11 46 8 33 75 55 167 4 Indien de voogdij over een jeugdige bij BJU ligt, dan zijn er geen ouders met gezag en woonplaats.
30 31
aaNTaL
aaNsPRaKEN
jeug
dhul
p th
uis
indi
vidu
eel
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r in
divi
duee
l
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r gr
oep
Plee
gzor
g 24
uur
Plee
gzor
g de
eltij
d
Verb
lijf a
ccom
odat
ie z
orga
an-
bied
er d
eelti
jd (d
agbe
hand
elin
g)
Verb
lijf a
ccom
odat
ie
zorg
aanb
iede
r 24
uur
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
zo
rgve
rzek
erin
gsw
et
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
aW
Bz
Bunnik 12 0 0 2 2 3 2 3 36
De Bilt 32 2 2 12 2 3 27 11 109
Utrechtse Heuvelrug 44 5 2 21 2 14 43 9 192
Wijk bij Duurstede 27 4 0 4 1 6 21 3 63
Zeist 84 6 3 23 5 23 52 21 175
zuidoost 199 17 7 62 12 49 145 47 575
Voogdij: BJU 30 3 5 62 14 11 63 8 31
BjU 30 3 5 62 14 11 63 8 31
Buitenprovinciaal 127 8 9 109 10 34 115 16 52
Buitenprovinciaal 127 8 9 109 10 34 115 16 52
EINdTOTaaL 1.717 109 80 758 111 448 1.077 337 3.587
aaNTaL
aaNsPRaKEN
jeug
dhul
p th
uis
indi
vidu
eel
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r in
divi
duee
l
jeug
dhul
p ac
com
mod
atie
zorg
aanb
iede
r gr
oep
Plee
gzor
g 24
uur
Plee
gzor
g de
eltij
d
Verb
lijf a
ccom
odat
ie z
orga
an-
bied
er d
eelti
jd (d
agbe
hand
elin
g)
Verb
lijf a
ccom
odat
ie
zorg
aanb
iede
r 24
uur
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
zo
rgve
rzek
erin
gsw
et
jeug
d-g
gz
op b
asis
van
aW
Bz
Amersfoort 211 17 8 99 21 85 127 27 456
Baarn 27 0 0 11 2 8 8 3 42
Bunschoten 15 2 0 3 0 6 5 0 73
eemnes 8 0 0 0 1 1 7 4 34
Leusden 29 2 0 5 3 5 13 10 112
Soest 59 1 0 18 2 10 21 12 165
Woudenberg 19 1 0 6 0 5 4 3 37
Eemland 368 23 8 142 29 120 185 59 919
Renswoude 7 0 2 0 0 4 0 0 10
Rhenen 31 1 3 9 0 6 14 5 49
Veenendaal 115 10 11 43 2 23 39 22 371
food Valley 153 11 16 52 2 33 53 27 430
Houten 70 1 2 13 4 18 44 9 179
IJsselstein 54 1 0 13 1 12 30 11 102
Lopik 16 1 0 11 0 3 9 3 60
Nieuwegein 99 4 1 33 5 21 66 26 192
Vianen 32 1 1 14 0 3 24 5 55
Lekstroom 271 8 4 84 10 57 173 54 588
Utrecht 306 22 20 183 25 110 235 69 484
Utrecht 306 22 20 183 25 110 235 69 484
De Ronde Venen 38 3 4 16 4 5 23 11 115
Montfoort 15 1 0 6 0 2 13 9 64
Oudewater 15 0 1 4 0 2 2 3 10
Stichtse Vecht 108 5 4 20 4 17 46 14 184
Woerden 87 8 2 18 1 8 24 20 135
West 263 17 11 64 9 34 108 57 508
32 33
adVIEs- EN mELdPUNT KINdERmIsHaNdELINg Het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (AMK) is een onderdeel van BJZ en is toegankelijk voor iedereen die zich zorgen maakt over kinderen in zijn of haar omgeving en denkt aan kindermishandeling. Het AMK heeft drie functies:
1. adviesfunctie Als er een vermoeden is dat er een kind mishandeld wordt, dan kunnen deze
vermoedens met het AMK besproken worden. een adviesgesprek kan anoniem, het AMK legt geen dossier aan en onderneemt geen actie richting het gezin.
2. Consultfunctie Bij een consult is sprake van meerdere contacten met het AMK over hetzelfde kind.
Het AMK geeft advies hoe de consultvrager het gezin het best kan ondersteunen.3. Onderzoeksfunctie Na een geaccepteerde melding stelt het AMK een onderzoek in naar de gezins-
situatie. Zij praten met de ouders en winnen informatie in bij mensen die het gezin beroepshalve kennen (school/huisarts). Het AMK biedt zelf geen hulp, maar zorgt er wel voor dat noodzakelijke hulp in gang wordt gezet en checkt na drie tot zes maanden hoe deze hulpverlening verloopt. Als de situatie voor het kind bedreigend is of als ouders geen hulp willen accepteren, dan doet het AMK een melding bij de Raad voor de Kinderbescherming.
Bron: Jaarverslag 2012
aantal adviezen/consulten/onderzoeken
2010 2011 2012
adviezen 2.214 2.367 2.514
Consulten 651 680 613
Onderzoeken 914 1.068 1.260
aantal onderzoeken amK in 2012
Amersfoort 205
Baarn 24
Bunschoten 12
eemnes 6
Leusden 20
Soest 65
Woudenberg 13
Totaal Eemland 345
Renswoude 6
Rhenen 11
Veenendaal 63
Totaal food Valley 80
Houten 34
IJsselstein 51
Lopik 24
Nieuwegein 78
Vianen 19
Totaal Lekstroom 206
Utrecht 345
Totaal Utrecht stad 345
De Ronde Venen 19
Montfoort 4
Oudewater 13
Stichtse Vecht 60
Woerden 43
Totaal West 139
Bunnik 6
De Bilt 23
Utrechtse Heuvelrug 26
Wijk bij Duurstede 29
Zeist 61
Totaal zuid Oost 145
EINdTOTaaL 1.260
HOE zIET HET amK ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Vanuit het wetsvoorstel ligt het advies om de taken en functies van het huidige AMK bovenlokaal te organiseren en daarbij aansluiting te zoeken bij Advies- en Steunpunten Huiselijk Geweld (ASHG). er komen landelijk dekkende afspraken tussen gemeenten over de uitvoering van deze taken op bovenlokaal niveau.
34 35
saVE: samen werken aan VEiligheidBureau Jeugdzorg Utrecht, samen met de Raad voor de Kinderbescherming regio Midden Nederland, de William Schrikker Groep en de eigen Kracht Centrale zijn gestart met het project SAVe. Doel hiervan is te onderzoeken hoe er na de transitie invulling gegeven kan worden aan het werken met dwang en drang (als er sprake is van risicovolle situaties en onveiligheid van kinderen). In een aantal regio’s wordt momenteel al met een SAVe team gewerkt.
In dit project worden de taken van het AMK, spoedzorg, casemanagement dwang, zorgmeldingen en de jeugdbeschermings- en reclasseringstaken zoveel mogelijk inte-graal uitgevoerd. er wordt gewerkt vanuit één interdisciplinair team. Zo kan één en de-zelfde werker het vaste gezicht vormen naar het gezin, ongeacht welke vorm van hulp het gezin nodig heeft en ongeacht of er sprake is van een juridische maatregel of niet.
een lokaal team kan het SAVe-team inschakelen wanneer er sprake is van een onveilige thuissituatie of ontwikkeling, bijvoorbeeld wanneer er sprake is van huiselijk geweld of van kindermishandeling. Op dat moment is het nodig om via ´drang-en-dwang´ de veiligheid van kinderen en/of de resocialisatie van criminele jongeren te borgen. Het zou kunnen zijn dat naar aanleiding van deze zorgen een kind onder toezicht wordt gesteld of dat er door de kinderrechter een jeugdreclasseringsmaat-regel wordt uitgesproken.
Door de bevoegdheid tot het aanvragen van een rechtelijke maatregel niet bij een lokaal team te leggen maar bij de SAVe-medewerker, behoudt het lokale team haar laagdrempeligheid. De begeleiding van het gezin blijft overigens wel in handen van het lokale team; het SAVe-team werkt aanvullend op het lokale team.
jEUgdBEsCHERmINg (gEdWONgEN HULPVERLENINg)
CivielrechtelijkNa een melding onderzoekt de Raad voor de Kinderbescherming of het kind bedreigd wordt in zijn ontwikkeling en of een kinderbeschermingsmaatregel noodzakelijk is. De kinderrechter beslist of er een ondertoezichtstelling, voogdijmaatregel, dan wel een maatregel van voorlopige voogdij noodzakelijk is. BJZ voert het casemanagement van deze gedwongen maatregelen vervolgens uit. Jeugdbescherming (JB) kan alleen uitgevoerd worden na een uitspraak en beschikking van de kinderrechter.
De kinderrechter kan de volgende jeugdbeschermingsmaatregelen uitspreken:
1. Ondertoezichtstelling (OTS) Wordt door de kinderrechter uitgesproken voor de duur van één jaar. Bij deze maat-
regel behouden ouders het ouderlijk gezag, maar het wordt beperkt door de OTS. er wordt een gezinsvoogd aangesteld, die toezicht houdt op het kind en die de hulp regelt die noodzakelijk is. Als de bedreiging van de ontwikkeling van het kind na een jaar nog niet is opgeheven, dan kan aan de kinderrechter verzocht worden om de OTS te verlengen.
2. Voorlopige ondertoezichtstelling (VOTS) Wordt voor de duur van drie maanden uitgesproken door de kinderrechter wanneer
er sprake is van spoed/crisis en het onderzoek van de Raad voor de Kinderbescher-ming niet kan worden afgewacht. In deze periode voert de Raad het onderzoek uit.
3. Voogdij Bij deze maatregel zijn ouders uit hun gezag ontheven, ontzet of door overlijden is er
geen ouder met gezag meer aanwezig. De voogdij (het volledige gezag) ligt bij BJZ. er wordt een voogd aangesteld die verantwoordelijk is voor het kind.
4. Voorlopige voogdij Bij deze maatregel moet er direct moet worden voorzien in gezag, omdat er nie-
mand is die het gezag uitoefent. Bijvoorbeeld door ziekenhuisopname, detentie in het buitenland of door overlijden. Deze maatregel wordt ingezet als acuut ingrijpen noodzakelijk is.
5. Uithuisplaatsing een jeugdige kan alleen (gedwongen) uit huis worden geplaatst indien de rechter
daarvoor een machtiging uithuisplaatsing heeft afgegeven.
36 37
Werkwijze ondertoezichtstellingHet doel van OTS is het wegnemen van de bedreiging in de ontwikkeling van het kind. De geïndiceerde hulp die wordt ingezet, is niet vrijblijvend. Bij voorkeur wordt geïndi-ceerde zorg in de thuissituatie ingezet. Als hulp in de thuissituatie onvoldoende is om de bedreiging in de ontwikkeling van het kind weg te nemen, dan kan BJU bij de kinderrech-ter een verzoek tot uithuisplaatsing indienen. De kinderrechter beslist of een machtiging uithuisplaatsing noodzakelijk is.
HOE zIET jEUgdBEsCHERmINg ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten krijgen in de nieuwe wet de taak voor het toeleiden naar en het uitvoeren van jeugdbescherming (in het wetsvoorstel valt dit onder de term ‘kinderbescher-mingsmaatregelen’). Afgesproken is dat de jeugdbescherming op bovenlokaal niveau wordt georganiseerd. Jeugdbescherming kan in het nieuwe stelsel alleen worden uitgevoerd door gecertificeerde instellingen.
Totaal aantal jB maatregelen in 2012
BjU LdH sgj Eindtotaal
Amersfoort 280 12 17 309
Baarn 17 7 0 24
Bunschoten 25 0 1 26
eemnes 11 0 0 11
Leusden 48 0 1 49
Soest 110 0 0 110
Woudenberg 11 0 2 13
Totaal Eemland 502 19 21 542
Renswoude 17 0 1 18
Rhenen 28 0 0 28
Veenendaal 136 0 4 140
Totaal food Valley 181 5 186
Houten 96 2 1 99
IJsselstein 51 6 0 57
Lopik 20 0 0 20
Nieuwegein 139 8 0 147
Vianen 51 0 0 51
Totaal Lekstroom 357 16 1 374
Utrecht 650 38 14 702
Totaal Utrecht stad 650 38 14 702
De Ronde Venen 71 0 0 71
Montfoort 25 0 0 25
Oudewater 14 3 0 17
Stichtse Vecht 68 0 4 72
Woerden 59 0 2 61
Totaal West 237 3 6 246
Bunnik 25 0 0 25
De Bilt 28 6 3 37
Utrechtse Heuvelrug 88 10 6 104
Wijk bij Duurstede 40 0 0 40
Zeist 116 1 2 119
Totaal zuid Oost 297 17 11 325
EINdTOTaaL 2.224 93 58 2.375
In d
eze
tabe
l zijn
ook
het
aan
tal j
eugd
igen
met
een
bes
cher
min
gsm
aatre
gel v
anui
t het
Leg
er d
es H
eils
(LdH
) en
de S
ticht
ing
Ger
efor
mee
rde
Jeug
dzor
g (S
GJ)
opg
enom
en.
38 39
jEUgdRECLassERINg (gEdWONgEN HULPVERLENINg)
strafrechtelijkWanneer een jeugdige in aanraking komt met de politie kan de kinderrechter een straf opleggen: een boete, taakstraf of gevangenisstraf. Bovendien kan de kinderrechter besluiten dat de jongere begeleiding nodig heeft van de jeugdreclassering (JR).
een jeugdreclasseringsmaatregel kan door de kinderrechter opgelegd worden bij jongeren van 12 jaar en ouder die een strafbaar feit hebben gepleegd. er zijn verschil-lende reclasseringsmaatregelen. Welke wordt opgelegd, is afhankelijk van het gepleegde delict.
1. Hulp en steun De begeleiding is gericht op de aanpak van problemen thuis, op school of in de
vrije tijd. er worden afspraken gemaakt over de aanpak van problemen.
2. Toezicht en begeleiding Begeleiding in de periode tussen de arrestatie en de strafzitting. Dit wordt verzocht
door de Raad voor de kinderbescherming. De begeleiding is gericht op aanpak van problemen thuis, op school of in de vrije tijd. Het is vrijwillig, maar niet vrijblijvend.
3. Gedrags Beïnvloedende Maatregel (GBM) Wanneer naast begeleiding ook behandeling noodzakelijk is, kan een GBM worden
ingezet. De reclasseringsmedewerker begeleidt de jongere en zorgt daarnaast ook voor coördinatie van de ingezette behandeling.
4. Intensieve Trajectbegeleiding Criem (ITB criem) Dit is een intensieve vorm van begeleiding voor etnische jongeren die voor het eerst
in aanraking komen met justitie. De begeleiding is erop gericht om recidive te voor-komen.
5. Intensieve trajectbegeleiding Plus (ITB plus) Dit is intensieve begeleiding voor jongeren die ernstige of meerdere delicten hebben
gepleegd. Reclassering heeft een controlerende taak.
6. Samenloop Dit geldt indien er naast een reclasseringsmaatregel ook een jeugdbeschermings-
maatregel (OTS) is uitgesproken.
HOE zIET dE jEUgdRECLassERINg ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten krijgen in de nieuwe wet de taak voor het zo nodig toeleiden naar en het uitvoeren van jeugdreclassering. Afgesproken is dat de jeugdreclassering op
bovenlokaal niveau wordt georganiseerd. Jeugdreclassering kan in het nieuwe stelsel alleen worden uitgevoerd door gecertificeerde instellingen.
40 41
Totaal aantal jR-maatregelen in 2012
BjU LdH Eindtotaal
Amersfoort 86 0 86
Baarn 4 0 4
Bunschoten 13 0 13
eemnes 5 0 5
Leusden 11 0 11
Soest 22 0 22
Woudenberg 4 0 4
Totaal Eemland 145 0 145
Renswoude 4 0 4
Rhenen 0 0 0
Veenendaal 22 0 22
Totaal food Valley 26 26
Houten 13 1 14
IJsselstein 16 0 16
Lopik 0 0 0
Nieuwegein 27 0 27
Vianen 14 1 15
Totaal Lekstroom 70 2 72
Utrecht 235 4 239
Totaal Utrecht stad 235 4 239
De Ronde Venen 14 0 14
Montfoort 5 0 5
Oudewater 0 3 3
Stichtse Vecht 14 0 14
Woerden 20 0 20
Totaal West 53 3 56
Bunnik 2 0 2
De Bilt 13 1 14
Utrechtse Heuvelrug 9 0 9
Wijk bij Duurstede 13 0 13
Zeist 50 0 50
Totaal zuid Oost 87 1 88
EINdTOTaaL 616 10 626
Kindertelefoon 2010 2011 2012
aantal gesprekken 21.959 22.161 26.029
aantal chats 13.698 10.980 10.060
KINdERTELEfOONDe kindertelefoon is onderdeel van BJZ. Bij de kindertelefoon kunnen kinderen anoniem hun verhaal over hun problemen kwijt bij opgeleide vrijwilligers. Kinderen kunnen bellen of chatten met de kindertelefoon.
Bron: Jaarverslag BJU 2012
HOE zIET dE KINdERTELEfOON ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten dienen zorg te dragen voor een kosteloze en anonieme adviesfunctie
voor jeugdigen die de kindertelefoon nu vervult. Gemeenten zullen deze functie bovenlokaal oppakken. De VNG bereidt een apart voorstel voor om de kinder- telefoon collectief als gemeenten te financieren.
iMeer informatie: www.kindertelefoon.nl
factsheet jeugdzorg 2013
42 43
VOORLICHTINg EN adVIEsBJZ heeft op grond van de wet de taak het geven van advies aan, het bijdragen aan deskundigheidsbevordering van en het onderhouden van contacten met algemene (lokale) voorzieningen voor jeugdigen. Het doel van deze taak is het versterken van deze voorzieningen en het bevorderen van vroegtijdige signalering van problemen. BJZ doet dit in de vorm van deelname aan lokale zorgstructuren en lokale netwerken rondom jeugd (zoals het veiligheidshuis en netwerk 12+ of 12-) en door middel van het geven van training en advies.
Bron: Jaarverslag BJU 2012
Trainingsaanbod In 2012 gegeven aan: Totaal aantal trainingen gegeven:
- Werkwijze BJU- Signaleren en gespreks- voering met ouders- Praten met het kind/puber- Motiverende gespreks- voering met ouders- Training en voorlichting over kindermishandeling- Verwijsindex: hoe vertel ik het?- Werken met gescheiden ouders- Coördinatie van zorg
KinderopvangBasisonderwijsJeugdgezondheidszorgZiekenhuizenZorgaanbiedersCJG/Jong CentraalWelzijn (AMW, jongeren-werk)ROC/hoger onderwijsGGZ
396
HOE zIET VOORLICHTINg EN adVIEs ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR jEUgd?
Gemeenten hebben de verantwoordelijkheid om te voorzien in een consultatie-
functie voor professionals die werken met jeugdigen.
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
44 45
aaNBIEdERs jEUgd- EN OPVOEdHULP (j&O) IN dE PROVINCIE UTRECHT
De provincie Utrecht financiert acht provinciale aanbieders voor J&O en twee Landelijk Werkende Instellingen (LWI’s). Iedere instelling heeft (buiten enige overlap) een andere doelgroep qua leeftijd en/of problematiek.In 2013 zijn er tussen de aanbieders van J&O en enkele organisaties uit aanpalende sectoren samenwerkingsverbanden (en naamsveranderingen) ontstaan om beter te kunnen anticiperen op de transformatie en integrale zorg. Hiernaast een overzicht:
Utrechtse aanbiedersj&O
Nieuwe naamgeving samenwerkings- verband
1 De Radingwww.rading.nl
jeugdhulp op maatDit is een samenwerkings-verband van De Rading, Lijn 5, LSG Rentray (Joozt) en de Lindenhorst/Almata (JeugdzorgPlus) voor jeugdigen van 0-23 jaar.er is een gezamenlijke front office.
2 Jooztwww.lsg-rentray.nl
LSG-Rentray en Zonnenhui-zen gaan verder onder een nieuwe naam: Intermetzowww.intermetzo.nl
3 Lijn 5www.ln5.nl
4 Trajectumwww.trajectum.nl
Trajectum en Zandbergen gaan samen verder onder een nieuwe naam:Youké.www.youkejeugd.nl
Netwerk voor jeugdYouké, Timon, Reinaerde (ook jeugd-VG), Altrecht en Indigo (jeugd met psychia-trische problematiek), vormen samen een netwerkorganisatie voor cliënten van 0-23 jaar. er is een gezamenlijke front-office genaamd START.
5 Zandbergenwww.zandbergenjeugd.nl
6 Timonwww.timon.nl
7 Reinaerdewww.reinaerde.nl
8 Leger des Heilswww.cwzwmiddenneder-land.legerdesheils.nl
Het Leger des Heils werkt samen met beide samen-werkingsverbanden.
9 LWI: Stichting Gereformeer-de Jeugdhulp (SGJ)www.sgj.nl
10 LWI: William Schrikker Groep (WSG)www.williamschrikkergroep.nu.nl
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
46 47
ROUTE NaaR j&OJeugdigen, zowel vanuit het vrijwillige als het gedwongen kader, kunnen bij één van deze zorgaanbieders terecht als zij een indicatiebesluit hebben en binnen de provincie Utrecht5 wonen. Wanneer een aanbieder van J&O het indicatiebesluit ontvangt en accepteert, dan worden ouders en hun kind6 binnen tien dagen uitgenodigd voor een afstemmings-gesprek. In dit gesprek wordt met de jeugdige en de ouders besproken welke hulp wordt ingezet, wat de behandeldoelen zijn en wanneer de hulp kan starten. er wordt ook al een (concept-) hulpverleningsplan opgesteld zodat helder is aan welke doelen gewerkt wordt wanneer de hulp begint.een half jaar na de start van de zorg is er een tussenevaluatie over de voortgang van de hulp. Aan het eind van de zorg is er een eindevaluatie waarin onder andere de doel-realisatie en cliënttevredenheid gemeten worden.
Centrale uitgangspunten bij de hulpverleningCentraal in de hulpverlening staan jeugdigen en hun opvoeders. er wordt zoveel mogelijk aangesloten bij hun hulpvraag en ook worden zij – waar mogelijk – in de eigen omgeving geholpen, liefst met steun van het eigen netwerk. eigen kracht is daarbij een belangrijk motto. Zowel voor het ‘gedwongen kader’ als voor de vrijwillige hulpverlening geldt het uitgangspunt dat de jeugdige en het gezin zoveel mogelijk in de thuissituatie worden begeleid.
zORgVaRIaNTENGlobaal kunnen er vijf zorgvarianten onderscheiden worden. In onderstaande schema’s is te zien welke zorgvarianten dit zijn en door welke aanbieder van J&O deze worden geboden. Opgemerkt moet worden dat jeugdigen combinaties van zorg kunnen krijgen. Op basis van innovatie zijn er combinaties van zorg (volgtijdig en gelijktijdig) ontwikkeld om beter te kunnen aansluiten bij de hulpvraag van cliënten.
5 Voor jeugdigen buiten de provincie Utrecht geldt een aparte regeling.6 en de casemanager of (gezins-)voogd van BJU.
zorgvariant gemiddels percentage per zorgvariant in 2012
ambulante hulpverleningZorg die bij de jeugdige thuis of bij de zorgaanbieder wordt geboden. Deze hulp bestaat uit één of meerdere keren per week een aantal uren begeleiding en ondersteuning door de hulpverlener gedurende een bepaalde periode. er wordt zoveel mogelijk gewerkt met effectieve methoden zoals multidimensionele familie therapie, Intensief Orthopeda- gogische Gezinsbehandeling, hulp bij vechtscheiding etc.
38%
dagbehandeling Zorg en begeleiding die één of meerdere dagen per week gegeven worden op locatie van de zorgaanbieder. Te denken valt aan onderwijs-zorg arrangementen, Boddaertcentra of Arbeidstrainingscentra.
12%
Residentiële zorgZorg waarbij de jeugdige op een locatie van de zorgaanbieder woont en hier 24-uurs zorg ontvangt. Te denken valt aan kinderhuizen, gezinshuizen, observatiegroepen, behandelgroe-pen, kamertrainingscentra (KTC), begeleide huisvesting etc.
14%
Pleegzorg Plaatsing van jeugdigen in een (netwerk)pleeggezin. Binnen pleegzorg is ook observatie- en weekendpleegzorg mogelijk.
24%
CrisisZorg die binnen 24 uur wordt geboden in crisissituaties. Dit kan ambulante hulp zijn, residentiële zorg of pleegzorg.
12%
Bron: Vraag- en Aanbodanalyse Jeugdzorg Utrecht, juli 2013
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
48 49
jeudhulp op maat
Netwerk voor jeugd
LWI’s
Lijn
5
de
Rad
ing
Inte
rmet
zo
Tim
on
Rei
naer
de
Youk
é
Lege
r de
s H
eils
sgj
Wsg
ambulante hulp x x x x x x x x
dagbehandeling x x x x
Residentiële zorg x x x x x x x x x
gezinshuizen x x x x
Pleegzorg x x x x x
Crisis-pleegzorg x x
Crisis-ambulant x x
Crisis-residentieel x x
HOE zIET jEUgdHULP ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten dienen ervoor te zorgen dat ieder kind, dat in enigerlei vorm jeugdhulp
nodig heeft, deze daadwerkelijk krijgt. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor een kwalitatief en kwantitatief toereikend aanbod van de verschillende vormen van jeugdhulp en van gecertificeerde instellingen die de kinderbeschermingsmaat-
regelen en jeugdreclassering uitvoeren.
HOE zIEN dE PREsTaTIE-INdICaTOREN ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten en/of regio’s zullen (nieuwe) afspraken maken over de prestatie-
indicatoren.
In het schema op de pagina’s 50 t/m 51 is per zorgvorm het totaal aantal jeugdigen te zien die in 2012 geïndiceerde jeugdzorg hebben ontvangen. In dit schema zijn ook de aantallen jeugdigen te zien die in 2012 van de jeugd (L)VG en jeugd-GGZ gebruik hebben gemaakt. Voor de Jeugd-GGZ geldt dat deze aanmeldingen vaak via de huisarts lopen. Alle aantallen zijn gebaseerd op de uitvraag die gemeenten in de zomer van 2013 hebben gedaan.
doelrealisatie score in 2012
Na afloop van de hulp bepalen de cliënt, de hulpverleners en de casemanager of de doelen uit het hulpverleningsplan zijn behaald.
doelen (deels) gehaald, situatie gunstiger dan bij start 87%
Cliëntentevredenheid score in 2012
Voor het meten van de cliënttevredenheid bij het einde van de hulp vullen cliënten een vragenlijst in. Deze laat de tevredenheid over de resultaten van de hulp zien.
gemiddeld rapportcijfer 8
Reden beëindiging hulp score in 2012
De reden beëindiging hulp wordt door de zorgaanbieder vast-gelegd om inzicht in de mate van uitval te krijgen.
zorg in overeenstemming beëindigd omdat de doelen zijn behaald en zorg niet meer nodig is. 91%
Bron: Jaarverslagen van de Utrechtse aanbieders van J&O
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
PREsTaTIE-INdICaTORENDe provincie Utrecht monitort de kwaliteit van zorg onder andere door middel van prestatie-indicatoren. De Utrechtse aanbieders van J&O maken met behulp van scores op doelrealisatie, cliënttevredenheid en reden beëindiging hulp inzichtelijk in hoeverre kwaliteit van hun hulp effectief en naar tevredenheid van cliënten is.
factsheet jeugdzorg 2013
50
1 R
iagg
Am
ersf
oort
hee
ft ge
en in
delin
g op
gem
eent
eniv
eau
opge
geve
n.jeugd- en Opvoedhulp jeugd Vg/Lg/zg/LVg (awbz) jeugd-ggz (zvw en aWBz)
gemeente/Regio
Dag-
beha
ndel
ing
Inte
nsie
f Am
bula
nte
hulp
Plee
gzor
g
Spoe
deis
ende
zor
g
Verb
lijf 2
4 uu
r
Tota
al j
&O
Beha
ndel
ing
voor
jeug
d-vb
(met
ver
voer
)
Dagb
este
ding
met
ve
rvoe
r
Ges
peci
alis
eerd
e be
hand
elin
g
Ges
peci
alis
eerd
e be
-ha
ndel
ing
met
ver
blijf
Indi
vidu
ele
bege
leid
ing
Kort
dure
nd v
erbl
ijf(lo
gere
n)
Pers
oonl
ijke
verz
orgi
ng
Tota
al j
eugd
Vg
/Lg
/zg
/LVg
(aw
bz)
Besc
herm
d w
onen
Diag
nost
iek
eers
telijn
s-ps
ycho
loog
Gez
insb
ehan
delin
g
Kort
dure
nde
beha
ndel
ing
Lang
durig
e zo
rg e
nbe
gele
idin
g (V
V)
Lang
durig
e zo
rg e
nbe
gele
idin
g (Z
mV)
Prev
entie
Vers
lavi
ngsz
org
Tota
al j
eugd
-ggz
(aw
bz e
n zw
w)
EIN
d T
OTa
aL
Amersfoort 153 315 188 93 192 941 107 86 80 66 49 20 3 411 1 122 108 59 1.195 2 14 53 38 1592 2.944
Baarn 8 32 29 7 2 78 21 6 6 10 8 7 2 60 0 14 1 8 134 0 3 13 1 174 312
Bunschoten 7 16 9 8 1 41 8 6 7 5 4 1 0 31 0 16 0 3 96 0 1 5 4 125 197
eemnes 1 10 4 0 5 20 8 1 1 1 2 2 4 19 0 6 0 4 72 1 0 0 0 83 122
Leusden 19 39 22 15 11 106 7 11 7 3 9 2 2 41 0 21 19 6 154 1 1 9 14 225 372
Amersfoort1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 241 0 0 753 0 0 0 0 994 994
Soest 20 72 34 31 25 182 25 16 20 21 18 8 3 111 0 50 1 9 380 1 3 27 14 485 778
Woudenberg 7 28 12 9 2 58 4 9 6 5 3 9 5 41 0 18 9 6 136 0 1 19 4 193 292
Totaal Eemland 215 512 298 163 238 1.426 180 135 127 111 93 49 19 714 1 488 138 95 2.920 5 23 126 75 3.871 6.011
Renswoude 5 13 11 2 0 31 5 3 1 0 3 2 0 14 0 8 4 0 40 0 0 0 0 52 97
Rhenen 11 45 6 8 6 76 7 10 16 6 6 0 0 45 2 22 8 4 164 0 0 5 0 205 326
Veenendaal 60 199 88 34 38 419 43 76 57 23 23 16 17 255 0 95 39 15 750 1 2 23 3 928 1.602
Totaal food Valley 76 257 105 44 44 526 55 89 74 29 32 18 17 314 2 125 51 19 954 1 2 28 3 1.185 2.025
Houten 18 62 46 35 35 196 19 32 20 30 27 33 6 167 0 83 14 46 616 2 3 166 7 937 1.300
IJsselstein 20 44 33 20 21 138 15 7 29 13 10 7 4 85 0 60 2 28 370 0 2 108 5 575 798
Lopik 5 29 22 6 14 76 7 5 5 2 6 2 2 29 0 25 3 6 100 0 2 49 0 185 290
Nieuwegein 29 129 75 41 53 327 26 26 60 35 25 18 9 199 0 92 4 57 727 1 6 212 9 1.108 1.634
Vianen 8 38 23 15 10 94 6 2 20 8 4 4 1 45 0 30 3 14 240 0 0 47 7 341 480
Totaal Lekstroom 80 302 199 117 133 831 73 72 134 88 72 64 22 525 0 290 26 151 2.053 3 13 582 28 3.146 4.502
Utrecht 179 517 338 170 257 1461 141 116 229 129 83 57 23 778 0 476 169 334 2.818 9 15 527 84 4432 6.671
Totaal Utrecht stad 179 517 338 170 257 1.461 141 116 229 129 83 57 23 778 0 476 169 334 2.818 9 15 527 84 4.432 6.671
De Ronde Venen 7 38 40 16 15 116 2 1 6 12 4 3 0 28 0 44 6 29 328 1 0 56 5 469 613
Montfoort 4 19 9 5 4 41 2 3 5 8 6 2 0 26 0 20 4 8 153 2 0 39 1 227 294
Oudewater 2 15 7 6 2 32 4 0 2 0 2 2 0 10 0 9 2 5 75 0 1 22 1 115 157
Stichtse Vecht 28 117 61 38 42 286 21 17 30 13 11 8 6 106 0 57 9 35 580 2 2 100 12 797 1.189
Woerden 17 97 47 21 23 205 13 7 25 12 8 4 1 70 0 54 11 28 550 0 2 126 7 778 1.053
Totaal West 58 286 164 86 86 680 42 28 68 45 31 19 7 240 0 184 32 105 1.686 5 5 343 26 2.386 3.306
Bunnik 5 10 27 8 3 53 3 1 6 2 4 5 6 27 0 27 1 12 153 0 1 35 2 231 311
De Bilt 2 46 43 14 19 124 8 3 5 7 25 7 0 55 0 78 27 35 433 2 3 103 8 689 868
Utrechtse Heuvelrug 27 73 78 22 50 250 21 25 23 19 19 20 5 132 0 129 1 27 430 3 9 61 5 665 1047
Wijk bij Duurstede 5 44 41 10 15 115 8 1 14 13 11 10 2 59 0 29 4 12 180 0 2 42 3 272 446
Zeist 25 128 62 37 84 336 31 36 49 124 38 17 7 302 0 145 5 41 651 15 10 123 28 1.018 1656
Totaal zuid Oost 64 301 251 91 171 878 71 66 97 165 97 59 20 575 0 408 38 127 1.847 20 25 364 46 2.875 4328
EINdTOTaaL 672 2.175 1.355 671 929 5.802 562 506 729 567 408 266 108 3.146 3 1.971 454 831 12.282 43 83 1.970 262 17.899 26.847
factsheet jeugdzorg 2013
52 53
Versterking van de positie van cliënten in de provinciale jeugdzorgDe volgende instrumenten zijn in de Wet op de jeugdzorg vastgelegd om de positie van de cliënt in de geïndiceerde jeugdzorg te versterken:
mEdEzEggENsCHaPsRECHTHet medezeggenschapsrecht is bedoeld om cliënten binnen de jeugdzorg een afdwing-baar recht op medezeggenschap toe te kennen. Binnen de provincie Utrecht is dit als volgt georganiseerd:
• Cliëntorganisaties worden in de gelegenheid gesteld om te reageren op het ontwerp-beleidskader en uitvoeringsprogramma van de provincie.
• Jeugdzorginstellingen investeren in cliëntenparticipatie. Dit varieert van het hebben van een cliëntenraad tot het doen van huisvergaderingen. Jaarlijks worden de
prestaties van jeugdzorginstellingen op het gebied van cliëntenparticipatie met de JIJ-meter gemeten.
CLIëNTEN• Het provinciale cliëntenplatform JIJ Utrecht is een belangrijke gesprekspartner van
de provincie. JIJ Utrecht heeft panels van (oud)cliënten om de stem van de cliënt goed hoorbaar te maken en legt regelmatig belangrijke vragen voor aan deze panels. Jaarlijks vindt er een gesprek tussen Statenleden en cliënten plaats. De informatie die hieruit voortkomt, wordt gebruikt voor kwaliteitsverbetering.
iMeer informatie: www.jijutrecht.nl
VERTROUWENsPERsOON In de Wet op de jeugdzorg is bepaald dat de provincies ervoor moeten zorgen dat cliënten van BJZ en aanbieders van J&O een beroep kunnen doen op een vertrouwens-persoon die onafhankelijk is van deze instellingen. De provincie Utrecht heeft dit belegd bij het Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg (AKJ). Dit is een onafhankelijke, landelijk georiënteerde organisatie.
De vertrouwenspersonen van het AKJ bezoeken cliënten binnen de instellingen, zij bieden ondersteuning bij klachten en het AKJ heeft een centrale telefonische adviesdienst.
Taken aKj aantallen in 2012
Het beantwoorden van vragen van cliënten over provinciale jeugdzorg en het geven van informatie en advies.
924 cliënten hebben het AKJ benaderd met een vraag, klacht of probleem.225 cliënten hebben gebruikgemaakt van de telefonische adviesdienst.
Het bieden van ondersteuning bij klachten en/of bezwaarprocedures.
Het AKJ heeft ondersteuning geboden bij 627 klachten.
Het bezoeken van cliënten per instelling, het signaleren en bespreken van verbeterpunten per instelling.
Naar aanleiding van de binnengekomen signalen vanuit de instelling wordt er in samenwerking met de aanbieder J&O een werkplan voor het volgende jaar opgesteld.
Bron: Jaarverslag AKJ 2012
iMeer informatie: www.jijutrecht.nl
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
55
KLaCHTRECHTVanuit de Wet op de jeugdzorg zijn de Bureaus Jeugdzorg en de aanbieders van J&O verplicht om een klachtenregeling te treffen en een klachtencommissie in te stellen.
• Interneklachtenprocedure Iedere jeugdzorginstelling heeft een interne klachtenprocedure. Het heeft de voorkeur
om klachten rechtstreeks met de medewerker en/of zijn leidinggevende te bespre-ken. Mocht de cliënt dit niet willen, of mocht dit geen oplossing bieden, dan kan een klacht ingediend worden bij de externe klachtencommissie.
• KlachtencommissieJeugdzorgUtrecht(KJU) Dit is de externe klachtencommissie binnen de provincie Utrecht. Zij functioneert
onafhankelijk van de Utrechtse jeugdzorginstellingen. In 2012 zijn er bij de KJU 68 klachten binnengekomen. Deze hebben geleid tot 31 hoorzittingen.
• Nationaleombudsman De nationale ombudsman behandelt klachten over jeugdzorg als er sprake is van
hulpverlening in het gedwongen kader.
HOE zIET dE VERsTERKINg VaN dE POsITIE VaN dE CLIëNT ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten zijn ervoor verantwoordelijk dat jeugdigen en hun ouders een beroep
kunnen doen op een onafhankelijk vertrouwenspersoon. Jeugdhulpaanbieders moeten zorg dragen voor een klachtenregeling en
medezeggenschap van jeugdigen en hun ouders (cliëntenraad).
54
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
56 57
RIjKsOVERHEId
de Raad voor de Kinderbescherming, de jeugdzorgplus, de justitiële jeugd-inrichtingen en de Inspectie jeugdzorg vallen onder de verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid.
Raad VOOR dE KINdERBEsCHERmINgDe Raad valt onder het Ministerie van VenJ. De organisatiestructuur omvat een landelijke directie, een landelijk ondersteuningsbureau en tien locaties, waaronder Midden Nederland met de locaties Utrecht en Lelystad.
De kerntaken van de Raad liggen op het terrein van:
• Beschermingsonderzoek De Raad is betrokken bij gezinnen waar opvoeden een probleem is geworden en kan
de rechter verzoeken een kinderbeschermingsmaatregel op te leggen. Gemiddeld aantal KB onderzoeken per 1000 kinderen in Nederland is 5,5.
• Gezagenomgangnascheiding De Raad adviseert de rechter bij gezags- en omgangszaken als ouders die uit elkaar
gaan het niet eens worden over afspraken over de kinderen, bijvoorbeeld over de omgangsregeling of de verblijfplaats. Gemiddeld aantal G&O onderzoeken per
10.000 inwoners in Nederland is 2,9.
• Afstand,screening,adoptieenafstammingsvragen De Raad is betrokken bij zaken op het gebied van afstand doen, de screening van
pleeggezinnen, adoptiegezinnen, adviesaanvragen over adoptie en afstammings-vragen.
• Basisonderzoekenstrafonderzoek(halverwege2012iserovergestaptopeen nieuw keteninformatiesysteem en heet dit strafonderzoek 2a en 2B)
Bij strafzaken doet de Raad onderzoek en formuleert een advies aan de rechter welke straf het best bij de jongere past. Gemiddeld aantal strafonderzoeken per 1000 jeugdigen 12-18 jaar in Nederland is 25,7.
• Coördinatietaakstraffen Als een jeugdige een taakstraf moet uitvoeren, dan doet de Raad de coördinatie
hiervan.
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
58 59
aantal jeugdigen met onderzoek in 2012
Bescherm
ingsonderzoek
gezag en om
gangsonderzoek
adoptie gerelateerde activiteiten
Basisonderzoek
Uitgebreid strafonderzoek
strafonderzoek 2a
strafonderzoek 2B
Coördinatietaakstraffen
Amersfoort 260 37 36 29 6 188 94 118
Baarn 16 3 2 1 0 15 3 11
Bunschoten 11 0 0 6 2 15 7 9
eemnes 4 2 2 3 1 8 5 6
Leusden 23 7 2 4 2 16 10 9
Soest 69 15 8 11 3 51 21 28
Woudenberg 10 2 5 4 0 6 7 5
Totaal Eemland 393 66 55 58 14 299 147 186
Houten 59 8 7 16 6 24 9 17
IJsselstein 41 4 6 8 1 29 11 23
Lopik 17 0 0 11 0 2 1 5
Nieuwegein 90 17 10 28 6 89 34 57
Vianen 34 4 3 16 5 14 4 0
Totaal Lekstroom 241 33 26 79 18 158 59 102
De Bilt 32 3 2 10 4 25 9 28
Bunnik 10 0 0 0 0 6 2 6
Utrechtse Heuvelrug 46 11 8 14 0 23 10 24
Wijk bij Duurstede 32 1 0 6 1 11 5 9
Zeist 124 9 3 48 12 107 66 69
Totaal zuid Oost 244 24 13 78 17 172 92 136
aantal jeugdigen met onderzoek in 2012
Bescherm
ingsonderzoek
gezag en om
gangsonderzoek
adoptie gerelateerde activiteiten
Basisonderzoek
Uitgebreid strafonderzoek
strafonderzoek 2a
strafonderzoek 2B
Coördinatietaakstraffen
Montfoort 7 3 0 1 0 3 1 1
Oudewater 10 4 1 0 0 2 0 3
De Ronde Venen 47 3 3 9 0 19 6 13
Stichtse Vecht 48 4 12 9 1 29 11 16
Woerden 53 10 13 11 1 32 14 21
Totaal Utrecht West 165 24 29 30 2 85 32 54
Renswoude 11 3 2 2 0 2 2 1
Rhenen 20 6 0 2 0 9 1 10
Veenendaal 95 10 6 13 1 28 20 28
food Valley 126 19 8 17 1 39 23 39
Utrecht 476 51 60 143 26 420 234 295
Totaal Utrecht stad 476 51 60 143 26 420 234 295
HOE zIET dE Raad VOOR dE KINdERBEsCHERmINg ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
In de nieuwe jeugdwet worden gemeenten verantwoordelijk voor de toeleiding naar
de Raad voor de Kinderbescherming. Zij moeten daartoe bindende afspraken met de Raad maken.
De gemeente kan ook besluiten een jeugdzorgaanbieder aan te wijzen die mag melden bij de Raad voor de Kinderbescherming. Daarnaast heeft het AMHK en de gecertificeerde instelling voor JB en JR deze bevoegdheid.
iMeer informatie: www.kinderbescherming.nl
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
60 61
jEUgdzORgPLUsJeugdzorgplus valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van VWS. De jeugd-zorgplus is bedoeld voor jongeren die zo ernstig zijn vastgelopen binnen hun gezin of hun dagelijkse omgeving dat zij een gesloten behandeling nodig hebben.
Huidige werkwijzeBJZ indiceert voor jeugdzorgplus. een wettelijke eis is dat een onafhankelijk gedrags-wetenschapper deze indicatie toetst. Als de gedragswetenschapper eveneens tot de conclusie komt dat een jongere jeugdzorgplus nodig heeft en een instemmingsverklaring afgeeft, dan kan BJZ de kinderrechter om een machtiging gesloten uithuisplaatsing verzoeken. Als de kinderrechter een machtiging heeft afgegeven, dan wordt een jongere aangemeld voor jeugdzorgplus. De jongere moet vervolgens opgenomen worden (acceptatieplicht).
Capaciteit en zorgaanbodNederland kent 14 verschillende jeugdzorgplus-instellingen (23 locaties) met een totale capaciteit van 1345 plaatsen. De jeugdzorgplus-instellingen zijn opgedeeld in vijf zorg-gebieden. Utrecht maakt deel uit van het zorggebied Noord-West (samen met de provincie Noord-Holland en stadsregio Amsterdam). Utrechtse jeugdigen worden bij voorkeur in dit gebied geplaatst tenzij de problematiek om specifieke expertise van een instelling uit een ander zorggebied vraagt.
zorggebied Noord-West (272 plaatsen)
Naam instelling Locatie aantal plekken
doelgroep
Transferium Jeugdzorgwww.transferiumjeugdzorg.nl
Heerhugowaard 80 Jongens/meisjes 12-18 jaar (ook LVG/psychiatrisch)
De Koppeling (Spirit)www.dekoppeling.com
Amsterdam 96 Jongens/meisjes 12-18 jaar
Almatawww.almata.nl
Den Dolder 36 Jongens/meisjes 12-18 jaar (ook LVG)
De Lindenhorstwww.delindenhorst.nl
Zeist 60 Jongens/meisjes 12-18 jaar (ook LVG).
aantal jeugdigen in jeugdzorgplus 2012
Amersfoort 31
Baarn 2
Bunschoten 0
eemnes 0
Leusden 5
Soest 2
Woudenberg 1
Totaal Eemland 41
Renswoude -
Rhenen 1
Veenendaal 9
Totaal food Valley 10
Houten 9
IJsselstein 5
Lopik 3
Nieuwegein 14
Vianen 4
Totaal Lekstroom 35
Utrecht 95
Totaal Utrecht stad 95
De Ronde Venen 6
Montfoort 2
Oudewater 2
Stichtse Vecht 5
Woerden 3
Totaal West 18
Bunnik 1
De Bilt 3
Utrechtse Heuvelrug 6
Wijk bij Duurstede 6
Zeist 19
Totaal zuid Oost 35
EINdTOTaaL 234
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
62 63
HOE zIET jEUgdzORgPLUs ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Gemeenten zijn vanaf 2015 ook verantwoordelijk voor de gesloten jeugdhulp.
Dat wil zeggen de opname, het verblijf en de jeugdhulp in een gesloten accommodatie op basis van een rechtelijke machtiging gesloten jeugdhulp.
iMeer informatie: www.jeugdzorgplus.nl
jUsTITIëLE jEUgd INRICHTINgEN (jjI)De verantwoordelijkheid voor jongeren in detentie ligt bij de sector Justitiële Jeugdinrich-tingen (JJI) van Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI), die onder het ministerie van VenJ valt.
jeugddetentieJongeren die een misdrijf hebben gepleegd, kunnen door de kinderrechter veroordeeld worden tot jeugddetentie. In een justitiële jeugdinrichting verblijven jongeren in de leeftijd van 12 tot 18 jaar op strafrechtelijke basis. In de leeftijd van 12 tot 15 jaar krijgen jongeren maximaal een straf van 12 maanden in een justitiële jeugdinrichting opgelegd. Is een jongere 16 of 17 jaar? Dan is de straf maximaal 24 maanden.
PIj-maatregelNa het plegen van een gewelds- of zedendelict, kan de rechter een jongere veroordelen tot een PIJ-maatregel oftewel ‘plaatsing in een inrichting voor jongeren’. er moet dan sprake zijn van een ontwikkelingsstoornis of psychische aandoening. De jongere krijgt eerst minimaal twee jaar een behandeling in een justitiële jeugdinrichting. Na deze periode kan de maatregel indien nodig verlengd worden (maximaal twee keer een verlengingstermijn van twee jaar).
Resocialisatie en nazorg Alle jongeren in een justitiële jeugdinrichting krijgen bij vertrek passende resocialisatie of nazorg. Onder deze nazorg valt iedere vorm van begeleiding door de (jeugd)reclas-sering, in aansluiting op het verblijf van een jongere in een inrichting. De Raad voor de Kinderbescherming, justitiële jeugdinrichtingen en de jeugdreclassering werken hierin intensief samen. Dit wordt gedaan via:
• Trajectplan Het Trajectplan bestaat uit het Perspectiefplan dat elke jeugdinrichting opstelt kort
na binnenkomst én het plan van aanpak - het nazorgplan - dat de jeugdreclassering opstelt ter voorbereiding op de terugkeer in de samenleving.
• Netwerkberaad De Raad voor de Kinderbescherming organiseert wekelijks in elke opvanginrichting
een Netwerkberaad. Hierin bespreken de Raad, de jeugdinrichting en de jeugdreclas-sering alle (nieuw) ingestroomde jongeren. Het doel van het beraad is om zo snel mogelijk alle relevante informatie over een jongere te verzamelen, partijen bij elkaar te brengen en afspraken te maken over wie wat doet.
• Trajectberaad Het Trajectberaad vindt niet plaats binnen de jeugdinrichting (JJI), maar in de (regio
van) de gemeente waarin de jongere woont. De Raad, de jeugdreclassering, de jeugdinrichting (JJI) en een contactpersoon van de gemeenten zijn deelnemers aan het Trajectberaad. Tijdens het beraad vindt inhoudelijke afstemming plaats en worden afspraken gemaakt over de doelen van het Trajectplan en over de begeleiding van de jongere en zijn ouders. De gemeente adviseert in dit overleg de ketenpartners over de inzet van gemeentelijke voorzieningen.
• Scholings-enTrainingsprogramma’s(STP) De STP’s voorzien in een programma van minimaal 26 uur per week, dat is gericht op
opleiding, training of werk om de jongere weer te laten meedraaien in de samenleving na verblijf in een inrichting. De jongere verblijft daarbij zowel overdag als ’s nachts buiten de inrichting onder toezicht en begeleiding van de jeugdreclassering. Wie zich tijdens een STP niet aan de afspraken houdt, loopt het risico op terugplaatsing in de inrichting.
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
HOE zIET dE jUsTITIëLE jEUgdINRICHTINg ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
Strafrechtelijk geplaatste jeugdigen blijven onder rijksverantwoordelijkheid vallen.
iMeer informatie: www.dji.nl
factsheet jeugdzorg 2013
64 65
INsPECTIE jEUgdzORgDe Inspectie Jeugdzorg valt onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van VWS. De Wet op de jeugdzorg vormt het wettelijke kader voor het toezicht. Deze wet geeft de Inspectie Jeugdzorg de volgende taken:• Onderzoek verrichten naar de kwaliteit van de jeugdzorg• Toezicht houden op de naleving van de wettelijke kwaliteitseisen• Voorstellen doen voor verbetering
De Inspectie Jeugdzorg houdt onafhankelijk toezicht op de kwaliteit van de jeugdzorg in Nederland. Zij doet onderzoek naar het werk van de volgende organisaties:• Bureaus Jeugdzorg• Aanbieders van J&O• Raad voor de Kinderbescherming• Justitiële jeugdinrichtingen• Organisaties voor interlandelijke adoptie • Opvang en voogdij van alleenstaande minderjarige vreemdelingen• Schippersinternaten
Werkwijze Inspectie jeugdzorgDe Inspectie Jeugdzorg selecteert de thema’s waarop zij haar onderzoek gaat richten uit de informatie die voorkomt uit:• Toezicht op instellingen• Onderzoek van gemelde klachten, meldingen en signalen• Toezicht naar aanleiding van calamiteiten
melden van calamiteitenAlle instellingen zijn verplicht calamiteiten te melden bij de Inspectie Jeugdzorg. een calamiteit is een gebeurtenis die kan leiden tot een ernstig of schadelijk gevolg voor een jeugdige of voor een ander als gevolg van het handelen van een jeugdige. De Inspectie Jeugdzorg beoordeelt of zij direct een onderzoek start.
IncidentenrapportageIncidenten zijn (in vergelijking met calamiteiten relatief lichte) verstoringen van de dagelijkse gang van zaken in een instelling. Aangezien alle instellingen gecertificeerd (moeten) zijn is het de verantwoordelijkheid van deze instellingen zelf om deze incidenten te registreren, te analyseren en waar nodig verbeteringen aan te brengen.De Inspectie Jeugdzorg ontvangt van alle instellingen halfjaarlijks een incidentenrap-portage met een analyse van de geaggregeerde incidenten en een overzicht van de verbetermaatregelen die zijn getroffen.
FACTSHeeT JeUGDZORG 2013
factsheet jeugdzorg 2013
66
HOE zIET TOEzICHT ERUIT IN HET NIEUWE sTELsEL zORg VOOR dE jEUgd?
In de jeugdwet heeft de Inspectie Jeugdzorg als taak het onderzoeken van de
kwaliteit van de jeugdhulp in algemene zin. Daarnaast houdt zij met de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) toezicht op de naleving van de wet door de jeugd-hulpaanbieders en gecertificeerde instellingen. De inspecties voeren namens het ministeries van VWS en VenJ een handhavende taak uit.
iMeer informatie: inspectiejeugdzorg.nl
Onderzoek verricht in 2012:• Landelijk onderzoek ‘Jongeren in buitenlands zorgaanbod’• Landelijke onderzoek ‘Zicht op veiligheid kind bij start netwerkpleegzorg,
rapportage implementatie protocol netwerkpleegzorg’• Landelijk onderzoek naar de veiligheid van jongeren die wachten op
geïndiceerde jeugdzorg• Landelijk onderzoek ‘een kinderbeschermingsmaatregel? Stand van zaken
n.a.v. het vervolgonderzoek in 2012 naar de kwaliteit van de Bureaus jeugdzorg bij de verzoeken om een kinderbeschermingsmaatregel’
• Onderzoek naar het handelen van SGJ inzake een spoeduithuisplaatsing in 2011• Casusonderzoek SGJ: Onderzoek inzake misbruik van een meisje• Casusonderzoek BJU & RvdK. Onderzoek na overlijden van een peuter
68
Provincie UtrechtPostbus 80300, 3508 TH Utrecht T 030 25 89 111