FARKINDA MISINIZ?

Meme kanseri farkındalık semineri

Kanser değil geç tanı öldürüyor:

Sihir 3 parmağınızın ucunda

Doç. Dr. Burak KAVLAKOĞLU Özel Kudret International Hospital

Genel Cerrahi Departmanı

ERKEN TANI HAYAT KURTARIR

Toplumumuzun %52’sini kadınlarımız oluşturmaktadır

ve

Her 8 kadından birinde hayatlarının bir döneminde

meme kanseri görülmektedir;

Hastalık süreci tüm aileyi etkiler!

Bir kadının hastalık sürecinde yaşadıkları, ailedeki tüm bireyleri derinden etkiler.

Hastalıkla tanışan ailenin tüm yaşamı değişir !

MEME KANSERİ BİREYSEL BİR HASTALIK DEĞİLDİR!!!

Meme kanseri Meme kanseri 88 kadında kadında 11, , PEKİ NE ZAMAN???PEKİ NE ZAMAN???

Hastalıkla yaşamın herhangi bir sürecinde yüzleşebiliriz (20?30?40?50?60?70????)(Ankara Onkoloji Eğ Arş Hast 3. Cerrahi Kliniği verilerine göre en küçük meme kanserli hasta 23 yaşında saptanmıştır)

Yaş ilerledikçe görülme sıklığı artarYaş ilerledikçe görülme sıklığı artar

Yaşam boyuYaşam boyu . . . . . . 88 kadından kadından 11 tanesi bu tanesi bu

hastalıkla tanışırhastalıkla tanışır

Anahtar cümle; Erken evrede yakalanırsa 5 yıllık

hayatta kalabilme şansı

günümüzde%90 ın üzerindedir.(1960'lı yıllarda

%67 idi)

MEME KANSERİNİN OLUŞUMUNU ENGELLEMEK BUGÜNKÜ KOŞULLARDA MÜMKÜN DEĞİLDİR.

O zaman yüzleşmeliyiz.

Ama bizler ne yaparız; Çoğu zaman adını bile duymak istemez, reddederiz.

İnsanın bilmediği bir durumla yüzleşmekten korkması çok doğaldır.

Tanı evresiyle....kabullenme evresi arası dikenli bir yoldur...

Peki korkuyu azaltmak için ne yapmalıyız?

Öncelikle memeyi tanımak Kanser hakkında bilgilenmek Düzenli takip ile erken tanı şansını yakalamak

Normal meme yapısı Süt üreten yapılar (lobüller), süt kanalları(duktuslar) ve bunları

saran bağ ve yağ dokudan oluşur (stroma)

Damar sistemi, temiz ve kirli kanı taşıyan “arter” ve “ven”lerle birlikte, lenf sıvısını taşıyan “lenfatik damarlar”dan oluşur.

Normal meme yapısı

Meme yapılarının oranları ve dağılımları kişiden kişiye değişir.

Her kadının meme yapısı kendine özeldir, başkalarıyla karşılaştırılamaz.

Bu nedenle tüm filmler ve raporlar saklanmalıdır.

Meme Kanseri nedir ? Meme kanseri, bir grup meme

hücresinden köken alır (ki bu büyük çoğunlukla süt kanalını döşeyen hücrelerdir),

*çoğalmaya başlayarak önce kendini oluşturur,

*büyüdükçe önce çevre dokuya, daha sonra vücudun diğer bölgelerine yayılır (buna metastaz denir)

Özetle “kanser; hücrelerin kontrolden çıkıp otomatik olarak çoğalmasıdır”

*Meme kanserinin nedeni *Meme kanserinin nedeni bilinmemektedir.bilinmemektedir.

Kanser; lenf damarı ile önce kol altındaki lenf nodüllerine ulaşır ve büyümelerine neden olur, buradan vücudun diğer organlarına yayılır. Bu nedenle, kol altındaki lenf nodüllerinde büyüme olup olmaması tanısal önem taşır

Risk faktörü nedir?

Risk faktörü meme kanserinin görülme olasılığını artıran durumlardır

Risk faktörüne sahip olmak, mutlaka kanser olmak anlamına gelmediği gibi, meme kanseri olan birçok kadın da hiçbir risk faktörü taşımamaktadır

Meme kanseri olan bir kadında risk faktörü olduğunu ortaya koyabilsek bile, kanserin nedeninin bu olduğu ispatlanamamaktadır

Risk faktörleri nelerdir?

Kadınlarda erkeklerden 100 kat fazla İleri yaş : 40 lı ve 50 li yaşlardaki olgular meme

kanserlerinin % 86 sını oluşturmaktadır Genetik faktörler: BRCA1 ve 2 gen mutasyonları Aile öyküsü: birinci dereceden kadın akrabalarda

(özellikle anne tarafında) meme kanseri olması riski 2-5 kat artırmaktadır

Daha önce karşı memede veya aynı memede kanser nedeniyle tedavi almış olmak

Biyopsi ile kanıtlanmış atipik hiperplazi gibi riskli bir hastalığa sahip olmak

Çocuk doğurmamış veya ilk çocuğunu 30 yaşından sonra doğurmuş olmak

Genital maligniteler 5 yıldan fazla süreli HRT (hormon replasman

tedavisi) kullanımı Şişmanlık (obezite), yağdan zengin diyet,

günlük fiziksel aktivitenin az olması Alkol ve sigara kullanımı

ÇÖZÜM: ERKEN TANI!!!

Erken tanı hayat kurtarır (evre 1 ve evre 0 kanserlerde hayatta kalma şansı %92 olarak bildirilmektedir)

Kanser taramasını düzenli uygulayan ülkelerde, meme kanserinden ölüm oranları %30- %50 oranlarında azalmıştır

Erken tanı ile, memeyi kaybetmeden tedavi şansı sağlanabilir (erken evre kanser tedavilerinde meme koruyucu cerrahi kullanılabilmektedir)

Bu da kaliteli yaşam anlamına gelmektedir

ÇÖZÜM: ERKEN TANI!!!

ÇÖZÜM: ERKEN TANI!!!

SORUN: GEÇ TANI!!!

Meme Kanseri BelirtileriMeme Kanseri Belirtileri

Meme hastalıklarının tanısında tüm disiplinler ekip olarak çalışmalı ve yorumları ile tanıya katkıda bulunmalıdır.

Burada kadına da, doktorlara da görevler düşmektedir.

EKİP OLABİLMEK ÖNEMLİDİR Ekip dediğimiz çekirdek

topluluk;

*Kadın

*Genel Cerrah

*Radyologdan

oluşmaktadır

Hepsi birlikte çalışmalıdır,

hepsinin kendine düşen sorumlulukları vardır

*ERKEN TANI İÇİN DÜZENLİ ARALIKLARLA KENDİNİ MUAYENE ALTIN KURALDIR!

Düzenli aylık meme muayenesi memelerinizin normal durumunu ortaya çıkacak değişikliklerle karşılaştırarak kendinize erken tanı koymanızı sağlar

Kendi kendini muayene Kendi kendini muayene nne zaman yapılmalı ?e zaman yapılmalı ?

Premenapozal dönemde Premenapozal dönemde adetin 5-7. adetin 5-7. ggününden ününden sonrasonra yada adet bitiminde yada adet bitiminde

Menapozdaki kadınlarMenapozdaki kadınlar her ay aynı gündeher ay aynı gündeGebe kadınlar; her ay Gebe kadınlar; her ay

aynı gündeaynı gündeSadece 20 dakika kadar Sadece 20 dakika kadar

sürersürer

Görsel muayene Elle muayene

KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ NASIL YAPILIR:

Muayene için belden yukarısı

soyunuk olarak bir ayna karşısına

geçilir.- Kollar iki yanda serbest halde iken,

KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ NASIL YAPILIR:

- Kollar baş seviyesi

üzerinde iken,

KENDİ KENDİNE MEME MUAYENESİ NASIL YAPILIR:

- Eller kalçalarda ve hafifçe

bastırırken

Ayakta Muayene

Yatarak Muayene

Meme başının sıkılarak akıntı gelip gelmediğinin araştırılması

Aynaya baktığınızda şu Aynaya baktığınızda şu görüntülerden birini görürseniz görüntülerden birini görürseniz

HEMEN GENEL CERRAHİ HEMEN GENEL CERRAHİ UZMANINIZA başvurunuzUZMANINIZA başvurunuz

Meme başının içeri çökmesi – meme Meme başının içeri çökmesi – meme başı akıntısı – memede kitlebaşı akıntısı – memede kitle

Lokal ileri meme Lokal ileri meme kanseri(Ciltte ülserasyon)kanseri(Ciltte ülserasyon)

Lokal ileri meme kanseri(Ciltte ülserasyon)

İnflamatuvar meme-Ca(Memelerde kızarıklık ve ısı artışı)

Meme Derisinde ödem ve portakal kabuğu görünümü

Meme başı ve etrafındaki deride

egzema benzeri pullanma

**Erken tanı için ikinci şart: Klinik meme muayenesi

Doktorunuz tarafından yapılan meme muayenesidir, kendi yaptığınız meme muayenesine benzer.

40 yaşın altındaki kadınlara iki yılda bir, 40 yaşın üzerinde yılda bir önerilmektedir.

Kendi kendini her ay muayene etmek, düzenli tarama mammografisinin yerini tutmaz.

Mammografi, kanseri elimize gelmeden çok önce tanır!!!

***Erken tanı için 3. şart: Yıllık mammografi kontrolü

Tüm kadınlar, 35 yaşında temel (baseline) alınacak bir mammografi filmi çektirebilir

35-40 yaş arasında doktorlarınız tarafından belirlenecek aralıklarla kontrol gerekmektedir

40 yaşın üzerinde tüm kadınlar senelik mammografi çektirmelidir.

Mammografi nedir ? Mammografi kansere en erken evrede tanı koyabilen, yani tanıda en etkin yöntemdir

Memenin X ışını ile elde edilen görüntüsüdür

X ışını yani radyasyonun X ışını yani radyasyonun kanserojen riski; iyi sistemler kanserojen riski; iyi sistemler ve doğru kullanılırsa ihmal ve doğru kullanılırsa ihmal edilebilir düzeydediredilebilir düzeydedir

Tarama mammografisi; hiçbir şikayeti olmayan kadına yapılan incelemedir

MammograMammografifiElle muayenede

saptanmayacak kadar küçük kanserlerin tanınmasına yarar

MammograMammografi ilefi ile tümörlerin %80-tümörlerin %80-90’ı, klinik olarak 90’ı, klinik olarak yakalanmadan yakalanmadan

2 yıl önce 2 yıl önce görüntülenebilir.görüntülenebilir.

Mammografi nasıl çekilir ? Üstten ve yandan

sıkıştırılarak, her memeye iki adet film çekilir

Filmler çekilirken birkaç saniye sıkıştırma yapılır. Bu zaman zaman hasta için rahatsız edici bir durum olsa da görüntünün netliği için şarttır ve hayat kurtarıcı olabilir

Kompresyon (memenin sıkıştırılması)

neden önemlidir?– Doku süperpozisyonlarını azaltır (üç boyutlu bir organı iki

boyutlu görüntülüyoruz. Dokular üst üste geldiğinde aralarındaki bir yapıyı gösterebilme şansımız azalır)

– Filmlerde daha homojen görünüm sağlar– Saçılan radyasyonu azaltarak film kalitesini arttırır – Meme dokusunun aldığı radyasyon dozunu azaltır

KÖTÜ-İYİ FARKI

CC

CC

Meme kanseri görüntüsü

CC

Meme kanseri görüntüsü

İyi bir mammografi için dikkat edilmesi gerekenlerMemelerinizde hassasiyet varsa

incelemenizi en az hassas olduğu dönemde yaptırın (adetin 4-5. gününden sonra)

Koltukaltına deodorant, pudra veya krem sürmeyin- bunlar mammografi kalitesini azaltır, yalancı görüntüler oluşturabilir

Yanınızda daha önce uygulanan tüm tanı ve tedavi bilgilerini içeren kayıt ve belgelerinizi bulundurun

Meme muayenesine gelirken;Koruduğunuz eski meme görüntülemelerinizi de yanınızda getirmelisiniz!

(size ait doku görüntülerini yenileriyle karşılaştırmak, erken değişimleri ve normal gibi görünen yeni yapıları saptamamıza yardımcı olur, önemlidir!)

Ultrasonografi Ses dalgaları kullanılarak yapılan bir

incelemedir (kanserojen riski yoktur) Mammografiye yardımcı olarak kullanılır Mammografide görülen kitleler değerlendirilir Ele gelen bulgular değerlendirilir Yoğun meme dokusu olan ve riskli olgularda

uygulanabilir Gençlerde ve hamilelerde güvenle

kullanılabilir

UltrasonografiUltrasonografi

Yoğun memelerde tarama amaçlı kullanıldığında tanı oranlarını artırmaktadır

40-50 yaş kadınlarda tümör büyüme hızının fazla olması nedeniyle yoğun memelerde taramaya eklenebilir

Erken tanı için ultrason Erken tanı için ultrason eşliğinde biyopsiler çok önem eşliğinde biyopsiler çok önem

taşırtaşır

Erken tanıda, ele gelmeyen Erken tanıda, ele gelmeyen kitlelerin ultrason veya kitlelerin ultrason veya

mamografi eşliğinde tel ile mamografi eşliğinde tel ile işaretleme sonrası yapılan işaretleme sonrası yapılan

cerrahi meme biyopsileri de cerrahi meme biyopsileri de önemli yer tutarönemli yer tutar

Erken tanıda, ele gelmeyen Erken tanıda, ele gelmeyen kitlelerin masası delikli özel kitlelerin masası delikli özel

mamografi cihazları eşliğinde mamografi cihazları eşliğinde “mammotome” probu ile özel “mammotome” probu ile özel biyopsileri de önemli yer tutarbiyopsileri de önemli yer tutar

nmjvbzbk

Erkeklerde meme kanseri gelişebilir mi ?

Evet. Nadir olmakla birlikte erkeklerde de meme kanseri görülebilir (100 kadın meme kanserine karşı, bir erkek meme kanseri saptanmaktadır).

Erkeklerde görülen meme kanseri, daha agresif seyirlidir. Tanı yöntemleri ve bulgular aynıdır.

Ülkemizde KETEM meme taraması

• Meme kanserinde ideal yöntem yılda bir uygulanacak mamografi ile taramadır. Tarama sırasında her iki meme için de birisi medyolateral oblik (MLO), öteki kranyokaudal (CC) olmak üzere ikişer poz film çekilmelidir.

Ülkemizde KETEM meme taraması

Asıl tarama yöntemi mamografi olmakla birlikte, mamografinin etkinliğini arttırmak amacıyla taramaya katılan her kadına klinik meme muayenesi de yapılmalıdır. Ayrıca toplumda farkındalık yaratmak amacıyla 20 yaşından sonra her kadına kendi kendine meme muayenesi yapmaları için danışmanlık hizmeti verilmelidir.

KETEM hedef popülasyon ve tarama sıklığı• Kadınlarda 40 yaşında başlayacak ve 69 yaşında

bitecek olan toplum tabanlı taramadır (40 ve 69 yaşlar dahil edilecektir). Taranacak popülasyon, aile hekimlerine kayıtlı bireyler esas alınarak tanımlanmalı ve geliştirilecek davet yöntemleriyle 2 yılda bir tekrarlanmalıdır.

• Meme kanserinden ölümleri azaltabilecek etkin bir kanser taraması için nüfusun en az %75’inin taramaya katılması şarttır.

• Taramanın yürütüldüğü yer:• Ulusal toplum tabanlı meme kanseri taramaları Aile

Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Toplum Sağlığı Merkezleri (TSM) bünyesindeki Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri [KETEM] tarafından yürütülür. Halk Sağlığı Müdürlüğünde, toplum tabanlı meme kanseri tarama çalışmalarının koordinasyon, kayıt, izlem ve Bakanlığa bildiriminden Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser Birimi sorumludur.

KETEM tarafından davet edilmiş kadınlara çektirilen mamografiler dosyalarına işlenir.

Normal çıkan kadınlar 2 yılda 1 kontrole çağrılır.

Anormal çıkan hastalar genel cerrahi uzmanlarına yönlendirilir.

Mamografiyi kabul etmeyen kadınlardan imza ile red onayı alınır. Ancak 1 yıl sonra yeniden taramaya çağrılır.

Artık bu hastalıktan

korkmuyoruz!!!

Kanserden değil,

Geç kalmaktan kork!!!

Sağlıklı günler

dilerim!!!Teşekkürler

Sağlıklı günler

dilerim!!!Teşekkürler