fatĐha suresĐ 1 - gönül İncileri - yılmaz ÇİÇek - kitaplar ... · kur’an başta bütün...

260
1 Kur’an-ı kerimdeki âyetler on kısımdır: 1- Đkaz edici, 2- Müjdeleyici, 3- Nâsih [Hükümsüz bırakan âyetler], 4- Mensuh [Hükmü kalkan âyetler], 5- Nasihat [Öğüt verenler], 6- Temsil [Örnekli olanlar], 7- Muhkem [Hükmü kesin olanlar], 8- Müteşabih [Tevili gerektirenler], 9- Helâli bildirenler, 10- Haramı bildirenler. (Ebu Nasr) FATĐHA SURESĐ ﴿ 1 1- Rahmân ve rahîm olan Allah'ın adıyla ﴿ א رب א א َ َ َ ْ ِ ّ َ ِ ٰ ّ ِ ُ ْ َ ْ َ 2 2- Hamd (övme ve övülme), âlemlerin Rabbi Allah'a mahsustur. אٰ ْ َ ّ َ א ِ َ ّ ِ ﴿ 3 3- O, rahmândır ve rahîmdir م א כא ِ ّ ِ ْ َ َ ِ ِ ﴿ 4 4- Ceza gününün mâlikidir. אכ وא אכ א ُ َ َ َ ْ َ َ َ َ ّ ّ ِ ِ َ ُ ُ ْ ﴿ 5 5- (Rabbimiz!) Ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden medet umarız. אط א אא אْ ُ ْ َ َ ِ ّ َ ِ ْ ِ َ َ ﴿ 6 6- Bize doğru yolu göster.

Upload: others

Post on 07-Jun-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

1

Kur’an-ı kerimdeki âyetler on kısımdır: 1- Đkaz edici, 2- Müjdeleyici,

3- Nâsih [Hükümsüz bırakan âyetler], 4- Mensuh [Hükmü kalkan âyetler],

5- Nasihat [Öğüt verenler], 6- Temsil [Örnekli olanlar],

7- Muhkem [Hükmü kesin olanlar], 8- Müteşabih [Tevili gerektirenler],

9- Helâli bildirenler, 10- Haramı bildirenler. (Ebu Nasr)

FATĐHA SURESĐ

� ﴿1﴾ 1����- Rahmân ve rahîm olan Allah'ın adıyla

�א�������� ���� ر�ب� א���א������� ﴿ � 2﴾ 2����- Hamd (övme ve övülme), âlemlerin Rabbi Allah'a

mahsustur.

������א� ������������ א� � ﴿ 3﴾ 3����- O, rahmândır ve rahîmdir

��� ���%$�א��כ� �"�م� א� � ﴿ 4﴾ 4����- Ceza gününün mâlikidir.

%א� �א�כ� )��+��� و�א� �א�כ� )�'�&����� � ﴿ 5﴾ 5����- (Rabbimiz!) Ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden

medet umarız.

א�.���)�א� א��-���א�ط� א����'� �����/�&� � ﴿6﴾ 6����- Bize doğru yolu göster.

Page 2: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

2

�����2�� و���1 א���0א����2�� ��6�7 א�����0�5"�ب� �3�4��:���א�ط� א���9 ��� א�)�����3�4 �8 � ; � � ﴿7﴾

7����- Kendilerine lütuf ve ikramda bulunduğun kimselerin yolunu; gazaba uğramışların ve sapmışların yolunu değil! Âmin. Açıklama Kura’nı açan ilk sure olduğu için “El-fatiha” denilen bu

sure, aynı zamanda en büyük dua ve münacattır. Elham-ı Şerifin önemini aşağıdaki Kudsi Hadis en güzel şekilde...

anlatmaktadır; Peygamber (SA) efendimizin bildirdiğine göre, Allah’u Teala, Namazı (en büyük dua olan fatihayı) Kulumla kendi aramda ikiye böldüm; kulumun istediği kendisindir. Kul, “Elhamdü lillahi Rabbil’alemin” deyince, Allah’u Teala: Kulum beni sana etti (layıkıyla övdü) der. Kul, ”Maliki yevmiddiiin” deyince, kulum beni yüceltti der. “Đyyeke N’a büdü ve Đyyake Nestain” dediği zaman, Allah Teala, bu benimle kulum arasında, (kulum samimi olarak kulluk görevini yapacak, ben de lutf ve keremimi bahşedeceğim ) buyurur. Kulumun istediği kendisine verilecektir.

Kul, “Đhdinessıratal Müstkiiim Sıratallezini enamta aleyhim,...................... ğayrilmağzubi aleyhim veladdalliiin.” dediği zaman, Allah’u Teala, bu...... kulumun isteği, kulumun istediği verilecektir. Buyurur. (Ettac. C.1 S.36)

EN BÜYÜK YOLU GÖSTEREN, KUR’AN ����/�&���3���?�◌= .���ى� �@ =◌�A� כ�&�א�ب� ��1 ر���ذ��כ� א� � E � E

����-O kitap (Kur'an); onda asla şüphe yoktur. O, müttakîler (sakınanlar ve arınmak isteyenler) için bir yol göstericidir. Bakara 2 Açıklama Allah kelamı olduğundan şüphe edilmeyan yüce Kur’an,

Müttaki-leri yani takva sahibi olanları hidayete kavuşturur. Takva sahibi olabilmenin şartları; Gaybe (yani Đmanın altı esasına) imandan, namazı hakk’ı ile kılmak, zekatı vermek (yani Đslam’ın şartlarını) yerine getirmekten, Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman etmektir

�-ĐNKARCILARIN HALĐ NASIL OLUR-� �����F�4 �9�4א�ب� ����Gא�و�ة� و��I�7 ��Jא�ر��-�Kא� ��L�4و� ���2���M ��L�4و� ���2�K�"�3�N ��L�4 א����� ���&�OP � ; R %

����- Allah onların kalplerini ve kulaklarını mühürlemiştir. Onların gözlerine de bir çeşit perde gerilmiştir ve onlar için (dünya ve ahirette) büyük bir azap vardır.………....…Bakara 7

Page 3: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

3

Açıklama Đnkârcı kâfirlerin, Kalpleri, kulakları Allah tarafından manen mühürlenmiş ve gözlerine perde çekilmiş olduğundan, onlar gerçekleri anlıyamazlar, eşidemezler ve göremezler, şeklinde özetlenebilir. Nitekim yüce rabbimiz; “… Tam aksine küfürleri sebebiyle Allah o kalpler üzerine mühür vurmuştur; pek azı müstesna artık iman etmezler.” Buyurmuştur.............................................................................................(Nisa:4\155)

�-MUNAFIKLARIN DURUMU NASIL OLUR-� ���?� ذ�.��A א����� �U�K"�ر���J و����Tכ��2�"���2�3�� כ���\�]� א���9ي� א����N�"�&�Y )�א�ر�א� @����3א� א��Xא�ءت� $�א� �\�$ ; ; E

�����3�Fא�ت� ��1 �+�-���و�ن��@ � �-Onların (münafıkların) durumu, (karanlık gecede) bir ateş

yakan kimse misalidir. O ateş yanıp da etrafını aydınlattığı anda Allah, hemen onların aydınlığını giderir ve onları karanlıklar içinde bırakır; (artık hiçbir şeyi) görmezler……….…Bakara 17

�-KĐMLER SAĞIR, DĐLSĐZ, KÖR-�

���4`� @��2�� ��1 ���_��"�ن� ���� �Kכ��: ����- Onlar sağırlar, dilsizler ve körlerdir. Bu sebeple onlar geri

dönemezler………………………………………………....……….…Bakara 18 Açıklama Ayette geçen sağırlık, dilsizlik, körlük; biyolojik

değildir, Manevidir. Yüce Rabbimiz, gerçeklere kulakları tıkalı gerçekleri söylemeyen ve gözleri gerçekleri göremeyen ikiyüzlü münafıkları böyle tanıtmaktadır.

�-O GÜN MÜNAFIKLARIN DURUMU-�

��a ق����K���3א�ت� و�ر����4 و��c �?��א�و� כ�-���+����� א��'���א�ء @� E � ; ���$ ���2�� ��d א�ذ�א�)��2��K�3"�ن� א�:�א�� ; � ���K �eא��כ�א�@��� �����f �9ر� א����"�ت� و�א������g�/�4א��"�-�א� � � %

19����- Yahut (onların durumu), gökten sağanak halinde........ boşanan, içinde yoğun karanlıklar, gürültü ve şimşek bulunan yağmur(a tutulmuş kimselerin durumu) gibidir. O münafıklar.... yıldırımlardan gelecek ölüm korkusuyla parmaklarını..........

Page 4: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

4

kulaklarına tıkarlar. Halbuki Allah, kâfirleri çepeçevre.......... kuşatmıştır.

�כ�א�د� �� $��I"�א� @���G א�ء�Xכ����3א� א� ��Jא�ر��-�Kא� �i�j��k ق���l�� א� ; ; % �"��2�� �Nא�$�"�א� و����3�4 ���3�cو�א�ذ�א� א� �?�� % ; � ��� ���N ء�`�m �[כ� ��L�4 א�ن� א����� ��Jא�ر��-�Kو�א� ���2����'�K �A�.�9��mPא�ء א����� � % ;

20����- (O esnada) şimşek sanki gözlerini çıkaracakmış gibi çakar, onlar için etrafı aydınlatınca orada birazcık yürürler, karanlık üzerlerine çökünce de oldukları yerde kalırlar. Allah dileseydi elbette onların kulaklarını sağır, gözlerini kör ederdi. Allah şüphesiz her şeye kadirdir…………………………..Bakara 19, 20

�-ŞÜPHE EDEN BENZERĐ BĐR SÛRE GETĐRSĐN-�

و�א�ن� ��d ���&�Uכ� � ��Uא� ��L�4 �4+���)�א� @�א��T"�א� �K'�"�ر�ة� $��� $�\��3?� و�א�د��4"�א� ���2�mא�ءכ�� $��� د�و�ن� �o�( א���p �A� ر� ; q � ����Nא�د��: ���&�Uא����� א�ن� כ� �

����- Eğer kulumuza indirdiklerimizden herhangi bir şüpheye düşüyorsanız, haydi onun benzeri bir sûre getirin, eğer iddianızda doğru iseniz Allah'tan gayri şahitlerinizi (yardımcılarınızı) da çağırın…………………………………Bakara 23

�-YER YÜZÜNÜN HALĐFESĐ-� �r�s���3�O א���1ر�ض� ��d �[�4��u ��vא� �rכ��w�3���3�%و�א�ذ� �Nא�ل� ر��Kכ� � � ; .......

����- Hatırla ki Rabbin meleklere: Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım, dedi. Onlar: Bizler hamdinle seni tesbih ve seni takdis edip dururken, yeryüzünde fesat çıkaracak, orada kan dökecek birini mi yaratacaksın? dediler. Allah da onlara: Sizin bilemiyeceğinizi herhalde ben bilirim, dedi…………Bakara 30 ........Açıklama Yeryüzünde Allah’ın vekili ve temsilcisi olarak yaratılmış olan Đnsan, Allah’ın “Halifesi” olarak hakkı, Adaleti tesis etmeye çalışarak, orada ilahi Hükümranlığı gerçekleştirmenin gayreti içinde çalışarak sorumluluğunun farkında olmalıdır; Aksi halde , “…Yemin olsun ki biz insanı en güzel biçimde yarattık. Sonra onu aşağıların aşağısına indirdik.

Page 5: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

5

“Ettin: 95\4) Ayeti- Kerimesi Hükmünce halifeliğini, şerefini ve Allah korusun tüm insanı değerlerini yitirir.

�-KALBĐ TAŞ OLANLAR KĐMLER-�

%}�� �K�"�3�N �8�'�Nכ��� $��� �K��� ذ��כ� @��2`� כ�א�����zא�ر�ة� א�و� א��N ���m'�"�ة� ..... ����- (Ne var ki) bunlardan sonra yine kalpleriniz katılaştı. Artık

kalpleriniz taş gibi yahut daha da katıdır. Çünkü taşlardan öylesi var ki, içinden ırmaklar kaynar. Öylesi de var ki, çatlar da ondan su fışkırır. Taşlardan bir kısmı da Allah korkusuyla yukardan aşağı yuvarlanır. Allah yapmakta olduklarınızdan gafil........ değildir………………………………………………………………….Bakara 74

�-ELLERĐYLE KĐTAP YAZIP AZ BEDELLE SATANA-� ���I{��و�א� �U��| �?�Kא� ��"�ن� .��9א� $��� ���U�4 א����� �"�/� ��{ ����9�3 ��� �כ�&�+�"�ن� א��כ�&�א�ب� �Kא� ��� ��2 �[� �"�@ � � �

��~���3�N% � ..... ����- Elleriyle (bir) Kitap yazıp sonra onu az bir bedel

karşılığında satmak için «Bu Allah katındandır» diyenlere yazıklar olsun! Elleriyle yazdıklarından ötürü vay haline onların! Ve kazandıklarından ötürü vay haline onların!..Bakara 79

�-ÖLÜMÜ ĐSTEYĐN BAKALIM-� �N]� א� ن� כ�א�)��8 �כ��� א����א�ر� א����O��1ة� ���U�4 א����� ����-��r $��� د�و�ن� א���Uא�س� @�&����U"�א� א����"�ت� א�ن�

����Nא�د��: ���&�Uכ� � ����- (Ey Muhammed, onlara:) Şayet (iddia ettiğiniz gibi) ahiret

yurdu Allah katında diğer insanlara değil de yalnızca size aitse ve bu iddianızda doğru iseniz haydi ölümü temenni edin (bakalım), de…………………………………………………………Bakara 94

Page 6: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

6

�-ALLAH BĐR AYETĐN HÜKMÜNÜ KALDIRIRSA YENĐSĐNĐ GETĐRĐR-�

%$�א� )��U'��� $��� א� ��r א�و� )��U'��2א� )�א�ت� ����2�U�$ ��6א� א�و� $�\��2�3א� ; ....... ����- Biz, bir âyetin hükmünü yürürlükten kaldırır veya onu

unutturursak (ertelersek) mutlaka daha iyisini veya benzerini getiririz. Bilmez misin ki Allah her şeye kadirdir…Bakara 106 ........Açıklama Sonra gelen bir âyetin, daha önceki âyetin hükmünü yürürlükten kaldırmasına «nesh» denir. Allah Teâlâ, insanlığın medenî ve kültürel gelişmesine ve bu gelişmenin doğurduğu ihtiyaçlara uygun olarak, gerektikçe yeni peygamber ve kitaplar göndermiş, öncekilere ait bazı hükümleri yürürlükten kaldırmıştır. Naslarının hükmü ebedi olan Kur’an-ı Kerim nâzil olurken, bu döneme mahsus olmak üzere bazı âyetler, diğerlerini neshetmiştir; ancak bunların sayısı oldukça azdır ve ilk Đslâm neslinin terbiye ve intibakını temin maksadına yöneliktir.

�-YAHUDĐLER, HIRĐSTĐYANLAR NE DEMĐŞTĐ-�

���2��%و��Nא��"�א� ��� ����O]� א�����r�U א���1 $��� כ�א�ن� .�"�د�א� א�و� )�-�א�ر�ى� �3�Tכ� א�$�א�)� % ���N]� .�א��T"�א� ���K.�א�)�כ� ����Nא�د��: ���&�Uא�ن� כ� �

����- (Ehl-i kitap:) Yahudiler yahut hıristiyanlar hariç hiç kimse cennete giremeyecek, dediler. Bu onların kuruntusudur. Sen de onlara: Eğer sahiden doğru söylüyorsanız delilinizi getirin, de. . . . . Bakara 111

�-YÜZÜNÜ ALLAH’A DÖNENĐN MÜKÂFATI-�

�3�� و�_��2?� �����Yא� ���$ ��L�K ��J ��1و� ���2�� و�.�"� ��f'��� @��3?� א�_���ه� ���U�4 ر��K?� و��O ��1"�ف� �3�4 q � ; �o���P)�"�ن�

����-Bilâkis, kim muhsin olarak yüzünü Allah'a döndürürse (Allah'a hakkıyla kulluk ederse) onun ecri Rabbi katındadır. Öyleleri için ne bir korku vardır, ne de üzüntü çekerler. . Bakara 112

Page 7: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

7

Açıklama Bu âyette Allah’a kulluk etmek ihsan vasfına bağlanmıştır. Yani bir kimse ibadet etmekle kendisini kurtaramaz. Kendini kurtarması için muhsinlerden olması gerekir. Muhsin: Yaptığı işi Allah için yapan, sadece O’ndan korkan, o sebeple işini noksansız bitiren ve her işin hakkını veren kimse demektir.

Hıristiyan Araplardan oluşan Necran heyeti Resûlullah’ın huzuruna çıkınca yahudiler onların yanlarına geldiler. Aralarında münakaşa yaptılar. Birbirlerini itham ettiler. Bunun üzerine 113. âyet geldi.

�-DÜNYA DA, REZĐLLER KĐMDĐR-� و�$��� �3�� ��p�� ���U�$ $�'�א�_��� א����� א�ن� ��9כ��� @����2א� א���M?� و��Y��� ���O ��dא��2�Kא� א�و���wכ� $�א� כ�א�ن� �cא� ; � % � �

�o�O א����(����� ��d א���G ����s����� ��1�3"�.�א� א��O��� א�ن� ����G % � ; ; ��ي����F�4 ة� �9�4א�ب����O��1א� ��d ����Gو� �

����- Allah'ın mescidlerinde O'nun adının anılmasına engel olan ve onların harap olmasına çalışandan daha zalim kim vardır! Aslında bunların oralara ancak korkarak girmeleri gerekir. (Başka türlü girmeye hakları yoktur.) Bunlar için dünyada rezillik, ahirette de büyük azap vardır…………………..Bakara 114

�-NERE DÖNSEN ALLAH’A DÖNMÜŞ OLURSUN-� �����3�4 ���Yو�_�?� א����� א�ن� א����� و�א� ���"�א� @�\��"�T א����U� ق� و�א�������5ب� @�א����Iو����� א���� � %

����- Doğu da Allah'ındır batı da. Nereye dönerseniz Allah'ın yüzü (zatı) oradadır. Şüphesiz Allah'(ın rahmeti ve nimeti) geniştir, O her şeyi bilendir…………………………….………….Bakara 115 ........Açıklama Allah her yerde hâzır ve nâzır olmakla birlikte, namazda kıbleye dönmek ibadetlerde nizam ve intizamı sağlamak gayesine matuftur.

�-UYARICI OLARAK GELEN KĐMDĐR-�

�����gא�ب� א�����g�:א� ��ـ]� �4�'�T ��1��6א� و�)��9 ���א� و��I�K א�������K א�כ��U�3�Yא�)�א� א�ر� � � � � � ; ����- Doğrusu biz seni Hak (Kur'an) ile müjdeleyici ve uyarıcı

olarak gönderdik. Sen cehennemliklerden sorumlu değilsin ........................................................................................................................Bakara 119

�-MÜSLÜMANIN TOPLANTI YERĐ NEREDĐR-�

Page 8: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

8

�� $�-���L و����2�4)�א� א���� ���.���K$�/�א�م� א� ��و�א� $� ��U�3א�س� و�א�$��Uא� و�א�����9 �r�K�8 $�\�א����+�;و�א�ذ� _���U�3א� א� ; % � % ��j�3א�������s و�א���א�כ�����s و�א����כ��� א��'��z"�د� ������K א�ن� �����2א� �[�����Mو�א� �����.���Kא� � � ; � �

����- Biz, Beyt'i (Kâbe'yi) insanlara toplanma mahalli ve güvenli bir yer kıldık. Siz de Đbrahim'in makamından bir namaz yeri edinin (orada namaz kılın). Đbrahim ve Đsmail'e: Tavaf edenler, ibadete kapananlar, rükû ve secde edenler için Evim'i temiz tutun, diye emretmiştik………………………………..Bakara 125

�-NAMAZDA YÖNÜNÜ MESCĐD-Đ HARAM’A DÖN-�

���� ���O_��8 @�"�ل� و�_��2כ� ���j�m א����'����z א������א�م� و�א�)�?� ����g�3 $��� ر��Kכ� ��%و�$��� % ..... ����- Nereden yola çıkarsan çık (namazda) yüzünü Mescid-i

Haram tarafına çevir. Bu emir Rabbinden sana gelen gerçektir. (Biliniz ki) Allah yaptıklarınızdan habersiz değildir…Bakara 149

�-SEN ALLAH’I ANARSAN ALLAH’DA SENĐ ANAR-�

P@�א�ذ�כ���و���v א�ذ�כ���כ�� و�א��mכ���و�א� ��� و��T ��1כ����sو�ن� � ; � ����- Öyle ise siz beni (ibadetle) anın ki ben de sizi anayım.

Bana şükredin; sakın bana nankörlük etmeyin!........Bakara 152

�-ALLAH SABREDENLE BERABERDĐR-� ��� ���Kא��-����U"�א� �Kא��-���l و�א��-��3"�ة� א�ن� א����� $��� א���&�Yא� א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� � % � ;�

����- Ey iman edenler! Sabır ve namaz ile Allah'tan yardım isteyin. Çünkü Allah muhakkak sabredenlerle beraberdir . . Bakara 153 Açıklama Sabır ile namaz, nefsin kötü arzularına karşı en büyük silahtır

�-ALLAH YOLUNDA ÖLENE, ÖLÜ DENMEZ-� ��d �[�&�/� ����� א��"��"�/�T ��1و�� ��א�ء و��כ��� �I�T ��1���و�ن� ����]� א����� א�$�"�א�ت� �K]� א��+�Y ; % �

Page 9: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

9

����- Allah yolunda öldürülenlere «ölüler» demeyin. Bilakis onlar diridirler, lâkin siz anlayamazsınız……………...Bakara 154

�-HELAL OLANDAN YEYĐN-�

; �א� א� ��2א� א���Uא�س� כ��3"�א� ��pא� ��d א� �����jא�ن� א�)�?� �כ��I���1 ����+�א� و��T ��1&�+��"�א� �j�O"�א�ت� א���~����1ر�ض� % R ���4و� $�+���� �

����- Ey insanlar! Yeryüzünde bulunanların helâl ve temiz olanlarından yeyin, şeytanın peşine düşmeyin; zira şeytan sizin açık bir düşmanınızdır…………………………………….…….Bakara 168 ........Açıklama Peygamberimiz , (S.A.V)”... Helal kazanç için gayret göstermek farz üzerine farzdır.” buyurmuştur. (sinaniyye:49) Đbadet ve dualarımızın kabulü helal yememize bağlı olup, Ahlak ve davranış güzelliğimizin oluşmasında yediğimiz ve içtiğimizin etkisi bilimsel bir gerçektir.

�-KURTULUŞA KULAK VERMEYENĐN HALĐ-�

و�$�\�]� �א� ��1 � �� ����U� �9ي�� א���9 ��� כ����sو�א� כ���\�]� א� � � �`���4 ��'����� א���1 د��4א�ء و�)���א�ء :��� �Kכ� % ; ; �2�� ��1 ��/��3"�ن� �@

����- (Hidayet çağrısına kulak vermeyen) kâfirlerin durumu, sadece çobanın bağırıp çağırmasını işiten hayvanların durumuna benzer. Çünkü onlar sağırlar, dilsizler ve körlerdir. Bu sebeple düşünmezler…………………………………………………………..Bakara 171 ........Açıklama 170-171. âyetlerde insanların körükörüne eskiye bağlanmaları, yeni ortaya konmuş fikirlere kulak vermemeleri kötülenmiş, bu konuda doğru olanın, akılcı olarak hareket edilmesi olduğu söylenmiştir. ........Zemahşerî’ye göre âyetin meâli şöyledir: Kâfirleri doğru yola çağıran davetçinin (Peygamber’in) durumu, bağırıp çağırmadan başka bir şey işitmeyenlere seslenen çobanın durumu gibidir.

�-ALLAH (c.c.) KĐMDEN ŞÜKÜR BEKLER-�

; �א� �� א� �א�ه� �T�+���و�ن� �&�Uכ���و�א� ���� א�ن� כ��mא�כ�� و�א��U�Nא�ت� $�א� ر�ز��+�� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� כ��3"�א� $��� �� �

Page 10: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

10

����- Ey iman edenler! Size verdiğimiz rızıkların temiz olanlarından yeyin, eğer siz yalnız Allah'a kulluk ediyorsanız O'na şükredin………………………………………………………..Bakara 172

�-ALLAH’IN HARAM DEDĐKLERĐ-�

��6�5� �?�K �[�.א������� ��� و�$�א� א� ��א����א� ����م� �3�4��כ��� א������&��r و�א����م� و���� � � ; א����� @����� א��K ��6�7 ���j�Xא�غ� E �������3�4��?� א�ن� א����� �s�7"�ر� ر� � و���1 �4א�د� @�~�� א�}� � % ;

����- Allah size ancak ölüyü (leşi), kanı, domuz etini ve Allah'tan başkası adına kesileni haram kıldı. Her kim bunlardan yemeye mecbur kalırsa, başkasının hakkına saldırmadan ve haddi aşmadan bir miktar yemesinde günah yoktur. Şüphe yok ki Allah çokça bağışlayan çokça esirgeyendir……Bakara 173 ........Açıklama Đslâm’da zorluk yoktur. Zaruretler mahzurları ortadan kaldırır. Bir kimse elinde olmayan sebeplerle haram olan bir şeyi yemek ya da bir işi işlemek zorunda kalırsa, haddi aşmamak ve o şeyi devamlı helâl saymamak şartıyla zaruret miktarınca yiyebilir. Bu durumda dinen günah işlemiş sayılmaz.

�-ORUÇ KĐME FARZ OLDU-� ; �א� �U�$א� ���9 �� א� ��2א� א� � �����3כ� ����א�م� כ���א� כ�&���L�4 �A א��� �9�� �$�� �N+��3כ��-��3�4��כ��� א� �A�&א� כ��" �

��T&�/�"�ن� ﴿ 183 ﴾� ���$ ���א� �א�$�א� $����و�د�א�ت� @����� כ�א�ن� $��Uכ� % �0א� א�و� ���s�Y ��L�4 @����ة� $��� א� �א�م� ���Oא�% .....﴿ 184﴾

183����- Ey iman edenler! Oruç sizden önce gelip geçmiş ümmetlere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. Umulur ki korunursunuz. ..184����- Sayılı günlerde olmak üzere (oruç size farz kılındı). Sizden her kim hasta yahut yolcu olursa (tutamadığı günler kadar) diğer günlerde kaza eder. (Đhtiyarlık veya şifa umudu kalmamış hastalık gibi devamlı mazereti olup da) oruç tutmaya güçleri yetmeyenlere bir fakiri doyuracak fidye gerekir. Bununla beraber kim gönüllü olarak hayır yaparsa, bu kendisi için daha

Page 11: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

11

iyidir. Eğer bilirseniz (güçlüğüne rağmen) oruç tutmanız sizin için daha hayırlıdır.………… ……..................................……….Bakara 183,184

�-KUR’AN HANGĐ AYDA ĐNMĐŞTĐR -�

���Uא�ت� $��� א�����Gى� و�א���N���sא�ن� @����� �Kא�س� و��U�3����2�m ر��0�$א�ن� א���9ي� א�)��oل� @���?� א��/���א�ن� .���ى� E ; � � �Y ��L�4 כ�א�ن� $��� ��0א� א�و� ��و�$� �?���-���3�@ ���2�I��U�$ ���2�mכ��� א� � % ��� ��� ���Oא� �א�م� א� ��ة� $�����@ ���s � %

����'��� و��K ��� ��� ��1כ��� א���'��� و��&�כ����3"�א� א�����ة� و��&�כ���lو�א� א����� ��L�4 $�א� .��� �כ��א����� �Kכ��� א� R � و����3כ��� �I�Tכ���و�ن�

����- Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur'an'ın indirildiği aydır. Öyle ise sizden ramazan ayını idrak edenler onda oruç tutsun. Kim o anda hasta veya yolcu olursa (tutamadığı günler sayısınca) başka günlerde kaza etsin. Allah sizin için kolaylık ister, zorluk istemez. Bütün bunlar, sayıyı tamamlamanız ve size doğru yolu göstermesine karşılık, Allah'ı tazim etmeniz, şükretmeniz içindir……………………………….…………….…Bakara 185 Açıklama Dinde güçlük yoktur. Allah orucu emretmiştir. Oruç tutma şartları bulunan kimseler oruç tutarlar. Hastalık, yolculuk gibi geçici bir engelden ötürü oruç tutamayan, sonra kaza eder. Đhtiyarlık ve iyileşmeyen müzmin hastalık gibi devamlı özrü olanlar fidye verirler. Her türlü zahmete rağmen kendi arzusu ile gönülden oruç tutan ve hayır yapanlar övülmüştür.

�-DUA EDENE, ALLAH (c.c.) KARŞILIK VERĐRĐM BUYURUYOR -�

و�א�ذ�א� �Yא��כ� �4+�א�د�ي� ����4 @�א��A� ���N ��v א�_����A د��4"�ة� � % � � � � ��+�"�א� ��� �z�&�'��� א����א�ع� א�ذ�א� د��4א�ن� @��3 � � �2�3�� ������mو�ن�������$��U"�א� ��� �و� �

����- Kullarım sana, beni sorduğunda (söyle onlara): Ben çok yakınım. Bana dua ettiği vakit dua edenin dileğine karşılık veririm. O halde (kullarım da) benim davetime uysunlar ve bana inansınlar ki doğru yolu bulalar…………………………….Bakara 186

Page 12: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

12

Açıklama Rivayete göre bir bedevî Resûlullah (s.a.)a «Rabbimiz yakın mıdır yoksa uzak mıdır? Yakınsa ona fısıltı şeklinde dua edelim, uzaksa bağıralım» dedi. Bunun üzerine âyet indi. Allah’ın istediği iman ve itaattir. Allah, iman edip itaat edenlerin dualarını kabul edeceğini vadetmiştir. Gerçek manada iman edip Allah’a kulluk edenlerin duası kabul olunur.

�-KADINLAR SĐZĐN ELBĐSENĐZ GĐBĐ-�

�� ���&�א�)�"�ن� א�)��s'�כ��� @�&�א�ب� �3�4��כ��� و��s�4א� �U�4כ��� @�א��ـ�� �Kא����mو�.��� و�א��K&��5"�א� �&�Uכ� ��א����� א�)�כ� � E � ���. ����א�م� א����@��� א���� )�'�א���כ��-����r�3 א�� ���כ� �[��א� % ; ����G א�س��+� ��%+�א�س� �כ��� و�א�)�&�

����- Oruç gecesinde kadınlarınıza yaklaşmak size helâl kılındı. Onlar sizin için birer elbise, siz de onlar için birer elbisesiniz. Allah sizin kendinize kötülük ettiğinizi bildi ve tevbenizi kabul edip sizi bağışladı. Artık (ramazan gecelerinde) onlara yaklaşın ve Allah'ın sizin için takdir ettiklerini isteyin. Sabahın beyaz ipliği (aydınlığı), siyah ipliğinden (karanlığından) ayırt edilinceye kadar yeyin, için, sonra akşama kadar orucu tamamlayın. Mescitlerde ibadete çekilmiş olduğunuz zamanlarda kadınlarla birleşmeyin. Bunlar Allah'ın koyduğu sınırlardır. Sakın bu sınırlara yaklaşmayın. Đşte böylece Allah âyetlerini insanlara açıklar. Umulur ki korunurlar…Bakara 187 Açıklama Đslâm’ın ilk zamanlarında farz olan ramazan orucunu

tutarken sahur yemeği yoktu. Oruç tutan kimse, akşam orucunu açınca yatsı namazını kılıp uyuyuncaya kadar yer içerdi. Bundan sonra yemek, içmek ve kadınlara yaklaşmak haramdı. Bazı müslümanlar dayanamayıp kadınlarına yaklaştı. Bazıları iftardan sonra yorgunlukları sebebiyle hemen uyudukları için, ertesi gün açlık ve susuzluktan baygınlık geçirdiler. Cenab-ı Allah müminlere acıdı ve bir kolaylık olmak üzere bu âyeti indirdi. «Beyaz iplik ve siyah iplik» ifadelerinden maksadı, «mine’l-fecr: tanyerinin ağarmasından» ilâvesi açıklığa kavuşturmuştur. Buna göre orucun başlaması gereken zaman (imsak), güneşin doğmasına değil, fecrin doğmasına, yani tanyerinin ağarmaya başlamasına bağlıdır. Đplik tabiri de, tanyeri, ağarmasının başlangıcını ifade etmektedir. Aydınlık yayılıp yükselince, artık ona «beyaz iplik» denemez. Aydınlığın başladığı an sahurun bittiği ve imsakin başladığı, aynı zamanda sabah namazı vaktinin de girdiği andır.

�-KENDĐ KENDĐNĐZĐ TEHLĐKEYE ATMAYIN-�

Page 13: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

13

�A��� א�◌= א�ن� א������"�U�'����]� א����� و��3�T ��1/�"�א� �Kא� ��� �כ��� א���� א��&��3�2כ��r◌= و�א��+�Y ��d א��"�/�s�(و�א� � E E � � ����U�'א����� �

����- Allah yolunda harcayın.Kendi ellerinizle kendinizi tehlikeye atmayın.Yaptığınızı güzel yapın; Allah güzel yapanları sever……………………………………………………………………...Bakara 195.

Açıklama Âyette geçen «ihsan» kelimesi, bir işi tam ve noksansız yapmak, işin hakkını vermek ve dürüst olmak demektir.

Nitekim bir hadiste Resûlullah (s.a.)a «Đhsan nedir?» diye sorulmuş. O da: «Allah’a, O’nu görüyormuş gibi kulluk etmendir, her ne kadar sen O’nu görmüyorsan da, O seni görüyor» buyurmuştur. Kulluk umumî bir davranıştır. Bu itibarla hadisteki manayı, özellikle ibadete yöneltmek doğru değildir. Esasen Arapça’da ihsan, işi doğru dürüst yapmaktır. Onun için işinin ehli olana «muhsin» denir. Tercüme bu anlayışa göre yapılmıştır. Sosyal yardımı ve adaleti de içine alan ihsan ve infakı, «tehlikeyi önleyen bir tedbir» olarak gösteren âyet, adaletin anarşiyi ve ihtilâli önlediğine de işaret etmektedir.

�-KAVGA ETMEDEN HAC EDEN GÜNAHSIZ DÖNER-�

א������ ��d א������ @�~�� ر�@��� و���1 @�'�"�ق� و���1 _���א�ل� ���2�� א����2�m $���3"�$�א�ت� @����� @���ض� @� � E א������ و�$�א� �s�T��3"�א� $��� ��6�O �����3?� א����� و��o�Tو�د�و�א� % % @�א�ن� ��6�O א���oא�د� א��&�/�"�ى� و�א��T/�"�ن� �א� א�و���� � ; R

א���1�+�א�ب�

����- Hac, bilinen aylardadır. Kim o aylarda hacca niyet ederse (ihramını giyerse), hac esnasında kadına yaklaşmak, günah sayılan davranışlara yönelmek, kavga etmek yoktur. Ne hayır işlerseniz Allah onu bilir. (Ey müminler! Ahiret için) azık edinin. Bilin ki azığın en hayırlısı takvâdır. Ey akıl sahipleri! Benden (emirlerime muhalefetten) sakının……..……Bakara 197 Açıklama Eskiden Araplar, hac mevsiminde bir takım panayırlar

kurarlar, orada çeşitli sahalarda alışveriş yaparlardı. Bunlar o zaman cahiliye devri âdetlerine göre cereyan ederdi. Müslümanlar bunları günah saydılar. Allah Teâlâ aşağıdaki âyetlerde bu hususa açıklık getirdi.

Page 14: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

14

�-DÜNYAYI ĐSTEYENĐN AHĐRETTEN NASĐBĐ YOK-�

@�א�ذ�א� �� $��Uא��Yכ�כ��� @�א�ذ�כ���و�א� א����� כ��9כ���כ�� א��Kא�ءכ�� א�و� א����m ذ�כ���א� @����� א���Uא�س� $��� �/�"�ل� �&���0�N ; % ��א� و��(���ر��U�Kא� א��U�Tא� ��d א� ; $�א� �?� ��d א����O��1ة� $��� �O~��ق�

����- Hac ibadetlerinizi bitirince, babalarınızı andığınız gibi, hatta ondan daha kuvvetli bir şekilde Allah'ı anın. Đnsanlardan öyleleri var ki: Ey Rabbimiz! Bize dünyada ver, derler. Böyle kimselerin ahiretten hiç nasibi yoktur…………………..Bakara 200

�-ĐNANMAYANA DÜNYA GÜZEL GELĐR-� �2�� �"�م� �N�"�@ א��"�/�Tא� ���9 ����א� و� �'� ���و�ن� $��� א���9 ��� א�$��U"�א� و�א��(���ز� ��� ��9�3 ��� כ����sو�א� א������"�ة� א� � � � ¡

�r�����/�%א� ..... ����- Kâfir olanlar için dünya hayatı câzip kılındı. (Bu yüzden)

onlar, iman edenler ile alay ederler. Oysa ki, (iman edip) inkârdan sakınanlar kıyamet gününde onların üstündedir. Allah dilediğine hesapsız lutufta bulunur………………………Bakara 212 Açıklama Ebu Cehil ve arkadaşları, fakir müminler ile alay ettiler,

bunun üzerine bu âyet nazil oldu. Hayat gerçeğini sadece dünya malı ile değerlendiren kâfirler için dünya malı câzip hale getirilmiştir. Onun için bunlar, üstün değerlere değil, geçici dünya malına kıymet vermişler, sonunda dünya malı onlara hiçbir fayda sağlamamıştır.

�-SIKINTISIZ CENNET MĐ OLUR-�

�� א�ن� �3�O���T"�א� א�����r�U و����א� �א��Tכ��� $�\�]� א��� �9�� �3�O"�א� $��� �N+��3כ��&�+�'�� א�م� � �2�� א��+�א��Yא�ء �&�'�$ �� ; % �"�א� ��¢�� �/�"�ل� א�����Y"�ل� و�א���9 ��� א�$��U"�א� $��?� $�¢�� )�-��� א����� א���1 א�ن� )�-��� א����� �o�و�א�����0א�ء و�ز� % ; � ;

�A� ���N � ����- (Ey müminler!) Yoksa siz, sizden önce gelip geçenlerin

başına gelenler size de gelmeden cennete gireceğinizi mi sandınız? Yoksulluk ve sıkıntı onlara öylesine dokunmuş ve

Page 15: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

15

öyle sarsılmışlardı ki, nihayet Peygamber ve beraberindeki müminler: Allah'ın yardımı ne zaman! dediler. Bilesiniz ki Allah'ın yardımı yakındır…………………………………...…Bakara 214 Açıklama Bu âyet, bir rivayete göre, Hendek savaşında

müslümanların çektiği sıkıntıları dile getirir. Diğer rivayete göre, Uhud savaşı ile ilgilidir. Bir başka rivayete göre ise evlerini, mallarını ve yakınlarını Mekke’de bırakıp çeşitli sıkıntılara katlanarak Medine’ye göç eden müslümanları teselli için inmiştir.

�-ANA, BABA’YA, AKRABA’YA YARDIM-�

�s�(א� א��$ �[�N ن��"�/�s�U� ـ�3"�)�כ� $�א�ذ�א��'� ; % � ��&�א�$��� ��� $��� ��6�O @��3�3"�א���� ��� و�א�����K���N��1 و�א��&�/ � �����3�4 �?�K ��6 @�א�ن� א������O ���$ �3"�א���s�T و�$�א� �[���+�'�و�א����'�א�כ���� و�א��K�� א� � � � % �

����- Sana (Allah yolunda) ne harcayacaklarını soruyorlar. De ki: Maldan harcadığınız şey, ebeveyn, yakınlar, yetimler, fakirler ve yolcular için olmalıdır. Şüphesiz Allah yapacağınız her hayrı bilir………………………………………………………..Bakara 215

�-ĐMAN ETMEDĐKÇE KĐMLERLE EVLENĐLMEZ-�

و���1 ��6�O �r�U�$���$ �r�$��1و� ���$��� ��¢�� �U�Tכ��g"�א� א�������Iכ�א�ت� % $��� $����Iכ��r و��"� א��z�4+�&�כ��� و���1 E �U�Tכ��g"�א� א�������Iכ���� ��¢�� ���$��U"�א� و���+��� $���$��� �$ ��6�O�� ���I�$כ� و��"� א��z�4+�כ��� א�و���wכ� ; � % % �

����4"�ن� א� E א���Uא�ر� و�א����� ����4"�א� א���� א�����r�U و�א�������s�5ة� �Kא�ذ�)�?� ��� � ; E ���2�3����U�3א�س� �?�Tو� �+���� א� �א� � P �&��9כ���و�ن�

����- Đman etmedikçe putperest kadınlarla evlenmeyin. Beğenseniz bile, putperest bir kadından, imanlı bir câriye kesinlikle daha iyidir. Đman etmedikçe putperest erkekleri de (kızlarınızla) evlendirmeyin. Beğenseniz bile, putperest bir kişiden inanmış bir köle kesinlikle daha iyidir. Onlar (müşrikler) cehenneme çağırır. Allah ise, izni (ve yardımı) ile cennete ve mağfirete çağırır. Allah, düşünüp anlasınlar diye âyetlerini insanlara açıklar……………………………………………………Bakara 221

Page 16: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

16

Açıklama Đslam’a göre nikahı haram olanlar, (Nisa:4\23 de ) açıklanmış olmakla beraber, Devletin Milletin temel çekirdeği olan Ailenin temelleri atılırken, çok titiz davranmalıdır; Özellikle eş seçiminde peygamber (SA) efendimizin koyduğu ölçüler çerçevesinde davranmalıdır seçilecek eşin sadece zenginliğine, boyuna posuna, fiziki görüntüsüne, soyuna sopuna aldanmamalıdır. Gerçek huzur ve mutluluğu yakalayabilmek için, eş seçiminde Manevi yön, Ahlak ve fazilet tercih sebebi olmalıdır.”Dünya bir metadır (Yararlanılan nimetlerden ibarettir) Dünya nimetlerinin en hayırlısı Saliha (Her bakımdan iyi) bir hanımdır. “Hd.Şerif. R-salihin Terc-C.1\283

�-KADINLARIN AY HALĐ NEDĐR-�

��¢�� ���.�"�K���/�T ��1و� �£��و� �'�ـ�3"�)�כ� �4�� א�������£� �N]� .�"� א�ذ�ى� @�א���¤�4�"�א� א���U'�א�ء ��d א����� % � � � � ; � �A��� א�$���כ�� א����� א�ن� א����� ������ ���$ ���.�"�T���2ن� @�א��j�T ���2ن� @�א�ذ�א��j� % E �Aو���� ����Kא��"�&� א� �

��� ���2�j�&א���� � ����- Sana kadınların ay halini sorarlar. De ki: O, bir

rahatsızlıktır. Bu sebeple ay halinde olan kadınlardan uzak durun. Temizleninceye kadar onlara yaklaşmayın. Temizlendikleri vakit, Allah'ın size emrettiği yerden onlara yaklaşın. Şunu iyi bilin ki, Allah tevbe edenleri de sever, temizlenenleri de sever…………………………………………Bakara 222

�-KADINLARINIZ SĐZĐN TARLA NIZDIR -� �� و����N$�"�א� �s�(��1'�כ��� و�א��&�w�m ��¥א� ���כ�� ����ث� �כ��� @�א��T"�א� ����¦�כ� )�'�א� % R q � ; ;�T/�"�א� א����� و�א����3�4"�א�

����U�$א������ ���I�Kه� و��"�N��~�$ ��א�)�כ� � % ����- Kadınlarınız sizin için bir tarladır. Tarlanıza nasıl...........

dilerseniz öyle varın. Kendiniz için önceden (uygun davranışlarla) hazırlık yapın. Allah'tan korkun, biliniz ki siz O'na kavuşacaksınız. (Yâ Muhammed!) müminleri müjdele! . . Bakara 223........ ........Açıklama Cinsî temasın şekli sınırlı değildir. Yasak olan sapık

Page 17: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

17

ilişkidir. Temastan önce hazırlık hem maddî ve cinsî hem de besmele vb. gibi manevî olarak anlaşılmıştır.

�-KASITSIZ YEMĐNDEN ALLAH SORUMLU TUTMAZ-� �3�כ�� א����� �Kא� �9�O��1 ���א� ���א� כ�'�+��K�"�3�N �8כ� כ�� �� �9�Oא���� ��כ����d �"�5% א�©��א�)�כ��� و� ; � ....

����- Allah sizi kasıtsız yeminlerinizden sorumlu tutmaz. Lâkin kasıtlı yaptığınız yeminlerinizden dolayı sizi sorumlu tutar. Allah gafûrdur, halîmdir……………………………………….Bakara 225

�-AYRILAN KADININ BEKLEME SÜRESĐ-� ��d ���3 א������O $�א� ��א�ن� �כ�&��� ����G �[��� ��1و�ء و����N �r�\�3�¦ ���2�'�s�(א��K ���-�K��}� �3/�א�ت��jو�א����; � ; %

���O��1م� א��"���%א�ر��2�$��ª�� א�ن� כ��� ���$��� �Kא����� و�א� ...... ����- Boşanmış kadınlar, kendi başlarına (evlenmeden) üç ay

hali (hayız veya temizlik müddeti) beklerler. Eğer onlar Allah'a ve ahiret gününe gerçekten inanmışlarsa, rahimlerinde Allah'ın yarattığını gizlemeleri kendilerine helâl olmaz. Eğer kocalar barışmak isterlerse, bu durumda boşadıkları kadınları geri almaya daha fazla hak sahibidirler. Kadınların da ödevlerine denk belli hakları vardır. Ancak erkekler, kadınlara göre bir derece üstünlüğe sahiptirler. Allah azîzdir, hakîmdir. . . .. . Bakara 228

�-ÇOCUĞUNU YETĐŞTĐRME HÜKMÜ-�

�?����� כ�א�����3�$ ����� א�ر�א�د� א�ن� �&��� א�����Xא��r�4 و���L�4 א����"��"�د� �"��و�א��"�א����א�ت� ����X��� א�و���1د�.��� % ���2�Nر�ز� ���.�א� و���1 �"�K ة���� و�כ�'�"��2�T�� �Kא�������و�ف� �T ��1כ��s�( �i�3»� א���1 و��Y��2א� �0�T ��1א�ر� و�א� ; E %

���ه� و���L�4 א��"�א�ر�ث� $�\�]� ذ��כ��"�K �?��"�د� �"�$E � .....

����- Emzirmeyi tamamlatmak isteyen (baba) için, anneler........ çocuklarını iki tam yıl emzirirler. Onların örfe uygun olarak beslenmesi ve giyimi baba tarafına aittir. Bir insan ancak gücü yettiğinden sorumlu tutulur. Hiçbir anne, çocuğu sebebiyle,

Page 18: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

18

hiçbir baba da çocuğu yüzünden zarara uğratılmamalıdır. Onun benzeri (nafaka temini) vâris üzerine de gerekir.Eğer ana ve baba birbiriyle görüşerek ve karşılıklı anlaşarak çocuğu memeden kesmek isterlerse, kendilerine günah yoktur. Çocuklarınızı (süt anne tutup) emzirtmek istediğiniz takdirde, süt anneye vermekte olduğunuzu iyilikle teslim etmeniz şartıyla, üzerinize günah yoktur. Allah'tan korkun. Bilin ki Allah, yapmakta olduklarınızı görür……………………………….Bakara 233

�-DÖRT AY ON GÜN NE DEMEK-�

��� �9�و�א� � �r��Kא�ر� ���2�'�s�(א��K ���-�K��}� ��uو� ��9ر�و�ن� א�ز�و�א� �� �&�"�@�"�ن� $��Uכ� א����2�m و����I�4א� @�א�ذ�א� E �א� �T����3"�ن� ����א� @���3�� ��d א�)��2�'�s�� �Kא�������و�ف� و�א����� ���@ ���5�3�K�� א�_��2�3�� �U�_ ��~�@א�ح� �3�4��כ� % � ; �

��6�+�O �

����- Sizden ölenlerin, geride bıraktıkları eşleri, kendi başlarına (evlenmeden) dört ay on gün beklerler. Bekleme müddetlerini bitirdikleri vakit, kendileri hakkında yaptıkları meşru işlerde size bir günah yoktur. Allah yapmakta olduklarınızı bilir….Bakara 234 Açıklama Đddetin hikmeti, rahimin temiz olduğunun tesbitidir. Bunda

vasıta, hayızdır. Dört ay içinde üç veya dört hayız vaki olur ki bu, kadının hamile olmadığını gösterir. Ölüm sebebiyle ayrılmada ayrıca matem durumu da vardır. Mühim olan, bu dört aylık müddet dolmadan kadının başkasıyla evlenmemesidir. Bu müddet içinde evlenme ile ilgili açık konuşmalar yapılmaması da tavsiye edilmiştir. Gerek boşanma, gerekse ölüm sebebiyle ayrılmadan sonra tekrar evlenme için iddet bekleme zorunluluğu hem kadın hem de onun yakınları için bir teselli ve alıştırma devresi olması sebebiyle psikolojik bakımdan faydalı bir uygulamadır. Bilhassa kadının yakınlarından meydana gelecek hoşnutsuzluklar belli ölçüde azaltılmış olur.

�-BÜTÜN NAMAZLARA DEVAM ETMEK-�

�F�@��ª"�א� ��L�4 א��-��3"�א�ت� و�א��-��3"�ة� א��"����j�Y و��N"�$�"�א� ���� �Nא�)�&���� � ����- Namazlara ve orta namaza devam edin. Allah'a saygı ve

bağlılık içinde namaz kılın………………………………….………Bakara 238

Page 19: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

19

Açıklama Namaz dinin direğidir» hadisinde belirtildiği üzere en büyük ibadet Allah rızası için kılınan namazdır. Âyette geçen «orta namaz»dan maksat, ikindi namazıdır. Resûlullah (s.a.) Hendek savaşında şöyle buyurmuştur: «Orta namazdan yani ikindi namazından bizi alıkoydular. Allah onların evine ateş doldursun!» Orta namazın hangi vakit olduğu hususunda farklı rivayetler de vardır.

�-NAMAZDAN KURTULUŞ YOK-� @�א�ن� ���&�s�O ��1��u���@ E א�و� ر�כ�+�א�)�א� �� @�א�ذ�כ���و�א� א����� כ���א� ���3�4כ��� $�א� ­�� �Tכ�"�)�"�א� �&�U�$א�ذ�א� א��@ ;

�T����3"�ن� ����- Eğer (herhangi bir şeyden) korkarsanız (namazlarınızı)

yürüyerek yahut binmiş olarak (kılın). Güvene kavuştuğunuz zaman, siz bilmezken Allah'ın size öğrettiği şekilde O'nu anın (namaz kılın)…………………………………………………………Bakara 239

�-DĐNDE ZORLAMA YOK SEVDĐRME VAR-� ��1 א�כ���א�ه� ��d א���� ��� �T ���N+���� א�������m $��� א���5`� @����� �כ��K ���sא���jא��7"�ت� و� ���$��� �Kא����� @�/��� � E ;

�&�Yא� �����3�4 ������M א� و�א�������G א�م��-�s�(��1 א� ���/�¦�"���'�כ� �Kא�����و�ة� א� � � % ® ����- Dinde zorlama yoktur. Artık doğrulukla eğrilik birbirinden

ayrılmıştır. O halde kim tâğutu reddedip Allah'a inanırsa, kopmayan sağlam kulpa yapışmıştır. Allah işitir ve bilir. . . Bakara 256....... ........Açıklama Tâğut, şeytan ve Allah’tan başka tapılan her şey demektir. Đnsanın nefsi yani kötü arzuları şeytanın saptırmasına kanar. Onun için nefsine uymayan kimse kolay kolay günah işlemez. Aslında dinin koyduğu kaidelere uymamıza mâni olan, içimizdeki kötü arzulardır. Nefsini eğitmek suretiyle insan kendini kötülüklerden koruyabilir. Đslâm insanları, din duygularını uyandırmak ve akıllarını doğru yönde işletmek suretiyle kendisine davet etmektedir. Kur’an’ın açıklamalarıyla doğru eğriden ayırt edilir hale gelmiştir. Bu irşadın ışığında Đslâm’a ilk adımı atmak, hür iradeleriyle insanlara aittir.

�-ALLAH (c.c.) ÖLDÜRDÜ VE DĐRĐLTTĐ-�

Page 20: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

20

Eא�و� כ�א���9ي� $��� �r� ���N ��L�4 و�.�`� ���و� ���L�4 �r ���4و��2�mא� �Nא�ل� א�¥�� ���`� .��9ه� א����� �K��� �2�T�"�$א� E � � @�א�$�א��T?� א����� $�א����r �4א� %م� }�� �K��N �?�\א�ل� כ�� �+�\��N �8א�ل� �+�\��8 �"�$�א� א�و� �K�£� �"�م� % %

����- Yahut görmedin mi o kimseyi ki, evlerinin duvarları çatıları üzerine çökmüş (alt üst olmuş) bir kasabaya uğradı; «Ölümünden sonra Allah bunları nasıl diriltir acaba!» dedi. Bunun üzerine Allah onu öldürüp yüz sene bıraktı; sonra tekrar diriltti. Ne kadar kaldın? dedi. «Bir gün yahut daha az» dedi. Allah ona: Hayır, yüz sene kaldın. Yiyeceğine ve içeceğine bak, henüz bozulmamıştır. Eşeğine de bak. Seni insanlara bir ibret kılalım diye (yüz sene ölü tuttuk, sonra tekrar dirilttik). Şimdi sen kemiklere bak, onları nasıl düzenliyor, sonra ona nasıl et giydiriyoruz, dedi. Durum kendisince anlaşılınca: Şimdi iyice biliyorum ki, Allah her şeye kadirdir, dedi……………Bakara 259 Açıklama 258. âyette Hz. Đbrahim ile tartışan kimse ile 259. âyette

yıkık kasabaya uğrayan kimselerin her ikisinin de kâfir olduğunu söyleyen müfessirler vardır. Ancak daha yaygın olan rivayete göre, yıkık kasabaya uğrayan Uzeyr (a.s.)dır. Uzeyr azığını almış, eşeğine binmiş giderken evleri yıkılmış harabe haline gelmiş, orada oturanlardan kimse kalmamış bir kasaba veya köy yıkıntılarının yanına gelir, orada konaklar. Etrafına bakar, bu şekilde ölenlerin nasıl dirileceğini düşünür. O anda uykusu gelir yatar. Allah onu öldürür, yüz sene sonra diriltir. Yiyecekleri hiç bozulmamış, ancak eşeği çürümüş sadece kemikleri kalmıştır, yıkık kasaba da imar edilmiştir. Uyandığı ilk anda, bir gün kadar veya daha az bir zaman uyuduğunu zanneder. Yiyeceklerine bakınca gerçekten böyle olduğunu sanır. Eşeğine bakınca durumu anlar. Allah, Uzeyr’in gözü önünde eşeğini diriltir. Böylece Allah’ın kudret ve azametini çıplak gözle müşahede eder.

�-ÖLÜLER NASIL DĐRĐLMĐŞTĐ -�

���$���T א�ل� א�و�­���N �� �� ر�ب� א�ر���v כ����i °��`� א����"����.���Kא�ل� א��N و�א�ذ�% % � � ....... ����- Đbrahim Rabbine: Ey Rabbim! Ölüyü nasıl dirilttiğini bana

göster, demişti. Rabbi ona: Yoksa inanmadın mı? dedi. Đbrahim: Hayır! Đnandım, fakat kalbimin mutmain olması için (görmek istedim), dedi. Bunun üzerine Allah: Öyleyse dört tane kuş yakala, onları yanına al, sonra (kesip parçala), her dağın başına

Page 21: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

21

onlardan bir parça koy. Sonra da onları kendine çağır; koşarak sana gelirler. Bil ki Allah azîzdir, hakîmdir, buyurdu. . . . . Bakara 260......... .........Açıklama Hz. Đbrahim ölen bir canlının yeniden nasıl dirileceğini merak etmiş ve bunun kendisine gösterilmesini Rabbinden istemiştir. Allah Teâlâ ona, âyette geçtiği gibi maddi bir örnekle cevap vermiş, dirilişin mahiyetini izah etmemiştir. Çünkü insanın bilgi kapasitesi, dirilme, canlanma olayını kavramaya elverişli değildir. Bundan önceki âyetlerde de geçtiği gibi peygamberlere verilen bu örnekler birer mucizedir. Mühim olan, Allah’ın bütün canlıları, özellikle insanı mutlaka diriltip hesaba çekeceğine kesinlikle iman etmektir.

�-BĐR SEVAP NASIL YEDĐYÜZ OLUYOR-� ���+�Y �8�&�+�(א� �r�+����]� א����� כ���\�]� �+�Y ��d ����Gن� א�$�"�א��"�/�s�U� ��� �9�$�\�]� א� � � � �U�Yא���d �[�K כ�]� �

�����3�4 ���Yא�ء و�א����� و�א��I� ����� �i�4و�א����� ��0א� �r�+�� �rא����$ �r�3�+�U�Y � % ; % ����- Allah yolunda mallarını harcayanların örneği, yedi başak

bitiren bir dane gibidir ki, her başakta yüz dane vardır. Allah dilediğine kat kat fazlasını verir. Allah'ın lütfu geniştir, O herşeyi bilir…………………………………………………………..Bakara 261

�-GÜZEL SÖZ BAZI SADAKADAN EYĐDĐR-� �����3���N"�ل� $����و�ف� و����s�5�$ة� �$ ��6�O�� �r�N���: �&�+���2א� א�ذ�ى� و�א����� ����7 � % ;

����- Güzel söz ve bağışlama, arkasından incitme gelen sadakadan daha iyidir. Allah zengindir, acelesi de yoktur. ….. . Bakara 263

�-SADAKANIN AŞĐKÂRIDA GĐZLĐSĐDE MAKBUL-�

�-�א�ن� �T+���و�א� א� ���כ� ��6�O �"�2�@ א�ء���/�s�%���Nא�ت� @��U���א� .�`� و�א�ن� ����s"�.�א� و��T���T"�.�א� א� ; E ...... ����- Eğer sadakaları (zekât ve benzeri hayırları) açıktan

verirseniz ne âlâ! Eğer onu fakirlere gizlice verirseniz, işte bu sizin için daha hayırlıdır. Allah da bu sebeple sizin günahlarınızı örter. Allah, yapmakta olduklarınızı bilir……………...Bakara 271

Page 22: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

22

Açıklama Zekâta aynı zamanda sadaka denmesinin iki sebebi vardır: Birincisi, malın temizlenip artması, ikincisi de imanda sadakat ve kemâle delâlet etmesidir. Zekât olsun sadaka olsun, yapılan hayırların gizli yapılması, aşikâr yapılmasından üstün sayılmıştır, zira gizlice yapılan hayırlar riya ve gösterişten uzak olması sebebiyle hem Allah’ın rızasına daha uygundur, hem de insan haysiyet ve şerefini muhafaza bakımından daha faydalıdır.

�-KĐM ŞEYTAN ÇARPMIŞ GĐBĐ OLACAK-�

��� �9�◌ � � �א�כ��3"�ن� א�����K"�א� ��1 �/�"�$�"�ن� א���1 כ���א� �/�"�م� א���9ي� �&� �+��j?� א� � ���jא�ن� $��� א����»� �I% ���� و�����م� א�����K"�א� @����� ��uءه� $�"��4�+����� $�\�]� א�����K"�א� و�א���]� א����� א��+�ذ��כ� �Kא�)��2�� �Nא��"�א� א����א� א� ; % ; ¡ �r�F

�$��� ر��K?� @�א�)�&����2 @��3?� $�א� �i�3�Y و�א�$���ه� א���� א����� و�$��� �4א�د� @�א�و� % %; � ���2א� �@ ��J א�ر��U���wכ� א�:��gא�ب� א� � E ; ������و�ن�

����- Faiz yiyenler (kabirlerinden), şeytan çarpmış kimselerin cinnet nöbetinden kalktığı gibi kalkarlar. Bu hal onların «Alım-satım tıpkı faiz gibidir» demeleri yüzündendir. Halbuki Allah, alım-satımı helâl, faizi haram kılmıştır. Bundan sonra kime Rabbinden bir öğüt gelir de faizden vazgeçerse, geçmişte olan kendisinindir ve artık onun işi Allah'a kalmıştır. Kim tekrar faize dönerse, işte onlar cehennemliktir, orada devamlı kalırlar. ………… Bakara 275

�-FAĐZ OLAN MALDA BEREKET OLMAZ-� ���g��© ���� א����� א�����K"�א� و� ������ א��-����Nא�ت� و�א����� �A��� ��1 כ�]� כ��sא�ر� א�¦� � %

����- Allah faizi tüketir (Faiz karışan malın bereketini giderir), sadakaları ise bereketlendirir. Allah küfürde ve günahta ısrar eden hiç kimseyi sevmez………………..……………………..Bakara 276 Açıklama Faiz yasağı Đslâm’ın kesin hükümleri arasındadır ve her

çeşidi ile faiz haramdır. Ferdî ve içtimaî zaruret halleri müstesna olmakla beraber bunlar devamlı değildir. Đslâm’ın iktisadî, içtimaî, ahlâkî... nizamı bir bütün halinde işletildiği zaman faize zaruret hasıl olmaz. Đslâm ekonomisi sermaye birikimini teşvik için faizi değil, ortaklık usulünü ileri sürmüştür. Bu usulde sermaye faizsiz olacağı için maliyet ve enflasyon problemi ortadan

Page 23: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

23

kalkacak, mülkiyete iştirak tabana doğru yaygınlaşacak, ekonomik ve sosyal farklılaşma asgari seviyeye inecek; sermayeye, yatırımlara ve ticarete kötü gözle bakılmayacaktır. Para bir değişim vasıtasıdır. Onu, alınıp satılan mal haline getirmek ve rizikoya girmeden gelir sağlamak tatlı fakat zehirli yiyeceklerle beslenmeye benzer, tesirini gösterince çok defa iş işten geçmiş olur.

�-BORÇLUYA ĐMKÂN TANIMAK ÇOK HAYIRDIR-� �� �T����3"�ن� �&�Uא�ن� כ� ���כ� ��6�O א��"�N���-�T ة� و�א�ن����'��و�א�ن� כ�א�ن� ذ�و� �4'���ة� @����F�Uة� א���� $� % ����- Eğer (borçlu) darlık içinde ise, eli genişleyinceye kadar

ona mühlet vermek (gerekir). Eğer (gerçekleri) anlarsanız bunu sadakaya (veya zekâta) saymak sizin için daha hayırlıdır. … . . …….. Bakara 280

�-ALIŞVERĐŞTE YAZIŞIN-� ; �א� �A�Tכ�א� �����Uכ��K �A�&כ������ ���K ��� א���� א�_�]� $�'����� @�א�כ�&�+�"�ه� و��&�U� א����T א� א�ذ�א��"�U�$א� ���9 �� א� ��2א� א� ; % ; �

�����3]� א���9ي� �3�4��?� א������ ��Kא�����ل� و���1 �א�ب� כ�א��A�T א�ن� �כ�&��A כ���א� ���3�4?� א����� @��3��כ�&��A و� E � q ��ـא�و��m �?�U�$ �«� �+� ��1و� �?�Kא����� ر� ���&���% � ........

����- Ey iman edenler! Belirlenmiş bir süre için birbirinize borçlandığınız vakit onu yazın. Bir kâtip onu aranızda adaletle yazsın. Hiçbir kâtip Allah'ın kendisine öğrettiği gibi yazmaktan geri durmasın; (her şeyi olduğu gibi) yazsın. Üzerinde hak olan kimse (borçlu) da yazdırsın, Rabbinden korksun ve borcunu asla eksik yazdırmasın. Şayet borçlu sefih veya aklı zayıf veya kendisi söyleyip yazdıramayacak durumda ise, velisi adaletle yazdırsın. Erkeklerinizden iki de şahit bulundurun. Eğer iki erkek bulunamazsa rıza göstereceğiniz şahitlerden bir erkek ile biri yanılırsa diğerinin ona hatırlatması için iki kadın (olsun). Çağırıldıkları vakit şahitler gelmemezlik etmesin. Büyük veya küçük, vâdesine kadar hiçbir şeyi yazmaktan sakın üşenmeyin. Böyle yapmanız Allah nezdinde daha adaletli, şehadet için daha sağlam, şüpheye düşmemeniz için daha uygundur. Ancak

Page 24: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

24

aranızda yapıp bitirdiğiniz peşin bir ticaret olursa, bu durum farklıdır. Bu durumda onu yazmamanızda sizin için bir sakınca yoktur. (Genellikle) alış-veriş yaptığınızda şahit tutun. Ne yazan, ne de şahit zarara uğratılsın. Eğer bunu yaparsanız (zarar verirseniz) şüphe yok ki bu, sizin yoldan çıkmanız demektir. Allah'tan korkun. Allah size gerekli olanı öğretiyor. Allah her şeyi bilmektedir………………………….………………………….Bakara 282 Açıklama Kur’an-ı Kerim, bu en uzun âyeti ile noterlik

müessesesinin esaslarını koymuş, müslümanlarda bu tavsiyeyi genellikle uygulamışlardır. Đslâm’ın titizlikle üzerinde durduğu prensiplerden biri de hakkın korunmasıdır. Alacak ve borcun korunması, îfası gereken haklardandır. Hakkın icrâ ve îfası, onun bilinmesine, gerektiğinde isbat edilebilmesine bağlıdır. Gerek yazma ve yazdırma ve gerekse şahit tutma, isbat için hâla kullanılan en geçerli vasıtalardandır.

Đslâm kadını, tabiat ve fıtratına uygun bir eğitim gördüğü, hayâsı ve duyguları daha güçlü, daha müessir olduğu için şahitlik gibi resmi ve ammeye açık konularda, hemcinsiyle takviye edilmesi uygun görülmüştür.

�-YERĐN GÖĞÜN TEK SAHĐBĐ ALLAH (c.c.)-� %���� $�א� ��d א��'���"�א�ت� و�$�א� ��d א���1ر�ض� و�א�ن� �T+���و�א� $�א� ��d א�)��s'�כ��� א�و� ����s"�ه� ���א��Y+�כ��� �K?� א����� ; � %

...... ����- Göklerde ve yerdekilerin hepsi Allah'ındır. Đçinizdekileri

açığa vursanız da gizleseniz de Allah ondan dolayı sizi hesaba çekecektir, sonra dilediğini affeder, dilediğine de azap eder. Allah her şeye kadirdir……………………………………….…Bakara 284

�-PEYGAMBERĐMĐZĐN ALLAH’DAN (c.c.) GETĐRDĐĞĐNE ĐMAN ETTĐLER-�

�?�3�Yכ�&�?� و�כ�&�+�?� و�ر��w�3�$א����� و��K ���$ن� כ�]� א��"�U�$و�א������ �?�Kر� ���$ �?����א� א�)��oل� א� %א�$��� א�����Y"�ل� �� � � � � ; ; % ...... ����- Peygamber, Rabbi tarafından kendisine indirilene iman

etti, müminler de (iman ettiler). Her biri Allah'a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine iman ettiler. «Allah'ın peygamberlerinden hiçbiri arasında ayırım yapmayız. Đşittik,

Page 25: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

25

itaat ettik. Ey Rabbimiz, affına sığındık! Dönüş sanadır» dediler. . . Bakara 285......... .........Açıklama Bu sûrenin 253. âyetinde de ifade buyurulduğu üzere, peygamberlerin Allah katında derece farkları bulunmakla birlikte, burada müminlerin görevinin ayırım yapmadan bütün peygamberlere iman etmek olduğuna işaret edilmiştir.

�-ALLAH KULUNU GÜCÜNÜN NĐSBETĐNDE SORUMLU TUTAR-�

��1 �כ��i�3 א����� )��s'�א� א� %��1 و��Y��2א� ��Gא� $�א� כ�'�+��8 و��3�4���2א� $�א� א�כ�&�'�+��8 % ....... ����- Allah her şahsı, ancak gücünün yettiği ölçüde mükellef

kılar. Herkesin kazandığı (hayır) kendine, yapacağı (şer) de kendinedir. Rabbimiz! Unutursak veya hataya düşersek bizi sorumlu tutma. Ey Rabbimiz! Bizden öncekilere yüklediğin gibi bize de ağır bir yük yükleme. Ey Rabbimiz! Bize gücümüzün yetmediği işler de yükleme! Bizi affet! Bizi bağışla! Bize acı! Sen bizim mevlâmızsın. Kâfirler topluluğuna karşı bize yardım et! ………………………….………………………….…………………..Bakara 286 Açıklama Bakara sûresi’nin son iki âyetini oluşturan ve

«Âmenerresûlü» diye anılan bu mübarek âyetler, ilâhî emirler karşısında mutlak itaate yönelen müminlerin inançlarındaki sadakatlerini ifade etmektedir. Ayrıca bir önceki âyette geçen «Đçinizdekileri açıklasanız da, gizleseniz de Allah sizi hesaba çekecektir» haberiyle endişeye kapılan müminlere bu âyetlerle kolaylık bahşedilmiş, mükellefiyetler hafifletilmiştir. Böylece Allah’a tam itaat ve iltica meyvelerini verirken yersiz kuşkular da bertaraf edilmiştir.

SEHER VAKTĐ AF DĐLEYĐN

א��-�א����K ��� و�א��-�א�د�����N و�א��/�א�)�&���� و�א�����s�U/���� و�א����'�&�� ���s�5�� �Kא���1 � � � � � �g�Yא�ر� ����- Sabreden, dürüst olan, huzurda boyun büken, hayra

harcayan ve seher vaktinde Allah'tan bağış dileyenler (içindir). .. . Al-Đmran 17

�-ALLAH NEZDĐNDE TEK DĐN ĐSLAM-�

Page 26: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

26

��Jء��u א��$ ����K ���$ ��1כ�&�א�ب� א��א�ن� א���� ��� ���U�4 א����� א��Y��1~��م� و�$�א� א��i�3�&�O א���9 ��� א�و��T"�א� א� ; ± � � ² �2�� و�$��� �כ��K ���sא� �א�ت� א����� @�א�ن� א����� ���Y ��� א����'�א�ب� �U���K א����5�K ���3��א� � %

����- Allah nezdinde hak din Đslâm'dır. Kitap verilenler,...... kendilerine ilim geldikten sonradır ki, aralarındaki kıskançlık yüzünden ayrılığa düştüler. Allah'ın âyetlerini inkâr edenler bilmelidirler ki Allah'ın hesabı çok çabuktur……...…Al-Đmran 19 Açıklama «Din» kelimesi, itaat ve ceza, millet ve şerîat manalarına

gelir. Kur’an-ı Kerim’de din kelimesi değişik manalarda kullanılmıştır. Yukarıdaki âyette ise, kullar tarafından uyulması istenen ilâhî kanunun kastedildiği anlaşılmaktadır. «Đslâm» kelimesine de şu manalar verilmektedir: Đtaat etmek ve bağlanmak, selâmete kavuşmak, ibadette ihlâslı davranmak. Bu âyette «Đslâm»dan, tek Allah inancına dayanan ve Hz. Muhammed (s.a.)in risaleti ile kemal noktasına ulaştırılmış bulunan ilâhî düsturların bütünü kastedilmektedir.

�-O ÖLÜDEN DĐRĐ, DĐRĐDEN ÖLÜ ÇIKARIR-�

��]� و������ج� א����`� $��� א�������8 و������ج� ���]� ��d א���2�Uא�ر� و��T"�´�� א���2�Uא�ر� ��d א���� א� �"�T R ���$ �8��א���� ��'�א�ب� ��6�5�K א�ء�I�T ���$ ز�ق����Tא����`� و� R ;

����- Geceyi gündüze katar, gündüzü de geceye katarsın. Ölüden diriyi çıkarır, diriden de ölüyü çıkarırsın. Dilediğine de sayısız rızık verirsin. .………….……… .………….……………Al-i Đmran 27 Açıklama Bu âyette, gece ve gündüzün uzayıp kısalmasının, Allah’ın

kudretine bir nişâne olduğu anlatılmaktadır.

�-ALLAH YANINDA KĐMĐN DEĞERĐ YOK-� �9� �&� ��1 ��א�ء $��� د�و�ن� א������$�����U و�$��� ��s�]� ذ��כ� @��3��»� $��� א����� � א������$��U"�ن� א��כ�א�@��� ��� א�و� ; E � �

���r و�����9ر�כ�� א����� )��s'�?� و�א���� א����� א����-���6 �/�T ���2�U�$ א��"�/�&�T ء א���1 א�ن��`�m ��d � % % ; � ����- Müminler, müminleri bırakıp da kâfirleri dost edinmesin.

Kim bunu yaparsa, artık onun Allah nezdinde hiçbir değeri yoktur. Ancak kâfirlerden gelebilecek bir tehlikeden sakınmanız

Page 27: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

27

başkadır. Allah, kendisine karşı (gelmekten) sizi sakındırıyor. Dönüş yalnız Allah'adır. .………….…… .………….…………Al-i Đmran 28 Açıklama Âyette yasaklanan dostluk, kâfirlere karşı gönülden

bağlanma ve müminleri bırakıp onlara ilgi ve sevgi gösterme manasındaki dostluktur. Buna karşılık bir müslüman devletin -başka müslümanların aleyhine olmamak şartıyla- kâfirlerle barış imzalaması ve başka bir gayri müslim devlete karşı işbirliği yapması caizdir.

�-PEYGAMBERĐNE UYANI ALLAH SEVER-� �[�N�+��° ���&�Uא�ن� כ� �������כ��� ذ�)�"��Kכ��� و�א����� �s�7"�ر� ر� ���s�5� א����� و� ��"�ن� א����� @�א��+�T���v�" ���+�+�כ� � % �

����- (Resûlüm!) De ki: Eğer Allah'ı seviyorsanız bana uyunuz ki Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah son derece bağışlayıcı ve esirgeyicidir…………………..……Al-i Đmran 31

�-ALLAH KÂFĐRĐ SEVMEZ-� �"�א� @�א�ن� א����� �A��� ��1 א��כ�א�@��� ��� �"�T ل� @�א�ن��"�Y����N]� א������"�א� א����� و�א� � � E

����- De ki: Allah'a ve Resûlü'ne itaat edin. Eğer yüz çevirirlerse bilsinler ki Allah kâfirleri sevmez……………………..….Al-i Đmran 32

�-ALLAH H.Z. MERYEM’Đ NASIL YETĐŞTĐRDĐ-� �3�4���2א� ز�כ��� �א� �[�O�2�3א� ز�כ��� �א� כ����3א� د��sא� و�כ��U�'��@�&�/�+��2�3א� ر��2�Kא� �K/�+�"�ل� ��'��� و�א�)�+�&��2א� )�+�א��Tא� % �

א�������א�ب� و�_��� ���U�4.�א� ر�ز��Nא� �Nא�ل� �א� $��� E � ��µ א�¥�� �כ� .��9א� �Nא���$ �"�. �8�� ���U�4 א����� א�ن� א����� % % ��'�א�ب� ��6�5�K א�ء�I� ���$ ز�ق���� ;

����- Rabbi Meryem'e hüsnü kabul gösterdi; onu güzel bir bitki gibi yetiştirdi. Zekeriyya'yı da onun bakımı ile görevlendirdi. Zekeriyya, onun yanına, mâbede her girişinde orada bir rızık bulur ve «Ey Meryem, bu sana nereden geliyor?» der; o da: Bu, Allah tarafındandır. Allah, dilediğine sayısız rızık verir, derdi. . . . Al-i Đmran 37 .........Açıklama Zekeriyya aleyhisselâm, Hz. Meryem’in teyzesinin kocası idi. Âyette ifade edildiği gibi Hz. Meryem’in Beyt-i Makdis’te

Page 28: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

28

bakımını Zekeriyya üzerine almıştı. Meryem’e özel bir oda tahsis etti ki ona âyette «mihrap» denilmiştir. Mihrap, harp ve cihad vasıtası demektir. Bir nevi çile odası anlamını taşır. Âyette geçen «mihrâb»ın, câmilerde imamın namaz kıldırdığı yer olan mihrap ile alâkası yoktur. Hz. Zekeriyya, Meryem’in yanına her girişinde çeşit çeşit taze meyveler görürdü. Bunlar o mevsimde o bölgede yetişmeyen meyvelerdi.

�-ALLAH ĐSA’YA NE DEDĐ-� ��כ� و�ر�א�@��כ� א�����@�"�&�$ ��vא� ���'�� א�ذ� �Nא�ل� א����� �א� �4 � � ; � �[�4��uو�א� و����sכ� ���9 �� و�$����2�jכ� $��� א� �

����א� �@ �����Uכ��K �������r }�� א���� $���_��כ��� @�א���כ��/�א���9 ��� א��T+��"�כ� @�"�ق� א���9 ��� כ����sو�א� א���� �"�م� א� � E ; � � ��?� ���&��s�3"�ن� �@ ���&�Uכ� �

����- Allah buyurmuştu ki: Ey Đsa! Seni vefat ettireceğim, seni nezdime yükselteceğim, seni inkâr edenlerden arındıracağım ve sana uyanları kıyamete kadar kâfirlerden üstün kılacağım. Sonra dönüşünüz bana olacak. Đşte o zaman ayrılığa düştüğünüz şeyler hakkında aranızda ben hükmedeceğim…………………Al-i Đmran 55

�-ALLAH AHĐRETTE KĐMLE KONUŞMAYACAK-� �� ��d א����O��1ة� و���1 ��G ق���~�O ��1 כ��w��3��~�� א�و��N א��U��| ��א�ن� א��� �9�� ��I{��و�ن� �K����2 א����� و�א�©��א�)��2 ; � � �

�������r و��o� ��1כ��/��2�� �"�م� א����� �כ��2���3�� א����� و����F�U� ��1 א� ������� �9�4א�ب� א���Gو� ���2 � q ����- Allah'a karşı verdikleri sözü ve yeminlerini az bir bedelle

değiştirenlere gelince, işte bunların ahirette bir payı yoktur. Kıyamet günü Allah onlarla konuşmayacak, onlara bakmayacak ve onları temize çıkarmayacaktır. Onlar için acı bir azap vardır. . …… Al-i Đmran 77

�-KÂFĐRĐN FĐDYESĐ KABUL EDĐLMEZ-� א�ن� א���9 ��� כ����sو�א� و�$�א��T"�א� و���J כ��sא�ر� @��3�� �/�+�]� $��� א�������J $�]�ء � &���ى� א���1ر�ض� ذ�.�+�א� و��"� א�@�

�?�K�% ..........

Page 29: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

29

����- Gerçekten, inkâr edip kâfir olarak ölenler var ya, onların hiçbirinden -fidye olarak dünya dolusu altın verecek olsa dahi- kabul edilmeyecektir. Onlar için acı bir azap vardır; hiç yardımcıları da yoktur…………………………………………..Al-i Đmran 91

�-SEVDĐĞĐNĐZDEN, VERMEDĐKÇE SEVDĐĞĐNĐZĐ, ALAMAZSINIZ-�

�����3�4 �?�K ء @�א�ن� א������`�m ���$ א��"�/�s�U�T א� °��+�"�ن� و�$�א���p א��"�/�s�U�T ��¢�� ��l���� �U�Tא��"�א� א� � � % ����- Sevdiğiniz şeylerden (Allah yolunda) harcamadıkça

«iyi»ye eremezsiniz. Her ne harcarsanız, Allah onu hakkıyla bilir……………………………………………………………………..…Al-i Đmran 92 Açıklama «Đyi» şeklinde tercüme edilen âyetteki «birr» kelimesi,

hayrın, iyiliğin kemal noktası, Allah’ın rahmeti, rızası ve cenneti manalarında anlaşılmıştır. Bakara sûresinin 177. âyetinde «birr»in etraflı bir izahı verilmiştir ki, buna göre «birr», imanda, ibadette ve ahlâkta en doğru ve en güzel bir hayatı yaşamaktır. Yukarıdaki âyete göre böyle bir hayata ve Allah’ın lütuf ve inayetine ulaşmanın şartlarından biri, kişinin sahip olduğu ve sevip bağlandığı şeyleri Allah yolunda kullanmasıdır. Müfessirlere göre bu şeyler, servet, mevki, ilim ve beden kuvveti gibi maddi ve manevi imkânlardır.

�-DÜNYADA ĐLK EV BEYTULLAH’TIR-� ��U�3א�س� ��9�3ي� �K+�כ��r $�+�א�ر�כ�א� و�.���ى� ��3�א������� ���X�8 و����K א�ن� א�و�ل�E � �

����- Şüphesiz, âlemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar için kurulan ilk ev (mâbet), Mekke'deki (Kâbe)dir. …….. Al-i Đmran 96

�-NĐCE YÜZLERĐN KARARDIĞI GÜN-� ��£� و�_�"�ه� و��T'�"�د� و�_�"�ه� @�א�$�א� א���9 ��� א��Y"�د�ت� �+�T م��"� � E ��و�_�"�.��2�� א�כ��K ��¶���s��� א�©��א�)�כ� � ²

�� �Tכ����sو�ن� �&�Uא� כ�� و��N"�א� א����9א�ب� �� �9�@ ����- Nice yüzlerin ağardığı, nice yüzlerin de karardığı günü

(düşünün.) Şimdi, yüzleri kararanlara: Đnanmanızdan sonra kâfir

Page 30: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

30

mi oldunuz? Öyle ise inkâr etmiş olmanız yüzünden tadın azabı! (denilir)…………………………………………………………………Al-i Đmran 106

�-KENDĐ DIŞINIZDAKĐLERĐ SIRDAŞ EDĐNMEYĐN-� و�א� �j�Kא�)��r $��� د�و�)�כ��� ��1 �א��"�)�כ��� �O+�א���1 �9� �&�T ��1 א��"�U�$א� ���9 ��% �א� א� ��2א� א� ;� ..........

����- Ey iman edenler! Kendi dışınızdakileri sırdaş edinmeyin. Çünkü onlar size fenalık etmekten asla geri durmazlar, hep sıkıntıya düşmenizi isterler. Gerçekten, kin ve düşmanlıkları ağızlarından (dökülen sözlerinden) belli olmaktadır. Kalplerinde sakladıkları (düşmanlıkları) ise daha büyüktür. Eğer düşünüp anlıyorsanız, âyetlerimizi size açıklamış bulunuyoruz. …………. Al-i Đmran 118

�-TAKVA SAHĐBĐ KĐM-� ��� �9�א� � ��s�U/�"�ن� ��d א��'���א�ء ; �A��� א�س� و�א������U��5��·� و�א���א�@���� �4�� א�� و�א�����0א�ء و�א��כ�א�������c א� % � � ;

����U�'א�����E �

����- O takvâ sahipleri ki, bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar; öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah da güzel davranışta bulunanları sever………………………..Al-i Đmran 134

�-ALLAH (c.c.) KÂFĐRE MÜHLET NĐÇĐN VERĐR-� ����G��د�א�د�و�א� א�|��א� و� � ����G ��¹��� א����א� ���2�'�s�(��1 ��6�O ����G ��¹��� و�א� א����א����sכ� ���9 ��و���º�'��� ��1 א� ; ; E � � � %

�9�4א�ب� ����2�$ � ����- Đnkâr edenler sanmasınlar ki, kendilerine mühlet vermemiz

onlar için daha hayırlıdır. Onlara ancak günahlarını arttırmaları için fırsat veriyoruz. Onlar için alçaltıcı bir azap vardır. …………. Al-i Đmran 178

�-ĐNSAN ĐÇĐN CĐMRĐLĐK ÇOK FENADIR-�

Page 31: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

31

و���1 ����G ���m �"�. �[�K ����G ��6א��O �"�. �?�3�0�@ ���$ א����� ���2���Tא� א�� % ���'���º א���9 ��� �+� ��3"�ن� �� % � ; � �����r و����� ��6�$א�ث��/����N�"�j"�ن� $�א� ����3"�א� �K?� �"�م� א��Y � % � �א� �T����3"�ن� א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�א����� �� % ��6�+�OP �

����- Allah'ın, kereminden kendilerine verdiklerini (infakta) cimrilik gösterenler, sanmasınlar ki o, kendileri için hayırlıdır; tersine bu onlar için pek fenadır. Cimrilik ettikleri şey de kıyamet gününde boyunlarına dolanacaktır. Göklerin ve yerin mirası Allah'ındır. Allah bütün yaptıklarınızdan haberdardır … Al-i Đmran 180 .........Açıklama Âyette geçen «miras» kelimesi dolayısıyla tefsirlerde genellikle şu açıklamalar yapılmıştır: Göklerde ve yerde ne varsa hepsi Allah’ın mülküdür. Ondan yararlananlar, hep O’nun mülkünü birbirinden devralmaktadırlar; o halde, Allah’ın mülkünde cimrilik etmeleri ne kadar yanlıştır! Bir gün, herkes ölecek ve malik olduğu şeyler üzerindeki mülkiyetini kaybedecektir; halbuki Allah bâkidir, mülk yine O’nundur

�-HER CANLI ÖLÜMÜ TADACAK-� �[�Oא�ر� و�א�د��U������r @����� ز����oح� �4�� א��/�כ�]� )��s»� ذ�א���/��r א����"�ت� و�א����א� �T"�@�"�ن� א�_�"�ر�כ�� �"�م� א� % % ;

��א� א���1 $�&�א�ع� א�����5و�ر� �(���א�����r�U @�/��� @�א�ز� و�$�א� א������"�ة� א� ; % ����- Her canlı ölümü tadacaktır. Ve ancak kıyamet günü.........

yaptıklarınızın karşılığı size tastamam verilecektir. Kim cehennemden uzaklaştırılıp cennete konursa o, gerçekten kurtuluşa ermiştir. Bu dünya hayatı ise aldatma metâından başka bir şey değildir………………………………………………………Al-i Đmran 185

�-MALDAN CANDAN ĐMTĐHAN VAR-� �&�+��3"�ن� ��d א�$�"�א��כ� ; � ◌�����'�&��� و�א�)��s'�כ��� و� �� $��� א���9 ��� א�و��T"�א� א��כ�&�א�ب� $��� �N+��3כ� ± � .......

����- Andolsun ki, mallarınız ve canlarınız konusunda imtihana çekileceksiniz; sizden önce kendilerine kitap verilenlerden ve müşriklerden birçok üzücü sözler işiteceksiniz. Eğer sabreder ve

Page 32: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

32

takvâ gösterirseniz, muhakkak ki bu, (yapılacak) işlerin en değerlisidir…………………………………………………………….Al-i Đmran 186

�-ALLAH NASIL ANILIR-� ��א�$�א� و��N �9כ���و�ن� א������ ���9 ��א� � �2�� و� �&��sכ���و�ن� ���3�O ��d א��'���"�א�ت� �K�"�U�_ ��L�4د�א� و��"��N �

و�א���1ر�ض� ر��U�Kא� $�א� �8�/�3�O .��9א� �Kא���~���g�+�Y Eא�)�כ� @�/��Uא� �9�4א�ب� א���Uא�ر� E ����- Onlar, ayakta dururken, otururken, yanları üzerine

yatarken (her vakit) Allah'ı anarlar, göklerin ve yerin yaratılışı hakkında derin derin düşünürler (ve şöyle derler:) Rabbimiz! Sen bunu boşuna yaratmadın. Seni tesbih ederiz. Bizi cehennem azabından koru!.................................................................................Al-i Đmran 191 Açıklama Allah Teâlâ, 190. âyette, göklerin ve yerin yaratılışı ile

gece ve gündüzün değişimini, bir başka deyişle, mekân ve zamanın ilâhî kudrete delâletini aklıselim sahiplerinin ibret nazarına sunduktan ve böylece bizden, varlığın gerçek bilgisine ulaşma çabasını göstermemizi, özlü bir ifade ile istedikten sonra; 191. âyette, bu çabayı gösterenlerin, Allah’ın üstün kudretinin ve eşsiz sanatının eserlerini idrak etmeleri sonunda, O’na derin bir saygı ile yönelmelerinin kaçınılmaz olduğunu ortaya koymaktadır.

BĐR KĐŞĐ KAÇ HANIMLA EVLENEBĐLĐR

��&�א�$��� @�א�)�כ��g"�א� $�א� ��א�ب� �כ��� $��� א���U'�א�ء $�\�«�� و�¦��3��� א��j�'�/�T ��1"�א� ��d א��&�s�O و�א�ن� ; ���"�א� �"��T ��1כ� א�د�¥�� א���"�א� @�"�א�����ة� א�و� $�א� �3�$כ��8 א�©��א�)�כ��� ذ�����T ��1א� ���&�s�O א�ع� @�א�ن��Kو�ر�% % ; E ����- Eğer (kendileriyle evlendiğiniz takdirde) yetimlerin

haklarına riayet edememekten korkarsanız beğendiğiniz (veya size helâl olan) kadınlardan ikişer, üçer, dörder alın. Haksızlık yapmaktan korkarsanız bir tane alın; yahut da sahip olduğunuz (cariyeler) ile yetinin. Bu, adaletten ayrılmamanız için en uygun olanıdır……………………………………………………………….…Nisa 3

Açıklama Yaratılıştan gelen kıskançlık duygusuna rağmen âyetin, erkeklere birden fazla kadınla evlenme izni vermesi öteden beri -daha ziyade gayr-i müslimlerce- tenkit ve itiraza konu edilmiştir. Ancak Đslâm’ın bu iznini diğer talimatı ve hayatın değişen şartları içinde ele almak gereklidir. Đslâm’a göre zina kesin olarak haramdır; şu halde zinaya giden yolları tıkamak

Page 33: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

33

gerekir. Erkeğin güçlü ve yeterli, kadının ise zayıf ve isteksiz olması veya doğurgan olmaması halinde, savaş vb. sebeplerle erkeklerin azalması ve kadınların çoğalması gibi durumlarda, erkeğin birden fazla kadınla evlenmesi zaruri olabilir. Böyle durumlarda erkeğin birden fazla kadınla evlenmesi bir emir değil, bir izindir; ikinci ve üçüncü… eş olacak hanım da buna mecbur değildir. Ayrıca bu izin kayıtsız şartsız olmayıp adalet şartına bağlanmış, buna riayet edemeyeceğinden korkanlara bir kadınla yetinmeleri emredilmiştir. Bütün bu kayıtlar ve şartlar bir arada düşünüldüğü zaman Đslâm’ın bu izninin, zaman içinde değişen şartlara ayak uydurma bakımından en müsait yol olduğu açıkça anlaşılacaktır.

�-KADINLARIN MEHRĐNĐ VERĐN-� ��ـא� $��� �ـא� �U�. א� @�כ��3"�ه��'�s�( �?�U�$ ء�`�m ���4 ���כ� ��º�� א�ن��@ �r�3��¼ ���2�Tא��N���: א�ء�'�U� و�א��T"�א� א� � �; � ; � ; % ����- Kadınlara mehirlerini gönül rızası ile (cömertçe) verin;

eğer gönül hoşluğu ile o mehrin bir kısmını size bağışlarlarsa onu da afiyetle yeyin…………………………………………….Nisa 4

�-YETĐME YARDIM EDĐN-� ���2����2�� ر����mא� @�א�د�@��"�א� א��U�$ ����&�א�$��� ��¢�� א�ذ�א� �5�3�K"�א� א���Uכ�א�ح�E @�א�ن� א�)�'�&�� و�א��K&��3"�א� א� ; ;

����Gא�$�"�א�E ....... ����- Evlilik çağına gelinceye kadar yetimleri (gözetip) deneyin,

eğer onlarda akılca bir olgunlaşma görürseniz hemen mallarını kendilerine verin. Büyüyecekler (de geri alacaklar) diye o malları israf ile ve tez elden yemeyin. Zengin olan (veli) iffetli olmaya çalışsın, yoksul olan da (ihtiyaç ve emeğine) uygun olarak yesin. Mallarını kendilerine verdiğiniz zaman yanlarında şahit bulundurun. Hesap sorucu olarak da Allah yeter…Nisa 6

�-ALLAH HANGĐ TEVBEYĐ KABUL EDER-� א����א� א��&�"���L�4 �r�K א����� ��9�3 ��� �����3"�ن� א��'�"�ء ½�� ; � �2א���K�"�&� ��{ �r"�ن� $��� �A� ���N @�א�و���wכ� �&�"�ب� ; � � ���2��%א����� �3�4 ..........

Page 34: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

34

17����- Allah'ın kabul edeceği tevbe, ancak bilmeden kötülük edip de sonra tez elden tevbe edenlerin tevbesidir; işte Allah bunların tevbesini kabul eder; Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir. �8�+�T ��vא�ل� א��N א����"�ت� ��J������ـא�ت� ��¢�� א�ذ�א� �����0 א��'���9�3 ��� �����3"�ن� א� �r�K�"�&���'��8 א��و� � E ; � �

������� �9�4א��Kא� א���G כ� א��4&���)�א��w�א��ـ�� و���1 א��� �9�� �T�"��©"�ن� و���J כ��sא�ر� א�و� � ; � % � א� �18����- Yoksa kötülükleri yapıp yapıp da içlerinden birine ölüm

gelip çatınca «Ben şimdi tevbe ettim» diyenler ile kâfir olarak ölenler için (kabul edilecek) tevbe yoktur. Onlar için acı bir azap hazırlamışızdır………………………………………………………Nisa 17, 18

�-BABALARINIZIN EVLENDĐĞĐ KADINLARLA EVLENMEYĐN-�

�כ�� $��� א���U'�א�ء א���1 $�א� �i�3�Y ���N א�)�?� כ�א�ن� @�א����r�I و�$�/�&�א� %و��U�T ��1כ��g"�א� $�א� )�כ�¾� א��Kא� % ; ; � ..... ����- Geçmişte olanlar bir yana, babalarınızın evlendiği........

kadınlarla evlenmeyin; çünkü bu bir hayasızlıktır, iğrenç bir şeydir ve kötü bir yoldur……………………………………….Nisa 22 Açıklama Đslâm öncesi Arapların üvey anneleri ile evlenme...

şeklindeki çirkin bir âdetini daha ortadan kaldıran bu âyetten sonra müslümanların, başka kimlerle evlenmelerinin caiz olmadığı 23. ayette bildirilmektedir.

�-NĐKAHI HARAM OLANLAR ŞUNLRA-� �8�$ �3�4��כ��� א��2�$א��Tכ��� و��U�Kא��Tכ��� و�א��O"�א��Tכ��� و����4א��Tכ����� �� و�����T��1כ��� و��U�Kא�ت� א���1خ�

��و��U�Kא�ت� א��8�O��1 و�א��2�$א��Tכ��� א����� א�ر��X��Uכ��� و�א��O"�א��Tכ��� $��� א�����Xא��r�4 و�א��2�$א�ت� )�'�א���כ� ; ; � �3&��� �2�K�� @�א�ن� ­���Oد� �������z"�ر�כ�� $��� )�'�א���כ��� א� ��d ����و�ر��Kא���+�כ��� א� R � � � ; ; ���2�K ���&�3�Oכ�"�)�"�א� د��T

Page 35: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

35

����&�O��1א� ����K א��"�����À و�א�ن� ��@�~�� _��Uא�ح� �3�4��כ��� و���~����]� א��U�Kא���כ��� א���9 ��� $��� א�:�~���Kכ� ; � � ; R ����א� ���א���1 $�א� �i�3�Y ���N א�ن� א����� כ�א�ن� �s�7"�ر�א� ر� � %

����- Analarınız, kızlarınız, kızkardeşleriniz, halalarınız,........ teyzeleriniz, kardeş kızları, kızkardeş kızları, sizi emziren analarınız, süt bacılarınız, eşlerinizin anaları, kendileriyle birleştiğiniz eşlerinizden olup evlerinizde bulunan üvey kızlarınız size haram kılındı. Eğer onlarla (nikâhlanıp da) henüz birleşmemişseniz kızlarını almanızda size bir mahzur yoktur. Kendi sulbünüzden olan oğullarınızın eşleri ve iki kız kardeşi birden almak da size haram kılındı; ancak geçen geçmiştir. Allah çok bağışlayıcı ve esirgeyicidir……………………………..Nisa 23 Açıklama Âyetin «nikâhlanıp da birleşmediğiniz kadınların kızları

ile evlenmenizde mahzur yoktur» meâlindeki kısmından maksat, anası nikâh altında iken onun kızını da almak değildir. Caiz olan, bir erkeğin nikâhlayıp da kendisi ile birleşmeden boşadığı kadının başkasından olma kızı ile evlenmedir. Âyette evlenilmesi kesin olarak yasaklananlar dışında kalan akraba ile evlenmek, bazı şart ve zaruretler icabı câiz kılınmış olmakla beraber, hadisler akraba olmayanlarla evlenmeyi tavsiye etmiştir.

�-EVLENMEYE GÜCÜ YETMEYENE EMĐR-� ���$ ��و�$��� ­�� �'�&��U�$ ���jכ��� ��"���1 א�ن� ��Uכ�¾� א�����-��Uא�ت� א������$��Uא�ت� @����� $�א� �3�$כ��8 א�©��א�)�כ�

�&�@ ��א��Tכ��� א������$��Uא�ت� و�א����� א��3�4�� �Kא�©��א�)�כ��� �K��0כ��� $��� �K�£� @�א�)�כ��.�"�g�� �Kא�ذ�ن� א�.��2�3�� % E % � ;و�א��T"�.��� א�_�"�ر�.��� �Kא�������و�ف� �U�-��fא�ت� ��6�7 $�'�א�@��gא�ت� و���1 $�&� ��9א�ت� א����Oא�ن� @�א�ذ�א� E

�Tא�ن� א��@ ���-��א� �3���2�� �i�-�( $�א� ��L�4 א�����-��Uא�ت� $��� א����9א�ب� ذ��כ� ����� ��@ �r�I����� �s�Kא� % �������כ��� و�א����� �s�7"�ر� ر� ��6�O و�א���l�-�T و�א�ن� ���I�OP`� א����U�$ �8�Uכ� � % %

����- Đçinizden, imanlı hür kadınlarla evlenmeye gücü yetmeyen kimse, ellerinizin altında bulunan imanlı genç kızlarınız (sayılan) cariyelerinizden alsın. Allah sizin imanınızı daha iyi bilmektedir. Hep aynı köktensiniz (insanlık bakımından aranızda fark yoktur). Öyle ise iffetli yaşamaları, zina etmemeleri ve gizli

Page 36: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

36

dost da tutmamaları şartı ve sahiplerinin izni ile onları (cariyeleri) nikâhlayıp alın, mehirlerini de normal miktarda verin. Evlendikten sonra bir fuhuş yaparlarsa onlara, hür kadınların cezasının yarısı (uygulanır). Bu (cariye ile evlenme izni), içinizden günaha düşmekten korkanlar içindir. Sabretmeniz ise sizin için daha hayırlıdır. Allah çok bağışlayıcı ve esirgeyicidir……………………………………………….…….Nisa 25 Açıklama Zina kesin olarak haramdır. Bir ücret karşılığında

anlaşarak geçici bir zaman için evlenmek meşru değildir. Metres ve dost tutmak da zinanın başka çeşitleridir. Bir müslümanın evlilik ihtiyacı karşısında yapacağı şey, imkânı varsa öncelikle bir mümin ve hür hanımla evlenmektir; müslüman olmayan ehl-i kitap kadınlarla evlenmesi de caizdir. Sonra sırasıyla mümin cariye ve mümin olmayan cariye ile evlenmek gelir. Cariye bir başkasına ait olduğu için onunla evlenmenin bazı mahzurları vardır; bu sebeple cariye ile evlenmekten ise sabredip, imkânın elvermesini beklemek insan için daha hayırlıdır. Âyetin cariyelere «kızlarınız» diyen ve «bütün insanların aynı kökten geldiklerini, insan evlâdı olduklarını» düşünerek onların hor görülmemesini, onlarla evlenmekten çekinilmemesini isteyen kısmı Đslâm’ın insana verdiği değer bakımından önemli vesikalar mahiyetindedir. Đslâm’da köle ve cariyenin tek aslî kaynağı savaştır. Savaş esirleri için tek alternatif kölelik ve cariyelik değildir. Esir, köle ve cariye statüsüne geçirilmiş ise bu takdirde onlara yapılan muamele hür insanlarınkine oldukça yakındır ve hedef hidayete ermelerini temindir.

�-ALLAH (c.c.) GÜNAHI BAĞIŞLAYICIDIR-� ���כ��� و� ����2 �כ��� ��Á�Y א��� �9�� �$�� �N+��3כ��� و� �&�"�ب� �3�4��כ� ����+���% ��� ��� א����� � � .......﴿26﴾

و�א����� ����א� �F�4 ��~�����3"�א� $��� �2"�א�ت� א�ن��I� ��� ��� א�ن� �&�"�ب� �3�4��כ��� و� ��� ��� א���9 ��� �&�+��"�ن� א� � � � � � ﴿27 ﴾��� ��� � ���sא� ﴿��X ���3 א���1)�'�א�ن��Oو� �� א����� א�ن� �U�4 �i�s��kכ� � E 28﴾

26����- Allah size (bilmediklerinizi) açıklamak ve sizi, sizden önceki (iyi) lerin yollarına iletmek ve sizin günahlarınızı bağışlamak istiyor. Allah hakkıyle bilicidir, yegâne hikmet sahibidir. ..27����- Allah sizin tevbenizi kabul etmek ister; şehvetlerine uyanlar (kötü arzuların esiri olanlar) ise büsbütün yoldan

Page 37: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

37

çıkmanızı isterler. ...................................................................... ..28����- Allah sizden (yükünüzü) hafifletmek ister; çünkü insan zayıf yaratılmıştır….........................................................................Nisa 26, 27, 28 Açıklama Şu halde dinî teklifler ve vazifeler birer yük değildir; tam

aksine insanı dünya ve ahiret hayatında çıkmaza düşmekten, altından kalkamayacağı veya kendisine fayda yerine zarar getirecek olan iş ve davranışlara girmekten alıkoyan, böylece yükünü hafifleten temrinler, düzenlemeler ve irşadlardır.

�-BÜYÜK GÜNAHLARDAN KAÇININ, KÜÇÜKLERĐ ALLAH (c.c.) AF EDER-�

�3�O���(و� ����ـא��Tכ��Y ��א�ن� �U�&��À+�"�א� כ�+�א����� $�א� �2�U�T"�ن� �U�4?� )�כ��U�4 ���sכ� � ; כ��� $����O~�� כ���©��א� � ����-Eğer yasaklandığınız büyük günahlardan kaçınırsanız, sizin

küçük günahlarınızı örteriz ve sizi şerefli bir yere sokarız. Đnsanlar, melekler gibi yaratılışları icabı günahtan korunmuş değildir, günah ve suç işleme kabiliyetleri de vardır, faziletleri de. Faziletleri, nefsânî arzularına karşı verdikleri mücadeleden gelmektedir. Kul elinden geleni yapınca Mevlâ, ufak tefek kusurları örtecek, yüze vurmayacaktır…………………..Nisa 31

�-ERKEKLER KADINLARIN YÖNETĐCĐSĐDĐR-� א������uل� �N"�א�$� �א� א�)��s/�"�א� $��� �2�0�� �K ��L�4�£� و�����K א� @��0]� א������ "�ن� ��L�4 א���U'�א�ء �� ; ;

����Gא�$�"�א�% ..... ����- Allah'ın insanlardan bir kısmını diğerlerine üstün kılması

sebebiyle ve mallarından harcama yaptıkları için erkekler kadınların yöneticisi ve koruyucusudur. Onun için sâliha kadınlar itaatkârdır. Allah'ın kendilerini korumasına karşılık gizliyi (kimse görmese de namuslarını) koruyucudurlar. Baş kaldırmasından endişe ettiğiniz kadınlara öğüt verin, onları yataklarda yalnız bırakın ve (bunlarla yola gelmezlerse) dövün. Eğer size itaat ederlerse artık onların aleyhine başka bir yol aramayın; çünkü Allah yücedir, büyüktür……….........Nisa 34

Page 38: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

38

Açıklama Erkeklerin maddi ve manevi özellikleri ile ekonomik rolleri onların aile reisi olmalarını tabiî kılmıştır. Aile küçük bir toplumdur. Toplum düzenle yaşar. Düzen ise bir reisi, bir idareciyi zaruri kılar. Đslâm’da devlet başkanından aile reisine kadar her idareci ilâhî talimata göre hareket etmek, yönetmek mecburiyetindedir; şu halde onlara itaat bu talimata itaat demektir. Đdare eden veya edilen bu talîmatın dışına çıkar, itaatsizlik ederse müeyyide uygulanır. Burada bahis mevzuu olan zevcenin itaatsizliğidir. Çare olarak önce öğüt vermek, sonra yatak boykotu ve daha sonra da dövme tavsiye edilmiştir. Kur’an’ı bize tebliğ eden Hz. Peygamber (s.a.) hiçbir zaman kadın dövmediği gibi, «Kadını eşek döver gibi dövüp de günün sonunda onu koynunuza alıp yatmanız olacak şey midir?» buyurarak ümmetini uyarmıştır. Dövme müeyyidesi kullanıldığı takdirde kadının canını yakmayacak ve vücudunda iz bırakmayacak şekilde uygulanması gerektiğini de ifade buyurmuştur. Şu halde dayağı Đslâm getirmemiş, aksine onu hafifleterek ortadan kaldırmaya yönelmiştir. Ayrıca kadına da, kocasından şikâyetçi olması halinde hakem ve hakime başvurma, hakkını arama imkânı vermiştir.

�-ANA BABAYA ĐTAAT-� �9�Kא�)�א� و��'����ـא� و��Kא��"�א���� ��� א��m �?�K כ�"�א����I�T ��1و�א��4+���و�א� א����� و� � � ��&�א�$��� �ي� א��/�����à و�א�

��]� و�$�א� �+�'�و�א����'�א�כ���� و�א����א�ر� ذ�ي� א��/�����à و�א����א�ر� א�����A�U و�א��-�א����K �Aא�����A�U و�א��K�� א� � � � ��3�$כ��8 א�©��א�)�כ��� א�ن� א����� �A��� ��1 $��� כ�א�ن� ��Ä&�א���1 @� �"�ر�א� %

����- Allah'a ibadet edin ve O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Ana-babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara, yakın komşuya, uzak komşuya, yakın arkadaşa, yolcuya, ellerinizin altında bulunanlara (köle, cariye, hizmetçi ve benzerlerine) iyi davranın; Allah kendini beğenen ve daima böbürlenip duran kimseyi sevmez…………………………………………………………………..Nisa 36 Açıklama Allah’a kul olmanın gereği böyle bir ahlâka sahip

bulunmaktır; kaba-saba, haksız, zalim, cimri, herkese kötülük eden... kimseler yalnızca bazı ibadetleri yapmakla Allah katında makbul bir kul olamazlar.

�-MALINI GÖSTERĐŞ ĐÇĐN VERMEK GÜNAH-�

Page 39: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

39

��"�م� א���1��� ر���א�ء א���Uא�س� و��U�$��� ��1"�ن� �Kא����� و��K ��1א���Gن� א�$�"�א��"�/�s�U� ��� �9�و�א� ; � ���O% ........... ����-Allah'a ve ahiret gününe inanmadıkları halde mallarını,

insanlara gösteriş için sarfedenler de (ahirette azaba dûçâr olurlar). Şeytan bir kimseye arkadaş olursa, ne kötü bir arkadaştır o!..........................................................................................Nisa 38

�-ALLAH KULUNA ZERRE KADAR HAKSIZLIK ETMEZ�

א�ن� ����א� �F�4 א�_���א� �?�(����3�� $�\�/�א�ل� ذ�ر�ة� و�א�ن� �Tכ� ��'��r�U ��0א��2�s�4א� و� ���ت� $��� �F� ��1 א����� � E א�­��﴾ 40﴿ ���T א���� א��� �9�� ��oכ� � ��~�����3"�ن� @�&� �F� ��1א�ء و��I� ���$ �`כ��o� א����� �[�K ���2�'�s�(ن� א��" � � ; %

﴿49﴾

40����- Şüphe yok ki Allah zerre kadar haksızlık etmez. (Kulun yaptığı iş, eğer bir kötülük ise, onun cezasını adaletle verir.) Đyilik olursa onu katlar (kat kat arttırır), kendinden de büyük mükâfat verir. ..49����- Kendilerini temize çıkaranlara ne dersin! Hayır, Allah dilediğini temize çıkarır ve hiç kimse kıl payı kadar haksızlık görmez.……….................................................………………..………Nisa 40, 49

�-EMANETĐ EHLĐNE VERĐN-�

א�ن� א����� �א�$���כ�� א�ن� ���Tد�و�א� א��$��1א�)�א�ت� א���� א�.��2�3א� و�א�ذ�א� ��כ���&��� ����K א���Uא�س� א�ن� °��כ���"�א� � ; �F�� א����ل� א�ن� א����� )������Kא� % ���א� �K-���6א���M א�ن� א����� כ�א�ن� �?�K ��כ� � % �

����- Allah size, mutlaka emanetleri ehli olanlara vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder. Allah size ne kadar güzel öğütler veriyor! Şüphesiz Allah her şeyi işitici, her şeyi görücüdür……………..Nisa 58 ......Açıklama Âyetin emanet ve adalete riayet emri ebedî ve genel bir

düstur olmakla beraber, güzel de bir nüzul sebebi vardır: Hz. Peygamber (s.a.) Mekke’yi fethedince, Kâbe’ye bakan Osman b. Talha kapıyı kilitlemiş, Kâbe’nin üzerine çıkmış ve anahtarı vermeyi reddederek: «Senin peygamber olduğunu bilseydim onu verirdim» demişti. Hz. Ali anahtarı zorla ondan aldı,

Page 40: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

40

kapıyı açtı, Hz. Peygamber içeri girerek iki rekat namaz kıldı, çıkınca amcası Abbas, anahtarı ve şerefli bir görev olan bakıcılığı kendisine vermesini istedi. Đşte bu münasebetle 58. âyet nâzil oldu. Efendimiz, Hz. Ali’ye «anahtarı eski vazifeliye vermesini ve ondan özür dilemesini» emretti. Bu olay Osman b. Talha’nın da müslüman olmasına sebep teşkil etmiştir

�-ULUL EMRE ĐTAAT ŞART-� ��d ��� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א������"�א� א����� و�א������"�א� א�����Y"�ل� و�א�و���� א��U�$ ���$��1כ��� @�א�ن� �U�Tא�ز��4&� E � � � ; ;�

���'����"�م� א����O��1 ذ��כ� ��6�O و�א���� �U�$���T"�ن� �Kא����� و�א��&�Uل� א�ن� כ��"�Y����m`�ء @���د�و�ه� א���� א����� و�א� % P �Tא�و� �~�� �

59����- Ey iman edenler! Allah'a itaat edin. Peygamber'e ve sizden olan ülülemre (idarecilere) de itaat edin. Eğer bir hususta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah'a ve ahirete gerçekten inanıyorsanız onu Allah'a ve Resûl'e götürün (onların talimatına göre halledin); bu hem hayırlı, hem de netice bakımından daha güzeldir.

و�$��� ����j א����� و�א�����Y"�ل� @�א�و���wכ� $��� א� ; � ����/� ���-��2�� $��� א���U+���� و�א�����9 ��� א�)���� א����� �3�4 � � � � %و�א�����2�Iא�ء و�א��-�א������� و���'��� א�و���wכ� ر�@���/�א� � ; � E � ;

69����- Kim Allah'a ve Resûl'e itaat ederse işte onlar, Allah'ın kendilerine lütuflarda bulunduğu peygamberler, sıddîkler, şehidler ve salih kişilerle beraberdir. Bunlar ne güzel arkadaştır! … Nisa 59, 69

�-EYĐLĐK ALLAH’TAN KÖTÜLÜK NEFĐSTENDĐR�

;$�א� א�:�א��Kכ� $��� �����@ �r�w�� �s�('�כ� و�א�ر��U�3�Yא�כ� ��U�3א�س� �Y ���$ כ��Kא����� و�$�א� א�:�א� �����@ �r�U�'�� ; % R �2����א� �m א������K ���s��1 و�כ��"�Yر� � %

����- Sana gelen iyilik Allah'tandır. Başına gelen kötülük ise nefsindendir. Seni insanlara elçi gönderdik; şahit olarak da Allah yeter………………………………………………………………………Nisa 79

Page 41: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

41

Açıklama 78 ve 79. âyetler birlikte değerlendirildiğinde, Đslâm’ın hayır, şer, kaza ve kader mevzularındaki inanç ve düşüncesine ışık tuttuğu görülür. Đnsanlar umumiyetle elde ettikleri başarı ve iyi neticeleri kendilerine (veya inananlar Allah’a) mal ederler. Felâket, kötülük ve başarısızlıkları ise yükleyecek birisini ararlar; kendilerini kınamak ve suçlamaktan kaçarlar. Halbuki her şeyi yaratan Allah’tır; her şey O’nun takdir ve kudreti ile var olur. Ancak Allah, hiçbir kimse için doğrudan doğruya felâket ve kötülüğe rıza göstermez; kulun işlediği her günah, suç ve kötülükte bizzat kendi iradesi devreye girer ve Allah, kulu öyle istediği için, iradesini o yolda sarfettiği için öyle yaratır. Şu halde kul kâsibdir; hak eder, murat eder, Allah hâlıktır; kulun iradesine göre yaratır.

�-ĐYĐ ĐŞ YAPANA ARACILIK YAPAN SEVAP ALIR-�

�r�U�'�� �r�4א��s�m ���s�I� ���$ �?����r�w �כ��� �Y �r�4א��s�m ���s�I� ���$�2א� و��U�$ �A���-�( �?� �כ��� E � �ء $�/���&�א� �m �[כ� ��L�4 �2א� و�כ�א�ن� א������U�$ �[�sכ� � %

����- Kim iyi bir işe aracılık ederse onun da o işten bir nasibi olur. Kim kötü bir işe aracılık ederse onun da ondan bir payı olur. Allah her şeyin karşılığını vericidir…………..…Nisa 85 Açıklama Toplum hayatı birçok halde aracılığı gerekli kılar.

Kendisinden aracı olması istenen kimse neye aracı olduğuna dikkat etmek mecburiyetindedir; çünkü neticeden onun da günah-sevap, fayda-zarar bakımlarından payı olacaktır.

�-MÜMĐN’Đ ÖLDÜRMEK HARAMDIR-�

�$ �[�&�N ���$ـא� و��j�O ��1א� א��U�$���$ �[�&�/� א�ن� ��و�$�א� כ�א�ن� �����$� E � �r�U�$���$ �r�+�Nر� ��� ���g�&�@ ـא��j�O א��U�$�� � � ��� ���g�&�@ ���$���$ �"�.و� ��و�د� ��r���3�'�$ �r א���� א�.��3?� א���1 א�ن� �-����N"�א� @�א�ن� כ�א�ن� $��� �N"�م� ���4و� �כ� � % ; ; ; �

�r�U�$���$ �r�+�Nر�% 92����- Yanlışlıkla olması dışında bir müminin bir mümini

öldürmeye hakkı olamaz. Yanlışlıkla bir mümini öldüren kimsenin, mümin bir köle azat etmesi ve ölenin ailesine teslim edilecek bir diyet vermesi gereklidir. Meğer ki ölünün ailesi o diyeti bağışlamış ola. (Bu takdirde diyet vermez). Eğer öldürülen mümin olduğu halde, size düşman olan bir toplumdan

Page 42: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

42

ise mümin bir köle azat etmek lâzımdır. Eğer kendileriyle aranızda antlaşma bulunan bir toplumdan ise ailesine teslim edilecek bir diyet ve bir mümin köleyi azat etmek gerekir. Bunları bulamayan kimsenin, Allah tarafından tevbesinin kabulü için iki ay peşpeşe oruç tutması lâzımdır. Allah her şeyi bilendir, hikmet sahibidir.

�?����א� @����2א� و��A�0�7 א����� �3�4��?� و����U?� و�א����4 ��� ���U�2�_ �ه� و�$��� �/�&�]� $���$��Uא� $�&������א� @��o�zא� � � ; �9�4א��Kא� ����א� �F�4 �

93����- Kim bir mümini kasden öldürürse cezası, içinde ebediyen kalacağı cehennemdir. Allah ona gazap etmiş, onu lânetlemiş ve onun için büyük bir azap hazırlamıştır…...Nisa 92, 93 Açıklama Đslâm ceza hukukuna göre bir müslümanı haksız yere ve

bilerek öldüren kimsenin cezası kısas, yani idamdır. Bunu affetme selâhiyeti yalnızca maktülün ailesine aittir; bunlar isterlerse kısas yerine diyet talep ederler ve isterlerse her ikisini de bağışlarlar. Bu takdirde devletin ta’zir yoluyla -daha hafif bir şekilde- cezalandırma selâhiyeti vardır. Kısas ile ilgili âyet 2. sûrede geçmiştir (178-179). Buradaki âyet ise manevi ve uhrevî cezayı açıklamaktadır. Bir mümini yanlışlıkla; meselâ av hayvanı zannederek veya muharip düşman sanarak... öldüren kimsenin de maddî ve mânevi cezaları vardır; bu cezalar, maktûlün mensup bulunduğu topluma göre değişmektedir. Maktülün âilesi müslüman ise öldürene iki ceza vardır: 1. Maktülün ailesine vereceği diyet; bu da yüz deve veya bunun başka mallardan karşılığı kadar bir meblâğdır. Diyeti, öldürenin ailesi öder, bunların gücü yetmez ise devlete başvurur, maliyenin ödemesini talep ederler. 2. Yanlışlıkla da olsa bir hayata son verdiği için, bir mümin köleyi hürriyete kavuşturmak suretiyle topluma ilâve edeceği hür bir hayat. Köle azat etmeye gücü yetmeyenler ise iki ay aralık vermeden oruç tutarlar. Maktülün ailesi müslümanlara düşman bir toplum ise, onlara mal vererek kuvvetlendirmek müslümanların aleyhine olacağı için diyet ödenmez.

�-NAMAZ KISALTILIR AMA TERK EDĐLMEZ-� �� א�ن� �&�s�O �3"�ة� א�ن��-��3�4��כ��� _��Uא�ح� א�ن� �T/�-���و�א� $��� א� �«���� ��d א���1ر�ض� @��3�&�K���X و�א�ذ�א� ®

��U�&�sכ��� א���9 ��� כ����sو�א� א�ن� א��כ�א�@� % � �� ��� כ�א�)�"�א� �כ��� ���4و�א� $�+����Uא� � �

Page 43: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

43

����- Yeryüzünde sefere çıktığınız zaman kâfirlerin size kötülük etmelerinden endişe ederseniz, namazı kısaltmanızda size bir günah yoktur. Şüphesiz kâfirler, sizin apaçık düşmanınızdır. Ayetteki kasr-ı Salatla ilgili olarak, Hanefi fıkıh kaynaklarına göre;………………………………………………………………….…..Nisa 101 Açıklama Sübütü ayet, hadis ve icma-ı ümmetle hükme bağlanan Seferilik halinde, yani bir müslümanın 90 km. uzaklıktaki bir yerleşim yerine gitmek üzere yola çıkması halinde dört rek’atlı farz namazları iki rek’at olarak kılması vaciptir. Dört kılması mekruhtur, sünnetleri dilerse tam olarak kılar. Cuma ve Bayram namazları yükümlüğü de düşer dilerse bu namazları da kılabilir. Yola çıktığından itibaren niyetli orucunu da bozabilir; ama seferilik durumunda imkanı varsa orucunu tutması daha doğru bir davranış olur ve sevap kazanır. Seferilik halinde Kurban kesme yükümlülüğü de yoktur, keserse olur. Seferi bir kişi mukim bir imama uyarsa, o imamın namazını kılar yani dört rek’at olarak tamamlar. Aynı namazı kılmak kaydile müsafir bir imama mukim bir kimse uyabilir, bu durumda imamın seferi olduğu cemaata söylemesi müstehap olur. Đmamın selamından sonra kalkan mukim cemaat az bir bekleyişle kıraetsiz, yani okumadan namazı tamamlar. Günümüzde, gerek karada gerek denizde ve gerekse havada çok seri vasıtalar ortaya çıkmış isede, seferilikteki asıl hüküm değişmez. Hepimiz biliriz ve yaşarız ki, vasıtalarımız ne kadar suretli olursa olsun, hatta özel vasıtalarımızla da seyahat etsek yinede maşakat, sıkıntı ve yolculuk yorgunluğu mutlaka vardır, bu sebeple”…efendim bu günkü bu hızlı vasıtaların karşısında seferilik diye bir anlayış söz konusu olamaz” demeye hakkımız yoktur, böyle bir davranış bize bir şey kazandırmaz, hata etmiş oluruz; aynı zamanda yüce dinimiz bize bahşettiği ruhsa ve kolaylılığı elimizin tersi ile reddetmiş oluruz ki, böyle bir davranış olgun bir mü’mine asla yakışmaz.

�-YATARKEN, OTURURKEN ALLAH’I ANMAK-�

����"�א� �Nא��@ ���&�U�(א�ذ�א� א�����א��@ ����א�$�א� و��N�"�د�א� و��K�"�U�_ ��L�4כ��N �3"�ة� @�א�ذ�כ���و�א� א������-��� א��&���0�N א�ذ�א��@ � E א��-��3"�ة� א�ن� א��-��3"�ة� כ�א�)���L�4 �8 א������$�����U כ�&�א��Kא� $�"��T�"�Nא� � E

����- Namazı bitirince de ayakta, otururken ve yanınız üzerinde yatarken (daima) Allah'ı anın. Huzura kavuşunca da namazı

Page 44: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

44

dosdoğru kılın; çünkü namaz müminler üzerine vakitleri belli bir farzdır…………………………………….…………………….…….….Nisa 103

�-ŞEYTANI ALLAH (c.c.) LANETLEMĐŞTĐR-� ���U?� א����� و��Nא�ل� �9�����1ن� $��� �4+�א�د�כ� )�-���+�א� $����sو��Xא� � � ¡

����- Allah onu (şeytanı) lânetlemiş; o da: «Yemin ederim ki, kullarından belli bir pay edineceğim» demiştir….....Nisa 118

�-KADIN ERKEK EYĐ ĐŞ YAPANA ALLAH CENNET VAAD EDĐYOR-�

و�$��� ����]� $��� א��-�א����א�ت� $��� ذ�כ��� א�و� א�)���Å و�.�"� $���$��� @�א�و���wכ� ����3�O"�ن� א�����r�U و���1 ; � ���3"�ن� )�/���6א� �F� �

����- Erkek olsun, kadın olsun, her kim de mümin olarak iyi işler yaparsa, işte onlar cennete girerler ve zerre kadar haksızlığa uğratılmazlar…………………………………………………………Nisa 124 Açıklama Đnsanların gerek sosyal ve ahlâkî değerleri, gerekse

davranışlarına göre elde edecekleri neticeler, Allah ve Resûlü tarafından açıklanmıştır. Buna göre, kimin kimden üstün olduğu, kimin doğru yolda, kimin yanlış yolda bulunduğu... kuruntu ve temennilerle değil, ilâhî beyanla anlaşılacak; ilâhî değerler sistemine göre ölçüler tesbit edilecektir.

�-MÜNAFIKLAR CEHENNEMĐN EN ALT TABAKASINDA-�

�� )�-���6א� ��G ����À ����א�ن� א�����Uא�@�/���� ��d א����ر�כ� א��s�Y��1]� $��� א���Uא�ر� و� � E � ����- Şüphe yok ki münafıklar cehennemin en alt katındadırlar.

Artık onlara asla bir yardımcı bulamazsın…………….Nisa 145

�-ALLAH KÖTÜ SÖZÜN AÇIKÇA SÖYLENMESĐNĐ SEVMEZ-�

���א� �3�4����א� ��M و�כ�א�ن� א����� ���3�c ���$ ��1ل� א��"�/��A��� ��1 א����� א�����K ���2א��'�"�ء $��� א� � � ; %

Page 45: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

45

����- Allah kötü sözün açıkça söylenmesini sevmez; ancak haksızlığa uğrayan başka. Allah her şeyi işitici ve bilicidir. . . . . ….. Nisa 148 ........Açıklama Çirkin söz, arkadan çekiştirme, söz taşıma, jurnal etme, yalan, iftira... kötü sözler cümlesindendir. Bunlar insanın içinden geçebilirse de başkasına açıklamak ve söylemek caiz değildir. Bir kimse diğerine bir kötülük, bir haksızlık yaptığında bunu başkasına söylemek de kötü söze girer; ancak kötülük ve haksızlık gören kimse, ya ıslah etmek yahut da suçlunun ceza görmesini sağlamak maksadıyla bunu açıklamak mecburiyetindedir, buna izin verilmiştir.

�-ALLAH’DAN, H.Z. ĐSA’YI ÖLDÜ DĐYENE CEVAP-� �&�N א�)�א� ����G�"�Nو� �?�+�m ��כ���4��'��� א��K�� ��µ���$ ر��Y"�ل� א����� و�$�א� �N&��3"�ه� و�$�א� :��3+�"�ه� و� �¾���U�3א� א����'� E � �

����G% ����- Ve «Allah elçisi Meryem oğlu Đsa'yı öldürdük» demeleri

yüzünden (onları lânetledik). Halbuki onu ne öldürdüler, ne de astılar; fakat (öldürdükleri) onlara Đsa gibi gösterildi. Onun hakkında ihtilâfa düşenler bundan dolayı tam bir kararsızlık içindedirler; bu hususta zanna uymak dışında hiçbir (sağlam) bilgileri yoktur ve kesin olarak onu öldürmediler…Nisa 157 Açıklama Allah Teâlâ Nuh’u tufandan, Đbrahim’i ateşten, Musa’yı

Firavun’dan, Muhammed Mustafa’yı müşriklerin tuzağından koruyup kurtardığı gibi Đsa’yı da, onu öldürmek isteyen yahudilerin elinden kurtarmış, Hz. Đsa’ya ihanet ederek bulunduğu yeri askerlere gösteren kişiyi Đsa’ya benzeterek öldürtmüştür.

�-ALLAHIMIZ MUSA ĐLE KONUŞTU-� �3�4��כ� و�כ��3�� א����� ���2�-�-�/�( ��­ ��~�Yو�ر� �[�+�N ���$ כ����3�4 ��Jא��U�-�-�N ���N ��~�Yو�ر� % ���Y�"�$

�TEכ��3����א� � ����- Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir

kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu………………………………………………………………....Nisa 164

Page 46: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

46

Açıklama Hadislerde yüzbinlerce peygamber gelip geçtiği bildirilmiştir. Bu âyet de sayı vermeden aynı gerçeği dile getirmektedir. Buna göre yeryüzünde insanların bulunduğu yerlere her zaman, ilâhî mesajı ulaştırmak üzere çok sayıda peygamberin gönderildiği anlaşılmaktadır.

HARAM OLAN HAYVANLAR

�8�$ �3�4��כ��� א������&��r و�א����م� و������ א������� ��� و�$�א� א�.�]� ���6�5 א����� �K?� و�א�����r�/�U� �U و�א����"��N"�ذ�ة� ���� ; � � ���r�g و�$�א� א�כ�]� א��j�U�و�א����{��د� ��r و�א� ; � �A�-�U��� و�$�א� ذ���L�4 �¾�K א��&���'�+��� א���1 $�א� ذ�כ� .....

����- Leş, kan, domuz eti, Allah'tan başkası adına boğazlanan, boğulmuş, (taş, ağaç vb. ile) vurulup öldürülmüş, yukarıdan yuvarlanıp ölmüş, boynuzlanıp ölmüş (hayvanlar ile) canavarların yediği hayvanlar ölmeden yetişip kestikleriniz müstesna dikili taşlar (putlar) üzerine boğazlanmış hayvanlar ve fal oklarıyle kısmet aramanız size haram kılındı. Bunlar yoldan çıkmaktır. Bugün kâfirler, sizin dininizden (onu yok etmekten) ümit kesmişlerdir. Artık onlardan korkmayın, benden korkun. Bugün size dininizi ikmal ettim, üzerinize nimetimi tamamladım ve sizin için din olarak Đslâm'ı beğendim. Kim, gönülden günaha yönelmiş olmamak üzere açlık halinde dara düşerse (haram etlerden yiyebilir). Çünkü Allah çok bağışlayıcı ve esirgeyicidir. . Maide 3.............. .........Açıklama Her dinde ve sistemde haramlar, yasaklar vardır. Önemli olan bunların, fert ve toplumun menfaatine, ebedî mutluluğuna yönelik bulunması, bir hikmet ve mana taşımasıdır. Đslâm’da yasaklanan yiyecek ve içecekler genellikle sıhhate zararlı olduğu, bazı şekillerde hayvanlara eziyet olduğu, Đslâm’ın getirdiği iman ve ahlâk nizamına ters düştüğü için yasaklanmıştır. Bunlardan bir kısmının zararlı olduğu öteden beri bilinmektedir. Diğerlerinin zararı ise insanlığın ilmî seviyesi yükseldikçe anlaşılmaktadır ve anlaşılacaktır.

�-ABDESTĐN FARZ OLUŞU-� '��3"�א� و�_�"�.�כ��� و�א� ��� �כ��� א���� א������א�@��� �� א���� א��-��3"�ة� @�א��7�&���N א� א�ذ�א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� ; ;�

�� _��U+�א� @�א������2و��&�U+���� و�א�ن� כ��כ���Y�כ��� و�א�ر�_��3כ��� א���� א� ���K א��"�g�'�$و�א� % ± ���X���$ ���&�Uא� و�א�ن� כ�; %

Page 47: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

47

א�و� ���s�Y ��L�4 א�و� ��uء א����� $��Uכ��� $��� א���5א����e א�و� ���'�&��� א���U'�א�ء @��3�� ����Àو�א� $�א�ء @�&�������"�א� ; ; ; ; �?�U�$ ������א� ����+�א� @�א�$�'��g"�א� �K"�_�"�.�כ��� و�א� ��� �כ���:% � �

����- Ey iman edenler! Namaz kılmaya kalktığınız zaman yüzlerinizi, dirseklerinize kadar ellerinizi yıkayın; başlarınızı meshedip, topuklara kadar ayaklarınızı da (yıkayın). Eğer cünüp oldunuz ise, boy abdesti alın. Hasta, yahut yolculuk halinde bulunursanız, yahut biriniz tuvaletten gelirse, yahut da kadınlara dokunmuşsanız (cinsî birleşme yapmışsanız) ve bu hallerde su bulamamışsanız temiz toprakla teyemmüm edin de yüzünüzü ve (dirseklere kadar) ellerinizi onunla meshedin. Allah size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez; fakat sizi tertemiz kılmak ve size (ihsan ettiği) nimetini tamamlamak ister; umulur ki şükredersiniz………………………………………………….……..Maide 6 Açıklama Namaz, ibadet duygusu ile Allah huzuruna çıkmak, belli

şekillerle O’na tapınmak ve O’nunla konuşmaktır. Namaz Allah’ın, kulunu, huzuruna kabul etmesidir. Đşte bu kabul ve bu ubûdiyet arzı, bir hazırlığı gerekli kılmaktadır. Huzur-ı ilâhîde duran kulun uyanık, şuurlu, içi ve dışı ile tertemiz olması gerekir; abdest ve gusül bunları temin için en güzel vasıtadır. Suyun bulunmaması veya bulunduğu halde kullanmayı engelleyen bir mâni yahut mazeretin bulunması halinde teyemmüm edilir. Teyemmüm her ne kadar maddî temizliği sağlamazsa da temizlik şuuru vermekte ve ibadete hazırlamaktadır.

�-BĐR KĐŞĐYĐ KURTARMAK BÜTÜN ĐNSANLARI-� KURTARMIŞ GĐBĐ BĐR KĐŞĐYĐ ÖLDÜRMEK BÜTÜN

ĐNSANLARI ÖLDÜRMÜŞ GĐBĐDĐR �s�( ��6�5�K א��'�s�( �[�&�N ���$ �?�(א�ء �]� א����Yא� ����K ��L�4 א��U�+�&כ�◌= כ��$��� א�_�]� ذ� � � ; ; E ��d א�و� @�'�א�د� �«

���א���Æ א�س��U���א� א�����א�.�א� @�כ�א����א� א������א� و�$��� א���Æ א�س��U�א���1ر�ض� @�כ�א����א� �N&�]� א� � � ; % .....% ����-Đşte bu yüzdendir ki Đsrailoğulları'na şöyle yazmış- tık:

Kim, bir cana veya yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaya karşılık olmaksızın (haksız yere) bir cana kıyarsa bütün insanları öldürmüş gibi olur. Her kim bir canı kurtarırsa bütün insanları

Page 48: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

48

kurtarmış gibi olur. Peygamberlerimiz onlara apaçık deliller getirdiler; ama bundan sonra da onlardan çoğu yine yeryüzünde aşırı gitmektedirler………………………………………………..Maide 32

�-HIRSIZIN ELĐNĐ KESME EMRĐ-� ������כ� �o� �o�4 א����� و�א����� ��א� כ�'�+�א� )�כ�א���1 $�� و�א��'�א�ر�ق� و�א��'�א�ر��r�N @�א��j�N�"�א� א� ��� ����2א� _��oא�ء �� � %� ; ; ����- Hırsızlık eden erkek ve kadının, yaptıklarına karşılık bir

ceza ve Allah'tan bir ibret olmak üzere ellerini kesin. Allah izzet ve hikmet sahibidir………………………………………………..Maide 38

�-KISAS EMRĐ-� ���2א� א�ن� א���K �«�s�Uא���s�U»� و�א������ �Kא������ و�א��K �i�(��1א��i�(��1 و�א���1ذ�ن� �Kא���1�@ ���2��و�כ�&�+��Uא� �3�4 � ; � ذ�ن�

�א� א�)��oل� �� ��و�א��'��� �Kא��'��� و�א������و�ح� �N-�א�ص� @����� �T-���ق� �K?� @��2"� כ��sא�ر�ة� �?� و�$��� ­�� ���כ� ; % � � % א����� @�א�و���wכ� ��J א���Fא����"�ن� � ;

����- Tevrat'ta onlara şöyle yazdık: Cana can, göze göz, buruna burun, kulağa kulak, dişe diş (karşılık ve cezadır). Yaralar da kısastır (Her yaralama misli ile cezalandırılır). Kim bunu (kısası) bağışlarsa kendisi için o keffâret olur. Kim Allah'ın indirdiği ile hükmetmezse işte onlar zalimlerdir…………………….Maide 45 Açıklama Allah’ın indirdiği hükümler ile hükmetmeyenlere üç

noktadan bakılmış; O’nu inkâr manası taşıdığı için «kâfir»; Allah’ın hükmü adalet, onun zıddı zulüm olduğundan «zalim» denilmiştir. 47. âyette ise Allah’ın emrinden çıkış manası gözönüne alınarak «fâsık» denilecektir.

�-YAHUDĐ VE HIRĐSTĐYANI DOST EDĐNMEYĐN-�

��א�ء��2�0�� א�و���K א�ء������2"�د� و�א���U-�א�ر�ى� א�و��و�א� א� �9� �&�T ��1 א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� ; ; ; ; ¡ � �£��K % ...... ����- Ey iman edenler! Yahudileri ve hıristiyanları dost

edinmeyin. Zira onlar birbirinin dostudurlar (birbirinin tarafını tutarlar). Đçinizden onları dost tutanlar, onlardandır. Şüphesiz Allah, zalimler topluluğuna yol göstermez…………..Maide 51

Page 49: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

49

�-ĐNSANLARI ÂLĐMLER UYARMALI-� �+��w»� $�א� כ�א�)�"�א� �8�g�'�� و�א�כ��2�3�� א� �� א���1}���G�"�N ���4 א�ر��+���2�� א�����Kא�)���"�ن� و�א���1���2�U� ��1�"� %

�-��U�"�ن�

����- Din adamları ve âlimleri onları, günah olan sözleri söylemekten ve haram yemekten menetselerdi ya! Đşledikleri (fiiller) ne kötüdür!........................................................................Maide 63

�-KÂFĐRLER ĐÇĐN SEN ÜZÜLME-� �[��� �È��1و�א� �r� ر��"�&�����"�א� א��/�T ��¢���� �m ��L�4`�ء �&�'��N]� �א� א�.�]� א��כ�&�א�ب� � � ; ����כ��و�$�א� א�)��oل� א� ;

��L�4 א�س��T ��~�@ א����sא�)�א� و�כ�����כ� $��� ر��Kכ� ���5��2�� $�א� א�)��oل� א��U�$ ن� כ�\���6א���� �� �$��� ر��Kכ��� و� E ; % � �א��/�"�م� א��כ�א�@��� ��� �

����- «Ey Kitap ehli! Siz, Tevrat'ı, Đncil'i ve Rabbinizden size indirileni hakkıyle uygulamadıkça, (doğru) bir şey (yol) üzerinde değilsinizdir» de. Rabbinden sana indirilen, onlardan çoğunun küfür ve azgınlığını elbette artıracaktır. Kâfirler topluluğuna üzülme……………………………………………...Maide 68

�-VASĐYET EDERKEN ĐKĐ ŞAHĐT GEREK-� �א� א� � ; ���r א�¦��Uא�ن� ذ�و�א� ���4ل� �:�"����Uכ��� א�ذ�א� �����0 א�����כ�� א����"�ت� ����� א��K �2א�د�ة��m א��"�U�$א� ���9 ���2א� א� � �

��+��r א����"�ت��-�$ ���� ��d א���1ر�ض� @�א�:�א��K&�כ��&�K���X ��%$��Uכ��� א�و� א����Oא�ن� $��� ��6�7כ�� א�ن� א�)�&� � ...... ����- Ey iman edenler! Birinize ölüm gelip çatınca vasiyet

esnasında içinizden iki adalet sahibi kişi aranızda şahitlik etsin. Yahut seferde iken başınıza ölüm musibeti gelmişse sizden olmayan, başka iki kişi (şahit olsun). Eğer şüpheye düşerseniz o iki şahidi namazdan sonra alıkorsunuz; «Bu vasiyet karşılığında hiçbir şeyi satın almayacağız, akraba (menfaatine) de olsa; Allah (için yaptığımız) şahitliği gizlemiyeceğiz, (aksini yaparsak) bu

Page 50: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

50

takdirde biz elbette günahkârlardan oluruz» diye Allah üzerine yemin ederler………………………………………………………..Maide 106

�-MÜLKÜN SAHĐBĐ ALLAH (c.c.)-� ��� ���N ء�`�m �[כ� ��L�4 �"�.و� ���2�� ���� �3�$כ� א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�$�א� @� � % �

����- Göklerin, yerin ve içlerindeki her şeyin mülkiyeti....... Allah'ındır, O, her şeye hakkıyle kadirdir…………….Maide 120 Açıklama Havârîler, Peygamberimizin ashâbı gibi Hz. Đsa’ya, O

hayatta iken iman eden ve O’na sadâkat gösteren müminlerdir.Đnsanoğlu bütün dünyaya sahip olsa bile bu büyük bir kazanç değildir; çünkü bu sahiplik geçicidir ve mecâzîdir, asıl sahip Allah’tır. Ayrıca bugüne kadar keşfedilebilen, çapı on milyar ışık yıllık maddi kâinat yanında dünya bir zerre değildir. «Öyleyse dünya hayatında insan için en büyük kazanç nedir?» denecek olursa, şüphesiz bu Allah rızasıdır. O’nun rızasını kazanan, iyi ve güzel olan her şeyi kazanmıştır; öyle iyi ve güzel ki, dünyada ona insanların eli değil, hayali bile ulaşamaz. Onun için müminlerin birbirine en hayırlı duası ve teşekkürü «Allah razı olsun!» cümlesidir.

DÜNYAYA GERĐ DÖNMEK ĐSTERLER

��&��Uא� )���د� و���1 )�כ��9ب� �Kא� �א�ت� ر��U�Kא� و�)�כ�"�ن� $��� �و��"� ���Tى� א�ذ� و��s�N"�א� ��L�4 א���Uא�ر� @�/�א��"�א� �א� ; ����U�$א������ �

����- Onların ateşin karşısında durdurulup «Ah, keşke dünyaya geri gönderilsek de bir daha Rabbimizin âyetlerini yalanlamasak ve inananlardan olsak!» dediklerini bir görsen!.........En’am 27

�-KÖR ĐLE GÖREN BĐR OLUR MU?-� �N]� ��1 א��N"�ل� �כ��� ���U�4ي� �o�Oא����� א����� و���1 א� ; ; ; � ���+�T�3�$כ� א�ن� א� ��vא� ���5���A و���1 א��N"�ل� �כ���3�4�� א� E � ;

Pא���1 $�א� �"����� א���� �N]� .�]� �'�&�"�ي� א������4��1 و�א��+�-���6 א�@�~�� �s�&�Tכ���و�ن� % � % ; ����- De ki: Ben size, Allah'ın hazineleri benim yanımdadır,

demiyorum. Ben gaybı da bilmem. Size, ben bir meleğim de

Page 51: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

51

demiyorum. Ben, sadece bana vahyolunana uyarım. De ki: Kör ile gören hiç bir olur mu? Hiç düşünmez misiniz?....En’am 50 Açıklama Müşrikler, Resûlullah (s.a.)a «Sen Allah tarafından

gönderilmiş bir peygamber isen Allah’dan iste de bize dünya nimetlerini bol bol versin, aksi halde sana inanmayız» dediler. Bunun üzerine bu âyet indi ve Peygamberin, insanları zenginleştirmek için değil, onlara gerçeği tebliğ etmek için gönderildiği ifade edildi.

�-ALLAH’DAN ĐZĐNSĐZ BĐR YAPRAK BĐLE DÜŞMEZ-� �r�Nو�ر� ���$ �e�/�'�T و�$�א� ���g�+��5���A ��1 ���2���3א� א���1 .�"� و� ���3�� $�א� ��d א����l و�א��و����U�4ه� $��sא��T¾� א� % % ;

א���1 �����3 �2א� و���1 ��+����3�c ��d �rא�ت� א���1ر�ض� و���1 ر����A و���1 �א��K»� א���d ��1 כ�&�א�ب� $�+���� � � � ����- Gaybın anahtarları Allah'ın yanındadır; onları O'ndan

başkası bilmez. O, karada ve denizde ne varsa bilir; O'nun ilmi dışında bir yaprak bile düşmez. O yerin karanlıkları içindeki tek bir taneyi dahi bilir. Yaş ve kuru ne varsa hepsi apaçık bir kitaptadır……………………………………………………………….En’am 59 Açıklama Göklerde ve yerde insan ilminin keşf edip insanlığın

istifadesine sunamadığı nice hazineler vardır ki Allah bunları bilir, zamanı geldiğinde, dilediğini insanlığın istifadesine sunar, dilediğini de kendi ilminde saklı tutar. Đşte gaybın anahtarlarından maksat bunlar olmalıdır

�-GECE SĐZĐ ÖLDÜRÜP, UYUTAN KĐM-� ��/����0 א�_�]� � �?���@ ���� �Kא���2�Uא�ر� }�� �+��\�כ��&����]� و� ���3�� $�א� _����و�.�"� א���9ي� �&�"�@���כ��� �Kא� ; � �

�� �T����3"�ن� �&�Uא� כ�� �� ����?� $���_��כ��� }�� ��w�+�Uכ��P$�'����� }�� א� E

����- Geceleyin sizi öldüren (öldürür gibi uyutan), gündüzün de ne işlediğinizi bilen; sonra belirlenmiş ecel tamamlansın diye gündüzün sizi dirilten (uyandıran) O'dur. Sonra dönüşünüz yine O'nadır. Sonunda O, yaptıklarınızı size haber verecektir. ……… En’am 60

�-KÜÇÜKKEN ĐBRAHĐM A.S. GECE MAĞARADAN ÇIKINCA ĐLK DEFA GÖKTEKĐ YILDIZI GÖRMÜŞTÜ-�

Page 52: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

52

@����3א� ��]� ر�א� כ�"�כ�+�א� �Nא�ل� .��9א� ر���� @����3א� א�@���3�4��?� א� ���_ ; E � E ]� �Nא�ل� ��1 א����A א���1@�����3 ﴿ � ; 76 ﴾@����3א� ر�א� א��/����� �Kא�ز��7א� �Nא�ل� .��9א� ر���� @����3א� א�@�]� �Nא�ل� ���v���2� ��­ ��É ر���� ��1כ�"�)��� $��� א��/�"�م� � � � ; E

﴿ ����א���0א� � ; @����3א�﴾ 77 ر�א� א���K �«���Iא�ز��N �r�7א�ل� .��9א� ر���� .��9א� א�כ� ; � ��l @����3א� א�@��N �8�3א�ل� �א� ; E �N"�م� א����K ��vي�ء ��pא� ���I�Tכ�"�ن� ﴿ � � ; 78 ﴾��v�א� و�_��8�2 و�_��2`� ��9�3ي� @����j א��'���"�א�ت� �

���sא� و�$�א� א�)�א� $��� א�������Iכ���� ﴿�U��Eو�א���1ر�ض� � � � ; 79﴾

76����- Gecenin karanlığı onu kaplayınca bir yıldız gördü, Rabbim budur, dedi. Yıldız batınca, batanları sevmem, dedi. ..77����- Ay'ı doğarken görünce, Rabbim budur, dedi. O da batınca, Rabbim bana doğru yolu göstermezse elbette yoldan sapan topluluklardan olurum, dedi. ............................................. ..78����- Güneşi doğarken görünce de, Rabbim budur, zira bu....... daha büyük, dedi. O da batınca, dedi ki: Ey kavmim! Ben sizin (Allah'a) ortak koştuğunuz şeylerden uzağım.. ......................... ..79����- Ben hanîf olarak, yüzümü gökleri ve yeri yoktan yaratan Allah'a çevirdim ve ben müşriklerden değilim.En’am 76, 77, 78, 79

Açıklama «Hanîf» Allah’ı bir bilen, Hakk’a yönelen ve bâtıldan hoşlanmayan anlamını ifade eder.

Hz. Đbrahim’in bu davranışından maksat, gerçekten Allah’ı aramak mı, yoksa gök cisimlerine tapanları kınamak, onların gittiği yolun yanlış ve yaptıklarının bir sapıklık olduğunu göstermek midir? Bu hususta müfessirler ihtilâf etmişlerdir. Ancak ikinci görüş gerçeğe daha yakındır. Çünkü 74. âyette putlara taptıkları için babasını ve kavmini ağır bir dille kınaması Hz. Đbrahim’de tevhid inancının mevcut olduğunu göstermektedir. Nitekim 78. âyetin sonu da bunu vurgular.

�-YARATILDIĞINIZ GĐBĐ TEKER TEKER ALLAH’A DÖNECEKSĐNĐZ-�

Page 53: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

53

��Uא�כ�� و�ر��"�O א��$ ��و��/��� _��w&���"�)�א� @���א�د�ى� כ���א� �U�/�3�Oא�כ�� א�و�ل� $���ة� و����Tכ�&� א�ء �2�c"�ر�כ�� و�$�א� )���ى� E ;���Uכ��� و��U�4 �[�Xכ��� $�א� �K ���j�/�T ���/���כ��� ���mכ���א� �@ ��$��כ��� �s�m�א�ءכ�� א���9 ��� ز����4&��� א�)��2 % � ; � � ;

�� ���4�o�T"�ن� �&�Uכ�P ����- Andolsun ki, sizi ilk defa yarattığımız gibi teker teker bize

geleceksiniz ve (dünyada) size verdiğimiz şeyleri arkanızda bırakacaksınız. Yaratılışınızda ortaklarımız sandığınız şefaatçılarınızı da yanınızda göremeyeceğiz. Andolsun, aranız açılmış ve (tanrı) sandığınız şeyler sizden kaybolup gitmiştir. ……. En’am 94

�-ALLAH’IN EŞĐDE YOK ÇOCUĞUDA YOK-�

���K E ��� א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� א�¥�� �כ�"�ن� �?� و���� و�­�� �Tכ��� �?� :�א���+��r و����3�O כ�]� �m`�ء % % � ����و�.�"� �Kכ�]� �m`�ء �3�4 �

����- O, göklerin ve yerin eşsiz yaratıcısıdır. O'nun eşi olmadığı halde nasıl çocuğu olabilir! Her şeyi O yaratmıştır ve her şeyi hakkıyla bilen O'dur……………………………………………..En’am 101

�-PUTLARA SÖVMEYĐN KĐ ONLARDA SĐZĐN ALLAH’INIZA SÖVMESĐN-�

�"�4��� ��� �9�و��T ��1'�+�"�א� א� � ��6�5 �3�4�� כ��9�כ� ز� ��Uא� �כ�]� �K א� א����� ���4و�א��"�+�'��ن� $��� د�و�ن� א����� @� % �א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� �� ���2�w�+�U���@ ���2��_���$ ���2�Kא���� ر� ��{ ���2�3���4 �r�$א�

����- Allah'tan başkasına tapanlara (ve putlarına) sövmeyin; sonra onlar da bilgisizce, düşmanca Allah'a söverler. Böylece biz her ümmete kendi işlerini câzip gösterdik. Sonunda dönüşleri Rablerinedir. Artık O ne yaptıklarını kendilerine bildirecektir…………………………………………………………..En’am 108 Açıklama Rivayete göre, Resûlüllah (s.a.) müşriklerin putlarını

kötülüyor ve ta’n ediyordu. Müşrikler: «Ya tanrılarımıza sövmeye son

Page 54: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

54

verirsin veya biz de senin tanrına söveriz» dediler. Bunun üzerine bu âyet nazil oldu. Âyetin hükmü her zaman geçerlidir. Millet veya fertlerin mukaddes kabul ettiği şeylere sövmemek gerekir. Zira bu tür davranışlar daima aksi tesir göstermekte ve mukaddes kabul edilen şeylere hakarete sebep olmaktadır.

�-HADDĐ AŞANI ALLAH BĐLĐR-� �כ��� $�א� ����م� �3�4��כ��� א���1 $�א� �[�-�@ ���Nو� �?���� א����� �3�4�Yא� ذ�כ��� א���p א�כ��3"�א��T ��1א� �� و�$�א� �כ�

��6�5 �3�4�� א�ن� ر��Kכ� .�"� א��K �����3�0"�ن� �Kא�.�"�א����2���?� و�א�ن� כ�\���6א� �א����j�Xر�¶�� א� % % ; � �3�4�� �Kא�����&��� ��� � ����-Üzerine Allah'ın adı anılıp kesilenden yememenize sebep

ne? Oysa Allah, çaresiz yemek zorunda kaldığınız dışında, haram kıldığı şeyleri size açıklamıştır. Doğrusu bir çokları bilgisizce kendi kötü arzularına uyarak saptırıyorlar. Muhakkak ki Rabbin haddi aşanları çok iyi bilir……………………En’am 119 Açıklama Đnsanlar çaresiz kalıp açlıktan ölüm tehlikesi gibi bir

tehlike ile karşı karşıya kaldıklarında, haram olan şeylerden az miktarda yiyebilirler.

�-KARANLIKTAKĐ, IŞIKTAKĐ GĐBĐ OLUR MU?-� ���Uא�ه� و�_���U�3א� �?� )�"�ر�א� ©����d �?�K �`�I א���Uא�س� כ����� $�\���d �?�3 א�����3�Fא�ت� ���� א�و�$��� כ�א�ن� $���&�א� @�א� � �

��»� ���א�ر�ج� $��2�Uא��% כ��9�כ� ز� ��� ��3כ�א�@��� ��� $�א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� �

����- Ölü iken dirilttiğimiz ve kendisine insanlar arasında yürüyebileceği bir ışık verdiğimiz kimse, karanlıklar içinde kalıp ondan hiç çıkamayacak durumdaki kimse gibi olur mu? Đşte kâfirlere yaptıkları böyle süslü gösterilmiştir…En’am 122

�-KĐMĐ DOĞRU YOLA ĐLETMEK ĐSTERSE KALBĐNĐ ĐSLAM’A AÇAR-�

Page 55: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

55

��/�א� �X ر�ه����: �[���a �?�3�0� د� א�ن���� ��م� و�$���~�Y��~�@����� ���د� א����� א�ن� ����I� �?� ���2ح� :���ر�ه� E ������u כ�א����א� �-�� �� ��d א��'���א�ء כ��9�כ� ��a�]� א����� א����_�»� ��L�4 א��� �9�� �U�$��� ��1"�ن� � % ;

����- Allah kimi doğru yola iletmek isterse onun kalbini Đslâm'a açar; kimi de saptırmak isterse göğe çıkıyormuş gibi kalbini iyice daraltır. Allah inanmayanların üstüne işte böyle murdarlık verir……………………………………………………………………….En’am 125 Açıklama Allah Teâlâ bu âyette bir tabiat kanununa da işaret

etmektedir. Göğe yükseldikçe basınç azalacağından o nisbette teneffüs de güçleşir. Hatta 20.000 metreyi geçince özel cihazlar olmadan insan nefes alamaz, ölür. Đşte bu kanuna işaret buyuran Yüce Allah, Đslâm’a girmeyenlerin göğüslerinin göğe yükseliyormuş gibi dar ve sıkıntılı olacağını bildirmektedir.

�-ÇOCUKLARINI ÖLDÜREN BEYĐNSĐZLER-� {��א�ء ��L�4 א����� �2�� א����� א�@��Nא� $�א� ر�ز��"�$������6�5 �3�4�� و��K �2א��s�Y ��J�3"�א� א�و���1د��&�N ��� �9�%�O ���N'��� א� ; ; �

P��� ���&�2�$ �3"�א� و�$�א� כ�א�)�"�א��X ���N � ����- Bilgisizlikleri yüzünden beyinsizce çocuklarını öldürenler

ve Allah'ın kendilerine verdiği rızkı, Allah'a iftira ederek (kadınlara) haram kılanlar, muhakkak ki ziyana uğramışlardır. Onlar gerçekten sapmışlardır ve doğru yolu bulacak da değillerdir………………………………………………....En’am 140 Açıklama Câhiliye devrinde Arapların birçoğu esir olmaktan veya

fakir düşmekten korkarak ya da gelin etmekten utanarak doğan kız çocuklarını diri diri toprağa gömmek suretiyle öldürürlerdi. Đşte Allah Teâlâ onların bu durumuna işaret buyurarak onları kınamaktadır.

�-ALLAH’IN YARATTIĞI MEYVELERĐ YEYĐN, ZEKÂTINI DA VERĐN-�

Page 56: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

56

�[� �U� و�.�"� א���9ي� א�)��Iא� _��Uא�ت� $����و��mא�ت� و���6�7 $����و��mא�ت� و�א� ; � و�א���oر�ع� �s�3�&��Äא� א�כ��3?� Rو�א���o �&�"�ن� و�א����$�א�ن� $�&��Iא��2�Kא� و��I�&�$ ��6�7א��K?� כ��3"�א� $��� |����ه� א�ذ�א� א�|���� و�א��T"�א� ��/�?� �"�م� ��-�א�د�ه� � � ; ; %

�و��T ��1'���@�"�א� א�)�?� �A��� ��1 א����'���@���� � % ����- Çardaklı ve çardaksız (üzüm) bahçeleri, ürünleri çeşit çeşit

hurmaları, ekinleri, birbirine benzer ve benzemez biçimde zeytin ve narları yaratan O'dur. Herbiri meyve verdiği zaman meyvesinden yeyin. Devşirilip toplandığı gün de hakkını (zekât ve sadakasını) verin, fakat israf etmeyin; çünkü Allah israf edenleri sevmez…………………………………………………….En’am 141

�-YÜK TAŞIYAN HAYVANLARI YARATAN ALLAH’DIR�

���jא�ن� �I�%و�$��� א���1)��א�م� ���"���r و�@����mא� כ��3"�א� ��pא� ر�ز��Nכ��� א����� و��T ��1&�+��"�א� �j�O"�א�ت� א� % �� א�)�?� �כ� ����4و� $�+� ����

����- Hayvanlardan yük taşıyanı ve tüyünden döşek yapılanları yaratan O'dur. Allah'ın size verdiği rızıktan yeyin, şeytanın ardına düşmeyin; şüphesiz o sizin için apaçık bir düşmandır. … . En’am 142 ........Açıklama Âyette geçen «hamûle», yük taşıyan hayvan demektir; «ferş» ise henüz binilme çağına gelmemiş küçük hayvan veya yününden, kılından yaygı, sergi ve döşek yapılabilen hayvanlardır. Yatırılıp kesilen hayvan manasına da gelir.

�-DOMUZ ETĐ YEMEK HARAMDIR-� �� �N]� ��1 א�_��� ��d $�א� א�و���`� א���� ����f$�א� ��L�4 ��א��4�� ��j���?� א���1 א�ن� �כ�"�ن� $� ; ; ; ± ; � &��r א�و� د�$�א�

$�'���ª�"�s א�و� ����� ����O ��� @�א�)�?� ر�_�»� א�و� @�'�/�א� א�.�]� ���6�5 א����� �K?� @����� א��K ��6�7 ���j�Xא�غ� و���1 E �� �������4א�د� @�א�ن� ر��Kכ� �s�7"�ر� ر� �

����- De ki: Bana vahyolunanda, leş veya akıtılmış kan yahut domuz eti -ki pisliğin kendisidir, ya da günah işlenerek Allah'tan

Page 57: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

57

başkası adına kesilmiş bir hayvandan başka, yiyecek kimseye haram kılınmış birşey bulamıyorum. Başkasına zarar vermemek ve sınırı aşmamak üzere kim (bunlardan) yemek zorunda kalırsa bilsin ki Rabbin bağışlayan ve esirgeyendir………....En’am 145

�-YAHUDĐLERE HARAM OLANLAR-� �2�� �g�m"����2�$א� ������$��Uא� �3�4 ���U�5�; و���L�4 א���9 ��� .�א�د�و�א� ����$��Uא� כ�]� ذ�ي� ���s�c و�$��� א��+�/��� و�א� E � �

�&�Oא� א�و� א����"�א� �א� א�و� $�א� א���Ê�2"�ر��c �8�3��� א���1 $�א� ; ; �2�� و�א�)�א� ���5�+�K ��Jא��U� �o�_ כ���� ذ� �F��K �e�3 R % �-�א�د��N"�ن�

����- Yahudilere bütün tırnaklı hayvanları haram kıldık. Sırtlarında yahut bağırsaklarında taşıdıkları ya da kemiğe karışan yağlar hariç olmak üzere sığır ve koyunun iç yağlarını da onlara haram kıldık. Bu, zulümleri yüzünden onlara verdiğimiz cezâdır. Biz elbette doğru söyleyeniz………………En’am 146 Açıklama Âyette zikredilen «bağy» kelimesi, zulüm manasınadır.

Yahudilerin, peygamberleri öldürmeleri, tefecilik ederek fakirleri ekonomik bakımdan ezmeleri, haramı helâl, helâli haram saymaları gibi zulümleri sebebiyle Yüce Allah, âyette zikredilen şeyleri onlara haram kılmıştır. Yoksa aslında bunların hepsi haram değildir. 147. Eğer seni yalanlarlarsa de ki: Rabbiniz geniş bir rahmet sahibidir. Bununla beraber O'nun azabı, suçlular topluluğundan uzaklaştırılamaz.

�-ALLAH’IN YASAKLADIĞI ŞEYLER-� �4 ���T �[�N�א��"�א� א��T]� $�א� ����م� ر��Kכ� ��ـא� و��Kא��"�א���� ��� א���'�א�)�א� و���1 �m �?�K כ�"�א����I�T ��1א� ���3��כ� E % � �

�T/�&��3"�א� א�و���1د�כ�� $��� א�$�~��ق� ¼���� )���ز��Nכ��� و�א� �א���J و��K���/�T ��1"�א� א���s"�א����Ë $�א� �2�U�$ ���2�cא� و�$�א� ; E % ���� �����j�K��E و��T ��1/�&��3"�א� א���s�U»� א� � ���3כ��� �T�/��3"�ن� �?�K ��م� א����� א��K ��1א������ ذ��כ��� و�:���כ� � %

����- De ki: Gelin Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyayım: O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın, ana-babaya iyilik edin, fakirlik korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin sizin de onların da rızkını biz veririz; kötülüklerin açığına da gizlisine de yaklaşmayın ve Allah'ın yasakladığı cana haksız yere kıymayın!

Page 58: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

58

Đşte bunlar Allah'ın size emrettikleridir. Umulur ki düşünüp anlarsınız……………………………………………………………….En’am 151

�-BĐR SEVAB NASIL ON OLUR-� ��1 ��Jى� א���1 $�\��2�3א� و��o��a ��~�@ �r�w���'�$��� ��uء �Kא����'����I�4 �?�3�@ �r�U א�$�\�א���Gא� و�$��� ��uء �Kא� ; ; ; E

���3"�ن� �F� ����- Kim (Allah huzuruna) iyilikle gelirse ona getirdiğinin on

katı vardır. Kim de kötülükle gelirse o sadece getirdiğinin dengiyle cezalandırılır. Onlar haksızlığa uğratılmazlar. ……….. En’am 160

ŞEYTAN NĐÇĐN SECDE ETMEDĐ

�Nא�ل� $�א� $��U�כ� א����z�'�T ��1 א�ذ� א� ���$ �?�&�/�3�O)�א�ر� و� ���3/�&���� $��O �?�U�$ ��6�O א�ل� א�)�א��N כ��T���$ E � � % ﴿ ����� �Nא�ل�﴾ �12 ���2א� @�א����Oج� א�)�כ� $��� �@ ��lכ��&�T כ� א�ن�� @�א�.�+��2�U�$ �eא� @���א� �כ�"�ن� �

א��-�א����7 ��� ﴿ � 13﴾

12, ����- Allah buyurdu: Ben sana emretmişken seni secde etmekten alıkoyan nedir? (Đblis): Ben ondan daha üstünüm. Çünkü beni ateşten yarattın, onu çamurdan yarattın, dedi. ..13����- Allah: Öyle ise, «Đn oradan!» Orada büyüklük taslamak senin haddin değildir. Çık! çünkü sen aşağılıklardansın! buyurdu.………..………..………..………..………..………..……..…Araf 12, 13

�-H.Z. ADEM’E YASAK OLAN AĞAÇ-� ���� �w�m&���א� و��K���/�T ��1א� .��9ه� א�����z�Iة� ��و� �א� א�د�م� א��Yכ��� א�)��8 و�ز�و�_�כ� א�����r�U @�כ�~�� $��� ;

�@�&�כ�"�)�א� $��� א���Fא������� ����- (Allah buyurdu ki): Ey Âdem! Sen ve eşin cennette

yerleşip dilediğiniz yerden yeyin. Ancak şu ağaca yaklaşmayın! Sonra zalimlerden olursunuz…………………………………Araf 19

�-ŞEYTANIN ADEM A.S.’A VESVESESĐ-�

Page 59: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

59

���2�Tא��"�Y ���$ ���2א��U�4 א� $�א� و�ر�ي�����G ي����+������jא�ن� �I� @�"��Y"�س� ����Gא� א� ± א� و��Nא�ل� $�א� )��2��כ���א� ��� ���ر��Kכ���א� �4�� .��9ه� א�����z�Iة� א���1 א�ن� �Tכ�"�)�א� �3�$כ���� א�و� �Tכ�"�)�א� $��� א����א� � ;

20����- Derken şeytan, birbirine kapalı ayıp yerlerini kendilerine göstermek için onlara vesvese verdi ve: Rabbiniz size bu ağacı sırf melek olursunuz veya ebedî kalanlardan olursunuz diye yasakladı, dedi

�����2א� ���5�Kو�ر� @����3א� ذ�א��Nא� א�����z�Iة� ���Kت� ����Gא� �Y"�א����2�Tא� و����s/�א� �s�-��kא�ن� �3�4�����2א� $��� ����@ E و�ر�ق� א�����r�U و�)�א�د� ����2א� ر����2�Kא� א�­�� א�)��2כ��� ; % ���jא�ن� �I��כ���א� א�ن� א� �[�Nة� و�א����z�I�א� �4�� �3�Tכ���א� א� ;

�כ���א� ���4و� $�+���� � 22����- Böylece onları hile ile aldattı. Ağacın meyvesini

tattıklarında ayıp yerleri kendilerine göründü. Ve cennet yapraklarından üzerlerini örtmeye başladılar. Rableri onlara: Ben size o ağacı yasaklamadım mı ve şeytan size apaçık bir düşmandır, demedim mi? diye nidâ etti.……………….Araf 20, 22

�-ADEM A.S. PĐŞMAN OLDU-� �Nא���1 ��Uא� و��U������Tא� ��Uכ�"�)��� $��� א���� ���s�5�T ��­ א� و�א�ن��U�'�s�(א� א��U���3�c א��U�Kر� ; ﴿ ��� ���Yא� � �Nא�ل�﴾ 23

﴿ ������+��£� ���4و� و��כ��� ��d א���1ر�ض� $�'�&�/��� و�$�&�א�ع� א���� ��א�.�+��j"�א� �K��0כ� � E �Nא�ل�﴾ 24 ���2א� °����"�ن� و�@����2א� �T�"��Â"�ن� و�$��2�Uא� �����_�"�ن� ﴿�@P � � 25﴾

23����- (Âdem ile eşi) dediler ki: Ey Rabbimiz! Biz kendimize zulmettik. Eğer bizi bağışlamaz ve bize acımazsan mutlaka ziyan edenlerden oluruz. .......................................................... ..24����- Allah: Birbirinize düşman olarak inin! Sizin için yeryüzünde bir süreye kadar yerleşme ve faydalanma vardır, buyurdu. ..25����- «Orada yaşayacaksınız, orada öleceksiniz ve oradan (diriltilip) çıkarılacaksınız» dedi..........................................Araf 23, 24, 25

Page 60: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

60

�-ALLAH (c.c.) TAKVA ELBĐSESĐ YARATTI-� ��6�O כ���+�א��Yא� �"�א�ر�ي� �Y"�א��Tכ��� و�ر� ��Iא� و��+�א�س� א��&�/�"�ى� ذ� ����Uא� �3�4��כ��o�(א� ���N א�د�م� ����K א�� % ² � � � ;

�3��ذ��כ� $��� א� �א�ت� א����� �2�� ��9כ���و�ن� ����- Ey Âdem oğulları! Size ayıp yerlerinizi örtecek giysi,

süslenecek elbise yarattık. Takvâ elbisesi... Đşte o daha hayırlıdır. Bunlar Allah'ın âyetlerindendir. Belki düşünüp öğüt alırlar (diye onları indirdi)……………………………………..Araf 26 Açıklama Takvâ elbisesi, bazı âlimler tarafından hayâ, salih amel,

yüzdeki hoş çehre, tevazu belirtisi olan sert ve yün elbise, harbte giyilen zırh ve miğfer, Allah korkusu, emrettiği ve yasakladığı konularda Allah’tan sakınmayı şiar edinme şekillerinde yorumlanmıştır. Buna, takvâyı hatırlatan ve takvânın gereği olan elbisedir, yorumunu da ekleyebiliriz.

�-ŞEYTAN ADEM A.S. NĐÇĐN KANDIRDI-� �א� ����K א� ; � ���jא�ن� כ���א� א����Oج� א��K"� �כ��� $��� א�����r�U ����ع� ���2�U�4א� �+�א����2�Yא� �I�د�م� �U�U�&�s� ��1כ��� א� ;

��א������ �I����� ���T ��1و�)��2�� א�)�א� _���U�3א� א��� ���$ �?�3���+�Nو� �"�. �����6 ����2א� �Y"�א����2�Tא� א�)�?� ��� �כ� � % � % �3���א�ء �א�و� ; � �9�� �U�$��� ��1"�ن� �

����- Ey Âdem oğulları! Şeytan, ana-babanızı, ayıp yerlerini kendilerine göstermek için elbiselerini soyarak cennetten çıkardığı gibi sizi de aldatmasın. Çünkü o ve yandaşları, sizin onları göremeyeceğiniz yerden sizi görürler. Şüphesiz biz şeytanları, inanmayanların dostları kıldık……………Araf 27 Açıklama Şeytan da cinlerden olduğu için insanların göremeyeceği

bir şekilde insana yaklaşır ve ona vesvese verir. Şeytanın insanlara göründüğünü ifade eden bazı rivayetler vardır.

�-ALLAH KÖTÜLÜK EMRETMEZ-� و�א�ذ�א� @���3"�א� @�א����N �r�Iא��"�א� و�_���)�א� �3�4���2א� א��Kא�ء)�א� و�א����� א�$���)�א� �2�Kא� �N]� א�ن� א����� ��1 �א�$��� % ; ;

�g�s��Kא� �"�ن� ��L�4 א����� $�א� �T ��1����3"�ن��"�/�Tא�ء א��I % ;

Page 61: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

61

����- Onlar bir kötülük yaptıkları zaman: «Babalarımızı bu yolda bulduk. Allah da bize bunu emretti» derler. De ki: Allah kötülüğü emretmez. Allah'a karşı bilmediğiniz şeyleri mi söylüyorsunuz?.................................................................................Araf 28

�-HER SECDE ETTĐĞĐNĐZDE YÜZÜNÜ ALLAH’A ÇEVĐR-� ��� ����?� א� ����-�3��Ä و�א�د��4"�ه� ���z�'�$ �[כ� ���U�4 ������"�א� و�_�"�.�כ��Nو�א� �e�'�/�% �N]� א�$��� ر���� �Kא� � � � � ²

כ���א� ���Kא�כ�� % �T�"�د�و�ن� ����- De ki: Rabbim adaleti emretti. Her secde ettiğinizde

yüzlerinizi O'na çevirin ve dini yalnız Allah'a has kılarak O'na yalvarın. Đlkin sizi yarattığı gibi (yine O'na) döneceksiniz. ….. Araf 29

�-MESCĐDE GĐDĐŞĐNĐZDE GÜZEL ELBĐSENĐZĐ GĐYĐN-� و�א� ز� ��U&�כ��� ���U�4 כ�]� $�'����z و�כ��3"�א� و�א��K���m"�א� و��T ��1'���@�"�א� א�)�?� �A��� ��1 �א� �9�O א�د�م� ����K � E � ;

Pא����'���@���� � ����- Ey Âdem oğulları! Her secde edişinizde güzel..........

elbiselerinizi giyin; yeyin, için, fakat israf etmeyin; çünkü Allah israf edenleri sevmez………………………………………….....Araf 31 Açıklama Đslâm dininde temizlik ve güzelliğe önem verilmiştir.

Đnsanların avret mahallerini örtecek derecede bir elbise giymeleri şarttır. Fakat israfa kaçmamak kaydıyla her müslümanın ibadet esnasında en güzel ve temiz elbisesini giymesi ise sünnettir

�-ECEL GELĐNCE BĐR SAAT BEKLEMEZ-�

و��כ�]� א�$��r א�_�]� @�א�ذ�א� ��uء א�_��2�3�� ��1 �'�&�א����Oو�ن� �Yא��r�4 و���1 �'�&�/���$�"�ن� ; E ����- Her ümmetin bir eceli vardır. Ecelleri gelince ne bir an

geri kalırlar ne de bir an ileri gidebilirler……………….Araf 34 Açıklama Her ümmet, her millet ve her devletin Allah tarafından

tayin edilmiş bir ömrü vardır. O vakit geldiğinde onu ne bir saat ileri ne de bir saat geri alabilirler. Milletler ve devletler, fertler gibidir, kurulur, gelişir,

Page 62: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

62

duraklar, geriler, nihayet yıkılır ve yok olurlar. Bunların uzun ya da kısa ömürlü oluşu, toplumun maddi ve manevi yapısının sağlamlığına bağlıdır. Bu durum tayin edilmiş ecele aykırı değildir. Zira Yüce Allah toplumun durumuna göre ecelini tayin eder.

�-GÖK KAPILARI KĐME KAPALI, DEVE ĐĞNENĐN LĐĞĐNDEN GEÇĐNCEYE KADAR ONLAR CENNETE GĐREMEZ-�

א�ن� �"�Kא� ����G �¾�&�s�T ��1 �2א��U�4 و�א���lכ��&�Yא� و�א��U�Tא� �א��K א��"�K�9כ� ���9 �� א� � א�ب� א��'���א�ء و��3�O��� ��1"�ن� ; ﴿ ����$�����Ìي� א��o��È כ���� א������א�ط� و�כ��9�Y ��d �[���3 א������� ��¢�� �r�Uא���� �� % 40 ﴾����G ���U�2�_ ���$

�2�� �7"�א�ش� و�כ��9�כ� �o��Èي� א���Fא������� ﴿�N�"�@ ���$�2�$א�د� و� � % 41﴾

40����- Bizim âyetlerimizi yalanlayıp da onlara karşı................ kibirlenmek isteyenler var ya, işte onlara gök kapıları açılma-yacak ve onlar, deve iğne deliğine girinceye kadar cennete giremiyeceklerdir! Suçluları işte böyle cezalandırırız!.................. ..41����- Onlar için cehennem ateşinden döşekler, üstlerine de örtüler vardır. Đşte zalimleri böyle cezalandırırız!....Araf 40, 41 Açıklama Bu âyetteki «cemel» kelimesini meşhur olmayan kıraat

şekillerine dayanarak Kur’an’daki edebî tasvire uygun düşmediğini, deve ile iğne deliği arasında bir münasebet bulunmadığını ileri sürenler vardır. Bunun için kelimenin diğer kıraattaki «kalın ip» yani halat manasını tercih ederler. Ancak, umumun kıraatı göz önüne alınarak «deve» manası tercih edilmiştir. Devenin iğne deliğinden geçmesi, imkânsızlık bildirir. Buna göre âyetin manası: «Onlar asla cennete giremezler» veya «Çok zor girerler» demektir

�-GĐZLĐCE DUA EDĐN-� ���r א�)�?� �A��� ��1 א�����&��� ���E א��s�O�4���0א� و��T ��د��4"�א� ر��Kכ� � %

����- Rabbinize yalvara yakara ve gizlice dua edin. Bilesiniz ki O, haddi aşanları sevmez. .........................................................Araf 55

�-ĐYĐLĐK EDENLERE ALLAH’IN RAHMETĐ YAKINDIR-�

Page 63: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

63

���$ �A� ���N א� א�ن� ر�����8 א������א� و������@�"�O �2א� و�א�د��4"�ه��� و��s�T ��1'���و�א� ��d א���1ر�ض� �K��� א�:�~�� � % ����U�'א����� �

����- Islah edilmesinden sonra yeryüzünde bozgunculuk yapmayın. Allah'a korkarak ve (rahmetini) umarak dua edin. Muhakkak ki iyilik edenlere Allah'ın rahmeti çok yakındır. ........

. Araf 56

�-ÖLÜLER NASIL DĐRĐLĐR BĐR MĐSALĐ-� و�.�"� א���9ي� ����Y]� א���� �א�ح� ���I�Kא� ����K ���ي� ر����&�?� ��¢�� א�ذ�א� א��g�Y �8�3�Nא��Kא� ¦�/�א��U�/�Y ��1א�ه� ; % ; � �

�����3כ� �� ��Uא� �K?� א����א�ء @�א��U�_���Oא� �K?� $��� כ�]� א��\�����א�ت� כ��9�כ� ����Îج� א����"��o�(�8 @�א����$ ���3�+� % � ; �9�Tכ��� و�ن�

����- Rüzgârları rahmetinin önünde müjde olarak gönderen O'dur. Sonunda onlar (o rüzgârlar), ağır bulutları yüklenince onu ölü bir memlekete sevkederiz. Orada suyu indirir ve onunla türlü türlü meyveler çıkarırız. Đşte ölüleri de böyle çıkaracağız. Her halde bundan ibret alırsınız.....................................................Araf 57

�-MUSA’YA ALLAH BENĐ GÖREMEZSĐN DEDĐ-� ��כ� �Nא�ل� ��� ���T ���� و��כ��� ���/�א��U�Tא� و�כ����3?� ر��N �?�Kא�ل� ر�ب� א�ر���v א�)����F א���� ���Y�"�$ ء��u و����א� � % ; ; � � � ���F�(א�

���O�3?� د�כ�א� و���_ �[�+�z�3� �?�Kر� ��L��À ���3א��@ ���� ���T כ�א�)�?� @�'�"�ف��$ ���/�&�Yא���� א����+�]� @�א�ن� א� E � ����U�$כ� و�א�)�א� א�و�ل� א���������$�"����Y :��/�א� @����3א� א�@�א�ق� �Nא�ل� �g�+�Yא�)�כ� �T+��8 א� � � ; E

����- Musa tayin ettiğimiz vakitte (Tûr'a) gelip de Rabbi onunla konuşunca «Rabbim! Bana (kendini) göster; seni göreyim!» dedi. (Rabbi): «Sen beni asla göremezsin. Fakat şu dağa bak, eğer o yerinde durabilirse sen de beni göreceksin!» buyurdu. Rabbi o dağa tecelli edince onu paramparça etti, Musa da baygın düştü. Ayılınca dedi ki: Seni noksan sıfatlardan tenzih ederim, sana tevbe ettim. Ben inananların ilkiyim…………... Araf 143

Page 64: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

64

Açıklama Hz. Musa, Yüce Allah’ın dünyada görülemeyeceğini bildiği halde kendisindeki şiddetli iştiyak sebebiyle Allah’a böyle bir niyazda bulundu. Çünkü o, Allah’ın sözlerini duyunca adeta kendinin dünyada olduğunu unutmuş, ahiret ve cennet hayatına kavuştuğunu zannetmişti.

�-GÖZÜ OLUP GÖREMEYENLER KĐMLER!-� ���/�و� �� א�����4 ��G�2א� و��K �2"�ن��/�s� ��1 �3"�ب��N ����G �«�(��1و�א� ��א���� ��כ�\���6א� $� ���U�2��� ذ�ر�א�)�א� R R � ��1

�� א�ذ�א�ن� ��1 �'����"�ن� �2�Kא� א�و���wכ� כ�א���1��G�2א� و��K و�ن����-�+� ; � % R ��J כ��w�)��א�م� ��J �[�K א��X]� א�و� ; � % א���5א�@��3"�ن�

����- Andolsun, biz cinler ve insanlardan birçoğunu cehennem için yaratmışızdır. Onların kalpleri vardır, onlarla kavramazlar; gözleri vardır, onlarla görmezler; kulakları vardır, onlarla işitmezler. Đşte onlar hayvanlar gibidir; hatta daha da şaşkındırlar. Đşte asıl gafiller onlardır…………………..Araf 179

�-EN GÜZEL ĐSĐM ALLAH’INDIR.(c.c.)-� ���o�zو��Y �?א�����Mא� ��d و�ن����g�3� ��� �9�و����� א���M��1א�ء א����'�«�� @�א�د��4"�ه� �2�Kא� و�ذ�ر�و�א� א� ; % � ; ; � � q ن� $�א� כ�א�)�"�א�

�����3"�ن� ����- En güzel isimler (el-esmâü'l-hüsnâ) Allah'ındır. O halde

O'na o güzel isimlerle dua edin. Onun isimleri hakkında eğri yola gidenleri bırakın. Onlar yapmakta olduklarının cezasına çarptırılacaklardır…………………………………………………Araf 180 Açıklama Bu âyette en güzel isimlerin Allah’a ait olduğu ifade

edilmekte ve Allah’a o isimlerle dua etmemiz emrolunmaktadır. Hadis-i şerifte «Allah’ın doksan dokuz adı vardır. Onları ezberleyen muhakkak cennete girer» buyurulmuştur. Ancak hadiste tahdit yoktur. Allah’ın isimleri sadece doksan dokuzdan ibaret değildir, başka isimleri de vardır. Âyet-i kerimede anlatılan «Allah’ın isimleri hakkında eğri yola gidenler»den maksat, O’nun isimlerini tahrif edenlerdir. Müşrikler Allah’ın isimlerini tahrif ederek kendi tanrılarına veriyorlardı. «Allah» ismini tahrif edip Lât ve Aziz ismini değiştirerek «Uzza» demişlerdir. Halbuki yüce Allah, en güzel isimlerin kendine has olduğunu bildirmiştir.

Page 65: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

65

�-BĐR CANDAN YARATILAN ĐNSAN-� ���2א� �I�5�T �2א� @����3א������'�כ��� א��.�"� א���9ي� �3�O/�כ��� $��� )��s»� و�א�����ة� و�_��]� $��2�Uא� ز�و�_��2א� E �

���sא� @�����ت� �K?� @����3א� א�¦�/��8�3 د��4"�א� א������s�O ��~��� �8�3��� ; E � � ��&��Uא� :�א����א� ��Uכ�"�)��� �Tא� ��É� ر����2�Kא� $��� א���Iא�כ��� ��� �

����- Sizi bir tek candan (Âdem'den) yaratan, ondan da yanında huzur bulsun diye eşini (Havva'yı) yaratan O'dur. Eşi ile (birleşince) eşi hafif bir yük yüklendi (hamile kaldı). Onu bir müddet taşıdı. Hamileliği ağırlaşınca, Rableri Allah'a: Andolsun bize kusursuz bir çocuk verirsen muhakkak şükredenlerden olacağız, diye dua ettiler………………………………………..Araf 189

�- CAHĐLLERE BAKMA-� �9�O א����s"� و�א�$��� �Kא�����ف� و�א����4ض� �4�� א����א�.� ����3 �

����- (Resûlüm!) Sen af yolunu tut, iyiliği emret ve cahillerden yüz çevir………………………………………………………………..Araf 199 Açıklama Bu âyette iyilik olarak tercüme edilen «örf»den maksat,

şeriatın ve aklın beğendiği şeydir. Yoksa cahiliye Araplarının rastgele örfü değildir. Đslâm onların kötü örflerini kaldırmış, iyilerini de kısmen veya tamamen ibka etmiştir.

�-KUR’AN-I DĐNLEMEK ŞARTTIR-�

و�א�ذ�א� �Ï���N א��/���א� ن� @�א��Y&����"�א� �?� و�א�)�-�&�"�א� ���3כ��� ������T"�ن� ����- Kur'an okunduğu zaman onu dinleyin ve susun ki size

merhamet edilsin……………………………………………………Araf 204 Açıklama Gerek namaz içinde, gerekse namaz dışında Kur’an

okunurken, onun manalarını iyice anlamak, öğütlerinden faydalanmak ve davranışları ona göre ayarlamak için bütün dikkatleri ona vermek ve sükût etmek gerekir.

�-YALVARIRKEN YAVAŞÇA YALVAR-�

Page 66: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

66

���r�s و�د�و�ن� א�������2 $��� א��/�"�ل� �Kא�����5و� و�א���1:�א�ل� و���1 �O�4���0א� و��T כ��'�s�( ��d כ��Kو�א�ذ�כ��� ر� � � �Tכ��� $��� א���5א�@�����3 �

����- Kendi kendine, yalvararak ve ürpererek, yüksek olmayan bir sesle sabah akşam Rabbini an. Gafillerden olma…….Araf 205

ĐMAN NE ĐLE ARTAR? �2�� א�©��א�)�א� �Tز�א�د� �?�Tא� �א� ���2���3�4 �8���3�T و�א�ذ�א� ���2�K�"�3�N �8�3�_א�ذ�א� ذ�כ��� א����� و� ���9 ��א����א� א������$��U"�ن� א� � �

�2�� �&�"�כ��3"�ن��Kر� ��L�4و�E ����- Müminler ancak, Allah anıldığı zaman yürekleri titreyen,

kendilerine Allah'ın âyetleri okunduğunda imanlarını artıran ve yalnız Rablerine dayanıp güvenen kimselerdir…….Enfal 2

�-RABBĐM‘ĐN MELEKLERLE YARDIMI-� א�ذ� �rכ��w�3א���� ���$ �i��5��\�"�ن� ر��Kכ��� @�א��z�&�Yא�ب� �כ��� א�����p ��vכ�� �Kא��&�'�T ; � � $���د�@���� ﴿ � א�ذ�﴾9

� ر��Kכ� א���� א�����w�3כ��r א���v $��כ��� @�\�+�&�"�א� א���9 ��� א�$��U"�א� �Yא��/�`� �3�N ��d"�ب� א���9 ��� כ����sو�א� ���"� � � � � � % � ; �2�� כ�]� �U�Kא�ن� ﴿�U�$ א��"�K���Xא�ق� و�א��U�4��1א� @�"�ق� א��"�K���Xא��@ �A�4���%א� 12﴾

9����- Hatırlayın ki, siz Rabbinizden yardım istiyordunuz. O da, ben peşpeşe gelen bin melek ile size yardım edeceğim, diyerek duanızı kabul buyurdu. ............................................................ ..12����- Hani Rabbin meleklere: «Muhakkak ben sizinle beraberim; haydi iman edenlere destek olun; Ben kâfirlerin yüreğine korku salacağım; vurun boyunlarına! Vurun onların bütün parmaklarına! diye vahyediyordu………………Enfal 9, 12 Açıklama Resûlullah (s.a.) kendi arkadaşlarının azlığını, müşriklerin

de çokluğunu görünce, kıbleye yönelerek iki elini uzattı ve şöyle dua etti: «Allah’ım! Bana verdiğin sözü yerine getir. Allah’ım! Bu cemaatı helâk edersen artık yeryüzünde sana ibadet edecek kimse kalmayacak!» Resûlullah (s.a.) bu duayı devamlı olarak okudu. Allah Teâlâ da onun duasını kabul ederek bin melek ile yardım etti. Đşte bu âyette buna işaret edilmektedir.

Page 67: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

67

�-ALLAH YANINDA EN KÖTÜ KĐMDĐR-� �� א��+�כ��� א���9 ��� ��1 ��/��3"�ن� �-�א�ن� ���m א����و�א�ب� ���U�4 א����� א� � ;

����- Şüphesiz Allah katında canlıların en kötüsü, düşünmeyen sağırlar ve dilsizlerdir…………………………………………..Enfal 22

�-EMANETLERE ĐHANET ETMEYĐN-� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� ��1 ���"�)�"�א� א����� و�א�����Y"�ل� و����"�)�"�א� א�$�א�)�א��Tכ��� و�א�)�&��� �T����3"�ن� ; ;�

����- Ey iman edenler! Allah'a ve Peygamber'e hainlik etmeyin; (sonra) bile bile kendi emanetlerinize hainlik etmiş olursunuz. . . Enfal 27 Açıklama Medine’de bir yahudi kabilesi olan Kurayza oğulları bir

savaşta, Peygamber’le daha önce yapmış oldukları antlaşmayı bozarak müttefik müşrik ordularına yardım ettiler. Müşrik Arap orduları çekilip gittikten sonra Resûlullah onların kalelerini kuşattı. Barış isteklerini de reddetti. Yalnız seçecekleri bir hakemin vereceği hükme razı olacağını bildirdi. Yahudiler de hakem olarak Sa’d’ı seçtiler. Sonra da Sa’d’ın vereceği hüküm hakkında bir fikir edinmek üzere Ebu Lübâbe ile konuşmak istediler. Ebu Lübâbe gitti. Sa’d’ın hükmünün ne olacağını ona sordular. O da yahudilerin kesileceklerine işaret olarak boğazını gösterdi. Đşte bu âyet Ebu Lübâbe’nin bu davranışına işaret ederek onu kınamaktadır. Bunun üzerine Ebu Lübâbe, kendisini mescidin direğine bağlayıp, ölünceye, ya da Allah tarafından affedilinceye kadar yeyip içmeyeceğine dair yemin etti. Yedi gün sonra bayılıp düştü. Bunun üzerine affedildiğine dair bir âyet indi.

�-MAL, EVLAT ĐMTĐHAN ĐÇĐNDĐR-�

�����F�4 ���_ه� א����U�4 و�א�ن� א����� �r�U�&�@ و�א�و���1د�כ�� ��Pو�א����3�4"�א� א����א� א�$�"�א��כ� � ; � ; ; ����- Biliniz ki, mallarınız ve çocuklarınız birer imtihan

sebebidir ve büyük mükâfat Allah'ın katındadır……Enfal 28

�-KUR’AN’A “MASAL” DEDĐLER-� و�א�ذ�א� �2�� א� �א��U�Tא� �Nא��"�א� ��M ���N��Uא� �"� )��Iא�ء �/��U�3א� $�\�]� .��9א� א�ن� .��9א� א���1 א��Yא������3�4 ��L�&�T � ; ; ; ; � ��6

����א���1و� �

Page 68: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

68

����- Onlara âyetlerimiz okunduğu zaman dediler ki: «(Evet) işittik, istesek biz de bunun benzerini elbette söyleyebiliriz. Bu öncekilerin masallarından başka bir şey değildir.»…Enfal 31

�-KĐMLER “ÜZERĐMĐZE TAŞ YAĞDIR” DEDĐ-� و�א�ذ� �Nא��"�א� �3�4���Uא� ���zא�ر�ة� $��� א��'���א�ء א�و� ���j�$כ� @�א����U�4 ���$ א�ن� כ�א�ن� .��9א� .�"� א������ ���2�3� א� ;

�����א���&��Uא� �K��9א�ب� א� �

����- Hani (o kâfirler) bir zaman da: Ey Allah'ım! Eğer bu Kitap senin katından gelmiş bir gerçekse üzerimize gökten taş yağdır, yahut bize elem verici bir azap getir! demişlerdi….Enfal 32

�-ALLAH (c.c.) KĐME AZAP ETMEZ-� �2�� و����s�5�&�'� ��Jو�ن� �K�9��$ و�$�א� כ�א�ن� א����� ���2���2�� و�א�)��8 @��K�9����و�$�א� כ�א�ن� א����� % �

����- Halbuki sen onların içinde iken Allah, onlara azap edecek değildir. Ve onlar mağfiret dilerlerken de Allah onlara azap edici değildir………………………………………………………………….Enfal 33

�-ALLAH (c.c.) YANINDA EN KÖTÜ KĐMDĐR-� Eא�ن� ���m א����و�א�ب� ���U�4 א����� א���9 ��� כ����sو�א� @��2�� �U�$��� ��1"�ن� � ;

����- Allah katında, canlıların en kötüsü kâfir olanlardır. Çünkü onlar iman etmezler……………………………………....………Enfal 55

KĐM MESCĐD YAPMAYA LÂYIK DEĞĐL

�2�� �Kא��כ����s א�و���wכ��'�s�(א� ��L�4 ��� ���.א��m و�א� $�'�א�_��� א����������כ���� א�ن� ����I���3�$�א� כ�א�ن� ; � % ; � � ���و�ن� ��� ��J א�ر��U��� و���d א���G�8 א����4א��j�+�� E

����- Allah'a ortak koşanlar, kendi kâfirliklerine bizzat kendileri şahitlik ederken, Allah'ın mescitlerini imar etmeye layık değildirler. Onların bütün işleri boşa gitmiştir. Ve onlar ateşte ebedî kalacaklardır…………………………………………….….Tevbe 17

Page 69: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

69

�-MESCĐDLERĐ KĐMLER YAPAR-� �Ë��k כ�"�ة� و�­���o��� א� ��"�م� א����O��1 و�א��Nא�م� א��-��3"�ة� و�א�� א����א� ������ $�'�א�_��� א����� $��� א�$��� �Kא����� و�א�

א���1 א����� @��'��� א�و���wכ� א�ن� �כ�"�)�"�א� $��� ; � ; א�����2&��� ��� � ����- Allah'ın mescitlerini ancak Allah'a ve ahiret gününe iman

eden, namazı dosdoğru kılan, zekâtı veren ve Allah'tan başkasından korkmayan kimseler imar eder. Đşte doğru yola ermişlerden olmaları umulanlar bunlardır……………Tevbe 18

�-MÜMĐN KĐMĐ DOST EDĐNMEYECEK-� ��א�ء א�ن� א��g�&�Y+�"�א� א��כ���L�4 ���s א���1©��א�ن� �و�א� א��Kא�ءכ�� و�א��O"�א�)�כ��� א�و� �9� �&�T ��1 א��"�U�$א� ���9 ��% �א� א� ��2א� א� � ; ; ; ; �

�� $��Uכ��� @�א�و���wכ� ��J א���Fא����"�ن� ��G�"�&� ���$و� � ; ����- Ey iman edenler! Eğer küfrü imana tercih ediyorlarsa,

babalarınızı ve kardeşlerinizi (bile) veli edinmeyin. Sizden kim onları dost edinirse, işte onlar zalimlerin kendileridir…….Tevbe 23

�-KĐMLER MESCĐD’Đ HARAM’A GĐREMEZ-� ��È כ�"�ن����Iא� א����א� א�����"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� � ; ; �K���/� ��~�@ �«E"�א� א����'����z א������א�م� �K��� �4א��2�$�� .��9א�

������כ� ������כ��� א����� $��� @��3�0?� א�ن� �mא�ء א�ن� א����� �3�4�U�5� ف��"�'�@ �r�3���4 ���&�s�O و�א�ن� � � � % ; ; �

����- Ey iman edenler! Müşrikler ancak bir pisliktir. Onun için bu yıllarından sonra Mescid-i Haram'a yaklaşmasınlar. Eğer yoksulluktan korkarsanız, (biliniz ki) Allah dilerse sizi kendi lütfundan zengin edecektir. Şüphesiz Allah iyi bilendir, hikmet sahibidir…………………………………………………………………Tevbe 28

�-ALLAH (c.c.) NÛRUNU TAMAMLAYACAK-�

��� � "�א�.��2�� و� �א���à א����� א���1 א�ن� �&��� )�"�ر�ه� و��"� כ���ه� א��כ�א�@���و�ن� ���و�ن� א�ن� ����s�jא� )�"�ر� א����� �Kא�@� ± ;

Page 70: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

70

����- Allah'ın nûrunu ağızlarıyla (üfleyip) söndürmek istiyorlar. Halbuki kâfirler hoşlanmasalar da Allah nûrunu tamamlamaktan asla vazgeçmez……………………………………………………..Tevbe 32 Açıklama Tefsircilerin çoğunluğuna göre âyette geçen «Allah’ın

nûru»ndan maksat Kur’an-ı Kerim veya Đslâm dinidir.

�-PARALAR ATEŞ OLACAK-� �2�� و��2�c"�ر���J .��9א� $�א� כ����¶�� �K�"�U�_و� ���� @�&�כ�"�ى� �2�Kא� _�+�א�.��2�U�2�_ א�ر��( ��d �2א��� �"�م� ������� �3�4 % �

�� �Tכ����و�ن� �&�Uא� $�א� כ��"�Nو� �9�@ ���s�(��1'�כ� ����- (Bu paralar) cehennem ateşinde kızdırılıp bunlarla onların

alınları, yanları ve sırtları dağlanacağı gün (onlara denilir ki): «Đşte bu kendiniz için biriktirdiğiniz servettir. Artık yığmakta olduğunuz şeylerin (azabını) tadın!»……………………Tevbe 35

�-SEVĐR MAĞARASINDA NELER OLDU-� א��U�T ��1-���و�ه� @�/��� )� -���ه� א����� א�ذ� א����O_�?� א���9 ��� כ����sو�א� ¦�א���v א�¦�����U א�ذ� ��Êא� ��d א���5א�ر� א�ذ� �/�"�ل� �

�3�4��?� و�א� ���ه� ½���U"�د� ­�� ���Tو�.�א� و�_��]� �?�&�U���-�א���+�?� �o��° ��1ن� א�ن� א����� $���Uא� @�א�)��oل� א����� �Yכ� � E � � �9��כ��r���3 א� ������כ� �o� �o�4 א� و�א��������3���� כ����sو�א� א��'���L�s و�כ��r���3 א����� .�`� א� � � % %

����- Eğer siz ona (Resûlullah'a) yardım etmezseniz (bu önemli değil); ona Allah yardım etmiştir: Hani, kâfirler onu, iki kişiden biri olarak (Ebu Bekir ile birlikte Mekke'den) çıkarmışlardı; hani onlar mağaradaydı; o, arkadaşına. Üzülme, çünkü Allah bizimle beraberdir, diyordu. Bunun üzerine Allah ona (sükûnet sağlayan) emniyetini indirdi, onu sizin görmediğiniz bir ordu ile destekledi ve kâfir olanların sözünü alçalttı. Allah'ın sözü ise zaten yücedir. Çünkü Allah üstündür, hikmet sahibidir…..Tevbe 40 Açıklama Hicret esnasında müşrikler tarafından ısrarla takip edilen

Hz. Peygamber (s.a.) ve Hz. Ebu Bekir (r.a.) bir ara Sevr mağarasına sığınmışlardı. Müşriklerin ayak seslerini duyuyorlardı. Hz. Ebu Bekir (r.a.) korkmuştu. Rivayete göre müşrikler, mağaranın girişindeki örümcek ağı ve güvercin yuvasını görünce, içeride kimse yoktur, diye bırakıp gittiler.

Page 71: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

71

�-ALLAH KĐMĐN VERDĐĞĐNĐ KABUL ETMEZ-� ����/�Yא� @�א��$�"�N ���&�Uכ� ���N]� א�)��s/�"�א� ��"��4א� א�و� כ���.�א� ��� �&�/�+�]� $��Uכ��� א�)�כ� � %

����- De ki: Đster gönüllü verin ister gönülsüz, sizden (sadaka) asla kabul olunmayacaktır. Çünkü siz yoldan çıkan bir topluluk oldunuz…………………………………………………………………Tevbe 53

�-ÜŞENEREK KILINAN NAMAZ NEYE ENGEL-� �?� و���1 �א��T"�ن� א��-��3"�ة��"�Y���Kא����� و��K و�א����sכ� ���2�� א���1 א�)��2�Tא��/�s�( ���2�U�$ �[�+�/�T א�ن� ���2��U�$ و�$�א� � ;

א���1 و���J כ�'�א���� و��s�U� ��1/�"�ن� א���1 و���J כ�א�ر�.�"�ن� ����- Onların harcamalarının kabul edilmesini engelleyen,

onların Allah ve Resûlünü inkâr etmeleri, namaza ancak üşenerek gelmeleri ve istemeyerek harcamalarından başka bir şey değildir…………………………………………………….…..….Tevbe 54

�-SADAKA, ZEKAT KĐMLERE VERĐLĐR-� �2�� و���d א�����Nא�ب� �K�"�3�N �r�s�א����א� א��-����Nא�ت� ��s�3/���א�ء و�א����'�א�כ���� و�א���א�����3�$ �3�4���2א� و�א������ � � ;

�r�0� ���@ �[���+�'���]� א����� و�א��K�� א��+�Y ��d�5א�ر�$���� و��و�א� � % � � � � ������כ� ���� $��� א����� و�א����� �3�4 � � % ����- Sadakalar (zekâtlar) Allah'tan bir farz olarak ancak,

yoksullara, düşkünlere, (zekât toplayan) memurlara, gönülleri (Đslâm'a) ısındırılacak olanlara, (hürriyetlerini satın almaya çalışan) kölelere, borçlulara, Allah yolunda olana, yolda kalana mahsustur. Allah pek iyi bilendir, hikmet sahibidir…Tevbe 60

�-MÜNAFIK OLANLAR KÖTÜLÜĞÜ EMREDER-� �2�0�� $��� �K�£� �א�$���و�ن� �Kא�����Uכ��� و� ��2�U"�ن� �4�� א�������و�ف� ��K א�@�/�א�ت��Uא�@�/�"�ن� و�א�����Uא���� ¡

و� �/�+� �2�� א�ن� א�����Uא�@�/���� ��J א���sא��Y/�"�ن� ���'�U�@ א� א������"�'�( ���0"�ن� א� ��� ��2 � % % ����- Münafık erkekler ve münafık kadınlar (sizden değil),

birbirlerindendir. Onlar kötülüğü emreder, iyilikten alıkor ve

Page 72: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

72

cimrilik ederler. Onlar Allah'ı unuttular. Allah da onları unuttu! Çünkü münafıklar fâsıkların kendileridir………………Tevbe 67 Açıklama Allah’ın münafıkları unutmasından maksat, onlardan

yardımını, hidayetini ve rahmetini kesmesi, münafıklıkları sebebiyle onları unutulmuş ve terkedilmiş bir vaziyette bırakmasıdır. Buna göre, Allah’ın münafıkları unutması mecazî manadadır. Zira Allah unutmaktan münezzehtir.

�-KĐMĐN TEVBESĐNĐ ALLAH KABUL ETMEZ-� �s�5�&�Yא� �� ذ��כ� ��G א����� ���s�5� ���3�@ ة����$ �����+�Y ����G ���s�5�&�'�T א�ن� ����G ���s�5�&�'�T ��1 א�و� ����G �� % % �

����/�Yא��s��?� و�א����� ��1 ����2ي� א��/�"�م� א��"�Yא����� و�ر��K و�א����sכ� ���KPא�)��2 � % �

����- (Ey Muhammed!) Onlar için ister af dile, ister dileme; onlar için yetmiş kez af dilesen de Allah onları asla affetmeyecek. Bu, onların Allah ve Resûlünü inkâr etmelerinden ötürüdür. Allah fâsıklar topluluğunu hidayete erdirmez…Tevbe 80

�-AZ GÜL, ÇOK AĞLA ALLAH (c.c.) EMRĐ-� �3�N כ�"�א��g�0���3�@� �א� כ�א�)�"�א� �כ�'�+�"�ن� ��+�כ�"�א� כ�\���6א� _��oא�ء �����~�� و� ; E �

����- Artık kazanmakta olduklarının cezası olarak az gülsünler, çok ağlasınlar!.....................................................................................Tevbe 82 Açıklama Đşledikleri günahların ahiretteki cezası şiddetlidir. Onun

için onların gülmeleri değil ağlamaları gerekir

�-ALLAH CANIN KARŞILIĞINDA CENNET VERĐR-� �mא�ن� א����� א� ��]� א����� �+�Y ��d �3"�ن��Tא��/� �r�Uא���� ����G א�ن��K ����Gو�א�$�"�א� ���2�'�s�(א� ����U�$א������ ��ى� $���} � � % �

��]� و�א��/���א�ن� و�$��� א�و��K ��Ð����2ه� $��� � �È��1و�א� �r� ر��"�&���/�א� ��d א� �?����/�&��3"�ن� و� �/�&��3"�ن� و����4א� �3�4�@ � % � א����� @� �����F�����כ��� א���9ي� �Kא� ��&��� �K?� و�ذ��כ� .�"� א���s"�ز� א��+�K و�א����I�+�&�Yא� � % � �

����- Allah müminlerden, mallarını ve canlarını, kendilerine (verilecek) cennet karşılığında satın almıştır. Çünkü onlar Allah yolunda savaşırlar, öldürürler, ölürler. (Bu), Tevrat'ta, Đncil'de ve Kur'an'da Allah üzerine hak bir vaaddir. Allah'tan daha çok

Page 73: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

73

sözünü yerine getiren kim vardır! O halde O'nunla yapmış olduğunuz bu alış verişinizden dolayı sevinin. Đşte bu, (gerçekten) büyük kazançtır………………………………….Tevbe 111 Açıklama Mekke’de Akabe biatı sırasında, ensardan 70 kişi

Resûlullah’a biat ederlerken, içlerinden Abdullah b. Revaha, «Yâ Resûlellah! Rabbin ve senin için şartların nedir?» demişti. Resûlullah buyurdu ki: «Rabbim için şartım O’na ibadet etmeniz, O’na hiçbir eş tutmamanızdır; kendi hakkımdaki şartım da canlarınızı ve mallarınızı nasıl müdafaa ediyorsanız beni de öyle savunmanızdır. Tekrar soruldu: «Böyle yaparsak bize ne vardır?» Resûlullah «Cennet vardır» diye cevap verdi. Onlar da «Ne kârlı alış veriş! Bundan ne döneriz, ne de dönülmesini isteriz» dediler. Đşte bu âyet bunlar hakkında nâzil oldu.

�-KĐMLERE AF EDĐLENMEZ-�

$�א� כ�א�ن� ���Ñ�U�3 و�א���9 ��� א� � $��U"�א� א�ن� �'�&����s�5و�א� ����I���3כ���� و��"� כ�א�)�"�א� א�و���� �$ ��Ã���N�� �K��� $�א� �� ; ; � �����gא�ب� א�����g�:א� ���� א�)��2��G ����+�T �

����- (Kâfir olarak ölüp) cehennem ehli oldukları onlara açıkça belli olduktan sonra, akraba dahi olsalar, (Allah'a) ortak koşanlar için af dilemek ne peygambere yaraşır ne de inananlara.

………. Tevbe 113 ........Açıklama Rivayet edildiğine göre Resûlullah (s.a.) amcası Ebû Talip için Allah’tan mağfiret dilemek istemiş, bunun üzerine 113. âyet inmiştir. Daha önce de Đbrahim Peygamber, babasının affı için Allah’a dua edeceğine dair babasına söz vermiş ve Allah’tan onun affını dilemişti. Fakat babasının Allah düşmanı olduğunu anlayınca dua etmeyi bıraktı. 114. âyet de onunla ilgilidir.

KULUN HAYRI ÇABUK ĐSTEMESĐ

�Yא� ���I�و��"� ���z]� א����� ��U�3א�س� א� ��1 ��� �9��2�� א�_��2�3�� @��9�Uر� א������ �Kא������6 �/��0`� א���Gא��z��& � % �5��א�)��2�� �����2"�ن� �� ��d א�ء)�א��/� ���_�"�ن� � ;

����- Eğer Allah insanlara, hayrı çarçabuk istedikleri gibi şerri de acele verseydi, elbette onların ecelleri bitirilmiş olurdu. Fakat bize kavuşmayı beklemeyenleri biz, azgınlıkları içinde bocalar bir halde (kendi başlarına) bırakırız………………………Yunus 11

Page 74: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

74

Açıklama Rivayete göre, Nadr b. Hâris gibi bir takım müşrikler, Resûlullah’ın peygamberliğini in-kâr etmişler ve «Yâ Allah, eğer Muhammed’in peygamberliği doğru ise, hemen gökten üzerimize taş yağdır veya bize acıklı bir azap getir!» demişlerdi. Bunun üzerine bu âyet indi. Demek ki, Allah Teâlâ dilerse kullarını işledikleri günahlar yüzünden hemen cezalandırmaz; belki tevbe eder, pişman olur ve hakka dönerler diye cezalarını erteler. Tevbe etmeyenlere de kendileri için takdir edilen belli bir süreye kadar mühlet verir, bu süre sonunda onların cezasını ya dünyada iken verir veya ahirete bırakır.

�-KULA SIKINTI GELĐNCE, NASIL DUA EDER-�

و�א�ذ�א� $�»� א���1)�'�א�ن� א�����0 د��4א�)�א� ����U+�?� א�و� �Nא����4א� א�و� �Nא���Òא� @����3א� כ��U�s�Iא� ���X �?�U�4ه� $��� כ�א�ن� ; E ; � ;­�� ����U�4א� א���� ���X $�'�?� כ��9�כ� ز� ��� ����3'���@���� $�א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� � %

����- Đnsana bir zarar geldiği zaman, yan yatarak, oturarak veya ayakta durarak (o zararın giderilmesi için) bize dua eder; fakat biz ondan sıkıntısını kaldırınca, sanki kendisine dokunan bir sıkıntıdan ötürü bize dua etmemiş gibi geçip gider. Đşte böylece haddi aşanlara yapmakta oldukları şeyler güzel gösterildi. . . . . Yunus 12 ........Açıklama Allah Teâlâ bu âyette, insanın belâ ve musibetler karşısındaki ve bunların kaldırılmasından sonraki tutum ve davranışlarını göz önüne sermektedir. Đyi insana yaraşan, gerek sıkıntılı hallerde, gerekse refah anlarında daima Allah’ı anmak ve ona dua etmektir. Sadece musibet anında Allah’ı anıp refah anında unutmak, inancı ve iradesi zayıf olan, nefsanî ve âdi isteklerin karşısında ezilen ve yenilen âcizlerin tutumudur.

�-ĐNSAN HAYATI BĐR SU GĐBĐ-�

א����א� ��Uא�ه� $��� א��'���א�ء @�א��K �e�3�&�O?� )�+�א�ت� א���1ر�ض� ��pא� �א�כ�]� �o�(א� כ���א�ء א����(��� $�\�]� א������"�ة� א� � ; ; א���Uא�س� و�א���1)��א�م� ��¢�� א�ذ�א� א��9�Oت� א���1ر�ض� ز����O@��2א� و�א�ز� ��8�U و� ; ; % �c�� א�.��2�3א� א�)��2�� �Nא�د�ر�و�ن� ;

�3���2א��4� ; �[�-�s�( כ������א� כ�א�ن� ­�� �5�T�� �Kא��$��1»� כ��9�-����~�� א�و� )��2א�ر�א� @��z��U�3א�.�א� ����2א� א�$���)�א� �Tא� % ; � א���1 �א�ت� �/�"�م� �&��sכ���و�ن�

Page 75: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

75

����- Dünya hayatının durumu, gökten indirdiğimiz bir su gibidir ki, insanların ve hayvanların yiyeceklerinden olan yeryüzü bitkileri o su sayesinde gürleşip birbirine girer. Nihayet yeryüzü zinetini takınıp, (rengârenk) süslendiği ve sahipleri de onun üzerinde kudret sahibi olduklarını sandıkları bir sırada, bir gece veya gündüz ona emrimiz (âfetimiz) gelir de onu sanki dün yerinde yokmuş gibi kökünden koparılarak biçilmiş bir hale getiririz. Đşte iyi düşünecek kavimler için âyetlerimizi böyle açıklıyoruz…………………………………………………………….Yunus 24

�-GÜZEL DAVRANANA, GÜZEL KARŞILIK VAR-� ��� �9�3� � א���'��U"�א� א����'�«�� و�ز� �א�د�ة� و���1 ���.��� و�_�"�.��2�� �N{�� و���1 ذ���r א�و���wכ� א�:��gא�ب� ; � % %

���2א� ������و�ن� �@ ��J �r�Uא���� � E

����- Güzel davrananlara daha güzel karşılık, bir de fazlası vardır. Onların yüzlerine ne bir toz (kara leke) bulaşır ne de bir horluk (gelir). Đşte onlar cennet ehlidirler. Ve onlar orada ebedî kalacaklardır. ……………………………………………………..…Yunus 26 Açıklama Âyette zikredilen «ihsan» Yüce Allah’a lâyık ve rızasına

muvafık güzel iş yapmak ve işleri lâyık oldukları şekilde güzel yapmak demektir. Peygamberimiz ihsanı şöyle tarif etmiştir: «Đhsan, Allah Teâlâya, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Çünkü sen onu görmesen de o seni görmektedir.» Đşte böyle güzel iş, vazife, ibadet ve iyilikler yapanlara, yaptıklarından daha güzel olan cennetler ve Allah’ın lütfu olarak fazla nimetler de verilecektir.

�-KÖTÜ DAVRANANA MĐSLĐNCE CEZA -� ���� $��� א����� $��� �4א�:���G א��$ �r��2�� ذ��/�.���T�2�3א� و��\� �� �r�w���Y א�ء�o�_ ـא�ت����'�Eو�א���9 ��� כ�'�+�"�א� א� % � ; � �

������2א� ����@ ��J א�ر��U����3א� א�و���wכ� א�:��gא�ب� א� �F�$ �[������8 و�_�"�.��2�� �j�N�א� $��� א��I כ�א����א� א��7 � E ; � % ; و�ن� ����- Kötülük yapanlara gelince, kötülüğün cezası misli iledir.

Onları zillet kaplayacaktır. Onları Allah’a karşı koruyacak hiç kimse yoktur. Onların yüzleri sanki karanlık geceden bir

Page 76: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

76

parçaya bürünmüştür. Đşte onlar da cehennem ehlidir. Onlar orada ebedî kalacaklardır…………………………………..….Yunus 27 Açıklama Đyi işlerin sevabı bire on, bire yedi yüz ve daha fazla

olarak verilir ki bu, Allah’ın lütfunun neticesidir; kötü işlerin cezası ise yalnız bire karşı birdir. Bu da Allah’ın adaletinin neticesidir

�-GÜCÜNÜZ YETERSE BENZERĐ BĐR SURE GETĐRĐN-� �� $��� د�و�ن� א����� א�ن� כ��&��j�&�Yא� ��ر�ة� $�\��3?� و�א�د��4"�א� $��"�'�K א��"�Tא��@ �[�N �?� ��} א�م� �/�"��"�ن� א�@� � % ���&�U

����Nא�د��: � ����- Yoksa, Onu (Muhammed) uydurdu mu diyorlar? De ki:

Eğer sizler doğru iseniz Allah’tan başka, gücünüzün yettiklerini çağırın da (hep beraber) onun benzeri bir sûre getirin…..Yunus 38

�-ALLAH (c.c.) KULUNA ZULM ETMEZ-� א�ن� א����� ��1 ���3"�ن� �F� ���2�'�s�(א�س� א��U���ـא� و��כ��� א��m א�س��U��3�� א� �F� �

����- Şüphesiz ki Allah insanlara hiçbir şekilde zulmetmez, fakat insanlar kendilerine zulmederler…………………Yunus 44 Açıklama Allah insanlara, gerçeği bulmaları ve inanmaları için fıtrî

kabiliyetler vermiş ve peygamberler de göndermiştir. Şu halde Allah onların sezme, anlama ve kavrama melekelerini ellerinden çekip aldığı için değil, onlar iradelerini kötüye kullandıkları için hak yoldan çıkmışlar, peygamberi kabul etmemişler ve cezaya müstehak olmuşlar, dolayısıyla kendi kendilerine zulmetmişlerdir.

�-OGÜN NĐÇĐN BÜTÜN SERVETĐNĐ FEDA EDER-�

و��"� א�ن� �כ�]� )��8���3�c �«�s $�א� ��d א���1ر� &���ت� �K?� و�א����Yو�א� א�����Uא�$��r ���א� ر�א�و�א� א����9א�ب� Eض� ��1@� % � �3 �F� ��1 ��Jو� �e�'�/��2�� �Kא��U���K �`�0�Nو� ��"�ن� ; א���1﴾54﴿ �2�� و���1 ����א�ء א����� �O ��1"�ف� �3�4� א�ن� א�و� ;

�o��� ��JE)�"�ن� ﴿ 62﴾ 54����- (O zaman) zulmeden herkes yeryüzündeki bütün servete

sahip olsa (azaptan kurtulmak için) elbette onu feda eder. Ve azabı gördükleri zaman için için yanarlar. Aralarında adaletle

Page 77: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

77

hükmolunur ve onlara zulmedilmez. ...................................... ..62����- Bilesiniz ki, Allah’ın dostlarına korku yoktur; onlar üzülmeyecekler de……………………………..………………....Yunus 54, 62

�-FĐRAVUN NE ZAMAN ĐMAN ETMEK ĐSTEDĐ-�

و���uو�ز�)�א� �5��א� �K د�ه��"�U�_�4"�ن� و����@ ���2��+�Tא��@ ���g�+� �K+���� א����Yא�ء �]� א� � � ; Ó و����4و�א� ��¢�� א�ذ�א� א�د�ر�כ�?� ; ; ; % א�����5ق� �Nא�ل� א�$��8�U א�)�?� ��1 א��?� א���1 א���9ي� א�$��U�K �?�K �8�U"�א� א����Yא�ء �]� و�א�)�א� $��� א����'�������3 � � � � ; ; � ; ; �

﴿90 ﴾�� א�ـ� � ; ﴿ ��� ���'�sא���� ���8 $��Uو�כ� �[�+�N �8���-�4 ���Nو� � 91﴾

90����- Biz, Đsrailoğullarını denizden geçirdik. Ama Firavun ve askerleri zulmetmek ve saldırmak üzere onları takip etti. Nihayet (denizde) boğulma haline gelince, (Firavun:) «Gerçekten, Đsrailoğullarının inandığı Tanrı’dan başka tanrı olmadığına ben de iman ettim. Ben de müslümanlardanım!» dedi.

91����- Şimdi mi (iman ettin)! Halbuki daha önce isyan etmiş ve bozgunculardan olmuştun.…………………………..……..…Yunus 90, 91

Açıklama Firavun daha önce Mısır’da tanrılığını ilân etmiş ve: «Ey cemaat, ben sizin için kendimden başka tanrı bilmiyorum. Ben sizin en yüce rabbinizim!» demişti. Onu tanrı olarak kabul etmeyenlere şiddetli işkenceler uyguluyordu. Özellikle Đsrailoğullarını ağır işkenceye tâbi tutuyor, ayrıca erkek çocuklarını da kestiriyordu. Hz. Musa ve kardeşinin Mısır’dan ayrılma istekleri Allah tarafından kabul olundu ve Filistin’e gitmek üzere Kızıl Deniz’in kenarına geldiler; onları imha etmek için Firavun ordusuyla arkalarından yetişti. Hz. Musa, Allah’tan aldığı bir vahiy ile asasını denize vurdu, denizden yollar açıldı ve kavmini Tîh çölüne çıkarttı. Aynı yoldan peşlerini takip etmek isteyen Firavun denizin ortasına geldiğinde, yollar kaybolup boğulacağını anlayınca, Allah’a iman etti. Fakat ümitsizliğe dayanan imanı kabul olunmadı.

�-ALLAH’IN ĐZNĐ OLMADAN KĐMSE ĐNANAMAZ-� و�$�א� כ�א�ن� ��s�U»� א�ن� ���T$��� א��K ��1א�ذ�ن� א����� و���a�]� א����_�»� ��L�4 א���9 ��� ��1 ��/��3"�ن� � %

����- Allah’ın izni olmadan hiç kimse inanamaz. O, akıllarını kullanmayanları murdar (inkârcı) kılar…………….…..Yunus 100

Page 78: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

78

GĐZLĐYĐ AŞĐKÂRI ALLAH (c.c.) BĐLĐR

�3�� $�א� �'���و�ن� �� ���2�Kא�����'�&� ��s"�א� $��U?� א���1 ����� �'�&��I�5"�ن� ¦�� ��Jن� :���و�ر��"�U�\� ��א���1 א�)��2 � � % ;و�$�א� ���U�3"�ن� א�)� E �� �9�Kא�ت� א��-���و�ر� ���3�4 �? �

����- Bilesiniz ki, onlar Peygamber'den, (düşmanlıklarını) gizlemeleri için göğüslerini çevirirler (gönüllerinden geçeni gizlerler). Đyi bilin ki, onlar elbiselerine büründükleri zaman dahi, Allah onların gizlediklerini de, açığa çıkardıklarını da bilir. Çünkü O, kalplerin özünü bilendir…………………….…Hud 5

�-RIZK YALNIZCA ALLAH’IN ÜZERĐNEDĐR-� و�$�א� $��� د�א���d �r�K א���1ر�ض� א���L�4 ��1 א����� ر�ز��2�Nא� و� ���3�� $�'�&�/���.�א� و�$�'�&�"�د��2�4א� כ�]� ��d כ�&�א�ب� � % ;

����+�$ �

����-Yeryüzünde yürüyen her canlının rızkı, yalnızca Allah'ın üzerinedir. Allah o canlının durduğu yeri ve sonunda bırakılacağı mekanı bilir. (Bunların) hepsi açık bir kitapta (levh-i mahfuz'da) dır……………………………………….....Hud 6

�-NĐMET VEĐLĐNCE KĐBĐRLĐ OLUR -�

��ـא�ت� ����4 א�)�?� ����sح� @� �"�ر� �'���� ذ�.��A א��"�/����و����É א�ذ��U�Nא�ه� )����א�ء �K��� ���Xא�ء $�'�&�?� � % � ; ; ����- Eğer kendisine dokunan bir zarardan sonra ona bir nimet

tattırırsak, elbette «Kötülükler benden gitti» der. Çünkü o (bunu derken) şımarıktır, kibirlidir………………………………..Hud 10

�-SARE ANAMIZA GELEN MELEKLER -�

�z�4 ء�`�I��� �א� א�ن� .��9א� �m ��¹��K ز� و�.��9א��"�z�4 و�א�)�א� �����Nא���8 �א� و� ��3¢�� ءא� � % � ; �A�� 72����- (Đbrahim'in karısı:) Olacak şey değil! Ben bir kocakarı,

bu kocam da bir ihtiyar iken çocuk mu doğuracağım? Bu gerçekten şaşılacak bir şey! dedi........................................

Page 79: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

79

.......Açıklama Müfessirlerin izahına göre o sırada Đbrahim (a.s.) yüz yirmi yaşında, hanımı ise doksan yaşında idi. .............................................. ..81����- (Melekler) dediler ki: Ey Lût! Biz Rabbinin elçileriyiz. Onlar sana asla dokunamazlar. Sen gecenin bir kısmında ailenle (yola çıkıp) yürü. Karından başka sizden hiçbiri geride kalmasın. Çünkü onlara gelecek olan (azap) şüphesiz ona da isabet edecektir. Onlara vâdolunan (helâk) zamanı, sabah vaktidir. Sabah yakın değil mi?

@����3א� ��]� $��0�U"�د� �z�Y ���$ א�ر�ة��z�����2א� �Yא�@��2�3א� و�א�$����j)�א� �3�4���2א� �� ��uء א�$���)�א� _���U�3א� �4א� � � ; ﴿82 ﴾�r�$�"�'�$ ﴿ ������+�K א��������F����U�4 P ر��Kכ� و�$�א� .�`� $��� א� � � % 83﴾

82����- Emrimiz gelince, oranın altını üstüne getirdik ve üzerlerine (balçıktan) pişirilip istif edilmiş taşlar yağdırdık. . . . 83����- (O taşlar:) Rabbin katında işaretlenerek (yağdırılmıştır) Onlar zalimlerden uzak değildir………………………….Hud 72, 81, 82, 83

�-O GÜN KONUŞMA ĐZNĐNĐ ANCAK ALLAH’VERĐR-�

������Yو� �`�/�m ���2�U���@ �?�(א�ذ��K ��1א� �«�s�( �� �"�م� �א�ت� �T ��1כ��3 � E � ����- O geldiği gün Allah'ın izni olmadan hiç kimse konuşa-

maz. Onlardan kimi bedbahttır, kimi mutlu…………Hud 105

�-KÖTÜLÜGÜ NE GĐDERĐR-�

��ـא�ت� ذ��כ� ذ�כ���ى� �'���]� א�ن� א����'��Uא�ت� ���º�.�9 א���� א��-��3"�ة� ������d א���2�Uא�ر� و�ز���sא� $��� א��Nو�א� % � % E��� �9�3א�כ���� �

����- Gündüzün iki ucunda, gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl. Çünkü iyilikler kötülükleri (günahları) giderir. Bu, öğüt almak isteyenlere bir hatırlatmadır…………….........Hud 114 Açıklama Tefsircilere göre, gündüzün iki tarafındaki namazlar,

sabah, öğle ve ikindi; gecenin yakın saatlerindekiler de akşam ve yatsı namazlarıdır. Âyette belirtilen iyiliklerden biri 5 vakit namazdır. Resûlullah (s.a.) buyurmuştur ki: Ne dersiniz, sizden birisinin kapısı önünde bir ırmak bulunsa da, her gün beş defa onda yıkansa kendisinde kir namına bir şey kalır

Page 80: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

80

mı? Ashâp, «hayır» dediler. Bunun üzerine Resûlullah buyurdu ki: Đşte beş vakit namaz da bunun gibidir ki, Allah o sayede bütün hataları arıtır.

�-HALKI ĐYĐ OLAN MEMLEKETĐ, ALLAH KORUR-�

�/����3�2כ� א��و�$�א� כ�א�ن� ر��Kכ� �3�� و�א�.��2�3א� $�-��g�3"�ن� �F�K ��ى� ����- Halkı iyi olduğu halde Rabbin, haksızlıkla memleketleri

helâk etmez. …………………………………….…………..………Hud 117 KUR’AN NĐÇĐN ARAPÇADIR?

��א� ���3כ��� �T�/��3"�ن� �K���4 ء)�א����N א�ه��U��o�(א�)�א� א� ; ����- Anlayasınız diye biz onu Arapça bir Kur'an olarak

indirdik………………………………………………………………….Yusuf 2. .

�-MAZĐYĐ KUR’AN HABER VERĐYOR-�

�U�����א� א�و� �� �Ô�-�/��3�4��כ� א���'��� א� �Ô�/�( ����¼ ; �?�3�+�N ���$ �8�Uא�ن� و�א�ن� כ����/���כ� .��9א� א���א� א� ® ; ����� א���5א�@�����3 �

����- (Ey Muhammed!) Biz, sana bu Kur'an'ı vahyetmekle geçmiş milletlerin haberlerini sana en güzel bir şekilde anlatıyoruz. Gerçek şu ki, sen bundan önce (bu haberleri) elbette bilmeyenlerden idin…………………………………………...….Yusuf 3

�-YUSUF (A.S.)’IN RÜYASI-�

��� ����?� �א� א��8�K א���v ر�א� ��8 א����� ���I�4 כ�"�כ�+�א� و�א�����I»� و�א��/����� ر�א� �&��2�K��1 �i�Y�"� א�ل��N א�ذ�� � ; � �Yא�_��� ��� �

4����- Bir zamanlar Yusuf, babasına (Ya'kub'a) demişti ki:...... Babacığım! Ben (rüyamda) on bir yıldızla güneşi ve ayı........ gördüm; onları bana secde ederlerken gördüm.

���jא�ن� �~��)�'�א�ن� �I��Nא�ل� �א� �Ô�-�/�T ��1 ����K ر�ء �א�כ� ��L�4 א��T�"�Oכ� @���כ�����و�א� �כ� כ�����א� א�ن� א� % � ; ���4و� $�+���� �

Page 81: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

81

5����- (Babası:) Yavrucuğum! dedi, rüyanı sakın kardeşlerine anlatma; sonra sana bir tuzak kurarlar! Çünkü şeytan insana apaçık bir düşmandır. ..Açıklama Rivayet edildiğine göre, yahudi âlimleri Mekke

müşriklerinin ileri gelenlerine, «Đsrailoğullarının niçin Mısır’a gittiklerini Muhammed’e sorun, bakalım ne cevap verecek» diye telkin etmişler, onlar da sormuş, bunun üzerine bu sûre inmiştir. Nitekim âyette onların bu sorularına işaret edilmektedir

E ���Uא� $��Uא� و�¼���� �r�+�-�4 א�ن� א��Kא�)�א� ��X �`�s~��ل� $�+�����Kא���� א� �A����"��i�Y و�א��O"�ه� א��א�ذ� �Nא��"�א� � ;� % � 8����- (Kardeşleri) dediler ki: Yusuf'la kardeşi (Bünyamin)

babamıza bizden daha sevgilidir. Halbuki biz kalabalık bir cemaatiz. Şüphesiz ki babamız apaçık bir yanlışlık içindedir. . . . .... Açıklama Yusuf ile Bünyamin bir anadan, diğer oğulları ise başka bir anadan idiler.

��כ��� و��Tכ�"�)�"�א� $��� �K���ه� �N"�$�א� �Kو�_�?� א� ���כ� �[��k א��Xه� א�ر��"��א��N&��3"�א� �"��i�Y א�و� א����� � � :�א������� �

9����- (Aralarında dediler ki:) Yusuf'u öldürün veya onu (uzak) bir yere atın ki babanızın teveccühü yalnız size kalsın! Ondan sonra da (tevbe ederek) sâlih kimseler olursunuz! Açıklama Âyetin son kısmını «...Bundan sonra işinizi yoluna

koymuş, durumunuzu düzeltmiş olursunuz» şeklinde anlamak da mümkündür.

��א�ر�ة� א�ن� �'��7��א��8�K א�����K �?�j�/�&�3� �A�£� א� ��d ه��"�/��2�� �T ��1/�&��3"�א� �"��i�Y و�א��U�$ �[א����N א�ل��N � ; �� @�א�����3�4�&�Uכ� �

10����- Onlardan biri: Yusuf'u öldürmeyin, eğer mutlaka yapacaksanız onu kuyunun dibine atın da geçen kervanlardan biri onu alsın (götürsün), dedi. Açıklama Bu teklifi yapan Yehuda isminde birisi idi. Kardeşlerine

bunu kabul ettirdi ve babalarına geldiler.

Page 82: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

82

11����- Dediler ki: «Ey babamız! Sana ne oluyor da Yusuf......... hakkında bize güvenmiyorsun! Oysa ki biz onun iyiliğini.... istemekteyiz.

א�ر��$ �?�3�Y��Uא� ���7א� ������T و� ��3��A و�א�)�א� �?� ���א�@��F"�ن� 12����- Yarın onu bizimle beraber (kıra) gönder de bol bol yesin

(içsin), oynasın. Biz onu mutlaka koruruz.» ���o�g)���� א�ن� �9�T.�+�"�א� �K?� و�א����ف� א�ن� �א�כ��3?� א���A���9 و�א�)�&��� �U�4?� �7א�@��3"�ن� � ��vא�ل� א��N � � � ;

13����- (Babaları) dedi ki: Onu götürmeniz beni mutlaka üzer. Siz ondan habersizken onu bir kurdun yemesinden korkarım. Açıklama Hz. Peygamber’den nakledilen bir hadiste belirtildiği gibi

Ya’kub (a.s.): «Onu kurdun yemesinden korkarım» şeklindeki bu sözü ile farkında olmadan onlara, tasarladıkları planı nasıl örtbas edecekleri konusunda bir ipucu vermişti. Gerçekten 17. âyette de görüleceği üzere onlar bu ipucundan yararlanmışlardır.

�"��Nא� א� ���É א�כ��3?� א���A���9 و�¼���� �r�+�-�4 א�)�א� א�ذ�א� ���א����Yو�ن� ; 14����- Dediler ki: Hakikaten biz (kuvvetli) bir topluluk

olduğumuz halde, eğer onu kurt yerse, o zaman biz gerçekten âciz kimseler sayılırız.

@����3א� ذ�.�+�"�א� �K?� و�א���Æ�"�א� א�ن� ; � �2�� �Kא�$�����J .��9א� �U�w�+�U�&� �?������Uא� א����7��א��8�K א�����A و�א�و� ��d �3"�ه����a ; � E و��I� ��1 ��J���و�ن�

15����- Onu götürüp de kuyunun dibine atmaya ittifakla karar verdikleri zaman, biz Yusuf'a: Andolsun ki sen onların bu işlerini onlar (işin) farkına varmadan, kendilerine haber vereceksin, diye vahyettik. ......................................................... .......Açıklama Tefsircilerin birçoğu, âyette geçen «biz Yusuf’a... vahyettik» ifadesine dayanarak Hz. Yusuf’a peygamberliğin daha o zaman verildiğine kanidir. Cenâb-ı Hakk’ın Hz. Yusuf’a kuyuya atıldığı zamanki bu vâdi daha sonra gerçekleşmiş ve ilerideki âyetlerde görüleceği üzere Hz. Yusuf bu tuzaktan kurtulmuş, kardeşlerine de bütün yaptıklarını bildiğini söylemiştir.

Page 83: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

83

� א��Kא��I�4 ��Jא�ء �+�כ�"�ن� ��uو�% ; ; ±; 16����- Akşamleyin ağlayarak babalarına geldiler

�Nא��"�א� �א� א��Kא�)� ; א� א�)�א� ذ�.�+��Uא� )�'�&�+��� و����Tכ��Uא� �"����U�4 �i�Y $�&�א��U�4א� @�א�כ��3?� א��E�A���9 و�$�א� א�)��8 ; ; ����Nא� :�א�د��Uכ� �"���Uא� و� ���$��� �� �

17����- Ey babamız! dediler, biz yarışmak üzere uzaklaştık; Yusuf'u eşyamızın yanında bırakmıştık. (Ne yazık ki) onu kurt yemiş! Fakat biz doğru söyleyenler olsak da sen bize inanmazsın.

��]� و�א����� ��Æ ��l�-�@ א�$���א� ���כ��� א�)��s'�כ� �8��"�Y �[�K א�ل��N م� כ��9ب����K �?�-�����N ��L�4 � ��uو� % � % % ± � � ; א����'�&��א�ن� ��L�4 $�א� �s�-�T"�ن�

18����- Gömleğinin üstünde sahte bir kan ile geldiler. (Ya'kub) dedi ki: Bilakis nefisleriniz size (kötü) bir işi güzel gösterdi. Artık (bana düşen) hakkıyla sabretmektir. Anlattığınız karşısında (bana) yardım edecek olan, ancak Allah'tır. Açıklama Rivayet edildiğine göre kardeşleri, Yusuf’un gömleğini

kana bulayıp babalarına getirdiklerinde, acı haberi alan Ya’kub (a.s.), feryada başladı, onun gömleğini istedi. Onu yüzüne sürüp ağladı ve dedi ki: «Bugüne kadar böyle yumuşak huylu bir kurt görmedim! Oğlumu yemiş de sırtındaki gömleği yırtmamış!» Buna göre Hz. Ya’kub, onların hilesini sezmişti. Fakat yapılacak bir şey yoktu.

��א��Y ءت���uو� ; �r�4�0א��K و�ه����Yى� .��9א� �7~��م� و�א����I�K א�ل� �א��N ه��"�%ر�ة� @�א�ر��3�Y"�א� و�א�ر�د���J @�א�د���� د� % % �א� �����3"�ن� �� ����و�א����� �3�4 �

19����- Bir kervan geldi ve sucularını (kuyuya) gönderdiler, o da (gidip) kovasını saldı, (Yusuf'u görünce) «Müjde! Đşte bir oğlan!» dedi. Onu bir ticaret malı olarak sakladılar. Allah onların yaptıklarını çok iyi bilir.

P��� ���.א��o�و����mو�ه� �K\����� ���»� د�ر�א���J $����و�د�ة� و�כ�א�)�"�א� @���?� $��� א� � � E

Page 84: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

84

20����- (Kafile Mısır'a vardığında) onu değersiz bir pahaya,..... sayılı birkaç dirheme sattılar. Onlar zaten ona değer....... vermemişlerdi. Açıklama Âyetin son kısmını «...zaten onu hemen elden çıkarmak

istiyorlardı» şeklinde çevirmek de mümkündür.

%و��Nא�ل� א���9ي� א��m{�� �?� $��� $�-��� ���$��1א��T?� א�כ���$�`� $�\�"� �?� �4'��� א�ن� ��s�U��Uא� א�و� )�&� ��9ه� و����א� ; � ; ; � ��"���d �i�Y א���1ر�ض� و���U��$ �?���3�� �Tא�و� �]� א���ª��1د� ��� و�א��و�כ��9�כ� $�כ��Uא� % � � R ��L�4 �A�;���� �7א�

א�$���ه� و��כ��� א�כ���Õ א���Uא�س� ��1 �����3"�ن� � 21����- Mısır'da onu satın alan adam, karısına dedi ki: «Ona

değer ver ve güzel bak! Umulur ki bize faydası olur. Veya onu evlât ediniriz.» Đşte böylece (Mısır'da adaletle hükmetmesi) ve kendisine (rüyadaki) olayların yorumunu öğretmemiz için Yusuf'u o yere yerleştirdik. Allah, emrini yerine getirmeye kadirdir. Fakat insanların çoğu (bunu) bilmezler. Açıklama Tefsirlerdeki rivayete göre Hz. Yusuf’u himayesine alan

bu zat Mısır’ın maliye bakanı idi. O, Hz. Yusuf’un zekâ ve kabiliyetini sezmiş, bu yüzden ileride kendisinden devlet işlerinde yararlanabileceğini düşünmüştü. Ayrıca son derece sevimli bir çocuk olan Hz. Yusuf’u evlât edinebileceklerini söylemişti. Çünkü çocukları yoktu.

����U�'ي� א������o��È כ�����Uא�ه� ��כ���א� و����3�4א� و�כ��9�Tه� א����mא� �Ö�3�K و����א� � % ; 22����- (Yusuf) erginlik çağına erişince, ona (isabetle)

hükmetme (yeteneği) ve ilim verdik. Đşte güzel davrananları biz böyle mükâfatlandırırız.

�כ� �Nא�ل� $��א�ذ� א����� �8���. �8���&��2א� �4�� �s�('�?� و��8�/�3�7 א��K��1"�א�ب� و��Nא��K ��d �"�. ����و�ر�א�و�د��T?� א� � % � � א�)�?� ر���� א���'��� $�\�"�א�ي� א�)�?� ��1 � % ; � �3�s¾� א���Fא����"�ن�

23����- Evinde bulunduğu kadın, onun nefsinden murat almak istedi, kapıları iyice kapattı ve «Haydi gel!» dedi. O da «(Hâşâ), Allah'a sığınırım! Zira kocanız benim velinimetimdir, bana güzel davrandı. Gerçek şu ki, zalimler iflah olmaz!» dedi.

Page 85: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

85

Açıklama Hz. Yusuf büyümüş, gelişmiş ve görkemli bir genç olmuştu. Onun bu hali, yaşadığı evin hanımında kendisine karşı farklı duyguların belirmesine sebep olmuş ve kadın Hz. Yusuf’a gayri meşru ilişki teklif etmişti.

% و��/��� �K �8��Ê?� و��2�K ��Jא� �"���1 א�ن� ر�א� ���K.�א�ن� ر��K?� כ��9�כ� ��U-���ف� �U�4?� א��'�"�ء و�א���I�g�sא�ء ; ; ; % � � E ® א�)�?� $��� �4+�א�د�)�א� א�×����3-���� �

24����- Andolsun ki, kadın ona meyletti. Eğer Rabbinin işaret ve ikazını görmeseydi o da kadına meyletmişti. Đşte böylece biz, kötülük ve fuhşu ondan uzaklaştırmak için (delilimizi......... gösterdik). Şüphesiz o ihlâslı kullarımızdandı.

���Nא�ب� و��+�و�א��Y&�+�/�א� א� ����.�א� ���א� א��+�א�ب� �Nא���8 $�א� _��oא�ء $��� �Y א����s���-�?� $��� د����K و�א����N ت� ; % � �����א�ر�א�د� �Kא�.��3כ� �Y"�ءא� א���1 א�ن� �'��z�� א�و� �9�4א�ب� א� � ; ;

25����- Đkisi de kapıya doğru koştular. Kadın onun gömleğini arkadan yırttı. Kapının yanında onun kocasına rastladılar. Kadın dedi ki: Senin ailene kötülük etmek isteyenin cezası, zindana atılmaktan veya elem verici bir işkenceden başka ne olabilir!

�N ���$ ���N �?�-�����N א�.��2�3א� א�ن� כ�א�ن� ��א�.��� $��m ���2�mو� �`�'�s�( ���4 ����Tא�ل� .�`� ر�א�و�د��N � E � � �[�+ ����Kכ�א�ذ��@�-����8�N و�.�"� $��� א� �

26����- Yusuf: «Asıl kendisi benim nefsimden murat almak istedi» dedi. Kadının akrabasından biri şöyle şahitlik etti: «Eğer gömleği önden yırtılmışsa, kadın doğru söylemiştir, bu ise yalancılardandır.»

و�א�ن� כ�א�ن� ����Nא�د��-���-�?� ���N $��� د����K @�כ��8�K�9 و�.�"� $��� א����N � � 27����- «Eğer gömleği arkadan yırtılmışsa, kadın yalan

söylemiştir. Bu ise doğru söyleyenlerdendir.»

��-�?� ���N $��� د��N ���Kא�ل� א�)�?� $��� כ�����כ��� א�ن� כ�����כ��� ���N ���3א� ر�א��@ % � �����F�4 �

Page 86: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

86

28����- (Kocası, Yusuf'un gömleğinin) arkadan yırtılmış olduğunu görünce, (kadına): «Şüphesiz, dedi; bu, sizin tuzağınızdır. Sizin tuzağınız gerçekten büyüktür.»

�i�Y�"� P א����4ض� �4�� .��9א� و�א����s�5�&�Yي� ��9)�+�כ� א�)�כ� כ��8�U $��� א����א���ـ��� �� E � 29����- «Ey Yusuf! Sen bundan (olanları söylemekten) vazgeç!

(Ey kadın!) Sen de günahının affını dile! Çünkü sen günahkârlardan oldun»

�و��Nא�ل� )�'�"�ة� ��d א������ ��r�U א�$���א�ت� א������T �o� �oא�و�د� @�&����2א� �4�� �2�s�5�m ���N �?�'�s�(א� ��+�א� א�)�א� % E � � � ��Ø ��2א� �X ��d~��ل� $�+���� � �

30����- Şehirdeki bazı kadınlar dediler ki: Azizin karısı, delikanlısının nefsinden murat almak istiyormuş; Yusuf'un sevdası onun kalbine işlemiş! Biz onu gerçekten açık bir sapıklık içinde görüyoruz

�כ���.� �� �8���M ���3א��@ ���2�U�$ ة��������2�� و�א��4&���ت� ��G�� $�&�כ�ـא� و�א��8�T כ�]� و�א���� א�ر��8�3�Y א� � �Yכ����Uא� و��Nא���8 א����Oج� �3�4���2�� @����3א� ر�א� ��U?� א�כ���l)�?� و��j�N��� א� ��� ��2�� و��3�N�� ��ªش� ���� $�א� ; � E

.��9א� ���I�Kא� א�ن� .��9א� א���1 ; % ��µ�3�$כ� כ��� � 31����- Kadın, onların dedikodusunu duyunca, onlara dâvetçi

gönderdi; onlar için dayanacak yastıklar hazırladı. Onlardan herbirine bir bıçak verdi. (Kadınlar meyveleri soyarken Yusuf'a): «Çık karşılarına!» dedi. Kadınlar onu görünce, onun büyüklüğünü anladılar. (Şaşkınlıklarından) ellerini kestiler ve dediler ki: Hâşâ Rabbimiz! Bu bir beşer değil... Bu ancak üstün bir melektir! Açıklama «Dayanacak yastıklar» diye tercüme edilen «müttekeen»

kelimesi, «yemek meclisi» şeklinde de anlaşılabilir. Çünkü onlar müreffeh insanların âdeti olduğu üzere yerken, içerken ve sohbet ederken arkalarına dayanırlardı. Bundan ötürü dayanarak yemek yeme yasaklanmıştır. Bu konudaki Câbir hadisi şöyledir: «Allah Resûlü sol elimizle ve arkamıza dayanarak yememizi yasakladı.»

Page 87: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

87

�� و���s� ��­ ��É�]� $�א� �-��&�Yא��@ �?�'�s�( ���4 �?�Tر�א�و�د� ���/���?� و��@ ����U�&��� �9ي���8 @��9�כ��� א��;�Nא� � % % � � � �z�'���א�$���ه� ��כ�"�)�א� $��� א��-�א����7 ��� ���Á و� �

32����- Kadın dedi ki: Đşte hakkında beni kınadığınnız şahıs budur. Ben onun nefsinden murat almak istedim. Fakat o, (bundan) şiddetle sakındı. Andolsun, eğer o kendisine emredeceğimi yapmazsa mutlaka zindana atılacak ve elbette sürünenlerden olacaktır!

���2�����?� و�א��T ��1-���ف� ����4 כ�����.��� א�:��A א���Nא�ل� ر�ب� א��'��z�� א����A א���� ��pא� ����4"�)���� א� � � E ; و�א�כ��� $��� א����א�.�����3 �

33����- (Yusuf:) Rabbim! Bana zindan, bunların benden istedik-lerinden daha iyidir! Eğer onların hilelerini benden çevirmezsen, onlara meyleder ve cahillerden olurum! Dedi………Yusuf 4, 5, 8-33

��BU KUR’AN UYDURULACAK BĐR SÖZ DEĞĐLDĐR � ��2�� ��l�4ة� ��1و���� א���1�+�א�ب� $�א� כ�א�ن� ���� �\�א� ��s{��ى� و��-�-�N ��d כ�א�ن� ���/� � % � � �כ��� �T-��� ��� א���9ي� �

�/�"�م� ���$��U"�ن� �rء و�.���ى� و�ر�����`�m �[כ� �[���-�s�Tو� �?� ��� ����K � ����- Andolsun onların (geçmiş peygamberler ve ümmetlerinin)

kıssalarında akıl sahipleri için pek çok ibretler vardır. (Bu Kur'an) uydurulabilecek bir söz değildir. Fakat o, kendinden öncekileri tasdik eden, her şeyi açıklayan (bir kitaptır); iman eden toplum için bir rahmet ve bir hidayettir. .. ….. ……….. Yusuf 111

DÜŞÜN DĐREKSĐZ GÖĞÜ YARATAN KĐM

א����� �«���I� א���9ي� ر�@��� א��'���"�א�ت� ���T �����4 ��6�5�Kو�)��2א� }�� א��Y&�"�ى� ��L�4 א�����ش� و��Y ��� א� � �و�א��/����� כ�]� ����aي� % �� ���K��� �����'�$ �[�_��1 א��s� ���$��1-�]� א���1 �א�ت� ���3כ��� �3�K/�א�ء ر��Kכ� ; %

�U�N�"�T"�ن�

Page 88: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

88

����- Görmekte olduğunuz gökleri direksiz olarak yükselten, sonra Arş'a istivâ eden, güneşi ve ayı emrine boyun eğdiren Allah'tır. (Bunların) her biri muayyen bir vakte kadar akıp gitmektedir. O, Rabbinize kavuşacağınıza kesin olarak inanma-nız için her işi düzenleyip âyetleri açıklamaktadır…Ra’d 2

�-DÜŞÜN YERĐ DÖŞEYEN KĐM -�

و�.�"� א���9ي� $��� א���1ر�ض� و�_��]� @����2א� ر�و�א��Y`� و�א�)��2א�ر�א� و�$��� כ�]� % � � א��\�����א�ت� _��]� @����2א� � ��]� א���2�Uא�ر� א�ن� ��d ذ��כ� ��1 �א�ت� �/�"�م� �&��sכ���و�ن� �ز�و�_���� א�¦��I�5� ����U`� א� � %

3����- Yeri döşeyen, onda oturaklı dağlar ve ırmaklar yaratan ve orada bütün meyvelerden çifter çifter yaratan O'dur. Geceyi de gündüzün üzerine O örtüyor. Şüphesiz bütün bunlarda düşünen bir toplum için ibretler vardır Açıklama Modern ilmin bir keşfi olan bitkilerdeki döllenme olayını

haber veren bu âyet Kur’an’ın mucize olduğunun açık delillerinden biridir

��dو� ��]� :��U"�א�ن� و��U�: ��6�7"�א�ن� ��Îא�ب� و�ز�ر�ع� و��U�4א� ��א�ت� $��U�_א�و�ر�א�ت� و��z�&�$ ���j�N א���1ر�ض� � �£��K ��L�4 �2�0א���K �[�0�s�(² و� �����א�ء و�א� �� ���/�'� ; ��d א���1כ�]� א�ن� ��d ذ��כ� ��1 �א�ت� �/�"�م� � % ��/��3"�ن�

4����- Yeryüzünde birbirine komşu kıtalar, üzüm bağları, ekinler, bir kökten ve çeşitli köklerden dallanmış hurma ağaçları vardır. Bunların hepsi bir su ile sulanır. (Böyle iken) yemişlerinde onların bir kısmını bir kısmına üstün kılarız. Đşte bunlarda akıllarını kullanan bir toplum için ibretler vardır…………………………………………………………….........…Ra’d 3,4 Açıklama Aynı topraktan ve aynı sudan beslenen bitkilerin her

birinin tadı birbirinden çok farklı olan meyveler vermesi, Allah’ın varlığının ve kudretinin en açık delillerindendir.

�-KĐMĐN BOYNUNDA TASMA OLACAK-�

Page 89: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

89

و�א�ن� % א�و���wכ� א���9 ��� כ����sو�א� ��� ���_ ���3�O �`�s��� ءא�ذ�א� כ��Uא� ���Tא��Kא� ءא�)�א� ��G�"�N �A�z��@ �A�z��T � ; � � � ���2א� ������و�ن� �@ ��J א�ر��U��2�� و�א�و���wכ� א�:��gא�ب� א��Nא��U�4א� ��d ل���~ �2�� و�א�و���wכ� א��7��1�K���K � E ; ; � � E E ; �

����- (Resûlüm! Kâfirlerin seni yalanlamalarına) şaşıyorsan, asıl şaşılacak şey onların: «Biz toprak olduğumuz zaman yeniden mi yaratılacağız?» demeleridir. Đşte onlar, Rablerini inkâr edenlerdir; işte onlar (kıyamet gününde) boyunlarında tasmalar bulunanlardır. Ve onlar ateş ehlidir. Onlar, orada ebedî kalacaklardır! ………………………………………………………..Ra’d 5

�-GĐZLĐYĐ DE AŞĐKÂRI BĐLEN ODUR-�

א����� �/���א�ر� �5��£� א���1ر���ªم� و�$�א� �o�Tد�א�د� و�כ�]� �m`�ء ���U�4ه� ���T و�$�א� ��Å�(א� °����]� כ�]� א��$ ���3�� � % �Y"�א�ء﴾8﴿ ; ��]� و��Yא�ر�ب� � $��Uכ��� $��� א����Y א��/�"�ل� و�$��� _��K ���2?� و�$��� .�"� $�'�&� ��K �iא� �

�Kא���2�Uא�ر� ﴿ 10﴾

8����- Her dişinin neye gebe kalacağını, rahimlerin neyi eksik, neyi ziyade edeceğini Allah bilir. Onun katında her şey ölçü iledir ..10����- Sizden, sözü gizleyenle onu açığa vuran, geceleyin gizlenenle gündüzün yürüyen (onun ilminde) eşittir……Ra’d 8, 10

�-GÖK GÜRLEYĐNCE NE EDER?-�

و� �'�+�¾� ���2�K �Aא� $��� ��Iא�ء �-�����s&�?� و� ����Y]� א��-�"�א����4 @��O ���$ �rכ��w�3ه� و�א����������Ù ���4���א� ; � E � � ; � %و���a ��Jא�د��"�ن� ��d א����� و�.�"� ���m ��� א�����א�ل� � E

����- Gök gürültüsü Allah'ı hamd ile tesbih eder. Melekler de O'nun heybetinden dolayı tesbih ederler. Onlar, Allah hakkında mücâdele edip dururken O, yıldırımlar gönderip onlarla dilediğini çarpar. Ve O, azabı pek şiddetli olandır………Ra’d 13

�-HERŞEYĐN GÖLGESĐ ALLAH’A (c.c.) SECDE EDER-�

Page 90: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

90

و����� �'��$ ���z�� ��d א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� �� �Kא�����5و� و�א���1:�א�ل� ��G��~�c�4א� و�כ���.�א� و��"��

����- Göklerde ve yerde bulunanlar da onların gölgeleri de sabah akşam ister istemez sadece Allah'a secde ederler………………Ra’d 15

�-KÖRLE GÖREN BĐR OLUR MU?-�

�[�N �N א�ت� و�א���1ر�ض��"���'� $��� ر�ب� א� % ��א�ء ��1 ©���3כ�"�ن� �]� א����� �N]� א�@�א�����9¶�� $��� د�و�)�?� א�و� ; ; � % �2�� )��s�א� و����X ��1א� �N]� .�]� �'�&�"�ي� א������4��1 و�א��+�-���6 א�م� .�]� �T'�&�"�ي� א�����3�Fא�ت� �'�s�(��1 � � %

و�א���U"�ر� א�م� _� E ��3"�א� � ���� ���mכ�א�ء �3�O/�"�א� כ� ��3/�?� ; �2�� �N]� א����� ������ כ�]� �� @�&��Iא��K?� א�����3�4 ���3 % �m`�ء و�.�"� א��"�א����� א��/��2א�ر�

����- (Resûlüm!) De ki: «Göklerin ve yerin Rabbi kimdir?» De ki: «Allah'tır.» O halde de ki: «O'nu bırakıp da kendilerine fayda ya da zarar verme gücüne sahip olmayan dostlar mı edindiniz?» De ki: «Körle gören bir olur mu hiç? Ya da karanlıklarla aydınlık eşit olur mu?» Yoksa O'nun yarattığı gibi yaratan ortaklar buldular da bu yaratma onlarca birbirine benzer mi göründü? De ki: Allah her şeyi yaratandır. Ve O, birdir, karşı durulamaz güç sahibidir…………………………………………Ra’d 16

�-ALLAH ĐSTEDĐĞĐNE RIZKI BOL VERĐR-�

א����� ��א� ��d א����O��1ة� �(�����א� و�$�א� א������"�ة� א��(��� �+�'��e א����ز�ق� ����� ��Iא�ء و� �/���ر� و�@�����"�א� �Kא������"�ة� א� % % ; Pא���1 $�&�א�ع�

����-Allah dilediğine rızkını bollaştırır da daraltır da. Onlar dünya hayatıyla şımardılar. Oysa ahiretin yanında dünya hayatı, geçici bir faydadan başka bir şey değildir……….……Ra’d 26

�-KALPLER ALLAH’I ZĐKRETMEKLE HUZUR BULUR-�

��� �9�א� � �N ��É���j�Tא� و��"�U�$א� �2�� �9�Kכ��� א����� א��9�K ��1כ��� א����� ��É���j�T א��/��3"�ب� �K�"�3% %

Page 91: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

91

����- Bunlar, iman edenler ve gönülleri Allah'ın zikriyle sükûnete erenlerdir. Bilesiniz ki, kalpler ancak Allah'ı anmakla huzur bulur……………………………………………………….…..Ra’d 28

KÖTÜ SÖZ NEYE BENZER

و�$�\�]� ��\��r א�_�&�\��8 $��� @�"�ق� א���1ر�ض� $�א� ��Gא� $��� ���Nא�ر� �+�O ة����z�Iכ� �r�\���+�O �r���3כ� Ú � �

����- Kötü bir sözün misali, gövdesi yerden koparılmış, o yüzden ayakta durma imkânı olmayan (kötü) bir ağaca benzer. . . . . Đbrahim 26

�-AŞĐKÂR GĐZLĐ VERĐN-� �[�N ��+�א�د�ي� א���9 ��� א�$��U"�א� �/�����"�א� א��-��3"�ة� و� ��s�U/�"�א� ��pא� ر�ز��U�Nא����Y ��Jא� و��4~��)����$ �r�� �N+�]� א�ن� � �

��?� و��O ��1~��ل� �@ �����K ��1 م��"� ��Ûא�� �

����- Đman eden kullarıma söyle: Namazlarını dosdoğru kılsınlar, kendisinde ne alış-veriş, ne de dostluk bulunan bir gün gelmeden önce, kendilerine verdiğimiz rızıklardan (Allah için) gizli-açık harcasınlar…………………………………………....Đbrahim 31

�-GÖKTEN SUYU, YERDEN RIZKI VEREN KĐM?-�

א����� א���9ي� ���3�O א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�א�)��oل� $��� א��'���א�ء $�א�ء @�א����Oج� �K?� $��� א��\�����א�ت� � ; ; � �כ��� א���3�sכ� �&����zي� ��d א� ��� �Yو� ��ر�ز��Nא� �כ� E �כ��� א���1)��2א�ر� ��� �Yא�$���ه� و��K ���g�+�E E �

32����- (O öyle lütufkâr) Allah'tır ki, gökleri ve yeri yarattı, gökten suyu indirip onunla rızık olarak size türlü meyveler çıkardı; izni ile denizde yüzüp gitmeleri için gemileri emrinize verdi; nehirleri de sizin (yararlanmanız) için akıttı.

��� �Yو� ��]� و�א���2�Uא�ر� ��כ��� א� ��� �Yو� E �כ��� א�����I»� و�א��/����� د�א���+���� E ;

33����- Düzenli seyreden güneşi ve ayı size faydalı kıldı; geceyi ve gündüzü de istifadenize verdi.…………………………..Đbrahim 32, 33

Page 92: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

92

�-ĐNSAN ÇOK ZALĐMDĐR-� ����כ��Tو�א� $��� כ�]� $�א� �Yא��&���"�ه� و�א�ن� �T���و�א� )�����8 א����� ��1 °��-�"�.�א� א�ن� א���1)�'�א�ن� ��3�F"�م� % %

Pכ��sא�ر� ����- O size istediğiniz her şeyden verdi. Allah'ın nimetini

sayacak olsanız sayamazsınız. Doğrusu insan çok zalim, çok nankördür!.............................................................................................Đbrahim 34

�-BÖYLE DUA ETMELĐYĐZ-�

ر�ب� �� א��-��3"�ة� و�$��� ذ�ر� ���� ر��U�Kא� و��T/�+�]� د��4א�ء �� א�_������3 $�/� ; � ® � � ����- «Ey Rabbim! Beni ve soyumdan gelecekleri namazı

devamlı kılanlardan eyle; ey Rabbimiz! Duamı kabul et!». … .

. . Đbrahim 40

�-GÖZLERĐN DIŞARI FIRLAYACAĞI GÜN-� و���1 �"��� ��J���O��� א����"�ن� א����א��F� °��'���º א����� �7א�@�~�� ���4א� ����]� א� % ��?� א��K��1-�א�ر� �@ �Ô� �I�T م�� �

����- (Resûlüm!) Sakın, Allah'ı zalimlerin yaptıklarından habersiz sanma! Ancak, Allah onları (cezalandırmayı), korkudan gözlerin dışarı fırlayacağı bir güne erteliyor.....…Đbrahim 42

�-BU YER BAŞKA BĐR YERE DÖNÜŞECEK-� �"�م� �T+���ل� א���1ر�ض� ��6�7 א���1ر�ض� و�א��'���"�א�ت� و����Kز�و�א� ���� א��"�א����� א��/��2א�ر�

����- Yer başka bir yer, gökler de (başka gökler) haline....... getirildiği, (insanlar) bir ve gücüne karşı durulamaz olan Allah'ın huzuruna çıktıkları gün (Allah bütün zalimlerin cezasını verecektir)…………………………………………………………Đbrahim 48. ......... ........Açıklama «Yerlerin başka bir yer, göklerin de başka gökler olması» konusunda yapılan yorumlar arasında şunlar da vardır: Yer ateşe, gökler de cennete dönüşecek, yer gümüş gibi bembeyaz, üzerinde kan dökülmedik, günah işlenmedik bambaşka bir yer olacak. Đbn Abbas’tan bir rivayete göre de yer yine bu yerdir. Ancak sıfatları değişecek. Kısaca dağları yürüyecek, denizleri yarılacak, her taraf düz olacak, eğrilik büğrülük görülmeyecektir.

Page 93: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

93

KUR’AN ALLAH’IN KORUMASI ALTINDA

א�)�א� ��Uא� א���9כ��� و�א�)��o�( ����¼ א� �?� ���א�@��F"�ن� ﴿ כ��9�כ� ﴾9 ﴿ ����$�����Ì�3"�ب� א��N ��d �?�3כ��'�( � �� 12﴾

9����- Kur'an'ı kesinlikle biz indirdik; elbette onu yine biz koruyacağız. ........Açıklama Bu âyet açıkça göstermektedir ki, Kur’an-ı Kerim Allah’ın koruması altındadır ve kaybolmaksızın, en ufak bir tahrife uğramaksızın kıyamete kadar aslını muhafaza edecektir.. .........................

..12����- Đşte böylece biz onu, (inkârcılığı) suçluların kalplerine sokarız…………………………………………………………………...Hicr 9,12

�-RÜZGARLAR NEDEN ESER-� و�א�ر��U�3�Yא� � ��� א� �?� ���א�ز�)���� �����Uא�כ���"�ه� و�$�א� א�)�&��/�Yא�ء $�א�ء @�א����'���Uא� $��� א��o�(א��@ �¾�Nא��"�א�ح� � ; ; ; E

����- Biz, rüzgârları aşılayıcı olarak gönderdik ve gökten bir su indirdik de onunla su ihtiyacınızı karşıladık. (Biz bunları yapmasaydık) siz onu (yeterli) suyu depolayamazdınız. ........... …… Hicr 22.............. ........Açıklama Âyette rüzgârın bir aşılayıcı olarak gönderildiği ifade edilmektedir ki, bugün ilim, yağmurun yağmasında rüzgârın büyük rol oynadığını; aynı zamanda bitkiler üzerinden eserken, onların erkek tohumlarını dişi tohumlarının üzerine kondurmak suretiyle onları aşıladığını isbat etmektedir. Bu âyette ayrıca, gökten inen suların yer katmanlarında stok edildiği ve buralardan insanlığın ihtiyacı karşılandığı ifade edilmektedir.

�-ĐNSAN NEDEN YARATILMIŞTIR-�

���/�و� �U�/�3�O Eא� א���1)�'�א�ن� $��� :��3-�א�ل� $��� ���א� $�'��U"�ن�

26����-Andolsun biz insanı, (pişmiş) kuru bir çamurdan şekil- lenmiş kara balçıktan yarattık

@�א�ذ�א� �8 @���?� $��� ر�و���`� @�/��"�א� �?� �Yא�_��� ��� � �s�(و� �?�&� �"�Y � � � 29����- «Ona şekil verdiğim ve ona ruhumdan üflediğim zaman,

siz hemen onun için secdeye kapanın!»…………….….Hicr 26, 29

�-LÛT KÂVMĐNĐ HELÂK ĐÇĐN GELEN KĐMDĐ? -�

Page 94: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

94

;�Nא��"�א� ﴿ ����$����Ü م��"�N א� א�����U�3�Yא�)�א� א�ر� � � ; ; ;א���1﴾ 58 ﴿ ������Æא� ��J�"�z�U��� ط� א�)�א��"�� א�ل� � % א���1﴾ 59 ﴿ P��� ���K�5א��א�$���א����N �?�Tر�)�א� א�)��2א� ����� א� � � ; @����3א�﴾ 60 � ��uء א�ل� �"�ط� א�������3�Y"�ن� ﴿ Ú ; �Nא�ل�﴾ 61 �� א�)�כ�

�N"�م� $��Uכ���و�ن� ﴿ �Nא��"�א�﴾ 62 �א� כ�א�)�"�א� @���?� ©��{��و�ن� ﴿ �U�w�_ �[�Kא�כ� �� � ���Uא�כ�﴾ 63�Tو�א� �Kא������ و�א�)�א� �-�א� د��N"�ن� ﴿ 64 ﴾���Yא��@ ������]� و�א��T+��� א�د��Kא�ر���J و��U�$ �8�s�&�3� ��1כ��� א�� �Kא�.��3כ� ���j�/�K $��� א�

���� ���T$���و�ن� ﴿��و�א��0�$"�א� �0���Uא�﴾ 65�Nو�; ��?� ذ��כ� א����$��1 א�ن� د�א����K .�����1ء $�/��j"�ع� � א� ; � ; ﴿ ����g�+�-�$ � و���uء﴾ 66 ; א�.�]� א������ ����I�+�&�'� �r�Uو�ن� ﴿ � �Nא�ل�﴾ 67 ��~�@ �`�s���X א�ن� .�����1ء � ; � ; ��g�0�s�T"�ن� ﴿ و�א��T/�"�א�﴾ 68 א����� و��o��� ��1و�ن� ﴿ ;�Nא��"�א�﴾ 69 א�و�­�� )��2�Uכ� �4�� א���א������� ﴿ � 70﴾

�Nא�ل� �� @�א�����3�4 ﴿�&�Uא�ن� כ� ��Ûא��U�K ��1ء���. % � ; � ; � ; ������כ�﴾ 71 �2�� �����2"�ن� א��Tכ����Y �`�s� ���2�( � ﴿72﴾

58����- Dediler ki: «Biz, suçlu bir topluma (onları helâk etmeye) gönderildik.» .59����- «Ancak Lût ailesi hariç. Onların hepsini kurtaracağız.» .60����- «(Fakat Lût'un) karısı müstesna; biz onun geri kalanlardan olmasını takdir ettik.» .61,62����- Elçiler Lût âilesine gelince, Lût onlara: «Hakikaten siz tanınmayan kim selersiniz» dedi. .63����- Dediler ki: «Bilakis, biz sana, onların şüphe etmekte oldukları şeyi (azabı ve helâkı) getirdik. .64����- Sana gerçeği getirdik; biz, hakikaten doğru söyleyenleriz .65����- Gecenin bir bölümünde aile fertlerini yola çıkar, sen de arkalarından yürü. Sizden hiç kimse, sakın dönüp de ardına bakmasın, istenen yere gidin.» .66����- Ona (Lût'a) şu hükmümüzü vahyettik: «Sabaha çıkarlarken mutlaka onların ardı kesilmiş olacaktır.» .67����- Şehir halkı, birbirlerini kutlayarak, (meleklerin yanına) geldiler.

Page 95: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

95

Açıklama Çünkü genç erkekler sûretinde gelen melekler onların eşcinsellikten doğan kötü arzularını uyandırmıştı.

.68, 69����- (Lût) onlara «Bunlar benim misafirimdir. Sakın beni utandırmayın; Allah'tan korkun, beni rezil etmeyin!» dedi. .70����- «Biz seni, elâlemin işine karışmaktan men etmemiş miydik?» dediler. .71����- (Lût:) Đşte kızlarım! (Düşündüğünüzü) yapacaksanız (onlarla evlenin), dedi. .72����- (Resûlüm!) Hayatın hakkı için onlar, sarhoşlukları içinde bocalıyorlardı………………………………………………………..Hicr 58-72

�-ĐBADET NE ZAMANA KADAR OLMALI-� ����/�����כ� א��Tא�� ��¢�� و�א��4+��� ر��Kכ� �

����- Ve sana yakîn (ölüm) gelinceye kadar Rabbine ibadet et!……………………………………………..……………..…………….Hicr 99

ALLAH BĐNEK HAYVANINI NĐÇĐN YARATMIŞTI?

�و�א������]� و�א� +��5א�ل� و�א��������6 �{��כ�+�"�.�א� و�ز� ��r�U و����3��k $�א� �T ��1����3"�ن� % � � ����- Atları, katırları ve eşekleri binmeniz ve (gözlere) zinet

olsun diye (yarattı). Allah şu anda bilemeyeceğiniz daha nice (nakil vasıtaları) yaratır……………………………………..….Nahl 8 .........Açıklama Nitekim, 7-8. âyetlerden de anlaşılacağı üzere eskiden insanlar, taşıma aracı olarak yalnızca büyük ölçüde hayvan gücünden yararlanmış oldukları halde, zamanla ve özellikle son asırda nakil vasıtaları, gerek çeşit, gerekse sürat bakımından akıllara durgunluk veren bir gelişme göstermiştir. Đşte yukarıdaki âyetin «Allah, şu anda bilemeyeceğiniz daha nice (nakil vasıtaları) yaratır» meâlindeki ifadesi ile bu gelişmeye işaret etmektedir ve şüphesiz bu gelişme, Allah’ın insanlara en büyük lütuflarından biridir.

�-ALLAH’IN NĐMETĐNĐ SAYACAK OLSANIZ SAYAMAZSINIZ-�

و�א�ن� �T���و�א� )�����r א����� ��1 °��-�"�.�א� א�ن� א����� ��s�5"�ر� ر� % ������ �

Page 96: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

96

����- Allah'ın nimetini saymaya kalksanız, onu sayamazsınız. Hakikaten Allah çok bağışlayan, pek esirgeyendir……..Nahl 18 Açıklama Sûrenin başından buraya kadar sıralanan âyetlerin çoğu,

insanı, etrafını çevreleyen tabiî varlık ve olaylar üzerinde düşünmeye, araştırmaya ve esrarına vâkıf olmaya çağırmakta, böylece, bir yandan bu âlemde hizmetine sunulan bu varlık ve olaylar hakkında daha çok bilgiler edinip bunların sağlayacağı imkân ve nimetlerden en güzel şekilde yararlanmaya teşvik etmektedir. Bu insanın dünyevî terakkisi için gereklidir; diğer yandan, kâinattaki incelikleri, hârikaları mümkün olduğunca müşahede etmek yoluyla, bu nizamın kurucusu olan Ulu Allah’ın varlığını ve kudretinin sonsuzluğunu sezmeye, böylece güçlü bir imana sahip olmaya sevketmektedir. Bu da insanın ahiret mutluluğu için gereklidir.

�-HERŞEYĐN GÖLGESĐ ALLAH’A SECDE EDER-�

א�و�­�� ���و�א� א���� ��Jא� ���� و����z�Y �[א������I�������� و�א���?� �4�� א���~�c א������s�&� ء�`�m ���$ ���3 א������O א��$ ; � � د�א����Oو�ن�

����- Allah'ın yarattığı herhangi bir şeyi görmediler mi? Onun gölgeleri, küçülerek ve Allah'a secde ederek sağa sola döner. .. Nahl 48................ ..........Açıklama Yani gölgesi bulunan eşyanın gölgeleri bile sahiplerinin hükmünde değil, Allah’ın emri altındadır. Sahibi ne kadar uğraşırsa uğraşsın, gölge Allah Teâlâ’nın emri ve takdiri doğrultusunda ışığın geldiği noktaya ters istikamette düşer ve onun değişmesini takip eder. Aynı zamanda gölge ışığın bir eseri de değildir. Ancak Allah’ın bir kanunu gereğidir. Dolayısıyla eşyanın gölgelerinde bile hüküm ve tasarruf Allah’ındır.

�-ECEL GELĐNCE NE BĐR SAAT ĐLERĐ NEDE GERĐ-� �2���3�� $�א� ���Tכ��F�K א�س��U�و��"� ���א��9�O א����� א� �3�4���2א� $��� د�א��r�K و��כ��� �����J���O א���� א�_�]� ; ;

$�'����� @�א�ذ�א� ��uء א�_��2�3�� ��1 �'�&�א����Oو�ن� �Yא��r�4 و���1 �'�&�/���$�"�ن� ; E ����- Eğer Allah, insanları zulümleri yüzünden cezalandıracak

olsaydı, orada hiçbir canlı bırakmazdı. Fakat onları takdir edilen bir müddete kadar erteliyor. Ecelleri geldiği zaman onlar ne bir saat geri kalabilirler ne de öne geçebilirler……….…..Nahl 61

Page 97: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

97

�-ALLAH YOLUNDAN ALIKOYANIN AZABI KAT KATTIR�

��� �9�א� � ��]� א������+�Y ���4 و�א� و�:���و�א����sכ� � �א� כ�א�)�"�א� ��s'���و�ن� ز�د�)�א���J �9�4א��Kא� @�"�ق� א����9א�ب� ��

����- Đnkâr edip de (insanları) Allah yolundan alıkoyanlar var ya, işte onlara, yapmakta oldukları bozgunculuklar sebebiyle, azaplarını kat kat artıracağız………………………………....Nahl 88

�-ALLAH ADALETĐ SEVER-� א�ن� א����� �א�$��� �Kא�����ل� و�א���1��'�א�ن� و�א� �&�א��Ï ذ�ي� א��/�����à و� ����2�U �4�� א���I�g�sא�ء و�א�����Uכ��� �; ;

���3כ��� �9�Tכ���و�ن� ��و�א��+�� �`�5��Fכ� E ����- Muhakkak ki Allah, adaleti, iyiliği, akrabaya yardım

etmeyi emreder, çirkin işleri, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutasınız diye size öğüt veriyor……………….Nahl 90 . Açıklama Allah Teâlâ bu âyette dünya nizamını sağlayan üç esası emrediyor; buna karşılık üç çirkin davranışı da yasaklıyor. Emrettiği esaslar: Adalet, ihsan ve akrabaya yardımdır. Yasakladıkları ise: Fuhuş, münker ve zulümdür.

Adalet: Her şeyi tam olarak yerine getirmek, herkesin hakkını vermek ve ölçülü davranmak demektir.

Đhsan: Đyilik etmek, hayır yapmak, bağışta bulunmak ve emredilen şeyi gerektiği gibi yerine getirmek demektir. Đbadette ihsan: Allah’ı görür gibi ibadet etmektir.

Akrabaya yardım: Uzak ve yakın akrabaya iyilik etmek, ihtiyaçlarını karşılamak ve onlara karşı iyi davranmak demektir.

Fahşâ: Yalan, iftira ve zina gibi söz veya fiille işlenen günah ve çirkinliklerdir.

Münker: Şeriat ve aklıselimin beğenmeyip fena kabul ettiği iş ve davranış demektir.

Bağy: Đnsanlara karşı üstünlük iddia edip onları, zulüm ve baskı altında yaşatmak demektir. Đşte Allah Teâlâ bu üç kötü şeyi de yasaklamıştır.

�-KUR’AN OKURKEN ALLAH’A SIĞININ-� �I�@�א�ذ�א� ���Nא�ت� א��/���א�ن� @�א��&�Y��K �9א����� $��� א� �����_������jא�ن� א� �

Page 98: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

98

�-Kur'an okuduğun zaman o kovulmuş şeytandan Allah'a sığın! .. Nahl 98.............. ........Açıklama Allah Teâlâ, Kur’an okumak isteyen kimseye, önce şeytanın şerrinden Allah’a sığınmasını emretmektedir. Bu sığınma «Eûzü billâhi mineşşeytanirracîm» demekle olur. Kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım demektir.

�-HELAL VE TEMĐZ RIZIKLAR YEYĐN-�

�� א� �א�ه� �T�+���و�ن� �&�U�8 א����� א�ن� כ����כ���و�א� )��mא� و�א��+���� ��1��~��@�כ��3"�א� ��pא� ر�ز��Nכ��� א����� q 114����- Artık, Allah'ın size verdiği rızıktan helâl ve temiz

olarak yeyin, eğer (gerçekten) yalnız Allah'a ibadet ediyorsanız, onun nimetine şükredin.

�"�א� ���א� �i�-�T א��'��U&�כ��� א��כ��9ب� .��9א� ��~��ل� و�.��9א� ����א�م� �&��s{��و�א� ��L�4 א����� �"�/�T ��1و� %א��כ��9ب� א�ن� א��� �9�� ��s{��و�ن� ��L�4 א����� א��כ��9ب� �g�3�s� ��1"�ن� � %

116����- Dillerinizin uydurduğu yalana dayanarak «Bu helâldir, şu da haramdır» demeyin, çünkü Allah'a karşı yalan uydurmuş oluyorsunuz. Kuşkusuz Allah'a karşı yalan uyduranlar kurtuluşa eremezler.……………………………………………………………...Nahl 114, 116..... ...........Açıklama Bir kısım Araplar, kendi kendilerine bazı şeyleri helâl, bazılarını da haram sayıyorlardı. Bazı hayvanları erkeklere mahsus görüyorlar, kadınlara yasaklıyorlardı. Đşte 116. âyet, onların bu durumlarına işaret ederek, Allah’ın yasakladığı şeylerden başka bir şeyin haram olmayacağını bildirmektedir.

BĐR GECEDE ALLAH KULUNU MEKKEDEN FĐLĐSTĐNE GETĐRDĐ.YAYA 45 GÜNLÜK YOL

�+��K ى����Y�9ي� א���g�+�Yא�ن� א� ; � ��~�� $��� א����'����z א������א�م� א���� א����'����z א��N��1-�א� א���9ي� �Kא�ر�כ��Uא� ���ه� � � ��6�-�+����� א����'����Ø �?� $��� א� �א��U�Tא� א�)�?� .�"� א� �?��"�� � � %

����- Bir gece, kendisine âyetlerimizden bir kısmını................ gösterelim..diye (Muhammed) kulunu Mescid-i Harâm'dan,..... çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksâ'ya götüren Allah..

Page 99: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

99

noksan sıfatlardan münezzehtir; O, gerçekten işitendir, görendir ….. Đsra 1

�-BĐR ÜLKE HELÂK EDĐLECEKSE ALLAH (c.c.) NE YAPAR-�

�3�4���2א� א��/�"�ل� @���$���)�א�.�א� ���g�@ �2א���و�א�ذ�א� א�ر�د�)�א� א�ن� )��3�2כ� �r� ���N א�$���)�א� $�{��@����2א� @��s'�/�"�א� @� � � ; ;��6�$���Tא� �

����- Bir ülkeyi helâk etmek istediğimizde, o ülkenin zenginlik sebebiyle şımarmış elebaşılarına (iyilikleri) emrederiz; buna rağmen onlar orada kötülük işlerler. Böylece o ülke, helâke müstahak olur; biz de orayı darmadağın ederiz…….Đsra 16

�-ANA BABAYA OF BĐLE DENMEZ-�

و����0�N ر��Kכ� א���1 �T�+���و�א� א���1 א� �א�ه� و��Kא��"�א���� ��� א���'�א�)�א� א�$�א� �+��5�3�� ���U�4כ� א��כ���l א�������Êא� א�و� ; % ; ; כ�~����Êא� @�~�� ����G �[�/�Tא� א�ف� و���Ê���2�U�T ��1א� و�����G �[�Nא� �N"���1 כ���©��א� � ;

23����- Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza da iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, kendilerine «of!» bile deme; onları azarlama; ikisine de güzel söz söyle.

و�א�����G �£�s�Oא� _��Uא�ح� א���9ل� $��� א��������r و��N]� ر�ب� א�ر� ��א���v :���6�5א� �K���2���%א� כ���א� ر� � � 24����- Onları esirgeyerek alçakgönüllülükle üzerlerine kanat

ger ve: «Rabbim! Küçüklüğümde onlar beni nasıl........... yetiştirmişlerse, şimdi de sen onlara (öyle) rahmet et!» diyerek dua et.……….…………………………………………………..…….…Đsra 23, 24

�-ÇOCUKLARI ÖLDÜRMEYĐN-�

�2�3�� כ�א�ن� �j�Oـא� כ�+���6א� �&�N و�א� �א�כ�� א�ن� ���2�N)���ز� ��א�$�~��ق� ¼�� �r���I�O �3"�א� א�و���1د�כ���&�/�T ��1و� � � % ; %

Page 100: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

100

����- Geçim endişesi ile çocuklarınızın canına kıymayın. Biz, onların da sizin de rızkınızı veririz. Onları öldürmek gerçekten büyük bir suçtur..……….………………………………….……....Đsra 31

�-ZĐNA YAPMAYIN-�

��~���+�Y א�ء�Yو� �r�I��و��K���/�T ��1"�א� א���o¥�� א�)�?� כ�א�ن� @�א� � ; % ; ����- Zinaya yaklaşmayın. Zira o, bir hayâsızlıktır ve çok kötü

bir yoldur………………………..……….……………………………..Đsra 32 Açıklama Bu âyette «zina etmeyin» denilmeyip de «zinaya

yaklaşmayın» buyurulması ilgi çekicidir. Buna göre yalnız zina değil, kişiyi zina etmeye sevkeden yollar da yasaklanmıştır. Esasen bir kere bu yollara tevessül edildikten, yani insanı zina etmeye zorlayan ve cinsî arzuları kabartan bir ortama girdikten sonra, artık, bu arzuların ağır baskısı karşısında iradenin gücü oldukça yetersiz kalır ve zinadan korunmak son derece güçleşir. Đnsanın bu psikolojik zafını dikkate alan Kur’an-ı Kerim, prensip olarak insanı kötülüklere sevkedici sebepleri ortadan kaldırmayı amaçlamıştır. Buna sedd-i zerîa prensibi denir.

�-HAKSIZ YERE ĐNSAN ÖLDÜRÜLMEZ-�

����م� א����� א��K ��1א������ ����%و��T ��1/�&��3"�א� א���s�U»� א� � �"��3"�$�א� @�/��� _���U�3א� �F�$ �[�&�N ���$و� �?���� �j�3�Yא�)�א� @�~�� �'���ف� ��d א��/�&�]� א�)�?� כ�א�ن� $��U-�"�ر�א� %

����- Haklı bir sebep olmadıkça Allah'ın muhterem kıldığı cana kıymayın. Bir kimse zulmen öldürülürse, onun velîsine (hakkını alması için) yetki verdik. Ancak bu velî de kısasta ileri gitmesin. Zaten (kendisine bu yetki verilmekle) o, alacağını almıştır.

. Đsra 33

�-YETĐM MALINA YAKLAŞMAYIN-�

���2����¢�� �+��Ö�3 א����mه� و�א�و�@�"�א� �Kא������2 א�ن� א� ���'���� א��K ��1א����� .�`� א����&���و��K���/�T ��1"�א� $�א�ل� א� E � q � כ�א�ن� $�'�����1 ±

Page 101: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

101

����- Yetimin malına, rüşdüne erinceye kadar, ancak en güzel bir niyetle yaklaşın. Verdiğiniz sözü de yerine getirin. Çünkü verilen söz, sorumluluğu gerektirir..…………………….Đsra 34

�-ÖLÇÜNÜZÜ DÜRÜST TUTUN-�

�� ذ��כ� ��6�O و�א���'��� �Tא�و� �~����و�א�و�@�"�א� א��כ���]� א�ذ�א� כ��3&��� و�ز�)�"�א� �Kא��/�'��jא�س� א����'�&�/� � % � ����- Ölçtüğünüz zaman tastamam ölçün ve doğru terazi ile

tartın. Bu, hem daha iyidir hem de neticesi bakımından daha güzeldir..……………………………………………………………….Đsra 35

�-BĐLGĐNĐN, OLMADIGI ĐŞE KARIŞMA-�

���s��3�4�� א�ن� א��'����� و�א��+�-��� و�א� �?�K כ�� �«���و��i�/�T ��1 $�א� % � ��1���'�$ �?�U�4 כ� כ�א�ن��w�א�د� כ�]� א�و� ± ; � ����- Hakkında bilgin bulunmayan şeyin ardına düşme. Çünkü

kulak, göz ve gönül, bunların hepsi ondan sorumludur…Đsra 36

�-BÖBÜRLENME-�

�T ���و���d �Ë�� ��1 א���1ر�ض� $�����ª א�)�כ� ��� �����ق� א���1ر�ض� و� E +��Ö�3 א����+�א�ل� ��"���1 ����- Yeryüzünde böbürlenerek dolaşma. Çünkü sen (ağırlık ve

azametinle) ne yeri yarabilir ne de dağlarla ululuk yarışına girebilirsin………………………………………………………………………Đsra 37

�-GĐZLEYĐCĐ ÖRTÜ NĐÇĐN ÇEKĐLĐR-�

�/�و�א�ذ�א� ���Nא�ت� א� ���Uכ� و�����K א��� �9�� �U�$��� ��1"�ن� �Kא����O��1ة� ���zא��Kא� $�'�&�"�ر�א� �K א��U�3��_ א�ن���� � 45����- Biz, Kur'an okuduğun zaman, seninle ahirete

inanmayanların arasına gizleyici bir örtü çekeriz.

�2�� א�כ��r�U א�ن� ��s/��2"�ه� �K�"�3�N ��L�4 א��U�3��_و� و���d א�ذ�א�)��2�� و����Nא� و�א�ذ�א� ذ�כ���ت� ر��Kכ� ��d א��/���א�ن� � % ;و�����ه� و��"�א� ��L�4 א�د��Kא�ر��s�( ��J"�ر�א� ;

46����- Ayrıca, onu anlamamaları için kalplerine bir kapalılık ve kulaklarına bir ağırlık veririz. Sen, Kur'an'da Rabbinin birliğini

Page 102: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

102

yâdettiğinde onlar, canları sıkılmış bir vaziyette, gerisin geri dönüp giderler.………………………………………………………………Đsra 45, 46

�-ĐSTER TAŞ OL, ĐSTER DEMĐR-�

��N]� כ�"�)�"�א� ���zא�ر�ة� א�و� ���� ���א� � ����- De ki: Đster taş olun, ister demir, isterse gözünüzde

büyüyen herhangi bir mahlûk! (Bunlar, Allah'ın sizi yeniden diriltmesini güçleştirmez.) Diyecekler ki: «Bizi tekrar (hayata) kim döndürecek?» De ki: Sizi ilk kez yaratan. Bunun üzerine onlar sana alaylı bir tarzda başlarını sallayacak ve «Ne zamanmış o?» diyecekler. De ki: Yakın olsa gerek!……Đsra 50, 51

�-MAHŞERDE HERKES ÖNDERĐ ĐLE GELECEK-�

�2�� و���1 �K�ن� כ�&�א� ���U?� @�א�و���wכ� �/��������K �?�Kכ�&�א� ��Ûא�و� �����@ �� �"�م� )����4"�א� כ�]� א�)�א�س� �Kא�$�א��2�$ ± ; � � � ± E ��~�����3"�ن� @�&� �F� �

����- Her insan topluluğunu önderleri ile birlikte çağıracağımız o günde kimlerin amel defteri sağından verilirse, onlar, en küçük bir haksızlığa uğramamış olarak amel defterlerini okuyacaklar. . Đsra 71................. ....Açıklama Bu âyette, amel defterleri sağından verilenlerin durumundan bahsedildiği halde, solundan verilenlere değinilmemiştir. Bu konuda Beyzâvî şöyle diyor: «Yukarıdaki âyet göstermektedir ki, amel defterleri solundan verilenler, onun muhtevasına muttali olduklarında kendilerini utanç ve hayret bürür; o kadar ki, dillerinde defterlerini okuyacak mecal kalmaz. Bu yüzden Cenab-ı Hak, onlar hakkında şöyle buyurmakla yetinmiştir:»

�-BU DÜNYADA KÖR, AHĐRETTE DE KÖR-� ��~���+�Y �[�Xة� א������4 و�א����O��1א� ��d �"�2�@ �����4�9ه� א��. ��d כ�א�ن� ��و�$� � ; � �

����- Bu dünyada kör olan kimse ahirette de kördür; üstelik iyice yolunu şaşırmıştır...............................................................Đsra 72

�-EN KUVETLĐ NAFĐLE NAMAZ HANGĐSĐ?-�

Page 103: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

103

�כ� �4'��� א�ن� �+��\�כ� ر��Kכ� $�/�א�$�א� ����f"�د�א� �r�3�@א��( �?�K ���z�2�&�@ �[���و�$��� א� ; ® � ����- Gecenin bir kısmında uyanarak, sana mahsus bir nafile

olmak üzere namaz kıl. (Böylece) Rabbinin, seni, övgüye değer bir makama göndereceği umulur…………………………..Đsra 79

�-HAK GELĐNCE BÂTIL GĐDER-�

و���u �[�Nء א������ و�ز�.��� א��+�א���]� א�ن� א��+�א���]� כ�א�ن� ز�.�"��Nא� ; % ����- Yine de ki: Hak geldi; bâtıl yıkılıp gitti. Zaten bâtıl.........

yıkılmaya mahkumdur…………………………………………Đsra 81

�-KUR’AN ĐNANANLARA ŞĐFA ĐNMĐŞTĐR-�

�����U�$�����3 و��o� ��1 ��� א���Fא������� א��O ��1'�א�ر�א� �rא�ء و�ر�����s�m �"�. א�ن� $�א����/�و�)����ل� $��� א� � � � � ; ����- Biz, Kur'an'dan öyle bir şey indiriyoruz ki o, müminler

için şifa ve rahmettir; zalimlerin ise yalnızca ziyanını artırır. . . Đsra 82.................. .......Açıklama Mümin, Kur’an’dan feyz almasını bildiği, bu maksatla okuduğu, dinlediği için, Kur’an âyetleri kendisine şifa ve rahmet vesîlesidir. Buna karşılık, hastanın ilaçtan yararlanmak istemeyişi onun hastalığını artırdığı gibi, zalimin Kur’an’dan uzak durması da onun hüsranını artırır.

�-BÜTÜN DÜNYADAKĐLER BĐR ARAYA GELSE-� KUR’AN’IN BENZERĐNĐ GETĐREMEZLER

�\�]� .��9א� א��/���א�ن� ��1 � ���É א�_�&�����8 א���1)�»� و�א������ ��L�4 א�ن� �א��T"�א� �� �[�N ; �\��3?� و��"� כ�א�ن� א��T"�ن� �� � �+��£� ��6�2�cא� ���2�0��K �

����- De ki: Andolsun, bu Kur'an'ın bir benzerini ortaya koymak üzere insü cin bir araya gelseler, birbirlerine destek de olsalar, onun benzerini ortaya getiremezler………………………Đsra 88

�-ŞAHĐT OLARAK ALLAH YETER-�

���Uכ��� א�)�?� כ�א�ن� �K�+�א�د�ه� �O+���6א� �K-���6א� �Kو� ������K א������2�m א������K ���sכ� �[�N � � � � � %

Page 104: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

104

����- De ki: Benimle sizin aranızda gerçek şahit olarak Allah kâfidir. Zira O, kullarını hakikaten bilip görmektedir……Đsra 96 .......Açıklama Bu âyette Allah Resûlü’ne bir teselli, kâfirlere de tehdit vardır.

�-KĐM KÖR, SAĞIR, DĐLSĐZ, HESAP VERĐR -�

و�$��� ����2 א����� @��2"� א�����2&��� و�$� E ��א�ء $��� د�و�)�?� و�¼����J���I �"�م� ��� א�و���G ����À ���3�@ �[�3�0� �� % � ; �� כ����3א� �O+��8 ز�د�)�א��Y ��J���6א��U�2�_ �����4��א� و��Kכ���א� و�:���א� $�א�و� ��2 ��������L�4 �r و�_�"�.��2�/�א� � % % ����- Allah kime hidayet verirse, işte doğru yolu bulan odur;

kimi de hidayetten uzak tutarsa, artık onlara, Allah'tan başka dostlar bulamazsın. Kıyamet gününde onları kör, dilsiz ve sağır bir halde yüzükoyun haşrederiz. Onların varacağı ve kalacağı yer cehennemdir ki, ateşi yavaşladıkça onun alevini artırırız. . . . Đsra 97 .......Açıklama Bir sahabî Allah Resûlü’ne: «Ey Allah’ın Resûlü! Kâfirler yüzleri üstüne mi haşredilecekler?» diye sorduğunda, Resûlullah: «Onu iki ayağı üstünde yürüten kıyamet günü yüzüstü yürütmeye de kadir olamaz mı?» buyurdu. Bu haber Katâde’ye ulaştığında o da: «Evet, izzetine yemin olsun ki, Rabbim buna kadirdir» demiştir.

�-NAMAZDA HANGĐ SESLE OKUMALI-�

�N]� א�د��4"�א� א����� א�و� א�د��4"�א� א��������� א� �א� $�א� �4���T"�א� @��3?� א���M��1א�ء א����'�«�� و��T��~�-�K ���2��À ��1כ� E ; % ��~���+�Y כ��و���1 ���א�@��2�K �8א� و�א�����K �Ö�&�K ذ� �

����- De ki: «Đster Allah deyin, ister Rahman deyin. Hangisini deseniz olur. Çünkü en güzel isimler O'na hastır.» Namazında yüksek sesle okuma; onda sesini fazla da kısma; ikisinin arası bir yol tut………………………………………………………………Đsra 110

KUL HER ZAMAN DENENMEKTE

א�)�א� _���U�3א� ��~���4 ���'�� $�א� ��L�4 א���1ر�ض� ز� ���G �r�Uא� ���J�"�3�+�U א� ��2�� א� �

Page 105: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

105

����- Biz, insanların hangisinin daha güzel amel edeceğini deneyelim diye yeryüzündeki her şeyi dünyanın kendine mahsus bir zinet yaptık……………………………………………………..Kehf 7

�-ALLAH ĐZNĐYLE, DEMEDEN KONUŞMAK BOŞ-�

و���1 ��Iא�ي�ء א���v @�א��4]� ذ��כ� ���7א� ﴿ ����"�/�T � � � ;א���1﴾ 23 א�ن� ��Iא�ء א����� و�א�ذ�כ��� ر��Kכ� א�ذ�א� ; R ���8 و��N]� �4'��� א�ن� ����2 ��� ر���� ���N��1ب� $��� .��9א� ر����mא� ﴿�'�( � ; �24﴾

����- Allah'ın dilemesine bağlamadıkça (inşâallah demedikçe) hiçbir şey için «Bunu yarın yapacağım» deme. Bunu unuttuğun takdirde Allah'ı an ve: «Umarım Rabbim beni, doğruya bundan daha yakın olan bir yola iletir» de………………………..Kehf 23, 24

�-SERVET, EVLAT DÜNYA SÜSÜDÜR-�

א����א�ل� و� ��א�ت� א��-�א����א�ت� ���U�4 ��6�O ر��Kכ� ¦�"�א��Kא� و���6�O א�$�~�� �Nא��+���א� و�א��(���א��+��U"�ن� ز� ��r�U א������"�ة� א� E � ����- Servet ve oğullar, dünya hayatının süsüdür; ölümsüz olan

iyi işler ise Rabbinin nezdinde hem sevapça daha hayırlı, hem de ümit bağlamaya daha lâyıktır…………………………..Kehf 46 �-BU KĐTAP KÜÇÜK BÜYÜK HERŞEYĐ YAZARMIŞ DENĐR-

و�و����X א��כ�&�א�ب� @�{��ى� א���p ����/�s�I�$ ����$�����Ìא� @���?� و� �/�"��"�ن� �א� و� ��U�&�3א� $�א� ل� � � � .��9א� א��כ�&�א�ب� ��1 ; ��5א�د�ر� :���6�5ة� و���1 כ�+���6ة� א���1 � � �3�� ر��Kכ� א�����א� �F� ��1א� و����X��ª �2א� و�و�_���و�א� $�א� �3���4"�א����-��P א� E %

����- Kitap ortaya konmuştur: Suçluların, onda yazılı olanlardan korkmuş olduklarını görürsün. «Vay halimize! derler, bu nasıl kitapmış! Küçük büyük hiçbir şey bırakmaksızın (yaptıklarımızın) hepsini sayıp dökmüş!» Böylece yaptıklarını karşılarında bulmuşlardır. Senin Rabbin hiç kimseye zulmetmez. Kehf 49

ALLAH’IN ĐZĐN VERDĐĞĐ ŞEFAAT EDER

Page 106: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

106

��1�"�N �?� �`�Xو�ر� �������� �"�$����s�U�T ��1 �9�w א���s�Iא��r�4 א���1 $��� א�ذ�ن� �?� א� ����- O gün, Rahmân'ın izin verdiği ve sözünden hoşlandığından

başkasının şefaati fayda vermez…………………………...Taha 109

�-TEKRAR TEKRAR ĐKÂZLAR KUR’AN DA-� و�כ��9�כ� �� ذ�כ���א� ��G ن� א�و� �����ث��"�/�&� ���2�3�� �����4�"��Uא� @���?� $��� א� ��א� و�:���@��K���4 א�)�א����N א�ه��U��o�(א� � �

����- (Resûlüm!) Biz onu böylece Arapça bir Kur'an olarak indirdik ve onda ikazları tekrar tekrar açıkladık. Umulur ki onlar (bu sayede günahtan) korunurlar; yahut da o (Kur'an) kendileri için bir ibret ortaya koyar………………………………….…..Taha 113

�-“RABBĐM ĐLMĐMĐ ARTIR” DE-� �[�Nو� �?������כ� و��@�&��א���� א����� א�����3כ� א������ و��T ��1��K �[�zא��/���א�ن� $��� �N+�]� א�ن� �/����0 א� R ; E ر�ب�

ز�د���v ���3�4א� � ����- Gerçek hükümdar olan Allah, yücedir. Sana O'nun vahyi

tamamlanmazdan önce Kur'an'ı (okumakta) acele etme ve «Rabbim, benim ilmimi artır» de………………………….Taha 114 Açıklama Vahye muhatap olmanın heyecanı içinde, daha vahiy

bitmeden, aldığı kısımları okumaya, telâffuz etmeye çalışan Peygamberimiz ikaz edilmekte, acele etmesine gerek bulunmadığı ifade buyurulmaktadır.

�-MELEKLER ADEM’E SECDE ETMĐŞTĐ-� و�א�ذ� ﴿ ��Ãא� �«���3�Kو�א� א���1 א����z�'�@ و�א� ��1د�م����z�Yא� �rכ��w�3���3� �U�3�Nא� % � ; ; ; @�/��U�3א�﴾ 116 �א� א�د�م� א�ن� ;

﴿ ���/�I�&�@ �r�Uא���� ��כ���א� $��U�_����k ��~�@ و�_�כ��o�.��9א� ���4و� �כ� و� 117﴾

116����- Bir zaman biz meleklere: Âdem'e secde edin! demiştik. Onlar hemen secde ettiler; yalnız Đblis hariç. O, diretti. .......... ..117����- Bunun üzerine: Ey Âdem! dedik, bu, hem senin için hem de eşin için büyük bir düşmandır. Sakın sizi cennetten çıkarmasın; sonra yorulur, sıkıntı çekersin!................Taha 116, 117

Page 107: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

107

�-ŞEYTAN, ADEM (A.S.) NE DEDĐ-�

@�"��Y"�س� ��L�+� ��1 ة� א�������3 و��3�$כ����z�m ��L�4 כ�����jא�ن� �Nא�ل� �א� א�د�م� .�]� א�د��I���?� א�� א� ; @�א�כ�~��﴾ 120﴿ �s���2א� و����Tא��"�Y א�����G �2א� @�+���ت��U�$ �r�Uو�ر�ق� א���� �����2א� $���R/�א� �s�-��kא�ن� �3�4

qو��4-��� א�د�م� ر��K?� @��5"�ى� ﴿ ; 121 ﴾��{ א�_�&�+���?� ر��K?� @�&�א�ب� �3�4��?� و�.���ى� ﴿ 122﴾

120����- Derken şeytan onun aklını karıştırıp «Ey Âdem! dedi, sana ebedîlik ağacını ve sonu gelmez bir saltanatı göstereyim mi?» .....Açıklama Şeytan, meyvesi yasaklanmış ağacı göstererek: «Rabbiniz, iki melek haline gelmeyesiniz, yahut burada ebedî kalıcılardan olmayasınız diye yalnız bunun için- size tüm ağacı yasakladı» diyerek onları kandırdı. Bak. A’râf 7/20. ..................... ..........................................................................

..121����- Nihayet ondan yediler. Bunun üzerine kendilerine ayıp yerleri göründü. Üstlerini cennet yaprağı ile örtmeye çalıştılar. (Bu suretle) Âdem Rabbine âsi olup yolunu şaşırdı. .. ..122����- Sonra Rabbi onu seçkin kıldı; tevbesini kabul etti ve doğru yola yöneltti.……………………………………………..…Taha 120-122

�-KĐM KÖR OLARAK HARŞ OLACAK-� و�$��� א��4 �����r א������4 �/����U�X �r�Iכ�א� و�¼�����Iه� �"�م� א���$ �?���ض� �4�� ذ�כ���ي� @�א�ن� � �

124����- Kim de beni anmaktan yüz çevirirse şüphesiz onun sıkıntılı bir hayatı olacak ve biz onu, kıyamet günü kör olarak haşredeceğiz.

�Nא�ل� ر�ب� ­�� ������T���I א� ; � �����4 و����N כ��K �8�U-���6א� � 125����- O: Rabbim! Beni niçin kör olarak haşrettin? Oysa ben,

hakikaten görür idim!, der.

���'�U�T م��"�����&��2א� و�כ��9�כ� א��'�U�@ א��U�Tכ� א� �א��&�Tכ� א���Nא�ل� כ��9 E �

Page 108: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

108

126����- (Allah) buyurur ki: Đşte böyle. Çünkü sana âyetlerimiz geldi; ama sen onları unuttun. Bugün de aynı şekilde sen unutuluyorsun.

���/�Kو�א� ���mة� א����O��1�9א�ب� א���و�כ��9�כ� �o��Èي� $��� א����Yف� و�­�� ���$��� �Kא� �א�ت� ر��K?� و� � % � 127����- Doğru yoldan sapanı ve Rabbinin âyetlerine..............

inanmayanı işte böyle cezalandırırız. Ahiret azabı, elbette daha şiddetli ve daha süreklidir………………………………….….Taha 124-127

GÜNEŞĐN DOĞMADAN VE BATMADAN ÖNCE �-TESBĐH ET-�

�@�א�:���L�4 ��l $�א� �/�"��"�ن� و�������Ù �¾�+�Y ر��Kכ� �N+�]� ���3"�ع� א� ���I»� و��N+�]� ���7و��2�Kא� و�$��� E ���X���T �3כ�����]� @�'�+�¾� و�א�����א�ف� א���2�Uא�ر� �א�)�א��Ï א� ;

����- (Resûlüm!) Sen, onların söylediklerine sabret. Güneşin doğmasından önce de batmasından önce de Rabbini övgü ile tesbih et; gecenin bir kısım saatleri ile gündüzün etrafında (iki ucunda) da tesbih et ki, hoşnutluğa eresin………….Taha 130....... ........Açıklama Müfessirler, bu âyette «övgü ile tesbih»ten maksadın, namaz olduğunu belirtirler. Namaz en büyük ve en kâmil zikirdir; Allah’ı tesbih, tekbir, yakarış ile anma, O’na ve yalnız O’na tapınma, kulluğu arzetmedir. Beyzâvî’ye göre, güneşin doğmasından önceki tesbih, sabah namazı; gecenin bir kısım saatlerindeki ise akşam ve yatsı namazlarıdır. «Gündüzün etrafında, yani başında ve sonunda tesbih et» ifadesi ile, önemine binaen, sabah ve akşam namazlarına ikinci defa dikkat çekilmiştir.

�-AĐLE’NE NAMAZI EMRET -� و�א�$��� א�.��3כ� �Kא��-��3"�ة� و�א� ��3&�/�"�ى� �r�+�Nא����3�4���2א� ��1 )�'�ـ�3כ� ر�ز��Nא� ¼���� )���ز��Nכ� و�א� ��l�j�: % % % �

����- Ailene namazı emret; kendin de ona sabırla devam et. Senden rızık istemiyoruz; (aksine) biz seni rızıklandırıyoruz. Güzel sonuç, takvâ iledir……………………………………….Taha 132

DÜNYA DA KĐMSE BAKĐ KALMAZ

Page 109: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

109

و�$�א� _���U�3א� �+��$ ���I�� �N+��3כ� א�������3 א�@�א����� �8�$ @��2�� א����א����و�ن� � %

34����- Biz, senden önce de hiçbir beşere ebedîlik vermedik. Şimdi sen ölürsen, sanki onlar ebedî mi kalacaklar?

כ�]� )��s»� ذ�א���/� ; ���Uא� ���T_��"�ن� ��r א����"�ت� و�)�+��3"�כ�� �Kא�����I و�א�����r�U�&�@ ��6 و�א� % % 35����- Her canlı, ölümü tadar.Bir deneme olarak sizi hayırla da,

şerle de imtihan ederiz.Ve siz, ancak bize döndürüleceksiniz ...................................................................... ................................................Enbiya 34, 35

�-KIYAMET GÜNÜ ADALET TERAZĐSĐ KURULUR-� ���$ �r�+����ـא� و�א�ن� כ�א�ن� $�\�/�א�ل� �m �«�s�( ���3 �F�T ��~�@ �r�����/���"�م� א�� �e�'�/�و�)����0 א����"�א�ز� ��� א� % � �

���Oد� ����+�Y��ª א��U�K ���s�2א� و�כ��K א��U���Tل� א� � % ����- Biz, kıyamet günü için adalet terazileri kurarız. Artık

kimseye, hiçbir şekilde haksızlık edilmez. (Yapılan iş,) bir hardal tanesi kadar dahi olsa, onu (adalet terazisine) getiririz. Hesap gören olarak biz (herkese) yeteriz………….....Enbiya 47

�-KUŞLAR, DAĞLARDA TESBĐH EDER-� ��6�j����Uא� ��כ���א� و����3�4א� و��Y ���)�א� $��� د�א�و�د� א����+�א�ل� �'�+��g�� و�א��Tو�כ�~�� א� E�������3�Y א�.�א��U���2�s�@% ± R

و�כ��Uא� @�א�����3�4 �

����- Böylece bunu (bu fetvayı) Süleyman'a biz anlatmıştık. Biz, onların her birine hüküm (hükümdarlık, peygamberlik) ve ilim verdik. Kuşları ve tesbih eden dağları da Davud'a boyun eğdirdik. (Bunları) biz yapmaktayız………………..……Enbiya 79 Açıklama Kur’an-ı Kerim’in birçok yerinde güneş, ay gece, gündüz,

denizler, dağlar gibi tabiî varlık ve olayların insana müsahhar kılındığı, boyun eğdirildiği ifade buyurulur; maksat, bundan, insanların istifadesine sunulduğunu anlatmak ve insanların bunlardan olabildiğince yararlanmasını öğütlemektir. Dağların tesbihi bütün tabiî varlıklar gibi onların da, en ufak bir sapma göstermeksizin ilâhî kanuna boyun eğmeleri veya bizim anlamadığımız bir dil ile Allah’ı anıp tenzih etmeleri şeklinde anlaşılabilir.

Page 110: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

110

NASIL BĐR DEPREM OLACAK

; �א� �����F�4 ء�`�m �r�4א��'���r א��o� א� ��2א� א���Uא�س� א��T/�"�א� ر��Kכ��� א�ن� ز� � E

1����- Ey insanlar! Rabbinizden korkun! Çünkü kıyamet vaktinin depremi müthiş bir şeydir!

�T م��"� ��و�)��2א� �9�T.�]� כ�]� $����X��r ���4א� א�ر��X��8 و����0�T כ�]� ذ�א�ت� ���]� ����2�3א� و����Tى� ; ��� ���m �9�4א�ب� א����� ��כ��א���Uא�س� �Yכ�א�ر�ى� و�$�א� �K ��J'�כ�א�ر�ى� و� �

2����- Onu gördüğünüz gün, her emzikli kadın emzirdiği çocuğu unutur, her gebe kadın çocuğunu düşürür. Đnsanları da sarhoş bir halde görürsün. Oysa onlar sarhoş değillerdir; fakat Allah'ın azabı çok dehşetlidir!..............................................Hacc 1, 2

�-DĐRĐLMEKTEN ŞÜPHE EDERSEN, BĐR DÜŞÜN-�

�א� א� ��2א� א���Uא�س� א�ن� כ� ; ���$ ��{ �r�s�j�( ���$ ��{ א�ب����T ���$ א�כ���U�/�3�O א�)�א��@ ����+��� ��d ر� ��A $��� א��&�U � �כ��� و�)�/��� ��d א���1ر���ªم� $�א� )��Iא�ء א���� א�_�]� ����+�U� �r�/�3��Ä ��6�7و� �r�/�3��Ä �r�5�0�$ ���$ ��{ �r�/�3�4 ; ; %

����Î ��{ �����'�$ �&�+��5�3"�א� א����mכ�� ��{ ��~�s�� ��_�כ� ; ....... ����- Ey insanlar! Eğer yeniden dirilmekten şüphede iseniz,

şunu bilin ki, biz sizi topraktan, sonra nutfeden, sonra alakadan (aşılanmış yumurtadan), sonra uzuvları (önce) belirsiz, (sonra) belirlenmiş canlı et parçasından (uzuvları zamanla oluşan ceninden) yarattık ki size (kudretimizi) gösterelim. Ve dilediğimizi, belirlenmiş bir süreye kadar rahimlerde bekletiriz; sonra sizi bir bebek olarak dışarı çıkarırız. Sonra güçlü çağınıza ulaşmanız için (sizi büyütürüz). Đçinizden kimi vefat eder; yine içinizden kimi de ömrün en verimsiz çağına kadar götürülür; ta ki bilen bir kimse olduktan sonra bir şey bilmez hale gelsin. Sen, yeryüzünü de kupkuru ve ölü bir halde görürsün; fakat biz, üzerine yağmur indirdiğimizde o, kıpırdanır, kabarır ve her çeşitten (veya çiftten) iç açıcı bitkiler verir…………..Hacc 5

Page 111: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

111

�-BĐR ĐYĐLĐK OLANA BĐR DE KÖTÜLÜK DOKUNANA BAK-�

�Kو�א�ن� א�:�א� �?�K ��6 א�����א�ن��O �?�Kف� @�א�ن� א�:�א����� ��L�4 +��� א������� ��א�س� $��U�و�$��� א� E � Ú E �r�U�&�@ �?�&Ú ��א� و�א����O��1ة� ذ��כ� .�"� א����'���א�ن� א����+���� �(���א�)�/���L�4 �A�3 و�_��O �?�2'��� א� � % ² �

����- Đnsanlardan kimi Allah'a yalnız bir yönden kulluk eder. Şöyle ki: Kendisine bir iyilik dokunursa buna pek memnun olur, bir de musibete uğrarsa çehresi değişir (dinden yüz çevirir). O, dünyasını da, ahiretini de kaybetmiştir. Đşte bu, apaçık ziyanın ta kendisidir………………………………………………………………Hacc 11

�-ATEŞTEN ELBĐSE KĐME BĐÇĐLĐR-�

.��9א�ن� �j�N و�א����sכ� ���9 ���2�� @�א��Kر� ��d א��"���-�&�Oא�ن� א����-�O R � � �A�-� )�א�ر� ��א�ب� $����¦ ����G �8� % ﴿ �����2�� א�������Y� E$��� @�"�ق� ر� � ± 19 ﴾���2�-� �2�� و�א�����3"�د� ﴿�(�"�j�K ��d א��$ �?�K % � � 20 ﴾����Gو�

﴿ ��� ����$�/�א�$��� $��� � ;כ����3א�﴾ 21 א�ر�א�د�و�א� א�ن� ����k_�"�א� $��2�Uא� $��� �7�� א��4����و�א� @����2א� و�ذ�و��N"�א� � � ; �9Pא�ب� א������ ��� ﴿�4 � 22﴾

19����- Şu iki gurup, Rableri hakkında çekişen iki hasımdır: Đmdi, inkâr edenler için ateşten bir elbise biçilmiştir. Onların başlarının üstünden kaynar su dökülecektir! . 20����- Bununla, karınlarının içindeki (organlar) ve derileri eritilecektir! . 21����- Bir de onlar için demir kamçılar vardır! . 22����- Izdıraptan dolayı oradan her çıkmak istediklerinde, oraya geri döndürülürler ve: «Tadın bu yakıcı azabı!» (denilir). ... . Hacc 19, 20, 21, 22

�-KURBAN NASIL OLMALI-�

Page 112: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

112

و�א��+���ن� �� א����� �3�4���2א� :�"�א�ف� _��Y��6 @�א�ذ�כ���و�א� א��O �2א����@ ��E��U�3א�.�א� �כ��� $��� �m�א����� א����� �כ� ; ® � ; ��@�א�ذ�א� و�_�+��2�K�"�U�_ �8א� @�כ��3"�א� $��2�Uא� و�א������"�א� א��/�א�)��� و�א�����{�� כ��9�כ� �Y ���)�א�.�א� �כ� %

�I�T �����3כ� כ���و�ن�

36����- Biz, büyük baş hayvanları da sizin için Allah'ın (dininin) işaretlerinden (kurban) kıldık. Onlarda sizin için hayır vardır. Şu halde onlar, ayakları üzerine dururken üzerlerine Allah'ın ismini anınız (ve kurban ediniz). Yan üstü yere düştüklerinde ise, artık (canı çıktığında) onlardan hem kendiniz yeyin, hem de ihtiyacını gizleyen-gizlemeyen fakirlere yedirin. Đşte bu hayvanları biz, şükredesiniz diye sizin istifadenize verdik.

�.�א� و��כ��� ��Uא��?� א��&�/�"�ى� �"��2�$א� و���1 د�$�א� ��� ��Uא�ل� א����� �� ; �� $��Uכ��� כ��9�כ� �Y ���.�א� �כ� % ����U�'א����� ���I�Kو� ���&�כ���lو�א� א����� ��L�4 $�א� .��� �כ� � %

37����- Onların ne etleri ne de kanları Allah'a ulaşır; fakat O'na sadece sizin takvânız ulaşır. Sizi hidayete erdirdiğinden dolayı Allah'ı büyük tanıyasınız diye O, bu hayvanları böylece sizin istifadenize verdi. (Ey Muhammed!) Güzel davrananları müjdele!..................................................................................................Hacc 36, 37

Açıklama Bu âyet, genel olarak bütün ibadetlerde iyi niyet ve ihlâsın gerekliliğini ortaya koymaktadır. Anlaşılıyor ki, ibadetlerimizde bizi Allah rızasına ulaştıracak olan temel unsur, kalplerimizin takvâsı, yani bu ibadetleri, gösterişten uzak olarak sırf Allah rızası için yapma çabasıdır. Nitekim Hz. Peygamber bir hadislerinde, «Amellerin kıymeti ancak niyetlere göredir. Herkesin niyeti ne ise, eline geçecek olan da odur» buyurmuşlardır.

�-GÖZÜ DEĞĐL KALBĐ KÖR OLAN KĐMLER-�

�� �3�N"�ب� ��/��3"�ن� �2�Kא� א�و� א�ذ�א�ن� �'����"�ن� �2�Kא� @�א�)��2א� ��1 ��G א���1ر�ض� @�&�כ�"�ن� ��d ��6و�א��'� ��א�@��3 E ; ��T����� א��K��1-�א�ر� و��כ��� �T����� א��/��3"�ب� א����� ��d א��-���و�ر� �

����- (Seni yalanlayanlar) hiç yeryüzünde dolaşmadılar mı? Zira dolaşsalardı elbette düşünecek kalpleri ve işitecek kulakları

Page 113: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

113

olurdu. Ama gerçek şu ki, gözler kör olmaz; lâkin göğüsler içindeki kalpler kör olur……………………………………….Hacc 46 Açıklama Bu âyet müslümanlara gezip dolaşmayı, geçmiş

milletlerden kalmış harabeleri tetkik edip, kötülükleri yüzünden yok olup gitmiş milletlerin halinden ibret almayı tavsiye etmektedir. Ancak, ibret almak bir basiret ve olgunluk işidir. Âyette de belirtildiği gibi asıl körler, kalp gözlerini kaybedenler; yani, tarihi basîretle inceleyip, tarihî olaylar üzerinde düşünemeyen, bu yüzden de geçmiştekilerin işlediği hataları tekrar edenlerdir.

�-AHĐRETTE BĐR GÜN, DÜNYADA BĐN YIL GĐBĐDĐR-�

و� �'�&���3�z"�)�כ� �Kא����9א�ب� و���� �i�3��k א����� و����4ه� و�א�ن� �"�$�א� ���U�4 ر��Kכ� כ�א����p �r�U�Y �iא� % �T���و�ن� ﴿ و�כ�א� ���﴾ 47 $��� �r� ���N א��3�$����G �8א� و�.�`� �cא�����r }�� א��2�T�9�Oא� و�א���� E P א����-���6 ﴿ � 48﴾

47����- (Resûlüm!) Onlar senden azabın çabuk gelmesini istiyorlar. Allah vâdinden asla dönmez. Muhakkak ki, Rabbinin nezdinde bir gün sizin saymakta olduklarınızdan bin yıl gibidir. . . 48����- Nice ülkeler var ki, zulmedip dururlarken onlara mühlet verdim. Sonunda onları yakaladım.Dönüş yalnız banadır. ………. Hacc 47, 48

�-ĐNSAN ÇOK NANKÖRDÜR-� א�­�� �כ��� $�א� ��d א���1 ��� �Y א�ن� א����� ���T ر�ض� و�א���3�sכ� ����Àي� ��d א��+��K ���gא�$���ه� و�©��'�כ� א��'���א�ء ; % � �

�������ف� ر� ���א�ن� ��L�4 ���/�T א���1ر�ض� א��K ��1א�ذ�)�?� א�ن� א����� �Kא���Uא�س� � ± % �

65����- Görmedin mi, Allah, yerdeki eşyayı ve emri uyarınca denizde yüzen gemileri sizin hizmetinize verdi. Göğü de, kendi izni olmadıkça yer üzerine düşmekten korur. Çünkü Allah, insanlara çok şefkatli ve çok merhametlidir. Açıklama Gündüz ve gece gökyüzünü süsleyen güneş, ay ve sayısız

yıldızı denge ve düzen içinde tutan Allah’tır, O’nun kâinatta hüküm süren kanunlarıdır. Bu denge ve düzen bozulsa bir yıldız parçası dünyayı toz haline getirebilir.

و�.�"� א���9ي� א� ; � ��כ��� א�ن� א���1)�'�א�ن� �כ��s"�ر� ����� ��{ ����א�כ�� }�� ©����&�כ��� � % � R

Page 114: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

114

66����- O, (önce) size hayat veren, sonra sizi öldürecek, sonra yine diriltecek olandır. Gerçekten insan, çok nankördür. … Hacc 65, 66

�-ŞĐRK KOŞANLAR BĐR SĐNEĞĐ BĐLE YARATAMAZ-� �א� א� ��2א� א���Uא�س� ���Xب� $�\�]� @�א��Y&����"�א� �?� א�ن� א��� �9�� �4���T"�ن� $��� د�و�ن� א����� ��� �3��k/�"�א� � % ;

ذ��Kא��Kא� و��"� א�_�&����"�א� �A�و�ه� $��X �?�U��i א���jא� �9�/�U�&�'� ��1 ـא����m א�ب��K�9��?� و�א�ن� �'��2�+�3�� א� % % � و�א�����3�j"�ب�

����- Ey insanlar! (Size) bir misal verildi; şimdi onu dinleyin: Allah'ı bırakıp da yalvardıklarınız (taptıklarınız) bunun için bir araya gelseler bile bir sineği dahi yaratamazlar. Sinek onlardan bir şey kapsa, bunu ondan geri de alamazlar. Đsteyen de âciz, kendinden istenen de!...................................................................Hacc 73

�-RÜKÛ ET, SECDE ET, HAYIR ĐŞLE, KURTUL-� �א� א� ; ��3"�א� א������6 ���3כ��� �g�3�s�T"�ن� E ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א�ر�כ��"�א� و�א����z�Yو�א� و�א��4+���و�א� ر��Kכ��� و�א�@� �

����- Ey iman edenler! Rükû edin; secdeye kapanın; Rabbinize ibadet edin; hayır işleyin ki kurtuluşa eresiniz…..…Hacc 77

�-ALLAH’A SIMSIKI SARILIN-� �r�3�$ ج����� ���$ ��� ��� و���u.���و�א� ��d א����� ���� _��2א�د�ه� .�"� א�_�&�+���כ��� و�$�א� _��]� �3�4��כ��� ��d א� % � �%

�����.���Kא� ����כ��Kא�% � � ����- Allah uğrunda, hakkını vererek cihad edin. O, sizi seçti;

din hususunda üzerinize hiçbir zorluk yüklemedi; babanız Đbrahim'in dininde (de böyleydi). Peygamberin size şahit olması, sizin de insanlara şahit olmanız için, O, gerek daha önce (gelmiş kitaplarda), gerekse bunda (Kur'an'da) size «müslümanlar» adını verdi. Öyle ise namazı kılın; zekâtı verin ve Allah'a sımsıkı

Page 115: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

115

sarılın. O, sizin mevlânızdır. Ne güzel mevlâdır, ne güzel yardımcıdır!..........................................................................................Hacc 78

CENNETĐN MĐRASCILARI KĐMLER

���N �3¾� א������$��U"�ن� ﴿ � א�@� 1 ﴾��� �9�א� � �2�� ����m�"�ن� ﴿�T��~�: ��d ��J � � 2 ﴾��� �9�و�א� � �"�5�3� ��J �4�� א� �$�����X"�ن� ﴿ 3 ﴾��� �9�و�א� � ��o�3כ�"�ة� @�א��3�4"�ن� ﴿ ��J � 4 ﴾��� �9�و�א� � ����sو�_��2�� �F�@��ª"�ن� ��J �

א���1﴾ 5﴿ ��6�7 �� ��L�4 א�ز�و�א�_��2�� א�و� $�א� �3�$כ��8 א�©��א�)��2�� @�א�)��2 ; ﴿ ����$�"�3�$ E � 6 ﴾�����@ ���5�&�Kא� Eو�ر�א�ء ذ��כ� @�א�و���wכ� ��J א���א�د�و�ن� ﴿ ; � ; 7 ﴾��� �9�و�א� � �2�� و���J���2�4 ر�א��4"�ن� ﴿�T�$��1א�)�א� ��J � 8 ﴾

��� �9�و�א� � �2�� ���א�@��F"�ن� ﴿�T�3"�א��: ��L�4 ��J ¡ א�و���wכ�﴾ 9 ; � � ��J א��"�א�ر�¦�"�ن� ﴿ 10 ﴾��� �9�א� � �¦��� "�ن� ���2א� ������و�ن� ﴿�@ ��J د�و�س����s�א� � % 11﴾

1����- Gerçekten müminler kurtuluşa ermiştir; . 2����- Onlar ki, namazlarında huşû içindedirler; . 3����- Onlar ki, boş ve yararsız şeylerden yüz çevirirler . 4����- Onlar ki, zekâtı verirler; . 5����- Ve onlar ki, iffetlerini korurlar; . 6����- Ancak eşleri ve ellerinin sahip olduğu (câriyeleri) hariç. . (Bunlarla ilişkilerden dolayı) kınanmış değillerdir . 7����- Şu halde, kim bunun ötesine gitmek isterse, işte bunlar, . . haddi aşan kimselerdir. . 8����- Yine onlar (o müminler) ki, emanetlerine ve ahidlerine . . . riayet ederler; . 9����- Ve onlar ki, namazlarına devam ederler 10����- Đşte, asıl bunlar vâris olacaklardır; 11����- (Evet) Firdevs'e vâris olan bu kimseler, orada ebedî kalıcıdırlar…………………………………………………………….Mü’minun 1-11

�-ĐNSAN NEDEN YARATILMIŞTI-�

Page 116: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

116

�/�و� ��﴿ E����� ���$ �r���~�Y ���$ א� א���1)�'�א�ن��U�/�3�O � 12 ﴾��{ q _���U�3א�ه� )����N ��d �r�s�jא�ر� $�כ���� � � ﴿13 ﴾��{ �U�/�3�Oא� א���U�/�3� �@ �r�/�3�4 �r�s�j�Uא� א����U�/�3� �@ �r�5�0�$ �r�/�3א� א�����F�4 �r�5�0א�$�א�

@�כ�'�"�)�א� א����Fא�م� �����א� }�� א�)� ® ﴿ ����/�%�Iא�)�א�ه� �3�O/�א� א����O @�&�+�א�ر�כ� א����� א���'��� א����א� � % 14﴾

. 12����- Andolsun biz insanı, çamurdan (süzülüp çıkarılmış) bir

. özden yarattık.

. 13����- Sonra onu sağlam bir karargâhta nutfe haline getirdik

. 14����- Sonra nutfeyi alaka (aşılanmış yumurta) yaptık. Peşinden, alakayı, bir parçacık et haline soktuk; bu bir parçacık eti kemiklere (iskelete) çevirdik; bu kemikleri etle kapladık. Sonra onu başka bir yaratışla insan haline getirdik. Yapıp yaratanların en güzeli olan Allah pek yücedir...Mü’minun 12, 13, 14

�-DOĞAN ELBET BĐRGÜN ÖLECEK-� ��{ % א�)�כ��� �K��� ذ��כ� �����&�"�ن� ﴿ 15 ﴾��{ �����T �r+��\�"�ن� ﴿�/� א�)�כ��� �"�م� א� 16﴾

15����- Sonra, muhakkak ki siz, bunun ardından elbet öleceksiniz.

..16����- Sonra da şüphesiz, sizler kıyamet gününde tekrar diriltileceksiniz…………………………………………………….Mü’minun 15, 16

�-TÛR DAĞINDA HANGĐ AĞAÇ YETĐŞTĐ-� ���Uא�ء �K �8�+�U�Tא��Y "�ر��� ��ة� �����ج� $����z�mو� ; �~��כ�����3 �Ö�+�:و� ���.��� �

����- Tûr-i Sînâ'da da yetişen bir ağaç daha meydana getirdik ki, bu ağaç hem yağ hem de yiyenlerin ekmeğine katık edecekleri (zeytin) verir…………………………………………………………Mü’minun 20

�-CÜZ: 18, MÜ’MĐNUN SURESĐ: 23, AYET:21-� � و�א�ن� ���2א� $��Uא�@��� כ�\���6ة� و�$��2�Uא� �@ ��כ��� ��d א���1)��א�م� ����lة� )�'�/���כ��� ��pא� �j�K ��d"�)��2א� و��כ� � � � � %

��Tא�כ��3"�ن�

Page 117: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

117

21����- Hayvanlarda sizin için elbette ibretler vardır. Onların karınlarındakinden (sütlerinden) size içiririz. Onlarda sizin için birçok faydalar daha vardır; etlerinden de yersiniz.

�-NUH A.S. GEMĐ YAPMA EMRĐ-�

���Uא���;@�א�و� ���Uא� @�א�ذ�א� ��uء א�$���)�א� و�@�א�ر� א��&��U"�ر� @�א��3�Yכ� @����2א� ����?� א�ن� א�:����U א���3�sכ� �Kא��4���U�Uא� و�و�� א� � � ; $��� כ�]� ز�و�_���� א�¦�����U و�א� ��� �9��2�� و���1 ���א���+���� ��d א��U�$ ل��"�/��3�4��?� א� ���+�Y ���$ ��1�3כ� א��. � � E ���3�c"�א� א�)��2�� �N���5�$"�ن� ﴿ E @�א�ذ�א�﴾27 א��Y&�"� ��8 א�)��8 و�$��� $��כ� ��L�4 א���3�sכ� @�/�]� א��������

���Uא� $��� א��/�"�م� א���Fא������� ﴿��È �9ي������ א� � � 28 ﴾�[�Nو� ��6�O �8�(��1����$ $�+�א�ر�כ�א� و�א� �����o�(ر�ب� א� � ﴿ ����א������� � א�ن�﴾ 29 ��d ذ��כ� ��1 �א�ت� و�א�ن� כ��Uא� ���+�&�����3 ﴿ �� 30 ﴾��{ א�)��Iא�)�א� $��� �K������N ��J)�א� ﴿ E��� ���Oא� � @�א�ر��U�3�Yא�﴾ 31 �2�� א�ن� א��4+���و��U�$ ��1�"�Yر� ���2���@ א� א����� $�א� �כ��� $��� א��?� ��6�7ه� א�@�~�� � % �TP&�/�"�ن� ﴿ 32﴾

27����- Bunun üzerine ona şöyle vahyettik: Gözlerimizin önünde (muhafazamız altında) ve bildirdiğimiz şekilde gemiyi yap. Bizim emrimiz gelip de sular coşup yükselmeye başlayınca her cinsten birer çift ile, daha önce kendisi aleyhinde hüküm verilmiş olanların dışındaki aileni gemiye al. Zulmetmiş olanlar konusunda bana hiç yalvarma! Zira onlar kesinlikle boğulacaklardır. . 28����- Sen, yanındakilerle birlikte gemiye yerleştiğinde: «Bizi zalimler topluluğundan kurtaran Allah'a hamdolsun» de. . . 29����- Ve de ki: Rabbim! Beni bereketli bir yere indir. Sen, iskân edenlerin en hayırlısısın. . 30����- Şüphesiz bunda (Nuh ve kavminin başından geçenlerde) birtakım ibretler vardır. Hakikaten biz (kullarımızı böyle) deneriz. . 31����- Sonra onların ardından bir başka nesil meydana getirdik. . 32����- Onlar arasından kendilerine: «Allah'a kulluk edin. Sizin

Page 118: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

118

O'ndan başka bir tanrınız yoktur. Hâla Allah'tan korkmaz mısınız?» (mesajını ileten) bir peygamber gönderdik. …….. . Mü’minun 27-32 Açıklama Bu âyette kendisinin ve kavminin adı verilmeyen bu

peygamber, bazı tefsircilere göre, Hûd (a.s.) veya Sâlih (a.s.)tir.

�-YARATANA NEDEN AZ ŞÜKÜR EDĐYORSUNUZ-� �3��~�� $�א� �I�Tכ���و�ن� �N ـ��ة� و�.�"� א���9ي� א�)��Iא� �כ��� א��'����� و�א��K��1-�א�ر� و�א���1@� � � % ; �

����- O, sizin için kulakları, gözleri ve gönülleri yaratandır. Ne de az şükrediyorsunuz!................................................................Mü’minun 78

�-ATEŞ YÜZLERĐNĐ YAKARDA ÇĐRKĐNLEŞĐRLER-� ���2א� כ�א����"�ن� �@ ��Jא�ر� و��U��s�3�T¾� و�_�"�.��2�� א� �

����- Ateş yüzlerini yakar; orada suratları çirkin ve gülünç bir halde bulunurlar…………………………………………………….Mü’minun 104 Açıklama Allah Teâlâ, büyük bir nimet olan dünya hayatını şirkle,

inkârcılıkla ve kötülükler işleyerek geçirdikten sonra, ölümün dehşeti karşısında, iş işten geçince uyanan, ancak cehennem azabına uğramaktan kurtulamayan bedbahtlara o zaman yönelteceği hitabı ve onların acz ve itiraflarını bu âyetle ifade buyuruyor.

�-DÜNYADA KAÇ YIL KALDIN SORAR-� �Nא�ل� ﴿ ����U�Y א���1ر�ض� ���4د� ��d ���&�\�+� כ�� � �Nא��"�א�﴾ 112 �+�\��Uא� �"�$�א� א�و� �K�£� �"�م� @�'�ـ]� �

א���א�د� ��� ﴿ � ; �Nא�ل�﴾ 113 �� �T����3"�ن� ﴿�&�Uכ� ���"� א�)�כ� ��~���3�N ��1א� ���&�\�+� א�ن� � 114﴾

112����- (Allah inkârcılara) «Yeryüzünde kaç yıl kaldınız?» diye sorar. . 113����- «Bir gün veya günün bir kısmı kadar kaldık. Đşte sayanlara sor» derler. . 114����- Buyurur: Sadece az bir süre kaldınız; keşke siz (bunu) bilmiş olsaydınız! ……………………………………………..Mü’minun 112-114

�-SEN BOŞ YERE YARATILDINIMI ZANNETTĐN-�

Page 119: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

119

�� א����א� �U�/�3�Oא�כ�� �4+�\�א� و�א��&�+�'�g�@א� ���Uא� ���T ��1_��"�ن� �)�כ��� א� ����- Sizi sadece boş yere yarattığımızı ve sizin hakikaten

huzurumuza geri getirilmeyeceğinizi mi sandınız? …… Mü’minun 115 Açıklama Âyetten de anlaşılacağı üzere, dünyadaki bütün canlılar

içinde vazife ve sorumluluk taşıyan yegâne varlık insandır. Esasen insan hayatını anlamlı kılan, ona değer katan temel özellik, insanın bir vazife ve sorumluluk varlığı oluşudur. Bu sebeple, vazifelerini ihmal eden ve sorumsuz bir hayat yaşayan insanlar, gerçek anlamda insanlık değerini yitirmiş olurlar. Bu dünyada bir kısım insanlar, insanlığının gereği olan vazifeleri ihmal etmiş ve bunların sorumluluğundan kurtulmuş olabilirler. Ancak, bu âyet açıkça gösteriyor ki, ilâhî sorumluluktan kurtulmak ve Allah’ın huzurunda hesap vermekten kaçmak hiç kimse için mümkün değildir. Bunun aksini düşünmek, ahlâk nizamını ve bu nizamın temeli olan mutlak adaleti inkâr etmek sonucuna götürür.

ZĐNA EDENE YÜZ SOPA

א���oא�)����r و�א���oא���v @�א�_����3و�א� כ�]� و�א����� $����2�Uא� $�א����r _����3ة� و��T ��1א��9�Oכ�� ���2�Kא� ر�א�@���d �r د� ��� � � q � �� �U�$���T"�ن� �&�Uא����� א�ن� כ� ����U�$א������ ���$ �r�s���2א� ��א����K���2 �9�4א��I�����"�م� א����O��1 و���Kא����� و�א� � E ;

2����- Zina eden kadın ve zina eden erkekten her birine yüz sopa vurun; Allah'a ve ahiret gününe inanıyorsanız, Allah'ın dininde (hükümlerini uygularken) onlara acıyacağınız tutmasın. Müminlerden bir gurup da onlara uygulanan cezaya şahit olsun.

א���oא��U� ��1 ��vכ�¾� א���1 ز�א�)����r א�و� $����Iכ��r و�א���oא�)����U� ��1 �rכ��2�gא� א���1 ز�א�ن� א�و� $����Iכ� و�����م� ذ��כ� E � ; R ����U�$א������ ��L�4 �

3����- Zina eden erkek, zina eden veya müşrik olan bir kadından başkası ile evlenmez; zina eden kadınla da ancak zina eden veya müşrik olan erkek evlenir. Bu, müminlere haram kılınmıştır. ……… Nur 2, 3 Açıklama Đslâm’da müşrik kadın ve erkekle evlenmek caiz değildir

ve böyle bir nikah akdi geçersizdir. Âyette, zina etmiş müslümanla

Page 120: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

120

evlenmenin çirkinliği de belirtilmiş olduğu kabul edilmekle birlikte, âyetin nüzûl sebebi ve diğer deliller dikkate alınarak, Đslâm alimlerinin çoğunluğunca böyle bir nikâh akdinin geçerli olduğuna hükmedilmiştir.

�-ĐFTĐRA ATANA SEKSEN SOPA-�

و�א���9 ��� ���$�"�ن� א�����-��Uא�ت� }�� ­�� �א��T"�א� �Kא�ر��K����2�m �rא�ء @�א�_����3و���J |��א�)���� _����3ة� و��T ��1/�+��3"�א� � ; � �� �2�mא�د�ة� א����Kא� و�א�و���wכ� ��J א���sא��Y/�"�ن� ��G� ; � E

4����- Namuslu kadınlara zina isnadında (iftirada) bulunup, sonra (bunu isbat için) dört şahit getiremeyenlere seksener sopa vurun ve artık onların şahitliğini hiçbir zaman kabul etmeyin. Onlar tamamen günahkârdırlar.

������א���1 א��� �9�� �Tא��K"�א� $��� �K��� ذ��כ� و�א�:��g�3"�א� @�א�ن� א����� �s�7"�ر� ر� � E � 5����- Ancak bundan sonra tevbe edip ıslah olanlar müstesnadır.

Allah çok bağışlayıcı ve merhametlidir…………………Nur 4, 5

�-DĐLĐ, ELĐ, AYAĞI YAPTIĞINA ŞAHĐT OLCAK-�

��א� و�א����O��1ة��(���qא�ن� א���9 ��� ���$�"�ن� א�����-��Uא�ت� א���5א�@�~��ت� א������$��Uא�ت� ���U"�א� ��d א� � �� �9�4א�ب� ��Gو� �����F�4� � �א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� -���� �� ���2�� و�א� ��� ��2�� و�א�ر�_��2�3�&�U�'��2�� א����3�4 ���2�I�T م��"� � ����-

23, 24����- Namuslu, kötülüklerden habersiz mümin kadınlara zina isnadında bulunanlar, dünya ve ahirette lânetlenmişlerdir. Yapmış olduklarına, dilleri, elleri ve ayaklarının, aleyhlerinde şahitlik edeceği gün onlar için çok büyük bir azap vardır. …. . Nur 23, 24

�-KÖTÜ KADINA, KÖTÜ ERKEK-�

��+�א�ت� �j�3���+�"�ن� �j���+���� و�א��j�3���+�א�ت� �j��3 �+���\�א�ت� و�א���3 �+���\���� و�א����+���\�"�ن� �Eא����+���\�א�ت� E � � � � � � ��µة� و�ر�ز�ق� כ������s�5�$ ����G ن��"��ن� ��pא� �/�"� ��l�$ כ��w�Pא�و� � % � ± ;

����- Kötü kadınlar kötü erkeklere, kötü erkekler ise kötü kadınlara; temiz kadınlar temiz erkeklere, temiz erkekler de

Page 121: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

121

temiz kadınlara yaraşır. Bu sonuncular, (iftiracıların) söylediklerinden çok uzaktırlar. Kendileri için bağışlanma ve güzel bir rızık vardır……………………………………………..Nur 26

�-HABER VER, SELAM VER ÖYLE GĐR-�

��¢�� �T'�&�א�)�'�"�א� و��T'����3"�א� ��L�4 א�.��2�3א� ����"��Tכ��K ��6�7 א��T�"���K �3"�א��O���T ��1 א��"�U�$א� ���9 ��% �א� א� ��2א� א� ; ;� ���3כ��� �9�Tכ���و�ن� ���כ� ��6�O ��ذ��כ�

����- Ey iman edenler! Kendi evinizden başka evlere, geldiğinizi farkettirip (izin alıp) ev halkına selâm vermedikçe girmeyin. (Haber vermek) sizin için daha iyidir; herhalde (bunu) düşünüp anlarsınız…………………………….......................................……….Nur 27

�-ĐZĐNSĐZ BĐRĐNĐN EVĐNE GĐRMEYĐN-�

@�א�ن� ­�� �כ��� א�ر�_��"�א� @�א�ر�_��"�א� �[���N و�א�ن� �� ����Àو�א� @����2א� א�����א� @�~�� �3�O���T"�.�א� ��¢�� ���ذ�ن� �כ� � � E ; �����א� �T����3"�ن� �3�4 .�"� א�ز�כ��� �כ��� و�א����� �� � %

����- Orada hiçbir kimse bulamadınızsa, size izin verilinceye kadar oraya girmeyin. Eğer size, «Geri dönün!» denilirse, hemen dönün. Çünkü bu, sizin için daha nezih bir davranıştır. Allah, yaptığınızı bilir…………………………………………..Nur 28

�-KADINLAR VE MÜMĐN ERKEKLER GÖZÜNÜ HARAMDAN KORUSUN-�

�sو���� ��Jא�ر��-�Kא� ���0�5"�א� $�� ����U�$�����3� �[�N � �א� �� ��6�+�O א�ن� א����� ����G כ� א�ز�כ�����F"�א� @���و�_��2�� ذ� � % % �-��U�"�ن�

30����- (Resûlüm!) Mümin erkeklere, gözlerini (harama) dikmemelerini, ırzlarını da korumalarını söyle. Çünkü bu, kendileri için daha temiz bir davranıştır. Şüphesiz Allah, onların yapmakta olduklarından haberdardır.

Page 122: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

122

�� @���و�_��2�� و���1 �+��� ��� ز� ��U&��2�� א���1 $�א� �F�sو���� ��א�ر�.��-�Kא� ��$� ��א�ت� ��0�0�5�U�$�����3� �[�Nو� � � ��"��2�K�� و���1 �+��� ��� ز� ��U&��2�� א���1�_ ��L�4 ���.������� ���K���0����2�U�$ ���2�cא� و� � � q �&��2�� א�و� �"��+�

���2�&��"��K א�ء�U�Kא�و� א� ��א����2�U�Kא�و� א� ���2�&��"��K א�ء�Kא�و� א� ��א����2�Kא� ; ; ; ; .......

31����- Mümin kadınlara da söyle: Gözlerini (harama bakmaktan) korusunlar; namus ve iffetlerini esirgesinler. Görünen kısımları müstesna olmak üzere, zinetlerini teşhir etmesinler. Baş örtülerini, yakalarının üzerine (kadar) örtsünler. Kocaları, babaları, kocalarının babaları, kendi oğulları, kocalarının oğulları, erkek kardeşleri, erkek kardeşlerinin oğulları, kız kardeşlerinin oğulları, kendi kadınları (mümin kadınlar), ellerinin altında bulunanlar (köleleri), erkeklerden, ailenin kadınına şehvet duymayan hizmetçi vb. tâbi kimseler, yahut henüz kadınların gizli kadınlık hususiyetlerinin farkında olmayan çocuklardan başkasına zinetlerini göstermesinler. Gizlemekte oldukları zinetleri anlaşılsın diye ayaklarını yere vurmasınlar (Dikkatleri üzerine çekecek tarzda yürümesinler). Ey müminler! Hep birden Allah'a tevbe ediniz ki kurtuluşa eresiniz.………………………………………………………...……….Nur 30, 31 Açıklama Bu âyette kadınlara, teşhir etmeleri yasaklanan «zînet»ten

maksadın ne olduğu konusunda farklı görüşler vardır: Bir görüşe göre bu zinetten maksat, küpe, bilezik, yüzük ve gerdanlık gibi süs takıları ile sürme, kına gibi şeylerdir. Bu yoruma göre bu tür zinet eşyasının bedende teşhiri kadınlar için haramdır. Elbise de zinet olmakla beraber, gizlenmesi mümkün olmadığı için âyette diğerlerinden istisna edilmiştir. Ancak, daha kuvvetli bir görüşe göre âyetteki «zinet» tabiri, kadının vücudunu ifade eder ki, buna göre yasaklanan, süs eşyalarının teşhiri değil, vücudun teşhiridir. Bu yasaklamadan istisna edilen «görünen kısım» ise, kadının yüzü, elleri ve -bir görüşe göre ayaklarıdır.

�-ALLAH YERĐN GÖĞÜN NURUDUR-�

�r�_��uز� ��d �2א� $�-�+�א�ح� א����-�+�א�ح���%א����� )�"�ر� א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� $�\�]� )�"�ر�ه� כ����Iכ�"�ة� @� � % % � � א���r�_��u�o כ�א�)��2א� כ�"�כ��A د�ر�ي� �"��$ ���N�� ���z�mة� $�+�א�ر�כ��r ز� � ���r �כ�א�د� �K���7 ��1و� �r���N���m ��1 �r�(�"�& �

Page 123: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

123

ز� �&��2א� ��0`�ء و��"� ­�� ��Â'�'�?� )�א�ر� )�"�ر� ��L�4 )�"�ر� ����2ي� א����� ��U"�ر�ه� $��� ��Iא�ء و� ����0ب� א����� % ; � � % % ; �����א��$��1\�א�ل� ��U�3א�س� و�א����� �Kכ�]� �m`�ء �3�4 � %

����- Allah, göklerin ve yerin nûrudur. O'nun nûrunun temsili, içinde lamba bulunan bir kandillik gibidir. O lamba kristal bir fanus içindedir; o fanus da sanki inciye benzer bir yıldız gibidir ki, doğuya da, batıya da nisbet edilemeyen mübarek bir ağaçtan, yani zeytinden (çıkan yağdan) tutuşturulur. Onun yağı, neredeyse, kendisine ateş değmese dahi ışık verir. (Bu,) nûr üstüne nûrdur. Allah dilediği kimseyi nûruna eriştirir. Allah insanlara (işte böyle) temsiller getirir. Allah her şeyi bilir. …

.. Nur 35 Açıklama Allah’ın nûr olmasının manası, bütün âlemin ve âlemdeki

bütün hissî nûrların ve idrak edici güçlerin yaratıcısı ve icat edicisi olmasıdır. Şu halde, nûrdan asıl umulan aydınlatma, açığa çıkarma, tecelli ve inkişaf manalarının temeli, nûrdan ve nûru alandan çok, nûru yapıp yaratana ait olacağı için «Nûr» ismi Allah’a daha lâyıktır. Ancak, bundan dolayı nûru yaratana «Nûr» denilmesi, lisan bakımından hakikat değil, mecazdır.

�-HĐÇBĐR ŞEY ĐNSANI ĐBADETTEN ALI KOYMAMALI-�

�ر���uل� �Nذ�כ��� א����� و�א� ���4 �����K ��1א�ر�ة� و���À ���2���2�3�T ��1 � א�م� א��-��3"�ة� و�א� �&�א�ء א���oכ�"�ة� ��kא�@�"�ن� �"�$�א� ; � � ��?� א��/��3"�ب� و�א��K��1-�א�ر� �@ �A�3�/�&�T� �

����- Onlar, ne ticaret ne de alış-verişin kendilerini Allah'ı..... anmaktan, namaz kılmaktan ve zekât vermekten alıkoyamadığı insanlardır. Onlar, kalplerin ve gözlerin allak bullak olduğu bir günden korkarlar……………………………………………………Nur 37

�-KUŞLAR BĐLE ALLAH’I (c.c.) TESBĐH EDER-�

Page 124: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

124

���3�4 ���N �[��6 :�א�@�א�ت� כ��j�א�­�� ���T א�ن� א����� �'�+�¾� �?� $��� ��d א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�א� % ; �Tو� �?�T��~�: �א� ��s��3"�ن� �� �������g?� و�א����� �3�4�+�' � % �

����- Göklerde ve yerde bulunanlarla dizi dizi kuşların Allah'ı tesbih ettiklerini görmez misin? Her biri kendi duasını ve tesbihini (öğrenmiş) bilmiştir. Allah, onların yapmakta olduklarını hakkıyle bilir………………………………………Nur 41

�-ALLAH (c.c.) HER CANLIYI SUDAN YARATTI-�

E �2�� $��� ©����L�4 �`�I ر�_�����3�U�$و� �?�U�j�K ��L�4 �`�I��© ���$ ���2�U���@ א�ء�$ ���$ �r�K���3 כ�]� د�א��O و�א����� � � E � E ; ; �2�� $��� ©����L�4 �`�I א�ر����3��k ���K א����� $�א� ��Iא��U�$و�; % ; � ��� ���N ء�`�m �[כ� ��L�4 ء א�ن� א����� � %

����- Allah, her canlıyı sudan yarattı. Đşte bunlardan kimi karnı üstünde sürünür, kimi iki ayağı üstünde yürür, kimi dört ayağı üstünde yürür... Allah dilediğini yaratır; şüphesiz Allah her şeye kadirdir…………………………………………………………………Nur 45

�-NAMAZ KIL ZEKAT VER-�

����"�א� א��-��3"�ة� و�א��T"�א� א���oכ�"�ة� و�א������"�א� א�����Y"�ل� ���3כ��� ������T"�ن� �Nو�א� � � ����- Namazı kılın; zekâtı verin; Peygamber'e itaat edin ki

merhamet göresiniz…………………………………………..…...Nur 56

�-GÜNÜN ÜÇ VAKTĐNDE ĐZĐN ĐSTEMELĐ-�

����'�&�א�ذ�)�כ��� א���9 ��� �3�$כ��8 א�©��א�)�כ��� و�א���9 ��� ­�� �+��5�3"�א� א�����3�� $��Uכ�� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� � � � ; %¦����3 $���א�ت� .......

����- Ey müminler! Ellerinizin altında bulunan (köle ve cariyeleriniz) ve içinizden henüz ergenlik çağına girmemiş olanlar, sabah namazından önce, öğleyin soyunduğunuz vakit ve yatsı namazından sonra (yanınıza gireceklerinde) sizden üç defa izin istesinler. Bunlar, mahrem (kapanmamış) halde

Page 125: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

125

bulunabileceğiniz üç vakittir. Bu vakitlerin dışında ne sizin için ne de onlar için bir mahzur yoktur. Birbirinizin yanına girip çıkabilirsiniz. Đşte Allah âyetleri size böyle açıklar. Allah, (her şeyi) bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir……………Nur 58 Açıklama Bazı tefsirlerde, bu âyetin inmesine sebep teşkil eden olay

kısaca şöyle nakledilir: Hz. Peygamber, bir öğle vakti Müdlic adlı bir sahâbîyi göndererek Hz. Ömer’i huzuruna çağırdı. Müdlic, Hz. Ömer’in odasına izinsiz girmişti. Oysa Ömer (r.a.) uyuyordu ve muhtemelen üzeri açılmıştı. Uyandırıldığında Ömer’in canı sıkılmış ve gönlünden, «Keşke böyle zamanlarda izinsiz girmek yasaklansa!» şeklinde bir temenni geçmişti. Resûlullah (s.a.)’ın huzuruna vardığında bu âyetin henüz inmiş olduğunu öğrenen Ömer, Allah’a hamdetti.

�-YAŞLI KADINLARIN MAHREMLĐĞĐ-�

���2�Kא����3�4���2�� �U�_א�ح� א�ن� ��0��� ¦� �«���3�@ ��ª��1 ���_�"�ن� )�כ�א� ���� و�א��/�"�א����4 $��� א���U'�א�ء א� � ; �o�K ت���u��l�&�$ ��6�7� �����3�4 ������M و�א����� ����G ��6�O ���s�s��&�'� و�א�ن� �r�U� � � % %

����- Bir nikâh ümidi beslemeyen, çocuktan kesilmiş yaşlı kadınların, zinetleri (yabancı erkeklere) teşhir etmeksizin (bazı) elbiselerini çıkarmalarında kendilerine bir vebal yoktur. Đffetli davranmaları kendileri için daha hayırlıdır. Allah işitendir, bilendir…………………………………………….………Nur 60 Açıklama Bu sûrenin 31. âyetinde kadınlar için örtünmenin

gerekliliği ve bunun ne şekilde ve kimlere karşı olacağı, istisnalar verilmek suretiyle belirtilmişti. Ayrıca orada «zînet» tabirinden ne kasdedildiği hakkında tefsircilerin görüşlerine de kısaca yer verilmişti.

Kadının, kocasına güzel görünmek için süslenmesi ve açılması dînen mübah, hatta tavsiyeye şâyan görülmüştür. Ancak, özellikle 31. âyette sıralanan yakınlar dışında kalan yabancı erkeklere güzel görünmek için süslenmek, hususiyle açılıp saçılmak, genç olsun yaşlı olsun, bütün müslüman ve hür kadınlara haramdır. Bununla beraber, bu âyette yaşlı kadınların da diğer kadınlar gibi davranmaları tavsiye edilmekle birlikte, giyim ve örtünme hususunda onlara, belli şartlara bağlı olarak daha serbest hareket etme imkanı getirildiği görülmektedir. Bu ruhsat, yaşlı kadınların kadınlık câzibelerini artık büyük ölçüde kaybetmiş olmalarından ve bir mefsedete yol açmaları ihtimalinin ortadan kalkmış bulunmasındandır.

Page 126: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

126

KUR’AN’A KĐM UYDURMA DEDĐ

و��Nא�ل� ��} כ� א�@� א���9 ��� כ����sو�א� א�ن� .��9א� א���1 א�@� Ú ; ; ; � � ���3�cא� ��u ���/�@ =◌و�ن����Oم� א��"�N �?�� �?� و�א��4א�)�?� �3�4 ± ; E Eو�ز�و�ر�א�◌= ﴿ ;و��Nא��"�א�﴾ 4 ﴿ ��~���3�4��?� �Kכ���ة� و�א�:� ��L�� �`�2�@ א�כ�&�&�+��2א� ���� א��Yא�����6 א���1و� � � � 5﴾

4����- Đnkâr edenler: Bu (Kur'an), olsa olsa onun....................... (Muhammed'in) uydurduğu bir yalandır. Başka bir zümre de bu hususta kendisine yardım etmiştir, dediler. Böylece onlar hiç şüphesiz haksızlığa ve iftiraya başvurmuşlardır.

5����- Yine onlar dediler ki: (Bu âyetler), onun, başkasına.......... yazdırıp da kendisine sabah-akşam okunmakta olan, öncekilere ait masallardır………………………………………….…………….Furkan 4, 5 Açıklama Bu âyette, bazı kâfirlerin, Kur’an âyetlerinin önceki

kavimlerin masallarından ibaret olduğu, Hz. Peygamber’in bunları başkalarına yazdırdığı ve ezberlemesi için kendisine sabah-akşam okunduğu yolundaki ifadelerinden sözedilmektedir. Tefsirlerde genellikle tercih edilen bu mana esas alındığında, âyetin dikkat çekici bir hususa işaret ettiği görülür, ki bu, Hz. Peygamberin ümmî olduğunun yani okuyup yazma bilmediğinin münkirlerce de bilinmekte ve kabul edilmekte oluşudur

�-KUR’AN’I TERK EDENLERE PEYGAMBER (s.a.v.) ŞĐKAYETÇĐ OLUR-�

و��Nא�ل� א�����Y"�ل� �א� ر�ب� א�ن� و�א� .��9א� א��/���א�ن� �z�2�$"�ر�א� �N"�$�`� א�����9 ����- Peygamber der ki: Ey Rabbim! Kavmim bu Kur'an'ı

büsbütün terk ettiler………………………………………………Furkan 30 Açıklama Âyette, Hz. Peygamber’in, Kur’an’a gereken değeri

vermeyen ve hatta onunla alay eden kavminden yakınışı anlatılmaktadır. Âyetteki «mehcûran» kelimesi «kötü söz» manasında da anlaşılmıştır. Bu manaya göre, müşriklerin Kur’an hakkında onun sihir v.b. olduğu yönündeki ithamlarına işaret edilmiş olur.

�-KUR’AN BĐR DEFA DA ĐNMELĐYDĐ DEDĐLER-�

Page 127: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

127

و��Nא�ل� א���9 ��� כ����sو�א� �"��o�( ��1ل� �3�4��?� א��/���א�ن� �r�3��Æ و�א�����ة� כ��9�כ� ��K �8�+�\�U?� @���א�د�כ� و�ر��U�3�Tא�ه� � E � ��~���T���T �

����- Đnkâr edenler: Kur'an ona bir defada topluca indirilmeli değil miydi? dediler. Biz onu senin kalbine iyice yerleştirmek için böyle yaptık (parça parça indirdik) ve onu tane tane (ayırarak) okuduk………………………………………………….Furkan 32

�-YALANCILARI ALLAH (c.c.) SUDA BOĞDU-� �Nو� ��U�3א�س� א� ��r و�א��4&���)�א� ��F�3א������� �9�4א��Kא� ��Jא��U�3��_و� ��Jא��U�N�� "�م� )�"�ح� ���א� כ��K�9"�א� א�����Y]� א��7 � %

����א� �Eא� � ����- Nuh kavmine gelince, peygamberleri yalancılıkla itham

ettiklerinde onları, suda boğduk ve kendilerini insanlar için bir ibret yaptık. Zalimler için acıklı bir azap hazırladık…..Furkan 37

�-HAYVAN GĐBĐ KĐMMĐŞ-� P ��~���+�Y �[�Xא� ��J �[�K א�م��א���1 כ�א���1)� ��J /��3"�ن� א�ن��ن� א�و� ��"����'� ��J��Õא�ن� א�כ� �A�'��° א�م� � % ����- Yoksa sen, onların çoğunun gerçekten (söz) dinleyeceğini

yahut düşüneceğini mi sanıyorsun? Hayır, onlar hayvanlar gibidir, hatta onlar yolca daha da sapıktırlar…………Furkan 44 Açıklama Bu gibi kimseler, akıllarına ve kendilerine ulaşan ilâhî

tebliğe uymayıp sırf hissiyatına göre hareket etmeleri bakımından hayvanlara benzetilmiş; hayvanlarının hareketlerinin kendilerine verilen güç ve kabiliyetlerin yaratılış amacına uygun olmasına karşılık böyle kimselerin davranışlarının bu özellikten yoksun bulunmasından ötürü de onlardan gidişçe daha sapık oldukları belirtilmiştir.

�-GÖLGE NASIL UZAR-�

א�­�� �I� ���T א���� ر��Kכ� כ����i $��� א���F]� و��"� �mא�ء �����Y �?�3א�כ��Uא� }�� _���U�3א� א� E ; E � ��~����3�4��?� د� �«�� � ﴿45 ﴾��{ ���Uא� �N+��0א� �'���6א� ﴿� �U�0�+�Nא�ه� א� � 46﴾

Page 128: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

128

45����- Rabbinin gölgeyi nasıl uzattığını görmedin mi? Eğer dileseydi, onu elbet hareketsiz kılardı. Sonra biz güneşi, ona delil kıldık. ........ ..46����- Sonra onu (uzayan gölgeyi) yavaş yavaş kendimize çektik (kısalttık)…………………………………………………….Furkan 45, 46

�-GECEYĐ HATAN BAŞKA KĐM ÖRTÜ YAPABĐLĐR-� �Tא��+�Y م��"�U��+�א��Yא� و�א� �[��� و�.�"� א���9ي� _��]� �כ��� א� � א� و�_��]� א���2�Uא�ر� )��I"�ر�א�

����- Sizin için geceyi örtü, uykuyu istirahat kılan, gündüzü de dağılıp çalışma (zamanı) yapan, O'dur………………….Furkan 47

�-ÖLÜ TOPRAĞI KĐM CANLANDIRDI-� و�.�"� א���9ي� א�ر��Y]� א���� �א�ح� ���I�Kא� ����K ���ي� ر����&�?� و�א� E � ; � ��Uא� $��� א��'���א�ء $�א�ء ���2"�ر�א� ﴿�o�(� ; ; 48 ﴾

��Ý�g�U� ���3�K �?�Kة� $���&�א� و�)�'�/���?� ��pא� �U�/�3�Oא� א�)��א�$�א� و�א�)�א��Y`� כ�\���6א� ﴿ � ; � 49 ﴾���/�و� �Uא�ه� �@���: ���9כ���و�א� @�א���à א�כ���Õ א���Uא�س� א���1 כ��s"�ر�א� ﴿� ���2�U���K ; R 50﴾

48, 49����- Rüzgârları rahmetinin önünde müjdeci olarak gönderen O'dur. Biz, ölü toprağa can vermek, yarattığımız nice hayvanlara ve nice insanlara su vermek için gökten tertemiz su indirdik. . 50����- Andolsun bunu, insanların öğüt almaları için, aralarında çeşitli şekillerde anlatmışızdır; ama insanların çoğu ille nankörlük edip diretmiştir……………………………………..Furkan 50 Açıklama Bu âyete, «ilâhî kudretin eserlerinin ve insanlara verilen

nimetlerin birçok peygamberin dilinden defalarca ve çeşit çeşit anlatıldığını» ifade etmek üzere yukarıdaki şekilde mana vermek mümkün olduğu gibi; «suyu evirip çevirip, değişik yerlere türlü türlü yağmur yağdırdık» tarzında bir mana da verilebilir.

�-BĐRĐ TATLI, ÖBÜRÜ TUZLU SU NASILDIR-�

Page 129: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

129

�����2�Uא� ���Kز���� �K �[��_ج� و���u�9א� �9�4ب� @���א�ت� و�.��9א� �3�$¾� א��. ��� ���g�+�و�.�"� א���9ي� $���ج� א� E � �����zא� �z��f"�ر�א� و�

����- Birinin suyu tatlı ve susuzluğu giderici, diğerininki tuzlu ve acı iki denizi salıveren ve aralarına bir engel, aşılmaz bir sınır koyan O'dur……………………………………………………………Furkan 53 Açıklama Bu âyet hakkında değişik tefsirler vardır: 1) Maksat,

denize karışan nehir (Dicle gibi) ve onun karıştığı denizdir. Denizi yarıp arasından fersahlarca akıp gittiği halde, nehrin suyunun tadı bozulmamaktadır. 2) Maksat, Nil gibi büyük ırmak ve büyük denizdir ki aralarına bir kara parçası (dil) girmektedir. 3) Maksat, müminlerle kâfirlerdir. Tatlı su müminleri, acı su kâfirleri sembolize etmektedir. Dünyada yanyana fakat birbirlerine karışmadan yaşadıklarına işaret edilmektedir.

�-EY ĐNSAN, SUDAN, MENĐDEN YARATILDIĞINI HATIRLA-�

و�.�"� א���9ي� ���3�O $��� א����א�ء ���I�Kא� @��z��3?� )�'�+�א� و�:����2א� و�כ�א�ن� ر��Kכ� ���N ���א� � % ; � 54����- Sudan (meniden) bir insan yaratıp onu nesep ve sıhriyet

(kan ve evlilik bağından doğan) yakınlığa dönüştüren O'dur. Rabbinin her şeye gücü yeter.

�2�� و���J���0� ��1 و�כ�א�ن� א��כ�א�@��� ��L�4 ر���6�2�c �?�Kא� ��s�U� ��1 د�و�ن� א����� $�א� ��+���و�ن� $��و� � � � % 55����- (Böyle iken inkârcılar) Allah'ı bırakıp kendilerine ne

fayda ne de zarar verebilen şeylere kulluk ediyorlar. Đnkârcı da Rabbine karşı uğraşıp durmaktadır.………………….......Furkan 54, 55

�-HANGĐSĐ ALLAH’IN HAS KULLARI-� و��4+�א�د� א��������� א��� �9�� �I��©"�ن� ��L�4 א���1ر�ض� .�"�)�א� و�א�ذ�א� �����+��2�� א����א�.��3"�ن� �Nא��"�א� �Y~��$�א� �

﴿63 ﴾��� �9�و�א� � ��א�$�א� ﴿�Nא� و����z�Y ���2�K�����&�"�ن� �+� �64 ﴾��� �9�و�א� � �"�ن� ر��U�Kא� א�:���ف� �U�4א� �"�/�

Page 130: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

130

�� א�ن� �9�4א��2�Kא� �U�2�_ �9�4א�ب� ® ®כ�א�ن� ���7א�$�א� ﴿ א�)��2א�﴾ 65 �Yא�ءت� $�'�&�/���א� و�$�/�א�$�א� ﴿ ;66 ﴾��� �9�و�א� � א�ذ�א� א�)��s/�"�א� ­�� �'���@�"�א� و�­�� �/�{��و�א� و�כ�א�ن� ����K ذ��כ� �N"�א�$�א� ﴿ ; 67﴾

63����- Rahmân'ın(has) kulları onlardır ki, yeryüzünde tevazu ile yürürler ve kendini bilmez kimseler onlara laf attığında (incitmeksizin) «Selam!» derler (geçerler);…………………….. . 64����- Gecelerini Rablerine secde ederek ve kıyam durarak geçirirler. . ...65����- Ve şöyle derler: Rabbimiz! Cehennem azabını üzerimizden sav. Doğrusu onun azabı gelip geçici değil, devamlıdır. . 66����- Orası cidden ne kötü bir yerleşme ve ikamet yeridir! . . . 67����- (O kullar), harcadıklarında ne israf ne de cimrilik ederler; ikisi arasında orta bir yol tutarlar……………..Furkan 63-67

�-TEVBE EDENLERĐN KÖTÜLÜKLERĐNĐ EYĐLĐGE ÇEVĐRĐR-�

א���1 $��� �Tא�ب� و�א� ��'��Uא�ت� و�כ�א�ن� א����� ���2�Tـא����Y כ� �+���ل� א������w�$��� و����4]� ���4~�� :�א����א� @�א�و� % � ; � ����א� ﴿���s�7"�ر�א� ر� � و�$���﴾ 70 �Tא�ب� و����4]� :�א����א� @�א�)�?� �&�"�ب� א���� א����� $�&�א��Kא� ﴿ 71 ﴾

��� �9�و�א� � ���2�I� ��1و�ن� א���oو�ر� و�א�ذ�א� $��� � و�א� �Kא���5�3"� $���و�א� כ���א�$�א� ﴿ 72 ﴾��� �9�و�א� � א�ذ�א� ذ�כ���و�א� �2�� ­�� ����kو�א� �3�4���2א� :���א� و����4��א�)�א� ﴿�Kא� �א�ت� ر��K 73 ﴾��� �9�و�א� � ��Uא� $��� �A�. א��U�Kن� ر��"��"�/� ����/�&���3�א�ز�و�א�_��Uא� و�ذ�ر� �א��U�Tא� ���Nة� א�����4 و�א�_���U�3א� � א�$�א�$�א� ﴿ א�و���wכ�﴾ 74 ; � �א� �� �r�@���5� �o��aو�ن� א�

�:���lو�א� و� ��3/�"�ن� @����2א� °�����r و��Y~��$�א� ﴿ � 75 ﴾��� ������ � ���2א� ��'��8�U $�'�&�/���א� و�$�/�א�$�א� �@ % �﴿76﴾

..70����- Ancak tevbe ve iman edip iyi davranışta bulunanlar başkadır; Allah onların kötülüklerini iyiliklere çevirir. Allah çok bağışlayıcıdır, engin merhamet sahibidir.……………………….

Page 131: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

131

..71����- Kim tevbe edip iyi davranış gösterirse, şüphesiz o, tevbesi kabul edilmiş olarak Allah'a döner.……………………. ..72����- (O kullar), yalan yere şahitlik etmezler, boş sözlerle karşılaştıklarında vakar ile (oradan) geçip giderler.………….. ..73����- Kendilerine Rablerinin âyetleri hatırlatıldığında ise, onlara karşı sağır ve kör davranmazlar;…………………….. ..74����- (Ve o kullar): Rabbimiz! Bize gözümüzü aydınlatacak eşler ve zürriyetler bağışla ve bizi takvâ sahiplerine önder kıl! derler. ..75����- Đşte onlara, sabretmelerine karşılık cennetin en yüksek makamı verilecek, orada hürmet ve selamla karşılanacaklardır. ..76����- Orada ebedî kalacaklardır. Orası ne güzel bir yerleşme ve ikamet yeridir.…………………………………………………..Furkan 70-76

�-DUANIZ OLMASA ALLAH (c.c.) ĐNSANA NE DĐYE DEĞER VERSĐN-�

�� @�'�"�ف� �כ�"�ن� ��oא�$�א� �&�K�9�כ�� @�/��� כ� �N]� $�א� ��+���א� �Kכ��� ر���� �"���1 د��4א� E � ; � � ����- (Resûlüm!) De ki: (Kulluk ve) yalvarmanız olmasa,

Rabbim size ne diye değer versin? (Ey inkârcılar! Size Resûl'ün bildirdiklerini) kesinkes yalan saydınız; onun için azap yakanızı bırakmayacaktır!..............................................................................Furkan 77

NUH A.S. KAVMĐNE ŞÖYLE DEMĐŞTĐ

��v�א� �כ��� ر��Y"�ل� א�$���� ﴿ � � @�א��T/�"�א�﴾ 162 E א����� و�א������"�ن� ﴿ � ;و�$�א�﴾ 163 ���$ �?���3�4 �� א��Yـ�3כ� � %א�_��� א�ن� א�_���ي� א���L�4 ��1 ر�ب� א���א������� ﴿ � E164 ﴾ن��"�Tא��Tא� � א���9כ���א�ن� $��� א���א������� ﴿ � 165 ﴾

و��9�Tر�و�ن� �3�O א��$ �כ��� ر��Kכ��� $��� א�ز�و�א�_�כ��� �K]� א�)�&��� �N"�م� �4א�د�و�ن� ﴿ �� % �Nא��"�א�﴾ 166 ��­ ��É� �U�T&�?� �א� �"�ط� �&�כ�"�)��� $��� א�×�����_���� ﴿ � �Nא�ل�﴾ 167 ﴿ ���������3כ��� $��� א��/�א� ��vא� % � � 168 ﴾

Page 132: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

132

ر�ب� �����È و�א�.���p ��¹א� �����3"�ن� ﴿ � � ���Uא�ه�@�﴾ 169�z�U ﴿ ������Æو�א�.��3?� א� � � ; א���1﴾ 170 ��d ز�א��"�z�4 ﴿ E��� ���K�5א��א� � 171 ﴾��{ ﴿ E��� ���O��1د�$���)�א� א� � 172﴾

..162����- Bilin ki, ben size gönderilmiş güvenilir bir elçiyim

..163����- Artık Allah'a karşı gelmekten sakının ve bana itaat edin

..164����- Buna karşı sizden hiçbir ücret istemiyorum. Benim ecrimi verecek olan, ancak âlemlerin Rabbidir.……………….. ..165, 166����- Rabbinizin sizler için yarattığı eşlerinizi bırakıp da, insanlar içinden erkeklere mi yaklaşıyorsunuz? Doğrusu siz sınırı aşmış (sapık) bir kavimsiniz!........................................ ..167����- Onlar şöyle dediler: Ey Lût! (Bu davadan)............ vazgeçmezsen, iyi bil ki, sürgün edilmişlerden olacaksın! ..168����- Lût: Doğrusu, dedi, ben sizin bu işinizden......... tiksinmekteyim! ..169����- Rabbim! Beni ve ailemi, onların yapageldiklerinden (vebalinden) kurtar. ……………………………………………. ..170����- Bunun üzerine onu ve bütün ailesini kurtardık.….. ..171����- Ancak bir kocakarı müstesna. O, geride kalanlardan (oldu). Açıklama Burada Hz. Lût’un karısına işaret edilmektedir. Tahrîm

sûresi’nin 10. âyetine ve 12. âyetindeki açıklamaya bakınız.

..172����- Sonra diğerlerini helâk ettik.

�[�. ��א������ ﴿�I�% א�)�+��wכ��� �$ ��L�4�� ����Tل� א� � ����Tل�﴾ 221 ﴿ ����� ��L�4 כ�]� א�@�א�כ� א�¦� � 222 ﴾ ��3/�"�ن� % א��'����� و�א�כ���J��Õ כ�א�ذ��K"�ن� ﴿ 223﴾

..221����- Şeytanların ise kime ineceğini size haber vereyim mi?

..222����- Onlar, günaha, iftiraya düşkün olan herkesin üstüne inerler. ..223����- Bunlar, (şeytanlara) kulak verirler ve onların çoğu yalancıdırlar………………………………………………Şuara 162-172, 221-223

DAĞLAR NASIL YÜRÜR

Page 133: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

133

%و����Tى� א����+�א�ل� °��'�+��2א� ��u$���ة� و�.�`� ���� $��� א��'��gא�ب� :����U א����� א���9ي� א��T/��� כ�]� �m`�ء ; % � �א� �s�T��3"�ن� �� ��6�+�O �?�(א� �

����- Sen dağları görürsün de, onları yerinde durur sanırsın. Oysa onlar bulutların yürümesi gibi yürümektedirler. (Bu,) her şeyi sapasağlam yapan Allah'ın sanatıdır. Şüphesiz ki O, yaptıklarınızdan tamamıyla haberdardır……………….Neml 88 Açıklama Bu âyet, dünyanın sabit olmayıp, hareket halinde olduğuna

işaret etmektedir. Dağların hareket etmesi demek, onların da üzerinde bulunduğu arzın hareket etmesi demektir.

MUSA VE FĐRAVUNUN MÜCADELESĐ

@�א��&�/��j?� א� ; �� ���4و�א� و����o)�א� א�ن� @����4"�ن� و�.�א�$�א�ن� و�_��U"�د���Êא� כ�א�)�"�א� ��G כ�"�ن����ل� @����4"�ن� % �����ـ��� ��

8����- Nihayet Firavun ailesi onu yitik çocuk olarak (nehirden) aldı.O, sonunda kendileri için bir düşman ve bir tasa olacaktı. Şüphesiz Firavun ile Hâmân ve askerleri yanlış yolda idiler.

و��Nא���8 א�$���א�ت� @����4"�ن� ���Nت� ����4 ��� و��כ� �T ��1/�&��3"�ه� �4'��� א�ن� ��s�U��Uא� א�و� )�&� ��9ه� و����א� ; ; ® % � و��I� ��1 ��J���و�ن�

9����- Firavun'un karısı (sepetin içinden erkek çocuk çıkınca kocasına:) Benim ve senin için göz aydınlığıdır! Onu öldürmeyin, belki bize faydası dokunur, ya da onu evlât ediniriz, dedi. Halbuki onlar (işin sonunu) sezemiyorlardı.

�K��1 א�ن� ر��"� �?�K ي����+�&�و�א�:�+�¾� @���א�د� א�م� $�"����Y @�א�ر��7א� א�ن� כ�א�د�ت� ; % � � �U�jא� �2�+�3�N ��L�4א� �&�כ�"�ن� $��� ����U�$א������ �

10����- Musa'nın anasının yüreğinde yalnızca çocuğunun tasası kaldı. Eğer biz, (vâdimize) inananlardan olması için onun

Page 134: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

134

kalbini pekiştirmemiş olsaydık, neredeyse işi meydana çıkaracaktı.

�&�O��1 �8�و��Nא� ��?� @�+�-���ت� �4 �?�K�� �A�U�_ و��I� ��1 ��J���و�ن� �-�N �?� � � R � 11����- Annesi Musa'nın ablasına: Onun izini takip et, dedi. O

da, onlar farkına varmadan uzaktan kardeşini gözetledi

��و�����$��Uא� �3�4��?� א������א��$ ���X�� �N+�]� @�/�א���8 .�]� א�د��כ� ��Jو� ���כ� �?�(�"�3�s�8 �כ����K �[�.א� ��L�4 ; �?� )�א�:��g"�ن�

12����- Biz daha önceden (annesine geri verilinceye kadar) onun süt analarını kabulüne (emmesine) müsaade etmedik. Bunun üzerine ablası: Size, onun bakımını namınıza üstlenecek, hem de ona iyi davranacak bir aile göstereyim mi? Dedi

��1 ��J��Õא�כ� ��כ���3�� א�ن� و����4 א����� ���� و���&��4���2�Uא� و��o��° ��1ن� و� ���/�T �`د�د�)�א�ه� א���� א�$�?� כ����@ ; � P �����3"�ن�

13����- Böylelikle biz onu, anasına, gözü aydın olsun, gam çekmesin ve Allah'ın vâdinin gerçek olduğunu bilsin diye geri verdik. Fakat yine de pek çoğu (bunu) bilmezler. Açıklama Firavun ile hanımı, Hz. Musa’yı evlât edinmek isterken

herhalde onun, ellerinde terbiye edilmekle kendilerine uyacağını sanmışlardı. Halbuki insan hayatının oluşumunda iki mühim âmil vardı: Veraset ve terbiye. Đnsan bazan verasetin, bazen terbiyenin, bazen de her ikisinin tesiri altında kalır. 9. âyette bu inceliğe işaret edilmiştir. Bilgi insan davranışını kısmen değiştirir. Bununla beraber insanın bilgi ile, çevre tesirleri ve eğitim ile tamamen değiştirilebileceğini, istenilen kalıba sokulabileceğini sanmak yanlıştır. Đyi eğitim görmüş, iyi çevrede yetişmiş, bilgili ve kültürlü olmakla beraber kötü insanlar bulunduğu gibi, kötü çevrede yetişmiş, kötü eğitim görmüş... fakat iyi olarak kalabilmiş insanlar da vardır.

��È כ�����Uא�ه� ��כ���א� و����3�4א� و�כ��9�Tى� א��"�&�Yه� و�א����mא� �Ö�3�K و����א� % ; ����U�'ي� א������o � 14����- Musa yiğitlik çağına erip olgunlaşınca, biz ona hikmet

ve ilim verdik. Đşte güzel davrananları biz böylece mükâfatlandırırız.

Page 135: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

135

Açıklama «Hikmet» olarak manalandırılan «hukm» kelimesi, tefsirlerde daha çok «peygamberlik» şeklinde açıklanmaktadır

�?�&����m ���$ �2א� ر�_�����3 �/�&�&�~��ن� .��9א�������� �r�3�s�7 $��� א�.��2�3א� @�"�_��� @� ��L�4 �r�U� א������ �[�Oو�د�� � � R � � و�.��9א� $��� ���0�/�@ ���Y�"�$ ه��o���4و�ه� @�"�כ� ���9ي� $�����&�?� ��L�4 א��m ���$ �9ي�� ���4و�ه� @�א��Y&��5א�¦�?� א� � E� � � � � �

���jא�ن� א�)�?� ���4و� �0�$]� $�+���� �I��3�4��?� �Nא�ل� .��9א� $��� ���4]� א� � % R 15����- Musa, ahalisinin habersiz olduğu bir sırada şehre girdi.

Orada, biri kendi tarafından, diğeri düşman tarafından olan iki adamı birbiriyle döğüşür buldu. Kendi tarafından olanı, düşmana karşı ondan yardım diledi. Musa da ötekine, bir yumruk vurup ölümüne sebep oldu. (Bunun üzerine:) Bu şeytan işidir. O, gerçekten saptırıcı, apaçık bir düşman, dedi. Açıklama Hz. Musa, hakkı tebliğ etmeye başladığı için, Kıptîler

kendisine cephe almışlardı. Bu sebeple, ahalisinin evlerine çekildiği bir vakitte şehre girmişti. «Bu şeytan işi» derken, Hz. Musa’nın kendi işine değil, zaten ölüm cezasını hak etmiş olan maktülün suçuna işaret ettiği belirtilmektedir. Bu suçun, bazı yerlerde, bir musevî kadını zinaya icbar, bazı yerlerde mutlak tarzda Allah’a isyan olduğu kaydedilir. Bununla beraber, henüz öldürme emri almamış olduğundan, Hz. Musa’nın, bu sözüyle kendi fiilini kasdettiği de ifade olunmaktadır.

�5��?� א�)�?� .�"� א� ���s�5�@ ��� ���s �Nא�ل� ر�ب� א��s�( �8���3�c ��v'�`� @�א��7 � % � � ����������s"�ر� א� � 16����- Musa: Rabbim! Doğrusu kendime zulmettim (başıma iş

açtım). Beni bağışla dedi, Allah da onu bağışladı. Çünkü, çok bağışlayıcı, çok esirgeyici olan ancak O'dur.

���z���3��א� א�)�����8 ��¹�4 @��3�� א�כ�"�ن� ��6�2�cא� �Nא�ل� ر�ب� �� � ; ����$ � 17����- Musa: Rabbim! Bana lütfettiğin nimetlere andolsun ki,

artık suçlulara (ve suça itenlere) asla arka çıkmayacağım, dedi. … Kasas 8-17

�-RABBĐM MUSAYA ŞÖYLE SESLENDĐ -�

Page 136: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

136

�@ ���Y�"�$ ة� א�ن� �א����z�I����2א� )�"�د�ي� $��� �mא����Þ א��"�א�د� א���©��1�� ��d א��+�/���r א����+�א�ر�כ��r $��� א��T���3א� א�; ; �א���v א�)�א� א����� ر�ب� א���א������� � � � ;

30����- Oraya gelince, o mübarek yerdeki vâdinin sağ kıyısından, (oradaki) ağaç tarafından kendisine şöyle seslenildi: Ey Musa! Bil ki ben, bütün âlemlerin Rabbi olan Allah'ım و�א�ن� א���� �4-�א�כ� @����3א� ر�א�.�א� ��¤�2�T כ�א�)��2א� ��uن� و���� $������Kא� و�­�� ��/��A �א� $�"����Y א��N+�]� و���1 ; % ; %

����U�$��1א� ��א�)�כ� $� �i��� � ² 31����- Ve «Asânı at!» (denildi). Musa (attığı) asâyı yılan gibi

deprenir görünce, dönüp arkasına bakmadan kaçtı. «Ey Musa! Beri gel, korkma. Çünkü sen emniyette olanlardansın» (buyuruldu).

�Xء و�א��"�Y ��6�7 ���$ �0א�ء���K כ� �����ج��+���_ ��d �3כ� ���כ��Yא� R ; ; � ��כ� _��Uא���כ� $��� ����� א� ����/�Yא� @�א��$�"�N כ�א�)�"�א� ��א����.��A @��9א�)�כ� ���K.�א�)�א�ن� $��� ر��Kכ� א���� @����4"�ن� و�$�~����?� א�)��2 � % � �

32����- «Elini koynuna sok; kusursuz, bembeyaz çıkacaktır. Korkudan (açılan) kollarını kendine çek. Đşte bu ikisi Firavun ve onun adamlarına karşı Rabbin tarafından iki kesin delildir. Çünkü onlar, yoldan çıkan bir kavim olmuşlardır» (diye seslenildi).

�2�� )��s'�א� @�א����ف� א�ن� �/�&��3"�ن� �U�$ �8�3�&�N ��vא�ل� ر�ب� א��N � 33����- Musa dedi ki: Rabbim! Ben onlardan birini........

öldürmüştüm, beni öldürmelerinden korkuyorum.

�'�א�)�א� @�א�ر��3�Y?� $��`� ر�د�ءא� �-�������N א���v א����ف� א�ن� �כ��K�9"�ن� ����$ �¾�- و�א��O`� .���و�ن� .�"� א�@� ; � � � R � 34����- Kardeşim Harun'un dili benimkinden daha düzgündür.

Onu da beni doğrulayan bir yardımcı olarak benimle birlikte gönder. Zira bana yalancılık ithamında bulunmalarından endişe ediyorum.

Page 137: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

137

��כ���א� �Kא� �א��U�Tא� א�)�&���א� ��כ���א� �j�3�Yא�)�א� @�~�� �-��3"�ن� א� �[���Èכ� و����Oא��K ���0�4כ� ���I�U�Y א�ل��N E � و�$��� א��T+��כ���א� א���5א� �+�"�ن�

35����- Allah buyurdu: Seni kardeşinle destekleyeceğiz ve size öyle bir kudret vereceğiz ki, âyetlerimiz (mucize yardımlarımız) sayesinde onlar size erişemiyecekler. Siz ve size tâbi olanlar üstün geleceksiniz.

�U�Tא� �א��K ���Y�"�$ ��Jء��u ���3א��@ ; ��d �9�2א��K א��U���M ى� و�$�א���}�s�$ ���g�Y ��1א� $�א� .��9א� א��"����Uא�ت� �Nא��K א�; � ; ����א��Kא����Uא� א���1و� � ;

36����- Musa onlara apaçık âyetlerimizi getirince: Bu, olsa olsa uydurulmuş bir sihirdir. Biz önceki atalarımızdan böylesini işitmemiştik, dediler.

��� ��uء �Kא�����Gى� $��� ���U�4ه� و�$��� �Tכ�"�ن� �?� �4א��r�+�N א����א�ر� א�)�?� ��1 �� ��و��Nא�ل� $�"����Y ر���� א��3�4 % � � ; ; ��3�s¾� א���Fא����"�ن�

37����- Musa şöyle dedi: Rabbim, kendi katından kimin hidayet (hakka rehberlik) getirdiğini ve hayırlı âkıbetin kime nasip olacağını en iyi bilendir. Muhakkak ki, zalimler iflâh olmazlar.

����j�و��Nא�ل� @����4"�ن� �א� א� ��2א� א����~�� $�א� �8���3�4 �כ��� $��� א��?� ��6�7ي� @�א�و����N ��� �א� .�א�$�א�ن� ��L�4 א� � � E � ; ����¹ א������3 א���� א� ��ª���: ��� �[��_א��@ ; ; � � ����Kכ�א�ذ���?� $�"����Y و�א��U�c��1 ��v?� $��� א� � � �

38����- Firavun: Ey ileri gelenler! Sizin için benden başka bir ilâh tanımıyorum. Ey Hâmân! Haydi benim için çamur üzerine ateş yak (ve tuğla imal et), bana bir kule yap ki Musa'nın tanrısına çıkayım; ama sanıyorum, o mutlaka yalan söyleyenlerdendir, dedi.

���Uא� ��1 ���_��"�ن� �و�א��Y&�כ���l .�"� و�_��U"�د�ه� ��d א���1ر�ض� ��6�5�K א������ و��U�c"�א� א�)��2�� א� ;

Page 138: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

138

39����- O ve askerleri, yeryüzünde haksız yere büyüklük tasladılar ve gerçekten bize döndürülmeyeceklerini sandılar.

E�����@�א��9�O)�א�ه� و�_��U"�د�ه� @��U+��9)�א���d ��J א� @�א�)����F כ����i כ�א�ن� �4א��r�+�N א���Fא������� � 40����- Biz de onu ve askerlerini yakalayıp denize atıverdik.

Bak işte, zalimlerin sonu nice oldu!

�4��� �r��Òא� ��Jא��U�3��_و� �����U� ��1 �r-���و�ن� �/�"�ن� א���� א���Uא�ر� و� �"�م� א� E 41����- Onları, (insanları) ateşe çağıran öncüler kıldık. Kıyamet

günü onlar yardım görmeyeceklerdir.

�����������J �r $��� א����/�+�"��/���א� ���r�U و� �"�م� א��(���Pو�א��+�T��Uא���d ��J .��9ه� א� �� E 42����- Bu dünyada arkalarına lânet taktık. Onlar, kıyamet

gününde de kötülenmişler arasındadır.

���Uא� $�"����Y א��כ�&�א�ب� $��� �K��� $�א� א�.��3כ��Uא� א��/���و�ن� א���1و���� �K-�א����� ��U�3א�س� و�.���ى� �Tא� ���/�و� ; ± ; �2�3�� �&��9כ���و�ن� �� �rو�ر����

43����- Andolsun biz, ilk nesilleri yok ettikten sonra Musa'ya, -düşünüp öğüt alsınlar diye- insanlar için apaçık deliller, hidayet rehberi ve rahmet olarak o Kitab'ı (Tevrat'ı) vermişizdir.

�0���Uא� א���� $�"����Y א���1�N ������5 א�ذ��و�$�א� כ��8�U ½��א�)��A א� ; $��� و�$�א� כ��8�U $��� א���Iא�.��� ���� � 44����- (Resûlüm!) Musa'ya emrimizi vahyettiğimiz sırada, sen

batı yönünde bulunmuyordun ve (o hadiseyi) görenlerden de değildin. Açıklama Hz. Musa’nın Tûr dağında ilâhî kelâma mazhar olduğu âna

işaret edilmekte ve Hz. Peygamber’in o esnada Tûr’da bizzat hazır bulunmadığı ve batı tarafında Hz. Musa’yı bekleyenler arasında olmadığı hatırlatılmakta; bütün bunların, kendisine vahiy yoluyla öğretildiği ifade edilmiş olmaktadır.

Page 139: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

139

���2���2�� א������� و�$�א� כ��8�U ¦�א�و� �א� ��d א�.�]� $��� ��� �T&��3"�א� �3�4��و��כ��Uא� א�)��Iא�)�א� ���Nو�)�א� @�&��jא�و�ل� �3�4 ; � E ; ����3�Y���$ א��Uא� כ��Uכ��א� �א��U�Tא� و� � �

45����- Bilakis biz nice nesiller var ettik de, onların üzerinden uzun zamanlar geçti. Sen, âyetlerimizi kendilerinden okuyarak öğrenmek üzere Medyen halkı arasında oturmuş da değilsin; aksine (onları sana) gönderen biziz.

و�$�א� כ��8�U ½��א�)��A א���j"�ر� א�ذ� )�א�د� ��Uא� و��כ��� ر� ��� �9�( ���$ ���2���Tא� $�א� א��$�"�N �9ر��U�&��r��� $��� ر��Kכ� � ; �2�3�� �&��9כ���و�ن� ��$��� �N+��3כ�

46����- (Musa'ya) seslendiğimiz zaman da, sen Tûr'un yanında değildin. Bilakis, senden önce kendilerine uyarıcı (peygamber) gelmeyen bir kavmi uyarman için Rabbinden bir rahmet olarak (orada geçenleri sana bildirdik); ola ki düşünüp öğüt alırlar. Açıklama Tefsirlerde, 44, 45 ve 46. âyetlerde, «Sen ... değildin»

şeklinde işaret edilen olayların ayrı zamanlara ait ve Hz. Musa’nın hayatında ayrı ayrı mühim birer hadise olduğu belirtilmektedir.

Hz. Muhammed’den önce peygamber gönderilmemiş devreye «fetret» devri denmektedir. Âyette kastedilenin, Hz. Đsa ile Hz. Muhammed arasındaki 570 yıllık zaman parçası olduğu söylenmektedir. Hz. Đsa ve Hz. Musa’nın davetleri Đsrailoğulları ve onların havalisindekilere münhasır olduğundan, burada kastedilen devre, Hz. Đsmail ile Hz. Muhammed arasındaki dönem şeklinde de açıklanmaktadır.

��1�"�Yא� ر��U����"�א� ر��U�Kא� �"���1 א�ر��8�3�Y א��"�/���@ ���א� �8�$���N א� ��� ��2 �� �r�+���-�$ ���2�+���-�T ��1 א�ن��"�و� ; ; � � � ����U�$א������ ��כ� و�)�כ�"�ن� $��Tא� �א� ���+�&�U�@ �

47����- Bizzat kendi yaptıklarından dolayı başlarına bir musibet geldiğinde: Rabbimiz! Ne olurdu bize bir peygamber gönderseydin de, âyetlerine uysak ve müminlerden olsaydık! diyecek olmasalardı (seni göndermezdik………………Kassas 30-47

�-ŞIMARIK OLANLARI HELÂK ETTĐK-�

Page 140: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

140

�I�� و�כ�� א�.��3כ��Uא� $��� ���j�K �r� ���Nت� $�� � ��~���3�N ��1א� ��J����K ���$ ��כ��'�T ��­ ���2�U�2א� @�&��3כ� $�'�א�כ��&% E � و�כ��Uא� ¼���� א��"�א�ر�¦���� �

����- Biz, refahından şımarmış nice memleketi helâk etmişizdir. Đşte yerleri! Kendilerinden sonra oralarda pek az…….. oturulabilmiştir. Onlara biz vâris olmuşuzdur……...Kasas 58 �-MEMLEKETĐ ZALĐM OLANI, ALLAH (c.c.) HELÂK

ETMĐŞ-� �2�� א� �א��U�Tא� و�$�א� כ��Uא� �� و�$�א� כ�א�ن� ر��Kכ� �3�2�$כ� א��/���ى� ��¢�� �+���� ��d א��2�$א� ر��Y"���1 �&��3"�א� �3�4 E ; �

�3�2�$כ�`� א��/���ى� א���1 و�א�.��2�3א� �cא����"�ن� ;

����- Rabbin, kendilerine âyetlerimizi okuyan bir peygamberi memleketlerin merkezine göndermedikçe, o memleketleri helâk edici değildir. Zaten biz ancak halkı zalim olan memleketleri helâk etmişizdir……………………………………………………..Kasas 59 Açıklama Âyetteki «merkezine» olarak manalandırılan «fî ümmihâ»,

Mekke şehri olarak açıklanmıştır. Zira Mekke’nin, bir adı da «Ümmü’l-Kurâ» idi. Aynı kelime, memleketin ileri gelenleri şeklinde de tefsir edilmiştir.

�-DÜNYA, VERĐLEN BĐR SÜSTÜR-�

��א� و�ز� ��U&��2א� و�$�א� ���U�4 א����� ��6�O و�א��K/��� א�@�~�� �(����� $��� �m`�ء @���&�א�ع� א������"�ة� א��&���Tو�$�א� א�و� % E � � ± ;�TP�/��3"�ن�

����- Size verilen şeyler, dünya hayatının geçim vasıtası ve süsüdür. Allah katında olanlar ise, daha hayırlı ve daha kalıcıdır. Hâla buna aklınız ermeyecek mi?.......................................Kasas 60

�-O GÜN ALLAH (c.c.) ORTAK KOŞANLARA ÇAĞIRACAK-�

Page 141: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

141

��/�"�ل� א� ��� ���mכ�א�ءي� א��@ �� و� �"�م� ��Uא�د� ��2 ; � �� ���4�o�T"�ن� �&�Uכ� ���9 �� �

����- O gün Allah onları çağırarak:Benim ortaklarım olduklarını iddia ettikleriniz hani nerede? diyecektir……………..Kasas 62

�-“KEŞKE DÜNYA DA DOĞRU YOLA GĐTSEYDĐK” DERLER-�

�&�'� ���3�@ ��J�"�4���@ כ�א�ءכ�����m א�د��4"�א� �[���Nو� ; �� و�ر�א�و�א� א����9א�ب� �"� א�)��2�� כ�א�)�"�א� ���G א��"�+���z E � ��2&���و�ن�

����- «(Allah'a koştuğunuz) ortaklarınızı çağırın!» denir, onlar da çağırırlar; fakat kendilerine cevap vermezler ve (karşılarında) azabı görürler. Ne olurdu (dünyada iken) doğru yola girselerdi! ……. Kasas 64 Açıklama Âyetin son kısmına «azabı görürler, ah keşke doğru yola

girmiş olsalardı diye yanarlar» şeklinde de mana verilmektedir.

�-HEP GECE OLSA ONU SABAHA KĐM GETĐREBĐLĐRDĐ�

����כ��T��6�7 א����� �א� �?������r $��� א��/���]� ���Y$���א� א���� �"�م� א���N]� א�ر�א� �&��� א�ن� _��]� א����� �3�4��כ��� א� � �0�K ��א�ء א�@�~�� �T'����"�ن� % ;

71����- (Resûlüm!) De ki: Düşündünüz mü hiç, eğer Allah üzerinizde geceyi ta kıyamet gününe kadar aralıksız devam ettirse, Allah'tan başka size bir ışık getirecek tanrı kimdir? Hâla işitmeyecek misiniz?

�N]� א�ر�א� �&��� א�ن� _�� ����כ��T��6�7 א����� �א� �?������r $��� א��/�]� א����� �3�4��כ��� א���2�Uא�ر� ���Y$���א� א���� �"�م� א� � �3��]� �T'�כ��U"�ن� @���?� א�@�~�� �T+�-���و�ن� �K % �

72����- De ki: Söyleyin bakalım, eğer Allah üzerinizde gündüzü ta kıyamet gününe kadar aralıksız devam ettirse, Allah'tan başka, istirahat edeceğiniz geceyi size getirecek tanrı kimdir? Hâla görmeyecek misiniz?........................................................Kasas 71, 72

Page 142: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

142

�-DÜNYANIN ZENGĐNĐ KARUN-� �3�4 ���5�+�@ ���Y�"�$ م��"�N ���$ א�ر�و�ن� כ�א�ن��N א�ن� ���Uא�ه� $��� א��כ��U"�ز� $�א� א�ن� $��sא�°��?� �&��U"�א� �Tو�א� ���2�� ; ; q

��������s��Kא���-�+��r א�و���� א��/�"�ة� א�ذ� �Nא�ل� �?� ���s�T ��1 �?�$�"�Nح� א�ن� א����� �A��� ��1 א� � � ®

����- Karun, Musa'nın kavminden idi de, onlara karşı azgınlık etmişti. Biz ona öyle hazineler vermiştik ki, anahtarlarını güçlü-kuvvetli bir topluluk zor taşırdı. Kavmi ona şöyle demişti: Şımarma! Bil ki Allah şımarıkları sevmez……………Kasas 76 Açıklama Karun’un, Hz. Musa’nın amcazâdesi olduğu rivayet edilir.

Önce Hz. Musa’ya iman etmişti. Fakat hırsı ve kıskançlığı yüzünden münafıklığa yeltendi. Đsrailoğullarının başında Firavun’un görevlisi olarak bulundu, onlara karşı zalimlik ve taşkınlık etti. Bir taraftan servetiyle, bir taraftan da ilmiyle övünüyor, şımarıyordu. Rivayete göre Đsrailoğulları içinde Tevrat’ı en iyi okuyan kimse o idi. Kimya ve ticaret sahalarında da çok bilgili olduğuna dair kayıtlar vardır. Ne var ki, sonunda, gerek ilmi gerekse serveti ona yâr olmamış, inançsızlığı ve azgınlığı yüzünden helâk olup gitmiştir.

�-HERKES YAPTIĞININ KARŞILIĞINI GÖRÜR-�

���o��a ��~�@ �r�wى� א���9 ��� �3���4"�א� א��'�$��� ��uء �Kא����'��2�U�$ ��6�O �?�3�@ �r�Uא� و�$��� ��uء �Kא� � ; ; E ��ـא�ت� �'� � א���1 $�א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن�

����- Kim bir iyilik getirirse ona bundan daha hayırlı karşılık vardır. Kim bir kötülük getirirse, o kötülükleri işleyenler, ancak yaptıkları kadar ceza görürler………………………………Kasas 84 Açıklama Allah Teâlâ’nın lütfuna sınır yoktur; buna mukabil O,

hiçbir şekilde kullarına zulmetmez. Nitekim bu âyette de, yapılan iyiliklerin kat kat sevapla karşılanacağı; fakat kötülüklerin, misliyle cezalandırılacağı anlatılmaktadır. Ancak bu, ferdî plandaki iyilik ve kötülükler hakkındadır. Bir iyilik veya kötülüğü ilk başlatan, topluma bu yönde örnek ve teşvikçi olan kimsenin durumu ise farklıdır. Đmam Müslim’in «Sahîh»inde yer alan bir hadis-i şerif ile bu noktaya şöylece açıklık getirilmiştir: «Kim ki Đslâm’da makbul olan güzel bir işi ilk önce işler de bunun yol haline gelmesine sebep olursa, kendisine hem işlediği bu hayrın sevabı verilir, hem de en küçük bir eksiklik olmaksızın- kendisinden sonra aynı iyiliği yapacak olanların sevabı kadar sevap verilir. Yine, kim Đslâm’da kötülüğü bildirilen bir işi ilk önce

Page 143: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

143

işler de bunun yol haline gelmesine sebebiyet verirse, kendisine hem işlediği kötülüğün günahı yüklenir, hem de -en küçük bir eksiklik olmaksızın- kendisinden sonra aynı kötülüğü işleyecek olanların günahı kadar günah yüklenir.»

EYĐ ĐŞ YAPANIN, ALLAH (c.c.) GÜNAHINI ÖRTER

�U� �o�z�U��2�� و��Tـא����Y ���2�U�4 ن����sכ��U�و�א���9 ��� א�$��U"�א� و��3���4"�א� א��-�א����א�ت� � � �2�� א���'��� א���9ي� � כ�א�)�"�א� �����3"�ن�

����- Đman edip iyi işler yapanların (geçmiş) kötülüklerini elbette örteriz ve onlara, yaptıklarının daha güzeli ile karşılık veririz.......................................................................................................Kasas 7

�-ANA BABAYA NE ZAMAN ĐTAAT EDĐLMEZ-� ��~�@ ���3�4 �?�K כ�� �«�����'��Uא� و�א�ن� ��u.���א�כ� �&����Iכ� ��� $�א� �?� ��� و�و�:����Uא� א���1)�'�א�ن� �K"�א� � � %

����T ���&�Uא� כ�� �� ���j�T����2א� א���� $���_��כ��� @�א�)�+��wכ� % �3"�ن�

����- Biz, insana, ana-babasına iyi davranmasını tavsiye etmişizdir. Eğer onlar, seni, hakkında bilgin olmayan bir şeyi (körü körüne) bana ortak koşman için zorlarlarsa, onlara itaat etme. Dönüşünüz ancak banadır. O zaman size yapmış olduklarınızı haber vereceğim...............................................Kasas 8

�-KULUN KALBĐNĐ BĐLEN ALLAH’IMIZDIR-� ��É� و�$��� א���Uא�س� $��� �/�"�ل� א�$��Uא� �Kא����� @�א�ذ�א� א�و�ذ�ي� ��d א����� _��]� @�&��r�U א���Uא�س� כ���9א�ب� א����� و� % ± ;

��uء )�-��� $��� ر� ; �א� ��d :���و�ر� א���א������� �� ����»� א����� �Kא��3�4���� א�)�א� כ��Uא� $��כ��� א�و��"�/����Kכ� � � %

����- Đnsanlardan kimi vardır ki: «Allah'a inandık» der; fakat Allah uğrunda eziyete uğratıldığı zaman, insanların işkencesini Allah'ın azabı gibi tutar. Halbuki Rabbinden bir nusret gelecek olsa, mutlaka, «Doğrusu biz de sizinle beraberdik» derler. Đyi de, Allah, herkesin kalbindekileri en iyi bilen değil midir? ………. . Ankebut 10

Page 144: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

144

Açıklama Bu manaya göre, samimi iman sahibi olmayan bu gibi kimselerin, Allah yolunda eziyete uğradıklarında, karşılaştıkları dünyevî işkenceleri, Allah’ın ahiretteki azabına denk tutmaları anlatılmış olur. Bir de, «Đnsanlardan gördüğü ezayı, Allah’ın azabı imiş gibi sayar» manası verilmektedir.

�-NUH A.S. KAÇ YIL YAŞADI-�

���/�و� �2���@ ���+�3�@ �?�$�"�N א���� ��ª�"�( א��U�3�Yא�ر� � � �� א���r�U�Y �i א���ß ��1'���� �4א�$�א� @�א���J�9�O א���j"�@�א�ن� % � و��c ��Jא����"�ن� ﴿ ���Uא�ه�﴾14� �Èא��@ ��3�א������� ﴿ �r� א�.�א� א��U�3��_و� �r�U���s�'� و�א�:��gא�ب� א� � ; � 15 ﴾

�����.���Kو�א� � ��6�O �� א�ذ� �Nא�ل� �/�"�$�?� א��4+���و�א� א����� و�א��T/�"�ه� ذ��כ� % �� �T����3"�ن� ﴿�&�Uא�ن� כ� ���כ� 16﴾

14����- Andolsun ki biz Nuh'u kendi kavmine gönderdik de o bin yıldan elli yıl eksik bir süre onların arasında kaldı. Sonunda onlar zulümlerini sürdürürken tufan kendilerini yakalayıverdi. ..15����- Fakat biz onu ve gemidekileri kurtardık ve bunu âlemlere bir ibret yaptık.……………………………………... ..16����- Đbrahim'i de gönderdik. O kavmine şöyle demişti: Allah'a kulluk edin. O'na karşı gelmekten sakının. Eğer bilmiş olsanız bu sizin için daha hayırlıdır………………………Ankebut 14-16

�-EN ÇÜRÜK YUVA KĐMĐN YUVASIDIR-� ��&�א� و�א�ن� א�و�.��� �K כ�+�"�ت� א�����9ت��U����א�ء כ���\�]� א��و�א� $��� د�و�ن� א����� א�و� $�\�]� א���9 ��� א�����9 % ; E �

���8 א����Uכ�+�"�ت� �"� כ�א��+���"�ت� �+�א� ¡ )�"�א� �����3"�ن�

41����- Allah'tan başka dostlar edinenlerin durumu, örümceğin durumu gibidir. Örümcek bir yuva edinir; halbuki yuvaların en çürüğü şüphesiz örümcek yuvasıdır. Keşke bilselerdi! …… … Açıklama Allah’tan başkasını dost edinerek kendilerine destek

arayanların durumu, âyette örümceğe benzetilmiştir. Âyette özlü olarak ifade edildiği üzere, örümcek bütün bütün evsiz değildir, kendine bir yuva edinir; fakat örümcek yuvasının çürüklüğü meşhur meseldir. Đşte örümceğin edindiği yuva ne kadar zayıfsa, Allah’tan başkasının destek ve himayesine güvenenlerin tutamağı da öylesine çürüktür.

Page 145: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

145

و��3�Tכ� א��$��1\�א�ل� )��2�K���0א� ��U�3א�س� و�$�א� ��/� E �2�3א� א���1 א���א����"�ن� ;

43����- Đşte biz, bu temsilleri insanlar için getiriyoruz; fakat onları ancak bilenler düşünüp anlayabilir…………….Ankebut 41, 43 Açıklama Kureyş’in cahilleri ve beyinsiz takımı, «Muhammed’in

Rabbi, sinekten, örümcekten temsiller getiriyor» diye gülüp alay ediyorlardı. Bu misallerin «insanlar» için verildiği belirtilerek, hayvandan farkı olmayan bu cahil ve düşüncesiz kimselerin bunu anlayamayacaklarına işaret edilmektedir

�-HER CANLI BĐR GÜN ÖLÜMÜ TADACAK-�

���Uא� ���T_��"�ن� �כ�]� )��s»� ذ�א���/��r א����"�ت� }�� א� ;

����- Her can ölümü tadacaktır. Sonunda bize döndürüleceksiniz. … Ankebut 57

�-RIZKI DĐLEDĐĞĐNE BOL BOL VERĐR-� ����א����� �+�'��e א����ز�ق� ����� ��Iא�ء $��� �4+�א�د�ه� و� �/���ر� �?� א�ن� א����� �Kכ�]� �m`�ء �3�4 � % � ;

����- Allah rızkı kullarından dilediğine bol bol verir, dilediğine de kısar. Şüphesiz Allah her şeyi hakkıyla bilendir…..Ankebut 62

�-GÖKTEN SU ĐNDĐRĐP YERYÜZÜNÜ ALLAH’DAN BAŞKA KĐM CANLANDIRABĐLĐR?-�

�"�/�����א� �K?� א���1ر�ض� $��� �K��� �2�T�"�$א� ���2�� $��� )��oل� $��� א��'���א�ء $�א�ء @�א��&�و���Y ��Éא� ; ; ��� א����� % �NP]� א�������� ���� �K]� א�כ���J��Õ ��1 ��/��3"�ن� %

����- Andolsun ki onlara: «Gökten su indirip onunla ölümünün ardından yeryüzünü canlandıran kimdir?» diye sorsan, mutlaka, «Allah» derler. De ki: (Öyleyse) hamd da Allah'a mahsustur. Fakat onların çoğu (söyledikleri üzerinde) düşünmezler.……. .. … Ankebut 63

�-BU DÜNYA SADECE OYUN VE EĞLENCEDĐR-�

Page 146: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

146

�"��G ��1א� א����(���و�$�א� .��9ه� א������"�ة� א� ; و����A و�א�ن� א����א�ر� א����O��1ة� ��G`� א������"�א�ن� �"� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� ¡ %

����- Bu dünya hayatı sadece bir eğlenceden, bir oyundan ibarettir. Ahiret yurduna (oradaki hayata) gelince, işte asıl yaşama odur. Keşke bilmiş olsalardı!...............................Ankebut 64

�-GEMĐYE BĐNĐNCE NE DEDĐLER-� �2�� א���� א����l א�ذ�א� ���I� ��Jכ�"�ن� ����È ���3א��@ E��� ����?� א� ����-�3��Ä �3כ� د��4"�א� א������s�� @�א�ذ�א� ر�כ�+�"�א� ��d א� � �

����- Gemiye bindikleri zaman, dini yalnız O'na has kılarak (ihlâsla) Allah'a yalvarırlar. Fakat onları sâlimen karaya çıkarınca, bir bakarsın ki, (Allah'a) ortak koşmaktadırlar. . . . Ankebut 65

NAMAZLARIN FARZ OLUŞU

'�+��gא�ن�@� א����� ����� ��Â'�"�ن� و������ �g�+�-�T"�ن� ﴿ � � 17 ﴾�?�و� א�������� ��d א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� ���2و�ن� ﴿ �F�T �������א� و��I�4و� � 18﴾

����- Haydi siz, akşama ulaştığınızda (akşam ve yatsı vaktinde) sabaha kavuştuğunuzda, gündüzün sonunda ve öğle vaktine eriştiğinizde Allah'ı tesbih edin (namaz kılın), ki göklerde ve yerde hamd O'na mahsustur…………………………………..Rum 17,18

Açıklama Abdullah b. Abbâs (r.a.)’dan gelen rivayete göre, bu âyet, beş vakit namazı içine almaktadır. Bu sebeple ekseri âlimler beş vakit namazın Mekke’de farz kılındığı kanaatindedir. Hz. Peygamber (s.a.), bir hadis-i şerifte, büyük sevap kazanmak isteyenlere bu âyeti okumalarını tavsiye etmiştir.

�-EŞLER ARASINDA SEVGĐYĐ VEREN ALLAH’DIR-�

���Uכ��� $�"�د�ة� �K �[��_�2א� و�����&�'�כ��U"�א� א� ��uא�ز�و�א� ���כ��� $��� א�)��s'�כ� ���3�O א�ن� �?�Tא� �א� ��و�$� ; ; � و�ر�����r א�ن� ��d ذ��כ� ��1 �א�ت� �/�"�م� �&��sכ���و�ن� � %

����- Kaynaşmanız için size kendi (cinsi)nizden eşler yaratıp aranızda sevgi ve merhamet peydâ etmesi de O'nun (varlığının)

Page 147: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

147

delillerindendir. Doğrusu bunda, iyi düşünen bir kavim için ibretler vardır………………………………………………………..Rum 21 �-AYRI DĐL, AYRI RENGĐ ANCAK ALLAH YARATIR-�

و�$��� א� �א����3�O �?�T א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�א��O&�~��ف� א��'��U&�כ��� و�א��"�א�)�כ��� א�ن� ��d ذ��כ� � % � ��1 �א�ت� ��3�א������� �

����- O'nun delillerinden biri de, gökleri ve yeri yaratması, lisanlarınızın ve renklerinizin değişik olmasıdır. Şüphesiz bunda bilenler için (alınacak) dersler vardır…………………….Rum 22 Açıklama Đnsanların bir erkek ve bir kadından yaratılmakla beraber

farklı özelliklere sahip topluluklara ayrılmış olmaları konusunda Hucurât Sûresi 13. âyetin açıklamasına bakınız.

�-AKRABAVE YOLDA KALMIŞIN HAKKINI VER-� ��9�3 ��� ��� ���و�ن� و�_�?� א����� ��6�O כ����]� ذ��+�'���/�?� و�א����'�כ���� و�א��K�� א� ��Ã���/�R@�א�ت� ذ�א� א� � � � % �

�;و�א�و� � �wכ� ��J א�����g�3�s"�ن�

����- O halde sen, akrabaya, yoksula, yolda kalmışa hakkını ver. Allah'ın rızasını isteyenler için bu, en iyisidir. Đşte onlar kurtuluşa erenlerdir……………………………………………….Rum 38 Açıklama Âyetteki «hakkını ver» diye ifadelendirilen emir, sıla-i

rahimde bulunma, zekât verme, iyilik etme gibi manalarla tefsir edilmektedir.

�-KIYAMET KOPUNCA NE DERLER-� �'�/� �r�4א��'�و� �"�م� �T/�"�م� א� �� א������Ì$�"�ن� $�א� �+�\�"�א� �Y ��6�7א��r�4 כ��9�כ� כ�א�)�"�א� ���@�כ�"�ن� % �

����- Kıyamet koptuğu gün, günahkârlar, (dünyada) ancak pek kısa bir süre kaldıklarına yemin ederler. Đşte onlar, (dünyada da haktan) böyle döndürülüyorlardı……………………….….Rum 55 Açıklama Âyette, bir yoruma göre, günahkârların bu yemininin

gerçekle bağdaşmadığına; diğer bir yoruma göre ise, kendilerine, kulluk edebilmek için yeterli süre verilmediği şeklinde yanlış bir iddiada bulunacaklarına işaret olunmaktadır.

Page 148: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

148

ANA BABAYA EYĐ DAVRAN

�و�و�:����Uא� א���1)�'�א�ن� �K"�א���� �?� ����3&�?� א�$�?� و�.��Uא� ��L�4 و�.��� و�@�-�א��?� ��d �4א�$���� א�ن� א��mכ��� ��� � E و��"�א���� �כ� א���� א� % ��6�-��� �

����- Biz insana, ana-babasına iyi davranmasını tavsiye...... etmişizdir. Çünkü anası onu nice sıkıntılara katlanarak.... taşımıştır. Sütten ayrılması da iki yıl içinde olur. (Đşte bunun.... için) önce bana, sonra da ana-babana şükret diye tavsiyede bulunmuşuzdur. Dönüş ancak banadır………………….Lokman 14 �-EVLADIN BABASINA, BABANIN EVLADINA HĐÇBĐR

YARDIM EDEMEDĐĞĐ GÜN-� �א� א� ��2א� א���Uא�س� א��T/�"�א� ر��Kכ��� و�א��I�O"�א� �"�$�א� �o��a ��1ي� و�א���� �4�� و����ه� و���1 $�"��"�د� .�"� ��uز� R � � ;

��4�� و�א� ��א� و���1 ����5)�כ��� �Kא����� א�����5و�ر� �(�����ـא� א�ن� و����4 א����� ���� @�~�� ���5�T)�כ��� א������"�ة� א��m ��ه� ² % � �

����- Ey Đnsanlar! Rabbinize karşı gelmekten sakının. Ne..... babanın evlâdı, ne evlâdın babası nâmına bir şey ödeyemeyeceği günden çekinin. Bilin ki, Allah'ın verdiği söz gerçektir. Sakın dünya hayatı sizi aldatmazsın ve şeytan, Allah'ın affına güvendirerek sizi kandırmasın………………………………Lokman 33 Açıklama Herkesin kendi kaygısına düşeceği kıyamet gününün

ahvali hakkında çok özlü bilgi veren bu âyet ile, kâfir olan babasına ahirette faydası dokunabileceği ümidi besleyen bazı müminlere, bu imkânın bulunmadığı da bildirilmiş olmaktadır.

YERĐ GÖĞÜ ALLAH ALTI GÜNDE YARATTI

�����2�Uא� �r�&�Y ��d א� �א�م� }�� א��Y&�"�ى� ��L�4 א�����ش� $�א� �K א�ت� و�א���1ر�ض� و�$�א��"���'�א����� א���9ي� ���3�O א� % � � ���� א�@�~�� �T&��9כ���و�ن� �s�m ��1و���� و� ��د�و�)�?� $� ���$ ���כ� % � �

4����- Gökleri, yeri ve bunların arasındakileri altı günde........ (devirde) yaratan, sonra arşa istivâ eden Allah'tır. O'ndan başka

Page 149: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

149

ne bir dost ne de bir şefaatçınız vardır. Artık düşünüp öğüt almaz mısınız?

;א���9ي� � א���'��� כ�]� �m`�ء �3�O/�?� و����Kא� ���3�O א���1)�'� ﴿ E א�ن� $��� ����� � 7 ﴾��{ ���$ �?�3�'�( �[��_ ﴿ E ��r $��� $�א�ء ����2�$��~�Y � ; 8 ﴾��{ �����'���?� $��� ر�و���?� و�_��]� �כ��� א��@ ���s�(و� �?� �"�Y � �

�3��~�� $�א� �I�Tכ���و�ن� ﴿�N ـ��ة� و�א��K��1-�א�ر� و�א���1@� � % � 9﴾ 7����- O (Allah) ki, yarattığı her şeyi güzel yapmış ve ilk başta

insanı çamurdan yaratmıştır.…………………………………... ..8����- Sonra onun zürriyetini, dayanıksız bir suyun özünden üretmiştir. ..9����- Sonra onu tamamlayıp şekillendirmiş, ona kendi......... ruhundan üflemiştir. Ve sizin için kulaklar, gözler, kalpler.... yaratmıştır. Ne kadar az şükrediyorsunuz!...................Secde 4, 7-9

�-GÜNAHKÂRLAR O GÜN BAŞINI ÖNE EĞER-�

�2�� ر��U�Kא� א��K-���)�א� و���M��Uא� @�א�ر�_���Uא� )����]� �Kر� ���U�4 ���2�Y� و��"� ���Tى� א�ذ� א������Ì$�"�ن� )�א�כ�'�"�א� ر� ± ; ; % :�א����א� א�)�א� $�"��U�N"�ن�

����- O günahkârların, Rableri huzurunda başlarını öne........ eğecekleri, «Rabbimiz! Gördük duyduk, şimdi bizi (dünyaya) geri gönder de, iyi işler yapalım, artık kesin olarak inandık» diyecekleri zamanı bir görsen!..............................................Secde 12 �-YÜCE ALLAH DĐLESE HERKESE HĐDAYET VERĐRDĐ-�

���Uא� כ��T��1 א��U�w�m �"� و� �r�Uא���� ���$ ���U�2�_ �� ]� )��s»� .��� ��2א� و��כ��� ���� א��/�"�ل� $���� ��1$�3ـ� � � ������Æא�س� א��U�و�א� �

����- Biz dilesek, elbette herkese hidayetini verirdik. Fakat, «Cehennemi hem cinlerden hem insanlardan bir kısmıyla dolduracağım» diye benden kesin söz çıkmıştır….Secde 13

Page 150: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

150

Açıklama Allah Teâlâ insanları ve cinleri cebren cennet veya cehenneme sevketseydi, kulun hürriyet ve iradesinin, bunlara bağlı imtihanın manası olmazdı. Mükellefler, kendi iradeleriyle hidayet ve cennet, yahut dalâlet ve cehennem yolunu seçeceklerdir.

�-BÜYÜKLÜK TASLAMADAN KĐM SECDE EDER-�

�z�Y و�א����O �2א��K א�ذ�א� ذ�כ���و�א� ���9 ��א����א� ���$��� �Kא� �א��U�Tא� א� � ��1 ��Jو� ���2�Kر� ������Ù א��"�g�+�Y��א� و� �'�&�כ���lو�ن�

����- Bizim âyetlerimize ancak o kimseler inanırlar ki, bunlarla kendilerine öğüt verildiğinde, büyüklük taslamadan secdeye kapanırlar ve Rablerini hamd ile tesbih ederler……Secde 15 Açıklama Bu âyet secde âyetidir. Bu konuda Ebu Hüreyre (r.a.)in

rivayet ettiği bir hadis-i şerifin meâli şöyledir: Đnsanoğlu secde (âyetini) okuyup secde ettiği zaman, şeytan ağlayarak çekilir ve «Eyvahlar olsun! Âdemoğlu secde ile emrolundu, secde etti ve cenneti kazandı; ben ise secde ile emredilince direndim ve sonum ateş oldu» der.

�-YATAKLARINDAN KĐMLER UZAK KALIR-�

�2�� �4�� א�����0א�_��� ����K�"�U�_ ��Ðא��z�&�T �2�� �O"�@�א� و������א� و���pא� ر�ز��U�Nא��s�U� ��J/�"�ن� �K�4"�ن� ر� R

����- Korkuyla ve umutla Rablerine yalvarmak üzere (ibadet ettikleri için), vücutları yataklardan uzak kalır ve kendilerine verdiğimiz rızıktan Allah yolunda harcarlar…………Secde 16

ZIHÂR NE DEMEK

���2�U�$ א�.���و�ن��F�T �`ـ�$�א� _��]� א����� ���_�]� $��� ��d ����+�3�N _�"�@�?� و�$�א� _��]� א�ز�و�א�_�כ��� א� � ; � � E � "�א�.�כ��� و�א����� �/�"�ل� א������ �כ��� �Kא�@��"�N ��א��2�$א��Tכ��� و�$�א� _��]� א�د��4��א�ءכ�� א��U�Kא�ءכ�� ذ��כ� % % ; ; E و�.�"�

�[���+�'� ����2ي� א� �

����- Allah, bir adamın içinde iki kalp yaratmadığı gibi, «zıhâr» yaptığınız eşlerinizi de analarınız yerinde tutmadı ve

Page 151: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

151

evlâtlıklarınızı da öz oğullarınız olarak tanımadı. Bunlar sizin ağızlarınıza geliveren sözlerden ibarettir. Allah ise gerçeği söyler ve doğru yola O eriştirir……………………………..Ahzab 4

Açıklama Araplar arasındaki bir geleneğe göre, bir adam karısına «sen bana anamın sırtı gibisin» dedi mi, o kadın kendi anası gibi sayılır ve artık o adam ona yanaşamazdı. Đşte buna «zıhâr» denirdi. Âyette, bir insanda iki kalbin birarada bulunmadığı gibi, hem annelik hem zevceliğin, hem başka soydan evlâtlık hem gerçek oğul olma vasfının birleşemeyeceği anlatılmaktadır. Kur’an, Araplardaki bu iki geleneği (zıhâr ve evlâtlık edinmeyi) tanımamıştır. Zıhâr yapılması halinde, ceza olmak üzere «keffâret» hükmü getirilmiştir (bak. Mücâdele 58/ 1-4). Âyette Araplar arasında akıllı kişilerin iki kalp taşıdığı yolundaki inanca işaret olunduğu da bazı tefsirlerde belirtilmektedir.

�-KALBĐNDEN BĐLE BĐLE YAPTIĞINDAN GÜNAH VAR-�

��� ���א�د��K��1 ��J�"�4א����2�� .�"� א����U�4 �e�'�N א����� @�א�ن� ­�� �T����3"�א� א��Kא�ء��J @�א��O"�א�)�כ��� ��d א� � ; ; ; E �3�4��כ��� _��Uא�ح� @�����א� א��j�Oא�¶�� �K?� و��כ��� $�א� �T�����ت� �K�"�3�Nכ��� و�כ�א�ن� א����� �«�����כ��� و��و�$�"�א� % % � � � ; �

����א����s�7"�ر�א� ر� � ����- Onları (evlât edindiklerinizi) babalarına nisbet ederek

çağırın. Allah yanında en doğrusu budur. Eğer babalarının kim olduğunu bilmiyorsanız, bu takdirde onları din kardeşleriniz ve görüp gözettiğiniz kimseler olarak kabul edin. Yanılarak yaptıklarınızda size vebal yok; fakat kalplerinizin bile bile yöneldiğinde günah vardır. Allah bağışlayandır, esirgeyendir.. . . . . Ahzab 5

�-PEYGAMBER HANIMLARI, MÜMĐNLERĐN ANALARIDIR-�

�2�0�� א�و���� ��K م���ªא� א���1ر��"��2�� و�א�و��Tو�א�ز�و�א�_�?� א��2�$א� ���2�'�s�(א� ���$ ����U�$א�������K א�و���� ��Ñ�U�א� � % ; � ��s�T א���1 א�ن� ��و�א�����2א�_��� � ����U�$א������ ��כ�&�א�ب� א����� $� ��d �£��+�K ; � �� ��א���כ��� $����و�@�א� כ�א�ن� ��3"�א� א���� א�و� % ; ; ;

ذ��כ� ��d א��כ�&�א�ب� $�'��j"�ر�א�

Page 152: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

152

����- Peygamber, müminlere kendi canlarından daha yakındır. Eşleri, onların analarıdır. Akraba olanlar, Allah'ın Kitabına göre, (mirasçılık bakımından) birbirlerine diğer müminlerden ve muhacirlerden daha yakındırlar; ancak, dostlarınıza uygun bir vasiyet yapmanız müstesnadır. Bunlar Kitap'ta yazılı bulunmaktadır………………………………………………………Ahzab 6 Açıklama Önceleri, müminler, bir aile gibi birbirlerine mirasçı

olurlarken; bu âyetle, mirasçılıkta akrabalığa öncelik verilmiştir.

�-PEYGAMBER HANIMLARININ, HAYASIZLIKLARININ CEZASI ĐKĐ KATIDIR-�

�א� )�'�א�ء א����Ñ�U $��� �א�ت� $��Uכ� ; ���r�U ��0א���G �i�4א� א����9א�ب� �X�����s و�כ�א�ن� �+�$ �r�I���� �s�Kא� % ذ��כ� ��L�4 א����� �'���6א� �

30����- Ey peygamber hanımları! Sizden kim açık bir hayâsızlık yaparsa, onun azabı iki katına çıkarılır. Bu, Allah'a göre kolaydır.

��Ñ�U� �א� )�'�א�ء א� ; ��d �9ي�����0��� ��~�@ ��à��� �Kא��/�"�ل� @��������j א��/�Tא�ء א�ن� א��'�U��'���à כ�א����� $��� א� � � ; �3�NE+�?� $���ض� و��3�N�� �N"���1 $����و�@�א� �

32����- Ey Peygamber hanımları! Siz, kadınlardan herhangi biri gibi değilsiniz. Eğer (Allah'tan) korkuyorsanız, (yabancı erkeklere karşı) çekici bir eda ile konuşmayın; sonra kalbinde hastalık bulunan kimse ümide kapılır. Güzel söz söyleyin. .. .. .. . . Ahzab 30, 32..... ........Açıklama Âyette geçen emir, her ne kadar Resûlullah (s.a.)ın hanımları için buyurulmuş ve onların özel durumları vurgulanmış ise de, hüküm, bütün müslüman hanımlara şamildir.

�-EHL-Đ BEYT KĐMLER-�

Page 153: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

153

��"��Tכ��� و��_��l�T ��1�� ��l�Tج� א����א�.��3���r א���1و���� و�א����N�� א��-��3"�ة� و�א�����T א���oכ�"�ة� �K ��d ن����Nو� �� ± ���U�4 �A�.�9כ��� א����_�»� א���?� א����א� ��� ��� א����� �"�Yא����� و�ر� ���و�א��� � % ���8 و� ����2�jכ�� ��6�2�j�Tא� �+�E.�]� א� �

����- Evlerinizde oturun, eski cahiliye âdetinde olduğu gibi açılıp saçılmayın. Namazı kılın, zekâtı verin, Allah'a ve Resûlüne itaat edin. Ey Ehl-i Beyt! Allah sizden, sadece günahı gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor…………..…Ahzab 33 Açıklama Âyette hitabedilen Ehl-i Beyt, Resûlullah’ın ev halkıdır.

Ehl-i Beyt hususunda en uygun görüş şudur: Allah Resûlü’nün evlâtları, eşleri, torunları olan Hasan ve Hüseyin ve damadı Hz. Ali, Ehl-i Beyt’i teşkil ederler.

�-ALLAH’I ÇOK ZĐKRET-�

; �א� � א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א�ذ�כ���و�א� א����� ذ�כ���א� כ�\���6א� ﴿ � � و��g�+�Y"�ه�﴾ 41 ﴿ ��~�� �Kכ���ة� و�א�:� � 42﴾

.41����- Ey inananlar! Allah'ı çokça zikredin. . 42����- Ve O'nu sabah-akşam tesbih edin…………….Ahzab 41, 42 Açıklama Sabah-akşam bütün vakitleri içine almaktadır. Tesbih ve

zikir, öncelikle «Sübhânellah», «Elhamdülillâh», «Lâ ilâhe illâllah», «Allahü ekber» ve «Lâ havle velâ kuvvete illâ billâhi’l-aliyyi’l-azîm» ifadeleriyle yapılır.

�-MELEKLER MÜMĐNLERE ĐSTĐĞFAR EDER-�

�.�"� א���9ي� �-���¹ � ����U�$א�������K ر� و�כ�א�ن��"�U��� ���_�כ��� $��� א�����3�Fא�ت� א���� א���3�4��כ��� و��w�3�$כ�&�?� � % ; ����א� ��ر� �

����- Sizi karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için üzerinize rahmetini gönderen O'dur. Melekleri de size istiğfar eder. Allah, müminlere karşı çok merhametlidir……………………....Ahzab 43

� PEYGAMBERĐMĐZE (s.a.v.) HELAL KILINANLAR �

Page 154: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

154

���8 א�_�"�ر�.��� و�$�א� �3�$כ��8 ©�����Uכ� ��pא� א�@�א�ء �Tא� ���� �א� א� ��2א� א����Ñ�U א�)�א� א����U�3�3א� �כ� א�ز�و�א�_�כ� א� ; ; ; ; � � ; א����� �3�4��כ� و��U�Kא�ت� ���4כ� و��U�Kא� ت� ���4א��Tכ� و��U�Kא�ت� ����כ� و��U�Kא�ت� ����T��1כ� א����� .�א�_���ن� �

®$��כ� و�א�$���א�ة� $���$��r�U א�ن� و�.�+��s�( �8'��2א� ���Ñ�U�3 א�ن� א�ر�א�د� א����Ñ�U א�ن� �'�&��Uכ��2�gא� R...... ����- Ey Peygamber! Mehirlerini verdiğin hanımlarını, Allah'ın

sana ganimet olarak verdiği ve elinin altında bulunan cariyeleri, amcanın, halanın, dayının ve teyzenin seninle beraber göç eden kızlarını sana helâl kıldık. Bir de Peygamber kendisiyle evlenmek istediği takdirde, kendisini peygambere hibe eden mümin kadını, diğer müminlere değil, sırf sana mahsus olmak üzere (helâl kıldık). Kuşkusuz biz, hanımları ve ellerinin altında bulunan cariyeleri hakkında müminlere neyi farz kıldığımızı biliriz. (Bu hususta ne yapmaları lâzım geldiğini onlara açıkladık) ki, sana bir zorluk olmasın. Allah bağışlayandır, merhamet edendir……………………………………………….…Ahzab 50 Açıklama Nisâ sûresinin üçüncü âyetinde dörtten fazla evlenmeye

izin verilmediği halde, bu âyette Resûlullah’ın dörtten fazla hanımla evlenmesine müsaade edilmiştir. Resûlullah’a has olan bu müsaadenin hukukî, ictimaî, siyasî ve eğitimle ilgili sebepleri vardır.

Hz. Peygamber dışındaki müminlere verilen birden fazla evlilik izni ve bunun sınırları hakkında bak. Nisâ 4/3’ün açıklaması.

�-DAVETE ĐCABET NASIL OLMALI-�

��� ���cא�م� ��6�7 )�א��א���� �� ����"�ت� א����Ñ�U א���1 א�ن� ���ذ�ن� �כ��K �3"�א��O���T ��1 א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� � ; ; � �� @�א��&��א�)���?� و��כ��� א�ذ�א� د��4 � � د��3�O"�א� @�א�ذ�א� �����&��� @�א�)�&����Iو�א� و� ��1% $�'�&�א�)�'���� ����� ��� � � .......

����- Ey iman edenler! Siz, bir yemeğe çağırılmadıkça, zamanını gözetmeksizin, Peygamber'in evlerine girmeyin. Ancak davet edildiğiniz vakit girin. Yemeği yediğinizde hemen dağılın, sohbete dalmayın. Çünkü bu hareketiniz Peygamber'i üzmekte, fakat o (size bunu söylemekten) utanmaktadır. Ama Allah, hakkı söylemekten çekinmez. Peygamber'in hanımlarından bir şey istediğiniz zaman perde arkasından isteyin. Bu, hem sizin

Page 155: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

155

kalpleriniz, hem de onların kalpleri için daha temiz bir davranıştır. Sizin Allah'ın Resûlünü üzmeniz ve kendisinden sonra onun hanımlarını nikâhlamanız asla caiz olamaz. Çünkü bu, Allah katında büyük (bir günah) tır.. ...... Ahzab 53.......... .........Açıklama Bu âyet, Hz. Peygamber’in evine yemekten önce gelen, yemek hazır oluncaya kadar bekleyen, yemekten sonra da kalkıp gitmeyenler hakkında nâzil olmuştur. Âyet-i kerime, müslümanların Resûlullah’a ve hane-i saadete karşı nasıl davranacaklarını, birbirlerine karşı nasıl muamele edeceklerini bildirmektedir. Buna göre bir kimsenin başkasını rahatsız etmemesi, evinde huzur ve istirahatını bozmaması, davet edildiğinde bildirilen zamandan önce gitmemesi, yemekten sonra fazla oturmaması gerekmektedir.

��PEYGAMBERE (s.a.v.) SALAT-I SELAM ALLAH EMR�

א�ن� א����� و��w�3�$כ�&�?� ; ��Ñ�U�% �-��3"�ن� ��L�4 א� �3����א� �'�T ���3"�א��Yو� �?�� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� :��3"�א� �3�4 � � ;

����- Allah ve melekleri, Peygamber'e çok salevât getirirler. Ey müminler! Siz de ona salevât getirin ve tam bir teslimiyetle selam verin……………………………………………………………Ahzab 56 Açıklama Allah’ın salevâtı, rahmet etmek ve kulunun şânını

yüceltmektir. Meleklerin salevâtı, Peygamber’in şânını yüceltmek, müminlere bağış dilemek anlamınadır. Müminlerin salâtı ise, dua anlamına gelmektedir. Allah bütün müminlere, peygamberlerine salât ve selâm getirmelerini emretmekte ve ona saygı göstermelerini istemektedir. «Allahümme salli alâ Muhammedin» demek salât, «Esselâmü aleyke eyyühe’n-nebiyyü» demek selâmdır. Peygamberimizden rivayet edilen çok sayıda salevât-ı şerîfe vardır. Bunları okumak, mümkün olduğu kadar çok salât ve selâm getirmek, Peygamber’in sevgisini celbeder, şefâatine sebep olur.

�-ĐFTĐRA EN BÜYÜK GÜNAH-�

P و�א���9 ��� ���ذ�و�ن� א������$�����U و�א������$��Uא�ت� ��6�5�K $�א� א�כ�&�'�+�"�א� @�/��� א���&����3"�א� �2�K&�א�)�א� و�א�|��א� $�+����Uא� � � � ����- Mümin erkeklere ve mümin kadınlara, yapmadıkları bir

şeyden dolayı eziyet edenler, şüphesiz bir iftira ve apaçık bir günah yüklenmişlerdir…………………………………………..Ahzab 58

�-KADINLAR DIŞARDA DIŞ ÖRTÜLÜ OLMALI-�

Page 156: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

156

���2�+���K��~�_ ���$ ���2���3�4 ����(��� ����U�$כ� و�)�'�א�ء א�������Tא��U�K��1ز�و�א�_�כ� و� �[�N ��Ñ�U�% �א� א� ��2א� א� � � � ; ; �� @�~�� ���ذ� � ذ��כ� א�د�¥�� א�ن� ����@� ; ����א� ���� و�כ�א�ن� א����� �s�7"�ر�א� ر� � %

����- Ey Peygamber! Hanımlarına, kızlarına ve müminlerin kadınlarına (bir ihtiyaç için dışarı çıktıkları zaman) dış örtülerini üstlerine almalarını söyle. Onların tanınması ve incitilmemesi için en elverişli olan budur. Allah bağışlayandır, esirgeyendir. . . . . Ahzab 59

�-ĐKĐ YÜZLÜNÜN KALBĐ HASTALIKLIDIR-�

�2�� $���ض� �K�"�3�N ��d ��� �9���U� ��­ ��É&�?� א�����Uא�@�/�"�ن� و�א� � � ��{ ���2�K כ��U� ���5�U� �r�U� א������ ��d ن��"�s�_و�א������ � =◌E ��~���3�N ��1�2א� א�����a ��1א�و�ر�و�)�כ� @� � � ;

����- Andolsun, iki yüzlüler, kalplerinde hastalık bulunanlar (fuhuş düşüncesi taşıyanlar), şehirde kötü haber yayanlar (bu hallerinden) vazgeçmezlerse, seni onlara musallat ederiz (onlarla savaşmanı ve onları şehirden sürüp çıkarmanı sana emrederiz); sonra orada, senin yanında ancak az bir zaman kalabilirler. …. … . . Ahzab 60

�-KIYAMET NE ZAMAN-�

◌ �'�ـ�3כ� א���Uא�س� �4�� א��'�א��N �r�4]� א����א� �2���3�4א� ���U�4 א����� و�$�א� ���ر� �כ� ��]� א��'�א��T �r�4כ�"�ن� � % % ����N �+�א� �

����- Đnsanlar sana kıyametin zamanını soruyorlar. De ki: Onun bilgisi Allah katındadır. Ne bilirsin, belki de zamanı yakındır. … . Ahzab 63

�-KAFĐRLERE ÇILGIN ATEŞ VARDIR-�

א�ن� �� �Y���6א� ﴿��G ���4و�א� ��כ�א�@��� ��� א����� ���� א� � � 64 ﴾��� ������ � ���K�2א� א����@ ; ��א� و���1 ��א� ����a ��1و�ن� و� EE)�-���6א� ﴿ � �"�م�﴾ 65 ��&��Uא� א�����Uא� א����� و�א�����Uא� � �A�3�/�T و�_�"�.��2�� ��d א���Uא�ر� �/�"��"�ن� �א� ;

Page 157: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

157

﴿ ��1�"�Y���א� و��Nא��"�א�﴾ 66 ﴿ ��~���+�'� ر��U�Kא� א�)�א� א�����Uא� �Yא�د��U�Tא� و�כ���lא�ء)�א� @�א��3�X"�)�א� א� � ; ; ; ;ر��U�Kא�﴾ 67 ���Uא� כ�+���6א� ﴿ ���2�U���2�� �X�����s $��� א����9א�ب� و�א��Tא�P � 68﴾

64����- Şu muhakkak ki, Allah kâfirleri rahmetinden kovmuş ve onlara çılgın bir ateş hazırlamıştır.…………………………... ..65����- (Onlar) orada ebedî olarak kalacaklar, (kendilerini koruyacak) ne bir dost ne de bir yardımcı bulacaklardır.….. ..66����- Yüzleri ateşte evrilip çevrildiği gün: Eyvah bize! Keşke Allah'a itaat etseydik, Peygamber'e de itaat etseydik! derler. ..67����- Ey Rabbimiz! Biz reislerimize ve büyüklerimize uyduk da onlar bizi yoldan saptırdılar, derler.………………………... ..68����- Rabbimiz! Onlara iki kat azap ver ve onları büyük bir lânetle rahmetinden kov…………………………………………Ahzab 64-68

�-ĐNSAN CAHĐL VE ZALĐMDĐR-�

א�)�א� �U�X���4א� א��$��1א�)���L�4 �r א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�א����+�א�ل� @�א�����K א�ن� ������2�U�3א� و�א��/�s�m�� �2�U�$א� � و�����2�3א� א���1)�'�א�ن� א�)�?� כ�א�ن� �3�c"�$�א� _��2"���1 %

����- Biz emaneti, göklere, yere ve dağlara teklif ettik de onlar bunu yüklenmekten çekindiler, (sorumluluğundan) korktular. Onu insan yüklendi. Doğrusu o çok zalim, çok cahildir. . . . . . . . Ahzab 72............. ........Açıklama Đnsana yüklenen emanet, işlenmesinde sevab, terkinde ikab olan ibadet ve davranışlarla, akıl ve düşünce kabiliyetidir. Kulluk ve akıl emanetine riayet edilmezse, zulüm ve bilgisizliğe sapılmış olur. Bu emaneti vermekle Allah, insanı teklifleriyle sorumlu tutmuş ve böylece onu imtihan etmiştir.

O GÜN KĐMLER ŞEFAAT EDEBĐLĐR

�?�%و����s�U�T ��1 א���s�Iא����U�4 �r�4ه� א���1 ����� א�ذ�ن� ; ���2�� �Nא��"�א� $�א�ذ�א� �Nא�ل� ر��Kכ��K�"�3�N ���4 ع��o�@ א�ذ�א� ��¢��% � ; �Nא��"�א� א������ و�.�"� א�����¹ א��כ�+���6 � E

Page 158: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

158

����- Allah'ın huzurunda, kendisinin izin verdiği kimselerden başkasının şefâati fayda vermez. Nihayet onların yüreklerinden korku giderilince: Rabbiniz ne buyurdu? derler. Onlar da: Hak olanı buyurdu, derler. O, yücedir, büyüktür………….Sebe 23

Açıklama Âyette şefâat için izin çıkınca, şefâat edenlerle kendilerine şefâat edileceklerin karşılıklı konuşmalarına işaret edilmektedir.

�-VARLIKLI VE ŞIMARIKLAR NE DEMĐŞTĐ-�

�3&��� �K?� כ�א�@���و�ن� �Yא� א�ر�� و�$�א� א�ر��U�3�Yא� �r� ���N ��d $��� )��9 ��� א��N ��1א�ل� $�{��@�"�.�א� א�)�א� �� � ; ; ; � � � 34����- Biz hangi ülkeye bir uyarıcı göndermişsek mutlaka

oranın varlıklı ve şımarık kişileri: Biz, size gönderilmiş olan şeyi inkâr ediyoruz, demişlerdir.

����K�9�� و��Nא��"�א� ¼���� א�כ���Õ א�$�"�א���1 و�א�و���1د�א� و�$�א� ¼���� �� � �

35����- Ve dediler ki: Biz malca ve evlâtça daha çoğuz, biz azaba uğratılacak da değiliz.

�NP]� א�ن� ر���� �+�'��e א����ز�ق� ����� ��Iא�ء و� �/���ر� و��כ��� א�כ���Õ א���Uא�س� ��1 �����3"�ن� � ;

36����- De ki: Rabbim, dilediğine bol rızık verir ve (dilediğinden) kısar; fakat insanların çoğu bilmezler…Sebe 34-36

�-KULU, ALLAH’A (c.c.) YAKLAŞTIRAN NE MAL NEDE EVLATTIR-�

R و�$�א� א�$�"�א��כ��� و���1 א�و���1د�כ�� �Kא����� �K���/�Tכ��� ���U�4)�א� ز�����s א���1 $��� א�$��� و����4]� :�א����א� ; ; ; � �א� ���4 �� �i��0��� _��oא�ء א���G כ��w�@�א�و� ; ; � �3"�א� و���d ��J א�����5@�א�ت� א�$��U"�ن�

37����- Sizi huzurumuza yaklaştıracak olan ne mallarınızdır ne de evlâtlarınız. Đman edip iyi amelde bulunanlar müstesna; onlara yaptıklarının kat kat fazlası mükâfat vardır. Onlar (cennet) odalarında güven içindedirler.

و�א���9 ��� �'��"�ن� ��d א� �א��U�Tא� $��א�_��o ��� א�و���wכ� ��d א����9א�ب� ���0��fو�ن� � ; ; � � �

Page 159: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

159

38����- Âyetlerimizi boşa çıkarmaya çalışanlara gelince, onlar da azapla yüz yüze bırakılacaklardır……………………..Sebe 37, 38

ĐKĐ DENĐZ BĐRBĐRĐNE BENZEMEZ و�$�א� �'� &�"�ي� א��+����gא�ن� .��9א� �9�4ب� @���א�ت� �Yא������m �Öא��K?� و�.��9א� �3�$¾� א���uج� و�$��� כ�]� ® % ;

�&�+�&��5"�א� ���Oא��"�$ �?���3���3�T �r+�'�"�)��2א� و����Tى� א���3�sכ� @����Tא�כ��3"�ن� �����א� ���� �א� و��T'�&� ���_�"�ن� � E $��� @��3�0?� و����3כ��� �I�Tכ���و�ن� �

����- Đki deniz birbirine eşit olmaz. Bu tatlıdır, susuzluğu keser,. içilmesi kolaydır. Şu da tuzludur, acıdır (boğazı yakar)... Hepsinden de taze et (balık) yersiniz ve giyeceğiniz süs eşyası.... çıkarırsınız. Allah'ın lütfundan (nasibinizi) arayıp da......... şükretmeniz için gemilerin, denizi yarıp gittiğini görürsün.…….. .

. Fatır 12.............

........Açıklama Suyu tatlı ve acı olan iki deniz birbirine nasıl eşit değilse, inananla inanmayan da birbirine eşit değildir.

�-BĐR KĐMSE BAŞKA KĐMSENĐN GÜNAHINI YÜKLENEMEZ-�

و��o�T ��1ر� و�א�ز�ر�ة� و�ز�ر� א����Oى� و�א�ن� ���Tع� $�\�/��r�3 א���� ����2�3א� �m �?�U�$ �[����� ��1`�ء و��"� כ�א�ن� ذ�א� % ��Ã���N% .......

����- Hiçbir günahkâr başkasının günahını yüklenmez. Yükü (günahı) ağır gelen kimse onu taşımak için (başkasını) çağırsa, bu çağırdığı akrabası da olsa, onun yükünden bir şey yüklenmez.Sen ancak görmeden Rablerinden korkanları ve namazı kılanları uyarabilirsin. Kim temizlenirse o, kendi menfaatine temizlenmiş olur. Dönüş Allah'adır……Fatır 18 Açıklama Bu âyet-i kerimede herkesin kendi günahından sorumlu

olacağı, hiç kimsenin bir başkasının günahından sorumlu tutulmayacağı ifade edilmektedir. Ancak, kötülükte çığır açanlar hem kendi günahlarından sorumlu, hem de o günahı işleyenlerin kötülüğünden sorumlu olur. Nitekim Peygamberimiz, «Kim bir kötü âdet çıkarırsa, ona, hem onun günahı, hem de onu işleyenlerin günahı vardır» buyurmuştur

Page 160: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

160

�-GÖRENLE, KÖR BĐR OLUR MU?-� و�$�א� �'�&�"�ي� א������4��1 و�א� ﴿ ��6�-�+�� � و���1﴾ 19 � א�����3�Fא�ت� و���1 א���U"�ر� ﴿ و���1﴾ 20 א���F]� و���1

Eא������و�ر� ﴿ و�$�א�﴾ 21 ��א�ء و���1 א��$��1"�א�ت� א�ن� א����� �'����� $��� ��Iא�ء و�$�א� א�)��8 �� �'�&�"�ي� א���1 ; E ; ; % �'����� $��� ��d א��/�+�"�ر� ﴿ �� 22﴾

19, 20, 21����- Körle gören, karanlıkla aydınlık, gölge ile sıcak bir olmaz.………………………………………………………... ..22����- Dirilerle ölüler de bir olmaz. Şüphesiz Allah, dilediğine işittirir. Sen kabirlerdekilere işittiremezsin!................Fatır 19-22 Açıklama Đman, bilgi, hikmet ve akıl sahibi, ahlâklı, faziletli

kimseler ile bunların takip ettiği hak yol ve nâil olacakları uhrevî nimetler ile imansız, bilgisiz, akıl, basiret, ahlâk ve faziletten yoksun kimseler ve bunların takip ettikleri bâtıl yol ve uğrayacakları uhrevî azap, kesinlikle bir tutulamaz.

�-ÇEŞĐT ÇEŞĐT MEYVEYĐ VEREN ALLAH (c.c.)-�

�T א�­�� �� א�ن� א����� א�)��oل� $��� א��'���א�ء $�א�ء @�א��U�_���Oא� �K?� |����א�ت� �s�3�&��Äא� א��"�א�)��2א� و�$��� א����+�א�ل� _���د� % ; ;� E ���Y �A"�د� �Kא�)��2א� و����7א��"���£� و������ �i�3�&��Ä א��K � �

����- Görmedin mi Allah gökten su indirdi. Onunla renkleri çeşit çeşit meyveler çıkardık. Dağlardan (geçen) beyaz, kırmızı, değişik renklerde ve simsiyah yollar (yaptık)……….Fatır 27

�-EN ÇOK ALLAH (c.c.)’DAN ALĐMLER KORKAR-� و�$��� א���Uא�س� و�א����و�א�ب� و�א���1)��א�م� �i�3�&��Ä א��"�א�)�?� כ��9�כ� א����א� ���I��k א����� % ; $��� �4+�א�د�ه�

א��������3א� א�ن� א����� �s�7 �o� �o�4"�ر� � % � ;

����- Đnsanlardan, hayvanlardan ve davarlardan da yine böyle türlü renkte olanlar var. Kulları içinden ancak âlimler, Allah'tan (gereğince) korkar. Şüphesiz Allah, daima üstündür, çok bağışlayandır………………………………………………………....Fatır 28

Page 161: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

161

Açıklama Âlimler, Allah’ı bilen ve O’na tazimde bulunarak saygı besleyenlerdir. Bir hadiste «Rütbelerin en yükseği ilim rütbesidir» denilir. Âyette bahsi geçen ilim, imanla birleşen ilimdir. Çünkü iman ahiret hayatını da garanti altına alır; imansız ilim ise insanlara sadece geçici dünya faydaları sağlar.

�-GĐZLĐ VE AŞĐKÂR SADAKA VERENLER, ZARARA UĞRAMAZLAR-�

א�ن� א���9 ��� �&��3"�ن� כ�&�א�ب� א����� و�א��Nא�$�"�א� א��-��3"�ة� و�א�)��s/�"�א� ��pא� ر�ز��U�Nא����Y ��Jא� و��4~��)����r ���_�"�ن� � ���Àא�ر�ة� ��� �T+�"�ر�

����- Allah'ın kitabını okuyanlar, namazı kılanlar ve kendilerine verdiğimiz rızıktan (Allah için) gizli ve açık sarfedenler, asla zarara uğramayacak bir kazanç umabilirler…………..Fatır 29

�-EN BÜYÜK FAZĐLET HANGĐSĐ-� ���-�&�/�$ ���2�U�$و� �?�'�s�U��2�� �cא�­�� �U���@ �4+�א�د�)�א� ��א� $��U���s�j�:א� ���9 ��E}�� א�و�ر�¦��Uא� א��כ�&�א�ب� א� E � E �

�2�� �Yא��K ���Kא�����U�$و� ��6%א�ت� �Kא�ذ�ن� א����� ذ��כ� .�"� א���0�s]� א��כ�+���6 � %

����- Sonra Kitab'ı, kullarımız arasından seçtiklerimize verdik. Onlardan (insanlardan) kimi kendisine zulmeder, kimi ortadadır, kimi de Allah'ın izniyle hayırlarda öne geçmek için yarışır. Đşte büyük fazilet budur……………………………………………….Fatır 32 Açıklama Kendisine zulmetmek, Kur’an’a göre amel etme yönünde

kusur etmek; ortada olmak, günahı sevabına denk olmak; hayırda öne geçmek, Kitab’a uygun olan davranışa başkalarını da yöneltmek şeklinde tefsir edilmiştir.

Âyette geçen «zalim» ve «muktesid» kelimeleri muhtelif manalarda yorumlanmış olmakla birlikte, cumhura göre her ikisi de müminlerde bulunabilen sıfatlardır. Kâfirlerin sıfatları sonraki âyetlerde belirtilecektir.

�-ĐPEK ELBĐSEYĐ KĐM GĐYECEK-�

��� �������2א� �@ ���2�Yא��+����א� و����_��Uא�ت� ���4ن� ����3�O"�)��2א� ����3"�ن� @����2א� $��� א��Yא�و�ر� $��� ذ�.��A و� � � � � E

Page 162: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

162

����- (Onların mükâfatı), içine girecekleri Adn cennetleridir. Orada altın bilezikler ve incilerle süslenirler. Orada giyecekleri elbiseleri de ipektir………………………………………………..Fatır 33

BĐZĐ KABĐRDEN KĐM KALDIRDI DĐYECEKLER

�Nא��"�א� ¡ �א� و� ��U�3א� $��� �K��U�\א� $��� $������N)�א� á���4�9א� $�א� و��. א��������� و�:���ق� א�������3�Y"�ن� ﴿ א�ن�﴾ 52 ��� ��Uא� ���0��fو�ن� ﴿ ������Æ ��J ة� @�א�ذ�א�����כ�א�)��8 א���1 :����r�g و�א� � 53﴾

52����- (Đşte o zaman:) Eyvah, eyvah! Bizi kabrimizden kim kaldırdı? Bu, Rahmân'ın vâdettiğidir. Peygamberler gerçekten doğru söylemişler! derler.……………………………………... ..53����- Olan müthiş bir sesten ibarettir. Bunun üzerine onların hepsi hemen huzurumuzda hazır bulunurlar.

א�ن� �[�5�m ��d م��"��� א�:��gא�ب� א�����r�U א� � E @�א�כ��2"�ن� ﴿ 55 ﴾��J ��L�4 ل���~�c ��d �� و�א�ز�و�א�_��2 � א���1ر�א���כ� $�&�כ���ن� ﴿ ± ; 56 ﴾����G �� $�א� ����4"�ن� ﴿��Gو� �r�2�2א� @�א�כ����@ E �Y~��م�﴾ �57 �N"���1 $��� ر�ب�

﴿ ������ر� � 58﴾

55����- O gün cennetlikler, gerçekten nimetler içinde safa sürerler. ..56����- Onlar ve eşleri gölgeler altında tahtlara kurulurlar. ..57����- Orada onlar için her çeşit meyve vardır. Bütün arzuları yerine getirilir.…………………………………………………… ..58����- Onlara merhametli Rabb'in söylediği selam vardır. . … …

. Yasin 52, 53, 55-58 �-O GÜN GÜNAHKÂRA AYRIL DENĐR-�

��"�م� א� ��2א� א������Ì$�"�ن� �و�א�$�&�א�ز�و�א� א�

59����- «Ayrılın bir tarafa bugün, ey günahkârlar!» א���� ��ـא� א�ن� �/�"�ل� �?� כ��� @���כ�"�ن� �m א� א�$���ه� א�ذ�א� א�ر�א�د� � ; ; ;

Page 163: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

163

82����- Bir şey yaratmak istediği zaman Onun yaptığı «Ol» demekten ibarettir. Hemen oluverir………………………Yasin 59, 82

GÖKLERĐ ŞEYTANDAN KORUDUK

א�)�א� �K א����(��� ز� ��Uא� א��'���א�ء א� ; ﴿ �Aכ�"�א�כ����r�U� �o א� Ú و����F�sא�﴾ �6 ���jא�ن� $�א�ر�د� ﴿�m �[כ� ���$ E 7﴾

6����- Biz yakın göğü, bir süsle, yıldızlarla süsledik.……... ..7����- Ve (gökyüzünü) itaat dışına çıkan her şeytandan koruduk…………………………………………………………………..Saffat 6, 7

�-ZAKKUM ZALĐMLERE YEDĐRĐLĐR-� א�)�א� ��F�3א������� ﴿ �r�U�&�@ א�.�א��U�3��_ � א�)��2א�﴾ 63 ﴿ �����gא�:�]� א���� ��d ة� �����ج����z�m � � ; � �3����2א�﴾ 64

��א������ ﴿�I��س� א� כ�א�)�?� ر� ± � 65 ﴾��@�א�)��2 % ��1כ��3"�ن� $��2�Uא� @���א����ن� $��2�Uא� א��+��j"�ن� ﴿ ± 66 ﴾��{ א�ن� ﴿ �����3�4���2א� ��K�"�Iא� $��� ��� ����GE � 67﴾

63����- Biz onu (zakkumu) zalimler için bir fitne (imtihan) kıldık. ..64����- Zira o, cehennemin dibinde bitip yetişen bir ağaçtır. ..65����- Tomurcukları sanki şeytanların başları gibidir. ..66����- (Cehennemdekiler) ondan yerler ve karınlarını ondan doldururlar. ..67����- Sonra zakkum yemeğinin üzerine onlar için, kaynar su karıştırılmış bir içki vardır…………………………………….Saffat 63-67

�-ĐBRAHĐM A.S. PUTLARI NASIL KIRMIŞTI-� �����g�����1 א���� �� }�� א�ن� $���_���2 �

68����- Sonra kesinlikle onların dönüşü, çılgın ateşe olacaktır

���F�U�@ ��ة� ��d א���z�U"�م� ﴿ �F�( � @�/�א�ل�﴾ 88 ﴿ �����/�Y ��vא� � � �"�א�﴾ 89�"�&�@ ﴿ ��� ���K���$ �?�U�4 � 90 ﴾@���א�غ� �2�� @�/�א�ل� א��T ��1א�כ��3"�ن� ﴿�&��Gא���� א� E �כ��� �j�U�T ��1/�"�ن� ﴿$�א�﴾ 91; @���א�غ�﴾92 ���2���3�4

Page 164: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

164

﴿ ���������K���Xא� �Kא� � ;@�א��N+��3"�א�﴾ 93 ��?� ��o@�"�ن� ﴿� א� �Nא�ل�﴾ 94 � א��T�+���و�ن� $�א� �g�U�T&�"�ن� ﴿ 95 ﴾و�א����� �3�O/�כ��� و�$�א� �T����3"�ن� ﴿ 96﴾

88����- Bunun üzerine Đbrahim yıldızlara şöyle bir baktı. ..89����- Ben hastayım, dedi. ..90����- Ona arkalarını dönüp gittiler. ..91, 92����- Yavaşça putlarının yanına vardı. (Oraya konmuş yemek-leri görünce:) Yemiyor musunuz? Neden konuşmuyor sunuz? dedi. ..93����- Bunun üzerine, yanlarına gelip sağ eliyle vurdu (kırıp geçirdi.) ..94����- (Putperestler) koşarak Đbrahim'e geldiler. ..95, 96����- Đbrahim: Yonttuğunuz şeylere mi ibadet edersiniz! Oysa ki sizi ve yapmakta olduklarınızı Allah yarattı, dedi.…. . . . . Saffat 68, 88-96

�-ĐBRAHĐM A.S. ATEŞE ATILMASI-� �Nא��"�א� ﴿ �����gא���� ��d ه��"�/���א�)�א� @�א��U�K �?� א��U�K"�א� � @�א�ر�א�د�و�א�﴾ 97 ����3�s�Y��1א� ��Jא��U�3��z�@ א����� �K?� כ� � �و��Nא�ل�﴾ 98﴿ ﴿ ��� ���2���Y א���� ر���� �A�.ذ�א� ��vא� � � � ر�ب�﴾ 99 .��A ��� $��� א� � �-�א������� �

@�+����I)�א�ه�﴾ 100﴿ ﴿ �����3�� �5�K~��م� � 101﴾

97����-Onun için bir bina yapın ve derhal onu ateşe atın! dediler ..98����- Böylece ona bir tuzak kurmayı istediler. Fakat biz onları alçaklardan kıldık. ............................................ ...................... ..99, 100����- (Oradan kurtulan Đbrahim:) Ben Rabbime................ gidiyorum. O bana doğru yolu gösterecek. Rabbim! Bana....... sâlihlerden olacak bir evlat ver, dedi.

101����- Đşte o zaman biz onu uslu bir oğul ile müjdeledik.…… .. .

. . .. Saffat 97-101

�-ĐSMAĐL A.S. KURBAN EDĐLĐŞĐ-�

Page 165: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

165

;@����3א� �Ö�3�K $��?� א��'��`� �Nא�ل� �א� ����K א���v א�ر�ى� ��d א�����Uא�م� א���v א�ذ���Ùכ� @�א�)����F $�א�ذ�א� ���Tى� �Nא�ل� �א� % ; ; � � �]� $�א� ��v���z�&�Y ���$���T א� א��8�K א�@� ; � R ��� ���Kא��-�ن� �mא�ء א����� $��� א� � ;

102����- Babasıyla beraber yürüyüp gezecek çağa erişince: Yavrucuğum! Rüyada seni boğazladığımı görüyorum; bir düşün, ne dersin? dedi. O da cevaben: Babacığım! Emrolunduğun şeyi yap. Đnşallah beni sabredenlerden bulursun, dedi. Saffat 102 Açıklama 102-111. âyetlerde Hz. Đbrahim’in oğlunu kurban etmesi

anlatılır. Bu kıssa bir imtihandır. Bu imtihan, peygamber olan baba ile oğlu arasında cereyan etmiştir. Şöyle ki, Hz. Đbrahim’in iki oğlu vardı: Đsmail ve Đshak. Kur’an-ı Kerim’de kurban edilecek çocuğun isminden söz edilmez. Ama tefsircilerin kanaatine göre bu, Đsmail’dir. Zira olay göçten hemen sonra olmuştur ki, o zaman Đsmail vardı. Ayrıca olay Mekke’de geçmiştir. Mekke’ye gelen de Đsmail’dir. Đbrahim (a.s.) gece rüyasında, birisinin kendisine, «Allah sana oğlunu boğazlamanı emrediyor» dediğini duymuş, sabah olunca bunun şeytandan mı, Rahmân’dan mı olduğu hususunda tereddüt etmiş, üç gece rüyayı üst üste görünce bunun Allah’tan olduğunu anlamıştır.

;@����3א� ﴿ E ����+�z�3� �?�3�T���3א� و��Yא� � و�)�א�د� ��Uא�ه�﴾ 103 ﴿ �����.���Kא�ن� �א� א� � � ; 104 ﴾���N �8�N���: ﴿ ����U�'ي� א������o��È כ��א����ء �א� א�)�א� כ��9 � E א�ن�﴾ 105 �9א� ��G"� א��+����3א� א����+���� ﴿ .� � � ; و�@��� ��Uא�ه�﴾106

﴿ �����F�4 �¾�K�9�K � و����Tכ��Uא�﴾ 107 ﴿ ��� ���O��1א� ��d �?���3�4 � �Y~��م�﴾ 108 �����.���Kא� ��L�4 � ; ﴿109﴾

103, 104, 105, 106����- Her ikisi de teslim olup, onu alnı……… üzerine yatırınca: Ey Đbrahim! Rüyayı gerçekleştirdin. Biz iyileri böyle mükâfatlandırırız. Bu, gerçekten, çok açık bir imtihandır, diye seslendik.………………………………………………….. ..107, 108, 109����- Biz, oğluna bedel ona büyük bir kurban…... verdik. Geriden gelecekler arasında ona (iyi bir nam) bıraktık: Đbrahim'e selam! dedik…………………………………………..Saffat 102-109 Açıklama Son Peygamber’in ümmeti ona salâtü selam okurken Hz.

Đbrahim’i de anar, onu hayırla yâdederler.

Page 166: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

166

�-YUNUS A.S. ‘MI BALIK NASIL YUTMUŞTU-�

و�א�ن� ﴿ ����3�Yא������ ����� �«�(�"� % � א�ذ�﴾ 139 � א����K א���� א���3�sכ� א�����g�I"�ن� ﴿ 140 ﴾��Jא��'�@ ����0��E@�כ�א�ن� $��� א������ � ﴿ 141 ﴾�?���/�&�@�א� ﴿ ���� א����"�ت� و�.�"� �3�$ � 142 ﴾��1�"�3�@; א�)�?� כ�א�ن�

﴿ ����g�+�'א���� ���$� � 143 ﴾���+�3� �U�j�K ��d?� א���� �"�م� �+��\�"�ن� ﴿ ; � @��U+��9)�א�ه�﴾ �144 �Kא�����א�ء و�.�"� ; ﴿ �����/�YE � و�א�)�+�&��Uא�﴾ 145 E ����j�/� ���$ ة����z�m �?���3�4 � و�א�ر��U�3�Yא�ه�﴾ 146 ﴿ א���� $�א����r א���i א�و�

�o� E ���و�ن� ﴿ � @�א�$��U"�א�﴾ 147 ﴿ �����% @���&���Uא���J א���� � 148﴾

139����-Doğrusu Yunus da gönderilen peygamberlerdendi. ……Açıklama 139-148. âyetlerde de Hz. Yunus’un kıssası anlatılır: ..140����- Hani o, dolu bir gemiye binip kaçmıştı. ..141����- Gemide olanlarla karşılıklı kur'a çektiler de kaybedenlerden oldu. …....Açıklama Yunus kıssası için bak. Enbiyâ 21/87’nin açıklaması

..142����- Yunus kendini kınayıp dururken onu bir balık yuttu.

..143, 144����- Eğer Allah'ı tesbih edenlerden olmasaydı, tekrar dirilecekleri güne kadar onun karnında kalırdı. ..145����- Halsiz bir vaziyette kendisini dışarı çıkardık. ..146����- Ve üstüne (gölge yapması için) kabak türünden geniş yapraklı bir nebat bitirdik. ..147����- Onu, yüz bin veya daha çok kişiye peygamber olarak gönderdik. ..148����- Sonunda ona iman ettiler, bunun üzerine biz de onları bir süreye kadar yaşattık………………………………………..Saffat 139-148

�-HAŞA KIZLAR ALLAH’IN (c.c.) DEDĐLER-�

Page 167: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

167

���2�&�s�&�Yא��@ א�����Kכ� א��+��Uא� �� א��+��U"�ن� ﴿��G�ت� و� א�م�﴾ 149 �U�/�3�Oא� א�����w�3כ��r א�)�א�¦�א� و��m ��Jא�.���و�ن� ; ;א���1﴾ 150﴿ �"�ن� ﴿�"�/��� ��כ��2 � א�)��2�� $��� א�@� 151 ﴾���و� �כ�א�ذ��K"�ن� ﴿ �� א����� و�א�)��2 � 152 ﴾

���s�j�:א� ﴿ ����U�+�% א��+��Uא�ت� ��L�4 א� � 153﴾

149����-Putperestlere sor:Kızlar Rabbinin de erkekler onların mı? 150����- Yoksa biz melekleri onların gözü önünde kız olarak mı

yarattık? ..151, 152����- Dikkat edin, kesinlikle yalan uydurup söylüyorlar; «Allah doğurdu» diyorlar. Onlar şüphesiz yalancıdırlar. .......... ..153����- Allah, kızları oğullara tercih mi etmiş!.....Saffat 149- 153

DAVUD A.S.’A GELEN DAVACILAR NE DEDĐ

�2�U�$ ع��o�s�@ د�א�و�د� ��L�4 �3"�א��Oא�ذ� د� ± �£��K ��L�4 א��U�0��K ���5�K א�ن����-�O �i��� ��1 א��"��� �Nא� E ���U�Uא� �Kא������ و��e�j�I�T ��1 و�א�.���)�א� א���� �Y"�א�ء א��-���א�ط� �K ��@�א���כ� ; ;

22����-«Korkma! Biz birbirine hasım iki davacıyız, aramızda adaletle hükmet, haksızlık etme; bize doğru yolu göster»

��d ��v�o�4�2א� و����U�3�sة� @�/�א�ل� א�כ������?� �T'��� و��T'��"�ن� )���r�z و���� )���r�z و�א� �`�Oא�ن� .��9א� א� � � � ; א�����jא�ب�

23����- (Onlardan biri şöyle dedi:) Bu, kardeşimdir. Onun doksan dokuz koyunu var. Benimse bir tek koyunum var. Böyle iken «Onu da bana ver» dedi ve tartışmada beni yendi. ���2�0��K �`�5�+����Nא�ل� �/��� ���3�cכ� �K'���א�ل� )���z&�כ� א���� )��א�_�?� و�א�ن� כ�\���6א� $��� א�����j�3א�ء � � % ; �

���cو� ��J א��$ �[���3�Nא����א�ت� و��-��K ��L�4�£� א���1 א���9 ��� א�$��U"�א� و��3���4"�א� א� % � � د�א�و�د� א����א� @�&��Uא�ه� ± @�א����s�5�&�Y ر��K?� و����O ر�א�כ��א� و�א�)�א�ب�

24����- Davud: Andolsun ki, senin koyununu kendi koyunlarına..... katmak istemekle sana haksızlıkta bulunmuştur. Doğrusu........

Page 168: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

168

ortakçıların çoğu, birbirlerinin haklarına tecâvüz ederler. Yalnız iman edip de iyi işler yapanlar müstesna. Bunlar da ne kadar az! dedi. Davud, kendisini denediğimizi sandı ve Rabbinden mağfiret dileyerek eğilip secdeye kapandı, tevbe edip Allah'a yöneldi

@����s�5)�א� �?� ذ��כ� و�א�ن� �?� ���U�4)�א� % ����s و���'��� $�א�ب� �o�

25����- Sonra bu tutumundan dolayı onu bağışladık. Kuşkusuz yanımızda onun yüksek bir makamı ve güzel bir geleceği vardır…………………………………………………………………..…Sad 22-25

�-EYYUB A.S. HASTALIĞI-� �Kو�א�ذ�כ��� �4+���)�א� א� �"�ب� א�ذ� )�א�د�ى� ر� ¡ ; ���jא�ن� �A�-�U�K و��9�4א�ب� �I�%?� א���v $�'���� א� � ;

41����- (Resûlüm!) Kulumuz Eyyub'u da an. O, Rabbine:........ Doğrusu şeytan bana bir yorgunluk ve eziyet verdi, diye..... seslenmişti.

א�ر�כ�£� ���K_��3כ� .��9א� �K �[�'�&�5�$א�ر�د� و����mא�ب� E 42����- Ayağını yere vur! Đşte yıkanacak ve içilecek soğuk bir

su (dedik).……………………………………………………… …..Açıklama Rahatsızlanan Eyyub (a.s.), bu su ile yıkanmış, mucize olarak iç ve dış hastalıklarının hepsinden bu sayede kurtulmuştu.

�2�� ر�����U�$ �rא� و�ذ�כ���ى� ��1و���� א���1�+�א�ب���$ ��و�و�.�+��Uא� �?� א�.��3?� و�$�\��2�3 � ;

43����- Bizden bir rahmet ve olgun akıl sahipleri için de bir ibret olmak üzere ona hem ailesini hem de onlarla beraber bir mislini bağışladık. ......Açıklama Hz. Eyyub ve ailesi darmadağın halde iken bir araya toplanmış, sayıları eskisinden bir kat daha artmış, kayıplar fazlasıyla telâfi edilmiştir.

����כ� �5�X\�א� @�א����Xب� �K?� و����U��° ��1 א��K �9�Oو� % � )�א� و�_���)�א�ه� :�א����Kא� )���� א���+��� א�)�?� א�و�א�ب� ; % %

44����- Eline bir demet sap al da onunla vur, yeminini böyle yerine getir. Gerçekten biz Eyyub'u sabırlı (bir kul) bulmuştuk. O, ne iyi kuldu! Daima Allah'a yönelirdi………………Sad 41-44

Page 169: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

169

Açıklama Rivayete göre Eyyûb (a.s.) hanımının bir hatasından ötürü sıhhate kavuşunca ona yüz değnek vurmaya yemin etmişti. Halbuki karısının, ona karşı hizmetleri, fedakârlıkları büyüktü. Onun için Cenab-ı Hak, yüz tâne ekin sapından oluşan bir demetle bir kere vurulmasını kâfi görmüştü.

Bundan sonraki âyetlerde, peygamberlerin kıssalarından bölümler hatırlatılır.

�-ĐNSANIN YARATILIŞI H.Z. ADEM-� א�ذ� �Kא�ل� ر��N ��� ���I�Kא� $��� ����� ﴿��� ��vא� �rכ��w�3���3�כ� � � ; @�א�ذ�א�﴾71 ���$ �?���@ �8� �s�(و� �?�&� �"�Y �

ر�و���`� @�/��"�א� �?� �Yא�_��� ��� ﴿ � � 72 ﴾���z�'�@ � א�����w�3כ��r כ��2�3�� א���Æ�"�ن� ﴿ ; ; א���1﴾73 �«���3�Kא� % � א��Y&�כ���l و�כ�א�ن� $��� א��כ�א�@��� ��� ﴿ � �3��»� $�א� $��U�כ� א�ن� ���z�'�T ���א� �8�/�3�O ل��Nא�﴾ 74�Kא� א�� � ;

﴿ ��������ي� א��Y&�כ���lت� א�م� כ��8�U $��� א���א��K � % �Nא�ل�﴾ 75 א�)�א� �3�O �?�U�$ ��6�O/�&���� $��� )�א�ر� � % � ﴿ ����� ���$ �?�&�/�3�Oو� � �Nא�ل�﴾76 ﴿ ����E @�א����Oج� $��2�Uא� @�א�)�כ� ر�_� � و�א�ن�﴾ 77 ����U���3�4��כ� ; �

﴿ ��� ���א���� �"�م� א� � �Nא�ل�﴾ 78 ر�ب� @�א�)���v���F א���� �"�م� �+��\�"�ن� ﴿ � ; �Nא�ل�﴾ 79 @�א�)�כ� $��� ﴿ ���� ���F�Uא���� � א����﴾ 80 �"�م� א��"��8�N א������3"�م� ﴿ 81﴾

71����- Rabbin meleklere demişti ki: Ben muhakkak çamurdan bir insan yaratacağım.………………………………………….. ..72����- Onu tamamlayıp, içine de ruhumdan üfürdüğüm zaman, derhal ona secdeye kapanın!....................................................... ..73����- Bütün melekler toptan secde ettiler.………………….. ..74����- Yalnız Đblis secde etmedi. O büyüklük tasladı ve……… kâfirlerden oldu.……………………………………………….... ..75����-Allah: Ey Đblis! Đki elimle yarattığıma secde etmekten seni meneden nedir?Böbürlendin mi, yoksa yücelerden misin? dedi. ..76����- Đblis: Ben ondan hayırlıyım! Beni ateşten yarattın, onu çamurdan yarattın, dedi. ………………………………………. ..77,78����- Allah: Çık oradan (cennetten)! Sen artık kovulmuş birisin, ceza gününe kadar lânetim senin üzerindedir! buyurdu. ..79����- Đblis: Ey Rabbim! O halde tekrar diriltilecekleri güne

Page 170: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

170

kadar bana mühlet ver, dedi. ........ ……………………………… ..80, 81����- Allah: Haydi, sen bilinen güne kadar mühlet........ verilenlerdensin, buyurdu………………………………………Sad 71-81

�-ĐBLĐS NE DEMĐŞTĐ-� �Nא�ل� ﴿ ������Æא� ���2�U� �" � @�+���T�oכ� �7��1 � א���1﴾ 82 �2�� א�×����3-���� ﴿�U�$ �4+�א�د�כ� � �Nא�ل�﴾83

E@�א������ و�א������ א��N"�ل� ﴿ R 84 ﴾�� ��1$�3ـ� � ﴿ ������Æא� ���2�U�$ כ���+�T ����pכ� و��U�$ ���U�2�_ � 85﴾

82,83����- Đblis: Senin mutlak kudretine andolsun ki, onlardan ihlâsa erdirilmiş kulların bir yana, hepsini mutlaka azdıracağım, dedi. ..84, 85����- Doğrusu -ki ben hep doğruyu söylerim- mutlaka sen ve sana uyanların hepsiyle cehennemi dolduracağım! buyurdu.

RABBĐM ĐNSANI TEK NEFĐSTEN YARATTI

�3�O/�כ��� $��� )��s»� و�א�����ة� }�� _�� %]� $��2�Uא� ز�و�_��2א� و�א�)��oل� �כ��� $��� א���1)��א�م� |��א�)����r א�ز�و�א�ج� ... ����- Allah sizi bir tek nefisten (Âdem'den) yarattı, sonra ondan

da eşini yarattı. Sizin için hayvanlardan sekiz eş meydana getirdi. Sizi de annelerinizin karınlarında üç katlı karanlık içinde çeşitli safhalardan geçirerek yaratıyor. Đşte bu yaratıcı, Rabbiniz Allah'tır. Mülk O'nundur. O'ndan başka tanrı yoktur. Öyleyken nasıl oluyor da (O'na kulluktan) çevriliyorsunuz?...Zümer 6 Açıklama Yaratılan «sekiz eş», erkeği ve dişisiyle birlikte, deve,

sığır, koyun ve keçidir. «Üç karanlık» karın, döl yatağı ve çocuk kesesidir. «Çeşitli safhalar»la çocuğun ana rahmine düşmesinden doğumuna kadar geçirdiği dönemler ve gelişme kasdedilmektedir.

�-KĐMSE BAŞKASININ GÜNAHINI ÇEKMEZ-�

�כ��� و���1 �?�X��� כ���و�א��I�T و�א�ن� ���sכ����+�א�د�ه� א� ���X��� ��1و� ��א�ن� �Tכ����sو�א� @�א�ن� א����� �U�4 ����7כ� % � E ���Oر� و�א�ز�ر�ة� و�ز�ر� א��o�T ������ �T����3"�ن� א�)�?� �3�4�&�Uא� כ�� �� �����w�+�Uכ��@ ��ى� }�� א���� ر��Kכ��� $���_��כ� � % %

�9�Kא�ت� א��-���و�ر�

Page 171: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

171

����- Eğer inkâr ederseniz, şüphesiz Allah, size muhtaç değildir. Bununla beraber O, kullarının küfrüne razı olmaz. Eğer şükrederseniz sizden bunu kabul eder. Hiçbir günahkâr diğerinin günahını çekmez. Nihayet hepinizin dönüp gidişi, Rabbinizedir. Yaptıklarınızı O size haber verir. Çünkü O, kalplerde olan herşeyi hakkıyla bilendir……………………………………….Zümer 7

�-SABREDENLERĐN MÜKÂFATI HESAPSIZDIR-� �N و�א�ر�ض� א����� �r�U�'����א� �(�����9�3 ��� א���'��U"�א� ��d .��9ه� א� ��]� �א� �4+�א�د� א���9 ��� א�$��U"�א� א��T/�"�א� ر��Kכ� % % � � �

��'�א�ب� ��6�5�K ��J���_و�ن� א����Kא��-�و�א��Y��r א����א� �"���Ð א� %

����- (Resûlüm!) Söyle: Ey inanan kullarım! Rabbinize karşı gelmekten sakının. Bu dünyada iyilik yapanlara iyilik vardır. Allah'ın (yarattığı) yeryüzü geniştir. Yalnız sabredenlere, mükâfatları hesapsız ödenecektir………………………….Zümer 10 Açıklama Đyi davrananlara haber verilen iyilik, cennet, sıhhat ve

âfiyettir. «Allah’ın yeri geniştir» cümlesinden, kâfirler arasında Allah’a karşı ibadet ve itaatını yapamayan kimselerin, inancını yaşayacakları yere hicret edebilecekleri anlamı çıkarılmıştır.

11-20. âyetlerde, ibadetle ihlâsın yanısıra, Allah’ın dışındakilere ve Tâğut’a tapmaktan kaçınmanın gereği açıklanmıştır.

�-ALLAH (c.c.) BÜTÜN GÜNAHLARI BAĞIŞLAR-� �T ��1 ���2�'�s�(א� ��L�4 א��"�@���Yא� ���9 ���N]� �א� �4+�א�د�ي� א� ; � /��j�U"�א� $��� ر�����r א����� א�ن� א����� ����s�5 א���9)�"�ب� %

������������א� א�)�?� .�"� א���s�5"�ر� א���Æ � % �

����- De ki: Ey kendi nefisleri aleyhine haddi aşan kullarım! Allah'ın rahmetinden ümit kesmeyin! Çünkü Allah bütün günahları bağışlar. Şüphesiz ki O, çok bağışlayan, çok........ esirgeyendir……………………………………………………………Zümer 53.......... .........Açıklama Bu âyet-i kerimede Allah’ın rahmet ve muhabbetinin sonsuzluğu ifade edilmektedir. O’nun rahmeti her şeyi kuşatmıştır, her insan bu ilâhî rahmetten istifade edebilir. Ancak şu hususa dikkat etmek gerekir ki «Allah’ın rahmetinden ümit kesmeyin» demek, günah işlemeye devam edin, demek değildir. Bundan maksat, en günahkâr insanların bile tevbelerinin

Page 172: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

172

kabul edileceğini bildirmek, dolayısıyla bir an evvel kötülükten vazgeçip Allah’a dönmelerini teşvik etmektir. ..............................................................

..........�-O GÜN KĐMLERĐN YÜZÜ KAPKARADIR -� �� $�\�"�ى� �U�2�_ ��d �«����������T �rى� א���9 ��� כ��K�9"�א� ��L�4 א����� و�_�"�.��2�� $�'�"�د�ة� א��/�و� �"�م� א� � % �

��� ��l���3&�כ�� � ����- Kıyamet gününde Allah hakkında yalan söyleyenlerin

yüzlerinin kapkara olduğunu görürsün. Kibirlenenlerin kalacağı yer cehennemde değil midir?..................................................Zümer 60......... ........Açıklama Müşriklerin Allah hakkında uydurdukları yalanların başında O’na ortak koşmaları, evlât nisbet etmeleri ve sıfatlarını inkâr...... etmeleridir.

.�-SÛR’A ÜFÜRÜNCE BÜTÜN CANLILAR ÖLECEKTĐR-�

�?���@ ���s�( ��{ א�ء א������m ���$ ��1א���1ر�ض� א� ��d ���$א�ت� و��"���'�و�)���d ���s א��-�"�ر� @�-���� $��� ��d א� � ;E ��א�م� ����F�Uو�ن� �N ��J ى� @�א�ذ�א����Oא�

����- Sûr'a üflenince, Allah'ın diledikleri müstesna olmak üzere göklerde ve yerde ne varsa hepsi ölecektir. Sonra ona bir daha üflenince, bir de ne göresin, onlar ayağa kalkmış bakıyorlar! . . . . Zümer 68.......... ........Açıklama Birinci Sûr’da Allah’ın dilemesiyle ölmeyip kalanların, Cebrail, Mikâil, Đsrâfil, Azrâil veya hamele-i arş ya da rıdvan melekleri, hûriler, cennetin hazinedârı olan Mâlik’le cehennem bekçileri olan zebâniler olduğu belirtilmiştir. Bu âyete göre nefha yani sûra üfürüş ikidir. Birincisi ölüm sûru, ikincisi de ba’s yani dirilme sûrudur.

�-O GÜN HAKSIZ KĐMSEYE ZULMEDĐLMEZ-�

�mو�א� ���2�U���K �`�0�N���2א�ء و��I��8�N�� א���1ر�ض� �U�K"�ر� ر��2�Kא� و�و����X א��כ�&�א�ب� و�_�`�ء �Kא���U+���� و�א� � ; � ; ���3"�ن� �F� ��1 ��Jא������ و��K

����- Yeryüzü, Rabbinin nûru ile aydınlanır, kitap konulur, peygamberler ve şahitler getirilir ve aralarında hakkaniyetle hüküm verilir. Onlara asla zulmedilmez……………….Zümer 69

Page 173: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

173

Açıklama «Yeryüzü», mahşer olarak yorumlanırken, «kitap» da, amel defterleri veya levh-i mahfuzla tefsir edilmiştir. Getirilen şahitlerin de peygamberlerin ümmetiyle, melekler ve sâlih insanlar olduğu açıklanmıştır.

�-KÜFÜR EDENLER BÖLÜK BÖLÜK CEHENNEME SÜRÜLÜR-� �.� ��u א�ذ�א� ��¢���� ز�$���א� �U�2�_ و�א� א�������sכ� ���9 ������ א��Yو� ± ; ; % ; � �� �o�O)�&��2א� ���G א�ل��N�2א� و��Kא��"�K�8 א��g�&�@ א�;

�/�א�ء �"�$�כ��� .��9א� �Nא��"�א� ��א�­�� �א��Tכ��� ر��U�$ �[�Yכ��� �&��3"�ن� �3�4��כ��� א� �א�ت� ر��Kכ��� و� ��9�Uر�و�)�כ� % ; ��L�K و��כ��� ��/��8 כ��r���3 א����9א�ب� ��L�4 א��כ�א�@��� ��� �

����- O küfredenler, bölük halinde cehenneme sürülür. Nihayet oraya geldikleri zaman kapıları açılır, bekçileri onlara: Size, içinizden Rabbinizin âyetlerini okuyan ve bugüne kavuşacağınızı ihtar eden peygamberler gelmedi mi? derler. «Evet geldi» derler ama, azap sözü kâfirlerin üzerine hak olmuştur…………………………………………….…………………. Zümer 71........... ........Açıklama Âyetten, şerîat gelmeden önce teklifin olmadığı......... anlaşılmaktadır. Çünkü melekler, cehennem ehlinin kınanmasını,..... peygamberlerin gelmesi ve kitapların tebliğ edilmesine rağmen inanmamaları sebebine dayandırmışlardır.

�-RABBĐNE KARŞI GELMEKTEN SAKINANLAR BÖLÜK BÖLÜK CENNETE GĐDER-�

�Tא� ���9 ������ א��Yو� � � ����G א�ل��N�2א� و��Kא��"�K�8 א��g�&�@א� و��.� ��u א�ذ�א� ��¢���2�� א���� א�����r�U ز�$���א� �Kא� ر��"�/ ; ± ; % ��� ����� @�א�د��3�O"�.�א� ����&�+�� ���o�O)�&��2א� �Y~��م� �3�4��כ� �

����-Rablerine karşı gelmekten sakınanlar ise, bölük bölük cennete sevk edilir, oraya varıp da kapıları açıldığında bekçileri onlara: Selam size! Tertemiz geldiniz. Artık ebedî kalmak üzere girin buraya, derler………………………………………………...Zümer 73

ARŞ’I YÜKLENEN MELEKLER

Page 174: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

174

�Kر� ������Ù ن��"�g�+�'� �?��"��א���9 ��� ������3"�ن� א�����ش� و�$��� � �2�� و� ���$��U"�ن� �K?� و� �'�&����s�5و�ن� � ���3כ� �+�Y א��"��+�Tא� و�א��"�Kא��T ��� �9�3� ���s ��9�3 ��� א�$��U"�א� ر��U�Kא� و��Y��8 כ�]� �m`�ء ر�����r و����3�4א� @�א��7 � � � E

�����g�9�4א�ب� א���� ���2�Nو� �

����- Arş'ı yüklenen ve bir de onun çevresinde bulunanlar (melekler), Rablerini hamd ile tesbih ederler, O'na iman ederler. Müminlerin de bağışlanmasını isterler: Ey Rabbimiz! Senin rahmet ve ilmin her şeyi kuşatmıştır. O halde tevbe eden ve senin yoluna gidenleri bağışla, onları cehennem azabından koru! (derler)……………….....Mü’min 7 Açıklama Arşı taşıyanlar, «Hamele-i arş» denilen meleklerdir.

Rivayete göre sayıları dörtür. Ancak, Hakka sûresinde (69/17) kıyamette bunların sayısının sekiz olacağı bildirilmiştir. Arşın korunma ve tedbirine memur oldukları için, bu isim kendilerine mecâzen verilmiştir. Arşın çevresindeki melekler, arşı tavaf eden meleklerdir.

�-FĐRAVUNUN KULESĐ-�

و��Nא�ل� ���K�4"�ن� �א� .�א�$�א�ن� א����@ ����¹ א��Ö�3�K א��Y��1+�א�ب� ﴿ ��ª���: ��� � ; � א��Y+�א�ب�﴾ �36 א��'���"�א�ت� %@�א������3 א���� א��?� $�"����Y و�א��U�c��1 ��v?� כ�א�ذ��Kא� ; � ........﴿37﴾

36, 37����- Firavun: Ey Hâmân, bana yüksek bir kule yap; belki yollara, göklerin yollarına erişirim de Musa'nın Tanrısı'nı görürüm! Doğrusu ben onu, yalancı sanıyorum, dedi. Böylece Firavun'a, yaptığı kötü iş süslü gösterildi ve yoldan saptırıldı. Firavun'un tuzağı tamamen boşa çıktı…………………..Mü’min 36, 37

�-DÜNYA HAYATI GEÇĐCĐ BĐR EĞLENCE-� �א� �N"�م� א����א� ��א� $�&�א�ع� و�א�ن� א����O��1ة� .�`� د�א�ر� א��/���א�ر� �(��� .��9ه� א������"�ة� א� R

����- Ey kavmim! Şüphesiz bu dünya hayatı, geçici bir... eğlencedir. Ama ahiret, gerçekten kalınacak yurttur…Mü’min 39

�-KABĐR AZABININ GERÇEK OLDUĞUNA,-� BU ÂYET DELĐL

Page 175: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

175

א���Uא�ر� ��א� و� �"�م� �T/�"�م� א��'�א��r�4 א�د��3�O"�א� א�ل� @����4"�ن� א����m א����9א�ب��I�4�2א� ���7و�א� و��� �����X"�ن� �3�4 ; ² E

����-Onlar sabah akşam o ateşe sokulurlar. Kıyametin kopacağı gün de: Firavun ailesini azabın en çetinine sokun (denilecek)! . . . . Mü’min 46 Açıklama Kabir azabının gerçek olduğuna bu âyetle de istidlâl

edilmiştir.

�-CEHENNEM DE KAFĐRLER ÇEKĐŞ EDER-� ��و�א�ذ� �&��gא�_�"�ن� ��d א���Uא�ر� @���/�"�ل� א���0����sא� ��9�3 ��� א��Y&�כ���lو�א� א�)�א� כ��Uא� �כ��� �T+��א� @��2]� א�)�&� ; � � ; ;

�U�5�$"�ن� �U�4א� )�-���+�א� $��� א���Uא�ر� �

47����- (Kâfirler) ateşin içinde birbirleriyle çekişirlerken zayıf olanlar, o büyüklük taslayanlara: Biz size uymuştuk. Şimdi ateşin birazını bizden savabilir misiniz? derler.

��כ��� ����K א���+�א�د� ���N �2א� א�ن� א��������Nא�ل� א���9 ��� א��Y&�כ���lو�א� א�)�א� כ�]� @� ; � ; �

48����- O büyüklük taslayanlar ise: Doğrusu hepimiz bunun içindeyiz. Şüphe yok ki Allah kulları arasında vereceği hükmü verdi, derler. ......................................................................... ........Açıklama Allah’ın vereceği hüküm, müminleri cennete, kâfirleri de cehenneme sokmasıyla ilgili hükümdür.

� �9��و��Nא�ل� א� �� א�د��4"�א� ر��Kכ��� �U�4 �i�s��kא� �"�$�א� $��� א����9א�ب� �U�2�_ �r�(�o��� א�ر��U��� ��d א�

49����- Ateşte bulunanlar cehennem bekçilerine: Rabbinize dua edin, bizden, bir gün olsun azabı hafifletsin! diyecekler.

�3�Yر� ����כ��Tא��T כ��T א� א�و�­���"��Nא� � ; ���Uא�ت� �Nא��"�א� �N ��L�Kא��"�א� @�א�د��4"�א� و�$�א� د����4א� א��כ�א�@��� ��� א���1 �+�כ��� �Kא� � ; E % % �X ��dP~��ل� �

50����-(Bekçiler:) Size peygamberleriniz açık açık deliller getirmediler mi? derler. Onlar da: Getirdiler, cevabını verirler. (Bekçiler ise): O halde kendiniz yalvarın, derler. Halbuki kâfirlerin yalvarması boşunadır.…………………………….

Page 176: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

176

……Açıklama Bekçiler, «Kendiniz yalvarın derken» kâfirlere şefâat etmeyeceklerini ifade etmektedirler.

��א� و� �"�م� �/�"�م� א��2�m��1א�د� �(����א�)�א� ��U�U-��� ر��U�3�Yא� و�א���9 ��� א�$��U"�א� ��d א������"�ة� א� �

51����- Şüphesiz peygamberlerimize ve iman edenlere, hem dünya hayatında, hem şahitlerin şahitlik edecekleri günde yardım ederiz…………………………………………………….…..Mü’min 47-51 Açıklama Şahitler, meleklerdir. Çünkü melekler, peygamberlerin

ahkâmı tebliğ ettiklerine, kâfirlerin ise bunları yalanladıklarına şahitlik edeceklerdir. Ayrıca insanlara şehadet edecek olan melekler, peygamberler ve müminler, şahitlerden sayılmışlardır.

�-O GÜN ZALĐMĐN ÖZÜR DĐLEMESĐ, HĐÇBĐR FAYDA SAĞLAMAZ -�

�"�م� �� �Y"�ء א����א�ر� ��Gو� �r�U��3��� א���Gو� ���2�T�9ر��א������� $��F����s�U� ��1 א� ; �

����- O gün zalimlere, özür dilemeleri hiçbir fayda sağlamaz. Artık lânet de onlarındır, kötü yurt da onlarındır!....Mü’min 52

�-YERĐN, GÖĞÜN YARATILMASI NASILDIR-� ��� ���3 א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� א�כ��$ ��l�� ���3�O א���Uא�س� و��כ��� א�כ���Õ א���Uא�س� ��1 �����3"�ن�

����- Elbette göklerin ve yerin yaratılması, insanların........... yaratılmasından daha büyük bir şeydir. Fakat insanların çoğu bilmezler……………………………………………………………….Mü’min 57

�-KÖR ĐLE GÖREN BĐR OLUR MU?-� �3��~�� $�א� �N ء� و�$�א� �'�&�"�ي� א������4��1 و�א��+�-���6 و�א���9 ��� א�$��U"�א� و��3���4"�א� א��-�א����א�ت� و���1 א����'� � � % ; � �

�T&��9כ���و�ن�

����- Körle gören, inanıp iyi amellerde bulunanla kötülük yapan bir olmaz. Ne kadar az düşünüyorsunuz……………….Mü’min 58

Page 177: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

177

�-RABBĐM BUYURUYOR: BANA DUA EDĐN KĐ KABUL EDEYĐM-�

�����3�O"�ن� �Y ��Û�4+�א�د� ��و�ن� �4��l'�&�כ�� ���9 ���כ��� א�ن� א� �A�z�&�Yא� ��v�"�4א�د� �� و��Nא�ل� ر��Kכ� � � � % ; P��� ���Oد�א� ���U�2�_ �

����- Rabbiniz şöyle buyurdu: Bana dua edin, kabul edeyim. Çünkü bana ibadeti bırakıp büyüklük taslayanlar aşağılanarak cehenneme gireceklerdir……………………………………….Mü’min 60

�-DĐNLENEBĐLMENĐZ ĐÇĐN GECEYĐ YARATTIK-� �&�'�כ��U"�א� @���?� و�א���2�Uא�ر� $� �[��� א����� א���9ي� _��]� �כ��� א� � � و� @���L�4 �[�0 א���Uא�س� �9�+�-���א� א�ن� א����� %

و��כ��� א�כ���Õ א���Uא�س� �I� ��1כ���و�ن�

����- Đçinde dinlenesiniz diye geceyi, görmeniz için de gündüzü yaratan Allah'tır. Şüphesiz Allah, insanlara karşı lütufkârdır. Fakat insanların çoğu şükretmezler………………………Mü’min 61

�-NEDEN YARATILDIĞINI HĐÇ DÜŞÜNDÜN MÜ?-� �&�+��5�3"�א� ��{ ��~�s�� ��;.�"� א���9ي� �3�O/�כ��� $��� ���Tא�ب� }�� $��� )��$ ��{ �r�s�j�� ����k ��{ �r�/�3�4_�כ� �

�N ���$ ��Ð�"�&� ���$ ����"���� و�$��Uכ��m כ�"�)�"�א��&�א����mכ�� }�� E ��+�]� و��&�+��5�3"�א� א�_�~�� $�'����� و����3כ� ; �T�/��3"�ن�

����- Sizi topraktan, sonra meniden, sonra alakadan........... (aşılanmış yumurtadan) yaratan sonra bebek olarak çıkaran, sonra sizi güçlü kuvvetli bir çağa erişmeniz, sonra da... ihtiyarlamanız ki içinizden daha önce vefat edenler de vardır ve belli bir vakte ulaşmanız için sizi yaşatan O'dur. Umulur ki düşünürsünüz………………………………………………………Mü’min 67 Açıklama Âyette, ilk insan Âdem (a.s.)’in topraktan yaratıldığına

işaret edildikten sonra, insanın ana rahminden ihtiyarlığına kadar çeşitli safhaları tasvir ediliyor.

Page 178: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

178

�-KAYNAR SUYA VE ATEŞE KĐM ATILACAK-� ��� �9�א� � �א� ; כ��K�9"�א� �Kא��כ�&�א�ب� و��� �א�ر��U�3�Yא� �K?� ر��U�3�Yא�◌= @�'�"�ف� �����3"�ن� ﴿ ² � א�ذ�﴾ 70 ��d ل���~ ; א��7��1 �

�2�� و�א��'�~���g�'� �[�Y+�"�ن� ﴿�Nא��U�4א�� % 71 ﴾��d﴿ و�ن����z�'� א�ر��U��� }�� ��d א���E א������ � 72﴾

70����- Onlar, Kitab'ı ve peygamberlerimize gönderdiklerimizi yalanlayanlardır. Onlar yakında (gerçeği) anlayacaklar!

71, 72����- Boyunlarında demir halkalar ve zincirler olduğu halde, sıcak suya sürüklenecekler, sonra da ateşte yakılacaklardır………………………………………………………Mü’min 70-72

ALLAH’IN YARATTIĞI DAĞLAR VE KARALAR

�T��� ��1 ��� �9�א� � "�ن� א���oכ�"�ة� و��K ��Jא����O��1ة� ��J כ�א�@���و�ن�

7����- Onlar zekâtı vermezler; ahireti inkâr edenler de nlardır. و�_��]� ���2א� ر�و�א��$ �`�Y�� �2�N�"�@א� و��Kא�ر�כ� @����2א� و����Nر� @����2א� א��N"�א��2�Tא� ��d א�ر��K��r א� �א�م� �Y"�א�ء �@ ; % ; � ; � � �

��3'�א�������3 � ; ﴿ 10 ﴾��{ א��Y&�"�ى� א���� א��'���א�ء و�.�`� د����ن� @�/�א�ل� ��Gא� و��~��ر�ض� א���&���א� ��"��4א� א�و� ; ; ���Uא� ��א������� ﴿�Tא� א��&�כ���.�א� �Nא� � ; ; % 11﴾���2���0�/�@ ��M ���+�Y"�א�ت� ��d �"�$���� و�א�و����� ��d כ�]� ��Mא�ء ; � �

;א�$���.�א� و�ز� ��Uא� א��'���א� % ﴿ �����3����¾� و����F�sא� ذ��כ� �T/��� ��� א����o� �o א��Kא��-� ��א� ���(���ء א� ®� � � % � 12﴾

10����- O, yeryüzüne sabit dağlar yerleştirdi. Orada bereketler yarattı ve orada tam dört günde isteyenler için fark gözetmeden gıdalar takdir etti.………………………………………………. ..11����- Sonra duman halinde olan göğe yöneldi, ona ve yerküreye: Đsteyerek veya istemeyerek, gelin! dedi. Đkisi de «Đsteyerek geldik» dediler. ..................................................... ……Açıklama Cenab-ı Hakk’ın «yer ve gökten istediği», her ikisinin de kendilerine yüklenen görevlerin gereğini yerine getirmeleridir. ..12����- Böylece onları, iki günde yedi gök olarak yarattı ve her

Page 179: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

179

göğe görevini vahyetti. Ve biz, yakın semâyı kandillerle donattık, bozulmaktan da koruduk. Đşte bu, azîz, alîm Allah'ın takdiridir…………………………………………………………..…..Fussilet 7, 10-12 ……..Açıklama Her göğe görevinin vahyedilmesi, meleklerin,...... yıldızların ve diğer gök cisimlerinin, yaratılmak suretiyle her birine işlerinin bildirilmesidir.

�-ĐNSANIN GÖZLERĐ, DERĐLERĐ NĐÇĐN ŞAHĐTLĐK EDECEK?-�

��¢��; ��Jو�_��3"�د� ��Jא�ر��-�Kو�א� ���2���M ���2���3�4 ���2�m א��.� ��u א�ذ�א� $�א� ± ; �א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� ﴿ �� 20﴾ و��Nא��"�א� �����2¶�� �3�4���Uא� �Nא��"�א� א�)��U�/�jא� א����� א���9ي� א�)����j כ�]� �m`�ء و�.�"� �3�O/�כ��m ��­ ��J�3"�د���� ; � ; %

��?� ���T_��"�ن� ﴿�א�و�ل� $���ة� و�א� و�$�א�﴾ 21 ���3�4 ���2�I� و�ن� א�ن���}�&�'�T ���&�Uכ� ;כ��� ��M�כ��� و���1 �� א�ن� א����� ��1 ���3�� כ�\���6א� ��pא� �T����3"�ن� ﴿�&�U�U�c ��כ��א��K-�א�ر�כ�� و���1 _��3"�د�כ�� و� � 22﴾

20����- Nihayet oraya geldikleri zaman kulakları, gözleri ve derileri, işledikleri şeye karşı onların aleyhine şahitlik edecektir. ..21����- Derilerine: Niçin aleyhimize şahitlik ettiniz? derler. Onlar da: Her şeyi konuşturan Allah, bizi de konuşturdu. Đlk defa sizi o yaratmıştır. Yine O'na döndürülüyorsunuz, derler. ..22����- Siz ne kulaklarınızın, ne gözlerinizin, ne de derilerinizin aleyhinize şahitlik etmesinden sakınmıyordunuz, yaptıklarınız-dan çoğunu Allah'ın bilmeyeceğini sanıyordunuz….Fussilet 20-22

�-BĐZĐ SAPTIRANI GÖSTER, YA RABB DĐYECEKLER-� �(��~�Xא� ���9 ��و��Nא�ل� א���9 ��� כ����sو�א� ر��U�Kא� א�ر�)�א� א� ; � א� $��� א������ و�א���È �«�(��1����2�3א� �8��° א����Nא�$��Uא�

����3�s�Y��1א� ��כ�"�)�א� $���� �

����- Kâfirler cehennemde: Rabbimiz! Cinlerden ve insanlardan bizi saptıranları bize göster de aşağılanmışlardan olsunlar diye onları ayaklarımızın altına alalım! diyecekler……....Fussilet 29

Page 180: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

180

�-DOĞRU YOLDA OLANA MELEKLER, SEVĐNĐN DERLER-�

א�ن� �2�� א�����w�3כ��r א���1 ���א�@�"�א� و��o��° ��1)�"�א� �� א��� �9�� �Nא��"�א� ر��U�Kא� א����� }�� א��Y&�/�א�$�"�א� �T&����ل� �3�4 ; � ���4�"�T ���&�Uכ� ����و�א����I�Kو�א� �Kא�����r�U א� � ¼����﴾ 30و�ن� ﴿ ��א� و���d א����O��1ة� �(����כ�� ��d א������"�ة� א� ��א��E א�و� � ;

���2א� $�א� �4���T"�ن��@ �����2א� $�א� �I�T&��2`� א�)��s'�כ��� و��כ��@ ��%و��כ� � � ; � ﴿31﴾ ��1�o�( �������$ P�� �s�7"�ر� ر� � ﴿32﴾

30����- Şüphesiz, Rabbimiz Allah'tır deyip, sonra dosdoğru yolda yürüyenlerin üzerine melekler iner. Onlara: Korkmayın, üzülmeyin, size vâdolunan cennetle sevinin! derler.………….. ……Açıklama Melekler, âyette vasıfları belirtilen müminlere, zikredilen müjdeleri ölüm sırasında vereceklerdir. Dosdoğru yolda yürümek, imanda sebattır. Bunu Hz. Ebu Bekir, söz ve davranışla düzgün olmak; Hz. Ömer münafıklık etmemek; Hz. Osman, amelde ihlâslı olmak, Hz. Ali, farzları edâ şeklinde yorumlamışlardır. Meleklerin, «korkmayınız» müjdesi, ölüm..... sonrası ve geçmiş amellerle ilgilidir. «Tasalanmayınız» diye...... müjdeleri ise, geride bırakılan evlât ve aile ile ilgilidir......... ..31, 32����- Biz dünya hayatında da, ahirette de sizin........... dostlarınızız. Gafûr ve rahîm olan Allah'ın ikramı olarak orada sizin için canlarınızın çektiği her şey var ve istediğiniz her şey orada sizin için hazırdır.…………………………………………Fussilet 30-32

�-KUR’AN ARAPÇA NĐÇĐN ĐNMĐŞTĐR?-� ��� �9�3� �"�. �[�N ������4و� �`���z�4ءא� �?�T��1 @�-��8�3 א� �א��"���א� �/�א��"�א� ���z�4א�)�א� א����N א�ه��U�3��_ �"�و� � â % %

��2�� �����4 א�و���;א�$��U"�א� .���ى� و��s�mא�ء و�א��� �9�� �U�$��� ��1"�ن� ��d א�ذ�א�)��2�� و����N و�.�"� �3�4 � % ; ; � � % �wכ� ��Uא�د�و�ن� ������K כ�א�ن��$ ���$P �

Page 181: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

181

����- Eğer biz onu, yabancı dilden bir Kur'an kılsaydık, diyeceklerdi ki: Ayetleri tafsilatlı şekilde açıklanmalı değil miydi? Arab'a yabancı dilden (kitap) olur mu? De ki: O, inananlar için doğru yolu gösteren bir kılavuzdur ve şifadır. Đnanmayanlara gelince, onların kulaklarında bir ağırlık vardır ve Kur'an onlara kapalıdır. (Sanki) onlara uzak bir yerden.......... bağırılıyor (da Kur'an'da ne söylendiğini anlamıyorlar.). … … . . . .

. . . . Fussilet 44 �-KULA NĐMET VERĐNCE HÂLÎ NE OLUR-�

و� د��4א�ء ���4 �£� �9�@ ���I�و�א�ذ�א� א�)�����Uא� ��L�4 א���1)�'�א�ن� א����4ض� و�)�א� ½��א�)�+�?� و�א�ذ�א� $�'�?� א� � ; E � ;

����- Đnsana bir nimet verdiğimiz zaman (bizden) yüz çevirir ve yan çizer. Fakat ona bir şer dokunduğu zaman da yalvarıp durur. … Fussilet 51

BOL RIZIK KULU AZDIRIR

�و��"� �e�'�K א����� א����ز�ق� ��+�א�د�ه� �+��5"�א� ��d א���1ر�ض� و��כ��� ����ل� �K/���ر� $�א� ��Iא�ء א�)�?� �K�+�א�د�ه� � % ; ��6�-�K ��6�+�O � �

����- Allah kullarına rızkı bol bol verseydi, yeryüzünde...... azarlardı. Fakat O, (rızkı) dilediği ölçüde indirir. Çünkü O,....... kullarının haberini alandır, onları görendir…………..Şura 27

�-BU KADAR CANLILARI YARATAN NE YAPMAZ KĐ-� �2�� א�ذ����Æ ��L�4 �"�.و� �r�Kد�א� �����2א� $����@ ���K א�ت� و�א���1ر�ض� و�$�א��"���'� و�$��� א� �א����3�O �?�T א� � % ; א� �

��� ���N א�ء�I� P � ;

����- Gökleri, yeri ve bunların içine yayıp ürettiği canlıları yaratması da O'nun delillerindendir. O dilediği zaman bunları biraraya toplamaya da kadirdir……………………………...Şura 29

Page 182: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

182

�-KULUN ĐŞLEDĐĞĐ MUSĐBETĐN ÇOĞUNU ALLAH (c.c.) AF EDER-�

��+��r @�+���א� כ�'�+��8 א� ��� �כ��� و� ���s"�א� �4�� כ�\���6 �-�$ ���$ ��% و�$�א� א�:�א��Kכ� � � � ;

30����- Başınıza gelen herhangi bir musibet, kendi ellerinizle işledikleriniz yüzündendir. (Bununla beraber) Allah çoğunu affeder. …..Açıklama Âyette hitap edilenler, günahkâr müminlerdir. Günahı olmayan müminlerin başına gelen musibetlerin sebebleri başkadır. Mesela onların sabretmeleri ecirlerini arttıracak sebeblerden biri olarak sayılabilir.

��� �o�z�� ��d א���1ر�ض� و�$�א� �כ��� $��� د�و�ن� א����� $��� و���� و���1 )�-���6 �� ��و�$�א� א�)�&� � � E ;

31����- Yeryüzünde (O'nu) âciz bırakamazsınız. Allah'tan başka bir dostunuz ve bir yardımcınız da yoktur ……………Şura 30, 31

�-ZULME UĞRAYAN NE YAPMALI-� و������ ﴿ �[���+�Y ���$ ���2��% א�)�&�-��� �K��� ���3�c?� @�א�و���wכ� $�א� �3�4 � ; � � א����א�﴾ 41 ��� �9���]� ��L�4 א��+�'� א� � �

���3"�ن� א���Uא�س� و� � �F� ﴿ ������� �9�4א�ب� א���G כ��w�+��5"�ن� ��d א���1ر�ض� ��6�5�K א������ א�و� � ; � % و������﴾ 42 ��l�:P و����s�7 א�ن� ذ��כ� ����� �o�4م� א���1$�"�ر� ﴿ و�$���﴾ 43 % ��3�0]� א����� @���א� �?� $��� و���� $��� �K���ه� �

��و����Tى� א���Fא������� ���א� ر�א�و�א� א� � ﴿ �[���+�Y ���$ ن� .�]� א���� $���د��"��9Eא�ب� �/�"� � 44﴾

41����- Kim zulme uğradıktan sonra hakkını alırsa, artık onlara yapılacak bir şey yoktur.……………………………………….. ..42����- Ancak insanlara zulmedenlere ve yeryüzünde haksız yere taşkınlık edenlere ceza vardır. Đşte acıklı azap bunlaradır. ... ..43����- Kim sabreder ve affederse şüphesiz bu hareketi, yapılmaya değer işlerdendir. ..…………………………………. ……Açıklama Kötülük karşısında sabreden ve onu bağışlayan kimse, mert ve azimli insanların yaptığı işi yapmıştır. Dinin istediği de budur.

..44����- Allah kimi saptırırsa, bundan sonra artık onun hiçbir

Page 183: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

183

dostu yoktur. Azabı gördüklerinde zalimlerin: Dönecek bir yol var mı? dediklerini görürsün.………………………..………Şura 41-44

�-ALLAH (c.c.) DĐLEDĐĞĐNE EVLAT VERĐR-� ���� �3�$כ� א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� ���3��k $�א� � % �Iא�ء ���� �A�2�� ��Iא�ء א�)�א�¦�א� و� ���� �A�2�� ��Iא�ء ; ; ; %

�א���9כ�"�ر�

����- Göklerin ve yerin mülkü Allah'ındır. Dilediğini yaratır; dilediğine kız çocukları, dilediğine de erkek çocukları bahşeder. … Şura 49

�-O KULUYLA VAHĐY YOLUYLA KONUŞUR-� �`���"���@ ��1�"�Yر� �[�Y��� א�ب� א�و��z�� �Ïو�ر�א� ��א� א�و� $�����و�$�א� כ�א�ن� �+����I א�ن� �כ����3?� א����� א���1 و� ;

�Kא�ذ�)�?� $�א� ��Iא�ء א� % ; � ������כ� ��¹�4 �?�( � ����- Allah bir insanla ancak vahiy yoluyla veya perde...........

arkasından konuşur, yahut bir elçi gönderip izniyle ona.......... dilediğini vahyeder. O yücedir, hakîmdir……………..Şura 51............... .........Açıklama Vahyin geliş şekillerinin belirtildiği bu âyete göre vahiy, kalbe ilham veya Cenab-ı Hakk’ı görmeksizin perde arkasından konuşma ya da vahiy meleği (Cebrail) aracılığıyla kelâm işitmek suretiyle de gerçekleşmektedir.

DOĞRU GĐDĐN DĐYE YOL YARATMIŞ

���3כ��� �2�T&���و�ن� ��~�+�Y �2א����@ ��Eא���9ي� _��]� �כ��� א���1ر�ض� ���2�$א� و�_��]� �כ� � �

����- O, size yeri beşik kılmış ve doğru gidesiniz diye......... yeryüzünde size yollar yaratmıştır………………………..Zuhruf 10

�-GÖKTEN SUYU ÖLÇÜ ĐLE GÖNDERĐR-� و�א���9ي� )��oل� $��� א��'���א�ء $�א�ء �K/���ر� @�א�)����I)�א� ���3�K �?�Kة� $���&�א� כ��9�כ� �����_�"�ن� E E � ; ; �

����- Gökten bir ölçüye göre suyu indiren O'dur. Biz onunla (kupkuru), ölü memlekete hayat veririz. Đşte siz de böylece (mezarlarınızdan) çıkarılacaksınız……………………….Zuhruf 11.........

Page 184: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

184

...........Açıklama Âyette, ihtiyaca ve belli ölçüye göre yağmurun yağdırıldığı onunla toprağa hayat verildiği bildirilen bu durumun dirilmenin açık örneği olduğu kaydedilmiştir.

�-BĐNEKLERĐNĐZĐ DE O YARATMIŞTIR-�

�و�א���9ي� ���3�O א���1ز�و�א�ج� כ��2�3א� و�_��]� �כ��� $��� א���3�sכ� و�א���1)�� �א�م� $�א� ���Tכ�+�"�ن� ﴿ 12 ﴾�&�'�&�"�א�± �"�א� �g�+�Yא�ن� א���9ي� �"�/�Tو� �?���3�4 ���&� �"�&�Yא�ذ�א� א� ��� �2�c ��L�4"�ر�ه� }�� �9�Tכ���و�א� )�����r ر��Kכ� �

﴿ ����(���/�$ �?���Uא� .��9א� و�$�א� כ��Uא� ��� �Y� � 13﴾

12, 13����- Bütün çiftleri O yaratmıştır. Ve size bineceğiniz gemiler ve hayvanlar vâretmiştir ki, böylece onların sırtına binip üzerlerine yerleşince, Rabbinizin ni'metini anarak: Bunu bizim hizmetimize vereni tesbih ve takdis ederiz, yoksa biz bunlara güç yetiremezdik, diyesiniz………………………………….Zuhruf 12,13 Açıklama Binekler, düşünmeye ve Allah’ı tesbihe sevkeden

varlıklardır. Bu yüzden sahâbe-i kiram hayvanlarına bindiklerinde, ahireti ve tabutla başlayacak yolculuğu düşünürlerdi. Resûlullah, yolculuğa çıkarken bu âyetleri okurdu.

�-ĐNSAN NEDEN NANKÖRDÜR-�

;و�א�)�א� א���� ر��U�Kא� ����U/��3+�"�ن� ﴿ و�_���3"�א�﴾ 14 �?� $��� �4+�א�د�ه� _��oءא� א�ن� א���1)�'�א�ن� �כ��s"�ر� $�+���� % � % � א�م�﴾ 15﴿ ��k א���p �9א���� ﴿ ����U�+���כ��� �Kא��s�:א�ت� و�א��U�K ���3P � 16﴾

14����- Biz şüphesiz Rabbimize döneceğiz (demelisiniz)........ ..15����- Ama onlar, kullarından bir kısmını, O'nun bir cüzü kıldılar. Gerçekten insan apaçık bir nankördür.………………... ……Açıklama Burada yahudilerden bir bölümünün Uzeyr’i, hıristiyanların da Đsa’yı Allah’ın oğlu saydıklarına, müşriklerin ise melekleri, Allah’ın kızları kabul ettiklerine işaret edilmiştir. ..16����- Yoksa Allah, yarattıklarından kızları kendisine aldı da oğulları size mi ayırdı?................................................................Zuhruf 14-16

�-KĐMLERĐN YÜZÜ SĐMSĐYAH OLURDU-�

Page 185: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

185

�� و����Fو�_��2?� $�'�"�د�א� و�.�"� כ� �[�c ��~�\�$ ��������3��א� ���Xب� �� ��J����א�ذ�א� ���I�K א� �

����- Onlardan biri, Rahmân'a isnat ettiği kız çocuğuyla müjdelenince, hiddetlenerek yüzü simsiyah kesilir..Zuhruf 17 ……Açıklama Âyette ifade edildiği gibi kızları Allah’tan, oğulları kendilerinden saydıkları için, kız çocuğunun doğum haberine üzülür ve sinirlenirlerdi. Sonra da kızları diri diri kuma gömerlerdi.……………..

. �-KĐMĐN MERDĐVENĐ GÜMÜŞ OLURDU-� ��1�"�;و� �r�0�@ ���$ א��s�/�Y ���2�T�"���+� �������� א�ن� �כ�"�ن� א���Uא�س� א�$��r و�א�����ة� �����U�3א� ����� �כ��K ���sא�

و�$��א�ر�ج� �3�4���2א� ���2و�ن� ﴿ �F� � 33﴾���2�T�"���+� و� � א��K"�א��Kא� و����Yر�א� �3�4���2א� �&�כ���ن� ﴿ ± 34 ﴾%و�ز����O@�א� ﴿ ����/�&���3���א� و�א����O��1ة� ���U�4 ر��Kכ� �(���P و�א�ن� כ�]� ذ��כ� ���א� $�&�א�ع� א������"�ة� א� � % 35﴾

33����- Şayet insanların küfürde birleşmiş bir tek ümmet olması (tehlikesi) bulunmasaydı, Rahmân'ı inkâr edenlerin evlerinin tavanlarını ve çıkacakları merdivenleri gümüşten yapardık. ..34����- Evlerinin kapılarını ve üzerine yaslanacakları koltukları da (hep gümüşten yapardık).…………………………………... ..35����- Ve onları zinetlere boğardık. Bütün bunlar sadece dünya hayatının geçimliğidir. Ahiret ise, Rabbinin katında, Allah'ın azabından sakınıp rahmetine sığınanlara mahsustur…Zuhruf 33-35

�-KĐMĐN YANINDA ŞEYTAN OLUR-� و�$��� ﴿ ��� ���N �?����jא�)�א� @��2"� �m �?� �£���/�( �������� ���Ë �4�� ذ�כ��� א� � 36 ﴾��و�א�)��2

��]� و����'�+�"�ن� א�)��2�� $��2&���و�ن� ﴿�+�'���-���و�)��2�� �4�� א�� � 37 ﴾��¢��; �8��� א�ذ�א� ��uء)�א� �Nא�ل� �א� ; �U���Kو� ������K �﴿ ��� ���/�כ� �K��� א�����w�+�@ ����N���I»� א� � 38 ﴾���و� �����3&��� א�)�כ��c م� א�ذ��"��� ��s�U�כ��� א�

��d א����9א�ب� $��I{��כ�"�ن� ﴿ 39﴾

36����- Kim Rahmân'ı zikretmekten gafil olursa, yanından ayrılmayan bir şeytanı ona musallat ederiz. 37����- Şüphesiz bu şeytanlar onları doğru yoldan alıkoyarlar da

Page 186: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

186

onlar, kendilerinin doğru yolda olduklarını sanırlar. 38����- O şeytan dostu kimse, en sonunda bize gelince……….

arkadaşına: Keşke benimle senin aranda doğu ile batı arası kadar uzaklık olsaydı, ne kötü arkadaşmışsın! Der. ….. ........Açıklama Âyetten, kıyamet gününde yoldan çıkan ve şeytana arkadaş olan kimsenin, kötü arkadaşıyla kendisi arasında uzak bir mesafe olmasını dileyerek görüşmek istemeyeceği anlaşılmaktadır. ..39����- Zulmettiğiniz için bugün (nedâmet) size hiçbir fayda vermeyecektir. Çünkü siz, azapta ortaksınız………..Zuhruf 36-39

�-FĐRAVUN KAVMĐNE NE DEMĐŞTĐ-� ��À �3�$כ� $�-��� و�.��9ه� א���1)��2א�ر� ��� �«���و�)�א�د�ى� @����4"�ن� �N �?�$�"�N ��dא�ل� �א� �N"�م� א� � � � ��Eي� $��� °����� � �

%א�@�~�� �T+�-���و�ن�

����- Firavun kavmine seslendi ve şöyle dedi: «Ey kavmim! Mısır mülkü ve altımdan akıp giden şu ırmaklar benim değil mi? Hâla görmüyor musunuz?»……………………………………Zuhruf 51 Açıklama Firavun bu sözüyle saraylarını ve altından akan Nil nehrini

kasdederek kudret, servet ve ihtişamını ortaya koyuyor ve buna karşılık Hz. Musa’nın zayıflığını ve fakirliğini hatırlatıyordu.

GÖKLERĐ NASIL BĐR DUMAN BÜRÜYECEK

�A�/�Tא�ر��@ ﴿ � �"�م� �Tא���Û א��'���א�ء ������Kن� $�+���� � ; 10 ﴾���I�5� ����� א���Uא�س� .��9א� �9�4א�ب� א� � % ﴿11﴾

10,11����- Şimdi sen, göğün, insanları bürüyecek açık bir duman çıkaracağı günü gözetle. Bu, elem verici bir azaptır. .. .. . . . Duhan 10, 11

�-YERĐ, GÖĞÜ OYUN OLSUN DĐYE YARATMADI-� �����2�Uא� �4��1+���� �K א�ت� و�א���1ر�ض� و�$�א��"���'�و�$�א� �U�/�3�Oא� א� �

Page 187: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

187

����-Biz gökleri, yeri ve bunlar arasında bulunanları, oyun ve eğlence olsun diye yaratmadık………………………………Duhan 38

�-ZAKKUM KĐMĐN YEMEĞĐDĐR-� א�ن� � ���z�mة� א���N�o"�م� ﴿ ���א�م�﴾ 43 ﴿ =◌����E א���1¦� � Eכ�א�����2]�◌=﴾ 44 � ���d ��¹�5 א��+��j"�ن� ﴿ � 45 ﴾

כ���¹�5 ﴿ ���� א������ � و�ه�﴾ 46 �9�O �"�Y א��4&��3"�ه� א�����@ ﴿ �����gא�ء א����E � ;47 ﴾��{ �?�Yא� @�"�ق� ر�א��"�+�: � ﴿ ����%$��� �9�4א�ب� א������ � Eذ�ق�◌�﴾ 48 ﴿ ��µכ���� א�)�כ� א�)��8 א����o� �o א� � � א�ن�﴾ 49 �?�K ���&�U�9א� $�א� כ��. �

��Â{��و�ن� ﴿ 50﴾

43, 44����- Şüphesiz zakkum ağacı, günahkârların yemeğidir. ..45,46����- O, karınlarda maden eriyiği gibi, suyun kaynaması gibi kaynar. ..47, 48, 49, 50����- (Allah zebânilere emreder): Tutun onu! Cehennemin ortasına sürükleyin! Sonra başına azap olarak kaynar su dökün! (ve deyin ki:) Tat bakalım. Hani sen kendince üstündün, şerefliydin! Đşte bu, şüphelenip durduğunuz şeydir. .. .. . Duhan 43- 50

ZALĐMLER BĐRBĐRĐNĐN DOSTUDUR

��א�ء �K�£� و�א����� و���� א����&�/���� ��2�0�� א�و���K א��������F���ـא� و�א�ن� א��m א����� ��כ� $��U�4 א��"�U�5� ��� ��א�)��2 � % E ; � �

����- Çünkü onlar, Allah'a karşı sana hiçbir fayda vermezler. Doğrusu zalimler birbirlerinin dostlarıdır; Allah da takvâ sahiplerinin dostudur………………………………………….…Casiye 19

�-O GÜN HER ÜMMET DĐZ ÇÖKMÜŞTÜR-� و����Tى� כ�]� �� �T����3"�ن� �&�Uو�ن� $�א� כ��o��À م��"������r כ�]� א�$����4���T �r א���� כ�&�א��2�Kא� א��¦��u �r�$א� % ; ²

28����- O gün her ümmeti, diz çökmüş görürsün. Her ümmet kendi kitabına çağırılır, (onlara şöyle denilir:) «Bu gün, yaptıklarınızla cezalandırılacaksınız!»

Page 188: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

188

Açıklama Âyette belirtildiği gibi her dinin bağlıları, Allah’ın huzuruna toplanacak ve davranışlarının yazıldığı «amel defterleri» verilmek üzere çağırılacak, ayrıca yaptıklarının karşılığı da kendilerine verilecektir.

���&����כ��� כ���א� )�'��'�U�( م��"�����]� א��Nو� � � ���$ ���/�א�ء �"�$�כ��� .��9א� و�$�א�و� �כ��� א���Uא�ر� و�$�א� �כ� ; )�א�:��� ��� �

34����- Denilir ki: Bu güne kavuşacağınızı unuttuğunuz gibi biz de bugün sizi unuturuz. Yeriniz ateştir, yardımcılarınız da yoktur!.....................................................................................................Casiye 28, 34

�-ALLAH’IN AYETLERĐNĐ ALAYA ALANLARIN HALĐ-�

��"�م� ����k ��1_�"�ن� $��2�Uא� ���א� @�א��(��� ذ��כ��� �Kא�)�כ��� א�����9¶�� א� �א�ت� א����� .��oو�א� و��T���7כ��� א������"�ة� א� E ��J ��1و� �'�&��&�+�"�ن�

����- Bunun böyle olmasının sebebi şudur: Siz Allah'ın âyetlerini alaya aldınız, dünya hayatı sizi aldattı. Artık bugün ateşten çıkarılmayacaklardır ve onların (Allah'ı) hoşnut etmeleri de istenmeyecektir…………………………………………………Casiye 35 Açıklama Âyetten anlaşıldığına göre azabı hak edenler, Kur’an-ı

Kerim’i alaya alanlar ve ahiret hayatını kabul etmeyenlerdir. Artık bu durumda bunların o günde tevbe ve itaatlarının faydası dokunmayacaktır.

ANA BABAYA EYĐLĐK ALLAH’IN (c.c.)TAVSĐYESĐ

و�و�:����Uא� א���1)�'�א�ن� �K"�א���� �?� א���'�א�)�א� ����3&�?� א�$�?� כ���.�א� و�و��X�&�?� כ���.�א� و�����3?� و�@�-�א��?� ¦��3\�"�ن� % % �3�K א�ذ�א� ��¢�����2�mא� ; % �r�U�Y �����Kא�ر� �Ö�3�Kه� و����mא� �Ö� � .....

����- Biz insana, ana-babasına iyilik etmesini tavsiye ettik. Annesi onu zahmetle taşıdı ve zahmetle doğurdu. Taşınması ile sütten kesilmesi, otuz ay sürer. Nihayet insan, güçlü çağına erip kırk yaşına varınca der ki: Rabbim! Bana ve ana-babama verdiğin nimete şükretmemi ve razı olacağın yararlı iş yapmamı temin et. Benim için de zürriyetim için de iyiliği devam ettir. Ben sana döndüm. Ve elbette ki ben müslümanlardanım. . . . . .

Page 189: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

189

. . . Ahkâf 15............

.........Açıklama Tevhide yönelmek ve Đslâm’a girmek en büyük nimettir. Allah’ın hoşnut olacağı davranışları yapmaya çabalamak, mesela Hz. Ebubekir’in yaptığı gibi kâfirlerin işkencesi altında kıvranan müminlerin kurtuluşunu sağlamak, yapılması gereken yararlı işlerdendir. Ayrıca bütün neslinin sâlih müslümanlardan olmasını istemek de, insanın yapacağı dualar arasında olmalıdır.

SAVAŞTA NE YAPMAMIZ LAZIM

�� א���9 ��� כ����sو�א� @����0ب� א�����Nא�ب� ��¢�� א�ذ�א� א����I�@ ��J�"���&�U��ãو�א� א��"�¦�א�ق� @�א�$�א� $��Uא� �&���/�@�א�ذ�א� � ; ; % � ��K��� و�א�$�א� @���א�ء ��¢�� ���0�T א������ب� א�و�ز�א�ر� ; �2�� و��כ��� �U�$ ���-�&�(��1 א�ء א������I� �"�.�א�◌= ذ��כ�◌= و� � ; % E

����G�0]� א����4א�� ��א����� @��3 �[���+�Y ��d �3"�א��&�N ��� �9���+��3"�א� �K��0כ��� �K+��£� و�א�� � � � % �

����- (Savaşta) inkâr edenlerle karşılaştığınız zaman boyunlarını vurun. Nihayet onlara iyice vurup sindirince bağı sıkıca bağlayın (esir alın). Savaş sona erince de artık ya karşılıksız veya fidye karşılığı salıverin. Durum şu ki, Allah dileseydi, onlardan intikam alırdı. Fakat sizi birbirinizle denemek ister. Allah yolunda öldürülenlere gelince, Allah onların yaptıklarını boşa çıkarmaz………………………………………………………..Muhammed 4

Açıklama Savaşta, öncelikle, zafere ulaşmak için gereken yapılır. Düşman mağlup olunca sağ kalanlar esir alınır. Esirler ya bağışlanarak veya fidye alınarak serbest bırakılır. Fidye alma, mal veya esir mübadelesi şeklinde olabilir. Savaş ulvî bir gaye için emredilmiştir; bu gayeyi gerçekleştirerek imtihan verenlerin amellerinin boşa çıkarılmayacağı da ayrıca belirtilmiştir.

�-KĐM DĐNE YARDIM EDERSE ALLAH (c.c.) DA ONA YARDIM EDER-�

�� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א�ن� �U�T-���و�א� א����� ��U-���כ�� و� �\�+��8 א����Nא�$�כ� ; ;� 7����- Ey iman edenler! Eğer siz Allah'a (Allah'ın dinine)

yardım ederseniz O da size yardım eder, ayaklarınızı kaydırmaz. ����Gא����4א� �[�Xو�א� ����G '�א��و�א� @�&����sכ� ���9 ��و�א� �

Page 190: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

190

8����- Đnkâr edenlere gelince, onların hakkı yıkımdır. Allah onların yaptıklarını boşa çıkarmıştır……………………..Muhammed 7, 8

�-HAYVAN GĐBĐ YĐYEN KĐMLER-�

��� �9�א�ن� א����� ����O]� א���9 ��� א�$��U"�א� و��3���4"�א� א��-�א����א�ت� _��Uא�ت� ����Àي� $��� °��&��2א� א���1)��2א�ر� و�א� � � % � ����G א�ر� $�\�"�ى��U�כ����sو�א� �&���&��"�ن� و� �א�כ��3"�ن� כ���א� �Tא�כ�]� א���1)��א�م� و�א�

����- Muhakkak ki Allah, inanıp iyi işler yapanları, altlarından ırmaklar akan cennetlere koyar; inkâr edenler ise (dünyadan) faydalanırlar, hayvanların yediği gibi yerler. Onların yeri ateştir. . . . Muhammed 12 Açıklama Âyet, inkâr edenleri, ahireti tanımayan, başlarına

gelecekten habersiz, bütün imkânlarını midelerine ve şehvetlerine harcayan muhteris yaratıklar şeklinde tanımlamaktadır.

�-CENNETTEKĐLER CEHENNEMDEKĐLERLE BĐR OLURMU-�

��6�5�&� ��­ ��º�$�\�]� א�����r�U א����� و����4 א����&�/�"�ن� @����2א� א�)��2א�ر� $��� $�א�ء ��6�7 א��Y�� و�א�)��2א�ر� $��� � E ; ; � % �����?� و�א�)��2א�ر� E ����Kא�ر��I�3���9ة� ����ß ���$ E � .....

����- Müttakîlere vâdolunan cennetin durumu şöyledir: Đçinde bozulmayan sudan ırmaklar, tadı değişmeyen sütten ırmaklar, içenlere lezzet veren şaraptan ırmaklar ve süzme baldan ırmaklar vardır. Orada meyvelerin her çeşidi onlarındır. Rablerinden de bağışlama vardır. Hiç bu, ateşte ebedî kalan ve bağırsaklarını parça parça edecek kaynar su içirilen kimselerin durumu gibi olur mu?..................................................................................................Muhammed 15

�-KALBĐ MÜHÜRLÜ OLAN KĐMLERDĐR-�

�3�� $�א�ذ�א� ����כ� ��¢�� א�ذ�א� ���O_�"�א� $��� ���U�4כ� �Nא��"�א� ��9�3 ��� א�و��T"�א� א���2�� $��� �'�&����� א��U�$و� ± � ; E �2�� و�א��T+��"�א� א��K�"�3�N ��L�4 +��� א������� ���9 ���Nא�ل� א�)��sא� א�و���wכ� א� ; � � ; ² ��Jא�ء�"�. ;

Page 191: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

191

����- Onların arasında, seni dinleyenler vardır. Fakat senin yanından çıkınca kendilerine bilgi verilmiş olanlara «Az önce ne demişti?» diye sorarlar. Bunlar, Allah'ın kalplerini mühürlediği, hevâ ve heveslerine uyan kimselerdir…………………..Muhammed 16 Açıklama Kâfirlerin iki yüzlü tipini teşkil eden münafıklar, Hz.

Peygamber’in huzurunda veya hutbede dinlediklerini, sonradan sırf alaya almak veya maskaralık etmek için, Đbn Mes’ûd ve Đbn Abbas gibi âlim sahâbilere yanaşarak Hz. Peygamber’in az önce neler söylediğini sormaya yelteniyorlardı. Âyet, onların bu tutumunu açıklayarak davranışlarını kötülemektedir.

�-ALLAH’IN (c.c.) KÖR ETTĐĞĐ KĐŞĐLER-�

��Jא�ر��-�Kو�א������4 א� ���2�� א����� @�א�:����2�U�� ��� �9� א�و���wכ� א� ; � ; � 23����- Đşte bunlar, Allah'ın kendilerini lânetlediği, sağır kıldığı

ve gözlerini kör ettiği kimselerdir. �2�� א�����w�3כ��K���0� �r"�ن� و�_�"�.��2�� و��&�@�"�T א�ذ�א� �i��@�כ� ; ��Jא�ر��Kא�د�

27����- Ya melekler onların yüzlerine ve sırtlarına vurarak canlarını alırken durumları nasıl olacak!…………...Muhammed 23, 27

�-DÜNYA OYUN VE EĞLENCE-�

% و�א�ن� �U�$���T"�א� و��T&�/�"�א� ����Tכ��� א�_� �"��Gو� �A����א� �(���א����א� א������"�ة� א� ��"�ر�כ�� و���1 �'�ـ�3כ��� א�$�"�א��כ� � ����- Doğrusu dünya hayatı ancak bir oyun ve eğlencedir. Eğer

iman eder ve sakınırsanız Allah size mükâfatınızı verir. Ve sizden mallarınızı (tamamen sarfetmenizi) istemez. .. . . . .. . . . . . . . Muhammed 36 Açıklama Sarfedilmesi istenen, sadece zekât ve sadaka gibi cüz’î bir

miktardır.

�-CĐMRĐLER, KĐME CĐMRĐLĐK EDER-�

Page 192: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

192

��]� א����� @����Uכ��� $��� �+� �]� و�$��� �+� �]� @�א����א� �+�Y ��d א��"�/�s�U�&�.�א� א�)�&��� .�����1ء �4���T"�ن� E � E � � ; ; ; �"�א� �'�&��"�&�T א�ء و�א�ن����/�s� �+� �]� �4�� �s�('�?� و�א����� א������5 و�א�)�&��� א� E ; % � ;+���ل� �N"�$�א� ��6�7כ�� }�� ��1 �כ�"�)�"�א� �

��א�$�\�א��כ� - Đşte sizler, Allah yolunda harcamaya çağırılıyorsunuz.

Đçinizden kiminiz cimrilik ediyor. Ama kim cimrilik ederse, ancak kendisine cimrilik etmiş olur. Allah zengindir, siz ise fakirsiniz. Eğer O'ndan yüz çevirirseniz, yerinize sizden başka bir toplum getirir, artık onlar sizin gibi de olmazlar. . . . . . . .. . . . . Muhammed 38 .........Açıklama Âyete göre, insanlar farz olan harcamayı yapmak zorundadırlar. Eğer bunu yerine getirmezlerse helâki hak eden bir toplum olurlar.

ALLAH KĐMĐ ŞAHĐT OLARAK GÖNDERMĐŞTĐ

;א�)�א� �א�ر��U�3�Yא�כ� �mא�.���א� و�$�+����Iא� و�)��9 ���א� � ����- Şüphesiz biz seni, şahit, müjdeleyici ve uyarıcı olarak gönderdik………………………………………………………………Fetih 8

SESĐNĐZĐ YÜKSELTMEYĐN

�U� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� ���T ��1@��"�א� א�:�"�א��Tכ��� @�"�ق� :�"�ت� א� ; ;� ��Ñ و����2��À ��1و�א� �?� �Kא��/�"�ل� �+��£� א�ن� °��+��e א����4א��כ��� و�א�)�&��� �I�T ��1���و�ن� ��כ��K ���2�z��0כ�

����-Ey iman edenler! Seslerinizi Peygamber'in sesinin üstüne yükseltmeyin. Birbirinize bağırdığınız gibi, Peygamber'e yüksek sesle bağırmayın; yoksa siz farkına varmadan amelleriniz boşa gidiverir…………………………………………………………………Hucurat 2

Açıklama Resûlullah’ın huzurunda yüksek sesle konuşmak yasaklanmıştır. Bundan maksat Hz. Peygamber’in huzurunda münasebetsizce bağırıp çağırmayı ve sesi yükseltmeyi önlemektir. Sahâbeden Sâbit b. Kays’ın durumu âyetin anlamına açıklık getirmektedir. Şöyle ki: Bu zât, âyet inince, yüksek sesli olduğundan, Hz. Peygamber’in huzurunda konuşursa amelinin boşa gideceği endişesi ile huzur-ı risâlete gitmemeye başlamıştı. Hz.

Page 193: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

193

Peygamber onu çağırtarak teselli etmiş, ona hayır haberi ve cennet müjdesi vermiştir.

�-ĐKĐ MÜ’MĐN SAVAŞIRSA NE YAPILIR-� �����2�Uא� @�א�ن� �8�5�K א����� ����2א� ��L�4 א����O��1ى� �K א��"�g�3�:�3"�א� @�א��&�&�Nא� ����U�$א������ ��א�ن� $��&�sو�א�ن� ��א��� E � ;

�����2�Uא� �Kא�����ل� �K א��"�g�3�:ء א���� א�$��� א����� @�א�ن� @�א�ءت� @�א��`�s�T ��¢�� �`�5�+�T ����@�/�א��3�T"�א� א� � ; E ; ; � � �Nو�א� ����j�'�/א���� �A��� א� א�ن� א������"�j�' � %

����- Eğer müminlerden iki gurup birbirleriyle vuruşurlarsa aralarını düzeltin. Şayet biri ötekine saldırırsa, Allah'ın buyruğuna dönünceye kadar saldıran tarafla savaşın. Eğer dönerse artık aralarını adaletle düzeltin ve (her işte) adaletli davranın. Şüphesiz ki Allah, âdil davrananları sever. . . . . . . . . . . . Hucurat 9

�-MÜ’MĐNLER KARDEŞTĐR-� ���א� א������$��U"�ن� א�א� �OP"�ة� @�א�:��g�3"�א� ����K א��O"� �כ��� و�א��T/�"�א� א����� ���3כ��� ������T"�ن�

����- Müminler ancak kardeştirler. Öyleyse kardeşlerinizin arasını düzeltin ve Allah'tan korkun ki esirgenesiniz. . . . . . . . . . . . . . Hucurat 10

�-BĐR MÜ’MĐN BAŞKA MÜ’MĐNLE ALAY ETMESĐN-� �2�� א���1©��א�ن� و�$��� ­�� �U�$ ��6א��O م� �4'��� א�ن� �כ�"�)�"�א��"�N ���$ م��"�N ��� �'� ��1 א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� E � ; ;�

�A�&�

����- Ey müminler! Bir topluluk diğer bir topluluğu alaya almasın. Belki de onlar, kendilerinden daha iyidirler. Kadınlar da kadınları alaya almasınlar. Belki onlar kendilerinden daha iyidirler. Kendi kendinizi ayıplamayın, birbirinizi kötü lakaplarla çağırmayın. Đmandan sonra fâsıklık ne kötü bir isimdir! Kim de tevbe etmezse işte onlar zalimlerdir. . ... .. Hucurat 11......

Page 194: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

194

……Açıklama Erkeklerin ve kadınların birbirleriyle alay etmemeleri, birbirlerini ayıplamamaları ve kötü lakap takmamaları istenmekte, bunları yapmanın yoldan çıkma anlamına gelen fâsıklık olduğu hatırlatılmaktadır.

�-BĐRBĐRĐNĐZĐN KUSURUNU ARAŞTIRMAYIN-� � و���À ��1'�'�"�א� و���1 �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א�_�&��U+�"�א� כ�\���6א� $��� א���F�� א�ن� �K�£� א���F�� א�}� E � � ;

% ��K �A�&�5��0כ��� �K��0א� .....

����- Ey iman edenler! Zannın çoğundan kaçının. Çünkü zannın bir kısmı günahtır. Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? Đşte bundan tiksindiniz. O halde Allah'tan korkun. Şüphesiz Allah, tevbeyi çok kabul edendir, çok esirgeyicidir……………………………………………………Hucurat 12......... ……Açıklama Zandan kaçınmamız, kusur araştırıp ayıpları...... deşmememiz ve gıybet etmememiz istenmiştir. Çekiştirilen kimsede, anlatılan kusur bulunsa bile, bunun anlatılmasının caiz olmadığı Hz. Peygamber tarafından açıklanmıştır.

ÜSTÜNDEKĐ GÖĞE BAK YETER

�U� א�.�א� و�ز��U���U�K �i���2�� כ��N�"�@ א�ء���'�א�@��3�� ����F�Uو�א� א���� א� ; ; א�.�א� و�$�א� ��Gא� $��� @���و�ج� 6����- Üstlerindeki göğe bakmazlar mı ki, onu nasıl bina etmiş

ve nasıl donatmışız! Onda hiçbir çatlak da yok.

�����2�K כ�]� ز�و�ج� ���2א� $������Uא� @����2א� ر�و�א��Y`� و�א�)�+�&��Uא� @��/��و�א���1ر�ض� $���د�)�א�.�א� و�א� � � �

7����- Yeryüzünü de döşedik ve ona sabit dağlar koyduk. Orada gönül açan her türden (bitkiler) yetiştirdik.………..…Kâf 6, 7

�-GÖNÜL GÖZÜNÜ AÇIP ĐBRET AL-� �A���U�$ ���+�4 �[כ�� �T+�-���ة� و�ذ�כ���ى� �

����- Allah'a yönelen her kula gönül gözünü açmak ve ibret vermek için (bütün bunları yaptık)………………………Kâf 8

Page 195: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

195

�-KULUNA ALLAH (c.c.) ŞAH DAMARINDAN DAHA YAKIN-�

��+�]� א��"�ر� ��� ���$ �?���و��/��� �U�/�3�Oא� א���1)�'�א�ن� و�)���3�� $�א� �Y�"�T"�س� �s�( �?�K'�?� و�¼���� א����Nب� א� � E �

����- Andolsun, insanı biz yarattık ve nefsinin kendisine fısılda-dıklarını biliriz ve biz ona şah damarından daha yakınız...Kâf 16

�-SAĞINDA SOLUNDA MELEK YAZAR-� א�ذ� ﴿ ������N א�ل����I�������� و��4�� א�� �&��3/��� א����&��3/���א�ن� �4�� א� � � ��$ �·�s�3�� �N"�ل� א���1 ��� �?� $�א�﴾ 17

﴿ �����&�4 �A���Nر� � � 18﴾

17����- Đki melek (insanın) sağında ve solunda oturarak yaptıklarını yazmaktadırlar. ..18����- Đnsan hiçbir söz söylemez ki, yanında gözetleyen yazmaya hazır bir melek bulunmasın.……………….…Kâf 17, 18

�-ĐNSAN ŞAHĐT VE YAZICI ĐLE GELĐR-� �����2�mא����� و��Y �2א���$ �«�s�( �[ءت� כ���uو� � ; ;

����- Herkes, yanında bir sürücü ve bir de şahitle beraber gelir. . . Kâf 21................ …….Açıklama Âyette geçen «sürücü» ve «şahitler»in iki melek oldukları, birinin mahşere sevketme, diğerinin de amellere şahitlik etme görevini yerine getirdikleri söylenmiş; ayrıca, «şahit» hafaza meleklerinden sayılmıştır. Bir yoruma göre de «sürücü» kötülüğü yazan melek, «şahit» de iyiliği yazan melektir.

�-CEHENNEM DAHA VAR MI DER!-� �� .�]� א�$�&�~��ت� و��T/�"�ل� .�]� $����U�2��� م� )�/�"�ل��"� ��� �o�$ �

����- O gün cehenneme «Doldun mu?» deriz. O da «Daha var mı?» der…………………………………………………………….….Kâf 30

�-ALLAH (c.c.) YERĐ GÖĞÜ ALTI GÜNDE YARATTI-�

Page 196: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

196

�����2�Uא� �r�&�Y ��d א� �א�م� و�$�א� $�'��Uא� $��� �K א�ت� و�א���1ر�ض� و�$�א��"���'�و��/��� �U�/�3�Oא� א� ® � ��5"�ب�

����- Andolsun biz, gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları altı günde yarattık. Bize hiçbir yorgunluk çökmedi…Kâf 38 Açıklama Bu âyetle, yahudilerin «Allah, cumartesi günü istirahate

çekildi. Arşın üstüne bağdaş kurup oturdu» şeklindeki sözleri reddedilmiştir. Bazı tefsircilere göre «altı gün»den maksat, altı dönemdir.

�-GÜNEŞĐN DOĞUŞUNDAN, BATIŞINDAN ÖNCE ALLAH’A (c.c.) HAMD ET-�

��l�:א��@ ��L�4 E $�א� �/�"��"�ن� و�������Ù �¾�+�Y ر��Kכ� �N+�]� ���3"�ع� א�����I»� و��N+�]� א�����5و�ب�

����- (Resûlüm!) Onların dediklerine sabret. Güneşin................. doğuşundan önce de, batışından önce de Rabbini hamd ile tesbih et………………………………………………………………………..…Kâf 39…………. ……..Açıklama Âyetle, sabah, öğle ve ikindi namazlarının kılınması kasdedilmiştir.

�-AKŞAM, YATSI VE TEHECCÜD KIL-� �@ �[��� و�$��� א� '�+��g?� و�א�د��Kא�ر� א��'��z"�د�

����- Gecenin bir bölümünde ve secdelerin ardından da O'nu tesbih et………………………………………………………………....Kâf 40 ……… …….Açıklama Bu âyetle de, akşam, yatsı ve teheccüd namazlarıyla, farz namazların ardından kılınan sünnet ve nafile namazlar veya vitir namazı kasdedilmiştir.

KĐMLER BÖYLE ĐBADET EDER

כ�א�)�"�א� ��]� $�א� ��z�2�"�ن� ﴿��3��~�� $��� א��N � و��Kא��g�Y��1א�ر�﴾ 17 �5�&�'� ��J ���sو�ن� ﴿ 18﴾

17����- Geceleri pek az uyurlardı. ..18����- Seher vakitlerinde de istiğfar ederlerdi……Zariyat 17, 18

�-SARE ANAMIZA GELEN MELEKLER NE DEDĐ-�

Page 197: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

197

@�א�و�_�»� ���I�Kو� �i��� ��1 א��"����N �r�sא��O ���2�U�$ % % � ﴿ ����و�ه� �5�K~��م� �3�4 � 28 ﴾�8�3�+�Nא��@ ��d �?�Tא�$���א� � ﴿ ����:���ة� @�-�כ��8 و�_��2�2א� و��Nא���z�4 �8"�ز� �4/� � �Nא��"�א�﴾ 29 כ��9�כ� �Nא�ل� ر��Kכ� א�)�?� .�"� % �

﴿ �����3���� א���א����כ� � � 30﴾

28����- Derken onlardan korkmaya başladı. «Korkma» dediler ve ona bilgin bir oğlan çocuğu müjdelediler.……………….. ..29����- Karısı çığlık atarak geldi. Elini yüzüne çarparak: «Ben kısır bir kocakarıyım!» dedi.…………………………………. ..30����- Onlar: «Bu böyledir. Rabbin söylemiştir. O, hikmet sahibidir, bilendir» dediler……………………………………..Zariyat 28-30 Açıklama Hz. Peygamber'in yaşlı karısı Sare, ayette belirtildiği gibi

çocuk haberini alınca, şaşkınlık içinde elini yüzüne vurarak, yaşlılığını ifade etmişti.

�-ALLAH KULLARINI, CĐNLERĐNĐ NĐÇĐN YARATMIŞ-� و�$�א� ���+���و�ن� ﴿� �8�/�3�O א������ و�א���1)�»� א���1 �2�� $��� ر�ز�ق� و�$�א� א�ر� ��� א�ن� ;א�$�﴾ 56�U�$ ��� א�ر� � � ;

��j���"�ن� ﴿ א�ن�﴾ 57 א����� .�"� א����ز�א�ق� ذ�و� א��/�"�ة� א����&���� ﴿ � 58﴾

56����- Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım. ..57����- Ben onlardan rızık istemiyorum. Beni doyurmalarını da istemiyorum. ..58����- Şüphesiz rızık veren, güç ve kuvvet sahibi olan ancak Allah'tır…………………………………………………………………Zariyat 58 ………Açıklama Rızkı veren ve besleyen Allah'tır. Durum böyle olunca, Allah'ın insanlara ve cinlere ihtiyacı yoktur. Üstelik kendilerinin de, başkalarının da rızıklarını O karşılamaktadır.

�-VAY KĐMLERE-� ��9�3 ��� כ����sو�א� $��� �"��2�$�� א���9ي� �"����4و�ن� �[� �"�@ � �

Page 198: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

198

����- Başlarına gelecek (acı) günlerinden dolayı vay o kâfirlerin haline!......................................................................................................Zariyat 60

DAĞLARIN YÜRÜYECEĞĐ O GÜN �"�م� � ��Â"�ر� א��'���א�ء $�"�ر�א� ﴿ ; 9 ﴾��6�'�Tو� � % א����+�א�ل� ��6�Yא� ﴿ 10﴾�[� �"�@ ����K�9���3כ�� �9�w�$�"� � � ﴿11 ﴾��� �9�א� � ��J ¡�O ��d"�ض� ��3�+�"�ن� ﴿ �"�م�﴾�12 �� د��4א� ﴿�U�2�_ �4"�ن� א���� )�א�ر���� % 13 ﴾

.��9ه� �� �2�Kא� �Tכ��K�9"�ن� ﴿�&�Uכ� ���� א���Uא�ر� א� � 14﴾

..9����- O gün gök sallanıp çalkalanır. ..10����- Dağlar yürüdükçe yürür. ..11����- Yalanlayanların vay haline o gün! ..12����- Ki onlar daldıkları bâtıl içinde oyalanıp duranlardır. ..13, 14����- O gün cehennem ateşine itilip atılırlar da «Đşte yalanlayıp durduğunuz ateş budur!» denilir…………Tür 9-14

�-TESBĐH NE ZAMAN YAPILMALI-� �و�א�:���l ���כ��� ر��Kכ� @�א�)�כ� �Kא��4���U�Uא� و�������Ù �¾�+�Y ر��Kכ� ����� �T/�"�م� �

48����- Rabbinin hükmüne sabret. Çünkü sen gözlerimizin önündesin. Kalktığın zaman da Rabbini hamd ile tesbih et.

��]� @�'�+��g?� و�א�د��Kא�ر� א���z�U"�م� �و�$��� א�

49����- Gecenin bir kısmında ve yıldızların batışından sonra da O'nu tesbih et…………………………………………………….…..Tür 48, 49 Açıklama Âyette geçen ifadeler, akşam, yatsı ve sabah namazları

biçiminde yorumlanmıştır. Bu vakitlerde namaz kılınması veya «Sübhânellahi ve bihamdihi» diyerek tesbihte bulunulması emredilmiştir.

RESULÜM KENDĐ KAFASINDAN KONUŞMAZ

Page 199: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

199

�� א�ذ�א� .�"�ى� ﴿�z�U��و�א� E﴾ $�א� �X]� :�א���+�כ��� و�$�א� �7"�ى� ﴿1 %﴾و�$�א� ����j�U �4�� א���G"�ى� 2 א�ن�﴾3﴿ ﴿ �����"� �`��� .�"� א���1 و� 4 ﴾�?���3�4 � ���m ��� א��/�"�ى� ﴿ � � $���ة� @�א��Y&�"�ى� ﴿ذ�و�﴾ 5 % 6 ﴾

و�.�"� �Kא���1@��� ﴿ ��L�4��1א� % 7﴾

1, 2, 3����- Battığı zaman yıldıza andolsun ki, arkadaşınız (Muhammed) sapmadı ve bâtıla inanmadı; o, arzusuna göre de konuşmaz. ..4����- ONUN ( söyledikleri) vahyedilenden başkası değildir. ..5, 6, 7����- Çünkü onu güçlü kuvvetli ve üstün yaratılışlı biri (Cebrail) öğretti. Sonra en yüksek ufukta iken asıl şekliyle doğruldu…………………………………………………………………Necm 1-7

�-MĐRAÇ DA OLAN OLAYLAR-� ��{ د�)�א� @�&� ﴿ ������ @�כ�א�ن�﴾ 8 �N Eא�ب� ����Y�"�N א�و� א�د�¥�� ﴿ 9 ﴾����;@�א�و� ����% א���� �4+���ه� $�א� א�و� ; �

כ��9ب� א�����sא�د� $�א� ر�א�ى� ﴿$�א�﴾ 10﴿ 11﴾

8, 9����- Sonra (Muhammed'e) yaklaştı, derken daha da........ yaklaştı. O kadar ki (birleştirilmiş) iki yay arası kadar, hatta daha da yakın oldu. ....………………………………………….. ..10, 11����- Bunun üzerine Allah, kuluna vahyini bildirdi. (Gözleriyle) gördüğünü kalbi yalanlamadı……………Necm 8-11

�-HERKES YAPTIKLARIYLA KARŞILAŞACAK-� ��� �9��א� �3���4"�א� و��o��aي� א� �א� �� ���o�zي� א���9 ��� א��Yא�� و����� $�א� ��d א��'���"�א�ت� و�$�א� ��d א���1ر�ض� � � ± ; �

Eא���'��U"�א� �Kא����'�«��

����- Göklerde ve yerde bulunanlar hep Allah'ındır. Bu, Allah'ın, kötülük edenleri yaptıklarıyla cezalandırması, güzel davrananları da daha güzeliyle mükâfatlandırması içindir. .. . . . . . Necm 31

�-SENĐ ANNE KARNINDAYKEN BĐLE, BĐLEN ALLAH�

Page 200: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

200

�+�U�&��a ��� �9� א� � �����3�� א�ن� ر��Kכ� و�א����Y א�������s�5ة� .�"� א��3�4�� و�א���s"�א����Ë א���1 א� "�ن� כ�+�א����� א���1}� % % ; �"�. ���Kכ��� א�ذ� א�)��Iא�כ�� $��� א���1ر�ض� و�א�ذ� א�)�&��� א�_��j�K ��d �r�U"�ن� א��2�$א��Tכ��� @�~�� �o�Tכ�"�א� א�)��s'�כ� % ; �E

��� �� ��א��3�4 ���/�Tא�P

����- Ufak tefek kusurları dışında, büyük günahlardan ve edepsizliklerden kaçınanlara gelince, bil ki Rabbin, affı bol olandır. O, sizi daha topraktan yarattığı zaman ve siz annelerinizin karınlarında bulunduğunuz sırada (bile), sizi en iyi bilendir. Bunun için kendinizi temize çıkarmayın. Çünkü O, kötülükten sakınanı daha iyi bilir………………………….Necm 32 Açıklama Hz. Âdem’in topraktan yaratılışı, insanın ana karnındaki

durumu, aslındaki zayıflığı ve aczi hatırlatılarak, kendini beğenip gurura kapılmaması istenmiştir.

�-KĐMSE KĐMSENĐN GÜNAHINI YÜKLENMEZ-� �א��o�T ��1ر� و�א�ز�ر�ة� و�ز�ر� א����Oى�

38����- Gerçekten hiçbir günahkâr, başkasının günah yükünü yüklenemez.

و�א�)�?� � .�"� א��g�Xכ� و�א��Kכ��� ﴿ و�א�)�?�﴾ 43 ��א� ﴿��� .�"� א�$�א�ت� و�א� و�א�)�?�﴾44 ���3�O א���oو�_���� ﴿ ��Å�(��1�9כ��� و�א���א� 45 ﴾���$ ﴿ ��»�� א�ذ�א� �r�s�j�( q و�א�ن�﴾ 46 �3�4��?� א���I�Uא�ة� א����O��1ى� ﴿ � 47 ﴾

و�א�)�?� «�� و�א� .�"� א��7 ﴿ ��»�N� 48﴾

43����- Doğrusu güldüren de ağlatan da O'dur. ..44����- Öldüren de dirilten de O'dur. ..45, 46����- Şurası muhakkak ki (rahime) atıldığında nutfeden, erkek ve dişiden ibaret olan iki çifti O yarattı. ..47����- Şüphesiz tekrar diriltmek de O'na aittir. ..48����- Zengin eden de yoksul kılan da O'dur..........Necm 38, 43-48 ………Açıklama Âyetin ikinci kısmına «ihtiyaçtan kurtaran» manası da verilmiştir.

Page 201: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

201

�-NĐÇĐN GÜLÜYORSUNUZ-�

و��g�0�Tכ�"�ن� � و��T ��1+�כ�"�ن� ﴿ 60 ﴾��و�א�)�&� �Yא�$���و�ن� ﴿ 61﴾

60����- Gülüyorsunuz da ağlamıyorsunuz! ..61����- Ve siz gaflet içinde oyalanmaktasınız!……Necm 60, 61

PEYGAMBERĐMĐZĐN (s.a.v.) MUCĐZESĐ

�8�K��}�Nא� ﴿ �����/� א��'�א��r�4 و�א�)����I א� و�א�ن�﴾ 1 ���&�'�$ ���g�Y א��"� ���و�א� א� �� �r����X"�א� و� �/�"� ��﴿2﴾

1����- Kıyamet yaklaştı ve ay yarıldı. Açıklama Birçok sahâbîden gelen rivayetlere göre Mekkeliler Hz.

Peygamber’den mucize istemişler, o da parmağıyla aya işaret etmiş ve ay ikiye ayrılmış, sonra birleşmiştir. Müslümanların işkenceye maruz kaldığı hassas bir dönemde ayın bu görünüşü Mekkelileri hayrete düşürmüştür. Müşrikler bu olaya bir itirazda bulunmamışlar, sadece «büyü» demişlerdir.

2����- Onlar bir mucize görürlerse hemen yüz çevirirler ve: Eskiden beri devam edegelen bir büyüdür, derler....Kamer 1, 2

�-NUH TUFANI’NDA OLANLAR-� Eو�@����z)�א� א���1ر�ض� �4��"�)�א� @�א��&�/��� א����א�ء ��L�4 א�$��� ���N ���Nر� ; ;

����- Yeryüzünde kaynaklar fışkırttık. (Her iki) su, takdir edilmiş bir işin olması için birleşmişti………….Kamer 12......... ……….Açıklama Gökten yağan yağmur ve yerden fışkıran su birleşerek Nuh’un inkârcı kavminin helâkini hazırladı.

�-O DEFTERE KÜÇÜK BÜYÜK HERŞEY YAZILI-� ���j�&�'�$ ��6�+و�כ�]� :���6�5 و�כ� � �

����- Küçük büyük her şey satır satır yazılmıştır…Kamer 53 ………Açıklama Buna göre melekler, yapılanları amel defterlerine kaydetmektedirler. Tutum ve davranışın, günah ve sevabın hepsi levh-i mahfuzda kayıtlıdır.

Page 202: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

202

BAK GÖRÜRSÜN, BĐTKĐLER, AĞAÇLARDA SECDE EDER

�� و�א�����z�'� ���z�Iא�ن� �z�U�و�א�

�- Bitkiler ve ağaçlar secde ederler………………….Rahman 6 ………Açıklama «Bitkiler» diye tercüme edilen «necm» kelimesi «yıldız» anlamına da gelir.

�-ÖLÇÜDE ADALETTEN AYRILMA-� ��א�ن� ����"�א� א��"�ز�ن� �Kא��/�'��e و���1 ���'���و�א� א�����Nو�א� � �

����- Ölçüyü adaletle tutun ve eksik tartmayın…….Rahman 9 �-SUÇLU O GÜN SĐMASINDAN TANINIR-�

�����K �9�Oא���U"�א�:�`� و�א����N��1א�م� �@ ���2�������'�K ن��"�$�����Ìف� א����� E � �

����- Suçlular, simalarından tanınır, perçemlerinden ve........ ayaklarından yakalanırlar……………………………………...Rahman 41

�-ALLAH’DAN KORKANLARA CENNETLER VAR-�

و������ ���ف� $�/�א�م� E ر��U�_ �?�K&�א�ن� ﴿ � �﴾ @�+�א�ي� א���1ء ر��Kכ���א� �Tכ��K�9א�ن� ﴿46 ; �Uא�ن� 47 E﴾ ذ�و�א��Tא� א�@� ; ﴾ @�+�א�ي� א���1ء ر��Kכ���א� �Tכ��K�9א�ن� ﴿48﴿ ; �����2א� �4���Uא�ن� ����À �א�ن� ﴿49�@ ﴾E ﴾ @�+�א�ي� א���1ء �50 ;

ر��Kכ���א� �Tכ��K�9א�ن� ﴿ �����2א� $��� כ�]� @�51�@ ﴾ Eא�כ��r�2 ز�و���uن� ﴿� ﴾ @�+�א�ي� א���1ء ر��Kכ���א� 52 ; �Tכ��K�9א�ن� ﴿ E﴾ $�&�כ�ـ��� ��L�4 @���ش� �j�Kא����2�Uא� $��� א���l�&�Yق� و�_��Uא� א�����U&���� د�א�ن� ﴿53 % ; �� 54﴾

@�+�א�ي� א���1ء ر��Kכ���א� �Tכ��K�9א�ن� ﴿ ; 55﴾

46����- Rabbinin huzurunda durmaktan korkan kimselere iki cennet vardır. ..47����- Öyleyken Rabbinizin nimetlerinden hangisini yalanlayabilirsiniz? ..48����- Đki cennet de çeşit çeşit ağaçlarla doludur.

Page 203: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

203

..49����- Öyleyse Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlayabilirsiniz? ..50����- Đkisinde de akıp giden iki kaynak vardır. ..51����- Öyleyken Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlayabilirsiniz? ..52����- Đkisinde de her türlü meyveden çift çift vardır. ..53����- Öyleyken Rabbinizin hangi nimetlerini yalanlayabilirsiniz? ..54����- Hepsi de örtüleri atlastan minderlere yaslanırlar. Đki cennetin de meyvesinin devşirilmesi yakındır. ..55����- Öyleyken Rabinizin hangi nimetlerini yalanlayabilirsiniz?.........................................................................Rahman 46-55

�-ORADA HANGĐ EŞLER VAR-� ���2�� �Nא�:���א�ت� א�����jف� ­�� ����j\��2�� א��@ � � �2�3�� و���u ��1ن� �+�N �«�(E ;

56����- Oralarda gözlerini yalnız eşlerine çevirmiş güzeller var ki, bunlardan önce onlara ne insan ne de cin dokunmuştur.

�o�_ �[�.Eא�ء א���1��'�א�ن� א���1 א���1��'�א�ن� ;

60����- Đyiliğin karşılığı iyilikten başka bir şey midir? . . Rahman 56, 60

ĐNSANLAR ÜÇ SINIF OLDUĞU ZAMAN

﴿ ��uא�ذ�א� ر�_��8 א���1ر�ض� ر�� �﴾ و��K'��8 א����+�א�ل� �K'�א� ﴿4 ﴾ @�כ�א�)��8 .�+�א�ء5 ; � $��U+�\�א� ﴿ 6 ﴾﴿ �r�\�3�¦ ��uא�ز�و�א� ���&�Uو�כ�% @�א�:��gא�ب�﴾7 ﴿ �r�U����% א���������r�U $�א� א�:��gא�ب� א���� ; و�א�:��gא�ب�﴾8

﴿ �rـ���Iא�ب� א�����g�:א� א��$ �rـ���Iא����% � � ; و�א��'�א��K/�"�ن�﴾ 9 � א��'�א��K/�"�ن� ﴿ א�و���wכ�﴾ 10 ; � E א����/����K"�ن� ﴿11 ﴾��dא���U�_ ﴿ ������U�ت� א� � 12﴾

4����- Yer şiddetle sarsıldığı, 5����- Dağlar parçalandığı,

Page 204: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

204

..6����- Dağılıp toz duman haline geldiği,

..7����- Ve sizler de üç sınıf olduğunuz zaman,

..8����- Sağdakiler, ne mutlu o sağdakilere! 9����- Soldakiler, ne bahtsızdırlar onlar!

10����- (Hayırda) önde olanlar,(ecirde de) öndedirler.…………. ..11, 12����- Đşte bunlar, naîm cennetlerinde (Allah'a) en yakın olanlardır……………………………………………………………….Vakıa 4-12

�-CENNETTEKĐLERE ĐKRAMLAR NELERDĐR-� �Kא�כ�"�א�ب� و�א��Kא�ر� ��� � ﴿ � و�כ�א�س� $��� $����� � �﴾ ��1 �-����4"�ن� �2�U�4א� و���1 ����@�"�ن� ﴿18 19 ﴾

�و�@�א�כ���p �r�2א� �&� ���6و�ن� ﴿ %﴾ و������ ����p ��6א� ��I&��2"�ن� ﴿20 21﴾

18����- Maîn çeşmesinden doldurulmuş testiler, ibrikler ve kadehlerle. 19����- Bu şaraptan ne başları ağrıtılır, ne de akılları giderilir. ..20����- (Onlara) beğendikleri meyveler,……………………….. ..21����- Canlarının çektiği kuş eti…………………………Vakıa 18-21

�-ĐNCĐ GĐBĐ HÛRĐ’LER KĐMLERE-� و���"�ر� ﴿ ����4 � כ�א�$�\�א�ل�﴾ �22 ���3��� א����כ��U"�ن� ﴿�E א� � _��oא�ء﴾ 23 ; �א� כ�א�)�"�א� �����3"�ن� ﴿ �� 24 ﴾��1

� �'����"�ن� @����2א� ��5"�א� و��T ��1א�¦�����א� ﴿ � � א���1﴾ 25 ��~�� �Y~��$�א� �Y~��$�א� ﴿�N �26﴾

22, 23����- Saklı inciler gibi, iri gözlü hûriler, ..24����- Yaptıklarına karşılık olarak (verilir). ..25����- Orada boş bir söz ve günaha sokan bir laf işitmezler. ..26����- Söylenen, yalnızca «selâm, selâm»dır……..Vakıa 22-26 Açıklama 10-26. âyetler hayır yarışında ileri giden öncülerin

(sâbıkûn)un kavuşacağı nimetler sıralanmıştır. Bu nimetlerden biri de, asla bitip eksilmeyen bir kaynaktan akan ve kendisinden kapların doldurulduğu Maîn adlı cennet şarabıdır.

�-SAĞDAKĐLERE VERĐLECEK ĐKRAMLAR-�

Page 205: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

205

﴿ ��������������� $�א� א�:��gא�ب� א��%و�א�:��gא�ب� א� � � ; �﴾ ���Y ��dر� �0��Ä"�د� ﴿27 ﴾ و����3¾� �28 �$��0�U"�د� ﴿ �﴾ و�����p �[�cو�د� ﴿29 �﴾ و�$�א�ء $�'�כ�"�ب� ﴿30 �﴾ و�@�א�כ��r�2 כ�\���6ة� ﴿31; � 32 ﴾

﴿ �r�4�"�U��p ��1و� �r�4�"�j�/�$ ��1� 33﴿ �r�4�"�@���$ و�@���ش� ﴾% 34﴾

27����- Sağdakiler, ne mutlu o sağdakilere! 28����- Düzgün kiraz ağacı, ..29����- Meyveleri salkım salkım dizili muz ağaçları, ..30����- Uzamış gölgeler, ..31����- Çağlayarak akan sular, ..32, 33����- Tükenmeyen ve yasaklanmayan, sayısız meyveler içindedirler; ..34����- Ve kabartılmış döşekler üstündedirler……..Vakıa 27-34

�-SAĞDAKĐLERE BEKAR HURĐLER VAR-� � א�)�א� א�)��Iא�)�א�.��� א�)��Iא�ء ﴿ ; ; �﴾ @��z��U�3א�.��� א��Kכ�א�ر�א� ﴿35 �﴾ �K���4א� א����Tא��Kא� ﴿36 37 ﴾

﴿ P◌���������g�:��1%א�ب� א� � 38﴾

35����- Gerçekten biz hûrileri apayrı biçimde yeni yarattık. ..36, 37����- Onları, eşlerine düşkün ve yaşıt bâkireler kıldık.…. ..38����- Bütün bunlar sağdakiler içindir.

�-BĐZ NASIL DĐRĐLECEĞĐZ DERLER-� و�כ�א�)�"�א� �"�ن� א����9א� $�&��Uא� و�כ��Uא� ���Tא��Kא� و��F�4א�$�א� ءא�)�א� ���+��"�¦�"�ن� ﴿�"�/� � 47 ﴾� �א�و�א��Kא� ; א���1و��"�ن� )�א�

﴿48 ﴾�[�N ﴿ ���� ���O��1و�א� ���� א�ن� א���1و� � � �����Ì"��4"�ن�﴾ 49 א���� $���/�א�ت� �"�م� $���3"�م� ﴿ � 50﴾

47����- Ve diyorlardı ki: Biz öldükten, toprak ve kemik yığını haline geldikten sonra, biz mi bir daha diriltileceğiz? ..48����- Önceki atalarımız da mı?................................................ ..49����- De ki: Hem öncekiler hem de sonrakiler,......................

Page 206: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

206

..50����- Belli bir günün belli vaktinde mutlaka toplanacaklardır! .

. . Vakıa 47-50

�-SAPIKLARA VERĐLECEK CEZA-� ◌م� � א�)�כ��� א� ��2א� א���0א��"�ن� א����כ��K�9"�ن� ﴿ ; כ��3"�ن���1﴾ 51 � $��� ���z�m $��� ز��N"�م� ﴿ @���א����ن�﴾ 52 ±

�2�U�$Eא� א��+��j"�ن� ﴿ @��Iא�ر��K"�ن�﴾ 53 ﴿ �����3�4��?� $��� א������ E � @��Iא�ر��K"�ن�﴾ 54 ������Gب� א����m % � .��9א�﴾ 55﴿ ﴿ ��� ����� �"�م� א���G�o�( % � 56﴾

51����- Sonra siz ey sapıklar, yalancılar! ..52����- Elbette bir ağaçtan, zakkum ağacından yiyeceksiniz. ..53����- Karınlarınızı ondan dolduracaksınız. ..54����- Üstüne de kaynar sudan içeceksiniz. ..55����- Susamış develerin suya saldırışı gibi içeceksiniz. ..56����- Đşte ceza gününde onlara sunulacak ziyafet budur! . . . . . . Vakıa 51-56

�-DÜŞÜN RABBĐNĐ TASDĐK ET-�

����¼ �U�/�3�O Pא�כ�� @��N���-�T ��1�"�3"�ن� ﴿ 57 ﴾��א�@���א� �&� % $�א� �U��Â"�ن� ﴿ 58 ﴾��ءא�)�&� ����3/�"�)�?� א�م� ¼���� ; א����א��/�"�ن� ﴿ 59 ﴾����¼ ﴿ ����N�"�+�'� ���Uכ��� א����"�ت� و�$�א� ¼���� ���K ر�)�א����N � � 60 ﴾��L�4; א�ن� )�+���ل�

��א�$�\�א��כ� و�)��w�I�Uכ��� ��d $�א� �T ��1����3"�ن� ﴿ � 61﴾

57����- Sizi biz yarattık. Tasdik etmeniz gerekmez mi? ..58����- Söyleyin öyleyse, (rahimlere) döktüğünüz meni nedir? ..59����- Onu siz mi yaratıyorsunuz yoksa yaratan biz miyiz? ..60����- Aranızda ölümü takdir eden biziz. Ve biz, önüne geçilebileceklerden değiliz. ..61����- Böylece sizin yerinize benzerlerinizi getirelim ve sizi bilmediğiniz bir âlemde tekrar var edelim diye (ölümü takdir ettik).

Page 207: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

207

�-ĐÇTĐĞĐMĐZ SU, YA TUZLU OLSAYDI-� ��א� �&� א�@��� ���K"�ن� ﴿ �I�T �9ي��א�ء א� � % א��� � ; 68 ﴾���& �( ءא� �"�ن� � ��� ��� א��� م� ¼� ��oن� א� �&���"�ه� $��� א��� �o�( א�

﴿69 ﴾�"� � �I�Tכ���و�ن� ﴿ �1�"�3 �@ � �u��uא�ه� א��U �3 )��Iא�ء _�� ; 70 ﴾���& א� � �� א�@� �� א� ���א�ر� א� �U� %�T"�ر�و�ن� ﴿ 71 ﴾���&�( ءא� ن� ﴿ �� �I�U� ��� א��� �2�Tא� א�م� ¼� �� �z�m � א�¶� �I�( א� ± ; 72 ﴾����¼ א� �Uא�.� �3 ��_

﴿ E��� �"�/ ���3�א� א��4 �& ة� و�$� �9�Tכ��� � 73 ﴾�¾�+ �'�@ ﴿ ���� �F���� ر��Kכ� א��Yא� �K P � 74﴾

68����- Ya içtiğiniz suya ne dersiniz? ..69����- Buluttan onu siz mi indirdiniz, yoksa indiren biz miyiz? ..70����- Dileseydik onu tuzlu yapardık. Şükretmeniz gerekmez mi? 71����- Söyleyin şimdi bana, tutuşturmakta olduğunuz ateşi, 72����- Onun ağacını siz mi yarattınız, yoksa yaratan biz miyiz? ..73����- Biz onu bir ibret ve çölden gelip geçenlerin istifadesi için yarattık. ..74����- Öyleyse ulu Rabbinin adını tesbih et……….Vakıa 68-74 Açıklama 41-73. âyetlerde soldakilerin cehennemdeki hayatı

açıklanırken, inkârdaki saçmalık, delilleriyle çürütülmüştür. Meselâ, yaratanın, diriltmeye de gücünün yeteceği mutlaka kabul edilmesi gereken en tabiî durumdur. Meniden yaratılma, ölümün takdiri, ekilenlerin bitirilmesi, yağmurun yağdırılması ilâhî kudretin açık delilleridir. Ayrıca iki yeşil ağacın birbirine sürtülmesiyle hasıl olan ateş de ibret örneklerinden biri sayılmıştır. 74. âyette ise bütün bunları yapıp yaratan Yüce Rabbin ismini tesbih ederek sagımızı dile getirmemiz emredilmiştir.

�-KUR’AN’A ABDESTSĐZ DOKUNMAYIN-� ��1% ©��'�?� א���1 א�������2�jو�ن� ;

����- Ona ancak temizlenenler dokunabilir…………..Vakıa 79 Açıklama Âyette geçen kitabın elimizdeki mushaf veya levh-i

mahfuzdaki aslı olduğu söylenmiştir. Mushaf olduğu yolundaki yoruma göre Kur’an’ın abdestsiz ele alınamayacağına hükmedilmiştir. Kur’an abdestsiz tutulmaz fakat ezbere okunabilir. Cünüp olan kimse ise, Kur’an’a el süremediği gibi ezbere de okuyamaz.

Page 208: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

208

�-ALLAH’A YAKIN OLANA ALLAH’IN NAĐM CENNETĐ VARDIR-�

;@�א�$�א� �ن� כ�א�ن� $��� א����/�������K ﴿ א� � @���و�ح�﴾ 88 ﴿ ������( �8�U�_و�ر����א�ن� و� � ;و�א�$�א�﴾ 89 א�ن� כ�א�ن� $��� ﴿ � ��������א�:��gא�ب� א� � @�'�~��م�﴾ 90 ﴿ ���������כ� $��� א�:��gא�ب� א� � ;و�א�$�א�﴾ 91 א�ن� כ�א�ن� $���

﴿ �����א����כ�����K�9 א���0א� � ; � @����ل�﴾ 92 ��� ���$ � ﴿ ����� 93﴾

88����- Fakat (ölen kişi Allah'a) yakın olanlardan ise, ..89����- Ona rahatlık, güzel rızık ve Naîm cenneti vardır.………. ..90����- Eğer o sağdakilerden ise, . 91����- «Ey sağdaki! Sana selam olsun!»

..92����- Ama yalanlayıcı sapıklardan ise,

..93����- Đşte ona da kaynar sudan bir ziyafet vardır! YERDE, GÖKTE NE VARSA ALLAH’I

TESBĐH EDER

�����Y+�¾� ���� $�א� ��d א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� و�.�"� א����o� �o א����כ� � � E

1����- Göklerde ve yerde bulunan her şey Allah'ı tesbih etmektedir. O, azîzdir, hakîmdir.

�?� �3�$כ� א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� ��� E ��� ���N ء�`�m �[כ� ��L�4 �"�.�8 و���`� و�©�� � E � �

2����- Göklerin ve yerin mülkü O'nundur. O, diriltir, öldürür. O, her şeye gücü yetendir.

����.�"� א���1و�ل� و�א����O��1 و�א���Fא�.��� و�א��+�א����� و�.�"� �Kכ�]� �m`�ء �3�4 � E

3����- O ilktir, sondur, zâhirdir, bâtındır. O, her şeyi bilendir. . . . . Hadid 1-3 Açıklama Allah ilktir, her şeyden öncedir, başlangıcı yoktur, varlıkları

O yaratmıştır. Sondur, varlıkların yok oluşundan sonra da O bâkidir. Zâhirdir, varlığı bir çok delille gün gibi açıktır. Bâtındır, zâtının hakikati duyular ve akıllarla idrak edilemez.

Page 209: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

209

�-ALLAH (c.c.) ĐÇĐN ÖDÜNÇ VEREN KAT KAT KARŞILIĞINI ALIR-�

��µא�_��� כ��� �?��?� و� �?�s�4�0א���E$��� ذ�א� א���9ي� �/���ض� א����� �X���Nא� ��'��Uא� @� � ; �

����- Kim Allah'a güzel bir ödünç verecek olursa, Allah da onun karşılığını kat kat verir ve ayrıca onun çok değerli bir mükâfatı da vardır………………………………………………………………...Hadid 11 Açıklama Allah’a ödünç vermekten maksat, sırf yardım gayesiyle ve

Allah rızası için maddi sıkıntı içinde bulunanlara faizsiz borç vermek ve bu borcun tahsilinde kolaylık göstermektir.

�-ÖNÜNDE VE SAĞINDA NUR OLAN KĐMLER-� ��"�م� � �"�م� ���Tى� א������$�����U و�א������$��Uא�ت� �'���� )�"�ر�����K ��J א� ��� ��2�� و��Kא�©��א�)��2�� ���I�K �כ��� א� � �

����À א�ت��U�_� �����F�����2א� ذ��כ� .�"� א���s"�ز� א��@ ��� ���Eي� $��� °��&��2א� א���1)��2א�ر� ��� � % � �

����- Mümin erkeklerle mümin kadınları, önlerinden ve sağlarından, (amellerinin) nurları aydınlatıp giderken gördüğün günde, (onlara): Bugün müjdeniz, zemininden ırmaklar akan ve içlerinde ebedî kalacağınız cennetlerdir, denilir. Đşte büyük kurtuluş budur……………………………………………………….Hadid 12

�-KĐM BĐR PARÇA IŞIK VER DĐYECEK-� �N )�"�ر�כ�� ��و�)�א� )�/�&�+�»� $����F�(א� א��"�U�$א� ���9�3 ��� �"�م� �/�"�ل� א�����Uא�@�/�"�ن� و�א�����Uא�@�/�א�ت� � ��]� א�ر�_��"�א�

�?�3�+�N ���$ א�.���ه��cو� �r��������?� א��@ �?�Uא����K א�ب��K �?��2�� �K'�"�ر� �U���K א� )�"�ر�א� @����0ب��"�'���&�و�ر�א�ءכ�� @�א� � % % ; %א����9א�ب�

����- Münafık erkeklerle münafık kadınların, müminlere: Bizi bekleyin, nurunuzdan bir parça ışık alalım, diyeceği günde kendilerine: Arkanıza dönün de bir ışık arayın! denilir. Nihayet onların arasına, içinde rahmet, dışında azap bulunan kapılı bir sur çekilir………………………………………………………………Hadid 13

Page 210: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

210

Açıklama Münafıkların isteklerine, müminlerin cevaplarını tasvir eden bu âyete göre, müminlerle münafıkların arası kesin olarak ayrılacak, çekilen duvarın bir tarafında cennet diğer tarafında cehennem yer alacaktır.

�-KADIN, ERKEK SADAKA VERENE MÜKÂFAT VAR-�

��µא�_��� כ��� ����Gو� ����G �i�4א� ��0א��U�'��א�ن� א����-�������N و�א����-����Nא�ت� و�א��X���N"�א� א����� �X���Nא� � �

����- Sadaka veren erkeklere ve sadaka veren kadınlara ve Allah'a güzel bir ödünç verenlere, verdiklerinin karşılığı kat kat ödenir ve onlara değerli bir mükâfat vardır…………..Hadid 18

�-ŞEHĐTLĐK MERTEBESĐNE KĐMLER ERER-� ��J���_א� ����G ���2�Kر� ���U�4 ���2א�ء�I�و�א���9 ��� א�$��U"�א� �Kא����� و�ر��3�Y?� א�و���wכ� ��J א��-��� �/�"�ن� و�א� % � ; ® � ; ; � �

و�)� "�ر���J و�א���9 ��� כ����sو�א� و�כ��K�9"�א� �Kא� � % �����gא�ب� א�����g�:כ� א��w�P �א��U�Tא� א�و� � ; � ;

����- Allah'a ve peygamberlerine iman edenler, (evet) işte onlar, Rableri yanında sözü özü doğru olanlar ve şehitlik mertebesine erenlerdir. Onların mükâfatları ve nûrları vardır. Đnkâr edip de âyetlerimizi yalanlayanlara gelince, onlar da cehennemin adamlarıdır……………………………………………………...…….Hadid 19

�-DÜNYA HAYATI, OYUN EĞLENCEDĐR-� �����Uכ��K ���Oא��s�Tو� �r�U� و�ز� �"��Gو� �A����א� �(���א����3�4"�א� א����א� א������"�ة� א� � ; و��Tכ�א�¦��� ��d א��$��1"�א�ل�

% و�א���1و���1د� .......

����- Bilin ki dünya hayatı ancak bir oyun, eğlence, bir süs, aranızda bir övünme ve daha çok mal ve evlât sahibi olma isteğinden ibarettir. Tıpkı bir yağmur gibidir ki, bitirdiği ziraatçilerin hoşuna gider. Sonra kurur da sen onun sapsarı olduğunu görürsün; sonra da çer çöp olur. Ahirette ise çetin bir azap vardır. Yine orada Allah'ın mağfireti ve rızası vardır. Dünya hayatı aldatıcı bir geçimlikten başka bir şey değildir. . . . . . . . Hadid 20............. ........Açıklama Dünya ve ahiret hayatının mukayesesinin yapıldığı bu

Page 211: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

211

âyette, özellikle, dünyanın aldatıcı tarafları izah edilmiş, onlardan kaçınılması tavsiye edilmiştir. Çünkü dünya ve dünyadakilerin boş yere yaratılmadıkları muhtelif âyetlerde açıklanmıştır. Dünya hayatı kötü değildir. Kötü olan onu Allah’a ve Peygamber’e itaate yöneltmemek; ahireti ve insanlığı unutup, sırf dünyaya ve dünyanın fenalıklarına kapılmaktır.

�-ALLAH’A PEYGAMBERE ĐNANANIN MÜKÂFATI ÇOK BÜYÜK-�

�3��Yא��K/�"�א� א���� ���s�5�$ة� $��� ر��Kכ��� و�_��2�X���4 �r�Uא� כ����ض� א��'���א�ء و�א���1ر�ض� א����4ت� � ; ; ��� �9 � �����F����?� $��� ��Iא�ء و�א����� ذ�و� א���0�s]� א��T��� כ� @��0]� א������א�$��U"�א� �Kא����� و�ر��3�Y?� ذ� � � % ; % �

����- Rabbinizden bir mağfirete; Allah'a ve peygamberlerine inananlar için hazırlanmış olup genişliği gökle yerin genişliği kadar olan cennete koşuşun. Đşte bu, Allah'ın lütfudur ki onu dilediğine verir. Allah büyük lütuf sahibidir…………Hadid 21

Açıklama Bu âyet, Allah’ın lütuf ve ihsanı olmadıkça, kimsenin cennete giremeyeceğine delâlet etmektedir.

�-ALLAH’DAN KORKANA ALLAH (c.c.) NÛR LÜTFEDER-�

�כ��� )�"�ر�א� �[���aر����&�?� و� ������3 $��sכ� ���?� ����Tכ��"�Y���K א��"�U�$א� א����� و�א��"�/�Tא� א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� � � ; � �I��Â"�ن� �������כ��� و�א����� �s�7"�ر� ر� ���s�5� و� �?�K � � % �

����- Ey iman edenler! Allah'tan korkun ve Peygamberine inanın ki O, size rahmetinden iki kat versin ve size ışığında yürüyeceğiniz bir nûr lütfetsin; sizi bağışlasın. Allah, çok bağışlayan, çok esirgeyendir…………………………………Hadid 28 Açıklama Burada ehl-i kitaba hitap edilerek, hem Hz. Peygamber’e

hem de diğer peygamberlere iman etmeleri sebebiyle kendilerine iki nûr verileceği vâdedilmiştir.

ALLAH’IN (c.c.) DĐNLEDĐĞĐ KADIN KĐM

Page 212: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

212

���N ����M א����� �N"�ل� א����� ��Àא�د��כ� ��d ز�و�_��2א� و��I�T&�כ�`� א���� א����� و�א����� �'����� °��א�و�ر�כ���א� א�ن� א����� % ® ; � � ﴿ ��6�-�K ������M � � 1 ﴾��� �9�א� � ��Fא�.���و�ن� �2�� א���1 �Tא�ن� א��2�$א� ���2�Tא��2�$א� ��א� .��$ ��$��Uכ��� $��� )�'�א����2 % ;

�"�ن� $��Uכ���א� $��� א��/�"�ل� و�ز�و�ر�א� و�א�ن� א����� ���s�7 �"�s"�ر� ﴿�"�/��� ���2�� و�א�)��2�(���א��ـ`� و� % % ; �� 2﴾

1����- Kocası hakkında seninle tartışan ve Allah'a şikâyette... bulunan kadının sözünü Allah işitmiştir. Allah, sizin.......... konuşmanızı işitir. Çünkü Allah işitendir, görendir. .......... ..2����- Đçinizden zıhâr yapanların kadınları, onların anaları... değildir. Onların anaları ancak kendilerini doğuran. .. . . . . . . Mücadele 1,2

�-ZIHÂR’IN CEZASI-�

��{ �� و�א��� �9�� ��Fא�.���و�ن� $��� )�'�א����2 ; � % ��"�د�و�ن� ���א� �Nא��"�א� @�&����g ��� ر��$ �r�+�N�� �N+�]� א�ن� �&���א��Yא� ; � ��6�+�O �3"�ن�����T א�� ذ��כ��� �F�4�"�T"�ن� �K?� و�א����� �� � % �

3����- Kadınlardan zıhâr ile ayrılmak isteyip de sonra söylediklerinden dönenlerin karılarıyla temas etmeden önce bir köleyi hürriyete kavuşturmaları gerekir. Size öğütlenen budur. Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır.

��א�م� ���2�m ��� $�&�&�א��K���� �$�� �N+�]� א�ن� �&���א��Yא� @����� ­�� �'�&����j @�א����א�م� �-�@ ����a ��­ �����@ E ; ��Y&���� $�'�כ����Uא� ذ��כ� % � � ������?� و��3�Tכ� ����و�د� א����� و���3כ�א�@��� ��� �9�4א�ب� א��"�Yא����� و�ر��K א��"�U�$���& � � � % %

4����- (Buna imkân) bulamayan kimse, hanımıyla temas etmeden önce ardarda iki ay oruç tutar. Buna da gücü yetmeyen, altmış fakiri doyurur. Bu (hafifletme), Allah'a ve Resûlüne inanmanızdan dolayıdır. Bunlar Allah'ın hükümleridir. Kâfirler için acı bir azap vardır…………………………………………..Mücadele 3, 4

�-ALLAH’IN BĐR BĐR SAYDIĞI, KĐMLER?-�

Page 213: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

213

��?� א������-���א� �3���4"�א� א� �� ���2�w�+�U�����א� @���Æ א����� �� �"�م� �+��\��2 % � و�)�'�"�ه� و�א����� ��L�4 כ�]� �m`�ء % �����2�mP �

����- O gün Allah onların hepsini diriltecek ve yaptıklarını kendilerine haber verecektir. Allah onları bir bir saymıştır. Onlar ise unutmuşlardır. Allah her şeye şahittir…………......Mücadele 6

�-ÜÇ KĐŞĐNĐN KONUŞTUĞU YERDE DÖRDÜNCÜ ALLAH (c.c.)-�

א�­�� ���T א�ن� א����� ���3�� $�א� ��d א��'���"�א�ت� و�$�א� ��d א���1ر�ض� $�א� �כ�"�ن� $��� ��È"�ى� ¦��r�\�3 א���1 .�"� % ���2�Yא�د��Y �"�. ��1א� �r�'��ß ��1و� ���2��Kر�א� .......

����- Göklerde ve yerde olanları Allah'ın bildiğini görmüyor musun? Üç kişinin gizli konuştuğu yerde dördüncüsü mutlaka O'dur. Beş kişinin gizli konuştuğu yerde altıncısı mutlaka O'dur. Bunlardan az veya çok olsunlar ve nerede bulunurlarsa bulunsunlar mutlaka O, onlarla beraberdir. Sonra kıyamet günü onlara yaptıklarını haber verecektir. Doğrusu Allah, her şeyi bilendir………………………………………………………………….Mücadele 7

�-GĐZLĐ KONUŞMAK ŞEYTANDANDIR-� ��ـא� א��K ��1א�ذ��m ��J�0א�ر��K �«������o�gن� א���9 ��� א�$��U"�א� و�����jא�ن� �I�א����א� א���z�U"�ى� $��� א� � ; � ��L�4ن� א����� و� %

א����� @��3��&�"�כ�]� א������$��U"�ن�

����- Gizli konuşmalar şeytandandır. Bu, iman edenleri üzmek içindir. Oysa şeytan, Allah'ın izni olmadıkça, müminlere hiçbir zarar veremez. Müminler Allah'a dayanıp güvensinler. .. . . . . . . . . Mücadele 10 .........Açıklama Bu âyet ile, fısıltının ve toplulukta gizli konuşmanın şeytanın işlerinden olduğu hatırlatılarak, bu işin bırakılması istenmektedir.

�-MECLĐSTE GELENE YER AÇIN-�

Page 214: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

214

�כ��� �g�'�s�T"�א� ��d א����Ìא��»� @�א� �[���N א� א�ذ�א��"�U�$א� ���9 �� �א� א� ��2א� א� ; � ; � '��g"�א� ��s'�¾� א����� �כ��� و�א�ذ�א� �@ E �א� �3�� د�ر���uت� و�א����� ������]� א�)��o�Iو�א� @�א�)��o�Iو�א� ���@��� א����� א���9 ��� א�$��U"�א� $��Uכ��� و�א���9 ��� א�و��T"�א� א��N % ± � � � �

��6�+�O �3"�ن�����T �

����- Ey iman edenler! Size «Meclislerde yer açın» denilince yer açın ki Allah da size genişlik versin. Size «Kalkın» denilince de kalkın ki Allah sizden inananları ve kendilerine ilim verilenleri derecelerle yükseltsin. Allah yaptıklarınızdan haberdardır…………………………………………………………….Mücadele 11 Açıklama Âdâb-ı muaşeret kaidelerinden birini öğreten bu âyete

göre; mecliste yer açmak, gelenlere yer vererek kalkmak çeşitli maddi ve manevi faydalar sağlamaktadır. Zira iman ve ilimle tamamlanan ahlâk kaidelerini yaşayanlar dünya ve ahirette yüksek derecelere erişirler.

GÖKLERDE, YERLERDE NE VARSA ALLAH’I (c.c.) TESBĐH EDER

�����Y+�¾� ���� $�א� ��d א��'���"�א�ت� و�$�א� ��d א���1ر�ض� و�.�"� א����o� �o א����כ� � � E

1����- Göklerde ve yerde olanların hepsi Allah'ı tesbih etmektedir. O, üstündür, hikmet sahibidir…………….Haşr 1

�-CENNETLĐKLE CEHENNEMLĐK BĐR OLUR MU?� ��1 �'�&�"�ي� א�:��gא�ب� א���Uא�ر� و�א�:��gא�ب� א�����r�U א�:��gא�ب� א������J �r�U א���sא����oو�ن� ; � % ;

����- Cehennem ehliyle cennet ehli bir olmaz. Cennet ehli, isteklerine erişenlerdir…………………………………………...Haşr 20

�-KUR’AN DAĞLARA ĐNMĐŞ OLSAYDI DAĞLAR PARÇA PARÇA OLURDU-�

���r א����� و��3�Tכ��I�O ���$ א� $�&�-����4א���m��� �?�&� א���� �[�+�_ ��L�4 א�ن����/���Uא� .��9א� א��o�(א� �"� % א��$��1\�א�ل� �2�3�� �&��sכ���و�ن� ��)��2�K���0א� ��U�3א�س�

Page 215: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

215

����- Eğer biz bu Kur'an'ı bir dağa indirseydik, muhakkak ki onu, Allah korkusundan baş eğerek, parça parça olmuş görürdün. Bu misalleri insanlara düşünsünler diye veriyoruz. . . . . . . Haşr 21

�-EN GÜZEL ĐSĐM ALLAH’INDIR-� E.�"� א����� א����א���� א��+�א�ر��Ï א����-�"�ر� �?� א���M��1א�ء א����'�«�� �'�+�¾� �?� $�א� ��d א��'���"�א�ت� و�א���1ر�ض� % ;

و�.� ����"� א����o� �o א����כ� � �

����- O, yaratan, var eden, şekil veren Allah'tır. En güzel isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanlar O'nun şânını........... yüceltmektedirler. O, galiptir, hikmet sahibidir……Haşr 24 Açıklama Haşr sûresinin bu son üç âyetinin fazileti hakkında

Peygamberimiz (s.a.) şöyle buyurmuştur: Her kim sabahleyin üç defa «Eûzü billâhi’s-semîi’l-alîmi mine’ş-şeytâni’r-racîm» dedikten sonra Haşr sûresinin sonundaki üç âyeti okursa, Allah, ona akşama kadar bağışlanmasını dileyecek yetmiş bin melek görevlendirir. O kimse o gün ölürse şehit olarak ölür. Akşamleyin okursa yine böyledir.

KIYAMET GÜNÜ EVLAT VE YAKININ FAYDA VERMEZ

�א� �T����3"�ن� ���Uכ��� و�א����� ���K �[�-�s� =◌�r�����/���� �s�U�T�כ��� א�ر���ª$�כ��� و���1 א�و���1د�כ��◌= �"�م� א� % E E ; ��6�-�K �

3����- Kıyamet günü yakınlarınız ve çocuklarınız size fayda vermezler. Çünkü Allah aranızı ayırır. Allah, yaptıklarınızı görendir.

�-KADINLARIN BĐATI-�

Page 216: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

216

���N���'� ��1ـא� و����m א������K ��כ����I� ��1 א�ن� ��L�4 כ��U�� א�ت� �+�א��U�$ءכ� א��������u א�ذ�א� ��Ñ�U� �א� א� ��2א� א� � ; ; ; و��o� ��1)���� و���1 �/�&��3�� א�و���1د�.��� و���1 �א��K ����T+��2&�א�ن� � � �����K �?�U� ��}�s א� ��� ��2�� و�א�ر�_��2�3�� و���1 � �

���������Uכ� ��d $����و�ف� @�+�א� ���2�� و�א���G ���s�5�&�Y�� א����� א�ن� א����� �s�7"�ر� ر��-�� � % � �

����- Ey Peygamber! Đnanmış kadınlar, Allah'a hiçbir şeyi ortak koşmamak, hırsızlık yapmamak, zina etmemek, çocuklarını öldürmemek, elleriyle ayakları arasında bir iftira uydurup getirmemek, iyi işi işlemekte sana karşı gelmemek hususunda sana biat etmeye geldikleri zaman, biatlarını kabul et ve onlar için Allah'tan mağfiret dile. Şüphesiz Allah, çok bağışlayandır, çok esirgeyendir……………………………………………………Mümtahine 12 Açıklama Biat şartları arasında sayılan, «elleriyle ayakları arasında

bir iftira uydurmama» tabiri, gayri meşru bir çocuk dünyaya getirip, onu kocasına nisbet ederek iftira etmeme anlamına gelmektedir. Âyet, Mekke fethi günü nâzil olmuş, Hz. Peygamber, erkeklerden sonra kadınların biatını kabul etmiştir.

HZ ĐSA NE DEMĐŞTĐ �'��و�א�ذ� �Nא�ل� �4 � ��כ��� $�-����Nא� ���א� ����K ���ي� ��� א��K�� ��µ���$ �א� ����K א����Yא�ء �]� א���v ر��Y"�ل� א����� א� � � � ; ;

%$��� א��&�"�ر� ��r و�$�+����Iא� �Y���K"�ل� �א��$ ��Û�� �K���ي� א���M?� א������ ; � .........

6����- Hatırla ki, Meryem oğlu Đsa: Ey Đsrailoğulları! Ben size Allah'ın elçisiyim, benden önce gelen Tevrat'ı doğrulayıcı ve benden sonra gelecek Ahmed adında bir peygamberi de müjdeleyici olarak geldim, demişti. Fakat o, kendilerine açık deliller getirince: Bu apaçık bir büyüdür, dediler.

���s�j���± ��� ���و�ن� � "�א�.��2�� و�א����� $�&��� )�"�ر�ه� و��"� כ���ه� א��כ�א�@���و�ن� א� )�"�ر� א����� �Kא�@� �

8����- Onlar ağızlarıyla Allah'ın nûrunu söndürmek istiyorlar. Halbuki kâfirler istemeseler de Allah nûrunu tamamlayacaktır. . . . Saff 6, 8

Page 217: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

217

Açıklama Kâfirler Allah’ın dinine, kitabına ve delillerine sihir, şiir ve kehânet diyerek iftiralar uydursalar da Allah’ın dini yücelecektir.

CUMANIN FARZ OLUŞU

�����+�% �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א�ذ�א� )�"�د�ي� ��3-��3"�ة� $��� �"�م� א��������r @�א��Y�"�א� א���� ذ�כ��� א����� و�ذ�ر�و�א� א� ; ; � �� �T����3"�ن� �&�Uא�ن� כ� ���כ� ��6�O ��ذ��כ�

9����- Ey iman edenler! Cuma günü namaza çağırıldığı (ezan okunduğu) zaman, hemen Allah'ı anmaya koşun ve alış verişi bırakın. Eğer bilmiş olsanız, elbette bu, sizin için daha hayırlıdır.

�0���8 א��-��3"�ة� @�א�)�&����Iو�א� ��d א���1ر�ض� و�א��K&��5"�א� $��� @��0]� �N א�ذ�א��@ א����� و�א�ذ�כ���و�א� א����� כ�\���6א� � ���3כ��� �g�3�s�T"�ن�

10����- Namaz kılınınca artık yeryüzüne dağılın ve Allah'ın lütfundan isteyin. Allah'ı çok zikredin; umulur ki kurtuluşa erersiniz.

���2א� و��و�א�ذ�א� ر�א�و�א� ��Àא�ر�ة� א�و� ��G"�א� א�)��0�s"�א� א� ; Ú ���Tכ�"�כ� �Nא���Òא� �N]� $�א� ���U�4 א����� ��6�O $��� א���2�3"� و�$��� % ; ����Nא�ز����א��&��zא�ر�ة� و�א����� ��6�O א� � %

11����- Onlar bir ticaret ve eğlence gördükleri zaman hemen dağılıp ona giderler ve seni ayakta bırakırlar. De ki: Allah'ın yanında bulunan, eğlenceden ve ticaretten daha yararlıdır. Allah, rızık verenlerin en hayırlısıdır………………………………Cuma 9-11 Açıklama Rivayete göre, Medine’de kıtlık yaşanan bir dönemde Hz.

Peygamber, cuma hutbesi irâd ederken oradan yiyecek yüklü bir kervan geçiyordu. Kervanın geldiğine işaret eden def sesini duyunca herkes kervana koştu, yalnız on iki kişi kaldı. Âyet bunun üzerine nâzil oldu. Eski zamanlarda bir kervan geldiği zaman ona karşı sevinç gösterisi olmak üzere def çalınırdı.

MAL EVLAT SĐZĐ ZĐKĐRDEN ALI KOYMASIN

Page 218: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

218

�א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� �2�3�T ��1כ��� א�$�"�א��כ��� و���1 א�و���1د�כ�� �4�� ذ�כ��� א����� و�$��� ��s�]� ذ��כ� ; ; E � @�א�و���wכ� ��J א���� ; � א����Yو�ن�

����- Ey iman edenler! Mallarınız ve çocuklarınız sizi Allah'ı anmaktan alıkoymasın. Kim bunu yaparsa işte onlar ziyana uğrayanlardır…………………………………………………………Münafıkın 9

�-ÖLÜM GELMEDEN VERECEĞĐNĐ VER-�

�[�+�N ���$ א�כ���U�Nא� ر�ز���p א��"�/�s�(و�א� א�ن� �א���Û א�����כ�� א����"�ت� @���/�"�ل� ر�ب� �"���1 א�����T���O א���� א�_�]� ; ; � ; �A� ���N @�א�:���ق� و�א�כ��� $��� א��-�א������� � � �

10����- Herhangi birinize ölüm gelip de: Rabbim! Beni yakın bir süreye kadar geciktirsen de sadaka verip iyilerden olsam! demesinden önce, size verdiğimiz rızıktan harcayın.

�א� �T����3"�ن� �� ��6�+�O ء א�_��2�3א� و�א�������u א� א�ذ�א��'�s�( א����� ���O��� ���و� � % ;

11����- Allah, eceli geldiğinde hiç kimseyi (ölümünü) ertelemez. Allah, yaptıklarınızdan haberdardır……Münafıkın 10, 11

MUSĐBETTE ALLAH’IN ĐZNĐYLEDĐR

����$�א� א�:�א�ب� $��� $�-���+��r א��K ��1א�ذ�ن� א����� و�$��� ���$��� �Kא����� ��3�N ���2+�?� و�א����� �Kכ�]� �m`�ء �3�4 � % % � ;

����- Allah'ın izni olmaksızın hiçbir musibet isabet etmez. Kim Allah'a inanırsa, Allah onun kalbini doğruya götürür. Allah her şeyi bilendir…………………………………………………………..Teğabün 11

Açıklama Allah’ın, ilmi, iradesi ve takdiri olmadan insana hiçbir musibet gelmez. Fakirlik, hastalık, ölüm ve üzüntü gibi sıkıntıların Allah’ın takdiriyle olduğuna inanan kimse bu musibetleri sabır ve metanetle karşılar.

�-EŞĐ EVLADA DÜŞMAN OLANLAR VARDIR-�

Page 219: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

219

�א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� א�ن� $��� א�ز�و�א�_� ; ;� כ��� و�א�و���1د�כ�� ���4و�א� �כ��� @�א����9ر�و���J و�א�ن� �T��s"�א� E ������و��g�s�-�T"�א� و����s�5�Tو�א� @�א�ن� א����� �s�7"�ر� ر� �

����- Ey iman edenler! Eşlerinizden ve çocuklarınızdan size düşman olanlar da vardır. Onlardan sakının. Ama affeder, kusurlarını başlarına kakmaz, kusurlarını örterseniz, bilin ki, Allah çok bağışlayan, çok esirgeyendir………………..Teğabün 14

�-MAL, EVLAT BĐR ĐMTĐHANDIR-�

�����F�4 ���_ه� א����U�4 و�א����� �r�U�&�@ و�א�و���1د�כ�� �� א����א� א�$�"�א��כ� � ; % ; ����- Doğrusu mallarınız ve çocuklarınız sizin için bir

imtihandır. Büyük mükâfat ise Allah'ın yanındadır…Teğabün 15 Açıklama Rivayet edildiğine göre, Mekke’den hicret arzusunda

bulunan bazı müslümanların eş ve çocukları, kendilerinin perişan duruma düşeceklerini öne sürerek, babalarını hicretten alıkoymak istediler. Fakat hicretle kazanılan yüksek mertebeleri öğrenen müslümanlar, eş ve evlâtlarını, kendilerine engel olmaya kalktıkları için cezalandırmak isteyince bu âyet indi; onların affedilmesini emretti. Bunun yanında, mal ve çocukların beklenmedik yer ve durumlarda kişiyi günaha sokup, ahiret hazırlığından alıkoyabileceğine de işaret edilmiştir.

�-CĐMRĐLĐKTEN KURTULAN KURTULUŞA ERER-�

�?�'�s�( �¾�m "�ق�� ��و�$� ���� و�א���M�"�א� و�א������"�א� و�א�)��s/�"�א� ��6�Oא� �s�(��1'�כ��&��j�&�Yא� א����� $�א� א��"�/�Tא��@� % � @�א�و���wכ� ��J א�����g�3�s"�ن� � ;

����- O halde gücünüz yettiğince Allah'a isyandan kaçının. Dinleyin, itaat edin, kendi iyiliğinize olarak harcayın. Kim nefsinin cimriliğinden korunursa işte onlar kurtuluşa erenlerdir. . . . Teğabün 16

�-ÖDÜNÇ VEREN KAT KAT SEVAP ALIR-�

א�ن� �X���/�T"�א� א����� �����3���כ��� و�א����� �mכ�"�ر� ���s�5� و� ���כ� �?�s�4א� ��0א��U�'��� �X���Nא� � %

Page 220: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

220

����- Eğer Allah'a (rızası uğruna) ödünç verirseniz, Allah onu sizin için kat kat arttırır ve sizi bağışlar. Allah çok mükâfat verendir, ceza vermekte acele etmeyendir……………Teğabün 17

PEYGAMBER KADINLARINA HĐTAP

��1 �������2�T�� و�א���-�"�א� א�����ة� و�א��T/�"�א� א����� ر��Kכ� ���.�"�/�3�j�@ א�ء�'�U� �א� א� ��2א� א����Ñ�U א�ذ�א� ���3/�&��� א� E E ; ; ����Tא���1 א�ن� �א� ���_����k ��1و� ���2�T�"���K ���$ ���.�"�_����� � ; ���r�U و��3�Tכ� ����و�د� א����� و�$��� �+�$ �r�I�� �s�Kא� % %

�3�� )����T ��1 �?�'�sر�ي� ��]� א����� �����ث� �K��� ذ��כ� א�$���א� �c ���/�@ و�د� א��������� ����&� � %

1����- Ey Peygamber! Kadınları boşayacağınızda, onları iddetlerini gözeterek boşayın ve iddeti de sayın. Rabbiniz Allah'tan korkun. Apaçık bir hayasızlık yapmaları hali bir yana, onları evlerinden çıkarmayın, kendileri de çıkmasınlar. Bunlar Allah'ın sınırlarıdır. Kim Allah'ın sınırlarını aşarsa, şüphesiz kendine zulmetmiş olur. Bilemezsin, olur ki Allah, bundan sonra bir durum ortaya çıkarıverir. ……..Açıklama Âyette, Hz. Peygamber’e hitap edilmişse de hüküm umumîdir, bütün ümmete yöneliktir. Âyete göre, boşanması istenen kadınlar, iddetleri dikkate alınarak, âdetten temizlendikten sonra boşanır. Boşanmış kadının da iddetine riayet edilir, yani üç hayız veya temizlenme müddeti tamamlanmadan, -ric’î talakta- koca, karısına dönebilir. Bu süre dolduktan sonra boşama kesinleşir. Boşanan kadınlara zarar vermemek, âyette belirtilen mahzur ortaya çıkmadıkça, iddetlerinin bitimine kadar evde kalmalarını sağlamak icap eder. Âyette, bu süre içinde yeni bir durum ortaya çıkabileceği hatırlatılmaktadır ki bu, nefretin sevgiye dönüşmesi, pişmanlığın belirmesi ve eşler arasında uzlaşma meydana gelmesidir. Aslında bir hadiste belirtildiğine göre boşama, helâl olmakla beraber Allah’ın hoşlanmadığı bir helâldîr. �

@�א�ذ�א� �5�3�K�� א�_��2�3�� @�א�$�'�כ�"�.��� ����و�ف� و�א����2�mو�א� ذ�و�ي� ���4ل� �� ���.�"�Nو�ف� א�و� @�א�ر����� �� ��"�م� א����O��1 و�$��� �&��� �����"�א� א���2�Iא�د�ة� ���� ذ��כ��� �"��K �·�4?� $��� כ�א�ن� ���$��� �Kא����� و�א��Nو�א� ��$��Uכ� % � % �

��u����Ä �?� �[���a א������

Page 221: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

221

2����- Đddet müddetlerini doldurduklarında onları ya meşru ölçüler içerisinde (nikâhınız altında) tutun veya onlardan meşru ölçülere göre ayrılın. Đçinizden adalet sahibi iki kişiyi de şahit tutun. Şahitliği Allah için yapın. Đşte bu, Allah'a ve ahiret gününe inananlara verilen öğüttür. Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona bir çıkış yolu ihsan eder. Ve ona beklemediği yerden rızık verir. Kim Allah'a güvenirse O, ona yeter. Şüphesiz Allah, emrini yerine getirendir. Allah her şey için bir ölçü koymuştur. . . . Talak 1, 2.............. .........Açıklama Âyet, bekleme süresinin sonuna yaklaşmış kadınla ilgili olarak kocasının yapacağı işleri sıralıyor. Bunlar, ya tekrar almak veya cezalandırıp zarara sokmadan boşamaktır. Her iki durumda da iki şahit bulundurmak gerekir. Yukarıdaki âyetlerde geçen talâkla ilgili emirler şöyle özetlenebilir: Boşamayı sünnete uygun şekilde yapmak, iddeti saymak, kadını evinden çıkarmamak, boşama sırasında şahit tutmak, şehadeti hak ölçüleri içinde yapmak.

�-KADINLARIN ÖZEL HALLERĐ-�

���2�mא� �r�\�3�¦ ���2�T����@ ���&�+�Tא�ن� א�ر� ���و�א��ـ`� ��w'��� $��� א�������£� $��� )�'�א���כ� ; � ; �� % و�א��ـ`� ­�� ����0�� ; �� �?� $��� א�$���ه� �'���א� �[���a &��� א������ ��و�$� ���2�3��� ���א�ن� ��0 ��و�א�و���1ت� א������1א�ل� א�_��2�3 � % � ����- Kadınlarınız içinden âdetten kesilmiş olanlarla, âdet

görmeyenler hususunda tereddüt ederseniz, onların bekleme süresi üç aydır. Gebe olanların bekleme süresi ise, yüklerini bırakmaları (doğum yapmaları)dır. Kim Allah'tan korkarsa, Allah ona işinde bir kolaylık verir………………………..Talak 4 �-ALLAH’DAN KORKANIN KÖTÜLÜĞÜNÜ ALLAH

(c.c.) ÖRTER-�

ذ��כ� א� �?� א�_���א� ���F�� و� �?�Tـא����Y �?�U�4 ���s&��� א����� �כ�� ��و�$� ����כ���?� א��o�(א����� א� ���$ ; ; � � % ����- Đşte bu, Allah'ın size indirdiği buyruğudur. Kim Allah'tan

korkarsa Allah onun kötülüklerini örter ve onun mükâfatını arttırır……………………………………………………………………Talak 5

Page 222: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

222

�-ONLARA ZARAR VERMEYĐN-�

�0��/�"�א� �3�4���2�� و�א�ن� כ��� �&��� $��� و�_���כ�� و��0�T ��1א�ر�و�.��� �&�Uכ��Y ������ ���$ ���.�"�Uכ��Yא� % ; ���2�3��� ����0� ��¢�� ���2��Eא�و���1ت� ���]� @�א�)��s/�"�א� �3�4 �.........

����- Onları gücünüz ölçüsünde oturduğunuz yerin bir bölümünde oturtun, onları sıkıştırıp (gitmelerini sağlamak için) kendilerine zarar vermeye kalkışmayın. Eğer hâmile iseler, doğum yapıncaya kadar nafakalarını verin. Sizin için çocuğu emzirirlerse onlara ücretlerini verin, aranızda uygun bir şekilde anlaşın. Eğer anlaşamazsanız çocuğu, başka bir kadın emzirecektir…………………………………………………………Talak 6

�-KĐŞĐ ĐMKANI NĐSBETĐNDE NAFAKA VERĐR-�

���s�U��� ��p ���s�U���3�@ �?�Nر�ز� �?�� ذ�و� �Y��$ �r�� �Y�&�?� و�$��� ���Nر� �3�4 � % ��?� א����� ��1 �כ��i�3 א����� )��s'�א� �Tא� א� ; %���z�]� א����� �K��� �4'��� �'���א� ﴿�Y �2א����Tא���1 $�א� א�P % ; و�כ�א� ���﴾ 7 $��� �r� ���N �4&��8 �4�� א�$��� ر��2�Kא�

و�ر��g�@ �?�3�Yא��U�+�Yא�.�א� ��'�א��Kא� ���m ���א� و��U�K�9�4א�.�א� �9�4א��Kא� )�כ���א� ﴿ � � 8﴾

7����- Đmkânı geniş olan, nafakayı imkânlarına göre versin; rızkı daralmış bulunan da Allah'ın kendisine verdiği kadarından nafaka ödesin. Allah hiç kimseyi verdiği imkândan fazlasıyla yükümlü kılmaz. Allah, bir güçlükten sonra bir kolaylık yaratacaktır. ..8����- Rabbinin ve O'nun elçilerinin emrinden uzaklaşıp azmış nice memleketler vardır ki, biz onları (ahalisini) çetin bir hesaba çekmiş ve onları görülmemiş azaba çarptırmışızdır.……… . . . . .

. . . … Talak 7, 8 �-SĐZE, KARANLIKTAN AYDINLIĞA ÇIKARACAK

RESUL GÖNDERDĐK-�

Page 223: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

223

�� ر��Y"���1 �&��3"�א� �3�4 �� ���ج� א���9 ��� א�$��U"�א� و��3���4"�א� א��-�א����א�ت� $��� �כ��� א� �א�ت� א����� $�+����Uא�ت� � %א�����3�Fא�ت� א���� א���U"�ر� ........

����- Đman edip sâlih amel işleyenleri, karanlıklardan aydınlığa çıkarmak için size Allah'ın apaçık âyetlerini okuyan bir Peygamber göndermiştir. Kim Allah'a inanır ve faydalı iş yaparsa Allah onu, altlarından ırmaklar akan, içinde ebedî kalacakları cennetlere sokar. Allah o kimse için gerçekten güzel bir rızık vermiştir…………………………………………………..Talak 11

PEYGAMBERĐMĐZĐN (S.A.V.) EŞLERĐ ĐLE OLAN HADĐSESĐ

������ �א� א� ��2א� א����Ñ�U ­�� °����م� $�א� א���]� א����� �כ� �X���$ �`�5�&�+�Tא�ت� א�ز�و�א�_�כ� و�א����� �s�7"�ر� ر� � % � E ; ;

1����- Ey Peygamber! Eşlerinin rızasını gözeterek Allah'ın sana helâl kıldığı şeyi niçin kendine haram ediyorsun? Allah çok bağışlayan, çok esirgeyendir.

Açıklama Âyetin işaret ettiği hadise şudur: Hz. Peygamber, zevcelerinden Zeyneb binti Cahş’ın evinde bal şerbeti içmiş ve bu yüzden onun yanında biraz fazla kalmıştı. Bu durumu kıskanan iki zevcesi, Âişe ve Hafsa, aralarında kararlaştırıp, Peygamber yanlarına vardığında kendisinden megâfir kokusu geldiğini söylediler. Hz. Peygamber meğâfir yemediğini söyledi. «Demek ki balı yapan arı megâfir yalamış» dedi ve bir daha bal şerbeti içmemeye yemin etti. Sûrenin bu münasebetle indiği rivayet edilmiştir.

�����NE @���ض� א����� �כ��� �r�3��° א�©��א�)�כ� ������ א����כ����3����כ��� و�.�"� א�� و�א����� $�"� � � E

2����- Allah, (gerektiğinde) yeminlerinizi bozmanızı size meşru kılmıştır. Sizin yardımcınız Allah'tır. O, bilendir, hikmet sahibidir.

Page 224: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

224

و�א�ذ� א����Y א����Ñ�U א���� �K�£� א�ز�و�א�_�?� ���� �\�א� @����3 E � � �?�0��K ���4ف� �?��א� )�+�א�ت� �K?� و�א����2�cه� א����� �3�4 � �� א����+���6 ���3��و�א����4ض� �4�� �K�£� @����3א� )�+�א�.�א� �N �?�Kא���8 $��� א�)�+�א�כ� .��9א� �Nא�ل� )�+�א���v א� � % � � E

3����- Peygamber, eşlerinden birine gizlice bir söz söylemişti. Fakat eşi, o sözü başkalarına haber verip Allah da bunu Peygamber'e açıklayınca, Peygamber bir kısmını bildirmiş, bir kısmından da vazgeçmişti. Peygamber bunu ona haber verince eşi: Bunu sana kim bildirdi? dedi. Peygamber: Bilen, her şeyden haberdar olan Allah bana haber verdi, dedi………….Tahrim 3 Açıklama Rivayete göre Resûlullah, eşi Hafsa’nın evde bulunmadığı

bir sırada cariyesi Mâriye’yi onun odasına almıştı. Hafsa bundan haberdar olunca üzüntüsünü belirtmiş ve darılmıştı. Resûlullah da Hafsa’ya, bundan böyle Mâriye’yi yatağına almayacağını söylemiş ve bunu gizli tutmasını tenbih etmişti. Hafsa ise bu konuyu Hz. Âişe’ye açıklamış, bunun üzerine bu âyet nâzil olmuştur.

Açıklama Başka bir rivayete göre Hz. Peygamber, irtihalinden sonra hilâfete sırasıyla Ebubekir ve Ömer’in geçeceklerini söylemiş, Hafsa, Hz. Peygamber’in bu sırrını Hz. Âişe’ye söyleyince durum vahiyle Hz. Peygamber’e bildirilmiş ve âyette zikredilen konuşma cereyan etmiştir.

�-ĐNANANLAR KENDĐNĐZĐ AĐLENĐZĐ ATEŞTEN KORUYUN-�

�א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� �N"�א� א�)��s'�כ��� و�א�.��3��כ��� )�א�ر�א� و� � � ; ; �rכ��w�3�$ �2א����N"�د�.�א� א���Uא�س� و�א�����zא�ر�ة� �3�4 ; �7~��ظ� ���mא�د� ��1 ��-�"�ن� א����� $�א� א�$�����J و� ��s��3"�ن� $�א� ���$���و�ن� ;

����- Ey inananlar! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. Onun başında, acımasız, güçlü, Allah'ın kendilerine buyurduğuna karşı gelmeyen ve emredildiklerini yapan melekler vardır………………….Tahrim 6

�-EN GÜZEL TEVBE SAMĐMĐ TEVBE-�

Page 225: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

225

�� �א� א� ��2א� א���9 ��� א�$��U"�א� �K�"�T"�א� א���� א����� ��ª�"�-�( �r�K�"�T �4'��� ر��Kכ��� א�ن� �כ��U�4 ���sכ� ; % � ; ����ـא��Tכ��Y � ��Ñ�U�و� ����3�Oכ��� _��Uא�ت� ����Àي� $��� °��&��2א� א���1)��2א�ر� �"�م� �o��k ��1ي� א����� א� � � E و�א���9 ��� א�$��U"�א� $��?� � .....

����- Ey iman edenler! Samimi bir tevbe ile Allah'a dönün. Umulur ki Rabbiniz sizin kötülüklerinizi örter. Peygamberi ve Onunla birlikte iman edenleri utandırmayacağı günde Allah sizi, içlerinden ırmaklar akan cennetlere sokar. Onların önlerinden ve sağlarından (amellerinin) nûrları aydınlatıp gider de, «Ey Rabbimiz! Nûrumuzu bizim için tamamla, bizi bağışla; çünkü sen her şeye kadirsin» derler…………………………………Tahrim 8 Açıklama «Samimi bir tevbe» diye tercüme edilen «tevbe-i nasûh»

için birçok yorum yapılmıştır. Bunların ortak noktası şudur: «Nasûh», «nush» kökündendir. Buna göre «tevbe-i nasûh»; tevbe edenin kendi nefsine nasihat dinletebilmesi, günahlarına son derece üzülmesi ve artık onlara dönmemeye karar vermesi demektir.

�-KĐŞĐ EŞĐNDEN NE KADAR SORUMLUDUR-� ���Xب� א����� $�\�~�� ��9�3 ��� כ����sو�א� א�$���א�ت� )�"�ح� و�א�$���א�ت� �"�ط� כ�א�)�&�א� �8��° �4+��� ��� $��� % � ��]� א�د��O~�� א���Uא�ر� $��� �Nـא� و����m א����� �����2א� $��U�4 א����U�5� ���4+�א�د�)�א� :�א������� @� �א�)�&�א���Êא� @��3 � �

����3�Oא����א� �

����- Allah, inkâr edenlere, Nuh'un karısı ile Lût'un karısını misal verdi. Bu ikisi, kullarımızdan iki sâlih kişinin nikâhları altında iken onlara hainlik ettiler. Kocaları Allah'tan gelen hiçbir şeyi onlardan savamadı. Onlara: Haydi, ateşe girenlerle beraber siz de girin! denildi………………………………………………Tahrim 10

�-ASĐYE ANAMIZIN ACIKLI DURUMU-� ��d א��&���K כ����U�4 ��� ���K�8 ر�ب� א�� و����Xب� א����� $�\�~�� ��9�3 ��� א�$��U"�א� א�$���א�ت� @����4"�ن� א�ذ� �Nא� � ¡ �

���$ �����È�4"�ن� و��3���4?� و����@ ���$ �����Èو� �r�Uא���� � � � � א��/�"�م� א���Fא������� �

Page 226: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

226

����- Allah, inananlara da Firavun'un karısını misal gösterdi. O: Rabbim! Bana katında, cennette bir ev yap; beni Firavun'dan ve onun (kötü) işinden koru ve beni zalimler topluluğundan kurtar! demişti………………………………………………………………….Tahrim 11

�-HZ MERYEM’DE BĐR ÖRNEKTĐR-� و�$�����µ א��8�U�K �����4ن� א����� א���-��8�U @���_��2א� @��U� �s�Uא� @���?� $��� ر�و����Uא� و�:����K �8�Nכ����3א�ت� � � ;

ر��2�Kא� و�כ�&�+�?� و�כ�א�)��8 $��� א��/�א�)�&���� � �

����- Đffetini korumuş olan, Đmran kızı Meryem'i de (Allah örnek gösterdi). Biz, ona ruhumuzdan üfledik ve Rabbinin sözlerini ve kitaplarını tasdik etti. O gönülden itaat edenlerdendi…Tahrim 12 Açıklama 10-12. âyetlerde bahsedilenlerden Hz. Nuh’un karısı,

kavmine onun mecnun olduğunu söylerdi. Hz. Lût’un karısı da, kocasına gelen erkek misafirleri, gece ateş yakarak, gündüz de duman çıkararak haber verirdi. Đkisi de lâyık oldukları cezaya çarptırıldılar.

Açıklama Firavun’un karısı Asiye, Hz. Musa’ya iman etmişti. Bundan dolayı kocası Firavun, onu ellerinden ve ayaklarından dört kazığa bağlamış, göğsüne kocaman bir taş koymuş, öylece yakıcı güneşe bırakmıştı. Đşkence anında, zikredilen duayı yaparken ruhunu teslim etmiştir.

KĐM GÜZEL DAVRANACAK DĐYE, BĐR ĐMTĐHAN

��+��3"�כ�� א� ��א���9ي� ���3�O א����"�ت� و�א������"�ة� � �כ��� א���'��� ���4~�� و�.�"� א����o� �o א���s�5"�ر� � %

����- O ki, hanginizin daha güzel davranacağını sınamak için ölümü ve hayatı yaratmıştır. O, mutlak galiptir, çok bağışlayıcıdır…………………………………………………………Mülk 2 Açıklama Hayat, anlamsız bir var oluş olmadığı gibi ölüm de sonu

hiçlik olan bir yok oluş değildir. Aksine hayat, bir hayırlı faaliyetler alanı, ölüm ise bu faaliyetlerin karşılığını bulacağımız ebedî varlık sahasına geçişi sağlayan bir dönüm noktası ve -Peygamber (s.a.)in de belirttiği gibi- bir uyarıcıdır.

�-O GÜZEL YARATAN, ALLAH’A BĐR BAK-�

Page 227: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

227

א���9ي� ��M ���+�Y ���3�O"�א�ت� ��+�א��Nא� $�א� ���Tى� ���3�O ��d א��������� $��� �s�Tא�و�ت� @�א�ر�_��� א� % � % � ���-�+�� .�]� ���Tى� $��� @��j"�ر�

3����- O ki, birbiri ile âhenktar yedi göğü yaratmıştır. Rahmân olan Allah'ın yaratışında hiçbir uygunsuzluk göremezsin. Gözünü çevir de bir bak, bir bozukluk görebiliyor musun?

� ��א� ���(���و��/��� ز� ��Uא� א��'���א�ء א� ; �� �9�4א�ب� ��G א������ و�א��4&���)�א����I�3���¾� و�_���U�3א�.�א� ر�_�"�$�א� �Kא��- � � ��6��'�א� �

5����- Andolsun ki biz, (dünyaya) en yakın olan göğü kandillerle donattık. Bunları şeytanlara atış taneleri yaptık ve onlara alevli ateş azabını hazırladık……………………...Mülk 3, 5 Açıklama Bazı tefsirlere göre burada, havada parıldayan, bir ateş

tanesi gibi hızla ve tek istikamette hareket edip sönen «şihâb»lar kasdedilmektedir. Bu konuda, Hıcr sûresinin 16-18. âyetlerine ve Sâffât sûresinin 6-10. âyetlerine bak

�-AZABI GÖRMEDEN KORKAN DAHA MAKBUL-�

�� ���s�5�$ة� و�א�_��� כ�+���6 ��G �A���5��2�� �Kא��Kن� ر��"�I��k ��� �9�א�ن� א� � � ����- Fakat daha görmeden Rablerinden (azabından) korkanlara

gelince, onlar için gerçekten hem bağışlanma hem de büyük mükâfat vardır………………………………………………………Mülk 12

�-RIZKI O RABBĐM VERMESE KĐM VEREBĐLĐR-�

א�$��� .��9א� א���9ي� ���ز��Nכ��� א�ن� א�$�'�כ� ر�ز��K �?�N]� ���"�א� ��d �4&�"� و�)��s"�ر� � E � ����- Allah size verdiği rızkı kesiverse, size rızık verebilecek olan

kimdir?Hayır, onlar azgınlık ve nefrette direnip durmaktadırlar. . . . . Mülk 21

�-SÜRÜNEN MĐ, YÜRÜYEN MĐ DAHA ERKENE ERĐŞĐR-�

���� א�@����� ©���I`� $�כ�+�א� ��L�4 و�_��2?� א�.���ى� א�$��� ©���Y �`�I"� �א� ��L�4 :���א�ط� $�'�&�/� � � � ; ; �

Page 228: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

228

����- Şimdi (düşünün bakalım), yüz üstü kapanarak yürüyen mi (varılacak) yere daha iyi erişir, yoksa doğru yolda düzgün yürüyen mi?.........................................................................................Mülk 22

�-BU KADAR KIYMETLĐ AZALARIN ŞÜKÜRÜ AZ-�

�9�� �N]� .�"� א� �3��~�� $�א� �I�Tכ���و�ن� �N ـ��ة� ي� א�)��Iא�כ�� و�_��]� �כ��� א��'����� و�א��K��1-�א�ر� و�א���1@� � % ; � ����- (Resûlüm!) De ki: Sizi yaratan, size işitme duyusu, gözler

ve kalpler veren O'dur. Ne az şükrediyorsunuz!......Mülk 23 �-YA SUYU ÇEKĐVERSEYDĐ ALLAH (c.c.)-�

�א�ء $����� �� ����כ��Tא�� ���כ�� �7"�ر�א� @��� �N]� א�ر�א� �&��� א�ن� א�:�+�¾� $�א� � � ; ; � ����- De ki: Suyunuz çekiliverse, söyleyin bakalım, size kim bir

akar su getirebilir?...........................................................................Mülk 30 YA EYĐLĐKLERĐ ENGELLEYENLER

و����j�T ��1 כ�]� ��~��ف� �����2�$ ﴿ � 10﴿ �������U�K א�ء�I�$ א�ز���Ê ﴾� � ; 11 �����﴾ $��Uא�ع� ���6� �3 $��&��� א�¦� � ﴿12﴿ �����﴾ �K �[�&�4��� ذ��כ� ز�)� � 13﴿ ����U�Kא�ن� כ�א�ن� ذ�א� $�א�ل� و� ﴾% � 14 �?���3�4 ��L�&�T א�ذ�א� ﴾

�Tא� �א� ﴿ �����Uא� �Nא�ل� א��Yא�����6 א���1و� � � 15﴾�?���'�U�Y ��L�4 א��������"�م� ﴿ 16﴾ 10, 11, 12, 13, 14����- (Resûlüm!) Alabildiğine yemin eden,

aşağılık, daima kusur arayıp kınayan, durmadan lâf götürüp getiren, iyiliği hep engelleyen, mütecâviz, günaha dadanmış, kaba ve haşin, bütün bunlardan sonra bir de soysuzlukla damgalanmış kimselerden hiçbirine, mal ve oğulları vardır diye, sakın boyun eğme.

15����- Ona âyetlerimiz okunduğu zaman o, «Öncekilerin masalları!» der.

16����- Biz yakında onun burnuna damga vuracağız (kibirini kırıp rezil edeceğiz).

����$�����Ìא����'�������3 כ�א� �[��z�U�@א�% � �

Page 229: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

229

35����- Öyle ya, (Allah'a) teslimiyet gösterenleri, (o) günahkârlar gibi tutar mıyız hiç?

���� ��1 �����3"�ن��� ���$ ���@��9ر���v و�$��� �כ��9ب� �9�2�Kא� א������ ��� �U�Y'�&���ر�_��2 � � %

44����- (Resûlüm!) Sen bu sözü (Kur'an'ı) yalan sayanı bana bırak (kendini üzme). Biz onları, bilmedikleri bir yönden yavaş yavaş azaba yaklaştırıyoruz. ……………………………Kalem 10-16, 35, 44

�-KAFĐRLER KUR’AN’I DUYUNCA SENĐ DEVĐRECEKLERDĐ -�

�9�� و�א�ن� �כ�א�د� א� ���/�"�)�כ� �Kא��K-�א�ر���J ���א� ��M�"�א� א���9כ��� و� �/�"��"�ن� א�)�?� �U���Ì"�ن� �¡ ��� כ����sو�א�

����- O inkâr edenler Zikr'i (Kur'an'ı) işittikleri zaman, neredeyse seni gözleriyle devirivereceklerdi. Hâla da (kin ve hasetlerinden:) «Hiç şüphe yok o bir delidir» derler…Kalem 51

KIYAMETTE NELER OLACAK

@�א�ذ�א� � )���d ���s א��-�"�ر� )��r� �s و�א�����ة� ﴿ و�����8�3﴾ 13 א���1ر�ض� و�א����+�א�ل� @���כ�&�א� د�כ��r و�א�����ة� ﴿14 ﴾�9�w�$�"���@ ﴿ �r��Nא��"�� و��N��8 א� 15 ﴾�8�/�I�(و�א� א��'���א�ء @��2`� �"�$� ; ﴿ �r����9�w و�א�.� 16 ﴾

و�א�����3כ� ﴿ �r���2�� �"�$��9�w |��א�)��N�"�@ כ��K�2א� و������]� ���4ش� ر�����uא�ر� ��L�4 % ; ; % 17﴾

13, 14, 15����- Artık Sûr'a bir defa üflendiği, yeryüzü ve dağlar kaldırılıp birbirine tek çarpışla çarpılıp darmadağın edildiği zaman, işte o gün olacak olur (kıyamet kopar). 16����- Gök de yarılır ve artık o gün o, çökmeye yüz tutar. ..17����- Melekler onun (göğün) etrafındadır. O gün Rabbinin arşını, bunların da üstünde sekiz (melek) yüklenir...Hakka 13-17 .........Açıklama «Arş» için, Hûd sûresi 7. âyetin açıklamasına bakınız.

�-KÂFĐR O GÜN CANDAN DOST BULAMAZ-�

Page 230: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

230

�«���3�@ ﴿ ������"�م� .��U�2א� �����?� א� � � ���א�م� א���1 $��� �7'������3 ﴿��1و�﴾ 35 � �א�כ��3?� א���1 ��1﴾ 36 ; Pא����א�����ن� ﴿ ± 37﴾

35����- Bu sebeple, bugün burada onun candan bir dostu yoktur. 36, 37����- Ancak günahkârların yediği kanlı irinden başka yiyeceği de yoktur…………………………………………………Hakka 35-37

�-KUR’AN ŞEREFLĐ BĐR ELÇĐNĐN SÖZÜDÜR-�

א�)�?� ﴿ ��µل� כ����"�Yل� ر��"�/� E � و�$�א�﴾ 40 �3��~�� $�א� �U�$���T"�ن� ﴿�N ���4א��m ل��"�/�K �"�. � %� و���1﴾ 41 �K/�"�ل� �3��~�� $�א� �9�Tכ���و�ن� ﴿�N ���.כ�א�% � % 42 ﴾�[� ����T � $��� ر�ب� א���א������� ﴿ � 43 ﴾�"�و� �T/�"�ل� �3�4���Uא�

��K�£� א��N��1א�و� �]� ﴿ � �9�O��1)�א�﴾ 44 ﴿ � �������� $��K �?�Uא� � 45 ﴾��{ ﴿ ����T�"��/��j��Uא� $��U?� א� R � 46 ﴾@���א� ﴿ ��� �o�_��ª �?�U�4 ���� $��Uכ��� $��� א� � و�א�)�?�﴾ 47 ﴿ ����/�&���3��&��9כ���ة� � و�א�)�א�﴾ 48 ���3��U�

﴿ ����K�9כ��$ ��א�ن� $��Uכ� � و�א�﴾ 49 �?�( ���'���ة� ��L�4 א��כ�א�@��� ��� ﴿ � و�א�)�?�﴾ 50 ����/��� ����� א� � ﴿51 ﴾�¾�+�'�@ ﴿ �����F���� ر��Kכ� א��Yא��K � 52﴾

40����- Hiç şüphesiz o (Kur'an), çok şerefli bir elçinin sözüdür. ..41����- Ve o, bir şair sözü değildir. Ne de az iman ediyorsunuz! ..42����- Bir kâhin sözü de değildir (o). Ne de az düşünüyorsunuz! ..43����- (O), âlemlerin Rabbi tarafından indirilmiştir. ..44����- Eğer (Peygamber) bize atfen bazı sözler uydurmuş olsaydı, ..45����- Elbette onu kıskıvrak yakalardık. ..46����- Sonra onun can damarını koparırdık (onu yaşatmazdık). ..47����- Hiçbiriniz buna mâni de olamazdınız. ..48����- Doğrusu o (Kur'an), takvâ sahipleri için bir öğüttür. ..49����- Đçinizde (onu) yalan sayanlar bulunduğunu şüphesiz bilmekteyiz.

Page 231: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

231

50����- Muhakkak o, kâfirler için bir iç yarasıdır. 51����- Ve o, gerçekten kat'î bilginin ta kendisidir. ..52����- O halde, ulu Rabbinin adını yüceltip noksanlıklardan tenzih et………………………………………………………………...Hakka 40-52

“ELLĐ BĐN YIL” DEMEK, NE DEMEK?

�T���ج� ﴿ �r�U�Y �i���?� ��d �"�م� כ�א�ن� $�/���א�ر�ه� ��ß'���� א��E א�����w�3כ��r و�א����و�ح� א� �� ; 4 ﴾��l�:א��@ ��lא� :� ﴿ ��~����Æ � 5 ﴾��א�)��2 ����א� ﴿��K �?�(و���� � � و�)��� �?�﴾ 6 % ���N �+�א� ﴿ � �"�م�﴾ 7 � �Tכ�"�ن� א��'���א�ء כ�א�����2]� ; و��Tכ�"�ن�﴾ 8﴿ ﴿ ���2��� א����+�א�ل� כ�א� و���1﴾ 9 ����א� ﴿��� ����E �'�ـ]� ��� � � � 10﴾

4����- Melekler ve Rûh (Cebrail), oraya, miktarı (dünya senesi ile) ellibin yıl olan bir günde yükselip çıkar. Açıklama Âyetteki «gün»ün manası için bak. Secde

32/5’in açıklaması. ..5�- (Resûlüm!) Şimdi sen güzelce sabret. ..6����- Doğrusu onlar, o azabı (ihtimalden) uzak görüyorlar. ..7����- Biz ise onu yakın görmekteyiz. ..8����- O gün gökyüzü, erimiş maden gibi olur. ..9����- Dağlar da atılmış yüne döner ..10����- Dost, dostu sormaz…………………………………..Meariç 4-10

�-GÜNAHKAR KENDĐNĐ KURTARMAK ĐÇĐN OĞLUNU, KARISINI TÜM VARLIĞINI FĐDYE VERMEK ĐSTER-�

��% �+�-���و�)��2 ﴿ �?���U�+�K �9�w�$�"� �9�4א�ب� ��ي� $����&�s� �"�� �"�د� א������Ìم� � � 11 ﴾�?�&�+���و�:�א� �?���Oو�א� � � ﴿12 ﴾�?�&�3��و�@�-� � � א����� �Tـ"� �?� ﴿ � � � و�$���﴾ 13 ��d ﴿ �?���z�U� ��{ א������Æ א���1ر�ض� � � � � %כ�~��﴾ 14

﴿ �� �F��א�)��2א� 15 ﴾�r�4א��o�( ��I�3"�ى� ﴿ E 16﴾

11, 12, 13, 14����- Birbirlerine gösterilirler (fakat herkes kendi derdindedir). Günahkâr kimse ister ki, o günün azabından (kurtuluş için), oğullarını, karısını, kardeşini, kendisini koruyup

Page 232: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

232

barındıran tüm ailesini ve yeryüzünde kim varsa hepsini fidye olarak versin de, tek kendini kurtarsın

15����- Fakat ne mümkün! Bilinmeli ki, o (cehennem) alevlenen bir ateştir. ……………………………………………………… ..16����- Derileri kavurup soyar………………………….…Meariç 11-16Açıklama «Derileri» diye manalandırılan «şevâ» esasen kafa derisi

demektir. Vücudun, baş, el, ayak gibi uç uzuvları manasına da gelir

�-SERVET BIRAKANLARA-�

�4���T"�א� ﴿ ����"�Tو� ���Kא�د� ���$ � 17 ﴾����Æو� @�א�و����4 ﴿ 18﴾

17, 18����- Yüz çevirip geri dönen, (servet) toplayıp yığan kimseyi (kendine) çağırır!........................................................Meariç 17,18

�-ĐNSAN SABIRSIZ YARATILMIŞTIR-� א�ن� � א���1)�'�א�ن� ���3�O .��3"��4א� ﴿ א�ذ�א�﴾ 19 � $�'�?� א���o�_ ���Iو��4א� ﴿ و�א�ذ�א�﴾ 20 � $�'�?� א�����U�$ ��6"��4א� א���1﴾ 21﴿ � א����-�����3 � ﴿ 22 ﴾��� �9�א� � �2�� د�א���Ò"�ن� ﴿�T��~�: ��L�4 ��J q ; 23 ﴾��� �9�و�א� � ��d ; �

���� $���3"�م� ﴿ ����Gא�$�"�א�� ��3'�א���]�﴾ 24 ; q و�א�������و�م� ﴿ 25 ﴾��� �9�و�א� � ��� �����"�م� א��K ن��"�N���-� q � ﴿26 ﴾��� �9�و�א� � �2�� $��s�I/�"�ن� ﴿�K�9�4א�ب� ر� ���$ ��J E א�ن�﴾ 27 �2�� ��6�7 $�א�$�"�ن� �K�9�4א�ب� ر� E ﴿28﴾

19����- Gerçekten insan, pek hırslı (ve sabırsız) yaratılmıştır. ..20����- Kendisine fenalık dokunduğunda sızlanır, feryat eder. ..21����- Ona imkân verildiğinde ise pinti kesilir. ..22, 23����- Ancak şunlar öyle değildir: Namaz kılanlar, ki onlar namazlarında devamlıdırlar (ihmal göstermezler;) 24, 25����- Mallarında, isteyene ve (isteyemediği için) mahrum kalmışa belli bir hak tanıyanlar; ..26����- Ceza (ve hesap) gününün doğruluğuna inananlar;

Page 233: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

233

27, 28����- Rablerinin azabından korkanlar, ki Rablerinin azabı(na karşı) emin olunamaz;……………………………Meariç 19-28

�-CENNETLERDE AĞIRLANANLAR ŞUNLAR;-� ��� �9�و�א� � ����sو�_��2�� �F�@��ª"�ن� ﴿ ��J � א���1﴾ 29 ��L�4 ; �� א�ز�و�א�_��2�� א�و� $�א� �3�$כ��8 א�©��א�)��2�� @�א�)��2

﴿ ����$�"�3�$ ��6�7E � 30 ﴾�����@ E א��K&����5 و�ر�א�ء ذ��כ� @�א�و���wכ� ��J א���א�د�و�ن� ﴿ ; � ; 31﴾��� �9� و�א� � ��J �2�� و���J���2�4 ر�א��4"�ن� ﴿�T�$��1א�)�א�q 32 ﴾��� �9�و�א� � ��Òא��N ���2�T�2א�د�א��I�K ��J ; q"�ن� ﴿ 33 ﴾��� �9�و�א� � ��J

�2�� ���א�@��F"�ن� ﴿�T��~�: ��L�4% א�و���wכ�﴾ 34 ; � ﴿ P◌א�ت� $�כ���$�"�ن��U�_ ��d % �35﴾

29, 30, 31����- Irzlarını koruyanlar ancak eşlerine ve …………. cariyelerine karşı müstesna; çünkü onlar kınanmaz; bundan öteye (geçmek) isteyenler ise, onlar taşkınların ta kendileridir; ..32����- Emanetlerine ve ahitlerine riayet edenler ..33����- Şahitliklerini (dosdoğru) yapanlar; ..34����- Namazlarını koruyanlar; ..35����- Đşte bunlar, cennetlerde ağırlanırlar………….Meariç 29-35 Açıklama Makbul kulların özellikleri sayılırken, başta ve sonda

namaza yer verilmesi, namazın önemini apaçık ortaya koymaktadır. 22. ve 23. âyetlerde namaza devam etme ve bu konuda ihmal göstermeme noktasına temas edilmişti; 34. âyette ise namazın bütün haklarını vermenin, yani bir taraftan erkân ve âdâbına riayet etmenin, diğer taraftan namaz dışındaki davranışlarda da, namazın kazandırdığı ulvî hasletleri korumanın önemine işaret edilmektedir.

YÜCE ALLAH AYI GÜNEŞĐ NĐÇĐN YARATMIŞ

و�_��]� ﴿ ��uא����Y �«���I����2�� )�"�ر�א� و�_��]� א��@ �����/� א� � و�א�����﴾ 16 א�)�+�&�כ��� $��� א���1ر�ض� �)�+�א��Tא� ﴿ 17 ﴾��{ ﴿ ��uא����Oא� ������כ�� @����2א� و�����k_�כ��� � � و�א�����﴾ 18 �כ��� א���1ر�ض� �[��_

��K'�א���א� ﴿ �&�'��3כ�"�א�﴾ 19 ﴿ ��uא��z�@ ��~�+�Y �2א��U�$ P 20﴾

16����- Onların içinde ayı bir nûr kılmış, güneşi de bir çerağ yapmıştır.

Page 234: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

234

..17����- Allah, sizi de yerden ot (bitirir) gibi bitirmiştir.

..18����- Sonra sizi yine oraya döndürecek ve sizi yeniden çıkaracaktır. ..19, 20����- Allah, onda geniş yollar edinip dolaşabilesiniz diye, yeryüzünü sizin için bir sergi yapmıştır……………….Meariç 16-20

ĐNSANLAR GĐBĐ CĐNLER’DE KUR’AN DĐNLER

�[�N �و���`� א���� א�)�?� א����s�( �����&�Y $��� א������ @�/�א��"�א� א�)�א� ��M��Uא� ���Nא�)�א� �z�4+�א� ﴿ א� ± ; ; ����2ي�﴾ 1 � א���� �א�������m @�א�$��Uא� �K?� و���� )����Iכ� �U�K���Kא� א�����א� ﴿ ; % � 2﴾

1,2����- (Resûlüm!) De ki: Cinlerden bir topluluğun (benim okuduğum Kur'an'ı) dinleyip de şöyle söyledikleri bana vahyolunmuştur: Gerçekten biz, doğru yola ileten hârikulâde güzel bir Kur'an dinledik de ona iman ettik. (Artık) kimseyi Rabbimize asla ortak koşmayacağız. Açıklama Hz. Peygamber’in Tâif dönüşünde Batn-ı Nahle denen

yerde kıldırdığı sabah namazı esnasında, söz konusu cinler Kur’an’ı duymuşlar, dinlemişlerdi. Tefsirler bu sırada Hz. Peygamber’in onları görmediğini, durumun daha sonra bu âyetlerle kendisine bildirilmiş olduğunu belirtmektedir.

�و�א�)�?� �T�א���� _��� ر��U�Kא� $�א� א�����9 :�א���+��r و���1 و����א�

3����- Hakikat şu ki, Rabbimizin şânı çok yücedir. O, ne eş ne de çocuk edinmiştir.

و�א�)�?� כ�א�ن� ���U�2א� ��L�4 א����� �j�j�mא� �s�Y ل��"�/� � �

4����- Doğrusu bizim beyinsiz olanımız (iblis veya azgın cinler), Allah hakkında pek aşırı yalanlar uyduruyormuş…Cin 1-4 �-MESCĐDLER DE YALNIZ ALLAH’A YALVARILIR�

و�א�ن� א����'�א�_��� ���� @�~�� �4���T"�א� $��� א����� � א�����א� ����- Mescidler şüphesiz Allah'ındır. O halde, Allah ile birlikte

kimseye yalvarmayın (ve kulluk etmeyin)……………Cin 18

Page 235: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

235

Açıklama Âyetteki «mescidler» kelimesi şu şekillerde tefsir edilmiştir: 1) Namaz kılmak için bina edilmiş yerler; 2) Namaz ve ibadet yalnız camilere ve belli yerlere hasredilmiş olmadığından, bütün yeryüzü; 3) Bütün mescidlerin kıblesi olduğundan, «Mescid-i Haram; 4) Secdeye temas eden uzuvlar.

Bu âyette, hıristiyanların kiliselerine ve yahudilerin havralarına girdikleri zaman yaptıkları gibi, Allah’a eş tutulmaması ihtar edilmektedir.

EY ÖRTÜYE BÜRÜNEN RESUL

�[�$�oא� א� ��2א� א����� � ;

����- Ey örtünüp bürünen (Resûlüm)!..........................Müzzemmil 1 ……...Açıklama Đlk vahiy geldikten sonra, Hz. Peygamber ilk kez Cebrail’i aslî şekli ile görmüş, vücudunu bir ürperti ve titreme kaplamıştı. Doğruca evine gidip eşi Hz. Hatice’ye «Beni örtün» demişti. Đşte bu olayın ardından Cebrail aleyhisselâm yine kendisine vahiyle gelmiş ve Resûl-i Ekrem’e bu şekilde hitap etmişti.

�-KUR’AN’I TANE TANE OKU-�

���N ���3�N ��1א� �[���� א� ﴿ � ��~2 ﴾�?�s�-�(; ﴿ � ��~���3�N �?�U�$ �Ô�/�(א�و� א� � א�و�﴾ 3 ز�د� �3�4��?� و�ر��T]� א��/���א�ن� ﴿ ��~���T���T% � א�)�א�﴾ 4 ﴿ ��~���/�¦ ��1�"�N כ����3�4 �`�/�3�U�Y % � � 5﴾

2, 3, 4����- Birazı hariç, geceleri kalk namaz kıl. (Gecenin) yarısını (kıl). Yahut bunu biraz azalt, ya da çoğalt ve Kur'an'ı tane tane oku. 5����- Doğrusu biz sana (taşıması) ağır bir söz vahyedeceğiz. . . . . . Müzzemmil 2-5

�-GECE KALKIP, OKUMAK DAHA UYGUNDUR-� א�ن� ﴿ ��~���N م��"�Nو���ـא� و�א� ���mא� �`�. �[���% )�א��r�w�m א� � � א�ن�﴾ 6 �כ� ��d א���2�Uא�ر� �g�+�Yא� ��"� �~�� ﴿ % � 7 ﴾

و�א�ذ�כ��� ��~���&�+�T �?����� ر��Kכ� و��T+�&�]� א��Yא� % � ﴿ 8﴾

6����- Şüphesiz gece kalkışı, (kalp ve uzuvlar arasında) tam bir uyuma ve sağlam bir kıraata daha elverişlidir. ..7����- Zira gündüz vakti, sana uzun bir meşguliyet var.

Page 236: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

236

..8����- Rabbinin adını an. Bütün varlığınla O'na yönel. . . . . . . . . . .

. . Müzzemmil 6-8 �-DOĞUNUN, BATININ RABBĐ O DUR-�

��~��ر�ب� א�������Iق� و�א�������5ب� ��1 א��?� א���1 .�"� @�א�����9ه� و�כ� � ;

9����- O, doğunun da batının da Rabbidir. O'ndan başka ilâh yoktur. Öyleyse yalnız O'nun himayesine sığın.

��~����Æ א����z�. ��J���z�.ن� و�א��"�و�א�:���L�4 ��l $�א� �/�"� �

10����- Onların (müşriklerin) söylediklerine katlan ve onlardan güzellikle ayrıl………………………………………………………Müzzemmil 9-10

�-NĐMET ĐÇĐNDE YÜZÜP, YALAN SÖYLEYENĐN CEZASI-�

��~���3�N �� و�ذ�ر���v و�א����כ�����K�9 א�و���� א���U����r و��2�3�2�$ � � � �

11����- Nimet içinde yüzen o yalancıları bana bırak ve onlara biraz mühlet ver.

א�ن� ��� ��Uא� א�)�כ�א���1 ; ����א� ﴿�g�_و�� � و����א�$�א�﴾ 12 ����א� ﴿� ذ�א� �r�-�7 و��9�4א��Kא� א� � 13﴾

12, 13����- Hiç şüphesiz bizim nezdimizde (onlar için hazırlanmış) boyunduruklar, yakıcı bir ateş, boğazdan geçmez bir yiyecek ve elem verici bir azap vardır…………..Müzzemmil 11-13

�-DAĞLAR SARSILACAK-� ��~�� �"�م� �i�_���T א���1ر�ض� و�א����+�א�ل� و�כ�א�)��8 א����+�א�ل� כ�\���+�א� �2�$ � �

14����- O gün (kıyamet günü) yeryüzü ve dağlar sarsılır; dağlar çöküntü ile akıp giden kum yığınına döner.

��1�"��s�$ כ�א�ن� و����4ه� �?�K ���j�s�U�$ א�ء���'�א� ; % �

18����- Gökyüzü bile onunla (o günün dehşetiyle) yarılacaktır. Allah'ın vâdi mutlaka yerine gelir……………......…….Müzzemmil 14, 18

Page 237: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

237

�-PEYGAMBERĐMĐZE (s.a.v.) ÖNERĐLEN ĐBADET ZAMANI-�

�[���א�ن� ر��Kכ� ���3�� א�)�כ� �T/�"�م� א�د�¥�� $��� ¦���å�3 א� % و�)�-��s?� و�¦��3\�?� و���א����r�s $��� א���9 ��� $��כ� � ; ��]� و�א���2�Uא�ر� �%و�א����� �/���ر� א� .....

����- (Resûlüm!) Senin, gecenin üçte ikisine yakın kısmını, (bazen) yarısını, (bazen de) üçte birini yatmadan (ibadetle) geçirdiğini ve beraberinde bulunanlardan bir topluluğun da (böyle yaptığını) Rabbin elbette biliyor. Gece ve gündüzü (içinde olup bitenleri iyiden iyiye) ölçüp biçen ancak Allah'tır. O sizin, bunu sayamayacağınızı bildiği için, sizi bağışladı. Artık, Kur'an'dan kolayınıza geleni okuyun. Allah bilmektedir ki, içinizde hastalar bulunacak, bir kısmınız Allah'ın lütfundan (rızık) aramak üzere yeryüzünde yol tepecekler, diğer bir kısmınız da Allah yolunda çarpışacaklardır. O halde Kur'an'dan kolayınıza geleni okuyun. Namazı kılın, zekâtı verin, Allah'a gönül hoşluğuyla ödünç verin. Kendiniz için önden (dünyada iken) ne iyilik hazırlarsanız Allah katında onu bulursunuz; hem de daha üstün ve mükâfatça daha büyük olmak üzere. Allah'tan mağfiret dileyin, şüphesiz Allah çok bağışlayıcı, çok esirgeyicidir………………………………………………………….Müzzemmil 20 Açıklama Sahâbe-i kiramın bir kısmı, Resûl-i Ekrem’e uyarak

gecenin önemli bir bölümünü ibadetle geçiriyorlardı. Sabaha ne kadar kaldığını kestiremediği için ihtiyaten bütün gece ibadet eden ve ayakları şişenler vardı. Ümmet-i Muhammed’in buna güç getiremeyeceğini bildiği için Cenab-ı Hak bu tarzda gece ibadetini onlara farz kılmadı. Namazda Kur’an okunduğundan burada gece namazının mecâzen Kur’an okuma ile ifade edildiği ve «kolayınıza geldiği kadar gece namazı kılın» manasının kasdedildiği belirtilmektedir.

Âyetin son kısmında, sağlıkta iken yapılan hayırların, ölüm sonrasına bırakılan vasiyete göre daha sevaplı olduğuna işaret bulunduğu, tefsirlerde yer almaktadır.

EY BÜRÜNEN RESÛLÜM

Page 238: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

238

; �א� � א� ��2א� א������¦��� ﴿ 1 ﴾���N � @�א�)��9ر� ﴿ و�ر��Kכ�﴾ 2 ﴿ ��lכ��@ � و�¦���א��Kכ�﴾ 3 ﴿ ���2�j�@ � 4 ﴾�o�_���و�א� ﴿ ���z�.א��@� و���1﴾ 5 ﴿ ��Õכ��&�'�T ��Á�� � 6﴾

1����- Ey bürünüp sarınan (Resûlüm)!

2����- Kalk, ve (insanları) uyar. ..3����- Sadece Rabbini büyük tanı. ..4����- Elbiseni tertemiz tut. ..5����- Kötü şeyleri terket. ..6����- Yaptığın iyiliği çok görerek başa kakma…...Müddessir 1-6

�-SERVET VE EVLAT VERDĐĞĐM KĐMSELERĐ BANA BIRAK-�

��vذ�ر�� ��� و�$��� �8�/�3�O و� ����א� ﴿� و�_���8�3﴾ 11 �?� $�א�����p ��1و�د�א� ﴿ � 12 ﴾����U�Kو� � � �2�m"�د�א� و�$����2ت�﴾ 13﴿ �2����א� ﴿�� �?� � � 14﴾��{ � ������j א�ن� א�ز� ��� ﴿ � %כ�~��﴾ 15 א�)�?� כ�א�ن� ��1 �א��U�Tא�

����א� ﴿�U�4% � 16﴾

11, 12, 13, 14����- Tek olarak yaratıp, kendisine geniş servet ve gözü önünde duran oğullar verdiğim, kendisi için (nimetleri önüne) serdikçe serdiğim o kimseyi bana bırak! ..15����- Üstelik o (nimetlerimi) daha da arttırmamı umuyor. ..16����- Asla (ummasın)! Çünkü o, bizim âyetlerimize karşı alabildiğine inatçıdır……………………………………………..Müddessir 11-16 �-CENNET VE CEHENNEMLĐKLER UZAKTAN UZAĞA

SORU SORARLAR-� ;א���1 ﴿ =◌��������% א�:��gא�ب� א� � 39 ﴾��d�﴿ ن��"�� _��Uא�ت�◌= �&�'�א�ء ; % 40 ﴾���4 ﴿ ����$�����Ìא� � � $�א�﴾ 41

﴿ ���/�Y ��d ���3�Yכ�כ� � �Nא��"�א�﴾ 42 ­�� )�כ� $� ��� א����-�����3 ﴿ � و�­��﴾ 43 �� א����'�כ���� ��j�( כ��( � �

Page 239: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

239

و�כ��Uא�﴾ 44﴿ � ��Î"�ض� $��� א����א�������0 ﴿ � ; و�כ��Uא�﴾ 45 ﴿ ��� �����"�م� א��K כ��9ب��( � � 46 ﴾��¢��; ﴿ ����/������Uא� א��Tא�% � 47﴾

39����- Ancak sağdakiler başka. ……………….. . …….Açıklama «Sağdakiler» hakkında bak. 56/16’nın açıklaması............. ..40, 41, 42����- Onlar cennetler içindedir. Günahkârlara: Sizi şu yakıcı ateşe sokan nedir? diye uzaktan uzağa sorarlar. . ..43����- Onlar şöyle cevap verirler: Biz namaz kılanlardan . değildik, ..44����- Yoksulu doyurmuyorduk, ..45����- (Bâtıla) dalanlarla birlikte dalıyorduk, ..46����- Ceza gününü de yalan sayıyorduk, . 47����- Sonunda bize ölüm geldi çattı…………………Müddessir 39-47

�-ÖĞÜTTEN KAÇAN NEYE BENZER-� @���א� ﴿ ����X����$ �9כ���ة��&��� �4�� א���G � � 49 ﴾��כ�א�)��2 � ����� $�'�&����s�Uة� ﴿ @���ت�﴾ 50 % $��� �N'�"�ر�ة� ﴿51﴾�[�K �2�� א��U�$ �Ï���$כ�]� א� ��� ��� � �� :��s�gא� $����I�Uة� ﴿ �ن� ��� %כ�~��﴾ 52 ��k ��1 �[�Kא�@�"�ن�

%א����O��1ة� ﴿ ;כ�~��﴾ 53 E א�)�?� �9�Tכ���ة� ﴿ 54 ﴾�����@ % �mא�ء ذ�כ���ه� ﴿ ; و�$�א�﴾ 55 ��9כ���و�ن� א���1 א�ن� ; ��Iא�ء א����� .�"� א�.�]� א��&�/�"�ى� و�א�.�]� א�������s�5ة� ﴿ % ; 56﴾

49, 50, 51����- Böyle iken onlara ne oluyor ki, âdeta arslandan ürküp kaçan yaban eşekleri gibi (hâla) öğütten yüz çeviriyorlar? ..52����- Daha doğrusu onlardan her biri, kendisine, (önünde) açılmış sahifeler (ilâhî vahiy) verilmesini istiyor. ..53����- Hayır! Aslında onlar ahiretten korkmuyorlar. ..54����- Asla (düşündükleri gibi değil)! Bilsinler ki bu, gerçekten bir ikazdır! 55����- Dileyen ondan (düşünüp) öğüt alır.

..56����- Bununla beraber, Allah dilemeksizin onlar öğüt

Page 240: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

240

alamazlar. Sakınılmaya lâyık olan da O'dur, mağfiret sahibi de O'dur.

KIYAMETĐ SORANLAR

�'�ـ]� � ﴿ �r�����/�% א� �א�ن� �"�م� א� @�א�ذ�א�﴾ 6 ﴿ ���-�+�� ���Kق� א� 7 ﴾�i�'�Oو� ��/����� ﴿ א� 8 ﴾����Æو� ﴿ �����/��א�����I»� و�א� �/�"�ل�﴾ 9 ﴿ ���sא���� ���9 א� ��w�$�"� א���1)�'�א�ن� E כ�~��﴾ 10 % ��1 و�ز�ر� ﴿ 11 ﴾

א���� % ر��Kכ� �"�$��9�w א����'�&�/��� ﴿ Ú ��U+���א�﴾ 12 ﴿ ���Oم� و�א����N א�� �� �9�w�$�"� א���1)�'�א�ن� % 13 ﴾�[�K א���1)�'�א� �ن� �K �?�'�s�( ��L�4-���6ة� ﴿ � � 14 ﴾�"�و� % א��/��� $��א�ذ� ���ه� ﴿ � 15﴾

6����- «Kıyamet günü ne zamanmış?» diye sorar. …………….. ..7, 8, 9����- Đşte, göz kamaştığı, ay tutulduğu, güneşle ay . …. biraraya getirildiği zaman! ……………………………………… ..10����- O gün insan, «Kaçacak yer neresi!» diyecektir. ……….. ..11����- Hayır, hayır! (Kaçıp) sığınacak yer yoktur! ..12����- O gün varıp durulacak yer, sadece Rabbinin huzurudur. 13����- O gün insana, ileri götürdüğü ve geri bıraktığı ne varsa bildirilir. 14����- Artık insan, kendi kendinin şahididir.…… …………. . 15����- Đsterse özürlerini sayıp döksün…………………Kıyamet 6-15

�-DĐL SUSUP KIPIRDAMAYACAK-� ��1﴿ �?�K �[�z��&��'�א�)�כ� �?�K כ�����° % � � א�ن�﴾ 16 �3�4���Uא� ��Æ�?� و����Nא�)�?� ﴿ E @�א�ذ�א�﴾ 17 ���Nא�)�א�ه� @� ���+�Tא�

���NEא�)�?� ﴿ 18 ﴾��{ ��א�)�?� ﴿�K א��U��% א�ن� �3�4 כ�~��﴾19 ﴿ �r�3�_א���� �K]� °��+�"�ن� א� و��9�Tر�و�ن�﴾ 20 %א����O��1ة� ﴿ و�_�"�ه�﴾21 � �"�$��9�w )�א����Xة� ﴿ א����﴾ 22 E ر��2�Kא� )�א����cة� ﴿ و�و�_�"�ه�﴾ 23 �9�w�$�"� ��Kא����Yة� ﴿ 24 ﴾���F�T �s� א�ن� %�]� �2�Kא� @�א����Nة� ﴿ ;כ�~��﴾ 25 ﴿ �`�Nא���}�� א�ذ�א� �8�5�3�K א� 26 ﴾�[���Nو� � �$��� ر�א�ق� á﴿ 27 ﴾���cو� � א�)�?� א�����sא�ق� ﴿ 28 ﴾�8�s�&�و�א� � א��'�א�ق� �Kא��'�א�ق� ﴿ א����﴾ 29 ر��Kכ�

Page 241: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

241

﴿ P◌�9 א����'�א�ق��w�$�"� % Ú 30 ﴾��~�@ ﴿ ��L�: ��1ق� و����: � و��כ���﴾ 31 כ��9 ﴿ ����"�Tب� و�� 32 ﴾��{ ﴿ ���j���&� �?�3�.א���� א� �A�.ذ�% � ; א�و����﴾ 33 �כ� @�א�و���� ﴿ � 34 ﴾��{ % א�و���� �כ� @�א�و���� ﴿ 35﴾

16����- (Resûlüm!) onu (vahyi) çarçabuk almak için dilini kımıldatma……………………………………………………………Kıyamet 16 …….Açıklama Resûl-i Ekrem, gelen vahyi unutmamak için, henüz kendisine okunup bitirilmeden onu acele ile tekrarlamaya çalışıyordu. Âyette buna işaret edilmektedir.

17����- Şüphesiz onu, toplamak (senin kalbine yerleştirmek) ve onu okutmak bize aittir. ..18����- O halde, biz onu okuduğumuz zaman, sen onun okunuşunu takip et. ..19����- Sonra şüphen olmasın ki, onu açıklamak da bize aittir. ..20, 21����- Hayır! Doğrusu siz, çarçabuk geçeni (dünya hayatını ve nimetlerini) seviyor, ahireti bırakıyorsunuz. ..22����- Yüzler vardır ki, o gün ışıl ışıl parıldayacaktır ..23����- Rablerine bakacaklardır (O'nu göreceklerdir). ..24����- Yüzler de vardır ki, o gün buruşacaktır; ..25����- Kendilerinin, bel kemiklerini kıran bir felâkete uğratılacağını sezeceklerdir. ..26����- Artık gözünüzü açın! Ne zaman ki can köprücük kemiğine dayanır, ..27����- «Tedavi edebilecek kimdir?» denir. ..28����- (Can çekişen) bunun gerçek bir ayrılış olduğunu anlar. ..29����- Ve bacak bacağa dolaşır. ..30����- Đşte o gün sevkedilecek yer, sadece Rabbinin huzurudur ..31����- Đşte o, (Peygamber'in getirdiğini) doğru kabul etmemiş, namaz da kılmamıştı. ..32����- Aksine yalan saymış ve yüz çevirmişti. ..33����- Sonra da çalım sata sata yürüyerek kendi ehline (taraftarlarına) gitmişti.

Page 242: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

242

..34����- Lâyıktır (o azap) sana, lâyık!

..35����- Evet, lâyıktır sana ( o azap) lâyık!...................Kıyamet 16-35 �-SEN KENDĐNĐ BAŞI BOŞ MU SANIYORSUN-�

�A�'א���� % א���1)�'�א�ن� א�ن� �{��כ� ���Yى� ﴿ א�­��﴾ 36 ﴿ ��»��© ����$ ���$ �r�s�j�( כ�� � 37 ﴾��{ כ�א�ن� �/�3�4 ��r @� ����3 @�'�"�ى� ﴿ 38 ﴾�[��z�@ ﴿ ��Å�(��1�9כ��� و�א��% $��U?� א���oو�_���� א� 39 ﴾�«���א� ذ��כ�

﴿ �� �K/�א�د�ر� ��L�4 א�ن� �����Ý א����"� ; 40﴾

36����- Đnsan, kendisinin başıboş bırakılacağını mı sanır! ..37����- O, (döl yatağına) akıtılan meninin içinden bir nutfe (sperm) değil miydi? ..38����- Sonra bu, alaka (aşılanmış yumurta) olmuş, derken Allah onu (insan biçiminde) yaratıp şekillendirmişti. ..39����- Ondan da iki eşi, yani erkek ve dişiyi var etmişti. ..40����- Peki (bunları yapan) Allah'ın, ölüleri tekrar diriltmeye gücü yetmez mi?................................................................................Kıyamet 36-40

א�)�א� �U�/�3�Oא� א���1)�'�א�ن� $��� ���א� �K-���6א� ��M א�ه��U�3��z�@ �?�� )��r�s�j א�$��Iא�ج� )�+�&��3 � � � ®

2����- Gerçek şu ki, biz insanı katışık bir nutfeden (erkek ve kadının dölünden) yarattık; onu imtihan edelim diye, kendisini işitir ve görür kıldık……………………………………………...Đnsan 2

�-HAKĐKĐ MÜ’MĐN ĐŞTE BÖYLEDĐR-� ��+�?� $�'�כ����Uא� و� �&�����א� و�א���6�Yא� ��L�4 א�م���j�و� ��j���"�ن� א� � � � �

8����- Onlar, kendi canları çekmesine rağmen yemeği yoksula, yetime ve esire yedirirler. ……..Açıklama Âyetin «alâ hubbihî» kısmına, «kendi canları çekmesine rağmen» yerine «Allah sevgisiyle» manası da verilebilir.

Page 243: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

243

���2� �o�_و� �א� :���lو�א� _��r�U و����� ���א� ﴿ �� � � &�כ�ـ���$�﴾ 12 �� ���2א� ��L�4 א���1ر�א���כ� ��1 ���و�ن� @����2א� �@ � � E ; ��æE'�א� و���1 ز����2�$ ���א� ﴿ � 13 ﴾�r��و�د�א�)� ﴿ ��~����9�T �2א��@�"�j�N �8�3��2�� ��G��~�cא� و�ذ����3�4 � 14 ﴾

و� ��jא�ف� �2�� �Kא�)����$ �r�� �r�0�@ و�א�כ�"�א�ب� כ�א�)��N �8"�א�ر� ���א� ﴿���3�4 � � ��N"�א�ر�﴾ 15 ��� �r�0�@ ���$ ���Nر�و�.�א� �T/��� ���א� ﴿ � 16﴾

12����- Sabretmelerine karşılık onlara cenneti ve (cenetteki)… ipekleri lütfeder. ……………………………………………….. ..13����- Orada koltuklara kurulmuş olarak bulunurlar; ne yakıcı.. sıcak görülür orada, ne de dondurucu soğuk.……………….. ..14����- (Cennet ağaçlarının) gölgeleri, üzerlerine sarkar;………. kolayca koparılabilen meyveleri istifadelerine sunulur.………. ..15,16����- Yanlarında, gümüş kaplar ve billûr kâselerle, gümüş beyazlığında (billûr gibi) şeffaf kupalarla dolaşılır ki, sâkiler bunu (cennet şarabını) ölçüsünce tayin ve takdir ederler. … . . . . .

. . Đnsan 8, 12-16......

......Açıklama Müfessirler, cennet kapları, kupaları ve kâselerinin gümüş ve billûrla tanıtılmasının, sadece bilinmeyeni bilinenle anlatmak maksadıyla yapılmış bir teşbih olduğunu belirtirler. Nitekim Abdullah b. Abbas, «Cennetteki nimetlerle dünyadakiler arasında isimlerinden başka bir benzerlik yoktur» demiştir.

�-CENNET NĐMETLERĐ KĐMLERE-� و� �'�/�"�ن� ﴿ E ��~���+� �Èא�_��2א� ز��o�$ א� כ�א�ن��Y�2א� כ�א����@ � �4���Uא�﴾ �17 ﴿ ��~���+�'�3�Y �����'�T �2א����@ � �18﴾ و� ��j"�ف� ���א� $��U\�"�ر�א� ﴿��� ���2�&�+�'�� ���2�� و����א�ن� ���3��Äو�ن� א�ذ�א� ر�א� �&��2���3�4 � E و�א�ذ�א�﴾ 19 ر�א� ��8

}�� ر�א� ��8 )������א� و�$� � �3כ�א� כ�+���6א� ﴿ � 20 ﴾���2����4א� ��א�ب� ���U�Yس� ���0�O و�א���l�&�Yق� و����3"�א� �¦ ; R �2�� ���mא��Kא� ���2"�ر�א� ﴿�Kر� ���2���/�Yو� �r�0�@ ���$ א�و�ر��Yא� E א�ن�﴾21 .��9א� כ�א�ن� �כ��� _��oא�ء و�כ�א�ن� ;

��כ��� $��Iכ�"�ر�א� ﴿��YP 22﴾ 17����- Onlara orada bir kâseden içirilir ki (bu şarabın)

karışımında zencefil vardır.

Page 244: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

244

..18����- (Bu şarap) orada bir pınardandır ki adına Selsebîl denir.

..19����- O insanların etrafında öyle ölümsüz genç nedîmler dolaşır ki, onları gördüğünde, etrafa saçılıp dağılmış inciler sanırsın. ..20����- Ne yana bakarsan bak, (yığınla) nimet ve ulu bir saltanat görürsün. ..21����- Üzerlerinde yeşil ipekten ince ve kalın elbiseler vardır; gümüş bilezikler takınmışlardır. Rableri onlara tertemiz bir içki içirir. ..22����- (Onlara şöyle denir:) Bu, sizin için bir mükâfattır. Sizin gayretiniz karşılığını bulmuştur.

E ��~���� ر��Kכ� �Kכ���ة� و�א�:��Yو�א�ذ�כ��� א� �

25����-Sabah akşam Rabbinin ismini yâdet………...Đnsan 17-22, 25

�-GECENĐN BĐR BÖLÜMÜNDE TESBĐH ET-� ��~�� ��"� �~�� و�� �?�g�+�Yو� �?� ���z�Yא��@ �[���$��� א� �

����- Gecenin bir kısmında O'na secde et; gecenin uzun bir bölümünde de O'nu tesbih et…………………………………Đnsan 26 ……Açıklama Bazı tefsirlerde belirtildiğine göre 25. âyette sabah, öğle ve ikindi namazlarına, 26. âyetin ilk cümlesinde akşam ve yatsı namazına, ikinci cümlesinde ise, Peygamber Efendimiz’e farz olan teheccüd namazına işaret edilmiştir

KIYAMET NASIL KOPACAK

@�א�ذ�א� � א���z�U"�م� ����'��8 ﴿ و�א�ذ�א�﴾ 8 � א��'���א�ء @���_��8 ﴿ ; و�א�ذ�א�﴾ 9 ﴿ �8�s�'�( א����+�א�ل� � 10 ﴾و�א�ذ�א� ﴿ �8�&�Nא� �[�Y���% א� 11﴾

8, 9, 10, 11����- Yıldızların ışığı söndürüldüğü, gökkubbe yarıldığı, dağlar ufalanıp savrulduğu ve peygamberlerin (ümmetleri hakkında şahitlik) vakti tayin edildiği zaman (artık kıyamet kopmuştur)………………………………………………Mürselat 8-11

Page 245: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

245

�-SEN BĐR DAMLA SUDAN DEĞĐL MĐSĐN?-� � א�­�� �3��Î/�כ��� $��� $�א�ء ����2�$ � ;

����- (Ey insanlar!) Biz sizi dayanıksız bir sudan yaratmadık mı?...............................................................................................................Mürselat 20

�-SARAY GĐBĐ KIVILCIM SAÇAR-� א�)��2א� ﴿ ���-�/����I�K �`�$���T Eر� כ�א� � כ�א�)�?�﴾ 32 ﴿ ���s�: �8��א� �Æ % 33﴾

32����- O, saray gibi kocaman kıvılcım saçar.

33����- Her bir kıvılcım, sanki birer sarı deve gibidir. . . . Mürselat 32-33

�-HEPSĐ GERÇEK, HANGĐSĐNE ĐNANMAZLAR-� � �����@�+�א�ي� �� �K���ه� ���$��U"�ن�

50����- Onlar artık bundan (Kur'an'dan) sonra hangi söze inanacaklar…………………………………………………………..Mürselat 50

א�­�� � ��È�]� א���1ر�ض� �2�$א�د�א� ﴿ و�א����+�א�ل�﴾ 6 q א�و��Tא�د�א� ﴿ و��U�/�3�Oא�כ��﴾ 7 ﴿ ��uא�ز�و�א� � و�_���U�3א�﴾ 8 �+�Y ��)�"�$�כ� �א��Tא� ﴿ و�_���U�3א�﴾ 9 �+�א��Yא� ﴿ �[���� א� و�_���U�3א�﴾ 10 q א���2�Uא�ر� $��א��mא� ﴿ ���Uא�﴾ 11�U�Kو�

�@�"��Nכ��� �Y+��א� ���mא�د�א� ﴿ و�_���U�3א�﴾ 12 ﴿ ��uو�.�א� ��uא����Y q 13﴾

6, 7����- Biz yeryüzünü bir döşek, dağları da birer kazık yapmadık mı? ..8����- Sizi çifter çifter yarattık. ..9����- Uykunuzu bir dinlenme kıldık. ..10����- Geceyi bir örtü yaptık. ..11����- Gündüzü de çalışıp kazanma zamanı kıldık. ..12����- Üstünüzde yedi kat sağlam göğü bina ettik. ..13����- (Orada) alev alev yanan bir kandil yarattık.

Page 246: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

246

%و���6�Yت� א����+�א�ل� @�כ�א�)����Y �8א��Kא�

20����- Dağlar yürütülür, serap haline gelir.

���Uא�ه� כ�&�א��Kא� �-��و�כ�]� �m`�ء א� 29����- Biz ise her şeyi bir kitapta sayıp yazmışızdır.

א�ن� ��s�$ ����/�&���3א�ز�א� ﴿ � � ����א�����﴾ 31 ; �U�4و�א� �א��Kא� ﴿ 32 ﴾�A�4و�כ�"�א� � א����Tא��Kא� ﴿ و�כ�א��Yא�﴾ 33 %د�.�א��Nא� ﴿ 34﴾

31, 32, 33, 34����- Şüphesiz takvâ sahipleri için umulanı.. ……. buldukları yer, bahçeler, üzüm bağları, göğüsleri tomurcuk gibi kabarmış yaşıt kızlar, içki dolu kâseler vardır. ………..…... . Nebe 6-13, 20, 29, 31-34

�-O GÜN ĐNSAN KONUŞMAYA YETKĐLĐ DEĞĐL-� ���K א�ت� و�א���1ر�ض� و�$�א��"���'�ر�ب� א� ����2�Uא� א��������� ��1 ©���3כ�"�ن� $��j�O �?�Uא��Kא� �

37����- O, göklerin, yerin ve ikisi arasında bulunanların Rabbidir. O, rahmândır. O gün insanlar O'na karşı konuşmaya yetkili değillerdir.

�"�م� �/�"�م� א����و�ح� و�א�����w�3כ��s�: �rא� ��1 �&�כ����3"� % ; ن� א���1 $��� א�ذ�ن� �?� א��������� و��Nא�ل� :�"�א��Kא�

38����- Ruh (Cebrail) ve melekler saf saf olup durduğu gün, Rahmân'ın izin verdiklerinden başkaları konuşmazlar; konuşan da doğruyu söyler…………………………………………………Nebe 37, 38

�-BAZI KĐŞĐLER, “KEŞKE TOPRAK OLSAYDIK” DER-� �8�Uכ� ����&���א�)�א� א�)��9ر�)�א�כ�� �9�4א��Kא� ���N �+�א� �"�م� ����F�U א������ء $�א� �8�$���N ���א�ه� و� �/�"�ل� א��כ�א�@��� �א� � ; E �

���Tא��Kא�

Page 247: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

247

����- Biz, yakın bir azap ile sizi uyardık. O gün kişi önceden yaptıklarına bakacak ve inkârcı kişi: «Keşke toprak olsaydım!» diyecektir………………………………………………………………Nebe 40

DĐRĐLMEYE ĐNANMAYANLAR NE DERLER

�"�ن��"�/� % ءא�)�א� �����د�و�د�و�ن� ��d א����א�@���ة� ﴿ ءא�ذ�א�﴾ 10 % כ��Uא� �F�4א�$�א� ����Îة� ﴿ 11﴾

10, 11����- «Öldükten sonra biz, (dünyadaki) ilk halimize mi döndürüleceğiz, (hem de) çürümüş kemikler olduktan sonra mı?» derler.

��ءא�)�&� ���2א� ﴿�U�K א�ء���'�² א��3�O ���m/�א� א�م� א� % ; ر�@���﴾ 27 � ��Mכ��2א� @�'�"� ��2א� ﴿ 28 ﴾�Ë�j و�א��7 ���2�3א� � ���2א� ﴿�g�X ج����Oو�א�q 29﴾

27, 28, 29����- Sizi yaratmak mı daha güç, yoksa gökyüzünü yaratmak mı, ki onu Allah bina etti, onu yükseltip düzene koydu. Gecesini kararttı, gündüzünü ağarttı…….Nâziât 10,11, 27-29

�-KĐM YERYÜZÜNÜ DÖŞEDĐ-� و�א���1ر�ض� ���2א� ﴿��% �K��� ذ��כ� د� א����Oج�﴾ 30 �2�U�$ qא� $�א�ء.�א� و��4���$���2א� ﴿ ; و�א����﴾ 31 +�א�ل�

���2א� ﴿�Yא�ر�� $�&�א��4א�﴾ 32 ﴿ ���כ��� و���1)��א�$�כ� % 33﴾

30, 31, 32, 33����- Ondan sonra da yerküreyi döşedi. Kendiniz ve hayvanlarınız için bir faydalanma olmak üzere, yerden suyunu ve otlağını çıkardı ve dağları sağlam bir şekilde yerleştirdi………………………………………………………………Nâziât 30-33

�-O, BÜYÜK FELAKETĐN VAKTĐ-� @�א�ذ�א� ��u Rءت� א���jא�$��r א��כ���lى� ﴿ ; ; �"�م�﴾ 34 ﴿ ����Y �9כ��� א���1)�'�א�ن� $�א��&� � و����Kز�ت�﴾ 35

�� ����� ���ى� ﴿���gא���� � 36﴾

34, 35, 36����- Her şeyi alt üst eden o büyük felâket geldiği vakit, insan dünyada iken ne için çalıştığını hatırlar. Cehennem de gören her kişiye açıklığı ile gösterilir………………Nâziât 34-36

Page 248: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

248

�-DÜNYAYI AHĐRETE TERCĐH EDEN KĐMLER-� @�א�$�א� ﴿ ���5�� ���$ � و�א�¦���﴾ 37 ��א� ﴿�(���� א������"�ة� א� 38﴾

37, 38����- Azana ve dünya hayatını ahirete tercih edene, şüphesiz cehennem tek barınaktır………………………….Nâziât 37, 38

�-KIYAMETĐN GÜNÜ ÇOK UZUNDUR, DÜNYA HAYATI ĐSE BĐR SAAT GĐBĐDĐR-�

��כ�א�)��2 ���2א��g�X א�و� �r���I�4 ��1م� ���و�)��2א� ­�� ��3+�\�"�א� א��"� ;

����-Kıyamet gününü gördüklerinde (dünyada) sadece bir akşam vakti ya da kuşluk zamanı kadar kaldıklarını sanırlar. . . . . . . . .............................................. Nâziât 46

O GÜN KĐM KĐMDEN KAÇACAK

�"�م� ﴿ �?���Oא� ��א������ء $� ���s� � � و�א�$�?�﴾ 34 ﴿ �?���Kو�א� � � 35 ﴾�?�&�+���و�:�א� ﴿ �?���U�Kو� % � �כ�]�﴾36 �9�w�$�"� ���2�U�$ �Ï���$א� ﴿ �?���U�5� א�ن��m % � و�_�"�ه�﴾37 � �"�$����s�'�$ �9�wة� ﴿ 38 ﴾�rכ����Xא�

���I�+�&�'�$Eة� ﴿ و�و�_�"�ه�﴾39 �9 �3�4���2א� ��l�7ة� ﴿�w�$�"� � ���T.�/��2א�﴾ 40 % �N{��ة� ﴿ א�و���wכ�﴾ 41 ; � ��J א��כ����sة� א�����z�sة� ﴿ 42﴾

34, 35, 36����- Đşte o gün kişi kardeşinden, annesinden, babasından, eşinden ve çocuklarından kaçar.

37����- O gün, herkesin kendine yetip artacak bir derdi vardır ..38, 39����- O gün bir takım yüzler parlak, güleç ve sevinçlidir. ..40, 41, 42����- Yine o gün birtakım yüzleri de keder bürümüş, hüzünden kapkara kesilmiştir. Đşte bunlar kâfirlerdir, günahkârlardır………………………………………………………Abese 34-42

Page 249: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

249

א�ذ�א� ﴿ q◌כ�"�ر�ت� �«���I�� א� و�א�ذ�א�﴾ 1 ﴿ q◌م� א�)�כ���ر�ت��"�z�U�� א� و�א�ذ�א�﴾ 2 ﴿ q◌��6ت��Y א����+�א�ل� � 3 ﴾و�א�ذ�א� ﴿ q◌�8�3�j�4 א�ر��I��� א� و�א�ذ�א�﴾ 4 ��"�ش� �����Iت��"�� א� ﴿ q◌5 ﴾و�א�ذ�א� q◌ت����z�Y א�ر��g�+�� א�

و�א�ذ�א�﴾ 6﴿ ﴿ q◌�8�_س� ز�و��"�s�U�� א� و�א�ذ�א�﴾ 7 ﴿ �8�3�w�Y א����"�ءد�ة� � ± �Kא�ي�﴾ 8 ﴿ �8�3�&�N �A�(ذ� E 9 ﴾و�א�ذ�א� ﴿ q◌ت����I�( �i�g�-�� א� و�א�ذ�א�﴾ 10 ﴿ q◌�8�j�Iא�ء כ����'�� א� ; و�א�ذ�א�﴾ 11 �����gא���� �

﴿ q◌ت�����Y� و�א�ذ�﴾ 12 � א�����r�U א�ز��q◌�8�s ﴿א� 13﴾

1����- Güneş katlanıp dürüldüğünde, ..2����- Yıldızlar (kararıp) döküldüğünde, ..3����- Dağlar (sallanıp) yürütüldüğünde, ..4����- Gebe develer salıverildiğinde, ..5����- Vahşî hayvanlar toplanıp bir araya getirildiğinde, ..6����- Denizler kaynatıldığında, ..7����- Ruhlar (bedenlerle) birleştirildiğinde, ..8, 9����- Diri diri toprağa gömülen kıza, hangi günah sebebiyle öldürüldüğü sorulduğunda. ..10����- (Amellerin yazılı olduğu) defterler açıldığında, ..11����- Gökyüzü sıyrılıp alındığında, ..12, 13����- Cehennem tutuşturulduğunda ve cennet yaklaştırıldığında,………………………………………………….Tekvîr 1-13

DENĐZLER BĐRBĐRĐNE KAYNAŞDIĞINDA

א�ذ�א� � א��'���א�ء א�)����j�sت� ﴿ ; و�א�ذ�א�﴾ 1 � א��כ�"�א�כ��A א�)�&���Õت� ﴿ و�א�ذ�א�﴾ 2 � א��+��gא�ر� @����zت� ﴿ 3 ﴾و�א�ذ�א� � א��/�+�"�ر� �K���Õت� ﴿ 4 ﴾�8���3�4 % )��s»� $�א� ���N$��8 و�א����Oت� ﴿ 5﴾

1, 2, 3, 4, 5����- Gökyüzü yarıldığı, yıldızlar döküldüğü, denizler birbirine katıldığı, kabirlerin içindekiler dışarı çıkarıldığı zaman, insanoğlu (yapıp) gönderdiklerini ve (yapamayıp) geride bıraktıklarını bir bir anlar….…Đnfitâr 1-5

�-CEZA GÜNÜ NEDĐR-�

Page 250: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

250

;و�$�א� ﴿ ��� ���� א�د�ر� �כ� $�א� �"�م� א� � 17 ﴾��{ $�א� א�د�ر� ; ﴿ ��� ���% �כ� $�א� �"�م� א� � �"�م�﴾ 18 �3�� ��1כ� ﴿ ���� �9�w�$�"� ���$��1ـא� و�א����m �«�s�U� �«�s�( % � 19﴾

17, 18, 19����- Ceza günü nedir bilir misin? Nedir acaba o ceza günü? O gün hiçbir kimse başkası için bir şey yapamaz. O gün iş Allah'a kalmıştır………………………………………………...Đnfitâr 17-19

TARTIDA HĐLE YAPANA YAZIK OLSUN

و� �]� ﴿ ����s�s�j���3� � � 1 ﴾��� �9�א� � R א�ذ�א� א�כ�&�א��"�א� ��L�4 א���Uא�س� �'�&�"�@�"�ن� ﴿ و�א�ذ�א�﴾ 2 כ�א��"���J א�و� %و�ز�)�"���k ��J'���و�ن� ﴿ א���1﴾ 3 �¦�"��+�$ �� ��F�� א�و���wכ� א�)��2 ; � �"�ن� ﴿ ��"�م�﴾ 4� ﴿ �����F�4 � � �"�م�﴾ 5

% �/�"�م� א���Uא�س� ���ب� א���א������� ﴿ � 6﴾

1, 2, 3����- Đnsanlardan alırken ölçüp tarttıklarında tam, onlara vermek için ölçüp tarttıklarında ise noksan yapan hilekârlara yazıklar olsun! ..4, 5, 6����- Onlar düşünmezler mi ki, büyük bir günde (hesap vermek için) diriltilecekler! Öyle bir gün ki, insanlar o günde âlemlerin Rabbinin huzurunda divan duracaklardır.... .. . Mutaffîfin 1-6

Açıklama Đbn Ömer bu sûreyi okurken altıncı âyete gelince hüngür hüngür ağlamıştır. Bir bedevî de Abdullah b. Mervân’a «Allah’ın, ölçü ve tartıda hileye sapanlar hakkında ne söylediğini bildiğin halde müslümanların malını ölçüsüz, tartısız ve zahmetsiz almakta devam ediyorsun!» demiştir.

�-ÜZERĐNDE KATĐP VAR HERŞEYĐ YAZAR-� כ�&�א�ب� % $����N"�م� ﴿ و� �]�﴾ 9 ﴿ ����K�9���3כ�� �9�w�$�"� � � 10 ﴾��� �9�א� � ��� �����"�م� א��K ن��"�K�9כ�� % �

و�$�א�﴾ 11﴿ �כ��9ب� �K?� א���1 כ�]� $��&��� א� ; � ﴿ �����¦� �12﴾

9, 10, 11, 12����- Hayır! Bütün bunlara rağmen siz yine de dini yalanlıyorsunuz. Şunu iyi bilin ki üzerinizde bekçiler, değerli yazıcılar vardır; onlar, yapmakta olduklarınızı bilir. . . . . . . . . . Mutaffîfin 9-12

Page 251: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

251

�-ĐLLĐYYÛN NEDĐR-� ;و�$�א� % א�د�ر� �כ� $�א� �3�4��"�ن� ﴿ כ�&�א�ب�﴾ 19 � $����N"�م� ﴿ ����2�Iه�﴾ 20 % א����/����K"�ن� ﴿ 21﴾

19����- Đlliyyûn nedir, bilir misin?

20����- (O Đlliyyûn'daki kitap) Đçinde ameller kaydedilmiş bir . kitaptır.

21����- O kitabı, Allah'a yakın olanlar görür.

��"�م��@�א� � א���9 ��� א�$��U"�א� $��� א��כ��sא�ر� ��g�0כ�"�ن� �

34����- Đşte o gün (ahirette) de iman edenler kâfirlere gülerler. Mutaffîfin 19-21, 34

א�ذ�א� ﴿ �8�/�I�(א�ء א����'�� א� ; و�א�ذ�)��8﴾ 1 ﴿ �8�/������2�Kא� و� � و�א�ذ�א�﴾ 2 � א���1ر�ض� $���ت� ﴿ 3 ﴾�8�/�و�א� � $�א� @����2א� و�����8�3 ﴿ و�א�ذ�)��8﴾ �4 ����2�Kא� و� ﴿ �8�/��% 5﴾

1, 2����- Gök yarıldığı, Rabbine kulak verip boyun eğecek hale getirildiği zaman,. …………………………………………... ..3, 4, 5����- Yer dümdüz edildiği, içinde bulunanları atıp boşaldığı ve Rabbini dinleyip O'na hakkıyla itaata mecbur kılındığı vakit (insanoğlu yaptıkları ile karşılaşır)..Đnşikâk 1-5

�-KĐTABI SAĞINDAN VERĐLEN-� ; �א� ﴿ �?���N��~���@ ��ªכ� כ����Kא� ��2א� א���1)�'�א�ن� א�)�כ� כ�א�د�ح� א���� ر� E � @�א�$�א�﴾ 6 ± $��� א�و� �?�U�������K �?�Kכ�&�א� ��Û� � � @�'�"�ف�﴾ 7﴿ ��'�א��Kא� �'���6א� ﴿ �A�Yא���� � � 8 ﴾�A�3�/�U� و� % א���� א�.��3?� $�'���و�ر�א� ﴿ � ; و�א�$�א�﴾ 9 ���$

��א�و���Û כ�&�א��K?� و�ر�א�ء ���2�cه� ﴿ ; ± @�'�"�ف�﴾ 10 � ����4"� ¦�+�"�ر�א� ﴿ 11 ﴾��L�-� و� % �Y���6א� ﴿ � 12﴾

6����- Ey insan! Şüphe yok ki sen Rabbine karşı çaba üstüne çaba göstermektesin; sonunda O'na varacaksın.. ……………….. ..7����- Kimin kitabı sağından verilirse,. ……………………… ..8����- Kolay bir hesapla hesaba çekilecek;.. ………………... ..9����- Ve sevinçli olarak ailesine dönecektir.. ……………….

Page 252: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

252

..10,11,12,13����- Kimin de kitabı arkasından verilirse, derhal.. yok olmayı isteyecek; alevli ateşe girecektir. Zira o, (dünyada) ailesi içinde (mal-mülk sebebiyle) şımarmıştı.……..Đnşikâk 6, 13 Açıklama Bu âyetlerde, dünyada zengin olup etrafına yardım

etmeyen, egoist olarak yaşayan, zenginliği kendisi için bir imtiyaz sayarak fakirleri, yoksulları hiç düşünmeyen kimselerin ahiretteki acıklı hali sergilenmektedir. Bu âyetten gerekli ibret dersini almayanlar, ölümle kendilerini azabın ve ateşin içinde bulacaklardır. Halbuki onlar zenginlik ve refah halinin devam edeceğini, yeniden dirildikleri takdirde dünyadaki durumlarına göre dirileceklerini sanıyorlardı. Sonuç umdukları gibi olmayacaktır.

�-KĐMLER SECDE ETMEZLER-� �2�� א��/���א�ن� ���z�'� ��1و�ن� ���3�4 �Ï���N و�א�ذ�א�%

21����- Onlar kendilerine Kur'an okununca secde de etmezler………………………………………………………………...Đnşikak 21 Açıklama (Meâlde geçen «secde etmezler» ifadesi şu şekillerde

açıklanmıştır: 1. Saygı göstermezler; 2. Hz. Peygamber ve müminler, secde âyeti okunduğunda secdeye kapandıkları halde onlar dikilip dururlar; 3. Namaz kılmazlar.)

�و�.�"� א���s�5"�ر� א��"�د�و�د�

14����- O, çok bağışlayan ve çok sevendir…………..Bürûc 14 TÂRIK NEDĐR

و�א��'���א�ء ; � و�א���jא�ر�ق� ﴿ ;و�$�א�﴾ 1 � א�د�ر� �כ� $�א� א���jא�ر�ق� ﴿ 2 ﴾���z�U�א� ﴿ ��A�Nא��\� א� א�ن�﴾ 3 כ�]� ﴿ �·�@��ª �2א���%)��s»� ���א� �3�4 4﴾

1, 2, 3, 4����- Gökyüzüne ve târıka (sabah yıldızına ) yemin ederim. Târıkın ne olduğunu nereden bileceksin? (O, karanlığı) delen yıldızdır. Hiç kimse yoktur ki üzerinde bir koruyucu, bir denetleyici bulunmasın…………………………………………Târık 1-4

�-ĐNSAN NEDEN YARATILDIĞINA BAKSIN-�

Page 253: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

253

���F�U���3�@ ﴿ ���3�O ��% א���1)�'�א�ن� $� 5 ﴾���3�O � $��� $�א�ء د�א�@��� ﴿ ; 6 ﴾����k $��� ����K א��-��A�3 ج� ﴿ �Aא�����}�%و�א� ; א�)�?�﴾ 7 % ��L�4 ر�_��?� �/�א�د�ر� ﴿ � 8﴾

5, 6, 7, 8����- Đnsan neden yaratıldığına bir baksın! Atılan bir sudan yaratıldı. (O su) sırt ile göğüs kafesi arasından çıkar. Đşte Allah (başlangıçta bu şekilde yarattığı) insanı tekrar yaratmaya da kadirdir…………………………………………………………….Târık 5-8

KĐMLER NE ÖLÜR, NEDE YAŞAR

���9כ����Y ���I��k ���$ � و� �&��U�z+��2א�﴾10 ﴿ ���/�m��1א� � �א���9ي� ﴾11 ﴿ ��L�-� E א���Uא�ر� א��כ���lى� ﴿12﴾........

10, 11, 12, 13����- (Allah'tan) korkan öğütten yararlanacak. En büyük ateşe girecek olan kötü kimse ise öğütten kaçınır. Sonra o, ateşte ne ölür ne de yaşar…………………………………..A’la 10-13

��DÜNYADAN, AHĐRET HAYATI DAHA HAYIRLI � �[�K ��א��(������T R¦���و�ن� א������"�ة� א� و�א����O��1ة�﴾ 16 ﴿ �/�K��6 و�א��O ��%﴿ 17﴾

16, 17����- Fakat siz (ey insanlar!) ahiret daha hayırlı ve daha devamlı olduğu halde dünya hayatını tercih ediyorsunuz. . . . . . . A’la 16, 17

KAYNAR SUYU KĐMLER ĐÇECEK

و�_�"�ه� �r��m��� �9�w�$�"� � ﴿ 2 ﴾�r�3�$�4א� �r�+�:א��( � ﴿ 3 ﴾��L�-�T �r���$��ª א�ر�א��( � ﴿ 4 ﴾���/�'�T ���$ �r������4% א�)� ﴿ 5﴾......

2, 3, 4, 5, 6, 7����- O gün bir takım yüzler zelildir, durmadan çalışır, (fakat boşuna) yorulur, kızgın ateşe girer. Onlara kaynar su pınarından içirilir. Onlar için kuru dikenden başka yemek yoktur, o ise ne besler ne de açlığı giderir……………Ğâşiye 2-7

�-CENNETĐN ÇEŞĐTLĐ NĐMETLERĐ-�

Page 254: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

254

���2א��@ ��r� ر���u ����4 ¡ ���2א� ﴾12 ﴿�@ ��r�4�"�@���$ ر����Y � و�א�כ�"�א�ب� ﴾13 ﴿ �X�"�$ �r�4�"� و����א�ر�ق�﴾ 14 ﴿ �r�@�"�s�-�$� و�ز�ر�א����﴾ 15 ﴿ �r�¦�"�\�+�$ % ﴿ 16﴾

12, 13, 14, 15, 16����- Orada (cennette) devamlı akan bir pınar, orada yükseltilmiş tahtlar, konulmuş kadehler, sıra sıra dizilmiş yastıklar, serilmiş halılar vardır……………………………Ğâşiye 12-16

�-BĐR DEVENĐN YARATILIŞINI DÜŞÜN-� א�@�~�� ﴿ �8�/�3�O �i�����F�U� ²و�ن� א���� א��K��1]� כ� و�א����﴾ 17 ² א��'���א�ء כ����i ر�@���8 ﴿ ; و�א����﴾ 18

﴿ �8�+�-�( �i��²א����+�א�ل� כ� و�א����﴾ 19 ﴿ �8�g�j�Y �i��² א���1ر�ض� כ� 20﴾

17, 18, 19, 20����- (Đnsanlar) devenin nasıl yaratıldığına, göğün nasıl yükseltildiğine, dağların nasıl dikildiğine, yeryüzünün nasıl yayıldığına bir bakmazlar mı?...............................................Ğâşiye 17-20

AZGINLARA VERĐLECEK CEZALAR א�­�� q◌א�د���K כ��Kر� �[��@ �i��� ���T כ� א�ر�م�﴾ 6 ﴿ ﴿ q◌א�د������ ذ�א�ت� א� 7 ﴾�����א� ��d ���3 $�\��2�3א���k ��­

﴿ q◌د���~�+��א� و�|��"�د�﴾ 8 ﴿ q◌א�د��"�� א��� �9�� �K��u"�א� א��-� ��� �Kא� � 9﴾.....

����- Görmedin mi, Rabbin ne yaptı Âd kavmine; direkleri (yüksek binaları) olan, ülkelerde benzeri yaratılmamış Đrem şehrine, o vadide kayaları yontan Semûd kavmine, kazıklar (çadırlar, ordular) sahibi Firavun'a! Ki onların hepsi ülkelerinde azgınlık ettiler. Oralarda kötülüğü çoğalttılar. Bu yüzden Rabbin onların üstüne azap kamçısı yağdırdı. Çünkü Rabbin (her an) gözetlemededir………………………………………………….….Fecr 6-14 Açıklama Bazı müfessirlere göre Firavun, yere dört kazık çaktırır,

işkence edeceği kimseleri ellerinden ve ayaklarından bu kazıklara bağlatır, o şekilde işkence edermiş. Onun için kendisine «zü’l-evtâd=kazıklar sahibi» denilmiştir.

�-ALLAH (c.c.) KULUNU ĐMTĐHAN EDER-� �3��?� ر��K?� @�א�כ���$�?� و�)����?� @���/�"�ل� ر��&�Kא�$�א� א���1)�'�א�ن� א�ذ�א� $�א� א��@ %��� א�כ���$��� ; �

Page 255: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

255

15����- Đnsan var ya, Rabbi kendisini imtihan edip de ikramda bulunduğunda ve bol nimet verdiğinde «Rabbim bana ikram etti» der.

��/�"�ل� ر���� א�.�א�)��� �@ �?�Nر�ز� �?���3��?� @�/���ر� �3�4�&�Kو�א�$�א� א�ذ�א� $�א� א�E � ; ;

16����- Onu imtihan edip rızkını daralttığında ise «Rabbim beni önemsemedi» der.

;כ�~�� � א�ذ�א� د�כ��8 א���1ر�ض� د�כ�א� د�כ�א� ﴿ و���uء﴾ 21 ; E ر��Kכ� و�א�����3כ� :��sא� :��sא� ﴿ و�_�`�ء﴾22 ; � �� �"�$��9�w �&��9כ��� א���1)�'�א�ن� و�א�¥�� �?� א���9כ���ى� ﴿�U�2��½ �9�w�$�"� % �/�"�ل�﴾ 23 �8�$���N ����&��� �א� �

﴿ ��Ûא������E � 24 ﴾�9�w�$�"���@ ﴿ ����� ��1 ���9ب� �9�4א��K?� א� ; و���1﴾ 25 ﴿ ����% �"�¦��� و�¦�א��N?� א� ; 26﴾ 21, 22����- Ama yeryüzü parça parça döküldüğü, Rabbin(in

emri) geldiği ve melekler saf saf dizildiği zaman (her şey ortaya çıkacaktır). ..23����- O gün cehennem getirilir, insan yaptıklarını birer birer hatırlar. Fakat bu hatırlamanın ne faydası var! ..24����- (Đşte o zaman insan:) «Keşke bu hayatım için bir şeyler yapıp gönderseydim!» der. ..25����- Artık o gün, Allah'ın edeceği azabı kimse edemez. ..26����- O'nun vuracağı bağı kimse vuramaz.……Fecr 15,16, 21-26

��-ALLAH KULUNDAN, KULDA ALLAH’INDAN-� �HOŞNUT OLUNCA RABBĐM “GĐR CENNETĐME” DER

; �א� ﴿ �r�U�w���jא���� �«�s�U�® א� �&��2א� א� ;א�ر�_��`�﴾ 27 � ﴿ �r���X���$ �r���Xכ� ر�א��Kא���� ر� E 28 ﴾��¹�Oא�د��@� ��d ���4+�א�د�ي� ﴿ � 29 ﴾��¹�Oو�א�د�� ﴿ ����U�_ � 30﴾

27, 28, 29, 30����- Ey huzura kavuşmuş insan! Sen O'ndan hoşnut, O da senden hoşnut olarak Rabbine dön. (Seçkin) kullarım arasına katıl ve cennetime gir!.........................Fecr 27-30 BÜTÜN AZALARI KULUNA VEREN, DOĞRU YOLU DA

GÖSTEREN YÜCE ALLAH

Page 256: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

256

א�­�� ���È ﴿ �����U���4 �?� �[ و��'�א�)�א�﴾ 8 ﴿ � ����&�s�mو� و�.��� ��Uא�ه�﴾ 9 ﴿ ��� ���z�U�E א� 10﴾

8, 9, 10����- Biz ona iki göz, bir dil ve iki dudak vermedik mi? Ona iki yolu (doğru ve eğriyi) göstermedik mi?.....Beled 8-10

�-AÇ OLANI, AÇIK OLANI DOYURMAK-� ��~�@ �&�Nא� ﴿ �r�+�/���� א��gR ;و�$�א�﴾ 11 ﴿ �r�+�/��% א�د�ر� �כ� $�א� א� @�כ�﴾ 12 ﴿ �r�+�Nر� � א�و�﴾ 13 א����א�م�

﴿ �r�+�5�'�$ م� ذ�ي��"� ��d� � ����א�﴾ �14�&� � ﴿ �r�K���/�$ ذ�א� � א�و�﴾ 15 ﴿ �r�K��}�$ א� ذ�א��U��% $�'�כ� � 16﴾

11, 12, 13, 14, 15, 16����- Fakat o, sarp yokuşu aşamadı. O sarp yokuş nedir bilir misin? Köle azat etmek veya açlık gününde yakını olan bir yetimi, yahut aç-açık bir yoksulu doyurmaktır. . . . . . Beled 11-16

CĐMRĐNĐN MALI O GÜN HĐÇ FAĐDE VERMEZ و�א�$�א� ﴿ ��»�5�&�Yو�א� �[��� ���$ � 8﴾......

8, 9, 10, 11����- Kim cimrilik eder, kendini müstağni sayar, en güzeli de yalanlarsa, biz de onu en zora hazırlarız. Düştüğü zaman da malı kendisine hiç fayda vermez………….Leym 8-11

YETĐMĐ KAYIR @�א�$�א� ﴿ ���2�/�T ��~�@ �����&���% א� � و�א�$�א�﴾ 9 ﴿ ���2�U�T ��~�@ �[א����'�% א� ; 10﴾

9����- Öyleyse yetimi sakın ezme. ..10����- El açıp isteyeni de sakın azarlama…………...Duhâ 9, 10

ĐNSANI EN GÜZEL ŞEKĐLDE YARATTIK

����&�و�א� � � و�א���o �&�"�ن� ﴿ و���"�ر�﴾ 1 ﴿ ����U���Y � � و�.��9א�﴾ �2 א��+����3 א������$��1 ﴿ � 3 ﴾���/� �U�/�3�Oא� ﴿ ��µ�"�/�T ���'��Rא���1)�'�א�ن� ��d א� ;� � 4 ﴾��{ � ر�د�د�)�א�ه� א��Y �[�s�Yא�@�����3 ﴿ � 5﴾

����- Đncire, zeytine, Sina dağına ve şu emîn beldeye yemin ederim ki, biz insanı en güzel biçimde yarattık. Sonra onu aşağıların aşağısına indirdik…………………………………Tîn 1-5

Page 257: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

257

Açıklama Allah Teâlâ insanı ruh ve beden kabiliyetleri bakımından canlıların en mükemmeli kılmıştır. Sûrede «en güzel biçimde yarattık» ifadesi bu hususu belirtmektedir. Đnsan serbest iradesi ile ya bu kabiliyetlerini güzel kullanarak «kâmil insan» olacak, yahut da aksi yönü tutarak şuurlu varlıkların ve canlıların en aşağı mertebesinde yer alacaktır.

ĐLK ĐNEN AYET, RABBĐNĐN ĐSMĐ ĐLE OKU א����Nא� ﴿ ���3�O �9ي���� ر��Kכ� א��Yא��K E � 1 ﴾���3�O E א���1)�'�א�ن� $��� ���3�4 ﴿ 2﴾

1, 2����- Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı bir aşılanmış yumurtadan yarattı…………...…………………………………..Alak 1,2

KUR’AN HANGĐ GECE ĐNMĐŞTĐ

;א�)�א� ���r�3 א��/���ر� ﴿� ��d א�ه��U��o�(א� E � ;و�$�א�﴾ 1 ���r�3 א��/���ر� ﴿�% א�د�ر� �כ� $�א� 2 ﴾�r�3��� ���$ ��6�O ر����/� א� ﴿ ���2�m �i�%א� ����Tل�﴾ 3 א�����w�3כ��r و�א����و�ح� @����2א� �Kא�ذ�ن� � ; �2�� $��� כ�]� א�$���◌= ﴿�Kر� � E �Y²~��م�◌=﴾ 4

﴿ ���z�s���¢�� $����3�j א� �`�. 5﴾

1����- Biz onu (Kur'an'ı) Kadir gecesinde indirdik. ………. ..2����- Kadir gecesinin ne olduğunu sen bilir misin? … ..3����- Kadir gecesi, bin aydan hayırlıdır.. …………………. ..4����- O gecede, Rablerinin izniyle melekler ve Ruh (Cebrail), her iş için iner dururlar. ……………………………………... ..5����- O gece, esenlik doludur. Ta fecrin doğuşuna kadar. . . . . .. Kadir 1-5 ZERRE KADAR AMELĐN KARŞILIĞINI GÖRÜRSÜN

و�$��� ����]� $�\�/�א�ل� ذ�ر�ة� ���mא� ���ه�

����- Kim de zerre miktarı şer işlemişse onu görür…Zilzal 8 .........Açıklama Yerin ağırlığını dışarı çıkarması birkaç türlü tefsir edilmiştir: 1. Đçindeki hazineleri dışarı çıkarır, fakat onlara bakan olmaz. 2. Kabirlerdeki ölüler dirilir. 3. Yeraltındaki madenler, gazlar, yanar durumda olan lavlar dışarı fırlar.

ĐNSAN DÜNYADAKĐ NĐMETTEN HESABA ÇEKĐLECEK

Page 258: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

258

כ�~�� ﴿ ����/����"� �T����3"�ن� �3�4�� א� % � �{��و�ن�﴾ 5 ﴿ �����gא���� � � 6 ﴾��{ � ﴿ �����/���{��و�)��2א� ����4 א� � 7 ﴾��{ ﴿ ������U��&�'�ـ�3�� ��9�w�$�" �4�� א� � � 8﴾

5, 6, 7, 8����- Gerçek öyle değil! Kesin bilgi ile bilmiş olsaydınız, (orada) mutlaka cehennem ateşini görürdünüz. Sonra ahirette onu çıplak gözle göreceksiniz. Nihayet o gün (dünyada yararlandığınız) nimetlerden elbette ve elbette hesaba çekileceksiniz……………………………………………………….Tekasür 5-8

KĐMLER ZĐYANDADIR

���-���و�א� א�ن�﴾ 1 ﴿ ﴿ ���'�O �`�s�� א���1)�'�א�ن� � א���1﴾ 2 א���9 ��� א�$��U"�א� و��3���4"�א� א��-�א����א�ت� � و��T"�א�:�"�א� ﴿ ��l�-��Kא������ و��T"�א�:�"�א� �Kא� 3﴾

1, 2, 3����- Asra yemin ederim ki insan gerçekten ziyan içinde-dir. Bundan ancak iman edip iyi ameller işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve sabrı tavsiye edenler müstesnadır. . Asr 1-3

.Açıklama Mehmet Âkif’in sûreyle ilgili bir manzumesi şöyledir: Hâlikın nâ-mütenâhî adı var en başı «Hak» Ne büyük şey kul için hakkı tutup kaldırmak Hani ashâb-ı kirâm ayrılalım derlerken Mutlaka sûre-i ve’l-asr’ı okurmuş bu neden? Çünkü meknûn o büyük sûrede esrâr-ı felâh Başta iman-ı hakîkî geliyor sonra salâh Sonra hak sonra sebât: Đşte kuzum insanlık Dördü birleşti mi yoktur sana hüsrân artık.

KĐME YAZIKLAR OLSUN

و� �]� �כ�]� �o��Êة� ����oة� ﴿ � �א���9ي�﴾ 1 � ����Æ $�א���1 و����4د�ه� ﴿ 2﴾

1, 2����- Arkadan çekiştirmeyi, yüze karşı eğlenmeyi âdet edinen herkesin vay haline! O ki, mal toplamış ve onu sayıp durmuştur.

Page 259: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

259

כ�~�� ﴿ �r���jא���� ��d �9ن��+�U��� R ;و�$�א�﴾ 4 ﴿ �r���jא�د�ر� �כ� $�א� א���� % )�א�ر�﴾ 5 � א����� א����"����Nة� ﴿ 6 ﴾�����א� ـ��ة� ﴿ %��L�4 ���3�j�T א���1@� � א�)��2א�﴾ 7 �2�� $���:���ة� ﴿���3�4 � 8 ﴾��d� د�ة�����p �����4 ﴿9﴾

4����- Hayır! Andolsun ki o, Hutame'ye atılacaktır. …………… ..5����- Hutame'nin ne olduğunu bilir misin?.................................. ..6, 7����- Allah'ın, tutuşturulmuş, (yandıkça) tırmanıp kalplerin ta üstüne çıkan ateşidir. …………………………………….. ..8, 9����- Onlar (bu ateşin içinde) uzatılmış sütunlara………... bağlanmışlar ve o vaziyette o (ateş) üzerlerine kapatılmıştır. . . . . . ………… Hümeze 1,2, 4-9. HANGĐ NAMAZ KILANLARA YAZIKLAR OLSUN

و���1 % ���£� ��L�4 ���א�م� א����'�כ���� ﴿ � 3 ﴾�[� �"�@ ﴿ ����3�-���3� � � 4 ﴾��� �9�א� � ���2�T��~�: ���4 ��J ��Yא�.�"�ن� ﴿ 5﴾

3����- Yoksulu doyurmaya teşvik etmez; ..4, 5����- Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki, onlar namazlarını ciddiye almazlar……………………………………………………Mâûn 3-5

ALLAH TÖVBELERĐ EN ÇOK KABUL EDENDĐR

א�ذ�א� ﴿ �¾�&�s�� ��uء )�-��� א����� و�א� ; و�ر�א� ��8﴾ 1 ﴿ ��uא��" � א���Uא�س� ����3�O"�ن� ��d د� ��� א����� א�@� � � 2 ﴾�¾�+�'�@ �T ه� א�)�?� כ�א�ن����s�5�&�Yכ� و�א��Kر� ������Ù % "�א��Kא� ﴿ 3﴾

1,2,3����- Allah'ın yardımı ve zaferi gelip de insanların bölük bölük Allah'ın dinine girmekte olduklarını gördüğün vakit Rabbine hamdederek O'nu tesbih et ve O'ndan mağfiret dile. Çünkü O, tevbeleri çok kabul edendir…………………..Nasr 1-3

ALLAH BĐRDĐR, TEKTĐR EŞĐ ORTAĞI YOKTUR

�[�N ﴿ ����E .�"� א����� א� א�����﴾ 1 ﴿ �����-�E א� 2 ﴾��­ ﴿ ���� ����3 و�­�� �"� و�­��﴾ 3 ���� �כ��� �?� כ��s"�א� א� ﴿4﴾

Page 260: FATĐHA SURESĐ 1 - Gönül İncileri - Yılmaz ÇİÇEK - Kitaplar ... · Kur’an başta bütün semavi kitaplara ve kesin öldükten sonra dirilmeye, yani Ahiret safahatına Đman

260

����- De ki: O, Allah birdir. Allah sameddir. O, doğurmamış ve doğmamıştır. Onun hiçbir dengi yoktur….………….…Đhlâs 1-4

Açıklama Samed, hiçbir şeye muhtaç olmayan, aksine her şey kendisine muhtaç olan demektir

YARATILANLARIN ŞERRĐNDEN SABAHIN RABBĐNE SIĞINIRIM

�[�N ﴿ ���3�s�� א��4"�ذ� ���Kب� א� 1 ﴾���$ ﴿ ���3�O א��$ ���m � و�$���﴾ 2 ﴿ �A�Nא�ذ�א� و� ���Y�7א� ���m � 3 ﴾و�$��� ﴿ ���/��� ���m א���s�Uא�¦�א�ت� ��d א� و�$���﴾ 4 ﴿ ���'�� ���Y��ª ���m א�ذ�א� 5﴾

1, 2, 3, 4, 5����- De ki: Yarattığı şeylerin şerrinden, karanlığı çöktüğü zaman gecenin şerrinden, düğümlere üfürüp büyü yapan üfürükçülerin şerrinden ve kıskandığı vakit kıskanç kişinin şerrinden sabahın Rabbine sığınırım!.............Felak 1-5

CĐNĐN, ĐNSANIN , ŞEYTANIN ŞERRĐNDEN ĐNSANLARIN ĐLAHINA SIĞINIRIM

�[�N ���Kب� א���Uא�س� ﴿ �א��4"�ذ� �3�$כ�﴾ 1 � א���Uא�س� ﴿ 2 ﴾�?�א� � א���Uא�س� ﴿ 3 ﴾���$ ���m א��"��Y"�א�س� �א�����Uא�س� ﴿ �א���9ي�﴾ 4 � �"��Y"�س� ��d :���و�ر� א���Uא�س� ﴿ � 5 ﴾���$ א�����r�U و�א���Uא�س� ﴿ 6﴾

1, 2, 3, 4, 5, 6����- De ki: Đnsanların kalplerine vesvese sokan, (insan Allah'ı andığında) pusuya çekilen cin ve insan şeytanının şerrinden insanların Rabbine, insanların Melikine (mutlak sahip ve hakimine) insanların Đlâhına sığınırım!....................Nâs 1-6