ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

1

เกณฑหลกสตรการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด

เพอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๘

๑.๑ ชอหลกสตร

(ภาษาไทย) หลกสตรการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด เพอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

(ภาษองกฤษ) Fellowship Training in Pediatric Endocrinology and Metabolism

๑.๒ ชอวฒบตร (ภาษาไทย) วฒบตรเพอแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม

อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม (ภาษาองกฤษ) Diploma of the Thai Subspecialty Board of Pediatric Endocrinology and

Metabolism ชอยอ

(ภาษาไทย) วว. กมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

(ภาษาองกฤษ) Dip. Thai Subspecialty Board of Pediatric Endocrinology and Metabolism ค าทแสดงวฒการฝกอบรมทายชอ

(ภาษาไทย) วว. กมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

(ภาษาองกฤษ) Diplomate, Thai Subspecialty Board of Pediatric Endocrinology and Metabolism

หรอ Dip., Thai Subspecialty Board of Pediatric Endocrinology and Metabolism

๑.๓ หนวยงานทรบผดชอบ

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

๑.๔ หลกการและเหตผลในการขอเปดหลกสตร ระบบการท างานของตอมไรทอ เปนระบบทมความส าคญเกยวของกบการเจรญเตบโต และ

กระบวนการท างานดานเมตาบอลสมของรางกายมนษยตงแตเรมปฏสนธ การเจรญเตบโตและพฒนาการของอวยวะตางๆ รวมทงพฒนาการของอวยวะเพศทสมบรณของทารกในครรภ การเจรญเตบโตทางดานรางกายและพฒนาดานสมอง การเขาสวยหนมสาว และมบทบาทส าคญในวยเจรญพนธ ความผดปกตของระบบการ

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

2

ท างานของตอมไรทอ มผลท าใหทารกและเดกมความผดปกตของการเจรญเตบโตดานรางกายและพฒนาการตาง ๆ โดยรวม ซงอาจน าไปสความบกพรองของคณภาพชวตได ปญหาโรคทางระบบตอมไรทอจงจ าเปนตองอาศยกมารแพทยผ เชยวชาญทางดานน เพอใหการวนจฉยและดแลรกษาอยางถกตอง แมนย า และทนทวงท

ปจจบนปญหาโรคตอมไรทอและเมตาบอลสมพบไดมากขน และมความส าคญมากขน เนองจากความเปนอยดขน เศรษฐฐานะด การบรโภคอาหารแบบตะวนตกมากขนและสงแวดลอมทเปลยนไป ท าใหพบโรคทเกยวของกบความผดปกตของเมตาบอลสม เชน โรคเบาหวาน อวน ไขมนสงในเลอดเพมขนมาก นอกจากนนเมอความรทางการแพทยกวางขวางขนและการสาธารณสขดขน ผ ปวยเดกทเปนโรคเนองอกใน สมอง โรคมะเรงเมดเลอดขาว โรคธาลสซเมย ผ ปวยทไดรบรงสรกษา ผ ปวยเปลยนถายไขกระดก โรคไตวายกอนและหลงการปลกถายไต เปนตน มชวตยนยาวขนภายหลงการรกษา ท าใหเกดปญหาโรคตอมไรทอซงเปนภาวะแทรกซอนระยะยาวมากขน นอกจากปญหาดงกลาว ประชาชนมความรและเขาถงขอมลขาวสารทางการแพทยมากขน จงมความสนใจดานสขภาพและปญหาของเดก เชน เรองความสงและการเขาสวยรนเรวผดปกต อวยวะเพศก ากวม คอพอก เตย ปญญาออนจากขาดไทรอยดฮอรโมน เบาจด โรคกระดกออน เปนตน ดงนนจ านวนเดกโรคตอมไรทอจงเพมมากขนในทกภาคของประเทศ

อนงในการวนจฉยโรคทางระบบตอมไรทอ จ าเปนตองอาศยประสบการณ ความรพนฐานดานวชาการ ความคดทเปนระบบและการน าเหตและผลมาประยกตรวมกน เพอใหไดการวนจฉยเบองตน รจกเลอกการตรวจทางหองปฏบตการทเหมาะสม ประหยด ปลอดภย และทนสมย เพอใหไดการวนจฉยโรคทถกตอง นอกจากนยงตองมหลกในการพจารณาผลของการรกษาในระยะยาว ซงไมสามารถฝกอบรมในหลกสตรของแพทยประจ าบานสาขาหลกได จงจ าเปนตองจดการฝกอบรมเพมเตม ในลกษณะการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด

ในประเทศไทยมกมารแพทยผ เชยวชาญโรคตอมไรทอและเมตาบอลสมจ านวนไมมาก สวนใหญเปนอาจารยในโรงเรยนแพทย ในมหาวทยาลยตาง ๆ ทวประเทศ ซงจ านวนยงไมเพยงพอ จงมความจ าเปนตองมการฝกอบรมกมารแพทยเฉพาะทางโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม เพอใหมจ านวนแพทยผ เชยวชาญทจะเปนอาจารย และกมารแพทยเฉพาะทางสาขาน ปฏบตงานในโรงพยาบาลประจ าจงหวด โรงพยาบาลศนย และโรงพยาบาลทวไป บรการตรวจ ดแลรกษาผ ปวยเดกโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม อยางมประสทธภาพ รวมทงตดตามผลการรกษาระยะยาวและฟนฟสมรรถภาพทางรางกายและจตใจ และใหความรเกยวกบโรคแกผ ปวย บดา มารดาหรอผปกครอง ไดอยางดและเหมาะสม

๑.๕ ก าหนดการเปดฝกอบรม

เปดฝกอบรมวนท ๑ กรกฎาคม ของปการศกษา ๒๕๕๘

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

3

๑.๖ อาจารย

๑.๖.๑ คณสมบตของอาจารยผใหการฝกอบรม สถาบนฝกอบรมจะตองมกมารแพทยซงไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรเพอแสดงความรความช านาญในการ

ประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม เปนอาจารยผใหการฝกอบรมเตมเวลาอยางนอย 2 คนตอผ เขารบการฝกอบรม 1 คน หากสถาบนฝกอบรมมจ านวนอาจารยผใหการฝกอบรมเตมเวลาไมพอ อาจจดใหมอาจารยผใหการฝกอบรมแบบบางเวลาได โดยจ านวนอาจารยผใหการฝกอบรมแบบเตมเวลาตองไมนอยกวารอยละ ๕๐ ของจ านวนอาจารยผใหการฝกอบรม และภาระงานในอนสาขากมารเวชศาสตรตอมไรทอและเมตาบอลสมของอาจารยผใหการฝกอบรมแบบบางเวลาเมอรวมกนทงหมดจะตองไมนอยกวาภาระงานของจ านวนอาจารยผใหการฝกอบรมแบบเตมเวลาทตองทดแทน

อาจารยผใหการฝกอบรมแบบเตมเวลา หมายถง กมารแพทยซงมคณสมบตของอาจารยผใหการฝกอบรม ทเปนขาราชการ พนกงานมหาวทยาลย ลกจางประจ า รวมทงอาจารยเกษยณอายราชการซงปฏบตงาน เตมเวลา และไดรบเงนเดอนในอตราเตมเวลาในโรงพยาบาล คณะแพทยศาสตร หรอหนวยงานทปฏบตงาน

อาจารยผใหการฝกอบรมแบบบางเวลา แบงเปน ๒ ประเภท คอ ก. กมารแพทยซงมคณสมบตของอาจารยผใหการฝกอบรม ทเปนพนกงานมหาวทยาลย หรอลกจาง ประเภทบางเวลาอยางนอยครงเวลา และไดรบเงนเดอนตามสดสวนงาน ใหนบเวลาปฏบตงานตาม

สญญาจาง ข. กมารแพทยซงมคณสมบตของอาจารยผใหการฝกอบรม ทปฏบตงานอยทสถาบนอน หรออาจารย เกษยณอายมาชวยสอนบางเวลา โดยไมไดมสญญาจางจากหนวยงาน หรอปฏบตงานนอยกวาครงเวลา

ใหคดเวลาปฏบตงานเฉพาะทมาปฏบตงานส าหรบการเรยนการสอนแพทยประจ าบานตอยอด ไมนบเวลาทมาท างานวจยและงานบรการ เชน เวลาทตรวจผ ปวย หรอท าหตถการ เปนตน ทไมเกยวของกบแพทยประจ าบานตอยอด รวมทงไมนบเวลาทมาสอนนกศกษาแพทยหรอนสตแพทย

๑.๖.๒ คณสมบตของอาจารยผทจะเปนผรบผดชอบการฝกอบรม อาจารยผท าหนาทผ รบผดชอบการฝกอบรมของสถาบน ตองไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรเพอแสดงความร

ความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรมดานกมารเวชศาสตรไมนอยกวา ๕ ป และตองไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรเพอแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตร

ตอมไรทอและเมตาบอลสมมาแลวไมนอยกวา ๓ ป

๑.๗. จ านวนผเขารบการฝกอบรม

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยก าหนดใหสถาบนฝกอบรมรบผ เขาฝกอบรมไดในสดสวนป ละชนละ ๑ คน ตออาจารยผ ฝกอบรมเตมเวลา ๒ คนแรก (ตามทก าหนดไวในขอ ๖.๒) และหลงจากนนเพมขนไดอกในสดสวน ๑ คนตออาจารยผ ฝกอบรมเตมเวลา ๑ คน

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

4

จ านวนผเขารบการฝกอบรม (ปละ ชนละ) ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ จ านวนอาจารยผใหการฝกอบรม (คน) ๒ 3 ๔ ๕ ๖ ภาระงานผ ปวยนอกกมารเวชศาสตรทคลนก โรคตอมไรทอและเมตาบอลสม (จ านวนครงของผมารบการตรวจ/ป)

๖๐๐ ๙๐๐ ๑,๒๐๐ ๑,๕๐๐ ๑,๘๐๐

ภาระงานผ ปวยในทมปญหาโรคตอมไรทอและ เมตาบอลสมทงในแผนกและนอกแผนก (จ านวนการรบไวในโรงพยาบาล/ป)

๙๐ ๑๒๐ ๑๕๐ ๑๘๐ ๒๑๐

การทดสอบพเศษทางระบบตอมไรทอและ เมตาบอลสม (endocrine test) (ครง/ป)

๕๐ ๗๕ ๑๐๐ ๑๒๕ ๑๕๐

๑.๘ คณสมบตของผเขารบการฝกอบรม

ผสมครเขารบการฝกอบรมจะตองเปนผ ทไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพเวชกรรมแลว และตองม คณสมบตอยางใดอยางหนงดงตอไปน

๘.๑ เปนผไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรฯ ในสาขากมารเวชศาสตรทวไป ๘.๒ เปนแพทยประจ าบานปสดทายในสาขากมารเวชศาสตรทวไป ๘.๓ เปนผมสทธสอบเพอหนงสออนมตหรอวฒบตรฯ สาขากมารเวชศาสตรทวไปในปการศกษานน

๑.๙ จ านวนปการฝกอบรม

หลกสตรการฝกอบรมมระยะเวลา ๒ ป ๑.๑๐ วตถประสงค

เมอสนสดการฝกอบรมเพอเปนผมความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสมแลว ผ เขารบการฝกอบรมจะสามารถปฏบตงานทางดานตอมไรทอและเมตาบอลสมไดดวยตนเองอยางมประสทธภาพในสถาบนการศกษาหรอสถานพยาบาลทวไป โดยมความรความสามารถดงน

๑.๑๐.๑ ความรพนฐานเกยวกบระบบตอมไรทอ หนาท และการท างานทมปฏสมพนธกน รวมทงเมตา บอลสมของโปรตน ไขมน คารโบไฮเดรต โซเดยม โพแทสเซยม แคลเซยม และวตามนด

๑.๑๐.๒ ความรดานกายวภาคศาสตร อณพนธศาสตร และพยาธสภาพทกอใหเกดโรคทางระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม

๑.๑๐.๓ ความร ความสามารถ ทางดานภาพวนจฉย เชน อายกระดก (bone age) พยาธสภาพทตอมใตสมองและบรเวณใกลเคยง หรอทอวยวะองเชงกราน เปนตน

๑.๑๐.๔ เลอกการตรวจทางหองปฏบตการทเหมาะสม และสามารถควบคมการทดสอบทางระบบตอมไรทอ ใหเกดความปลอดภยแกผ เขารบการทดสอบ

๑.๑๐.๕ แปลผลจากการทดสอบทางฮอรโมนไดอยางถกตอง

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

5

๑.๑๐.๖ เลอกใชวธการรกษาอยางเหมาะสมพรอมทงตระหนกถงผลขางเคยง ภาวะแทรกซอน

และอนตรายทอาจเกดขนและแกไขอยางทนทวงท ๑.๑๐.๗ ตดตามผลการรกษาทงระยะสนและระยะยาวอยางมประสทธภาพ และมความปลอดภย ๑.๑๐.๘ ใหค าปรกษา แนะน าแกนกศกษาแพทย พยาบาล และแพทยเวชปฏบตทวไปได ๑.๑๐.๙ สามารถใหความรเกยวกบโรค แนวทางการรกษาและการปองกนโรคแกผ ปวยและ

ผปกครอง ไดเปนอยางด ๑.๑๐.๑๐ ท าการวจยดานตอมไรทอและเมตาบอลสมได

๑.๑๐.๑๑ มคณธรรม จรยธรรม และเจตคตทดตอวชาชพ ๑.๑๐.๑๒ ใหความรแกชมชนในเรองโรคระบบตอมไรทอทมผลกระทบตอชมชน ๑.๑๑. เนอหาสงเขปของการฝกอบรม เพอใหบรรลวตถประสงคดงกลาว ผ เขารบการฝกอบรมจะตองมความสามารถตามเนอหาดงตอไปน

๑.๑๑.๑ ความรดานปญญาพสย (cognitive) ๑.๑๑.๑.๑ ความรพนฐานเกยวกบตอมไรทอและเมตาบอลสมในสภาวะปกต และใน

พยาธสภาพ ๑.๑๑.๑.๑.๑ กายวภาคของระบบตอมไรทอ ๑.๑๑.๑.๑.๒ สรรวทยาของระบบตอมไรทอ ๑.๑๑.๑.๑.๓ ชวเคมของระบบตอมไรทอ ๑.๑๑.๑.๑.๔ กลไกการเกดโรค พยาธก าเนด (pathogenesis) และพยาธวทยา (pathology) ๑.๑๑.๑.๑.๕ เภสชวทยาเกยวกบฮอรโมนและยาทใชในระบบตอมไรทอและเมตาบอ ลสม ๑.๑๑.๑.๑.๖ พนธศาสตรของระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม ๑.๑๑.๑.๑.๗ อณพนธศาสตรและอมมโนวทยาทเกยวกบโรคตอมไรทอและเมตาบอ ลสม

๑.๑๑.๒ ความสามารถเชงปฏบต ๑.๑๑.๒.๑ ในการตรวจระบบตอมไรทอและเมตาบอลสมทางคลนก การใหการวนจฉยโรคและภาวะผดปกตตาง ๆ ของระบบตอมไรทอ

๑.๑๑.๒.๒ ใหการวนจฉยและรกษาภาวะฉกเฉนดงตอไปนอยางมประสทธภาพ ไดแก - Hypoglycemia / hyperglycemia - Hypocalcemia / hypercalcemia - Adrenal crisis - Thyroid storm

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

6

- Diabetic ketoacidosis & hyperosmolar coma - Endocrine hypertensive crisis - Endocrine hyponatremia / hypernatremia

๑.๑๑.๒.๓วางแผนในการตรวจพเศษทางระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม และแปลผล (special endocrine test และ special technique)

๑.๑๑.๒.๔ ความสามารถเชงวเคราะห - ภาพรงสวนจฉยทเกยวของกบระบบตอมไรทอ - Nuclear endocrinology - Ultrasonography - Bone mineral density

๑.๑๑.๓ ดานเจตคตพสย (affective domain) ๑.๑๑.๓.๑ มอปนสย เจตคต และคานยมทดตอวชาชพ ๑.๑๑.๓.๒ มความตระหนกถงภาระงานหนกและมความอดทน มงมนทจะฟนฝาอปสรรคงานทง

ปวงดวยตนเอง รขอบเขตความสามารถของตนและปรกษาผ เชยวชาญอยางเหมาะสม ๑.๑๑.๓.๓ มความใฝร ใฝปฏบต ท าตนใหมความรความสามารถทนตอวทยาการกาวหนาอยตลอดเวลา ใฝสอน และรบผดชอบตอสงคม ๑.๑๑.๔ ความรทางดานบรณาการ

๑.๑๑.๔.๑ ความรทางดานกระบวนการวจย ระบาดวทยาคลนก การใชขอมลเชงประจกษ (evidence-based medicine)

๑.๑๑.๔.๒ วธการสอสารและการใหค าปรกษา (communication and counseling) ๑.๑๑.๔.๓ ระบบสขภาพแหงชาต การบรหารจดการทางการแพทย ๑.๑๑.๔.๔ การคนหาขอมลทางการแพทย และการประเมนคาขอมล (critical appraisal of

data and information) ๑.๑๑.๔.๕ เวชศาสตรปองกน ๑.๑๑.๔.๖ การแพทยทเนนจตวญญาณแหงความเปนมนษย (humanized medicine) ๑.๑๑.๔.๗ การรกษามาตรฐานการดแลรกษาผ ปวยใหดทสด (professionalism) ๑.๑๑.๔.๘ จรยธรรมทางการแพทย ๑.๑๑.๔.๙ ความรทางดานกฎหมาย

๑.๑๒. วธการฝกอบรม

ในการฝกอบรมเพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดสถาบนฝกอบรมจะตองจดประสบการณการเรยนร ดงน

๑.๑๒.๑ การจดประสบการณการเรยนร

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

7

ระดบชนปท ๑

เวลาฝกอบรมไมนอยกวา ๕๐ สปดาห ควรมความรทางคลนกเกยวกบโรคระบบตอมไรทอและเมตา บอลสม เพอสามารถปฏบตงานประจ าในโรงพยาบาลทมการแบงแยกแผนกโดยจดการฝกอบรม ดงน

๑. ดานความร ๑.๑ เขารวมประชมวชาการ ๑.๒ ประชมปรกษาผ ปวย ๑.๓ ประชมวารสารสโมสร (Journal club) ตลอดจนฟงการบรรยาย

๒. ดานทกษะ ๒.๑ ปฏบตงานทางดานคลนกอยางนอย ๑๒ เดอนของการฝกอบรม ๒ ป

- หอผ ปวย - ผ ปวยนอกทางระบบตอมไรทอ - การทดสอบดานตอมไรทอ (Endocrine testing) - หออภบาลวกฤต (I.C.U.)

๒.๒ การปฏบตในหองปฏบตการ ฝกทกษะในการทดสอบฮอรโมนตาง ๆ ๒.๓ ฝกทกษะในการประเมนการเจรญเตบโต (auxology) และลกษณะทางเพศทตยภม

(secondary sex characteristics) ระดบชนปท ๒

เวลาฝกอบรมอยางนอย ๕๐ สปดาห มความรลกซงในวชาโรคระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม สามารถ ปฏบตงานประจ าในฐานะทปรกษา โดยจดการฝกอบรมเชนเดยวกบปท 1 แตมหนาทเพมเตม ดงน

๑. ดานความร - เปนทปรกษาและดแลแพทยประจ าบานสาขากมารเวชศาสตร และแพทยประจ าบานตอ

ยอดโรคตอมไรทอและเมตาบอลสมระดบปท ๑ - สามารถวางแผนการรกษา เปนหวหนาทม หรอรบปรกษา - จดใหมการประชมวชาการ และอภปรายปญหาทางโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

๒. ดานทกษะ - ปฏบตงานและควบคมการตรวจพเศษทางระบบตอมไรทอจนมความสามารถสง - ปฏบตงานในหอผปวยใน หออภบาลวกฤต และคลนกผ ปวยนอก - สามารถสอบผานในวชาโรคระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม

๓. ท าการวจย ๔. ปฏบตงานรวมกบสาขาอนทเกยวของ ไดแก ภาควชาอายรศาสตร ภาควชาสตศาสตรและ นรเวชวทยา ภาควชารงสและเวชศาสตรนวเคลยร และหนวยเวชพนธศาสตร

แผนการปฏบตงาน (ระยะเวลา ๒ ป)

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

8

- ปฏบตงานทหนวยตอมไรทอ ภาควชากมารเวชศาสตร ๑๙-๒๐ เดอน - หนวยตอมไรทอ (ตางสถาบน) ภาควชากมารเวชศาสตร ๑-๒ เดอน - ภาควชาสต-นรเวชวทยา หนวย reproductive endocrinology ๑ เดอน

- ภาควชาอายรศาสตร หนวยตอมไรทอ ๑ เดอน - วชาเลอก ๑ เดอน

การฝกภาคปฏบตขางตนอาจจดในลกษณะหมนเวยนปฏบตงานในคลนกตางๆ หรอมอบหมายให ผ รบการฝกอบรมแตละชนปมความรบผดชอบแตกตางกน เชน การฝกอบรมในปทหนง อาจารยผ ใหการอบรมตองควบคมดแลอยางใกลชด การฝกอบรมในชนปทสอง ใหผ รบการฝกอบรมรบผดชอบงานมากขน โดยอาจารยดแลและตรวจสอบความถกตอง

๑.๑๒.๒ งานวจย สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหผ รบการฝกอบรมมงานวจยไมนอยกวา ๑ เรองตลอด

ระยะเวลาการฝกอบรม ๑.๑๒.๓ งานสอน สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหผ รบการฝกอบรมมสวนรวมในการใหค าปรกษา

ในการ เลอกและแปลจากการทดสอบฮอรโมน การอานอายกระดก การอานภาพรงส และ ultrasonography ชวยสอนนกศกษาแพทยและแพทยประจ าบานทผานมาในสาขาวชาโดยความเหนชอบของอาจารยผควบคมหลกสตรและชวยในการจดท าแฟมประวต

สถาบนฝกอบรมอาจจดใหมชวงเวลาทผ รบการฝกอบรมสามารถเลอกฝกอบรมนอกสถาบน เพอให ไดรบประสบการณเพมเตม โดยสถาบนเหลานนจะตองเปนสถาบนฝกอบรมทไดรบการรบรองจากคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ อนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสม ๑.๑๓. การประเมนผเขารบการฝกอบรม

สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหมการประเมนผ เขารบการฝกอบรมดงน ๑.๑๓.๑ การประเมนระหวางการฝกอบรม สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหมการประเมนผลผ เขารบ

การฝกอบรมเมอสนสดการฝกอบรมแตละป เพอใหขอมลปอนกลบ (feedback) เพอใหเกดการพฒนาและเพอเลอนชน

๑.๑๓.๒ การประเมนเพอวฒบตรและหนงสออนมตฯแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสม

๑.๑๓.๒.๑ คณสมบตของผมสทธเขารบการสอบเพอวฒบตรฯ มดงตอไปน ๑.๑๓.๒.๑.๑ เปนผ ทไดผานการฝกอบรมครบตามหลกสตรของสถาบนฝกอบรม ๑.๑๓.๒.๑.๒ สถาบนฝกอบรมเหนสมควรใหเขารบการประเมนได ๑.๑๓.๒.๑.๓ มหลกฐานรบรองจากสถาบนฝกอบรมวามประสบการณภาคปฏบต ตามทก าหนด

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

9

๑.๑๓.๒.๑.๔ มผลงานวจย 1 เรอง โดยใหสงเปนรปเลมหรอเปนบทความวจยท

พรอมสงตพมพในวารสารวชาการ (manuscript) กอนสมครสอบ การสงผลงานวจยใหปฏบตตามคมอการเขยนงานวจยเพอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม สาขากมารเวชศาสตร ของแพทยสภา พทธศกราช ๒๕๕๓

๑.๑๓.๒.๒ วธการประเมน ประกอบดวยการสอบภาคขอเขยน การสอบภาคปฏบต และการสอบปากเปลาโดยใชตวอยางผ ปวย โดยมเกณฑการตดสนผาน ดงตอไปน

๑.๑๓.๒.๒.๑ การสอบภาคทฤษฎ MCQ จะตองผานเกณฑ (MPL) รอยละ ๖๐ ๑.๑๓.๒.๒.๒ การสอบภาคปฏบต Case approach ซงจะตองผานเกณฑ รอยละ ๖๐ อยาง

นอย ๓ ใน ๔ ราย ๑.๑๓.๒.๒.๓ การสอบปากเปลา (Oral) ขนอยกบการพจารณาของคณะกรรมการสอบ ๑.๑๓.๒.๒.๔ ประกาศผลการสอบหลงจากวนทท าการสอบ ๑ สปดาห ๑.๑๓.๒.๒.๕ ในกรณทมผสอบไมผานทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต ก าหนดใหสมครสอบ ใหมในปถดไป ๑.๑๓.๒.๒.๖ ในกรณมผสอบไมผานภาคทฤษฎหรอภาคปฏบตอยางใดอยางหนง ก าหนดให

สมครสอบเฉพาะสวนทไมผานนนๆ ในปถดไป มก าหนดเวลาไมเกน ๓ ป หากเกน ๓ ป ผสมครสอบตองสอบใหมทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต

ทงนผลการตดสนสดทายขนกบคณะกรรมการการฝกอบรมและสอบเพอวฒบตรอนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

๑.๑๓.๒.๓ คณสมบตของผมสทธเขารบการสอบเพอหนงสออนมตฯ ผ มสทธเขาสอบเพอหนงสออนมตฯ ทผานการปฏบตงานในประเทศไทย จะตองม คณสมบตตอไปนครบทกขอ พรอมหลกฐานประกอบ ๑.๑๓.๒.๓.๑ เปนผ ทไดรบหนงสออนมตฯหรอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม สาขากมารเวชศาสตรของแพทยสภา ๑.๑๓.๒.๓.๒ ไดท างานเกยวกบกมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ในโรงพยาบาลทมการแยกหนวยตอมไรทอและเมตาบอลสม ทมคณสมบตเทยบเทาเกณฑขนต าในการขอเปดเปนสถาบนฝกอบรมเปนเวลาไมนอยกวา ๕ ป ๑.๑๓.๒.๓.๓ ผ มสทธเขาสอบเพอหนงสออนมตฯ ทไดรบวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอฯจากตางประเทศ ตองมคณสมบตตอไปนครบทกขอ พรอมหลกฐานประกอบ

๑.๑๓.๒.๓.๔ วฒบตรฯ ทไดรบ ตองผานการรบรองจากแพทยสภา ๑.๑๓.๒.๓.๕ เปนผ ทไดรบหนงสออนมตฯหรอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม สาขากมารเวชศาสตรของแพทยสภา

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

10

๑.๑๓.๓.๒ วธการประเมนและเกณฑตดสน เชนเดยวกบการประเมนเพอวฒบตรฯ

๑.๑๔. การประกนคณภาพการศกษา ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย ก าหนดใหสถาบนฝกอบรมทจะไดรบการอนมตใหจดการ

ฝกอบรม จะตองผานการประเมนความพรอมในการเปนสถาบนฝกอบรม และสถาบนฝกอบรมจะตองจดใหมการประกนคณภาพการฝกอบรมอยางตอเนอง ดงน

๑.๑๔.๑ การประกนคณภาพการฝกอบรมภายใน สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหมระบบและ กลไกการประกนคณภาพการฝกอบรมภายใน ๑.๑๔.๒ การประกนคณภาพการฝกอบรมภายนอก สถาบนฝกอบรมจะตองไดรบการประเมนคณภาพจากคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบเพอวฒบตรอนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ตามเวลาทแพทยสภาก าหนด ๑.๑๕. การทบทวน และการพฒนาหลกสตรฝกอบรม ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยก าหนดใหมการทบทวนและพฒนาหลกสตรการฝกอบรมฯ เปนระยะๆ หรออยางนอยทก ๕ ป และแจงผลการทบทวนและพฒนาใหแพทยสภารบทราบ เกณฑสถาบนฝกอบรม

สถาบนฝกอบรม หมายถง คณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร สถาบนทางการแพทย หรอโรงพยาบาลทจดการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด

อนง ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยทแพทยสภามอบหมายใหดแลการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอ

ยอดเพอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม เมอจะพจารณาอนมตใหคณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร สถาบนทางการแพทย หรอโรงพยาบาลใดเปดเปนสถาบนฝกอบรมได คณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร สถาบนทางการแพทย หรอโรงพยาบาลนนจะตองมคณสมบตตามเกณฑทวไปและเกณฑเฉพาะ และจะตองระบสถานภาพของสถาบนฝกอบรมนน ดงน

๒.๑ เกณฑทวไปส าหรบสถาบนฝกอบรม ๒.๑.๑ คณสมบตทวไป

(ก) ไดรบการรบรองคณภาพ หรอก าลงด าเนนการพฒนาเพอการรบรองคณภาพ (ข) มบรรยากาศทางวชาการในลกษณะสงคมนกวชาการ เพอเสรมสรางคณสมบตในการใฝร

ใหแกผ เขารบการฝกอบรม (ค) มระบบการบรหารจดการทด มสถานท เครองมออปกรณ และจ านวนผ ปวยทงประเภทผ ปวย

ใน และผ ปวยนอกพอเหมาะแกการฝกอบรม และผ เขารบการฝกอบรมไดมสวนด าเนน การดแลรกษาและใหบรการกบผ ปวยโดยตรง

(ง) มหนวยงานเทยบเทาภาควชาในคณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร หรอแผนกในโรงพยาบาล เปนผ รบผดชอบด าเนนการ โดยผบรหารของคณะแพทยศาสตร วทยาลย

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

11

แพทยศาสตร หรอโรงพยาบาลทรบผดชอบด าเนนการตองไมมผลประโยชนสวนตวทอาจขดขวางการบรหารงานและ การพฒนางานการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด

(จ) มปณธานและพนธกจระบไวชดเจนวา มงผลตแพทยประจ าบานตอยอดทมความรความ สามารถ และคณสมบตสอดคลองกบหลกสตรฯ และมความสามารถในการเปนนกวชาการและทจะศกษาตอเนองได และมวตถประสงคของหลกสตรทสอดคลองกบพนธกจ

(ฉ) มระบบบรหารงานทชดเจนเพอสนบสนนการจดการฝกอบรมใหบรรลตามปณธาน ไดแก การบรหารงานทวไป การบรหารการศกษา เปนตน ระบบงานดงกลาวใหท าเปนระเบยบของคณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร สถาบนทางการแพทย หรอโรงพยาบาล และประกาศใหผ เกยวของทราบทวกน

(ช) มแพทยผทรงคณวฒจ านวนเพยงพอรบผดชอบในสาขาทฝกอบรมและสาขาทเกยวของ และมความมงมน ความเตมใจในการเปนอาจารยประจ าหลกสตรฝกอบรม

(ซ) ในระยะเรมแรก (ประมาณ ๕ ป) คณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร สถาบนทางการแพทย หรอโรงพยาบาลทขอเปดด าเนนการฝกอบรม อาจพจารณาท าความตกลงกบ คณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร หรอโรงพยาบาลทมประสบการณด าเนนการเปดหลกสตรฝกอบรมมาแลวไมต ากวา ๑๐ ป ใหชวยท าหนาทเปนทปรกษาและชวยเหลอ หรอเปนสถาบนสมทบ หรอสถาบนรวมในการด าเนนการฝกอบรม

(ฌ) กอนเปดด าเนนการฝกอบรม คณะแพทยศาสตร วทยาลยแพทยศาสตร สถาบนทางการ แพทย หรอโรงพยาบาลจะตองด าเนนการใหแพทยสภารบรองหลกสตรของสถาบนฝกอบรมเพอใหผส าเรจการ ฝกอบรมมสทธเขาสอบเพอวฒบตรฯ และจะตองมความพรอมในการจด การฝกอบรมและทรพยากร ตางๆ โดยเฉพาะอาจารย สอการศกษาและอปกรณการฝกอบรม ครบถวนตามเกณฑทก าหนด ทงน จะตองมแผนด าเนนงานระยะ ๕ ปทมความชดเจนและเปนไปได โดยแผนปฏบตการจะตองแสดงให เหนวามความพรอมดงกลาวกอนเรมการฝก อบรมแตละชนป อยางนอย ๑ ปการศกษา

(ญ) ในกรณทสถาบนฝกอบรมเปนสถาบนภาคเอกชน นอกจากจะตองมคณสมบตตามขอ (ก) ถง(ฌ) แลวจะตองไมแสวงหาก าไรจากการฝกอบรม โดยใหจดตงมลนธหรอกองทนทมทนส ารองเพยงพอในการด าเนนการระยะยาว และใหมผแทนราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยซงรบผดชอบดแลการ ฝกอบรมเปนกรรมการของมลนธหรอกองทนโดยต าแหนง

๒.๑.๒ หนวยงานกลางพนฐาน สถาบนฝกอบรมนนจะตองมหนวยงานกลางใหบรการ ดงตอไปน (ก) หองปฏบตการส าหรบการชนสตร สถาบนฝกอบรมจะตองมการใหบรการตรวจทาง

(ก) หองปฏบตการ หรอตดตอขอรบบรการตรวจทางหองปฏบตการใหครอบคลมการชนสตรประเภทพนฐานและ ประเภทจ าเพาะทจ าเปนส าหรบการฝกอบรม ซงหองปฏบตการตองมพยาธแพทยหรอแพทย หรอบคลากรอนทมความรความช านาญเปนผควบคม หองปฏบตการดานพยาธวทยากายวภาค สามารถทจะท าการตรวจศพ ตรวจชนเนอและสงสงตรวจทางเซลลวทยาทไดจากการผาตดหรอการท าหตถการ สามารถเตรยมสไลดชนเนอเยอและสงสงตรวจเพอตรวจดวยกลองจลทรรศนไดเอง พยาธแพทยตองมเวลา มความสามารถ และเตมใจ

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

12

ใหค าปรกษาหารอหรอสอนแพทยประจ าบานและแพทยประจ าบานตอยอดทกสาขาได อตราการตรวจศพซงเปรยบเสมอนดชนชบงความสนใจทางวชาการและความใสใจในการคนหาสาเหต การด าเนนโรค และการประเมนผลการรกษาของแพทยในโรงพยาบาลนนจะตองไมนอยกวารอยละ ๑๐ ของจ านวนผ ปวยทถงแกกรรม (ไมรวมการตรวจศพทางดานนตเวชศาสตร) การตรวจศพ การตรวจชนเนอ และการตรวจทางเซลลวทยาตองกระท าโดยครบถวนจนสามารถใหการวนจฉยขนสดทาย และตองมรายงานการตรวจเกบไวเปนหลกฐานทกราย

ในกรณทอตราการตรวจศพของสถาบนฝกอบรมไมถงเกณฑทก าหนด สถาบนจะตองแสดงหลกฐานทบงชถงความสนใจทางวชาการและความใสใจในการคนหาสาเหตการด าเนนโรค และการประเมนผลการรกษาของแพทยในโรงพยาบาลดวยการตรวจทางพยาธวทยาหรอการตรวจอนๆ หองปฏบตการดานพยาธวทยาคลนกหรอเวชศาสตรชนสตร สามารถใหบรการตรวจดานโลหตวทยา เคมคลนก จลทรรศนศาสตร จลชววทยา วทยาภมคมกนไดเปนประจ า รวมทงจะตองมการใหบรการทางดานธนาคารเลอดทจ าเปนส าหรบการฝกอบรม

(ข) หนวยรงสวทยา สถาบนฝกอบรมจะตองรงสแพทยผทรงคณวฒ สามารถตรวจทางรงสทจ าเปน ส าหรบการฝกอบรมได (ค) หองสมดทางแพทย สถาบนฝกอบรมจะตองมหองสมดซงมต ารามาตรฐานทางการแพทย วารสารการแพทยทใชบอย และหนงสอดรรชนส าหรบชวยคนรายงานทตพมพในวารสารส าหรบใหแพทย ประจ าบานและแพทยประจ าบานตอยอดใชไดสะดวก (ง) หนวยเวชระเบยนและสถต สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหผ ปวยทกคนมแฟมประจ าตว ซงบนทก ประวต ผลการตรวจรางกาย การสงการรกษาทเปนมาตรฐาน และมระบบการจดเกบ คนหา และการ ประมวลสถตทมประสทธภาพ

๒.๑.๓ หนวยงานทางดานคลนกทเกยวกบการดแลรกษาผปวยสาขาทฝกอบรม สถาบนฝกอบรมจะตองมหนวยงานทางคลนกทส าคญ ไดแก อายรศาสตร ศลยศาสตร กมารเวชศาสตร สตศาสตร-นรเวชวทยา เพอใหการดแลรกษาผ ปวยในสาขาทฝกอบรมหากจ าเปน

๒.๑.๔ กจกรรมวชาการ สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหมกจกรรมวชาการสม าเสมอ ทงในหนวยงานทรบผดชอบสาขาทฝกอบรม เชน กจกรรม journal club เปนตน หรอกจกรรมวชาการระหวางหนวยงานหรอระดบโรงพยาบาล เชน tissue conference, tumor conference, morbidity-mortality conference, clinico-pathological conference เปนตน

นอกจากน สถาบนฝกอบรมจะตองจดหรออนญาตใหผ เขารบการฝกอบรมเรยนวทยาศาสตรการแพทยพนฐานประยกต หรอวทยาศาสตรคลนกสมพนธ และควรสนบสนนใหผ เขารบการฝกอบรมรวมประชมวชาการนอกสถาบนฝกอบรมตามโอกาสสมควร

๒.๒ เกณฑเฉพาะส าหรบสถาบนฝกอบรม

สถาบนฝกอบรมอนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสมจะตองไดรบการรบรองจากราชวทยาลยกมาร แพทยแหงประเทศไทย โดยมสถานท เครองมออปกรณ จ านวนผ ปวยและการบรการ ผด าเนนการฝกอบรมเปนไปตามเกณฑทคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ อนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสมก าหนด โดยความเหนชอบของราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยและแพทยสภา ดงน

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

13

๒.๒.๑ มสถานทและเครองมออปกรณทเพยงพอส าหรบงานบรการและการฝกอบรม

สถาบนฝกอบรมจะตองมสถานทเพยงพอส าหรบการงานบรการภาพวนจฉยและการฝกอบรม รวมทงมเครองมออปกรณเพยงพอส าหรบการฝกอบรม ไดแก

๒.๒.๑.๑ MRI (Magnetic Resonance Imaging) ๒.๒.๑.๒ CT (Computed Tomography) ๒.๒.๑.๓ Ultrasonography ๒.๒.๑.๔ Conventional radiography และหรอ tomography equipment สถานทและเครองมอ

อปกรณเหลานควรมความสามารถทจะรองรบผปวยทมความเสยงสง นอกจากนควรม สถานทเพยงพอทจะแสดงภาพวนจฉยเหลาน เพอการแปลผลและใหค าปรกษาแนะน าแกแพทยเวชปฏบต ควรมสถานทและการบรหารจดการทจะชวยในการคนควา การท างานวจยดวย

๒.๒.๒ มจ านวนและคณวฒของแพทยผใหการฝกอบรมทเหมาะสม สถาบนฝกอบรมจะตองมแพทยซงไดรบวฒบตร / หนงสออนมตฯ อนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสม

หรอผ ทไดรบการรบรองจากราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยเปนอาจารยผสอนเตมเวลาอยางนอย ๒ คน ในกรณทมอาจารยเตมเวลาเพยง ๑ คน สถาบนฝกอบรมตองหาสถาบนฝกอบรมสมทบซงมอาจารยตามคณสมบตขอ ๖.๑ เพอใหมจ านวนอาจารยเพยงพอแกการฝกอบรม หรอ หากมจ านวนอาจารยผ ฝกอบรมเตมเวลาไมพอ อาจจดใหมอาจารยแบบไมเตมเวลาไดไมมากกวารอยละ ๕๐ ของจ านวนอาจารยทงหมด และภาระงานในอนสาขาตอมไรทอและเมตาบอลสม ของอาจารยแบบไมเตมเวลา เมอรวมกนทงหมดจะตองไมนอยกวาภาระงานของจ านวนอาจารยผ ใหการฝกอบรมแบบเตมเวลาทขาดไป และอาจารยผท าหนาทหวหนาสถาบนฝกอบรมหรอประธานการฝกอบรมจะตองปฏบตงานทางดานตอมไรทอและเมตาบอลสมมา แลวไมนอยกวา ๕ ป ๒.๒.๓ มงานบรการทางระบบตอมไรทอและเมตาบอลสมทมคณภาพและจ านวนเพยงพอส าหรบการ

ฝกอบรม สถาบนฝกอบรมจะตองเขารวมและมกจกรรมประกนคณภาพอยางใดอยางหนง และมปรมาณงาน

บรการ ดงน ๒.๒.๓.๑ ผ ปวยนอก โรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ไมนอยกวา ๖๐๐ ครง/ป ๒.๒.๓.๒ ผ ปวยใน โรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ไมนอยกวา ๙๐ ครง/ป ๒.๒.๓.๓ การทดสอบพเศษทางระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม (endocrine test) ไมนอยกวา ๕๐

ครง/ป ๒.๒.๔ หองปฏบตการ / หนวยงานสนบสนน สถาบนฝกอบรมควรมหองปฏบตการทสามารถใหการ

สนบสนนและรองรบงานวจยได ๒.๒.๕ หองสมดและระบบบรการเวชสารสนเทศทเหมาะสมกบการฝกอบรม สถาบนฝกอบรม

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

14

จะตองมหองสมดหรอระบบบรการเวชสารสนเทศทเหมาะสมกบการฝกอบรม เปนแหลงคนควาทางดานการแพทย โดยเฉพาะอยางยง ทางดานตอมไรทอและเมตาบอลสม กายวภาคศาสตร พยาธวทยา รงสวทยา ประสาทวทยา และเมตาบอลสม ๒.๒.๖ มกจกรรมวชาการ

สถาบนฝกอบรมจะตองจดใหมกจกรรมวชาการสม าเสมอ ไดแก ๒.๒.๖.๑ Journal club ไมนอยกวาเดอนละ ๑ ครง ๒.๒.๖.๒ Topics review ไมนอยกวาเดอนละ ๑ ครง ๒.๒.๖.๒ การประชมรวมระหวางภาควชา / หนวยงาน เชน Interdepartmental conference

เดอนละ ๑ ครง ๒.๒.๖.๓ Case discussion ไมนอยกวาเดอนละ ๑ ครง

สถาบนฝกอบรมใดขาดหนวยงานหรอคณสมบตขอใด กอาจใชสถาบนสมทบอนรวมดวยโดยความเหน ชอบของคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ อนสาขาโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ทแตงตงโดยแพทยสภา ๒.๓. สถานภาพของสถาบนฝกอบรม

สถาบนฝกอบรมมสถานภาพหลายอยาง ตามบทบาทหนาทในการฝกอบรม ดงน ๒.๓.๑ สถาบนฝกอบรมหลก ไดแก สถาบนฝกอบรมทด าเนนการจดท าหลกสตรการฝกอบรมแพทยประจ า

บานตอยอด และไดรบอนมตจากแพทยสภาใหเปดเปนสถาบนฝกอบรม โดยจดใหผเขารบการฝกอบรมไดรบประสบการณจากสถาบนฝกอบรมตลอดหลกสตร หรอเปนเวลาไมต ากวาระยะเวลา ๒ ใน ๓ ของหลกสตร

๒.๓.๒ สถาบนฝกอบรมสมทบ ไดแก สถาบนฝกอบรมทไดรบอนมตจากแพทยสภาใหเปนสถาบนฝกอบรมสมทบกบสถาบนหลกเพอจดการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอดในสวนทสถาบนหลกไมสามารถจดประสบการณได โดยกจกรรมดงกลาวเมอรวมกนแลวตองมระยะเวลารวมกนไมต ากวา ๓ เดอน และไมเกน ๑ ใน ๓ ของระยะเวลาของหลกสตร

ตวอยาง คณะแพทยศาสตร ................. จดท าหลกสตรการฝกอบรมฯ อนสาขากมารเวช

ศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม และขออนมตเปดเปนสถาบนฝกอบรม รวมทงขอใหคณะ แพทยศาสตร .............. เปนสถาบนฝกอบรมสมทบ จดกจกรรม .......... ใหผ เขารบการฝกอบรมเปนเวลา ๖ เดอน เปนตน

๒.๓.๓ สถาบนรวมฝกอบรม ไดแก สถาบนฝกอบรมตงแต ๒ แหงขนไปทด าเนนการจดท าหลกสตรการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด และไดรบอนมตจากแพทยสภาใหเปดเปนสถาบนฝกอบรมรวมกน โดยจดใหผ เขารบการฝกอบรมไดรบประสบการณจากทกสถาบน โดยแตละแหงมเวลาไมต ากวา ๑ ใน ๓ ของระยะเวลาของหลกสตร

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

15

ตวอยาง คณะแพทยศาสตร .............. รวมกบ โรงพยาบาล .............. จดท าหลกสตรการ

ฝกอบรมฯ อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม และขออนมตเปดเปนสถาบนรวมฝกอบรม โดยผ เขารบการฝกอบรมไดรบประสบการณจากคณะแพทยศาสตร ............ เปนเวลา ๑๖ เดอน และจากโรงพยาบาล ............. เปนเวลา ๘ เดอน เปนตน

๒.๓.๔ สถาบนฝกอบรมกจกรรมเลอก ไดแก สถาบนฝกอบรมทไดรบความเหนชอบจากราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย โดยการพจารณาของคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ อนสาขากมารเวช

ศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ใหเปนสถาบนฝกอบรมทจดประสบการณเพมเตมใหกบผ เขารบการฝกอบรมทสนใจไดในลกษณะของกจกรรมเลอก (elective) โดยมระยะเวลาไมเกน ๓ เดอน

หลกสตรฯ อาจจดใหผ เขารบการฝกอบรมไดรบประสบการณเพมเตมจากสถาบนฝกอบรม กจกรรมเลอกได โดยจะตองมระยะเวลารวมกนตลอดหลกสตรไมเกนระยะเวลาทราชวทยาลยกมาร แพทยแหงประเทศไทยก าหนด

๒.๔ การขออนมตเปนสถาบนฝกอบรม

คณะแพทยศาสตร/วทยาลยแพทยศาสตร/โรงพยาบาลใดทมความประสงคจะเปดเปนสถาบนฝกอบรมในอนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม ถาเปนการจดการฝกอบรมทมหรอไมมสถาบนฝกอบรมสมทบ ใหสถาบนฝกอบรมหลกเปนผดาเนนการจดท าขอมล หากเปนการจดการฝกอบรมในลกษณะทมสถาบนรวมฝกอบรมใหทกสถาบนฝกอบรมรวมรบผดชอบเปนผดาเนนการจดท าขอมล ตามเกณฑหลกสตรการฝกอบรมทไดรบอนมตนน เสนอแพทยสภา เพอสงใหราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยประสานงานกบคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ ตรวจรบรองการเปดสถาบนฝกอบรม และก าหนดศกยภาพของสถาบนฝกอบรมหลกและสถาบนสมทบ (ถาม) หรอสถาบนรวมฝกอบรม ตามเกณฑหลกสตรและจ านวนความตองการของแพทยเฉพาะทางสาขานน แลวใหน าเสนอราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยพจารณาเสนอใหแพทยสภาอนมตตอไป

๒.๕ การตดตามก ากบดแลสถาบนฝกอบรม ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยจะตดตามก ากบดแลสถาบนฝกอบรมหลก สถาบนฝกอบรม

สมทบ สถาบนรวมฝกอบรมทไดรบอนมตใหเปดการฝกอบรมเปนระยะๆ โดยการมอบหมายใหคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ เปนผด าเนนการตามแนวทางทแพทยสภาก าหนด และเสนอรายงานผานราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทยเพอเสนอใหแพทยสภารบทราบเปนระยะๆ

หากคณะอนกรรมการฝกอบรมและสอบฯ พบวาสถาบนฝกอบรมหลกหรอสถาบนรวมฝกอบรมใดไมมผสมครเขารบการฝกอบรมในหลกสตรใดตดตอกนเกน ๕ ป ให “พก” การประกาศรบสมครแพทยประจ าบานตอยอด

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

16

ภาคผนวกท ๑ รายนามคณะอนกรรมการจดท าเกณฑหลกสตรการฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด

อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม

1. แพทยหญงชนกา ต จนดา ทปรกษา 2. นายแพทยชวลต ปรยาสมบต ทปรกษา 3. แพทยหญงมานะศร อศรางกร ณ อยธยา ทปรกษา 4. แพทยหญงสมาล ศรวฒนา ทปรกษา 5. นายแพทยเหลอพร ปณณกนต ทปรกษา 6. นายแพทยกตต องศสงห ทปรกษา 7. นายแพทยไพรช ไชยะกล ทปรกษา 8. นายแพทยพฒน มหาโชคเลศวฒนา ประธานอนกรรมการ 9. แพทยหญงสมจตร จารรตนศรกล อนกรรมการและเลขานการ 10. นายแพทยสทธพงศ วชรสนธ อนกรรมการและผชวยเลขานการ 11. นายแพทยจตตวฒน สประสงคสน อนกรรมการ 12. แพทยหญงขวญใจ ธนกจจาร อนกรรมการ 13. แพทยหญงเกวล อณจกร อนกรรมการ 14. แพทยหญงอวยพร ปะนะมณฑา อนกรรมการ 15. แพทยหญงนฤมล ภทรกจวานช อนกรรมการ 16. แพทยหญงสภาวด ลขตมาศกล อนกรรมการ 17. แพทยหญงไพรลยา นาควชระ อนกรรมการ 18. แพทยหญงจรนดา สนตประภพ อนกรรมการ

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

17

ภาคผนวกท ๒ เนอหาสงเขปของการฝกอบรม

หลกสตรฝกอบรมแพทยประจ าบานตอยอด เพอวฒบตรแสดงความรความช านาญในการประกอบวชาชพเวชกรรม อนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตาบอลสม จะตองครอบคลมเนอหา ดงตอไปน ความรทางดานปญญาพสย

๑. ความรพนฐานของระบบตอมไรทอและเมตาบอลสม (Basic Endocrinology) ในสภาวะปกต และพยาธสภาพดานกายวภาค สรรวทยา ชวเคม พยาธก าเนด (pathogenesis) พยาธวทยา (pathology) พนธศาสตร และอณพนธศาสตร ทเกยวของกบระบบตอมไรทอ ไดแก

๑.๑ Basic sciences of endocrine system ๑.๑.๑ Fetal endocrinology ๑.๑.๒ Anatomy and physiology ๑.๑.๓ Peptide hormones ๑.๑.๔ Steroid hormones ๑.๑.๕ Hormone receptors ๑.๑.๖ Signal transduction pathways ๑.๑.๗ Neural regulation of endocrine system ๑.๑.๘ Genetics of endocrinology ๑.๑.๙ Molecular endocrinology ๑.๑.๑๐ Hormone assays

๑.๒ Hypothalamic – pituitary gland and Hypothalamic – pituitary disorders ๑.๒.๑ Anterior pituitary disorders

- Growth hormone deficiency - Gigantism / acromegaly - Congenital / acquired hypopituitarism - Isolated gonadotropin deficiency - Pituitary tumor

๑.๒.๒ Posterior pituitary disorders - Diabetes insipidus - Syndrome of inappropriate antidiuretic hormone secretion (SIADH) - Cerebral salt wasting

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

18

๑.๓ Thyroid gland and thyroid disorders ๑.๓.๑ Hypothyroidism - Congenital - Acquired - Neonatal thyroid screening ๑.๓.๒ Thyrotoxicosis - Graves’ disease - Neonatal thyrotoxicosis - Subacute (viral) thyroiditis - TSH – mediated hyperthyroidism - Iodine – induced thyrotoxicosis ๑.๓.๓ Thyroiditis - Acute suppurative thyroiditis - Subacute (viral) thyroiditis - Chronic autoimmune thyroiditis ๑.๓.๔ Goiter ๑.๓.๕ Thyroid nodules - Benign tumor and cysts - Malignant thyroid tumors ๑.๓.๖ Non – thyroidal illness ๑.๓.๗ Iodine deficiency disorders (IDD) ๑.๔ Growth and pubertal disorders ๑.๔.๑ Short stature / failure to thrive ๑.๔.๒ Tall stature ๑.๔.๓ Precocious puberty - Central precocious puberty - Peripheral precocious puberty ๑.๔.๔ Delayed puberty - Hypogonadism - Constitutional delay of growth and puberty ๑.๔.๕ Pubertal variants - Premature thelarche

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

19

- Pubertal gynecomastia - Premature adrenarche - Menstrual irregularity ๑.๕ Adrenal gland and adrenal disorders ๑.๕.๑ Hypoadrenocorticism - Congenital adrenal hyperplasia - Congenital adrenal hypoplasia - Adrenocortical unresponsiveness to ACTH - Adrenoleukodystrophy - Mineralocorticoid deficiency - Adrenal hemorrhage - Addison’s disease - ACTH deficiency - End organ unresponsiveness ๑.๕.๒ Hyperadrenocorticism - Cushing syndrome - Virilizing adrenal tumor - Feminizing adrenal tumor - Hyperaldosteronism ๑.๕.๓ Disorders of the adrenal medulla - Pheochromocytoma ๑.๖ Disorders of sex development and reproductive system ๑.๖.๑ Normal sex development ๑.๖.๒ Abnormalities of gonadal development - Turner syndrome and its variants - 47, XXX syndrome - 46, XX disorders of sex development (DSD) - 46, XY disorders of sex development - 46, XX/46, XY disorders of sex development - 45, X/46, XY disorders of sex development - 45, X maleness - Others (cloacal exstrophy, MURC syndrome) ๑.๖.๓ Abnormalities of testicular function

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

20

- Klinefelter syndrome (47 XXY) - 47, XYY - Leydig cell aplasia / hypoplasia - Testicular biosynthetic defects ๑.๖.๔ Extragonadal abnormalities

- 5 -Reductase deficiency - Androgen insensitivity syndrome - Multiple congenital abnormalities - Masculinization of the female fetus ๑.๖.๕ Others - Undescended testis - Vanishing testis syndromeร - Hypospadias - Gonadal tumors ๑.๖.๖ General principles of the management of ambiguous genitalia - Evaluation & diagnosis - Gender assignment / reassignment ๑.๖.๗ General principles of the management of transexualism ๑.๖.๘ Abnormalities of ovarian function - Polycystic ovary syndrome - Ovarian cyst - McCune Albright syndrome ๑.๗ Disorders of calcium, phosphate, vitamin D, and bone ๑.๗.๑ Calcium, magnesium and phosphate homeostasis ๑.๗.๒ Disorders of parathyroid hormone (PTH) secretion or action - Hypoparathyroidism - Pseudohypoparathyroidism - Magnesium deficiency - Hyperparathyroidism ๑.๗.๓ Disorders of vitamin D (rickets) ๑.๗.๔ Neonatal hypocalcemia ๑.๗.๕ Hypercalcemia - Primary hyperparathyroidism

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

21

- Hypervitaminosis A, hypervitaminosis D - Immobilization - Idiopathic infantile hypercalcemia (Williams syndrone) - Hypercalcemia of malignancy ๑.๗.๖ Hypophosphatemic states - Hypophosphatemic rickets - Tumor – induced hypophosphatemia - Renal tubular acidosis - Fanconi syndrome ๑.๗.๗ Renal osteodystrophy ๑.๗.๘ Others - Osteopenia of prematurity - Osteogenesis imperfecta - Osteoporosis/osteopenia ๑.๘ Carbohydrate metabolism and hypoglycemia ๑.๘.๑ Pathophysiology - Glucose metabolism - Glycogen synthesis and degradation - Glycolysis, gluconeogenesis, and recycling of lactate and alanine - Fatty acid synthesis, oxidation and ketogenesis ๑.๘.๒ Etiologies of hypoglycemia - Hyperinsulinism - Glycogen storage disorders - Disorders of gluconeogenesis - Drug-induced hypoglycemia - Defects of glucose transporter - Inborn errors of metabolism involving hypoglycemia - Infants of diabetic mother ๑.๙ Diabetes mellitus ๑.๙.๑ Etiology, pathogenesis and therapy of type 1 and type 2 diabetes mellitus ๑.๙.๒ Diagnosis and management of type 1 and type 2 diabetes mellitus ๑.๙.๓ Diabetic ketoacidosis and hyperosmolar coma ๑.๙.๔ Other types of diabetes mellitus

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

22

- neonatal diabetes mellitus - mature-onset diabetes mellitus in the young - Drug-induced diabetes mellitus - Syndrome associated diabetes mellitus - Genetic defect of insulin action ๑.๑๐ Obesity and metabolic syndrome ๑.๑๐.๑ Neuroendocrine regulation of energy balance ๑.๑๐.๒ Simple obesity with medical consequences ๑.๑๐.๓ Obesity disorders - Endocrine causes - Syndromic obesity - Monogenic obesity - Hypothalamic obesity ๑.๑๐.๔ Metabolic syndrome - Insulin resistance syndrome - Dyslipidemia - Polycystic ovary syndrome ๑.๑๑ Special topics in clinical endocrinology ๑.๑๑.๑ Gastrointestinal peptide hormones ๑.๑๑.๒ Multiple endocrine neoplasm ๑.๑๑.๓ Surgery for endocrine disorders ๑.๑๑.๔ Dermatologic manifestations of endocrine disorders ๑.๑๑.๕ Autoimmune endocrine syndrome ๑.๑๑.๖ Genetic endocrine disorders ๑.๑๑.๗ Endocrine disruptors

๑.๑๑.๘ Endocrinopathy in chronic illness and cancer survivors

๒. ความสามารถเชงปฏบตการ รหลกการและสามารถตรวจและแปลผลการตรวจดงตอไปน ๒.๑ Growth hormone (GH) - Exercise - Sleep - Insulin-induced hypoglycemia

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

23

- Arginine stimulation - Glucagon stimulation - L-dopa - Clonidine stimulation - IGF-I, IGFBP-3 ๒.๒ GH-releasing hormone (GHRH) stimulation ๒.๓ Adrenocorticotropin (ACTH) stimulation ๒.๔ Thyrotropin-releasing hormone (TRH) stimulation ๒.๕ Metyrapone test ๒.๖ Dexamethasone suppression test ๒.๗ Luteinizing hormone-releasing hormone (LHRH) test ๒.๘ Combined test of anterior pituitary function ๒.๙ Water deprivation test ๒.๑๐ Human chorionic gonadotropin (hCG) stimulation test ๒.๑๑ Thyroid profiles - Thyroid function tests - Thyroxine binding globulin (TBG) - Thyroglobulin (Tg) - Thyroid auto-antibodies (thyroglobulin antibody, thyroperoxidase antibody)

- Thyrotopin receptor antibody (TRAb) - Radionuclide scan and uptake - Perchlorate discharge test - Thyroid fine needle aspiration and biopsy ๒.๑๒ Serum calcium, phosphate, alkaline phosphatase ๒.๑๓ Serum parathyroid hormone (PTH) ๒.๑๔ Serum vitamin D metabolites ๒.๑๕ Bone markers ๒.๑๖ 24-hr/random urine for calcium, phosphate, creatinine ๒.๑๗ Urinary cAMP and phosphate response to PTH ๒.๑๘ Tests of adrenocortical function - Plasma cortisol - ACTH - ACTH stimulation

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

24

- Plasma renin activity (PRA) - Plasma aldosterone - Plasma 17-OH progesterone - Plasma dehydroepiandrosterone sulphate(DHEAS)

- Urine 17-hydroxycorticosteroids (17-OHCS), 17-ketosteroids (17-KS), 17- ketogenic steroid (17-KGS), pregnanetriol

๒.๑๙ Adrenal medulla - Urine vanillyl-mandelic acid (VMA), homovanilic acid (HVA) - Urinary catecholamines - Plasma catecholamines ๒.๒๐ Gonads - Plasma testosterone - Plasma estradiol - Plasma dihydrotestosterone

- Plasma androsterone - Serum luteinizing hormone (LH) and follicle-stimulating hormone (FSH) - -hCG ๒.๒๑ Pancreas - Plasma glucose - Serum insulin - HbA1C - Serum ketones - Plasma C-peptide - 2-hr postprandial blood glucose - Urine glucose - Urine ketones - Insulin auto antibody (IAA) - Islet cell antibody (ICA) - Anti-glutamic decarboxylase antibody (GAD 65) - Anti-tyrosine phosphatase antibody (IA2) - Oral glucose tolerance test - Intravenous glucose tolerance test - Glucagon stimulation test

ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย

25

๒.๒๒ Inferior petrosal sinus sampling ๓. สามารถแปลผลลกษณะปกตและผดปกตทพบโดยการตรวจทางรงส ๓.๑ Bone - Bone age - Skeletal survey - Bone densitometry ๓.๒ Neuroradiologic evaluation - Plain skull X-ray - Computed tomography (CT) - Magnetic resonance imaging (MRI) ๓.๓ Thyroid - Scan - Ultrasonography - Radioactive scan/uptake ๓.๔ Adrenal gland - Plain abdomen - CT scan - Ultrasonography - MIBG - MRI ๓.๕ Pancreas - PET scan