fentem in amplitudinem eli eveéta, vi­rorum eruditione multiplici inclytorum jacturam ferne! iterum atque fsepius fi­mus perpelli S. P. Q. Academice ! nulla unquam tamen tam communem in no­bis luctum excitavit, quam dum nu­per admodum m i c h a e l s h o r e ·* t i c s Praxeos clinicas Profeilor 9 cui hodie parentamus, ac julta perfolvimus, vivere defiit. Nam quum alias in An­gulorum obitu praeprimis ac fere tan­tum modo fplendorem Univerfitatis no­tine haud parum oblcuratum iri dolu- iilètis ; impraefentiarum & illud Velirum non potuit non augere dolorem, atque communem efficere·, quod unusquisque Velirum non Clariffimum modo Virum,

)( 2 fed

fed amicum quoque , ac vitae valetudini^ que fuse defenforem ejus ia morte de> fideret.

Hoc illud eft, quod eo Veftras con- vertit cogitationes ac ftudium, ut hodi« erna die lugubris hic apparatus collato iere conderetur, publicaque indiceretur pro piis manibus fupplicatio, atque mi­hi provincia deferretur ei parentandi.

Quae praeclara Veftra voluntas plu­rimorum urbem hanc incolentium m or­talium, ut ut nullo aut neceifitudinis vinculo domui vita fumiti aut officii ge­nere nobis junitorum , ita commovit ani­m os, ut fuum illi cum noitro luctum fociare cupientes, haud leviorem fe no­bis jaituram in Cl. V iri obitu feciile ta­citi praefentia fua conteftarentur , atque haud obfcuris innuerent indiciis, publi­cum hunc dolorem ad omnes ex aequo pertinere ; ut qui ex vita m i c h a e l i s s h o r e t i c s parem propemodum no- bifcum ceperint utilitatem.

Qua fingulari animorum confenfione adducor Academici, ut credam, m i c h a - E L E M s h o r e t i c s fuifle innume-

rabi-

rabílium hominum in commodum ab Audtore naturae in hunc afpedlabilem terrarum orbem d atu m h an c in fpem adoleviflè, eamque quoad v ix it, nun­quam fidile fruftratum, id quod vita ejus, vel ftridtim excufià abunde com- monftrabit

Primam ille lucem Siegendorffii, in Comitatu Soprortieníi IV Nonas Se­ptembres anno hujus feculi primo fupra quadragelimum afpexit. Parentes ei ob­tigere non tenuis plane fortunae, at neque vel opibus affluentes vel natalium fplendore confpicui : quo factum eft „ ut tameth liberalem domi ingenuamque educationem fit adeptus, potiifimam ni­hilo fecius fortunae iuae partem proprio ( ut ajunt ) Marte atque laboris affidui- tate fibi pepererit. Enimvero jam inde ab adolefcentia totum fe erudiendis ali­orum liberis ita dedit, ut non fine qua­dam fupremi rerum humanarum Arbi­tri providentia id temporis prima quo­dammodo in docendi munere jecerit fundamenta.

Abfoluto demum in patria humani­orum literarum curfu a diuturni Vindo-

X 3 b o

6

bonam liberalium artium ac fcientiarum emporium petiit, ubi exaóto in Philo- fophia biennio ad artem noftram falu- tarem continuo adjecit animum, in qua forte fortuna illuftres ea tempeftate ma- giftros nactus tantos fecerat progrefius, ut non obfcure appareret, lingularem ejus induftriam ncfcio quid majus, quam quod ad vulgarem praxeos medicae ufum fatis e il, polliceri, facileque curnfti pro­viderent, eum ad medicinam olim do­cendam fore longe omnium aptilfimum. Nec fpes fefellit,- namque ubi non dum evoluto quinquennio ex univerfo Audio medico publica coram Primoribus Fa­cultatis Medicae Vindoboneniis edidiilet fpecimina , VIII Idus Septembres Ann. I 765 > aetatis quarto ac vicefimo , me­dicinae D oftor folenni ritu creatur, poftquam tribus ante annis Patrem e phthifi amififiet. Tum haud ita multo inde p o ft , ut ne quid ad experientiam in arte medendi, qua deinceps alios erat imbuturus , deforet , militari in nolocomio munus medici aififtentis ei delatum eft. Inde vero anno poft egref- fus confilio, & hortatu 111. V iri c r a n - t z u privatos inter parietes medicinam docere occepit.

Ad-

7! Admirabilis ejus in graviilìmis hujus do&rinae difficultatibus expediendis faci­litas , limatum in dijudicandis morbis judicium, plana concinnaquc docendi ra tio , tantam juventutis medicae mul­titudinem e veftigio ad privatam illius icholam allexerunt, ut horis in varias medicinae partes difcipulis tradendas di­rimendis dies, quam longi funt, v ix fuffecerint. Oculatum me horum o- mnium teftem habetis Academici ; quip­pe qui ipfe illuni fub id tempus magi­strum in medicina habuerim.

Kac tanta qua fcientia qua expe­rientia medica jam praeditum Patria , cujus ille maxima femper caritate tene­batur, jure quali poftliminii a Vindobo- neniibus repetiit, 4um ipfum Incl. Co­mitatus Vefzprimieniis pro cura valetu­dinis iliorum habenda evocavit. Ibi quam eximia peritiae fuae medicae docu­menta dederit, omnium cum aetatum tum ordinum homines etiamnum fu- perftites fatis iuperque teftatum faciunt, nihilque illi in vita tulere gravius, quam dum fama illuc pervenit de O. V iri ad docendam Tyrnaviae medicinam difceffu.

)( 4 Inci-

Incidit hic in annum 1 7 7 0 ,quo pri­mum fcholae medicae in Hungáriám au- fpiciis M. T H E R E S I A E Aug. flint introduòlae. Hic ille nimirum annus eil, qui Collég« noilro ampliffimum aperuit campum omne fuum im patriam ilu~ dium profundendi. E x quo enim do­cendi provinciam adiit , nihil illi po­tius fu it , nihil antiquius, quam nullam vel negligere vel pnetervidere oppor­tunitatem oblatam , hic difcentium pro- greiium & commoda prom ovendi, il­lic affii&ae gentilium fuorum valetudini fuccurrendi. Et vero quantum ad prio­res attinet, tantam in illis effingendis impendit folertiam, vt quum ilat« publi­cis in collegiis horae primis m ox annis ad tam vailam rerum docendarum m o­lem paucae viderentur 9 alias infuper do­mi fuse in difcentium fublidium confe- crarit. Quibus etiam rebus effeétum e i l , ut toto licet feptennio, quo Tyr- naviae, fumus com m orati, fchola medi­ca clinico nofocomio deilituta fu e r it , ejus tamen dilcipuli in cognofcendis cu- randisque morbis evaferint verfatiffimi,

Verum enim vero haud intra folos difcipulos do6lrinse peritiaeque illius con-

ilitit

ftitit utilitas; pauci mehercle funt in Regia hac fcientiarum Univerlitate Pro- feiiores, qui ope coníiliove Cl. Viri in adverfa fua valetudine non fuiflent ali­quando adjuti: hoc V o s, qui praefto eidis , hoc Veftras conjuges, liberi, fa­mulitium , haud gravate conteftabun- tur. Et quod ad fumma facit laudis capita, ita lingulis Veftrum fuam addi­xit operam, ut foftrum ab nemine un­quam acceptarit oblatum, ne dum po- pofcerit. Tantum enim abeft , ut im­moderata lucri cupidine unquani tene­retur, ut multo potius omnem defor­mis hujus vitii fufpicionem femper quam ftudioliflime declinaverit,

Neque diu ceteros etiam homines latere poterat hsec ejus praeclara animi indoles ac fuccurrendi cuilibet innata proclivitas, felicesque curandis in mor­bis fucceilus ; nam v ix feu Tyrnaviae feu Budae feu Peftini coeperat innotefcere , quum jam confertim ad ejus oilium ci­ves , oppidani, paganique alii ex aliis confluerent, labanti fuae valetudini prae- fidium petituri.

= = 9

Xs Dies

*<a»

Dies me juxta ac verba deficerent S. P. Q. A. ii facta omnia huc fpeétan- t a , qus fuapte natura in m . s h o r e · ’i ’ i c s laudabilia fuere , oratione perfe- qui pro dignitate in animum induce­rem ; quibus fané eo etiam magis fuper- itdendum duxi, quod neminem Veitrum adeo horum omnium infeium elle re­putem , qui hodie primum ea libi a rue referri geiliret.

His itaque m iliis, brevi nunc fer­iton e compienti juvabit, qux ad reliquam etiam M I C H A E L I S S H O R E T I C S vitam collaudandam haud polirem o loco f .n t habenda. Quum enim fua in arte magnopere le fe omnibus probarit, ad hanc alia quoque adjunxit do melli ca de­cora. Et ut a d e o T. o. m . exordiar, in hunc tam religiofus fuit, quam qui maxime , univerfamque luam domum ita ad leges Chri ili anse vitae habuit ordi­natam , nihil ut ex illa pravi exempli unquam in aliorum vel oculos incurre­r i t , vel aures dimanarit. Proxim o au­tem religioni in d e u m loco fumma erat in egenos mifericordia ac benefi­centia, cujus vellig ia , ubi ubi locorum viximus hamenus, nuspiam defiderata

ϊ ί

ívmt. Quanta denique in illo animi fue ̂rit manfuetudo ac pacifice cum aliis vivendi ftudium, id opinor usque adeo in comperto eft, ut prolixiori Termone haud egeat. Quas quum ita fint, cete­ras quoque virtutes ex haétenus in me­dium allatis fuapte natura profluentes in illo perinde obtinuifle, clara confe- cutione conficitur.

His moribus hac artis medicae pe­ritia annis X V amplius inter nos vitam exegit μ . s h o r e t i c s , plurimis utilem, nemini omnium gravem , vt non abs re longiori illum vita dignum optimus quisque judicavit ; & quamfor- fitan ad feram usque aetatem erat pro­laturus , fi a docendi munere quam lon- giffime abfui fiet.

Poftea enim quam a fatigiofa in Co. mitatu Vefzprimienfi vitae ratione ad fe. dentariam , quam Teveriflimae artis ftu­dium officiique genus pofcebant, fe­ci flet transitum , integram ante valetu­dinem non multo inde poft pedeten. tim labafcere perfenfit, & quod ut plu­rimum in fubita vitae mobilis in quie. fcentem mutatione evenire confuevit,

in

in ipfo quoque anomala quaedam ac velut ex infidiis valetudinem fecundam Jaceilèntia hsemorrhoidum molimina ob» replere. Horum prima vis impetu in oculos faéto moleftam diutinamque, ac non fine magna artis peritia depel­lendam caufavit inflammationem , dein­ceps etiam identidem recurfantem : qua demum abacta morbus ad pedtus ac vitalia graviori cum diferimine fe fe ab­dens fputo iangvinis ex variis tempo­rum intervallis praeter opinionem obor­to miferum faepius conterruit.

Succrevere interea occulto fuo ger­mine pulmonum tubercula, immedica­bile malum ! Tyrnavia Budam traduita Univerfitate aegritudo afperiori fub coe- lo perpetim ab ipfo tempore incre­menta capere , atque inclinata jam an­te valetudo modo haemorrhoidum fluxu, modo haemoptoe frequentiori , modo quartanae febris acceifionibus, fexcentis- que aliis incommodis in dies magis pefi fumdari atque in praeceps ire.

Verum fi ullum in vita tempus fuit, quo aegrotus noiter adverfus tam mul­tifaria vitae cominus imminentia diferi-

filma propülfanda omnes collegit vires, omnernque foteriae artis iis objecit vini ac poteftatem : tum illud profefto fuit A. A . dum haec ipfa mala, facto Velut cuneo , in fe impetum moliri profpi- ciebat. Neque id quidem ca/To labore; iiam aut cedere arti vifus h o ftis , aut certe sequo marté difceilum, et induci» tantifper date. Nec minus profpere Pettini in oétavum decimum menfem res getta.

Lapfo autem hoc tempore omnia in pejus ruere vifa. Quippe appetente jam vere pulmonibus ob tubercula & colletti vim puris fanguinem haud pro eo , ac par eft , transmittere valentibus exitialis aquarum illuvies intima cere­bri paulatim inundare ( ut exanimis cor­poris penetralia ferutantibus patuit ) ab eaque aeger Collega infolitum haótenus ac fubitum virium lapfum fentire, ii- mulque capitis dolore ex intervallis ten,- tari coepit: acceilere ftomachi fubveriio- nes, quas paulo poft excepit ominofa in pravum foporem proclivitas. De­mum & deliria fupervenientia praecipi­tis morbi magnitudinem palam aperuere.

“ ig

A t

A t enim vel tum etiam nihil rdi- élűm intentatum, quod ad tam atrox mali genus profligandum omnium fecu- lorum experientia medica fuppedi tavit. Sed proh dolor ! tanta fe fe morbi vis in lingula pene momenta exferebat, cui ne leniendae quidem probatiffima quae­que praelidia adhibita fuere paria.

Quapropter quum ömnem jam Cl. Viri ab interitu vindicandi fpem undi­que fuccifam eile liquido appareret, ipfe initis cum d e o rationibus ad aeter­nitatis iter fe accinxit , & V Nonas Mart. po li horam nonam matutinam, annum aetatis quintum fupra quadrage- limum agens * diem obiit iupremum , omnium in animis deliderio fui reliélo. Nam ut nihil de domeftico leòtiilìmae conjugis ac feptem liberorum tutelae obnoxiorum luctu ac lacrimis com­memorem ·, luxere, fimul ac de illius obitu rumor percrebuit , om nes, ad quos vitae ejus caritas utilitasve quaqua ratione pertinebat: Vos in collega ami­cum , difcipuli magiftrum , egeni bene- faddorem , ' plerique valetudinis fuae af- fliitae reftauratorem. Hinc tot lacrimae funeri Cl. Viri undique impenfae, dum

IVts

tV Nonas Mart. inclinato in vefperam die elatus eit.

Amifimus itaque S. P. Q. Academi­ce ! jactura irreparabili M i c h a e l e μ s h o r e t i o s , pentite medicae fama inclytum, aniilimus communem omnium amicum, amifere linguli prope Veftruni fuse valetudinis fulcrum , amifere difci- puli prsceptorem , amiiimus (ne digni­tates , quas merito fuo eli adeptus, ta­citus praeteream ) Philofophiae olim DI- reCtorem , deinceps Facultatis M edies leniorem, ac femel iterumque Deca­num , & denique Almae hujus Univei*- iitatis Re&orem emeritum : quibus omni­bus Reip. literarise noftrae muniis ita praefuit, ut prudentiae in rebus geren­dis ac modePciae in honorum ufurpatio- ne laudem apud omnes fuerit confecu- tus. Idcirco qiium fatali moriendi lege a nobis in perpetuum iit avulfus, quid nobis porro factum eft reliquum, quam qui in vivis de noftra Rep. literaria iiti- gulisque noltrum tam bene eil meritus, ei ut nos fuperftites fuprema pietatis officia perfolveremus ? id quod hodierna dic pro aris Numinis , vivorum ac mor­tuorum judicis, cumulate eil prseftitum.

Ac-

i6

Accipe et tu delid e rati ifim e V ir fu- prema h<ec S. P. Q. Academici pro fa- iute tua pietatis officia. Dolorem qui­dem tuo ex obitu conceptum tuique de fi dedurti (u t humanis in rebus ufu Venit) longa aliquando dies leniet; at memoriam tui noftris in animis nullá unquam tempora obliterabunt. Supereft, ut extremum illud tibi ingeminemus V a l e ! n o s t e o r d i n e , q u o N a t u r a p e r m i s e r i t , s e ­q u e m u r ( * ) !

O Formula funerum Romanorum.