უილიამთეკერეიამაოებისბაზარი(წიგნიI)

რომანი

თარგმანიალექსანდრეგამყრელიძისაწიგნიI

ფარდისახდამდეწარმოდგენის გამმართველს, ფარდის წინ ბაქანზე რომ ზის და ბაზარსგადაჰყურებს, ღრმა კაეშანი იპყრობს ამ აურზაურიანი ადგილის თვალისმოვლებაზე. დიდი სმა-ჭამაა გამართული, დიდი არშიყობა და პრანჭვა-გრეხა,სიცილი და ტირილი, თუთუნის წევა, მოღორება, აყალმაყალი, ცეკვა დავიოლინოს წრიპინი. ჩხუბისთავები მუჯლუგუნებით იკაფავენ გზას,დარდიმანდები თვალს უპაჭუნებენ ქალებს, ჯიბგირები ჯიბგირობენ,პოლიციელები თვალებს აცეცებენ, თაღლითები (სხვანაირი თაღლითები, ჭირიეცათმათ!)თავიანთიფარდულებისწინდგანანდაღრიალითიწვევენმუშტრებს.სოფლელიხეპრეებითვალდაჭყეტილიმისჩერებიანზიზილ-პიპილებითმორთულმოცეკვავეებს და ფერ-უმარილით მოთხუპნულ საცოდავ ბებერ მუშაითებს,მარჯვეჯეელებიკიხელებსუფათურებენჯიბეებში.დიახ,ესგახლავთამაოებისბაზარი!რათქმაუნდა,ვერაფერიზნეკეთილიადგილია;ვერცმხიარული,თუმცახმაურიანი კი გახლავთ. დაუკვირდით მსახიობებისა და ტაკიმასხარებისგამომეტყველებას, როცა ისინი თავიანთ საქმეს ამთავრებენ და როცატაკიმასხარა სახიდან საღებავს ჩამოირეცხავს, სანამ ცოლით და პატარატაკიმასხარებითურთ ფარდულში სადილს მიუჯდებოდეს, მაგრამ როგორც კიფარდა აიხდება, იგი კვლავ შეუდგება აყალმაყალსა და ძახილს: „როგორბრძანდებით?“

ფიქრის მოყვარე კაცს ამნაირი სანახაობის ჭვრეტა, საკუთარ ან სხვათამხიარულების წყალობით, მგონი, არ მოეწყინება. ხან აქ, ხან იქ სასაცილო ანგულისამაჩუყებელიამბავიგულსაუჩვილებსდაართობს:ლამაზიბავშვი,ილიანინამცხვრების გასაყიდ ფარდულს რომ შესციცინებს;ლამაზი გოგო, რომელსაცსახე უფაკლდება, სატრფო რომ ელაპარაკება და თან საყიდლებს ურჩევს;საცოდავი უფროსი ტაკიმასხარა, აგერ იქ, თავისი ურმის უკან, ძვალს რომღრღნის პატიოსანი ჯალაბითურთ, რომელიც მისი ტაკიმასხარაობით ირჩენსთავს. მაგრამ საერთო შთაბეჭდილება უფრო სევდიანია, ვიდრე მხიარული, შინრომმიბრძანდებით,გულდადინჯებული,ჩაფიქრებულიდალმობიერიმიუჯდებითთქვენსწიგნებსანსაქმეს.ამისგარდასხვაარაფერიშეგონებამაქვსამთხზულების,„ამაოებისბაზრის“,წინწასამძღვარებლად. ზოგს ბაზრები სრულიად უზნეოდ მიაჩნია და თავისი

მსახურებითა და ჯალაბითურთ გაურბის მათ. შესაძლოა, ისინი მართალნიცბრძანდებოდნენ,მაგრამვინცსხვაგვარადფიქრობსდაზანტი,გულმოწყალე,ანმქირდავია, ეგებ მოისურვოს, რომ ერთი ნახევარი საათით შემობრძანდეს დაწარმოდგენას უცქიროს. აქ ყოველნაირი სანახაობაა: საზარელი ბრძოლები,დიდებულიდაზვიადი საქმენი;ხან წარჩინებულთა,ხან კი სწორედ შუათანათაცხოვრება; მიჯნურობანი გრძნობამორეულთათვის და მსუბუქი სალაღობოსახიობანიც. ყოველივე ამას თან ახლავს შესაფერი მოხატულობა დათვალისმომჭრელადაც არის გაკაშკაშებული თვით წარმომდგენის საკუთარიჩირაღდნებით.რაღა დარჩა სათქმელი წარმოდგენის გამმართველს? მან მხოლოდ უნდააღიაროს ის გულკეთილობა, რითაც მიიღეს ინგლისის ყველა დიდ ქალაქში,სადაც კი ნახეს წარმოდგენა, და სადაც მეტისმეტად გულთბილადგამოეხმაურნენსახალხოჟურნალ-გაზეთებისპატივცემულიმესვეურნი,აგრეთვეკეთილშობილნი და მდაბიონი. იგი ამაყობს, მისმა ტიკინებმა ამ ქვეყნისსაზოგადოების ყველაზე საუკეთესო ნაწილსრომ ასიამოვნეს. სახელგანთქმულბეკი-ტიკინაარაჩვეულებრივჯამბაზადდამუშაითადაღიარეს;ემილია-თოჯინა,რომელმაც,მართალია,თაყვანისმცემელთაუფრონაკლებიჯგუფიშემოიკრიბა,მაინცდიდი გულმოდგინებით არის გამოკვეთილიდა მორთული ხელოვნისგან;დობინისფიგურათუმცაუთუოდტლანქია,ერთობსასაცილოდდაბუნებრივადკითამაშობს; პატარა ბიჭების თამაში ზოგს მოეწონა. გეთაყვათ, დაუკვირდითაგრეთვეცოდვილიდიდკაცისმდიდრულადმოკაზმულფიგურას,რომლისთვისაცარაფერი დაგვიშურებია და რომელსაც ამ უბადლო წარმოდგენის დასასრულსეშმაკიდაითრევს.

ამით და თავის მფარველთადმი უმდაბლესი თაყვანისცემით წარმოდგენისგამმართველიგადისდაფარდაიხდება.ლონდონი,1848წლის28ივნისს.

თავიI.ჩიზიკისხეივანიამსაუკუნისმეორეათეულისშუაწლებში,ივნისისერთმზიანდღეს,ქალბატონპინკერტონისდედათასასწავლებლისრკინისალაყაფისკარს,ჩიზიკისხეივანში,დიდი საოჯახო ეტლი მიადგა. ეტლში პრიალა მოსართავებიანი ორი მსუქანიცხენიებადა კოფოზედაცსამკუთხაქუდიანი,პარიკოსანი,ჩასუქებულიმეეტლეიჯდა,რომელიც საათშიოთხი მილის სიჩქარით მოერეკებოდა ცხენებს. ზანგმამსახურმა, მეეტლის გვერდით კოფოზე არხეინად რომ მოკალათებულიყო,მაშინვეგამართადაბრეცილიფეხები,როგორცკიეტლიქალბატონპინკერტონისკარისბრინჯაოსმოლაპლაპეფირფიტასგაუსწორდადაზარირომდარეკა,სულცოტა ოცამდე ქალიშვილის თავი მაინც გამოჩნდა აგურის ძველებური,დარბაისლურისახლისვიწროსარკმლებში.დაკვირვებულიკაციარამარტომათ,არამედთვით გულკეთილ მის ჯიმაიმა პინკერტონის პატარა წითელ ცხვირსაცშეამჩნევდა, რომელსაც ამ მანდილოსნის საკუთარი სასტუმრო ოთახის

ფანჯარაშინემსიწვერასქოთნებსზემოთამოეყოთავი.- ეს ქალბატონ სედლის ეტლია, დაო, -თქვა მის ჯიმაიმამ. - ზანგმა მსახურმასემბომეს-ესარისზარიდარეკა,მეეტლესკიახალიწითელიჟილეტიაცვია.

- მოათავეთ ყოველი საჭირო სამზადისი მის სედლის გასასტუმრებლად, მისჯიმაიმა? - იკითხა თვით ქალბატონმა პინკერტონმა, ამ დიდებულმამანდილოსანმა, ჰემერსმითის სემირამიდამ, დოქტორ ჯონსონის მეგობარმა,რომელიცთვითქალბატონშაპონსაცკისწერდაწერილებს.-გოგოებიდილისოთხსაათზეწამოიშალნენზანდუკებისჩასალაგებლად,დაო,-მიუგომისჯიმაიმამ;-ჩვენმასბაუ-პოტიგავუკეთეთ.-სთქვით„ბუკეტი“,დაოჯიმაიმა,ესუფროჯეროვანიდაზრდილობიანია.

-ჰო,თითქმისთივისზვინისტოლაბუკი[1].ემილიასყუთშიკიმათიოლასწყლისორიბოთლიდამისიშესამზადებელირეცეპტიცჩავდექალბატონსედლისთვის.- და მე დარწმუნებული ვარ, მის ჯიმაიმა, მის სედლის ანგარიშის პირსაცგადასწერდი.ესუნდაიყოს,არა?კეთილი,ოთხმოცდაცამეტიგირვანქადაოთხიშილინგი. გეთაყვა, ამას ჯონ სედლის, ესკვაირის, მისამართიდააწერედა იმისმეუღლისადმიმიწერილიესჩემიბარათიცდალუქე.მის ჯიმაიმას თვალში, მისი დის, ქალბატონ პინკერტონის ხელნაწერი ბარათიისევედიდიმოწიწებისღირსიიყო,როგორცხელმწიფისსიგელი.ცნობილიიყო,რომ ქალბატონი პინკერტონი საკუთარი ხელით მხოლოდ მაშინთუ მისწერდამოწაფეთა მშობლებს წერილს, როცა მისი შეგირდები სასწავლებელსამთავრებდნენ, ანდა როცა თხოვდებოდნენ. ერთხელაც კიდევ მაშინ გამოიღოხელი,საბრალომისბერჩიყელჭირვებითრომგარდაიცვალადა,ჯიმაიმისაზრით,თურაიმესშეეძლოენუგეშებინაქალბატონიბერჩიშვილისდაკარგვისგამო,ესსწორედ ისღვთისნიერი და მჭევრმეტყველითხზულება იქნებოდა, რომლითაცქალბატონიპინკერტონიგამოეხმაურაამამბავს.

ამჟამადქალბატონპინკერტონისბარათიასეთიგახლდათ.„ჩიზიკისხეივანი,ივნისის15,18...წელი.„ქალბატონო!ჩიზიკისხეივანშიექვსწელიწადსჩემთანყოფნისშემდგომმაქვსპატივი და ბედნიერება წარმოვუდგინო მის ემილია სედლი თავის მშობელთ,როგორცახალგაზრდამანდილოსანი,ღირსიდაიჭიროსსათანადოადგილიმათგანათლებულ და წარმოჩინებულ წრეში. ღირსებანი, რომელნიც უნდაახასიათებდეს ახალგაზრდა წარჩინებულ ინგლისელ მანდილოსანს,სრულყოფილებანი,რომელნიცშეეფერებამისწარმოშობასადამდგომარეობას,არ აკლიატურფა მის სედლის,რომლის ბეჯითობამდა გამოგონებამ ძვირფასიგახადა იგი მის მწვრთნელთათვის და რომლის ხასიათის საამო სიტკბომაცმოხიბლამისიხნიერიდააგრეთვეახალგაზრდათანამყოფნი.

„მუსიკის, ცეკვის, მართლწერის, ყოველი ჯურის ქარგვისა და ჭრა-კერვისშესწავლით მან განახორციელა მეგობართა უგულითადესი ნატვრანი. ოღონდგეოგრაფია, სასურველია, უკეთ იცოდეს; აგრეთვე ვურჩევთ, ზურგისგასასწორებელიფიცარი ბეჯითადდა განუწყვეტლივ იხმაროს ყოველდღიურად

ოთხ საათს, შემდგომ სამი წლის განმავლობაში. ეს აუცილებელია, ღირსეულიმიხრა-მოხრისა და ქცევის შესაძენად, რაც ეგოდენ საჭიროა მაღალისაზოგადოებისყოველიახალგაზრდამანდილოსნისათვის.„რწმენითა და ზნეობით, მის სედლი ღირსი გახლავთ ამ სასწავლებლისა,რომელსაც პატივი დასდო თავისი სტუმრობით დიდმა ლექსიკოგრაფმა დარომელსაცსათაყვანოქალბატონიშაპონიმფარველობდა.სტოვებსრახეივანს,მისემილიათანწარიტაცებსამხანაგთაგულებსდაგულითადსიყვარულსმისიაღმზრდელისა,რომელსაცქვემორეხელისმოწერისპატივიაქვს.

დავშთები,ქალბატონო,თქვენიუმორჩილესიდაუმდაბლესიმონაბარბარაპინკერტონი.„P.S -მისსედლისთანახლავსმისშარპი.განსაკუთრებითგვერდით,მისშარპისრასელ-სკვერსყოფნაათდღესარგადასცდეს.წარჩინებულოჯახს,რომელმაცისდაიქირავა,სწადია,რაცშეიძლებამალეისარგებლოსმისისამსახურით“.

ესწერილირომდაასრულა,ქალბატონმაპინკერტონმასაკუთარიდამისსედლისსახელები წააწერა თავფურცელზე ჯონსონის ლექსიკონს - საყურადღებოთხზულებას,რომელსაცყოველთვისუბოძებდაშეგირდებს,როცაისინიხეივანსსტოვებდნენ. ყდაზე მოთავსებული იყო პირი მიმართვისა: „სტრიქონებიახალგაზრდა მანდილოსანისადმი,რომელიც სტოვებს ქალბატონ პინკერტონისსასწავლებელს ჩიზიკის ხეივანში; განსვენებულ პატივცემულდოქტორ სემუელჯონსონისა“. ლექსიკოგრაფის სახელი, ჭეშმარიტად, მარადის პირზე ეკერადიდებულდიაცსდაამდარბაისლისსტუმრობაკიდეცგახდამისისახელისადაკეთილდღეობისმიზეზი.უფროსმადამრომუბრძანა,კარადიდან„ლექსიკონი“გადმოიღეო,მისჯიმაიმამხსენებული საცავიდანორიცალი გადმოიღო.როცა ქალბატონმა პინკერტონმაპირველ წიგნზე წარწერადაამთავრა, ჯიმაიმამ კრთომითდა კრძალვით მეორემიაწოდა.- ეს ვისთვისღაა, მის ჯიმაიმა? - ჰკითხა ქალბატონმა პინკერტონმაშემაძრწუნებლადცივად.

- ბეკი შარპისთვის, - მიუგო ჯიმაიმამ თრთოლვით და გაფითრებული სახე დაკისერიაელეწა,დასრომზურგიშეაქცია.-ბეკიშარპისთვის,ისიცმიდის.-მისჯიმაიმა!-უდიდესიაღშფოთებითადაგაგულისებითშეჰკივლაქალბატონმაპინკერტონმა. - ხომ არ გაგიჟდით? შედეთ ისევთახჩაშილექსიკონიდა კვლავაღარგაბედოთასეთითავხედობა!-მაგრამ,დაო,ესმხოლოდორიშილინგიდაცხრაპენიღირსდასაბრალობეკიხომცოდოიქნება,რომარერგოს!

- ახლავე გამომიგზავნე მის სედლი! - უბრძანა ქალბატონმა პინკერტონმა.საბრალო ჯიმაიმამ ვეღარ გაბედა სიტყვის შებრუნება და წატუსტუსდა ფრიადაღელვებულიდაშეწუხებული.მისსედლისმამაშეძლებულილონდონელისოვდაგარიბრძანდებოდა,მისშარპიკიხელშეკრულებითაყვანილიშეგირდიიყო,რომელსაც,ქალბატონიპინკერტონი

ფიქრობდა,საკმაოდბევრიმადლივუქენიოდაახლააღარასთვლიდაღირსად,განშორებისდროსლექსიკონისბოძებისმაღალიპატივიცმოენიჭებინა.თუმცასკოლისპატრონისწერილებისასაფლაოსეპიტაფიებზეარცუფრომეტადსანდოადაარცუფრონაკლებად;მაინცროგორცხანდახანმოხდება,რომისეთივინმეც განშორდება ამ წუთისოფელს,რომელსაც ჭეშმარიტადდაუმსახურებიამისი საფლავის ქვაზე ჩუქურთმის მჭრელისაგან ამოჭრილი ყოველი ხოტბა -რომელიც იყო კარგი ქრისტიანი, კარგი მშობელი, შვილი, ცოლი ან ქმარი;რომელმაცმართლაცუნუგეშოდდააგდოოჯახი,მისდაკარგვასრომგლოვობს-ასევედედათადავაჟთასასწავლებლებშიაქა-იქხდება,რომშეგირდიუეჭველადღირსია პირუთვნელი მწვრთნელის ქებისა. მის ემილია სედლიც სწორედ ამგანსაკუთრებული ჯურის ყმაწვილი ქალი გახლდათდაღირსი იყო არა მარტოყველა იმ ხოტბისა, რაც ქალბატონმა პინკერტონმა გამოთქვა, არამედ ბევრი,სხვა მომხიბლავი თვისებაც მოეპოვებოდა, რომელთა დანახვა ამ მედიდურ,ბებერ მინერვას არც შეეძლო, შეგირდსადა მას შორის, ხარისხითადა ასაკითგანსხვავებისგამო.

ემილიაარამარტომღეროდატოროლასავითანქალბატონბილინგტონივითდაცეკვავდა ჰილისბერგივით ან პარისოსავით, ქარგავდა ლამაზად და მისიმართლწერაისევეშეუმცდარიიყო,როგორცთვითლექსიკონისა;არამედმასისეკეთილი, მხიარული, ნაზი, სათნო და დიდსულოვანი საკუთარი გული ჰქონდა,რომვინცკიდაუახლოვდებოდა,ყველასგულსმოინადირებდა,დაწყებულითვითმინერვადან-გათავებულიჭურჭლისმრეცხავიუბადრუკიგოგოთიდაცალთვალამეღვეზელედედაკაცისქალიშვილით,რომელსაცნებადართულიჰქონდა,ხეივნისახალგაზრდამანდილოსანთათვისკვირაშიერთხელმიეყიდათავისისაქონელი.ოცდაოთხი ქალიშვილიდან თორმეტი გულითადი მეგობარი ჰყავდა ემილიას.შურიანი მის ბრიგზიც არასოდეს იტყოდა მის ავს. დიდებული და ზვიადი მისსოლტაირი (ლორდ დექსტერის შვილიშვილი) აღიარებდა, მას კეთილშობილიგარეგნობა აქვსო; ხოლო რაც შეეხება მის სუორცს, სენტ-კიტსელ თმახუჭუჭამდიდარმულატს,ემილიასგამგზავრებისდღესმანიმდენიცრემლიღვარა,რომიძულებული გახდნენ ექიმი ფლოსი მოეწვიათ და ნახევრად გააბრუეს იგისასუნებელი მარილის ყნოსვით. ქალბატონ პინკერტონის გრძნობანი, როგორცსაგულვებელია ამმანდილოსნისმაღალიმდგომარეობისადანაქებისიქველისმიხედვით,მშვიდიდაღირსეულიგახლდათ,მაგრამმისჯიმაიმამუკვებევრჯერწაიფშლუკუნა ემილიას გამგზავრების მოგონებაზედარომ მისიდის შიში არა,სულაც გულს შემოეყრებოდა სენტ-კიტსელ მემკვიდრესავით (რომელიცორმაგქირას იხდიდა); მაგრამ მწუხარების ასე გამოჩენის ფუფუნება მხოლოდწარჩინებულ შეგირდებს ჰქონდათ ნებადართული. პატიოსან ჯიმაიმას ებარაყველა ანგარიში, რეცხვა, დაკერება, პუდინგები, ჯამ-ჭურჭელი და მსახურთაზედამხედველობა. მაგრამ რატომ ვლაპარაკობთ მასზე? ალბათ, შემდეგ ამქალისას ვეღარას გავიგონებთ აქედან მოყოლებული ბოლომდე, და როცაგრეხილირკინისდიდიალაყაფისკარიერთხელგადაერაზება,ისდაშიშისზარისდამცემიმისიდააღარგამოჩნდებიანამამბისპატარასამყაროში.მაგრამ ვინაიდან დიდხან უნდა ვხედავდეთ ემილიას, არაფერი დაშავდება თუჩვენი ნაცნობობის დასაწყისს ვიტყვით, რომ იგი საყვარელი პატარა არსებაგახლდათ.ცხოვრებადარომანები(განსაკუთრებითკიუკანასკნელნი)აღვსილიაუპირქუშესი არამზადებით და სწორედ დიდი მადლია, რომ მუდმივ

თანამგზავრად, ჩვენ ასე უწყინარი და გულკეთილი ადამიანი უნდა გვახლდეს.რადგანგმირი არაა, არცსაჭიროამისიგარეგნობის აღწერა,მართლაც ვშიშობ,რომ ცხვირი უფრო მოკლე ჰქონდა, ვიდრე გრძელი და ღაწვები გაცილებითმრგვალი და ღაჟღაჟა, ვიდრე გმირს შეჰფერის. მაგრამ მისი პირისახევარდისფრად ჰყვაოდა სიჯანსაღით, ხოლო ბაგენი - უმანკო ღიმილით. მისითვალებიც უწრფესი გულკეთილობით ჟუჟუნებდა და ბრწყინავდა; ოღონდრასაკვირველია,მხოლოდმაშინ,ცრემლითრომარჰქონდააღვსილი;ცრემლითაღვსილი კი ძალიან ხშირად ჰქონდა, რადგან ის უგუნური მკვდარ იადონსაცდასტიროდა, ან ბედკრულ წრუწუნას, რომელიც კატამ ხელთ იგდო ან კიდევრომანის დასასრულს, რაგინდ სულელურიც უნდა ყოფილიყო იგი. ხოლო რაცშეეხება ვინმესგან მის გაწყრომას, თუკი გულქვა ვინმე აღმოჩნდებოდა - მითუარესი გამწყრომისთვის. თვით ქალბატონმა პინკერტონმა, ამ სასტიკმა დაღვთისადარმა მანდილოსანმაც, პირველი ცდისთანავე დაანება თავი მისდატუქსვას და თუმცა ისევე არა გაეგებოდა რა გულჩვილობისა, როგორცალგებრისა, განსაკუთრებით უბრძანა ყველა ოსტატს და მასწავლებელს,უდიდესისისათუთითმოეპყარითმისსედლის,რადგანუხეშიმოპყრობავნებსო.ასერომ,როცა გამგზავრებისდღედადგა, მის სედლი სრულიადდაიბნადა არიცოდა, სიცილისადა ტირილის ამორი ჩვეულებიდანრომლისთვის მიემართა.მას შინ წასვლაც უხაროდა და სასწავლებლის დატოვებაც მეტისმეტადეძნელებოდა. სამი დღეა ფინიასავით უკან დასდევდა ობოლი პატარა ლაურამარტინი;უნდაგაებოძებინადამიეღო,სულუკანასკნელი,თოთხმეტისაჩუქარიდა მიეცა ყოველგვარი წერილის მიწერისთოთხმეტი საზეიმოფიცი. „წერილებიპაპიჩემის, გრაფ დექსტერის, მისამართით გამომიგზავნე“, ეუბნებოდა მისსოლტაირი (რომელიც, სხვათა შორის, ცოტა არ იყოს გაღატაკებულიბრძანდებოდა). „ფოსტის ფულს ნუ ინაღვლებ, ოღონდ ყოველდღე მომწერე,გენაცვალე“, ევედრებოდა ფიცხი და თმახუჭუჭა, მაგრამ ხელგაშლილი დამოსიყვარულემისსუორცი;ხოლოობოლმაპატარალაურამარტინმა(რომელიცსწორედ იქვე უტრიალებდა გარს ემილიას) ხელი მოჰკიდა მეგობარს,ნაღვლიანად შეხედა სახეში და უთხრა: ემილია, მე როცა მოგწერ, დედიკოსგიწოდებო.

ყველა ამ წვრილმანს, ეჭვი არ მეპარება, ჯოუნზი, რომელიც ამ წიგნს თავისკლუბში კითხულობს, მეტისმეტადუგუნურ, სასაცილო, ჭორხაბარადაუზომოდგულისამაჩუყებლადგამოაცხადებს.დიახ,მეიმწუთსვჭვრეტცხვრისსუკითადანახევარ პინტ ღვინოთი ცოტა შეჟინჟღილებულ ჯოუნზს, რომელიც ამოიღებსფანქარს, ხაზს უსვამს სიტყვებს: „უგუნური, ჭორხაბარა“, და სხვ. და უმატებსთავის საკუთარ შენიშვნას: „სრული ჭეშმარიტებაა“. ჰო, მაღალი გონების კაციბრძანდებაიგიდაცხოვრებაშიცდარომანებშიცდიდებულსადაგმირულსსცემსთაყვანს.ამიტომურჩევნია,ყურადიღოსგაფრთხილებადასხვაგანმიბრძანდეს.მაშ, აბა, განვაგრძოთ. მის სედლის ყვავილები, საჩუქრები, ზანდუკები დათავსაბურებისყუთირომჩაალაგაბატონმასემბომეტლში,მერეტყავისერთობპატარა, გაქუცული ძველი ჩემოდანიც მიაყოლა, რომელსაც კოხტად ჰქონდამიკრული მის შარპის სადარბაზო ბარათი. ესტვირთიღრეჭით გადასცა სემბომმეეტლეს,იმანაცშესაბამიჩაქირქილებითმიიღო...დაგანშორებისდროცდადგა.მაგრამ გაყრის სევდა შესამჩნევად შეამცირა ქალბატონ პინკერტონისშესანიშნავმასიტყვამ,რომლითაცმანშეგირდსმიმართა.

ამ გამოსათხოვარ სიტყვას არც ბრძნული აზრები აღუძრავს ემილიასთვის, არცკიდევსაბუთიანობითადადამაჯერებლობითუნუგეშებიადადაუშოშმინებიაიგი.ეს სიტყვაფრიად გულგადამლევი, მოსაწყენი, ზარზეიმიანიდა მომაბეზრებელირამ იყო და ქალბატონი პინკერტონის წინაშე ემილია მხოლოდ იმიტომ ვერბედავდა გასაქანი მიეცა პირადი მწუხარებისათვის, რომ დიდი შიში ჰქონდაგულშითავისიწინამძღვრისა.სასტუმროში ანისულით შეზავებული ნამცხვარი და ერთი ბოთლი ღვინომოიტანეს,როგორც მშობელთა მოსვლის საზეიმოდროს იცოდნენ. ეს სასმელ-საჭმელიიგემესდამისსედლისაცმიეცაწასვლისნება.

- შეხვიდოდით და გამოემშვიდობებოდით ქალბატონ პინკერტონს, ბეკი! -წაულაპარაკა მის ჯიმაიმამ ყმაწვილ ქალს, რომელსაც არავინ აქცევდაყურადღებას და რომელსაც თავისი მუყაოს კოლოფი ეჭირა ხელში და კიბეზეჩამოდიოდა.- დიახ, მგონია, მოვალე ვარ შევიდე, - მიუგო მის შარპმა მშვიდად და ამითუზომოდგააოცამისჯიმაიმა.მის ჯიმაიმამ კარზედაუკაკუნადა შესვლის ნებართვარომ მიიღეს, მის შარპითამამადშებრძანდადაწმინდაფრანგულიგამოთქმითმიმართა: -Mademoislle jevisnvouemesadieux[2].

ქალბატონმა პინკერტონმა ფრანგული არ იცოდა - ის მხოლოდ მცოდნეებსწინამძღვრობდა.მაგრამმანმოიკვნიტაჩარბი,მაღლააღმართადარბაისლური,რომაულცხვირიანი თავი (რომლის თხემსაც ვეება, დიდებული დოლბანდიამშვენებდა)დაბრძანა:-მშვიდობისდილასგისურვებთ,მისშარპ.ჰემერსმითის სემირამიდა რომ ლაპარაკობდა, თან ცალ ხელს აქნევდა ორიმიზნით:გამოსალმებისათვისდააგრეთვეუნდოდამისშარპისთვისხელსაყრელიშემთხვევამიეცა,გაწვდილიხელისერთ-ერთითითიჩამოერთმია.მისშარპმამხოლოდგულხელიდაიკრიფა,ძალიანცივადგაიღიმა,თავიდაუკრადა ამით სრულიად უარჰყო შეთავაზებული პატივი ამიტომ სემირამიდამ უფროდიდი გულისწყრომით გადაიწია დოლბანდი, ვიდრე ოდესმე. ჭეშმარიტად,ახალგაზრდამანდილოსანსადაბებერსშორისესპატარაშეტაკებაგახლდათდაუკანასკნელიდამარცხდა.

- უფალმა გაკურთხოს, შვილო ჩემო, - თქვა მან და მოეხვია ემილიას, თანქალწულისმხარსიქითმისშარპსუბღვეროდა.- წამო, ბეკი, -უთხრა მისჯიმაიმამ;დიდად შეშფოთებულმა გარეთ გასაყვანადდაითრია ყმაწვილი ქალიდა ამ სასტუმროოთახის კარი სამუდამოდდაიხურამისთვის.ამასმოჰყვაჩოჩქოლიდაგამოსალმებაქვემოთ.სიტყვითვერაიწერებაეს.ყველამსახურიიქიყო,დარბაზში...ყველაძვირფასიმეგობარი...ყველაყმაწვილიქალი...და სწორედ ახლა მოსული ცეკვის მასწავლებელიც, ისეთი ჩარფუზანა, ხვევნა-კოცნა და ტირილი გაიმართა, ხოლო მის სუორცის, წარჩინებული შეგირდისოთახიდანისეთიგულამოსკვნილიზლუქუნიისმოდა,რომარცერთკალამსარძალუძს აღწერა და გულჩვილი ადამიანი კიდეც აუვლის ამას გვერდს. გულში

ჩახუტებანი დამთავრდა; გამოეთხოვენ ერთმანეთს - ესე იგი, მის სედლიგამოეთხოვათავისმეგობრებს,მისშარპიკიწინდახედულადრამდენიმეწუთითადრეჩაჯდაეტლში:მასთანგანშორებისთვისარავისუტირია.თვალცრემლიანი ახალგაზრდა ქალბატონი ეტლში ჩაბრძანდა,ფეხებმოღრეცილმასემბომკარიმიუხურადათვითონუკანშეახტაეტლს.

-შესდექ!-მოაძახამისჯიმაიმამ.იგიალაყაფისკართანმოიჭრა.ხელშიამანათიეჭირა.-ესცოტასენდუიჩებია,გენაცვალე, -უთხრამანემილიას. -ხომიცით,შეიძლებამოგშივდეთ;დაბეკი,ბეკიშარპ,ესკიწიგნიათქვენთვის,ჩემმადამრომ...ესეიგი,მე...ჯონსონისლექსიკონი,ხომიცით,თქვენუამისოდარუნდაწახვიდეთაქედან.მშვიდობით!გასწი,მეეტლევ,უფალმაგაკურთხოთ!დაგრძნობამორეულმაკეთილმადედაკაცმაპირიბაღისკენიბრუნა.

მაგრამ, აი! როგორც კი ეტლი დაიძრა, მის შარპმა ფანჯრიდან გამოყოგაფითრებულისახედა პირდაპირსასწავლებლის ბაღში გადაუძახა წიგნს. ამანთავზარიდასცამისჯიმაიმასდა,კინაღამგულსაცშემოეყარა.-მაშ,მეაღარასოდეს...-შესძახამან,-ესრათავხედი...-აღელვებამენადაუბადაარცერთიწინადადებაარდაუმთავრებია.ეტლმაგასწია;დიდიალაყაფისკარიდაიკეტა;ცეკვისგაკვეთილისზარიდაირეკა.ცხოვრება ეგებებაორ ახალგაზრდამანდილოსანსდამაშ,მშვიდობით,ჩიზიკისხეივანო.

თავიII.რომელშიაცმისშარპიდამისსედლისალაშქროდემზადებიან

როცამისშარპმაწინათავშიმოხსენებულიგმირობაჩაიდინადათვალიმოჰკრა,როგორ გადაევლო ლექსიკონი პატარა ბაღის ფილაქანს და გაოგნებულ მისჯიმაიმასფეხთითდაენარცხა,ყმაწვილიქალის აქამდემძულვარებითთითქმისგალურჯებულ სახეს ღიმილი გადაეფინა, რაც იქნებ წინანდელგამომეტყველებაზე ბევრად უფრო მიმზიდველი არც იყო. მერე არხეინადგადაესვენაეტლშიდადააყოლა: -ესეციმლექსიკონს!მადლობაღმერთს,თავიდავაღწიეჩიზიკს!ამ გამომწვევმა ქცევამ მის სედლიცთითქმის ისევე განაცვიფრა,როგორც მისჯიმაიმა; რადგან თვით განსაჯეთ: ერთი წუთიც არ გასულიყო, რაც სკოლადასტოვა და ექვსი წლის შთაბეჭდილებანი ამ ხანში ჯერ კიდევ ვერ დაეძლია.ზოგსხომყრმობისესძრწოლადაშიშიმარადთანახლავს!მევიცი,მაგალითად,სამოცდარვაწლისმოხუციდარბაისელი,რომელსაცერთდილასსაუზმისდროსერთობშეშფოთებულისახეჰქონდა,როცამითხრა:წუხელისმესიზმრა,თითქოსდოქტორ რეინმა გამწკეპლაო. იმ ღამეს, წარმოსახვამ ორმოცდათხუთმეტიწლით უკან გადაისკუპა. დოქტორი რეინი და მისი წკეპლა სწორედ ისევე

თავზარდამცემიიყომისთვისგულისსიღრმეშიმაშინ,სამოცდარვაწლისასაკში,როგორცცამეტი წლის ბიჭისათვის იყო არყის ხის გრძელწკეპლიანიდოქტორითვით ამ სამოცდარვა წლის ბერიკაცსაც კი ხორცშესხმული გამოეცხადა დაზარდამცემი ხმითდასჭყივლა: აბა, ბიჭო, ჩაიხადე შარვალიო!..დიახ,დიახ, მისსედლიუზომოდშეაშფოთაამკადნიერებამ.-ეგროგორგაბედე,რებეკა?-ძლივსამოილუღლუღამან.

-რაო, შენა გგონია, ქალბატონი პინკერტონი გამოვარდებადა ბრძანებს, უკან,ბნელსოროშიშემაგდონ?-მიუგოსიცილითრებეკამ.-არა,მაგრამ...-მძულსმთელიესსახლი,-განაგრძოგაცოფებითმისშარპმა.-მემგონი,აღარცარასოდესშეხედავსმასჩემითვალი.ნეტავისწორედტემზისფსკერზედაციყოსჩაძირულიდაქალბატონიპინკერტონიციქრომეგდოს,თითსაცარგავანძრევდიმისამოსაყვანად-არადაარა!ოჰ,ნეტავდავინახავდე,როგორმიტივტივებსიგიწყალში, მისი დოლბანდი და ყველაფერი; როგორ მიმოიკლაკნება მისი კიბისკუდიდაროგორამოუშვერიანავისქიმივითწაწვეტებულიცხვირი.

-ხმაგაიკმინდე!-შეჰკივლამისსედლიმ.-რაო, განა ზანგი მსახური გაგვამხელს? - შესძახა სიცილით მის შარპმა. -დაე,უკან დაბრუნდეს და ქალბატონ პინკერტონს მოახსენოს, რომ მე ის მთელიგულითა და სულით მძულს. ნეტავ დაბრუნდებოდეს! ნეტავი კი როგორმეშემეძლოს დაგარწმუნო, რომ დაბრუნდეს! - ორ წელიწადს მხოლოდშეურაცხყოფასადალანძღვასვითმენდიმისგან,სამზარეულოსყველამსახურზეუარესად მეპყრობოდნენ. შენს გარდა არასოდეს მყოლია მეგობარი და არცარასოდეს გამიგონიატკბილი სიტყვა.დაბალი კლასის პატარა გოგოებისათვისუნდამომევლოდაფრანგულადმელაპარაკაქალიშვილებთან,მანამ,ვიდრეჩემიდედაენაარმომბეზრდა.მაგრამქალბატონსფრანგულადრომდაველაპარაკე,ესკისაუცხოოოინიიყო,არა?ერთიფრანგულისიტყვაცარესმის,მაგრამძალიანამპარტავანია და იხტიბარს არ იტეხს. დარწმუნებული ვარ, ამან აიძულა, რომთავიდანმოვეშორებინე.მაშმადლობაუფალსფრანგულისთვის!VivelaFrance!ViveI’Empereurt!ViveBonaparte![3].

- ოჰ, რებეკა, რებეკა, გრცხვენოდეს! - შესძახა მის სედლიმ რადგან ეს იყოუდიდესიმკრეხელობა,რაცკიაქამდერებეკამწარმოსთქვა.იმდროსინგლისშითქმა: „გაუმარჯოს ბონაპარტს!“ იგივე იყო, რაც „გაუმარჯოს ლუციფერს!“ -როგორამბობ...როგორბედავ,ასებოროტი,შურისმგებელიფიქრებიიქონიო?

-შურისგებაიქნებბოროტებაიყოს,მაგრამბუნებრივია,-მიუგომისრებეკამ,-მეანგელოზიარგახლავარ!და მართალი მოგახსენოთ, დიაღაც არ ბრძანდებოდა; ამ მოკლე საუბარშივე(რომელიციმდროსმოხდა,როცაეტლიტაატითმიუყვებოდამდინარისნაპირს)შეიძლება შევნიშნოთ, რომ თუმცა მის რებეკა შარპმა ორჯერ შესწირა მადლიზეცას, ერთხელ საძულველი პიროვნებისაგანთავისდახსნისათვისდა მეორედიმიტომ, რომ შეაძლებინა თავისი მტრები ცოტაოდენად შეეშფოთებინა დადაებნია; მაინც არც ერთი არ არის ჭეშმარიტად საამო საბაბი ღვთისადმიმადლიერების გრძნობის გამოსახატავად ან ისეთი, სათნო და უწყინარ ვინმეს

რომშეეფერებოდესსათქმელად.მისრებეკასულაცარყოფილასათნოანდაუწყინარი.მთელიქვეყნიერებაავადმეპყრობაო, ამბობდა ეს ახალგაზრდა კაცთმოძულე (ანუ ქალთმოძულე,ვინაიდანუნდავაღიაროთ,რომმამაკაცთასამყაროსჯერკიდევმხოლოდოდნავთუ იცნობდა) და სრულიად გულდაჯერებული უნდა ვიყოთ, რომ მათ, ვისაცმთელი ქვეყნიერება ავად ეპყრობა, ჭეშმარიტად დაუმსახურებიათ ასეთიმოპყრობა. ქვეყნიერება სარკეა და ყველა კაცს საკუთარ სახეს დაანახვებს.წარბშეკვრით შეხედე და სამაგიეროდ თვითონაც პირქუშად შემოგხედავს;შესცინე და გაიცინე მასთან ერთად და თვითონაც მხიარულ, გულკეთილამხანაგადგაგიხდება;დადაე,ყველაახალგაზრდამთავისებურადირჩიოს.ესკინამდვილია, თუ ქვეყნიერებამ ზურგი შეაქცია მის შარპს, არასოდეს არავისგაუგონია,რომთვითიმასაცკეთილირამმოემოქმედოსვინმესთვის.არცუნდამოველოდეთ, რომ ოცდაოთხი ახალგაზრდა მანდილოსანი ყველა ისევესაყვარელი ყოფილიყო,როგორც ამთხზულების გმირი მის სედლია (რომელიცჩვენსწორედიმიტომვირჩიეთ,რომყველაზეუკეთესიბუნებისაიყო;თორემ,აბახელს რა შეგვიშლიდა, იმის მაგიერ გმირად მის სუორცი, მის კრამპი ან მისჰოპკინზიგამოგვეყვანა?) -არციმასუნდამოველოდეთ,რომყველამისემილიასედლივით თავმდაბალი და სათნო იყოს, ყოველი მოხერხებული შემთხვევითისარგებლოსრებეკასგულღრძოობისადაავგუნებობისდასათრგუნადდაათასიკეთილი სიტყვითა და საქმით ერთხელ მაინც დასძლიოს მისი მძულვარებათავისიმოდგმისადმი.

მისშარპისმამამხატვარიგახლდათდა ამხელოვნებას ასწავლიდაქალბატონპინკერტონის სასწავლებელში. ჭკვიანი კაცი იყო, ენაწყლიანი მოსაუბრე,დაუდევარი მოსაქმე და ძალიან უყვარდა ვალის აღება და დუქნები. როცადათვრებოდა, ცოლ-შვილსა სცემდა, მეორე დილას კი თავი სტკიოდა დამოჰყვებოდა ქვეყნიერებისლანძღვა-გინებას მისი ნიჭისდაუფასებლობისათვისდა შეურაცხყოფდა საკმაოდ გონებამახვილურად, და ხანდახან ჭეშმარიტადსაბუთიანადაც, ბრიყვებს -თავის მოძმე მხატვრებს.რადგანდიდი გაჭირვებითარჩენდათავსდარადგან ერთმილზესოჰოსგარშემო,სადაც ის ბინადრობდა,ყველას ვალი ემართა, მდგომარეობის გამოკეთება ოპერის მსახიობი ფრანგიყმაწვილი ქალის შერთვით განიზრახა. მშობელი დედის უბრალო, მდაბიურხელობას მის შარპი არასოდეს ახსენებდა, ხოლო ანტრეში გასკონისკეთილშობილიგვარიაო,ხშირადდაბეჯითადიმეორებდა;დიდადაცამაყობდაამგვარისშთამომავლობასდაუცნაურია,რაცუფროწინმიიწევდაცხოვრებაში,ამმანდილოსნისწინაპრებსმითუფროემატებოდათხარისხიდაბრწყინვალება.რებეკასდედასსადღაცრაღაცესწავლადაქალიშვილიწმინდადდაპარიზულიგამოთქმითლაპარაკობდა ფრანგულს. იმ დროს ეს საკმაოდ იშვიათი მიღწევაგახლდათ და კიდეც ამან მოუპოვა ადგილი მართლმორწმუნე ქალბატონპინკერტონის სასწავლებელში. დედა უკვე გარდაცვლილი ჰყავდა, როცამამამისმა delirium tremens-ის მესამე შეტევის მერე იგრძნო, ვეღარ მოვრჩებიო;გაბედულიდაამაღელვებელიწერილიმისწერაქალბატონპინკერტონს,ობოლსთქვენს მფარველობას ვანდობო და ჩაასვენეს სამარეში მას შემდეგ, რაცსასამართლოსორიბოქაულიიმისცხედართანერთმანეთსწაეკიდა.რებეკაჩვიდმეტიწლისაიყო,ჩიზიკსრომმივიდა,ვითარცასამადლოდაყვანილი

შეგირდი. მას, როგორც წინათაც მოგახსენეთ, ფრანგულად ლაპარაკიევალებოდა,ხოლოისშეღავათიკიენიჭებოდა,რომუფასოდიცხოვრებდაიქდაწელიწადში რამდენიმე გინეად მეცნიერებათა ნამცეცებს მოჰკრეფდასასწავლებლისპროფესორთაგან.რებეკა ტანმორჩილი, სუსტი, ფერმკრთალი და მოჟღალო თმიანი გახლდათ.ჩვეულებრივთვალდახრილისიარულიუყვარდა,ხოლოროცაზევითაიხედავდა,დიდრონი,უცნაურიდამიმზიდველითვალებიგამოუჩნდებოდა,ისემიმზიდველი,რომ ოქსფორდიდან ახლახან მოსულ ღირს მამა კრისპს, ჩიზიკის მოძღვრისღირსმამაფლაუერდიუსთანაშემწეს,გულშიჩაუვარდამისშარპისსიყვარული.სასიკვდილოდ განგმირა იგი ჩიზიკის მთელი ეკლესიის სიგრძეზე შეგირდთასკამებიდანსაწიგნემდეგატყორცნილმათვალთაისრებმა.ესთავბრუდახვეულიჭაბუკიხანდახანჩაისმიირთმევდაქალბატონპინკერტონთან,რომელსაცმისმადედიკომ გააცნო იგი. მან მართლაც განიზრახა რაღაც ჯვრისწერის მაგვარი,მაგრამ ბარათი,რომელშიც ეს ამბავი ეწერადარომლის გადაცემა ცალთვალამეღვეზელე დედაკაცმა იკისრა, ხელთ ჩაუვარდა ქალბატონ პინკერტონს.ბაქსტონიდან ქალბატონი კრისპი გამოიწვიეს და მან მყის გაიტაცა თავისიძვირფასი ბიჭიკო. მაგრამ ჩიზიკის სამტრედეში ასეთი არქივის გამოჩენისფიქრმაც კი დიდი გულის ფრიალი აუტეხა ქალბატონ პინკერტონს, რომელიცსიამოვნებით გაისტუმრებდა მის შარპს, პირობის მიხედვით ჯარიმის გადახდისმოვალე რომ არ ყოფილიყო. მას ნამდვილად არც არასოდეს დაუჯერებიაყმაწვილი ქალის უარყოფანი: ერთი სიტყვაც არასოდეს მითქვამს ბატონკრისპისთვის,გარდაორიშემთხვევისა,როცაჩაისსმისდროსშევხვდითქვენსთვალწინო.

სასწავლებლის ბევრი მაღალიდა წარმოსადეგი ქალიშვილის გვერდითრებეკაშარპი ბავშვად გამოიყურებოდა. მაგრამ მას სიღატაკის წყეული ნაადრევისიმწიფეახლდათან.ბევრიმოვალეგაებრუნებინამამისსახლისზღურბლიდან,ბევრი მედუქნე მოეთაფლა, თავის ქლესობით კარგ გუნებაზე დაეყენებინა დაამით ერთი ულუფით მეტი დაეცინცლა მისთვის. ჩვეულებრივ, მამასთან იჯდა,რომელიც დიდად ამაყობდა მისი ჭკუით, და ყურს უგდებდა მამის მრავალიდამთხვეული ამხანაგის ლაპარაკს, რაც ხშირად ვერაფერი შესაფერისი იყოგოგოს მოსასმენად. მაგრამ მისი თქმით, იგი აროდეს ყოფილა გოგონა - რვაწლიდან ის უკვედედაკაცი იყო.ოჰ,რატომ შეუშვა ქალბატონმა პინკერტონმათავისგალიაშიასესაშიშიფრინველი?რებეკა ასე დიდებულად ასრულებდა ingenue-ს[4] როლს, როცა მამამისი ჩიზიკსმოიყვანდა ხოლმე, რომ ბებერ მანდილოსანს ნამდვილად სჯეროდა,რებეკასთანაუწყინარიარსებაქვეყნისზურგზემეორეარმოიპოვებაო.მხოლოდერთი წლის წინათ, ვიდრე იმხელშეკრულებასდადებდნენ,რომლითაცრებეკასიმის სახლში შემოსვლის ნება ებოძა და როცა რებეკა თექვსმეტი წლისა იყო,ქალბატონმაპინკერტონმამოკლე,მედიდურისიტყვითმიმართა,მასდათოჯინაუძღვნა.ესთოჯინაკი,სხვათაშორის,ჩამორთმეულისაკუთრებაგახლდათმისსუინდლისა, რომელსაც მაშინ წაასწრეს, როცა უჩუმრად ეალერსებოდა მასგაკვეთილისდროს.როგორხითხითებდამამა-შვილი,საღამოსწვეულებიდანშინრომ მილასლასებდნენ (ეს წვეულება სიტყვების წარმოსათქმელად იყოგამართული და ყველა მასწავლებელი გახლდათ მიწვეული) და როგორგანრისხდებოდა ქალბატონი პინკერტონი, თავისი კარიკატურა რომ დაენახა,

რომელიცპატარაოინბაზმარებეკამმოახერხადაიმისთოჯინიდანგამოიყვანა!ბეკიგაბაასებასმართავდამასთან.მათბინანიუმენისადაჯერარდისქუჩებისადა მხატვართა უბნის თავის შესაქცევი ადგილი გახლდათ და ახალგაზრდამხატვრებიუბნისთავისშესაქცევიადგილიგახლდათდაახალგაზრდამხატვრებითავის ზარმაც, დაუდევარ, ჭკვიან და მხიარულ უფროს მეგობართან რომმივიდოდნენჯინისდასალევად, ყოველთვის ჰკითხავდნენრებეკას,ქალბატონიპინკერტონი შინ ბრძანდება თუ არაო. ის საბრალო მათთვის ისევე კარგადცნობილი გახდა,როგორც ბატონილორენსი ანდა პრეზიდენტიუესტი. ერთხელრებეკასწილადხვდაპატივი,ჩიზიკშირამდენიმედღეგაეტარებინა.მასშემდეგთან მოიტანა ჯიმაიმა და მეორეთოჯინა - მის ჯიმი - აღმართა; დათუმცა ამპატიოსანმა არსებამ გაუკეთა და მიართვა მას ჟელე, სამი ბავშვის საყოფინამცხვრები და განშორებისას შვიდშილინგიანიც, ამ გოგოს გაცილებით უფრომძლავრი დამცინაობის გრძნობა აღმოაჩნდა, ვიდრე მადლიერებისა და ისევეულმობლადგასწირამისჯიმი,როგორცმისიდა.მოხდა უბედურება და ბეკი მოიყვანეს ხეივანში, როგორც მის სახლში. აქაურიმკაცრი გარეგნული წესრიგი სულს უხუთავდა. მონასტრული სიბეჯითითგანრიგებულილოცვებიდაიჯრები,გაკვეთილებიდაგასეირნებანიისეაწუხებდა,რომთითქმისაღემატებოდამისმოთმინებასდაისეთიდანანებითგასცქეროდაუკან სოჰოს ძველი სტუდიის თავისუფლებას და სიღატაკეს, რომ ყველას დათვითონ მასაც ეგონა, მამას თუ გლოვობსო. ერთი პატარა ოთახი ჰქონდამიჩენილი სხვენში. იქიდან ქალიშვილებს ღამღამობით ბოლთის ცემის ხმა დაქვითინიესმოდათ,მაგრამესგააფთრებისაიყოდაარამწუხარების.ისწინათარყოფილათვალთმაქცი,ვიდრეახლამარტოობამარასწავლათავისმოკატუნება.ქალთა საზოგადოებაშიც აროდეს გარეულა მანამდე. მამამისი, როგორიმანკიერიც არ უნდა ყოფილიყო იგი, ნიჭიერი კაცი იყო. მისი საუბარი ათასჯერუფრო ეამებოდა, ვიდრე საკუთარი სქესის იმნაირ პირთა ყბედობა,რომელთაცახლაგადაეყარა.სასწავლებლისბებერიდიასახლისისმედიდურიამაოება,მისიდის სულელური გულკეთილობა, უფროსი გოგოების ბრიყვული რატრატი,კინკლაობა და აღმზრდელთა ცივი თავაზიანობა თანაბრად უწყალებდა გულს.დედობრივინაზიგულიცარმოეპოვებოდაამბედშავგოგოს,თორემტიკტიკსდაყბედობასუმცროსიბავშვებისა,რომელნიცუმთავრესადმასჰყავდამინდობილი,იქნებენუგეშებინაიგიდამიეპყრომისიყურადღება.მაგრამმათთანორიწელიდაჰყოდაარცერთსდასწყვეტიაგული,ისრომიქიდანგაემგზავრა.

ბედნიერება-მისგარშემომყოფყმაწვილქალთაესაღმატებულიუპირატესობა-შურიანობის გამოუთქმელ ტკივილს აგრძნობინებდა რებეკას. „დახე როგორიბღვირება ეს გოგო, აქაოდა ვიღაც გრაფის შვილიშვილი ვარო!“ იტყოდა ისერთისთვის. „როგორელაქუცებიანდაეთაყვანებიანამკრეოლსიმისასიათასიგირვანქა სტერლინგისათვის! ათასჯერ უფრო ჭკვიანი და მომხიბლავი ვარ,ვიდრე ეს გომბიო, მიუხედავად მთელი მისი ავლადიდებისა. ისევე კარგად ვარაღზრდილი, როგორც გრაფის შვილიშვილი, მიუხედავად მთელი მისიწარჩინებულიგვარტომობისა;მაგრამყველატუჩსმიბზუებს.მამაჩემთანკიროცავიყავი, განა ჩემთვის არ აწყობდნენ თავიანთ უმხიარულეს ლხინებსა დაწვეულებებს, რომ საღამო ჩემთან გაეტარებინათ?“ მან გადაწყვიტა, რადაც არუნდადამიჯდეს,თავიუნდადავაღწიოამსატუსაღოსო.ახლაშეუდგათავისთვისზრუნვასდაპირველადმომავლისგეგმადააწყო.

ამიტომ ისარგებლა იმ ხელსაყრელი პირობებით, რომელთაც მისი ადგილიანიჭებდადარადგანმუსიკადაენებიუკვეკარგადიცოდა,სწავლა-განათლებისისპატარაკურსიცმსწრაფლშეითვისა,რაცაუცილებლადითვლებოდაიმდროისმანდილოსანთათვის.გულმოდგინედვარჯიშობდამუსიკაშიდაერთდღეს,როცაგოგონები წასული იყვნენ, თვითონ კი შინ იყო დარჩენილი, მინერვამ ყურიმოჰკრა რებეკას ისე კარგ დაკვრას, რომ ბრძნულად გაიფიქრა, უმცროსებისმასწავლებლისხარჯსჩამოვირჩენოდააცნობამისშარპს,მომავალშიშენუნდაასწავლომათმუსიკაო.ქალმა იუარა. ეს უარი პირველი იყო და სკოლის დიდებული დიასახლისიგანაცვიფრა.

- მე აქ ბავშვებთან ფრანგულის სალაპარაკოდ გახლავარ და არა მუსიკისმასწავლებლადდათქვენთვისფულისდასაზოგად!-მკვახედმიახალარებეკამ,-მომეცითფულიდავასწავლი!მინერვა იძულებული გახდადაეთმოდა,რასაკვირველია, იმდღეს აქეთ კიდეცშეიძულა.- ოცდათხუთმეტი წელიწადია, - ბრძანა მან, და სრული ჭეშმარიტებაც იყო, -არავინშემხვედრია,საკუთარჭერქვეშჩემთვისსიტყვისშებრუნებაგაებედოს.მეჩემსმკერდზეასპიტიგამომიზრდია!

- ასპიტი... მიქარვაა! - მიაძახა მის შარპმა ბებერ მანდილოსანს, რომელსაცელდისაგან კინაღამ გულს შემოეყარა. - თქვენ იმიტომ ამიყვანეთ, რომსასარგებლო ვიყავი. ჩვენ შორის მადლიერება მოსახსენებელი არ გახლავთ!მძულს აქაურობადა მწყურია აქედანთავისდაღწევა; აქრაც მევალება, იმაზემეტსარაფერსგავაკეთებ!ამაოდ ეკითხებოდა ბებერი, შეგნებული გაქვს თუ არა, რომ ქალბატონპინკერტონს ელაპარაკებიო. რებეკამ მოურიდებლად გადაიხარხარაშემაძრწუნებელი,სარკასტული,ჯოჯოხეთურიხარხარით,რომელმაცქალბატონსკინაღამბნედადაჰმართა.-მომეცითცოტაოდენიფულიდათავიდანმომიშორეთ... -უთხრაქალმა, -ანთუგირჩევნიათ, მიშოვნეთ აღმზრდელის კარგი ადგილი ვინმე წარჩინებულისოჯახში...თქვენთუმოინდომებთ,მოახერხებთ-დამათშემდგომდავაში,რებეკაყოველთვის ამ პირობას უბრუნდებოდა: „მიშოვნეთ ადგილი... ჩვენ გვძულსერთმანეთიდამემზადვარწავიდეო“.

ღირსქალბატონპინკერტონსთუმცარომაულიცხვირიჰქონდა,თავსდოლბანდიუმშვენებდა, გრენადერივით ახოვანი გახლდათ და აქამდე თვითმპყრობელიდედოფალიც ბრძანდებოდა, თავისი პატარა შეგირდისოდენი ნებისყოფა დასიმტკიცე არ გააჩნდა. ამაოდ ებრძოდა და ამაოდ ცდილობდა იმის დაჯაბნას.ერთხელ საჯაროდ გაკიცხვაც სცადა, მაგრამ რებეკამ ფრანგულადგამოპასუხების ზემოხსენებული ხერხი იხმარა და, ჭეშმარიტად, კუდით ქვაასროლინა ბებერს. სკოლაში ძალაუფლების შენარჩუნებისათვის აუცილებელიგახდა,ქალბატონ პინკერტონსგანეძო ესმეამბოხე, ესურჩხული, ესგველი, ესჯანყისთავი.ამდროსშეიტყო,სერპიტკროულისოჯახსაღმზრდელისჭირდებაოდა,თუმცა მის შარპი ჯანყისთავიდა გველი იყო, მაინც მაშინვე ურჩია იგი იმ

ადგილისათვის.- ჭეშმარიტად, - ბრძანა მან, - ვერაფერ მწიკვლს ვუპოვნი მის შარპის ქცევას.გარდა ჩემდამი მოპყრობისა. და უნდა ვაღიარო, რომ მისი ნიჭიერება დაწარმატებამაღალიღირსებისაა.ხოლორაცშეეხებაჭკუას,ჩემისასწავლებლისსწავლა-განათლებისწესრიგისსახელსმაინცარშეარცხვენს.

ასე ინუგეშებდა თავს სასწავლებლის წინამძღვარი ამ რჩევისათვის.ხელშეკრულება გაუქმდა, შეგირდი გათავისუფლდა და რადგან მის სედლი,რომელიცახლამეჩვიდმეტეწელშიგადადგა,სკოლასამთავრებდადამისშარპსმეგობრობდა(„ესემილიასყოფაქცევისერთადერთინაკლია,რომლითაცთავისიაღმზრდელი ვერ ასიამოვნაო“, - იტყოდა მინერვა), მან მეგობარი ერთი კვირითშინ სტუმრად მიიპატიჟა, ვიდრე იგი კერძოოჯახში შეუდგებოდა აღმზრდელისმოვალეობისაღსრულებას.ასე დაიწყო ცხოვრება ამ ორი ყმაწვილი ქალისათვის. ემილიასთვის ეს სულახალი, ბრწყინვალე ცხოვრე�